ISI KANDUNGAN
ISI KANDUNGAN SENARAI RAJAH SENARAI JADUAL
i-ii iii-iv iv
1.0
GARIS PANDUAN
1.1
PENGENALAN
1-1
1.2
GARIS PANDUAN PERUMAHAN 1.2.1 Garis Panduan Reka Bentuk Kediaman 1.2.2 Garis Panduan Bekalan Air Di Kawasan Perumahan 1.2.3 Garis Panduan Bekalan Elektrik Di Kawasan Perumahan 1.2.4 Garis Panduan Telekomunikasi Di Kawasan Perumahan 1.2.5 Garis Panduan Pembangunan Kawasan Kediaman Berskala Kecil
1-1 1-1 1-2 1-2 1-3 1-3
1.3.1
GARIS PANDUAN PERTANIAN DAN PENTERNAKAN 1.3.1 Garis Panduan 1.3.2 Garis Panduan Penternakan 1.3.3 Garis Panduan Akuakultur
1-3 1-3 1-3 1-4
1.4
GARIS PANDUAN KEMUDAHAN MASYARAKAT 1.4.1 Kemudahan Keselamatan 1.4.2 Kemudahan Kesihatan 1.4.3 Kemudahan Pendidikan 1.4.4 Kemudahan Keagamaan. 1.4.5 Kemudahan Dewan 1.4.6 Perpustakaan 1.4.7 Pejabat Pos 1.4.8 Kawasan Lapang
1-4 1-4 1-4 1-4 1-5 1-5 1-5 1-5 1-5
1.5 GARIS PANDUAN PERNIAGAAN DAN PERINDUSTRIAN 1.5.1 Garis Panduan Perniagaan dan Penjajaan 1.5.2 Garis Panduan Pembangunan Perindustrian
1-7 1-7 1-14
1.6
GARIS PANDUAN PUSAT BANDAR DAN REKA BENTUK BANDAR 1.6.1 Visi Institusi Pondok bagi Jajahan Pasir Mas 1.6.2 Imej Senibina Minilisma Tropika dengan Imbasan Keislaman 1.6.3 Keseragaman imej untuk persekitaran Jajahan Pasir Mas 1.6.4 Faktor Kesinambungan Imej persekitaran Jajahan Pasir Mas 1.6.5 Organisasi Tapak 1.6.6 Reka Bentuk Bangunan
1-15 1-15 1-15 1-15 1-16 1-16 1-17
GARIS PANDUAN KAWASAN REKREASI 1.7.1 Garis Panduan Kawasan Komersil / Pusat Bandar 1.7.2 Garis Panduan Kawasan Perumahan 1.7.3 Garis Panduan Kawasan Perindustrian 1.7.4 Garis Panduan Kawasan Institusi 1.7.5 Garis Panduan Reka Bentuk Landskap Bagi Kawasan Jalan Dan Rezab Pemisah 1.7.6 Garis Panduan Reka Bentuk Landskap Bagi Kawasan Badan Air 1.7.7 Garis Panduan Reka Bentuk Landskap Bagi Kawasan Siar Kaki 1.7.8 Apendik
1-22 1-22 1-23 1-25 1-25 1-26
GARIS PANDUAN PENGANGKUTAN DAN PENGURUSAN LALU LINTAS 1.8.1 Garis Panduan Pembinaan Jalan
1-33 1-33
1.7
1.8
ISI KANDUNGAN
MUKA SURAT
1-27 1-28 1-31
MUKA SURAT
1.9
GARIS PANDUAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI 1.9.1 Garis Panduan Umum Pengairan dan Saliran 1.9.2 Syarat-Syarat Pembangunan Berhadapan Sungai 1.9.3 Garis Panduan Sistem Pembetungan
1-35 1-35 1-35 1-37
1.10
GARIS PANDUAN ALAM SEKITAR
1-38
2.0
PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2.1
PENGENALAN
2-1
2.2
RINGKASAN CADANGAN PEMBANGUNAN
2-1
2.3
PENGURUSAN PELAKSANAAN PROJEK 2.3.1 Pembangunan Aktiviti Ekonomi 2.3.1.1 Pembangunan Perdagangan 2.3.1.2 Pembangunan Industri 2.3.1.3 Pembangunan Pertanian 2.3.1.4 Pembangunan Pelancongan 2.3.2 Perumahan dan Kemudahan Masyarakat 2.3.2.1 Cadangan Perumahan 2.3.2.2 Kemudahan Masyarakat 2.3.2.3 Rekreasi dan Landskap 2.3.3 Prasarana 2.3.3.1 Pembangunan Pengangkutan dan Lalulintas 2.3.3.2 Pembetungan 2.3.3.3 Sisa Pepejal 2.3.4 Cadangan Alam Sekitar
2-2 2-2 2-2 2-3 2-3 2-4 2-5 2-5 2-6 2-6 2-7 2-7 2-9 2-10 2-10
2.4
PEMBANGUNAN INSTITUSI 2.4.1 Majlis Daerah Pasir Mas 2.4.1.1 Pengurusan Organisasi 2.4.1.2 Pembiayaan Projek
2-10 2-10 2-11 2-11
2.5
PERANCANGAN URUS TADBIR RANCANGAN TEMPATAN 2.5.1 Mewartakan RTJ Pasir Mas 2.5.2 Sasaran Naik Taraf Ke Majlis Perbandaran 2.5.3 Penilaian Semula Kawasan Tadbiran dan Operasi dan Pengurusan MDPM 2.5.4 Kajian Keperluan Kakitangan MDPM 2.5.5 Latihan Warga Kerja MDPM 2.5.6 Sumber Hasil Tambahan MDPM – Kawasan Pembangunan Baru 2.5.6.1 Bayaran Perkhidmatan 2.5.6.2 Cukai Tanah dan Bangunan 2.5.6.3 Lesen dan Permit 2.5.6.4 Caruman Bantu Kadar 2.5.6.5 Sewa Bangunan Majlis 2.5.7 Sumber Hasil Tambahan MDPM – Aktiviti Sedia Ada 2.5.8 Pengurusan Perancangan Pembangunan Berkomputer 2.5.8.1 Perkakasan 2.5.8.2 Perjawatan 2.5.8.3 Latihan 2.5.9 Penyelarasan dan Pemantauan Pembangunan Projek Rancangan Tempat 2.5.10 Tingkat Keberkesanan Pejabat Tanah dan Jajahan Pasir Mas 2.5.11 Penglibatan Orang Ramai Dalam Keputusan Pembangunan 2.5.12 Tingkatkan Peranan Pusat Setempat (OSC)
2-12 2-12 2-12 2-12 2-12 2-12 2-13 2-13 2-13 2-13 2-13 2-13 2-14 2-14 2-14 2-14 2-14 2-15 2-15 2-15 2-15 i
ISI KANDUNGAN
ISI KANDUNGAN
MUKA SURAT
2.6
PROJEK KOMITED
3.0
SISTEM MAKLUMAT GEOGRAFI (GIS)
3.1
PENGENALAN
3-1
3.2
KEPERLUAN GIS DALAM RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN PASIR MAS
3-1
3.3
PENGKALAN DATA
3-2
3.4
PEMBANGUNAN ANALISIS
3-5
3.5
ANALISIS
3-6
3.6
METADATA 3.6.1 Perancangan Fizikal 3.6.2 Penduduk 3.6.3 Ekonomi 3.6.4 Sosial 3.6.5 Pengangkutan 3.6.6 Utiliti 3.6.7 Alam Sekitar 3.6.8 Pentadbiran 3.6.9 Peta Asas 3.6.10 Maklumat Tanah
3-10 3-11 3-16 3-17 3-22 3-26 3-33 3-40 3-46 3-53 3-56
3.7
SISTEM MAKLUMAT EKSEKUTIF (EIS) 3.7.1 Fasa Pembentukan EIS 3.7.2 Paparan Sistem Maklumat Eksekutif RTJ Pasir Mas
3-57 3-57 3-58
4.0
PENILAIAN KEMAMPANAN
4.1
PENDAHULUAN
4-1
4.2
PENENTUAN ISU, OBJEKTIF, KRITERIA PENILAIAN DAN INDIKATOR KEMAMPANAN
4-1
4.3
PERINGKAT DAN KAEDAH PENILAIAN KEMAMPANAN 4.3.1 Peringkat Penilaian Kemampanan 4.3.2 Kaedah Penilaian Kemampanan
4-4 4-4 4-4
4.4
PENILAIAN KEMAMPANAN CADANGAN LAPORAN PENEMUAN 1
4-5
4.5
PENILAIAN CADANGAN PINDAAN LAPORAN PENEMUAN 2
4-14
4.6
PENILAIAN KEMAMPANAN PELAN KONSEP DAN STRATEGI 4.6.1 Strategi Pembangunan MEngikut Tema 4.6.2 Penilaian Kemampanan 4.6.3 Rumusan Penilaian Kemampanan
4-31 4-31 4-37 4-42
4.7
PENILAIAN CADANGAN DRAF RANCANGAN TEMPATAN AWAL 4.7.1 Senarai Projek dan Program Pembangunan 4.7.2 Penilaian Kemampanan 4.7.3 Rumusan Penilaian Kemampanan
4-42 4-42 4-54 4-54
MUKA SURAT
2-16 4.8
PENILAIAN CADANGAN DRAF RANCANGAN TEMPATAN AKHIR 4.8.1 Senarai cadangan 4.8.2 penilaian Kemampanan 4.8.3 Rumusan Penilaian Kemampanan
4-58 4-58 4-69 4-69
ii
SENARAI JADUAL
MUKA SURAT 1.0 GARIS PANDUAN
KAWASAN RANCANGAN 1-7
SENARAI JADUAL
MUKA SURAT SURAT
Jadual 2.25
: Senarai Projek Pembangunan Komited Institusi dan Kemudahan Masyarakat
2-17
Jadual 2.26
: Senarai Projek Pembangunan Komited Infrastruktur
2-17
Jadual 2.27
: Senarai Projek Pembangunan Komited Rekreasi
2-17
Jadual 1.1
: Garis Panduan Khusus Pembangunan Perniagaan dan Penjajaan
Jadual 1.2
: Garis Panduan Khusus Pembangunan Perniagaan dan Penjajaan
Jadual 1.3
: Garis Panduan Khusus Pembangunan Perindustrian
1-14
Jadual 3.1
: Data yang Deperolehi Mengikut Sumber
3-3
Jadual 1.4
: Cadangan Pokok Untuk Lot Hadapan Sepanjang Laluan
1-24
Jadual 3.2
: Komponen dan Penerangan dalam Penyimpanan Data RTJ Pasir Mas
3-5
Jadual 3.3
: Garis Panduan Rizab Sungai
3-8
Jadual 3.4
: Pembangunan Aplikasi EIS Web Mapping
3-57
- Pusat Perniagaan Tahap 1 3.0 SISTEM MAKLUMAT GEOGRAFI
1-11
- Pusat Perniagaan Tahap II
Pejalan Kaki Di Kawasan Perumahan Jadual 1.5
: Beberapa Spesis Pokok Sederhana Tinggi Dan Berdaun Lebat
1-25
Untuk Penampan Jadual 1.6
: Spesis Tanaman Pokok Sederhana Rendah
1-25
Jadual 1.7
: Tanaman Beracun
1-31
Jadual 1.8
: Tanaman Yang Mempunyai Dahan Yang Rapuh (Pokok)
1-31
Jadual 1.9
: Tanaman Berduri (Pokok Dan Palma)
1-32
Jadual 1.10
: Tanaman Berduri (Renek)
1-32
Jadual 1.11
: Spesis Pokok Tinggi (Ketinggian >15)
1-33
4.0 PENILAIAN KEMAMPANAN Jadual 4.1
: Penentuan Isu, Objektif, Kriteria Penilaian Dan Indikator Kemampanan
Jadual 4.2
: Penentuan Isu, Objektif, Kriteria Penilaian Dan Indikator Kemampanan
Jadual 4.3
: Penentuan Isu, Objektif, Kriteria Penilaian Dan Indikator
Jadual 4.4
: Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Perspektif Makro,
Bagi Aspek Sosial (SO) Bagi Aspek Alam Sekitar (SA)
2.0 PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
Kemampanan Bagi Aspek Ekonomi (SE)
S PANDUAN
Penduduk Dan Asas Ekonomi
4-1 4-2 4-3 4-5
Jadual 2.1
: Ringkasan Cadangan Pembangunan RTJ Pasir Mas
2-1
Jadual 2.2
: Ringkasan Taburan Projek Mengikut Blok Perancangan
2-1
Jadual 4.5
: Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Fizikal Dan Guna Tanah
4-6
Jadual 2.3
: Ringkasan Kos Projek Mengikut Blok Perancangan (Dalam RM Juta)
2-1
Jadual 4.6
: Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Pelancongan
4-8
Jadual 2.4
: Ringkasan Cadangan Ekonomi RTJ Pasir Mas 2008-2020
2-2
Jadual 4.7
: Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Perdagangan
Jadual 2.5
: Agihan Projek-projek Perdagangan MDPM sebagai agensi pelaksana
2-2
Jadual 2.6
: Cadangan Pembangunan Industri RTJ Pasir Mas
2-3
Jadual 4.8
: Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Kemudahan Masyarakat
Jadual 2.7
: Cadangan Projek Pertanian RTJ Pasir Mas Mengikut Tempoh
Jadual 4.9
: Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Pusat Bandar
Dan Agensi Pelaksana
Dan Perindustrian
Dan Reka Bentuk Bandar
2-4
4-9 4-10 4-10
Jadual 2.8
: Cadangan Projek Pertanian RTJ Pasir Mas Mengikut Blok Perancangan
2-4
Jadual 4.10
: Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Rekreasi Dan Landskap
4-12
Jadual 2.9
: Cadangan Pembangunan Industri RTJ Pasir Mas Sehingga 2020
2-5
Jadual 4.11
: Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Sistem Pengangkutan
4-12
Jadual 2.10
: Cadangan Perumahan RTJ Pasir Mas, 2008-2020
2-5
Jadual 4.12
: Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Infrastruktur Dan Utiliti
4-13
Jadual 2.11
: Cadangan Kemudahan Masyarakat RTJ Pasir Mas Sehingga 2020
2-6
Jadual 4.13
: Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Pengurusan Alam Sekitar
4-14
Jadual 2.12
: Cadangan Kemudahan Masyarakat Mengikut Agensi Dan Tempoh Pelaksanaan
Jadual 4.14
: Senarai Cadangan Pembaikan Sektoral
4-15
2-6
Jadual 4.15
: Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektoral
4-21
Jadual 2.13
: Cadangan Rekreasi dan Landskap RTJ Pasir Mas Sehingga 2020
2-7
Jadual 4.16
: Senarai Cadangan Awal Sektoral
4-24
Jadual 2.14
: Cadangan Pengangkutan dan Lalulintas Jajahan Pasir Mas
2-7
Jadual 4.17
: Matriks Penilaian Cadangan Awal Sektoral
4-29
Jadual 2.15
: Cadangan Pembetungan RTJ Pasir Mas Sehingga 2020
2-9
Jadual 4.18
: Senarai Strategi Pembangunan Tema 1 : Pembangunan Guna Tanah
Jadual 2.16
: Cadangan Alam Sekitar RTJ Pasir Mas Sehingga 2020
2-10
Jadual 2.17
: Cadangan Latihan Kakitangan Majlis
2-11
Jadual 2.18
: Pembiayaan Projek
2-11
Jadual 2.19
: Sumber Baru Hasil Dari Projek RTJ MDPM 2009-2020
2-13
Jadual 2.20
: Perkakasan Asas Diperlukan
2-14
Jadual 2.21
: Modul Latihan Yang Dicadangkan
2-14
Jadual 4.21
: Senarai Strategi Pembangunan Tema 4 : Pembangunan Ekonomi ‘Vibrant’
4-34
Jadual 2.22
: Ringkasan Projek-Projek Komited Jajahan Pasir Mas Sehingga 2009
2-16
Jadual 4.22
: Senarai Strategi Pembangunan Tema 5 : Pembangunan Komuniti Sejahtera
4-35
Jadual 2.23
: Senarai Projek Pembangunan Komited Perdagangan
2-16
Jadual 4.23
: Senarai Strategi Pembangunan Tema 6 : Urustadbir Efisien Dan Cemerlang
4-37
Jadual 2.24
: Senarai Projek Pembangunan Komited Industri
2-16
Mampan Jadual 4.19
: Senarai Strategi Pembangunan Tema 2 : Pembangunan Aksesibiliti Komprehensif
Jadual 4.20
4-31 4-32
: Senarai Strategi Pembangunan Tema 3 : Pembangunan Pelancongan Kompetitif
4-33
iii
SENARAI JADUAL
MUKA SURAT
SENARAIRAJAH JADUAL SENARAI
MUKA T SURA MUKASURAT SURAT
4.0 PENILAIAN KEMAMPANAN
1.0 GARIS PANDUAN
PANDUA.0 GARIS PANN1.0 GARIS PANDUA 4-38
Rajah 1.1 : Jalan 50 meter (Jalan Utama)
: Senarai Projek Dan Program Pembangunan
4-42
Rajah 1.2 : Laluan Pejalan Kaki Berbumbung
1-34
: Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektoral
4-54
Rajah 1.3 : Keratan Contoh Rekabentuk Sungai
1-36
: Senarai Projek Dan Program Pembangunan
4-58
Rajah 1.4 : Keratan Contoh Sungai
1-36
: Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektoral
4-70
Rajah 1.5: Contoh Kehilangan Kawasan Lapang Sungai
1-37
Rajah 1.6 : Contoh Konsep Pembangunan Berhadapan Sungai
1-37
Rajah 1.7 : Contoh Susunan Bangunan Hadapan Sungai
1-37
Jadual 4.24
: Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektoral
Jadual 4.25 Jadual 4.26 Jadual 4.27 Jadual 4.28
1-34
3.0 SISTEM MAKLUMAT GEOGRAFI Rajah 3.1 : Perbandingan Cara Digital Dalam GIS
3-1
Rajah 3.2 : Proses Kerja Penyediaan Pangkalan Data GIS RTJ Pasir Mas
3-2
Rajah 3.3 : Masalah Metadata Yang Dikenalpasti
3-3
iv
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
1.0
GARIS PANDUAN
1.1 PENGENALAN
1.2.1
Garis Panduan Reka Bentuk Kediaman
Garis panduan ini disediakan adalah untuk mengawal pembangunan di kawasan Rancangan Tempatan Jajahan (RTJ) Pasir Mas. Ia disediakan secara lengkap beserta dengan ilustrasi yang menjadi panduan kepada semua pihak terlibat dalam menjalankan kerja-kerja perancangan dan pembangunan. Ianya disediakan berdasarkan kepada cadangan guna tanah setiap BP. Secara keseluruhannya, garis panduan yang disediakan ini lebih menekankan kepada usaha untuk mewujudkan sebuah kawasan pembangunan yang selamat dan menyokong kepada kemampanan secara keseluruhan.
i.
Pembinaan struktur matan di ruang anjakan bangunan yang ditetapkan adalah tidak dibenarkan.
ii.
Cadangan kediaman perlu memperuntukkan 30% untuk kediaman kos rendah.
iii.
Jumlah bilik hendaklah tidak kurang daripada 3 buah.
iv.
Reka bentuk kediaman perlulah menerapkan ciri-ciri senibina tempatan.
v.
Pembangunan berdensiti rendah dengan pengekalan ciri-ciri tradisional.
vi.
Jumlah litupan bangunan kediaman adalah tidak melebihi 20% daripada jumlah keluasan lot (bagi kediaman kampung) – berdasarkan Kanun Tanah Negara 1965, seksyen 115(4a).
vii.
Orientasi bangunan hendaklah mengambilkira arah pancaran matahari, angin dan estetika.
viii.
Menggalakkan pembangunan ‘cul-de-sac’.
ix.
Cadangan rumah jenis ‘duplex’ dan ‘triplex’ bagi kediaman ‘cluster’ – kiraan unit rumah adalah setelah ditolak dengan 35% untuk penyediaan kediaman infrastruktur dan kawasan lapang.
x.
Kediaman terancang perlu berdekatan dengan kawasan tumpuan pembangunan.
xi.
Cadangan kediaman perlu dilakukan secara terkawal.
xii.
Pembangunan berkembar sesuai dibangunkan kerana ia merupakan densiti sederhana.
xii.
Penyediaan kediaman mampu milik
xiv.
Bagi pembangunan perumahan baru di kawasan berisiko banjir, aras bawah perlulah dikosongkan untuk tujuan kecemasan. Hanya tempat letak kereta dan ruang berinteraksi dibenar untuk dibina.
Garis panduan ini disediakan untuk kategori zon guna tanah seperti berikut: i. ii. iii. iv. v. vi. vii. viii. ix.
Perumahan Pertanian Kemudahan Masyarakat Perdagangan Dan Perindustrian Pusat Bandar Dan Reka Bentuk Rekreasi Dan Landskap Pengangkutan Dan Pengurusan Lalu Lintas Infrastruktur Dan Utiliti Alam Sekitar
1.2
GARIS PANDUAN PERUMAHAN
RTJ Pasir Mas ini mencadangkan 3 jenis pembangunan kediaman seperti berikut: i. Kediaman Terancang Kediaman jenis ini terdiri daripada kediaman jenis teres, berkembar dan sesebuah yang telah dirancang dengan dilengkapi kemudahan masyarakat seperti masjid, sekolah, unit perdagangan dan padang kejiranan. ii. Kediaman Perkampungan Tradisional Ciri-ciri perkampungan sedia ada akan dikekalkan sebagai satu aset pelancongan bagi kawasan RTJ Pasir Mas ini. Selain mengekalkan keluasan perkampungan sedia ada (meliputi kawasan kediaman dan pertanian), RTJ Pasir Mas ini telah menyediakan zon untuk mendirikan unit kediaman baru ‘infill’ dan lain-lain kemudahan masyarakat serta pusat pertumbuhan desa. Ini secara tidak langsung, kemudahan ini akan meningkatkan tahap keselesaan penduduk di kawasan rancangan tempatan ini. Penambahan unit rumah secara ‘infill’ ini hanya dibenarkan mengikut piawaian yang ditetapkan agar jumlah rumah yang dibina di setiap lot tanah tidak melebihi dari keperluan sebenar (unjuran).
1-1 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
1.2.2
Garis Panduan Bekalan Air Di Kawasan Perumahan
Tatacara pemasangan paip : i. Semua jenis paip harus mendapat kelulusan dan disambung sebagaimana yang diusulkan oleh pengilang. ii. Paip A.C hendaklah dari Class 25 dan paip UPVC hendaklah daripada Class D. iii. Semua injap suis, injap angin, injap keruk, pili bomba dan alatan yang berkaitan perlu mendapat kelulusan. iv. Semua paip yang dipasang di bawah jalan raya haruslah dari jenis besi tuang, keluli atau besi mulur.
v.
Kesemua permukaan tanah di sekeliling tangki haruslah dipremix. Selebihnya haruslah ditanam rumput atau landskap yang sempurna.
vi.
Tangga luar dan paip pendakap hendaklah dari keluli tahan karat.
vii.
Bagi pembangunan baru, pemaju haruslah membina paip utamanya sendiri jika paip air sedia ada tidak mampu untuk menampung permintaan air di kawasan pembangunannya.
Paip servis ke kawasan perumahan haruslah dari jenis paip keluli, paip dari besi mulur atau paip HDPE yang diluluskan SAJH.
Taksiran permintaan air haruslah menepati spesifikasi berikut : i. Low cost terrace house/flat - 250 gpd ii. Single storey terrace house - 300 gpd iii. Double storey terrace - 350 gpd iv. Semi-detached - 400 gpd v. Banglow - 500 gp Tekanan air minimum bagi bangunan :
Semua pemasangan paip mestilah mengikut seperti tatacara pemasangan paip yang telah diterangkan di atas.
i. ii. iii. iv.
1.2.3
Single Storey - 10.7 meter. Double Storey - 13.7 meter Three Storey - 18.3 meter Four Storey - 22.9 meter
Pemilihan jenis paip dan bahan-bahan lain yang berkaitan Haruslah mematuhi spesifikasi yang digariskan di dalam `Guide To Materials Selection For Water Supply Systems' yang dikeluarkan oleh Malaysian Water Association (MWA).
Garis Panduan Bekalan Elektrik Di Kawasan Perumahan
Bagi setiap 100 unit rumah teres perlu menyediakan sebuah pencawang elektrik iaitu 2000-3000 kp. (Rujuk Jadual 5.11.1: Keperluan Minimum Tapak Pencawang Elektrik dan Jadual 2.0: Keperluan Tapak Pencawang Elektrik dan Rajah 5.11.4: Garis Panduan Pengagihan Bekalan Elektrik).
Saiz minimum bagi paip retikulasi utama ialah 150 mm Pemasangan Booster : Saiz minimum bagi tapak pencawang elektrik adalah 60574m2. i.
ii.
Booster dipasang di kawasan perumahan yang mana tekanan air dari paip air utamanya tidak berupaya untuk membekalkan air secara terus ke bangunan.
Bagi rumah pangsa, tapak pencawang harus berada di dalam bangunan.
Tujuan pemasangan booster adalah untuk meningkatkan tekanan air pada paip agihan utama.
Bangunan perlu dianjakkan sekurang-kurangnya 6 meter (20 kaki) dari sempadan tapak (buffer zone).
Tangki Air diperlukan apabila permintaan air di sesebuah kawasan berada di dalam lingkungan 100,000 gelen sehari atau lebih. Berikut adalah prosedur pemasangan tangki air :-
Tapak pencawang perlu diletakkan di tengah-tengah kawasan perkhidmatan. Pemaju perlu menyediakan lampu jalan di setiap jenis dan hierarki jalan.
i.
Kawasan pejalan kaki yang berasingan dengan jalan perlu disediakan lampu awam.
Tangki air berkapasiti 100,000 gelen atau lebih harus dibina menggunakan konkrit bertetulang atau lain-lain bahan yang sama kekuatannya.
Kabel-kabel elektrik hendaklah ditanam di bahu jalan. ii.
Simpanan air di dalam tangki haruslah mencukupi untuk tampungan 1 hari permintaan air.
iii.
Tangki air yang dibina di tanah rata haruslah mempunyai rizab sekurang-kurangnya 3 meter dari dinding tangki ke pagar sempadan.
iv.
Tangki air yang dibina di potongan cerun pula haruslah mempunyai rizab sekurangkurangnya 8 meter dari dinding cerun ke dinding tangki. Kesemua cerun haruslah ditanam dengan rumput atau yang setaraf dengannya. Tembok penahan haruslah dibina pada cerun-cerun yang tidak stabil.
Kabel-kabel elektrik yang dipasang di bawah tanah hendaklah ditanam sekurang-kurangnya pada kedalaman 750mm dan dilengkapi dengan perlindungan dan penanda kabel yang sesuai. Pemasangan kabel elektrik hendaklah mematuhi akta serta kaedah yang ditetapkan oleh Tenaga Nasional Berhad.
1-2 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
1.2.4
Garis Panduan Telekomunikasi Di Kawasan Perumahan
iii.
Sekiranya pembangunan kemudahan disediakan oleh pemaju, perancangan kemudahan perlu merujuk secara langsung kepada rancangan tempatan dan kemudahan ini akan dikawal selia oleh PBT dari segi aspek kuantiti, lokasi serta kualiti.
iv.
Pembangunan yang mempunyai densiti rendah iaitu kurang daripada 5 unit per hektar adalah terkecuali daripada syarat ini.
Bagi setiap 500 penduduk sebuah pondok telefon awam perlu disediakan. Saiz minimum tapak pondok telefon awam adalah 0.929m2. Lokasi bagi telefon awam perlu mengambil kira kedudukan lampu awam bagi kegunaan waktu malam dan diletakkan di tengah-tengah laluan orang ramai.
1.3 GARIS PANDUAN PERTANIAN DAN PENTERNAKAN
Reka bentuk pondok telefon dapat melindungi pengguna daripada panas terik dan hujan.
1.3.1
Garis Panduan
Taburan telefon awam perlu seimbang.
a.
Kabel-kabel telefon hendaklah ditanam.
b.
Semua aktiviti tanaman mestilah dijalankan secara mapan dan tidak mencemarkan alam sekitar. Tanaman yang dijalankan di dalam kawasan tadahan mestilah dijalankan dengan lebih baik supaya tidak mencemarkan alam sekitar dan member kesan buruk kepada kawasan tadahan air. Pembakaran terbuka tidak dibenarkan termasuk semasa penanaman semula kelapa sawit, getah dan padi. Penanaman tanaman industri seperti padi dan getah, tanaman makanan, buah-buahan dan sayur-sayuran dibuat secara komersial. Kawasan tanah pertanian Kelas 1, 2 dan 3 di luar kawasan pembangunan dikekalkan sebagai kawasan pertanian. Penggunaan segala bentuk racun serangga perosak mestilah mematuhi Garis Panduan Jabatan Pertanian dan Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974 (Akta 127).
Pembinaan / Pemasangan Menara Telekomunikasi c. (Sumber : Regulatory Framework On The Sharing Of Telecomunications Infrastructure – Jabatan Telekomunikasi Malaysia)
d. Sebarang pembinaan / pemasangan menara perlu dibina mengikut `Garis Panduan Pembinaan Menara Telekomunikasi Dan Struktur Sistem Pemancar di Kawasan Pihak Berkuasa Tempatan' yang berkehendakkan jarak minimum 150 meter dari bangunan sedia ada.
e. f.
Jarak Minimum Dari Bangunan (Perumahan) Menara < 45 meter 20 meter Menara > 45 meter 13 meter
1.2.5
1.3.2
Garis Panduan Penternakan
a.
Ladang penternakan mestilah terletak sekurang-kurangnya 0.5km radius dari kawasan perumahan, perindustrian dan perniagaan serta bebas daripada pencemaran. Bagi ternakan yang dipelihara di dalam kandang, ruang kandang sekurang-kurangnya 2025 kaki persegi bagi setiap seekor lembu, manakala tinggi kandang sekurang-kurangnya 1015 kaki dari aras lantai. Kandang yang dibina mempunyai system saliran dan perparitan yang berfungsi dengan sempurna. Ladang mempunyai bekalan elektrik dan air yang baik dan konsisten bekalannya. Cadangan pembangunan integrasi lembu pedaging di dalam kawasan penanaman kelapa sawit atau getah adalah pada skala 1 ekor lembu bagi setiap 2 hektar ladang. Pengusaha menyediakan pagar dan kandang yang mencukupi agar ternakan tidak menceroboni ke kawasan lain. Aktiviti ternakan haiwan mestilah dijalankan dengan tidak mencemarkan alam sekitar. Aktiviti ternakan haiwan tidak dibenarkan dijalankan di dalam kawasan tadahan air. Aktiviti ternakan digalakkan dijalankan secara integrasi di dalam kawasan tanaman. Pemilihan lokasi dan struktur reban pemeliharaan ayam menepati piawaian serta pengurusan yang baik di samping memelihara alam sekitar. Ternakan ayam secara komersial hanya dibenarkan menggunakan system tertutup. Kawasan ternakan ayam hendaklah jauh dari kawasan perbandaran dan perumahan.
Garis Panduan Pembangunan Kawasan Kediaman Berskala Kecil b.
Selain itu, garis panduan khusus untuk pembangunan kediaman juga turut disediakan. Ini adalah kerana kawasan rancangan tempatan mempunyai masalah kepada Majlis Daerah Pasir Mas dari segi pemajuan pembangunan kediaman dengan skala yang kecil. Permasalahan yang wujud adalah khusus dari aspek penyediaan kemudahan infrastruktur dan kemudahan masyarakat. Definisi yang diberikan bagi pembangunan kediaman dengan skala yang kecil adalah meliputi kesemua permohonan kebenaran merancang dalam satu atau lebih permohonan untuk tujuan kediaman yang kurang daripada 3 hektar. Beberapa garis panduan khusus yang disediakan adalah: i.
Setiap pembangunan perlu menyumbang kepada Dana Fasilliti yang dipertanggungjawab sepenuhnya oleh PBT di bawah seliaan kerajaan negeri melalui JPBD Negeri. Dana Fasiliti bertujuan untuk menanggung kos bagi menyediakan kemudahan-kemudahan yang dibangunkan oleh PBT.
ii.
Jumlah sebenar yang terlibat dalam kos sumbangan adalah berdasarkan kepada jumlah keluasan, unit, jenis serta pembangunan kemudahan yang disediakan oleh pemaju.
c. d. e. f. g. h. i. j.
1-3 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
-
Mempunyai kemudahan perhubungan yang baik. Pemilihan kawasan untuk pembinaan reban mestilah datar dengan system saliran yang baik serta mempunyai peredaran udara yang baik Penanaman pokok-pokok serta pembinaan struktur di sekeliling reban tidak menghalan pengedaran udara. Sisa ladang ayam hendaklah diurus dengan baik
1.3.3
Garis Panduan Akuakultur
a.
Aktiviti akuakultur mestilah dijalankan secara mampan dan tidak mencemarkan alam sekitar.
b.
Aktiviti akuakultur yang melibatkan keluasan melebihi 50 ekar memerlukan kajian EIA.
c.
Ladang akuakultur menyediakan kolam rawatan untuk memproses air kumbahan sebelum disalurkan ke sungai atau mana-mana badan air.
d.
Aktiviti akuakultur digalakkan dijalankan secara integrasi dalam kawasan tanaman.
e.
Pembangunan kawasan persekitaran ladang akuakultur dikawal mengikut kesesuaiannya.
1.4.2
Kemudahan kesihatan terbahagi kepada 3 peringkat penyediaan iaitu klinik desa, klinik kesihatan dan hospital. a. Setiap 5,000 penduduk memerlukan penyediaan 1 klinik dalam keluasan 0.2 hektar. Bagi setiap 15,000 penduduk ianya memerlukan kepada penyediaan 1 klinik kesihatan dalam keuasan 2.0 hektar. Penyediaan 1 hospital memerlukan kawasan seluas 12 hektar dalam setiap 38, 000 penduduk. b. Kriteria tapak dan cadangan mestilah mudah sampai kepada penduduk dan mengambilkira kualiti alam sekeliling dan selamat kepada masyarakat. Perletakan kemudahan ini mestilah tidak diletakkan di dalam kawasan pusat bandar dan ianya mestilah mudah dihubungkan melalui pengangkutan awam. c. Mempunyai kawasan yang luas untuk penyediaan bangunan utama, tempat letak kenderaan, landskap dan kemudahan sokongan serta untuk pembesaran. d. Bagi penyediaan tempat letak kenderaan untuk klinik desa dan klinik kesihatan ianya memerlukan kepada 1 petak untuk 3 kakitangan pentadbiran dan teknikal dan 1 petak untuk kakitangan professional. e. Penyediaan tempat letak kenderaan bagi hospital ianya memerlukan kepada 1 petak bagi 3 kakitangan pentadbiran dan teknikal, 1 petak bagi 1 kakitangan professional dan 1 petak untuk setiap 5 katil. 1.4.3
1.4
Bagi kemudahan pendidikan terbahagi kepada 5 peringkat penyediaan iaitu tadika, sekolah rendah dan sekolah menengah. a.
Penyediaan 1 Tadika memerlukan kawasan seluas 0.1 hektar di dalam setiap kawasan yang mempunyai penduduk 2,500 orang. Manakala setiap 3, 000 orang penduduk, ianya memerlukan kepada penyediaan 1 Sekolah Rendah di dalam kawasan seluas 2.0 hektar. Bagi Sekolah Menengah, ianya perlu disediakan dalam setiap 9, 000 orang penduduk, dan keluasan bagi kemudahan ini adalah 3.0 hektar. Penyediaan Sekolah Menengah Berasrama perlu disediakan di dalam kawasan seluas 6.0 hektar manakala bagi Institut Pengajian Tinggi/ Latihan Teknikal ianya memerlukan kawasan seluas 8.0 hektar.
b.
Kriteria tapak dan cadangan adalah seperti berikut • Jarak yang optimum dengan kawasan tadahan dan mudah sampai kepada penduduk. • Tidak diletakkan di dalam kawasan paya, berbukit, kawasan banjir dan kawasan risiko hakisan bagi menjamin keselamatan pelajar. • Tidak diletakkan di dalam kawasan perindustrian dan kawasan yang mempunyai percanggahan gunatanah bagi memberikan persekitaran yang kondusif kepada pelajar. • Tidak diletakkan di jalan utama bagi mengelakkan kesesakan lalu lintas. • Tidak diletakkan di kawasan yang terpencil bagi keselamatan pelajar. • Kemudahan tadika boleh diintegrasikan dengan balairaya atau kemudahan ibadat seperti masjid atau surau.
Kemudahan Keselamatan
Bagi kemudahan keselamatan ianya terbahagi kepada dua iaitu Pondok Polis dan Balai Polis. a.
b.
c.
Kemudahan Pendidikan
GARIS PANDUAN KEMUDAHAN MASYARAKAT
Pembangunan kemudahan masyarakat perlulah berdasarkan kepada peruntukan yang telah ditetapkan mengiku garis panduan yang telah disediakan. Ini adalah bertujuan untuk memberikan penyediaan kemudahan masyarakat secara menyeluruh kepada semua penduduk. Secara umumnya, garis panduan bagi kemudahan masyarakat adalah terbahagi kepada lapan jenis kemudahan iaitu: 1.4.1
Kemudahan Kesihatan
Bagi Pondok Polis setiap 5,000 - 10,000 penduduk diperlukan kepada penyediaan 1 dewan seluas 0.8 ekar yang mana perletakkannya adalah di tengah kawasan aktiviti utama. Manakala setiap 10,000-15,000 perlu menyediakan 1 Balai Polis seluas 2.0 hektar dan disediakan di dalam kawasan pusat bandar dan pusat kawasan pembangunan. Kriteria tapak dan cadangan mestilah ditempatkan dilokasi yang strategik dan mudah sampai seperti kawasan rekreasi, perniagaan dan industri yang utama. Keluasan kemudahan tersebut perlu mengambilkira komponen utama yang perlu ada dan bagi tujuan pembesaran pada masa akan datang. Sirkulasi dan lalulintas bagi penyediaan kemudahan ini ianya perlu mempunyai akses masuk dan akses bagi tujuan kecemasan. Penyediaan kemudahan ini boleh ditempatkan di kawasan komuniti dan sebagainya.
1-4 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
c.
Penyediaan Tempat Letak Kenderaan adalah berbeza berdasarkan kepada peringkat penyediaan kemudahan tersebut. • Tadika 1 petak TLK diperlukan untuk setiap 3 kakitangan dan 1 petak TLK diperlukan bagi setiap 10 pelajar. • Sekolah Rendah 1 petak TLK diperlukan bagi setiap 2 kakitangan dan 1 petak TLK diperlukan bagi setiap 20 pelajar. • Sekolah Menengah/ Sekolah Menengah Berasrama Penuh(Sekolah Elit) 1 petak TLK diperlukan bagi setiap 2 kakitangan, 1 petak TLK bagi 20 pelajar dan 1 petak TLM bagi setiap 10 orang pelajar. • Institut Pengajian Tinggi/ Institut Latihan Teknikal. 1 petak TLK diperlukan bagi setiap 2 kakitangan, 1 TLK bagi setiap 20 orang pelajar, 1 petak TLM diperlukan bagi setiap 5 pelajar dan 10% dari jumlah TLK perlu disediakan untuk pelawat.
1.4.6
Bagi penyediaan perpustakaan terdiri daripada 2 peringkat penyediaan iaitu Perpustakaan Cawangan B dan Perpustakaan Desa A. a.
b.
1.4.7 1.4.4
Setiap 10, 000- 50, 000 orang penduduk perlu disediakan 1 Perpustakaan Cawangan B di dalam keluasan seluas 0.1 hektar. Manakala setiap 3, 000- 5, 000 penduduk memerlukan kepada penyediaan 1 Perpustakaan Desa A di dalam kawasan seluas 0.1 hektar. Kriteria tapak dan cadangan bagi penyediaan kemudahan ini perlu ditempatkan di lokasi strategik dan mudah dikunjungi di samping mempunyai aksesibiliti yang tinggi sama ada dengan kenderaan sendiri atau pengangkutan awam. Tapak juga perlu mempunyai jaringan perhubungan laluan pejalan kaki dan laluan basikal yang baik serta ditempatkan di kawasan tumpuan ramai seperti berdekatan masjid, surau, taman awam dan kawasan permainan kanak-kanak. Pejabat Pos
Kemudahan Keagamaan.
Kemudahan keagamaan dibahagikan kepada 2 peringkat penyediaan iaitu Surau dan Masjid. a. Bagi setiap 200- 800 orang penduduk perlu disediakan sebuah Surau yang mempunyai keluasan 0.2 hektar. Manakala bagi setiap 2600 orang penduduk ianya memerlukan kepada penyediaan sebuah Masjid dengan keluasan kawasan seluas 0.5 hektar dalam jarak 5- 10 minit masa berjalan kaki. b. Kriteria tapak dan cadangan bagi kemudahan ini perlulah diletakkan ditengah-tengah pusat petempatan untuk memudahkan aksesebiliti sebagai ‘focal point’, penyediannya perlu diletakkan di kawasan berbukit supaya mudah untuk dikunjungi dan perancangan Masjid atau Surau perlulah diintegrasikan dengan pembangunan kawasan perniagaan dan pendidikan. 1.4.5
Perpustakaan
Setiap 15, 000 orang penduduk diperlukan untuk disediakan 1 Pejabat Pos di dalam kawasan seluas 0.3 hektar dan disediakan di pusat bandar atau di pusat kawasan pembangunan. Kriteria tapak dan cadangan perlu disediakan di kawasan yang mudah sampai dengan pengangkutan awam dan pejalan kaki. Kemudahan ini sesuai diletakkan di dalam kawasan perdagangan, pejabat dan kawasan perumahan berdensiti sederhana dan tinggi. 1.4.8
Bagi kemudahan ini ianya dibahagikan kepada 6 peringkat penyediaan iaitu: a.
Lot Permainan Bagi Lot Permainan, saiz kawasan yang perlu disediakan adalah seluas 0.02 hektar dan mempunyai komponen kawasan berumput, kawasan berpasir, tempat berteduh dan tempat duduk serta alat permainan kanak-kanak belum bersekolah.
b.
Padang Permainan Saiz kawasan bagi penyediaan Padang Permainan ini adalah 0.6 hektar dan komponen penyediaannya adalah kawasan teduhan taman, kawasan berturap dan berlampu untuk gelanggang sukan, kawasan permainan kanak-kanak, ‘adventure ground’ dan tempat letak kereta.
c.
Padang Kejiranan Padang Kejiranan perlu disediakan di dalam kawasan seluas 2.8 hektar dan mempunyai beberapa komponen seperti padang permainan kanak-kanak, padang bola, gelanggang badminton, tenis, takraw dan sebagainya. Komponen lain yang perlu disediakan adalah kawasan jogging, taman dan perteduhan serta tempat letak kereta.
d.
Taman Tempatan. Bagi Taman Tempatan saiz kawasan bagi penyediaan kemudahan ini adalah 16 hektar dilengkapi dengan beberapa komponen seperti kepelbagaian gelanggang permainan,
Kemudahan Dewan
Dalam penyediaan kemudahan dewan ini, ianya terbahagi kepada dua peringkat penyediaan iaitu Balai Raya dan Dewan Orang Ramai. a. Penyediaan 1 Balai Raya diperlukan di dalam kawasan yang mempunyai bilangan penduduk seramai 2600 orang dan disediakan di dalam kawasan perkhidmatan radius 0.4km. Manakala bagi penyediaan 1 Dewan Orang Ramai di dalam kawasan seluas 0.1 hektar ianya diperlukan bagi setiap 3, 000- 10, 000 orang penduduk dan disediakan di dalam kawasan perkhidmatan radius 0.8km. b. Kriteria tapak dan cadangan mestilah diletakkan dalam jarak yang optimum dengan kawasan tadahan dan mudah sampai kepada penduduk. Diletakkan berhampiran dengan kemudahan lain seperti surau, padang, pusat kesihatan dan sebagainya dan mudah dihubungi dengan kemudahan pengangkutan awam.
Kawasan Lapang
1-5 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
kolam renang, taman dan kawasan permainan kanak-kanak, kawasan berkelah dan ‘adventure game’, dewan bertutup, gerai, tandas awam dan wakaf. e.
Taman Bandaran. Saiz kawasan bagi penyediaan kawasan lapang ini adalah 30 hektar dan mempunyai komponen-komponen seperti padang untuk sukan tersusun, gelanggang permainan, kompleks sukan, kolam renang, taman dan kawasan permainan kanak-kanak, kawasan perkelahan dan berkhemah, sukan air, hutan lipur, taman bunga, wakaf, surau, tempat penginapan, kedai/gerai dan tandas awam.
f.
Taman Wilayah Bagi Taman Wilayah, keluasan saiz kawasan ini adalah seluas 150 hektar dan perlu disediakan dengan komponen-komponen seperti kemudahan seperti perkelahan, perkhemahan, ‘hiking’, boating, kompleks sukan terbuka, sukan terhad seperti golf, kawasan menjadi tumpuan penduduk seperti tasik, air terjun dan lain-lain. Komponen lain yang perlu disediakan adalah seperti mempunyai alam semula jadi untuk rekreasi pasif seperti ‘hutan lipur’ dan tempat penyelidikan alam sekitar, tempat penginapan, kedai/gerai, tandas awam dan tempat letak kereta/bas.
1-6 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
1.5 GARIS PANDUAN PERNIAGAAN DAN PERINDUSTRIAN 1.5.1
Garis Panduan Perniagaan dan Penjajaan
Garis panduan perdagangan disediakan sebagai panduan kepada PBT, pemaju dan jururancang dalam menyediakan dan merancang kawasan perniagaan dan penjajaan. Kawasan perniagaan di Jajahan Pasir Mas dicadangkan mengikut hierarki iaitu pusat perdagangan pelancongan, pusat perdagangan utama dan pusat perniagaan sekunder. Garis panduan khusus perniagaan dan penjajaan ini adalah berdasarkan tiga hierarki kawasan perniagaan.
Jadual 1.1 : Garis Panduan Khusus Pembangunan Perniagaan dan Penjajaan - Pusat Perniagaan Tahap 1 Kepadatan, Saiz Lot, Ruang Lantai, Anjakan Bangunan dan Ketinggian Hierarki Pusat Perniagaan Tahap 1: Pusat Perdagangan Pelancongan dan Pusat Perdagangan Utama • Bandar
Jenis Saiz Lot (Minima) Aktiviti Kompleks • Minima 0.4047 Perniagaan hektar (1 ekar).
Ruang Lantai
Anjakan Bangunan
Jenis/ Bangunan dan Reka Bentuk
Ketinggian
Nisbah Plot 1:3.5 Pengiraan=Luas Lantai Bangunan Luas Tapak Nisbah Plot Kasar (Nisbah Plot Kasar Termasuk ruangruang utiliti, ruang pengudaraan, tangga koridor dan tidak termasuk tempat letak kereta bertingkat) Kawasan Banir Tidak melebihi 60% daripada keluasan tapak. Bonus Nisbah Plot Pembangunan tanah kosong khususnya pada lot-lot kurang 1 ekar dan dibina secara intensif dan berintegrasi seperti berikut: • 10% nisbah plot tambahan dengan syarat menyediakan landskap sepenuhnya. • 10% nisbah plot tambahan jika menyediakan kemudahan seperti plaza pejalan kaki, laluan pejalan kaki berlandskap, tangga bergerak di dalam atau diluar untuk kegunaan awam dan surau atau hentian bas dan teksi disediakan secara bersepadu.
• Anjakan bangunan 12.2m (40’) bagi manamana bahagian bangunan yang menghadap jalan awam yang mempunyai rIzab minima 15m (50’) • Anjakan bangunan untuk sempadan bersama hendaklah 6.1m (20’) dari sempadan masingmasing. • Untuk tujuan anjung ‘porch’ di pintu utama bangunan, ianya boleh dianjak 20’ dibenarkan memasuki garisan anjakan bangunan dengan jarak maksima hendaklah tidak melebihi separuh daripada anjakan bangunan yang dikenakan. (Nota: Kawasan anjakan hendaklah dikekalkan sebagai kawasan terbuka dan sebarang binaan tambahan/sambungan secara kekal/ sementara tidak akan dibenarkan di kawasan tersebut.)
• ‘Free Standing Building’ • Cadangan rekabentuk bangunan: − Ciri-ciri seni bina hendaklah menerapkan unsur reka bentuk tradisi tempatan. − Rekabentuk kotak perlu dielakkan − Rekabentuk berunsur keislaman digalakkan − Reka bentuk bangunan yang mempunyai ruang terbuka digalakkan. • Fasad dan Warna − Mewujudkan keharmonian dengan kawasan alam sekitar − Menonjolkan identiti setempat • Kawalan Fasad dan Warna. − Reka bentuk fasad bangunan yang menarik amat digalakkan − Mengelakkan fasad bangunan yang terlalu jauh beza dalam satu baris bangunan. − Kombinasi warna perlu disesuaikan dengan konsep pembangunan.
• Tidak melebihi 4 tingkat • Ketinggian bangunan hendaklah lebih kurang sama di antara satu sama lain.
Catatan Tempat Meletak Kenderaan. i. Premis Kompleks Perniagaan/ Pejabat
•
1 TLK bagi setiap 46.0mp (500kp) di campur 20% TLK untuk pelawat 1 TLM bagi setiap 93mp (1,000kp) di campur 20% TLM untuk pelawat ii. Hotel 1 TLK bagi setiap 3 bilik. Lainlain ruang aktiviti adalah mengikut kiraan ruang lantai komersil. Tambahan ruang lantai berhenti bas dan teksi untuk mengambil dan menurun penumpang dalam tapak. • Kemudahan golongan orang kelainan upaya (OKU): Tandas, ramp di setiap pintu masuk, penyediaan lif dan tempat letak kenderaan OKU. • Kemudahan tempat pembuangan sampah • Papan iklan.
1-7 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Garis Panduan Khusus Pembangunan Perniagaan dan Penjajaan - Pusat Perniagaan Tahap 1 (sambungan) Kepadatan, Saiz Lot, Ruang Lantai, Anjakan Bangunan dan Ketinggian Hierarki
Jenis Aktiviti
Kedai/ Pejabat
Gerai
Saiz Lot (Minima)
6.1m x 19.8m (20 kaki x70 kaki)
4046.8mp per 1 ekar
Ruang Lantai
Anjakan Bangunan
Nisbah Plot – 1:2 139.355 meter persegi (1.300 kaki persegi)
• Lorong Belakang: 6.1m (20 kaki), 1-2 tingkat • Lorong Belakang: 9.1m (30 kaki), 1-4 tingkat • Lorong Belakang: 9.1m (30 kaki), lorong yang membelakang rumah • Lorong Tepi: 6.1m (20 kaki), tidak dibenarkan TLK • Lot hujung kedai atau pejabat hendaklah mempunyai tambahan 2.13m (7 kaki) sebagai verandah way.
Ruang lantai 1 unit terbuka: 9.5mp – 12.6mp Ruang lantai 1 unit tertutup: kurang daripada 12.6mp
• Anjakan bangunan 12.2m (40 kaki) bagi mana-mana bahagian bangunan perniagaan yang menghadap jalan awam yang mempunyai rIzab 30m (100 kaki) • Untuk sempadan bersama anjakan bangunan hendaklah 6.1m (20 kaki) dari sempadan masingmasing.
Jenis/ Bangunan dan Reka Bentuk • Teres (kedai/ pejabat dan rumah kedai) • Fasad dan Warna − Mewujudkan keharmonian dengan kawasan alam sekitar − Menonjolkan identiti setempat • Kawalan Fasad dan Warna. − Reka bentuk fasad bangunan yang menarik amat digalakkan − Mengelakkan fasad bangunan yang terlalu jauh beza dalam satu baris bangunan. − Kombinasi warna perlu disesuaikan dengan konsep pembangunan. • Cadangan Reka Bentuk Bangunan: − Ciri-ciri senibina hendaklah menerapkan unsur reka bentuk tradisi tempatan. • Fasad dan Warna − Mewujudkan keharmonian dengan kawasan alam sekitar − Menonjolkan identiti setempat • Kawalan Fasad dan Warna. − Reka bentuk fasad bangunan yang menarik amat digalakkan
Ketinggian
Catatan
• Tempat Meletak Kenderaan 1 TLK bagi setiap 46.0mp (500kp) di campur 10% TLK untuk pelawat 1 TLM bagi setiap 93mp (1,000kp) di campur 10% TLM untuk pelawat
• Tempat Meletak Kenderaan 1 TLK bagi setiap 14.0m (150kp) di campur 10% TLK untuk pelawat 1 TLM bagi setiap 93mp (1,000kp) di campur 10% TLM untuk pelawat
1-8 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Garis Panduan Khusus Pembangunan Perniagaan dan Penjajaan - Pusat Perniagaan Tahap 1 (sambungan) Kepadatan, Saiz Lot, Ruang Lantai, Anjakan Bangunan dan Ketinggian
Hierarki
Jenis Aktiviti
Stesen Minyak
Saiz Lot (Minima)
4046.8mp (1 ekar)
Ruang Lantai
Kawasan Banir Tidak melebihi 60% daripada keluasan tapak.
Anjakan Bangunan
• Anjakan bangunan 6.1m (20 kaki) bagi mana-mana bahagian bangunan perniagaan yang menghadap jalan awam. • Untuk bersama bangunan 3.05m (10 sempadan masing.
sempadan anjakan hendaklah kaki) dari masing-
Jenis/ Bangunan dan Reka Bentuk
Ketinggian
Catatan • Tembok Penghadang Ketinggian tembok yang dibina sekurangkurangnya 2.43m (8 kaki) dibina daripada jenis bahan spendek dan diletakkan sekurangkurangnya di dua bahagian sisi tapak untuk keselesaan dan mengelakkan kacau ganggu atau pencemaran sekeliling. • Lokasi Minima 60.957m (200 kaki) dari persimpangan jalan dan bulatan. Stesen minyak tidak dibenarkan dibina di jalan yang kurang daripada 50 kaki. • Bangunan Stesen Minyak Stesen minyak yang bertentangan tidak dibenarkan kecuali jalan dipisahkan oleh pembahagi jalan. • Tempat Meletak Kenderaan Minima 5 TLK setiap 46.0mp (500kp) di campur 10% untuk pelawat (dengan perkhidmatan) 1 TLM bagi setiap 278.7mp (3,000kp)
1-9 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Garis Panduan Khusus Pembangunan Perniagaan dan Penjajaan - Pusat Perniagaan Tahap 1 (sambungan) Kepadatan, Saiz Lot, Ruang Lantai, Anjakan Bangunan dan Ketinggian
Hierarki
Jenis Aktiviti
Saiz Lot (Minima)
Ruang Lantai
Anjakan Bangunan
Jenis/ Bangunan dan Reka Bentuk
Ketinggian
Catatan
• ‘Free Standing Building’ • Cadangan bangunan:
rekabentuk
− Ciri-ciri seni bina hendaklah menerapkan unsur reka bentuktradisi tempatan. − Rekabentuk dielakkan
Pasar Komuniti
4856.2mp (1.2 ekar)
Nisbah 1 pasar : 20,000 unit kediaman.
• Anjakan bangunan 6.1m (20 kaki) bagi mana-mana bahagian bangunan perniagaan yang menghadap jalan awam. • Untuk bersama bangunan 3.05m (10 sempadan masing.
sempadan anjakan hendaklah kaki) dari masing-
kotak
perlu
− Rekabentuk berunsur keislaman digalakkan − Reka bentuk bangunan yang mempunyai ruang terbuka digalakkan. • Fasad dan Warna − Mewujudkan keharmonian dengan kawasan alam sekitar − Menonjolkan identiti setempat
• Tempat Meletak Kenderaan Satu TLK bagi setiap 23.0m (250kp) di campur 10% TLK untuk pelawat Satu TLM bagi setiap 46.4mp (500kp) Minima tiga Tempat Letak Lori
• Kawalan Fasad dan Warna. −
Reka bentuk bangunan yang amat digalakkan
fasad menarik
−
Mengelakkan fasad bangunan yang terlalu jauh beza dalam satu baris bangunan.
−
Kombinasi warna perlu disesuaikan dengan konsep pembangunan.
1-10 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jadual 1.2: Garis Panduan Khusus Pembangunan Perniagaan dan Penjajaan - Pusat Perniagaan Tahap II Kepadatan, Saiz Lot, Ruang Lantai, Anjakan Bangunan dan Ketinggian
Hierarki
Jenis Aktiviti
Saiz Lot (Minima)
Ruang Lantai
Anjakan Bangunan
Jenis/ Bangunan dan Reka Bentuk
Ketinggian
Catatan
• Teres (kedai/ pejabat dan rumah kedai) • Lorong Belakang: 6.1m (20 kaki), 1-2 tingkat • Lorong Belakang: 9.1m (30 kaki), 1-4 tingkat Pusat Perniagaan Tahap II Pusat Perdagangan Tempatan
Nisbah Plot – 1:2 Kedai/ Pejabat
6.1m x 19.8m
• Lorong Belakang: 9.1m (30 kaki), lorong yang membelakang rumah
139.355 meter persegi (20 kaki x70 kaki) (1.300 kaki persegi)
• Lorong Tepi: 6.1m (20 kaki), tidak dibenarkan TLK • Lot hujung kedai atau pejabat hendaklah mempunyai tambahan 2.13m (7 kaki) sebagai verandah way.
• Fasad dan Warna − Mewujudkan keharmonian dengan kawasan alam sekitar − Menonjolkan identiti setempat • Kawalan Fasad dan Warna. − Reka bentuk fasad bangunan yang menarik amat digalakkan
• Tidak melebihi empattingkat • Ketinggian bangunan hendaklah lebih kurang sama di antara satu sama lain.
• Tempat Meletak Kenderaan Satu TLK bagi setiap 46.0mp (500kp) di campur 10% TLK untuk pelawat Satu TLM bagi setiap 93mp (1,000kp) di campur 10% TLM untuk pelawat
− Mengelakkan fasad bangunan yang terlalu jauh beza dalam satu baris bangunan. − Kombinasi warna perlu disesuaikan dengan konsep pembangunan. • Cadangan Reka Bentuk Bangunan:
4046.8mp
Ruang lantai 1 unit terbuka: 9.5mp – 12.6mp
Gerai (1 ekar)
Ruang lantai 1 unit tertutup: kurang daripada 12.6mp
• Anjakan bangunan 12.2m (40 Kaki) bagi mana-mana bahagian bangunan perniagaan yang menghadap jalan awam yang mempunyai rezab 30m (100 kaki) • Untuk bersama bangunan 6.1m (20 sempadan masing.
sempadan anjakan hendaklah kaki) dari masing-
− Ciri-ciri senibina hendaklah menerapkan unsur reka bentuk tradisi tempatan. • Fasad dan Warna − Mewujudkan keharmonian dengan kawasan alam sekitar − Menonjolkan identiti setempat
• Tempat Meletak Kenderaan Satu TLK bagi setiap 14.0m (150kp) di campur 10% TLK untuk pelawat Satu TLM bagi setiap 93mp (1,000kp) di campur 10% TLM untuk pelawat
• Kawalan Fasad dan Warna. − Reka bentuk fasad bangunan yang menarik amat digalakkan
1-11 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Garis Panduan Khusus Pembangunan Perniagaan dan Penjajaan - Pusat Perniagaan Tahap II (sambungan) Kepadatan, Saiz Lot, Ruang Lantai, Anjakan Bangunan dan Ketinggian
Hierarki
Jenis Aktiviti
Stesen Minyak
Saiz Lot (Minima)
4046.8mp (1 ekar)
Ruang Lantai
Kawasan Plinth Tidak melebihi 60% daripada keluasan tapak.
Anjakan Bangunan
• Anjakan bangunan 6.1m (20 kaki) bagi manamana bahagian bangunan perniagaan yang menghadap jalan awam. • Untuk sempadan bersama anjakan bangunan hendaklah 3.05m (10 kaki) dari sempadan masingmasing.
Jenis/ Bangunan dan Reka Bentuk
Ketinggian
Catatan • Tembok Penghadang Ketinggian Tembok yang dibina sekurangkurangnya 2.43m (8 kaki) dibina daripada jenis bahan spendek dan diletakkan sekurangkurangnya di dua bahagian sisi tapak untuk keselesaan dan mengelakkan kacau ganggu atau pencemaran sekeliling. • Lokasi Minima 60.957m (200 kaki) dari persimpangan jalan dan bulatan. Stesyen minyak tidak dibenarkan dibina di jalan yang kurang daripada 50 kaki. • Bangunan Stesen Minyak Stesen minyak yang bertentangan tidak dibenarkan kecuali jalan dipisahkan oleh pembahagi jalan. • Tempat Meletak Kenderaan Minima lima TLK setiap 46.0mp (500kp) di campur 10% untuk pelawat (dengan perkhidmatan) satu TLM bagi setiap 278.7mp (3,000kp)
1-12 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Garis Panduan Khusus Pembangunan Perniagaan dan Penjajaan - Pusat Perniagaan Tahap II (sambungan) Kepadatan, Saiz Lot, Ruang Lantai, Anjakan Bangunan dan Ketinggian
Hierarki
Jenis Aktiviti
Saiz Lot (Minima)
Ruang Lantai
Anjakan Bangunan
Jenis/ Bangunan dan Reka Bentuk
Ketinggian
Catatan
• ‘Free Standing Building’ • Cadangan rekabentuk bangunan: − Ciri-ciri seni bina hendaklah menerapkan unsur reka bentuktradisi tempatan. − Rekabentuk kotak perlu dielakkan
Pasar Komuniti
4856.2mp (1.2 ekar)
Nisbah 1 pasar : 20,000 unit kediaman.
• Anjakan bangunan 6.1m (20 kaki) bagi manamana bahagian bangunan perniagaan yang menghadap jalan awam. • Untuk bersama bangunan 3.05m (10 sempadan masing.
sempadan anjakan hendaklah kaki) dari masing-
− Rekabentuk berunsur keislaman digalakkan − Reka bentuk bangunan yang mempunyai ruang terbuka digalakkan. • Fasad dan Warna − Mewujudkan keharmonian dengan kawasan alam sekitar − Menonjolkan identiti setempat
• Tempat Meletak Kenderaan Satu TLK bagi setiap 23.0m (250kp) di campur 10% TLK untuk pelawat Satu TLM bagi setiap 46.4mp (500kp) Minima tiga Tempat Letak Lori
• Kawalan Fasad dan Warna. −
Reka bentuk fasad bangunan yang menarik amat digalakkan
−
Mengelakkan fasad bangunan yang terlalu jauh beza dalam satu baris bangunan.
−
Kombinasi warna perlu disesuaikan dengan konsep pembangunan.
1-13 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
1.5.2
Garis Panduan Pembangunan Perindustrian
Selain garis panduan sedia ada, beberapa penetapan dan langkah kawalan diperlukan terutama untuk mengawal aktiviti industri yang beroperasi di dalam kawasan pertanian dan perumahan. 1.
b.
Garis Panduan Untuk Aktiviti Industri Sedia Ada 2.
Garis panduan pembangunan sedi ada adalah tambahan kepada Piawaian Perancangan JPBD Semenanjung Malaysia. a.
Kawasan pertanian sedia ada di sekitar kawasan industri perlu mempunyai rizab zon penampan dan sebarang aktiviti pembangunan perumahan dan perbandaran tidak dibenarkan.
Segala jenis pembangunan industri sedia ada perlu mengikut keperluan dan kehendak Jabatan Alam Sekitar dari segi kawalan pencemaran industri
Garis Panduan Pembangunan Baru
Manakala garis panduan pembangunan aktiviti industri baru ialah : a. b.
Pembangunan industri yang dibenarkan dalam kawasan Majlis Daerah Pasir Mas hanya industri yang berasaskan perkayuan, pertanian, hasil maritim dan batik sahaja. Keperluan rekabentuk perlu mengikut keperluan Piawaian Perancangan JPBD Semenanjung Malaysia dan Jabatan Alam sekitar.
Jadual 1.3 : Garis Panduan Khusus Pembangunan Perindustrian Gunatanah Utama
Plinth Area
Saiz Lot (Minima)
Anjakan Bangunan
Keperluan Tempat Letak Kereta, Motosikal & Lori
Jalan & Laluan
Lain-lain Keperluan
Industri Sesebuah
60% daripada luas lot
Minima 0.4047 hektar (1 ekar)
• • •
Hadapan – 40 kaki Belakang – 20 kaki Sisi – 20 kaki
• • •
Satu TLK : 1,000 kp Satu TLM : 1,000 kp Satu TLL : 5,000 kp
70 kaki Jalan Perkhidmatan
• • • •
Nisbah Plot minima : 1 : 2 Had ketinggian bangunan 5 tingkat Ruang punggah memunggah : 30’ x 26’ 30% ruang lantai pejabat. Selebihnya ruang lantai industri
Industri Berkembar
60% daripada luas lot
60’ x 120’
• • •
Hadapan – 40 kaki Belakang – 20 kaki Sisi – 20 kaki
• • •
Satu TLK : 1,000 kp Satu TLM : 1,000 kp Satu TLL : 5,000 kp
70 kaki Jalan Perkhidmatan
• • • •
Nisbah Plot minima : 1 : 2 Had ketinggian bangunan 5 tingkat Ruang punggah memunggah : 30 kaki x 26 kaki 30% ruang lantai pejabat. Selebihnya ruang lantai industri
Industri Teres
100% daripada luas lot
30’ x 80’
• •
Hadapan – 40 kaki Sisi – 20 kaki (bagi bahagian yang menghadap Jalan)
• • •
Satu TLK : 1,000 kp Satu TLM : 1,000 kp Satu TLL : 5,000 kp
• •
• •
Had ketinggian bangunan dua tingkat Tidak melebihi 10 unit setiap deretan
70 kaki Jalan Perkhidmatan 30 kaki Lorong Belakang & Sisi
Laluan Pejalan Kaki
Rizab Utiliti
Laluan pejalan kaki disepanjang jalan uatama dan susur ke perhentian bas dan teksi tanpa gangguan
Menyediakan rizab khas (1-2m) untuk menyalurkan kabel elektrik, paip air, pembentungan, telefon dan sebagainya Jenis Industri Yang Dibenarkan •
Industri Kecil dan Sederhana (IKS)
1-14 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
1.6
GARIS PANDUAN PUSAT BANDAR DAN REKA BENTUK BANDAR
1.6.1 Visi Institusi Pondok bagi Jajahan Pasir Mas Kewujudan sekolah-sekolah pondok yang agak signifikan dengan kependudukan dan pertumbuhan pembangunan berasaskan pertanian membawa kepada prasarana kondusif serta asas kepada kemampanan Jajahan Pasir Mas sebagai Jajahan Institusi Pondok
1.6.2 Imej senibina minilisma tropika dengan imbasan keislaman Imej yang bersesuaian untuk mencerminkan visi institusi pondok ini ialah gaya senibina minilisma tropika dengan imbasan keislaman berserta perincian yang minima tetapi fokas, berkesan dan semasa dengan memberi penekanan kepada aspek kepintaran ‘intelligent’ dan kemanusiaan ‘humane’ bercirikan berikut : menyerlahkan warisan sejarah budaya tempatan / nusantara dan alam sekitar serta iklim dan mencerminkan skala dan karektor rupa bentuk bangunan sedia ada bagi meningkatkan dan mengindahkan lagi suasana dan imej persekitaran Jajahan Pasir Mas. berteknologi mesra pengguna (penduduk dan pengunjung). mesra pejalan kaki dan OKU bagi menggalakkan interaksi antara komuniti menghijaukan pusat pusat bandar melalui landskap. menjurus kepada pembangunan pusat bandar yang mampan serta berkesanan menjimatkan tenaga dan kos ‘energy and cost effective’.
1.6.3 Keseragaman imej untuk persekitaran Jajahan Pasir Mas Imej bangunan sediada mencerminkan gaya senibina transisi yang tidak selaras tetapi skala dan karektor rupa bentuknya boleh dijadikan asas bagi mengetengahkan imej dan gaya senibina minilisma tropika imbasan keislaman untuk persekitaran Jajahan Pasir Mas.
Secara amnya komponen berikut menjadi asas kepada keharmonian dan kesinambungan imej serta penambahan karektor kepada pembangunan persekitaran Jajahan Pasir Mas keseluruhannya. • Bangunan sedia ada menjadi panduan asas dari segi imej dan olahan fasad yang akan diserlahkan bangunan tambahan atau bangunan baru di tapak bersebelahan. • Bangunan baru perlu respon kepada bangunan sedia ada dari segi imej dan olahan fasad serta mempunyai elemen butiran penggabungan yang harmoni dengan bangunan bersebelahan sedia ada. Peratusan perincian perlu dilebihkan kepada imej minilisma tropika keislaman. • Pindaan atau tambahan akan datang kepada bangunan sedia ada perlu respon kepada Garis Panduan Reka Bentuk Bandar serta harmoni dengan bangunan bersebelahan. Peratusan perincian perlu dilebihkan kapada imej minilisma imbasan tropika iaitu keislaman. • Pembangunan simpang empat boleh memberikan impak dari segi visual dan karektor serta memecahkan kebosanan di laluan utama. Rekabentuk dan olahan fasad perlu respon kepada anjakan aras podium serta seharmoni dengan bangunan sedia ada dan menampilkan imej minilisma tropika imbasan keislaman. • Ketinggian berbeza tanpa perubahan kepada plot ratio boleh dicadangkan bagi memberi impak kepada pembangunan simpang empat sebagai ‘visual focal point ‘ atau mercu tanda bagi menghilangkan kebosanan di jalan-jalan utama dan ini adalah tertakluk kepada budi bicara pihak berkuasa tempatan.
Gaya Senibina transisi sedia ada yang tidak selaras mempunyai ciri minilisma tetapi kurang menyerlahkan keseragaman karektor
1-15 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Pembangunan berhadapan laluan lebuh raya ‘dedicated highway’ dan kereta api perlu menampakkan kelapangan ruang dengan memperkenalkan anjakan aras.
1.6.4 Faktor Kesinambungan Imej persekitaran Jajahan Pasir Mas Faktor keharmonian bagi menggabungkan imej pembangunan persekitaran Pasir Mas secara keseluruhannya bergantung kepada konfigurasi komponen organisasi tapak dan elemenelemen rupabentuk senibina seperti di rajah di bawah.
Rekabentuk bangunan Imej
Contoh anjakan aras untuk pembangunan di cerun bukitdan monorail serta pembangunan berhadapan dengan laluan lebuhraya
Struktur dan bangunan mercu tanda perlu respon kepada imej minilisma tropika imbasan keislaman serta seharmoni dengan bangunan bersebelahan, mencerminkan skala dan karektor, rupa bentuk bangunan persekitaran dan perlu ada elemen tumpuan yang memberikan impak visual seperti dinding atau pintu masuk utama. Penggunaan warna dan pencahayaan adalah sangat berkesan bagi memberikan impak visual.
Contoh struktur mercu tanda yang di sepadukan dengan bangunan
Bangunan tempat letak kereta adalah sebagai ruang tertutup serta di berikan olahan fasad saringan yang berkesinambungan dengan bangunan bersebelahan. Aras bumbung yang menempatkan keperluan perkhidmatan perlu disaring dari pandangan umum dengan bumbung atau disepadukan dengan reka bentuk bumbung.
Organisasi tapak Akses Kemudahsampaian Pejalan kaki dan kemudah gerakan kenderaan bermoto
Jenis Bangunan respon kapada keluasan tapak dan orientasi Bentuk dan skala respon kapada keluasan tapak dan GPRB khusus Dan bangunan bersebelahan Bumbung respon kapada imej supaya dapat diseharmonikan dengan persekitaran Tampak Hadapan diolah mengikut imej merangkumi elemen elemen ketinggian fasad arked, kakilima. sengkuap (canopy) dan lankan dan respon kapada bangunan bersebelahan Laluan masuk utama sebagai ‘focal point’ respon kapada imej Tingkap respon kapada oreintasi imej atau bangunan bersebelahan
Contoh: Cadangan Bandar Pasir Mas sebagai pusat bandar pejalan kaki
Teduhan suria dan hujan respon kapada orientasi dan imej
Rangkaian Infrastruktur, bangunan. siarkaki dan kawasan lapang bagi mengimarakkan interaksi antara penduduk
Bahan Binaan mengoptimakan Bahan keluaran tempatan
Orientasi Mengoptimakan penyelesaian pasif kapada aspekpemandangan. Pengudaraan dan pencahayaan
Warna sebagai penggabong imej bangunan merentasi persekitaran Jajahan Pasirmas
1.6.5 Organisasi tapak Pembangunan bercirikan mesra alam, kos yang efektif, berkonsepkan lestari menekankan kepada keseimbangan penyelesaian respon pasif dan aktif bagi mengatasi aspek akses, susunatur, pengudaraan, pencahayaan dan pemandangan. Respon pasif menekan kapada aspek aspek berikut. Akses kemudahsampaian ‘accessibility’ dan mudah gerak ‘mobility’ bagi pejalan kaki dan kenderaan bermotor perlulah diseimbangkan, selamat dan tidak ada pertembungan melalui rangkaian pejalan kaki, basikal, papan lungsur, kenderaan bermotor dan pengangkutan awam
Contoh: Cadangan Bandar Rantau sebagai pusat bandar pejalan kaki
Panjang
Cadangan pusat bandar mesra pejalan kaki untuk kedua bandar di atas memastikann pengurangan pertembungan di antara laluan pejalan kaki dan laluan kenderaan serta menjurus kepada kemudahsampaian, mudah gerak dan suasana persekitaran yang selamat dan selesa bagi pejalan kaki
1-16 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Rangkaian bangunan, kawasan hijau serta kawasan lapang dan siar kaki bercirikan mesra alam perlu respon kepada topografi sedia ada dengan meminimakan pemotongan dan penambakan tanah yang menjurus kepada pembangunan berpusat atau ‘linear’, dan penggunaan landskap, jarak antara bangunan, orientasi bangunan dan kedudukan pembukaan tingkap bangunan yang boleh mendorong kepada penyelesaian pasif aspek pemandangan, pengudaraan dan pencahayaan serta mengambil kira panorama dan kesinambungan pandangan saujana bagi membolehkan pembelajaran dan pengamatan alam sekitar.
1.6.6
Contoh jejantas yang boleh memberi kelainan pengalaman
Orientasi minima kapada dedahan suria, dan mengoptimakan pengudaraan semulajadi dimana bangunan mengutamakan pendedahan kepada sudut utara selatan dan mengambilkira laluan angin sepoi serta penggunaan landskap dan menjurus kepada penyelesaian pasif aspek pemandangan, pengudaraan dan pencahayaan.
Reka Bentuk Bangunan
Rupabentuk bangunan dengan pendekatan respon pasif dan aktif perlu bercirikan mesra pengguna, mesra alam dan berkonsep pintar merangkumi aspek-aspek konfigurasi, skala dan kadaran. Elemen-elemen rekabentuk ini menjadi asas kapada imej yang dimatalamatkan dan bukan sekadar berbentuk dekoratif sematamata .
Rupa bentuk bumbung perlu disesuaikan dengan imej yang mencerminkan minilisma topika bagi menyerlahkan keseragaman imej persekitaran Pasir Mas. Peralatan di bumbung perlu disaring dari pandangan umum dan disepadukan dengan rekabentuk bumbung. Bagi menyerlahkan identiti tropika bumbung adalah cerun dan mengunjur paling minima 600mm hingga 1200mm atau lebih
Jenis bangunan dikenalpasti sama ada jenis tunggal dengan pengenalan ‘courtyard’, bersambung/linear atau kombinasi dan perlu di sesuaikan dengan plot ratio atau densiti mengikut keluasan tapak Bentuk dan skala/ saiz bangunan ‘massing’ saiz bangunan dibahagikan melalui offset, pertukaran planar, pengenalan ‘courtyard’ atau susunan ‘linear’ dan anjakan supaya bangunan tidak kelihatan terlalu bongkah dan akan memudahkan penyelesaian pemandangan, pengudaraan dan pengcahayaan.
Imbasan warisan tropika dari segi bentuk, perincian, bahan dan warna boleh memberi sentuhan kepada imej moden minilisma tempatan
Ketinggian bangunan adalah diantara 1 hingga 5 tingkat mengikut keluasan tapak dan densiti yang ditentukan - Aras dasar(1),
Contoh penghubung siarkaki yang boleh di jadikan laluan gaya hidup serta budaya dan acara berjadual
Penggunaan landskap dan struktur untuk penyelesaian pengudaraan
Orientasi melalui jarak antara bangunan yang mengambilkira kelajuan dan laluan angin
- Aras atas (2, 3 dan seterusnya). - Aras loteng / bumbung. Ketinggian bangunan yang berbeza mendorong kepada latar langit yang berbeza dan meriah
Jejantas sebagai penghubung siar kaki merentangi anak sungai dan kawasan lapang Pengenalan ’courtyard’ bagi penyelesaian pencahayaan, pengudaraan dan pemandangan
Sentuhan tropika bumbung mengunjurelebar dengan talang terdedah atau
1-17 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Dimana bersesuaian konfigurasi fasad dinding adalah seperti berikut :
Contoh gaya moden minilisma dengan gaya tropika bumbung cerun lebar dengan talang terdedah
Tampak depan bangunan mendefinisikan perkarangan awam seperti siar kaki, kawasan lapang dan laman umum melalui fasad tembok /saringan, fasad arked, ‘shopfront’, anjung, ‘balcony’ yang di olah bagi mengimarakkan pengamatan oleh pejalan kaki (ruang ini tidak termasuk di dalam pengiraan plot ratio.
Fasad / dinding perlu menggayakan senibina moden minilisma dengan sentuhan gaya tropika imbasan keislaman bagi menyerlahkan karektor pembangunan yang telah di anjurkan.
Meminimakan kedudukan pintu garaj, penglihatan dinding kosong yang keterlaluan, tempat letak kereta (TLK) terbuka, struktur TLK tanpa penampan, TLK di bawah bangunan aras pedestarian dan ruang servis terbuka.
Ruang ‘signage’ perlu di peruntukkan dan di sepadukan pada dinding fasad.
Bahan binaan di pamerkan adalah tidak lebih dari dua jenis dari asas bangunan dan disusun melintang dengan penggunaan bahan berat di sebelah bawah dan ‘base’ berdepan dengan pejalan kaki adalah dari jenis berkualiti tinggi bagi memberi persepsi tahan lasak.
Dinding kayu terdedah adalah dari jenis di rawat ‘pressure treated and weathered’.
‘Arches and Piers’ untuk dinding batu adalah minima 300mm x 300mm dan tiang kayu adalah 200mm x 200mm minima.
Pembukaan dinding/fasad untuk arked dan tingkap adalah dengan kadar menegak atau segi empat tepat.
Penggunaan ‘curtain wall’ hanya di benarkan dengan pengutamaan alatan teduhan suria pada dinding mengarah timur barat. Pengenalan elemen fasad menegak melalui ‘curtain wall’ atau dinding kosong bagi tujuan ‘signage’ kepada elemen mendatar iaitu ‘base’, pertengahan dan atasan boleh menghilangkan kebosanan fasad. Pengenalan fasad melalui ‘base’, ‘pertengahan’ dan ‘atasan’ digunakan untuk mendefinisikan ketinggian fasad bangunan.
Garisan parapet Garisan cucur
Garisan cerukan
Contoh pengenalan fasad melalui ’base’ dan atasan bagi bangunan 2-3 tingkat
Garisan transisi
Garisan pedestrian tembuk
Contoh pengenalan fasad melalui ’base’ pertengahan dan atasan bagi bangunan 3-5 tingkat
Elemen ketinggian bangunan yang boleh diberikan perincian bagi memberi imbasan gaya senibina yang di perlukan untuk moden minilisma tempatan
1-18 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Perincian digarisan ketinggian elemen fasad dengan gaya tropika keislaman perlulah minima bagi memberikan karektor kepada gaya moden minilisma tempatan.
Garisan pedestrian merangkumi tembok dan saringan, laluan masuk , anjung dan arked serta ’shopfront’ boleh di olah bagi merangsang pengamatan pedestrian
Tembok terletak di garisan tampak depan bagi mendefinisikan corak lorong atau jalanjalan umum di kawasan yang tiada fasad bangunan bagi menutup atau menyaring ruang TLK atau ruang servis bagi meningkatkan kesinambungan imej.
Ketebalan tembok batu adalah 250mm minima.
Kesesuaian bahan binaan perlulah seharmoni dengan bahan binaan tapak bersebelahan serta imej minilisma Tropika.
Kesesuaian perincian adalah di garisan penutup tembok dan perlulah minima bagi menepati gaya moden minilisma.
Tembok juga boleh di seling atau di gantikan dengan saringan atau landskap bagi memberikan ketelusan untuk pengudaraan disamping menyaring tempat letak kereta dan ruang servis terbuka.
jalan
arked
sengkuap
Sensual perincian warisan tempatan tradisional yang boleh di imbaskan di mana garisan ketinggian fasad bagi memberi karektor kepada gaya moden minilisma tropical tempatan
anjung
Saringan berfungsi untuk tujuan pengudaraan, pencahayaan dan menyaring ruang TLK terbuka, dan ruang servis yang terbuka dari pandangan umum.
Gaya perincian adalah minilisma sentuhan tropika dan keislaman.
lankan lanai
Laman
Contoh tembok ini menyerlahkan lagi pengunaan bahan dengan gaya moden minilisma dengan perincian minima
Contoh tembok ini di seling dengan saringan yang bermotifkan geometri keislaman boleh di adaptasikan bagi menepati gaya moden minilisma dengan perincian minima keislaman
anjung
Komponen garisan pedestrian di mana sesuai untuk di perincikan dengan gaya senibina tempatan’ bagi mendefinisikan perkarangan awam seperti siar kaki , kawasan lapang dan laman umum
Perincian warisan tempatan /tradisional yang boleh di imbaskan di garisan cucur atau di laluan pintu masuk utama serta anjung bagi menambah karektor kepada gaya moden minilisma tempatan
saringan ‘screen’ dari warisan budaya tempatan yang boleh di adaptasikan untuk menyerlahkan karektor modem minilisma tempatan
1-19 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jenis dan gaya teduhan sengkuap ‘awning’ dengan padanan sesuai menambahkan lagi karektor perkarangan awam dan fasad utama
Garisan transisi mendefinisikan ketinggian bangunan diaras bawah dan di berikan penekanan perincian sentuhan gaya tropikal atau keislaman. Garisan cerukan mendefinisikan ketinggian bangunan diaras pertengahan dan di berikan penekanan perincian. Garisan cucur/parapet mendefinisikan ketinggian bangunan diaras atasan atau bumbung dan boleh di berikan perincian minima.
Perincian gaya tempatan serta penggunakan bahan, warna dan landskap bagi menguatkan definisi laluan
Lankan ‘balcony’ boleh diolah untuk menambahkan karektor kepada tampak depan bangunan serta memecah kebosanan fasad dan boleh juga di beri penekanan sebagai ‘focal point’. Struktur sokongan atau pendakap untuk lankan adalah terdedah dan tidak melebihi 2 meter
saringan ‘screen’ gaya keislaman boleh di adaptasikan untuk menyerlahkan karektor moden minilisma tempatan
laluan masuk utama (anjung) di aras pejalan kaki perlu di beri perhatian sebagai ‘focal point’ dan diberikan penekanan perincian sentuhan gaya tropika atau keislaman.
Garisan parapet Garisan cucur Garisan cucur parapet
Garisan cerukan
Garisan cerukan
Contoh penggunakan landskap bagi menguatkan definisi laluan masuk
Perincian gaya keislaman yang boleh di adaptasikan kan laluan masuk utama bagi memberi karektor kepada gaya moden minilisma tempatan
Arked kaki lima dan ’shop front’ adalah penghubung laluan pejalan kaki yang sesuai untuk di beri penekanan perincian bagi memperkayakan suasana di perkarangan awam dengan sentuhan atau imbasan gaya tropika dan keislaman.
Garisan transisi Garisan transisi
Garisan pedestrian tembuk
1-20 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Tingkap dengan olahan yang di sesuaikan dan dipadankan dengan imej minilisma imbasan tropika atau keislaman boleh menambahkan karektor kepada bangunan serta dalam masa yang sama menjadi elemen kesinambungan merentasi persekitaran Jajahan Pasir Mas
Contoh perincian tingkap gaya tropika, segi empat menegak bagi memudahkan pengudaraan boleh di adaptasikan untuk memberi karektor kepada minilisma tropika tempatan
Bentuk tingkap adalah dengan kadar segi Tingkap empat bujur menegak atau segi empat tepat. ‘Bay window’ mengunjur keluar dari lantai sebelah dalam ke pemukaan luar ‘cantelever’ atau di sokong dengan pendakap terdedah ‘exposed support’
Teduhan suria dan hujan. Alat teduhan tingkap di perlukan untuk perlindungan hujan dan panas Bentuk teduhan merangkumi : Tingkap pasang ceruk ‘recessed window’. Bumbung mengunjur ‘overhang’. ‘Awning’ kekal atau sorong tarik Alat teduhan mendatar, menegak beserta kawalan jauh atau manual.
.
Bahan binaan adalah bertujuan untuk menggabungkan imej bangunan-bangunan dipersekitaran Jajahan Pasir Mas. Pengunaan bahan adalah melalui kualiti bahan binaan luaran yang tinggi bagi memberi persepsi tahan lasak dan kebanggaan umum dan disesuaikan dengan imej minilisma tropika imbasan keislaman. Penggunaan bahan binaan tempatan adalah ditekankan bagi menjana serta merealisasikan konsep mampan ekonomi tempatan Warna adalah bertujuan untuk menggabungkan imej bangunan-bangunan bagi mencerminkan dan menyerlahkan suasana tropika dan keislaman di persekitaran Jajahan Pasir Mas. Warna-warna ‘earthly’ seperti kayuan dan batuan adalah di sarankan bagi menyerlahkan keseragaman imej. Pilihan warna perlu menonjolkan fasad berikut Di aras pejalan kaki atau aras podium. Di aras pertengahan. Di aras atas.
Respon Aktif Reka Bentuk Bangunan
Respon aktif bagi penyelesaian pengudaraan, pencahayaan, pengangkutan, penyengaraan dan keselamatan merangkumi aspek-aspek berikut : Kitar semula air hujan untuk kegunaan pembersihan am. ‘Lift’ dan ‘Escalator’ untuk kegunaan pengangkutan menegak. Sistem ‘vacum’ berpusat untuk penyelenggaraan pembuangan sampah. Sistem keselamatan. Sistem pengudaraan. Sistem pengurusan dan kawalan. Sistem teknologi maklumat Aspek ini perlu diberi pertimbangan perseimbangan bagi mencapai matlamat pembangunan mampan yang dapat memberi kelangsungan kepada pembangunan yang lebih efisyen dari segi penggunaan tenaga serta menjurus kepada penjimatan kos penyenggaraan .
Contoh: Sistem pembuangan sampah berpusat boleh menjimatkan kos tenaga dan penyenggaraan
Contoh: Sistem pengudaraan bersepadu yang boleh menjimatkan kos tenaga dan penyenggaraan
1-21 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
1.7
GARIS PANDUAN KAWASAN REKREASI
Reka bentuk landskap di kawasan rekreasi perlu mewujudkan suasana persekitaran yang selesa dan menyegarkan serta sesuai untuk aktiviti aktif dan pasif yang terdapat di dalam taman rekreasi. a.
b.
Jarak Penanaman
i.
Secara umum, jarak penanaman adalah bebas untuk mewujudkan keadaaan semula jadi. Walau bagaimanapun, jarak penanaman bagi kawasan jalan, tempat meletak kereta, laluan pejalan kaki dan lain-lain adalah mengikut jarak penanaman yang telah digariskan oleh Jabatan Landskap Negara; Penanaman hendaklah dalam jarak yang memudahkan kerja-kerja penyelenggaraan seperti pemotongan rumput, pembuangan sampah dan kawalan penyakit dan serangga perosak; Garisan penanaman hendaklah selari dengan jajaran siar kaki; dan Penanaman pokok utama hendaklah sama jarak di sepanjang laluan pejalan kaki mengikut kesesuaian jenis pokok.
Keperluan Ruang ii.
Keluasan taman rekreasi hendaklah ditentukan berdasarkan kepada nisbah penduduk dengan kawasan pembangunan mengikut piawaian perancangan semasa; i.
ii.
iii. iv. v.
Elemen landskap lembut hendaklah diberi keutamaan daripada landskap kejur. Sekurangkurangnya 70% daripada ruang taman rekreasi dikekalkan sebagai kawasan hijau dengan elemen landskap lembut seperti bunga-bungaan dan laman rumput; Penggunaan elemen kejur dan perabot landskap seperti plaza, laluan siar kaki, air pancut, gazebo dan pergola hendaklah direka bentuk dan digabungkan dengan elemen landskap lembut; Menyediakan ruang penanaman minimum 1.5m lebar di sepanjang kawasan siar kaki; Menyediakan kawasan tanaman pepagar (hedges) bagi memisahkan kawasan siar kaki dan kenderaan bermotor; dan Menyediakan ruang penanaman minimum 2m lebar yang digabungkan dengan bukit kecil (earth mound) sebagai pemisah antara pejalan kaki dengan kenderaan bermotor.
iii. iv.
c.
Jarak Tanaman
i. ii.
Menanam satu jenis tanaman pokok utama di sepanjang laluan siar kaki; Penanaman pokok renek jenis rimbun di sepanjang laluan siar kaki secara berpagar di samping meminimakan kesan-kesan silauan cahaya lampu kenderaan; Pemilihan pokok utama mestilah daripada jenis sederhana besar, rendang, tegak dan lurus bagi mewujudkan teduhan dan mengawal pencemaran udara; Digalakkan tanaman yang berupaya mengeluarkan bunga yang menarik dan bauan yang harum dan dapat menyegarkan ruang laluan siar kaki; dan Memilih pokok yang mempunyai sistem akar tunjang dan tidak mudah tumbang ditiup angin untuk keselamatan pengguna.
iii. iv. v.
2m
1.5m
Ruang Penanaman Minimum 1.5m lebar
1.7.1
Garis Panduan Kawasan Komersil / Pusat Bandar
Tanaman di sekitar kawasan komersil mestilah mempunyai nilai estetik sebagai daya penarik pengguna ke kawasan tersebut. Ia bukan sahaja bagi mengindahkan kawasan persekitaran malah mempamerkan imej dan identiti pemilik bangunan tersebut. a.
Keperluan Ruang
i.
Ruang penanaman yang mencukupi perlu disediakan di sekitar bangunan dengan mengutamakan fungsi estetik landskap, kesan ‘selamat datang’, kesan ruang rangkuman, penunjuk arah, selamat dan selesa; Keperluan ruang penanaman disepanjang laluan pejalan kaki adalah 1.5m lebar.
Ruang Penanaman Sebagai Pemisah Antara Laluan Pejalan Kaki Dan Laluan Kenderaan
ii.
2m
2m
Ruang Penanaman Minimum 2m Lebar
Gabungan Bukit Kecil Dan Penanaman Sebagai Pemisah Di Laluan Pejalan Kaki
1-22 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
1.7.2
Perancangan dan reka bentuk landskap yang sesuai, teratur dan sistematik boleh mewujudkan suasana persekitaran tempat kediaman yang selesa dan harmoni. Kebanyakan jenis tanaman hiasan adalah sesuai di tanam di kawasan-kawasan perumahan kecuali jenis tanaman yang beracun atau mempunyai ciri-ciri fizikal yang berbahaya seperti bahagian pokok yang berduri, dahan yang rapuh dan silara yang terlalu besar.
Jarak Penanaman 5m Dari Bangunan 5m
Ruang Penanaman
a
Keperluan Ruang
i.
Menyediakan sekurang-kurangnya sepuluh peratus daripada keluasan keseluruhan skim perumahan sebagai kawasan lapang atau taman. Piawaian perancangan semasa hendaklah dirujuk bagi menentukan jenis kawasan lapang atau taman yang perlu disediakan berdasarkan nisbah bilangan penduduk seperti yang termaktub dalam Akta 172 bahagian 5A Seksyen 2 (35A hingga 35H)
1.5 m lebar
b.
Jarak Penanaman
i.
Jarak penanaman pokok teduhan atau palma dengan bangunan komersil hendaklah tidak terlalu rapat; Sebaik-baiknya jarak yang sesuai adalah tidak kurang daripada 5 meter dari anjakan bangunan; dan Peletakan lokasi pokok teduhan atau palma mestilah di antara lot bangunan supaya tidak menghalang pejalan kaki keluar masuk dihadapan bangunan kedai.
ii. iii.
c.
Jenis Tanaman
i.
Memilih tanaman yang tidak mempunyai akar yang menjalar supaya tidak merosakkan struktur bangunan; Memilih tanaman yang mempunyai warna bunga yang cantik, terang dan jelas; Ketinggian tanaman hendaklah seimbang dengan skala bangunan; dan Kombinasi tanaman pokok palma, renek dan penutup bumi dalam komposisi adalah digalakkan.
ii. iii. iv.
d.
Garis Panduan Kawasan Perumahan
Penyediaan Kawasan Lapang Di Kawasan Perumahan
ii.
Menyediakan ruang selebar 3m di sepanjang jalan untuk tujuan penanaman dan siar kaki. Ianya hendaklah dilandskap dan tidak diturap.
Cadangan Tanaman
Berikut adalah sebahagian daripada tanaman yang dicadangkan gabungan pokok sederhana tinggi dan palma. NAMA BOTANI
NAMA TEMPATAN
BENTUK
Cassia fistula Lagerstroemia flos reginae Filicium decipiens Gardenia carinata
Kayu Manis Bungor Kiara Payung Cempaka Hutan
Silara Bulat Silara Bulat Silara Bulat Silara Bujur
Plumeria spp. Roystonea regia
Kemboja Palma Raja
Silara Bujur Batang Lurus
Penyediaan Ruang Penanaman 3m Lebar Dan Tidak Diturap Di Hadapan Rumah (Sumber : Garispanduan Landskap Negara)
1-23 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
iii.
Menyediakan jaluran hijau minimum 6 meter lebar yang menghubungkan kawasan perumahan dengan kemudahan awam seperti taman awam, sekolah dan kedai. Kawasan ini hendaklah terpisah daripada kenderaan.
Jarak Penanaman Yang Bebas Di Kawasan Lapang
iii. iv.
Penyediaan Jaluran Hijau Minimum 6m Lebar Bagi Menghubungkan Kawasan Kediaman Dengan Aktiviti Lain
v.
(Sumber : Garispanduan Landskap Negara)
iv.
Menyediakan zon penampan minimum 20 meter bagi kawasan perumahan yang mengadap jalan utama 30 meter lebar dan ke atas.
c.
Jenis Tanaman
i. ii.
Menanam satu jenis pokok sahaja bagi setiap jalan perumahan; Menanam pokok dari jenis kecil ke sederhana besar, berdaun sederhana lebar dan mempunyai rupa bentuk keseluruhan yang menarik. Percabangan yang kurang 3 meter dari paras tanah hendaklah dipotong; Bagi halaman rumah, penanaman pokok buah-buahan bersaiz kecil dan tanaman hiasan berwarna-warni adalah digalakkan. Elakkan daripada jenis yang boleh mengganggu keselamatan dan keharmonian kediaman; Memilih tanaman daripada jenis yang tidak berduri, beracun, bergetah atau rapuh bagi tujuan keselamatan penduduk; dan Menanam pokok yang mempunyai akar tunjang supaya tidak merosakkan premix jalan, perparitan dan struktur bangunan.
iii.
iv. v. Penyediaan Zon Penampan Selebar 20m Dengan Pembentukan Bukit Kecil Di Sepanjang Jalan Utama Melebihi 30m Lebar
b. i.
ii.
Jarak Penanaman Jarak penanaman bagi kawasan rumah teres ialah tidak kurang dari 5 meter atau satu pokok setiap dua atau satu unit rumah teres. Lokasi penanaman ialah di antara dua lot rumah. Bagi kawasan rumah berkembar dan sesebuah, disyorkan sekurang-kurangnya dua batang pokok setiap satu unit rumah; Di sekeliling kawasan taman permainan dan kawasan lapang, penanaman hendaklah sama jarak. Manakala di dalam kawasan lapang atau taman permainan, jarak penanaman adalah bebas bergantung kepada reka bentuk.
Jarak penanaman bagi zon penampan adalah bebas untuk berfungsi sebagai penampan bunyi, habuk dan bau; Penanaman pokok utama tidak terlalu dekat dengan pagar rumah bagi mengawal keselamatan rumah; Penanaman tidak dilakukan di bawah tiang lampu, pili bomba, tiang papan tanda atau terlalu dekat dengan parit.
d.
Cadangan Tanaman
Antara pokok yang dicadangkan di lot hadapan sepanjang laluan pejalan kaki di kawasan perumahan yang disyorkan yang mempunyai saiz kecil ke sederhana besar dan berbentuk silara bulat, payung, kon dan lonjong. Jadual 1.4 : Cadangan Pokok Untuk Lot Hadapan Sepanjang Laluan Pejalan Kaki Di Kawasan Perumahan NAMA BOTANI
NAMA TEMPATAN
BENTUK
Mimusop elengi Filicium decipiens
Tanjung Kiara Payung
Silara Bulat Silara Bulat
Eugenia orleana Gardenia carinata Melia indica Michelia champaca
Kelat Paya Cempaka Hutan Semambu Cempaka Kuning
Silara Bulat Silara Bujur Silara Bujur Silara Bujur
1-24 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
1.7.3
d.
Garis Panduan Kawasan Perindustrian
Landskap di kawasan perindustrian diperlukan sebagai penampan (Buffer) khusus bagi mengawal pencemaran udara, bunyi, menghadang pemandangan yang tidak menarik, merendahkan suhu dan memperindahkan kawasan perindustrian. a.
Keperluan Ruang
i.
Ruang penanaman di laluan pejalan kaki di kawasan industri memerlukan ruang yang lebar.;
ii.
Ia bukan sahaja berfungsi sebagai estetik dan keseimbangan skala tetapi juga sebagai penghadang dari pandangan yang kurang menarik dan pemampan daripada asap dan habuk; dan
iii.
Pembentukan bukit kecil (Earth Mound) beserta dengan penanaman yang sesuai menghasilkan impak yang lebih berkesan adalah digalakkan.
Antara beberapa spesies pokok sederhana tinggi dan berdaun lebat untuk penampan ialah :Jadual 1.5 : Beberapa Spesies Pokok Sederhana Tinggi Dan Berdaun Lebat Untuk Penampan NAMA BOTANI Melia indica Cinnamomun iners Mimusop elengi Peltophorum pterocarpum Pongamia pinnata Gardenia carinata
1.7.4
Pemampan
NAMA TEMPATAN Semambu Kayu Manis Tanjung Batai Mempari Cempaka Hutan
BENTUK Silara Bujur Silara Bulat Silara Bujur Silara Kon Silara Bujur Silara Bujur
Garis Panduan Kawasan Institusi
Landskap di sekitar kawasan institusi mestilah sesuai dengan reka bentuk bangunan dan menunjukkan fungsi atau kegunaan bangunan tersebut. a.
Kawasan
Cadangan Tanaman
Keperluan Ruang
Ruang penanaman yang mencukupi perlu disediakan di sekitar bangunan dengan mengutamakan fungsi landskap seperti estetik, kesan selamat datang, kesan ruang rangkuman, penunjuk arah, selamat dan selesa. b.
Jarak Penanaman
Jarak penanaman pokok utama adalah bergantung kepada tujuan penanaman tersebut. Sebaikbaiknya jarak yang sesuai adalah tidak kurang daripada 5m dari anjakan bangunan. Ruang Penanaman Yang Lebar Di Laluan Pejalan Kaki Di Kawasan Industri Berfungsi Sebagai Penghadang
b.
Jarak Penanaman
i.
Jarak penanaman bergantung kepada objektif penanaman sama ada bagi tujuan pengadang, keseimbangan skala atau estetik.
c.
Jenis Tanaman
i.
Pemilihan tanaman di bangunan kerajaan perlu menggambarkan suasana berdisiplin dan kemas;
ii.
Mengutamakan tanaman yang memerlukan penyelenggaraan minimum.
d.
Cadangan Tanaman
Antara beberapa spesis tanaman pokok sederhana rendah yang disyorkan ialah :c.
Jenis Tanaman
i.
Memilih tanaman yang mempunyai tekstur yang padat, permukaan daun yang berbulu dan berair yang dapat membantu proses penyerapan habuk dan penebatan kesan bunyi ;
ii.
Memilih jenis pokok yang dapat mengimbangi skala bangunan; dan
iii.
Memilih tanaman pelbagai jenis, saiz dan rupa bentuk serta yang mempunyai kadar tumbesaran yang cepat bagi menghasilkan kesan hadangan yang maksimum.
Jadual 1.6 : Spesies Tanaman Pokok Sederhana Rendah NAMA BOTANI
NAMA TEMPATAN
BENTUK
Mesua ferrea Filicium decipiens Erythrina orientalis Erythrina variegata
Penanga Lilin Kiara Payung Dedap Dedap Batik
Silara Bujur Silara Bulat Silara Kon Silara Kon
Michelia alba Saraca indica
Cempaka Putih Gapis
Silara Bulat Silara Bujur
1-25 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
1.7.5
Garis Panduan Reka Bentuk Landskap Bagi Kawasan Jalan Dan Rizab Pemisah
Rupa bentuk landskap di sesuatu kawasan dipengaruhi oleh sebahagian besar dari keadaan landskap di pinggir jalan dan rizab pemisah. Tujuan landskap pinggir jalan atau lebuh raya adalah untuk mewujudkan persekitaran jalan yang sempurna dan seragam. Ia dapat memenuhi fungsi sebagai panduan arah, teduhan, lindungan silauan lampu kenderaan, pengadang bunyi, penghalang penglihatan yang tidak menarik dan juga bagi tujuan memperindahkan lagi pemandangan.
b.
Jarak Penanaman
i.
Menanam pokok dengan jarak yang sama dan rapat di kedua-dua belah jalan. Jarak penanaman adalah bergantung kepada jenis dan saiz pokok tetapi tidak kurang daripada ½ lebar silara tanaman matang supaya boleh dijarangkan selepas 10-15 tahun.
Bagi tujuan garis panduan ini beberapa jenis jalan sahaja yang dijadikan panduan. a.
Keperluan Ruang
Rizab landskap yang meliputi kawasan siar kaki dan kawasan penanaman perlu disediakan di kedua-dua belah jalan mengikut kelebaran jalan. Bagi memastikan pertumbuhan tanaman yang baik, rizab landskap pinggir jalan mestilah berukuran minimum 3m lebar dan bagi pembahagi jalan mestilah berukuran minimum 2m i.
Lebar mengikut hierarki jalan. Walau bagaimanapun, keperluan ruang penanaman di tepi jalan ialah minimum 1.5 meter lebar;
ii.
Ruang penanaman minimum 300mm lebar perlu disediakan di tepi tembok atau jambatan untuk penanaman tanaman memanjat;
iii.
Jarak Penanaman Yang Rapat Bagi Pokok Silara 6m Untuk Dijarangkan Selepas 10-15 Tahun
Kotak tanaman berukuran minimum 500mm lebar dan 500mm dalam perlu disediakan di sepanjang jambatan/ jejantas untuk penanaman pokok renek;
iv.
Ruang penanaman minimum pemandangan tidak menarik;
3
meter
lebar
perlu
disediakan
bagi
mengadang
v.
Landskap di kawasan jalan perlu juga mengambilkira pemeliharaan titik pemandangan jauh yang cantik dan pengekalan keadaan landskap sedia ada; dan
vi.
Landskap di kawasan jalan juga dapat diperkuatkan dengan kombinasi elemen landskap kejur seperti papan tanda, siar kaki dan perabot landskap yang lain.
(Sumber : Garis Panduan Landskap Negara)
ii.
Bagi rizab landskap yang kelebaran melebihi 6m, penanaman lebih daripada satu barisan tanaman boleh diwujudkan. Cara penanaman tidak setentang (staggered) hendaklah diamalkan.
Penanaman Melebihi Satu Barisan Secara Tidak Setentang (Staggered)
iii.
Menanam pokok di luar garisan talian elektrik dan telefon minimum 3m bagi mengelakkan gangguan talian dan pemotongan dahan pokok.
Elemen Kejur Yang Dicadangkan Di Pinggiran Jalan
1-26 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
iv.
Bagi pembahagi jalan melebihi 2 meter lebar pokok utama atau palma dan renek bolehlah ditanam, manakala pembahagi jalan yang kurang daripada 2 meter lebar hanya renek dan penutup bumi;
v.
Pemilihan pokok hendaklah daripada jenis yang tahan pencemaran, dahan yang tidak rapuh dan kadar luruh daun yang rendah;
vi.
utama kategori sederhana adalah dicadangkan;
vii.
Menanam pokok yang mempunyai akar tunjang supaya dapat bertahan daripada tiupan angin kencang dan gegaran kenderaan;
viii.
Penanaman pokok renek untuk tujuan hadangan dan mengelakkan silauan lampu kenderaan; dan
ix.
Memilih tanaman yang kurang atau mudah diselenggara.
1.7.6
Garis Panduan Reka Bentuk Landskap Bagi Kawasan Badan Air
Pokok-Pokok Sederhana Besar Perlu Ditanam Secara Tidak Setentang (Staggered) Untuk Membentuk Penghadang Atau Penunjuk Persimpangan (Sumber : Garis Panduan Landskap Negara)
Landskap di kawasan ini bertujuan memenuhi keperluan-keperluan rekreasi, pemeliharaan badan air, ekologi, flora dan fauna dan berpotensi untuk dijadikan sumber industri kayu. v.
Jarak penanaman pokok dari kerb di bahu jalan ialah minimum 1m;
a.
Keperluan Ruang
vi.
Menanam pokok berlainan ciri dan saiz di setiap persimpangan jalan untuk bertindak sebagai penunjuk persimpangan;
i.
Rezab tasik 20m lebar hendaklah digunakan untuk tujuan landskap yang meliputi dua zon utama seperti di bawah;
vii.
Penanaman hendaklah mengambil kira kedudukan kabel bawah tanah dan utiliti lain seperti tiang lampu, parit, papan tanda dan perangkap sampah (sumps). Rizab utiliti perlu disediakan di kedua-dua belah jalan;
ii.
Zon hutan dan hidupan liar - mengandungi tanaman pokok untuk tujuan landskap dari aspek ekonomi dan tarikan hidupan liar;
iii. viii.
Penanaman pokok di persimpangan jalan perlu mengambil kira jarak penglihatan pemandu; dan
Zon penanaman umum dan penyelenggaraan - mengandungi gabungan elemen landskap lembut dan landskap kejur untuk tujuan landskap dari aspek rekreasi dan pemeliharaan habitat;
ix.
Penanaman pokok di bulatan jalan atau di pulau trafik (traffic island) perlu mengambil kira garisan pemandangan dan keselamatan pemandu.
iv.
c.
Jenis Tanaman
Rezab kawasan tasik meliputi kawasan yang lebih luas. Ruang penanaman bergantung kepada jenis perancangan pembangunan tetapi hendaklah mengekalkan 20m lebar di sepanjang tasik untuk tujuan landskap dari segi rekreasi dan pengekalan habitat;
i.
Pemilihan pokok perlulah daripada jenis batang yang lurus/ tegak dan cepat membesar. Percabangan yang kurang 3m dari paras tanah hendaklah dipotong;
v.
Bangunan hendaklah mengadap tasik;
vi.
Penanaman di kawasan rizab tasik perlu diadunkan dengan kombinasi elemen landskap kejur seperti papan tanda, tempat duduk, siar kaki, jeti dan perabot landskap yang lain.
ii.
Menanam satu jenis pokok sahaja di satu-satu jalan di kedua-dua belah rizab jalan. Penanaman jenis berlainan boleh dilakukan bagi tujuan tertentu seperti penunjuk persimpangan;
iii.
Memilih pokok besar dan rendang bagi kawasan lebuh raya. Bagi jalan sederhana lebar (20m-30m) pokok saiz sederhana hendaklah dipilih dan jalan kurang dari 12m lebar pokok kecil diutamakan;
1-27 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
iv.
Memastikan pokok-pokok sedia ada yang mempunyai nilai-nilai istimewa dikekalkan;
v.
Memilih tanaman yang sesuai untuk habitat tasik; dan
vi.
Memilih tanaman yang kurang atau mudah diselenggarakan.
1.7.7
Garis Panduan Reka Bentuk Landskap Bagi Kawasan Siar Kaki
a.
Keperluan Ruang Tanaman
i.
Lebar ruang penanaman minimum 1.5m lebar di sepanjang rizab landskap antara bebendul jalan hingga ke tepi pejalan kaki manakala saiz minimum siar kaki ialah 2m lebar;
ii.
Bagi kawasan rizab landskap yang luas, ruang penanaman minimum 2m lebar boleh digabungkan dengan bukit kecil (Earth mound) sebagai pemisah antara pejalan kaki
iii.
dengan kenderaan bermotor amat digalakkan.
Ruang Penanaman Minimum 1.5 M Lebar
Zon Aktiviti Dan Penanaman Di Pinggir Tasik (Sumber : Garispanduan Landskap Negara)
b.
Jarak Penanaman
i.
Menanam pokok pada jarak yang tertentu di sepanjang tebing tasik. Penanaman hendaklah pada jarak yang bersetentangan di kedua-dua tebing dan dalam satu garisan yang selari dengan tebing tasik. Jarak penanaman pokok hendaklah tidak terlalu dekat atau jauh dari tebing tasik untuk membolehkan pokok membesar merimbun ke tasik;
ii.
Bagi tujuan mewujudkan suasana semula jadi dan sesuai untuk hidupan liar kecil, jarak penanaman bebas adalah digalakkan.
Laluan Pejalan Kaki Minimum 2 M Lebar
2.0m
1.5m
Kelebaran Minimum Bagi Ruang Penanaman dan Laluan Pejalan Kaki
c.
Jenis Tanaman
i.
Menanam satu jenis tanaman sahaja di sepanjang tebing tasik dan dari jenis mengurai dan dahan yang menyebar seperti Salix babylonica (Janda Merana). Selain itu, pokok yang mempunyai batang yang tegak dan lurus perlu juga ditanam di kawasan tebing tasik. Pencabangan yang kurang 3 meter dari paras tanah hendaklah dipotong;
ii.
Menanam tanaman yang dapat menarik unggas dan serangga lain seperti kelip-kelip terutama di kawasan berpaya;
iii.
Elakkan daripada menggunakan tanaman yang mempunyai kadar daun gugur yang tinggi seperti Acacia Mangium;
1-28 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
2.0m
c.
Jenis Tanaman
i.
Satu jenis tanaman pokok utama di sepanjang laluan pejalan kaki supaya kelihatan kemas, teratur dan mudah untuk diselenggarakan;
2.0m
Gabungan Bukit Kecil Sebagai Pemisah Minimum 2m Lebar Amatlah Digalakkan
Hanya Satu Jenis Pokok Utama Digalakkan Di Tanam Di Sepanjang Laluan Pejalan Kaki. Pemasangan Geriji Tangan Digalakkan Gabungan Bukit Kecil (Earth Mound) Dan Penanaman Sebagai Pemisah Di Laluan Pejalan Kaki
Jarak Penanaman
i.
Jarak penanaman disepanjang bahu jalan hendaklah sekata iaitu sama jarak antara pokok ke pokok yang lain, mengikut kesesuaian jenis pokok.
JARAK PENANAMAN SEKATA
(EQUAL) (EQUAL)
(RUANG PENGLIHATAN / VISUAL )
ii.
(EQUAL)
SAMA SAMA
SAMA
b.
Pemilihan pokok utama mestilah daripada jenis sederhana besar, rendang dan mempunyai tegak serta lurus bagi mewujudkan teduhan selain daripada mengawal pencemaran udara;
Bentuk Bujur
Bentuk Memanjang
Bentuk Kon
Bentuk Bulat
Bentuk Payung
Rupa Bentuk Silara Pokok Jarak Penanaman Yang Sama Antara Pokok Ke Pokok Yang Lain Adalah Digalakkan. Ianya Perlu Bagi Memudahkan Penglihatan Dari Jalan Raya Ke Laluan Pejalan Kaki Untuk Mengelakkan Jenayah Dari Berlaku
1-29 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
iii.
Percabangan yang kurang 3m dari paras tanah hendaklah dipotong supaya tidak menganggu pejalan kaki;
v.
Memilih spesis tanaman yang mengeluarkan bauan yang harum dan dapat menyegarkan pengguna di laluan siar kaki adalah digalakkan;
Percabangan Kurang 3m Dari Paras Tanah
Cananga Fruticosa
Jasminum Sambac
(Kenanga)
(Melur)
Percabangan Kurang 3m Dari Paras Tanah
Spesis Tanaman Yang Mengeluarkan Bauan Yang Harum
iv.
Ciri-ciri dan rupa bentuk struktur pokok amat penting dalam menentukan supaya spesies tanaman yang dicadangkan dapat memberi kesan terhadap keselamatan pengguna laluan pejalan kaki seperti berikut :-
vi.
Memilih pokok yang mempunyai sistem akar tunjang (Tap Root) supaya tidak mudah tumbang ditiup angin untuk keselamatan pejalan kaki;
vii.
Penanaman pokok yang mempunyai akar menjalar (Buttresses Root) tidak digalakan kerana akan merosakkan permukaan turapan laluan siar kaki, merosakan kabel bawah tanah, langkang dan membahayakan pejalan kaki;
viii.
Gunakan penghadang akar (Root Barrier) jika perlu.
Gelong Penghalang Akar
GGg
Root Barrier
Tanaman Bertindak Sebagai Halangan (Barrier) Dari Penyeluk Saku Bermotosikal Menghampiri Pejalan Kaki Penghadang Akar (Root Barrier)
1-30 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
d.
Pemilihan Tanaman
1.7.8
APENDIK
i.
Tanaman mestilah dari jenis tahan terhadap penyakit dan kurang penjagaan;
a.
Pokok Beracun, Berdahan Rapuh Dan Berduri
ii.
Ukuran ketinggian tanaman di peringkat matang perlu diambil kira kerana bilangan tanaman yang terlalu banyak dan rapat ditanam pada ruang penanaman semasa diperingkat muda akan menyebabkan kawasan menjadi semak apabila pokok-pokok tersebut telah matang;
Senarai tanaman dibawah ini disyorkan supaya tidak digunakan dan perlu dielakkan dari ditanam kerana terdapat bahagian pokok yang beracun seperti biji, buah, batang, pokok, daun, bunga dan juga getah buah. Tanaman ini membahayakan pengguna jalan kaki terutama kanak-kanak yang menyentuh, memetik atau memakan bahagian tanaman yang beracun.
iii.
Kerja-kerja mengurangkan pokok (Thinning Process) perlu dibuat mengikut peringkat pembesaran pokok dengan menebang atau mengalihkan (Trans planting) ke tempat lain jika pokok-pokok menjadi terlalu rapat;
Jadual 1.7 : Tanaman Beracun
iv.
Pemilihan warna daun dan bunga dalam reka bentuk landskap lembut adalah untuk memberi kemeriahan, keselesaan, kelembutan dan ketenangan;
v.
Pokok jenis renek ditanam sebagai pepagar (Hedges) dan selalunya secara barisan serta jarak tanaman biarlah rapat;
vi.
Pokok renek juga ditanam secara berkelompok ini juga digunakan untuk pembahagian kawasan (Separator) dan sebagai tanaman latar belakang (Backdrop) untuk elemen landskap yang lain;
vii.
Tentukan pokok ini tidak ditanam di atas saluran paip air, saluran gas, kabel elektrik bawah tanah ataupun berdekatan dengan parit dan pagar konkrit;
viii.
Bukan semua pokok boleh dibuat pemangkasan terus kerana ada pokok dari jenis pertumbuhan yang lambat berdaun;
ix.
Penggunaan pokok penutup bumi (Groundcover) juga boleh mengelakkan hakisan tanah dan menghalang rumpai tumbuh di tempat terbiar;
NAMA BOTANI
NAMA TEMPATAN
Allamanda cathartica Alocasia denudata Amorphphallus praonii Cantharanthus rosea alba Caryota mitis Carbera odollan Cycas rumphii Vatura alba Dieffenbachia spp. Epipremnum giganteum Ervatamia coronaria Exoecaria agallocha Melanorrhoea wallichii Mucuna gigantia Nerium oleander Orania macroclada Plumeria spp. Stagmaria verniciflum Strychnos ovalifolia
Bunga Loceng Keladi Candek Likir Kemunting Cina Beredin / Palas Pong-pong Paku Bogak Kecubung Birah Philodendron Susun Kelapa Bebuta Rengas Kacang Rimau Oleandeer Buah Ibul Kemboja Rengas Akar Ipoh
Thevetia peruviana
Trompet
BAHAGIAN BERACUN Getah Pokok Umbi Bahagian Menjalar Buah Biji/Getah Biji Pokok Getah Buah Getah Kulit Kayu Getah Biji Pokok Kacang Buah/Getah Getah Pokok Pokok/Getah
Jadual 1.8 : Tanaman Yang Mempunyai Dahan Yang Rapuh (Pokok)
NAMA BOTANI
NAMA TEMPATAN
Albizia falcata
Mimosa / Batai
Gliricidia sepium Salix babylonica Samanea saman *
Mexican Lilac Janda Merana Hujan-hujan
* (Sesuai untuk teduhan tetapi elakkan dari memanjat tanaman tersebut.)
1-31 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jadual 1.9 : Tanaman Berduri (Pokok Dan Palma) NAMA BOTANI
NAMA TEMPATAN
Araucaria excelsa
Dahan Rapuh
Norfolk Island Pine
Elaeis guineensis
Kelapa Sawit
Erythrina indica
Indian Coral
Erythrina crista-galli
Dedap Merah
Euphorbia milii
Crowns of Thorns
Hura crepitans
Payung Indonesia
Licuala grandis
Fan Palm
Licuala chinensis
Chinese Fan Palm
Oncosperma tigillarum
Nibung
Pithecellobium dulce
Madras Thorns
Prichardia hillebrandii
Loutou-Lelo Palm
Albizia falcata (Mimosa/Batai)
Salix babylonica (Janda Merana)
Podocarpus indicus (Angsana)
Jadual 1.10 : Tanaman Berduri (Renek) NAMA BOTANI
NAMA TEMPATAN
Agave amaricana Ananas bracteatus striatus Bougainvillea spp. Caesalpinia pulcherrima Lantana camara Pandanus sanderi Sansievera spp.
Daun Berduri
Agave Variegated Pineapple Bunga Kertas Bunga Merak Bunga Tahi Ayam Pandan Lidah Buaya
Antara beberapa contoh tanaman beracun, dahan rapuh dan berduri. Tanaman Beracun
Licuala grandis (Fan Palm)
Araucaria excelsa
Hura crepitans (Payung Indonesia )
( Norfolk Island Pine )
Allamanda cathartica (Bunga Loceng)
Dieffenbachia spp.
Plumeria spp.
1-32 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jadual 1.11 : Spesies Pokok Tinggi (Ketinggian >15)
b.
Pokok Utama NAMA BOTANI
Agathis alba Alstonia augustifolia Araucaria excelsa Brassaia actinophylla Canangium odoratum Canarium indicum Cassia nodosa Casuarina equisetifolia Casuarina nobile Casuarina sumatrana Cratoxylon formosum Dalbergia oliveri Dyera costulata Enterolobium saman Eucalyptus deglupta Eugenia grandis Fagraea frangrans Ficus benjamina Gardenia carinata Hopea odorata Hymenaea courbaril Millettia atropurpurea Pinus spp. Plumeria rubra Pongamia pinnata Pterocarpus indicus Saraca indica Swietenia mahogani Terminalia catappa
1.8
GARIS PANDUAN PENGANGKUTAN DAN PENGURUSAN LALU LINTAS
1.8.1
Garis Panduan Pembinaan Jalan
NAMA TEMPATAN Damar Minyak Pulai Araukaria Pokok Payung Kenanga Kenari Kasia Busuk Pokok Ru Cemara Sempilau Mempat Tamalan Jelutung Pokok Hujan-hujan Kayu Minyak Putih Jambu Laut Tembusu Beringin Cempaka Hutan Merawan Siput Jantan Lokus Jenaris Pine Kemboja Merah Mempari Angsana Gapis Mahogani Ketapang
Garis panduan pembinaan jalan-jalan baru juga melibatkan beberapa kawasan baru, antaranya adalah : i.
Jalan- jalan di kawasan perdagangan Kawasan perniagaan perlu mengikut hierarki jalan iaitu : a. Jalan Tempatan – 20 meter (66 kaki) Laluan Pejalan Kaki – 1.5 meter (5 kaki) b. Jalan Susur Jalan tempatan yang kecil iaitu jalan-jalan perkhidmatan Kelebaran rezab jalan – 12 meter (40 kaki) c. Jalan Belakang – 7.92 meter (26 kaki) d. Jalan Tepi – 6 meter (20 kaki) e. Jalan di mana pusingan ‘U’ (U-turn) dibenarkan perlu dilebarkan bagi memudahkan bagi pemusingan yang dilakukan.
ii.
Jalan di kawasan perumahan Kawasan perumahan biasanya melibatkan jalan sekunder dan jalan tempatan. a. Kawalan kebenaran merancang masuk ke kawasan perumahan • Jalan masuk ke kawasan kediaman seharusnya dari jalan utama • Jalan susur perlu disediakan bagi unit-unit kediaman yang berhadapan dengan jalan utama. • Untuk mengelakkan gangguan lalulintas di kawasan perumahan tersebut. • Melaksanakan ciri-ciri ‘traffic calming’ melalui reka bentuk dan penggunaan permukaan jalan yang khas di kawasan perumahan (perincian reka bentuk geometri perlulah mengikut kehendak JKR). b. Cul-De-Sac – 15 meter (50 x 50) Panjangnya dari persimpangan - <300 meter bagi rumah sesebuah/berkembar. <99 meter rumah teres (235 kaki) c. Jarak masuk rumah persendirian – 6 meter (20 kaki) – (rumah persendirian) 7 meter (25 kaki) – (Rumah sesebuah)
iii. Jalan-jalan di kawasan perindustrian Rangkaian jalan perindustrian hendaklah dielakkan dari kawasan kediaman. Setiap jalan di kawasan industri hendaklah tidak kurang dari lebar minima yang ditentukan seperti: a. Jalan pengagihan utama 20 meter (132 kaki) b. Jalan pengagihan 20 meter (66 kaki) c. Lorong belakang dan sisi 9 meter (30 kaki) iv. Kawasan tempat meletak kereta. Tempat letak kereta berpusat sama ada di luar ataupun di dalam bangunan perlulah menyediakan lampu yang terang bagi tujuan keselamatan. Piawaian tempat letak kereta adalah seperti berikut :
1-33 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
a. b. c. d. e. f.
Petak selari : 2.44 meter x 5.49 meter (8.0 kaki x 18.0 kaki) Petak menegak : 2.44 meter x 4.88 meter (8.0 kaki x 16.0 kaki) Petak bersudut 30 dan 60 : 4.88 meter x 2.44 meter (16.0 kaki x 5.18 kaki) Petak bersudut 45 : 2.44 meter x 5.18 meter (8.0 kaki x 17.0 kaki) Petak tempat letak lori dan bas : 2.6 meter x 9.1 meter (8.5 kaki x 30 kaki) Tempat letak kereta berpusat (keperluan adalah mengikut nisbah • 1 TLK : 500 kaki persegi bagi tingkat bawah • 1 TLK : 1000 kaki persegi bagi tingkat atas.
Rajah 1.1 : Jalan 50 meter (Jalan Utama)
v. Pejalan Kaki a. Menyediakan ‘ramp’ untuk golongan kurang upaya berkelebaran minimum 1m dan berkecerunan maksima 8%. b. Laluan pejalan kaki yang sistematik, selesa dan selamat yang menghubungkan orang ramai ke kawasan tumpuan awam. c. Kemudahan laluan pejalan kaki • Lebar minimum di pinggir jalan kenderaan ialah 1.8m • Lebar minimum bersama laluan basikal ialah 2.5m d. Permukaan yang tidak licin bagi laluan pengguna kerusi roda. e. Laluan pejalan kaki perlu dilengkapkan dengan landskap teduhan samada bercirikan tumbuhan atau bumbung.
Rajah 1.2 : Laluan Pejalan Kaki Berbumbung
1-34 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
mengurangkan kejadian banjir tahunan hingga banjir 3 tahun sekali dalam erti kata konsep statistik. Aktiviti ini mampu mengurangkan kejadian banjir untuk Bandar Pasir Mas dan bagi sistem perparitan dan saliran sedia ada untuk seluruh kawasan RTJ (iaitu kawasan luar bandar).
1.9
GARIS PANDUAN INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
1.9.1
Garis Panduan Umum Pengairan dan Saliran
i.
Garis Panduan yang disediakan adalah terhad dan ianya mestilah merujuk garis panduan yang disediakan oleh JPS. Simpanan untuk parit atau longkang mestilah disediakan untuk memenuhi keperluan yang telah ditentukan oleh JPS. Simpanan parit atau longkang telah ditentukan untuk kemudahan kawasan yang kurang atau lebih 100 ekar.
Bagi menangani masalah banjir, beberapa langkah drastik perlu dilakukan, iaitu : i.
Menyediakan beberapa struktur hidraulik di kawasan-kawasan tertentu yang perlu dikenal pasti di sepanjang sistem sungai, pengairan dan saliran.
ii.
Kawasan bekas lombong atau kolam air sedia ada mestilah dijadikan kolam takungan / tadahan untuk sesuatu projek berkenaan. Setiap kawasan pembangunan yang baru mestilah menyediakan kawasan kolam tadahan jika perlu dan tertakluk kepada keperluan pihak berkuasa berkenaan.
ii.
Di bahagian hulu sungai yang termasuk dalam kawasan tadahan air, empangan perlu disediakan untuk mengawal aliran lebihan semasa hujan dan sebagai simpanan air untuk keadaan musim kurang hujan.
iii. iii.
Setiap kawasan pembangunan bandar baru mestilah mempunyai reka bentuk perparitan yang tertutup iaitu di bawah tanah untuk dijadikan ‘Sustainable Development’ selaras dengan pembangunan moden semasa tertakluk kepada keperluan pihak berkuasa berkenaan. Pembangunan sisa-sisa kumbahan domestik, pepejal, industri dan air larian permukaan mestilah diasingkan iaitu hanya air larian permukaan dialirkan ke dalam sistem saliran di kawasan pembangunan ini. Ianya untuk mengelakkan sistem saliran tercemar.
Air yang turun dari kawasan tinggi ke kawasan dataran, perlu disediakan beberapa struktur ‘detention/retention ponds’ iaitu kolam takungan tahanan air. Kolam-kolam ini berfungsi untuk menahan aliran air lebihan dari kawasan tinggi ke kawasan rendah dan dalam proses tersebut menjadi kawasan simpanan air sementara di kawasan rendah.
iv.
Kawasan seterusnya akan dipengaruhi oleh aras air menaik disebabkan air pasang dari punca samudera atau kawasan maritim (laut). Kawasan-kawasan tersebut perlu diadakan lebih banyak sistem perparitan dan pengairan. Perparitan perlu struktur ‘gates/ lock’ untuk mengarah aliran air ke kolam takungan.
v.
Perparitan dan saliran yang tamat ke sungai berdekatan kawasan muara dan persisiran pantai perlu mempunyai sistem struktur ‘water gates/ lock’ dan penjadualan operasi yang mengambil kira keadaan cuaca dan jadual pasang/surut air laut.
vi.
Sistem infrastruktur yang dinyatakan di atas seperti dam, ‘retention pond’,’ detention pond’, ‘stormwater drains’, ‘canals’,’ water gates/ locks’ serta,’ river bunds’ (ban sungai atau jalan ban) kesemuanya diklasifikasikan sebagai struktur hidraulik dan operasinya mengikut jadual akan mengurangkan fenomena banjir kilat.
iv
Perangkap sampah mestilah dipasang di tempat yang strategik bergantung kepada keperluan pihak berkuasa berkenaan untuk mengelakkan sistem saliran tercemar. Kawasan industri besar, kecil dan sederhana mestilah ditempatkan jauh dari sistem saliran sungai di kawasan kajian untuk mengelakkan pihak berkenaan membuang sisa buangan ke dalam sistem saliran.
v.
JPS perlu mewartakan rizab sungai yang mencukupi bagi menjamin keberkesanan ke atas pengurusan sungai di samping menjadikan sungai sebagai sumber rekreasi dan kawasan hijau.
vi.
Menyediakan kolam takungan (retention pond) di semua kawasan pembangunan untuk mengelakkan banjir sebagaimana digariskan di dalam Manual Mesra Alam Malaysia.
vii.
Sewajarnya kajian terperinci perlu di buat di bawah pemantauan Kementerian Pertanian dan JPS. Kajian adalah untuk kenaI pasti kawasan yang terlibat dan sebagainya.
Pelan induk perparitan yang mencadangkan tebatan banjir melalui pendekatan penyaluran, pam, penahanan banjir berserta langkah-langkah non-struktural perlu dilaksanakan mengikut 5 pakej kerja yang telah dirancang.
1.9.2
Syarat-Syarat Pembangunan Berhadapan Sungai
vii.
viii.
Bagi kawasan di luar pelan induk, parit-parit pertanian yang mempunyai rizab yang luas perlu dinaik taraf kepada parit-parit utama dengan cara melebar dan mendalamkan keratan yang ada supaya dapat menampung aliran yang bertambah.
ix.
Menahan banjir di punca dengan menyediakan kolam takungan banjir, tangki-tangki penyimpanan air dan kemudahan penyerapan air ke dalam tanah.
x.
Penyelenggaraan berkala sistem perparitan dan saliran sedia ada daripada masalah sampah sarap dan tersumbat secara kekerapan beberapa kali setahun akan
i.
Pemaju hendaklah mengambilkira cadangan pembagunan sebagai sedia ada yang telah disediakan oleh JPS dan sebarang pemindahan jajaran sungai tidak digalakkan.
ii.
Kerja-kerja naik taraf di tebing sungai sekitar projek hendaklah dilaksanakan dan diselenggara oleh pemaju. Pemaju perlu menyediakan pelan pengindahan dan rekreasi di kawasan rizab dan diluluskan oleh pihak JPS.
1-35 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
iii.
Pemaju hendaklah menyediakan ‘access road’ di sepanjang kedua-dua belah tebing dan di bahagian hadapan sungai untuk kerja pemantauan, penyelenggaraan dan naik taraf sungai.
iv.
Sebarang cadangan pembinaan struktur yang kekal tidak menghalang aliran air sungai terutama pada musim banjir.
v.
Bangunan-bangunan dan infrastruktur yang kekal tidak dibenarkan sama sekali berada di dalam sungai dan rizabnya. (Lihat Rajah 1.3, 1.4 dan 1.5)
vi.
Aras platform (platform level) bangunan dicadangkan direka bentuk dengan kala ulangan (Return Period) 100 tahun untuk kawasan perbandaran dan 50 tahun untuk kawasan pertanian.
vii.
Bangunan dan pembangunan infrastruktur yang akan diguna perlu mengambilkira ‘konsep pembangunan berhadapan sungai’. Bangunan atau jalan masuk hendaklah mengadap sungai atau konsep ‘double frontage’. (Lihat Rajah 1.6)
viii.
Bangunan-bangunan dan infrastruktur hendaklah persekitaran sungai (river view). (Lihat Rajah 1.5)
ix.
tidak
melindungi
xv.
Semua kesan-kesan pembangunan adalah dibawah tanggungjawab pemaju, seumpama kerosakan tebing sungai, pencemaran, kerosakan struktur sedia ada dan isu-isu sosial berbangkit. Rajah 1.3 : Keratan Contoh Rekabentuk Sungai
pemandangan
Kawasan lapang (open space) yang sedia ada di sungai hendaklah dipastikan tidak hilang (Lihat Rajah 1.5).
x.
Rizab sungai hendaklah sentiasa terbuka kepada orang ramai (tidak boleh memagar atau seumpamanya).
xi.
Persekitaran semulajadi dan kehidupan sungai perlu dipelihara atau dipertingkatkan untuk ekologi dan ekosistem flora dan fauna sungai. Pokok-pokok lama, pokok besar, pokok bakau dan sebagainya tidak dibenarkan ditebang atau dipotong.
xii.
Harta-harta bersejarah dan bernilai kebudayaan berkaitan dengan sungai perlu dipelihara dan dipertingkatkan.
xiii.
Pembagunan hendaklah tidak meningkatkan kadar aliran atau pencemaran kepada air sungai. Semua pembinaan sistem saliran hendaklah mengadakan struktur kawalan kuantiti dan kualiti air seumpama pelan kawalan hakisan dan kelodak (ESCP), Struktur Tahanan air pada sumber (OSD) perangkap sampah, kolam enapan, kolam rawatan dan lain-lain berdasarkan kehendak Manual Saliran Mesra Alam (MSMA). Semua saluran keluar air perlu dipusatkan sebelum disalurkan ke sungai terutama untuk perancangan kawasan pembagunan 10 hektar atau lebih, di mana keperluan menyediakan kawasan ‘detention pond’ atau ‘retention pond’ atau kolam rawatan untuk mengawal dan memastikan tiada penambahan kadar aliran dan pencemaran kepada sungai (3% - 5% daripada keseluruhan keluasan pembangunan disediakan untuk tujuan ini).
xiv.
Semua pembinaan lintasan/ jambatan/ jeti dan seumpamanya perlu merujuk kepada garisan panduan pembinaan struktur tersebut secara terperinci yang telah disediakan oleh JPS.
Rajah 1.4 : Keratan Contoh Sungai
1-36 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Rajah 1.5: Contoh Kehilangan Kawasan Lapang Sungai
1.9.3
Garis Panduan Sistem Pembetungan
Loji-loji rawatan yang dicadangkan mempunyai keupayaan tanggungan jumlah P.E tertentu. Ianya bergantung kepada kualiti efluen yang dikehendaki sama ada ‘Standard A’ atau ‘Standard B’. Jumlah P.E dan kualiti efluen adalah bergantung kepada luas kawasan yang diperlukan dalam merawat sisa kumbahan ini. Garis Panduan yang disediakan adalah terhad dan mestilah merujuk kepada MS 1228:1991 ‘Code of Practice For Design and Installation of Sewerage System’ dan ‘Guidelines For Developers Vol. IV (Sewage Treatment Plants)’. i.
Secara umumnya lingkaran graviti paip adalah dari ‘Vitrified Clay ’ atau konkrit kecuali bahan lain yang diluluskan oleh Jabatan Perkhidmatan Pembetungan (JPP). Lurang akan dibina di dalam sistem pembetungan atau digunakan dengan tujuan sambungan di dalam mana-mana kes untuk penyambungan di mana : a. Pembetungan persendirian yang akan disambungkan kepada pembetung awam dan ianya memerlukan lurang untuk penyelenggaraan.
Rajah 1.6 : Contoh Konsep Pembangunan Berhadapan Sungai b. Garis pusat penyambung paip adalah 300mm atau lebih. c. Kedalaman pembetung utama lebih dari 4.5 mm. d. Penyambungan adalah di antara 5 meter terhadap lurang cadangan atau sedia ada. ii.
Suatu luas kawasan atau penyambungan terhadap loji rawatan kumbahan diperlukan di manamana kawasan yang ingin dimajukan bergantung kepada jumlah ‘Population Equivalent ’ dan/ atau keupayaan loji rawatan kumbahan sedia ada.
iii.
‘Buffer distances’ yang sesuai diperlukan untuk mengasingkan loji rawatan kumbahan dengan kawasan sekeliling. Jabatan Alam Sekitar menyediakan‘ Buffer Guidelines For Sitting & Zoning of Industries ’ untuk dijadikan garis panduan.
iv.
Keperluan untuk ‘buffer zone’ untuk loji rawatan kumbahan adalah seperti berikut :a. Jarak minimum adalah 30 meter dari pagar loji rawatan kumbahan dengan bangunan terdekat yang didiami sama ada kawasan pembangunan, perumahan atau komersial.
Rajah 1.7 : Contoh Susunan Bangunan Hadapan Sungai
b. Jarak minimum adalah 20 meter dari pagar loji rawatan kumbahan dengan sempadan bangunan kawasan industri. c. Jarak minimum adalah 10 meter dari pagar loji rawatan kumbahan dengan bangunan terdekat jika loji rawatan kumbahan adalah ditutup keseluruhan. v.
Kriteria untuk kedudukan/ penempatan loji rawatan kumbahan adalah seperti berikut :a. Loji rawatan kumbahan disarankan diletakkan di tempat yang paling rendah di kawasan tadahan pembetungan kerana kumbahan boleh dialirkan mengikut graviti ke dalam loji. b. Loji rawatan kumbahan haruslah ditempatkan dekat dengan kawasan yang airnya mengalir atau tasik di mana ianya boleh menerima dan mengasimilasikan efluen yang telah dirawat tanpa mengganggu kegunaan serta kualiti air tersebut.
1-37 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
c. Loji rawatan kumbahan haruslah ditempatkan di mana pembetung mudah disambung/ dialirkan ke tempat yang dicadangkan. d. Loji rawatan kumbahan haruslah ditempatkan di kawasan rata dan kawasannya tidak pernah banjir. e. Loji rawatan kumbahan haruslah diletakkan jauh dari rumah ibadat atau tempat-tempat makan. f.
Loji rawatan yang dicadangkan adalah berada di tempat tertutup/ bawah tanah/ di dalam bangunan yang kalis bunyi supaya ianya lebih menampakkan keestatikannya.
Kelebaran rizab sungai yang perlu disediakan adalah :Kelebaran Laluan Air Antara Tebing Lebih daripada 40 meter Antara 20 hingga 40 meter Antara 10 hingga 20 meter Antara 5 meter hingga 10 meter Kurang daripada 5 meter
g. Penilaian Alam Sekitar mestilah dijalankan sebagai salah satu prosedur terhadap pemilihan tapak.
1.10
Kelebaran Rizab Sungai 50 meter 40 meter 20 meter 10 meter 5 meter
GARIS PANDUAN ALAM SEKITAR
Dikawal supaya kualiti alam sekitar sentiasa terpelihara dan impak ke atas alam sekitar sentiasa berada pada tahap minimum apabila pembangunan dilaksanakan. Berikut adalah garis panduan yang perlu dipatuhi semasa proses perancangan pembangunan dan pertimbangan yang perlu diambil semasa proses kelulusan perancangan oleh pihak berkuasa perancang tempatan (PBPT). i.
Garis Panduan Pembangunan Berhadapan Sungai
Rizab sungai merupakan suatu jalur tanah yang bersebelahan kedua-dua tebing sungai yang diwartakan di bawah Seksyen 62 Kanun Tanah Negara (KTN). Koridor sungai adalah kawasan di luar rizab sungai dan dalam lingkungan 50 meter atau dua lot yang dikehendaki membuat perancangan berdasarkan konsep pembangunan berhadapan sungai.
Pembangunan di hadapan sungai perlu mematuhi Garis Panduan Konsep Pembangunan Berhadapan Sungai yang disediakan oleh Jabatan Pengairan Dan Saliran. Sementara itu, pembangunan di dalam lingkungan 50 meter daripada rizab sungai perlu mengambilkira langkahlangkah berikut :-
Rizab sungai perlu disediakan bagi tujuan :-
Sebagai ruang untuk melebar dan meluruskan sungai pada masa hadapan. Sebagai ruang untuk menyediakan kemudahan-kemudahan sungai seperti benteng. Sebagai dataran banjir atau kawasan takungan semasa berlaku banjir. Sebagai kawasan penampan untuk mengawal hakisan.
Sebagai kawasan tempat berlakunya hakisan tebing berlaku walaupun tebatan banjir telah dijalankan. Sebagai kawasan sekiranya berlakunya perkembangan liku-liku sungai. Sebagai laluan keluar masuk untuk menjalankan kerja penyelenggaraan dan operasi.
Sebagai ruang penyimpanan sementara tanah buangan semasa proses pendalaman dan pembesaran sungai dijalankan. Sebagai ruang untuk kerja-kerja pengindahan persisir sungai dan rekreasi.
Pemindahan atau pengalihan jajaran sungai tidak digalakkan kerana ia boleh memberi kacau ganggu kepada sistem aliran semulajadi. Pemaju perlu menyediakan pelan pengindahan dan rekreasi di kawasan rizab sungai semasa mengemukan pelan susun atur dan perlu mendapat kelulusan pihak JPS. Kawasan pembangunan yang mempunyai kelebaran melebihi 10 hektar perlu menyediakan kolam retensi atau kolam detensi untuk mengawal penambahan kadar aliran kepada sungai berdasarkan 3% hingga 5% daripada keseluruhan kawasan pembangunan. Hanya kemudahan rekreasi yang dapat digunakan semasa aliran sungai rendah dan tidak mengganggu aliran air dibenarkan. Aras platform bangunan secukupnya perlu disediakan berasaskan kepada keadaan setempat bagi tujuan melindungi dan mengurangkan kerosakan akibat banjir. Bangunan dan infrastruktur perlu mengambilkira Garis Panduan Konsep Pembangunan Tepi Sungai. Memastikan bahagian belakang rumah tidak mengadap sungai.
1-38 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
ii.
Memastikan jalan masuk hendaklah mengadap sungai dan boleh digunakan sebagai jalan masuk untuk kerja-kerja pengendalian dan penyelenggaraan. Bangunan perlu memberi tumpuan kepada bangunan rendah di hadapan dan bangunan lebih tinggi di bahagian belakang bagi memastikan tiada halangan permandangan menghala ke sungai. Kawasan sekitar sungai perlulah terbuka kepada orang awam dan tidak dibenarkan membuat pagar, sebarang hadangan dan sebagainya. Kegiatan rekreasi air yang sesuai boleh dibenarkan mengikut pertimbangan PBPT. Semua saluran kumbahan (jika ada) perlulah dikumpulkan sebelum disalurkan ke sungai bagi mengawal kapasiti kumbahan yang keluar ke sungai. Air kumbahan perlulah dirawat terlebih dahulu ke tahap Standard A di samping memasang perangkap sampah dan perangkap minyak sebelum disalurkan ke sungai untuk mengawal pencemaran air sungai.
Komponen zon penampan adalah seperti berikut :
70% daripada zon penampan adalah jaluran hijau dan 30% daripada zon penampan boleh mengambilkira jalanraya, longkang, parit, sungai, tasik, tempat letak kereta, kawasan lapang, industri perkhidmatan dan kawasan pertanian.
Jaluran hijau merupakan kawasan yang ditanam secara padat dengan pokok-pokok utama supaya berkesan menjadi penebat kesan bunyi dan pencemaran udara daripada dirasai oleh pembangunan bersebelahannya.
Jenis pokok perlulah bertekstur padat, permukaan daun berbulu dan berair supaya berkesan menyerap habuk dan sebagai tebatan bunyi bising.
Jenis pokok perlulah daripada jenis yang cepat besar, berakar tunjang, tahan kepada pencemaran, rendang, bersilara tinggi dan bujur sebagai pemecah angin.
Jenis pokok tidak memerlukan kos penyelenggaraan yang tinggi dan memberi kesan visual yang menarik.
Garis Panduan Zon Penampan Kawasan Industri
Menyediakan zon penampan bagi mengawal pencemaran bunyi, pencemaran udara dan pemandangan kurang menarik di kawasan industri. Kelebaran zon penampan adalah berdasarkan piawaian Jabatan Alam Sekitar (JAS) mengikut jenis industri iaitu :Jenis Industri Industri Ringan Jenis A Industri Ringan Jenis B Industri Sederhana Industri Khas Industri Berat
Zon Penampan 30 meter 50 meter 200 meter 200 meter 500 meter
1-39 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
iii.
Garis Panduan Loji Rawatan Kumbahan
Bagi kawasan pembangunan baru yang perlu menyediakan loji rawatan kumbahan, maka garis panduan ini perlu diterimapakai semasa peracangannya. Ia adalah :
Loji perlu di tempatkan di kawasan yang terendah supaya efluent dan kumbahan dapat mengalir secara semulajadi iaitu melalui graviti.
Berhampiran dengan jalan raya bagi tujuan memudahkan proses penyelenggaraan.
Jauh daripada kawasan gerai makan, restoran, kemudahan masyarakat, kawasan rekreasi dan kawasan tumpuan awam.
Kualiti air yang dilepaskan daripada loji rawatan kumbahan perlu mematuhi sekurang-kurangnya Standard A, Peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Efluent Industri dan Kumbahan), 1979.
Loji rawatan kumbahan perlu di letakkan dalam jarak yang sesuai daripada pembangunan bersebelahannya dan mematuhi Garis panduan ‘Siting And Zoning of Industries’ yang disediakan oleh JAS.
Sekitar kawasan ini perlu disediakan dengan jaluran hijau bagi menghalang permandangan ke arah loji rawatan dan mengekang pencemaran bau.
1-40 GARIS PANDUAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
2.0 2.1
PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN PENGENALAN Jadual 2.2: Ringkasan Taburan Projek Mengikut Blok Perancangan
RTJ Pasir Mas merancang pembangunan 252 cadangan projek untuk Jajahan Pasir Mas. Selain dari Majlis Daerah Pasir Mas, pelbagai agensi Persekutuan dan Negeri juga terlibat untuk melaksanakan projek-projek berkaitan. Di samping itu, pihak swasta juga diberikan peranan yang besar untuk bersama-sama membangunkan jajahan ini. Bahagian ini menyediakan pelan pengurusan pelaksanaan projek-projek RTJ Pasir Mas; anggaran kos projek, agensi pelaksana, tempoh pelaksanaan dan sumber kewangan projek. Di samping itu, bahagian ini juga menyediakan pelan pembangunan pengurusan MDPM dalam usaha menjadikan Majlis sebagai sebuah pihak berkuasa tempatan yang lebih cekap dan mampu mentadbir pembangunan daerah dengan lebih berkesan.
2.2
RINGKASAN CADANGAN PEMBANGUNAN
Ringkasan cadangan-cadangan pembangunan RTJ Pasir Mas mengikut kumpulan aktiviti utama dinyatakan dalam Jadual 2.1. Terdapat 252 cadangan dengan jumlah kos dianggar bernilai RM 2,757 juta untuk dilaksanakan dalam tempoh perancangan. Kos sebenar adalah lebih tinggi kerana sebahagian kos cadangan projek utiliti oleh pihak swasta tidak dimasukkan atau diambilkira.
Bil. 1. 2.
Anggaran Kos Projek
Sektor Pembangunan Bilangan
%
(RM Juta)
BP1
BP2
Semua
BP3
BP
Jumlah
1.
Perdagangan
6
4
5
0
15
2.
Perindustrian
1
1
2
0
4
3.
Pertanian
13
12
17
0
42
4.
Pelancongan
2
1
2
0
5
5.
Penyediaan Perumahan
4
3
3
0
10
6.
Kemudahan Masyarakat
35
36
38
0
109
7.
Pembetungan
1
1
1
0
3
8.
Sisa Pepejal
0
0
0
1
1
9.
Rekreasi & Landskap
7
3
7
0
17
10.
Pengangkutan dan Jalan Raya
0
0
0
43
43
11.
Alam Sekitar
0
1
1
1
3
69
62
76
45
252
Jumlah
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
Bil.
Perkhidmatan
BP1
BP2
Semua
BP3
BP
Jumlah
%
1.
Perdagangan
86.4
21.2
115.8
0.0
223.4
2.
Perindustrian
23.1 23.6
122.3
Pertanian
28.5 8.9
0.0
3.
70.7 9.7
0.0
41.2
4.
Pelancongan
0.3
0.1
0.3
0.0
0.7
5.
Penyediaan Perumahan
552.9 22.2
2,090.7
Kemudahan Masyarakat
515.0 14.3
0.0
6.
1,022.8 14.9
0.0
51.4
7.
Pembetungan
18.0
12.0
12.0
0.0
42.0
8.
Sisa Pepejal
9.
Rekreasi & Landskap
10.
Pengangkutan dan
Aktiviti Ekonomi Perumahan
66 10
26.2 4.0
387.6 2090.7
14.1 75.7
Kemudahan Kemasyarakatan Pengangkutan Utiliti dan Kemudahan Awam Landskap dan Rekreasi
109
43.2
51.4
1.9
43 4 17
17.1 1.6 6.7
123.6 43.4 47.5
4.5 1.6 1.7
3 252
1.2 100.0
13.0 2757.2
0.5 100.0
3. 4. 5. 6. Pemuliharaan Alam Sekitar 7. Jumlah
Perkhidmatan
Jadual 2.3: Ringkasan Kos Projek Mengikut Blok Perancangan (Dalam RM juta)
Jadual 2.1: Ringkasan Cadangan Pembangunan RTJ Pasir Mas Bilangan Projek
Bil.
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
0.0
0.0
0.0
1.4
1.4
19.0
6.0
22.5
0.0
47.5
0.0
0.0
0.0
123.6
123.6
0.0
1.0
2.0
10.0
13.0
1,241.8
607
774.4
135
2,757.2
Jalanraya
Jadual 2.2 dan Jadual 2.3 menunjukkan agihan projek-projek mengikut blok perancangan (BP) dan aktiviti mengikut bilangan projek dan nilai/kos. Blok Perancangan 1 (BP1) mempunyai cadangan projek terbanyak dengan 69 projek atau 27% dari jumlah projek yang dicadangkan oleh RTJ Pasir Mas. Blok Perancangan 2 (BP2) pula mempunyai 62 projek atau 25% manakala Blok Perancangan 3 (BP3) sebanyak 76 projek atau 30% dari jumlah cadangan projek RTJ Pasir Mas. Bagaimanapun terdapat 43 projek lain, khususnya projek pengangkutan dan lalulintas yang mana pelaksanaannya merangkumi semua BP. Dari segi kos projek, BP1 juga mencatatkan kos yang paling tinggi iaitu hampir RM 1,242 juta juta manakala BP2 paling kecil dengan RM 607 juta.
11. Jumlah
Alam Sekitar
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-1
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020 2.3
PENGURUSAN PELAKSANAAN PROJEK 2.3.1 Pembangunan Aktiviti Ekonomi
11.
Untuk tempoh 12 tahun menjelang 2020, sebanyak 66 projek yang bertujuan untuk meningkatkan aktiviti ekonomi Jajahan Pasir Mas dicadang dilaksana. Ia melibatkan pelaburan sebanyak RM 387.6 juta. Ringkasan projek and kos dinyatakan dalam Jadual 2.4. Jadual 2.4: Ringkasan Cadangan Ekonomi RTJ Pasir Mas 2008-2020 Bil.
Aktiviti Ekonomi
1. 2. 3. 4. Jumlah
Bilangan Projek
Perdagangan Perindustrian Pertanian Pelancongan
15 4 42 5 66
Anggaran Kos (RM juta) 223.4 122.3 41.2 0.7 387.6
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
2.3.1.1 Pembangunan Perdagangan Jajahan Pasir Mas dicadang melaksanakan 13 projek perdagangan dalam tempoh perancangan sehingga tahun 2020. Cadangan-cadangan berkenaan merangkumi penyediaan premis-premis perniagaan untuk meningkatkan aktiviti-aktiviti perdagangan dan ekonomi Jajahan Pasir Mas. Jumlah kos bagi melaksana kesemua cadangan di anggarkan sebanyak RM 221.6 juta.
Pembangunan Semula Zon Bebas Cukai Rantau Panjang 12. Kawasan Perniagaan Gual Periok 13. Kawasan Perniagaan Kg. Repek 14. Kawasan Perniagaan Kg. Batu Arang 15. Kawasan Perniagaan Lubok Setol Jumlah
Bil.
Cadangan Pembangunan
BPK
Anggaran Kos (RM juta)
Tempoh Pelaksanaan
1.
Pembangunan Semula Bandar Pasir Mas
BPK 1.11
33.6
2011-2020
2.
Kawasan Perniagaan Meranti (Rumah Kedai 2 tingkat)
BPK 1.16
11.5
2011-2015
3.
Kawasan Perniagaan Bunut Susu (Rumah Kedai 2 tingkat)
BPK 1.4
32.0
2011-2015
4.
Kawasan Perniagaan Chabang Empat Tendong (Rumah Kedai 2 tingkat)
BPK 1.7
2.5
2016-2020
5.
Kawasan Perniagaan Gelang Mas (Rumah Kedai 2 tingkat)
BPK 1.1
2.5
2016-2020
6.
Kawasan Perniagaan Kg. Pohon Tanjung (Rumah Kedai 2 tingkat)
BPK 1.18
2.5
2016-2020
7.
Kawasan Perniagaan Kg. Chetok
BPK 2.5
3.5
2016-2020
8.
Kawasan Perniagaan Kg. Bruh Pial
BPK 2.8
6.0
2016-2020
9.
Kawasan Perniagaan To’ Uban
BPK 2.7
6.7
2016-2020
10.
Kawasan Perniagaan Kangkong
BPK 2.4
5.0
2016-2020
99.7
2011-2015
BPK 3.4 BPK 3.1 BPK 3.2 BPK 3.9
3.1 4.0 5.0 4.0 223.4
2016-2020 2016-2020 2016-2020 2016-2020
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
a. Agensi Pelaksana Sektor swasta adalah agensi utama bagi melaksanakan cadangan pembangunan perdagangan bagi Jajahan Pasir Mas. b. Sumber Pembiayaan Sumber utama pembiayaan projek-projek perdagangan adalah pihak swasta. Jadual 2.5 mencatatkan agihan projek perdagangan yang dicadang dilaksanakan oleh di Jajahan Pasir Mas. Hanya 4 projek dicadang dilaksanakan dalam tempoh perancangan antara tahun 2011 dan 2015. Lain-lain projek dicadang dilaksanakan dalam tempoh perancangan RMK-11. Perspektif RT adalah untuk MDPM memastikan ruang-ruang niaga sedia ada yang telah disediakan oleh Majlis sendiri dan yang akan disediakan oleh pihak swasta dalam tempoh RMK-10 akan dipenuhi. c.
Jadual 2.5: Agihan Projek-Projek Perdagangan MDPM Sebagai Agensi Pelaksana
BPK 3.7
Kaedah Pelaksanaan Pembangunan Semula Bandar Pasir Mas: Rancangan Tempatan telah menyediakan pelan pembangunan semula Bandar Pasir Mas sebagai panduan untuk membangunkan semula pekan ini. Oleh kerana ia melibatkan struktur sedia ada dan pemilikan persendirian, keberkesan cadangan ini untuk dilaksana dalam tempoh pelaksanaan RT bergantung kepada kesediaan pemilik untuk membangunkan semula hartanah berkaitan. Pembangunan semula secara bersendiri mungkin melambatkan proses pembangunan semula. Kaedah yang sesuai adalah pembangunan secara bersepadu. Memandangkan faktor penting adalah kewangan dan pemilikan, keduadua isu ini perlu ditangani. Pembangunan Kawasan Perniagaan: Pembangunan kawasan-kawasan yang dicadang untuk aktiviti perniagaan akan dilaksanakan secara persendirian oleh pemilik tanah atau pemaju. Tiada proses atau kaedah khusus dicadang. Pembangunan Semula Zon Bebas Cukai Rantau Panjang: Impak dari pembangunan semula kawasan ini adalah peniaga kehilangan tempat perniagaan untuk tempoh masa yang relatif panjang dan kemungkinan tumbuhnya kawasan perniagaan lain. Pembangunan Bukit Bunga dan penyediaan jambatan yang menghubungkan Bukit Bunga (Jajahan Jeli) dengan daerah sempadan Thailand akan memberi kesan ke atas Rantau Panjang selepas dibangunkan semula. Ini kerana bagi melaksanakan cadangan ini, peniaga sedia ada perlu ditempatkan di kawasan lain secara sementara. Sekiranya tempoh pembangunan semula lama, besar kemungkinan peniaga akan bertumpu di Bukit Bunga.
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-2
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020 Aktiviti pembangunan semula boleh dilaksanaka secara langsung atau secara berperingkat. Kaedah secara berperingkat akan melibatkan kesulitan kepada pengunjung manakala secara langsung akan menyebabkan peniagaan perlu mencari tempat berniaga di lokasi lain. Apa pun pendekatan Majlis Daerah Pasir Mas atau pemaju pembangunan perlu menyediakan tapak perniagaan sementara kepada peniaga sedia ada.
c. Tempoh Pelaksanaan Cadangan Zon Perindustri Chetok dicadang dilaksanakan dalam tempoh perancangan 2016-2020. Cadangan industri lain akan dilaksanakan bermula dalam tempoh perancangan 2011-2015 di mana bagi cadangan satu dan empat, ia dijangka akan berlarutan sehingga tempoh perancangan 2016-2020.
Satu kajian pembangunan lengkap perlu disediakan sebelum aktiviti pembangunan semula kawasan Zon Bebas Cukai Rantau Panjang dijalankan. Antaranya, kajian ini perlu mengambilkira penempatan semula peniaga, kaedah pemilikan dan agihan ruang niaga, dan implikasi pembangunan semula ke atas kemungkinan Rantau Panjang kurang menerima kedatangan pelancong di masa akan datang. Kajian juga perlu melihat kepada peranan Bukit Bunga kepada masa depan Rantau Panjang.
2.3.1.3 Pembangunan Pertanian Sektor pertanian dijangka akan kekal sebagai penyumbang utama kepada ekonomi Jajahan Pasir Mas sehingga 2020. Terdapat 42 cadangan utama Rancangan Tempatan bertujuan meningkatkan pengeluaran hasil pertanian jajahan. Bagaimanapun, kos pelaksanaan dianggarkan sebanyak RM 41.2 juta. Jadual 2.7 menunjukkan cadangan projek pertanian mengikut tempoh pelaksanaan dan agensi pelaksana manakala Jadual 2.8 pula mencatatkan agihan projek-projek yang dicadangkan mengikut BP.
d. Tempoh Pelaksanaan Tiada projek-projek yang dicadang merupakan projek yang mempunyai tahap pelaksanaan yang mendesak. Oleh yang demikian pelaksanaan projek-projek dicadang boleh mengambil masa yang bersesuaian dengan pembangunan kawasan. Sebahagian cadangan dicadang dilaksana dalam tempoh Rancangan Malaysia Ke-10 manakala sebahagian lagi dalam tempoh perancangan berikutnya. 2.3.1.2 Pembangunan Industri RTJ Pasir Mas mencadangkan empat projek perindustrian dengan kos dianggarkan sebanyak RM 122.3 juta. RTJ Pasir Mas mencadangkan tiga zon perindustrian bagi memenuhi keperluan perancangan untuk meningkatkan aktiviti pembuatan di Pasir Mas. Satu lagi cadangan adalah untuk menaik taraf kawasan perindustrian sedia ada di Apam. Cadangan pembangunan industri dinyatakan dalam Jadual 2.6 berikut. Jadual 2.6: Cadangan Pembangunan Industri RTJ Pasir Mas Bil
Cadangan Pembangunan
1
Cadangan Zon Industri Perkhidmatan Bunut Susu Cadangan Zon Perindustrian EKS Rantau Panjang
2
3 Menaik Taraf Taman Perindustrian Apam 4 Cadangan Zon Industri Halal Hub Jumlah
BPK
Anggaran Kos (RM Juta)
Tempoh Pelaksanaan
BPK 1.4
70.7
2011-2020
BPK 3.8
28.5
2016-2020
BPK 3.1 BPK 3.1
15.0 8.1 122.3
2011-2015 2011-2020
a. Agensi Pelaksana Jadual yang berikutnya pula mencatakan agensi pelaksana dan tempoh pelaksanaan bagi projek-projek pertanian yang dicadang. Dua agensi utama adalah Jabatan Pertanian dan Jabatan Haiwan. Dalam pada itu KADA dan FAMA juga dicadang memainkan peranan masing-masing mengikut kepentingan untuk sama-sama membantu Jajahan Pasir Mas merealisasikan pembangunan Rancangan Tempatan. b. Sumber Pembiayaan Agensi yang disenaraikan dalam jadual ini juga adalah agensi yang akan menampung keperluan kewangan untuk melaksanakan projek Rancangan Tempatan ini. c. Kaedah Pelaksanaan Taman Kekal Pengeluaran Makanan: Bagi memastikan sasaran keluasan tanah, tanaman dan pengeluaran dicapai, Jabatan Pertanian harus terus menerus memberikan khidmat nasihat dan bantuan tanaman dan kaedah pengeluaran yang optimum kepada pemilik tanah terlibat. Bagi tanaman yang bergantung kepada skim perairan, Jabatan berkaitan perlu memastikan bekalan air untuk tanaman diurus dengan baik. Pemilik tanah pula perlu disokong untuk terus mengusahakan tanah mereka untuk keluaran makanan kerana tekanan pembangunan akan menjadikan mereka kurang berminat untuk bergiat dalam aktiviti pertanian. Faktor harga dan pasaran juga perlu diberikan keutamaan.
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
a. Agensi Pelaksana Untuk pembangunan semua kawasan perindustrian Pasir Mas, agensi-agensi pelaksana yang dipertanggungjawabkan adalah pemaju dan pengusaha swasta. b. Sumber Pembiayaan Sumber pembiayaan projek-projek yang dicadang juga adalah dari pihak swasta.
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-3
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jadual 2.7: Cadangan Projek Pertanian RTJ Pasir Mas Mengikut Tempoh Dan Agensi Pelaksana Bil
Cadangan Projek BP1
Bilangan BP2 BP3
Jumlah
BP1
Anggaran Kos (RM Juta) BP2 BP3 Jumlah
1. TKPM (Taman Kekal pengeluaran Makanan) 2. Mewujudkan Program' Youth Incubator' 3. Memperkasakan pelaksanaan Projek 10 Ton 4. Zon Industri Akuakultur
1
1
10
12
2.0
2.0
20.0
24.0
1
1
-
2
0.5
0.5
0
1.0
1
1
-
2
1.5
1.5
0
3.0
4
4
4
12
1.0
1.0
1.0
3.0
5. Ladang Satelit 6. TRUST (Transformasi Usahawan Ternakan) 7. Program Fidlot 8. Projek Ladang Merdeka 9. Projek D’ Raja
1 1
1 1
1
2 3
1.2 1.0
1.2 1.0
0 1.0
2.4 3.0
2 1 1 13
1 1 1 12
2 17
5 2 2 42
1.6 0.6 0.3 9.7
0.8 0.6 0.3 8.9
1.6 0 0 23.6
3.0 1.2 0.6 41.2
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
Jadual 2.8: Cadangan Projek Pertanian RTJ Pasir Mas Mengikut Blok Perancangan Cadangan Projek TKPM (Taman Kekal pengeluaran Makanan) Mewujudkan Program' Youth Incubator', Memperkasakan pelaksanaan Projek 10 Ton Zon Industri Akuakultur
Jumlah 12
Jumlah 24.0
Tempoh Pelaksanaan 2011 – 2020
Agensi Pelaksana Jabatan Pertanian
2
1.0
2011 – 2015
Jabatan Pertanian
2
3.0
2011 – 2020
KADA
12
3.0
2011 – 2020
Ladang Satelit –
2
2.4
2011 – 2015
Jabatan Perikanan Jabatan Pertanian
TRUST (Transformasi Usahawan Ternakan) Program Fidlot Projek Ladang Merdeka Projek D’ Raja
3
3.0
2011 – 2020
5 2 2
3.0 1.2 0.6
2011 – 2015 2011 – 2015 2011 – 2020
42
41.2
Jabatan Haiwan /FAMA Jabatan Haiwan Jabatan Pertanian MOA Inc
Inkubator Belia: Program inkubator belia bagi aktiviti perladangan perlu mendapat sokongan penduduk tempatan, termasuk pemilik tanah pertanian. Peserta bukan sahaja dilatih tetapi juga ditempatkan di ladang-ladang untuk bekerja selepas tamat latihan. Pengelola program inkubator ini perlu terlebih dahulu membina imej perladangan untuk menarik minat tenaga kerja muda/belia untuk menyertai program ini. Pelatih dicadang ditempatkan di ladang-ladang satelit, ladang merdeka dan Projek D’ Raja. Industri Akuakultur: Pengezonan industri akualkultur perlu dituruti dengan aktiviti akuakultur. Selain ikan air tawar, lain-lain ternakan air seperti udang juga boleh diusahakan. Bagi mencapai sasaran hasil, faktor yang perlu diberikan perhatian adalah kesesuaian ternakan, pasaran dan harga. Antara kaedah yang dicadang adalah pengeluaran hasil secara kontrak bekalan dan pemeliharaan secara kontrak selain pengusaha sendiri menjalankan aktiviti pemasaran. Pengusaha ternakan akuakultur juga perlu didedahkan dengan kaedah ternakan terkini, khususnya mengenai pengeluaran optimum, pemakanan ternakan dan pendekatan ternakan berkesan melalui program latihan oleh agensi berkaitan. Dalam pada itu, Kerajaan Negeri juga dicadang menyediakan geran atau peruntukan kewangan untuk membantu pengusaha membiayai sebahagian dari aktiviti mereka. TRUST: Trust adalah pendekatan untuk menjayakan industri akuakultur. Peserta/pengusaha akan diberikan latihan lengkap berkaitan dengan amalan ternakan akuakultur; pemilihan ternakan mengikut kesesuaian air dan tanah, pengurusan pemeliharaan, pengurusan hasil dan penghasilan untuk pasaran dalam dan luar negara, piawaian hasil dan pemakanan ternakan. Fidlot: Ternakan fidlot kurang mendapat sambutan penduduk tempatan disebabkan kurang pemahaman penduduk berkaitan dengan pendekatan ternakan ini dan kerja-kerja yang terlibat dengan aktiviti fidlot. Tambahan pula ternakan fidlot ini mempunyai risiko yang lebih tinggi selain kos yang juga tinggi. Untuk menjayakan program ternakan fidlot, tiga aspek utama perlu diberikan perhatian; bekalan makanan, pasaran dan harga. Disamping itu, Jabatan Veteriner/Haiwan perlu sentiasa mengawasi kemasukan dan kesihatan binatang ternakan supaya sentiasa bebas dari penyakit. Kemasukan pengusaha dari luar negeri yang mahu mengembangkan aktiviti mereka di kawasan yang disediakan boleh membantu memula dan menjayakan program ternakan fidlot. Selain menggalakkan pengusaha ternakan bersendiri, kaedah ternakan secara kontrak juga boleh mempercepatkan usaha membangunkan industri ternakan melalui kaedah fidlot.
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
2.3.1.4 Pembangunan Pelancongan Terdapat lima cadangan utama dalam Rancangan Tempatan bagi menyokong meningkatkan aktiviti pelancongan di Jajahan Pasir Mas. Cadangan berkaitan melibatkan dua projek utama; penyediaan 37 papan tanda informasi di kesemua BP dan dua pusat informasi pelancongan di dua BP. Cadangan ini melibatkan kos sebanyak RM 0.7 juta sahaja. Senarai cadangan ditunjukkan dalam Jadual 2.9 di bawah.
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-4
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jadual 2.9: Cadangan Pembangunan Industri RTJ Pasir Mas Sehingga 2020 Bil
Cadangan Pembangunan
1
Penyediaan papan tanda informasi
2
Penyediaan papan tanda informasi
BP
Bilangan
Anggaran Kos
Tempoh
Unit
(RM)
Pelaksanaan
BP 1
8
56,000
2011-2015
BP 2
15
105,000
2011-2015
BP 3
14
98,000
2011-2015
BP1
1
200,000
2011-2015
BP3
1
200,000
2011-2015
di kawasan pelancongan
d. Tempoh Pelaksanaan Projek yang di cadangkan ini bukan projek mendesak pelaksanaannya. Majis dicadang melaksana projek-projek berkaitan dalam tempoh Rancangan Malaysia ke-10 (20112015) mengikut kemampuan kewangan Majlis Daerah atau kesediaan pihak-pihak lain untuk menaja atau membiayai pembinaan papan tanda dan pusat informasi yang dicadang.
di kawasan pelancongan 3
Penyediaan papan tanda informasi di kawasan pelancongan
4
Pusat Informasi Pelancongan Pasir Mas
5
Pusat Informasi Pelancongan Pasir Mas
Jumlah
659,000
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
a. Agensi Pelaksana Bagi melaksanakan cadangan ini, agensi pelaksana adalah Majlis Daerah Pasir Mas. b. Sumber Pembiayaan Papan Tanda: Projek ini amnya adalah projek pembangunan Majlis. Oleh yang demikian, lazimnya kos pembiayaan akan ditanggung oleh Majlis Daerah sendiri. Bagaimanapun, Rancangan Tempatan mencadangkan Majlis Daerah membuka ruang kepada pihak swasta untuk membiayai sebahagian atau kesemua kos menyediakan papan tanda melalui pengiklanan atau tajaan. Pusat Informasi: Seperti juga papan tanda, pusat informasi juga lazimnya disediakan dan dibiayai oleh Majlis Daerah. Bagaimanapun, Majlis Daerah dicadang mendapatkan peruntukan pembangunan dari Kementerian Pelancongan untuk membiayai penyediaan kedua-dua pusat informasi ini dalam tempoh perancangan Rancangan Malaysia Kesepuluh (2011-2015). Memandangkan Jajahan Pasir Mas adalah antara pintu masuk utama negara, peruntukan itu adalah berpatutan. c. Kaedah Pelaksanaan Penyediaan papan tanda yang bersesuaian: Majlis perlu menyediakan papan tanda yang merujuk kepada imej jajahan dan tema daerah. Rujukan kepada perunding papan tanda yang mempunyai kepakaran tempatan dicadang. Pembinaan konsep, penyediaan papan tanda dan pemasangan melalui tender bersepadu: Majlis Daerah melantik perunding/kontraktor papan tanda yang berwibawa untuk kerja penyediaan papan tanda dan pemasangannya secara sepadu. Maknanya perunding/kontraktor berkaitan akan diberikan tanggungjawab untuk menyediakan konsep dan penyediaan kesemua papan tanda yang dicadang. Rasionalnya adalah untuk keselarasan, piawaian dan efektif kos.
2.3.2 Perumahan dan Kemudahan Masyarakat 2.3.2.1 Cadangan Perumahan RTJ Pasir Mas menjangka pembangunan perumahan yang pesat dalam tempoh perancangan Rancangan Tempatan ini. Untuk tempoh berkaitan sebanyak 10 projek utama dicadang dilaksanakan melibatkan pembangunan perumahan kos rendah, sederhana dan tinggi. RTJ Pasir Mas juga mencadangan pembangunan kawasan perumahan yang melibatkan tanah pertanian (padi) KADA. Jumlah kos melaksanakan cadangan-cadangan berkenaan dianggarkan sebanyak RM 2.1 ribu juta. Ini dinyatakan dalam Jadual 2.10. Jadual 2.10 : Cadangan Perumahan RTJ Pasir Mas, 2008-2020 Bil
Cadangan Pembangunan
Unit
1 2
Perumahan Kos Tinggi (20%) Perumahan Kos Sederhana (30%)
1,274
3 4
Perumahan Kos Rendah (50%) Petempatan Kawasan Pertanian Padi (KADA) Jumlah BP1 Perumahan Kos Tinggi (20%)
5 6 7 8 9 10
Anggaran Kos (RM Juta) 509.6
Tempoh Pelaksanaan 2011 – 2020
Agensi Pelaksana Swasta
1,911
344.0
2011 – 2020
Swasta
3,184
159.2
2011 – 2020
Swasta
100
10.0
2011 – 2020
KADA
6,469 648
1,022.8 259.2
2011 – 2020
Swasta
Perumahan Kos Sederhana(30%) Perumahan Kos Rendah (50%) Jumlah BP2 Perumahan Kos Tinggi (20%)
971 1,619 3,238 695
174.8 81.0 515 278.0
2011 – 2020 2011 – 2020 2011 – 2020
Swasta Swasta Swasta
Perumahan Kos Sederhana 30%) Perumahan Kos Rendah (50%) Jumlah BP3 JUMLAH BESAR
1,042 1,737 3,474 13,181
188.0 86.9 552.9 2,090.7
2011 – 2020 2011 – 2020 -
Swasta Swasta -
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
a. Agensi Pelaksana Untuk pembangunan perumahan Jajahan Pasir Mas, agensi-agensi pelaksana yang dipertanggungjawabkan adalah pemaju dan pengusaha swasta. Dalam pada itu terdapat satu cadangan pembangunan kawasan pertanian KADA melibatkan 100 unit rumah. Projek ini akan dikendalikan sendiri oleh KADA.
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-5
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
b. Sumber Pembiayaan Sumber pembiayaan projek-projek yang dicadang juga adalah dari pihak swasta. KADA akan membiayai cadangan projek perumahan yang akan dilaksanakan dalam kawasan seliaannya. c. Tempoh Pelaksanaan Pembangunan perumahan di semua BP dilaksanakan dalam tempoh perancangan 2011-2020 secara berperingkat memandangkan saiz pembangunan yang besar.
2.3.2.2 Kemudahan Masyarakat Jadual 2.11 berikut mencatatkan cadangan penyediaan kemudahan masyarakat untuk Jajahan Pasir Mas mengikut keperluan sehingga tahun 2020. Terdapat 12 sektor cadangan dengan jumlah projek sebanyak 109 melibatkan kos sebanyak RM 51.4 juta. Penyediaan kubur dinyatakan dalam keluasan (hektar). Ini tidak disatukan sebagai bilangan projek dalam jadual berkenaan. Jumlah bagi petak baris terakhir empat kolum angka pertama hanya melibatkan 10 perkara terawal sahaja.
Jadual 2.12 : Cadangan Kemudahan Masyarakat Mengikut Agensi dan Tempoh Pelaksanaan Bil.
Kemudahan
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.
Tadika Sekolah Rendah Sekolah Menengah Klinik Desa Balai Polis Pondok Polis Mini Pos Balai Raya Dewan Orang Ramai Perpustakaan Desa Kubur Islam (hektar)
11 1 3 11 1 1 8 56 6 11 53.44
12.
Kubur Bukan Islam (hektar)
21.36
2.1
109
51.4
Jumlah
Bil
Anggaran Kos (RM Juta) 2.3 3.5 10.5 6.6 3 0.5 0.0 8.5 3.6 5.5 5.3
Agensi Pelaksana
Tempoh Pelaksanaan
Kemas Kem Pendidikan Kem Pendidikan Kementerian Kesihatan PDRM PDRM Pos Malaysia PTJPM MDPM PPAK MAIK
2011 – 2015 2011 – 2015 2011 – 2020 2011 – 2015 2011 – 2015 2011 – 2015 2011 – 2020 2011 – 2020 2011 – 2020 2011 – 2015
NGO
2011 – 2015
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
Jadual 2.11: Cadangan Kemudahan Masyarakat RTJ Pasir Mas Sehingga 2020 Bil
Kemudahan
1.
Tadika
7
2. 3. 4. 5.
Sekolah Rendah Sekolah Menengah Klinik Desa Balai Polis
0 1 2 0
0 1 5 0
1 1 4 1
1 3 11 1
0 3.5 1.2 0
0 3.5 3.0 0
3.5 3.5 2.4 3.0
3.5 10.5 6.6 3
6. 7. 8. 9.
Pondok Polis Mini Pos Balai Raya Dewan Orang Ramai
0 2 19 2
0 2 23 0
1 4 14 4
1 8 56 6
0 0.0 2.9 1.2
0 0.0 3.5 0
0.5 0.0 2.1 2.4
0.5 0.0 8.5 3.6
10. Perpustakaan Desa 11. Kubur Islam (hektar)
2 26.99
5 13.13
4 13.32
11 53.44
1.0 2.7
2.5 1.3
2.0 1.3
5.5 5.3
12. Kubur Bukan Islam (hektar)
10.78
5.25
5.33
21.36
1.1
0.5
0.5
2.1
35
36
38
109
14.9
14.3
22.2
51.4
BP1
Jumlah
Bilangan BP2 BP3 0 4
Jumlah 11
BP1 1.3
Nilai/Kos (RM Juta) BP2 BP3 Jumlah 0 1.0 2.3
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
a.
Agensi Pelaksana Jadual 2.12 berikut pula mencatatkan agensi pelaksana dan tempoh pelaksanaan projek RTJ Pasir Mas. Agensi-agensi yang terlibat adalah KEMAS, Kementerian/Jabatan Pendidikan, Polis diRaja Malaysia, Pos Malaysia, Pejabat Tanah dan Jajahan Pasir Mas, Perbadanan Perpustakaan Awam Kelantan dan Majlis Daerah Pasir Mas. NGO bagi pelaksanaan perkuburan bukan Islam merujuk kepada badan amanah yang menguruskan hal ehwal perkuburan penduduk bukan Islam.
b. Sumber Pembiayaan Agensi yang disenaraikan dalam Jadual 2.12 di atas akan bertanggungjawab untuk membiayai projek masing-masing. Kos untuk pelaksanaan pos mini tidak dinyatakan disebabkan pos mini tidak akan melibatkan pembinaan baru dengan saranan perkhidmatan ini disediakan dengan mengguna ruang pejabat yang telah atau akan disediakan.
2.3.2.3 Rekreasi dan Landskap Jadual 2.13 mencatatkan cadangan rekreasi dan landskap RTJ Pasir Mas sehingga 2020. Terdapat 17 cadangan semuanya dengan kos pelaksanaan dianggarkan sebanyak RM 47.5 juta. a. Agensi Pelaksana MDPM adalah agensi pelaksana bagi kesemua cadangan rekreasi dan landskap. Bagaimanapun Jabatan Pengairan dan Saliran dicadang bagi projek yang melibatkan pembangunan kawasan/rizab sungai (Pasir Mas Riverfront) dan empangan. b.
Sumber Pembiayaan Lazimnya pembiayaan projek-projek rekreasi dan landskap adalah oleh pihak berkuasa tempatan iaitu Majlis Daerah Pasir Mas. Bagaimanapun, untuk tempoh perancangan, jika pelaksanaannya adalah melalui kewangan MDPM, kemungkinan besar kebanyakan projek-projek berkenaan tidak akan terlaksana. Oleh yang demikian, MDPM dicadang mengambil pendekatan berikut; (i) Memohon peruntukan Persekutuan bagi pembangunan rekreasi dan landskap dari peruntukan Rancangan Malaysia Ke-10. (ii) Memohon peruntukan pembangunan rekreasi dan landskap, khususnya untuk riverfront, dari Jabatan Landskap Negara dan Kementerian Pelancongan
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-6
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020 (iii) Pembiayaan melalui iklan dan tajaan. Antara perkara yang melibatkan tajaan adalah bekalan peralatan/perkakasan, perhiasan dan perabot untuk taman-taman permainan dan rekreasi.
Jadual 2.13 : Cadangan Rekreasi dan Landskap RTJ Pasir Mas Sehingga 2020 Cadangan pembangunan
Bilangan Unit
Anggaran Kos
Tempoh Perlaksanaan
Agensi Perlaksanaan
1.
Membangunkan kawasan Pasir Mas Walk – PASIR MAS
1
3.0
2011-2020
MDPM
2.
Membangunkan kawasan Riverfront – PASIR MAS
1
7.0
2011-2020
MDPM/JPS
3.
Membangunkan Dataran Air Moleh – PASIR MAS
1
2.5
2011-2020
MDPM
4.
Membangunkan Taman Tempatan Bunut Susu – BUNUT SUSU
1
1.5
2011-2015
MDPM
5.
Membangunkan Taman Bandaran Kubang Gadong – KUBANG GADONG
1
2.0
2011-2015
MDPM
6.
Membangunkan Taman Tempatan Kubang Sepat – KUBANG SEPAT
1
1.5
2011-2015
MDPM
7.
Membangunkan Taman Tempatan Gelang Mas – BUNUT SUSU
1
1.5
2011-2015
MDPM
Bil
1. 2. 3.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Pasir
Mas
Jumlah BP1 Membangunkan dan menambah baik kawasan Danau To’ Uban Ecopark – KANGKONG Membangunkan Taman Tempatan Chetok CHETOK Membangunkan Taman Tempatan Kangkong – KANGKONG Jumlah BP2 Membangunkan kawasan Rantau Panjang Waterfront – RANTAU PANJANG Membangunkan Taman Bandaran Rantau Panjang – RANTAU PANJANG Membangunkan dan menaik taraf Taman Rekreasi Tengku Anis – GUAL PERIOK Membangunkan dan menaik taraf Taman Tasik Pasir Mas – GUAL PERIOK Gelanggang Seni Suara Burung – GUAL PERIOK Membangunkan Taman Bandaran Gual Periok – GUAL PERIOK Membangunkan dan menambah baik kawasan Tasik Kwong – RANTAU PANJANG Jumlah BP3 JUMLAH BESAR
membebankan kewangan Majlis dan yang mampu mendapat sokongan pihak swasta dan persendirian melalui tajaan dan ruang iklan, ia boleh dilaksanakan lebih awal. Bagaimanapun, pembangunan waterfront Rantau Panjang dicadang dilaksanakan dalam tempoh yang sama dengan pembangunan semula Zon Bebas Cukai Rantau Panjang. Ini akan mengelakkan kesulitan berganda akibat pembangunan jika dilaksanakan dalam tempoh berasingan. Begitu juga dengan cadangan riverfront Pasir Mas dengan pembangunan semula Bandar Pasir Mas yang melibatkan kawasan Majlis Daerah Pasir Mas sedia ada.
2.3.3 Prasarana 2.3.3.1 Pembangunan Pengangkutan dan Lalulintas Terdapat 43 cadangan yang bertujuan melancarkan dan meningkatkan perkhidmatan sistem pengangkutan dan lalulintas bagi Jajahan Pasir Mas. Kos bagi melaksanakan kesemua cadangan ini dianggarkan sebanyak RM 123.6 juta dan ditunjukkan dalam Jadual 2.14. Jadual 2.14: Cadangan Pengangkutan dan Lalulintas Jajahan Pasir Mas Bil
Cadangan Pembangunan
19.0 1
3.0
2011-2015
MDPM
1
1.5
2011-2015
MDPM
1
2 1
1.5
2011-2015
MDPM
6.0 1
8.0
2011-2020
MDPM/JPS
1
2.5
2011-2020
MDPM
3
4 1
2.5
2011-2015
MDPM
1
2.0
2011-2015
MDPM
1
1.5
2011-2015
MDPM
1
2.0
2011-2015
MDPM
1
4.0
2011-2015
MDPM/JPS
22.5 47.5
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
c. Tempoh Pelaksanaan Cadangan rekreasi dan landskap bukan cadangan mendesak. Oleh yang demikian, RT mencadangkan projek-projek berkenaan dilaksanakan dalam tempoh sehingga tahun 2020 bagi sebahagian projek mengikut prestasi kewangan MDPM. Bagi projek-projek yang kurang
5
6
7
8
9 10
Cadangan jalan baru Jalan 'by pass' Pasir Mas dari Kg. Gaung ke Kg.Mat Lajin (Jalan Meranti). Cadangan jalan baru Sambungan Jalan 'by pass' dari Kg.Mat Lajin ke Jalan Persekutuan 3 (Kg. Padang Kasar) Cadangan jalan baru sambungan Jalan ‘by pass’ jambatan baru melintasi Sungai Kelantan menghubungi Kg. Padang Kasar Jalan Salor. Cadangan jalan baru dari penghujung Jalan Masjid Lama melalui rizab polis hingga ke Jalan Persekutuan 3 Cadangan jalan dan jejambat baru merentasi landasan keretapi dari Kg.Kubang Panjang hingga Jalan Hospital. Cadangan jalan baru sambungan dari Jalan Hospital hingga ke Jalan Meranti (bersebelahan masjid) Cadangan Jalan baru yang menghubungkan Jln.D25 dan D180 Cadangan jalan baru Jalan perkhidmatan kawasan perniagaan baru pusat Bandar Pasir Mas (berhadapan kawasan tempat letak kenderaan stesen KTM Pasir Mas). Cadangan Pelebaran Rizab jalan dari 66 kaki kepada132 kaki Pelebaran rizab jalan dari 66 kaki kepada 100 kaki.
Anggaran Kos (RM Juta)
Tempoh Pelaksanaan
Agensi Pelaksana
6.0
2011-2015
JKR Persekutuan
4.5
2011-2015
JKR Persekutuan
1.5
2011-2015
JKR Persekutuan
1.8
2011-2015
JKR Jajahan Pasir Mas
4.2
2011-2015
JKR Jajahan Pasir Mas
1.2
2011-2015
JKR Jajahan Pasir Mas
3.6
0.5
15.0
2011-2015 2011-2015
2011-2015
JKR Jajahan Pasir Mas JKR Jajahan Pasir Mas JKR Persekutuan JKR Kelantan
3.0
2011-2015
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-7
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020 Sambungan.....
Sambungan.....
Bil Cadangan Pembangunan
11 12 13 14 15 16 17 18
19 20 21
22
23 24 25
26
27 28
Pelebaran rizab jalan dari 40 kaki kepada 66 kaki Pelebaran rizab jalan dari 40 kaki kepada 66 kaki Pelebaran rizab jalan dari 40 kaki kepada 66 kaki Pelebaran rizab jalan dari 40 kaki kepada 66 kaki Pemasangan lampu isyarat persimpangan Jalan Negeri D25 Rekabentuk semula selekoh/ persimpangan Lintasan pejalan kaki dari kawasan pasar melintasi landasan keretapi ke stesen bas Lintasan pejalan kaki dari stesen KTM melintasi Jalan Masjid Lama ke kompleks perniagaan baru. Laluan pejalan kaki sepanjang jalan-jalan utama dalam pusat bandar Tempat letak kereta ’on-street’ Tempat letak kereta ’off-street’ Menaiktaraf hentian bas, teksi dan keretapi sedia ada sebagai sebuah Hub Pengangkutan Awam bersepadu bagi Bandar Pasir Mas. Cadangan jalan baru menghubungkan To’ Uban & Kg.Sg.Keladi Cadangan jalan baru dari Kg.Sg.Keladi menghubungi dengan Jalan D190 Cadangan jalan baru jalan kampung yang menghubungkan Kg.Chicha Tinggi & To’ Uban Cadangan Jalan baru berdekatan dengan Danau To’Uban yang bersambung dari Kg.Pengkalan Machang dan keluar di Jln. D27 Pelebaran rizab dari 100 kaki kepada 132 kaki. Pelebaran jambatan hingga ke Bulatan Pasir Mas
Anggaran Kos (RM Juta) 0.4 0.6 0.4 0.4 0.6 0.8 0.4 0.4
0.2 0.2 0.2
4.5
Tempoh Pelaksanaan
2011-2015 2011-2015 2011-2015 2011-2015 2011-2015 2011-2015 2011-2015 2011-2015
2011-2015 2011-2015 2011-2015
2011-2015
Bil Agensi Pelaksana JKR Jajahan Pasir Mas JKR Jajahan Pasir Mas JKR Jajahan Pasir Mas JKR Jajahan Pasir Mas
Anggaran Kos (RM Juta)
Cadangan Pembangunan
33 34 35 36
JKR Kelantan
Terminal Ekspress Jajahan merangkumi perkhidmatan bas ekspress dan teksi (jarak jauh). Menaiktaraf stesen-stesen hentian penumpang keretapi sedia ada Cadangan Jalan Baru Jalan Banggol KulimRantau Panjang (sepanjang tali air). Cadangan Jalan baru yang menghubungkan Jln.D185 dan D181 Cadangan Naiktaraf (penambahan lorong dengan mengekalkan rezab sedia ada 132 kaki)
12.0 1.5 4.5 3.9
JKR Jajahan Pasir Mas
37
MDPM
38
Pelebaran rizab kepada Jalan 66 kaki
0.4
39
Pemasangan lampu isyarat
0.6
MDPM
MDPM
40
MDPM
41
MDPM
42
MDPM
43
Laluan pejalan kaki sepanjang Jalan Besar, sekitar bazar dan pasar Rantau Panjang serta Rantau Panjang Waterfront. Memperkemas sistem tempat letak kereta ‘on street’ Penyediaan tempat letak kereta berpusat (bertingkat) Mewujudkan sebuah hentian bas dan teksi baru di dalam kompleks bazar baru Rantau Panjang.
13.0
0.5
0.2 4.2 0.3
Tempoh Pelaksanaan
2011-2015 2011-2015 2011-2015 2011-2015
2011-2015 2011-2015 2011-2015 2011-2015
2011-2015 2011-2015 2011-2015
Agensi Pelaksana
MDPM KTM JKR Jajahan Pasir Mas JKR Jajahan Pasir Mas JKR Persekutuan JKR Jajahan Pasir Mas JKR Jajahan Pasir Mas MDPM
MDPM MDPM MDPM
123.6 7.5 3.0 3.6
3.6
8.6 1.0
29
Pelebaran rizab dari 20 kaki kepada 50 kaki
1.0
30
Pelebaran rizab dari 20 kaki kepada 50 kaki
1.2
31
Pelebaran rizab dari 20 kaki kepada 66 kaki
2.0
32
Pemasangan lampu isyarat dan menambah lorong kiri di persimpangan Jalan Persekutuan 129
0.6
2011-2015
JKR Jajahan Pasir Mas JKR Jajahan Pasir Mas
2011-2015
JKR Jajahan Pasir Mas
2011-2015
JKR Jajahan Pasir Mas
2011-2015
2011-2015 2011-2015
JKR Kelantan
a. Agensi Pelaksana Tiga agensi pelaksana adalah JKR, MDPM dan KTM. Jabatan Kerja Raya adalah agensi pelaksana kesemua cadangan yang melibatkan pembinaan jalan baru, naik taraf jalan sedia ada dan persimpangan. MDPM menjadi agensi pelaksana bagi penyediaan terminal bas dan teksi, penyediaan tempat letak kereta dan laluan pejalan kaki. KTM pula bertanggungjawab untuk menaiktaraf stesen keretapi. Agensi awam lain adalah JPJ dan PDRM manakala pengusaha pengangkutan awam menjadi agensi utama bagi menyediakan perkhidmatan pengangkutan yang diperlukan oleh Jajahan Pasir Mas. Bagaimanapun berkaitan dengan projek, tiada yang melibatkan kedua-dua agensi berkenaan.
JKR Kelantan
2011-2015
JKR Jajahan Pasir Mas JKR Jajahan Pasir Mas
2011-2015
JKR Jajahan Pasir Mas
2011-2015
JKR Jajahan Pasir Mas
2011-2015
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
b. Sumber Pembiayaan Kos kesemua cadangan pembangunan dianggarkan sebanyak RM 123.6 juta. Kecuali projek KTMB, projek lain akan dibiayai oleh JKR dan MDPM melalui peruntukan kewangan Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri. Bagi kerja-kerja memperkemaskan tempat letak kereta, Majlis akan membiayai kos berkaitan kerana kosnya adalah kecil dan mampu laksana oleh Majlis.
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-8
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020 i.
Cadangan Terminal Bas dan Teksi Bersepadu Cadangan ini meletak MDPM sebagai agensi pelaksana dan secara tidak langsung MDPM perlu peruntukan kewangan untuk melaksananya. Cadangan ini boleh dilaksana sendiri oleh MDPM melalui pinjaman kewangan dari institusi kewangan tempatan. Dengan menyediakan ruang niaga, MDPM mampu mendapat pulangan dari projek ini untuk menampung kewangan projek ini. MDPM juga boleh menyerahkan projek ini kepada pengusaha/pemaju swasta. Dengan itu, tidak melibatkan kewangan Majlis. Pilihan lain adalah Majlis mendapatkan peruntukan kewangan dari Kerajaan Persekutuan bagi pembangunan projek tempoh Rancangan Malaysia Ke-10.
ii. Tempat Letak Kereta Berpusat (Bertingkat) Kaedah yang sama seperti di atas boleh dimanfaatkan untuk melaksanakan cadangan ini. Bagaimanapun, MDPM perlu menentukan pulangan dari pelaburan sekiranya ia ingin membiayai projek tersebut melalui kewangan sistem perbankan. c. Kaedah Pelaksanaan Kaedah pelaksanaan projek-projek jalan raya yang dibiayai oleh kewangan Kerajaan Persekutuan tertakluk kepada arahan kewangan berkaitan dengan pelaksanaan projek. JKR akan meneruskan kaedah pelaksanaan semasa dalam proses dan prosedur pembangunan jalanraya. Bagi projek di mana Majlis akan menanggung melalui sumber kewangan sendiri, Majlis akan melaksanakan mengikut peruntukan yang terkandung dalam bidang tubuh dan Akta Perancang Bandar. d. Tempoh Pelaksanaan Pelaksanaan projek pengangkutan dan lalu lintas di cadang dalam tempoh Rancangan Malaysia ke-10 (2011-2015). Ini berdasarkan keperluan usaha untuk meningkatkan kelancaran lalu lintas dan sistem perkhidmatan pengangkutan jajahan ini. Bagaimanapun, RT melihat bahawa pelaksanaan sebahagian dari projek berkenaan akan dianjak kepada atau berlanjutan sehingga tempoh perancangan berikutya (20162020).
2.3.3.2 Pembetungan Terdapat tiga cadangan pembetungan dicadang oleh Rancangan Tempatan untuk Jajahan Pasir Mas melibatkan penyediaan sistem pembetungan berpusat di ketiga-tiga BP. Jumlah kos melaksanakan projek tersebut dianggar sebanyak RM 42.0 juta. Perincian projek dinyatakan dalam Jadual 2.15 berikut.
Jadual 2.15: Cadangan Pembetungan RTJ Pasir Mas Sehingga 2020 Bil 1
Cadangan Pembangunan
Sistem Pembetungan Berpusat ‘Extended Aeration’ 2 Sistem Pembetungan Berpusat ‘Extended Aeration’ 3 Sistem Pembetungan Berpusat ‘Extended Aeration’ Jumlah
1
Keluasan (hektar) 5.66
2
3.77
1
12.0
2011 - 2020
3
3.62
1
12.0
2011 - 2020
BPK
13.05
Bilangan Unit 1
Anggaran Kos (RM juta) 18.0
Tempoh Pelaksanaan 2011 - 2020
42.0
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
a. Agensi Pelaksanaan Penyediaan sistem pembetungan berpusat perlu dijadikan syarat kepada pemaju/penyedia perkhidmatan pembetungan. Maknanya, agensi yang dipertanggungjawabkan menyediakan sistem pembetungan berpusat adalah pemaju/penyedia perkhidmatan pembetungan. Bagaimanapun, Majlis Daerah Pasir Mas perlu mengambil tanggungjawab untuk memastikan pemaju mematuhi keperluan ini dari mula menyediakan pelan sehingga kepada proses kelulusan sijil menduduki. b. Sumber Pembiayaan Oleh kerana yang menyediakan sistem pembetungan adalah pemaju/penyedia perkhidmatan pembetungan, maka untuk melaksanakan cadangan ini, sumber pembiayaan adalah sektor/institusi kewangan swasta. c. Kaedah Pelaksanaan Penyedia perkhidmatan pembetungan akan menyediakan pusat perkhidmatan pembetungan berpusat manakala pemaju kawasan (perumahan/ perniagaan/ perindustrian) perlu menyediakan saliran pembetungan dari kawasan masing-masing. Bagi pihak Majlis Daerah, perlu memastikan permohonan pemajuan yang dikemukakan memenuhi/mematuhi keperluan penyediaan saliran dan sistem pembetungan seperti yang disebut dalam Garis Panduan Pembangunan yang disediakan oleh Rancangan Tempatan untuk Majlis Daerah Pasir Mas. d. Tempoh Pelaksanaan Penyediaan saliran pembetungan sebagai antara prasarana sistem pembetungan berpusat hendaklah dilaksanakan segera melibatkan semua permohonan pemajuan baru. Dan proses ini berterusan untuk memastikan pembangunan Pasir Mas di masa hadapan menikmati sistem pembetungan yang baik dan terkawal.
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-9
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020 Jadual 2.16: Cadangan Alam Sekitar RTJ Pasir Mas Sehingga 2020
2.3.3.3 Sisa Pepejal
Bil
Rancangan Tempatan mencadangkan satu tapak pelupusan sisa pepejal baru untuk Pasir Mas dengan keluasan 6.92 hektar untuk kegunaan pelupusan sisa pepejal jajahan ini sehingga tahun 2020. Kos bagi menyediakan tapak pelupusan ini dianggarkan sebanyak RM 1.4 juta.
1
Cadangan Pembangunan
BP
Anggaran Kos
Tempoh
(RM juta)
Pelaksanaan
BP 3
2,000,000
2011-2020
Semua BP
10,000,000
2011-2020
BP 2
1,000,000
2011-2020
Penyelenggaraan KSAS kawasan tadahan air Empangan Bukit Kwong
2
Penyelenggaran
KSAS
Sungai
untuk
mengelakkan hakisan tanah dan menjaga
a. Agensi Pelaksana Penyediaan tapak pelupusan secara lazimnya adalah tanggungjawab Majlis Daerah. Dalam situasi di mana tanah yang dicadang adalah bukan milik Kerajaan, aktiviti melibatkan sokongan pentadbiran Pejabat Tanah dan Jajahan Pasir Mas dan Kerajaan Negeri Kelantan.
kebersihan sungai. 3
Penyelenggaraan
kawasan
bencah
Danau To’ Uban Jumlah
13,000,000
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
b. Sumber Pembiayaan Kos pembiayaan menyediakan tapak pelupusan sisa pepejal akan ditanggung oleh Majlis Daerah Pasir Mas. Bagaimanapun, kos pengambilan tanah, sekiranya pemilik tanah bukan Kerajaan, akan ditanggung oleh Kerajaan Negeri.
a. Agensi Pelaksana Pelaksanaan projek alam sekitar melibatkan dua agensi dari Kementerian Sumber Asli dan Alam Sekitar; Jabatan Pengairan dan Saliran dan Jabatan Alam Sekitar. b. Sumber Pembiayaan Kedua-dua agensi berkaitan akan dipertanggungjawabkan untuk membiayai projekprojek alam sekitar bagi Jajahan Pasir Mas. Kedua-dua jabatan dicadang memohon peruntukan pembangunan untuk tempoh perancangan Rancangan Malaysia Ke-10.
c. Kaedah Pelaksanaan Kenalpasti tanah: Proses kenalpasti tanah yang sesuai untuk tujuan tapak pelupusan sisa pepejal hendaklah dijalankan dengan mengambilkira perletakan zon penampan dan kesesuaian tanah. Tindakan: Majlis Daerah Pasir Mas dengan kerjasama Pejabat Tanah dan Jajahan Pasir Mas.
c. Kaedah Pelaksanaan Rancangan Tempatan tidak mencadangkan kaedah pelaksanaan yang berbeda dari kaedah semasa yang digunapakai oleh agensi pelaksana.
Pengambilan Tanah (jika bukan milik Kerajaan): Semua kertas kerja/tindakan perlu disediakan oleh Majlis Daerah manakala urusan pentadbiran dilaksanakan oleh Pejabat Tanah dan Jajahan Pasir Mas. d. Tempoh Pelaksanaan Memandangkan keperluan untuk tapak pelupusan baru adalah mendesak, Majlis Daerah disaran melaksanakan cadangan untuk mendapatkan tanah yang bersesuaian dalam tempat terdekat memandangkan proses pemilikan tanah, kecuali tanah adalah milik Kerajaan, akan memakan masa. Rancangan Tempatan mencadangkan proses ini dimulakan pada tahun 2010.
2.3.4 Cadangan Alam Sekitar Terdapat tiga cadangan berkaitan dengan pemuliharaan alam sekitar jajahan. Ia melibatkan penyelenggaraan empangan di BP3, bencah di BP2 dan sungai di semua BP. Perunding menganggarkan kos melaksanakan cadangan ini sebanyak RM13 juta. Perincian cadangan dinyatakan dalam Jadual 2.16 berikut.
d. Tempoh Pelaksanaan Aktitivi penyelenggaraan empangan, bencah dan sungai perlu dilaksanakan secara berterusan.
2.4
PEMBANGUNAN INSTITUSI
2.4.1 Majlis Daerah Pasir Mas Majlis Daerah Pasir Mas mempunyai saiz tenaga kerja yang relatif kecil dengan hasil yang juga relatif kecil. Kedua-dua elemen ini mempengaruhi keupayaan MDPM untuk menyediakan perkhidmatan perbandaran yang lebih baik. Antara pendekatan terkini untuk meningkatkan keupayaan urus tadbir organisasi adalah penggunaan optimum tenaga kerja. Pendekatan ini sesuai dipertimbangkan ke atas organisasi yang mempunyai saiz tenaga kerja yang ramai dengan beban kerja yang tidak optimum. Pendekatan ini bagaimanapun kurang sesuai untuk MDPM kerana secara amnya struktur tenaga kerja masih tidak mencukupi untuk memenuhi beban kerja yang seharusnya bagi melaksanakan perkhidmatan perbandaran yang optimum. Perancangan RTJ Pasir Mas menjurus kepada keperluan untuk MDPM meningkatkan lagi tahap perkhidmatan di samping meluaskan kawasan perkhidmatan. Dengan saiz tenaga kerja sedia ada dan pendapatan yang kecil, MDPM akan mengalami kesukaran untuk meningkatkan tahap perkhidmatan, mengoptimum keluaran/keupayaan perkhidmatan dan melaksanakan projek dan aktiviti pembangunan perbandaran. Oleh yang demikian MDPM memerlukan perancangan
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-10
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020 pengurusan organisasi yang mengambilkira keupayaan Majlis perkhidmatan perbandaran untuk penduduk Jajahan Pasir Mas.
untuk
Jadual 2.17: Cadangan Latihan Kakitangan Majlis
mengoptimumkan
2.4.1.1 Pengurusan Organisasi a. Tambahbaik Pengurusan i. Menambah bilangan kakitangan Bagi menentukan saiz optimum kakitangan MDPM dicadangkan mengambil pakai nisbah kakitangan dengan isi rumah pada 1,200 penduduk berbanding 1 kakitangan sebagai nisbah perkhidmatan optimum. Bagi Jajahan Pasir Mas bilangan kakitangan yang dicadang bagi meningkatkan keupayaan adalah 220. Ini akan memenuhi keperluan Majlis sehingga tahun 2020. Ini bermakna MDPM memerlukan tambahan 39 jawatan baru.
ii. Mendapatkan khidmat pegawai agensi persekutuan secara pinjaman Dua perkhidmatan yang diperlukan oleh MDPM adalah perancangan dan pengurusan pelancongan dan perancangan ekonomi. MDPM disaran mendapatkan khidmat Pegawai Tadbir dan Diplomatik (PTD) persekutuan secara pinjaman untuk tugasan tersebut. Kaedah: • Perancangan Pembangunan Pelancongan: Bagi membantu Majlis dalam perancangan dan pengurusan pembangunan aktiviti pelancongan daerah, Majlis dicadang mendapat perkhidmatan bantuan dari Kementerian Pelancongan (MOTOUR) • Perancangan dan pengurusan pembangunan ekonomi: Untuk tugasan ini, agensi yang dicadang membantu Jajahan Pasir Mas adalah Kementerian Perdagangan dan Perindustrian Antarabangsa (MITI). Seorang pegawai kanan MITI yang berpengalaman boleh membantu daerah ini bukan sahaja merancang mengerakkan aktiviti ekonomi tetapi juga membantu kemasukan pelabur dari luar daerah/negeri. iii. Latihan Kakitangan Bagi meningkatkan keupayaan kakitangan Majlis ke arah penyediaan perkhidmatan yang cemerlang, MDPM dicadang menjalankan aktiviti-aktiviti latihan perkhidmatan untuk kakitangan semua peringkat. Antara latihan perkhidmatan yang dicadangkan dinyatakan dalam Jadual 2.17 berikut;
Jenis Latihan Penggunaan Informasi Maklumat Perhubungan Awam Kompetensi Pengkomputeran Pembangunan Jatidiri Etika Perkhidmatan dan Pengurusan Masa Kompetensi kerja-kerja jabatan Pengurusan Dan Pelaksanaan Pusat Sehenti. Pengurusan Pembangunan Bandar.
9.
Siasatan dan Penguatkuasaan Tempatan Pengurusan Pemajuan Hartanah. Penyelenggaraan Bangunan Pengurusan Kewangan dan Aset Pengurusan Projek Kecil
10. 11. 12. 13.
Bagi menentukan keperluan kakitangan penguatkuasaan, dicadang mengambil pakai nisbah kakitangan penguatkuasa berbanding bilangan unit perniagaan dan industri dengan kadar 80 unit perniagaan dan perindustrian berbanding 1 penguatkuasa. Antara kakitangan berjawatan kanan yang dicadang, mengambilkira cadangan menaiktaraf Majlis Daerah kepada Majlis Perbandaran, adalah seperti berikut; • Pegawai Perancang Bandar • Pegawai Penilaian
Bil. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Pihak
Berkuasa
Keutamaan Personnel Semua Kakitangan Pengurusan Kakitangan perhubungan Semua Kakitangan Semua Kakitangan Semua Kakitangan Semua Kakitangan Kakitangan Perancangan Kakitangan Pengurusan, Perancangan, Kejuruteraan dan Landskap Penguatkuasa Penilaian dan Kewangan Kejuruteraan Penilaian dan Kewangan Perancang dan Kejuruteraan
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
b. Meningkat Keupayaan Majlis Menambah Pendapatan Antara impak cadangan pembangunan sektor ekonomi memungkinkan Majlis meningkatkan hasil pendapatan bukan sahaja dari hasil cukai tetapi juga pendapatan dari perkhidmatan. Anggaran hasil dari pembangunan yang dilaksanakan dinyatakan dalam Jadual 2.18 berikut. Jadual 2.18: Anggaran Hasil Dari Pembangunan Yang Dilaksana Bil. 1. 2. 3.
Aktiviti Perumahan Pasar Borong/Malam/Sehari Ruang niaga
4. 5.
Ruang niaga Ruang industri Jumlah
Unit
Punca Cukai Sewa Sewa
Anggaran Hasil (RM) 1,500,000 200,000 330,200
Cukai Cukai
300,000 200,000 2,530,200
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
Pendekatan lain yang berkemungkinan untuk meningkatkan hasil Majlis adalah • Meluaskan kawasan operasi/perkhidmatan: Dalam jangka panjang, perkhidmatan dicadang akan meliputi semua daerah. • Meningkatkan keupayaan mengutip cukai melalui penguatkuasaan.
kawasan
2.4.1.2 Pembiayaan Projek Pendekatan lazim untuk MDPM membiayai projek-projek yang mana Majlis adalah agensi pelaksana adalah sumber kewangan Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri. Hasil semasa Majlis tidak mencukupi untuk Majlis melaksanakan projek-projek pembangunan perbandaran kecuali projek-projek penting yang perlu diberikan keutamaan. Bagaimanapun, berdasarkan jangkaan hasil dari pembangunan yang dirancang, MDPM akan mempunyai kemampuan untuk melaksanakan sebahagian pembangunan perbandaran dengan mengguna kewangan sendiri di masa hadapan. Untuk projek-projek
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-11
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020 yang dicadangkan oleh RTJ Pasir Mas, kos pembiayaan secara langsung dari kewangan Majlis sendiri hanya bernilai RM 4 juta.
2.5
PERANCANGAN URUS TADBIR RANCANGAN TEMPATAN
2.5.1 Mewartakan RTJ Pasir Mas Langkah awal pelaksanaan adalah bagi mewartakan RTJ Pasir Mas. Langkah ini perlu supaya ia boleh dijadikan asas, panduan dan hala tuju pembangunan untuk Jajahan Pasir Mas. Dengan pewartaan Rancangan Tempatan Jajahan ini, pegawai-pegawai Majlis Daerah Pasir Mas boleh membuat keputusan yang lebih cepat, cekap dan berkesan ke atas semua permohonan perancangan. Pelan yang diwartakan akan juga mengurangkan permohonan ke atas guna tanah yang bercanggah dengan pelan pembangunan daerah.
kawasan sedia ada dengan sasaran menyediakan perkhidmatan kepada keseluruhan kawasan Jajahan Pasir Mas menjelang 2020. Ini adalah selaras dengan cadangan untuk menaiktaraf Majlis kepada Majlis Perbandaran. Dua faktor penting yang perlu dilihat adalah keperluan menambah kakitangan dan peningkatan kos pengurusan dan penyediaan perkhidmatan perbandaran. Faktor ketiga adalah keupayaan untuk melebarkan ruang untuk mengutip hasil. Pendekatan: Majlis disaran menyediakan satu kertas kerja untuk pertimbangan Kerajaan Negeri Kedah dan Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan. Kertas kerja ini hendaklah mengemukakan kawasan tadbiran dan operasi yang diperluaskan, tambahan kos penyediaan perkhidmatan perbandaran, keperluan kakitangan tambahan dan hasil yang dijangka dari perluasan tersebut.
2.5.4 Kajian Keperluan Kakitangan MDPM
Pemakaian: Bagi memudahkan proses permohonan merancang, harus mewajibkan semua perunding/perancang mendapatkan salinan cakera padat pelan Rancangan Tempatan. Perunding/perancang dan pemaju perlu memastikan permohonan mereka mematuhi garis panduan dan perancangan yang terdapat dalam pelan berkenaan sebelum menghantar permohonan untuk di proses. Majlis Daerah juga perlu menyediakan salinan yang mencukupi untuk diedar/jual kepada perunding/perancang dan pemaju pembangunan.
Satu kajian keperluan kakitangan untuk semua pihak berkuasa tempatan sangat diperlukan. Majlis Daerah Pasir Mas juga dicadangkan untuk menjalankan kajian berkaitan. Tujuan kajian ini adalah untuk menangani isu berkaitan dengan kecukupan kakitangan/pegawai untuk menyediakan perkhidmatan yang terbaik dan juga isu berkaitan dengan penguatkuasaan. Matlamat kajian adalah untuk menentukan keperluan optimum kakitangan pelbagai jawatan oleh Majlis Daerah memberikan perkhidmatan perbandaran yang terbaik kepada penduduk daerah-daerah di Jajahan Pasir Mas.
2.5.2 Sasaran Naik Taraf Ke Majlis Perbandaran
Kajian ini perlu mampu menjelas dan mewajarkan saiz kakitangan yang diperlukan, termasuk keperluan lebih ramai pegawai penguatkuasa. Elemen-elemen penting yang perlu ditangani adalah kecekapan optimum pekerja, produktiviti, tempoh masa kerja, tempoh perjalanan, penggunaan ICT dan e-pengurusan. Sasaran utama adalah untuk mengoptimumkan kecekapan perkhidmatan melalui peningkatan tahap kecekapan kakitangan
Sasaran pengurusan MDPM adalah untuk dinaiktaraf Majlis kepada Majlis Perbandaran. Berdasarkan aktiviti semasa, trend pembangunan peringkat wilayah dan cadangan pembangunan RTJ, proses naik taraf Majlis Daerah ke Majlis Perbandaran boleh dicapai menjelang tahun 2020. Kaedah: Dua aspek penting ke arah ini adalah a. Penduduk – Sasaran penduduk Jajahan Pasir Mas 267,000 orang menjelang 2020 adalah saiz yang besar berbanding beberapa Majlis Perbandaran lain. Majlis Perbandaran Alor Gajah dan Majlis Perbandaran Jasin contohnya, kawasan tadbiran mereka mempunyai penduduk hanya 164 ribu dan 125 ribu masing-masing. Penduduk semasa Jajahan Pasir Mas iaitu 201 ribu adalah jauh lebih tinggi dari kedua-dua daerah. b. Hasil/pendapatan Majlis – Sasaran Majlis adalah pendapatan dari faktor hasil melangkau RM 20 juta setahun. Ini adalah pendapatan terendah Majlis Daerah lain yang telah berjaya dinaiktaraf kepada Majlis Perbandaran. Bagaimanapun pendapatan semasa MDPM masih jauh terkebelakang iaitu kurang RM 9 juta tahun 2008. MDPM dijangka mampu mencapai pendapatan sumber hasil melalui pembangunan penuh cadangan ekonomi jajahan, pelebaran ruangan pungutan hasil dan peningkatan aktiviti penguatkuasaan.
Pendekatan: MDPM disaran menjalankan sendiri kajian ini sebagai kajian permulaan/awalan. Majlis dicadang melantik perunding/penyelidik yang berpengalaman luas dalam bidang pentadbiran awam dan pengurusan organisasi untuk menjalankan kajian ini. Kos untuk menjalankan kajian ini dianggarkan sebanyak RM 80 ribu. MDPM disaran mendapatkan peruntukan dari Kerajaan Negeri melalui Unit Perancang Ekonomi Negeri untuk melaksanakan kajian ini. Kaedah: Peruntukan Kewangan: Memasukkan keperluan dan kos kajian dalam peruntukan perbelanjaan Majlis bagi tahun kewangan 2010.
2.5.5
Latihan Warga Kerja MDPM
Faktor saiz kakitangan dan beban kerja perlu ditangani bukan sahaja melalui penambahan kakitangan tetapi juga melalui peningkatan kecekapan kerja dan latihan. MDPM dicadang:
2.5.3 Penilaian Semula Kawasan Tadbiran dan Operasi dan Pengurusan MDPM Cadangan pembangunan RTJ Pasir Mas menganjurkan aktiviti pembangunan yang lebih pesat bagi Jajahan Pasir Mas. Ini akan meningkatkan permintaan terhadap perkhidmatan perbandaran oleh warga Jajahan Pasir Mas. MDPM dicadangkan meluaskan kawasan operasi/perkhidmatan dari
a. Merancang dan menghantar kakitangan semua peringkat untuk menjalani latihan kecekapan atau b. Menyediakan program dalaman untuk meningkatkan kecekapan kakitangan dalam melaksanakan tugas masing-masing
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-12
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020 Untuk MDPM, kaedah (ii) adalah lebih berkesan memandangkan ia akan memastikan kakitangan mampu terus menjalankan tugas sambil mendapat latihan semasa menjalankan tugas.
Jadual 2.19: Sumber Baru Hasil Dari Projek RTJ MDPM 2009-2020. Bil. 1.
Subjek Perumahan
Kaedah: 2.
Peruntukan Tahunan Untuk Latihan: MDPM perlu menyediakan peruntukan latihan tahunan sebanyak RM 30 ribu setahun. Majlis juga perlu memastikan peruntukan ini digunakan sepenuhnya untuk tujuan latihan. Melantik Perunding Latihan: Majlis perlu mengenalpasti perunding/pembekal khidmat latihan yang wibawa untuk mengkaji dan melaksanakan program latihan dalaman bersepadu. Program latihan perlu diselaraskan dengan jadual kerja peserta/kakitangan yang terlibat. Khidmat sokongan latihan: MDPM mendapatkan perkhidmatan latihan dari INTAN (Institut Tadbiran Awam Negara). Institut ini mempunyai pelbagai program latihan yang sesuai untuk pembangunan kakitangan Majlis. Senarai program-program berkenaan boleh dilayari melalui laman web INTAN http://www.intanbk.intan.my/cda/m_courses Selain INTAN, Dewan Bandaraya Kuala Lumpur dan Majlis Bandaraya Petaling Jaya juga ada menjalankan latihan-latihan berkala untuk kakitangan mereka. MDPM boleh mendapatkan khidmat mereka untuk melatih kakitangan Majlis dengan menyertai program berkaitan. Program-program berkaitan latihan kedua-dua agensi ini boleh dilayari melalui laman web masing-masing www.dbkl.gov.my dan www.mbpj.gov.my . Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan juga mempunyai 6 pusat pengajian yang menyediakan pelbagai latihan untuk melaksanakan latihan dalam semua aspek berkaitan Kerajaan Tempatan, perancangan dan penempatan manusia kepada anggota Pihak Berkuasa Tempatan. Perkara ini boleh dilayari melalui laman web KPKT, http://www.kpkt.gov.my
3. 4. 5.
Perdagangan
Perindustrian Pelancongan Institusi Awam
Sumber Hasil Bayaran Perkhidmatan
Tempoh Terimaan Sekali
Cukai Tanah dan Bangunan
Tahunan
Bayaran Perkhidmatan
Sekali
Cukai Tanah dan Bangunan
Tahunan
Lesen dan Permit
Tahunan
Bayaran Perkhidmatan
Sekali
Cukai Tanah dan Bangunan
Tahunan
Bayaran Perkhidmatan
Sekali
Cukai Tanah dan Bangunan
Tahunan
Caruman Bantu Kadar
Tahunan
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
RTJ tidak membuat unjuran pendapatan yang akan diperolehi oleh Majlis dari pelaksanaan projekprojek yang dicadangkan secara berkala. Bagaimanapun RTJ membuat anggaran berikut untuk memberikan gambaran kepada Majlis Daerah impak pelaksanaan RTJ ke atas kewangan Majlis. 2.5.6.1 Bayaran Perkhidmatan RTJ menjangkakan pendapatan dari bayaran perkhimatan pelan sebagai sumber utama bayaran perkhidmatan dengan nilai hasil tahunan dianggarkan antara RM 1.4 juta hingga RM 2 juta. 2.5.6.2 Cukai Tanah dan Bangunan Hasil Majlis dari cukai tanah dan bangunan adalah sumber terbesar pendapatan MDPM. Dengan andaian bahawa 80% dari semua projek RTJ dilaksanakan sehingga akhir tempoh perancangan, MDPM akan memperolehi tambahan pendapatan dari sumber ini antara RM 1.5 juta hingga RM 1.7 juta setahun.
2.5.6 Sumber Hasil Tambahan MDPM – Kawasan Pembangunan Baru Antara pendekatan untuk meningkatkan kutipan hasil ialah pembangunan kawasan baru. RTJ Pasir Mas telah merencana pelbagai pembangunan yang mampu meningkatkan hasil Majlis. Oleh yang demikian, Majlis perlu memainkan peranan yang aktif untuk menarik pelabur bagi membangunkan kawasan yang berpotensi yang telah dikenalpasti. RTJ mencadangkan banyak pembangunan yang akan mencetus peningkatan hasil Majlis Daerah. Jadual 2.19 berikut menyatakan sumber hasil yang akan diperolehi oleh Majlis dari pelaksanaan projek-projek RTJ.
2.5.6.3 Lesen dan Permit Pertambahan ruang niaga juga membolehkan Majlis meningkatkan pendapatan dari pengeluaran pelbagai lesen dan permit. Walaupun sumbangan sumber ini adalah kecil berbanding perkara (ii), ia masih mampu memberi kesan ke atas kewangan MDPM. Sumber ini dianggarkan mampu menambah pendapatan Majlis sehingga RM3.5 juta sekiranya cadangan perdagangan, perindustrian dan pelancongan dilaksanakan sehingga 80% pada akhir tempoh perancangan. 2.5.6.4 Caruman Bantu Kadar RTJ Pasir Mas tidak menjangkakan pertambahan yang besar dari cadangan pembangunan institusi awam. Walaupun RTJ Pasir Mas mencadangkan banyak institusi awam dibangunkan mengikut piawaian keperluan berdasarkan penduduk dari segi pelaksanaannya, hanya sebahagian sahaja yang mungkin dibina dalam tempoh perancangan. 2.5.6.5 Sewa Bangunan Majlis Kutipan sewa dari bangunan-bangunan yang akan dibina sendiri oleh MDPM dianggarkan sebanyak RM478 ribu setahun. Jumlah ini mampu menampung kos pembinaan sekiranya Majlis meminjam dari institusi kewangan untuk membiayai projek.
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-13
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020 2.5.7 Sumber Hasil Tambahan MDPM – Aktiviti Sedia Ada Perkara 1.5.6 memberikan gambaran sumber hasil baru yang akan diperolehi Majlis kesan dari pelaksanaan cadangan projek RTJ Pasir Mas. Selain itu, Majlis juga perlu mengenalpasti kawasankawasan sedia ada yang masih belum dikutip hasilnya. Majlis juga perlu mempergiatkan aktiviti penguatkuasaan untuk menghapuskan pelbagai aktiviti ekonomi yang dijalankan tanpa kebenaran atau secara tidak sah. Selain dari dapat meningkatkan hasil, langkah ini juga akan memastikan pembangunan daerah yang terancang dan tersusun. Dalam pada itu, tambahan hasil yang signifikan dari aktiviti sedia ada akan diperolehi melalui; a. Penilaian semula nilai hartanah b. Penilaian semula kadar cukai hartanah Majlis disarankan membuat penilaian semula ke atas perkara-perkara di atas bagi tempoh masa setiap 3 tahun sekali. Tempoh penilaian ini tidak akan memberi kesan yang besar kepada pemilik hartanah berbanding sekiranya dilakukan dalam tempoh masa yang panjang bila kadar cukai dinaikkan. Cadangan RTJ Pasir Mas adalah kadar berkaitan perkara (i) dan (ii) dinaikkan sebanyak 5% sahaja setiap kali penilaian semula dibuat. Tentangan Kepada Kenaikan Cukai: Di peringkat awal, tentangan kenaikan cukai mungkin akan berlaku, selaras dengan tabiat orang Malaysia. Bagaimanapun, kadar yang kecil akan mengurangkan impak tentangan sekiranya kenaikan cukai disokong oleh perkhidmatan yang lebih baik. Dan kadar yang kecil akan menjadikan pihak yang menentang malu untuk menentang kenaikan. Dengan tempoh jangka kenaikan yang dicadangkan, RTJ menjangka skala tentangan dari kenaikan cukai adalah kecil.
dicadang dianggarkan dalam lingkungan RM2.8 juta, tetapi impak ke atas prestasi kerja akan meningkat. Ini bagaimanapun perlu diiringi oleh usaha memastikan kakitangan Majlis mempunyai kemampuan untuk mengguna peralatan ini dengan cekap.
2.5.8.1 Perkakasan Pada peringkat awal pelaksanaan cadangan ini, antara perkasasan yang diperlukan dinyatakan dalam Jadual 2.20. Perincian perkakasan boleh dirujuk kepada seksyen GIS. Jadual 2.20: Perkakasan Asas Diperlukan No. 1. 2.
Perkakasan PC Komputer Komputer riba
Bilangan Unit 1 1
3. 4. 5. 6.
Mesin Pencetak (A3) Mesin Pengimbas (A3) **Server **Peralatan Global Positioning System (GPS)
1 1 1 2
7. 8.
**Mesin Pencetak Plotter (A0) **Kamera Digital
1
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
Jumlah perkakasan dicadang ditambah bila sistem pengurusan telah menerima pengisian yang lengkap untuk kegunaan sepenuhnya oleh kakitangan Majlis.
Dalam pada itu, Majlis juga disarankan mengkaji semula caj-caj yang dikenakan ke atas perkaraperkara berikut; a. Bayaran perkhidmatan (termasuk bayaran pelan) b. Lesen dan permit c. Kadar sewa premis dan tapak perniagaan Majlis
2.5.8.2 Perjawatan Rancangan Tempatan mencadangan Majlis menambah tiga jawatan berkaitan dengan penjawatnya perlu mempunyai pengetahuan dan kemahiran dalam bidang GIS. Jawatan berkenaan dicadang melibatkan seorang penjawat di peringkat Pengurusan dan Perancangan dan dua penjawat di peringkat teknikal.
Tindakan: Jabatan Penilaian perlu menjalankan kajian nilai hartanah dengan mengambilkira nilai masa kini secara perbandingan dengan jajahan sekitar dan setara dengan Pasir Mas. Kerja-kerja ini boleh dilaksanakan secara berperingkat supaya tidak menganggu kerja-kerja harian jabatan.
2.5.8.3 Latihan Dicadangkan supaya kakitangan Majlis diberikan latihan yang bersesuaian untuk mengendalikan sistem yang dirancang. Antara program latihan yang dicadang adalah seperti dinyatakan dalam Jadual 2.21. Majlis dicadang mewajibkan Pembekal Sistem menyediakan latihan-latihan yang bersesuaian.
2.5.8 Pengurusan Perancangan Pembangunan Berkomputer
Jadual 2.21: Modul Latihan Yang Dicadangkan
RTJ Pasir Mas menyarankan MDPM meningkatkan keupayaan sistem maklumat semasa dengan menyediakan program khusus pengurusan perancangan pembangunan yang boleh digunakan sebagai rujukan untuk memproses kelulusan merancang. Ini akan membolehkan MDPM membuat pemantauan ke atas pembangunan daerah secara terperinci. Melalui program ini, setiap permohonan merancang boleh dipadankan dengan kawasan bersebelahan di mana impak cadangan pembangunan boleh dilihat kesesuaiannya dengan kawasan berjiran.
No. 1. 2.
Modul Latihan Pengenalan Asas GIS dan MapInfo Latihan Pertengahan MapInfo– kemasukkan data
Peringkat Pegawai & Juruteknik Juruteknik
3. 4.
Latihan Lanjutan MapInfo – pemanipulasian data Pengunaan EIS
Pegawai & Juruteknik Pegawai & Juruteknik
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
Bagi tujuan di atas, MDPM dicadangkan melengkapkan keperluan pejabat dengan peralatan yang disediakan terutama bagi kerja-kerja bantuan pengurusan. Jumlah kos bagi perkakasan yang
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-14
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020 2.5.9
Penyelarasan dan Pemantauan Pembangunan Projek Rancangan Tempatan
Terdapat projek-projek Rancangan Tempatan yang melibatkan pelbagai agensi pelaksana dan perlu diselaraskan. Antaranya projek-projek pembangunan pelancongan, perkhidmatan pengangkutan dan lalulintas sertapertanian. Sebagai contoh projek/kerja pengairan pertanian (Jabatan Pertanian) dengan projek tebatan banjir (Jabatan Pengairan dan Saliran) atau bekalan air minuman (Jabatan Bekalan Air). Untuk itu satu Jawatankuasa Penyelarasan dan Pemantauan Projek Rancangan Tempatan dicadang. Jawatankuasa ini dicadang di pengerusikan oleh Ketua Jajahan Pasir Mas yang juga adalah Yang DiPertua Majlis Daerah dengan sekretariatnya adalah Pengarah JPBD Negeri Kelantan. Ahli-ahli jawatankuasa ini terdiri dari jabatan dan agensi awam utama yang bertanggungjawab melaksanakan projek-projek Rancangan Tempatan. Agensi pembekal perkhidmatan utiliti seperti Tenaga Nasional dan Telekom Malaysia boleh diserapkan sebagai ahli jemputan. Fungsi: Antara lain fungsi Jawatankuasa ini adalah untuk memastikan semua projek yang dicadang di Pasir Mas diselaras dan dilaksanakan dengan berhemah dan berkesan. Tujuannya adalah untuk mengelak pertindihan, membantu pelaksanaan dan pembangunan projek dan memastikan kerjakerja tidak menimbulkan kesulitan kepada penduduk. Jawatankuasa ini juga merupakan sumber rujukan bagi semua pembangunan yang dilaksanakan di Pasir Mas. Jawatankuasa ini juga adalah badan bertindak yang akan membantu semua agensi yang terlibat dalam pembangunan RTJ Pasir Mas mengatasi isu-isu yang berbangkit yang memberi kesan ke atas pelaksanaan projek.
2.5.11 Penglibatan Orang Ramai Dalam Keputusan Pembangunan Pendekatan mesra pengguna dalam melaksanakan projek pembangunan kini dijadikan amalan oleh banyak agensi yang implikasi keputusan mereka ke atas orang awam adalah ketara. Oleh yang demikian, agensi-agensi pembangunan awam di Pasir Mas disaran mendapatkan maklum balas awam dalam projek-projek yang mempunyai implikasi besar ke atas penduduk. Kaedah: a. Proses Publisiti Rancangan Tempatan: adalah antara pendekatan yang memberi ruang kepada orang awam dimaklum dan memberi maklum balas termasuk bantahan pembangunan yang dijalankan di kawasan mereka. Pendekatan yang sama perlu diamalkan juga oleh agensi lain khususnya projek yang akan memberi kesan ke atas kehidupan harian penduduk dan kumpulan berkepentingan. b. Perbincangan Kumpulan Sasaran: Agensi-agensi pembangunan juga disaran menjalankan aktiviti perbincangan dengan kumpulan sasaran sebelum melaksanakan sebarang projek yang melibatkan kesan ke atas mana-mana komuniti. Pendekatan yang mudah adalah dengan menggunakan khidmat Jawatan Kuasa Kemajuan Kampung sebagai agen penyalur maklumat dan maklum balas. c. Kajian Soal Selidik: Ini adalah pendekatan yang berkesan untuk mendapat maklum balas kumpulan sasaran. Agensi yang terlibat dicadang menggunakan pendekatan ini dengan berkesan melalui khidmat perunding yang berwibawa. Kos untuk melaksanakan kajian soal selidik adalah kecil berbanding dengan hasil dari kerja-kerja yang dilaksanakan.
2.5.10 Tingkat Keberkesanan Pejabat Tanah dan Jajahan Pasir Mas Bagi memastikan pembangunan RT berjalan lancar, Pejabat Tanah dan Jajahan Pasir Mas juga dilihat mempunyai peranan penting. Pejabat Tanah Dan Jajahan dicadang meningkatkan keupayaan bukan sahaja untuk memproses semua permohonan berkaitan tukar milik tanah, tetapi juga permohonan lain yang berkaitan. Disamping itu Pejabat Tanah Dan Jajahan dicadang merangka proses yang mudah untuk mengurangkan masa menunggu bagi mendapatkan kelulusan/keputusan. Pejabat Tanah Dan Jajahan juga perlu berkeupayaan untuk menjadi penasihat tanah kepada pelabur yang berminat untuk melabur di Pasir Mas. Langkah: a. Menyediakan pengkalan data tanah yang mudah dirujuk b. Kemaskini maklumat tanah dan pemilikan Kaedah: Sumber terkini dan sedia ada di Jabatan Ukur dan Peta Malaysia (JUPEM), JPBD dan Majlis Daerah Pasir Mas boleh digunapakai dan diselaraskan untuk kegunaan dan rekod Pejabat Tanah Dan Jajahan Pasir Mas. Asas guna tanah berkenaan boleh dijadikan sebagai asas hakmilik dan kegunaan tanah untuk dikemaskini oleh Pejabat Tanah Dan Jajahan. Maklumat ini boleh digunakan bersama oleh Pejabat Tanah Dan Jajahan, MDPM dan JUPEM. JPBD juga boleh memanfaatkan sumber ini dalam kerja-kerja perancangan dan penyediaan kegunaan guna tanah.
2.5.12 Tingkatkan Peranan Pusat Setempat (OSC) Umumnya, pusat setempat yang dikendalikan oleh Majlis Daerah Pasir Mas adalah untuk memudahkan proses permohonan pemajuan dengan kakitangannya adalah wakil Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia. Bagaimanapun banyak keperluan dan maklumat lain, khususnya oleh bakal pelabur yang tidak disediakan oleh pusat setempat Majlis. RTJ Pasir Mas mencadangkan peranan pusat setempat ditingkatkan untuk menjadi pusat sumber bagi maklumat pembangunan dan pelaburan. Pusat ini akan mempunyai capaian ke semua agensi di Pasir Mas di mana pelanggan akan lebih mudah mendapatkan akses kepada semua maklumat dan rujukan bagi agensi berkaitan. Dicadangkan supaya kompleks tersebut meletakkan satu pejabat umum di mana semua maklumat am yang menjadi rujukan pengguna boleh diakses di situ. Pejabat berkenaan juga perlu mempunyai talian akses berkomputer (kiosk) secara terus untuk kegunaan pengguna. Kaedah: a. Perkara ini perlu dirujuk kepada Majlis Tindakan Daerah dan diangkat ke Kerajaan Negeri untuk pelaksanaan. b. MDPM perlu menyediakan ruang untuk OSC Majlis melaksanakan fungsi dan aktiviti yang diperlukan.
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-15
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020 2.6
Projek Komited
Kedai 1 Tingkat - 28 Unit Kangkong Rumah Kedai 2 Tingkat - 20 Unit Kg. Baroh Pial Kedai 1 Tingkat - 24 Unit
Selain dari projek-projek yang dicadang oleh Rancangan Tempatan, jajahan ini juga akan menyaksikan pembangunan 41 projek yang telah dirancang dan diluluskan sebelum tahun 2009. Kos kesemua projek tersebut dianggarkan sebanyak RM 750 juta. Projek-projek tersebut diringkaskan dalam Jadual 2.22 Senarai Projek Komited mengikut lokasi (termasuk blok perancangan kecil dan sumber pembiayaan) dinyatakan dalam Jadual 2.23 hingga Jadual 2.27.
Bandar Rantau Panjang Rumah Kedai 2 Tingkat -114 Unit Bandar Baru Pasir Mas Kedai Pejabat 2 Tingkat -145 Unit Stesen Minyak - 0. 376 hektar Lot Komersil - 4.335 hektar Gual Periok Rumah Kedai 2 Tingkat - 20 Unit Kg. Repek Kedai 1 Tingkat -16 Unit Lubok Setol Kedai 1 Tingkat - 8 Unit Rumah Kedai 2 Tingkat -14 Unit Kg. Batu Karang Rumah Kedai 1 Tingkat - 12 Unit Jumlah
Jadual 2.22: Ringkasan Projek-projek Komited Jajahan Pasir Mas sehingga 2009. Bil
Sektor
Bilangan
Nilai (RM juta)
1
Perdagangan
16
350.2
2 3
Industri Institusi dan Kemudahan Masyarakat
3
141.8
6
85.6
4 5
Infrastruktur Rekreasi
3 13 41
90.0 82.2 749.8
Jumlah Sumber: Majlis Daerah Pasir Mas
-
BP2, BPK2.4 Kangkong
5.6
Swasta
-
BP2, BPK2.8 Baruh Pial
4.8
Swasta
-
BP3, BPK3.7 Rantau Panjang
31.9
Swasta
-
BP3, BPK3.5 Lubok Jong
45.4
Swasta
5.6
Swasta
3.2
Swasta
-
BP3, BPK3.4 Gual Periok BP3, BPK3.5 Lubok Jong
-
BP3, BPK3.8 Lubok Setol
5.5
Swasta
-
BP3, BPK3.2 Padang Lichin
2.4
Swasta
350.2
Sumber: Majlis Daerah Pasir Mas
Jadual 2.23: Senarai Projek Pembangunan Komited Perdagangan Guna Tanah Utama
Perniagaan dan Perkhidmatan
Elemen Cadangan
Keluasan
Meranti Rumah Kedai 2 Tingkat – 46 Unit Bunut Susu Rumah Kedai 2 Tingkat -116 Unit Gerai 1 Tingkat - 40 Unit Chabang Empat Tendong Rumah Kedai 2 Tingkat -276 Unit Kedai Pejabat 3 Tingkat - 48 Unit Tapak Medan Selera - 0.1497 hektar Tapak Pasar - 0. 2633 hektar Stesen Minyak - 0. 4044 hektar Kg. Pohon Tanjung Rumah Kedai 2 Tingkat - 10 Unit Gelang Mas Kedai 1 Tingkat - 10 Unit To’ Uban Rumah Kedai 2 Tingkat - 38 Unit Kedai 1 Tingkat - 18 Unit Gerai - 12 Unit Bandar Tasek Raja Kedai Pejabat - 236 Unit Gerai - 30 Unit Tapak Pasar - 1.495 hektar Pasaraya - 0.486 hektar Kg. Chetok Rumah Kedai 2 Tingkat - 22 Unit
-
-
Lokasi BP1, BPK1.16 Meranti BP1, BPK1.4 Bunut Susu
Anggaran Kos RM Juta
Sumber Pembiayaan
12.9
Swasta
34.5
Jadual 2.24: Senarai Projek Pembangunan Komited Industri Guna Tanah Utama
Swasta Swasta
-
BP1, BPK1.7 Chabang Empat Tendong
97.4 MDPM MDPM
-
BP1, BPK1.18 Pohon Tanjong BP1, BPK1.1 Gelang Mas BP2, BPK2.7 To’Uban
2.8
Swasta
2.0
Swasta
14.8
Swasta
MDPM
-
-
Swasta
BP2, BPK2.1 Kuala Lemal
69.6
BP2, BPK2.5 Chetok
11.8
MDPM Swasta Swasta
Industri
Elemen Cadangan Kawasan Perindustrian Bunut Susu Kilang Industri Teres 87 Unit Kilang Industri Berkembar 24 Unit Kilang Industri Sesebuah 3lot – 3.267 hektar Kawasan Zon Entrepreneur Kecil dan Sederhana Rantau Panjang Kilang Industri Teres 32 Unit Kilang Industri Berkembar 28 Unit Kawasan Zon Industri Halal Hub Rumah Kedai 2 Tingkat 72 Unit Kilang Industri Berkembar 48 Unit Kilang Industri Sesebuah -30 Unit Lot Industri - 23.67 hektar Jumlah
Keluasan
Lokasi
Anggaran Kos RM Juta
Sumber/ Anggaran
40.5
-
BP1, BPK1.4 Bunut Susu
-
BP3, BPK3.7 Rantau Panjang
20.2
Swasta
-
BP3, BPK3.5 Lubok Jong
81.1
Swasta
Swasta
141.8
Sumber: Majlis Daerah Pasir Mas
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-16
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020 Jadual 2.25: Senarai Projek Pembangunan Komited Institusi dan Kemudahan Masyarakat Guna Tanah Utama
Institusi dan Kemudahan Masyarakat
Elemen Cadangan
Keluasan
Lokasi
22.91 hektar 2.35 hektar
BP1, BPK 1.8 Kg Sakar BP2, BPK2.1 Kuala Lemal BP1, BPK1.7 Chabang Empat Tendong BP3, BPK3.1 Lubok Jong BP3, BPK3.8 Lubok Setol BP2, BPK 2.1 Bandar Tasek Raja
1.
Maktab Rendah Sains MARA (MRSM)
2.
Mahkamah Pasir Mas
3.
Sekolah Menengah
5.01 hektar
4.
Sek Men Keb Rantau Panjang Sek Men Keb Lubok Setol
5.733 hektar 4.617 hektar
Balai Polis
4.471 hektar
5.
6.
Jumlah
Taman Tempatan Kangkong
1.3 hektar
Anggaran Kos RM Juta
Sumber/ Anggaran
Taman Tempatan Chetok
1.0 hektar
63.0
MARA
Taman Bandaran Rantau Panjang
1.9 hektar
Taman Rekreasi Tengku Anis
8.8 hektar
Taman Tasik Pasir Mas
5.6 hektar
Gelanggang Seni Suara Burung
5.2 hektar
7.4 3.4
3.4 3.4 5.0
Kerajaan Negeri Kerajaan Persekutuan Kerajaan Persekutuan Kerajaan Persekutuan Kerajaan Persekutuan
Tasik Kwong
7 hektar Jumlah Kos
BP2, BPK2.4 Kangkung BP2, BPK2.5 Chetok BP3, BPK3.7 Rantau Panjang BP3, BPK3.5 Lubok Jong BP3, BPK3.4 Gual Periok BP3, BPK3.5 Lubok Jong BP3, BPK3.9 Kampung Rahmat
1.3
Kerajaan Negeri
1.0
Kerajaan Negeri
1.9
Kerajaan Negeri
8.8
Kerajaan Negeri
5.6
Kerajaan Negeri
5.2
Kerajaan Negeri
7.0
Kerajaan Negeri
82.2
Sumber: Majlis Daerah Pasir Mas
85.6
Sumber: Majlis Daerah Pasir Mas
Jadual 2.26: Senarai Projek Pembangunan Komited Infrastruktur Guna Tanah Utama
Elemen Cadangan 1.
Infrastruktur
2. 3.
Sistem Pembetungan Berpusat BP1 Sistem Pembetungan Berpusat BP2 Sistem Pembetungan Berpusat BP3 Jumlah
Keluasan 5.66 hektar 3.62 hektar 3.15 hektar
Lokasi BP1, BPK1.15 Kedondong BP2, BPK2.5 Chetok BP3, BPK3.5 Lubok Jong
Anggaran Kos RM Juta
Sumber/ Anggaran
30.0
Swasta
30.0
Swasta
30.0
Swasta
90.0
Sumber: Majlis Daerah Pasir Mas
Jadual 2.27: Senarai Projek Pembangunan Komited Rekreasi Guna Tanah Utama
Elemen Cadangan Taman Tempatan Gelang Mas Dataran Air Moleh Pasir Mas Walk
Rekreasi
Pasir Mas Riverfront
Keluasan 1.0 hektar 1.48 hektar 1.3 hektar 35.2 hektar
Lokasi BP1, BPK1.1 Gelang Mas BP1, BPK1.11 Pasir Mas BP1, BPK1.11 Pasir Mas BP1, BPK1.11 Pasir Mas
Anggaran Kos RM Juta
Sumber/ Anggaran
1.0
Kerajaan Negeri
1.5
Kerajaan Negeri
1.3
MDPM
35.2
Kerajaan Negeri
Taman Tempatan Bunut Susu
1.4 hekar
BP1, BPK1.4 Bunut Susu
1.4
Kerajaan Negeri
Danau To’ Uban Ecopark
11 hektar
BP2, BPK2.7 To’ Uban
11.0
Kerajaan Persekutuan
BAB 2.0 – PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
2-17
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
3.0 3.1
SISTEM MAKLUMAT GEOGRAFI (GIS) PENGENALAN
Sistem Maklumat Geografi (GIS) merupakan sistem yang dapat membantu kerja-kerja perolehan, pemprosesan, penyimpanan, manipulasi data, melakukan analisis dan membuat pemaparan maklumat bagi pelbagai aplikasi termasuk kerja-kerja perancangan. Dengan menggunakan sistem ini, perancang bandar berupaya untuk membuat pelbagai analisis spatial serta dapat mengenal pasti isu-isu yang berkaitan bagi tujuan pembangunan Rancangan Tempatan. Peranan GIS seperti yang diterangkan menunjukkan GIS adalah satu mekanisma yang penting. Ini kerana keperluan terhadap perolehan data terutamanya untuk tujuan pembangunan dan mengemaskini data mengikut perkembangan semasa perlu dilakukan untuk memastikan data yang disediakan memenuhi kehendak keperluan semasa. GIS juga berperanan memberi gambaran dengan lebih tepat apa yang berlaku ke atas kawasan kajian Rancangan Tempatan melalui kombinasi data di antara sektoral dan dapat menghasilkan alternatif senario pembangunan pada masa akan datang. Ia dalam masa yang sama membantu menilai dasar semasa yang dibentuk dan keperluan pengubahan dasar dapat ditentukan dengan lebih mudah melalui gambaran yang dapat ditunjukkan dalam persekitaran GIS. Pengubahan terhadap dasar semasa seterusnya akan dapat membantu merangka strategi pembangunan spatial dalam Jajahan Pasir Mas. GIS untuk Kawasan Rancangan Tempatan ini akan membantu dalam menggambarkan senario serta tren semasa pembangunan di peringkat jajahan, blok perancangan, daerah dan mukim. Sehubungan dengan itu, data dan maklumat yang berkualiti dapat membantu menghasilkan keputusan yang tepat dan jitu. Oleh yang demikian, proses-proses kerja pembangunan pangkalan data dan verifikasi data telah dirangka untuk membantu mendapatkan data-data yang berkualiti. Data berkualiti diperlukan untuk memudahkan proses pelaksanaan analisis dan mengeluarkan keputusan analisis yang terbaik. Peringkat penemuan ini secara amnya akan menerangkan konsep-konsep dan kaedah dalam urusan menganalisis data. Secara sepintas lalu, perisian yang diguna pakai untuk tujuan analisis adalah Map Info. Analisis yang dilakukan menggunakan perisian ini adalah berkaitan dengan fizikal iaitu, guna tanah, pengangkutan, pertanian, perniagaan dan perkhidmatan, perindustrian, alam sekitar dan sebagainya. Oleh yang demikian, penemuan terutamanya dalam urusan analisis akan diterangkan mengikut isu dan masalah mengikut sektor. Secara kesimpulannya, Sistem Maklumat Geografi akan menyokong pembangunan pangkalan data GIS terutamanya dari segi penyelarasan data spatial dan atribut, pengoperasian analisis dan penyediaan Sistem Maklumat Eksekutif (EIS) RTJ Pasir Mas.
3.2
KEPERLUAN GIS DALAM RANCANGAN TEMPATAN JAJAHAN PASIR MAS
GIS seperti yang diterangkan merupakan satu mekanisma yang penting dalam memastikan kajian Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas menghasilkan produk yang terbaik untuk digunakan sebagai pemangkin ke arah pembangunan mampan. Kegunaan GIS yang utama dalam kajian RTJ Pasir Mas ini adalah untuk memastikan ketepatan koordinasi antara data guna tanah di atas muka bumi dengan lot tanah di atas pelan. Ketepatan ini penting untuk melihat keadaan fizikal pembangunan secara tepat dan memudahkan urusan pengawalan dalam pentadbiran terutamanya pembangunan tanah. Ketepatan guna tanah adalah perlu disesuaikan untuk memastikan rancangan pembangunan yang dijalankan adalah tepat dan mengikut perkembangan terkini.
Imej satelit yang menunjukkan guna tanah sebenar dan terkini
PERBANDINGAN CARA DIGITAL
Lot guna tanah dalam perisian MapInfo
Rajah 3.1 : Perbandingan Cara Digital dalam GIS
Pengemaskinian data yang dilakukan dalam GIS yang telah lengkap akan menjadi satu alat yang akan menjadi panduan dalam pembangunan. Oleh yang demikian, pihak berkuasa yang menggunakan sistem GIS mudah untuk menjalankan kerja-kerja pembangunan, pemantauan, kawal selia, mengenalpasti isu dan masalah dan merancang untuk prospek masa hadapan
BAB 3.0 – SISTEM MAKLUMAT GEOGRAFI
3-1
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
3.3
PENGKALAN DATA
Konsep pembangunan pangkalan data Kajian RTJ Pasir Mas berdasarkan format sedia ada yang telah disediakan oleh Unit Bank Data, Bahagian Teknologi Maklumat JPBD (versi Oktober 2007). Penyediaan pangkalan data ini digunakan untuk memudahkan pengguna dan pasukan perunding menjalankan analisis di mana ia dapat menggambarkan senario semasa dan seterusnya membantu pihak pentadbiran memantau keadaan pembangunan semasa dan masa hadapan. Pembangunan pangkalan data ini adalah berdasarkan kepada data yang telah disediakan dan diperoleh oleh setiap sektoral dan sumber JPBD sama ada berdigit atau salinan bertaip. Data daripada sektoral ini akan diselaraskan mengikut format mapinfo (*.tab) dan setiap komponen data yang dibentuk akan disimpan di dalam satu sistem GIS dalam bentuk ‘layers’. Proses kerja pembangunan pangkalan data GIS adalah seperti berikut: Rajah 3.2 : Proses Kerja Penyediaan Pangkalan Data GIS RTJ Pasir Mas
Data Sedia ada
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
Maklumat yang siap dikemaskini akan disatukan dan diimplimentasikan dalam pengkalan data MapInfo. Sebagai contoh, rajah di atas menunjukkan cara perolehan data dan paparan data yang dapat dihasilkan melalui analisis digital. Antara data yang dapat dipaparkan adalah taburan guna tanah sedia ada yang lengkap dengan status utama, aktiviti terperinci, kod guna tanah dan keluasan bagi setiap unit lot. Selain itu, analisis secara rumusan terutamanya aspek keluasan bagi setiap jenis guna Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020 tanah dapat dilakukan. Dengan ini, urusan penentuan dan penilaian kadar pembangunan guna tanah sektoral seperti perumahan, industri, perniagaan dan perkhidmatan, pertanian dan sebagainya dapat dilakukan dengan pantas dan efisien. Pelan guna tanah yang lengkap dengan analisis keluasan dan lokasi dapat dibentuk dan GIS juga dapat menyokong data yang dipaparkan dengan imej-imej yang berkualiti untuk persembahan yang lebih menarik.
Berdigit : MapInfo/ARCGIS
Salinan Bercetak : Data Primer (survey form) Data Sekunder
Kemasukan Data atribut/spatial
Semakan Kesalahan Topologi Semakan Kesalahan Data Attribut
Proses Verifikasi Data
Pembaikan dan Penstrukturan
Penyusunan Pengakalan Data GIS Mengikut Model dan Metadata JPBD Di Dalam MapInfo danUnjuran Cassini-Kelantan
BAB 3.0 – SISTEM MAKLUMAT GEOGRAFI
3-2
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
i.
Rajah 3.3 : Masalah Metadata Yang Dikenalpasti
Penerimaan dan Pengumpulan Data
Penyediaan pangkalan data GIS RTJ Pasir Mas adalah menerusi pengumpulan dan penyelarasan data mengikut format metadata JPBD. Semua data yang dibekalkan dan yang dikumpulkan akan melalui proses semakan kualiti data. Berikut merupakan senarai data dan format yang diperolehi: Jadual 3.1 : Data yang Deperolehi Mengikut Sumber Data
Format
1.
Guna Tanah Semasa 2008
MapInfo
2.
Topografi Negeri Kelantan
ARCGIS
3.
Kelas Tanah Negeri Kelantan
ARCGIS
4.
Geologi Negeri Kelantan
ARCGIS
5.
Saliran Utama Negeri Kelantan
ARCGIS
6.
Manual Penyediaan Pelan GIS
Microsoft Word
7.
Metadata RSN
Microsoft Word
8.
Metadata RTD
Microsoft Word
9.
Kod Warna
Microsoft Word
10.
Klasifikasi Guna Tanah
Microsoft Excel
11.
Penerangan Klasifikasi Guna Tanah
Microsoft Excel
Lot guna tanah yang tidak berdaftar (tiada poligon)
Sumber :1) JPBD Semenanjung Malaysia (Pejabat Projek Zon Timur) 2) Bahagian Teknologi Maklumat, JPBD Semenanjung Malaysia
ii.
Sempadan poligon tidak bercantum
Topologi Data
Proses topologi merupakan semakan kualiti data spatial. Ia merangkumi semakan kualiti data spatial yang penting dalam memastikan kesemua lapisan data (poligon, garisan dan titik) tidak mempunyai masalah dari segi pertindihan data, tidak bercantum dengan sempurna dan sebagainya. Proses ini melibatkan teknik topology rules bagi mengenalpasti kesalahan untuk mempertingkatkan kualiti data GIS. Antara kesalahan dan masalah kualiti data yang dikenalpasti ialah:
Sempadan poligon tidak bercantum (Gap between poligon). Tiada poligon berdaftar (dalam lapisan guna tanah). Pertindihan lot (poligon)
Pertindihan lot
Kesalahan ini terutamanya masalah poligon yang tidak berdaftar diselesaikan dengan pendaftaran poligon pada pelan guna tanah dengan mengenalpasti aktiviti guna tanah di tapak sebenar sebelum informasi lot tersebut didaftarkan. Masalah poligon tidak bercantum pula dikenalpasti terbentuk akibat keadaan kualiti data yang tidak tepat. Oleh itu, garisan yang tidak tepat hanya perlu dibaik pulih mengikut kesesuaian lot-lot bersebelahan atau berhampiran.
BAB 3.0 – SISTEM MAKLUMAT GEOGRAFI
3-3
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
iii.
Pengemaskinian Data
Pengemaskinian data merupakan antara proses penyediaan pangkalan data bagi melengkapkan data sedia ada. Kaedah pengemaskinian ini merangkumi proses memasukkan data (data entry), penyuntingan data, pengstrukturan data, pengesahan data dan penyimpanan data. Berikut merupakan penerangan terperinci bagi setiap proses yang dilakukan:
Penstrukturan Data
Penstrukturan data melibatkan penyelarasan setiap maklumat dalam atribut seperti ejaan, singkatan perkataan yang dipersetujui (sama ada Kampung atau Kg.), kod guna tanah, medan data dan metadata yang diselaraskan oleh JPBD
Kemasukan Data
Data Spatial Proses kemasukkan data ruang akan melibatkan beberapa langkah dan kaedah pendigitan, pengimbasan dan kemasukan melalui papan kekunci. Tiga jenis bentuk data spatial iaitu titik, garisan dan poligon menghubungkan data atribut dan data ruang. Format data akan diselaraskan dalam format mapinfo (*.tab). Sumber data spatial yang diterima seperti dalam bentuk *dwg, *dxf, *.shp. akan melalui proses penukaran data kepada format *.tab.
Penyelarasan nama data mengikut metada JPPD : Contoh: ‘Kediaman’ untuk guna tanah perumahan
Data Atribut Kemasukkan data atribut pula dilaksanakan mengikut data setiap sektoral. Semakan data atribut dibuat dan diselaraskan melalui proses verifikasi yang dibincangkan bersama JPBD. Segala penambahan data atribut bagi setiap lapisan data akan ditambah oleh perunding sekiranya perlu. Proses ini melibatkan setiap komponen data dan perunding sektoral dan JPBD akan memastikan sekiranya data tersebut penting ia akan dimasukkan bagi tujuan penyediaan EIS.
Penyuntingan Data
Proses penyuntingan dilakukan setelah melalui proses verifikasi, dan setiap lapisan data yang telah dikenalpasti perlu dibetulkan semula termasuklah penambahan medan data di dalam struktur jadual mengikut metada yang telah ditetapkan. Rajah di sebelah menunjukkan struktur jadual mengikut metada pelan guna tanah semasa. Ruang maklumat ‘semasa’ menunjukkan guna tanah utama dan diikuti dengan aktiviti terperinci mengikut kajian lapangan yang dijalankan serta perbandingan dengan data sedia ada. Ruang ‘Kod_Gtn’ pula menerangkan kod guna tanah mengikut piawaian JPBD dan ruang terakhir adalah maklumat mengenai keluasan bagi lot tanah. Ruang ‘Nama’ perlu diisi dengan nama spesifik mengikut kesesuaian aktiviti guna tanah seperti nama sekolah, taman perumahan dan sebagainya.
Pengesahan Data
Seterusnya proses semakan kualiti data atribut melalui proses verifikasi daripada perbincangan bersama dengan JPBD Semenanjung Malaysia (Pejabat Projek Zon Timur) dan Majlis Daerah Pasir Mas serta agensi-agensi kerajaan. Data-data ini disemak bagi memastikan ketepatan data yang diterima bagi menyokong kesahihannya.
Penyimpanan Data
Penyimpanan data adalah dalam format *.tab bersesuaian dengan keperluan JPBD Semenanjung Malaysia (Pejabat Projek Zon Timur) dan Majlis Daerah Pasir Mas. Jadual berikut menunjukkan komponen dan penerangan pangkalan data RTJ Pasir Mas
BAB 3.0 – SISTEM MAKLUMAT GEOGRAFI
3-4
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jadual 3.2 : Komponen dan Penerangan dalam Penyimpanan Data RTJ Pasir Mas Komponen
Penerangan
1.
Peta Asas
Peta asas adalah asas kepada komponen-komponen lain. Data peta asas disediakan sektor guna tanah dan bersumberkan data JUPEM dalam format Rectified Skewed Projection (RSO). Penukaran format unjuran koordinat dilakukan kepada Cassini Soldner Kelantan.
2.
Perancangan Fizikal
Komponen ini mempunyai beberapa lapisan data seperti guna tanah, guna tanah komited, zoning , kawalan dan lain-lain.
3.
Pentadbiran
Lapisan data di bawah komponen pentadbiran terdiri daripada sempadan Jajahan, Blok Perancangan , Daerah dan Mukim. Maklumat pentadbiran ini penting dalam menentukan garisan sempadan pentadbiran.
4.
Maklumat Tanah
Lapisan data di bawah komponen maklumat tanah adalah nombor lot serta hakmilik sama ada kerajaan, swasta atau persendirian.
5.
Penduduk
Maklumat penduduk pula merangkumi perangkaan jumlah penduduk mengikut blok perhitungan atau mukim yang diwakili (titik) pada tahun 2008 dan unjuran jumlah penduduk pada tahun 2020.
6.
Ekonomi
Komponen ekonomi mempunyai maklumat taburan perniagaan (poligon), gerai (titik) mengikut jenis dan kategori. Lapisan data bagi jenis perindustrian (poligon) dan jenis pertanian (poligon). Lapisan data ini berdasarkan aktiviti semasa di kawasan kajian.
7.
Sosial
Komponen Sosial membantu kajian dalam melihat taburan kemudahan masyarakat dan menganalisa keperluan akan datang. Selain itu, ia merangkumi lapisan data perumahan (poligon), kawasan lapang dan rekreasi, landskap1, landskap2 , pokok dan kawasan bersejarah.
8.
Pengangkutan
Pengangkutan merupakan nadi perhubungan dalam kawasan kajian. Ianya juga merupakan antara penentu arah dan corak struktur guna tanah kawasan kajian. Lapisan data dalam komponen pengangkutan terdiri daripada rangkaian jalan (garisan), taburan perkhidmatan pengangkutan awam, tempat letak kereta, persimpangan lalu lintas dan kemudahan sokongan jalan.
9.
Alam Sekitar
Alam sekitar penting dalam mengenalpasti kawasan yang sensitif dengan pembangunan seperti lapisan data badan air (poligon), stesen bunyi , stesen udara , rangkaian sungai (garisan), kawasan sensitif alam sekitar (poligon), kawasan berisiko (poligon), topografi (garisan) dan jenis tanah tanih (poligon).
10.
Utiliti
Lapisan data untuk Utiliti merangkumi rangkaian pembentungan (garisan), perparitan (garisan), sumber bekalan air (garisan), rangkaian elektrik (garisan), talian telekomunikasi (garisan) dan kawasan sisa pepejal (poligon) . Lapisan-lapisan ini perlu dalam melihat taburan sedia ada dan unjuran akan datang bagi melengkapkan cadangan kriteria pembangunan mampan.
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
3.4
PEMBANGUNAN ANALISIS
Analisis melalui GIS merupakan analisis yang amat penting berikutan kualiti hasil penemuan yang mampu dikeluarkan. Penemuan yang diperolehi akan memudahkan urusan merangka strategi pembangunan spatial Jajahan Pasir Mas. Di dalam laporan penemuan, analisis menggunakan GIS akan membantu dalam menyediakan analisis kesediaan tanah. Ia bersesuaian dengan pendapat pakar tentang kegunaan sistem maklumat geografi dalam perancangan iaitu sebagai penjanaan data baru dan pengabungan maklumat sumber yang berbentuk data geografi dan bukan geografi. Penyediaan untuk analisis kesediaan tanah ini akan melibatkan rangkaian data yang berkait rapat dengan ciri-ciri fizikal. Data-data yang terlibat dalam perangkaan topografi, kelas tanah, geologi dan kawasan sensitif alam sekitar.
Atas : Kawasan Paya dan Sungai yang merupakan kawasan sensitif yang perlu dipelihara. Bawah : Contoh pelan kelas tanah dan geologi yang perlu di ‘overlay’ untuk analisis kesediaan tanah
Geologi
Kelas Tanah
Data-data yang perlu dalam proses ‘overlay’ untuk mendapatkan kawasan potensi pembangunan RTJ Pasir Mas. Selain ini, data kelas tanah dan struktur geologi juga digunakan dalam analisis ini.
BAB 3.0 – SISTEM MAKLUMAT GEOGRAFI
3-5
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
3.5
ANALISIS
Analisis yang dijalankan dalam GIS untuk Kajian RTJ Pasir Mas ini merangkumi dua analisis. Analisis tersebut adalah tapisan data (overlay) dan membuat zon penampan (buffering). Berikut merupakan penerangan terperinci bagi setiap analisis yang dijalankan. i.
b. Menyatukan Pelan-pelan (layer) Kawasan Halangan Pembangunan Proses menyatukan pelan-pelan kawasan halangan pembangunan bertujuan meletakkan kesemua elemen halangan ini ke dalam satu table khusus. Proses menyatukan pelan ini juga memerlukan penelitian dalam memastikan elemen-elemen yang akan disatukan tidak bertindih. Oleh yang demikian, lot-lot berkaitan yang bertindih perlu dipadamkan (delete).
Tapisan Data (Overlay)
Kaedah ini merupakan cara utama dalam memperoleh kawasan berpotensi untuk pembangunan atau mengeluarkan pelan kedapatan tanah. Hasil ini amat penting kerana ia dapat memberi gambaran yang jelas mengenai keluasan kawasan yang bersesuaian untuk menerima pembangunan masa hadapan. Kaedah analisis ini melibatkan beberapa peringkat yang penting dan memerlukan penelitian terperinci. Berikut merupakan peringkat-peringkat yang dilalui dalam kaedah ini:
Paparan table-table kawasan halangan pembangunan yang telah ditapiskan
a. Mengenalpasti pelan (layer) kawasan halangan pembangunan b. Menyatukan pelan-pelan (layer) kawasan halangan pembangunan c. Mengira keluasan kawasan halangan pembangunan a. Mengenalpasti Pelan (layer) Kawasan Halangan Pembangunan Dalam menentukan kawasan yang berpotensi pembangunan, kawasan halangan pembangunan perlu dikelaskan terlebih dahulu. Kawasan halangan pembangunan merupakan kawasan yang dikelaskan sebagai kawasan pembangunan sedia ada (perumahan, perniagaan dan perkhidmatan, perindustrian, kemudahan masyarakat dan infrastruktur dan utiliti) dan kawasan sensitif alam sekitar (badan air, hutan dan kawasan bercerun melebihi 25 darjah). Bagi jajahan Pasir Mas, kawasan yang berpotensi untuk banjir juga dikelaskan sebagai salah satu kawasan halangan pembangunan kerana kawasan ini perlu diberi perhatian sewajarnya sebelum pembangunan terkawal dijalankan. Berikut merupakan pembahagian terperinci pelan (layer) kawasan halangan pembangunan: •
•
•
Kawasan Sensitif Alam Sekitar - Hutan - Badan Air (Sungai, Tasek dan Paya) - Kawasan Bercerun > 25 darjah Kawasan Pembangunan Sedia Ada (Tepu bina) - Perumahan - Perniagaan dan Perkhidmatan - Perindustrian - Kemudahan Masyarakat - Jalan dan Landasan Keratapi Kawasan Banjir
Table perumahan, perniagaan dan perindustrian yang bertindih perlu di padamkan (erase)
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
Tujuan pemadaman table yang bertindih adalah untuk memastikan pengiraan jumlah keluasan kawasan halangan pembangunan yang jitu. Oleh itu, peringkat ini perlu dilakukan dengan teliti dan perubahan yang dilakukan ke atas table sedia ada perlu di simpan (save copy as) dengan nama table yang baru.
BAB 3.0 – SISTEM MAKLUMAT GEOGRAFI
3-6
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Selepas kesemua table yang bertindih diperbaiki, pemilihan satu table khusus dilakukan dan diberi nama khusus iaitu ‘HalanganPotensi’. Table ini kemudian akan dibuka seiring dengan table-table lain untuk tujuan penyatuan poligon di bawah satu table iaitu ‘HalanganPotensi’.
Table yang telah di simpan (save) perlu dibuka semula untuk tujuan penyatuan poligon di dalam table ‘HalanganPotensi’
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
Selepas gabungan dilakukan, table HalanganPotensi telah lengkap menjadi satu lapisan (layer) khusus untuk menunjukkan kawasan halangan pembangunan. Untuk memastikan imej yang lebih jelas, paparan (display) untuk lapisan ini perlu ditukar dengan warna merah. ii.
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
Bagi tujuan penyatuan table-table ini, arahan (command) ‘Append Rows to Table’ di bawah menu utama ‘Table’ digunakan seperti yang ditunjukkan di bawah.
Pengguaan arahan Append Rows to Table untuk tujuan penyatuan table di bawah table ‘HalanganPotensi’
Membuat Zon Penampan (Buffering)
Zon penampan merupakan zon yang dirangka khas untuk memelihara sesuatu kawasan yang memiliki ciri-ciri tertentu bagi mengelak sebarang pencemaran dan gangguan seperti bunyi bising dan sebagainya. Antara zon penampan yang biasanya mudah untuk dilihat adalah zon penampan kawasan sungai dan kawasan perindustrian yang mendatangkan pencemaran terhadap kualiti kehidupan.
Warna merah merupakan kawasan halangan pembangunan manakala warna hijau adalah tanah yang berpotensi untuk pembangunan
BAB 3.0 – SISTEM MAKLUMAT GEOGRAFI
3-7
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Analisis zon penampan yang dijalankan di dalam Kajian RTJ Pasir Mas ini meliputi kawasan sungai. Ini kerana sungai merupakan elemen semulajadi yang banyak terdapat di jajahan ini. Oleh itu, sungai-sungai ini perlu dipelihara sebaik mungkin sebagai sumber air bersih dan pelancongan. Mengikut piawaian daripada Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS), zon penampan untuk sungai perlu digazetkan untuk memastikan ia terpelihara dan berikut merupakan rezab sungai yang digariskan JPS:
a. Mengenalpasti table sungai Table sungai yang diperolehi daripada Jabatan Pengairan dan saliran (JPS) terdiri daripada dua iaitu ‘single river’ dan ‘double river’. Bagi ‘double river’, jarak air dengan tebing adalah antara 10 dan 20 meter kecuali Sungai Kelantan yang jaraknya melebihi 50 meter. Bagi ‘single river’, jarak secara puratanya adalah antara 5 hingga 10 meter.
Jadual 3. 3 : Garis Panduan Rizab Sungai Kelebaran Laluan Air Antara Tebing Lebih dari 40 meter Antara 20 dan 40 meter
Keperluan Kelebaran rizab dari kedua belah tebing berdasarkan keluasan sungai sedia ada 50 meter 40 meter
Antara 10 dan 20 meter
20 meter
Antara 5 dan 10 meter
10 meter
Kurang dari 5 meter
5 meter
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020 Jabatan Pegairan dan Saliran (JPS)
Table ‘double river’
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
Table ‘single river’
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020 Sumber : Jabatan Pegairan dan Saliran (JPS)
b. Membentuk Zon Penampan Analisis sistem saliran semulajadi yang dijalankan mendapati kebanyakkan sungai dalam Jajahan Pasir Mas memiliki kelebaran antara 10 hingga 20 meter. Walau bagaimanapun, Sungai Kelantan merupakan sungai yang terbesar yang menjadi sempadan dengan Jajahan Kota Bharu dengan jarak melebihi 50 meter.
Setelah lapisan sungai dikenalpasti, proses seterusnya adalah membentuk zon penampan menggunakan perisian MapInfo. Langkah pertama adalah menetapkan ciri-ciri poligon yang akan menjadi penentu kepada kawasan zon penampan di atas pelan. Penetapan ini adalah melalui kekunci ‘Region Style’. Paparan untuk ‘Region Style’ adalah seperti berikut :
Sehubungan itu, pembentukan zon penampan untuk kajian ini akan ditetapkan mengikut kelebaran sungai. Langkah-langkah dalam kerja membuat zon penampan adalah seperti berikut : • • •
Mengenalpasti table sungai yang diperolehi Membuat zon penampan mengikut kelebaran sungai Mengezetkan kawasan zon penampan
BAB 3.0 – SISTEM MAKLUMAT GEOGRAFI
3-8
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Penetapan Pattern, warna dan latar belakang (Background) yang transparent untuk menunjukan garisan sungai di bawak region ini. Klik kekunci ‘Next’
Penetapan elemen untuk zon penampan adalah seperti dalam rajah di atas untuk memastikan zon penampan dengan jarak 20 meter terbentuk di seluruh sungai yang telah di ‘select’
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
Pemilihan menu ‘objects’ untuk paparan pembentukan ‘buffer
Sumber : Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2008-2020
Zon penampan yang telah terbentuk pada jarak 20 meter dari tebing sungai
Seterusnya, pembentukan dan pemilihan langkah ‘buffer’ dilakukan melalui menu utama ‘objects’ seperti yang ditunjukkan dalam rajah. Pemilihan ini akan membawa kepada paparan ‘window’ untuk ’buffer’ seperti berikut:
BAB 3.0 – SISTEM MAKLUMAT GEOGRAFI
3-9
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
4.0 4.1
PENILAIAN KEMAMPANAN 4.2
PENDAHULUAN
Penilaian kemampanan melibatkan beberapa peringkat kajian di mana ia bermula seawal peringkat Seranta Awal iaitu selepas perbincangan kumpulan fokus (FGD). Melalui FGD, isu, masalah dan potensi KRT Pasir Mas dikenalpasti oleh peserta FGD yang terdiri daripada penduduk tempatan, pemilik tanah, pemilik premis, pengusaha perniagaan/industri, pihak-pihak berkepentingan lain seperti jabatan teknikal, jabatan kerajaan, jabatan berkanun dan agensi kerajaan lain. FGD ini dianjurkan oleh Majlis Daerah Pasir Mas selaku pihak berkuasa tempatan kawasan kajian. Dengan penemuan isu, masalah dan potensi tersebut, maka ia akan diringkaskan dan diulas semula oleh pengurus projek iaitu Pejabat Projek Zon Timur (PPZR) mengikut aspek kemampanan yang terdiri daripada aspek sosial, alam sekitar dan ekonomi. Walau bagaimanapun pada peringkat ini penilaian kemampanan tidak melibatkan pihak perunding secara langsung sebaliknya perunding dijemput sebagai sebahagian kumpulan fokus. Penilaian bagi menentukan isu dan potensi dijalankan oleh pihak Pasukan Teras.
PENENTUAN ISU, OBJEKTIF, KRITERIA PENILAIAN DAN INDIKATOR KEMAMPANAN
Pada peringkat penyediaan Laporan Awal, penemuan isu dan masalah yang telah dikenalpasti terdahulu akan dianalisis dan disusun semula mengikut kepentingan dan keutamaan dan asas perancangan sama ada dalam aspek sosial, alam sekitar mahupun aspek ekonomi bagi membentuk objektif kemampanan. Ojektif Kemampanan (OK) yang dihasilkan perlu mengambilkira isu dan masalah semua komponen kajian yang terlibat dalam kajian ini. Ini bagi memastikan penghasilan objektif kemampanan mampu berperanan sebagai ‘problem solving’ kepada semua isu dan masalah yang dikenalpasti pada peringkat ini. Seterusnya, asas penilaian dan indikator penilaian ditentukan sebagai panduan dan arah tuju kepada komponen kajian. Berikut adalah pembentukkan objektif kemampanan, asas penilaian dan indikator penilaian bagi RTJ Pasir Mas yang dikategorikan kepada tiga aspek kajian yang terdiri daripada sosial (SO), alam sekitar (AS) dan ekonomi (SE) seperti yang dipaparkan dalam Jadual 4.1, Jadual 4.2 dan Jadual 4.3 berpandukan kepada isu, masalah dan potensi yang telah dikenal pasti.
Jadual 4.1 : Penentuan Isu, Objektif, Kriteria Penilaian Dan Indikator Kemampanan Bagi Aspek Sosial (SO) Bil 1
Isu Kemampanan Kurang tenaga buruh dalam sektor pertanian Tidak berlaku penghijrahan masuk penduduk kerana tiada tarikan kajian untuk menarik penduduk menetap di kawasan Kegiatan penyeludupan berleluasa di sempadan dan memberi impak ke atas penjanaan kegiatan ekonomi penduduk
Objektif Kemampanan (SO1) Mempertingkatkan peluang pekerjaan dalam pelbagai sektor ekonomi (SO2) Mengurangkan kadar jenayah dan masalah sosial.
Kekurangan kemudahan rekreasi untuk kegunaan penduduk dan pelancong Tiada kompleks sukan moden Kekurangan laluan pejalan kaki, tempat teduhan, wakaf, perabut jalan, landskap dan sebagainya menyebabkan kesulitan dan ketidakselesaan kepada pengunjung untuk bergerak khususnya pada waktu malam Kualiti kawasan persekitaran kurang memuaskan. Kurang kemudahan penginapan di kawasan kajian Kurang kemudahan masyarakat yang sempurna dan mencukupi. Kekurangan kemudahan yang sesuai untuk menjadikan Pasir Mas dan Rantau Panjang sebagai bandar transit ke Thailand. Kurang kemudahan surau
(SO3) Mempertingkatkan persekitaran hidup yang berkualiti.
(SO4) Mempertingkatkan penyediaan kemudahan masyarakat.
Adakah cadangan yang dihasilkan dapat mempertingkatkan penyediaan kemudahan masyarakat?
5
Hospital Daerah dan klinik desa perlu dinaik taraf
(SO5) Mempertingkatkan tahap kesihatan penduduk.
6
Kekurangan institusi pengajian tinggi untuk menarik pelajar dari Thailand di Rantau Panjang dan Jajahan Pasir Mas Kekurangan kemudahan pendidikan di peringkat menengah, teknik dan vokasional seperti MRSM Kemudahan tadika tiada bangunan sendiri Kurang tenaga kerja terlatih tempatan dalam sektor perindustrian Pemikiran orang kampung masih cetek dan tidak global dalam sektor pertanian
(SO6) Mempertingkatkan pendidikan dan kemahiran penduduk.
Adakah cadangan yang dihasilkan dapat mempertingkatkan tahap kesihatan penduduk? Adakah cadangan yang dihasilkan dapat mempertingkatkan pendidikan dan kemahiran penduduk?
2
3
4
Kriteria Penilaian Kemampanan Adakah cadangan yang dihasilkan dapat mempertingkatkan peluang pekerjaan? Adakah cadangan yang dihasilkan dapat mengurangkan kadar jenayah dan masalah sosial? Adakah cadangan yang dihasilkan dapat mempertingkatkan persekitaran hidup yang berkualiti?
Indikator Kemampanan Bilangan guna tenaga mengikut jenis aktiviti pertanian dan keluasan tanah mengikut jenis aktiviti pertanian Kadar migrasi masuk berbanding kadar migrasi keluar setahun Tahap penyeludupan di sempadan (kastam)
Lokasi, bilangan, keluasan kemudahan rekreasi yang disediakan berbanding keperluannya mengikut piawaian perancangan Keperluan kompleks sukan mengikut tekanan pembangunan dan piwaian perancangan. Lokasi kawasan tumpuan awam yang kekurangan elemen landskap kejur. Tahap kualiti kawasan persekitaran dan peratus penduduk tidak berpuas hati dengan kawasan persekitaran. Lokasi, bilangan dan tahap kemudahan penginapan yang terdapat di kawasan kajian berbanding jumlah ketibaan pelancong ke Pasir Mas. Lokasi, bilangan, keluasan, radius, kawasan tadahan dan tumpuan penduduk mengikut piawaian perancangan Lokasi, bilangan, keluasan, radius, kawasan tadahan mengikut piawaian perancangan. Bilangan, lokasi, jenis kemudahan kesihatan berbanding piawaian perancangan Lokasi, bilangan, jenis institusi pengajian tinggi yang terdapat di kawasan kajian dan yang berpotensi dicadangkan. Lokasi, bilangan, jenis kemudahan pendidikan di peringkat menengah, teknik, vokasional. Lokasi, bilangan, bilangan pelajar kemudahan tadika berbanding piawaian perancangan. Bilangan guna tenaga mengikut tahap pendidikan Bilangan petani yang menggunakan kaedah lama mengikut jenis pertanian
4-1 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Bil 7
8
Isu Kemampanan Sistem pengangkutan awam kurang sempurna dan tidak menyeluruh Tiada jalan ‘by pass’ dari Kota Bharu ke Jeli (dari Banggul Kulim ke Kubang Rambutan) Tiada lebuh raya menghubungkan Rantau Panjang ke Pengkalan Kubur/Tumpat Tiada laluan keretapi menghubungkan Pasir Mas ke Rantau Panjang yang mampu melonjakkan kegiatan ekonomi Tiada terminal pengangkutan awam di luar pusat bandar Stesen bas dan teksi di pusat bandar kurang sesuai dan perlu dipindahkan
Kurang penglibatan orang awam dalam proses perancangan dan pembangunan
Objektif Kemampanan (SO7) Mempertingkatkan kemudahsampaian dan kemudahan pengangkutan.
Kriteria Penilaian Kemampanan Adakah cadangan yang dihasilkan dapat mempertingkatkan kemudahsampaian dan kemudahan pengangkutan?
(SO8) Mempertingkatkan penglibatan penduduk dalam proses perancangan pembangunan.
Adakah cadangan yang dihasilkan dapat mempertingkatkan penglibatan penduduk dalam proses perancangan pembangunan?
Indikator Kemampanan Tahap kemudahsampaian dan kemudahan pengangkutan awam yang disediakan di kawasan kajian. Tahap keperluan dan kepentingan ‘by pass’ di dalam meningkatkan pembangunan. Tahap keperluan dan kepentingan lebuh raya Rantau PanjangPengkalan Kubur/Tumpat di dalam meningkatkan pembangunan. Tahap keperluan dan kepentingan laluan keretapi Pasir Mas-Rantau Panjang bagi melonjakkan ekonomi. Tahap keperluan dan kepentingan terminal pengangkutan awam di luar pusat bandar. Tahap keperluan dan kepentingan stesen bas dan teksi di pusat bandar. Latar belakang dan bilangan kumpulan fokus
Jadual 4.2 : Penentuan Isu, Objektif, Kriteria Penilaian Dan Indikator Kemampanan Bagi Aspek Alam Sekitar (SA) Bil 1
Isu Kemampanan Tiada zon penampan di sebahagian kawasan industri. Penternakan burung walit kurang sesuai di tahap kesihatan penduduk sekitar dan pencemaran bunyi. Pencemaran Sungai Kelantan akibat dari pembuangan sisa kumbahan dan bahan buangan yang disalur terus dari premis kediaman dan perniagaan kawasan bandar menjejaskan kebersihan. Kawasan kajian menghadapi masalah banjir berterusan khususnya pada musim hujan
Objektif Kemampanan (SA1) Meningkatkan kualiti alam sekitar.
Kriteria Penilaian Kemampanan Adakah cadangan yang dihasilkan dapat meningkatkan kualiti alam sekitar di kawasan tersebut?
Indikator Kemampanan Bilangan dan lokasi kawasan industri yang tiada zon penampan atau penyediaan zon penampan tidak menepati keperluan JAS Bilangan dan lokasi penternakan burung walit Lokasi Sungai Kelantan yang tercemar dan tahap pencemaran yang dihasilkan
(SA2) Mengelakkan dan mengurangkan risiko bencana dan kesan perubahan cuaca.
3
Benteng Sungai Golok di sebelah Thailand lebih tinggi menyebabkan limpahan air dan hakisan sungai di kawasan kajian Limpahan air Sungai Golok menyumbang pelbagai impak kepada pembangunan sekitar Masalah perparitan dan saliran yang tidak sempurna memburukkan lagi masalah banjir dan sistem rawatan kumbahan
(SA3) Menyediakan sistem saliran, perparitan dan pembentungan yang mampan
Adakah cadangan yang dihasilkan dapat meminimakan risiko banjir kepada penduduk, harta benda dan pembangunan terlibat? Adakah cadangan yang dihasilkan dapat menyediakan sistem saliran dan pembentungan yang mampan?
4
Laluan air dalam tanah milik persendirian Tiada rizab sungai atau alur yang diwartakan Pelbagai aktiviti kegunaan tanah di sepanjang rizab sungai dan aktiviti di sepanjang sungai Sistem infrastruktur di kawasan kajian tidak sempurna dan tidak menyeluruh khususnya di kawasan pinggir dan luar bandar Kurang kemudahan asas yang lengkap dan sempurna untuk menarik penduduk bermaustatin dalam kawasan kajian Kekurangan elemen reka bentuk bandar yang boleh membentuk identiti dan imej seperti ketinggian bangunan, fasad bangunan, mercu tanda, pintu gerbang, gazebo, landskap lembut dan kejur. Kurang elemen ‘sense of welcoming’ di pusat petempatan dan sempadan Thailand.
(SA4) Memulihara Kawasan Sensitif Alam Sekitar (KSAS)
Adakah cadangan yang dihasilkan dapat memulihara KSAS?
(SA5) Menyediakan kemudahan infrastruktur yang sesuai dan mencukupi
Adakah cadangan yang dihasilkan dapat menyediakan kemudahan infrastruktur yang sesuai dan mencukupi? Adakah cadangan yang dihasilkan dapat mewujudkan elemen reka bentuk dan landskap bandar yang menarik dan beridentiti?
Lokasi laluan air melibatkan tanah milik persendirian Lokasi rizab sungai atau alur yang tidak diwartakan Lokasi, jenis pembangunan dan impak yang dijanakan ke atas KSAS tersebut. Jenis dan lokasi kemudahan infrastruktur yang tidak disediakan secara sempurna dan menyeluruh Tahap penyediaan kemudahan asas sedia ada
2
5
6
(SA6) Mewujudkan elemen reka bentuk dan landskap bandar yang menarik dan beridentiti.
Penduduk atau kawasan yang menerima impak banjir Kekerapan kejadian banjir Pembangunan terlibat dalam kawasan banjir Pembangunan di kawasan berisiko banjir Lokasi dan tahap masalah banjir Lokasi sistem saliran yang tidak sempurna Punca masalah banjir Lokasi hakisan sungai Lokasi kawasan limpahan banjir Sungai Golok
Jenis dan tahap penyediaan elemen reka bentuk dan landskap bandar yang disediakan. Tahap keperluan dan kesesuaian ‘sense of welcoming’ di pusat petempatan, kawasan tumpuan awam dan laluan masuk ke kawasan kajian.
4-2 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jadual 4.3 : Penentuan Isu, Objektif, Kriteria Penilaian Dan Indikator Kemampanan Bagi Aspek Ekonomi (SE) Bil 1
Isu Kemampanan Proses pembangunan dan pembesaran aktiviti perbandaran sukar kerana halangan laluan keretapi. Limpahan pembangunan Kota Bharu merebak ke Pasir Mas Pengezonan guna tanah yang kurang jelas, dan kurang teratur dan terancang
Objektif Kemampanan (SE1) Menggalakkan pertumbuhan ekonomi bandar dan luar bandar.
Kriteria Penilaian Kemampanan Adakah cadangan yang dihasilkan dapat menggalakan pertumbuhan ekonomi?
Indikator Kemampanan Tahap kekangan pembangunan akibat dari rizab laluan keretapi dan bagaimana cara untuk mengeksploitasinya. Tahap limpahan pembangunan Kota Bharu mampu memberi impak positif kepada pertumbuhan ekonomi kawasan kajian. Taburan guna tanah, corak guna tanah, keluasan, guna tanah terperinci.
2
Ruang perniagaan kurang berdaya saing, tidak sejajar dengan perkembangan semasa sektor perniagaan Kurang aktiviti perniagaan dan kemasyarakatan yang boleh menghidupkan pusat bandar Kekurangan aktiviti perniagaan di waktu malam seperti medan selera dan kedai
(SE2) Menggalakkan perniagaan tempatan dan pelaburan masuk.
Adakah cadangan yang dihasilkan dapat menggalakkan perniagaan tempatan dan pelaburan masuk?
3
Tekanan pembangunan menyebabkan tanah pertanian dibangunkan dengan guna tanah lain dan ini menyebabkan kekurangan kawasan pertanian terutama sawah padi. Tanah terbiar yang tidak ekonomik tidak diusahakan untuk tujuan pertanian Kawasan terbiar tidak dibangunkan secara aktif dan tiada insentif yang diberikan untuk menggalakkan pembangunan
(SE3) Menggalakkan kepelbagaian aktiviti ekonomi yang mampan
Bilangan, jenis dan lokasi aktiviti perniagaan yang kurang ‘vibrant’ dan berdaya saing Bilangan dan jenis aktiviti perniagaan yang ‘vibrant’ dan berdaya saing sedia ada Penawaran dan lokasi aktiviti perniagaan kawasan berhampiran Tahap keperluan dan kepentingan aktiviti perniagaan di waktu malam Lokasi, bilangan, keluasan kawasan pertanian yang terlibat dalam pembangunan serta tahap produktiviti hasil pertanian. Lokasi, bilangan, keluasan tanah terbiar mengikut jenis tanah yang sesuai untuk tujuan pertanian. Lokasi, bilangan, keluasan tanah terbiar yang sesuai untuk tujuan pembangunan
4
Bandar Pasir Mas merupakan hierarki ketiga dalam konteks Pusat Pertumbuhan Bandar Negeri Kelantan, tetapi ia tidak setaraf dengan bandar lain yang separa dengannya Persaingan daripada pusat petempatan berhampiran seperti Wakaf Bharu, Tanah Merah dan Kota Bharu Peranan Jajahan Pasir Mas sebagai ‘halal hub’ seperti yang dicadangkan dalam ECER tidak jelas Kedudukan kawasan industri di Rantau Panjang bersebelahan dengan perumahan mewujudkan percanggahan guna tanah Terdapat banyak IKS dan kebanyakannya bertaburan dan tidak berpusat Zon Industri Bebas sudah padat dan perlu diperbesarkan dan mempelbagaikan aktiviti Sistem lalu lintas kurang efisien dan kesesakan lalu lintas bandar dan ketidakcukupan tempat letak kereta berlaku pada musim cuti sekolah Pembesaran jalan kurang mengambilkira keperluan masa hadapan.
(SE4) Meningkatkan fungsi dan peranan pusat bandar sebagai pusat perniagaan mengikut hierarki
Adakah cadangan yang dihasilkan dapat meningkatkan fungsi dan peranan pusat bandar sebagai pusat perniagaan mengikut hierarki?
Tahap keperluan dan permintaan aktiviti perniagaan mengikut hierarki Tahap pembangunan perniagaan pusat bandar dalam kawasan kajian berbanding hierarki dan peranan.
(SE5) Menyediakan kawasan IKS terancang.
Adakah cadangan yang dihasilkan dapat menyediakan kawasan IKS terancang?
Lokasi yang dicadangkan dalam ECER berbanding kawasan berpotensi sebagai ‘halal hub’ Lokasi, bilangan, jenis industri yang mewujudkan percanggahan guna tanah Lokasi, bilangan, jenis IKS yang beroperasi di kawasan kajian Tahap keperluan dan kepentingan zon industri bebas yang baru.
(SE6) Menggalakkan efisiensi sistem pengangkutan dan lalu lintas yang menyokong pertumbuhan ekonomi.
Adakah cadangan yang dihasilkan dapat menggalakkan efisiensi sistem pengangkutan dan lalu lintas yang menyokong pertumbuhan ekonomi?
Tahap kesesakan lalu lintas, sirkulasi bandar dan ketidakcukupan tempat letak kereta serta keperluannya mengikut piawaian perancangan dan tekanan pembangunan. Tahap keperluan dan kepentingan pembesaran jalan.
5
6
Adakah cadangan yang dihasilkan dapat menggalakkan kepelbagaian aktiviti ekonomi yang mampan?
4-3 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
4.3
PERINGKAT DAN KAEDAH PENILAIAN KEMAMPANAN
4.3.2
Kaedah Penilaian Kemampanan
4.3.1
Peringkat Penilaian Kemampanan
Penilaian kemampanan di peringkat ini dibuat menggunakan kaedah matriks penilaian yang dikategorikan kepada empat output iaitu:
Penilaian kemampanan yang dijalankan oleh perunding melibatkan empat peringkat yang selari dengan proses penyediaan Rancangan Tempatan (RT). Berikut dipaparkan peringkat dan proses penilaian kemampanan yang akan dijalankan di dalam kajian RTJ Pasir Mas (Rajah 4.1).
Serasi/impak positif – penilaian mendapati cadangan memberi kesan yang baik atau menunjukkan keserasian dengan objektif kemampanan;
Rajah 4.1 : Perkaitan Proses Penyediaan RT Dengan Aplikasi Penilaian Kemampanan (SA)
Tidak serasi/impak negatif – penilaian mendapati cadangan memberi kesan yang tidak baik dan tidak menunjukkan keserasian dengan objektif kemampanan; dan Neutral/Tidak berkaitan secara langsung – penilaian mendapati cadangan adalah neutral atau tidak memberi kesan secara langsung kepada objektif kemampanan.
Publisiti Awal Mobilisasi Dan Pengumpulan Maklumat
Penentuan Strategik Dan Penetapan Sasaran
Asas Rujukan
Laporan Awal
Laporan Penemuan Analisis Data Konsep & Strategi Pembangunan
Kenalpasti indikator murninet dan indikator lain yang sesuai digunakan untuk menilai status semasa Kemampanan
Pengumpulan maklumat oleh perunding berdasarkan kepada indikator SA. Penilaian objektif RT dengan objektif kemampanan.
Penilaian cadangan awal RT dengan objektif kemampanan. Penilaian strategi pembangunan dengan objektif kemampanan
Isu-isu kemampanan. Objektif kemampanan.
Asas penilaian. Indikator. Pemantapan objektif RT. Pemantapan indikator SA
Pemantapan cadangan awal komponen RT. Pemantapan strategi pembangunan. Penetapan benchmark bagi indikator Analisis jurang antara status kemampanan semasa berbanding objektif.
Draf RT (Awal) Penilaian cadangancadangan RT dengan objektif kemampanan. Menjalankan prelimanary SIA
Publisiti Dan Penyertaan Awam Draf RT (Akhir)
PEWARTAAN
RANCANGAN TEMPATAN
Sumber : Kajian Penilaian Kemampanan, 2009.
Pengurusan Kemampanan Dan Pemantauan Pelaksanaan
PELAN PENGURUSAN KEMAMPANAN
Tidak berkaitan – penilaian mendapati cadangan tidak mempunyai perkaitan dan tidak memberi apa-apa kesan kepada objektif kemampanan. Berikut adalah senarai objektif-objektif kemampanan yang digunakan sebagai parameter di dalam membuat penilaian kemampanan ke atas cadangan-cadangan pembaikan dan cadangan awal yang disediakan oleh kajian-kajian sektoral yang terlibat dalam Rancangan Tempatan ini. Sosial (SO) SO1 : Untuk mengurangkan kemiskinan, jurang sosial dan masyarakat terpinggir. SO2 : Untuk mempertingkatkan peluang pekerjaan. SO3 : Untuk mengurangkan kadar jenayah dan masalah sosial. SO4 : Untuk mempertingkatkan persekitaran hidup yang berkualiti. SO5 : Untuk mempertingkatkan tahap kesihatan penduduk. SO6 : Untuk mempertingkatkan pendidikan dan kemahiran penduduk. SO7 : Untuk mempertingkatkan kemudahsampaian dan kemudahan pengangkutan. SO8 : Mempertingkatkan penglibatan penduduk dalam proses perancangan pembangunan. Alam Sekitar (AS) AS1 : Untuk mempertingkatkan kualiti alam sekitar. AS2 : Menyediakan kemudahan infrastruktur yang mencukupi dan sesuai. AS3 : Memulihara Kawasan Sensitif Alam Sekitar (KSAS). AS4 : Menyediakan sistem perparitan dan pembentungan yang mampan. AS5 : Untuk mengelakkan dan mengurangkan risiko bencana dan kesan perubahan cuaca. AS6 : Untuk mewujudkan elemen rekabentuk dan landskap bandar yang beridentiti. Ekonomi (EK) EK1 : Untuk menggalakan pertumbuhan ekonomi. EK2 : Untuk mengurangkan jurang pembangunan ekonomi. EK3 : Untuk menggalakkan perniagaan tempatan dan pelaburan masuk. EK4 : Untuk menggalakkan efisiensi sistem pengangkutan dan lalu lintas yang menyokong pertumbuhan ekonomi. EK5 : Untuk meningkatkan imej pusat bandar sebagai pusat perniagaan.
4-4 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
4.4
PENILAIAN KEMAMPANAN CADANGAN LAPORAN PENEMUAN 1 Markah -1 - Tidak serasi/impak negatif – penilaian mendapati cadangan awal memberi kesan yang tidak baik dan tidak menunjukkan keserasian dengan objektif kemampanan; dan
Ini merupakan peringkat kedua dalam proses penilaian kemampanan bagi kajian RTJ Pasir Mas. Pada peringkat Laporan Penemuan 1 ini, semua cadangan awal yang dihasilkan oleh komponen kajian akan dibuat penilaian terhadap objektif kemampanan yang telah direkabentuk di peringkat pertama iaitu semasa penyediaan Laporan Awal. Penilaian ini dijalankan berdasarkan kepada asas penilaian yang disediakan di peringkat Laporan Awal. Ia bertujuan untuk mengenalpasti sama ada cadangan awal yang dihasilkan adalah mampan atau sebaliknya (Jadual 4.4 hingga Jadual 4.10). Sekiranya, penemuan mendapati cadangan awal tersebut tidak mampan, maka pindaan dan pembaikan perlu dibuat selari dengan objektif kemampanan. Penilaian akan dibuat semula terhadap cadangan awal yang dipinda bagi melihat semula tahap kemampanannya.
Markah 0 - Neutral – penilaian mendapati cadangan awal tidak mempunyai perkaitan dan tidak memberi apa-apa kesan kepada objektif kemampan. Berikut adalah senarai objektif-objektif kemampanan yang digunakan sebagai parameter di dalam membuat penilaian kemampanan ke atas cadangan-cadangan pembaikan dan cadangan awal yang disediakan oleh kajian-kajian sektoral yang terlibat dalam Rancangan Tempatan ini. Berdasarkan penilaian kemampanan yang dijalankan, didapati kebanyakan cadangan pembangunan yang disenaraikan yang terdiri daripada cadangan pembaikan dan cadangan awal mempunyai keserasian di dalam objektif-objektif kemampanan. Namun, terdapat beberapa cadangan pembangunan yang sukar untuk mencapai objektif kemampanan tertentu memandangkan ia mempunyai perkaitan yang lemah dengan objektif tersebut. Walau bagaimanapun, langkah-langkah mitigasi telah dicadangkan bagi mengurangkan impak ke atas objektif kemampanan.
Penilaian kemampanan di peringkat ini dibuat menggunakan kaedah matriks penilaian yang dikategorikan kepada tiga output iaitu: Markah +1 - Serasi/impak positif – penilaian mendapati cadangan awal memberi kesan yang baik atau menunjukkan keserasian dengan objektif kemampanan;
Jadual 4.4 : Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Perspektif Makro, Penduduk Dan Asas Ekonomi Bil 1.
2.
3.
Cadangan Pembaikan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
Mempertingkatkan lagi kerjasama antara Malaysia dan negara jiran supaya kedua-dua negara mendapat manfaat yang seimbang daripada kerjasama tersebut. Memperkasakan sistem pemasaran produk Malaysia ke negara anggota IMT-GT. Mengeluarkan produk tempatan bermutu tinggi yang tidak dihasilkan oleh negara anggota bagi mewujudkan persaingan yang sihat. Memperkukuhkan dan memasarkan produk tempatan dan sektor perindustrian yang berorientasikan pengetahuan, multimedia dan ICT yang lebih kompetitif.
+1
+1
0
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
+1
+1
+1
Memberi pendedahan meluas dengan melibatkan cadangan pembangunan IMT-GT dalam setiap perancangan di Kelantan sama ada di peringkat negeri juga di peringkat tempatan. Membangunkan Kelantan sebagai hub makanan halal dan kawasan perusahaan di luar bandar dijadikan sebagai rangkaian sumber bekalan makanan halal termasuk bahan mentah, bahan tidak diproses dan bahan separuh proses. Memberi pendedahan kepada pengusaha IKS dan EKS yang terlibat dalam membekalkan produk kepada hub makanan halal tentang kerjasama dalam IMT-GT. Meningkatkan produktiviti pengusaha dengan memperkenalkan teknologi dan kaedah moden yang lebih ekonomi dan produktif.
+1
+1
0
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
+1
+1
+1
Merancang pembangunan berskala sederhana dan besar yang boleh menjana peluang pekerjaan yang banyak melalui penggalakkan kemasukan pelabur luar bagi mengurangkan kadar migrasi keluar dan menarik lebih ramai migrasi masuk. Menggalakkan pembangunan yang boleh menjanakan peluang pekerjaan kepada semua peringkat guna tenaga. Menyediakan kemudahan infrastruktur dan meningkatkan aksesibiliti di kawasan yang strategi untuk pembangunan ekonomi bagi menggalakkan kemasukan pelabur luar untuk terlibat dalam pembangunan.
+1
+1
0
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
+1
+1
+1
4-5 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Bil 4.
5.
6.
7.
Cadangan Pembaikan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
Meningkatkan penyerakan aktiviti guna tanah yang seimbang antara kawasan bandar dan luar bandar. Penumpuan aktiviti ekonomi perlu disesuaikan dengan hierarki pusat tumpuan pembangunan supaya setiap petempatan sama ada di kawasan bandar ataupun luar bandar mempunyai fungsi dan peranannya. Memberi penumpuan aktiviti yang menjanakan peluang pekerjaan ke kawasan pinggir dan luar bandar. Meningkatkan sistem pengangkutan dan infrastruktur di kawasan luar bandar. Membawa masuk pembangunan baru ke kawasan selain bandar dengan penyediaan kemudahan asas dan awam yang lengkap.
+1
+1
0
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
+1
+1
+1
Sumbangan KDNK dalam sektor perdagangan perkhidmatan adalah baik dan ia perlu dikekalkan secara berterusan. Menggalakkan pembangunan sektor ekonomi lain sebagai sektor ekonomi alternatif terutama dalam bidang pertanian dan pembuatan bagi mewujudkan keseimbangan ekonomi dan mengurangkan kesan ke atas ekonomi semasa sekiranya berlaku kemerosotan ekonomi dalam bidang perkhidmatan perdagangan. Sektor pertanian yang dikuasai oleh penduduk luar bandar perlu diberi penekanan yang khusus kerana ia boleh meningkatkan tahap ekonomi penduduk luar bandar selari dengan pembangunan hub makanan halal di mana kawasan luar bandar sebagai pusat pengeluaran bekalan bahan mentah.
+1
+1
0
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
+1
+1
+1
Penumpuan pembangunan perlu diberikan ke kawasan luar bandar yang menjanakan peratusan kemiskinan yang tinggi berbanding kawasan bandar. Pembangunan yang boleh menghasilkan peluang pekerjaan untuk guna tenaga aktif perlu di utamakan di kawasan luar bandar. Menggalakkan pengusahaan pertanian dan IKS di kawasan luar bandar dijalankan secara komersil dengan bimbingan dan bantuan oleh agensi-agensi yang terbabit. Meningkatkan tahap pendidikan melalui penggalakkan tahap pendidikan vokasional dan kemahiran hidup kepada golongan belia yang menganggur dan berpendidikan rendah.
+1
+1
0
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
+1
+1
+1
Menggalakkan aktiviti perniagaan dijalankan pada skala yang lebih besar melalui bimbingan dan bantuan daripaa agensi-agensi yang terbabit. Memperkasakan sistem pemasaran produk-produk tempatan ke pasaran yang lebih luas dan tidak tertumpu kepada pasaran tempatan sahaja. Pendedahan perlu diberikan kepada peniaga tentang peluang yang boleh diperolehi melalui program kerjasama ekonomi di peringkat global melalui pembangunan IMT-GT dan koridor pembangunan ECER. Menyediakan sistem pengangkutan yang aksesible dan prasarana yang sempurna bagi menjanakan peluang perniagaan yang lebih besar dan pelbagai.
+1
+1
0
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
+1
+1
+1
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
Mewujudkan skim pembangunan terancang pada skala yang sederhana dengan mencari lokasi yang strategik untuk memastikan pengelompokan dan pemusatan guna tanah utama yang dapat menjana ekonomi setempat
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
0
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
+1
Tanah kosong yang telah dikenalpasti akan diberi nafas baru dengan melakukan kajian kesesuaian pembangunan bagi memastikan wujudnya pembangunan yang akan mendatangkan manfaat kepada penduduk atau ekonomi secara keseluruhanya
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
0
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
+1
Sektor pertanian akan digiatkan menerusi penjenamaan semula mengikut potensi dan kajian pembangunan terhadap produk yang dihasilkan bagi memastikan tanah pertanian diusahakan dengan efisen dan berterusan
+1
+1
0
+1
0
0
0
0
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
-1
+1
+1
Perancangan terhadap pembangunan kawasan rekreasi berpusat akan dilakukan mengikut kesesuaian penduduk tempatan bagi memastikan interaksi sosial yang baik di samping
0
0
+1
+1
0
0
+1
+1
0
+1
0
0
0
0
+1
+1
0
+1
0
Jadual 4.5 : Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Fizikal Dan Guna Tanah Bil 1.
2.
3.
4.
Cadangan Pembaikan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
4-6 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Bil
Cadangan Pembaikan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
Kawalan terhadap pembangunan dikawasan pedalaman akan dilakukan bagi mewujudkan pengelompokan ekonomi yang seimbang selain mengelak konflik guna tanah yang berleluasa
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
0
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
+1
Peluang-peluang ekonomi perlu diwujudkan di kawasan KRT seperti dari sektor perindustrian, perniagaan, pertanian dan sebagainya sebagai salah satu usaha mengelak penghijrahan penduduk dan secara tidak langsung mempertingkatkan ekonomi mereka dan seterusnya menyediakan perumahan yang mencukupi serta mampu milik.
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
0
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
+1
7.
Melonggarkan kuota pemilikan unit rumah kediaman kepada Orang Melayu Bukan Anak Kelantan agar masalah perumahan terbengkalai dapat diatasi.
0
0
+1
+1
0
0
+1
+1
0
+1
0
0
0
0
+1
+1
0
+1
0
8.
Pihak PBT dan agensi-agensi yang berkaitan perlu memainkan peranan di dalam penggantian rumah-rumah berstruktur sementara di samping menyediakan kediaman berstruktur kekal serta mampu dimiliki.
0
0
+1
+1
0
0
+1
+1
0
+1
0
0
0
0
+1
+1
0
+1
0
Kawalan perancangan serta perhatian yang sewajarnya perlu dilakukan oleh pihak PBT agar pertumbuhan unit kediaman ini selaras dengan keperluan kemudahan infrastruktur dan utiliti serta kemudahan lain.
0
0
+1
+1
0
0
+1
+1
0
+1
0
0
0
0
+1
+1
0
+1
0
Menyediakan skim perumahan terancang pada skala yang sederhana serta mampu dimiliki oleh penduduk di samping mengawal pertumbuhan kediaman tidak terancang seperti dari aspek kelulusan perancangan oleh PBT.
0
0
+1
+1
0
0
+1
+1
0
+1
0
0
0
0
+1
+1
0
+1
0
11.
Sistem perparitan dan tebatan banjir yang lebih praktikal perlu disediakan.
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
+1
0
+1
+1
0
0
0
0
0
0
12.
Meneliti dan memperkenalkan lebih banyak produk kampung yang boleh diperkenalkan ke peringkat yang lebih tinggi. Pada masa kini, kraftangan berasaskan sumber semulajadi dilihat berpotensi sekiranya dihasilkan secara besar-besaran. Perabot berasaskan kayu getah juga mempunyai pasaran yang baik sekiranya di usahakan dengan kerjasama pelbagai pihak.
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
0
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
+1
Mempertingkatkan tahap kemudahan infrastruktur secara lebih komprehensif merangkumi rangkaian aksesibiliti. Di samping itu, kawasan kampung dan luar bandar juga perlu dilengkapkan dengan kemudahan terkini meliputi teknologi IT bagi melahirkan masyarakat luar bandar yang lebih berdaya saing dan berinovasi.
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
+1
0
+1
+1
0
0
0
0
0
0
Mana-mana perkampungan tradisional dalam 11 PPD yang berpotensi sebagai tarikan pelancong akan dimajukan dengan pelbagai program bagi melestarikan desa. Selain itu barangan kraftangan tempatan yang berkualiti yang boleh diketengahkan berupaya menjadi salah satu sumber ekonomi penduduk. Mana-mana kampung yang berpotensi perlu dipelihara sebagai salah satu tarikan pelancongan semulajadi melalui penyediaan aksesibiliti yang sempurna dan landskap yang menarik. Kemudahan sedia ada perlu dipertingkatkan bagi keselesaan pengunjung
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
0
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
+1
Penyediaan kemudahan yang lebih lengkap terutamanya bagi kampung-kampung yang terletak jauh dari pusat bandar. Jadi kos perjalanan bagi penduduk kampung akan lebih rendah di samping dapat mewujudkan kampung yang ‘self contain’ dan mampu memusatkan ekonomi.
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
+1
0
+1
+1
0
0
0
0
0
0
Rangsangan pembangunan melalui sektor pertanian yang mencadangkan perkembangan pertanian komersil berskala besar, dengan menggunakan aplikasi teknologi moden di samping menggunakan hasil-hasil sedia ada akan dapat membantu ekonomi kampung secara mikro. Jika sektor pertanian yang berkembang, ia akan dapat menambah pendapatan isi rumah (household income) sambil menghapuskan kemiskinan tegar terutamanya di kawasan luar bandar dan pusat pertumbuhan desa.
+1
+1
0
+1
0
0
0
0
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
-1
+1
+1
Kampung-kampung khususnya PPD yang terlibat perlu mengenalpasti produk-produk yang boleh diketengahkan. Mana-mana kampung yang berpotensi juga boleh digabungkan bagi membentuk dan mengeluarkan produk yang lebih berkualiti tanpa perlu ke pihak ketiga untuk urusan pemprosesan dan sebagainya. Jadi peluang pekerjaan dapat dijanakan secara optimum.
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
0
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
+1
Petempatan kampung yang masih mengekalkan ciri-ciri rekabentuk tradisi boleh diintegrasikan dengan aktiviti pertanian serta dijadikan sebagai salah satu tarikan bagi aktiviti
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
0
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
+1
mewujudkan kesepakatan dan meningkatkan kesihatan penduduk selain menjadi salah satu produk pelancongan 5.
6.
9.
10.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
4-7 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Bil
Cadangan Pembaikan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
+1
+1
0
+1
0
0
0
0
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
-1
+1
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
0
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
+1
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
+1
+1
+1
+1
+1
0
0
0
+1
+1
+1
0
+1
+1
pelancongan yang berbentuk agro. Kawasan penanaman getah, kelapa sawit dan padi adalah elemen penting bagi mengukuhkan lagi suasana kehidupan kampung untuk tarikan pelancongan. 19.
20.
Tanah pertanian yang begitu luas boleh digunakan untuk memperluaskan sektor pertanian bagi membantu menjana ekonomi di peringkat tempatan di Jajahan Pasir Mas. Keadaan ini memberikan potensi bagi pembangunan Skim Pembangunan Petempatan Desa secara komprehensif berkualiti tinggi yang dapat meningkatkan imej kawasan kajian dan seterusnya menyediakan pilihan tempat tinggal bagi kawasan atau daerah yang berhampiran. Setiap kampung mahupun pusat pertumbuhan desa perlu mengenalpasti produk-produk kampung yang boleh diketengahkan seperti barangan hasil pertanian dan sebagainya. Melalui ini ia mampu untuk menambah peluang dari segi produk bukan pertanian dari setiap kampung sebagai produk pengenalan. Program-program ini akan dipromosikan untuk meningkatkan peluang-peluang pekerjaan melalui pengeluaran dan pembuatan di rumah. Petani boleh menambah nilai hasil pertanian dengan melakukan proses-proses mudah seperti menukar buah kepada jus botol atau sirap proses. Antara produk-produk yang boleh diketengahkan adalah seperti Kuih Negeri Kelantan, nasi kerabu, solok lada, budu, ayam percik, jala mas, lompat tikam, ketupat sotong, dodol, lempok, pulut manis, pulut panggang, taik itek, buah tanjung, puteri mandi dan akok
Jadual 4.6 : Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Pelancongan Bil
Cadangan Pembaikan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
1.
Meningkatkan kualiti pembangunan pelancongan tahap ‘world class’ bagi memperkukuhkan daya tarikan dan menjadi destinasi terkenal.
+1
+1
+1
+1
0
+1
0
2.
Meningkatkan aksesibiliti secara menyeluruh bagi menghubungkan kesemua lokasi pelancongan agar mudah dikunjungi pelancong.
0
+1
0
+1
0
0
+1
3.
Memperluaskan dan meningkatkan kekerapan perkhidmatan pengangkutan awam serta mengawal penggunaan teksi yang berkeadaan usang bagi keselesaan pelancong.
0
0
0
0
0
0
+1
+1
+1
+1
0
0
0
0
+1
0
0
+1
+1
4.
Menyediakan kemudahan sokongan yang mencukupi untuk keperluan pelancong bagi setiap destinasi pelancongan.
0
0
+1
+1
0
0
0
0
0
+1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
5.
Menjalankan penyelenggaraan secara berkala bagi memelihara struktur binaan dan kawasan persekitaran supaya sentiasa berkeadaan baik.
0
0
+1
+1
0
0
0
0
0
+1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
6.
Mempergiatkan promosi dan menyebarkan informasi melalui TIC, agen pelancongan, media cetak dan elektronik bagi meningkatkan sambutan pelancong tempatan dan luar negara.
+1
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
+1
+1
+1
7.
Promosi oleh TIC dan promosi daripada badan pelancongan yang lain perlu diberi penekanan terhadap destinasi khusus yang berpotensi sebagai produk pelancongan supaya dapat menarik pelancong daripada luar negara selain memperkasakan sumber dan produk pelancongan tersebut.
+1
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
+1
+1
+1
Mempelbagai aktiviti atau program bermusim dan memperkerapkan acara-acara pelancongan yang memperkenalkan dan mengetengahkan kebudayaan, kesenian, warisan sejarah dan ciri-ciri masyarakat tempatan yang mampu menarik minat pelancong tempatan dan antabangsa.
+1
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
+1
+1
+1
Bantuan dan galakkan daripada TIC dan agensi-agensi pelancongan lain perlu diberikan kepada pengusaha produk pelancongan pinggir bandar dan luar bandar kerana kebanyakan mereka tidak mempunyai modal yang cukup dan kekurangan tenaga kerja bagi mengusahakannya secara komersil.
+1
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
+1
+1
+1
Menggalakkan sumber dan produk pelancongan yang berpotensi untuk dimajukan sebagai destinasi pelancongan sekunder seperti inap desa di kampung berhampiran, perusahaan makanan, perusahaan kraftangan, acara kebudayaan dan kesenian masyarakat tempatan.
+1
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
+1
+1
+1
8.
9.
10.
+1
4-8 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Bil 11.
12.
13.
Cadangan Pembaikan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
Penyelenggaraan berkala perlu dijalankan secara berterusan di setiap lokasi pelancongan dan kempen kesedaran kebersihan perlu digalakkan melalui iklan papan tanda dan kaedah lain supaya tahap kebersihan sentiasa baik dan terpelihara. Di samping itu kemudahan tong sampah perlu disediakan dan diselenggarakan supaya sentiasa berkeadaan baik.
0
0
+1
+1
0
0
0
0
0
+1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Kawasan pelancongan utama dan sekunder yang menyasarkan kedatangan pelancong tempatan dan antarabangsa perlu dilengkapkan dengan elemen pencahayaan yang baik dan kemudahan sokongan yang sewajarnya supaya pelancong boleh datang ke lokasi tersebut pada bila-bila masa terutamanya pada waktu malam dalam keadaan selamat dan selesa. Maka ia dapat meningkatkan tahap ekonomi pengusaha dan juga dapat menzahirkan kawasan pelancongan ‘vibrant’ dan secara tidak langsung dapat memenuhi keperluan elemen-elemen bandar selamat ke arah pembangunan mampan.
+1
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
0
+1
0
+1
+1
+1
+1
+1
+1
Lokasi-lokasi pelancongan perlu dilengkapi dengan elemen-elemen reka bentuk bandar dan elemen landskap yang boleh menjanakan nilai estatik, imej dan keunikan kepada kawasan tersebut yang turut bertindak sebagai daya tarikan pelancongan yang menjadi kekuatan kepada produk pelancongan tersebut.
0
0
+1
+1
0
0
0
0
0
+1
0
0
0
+1
0
0
0
0
+1
Jadual 4.7 : Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Perdagangan Dan Perindustrian Bil 1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Cadangan Pembaikan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
Kepelbagaian barangan runcit perlu digalakkan supaya wujudkan persaingan yang sihat tanpa mejejaskan pendapatan pesaing di samping membesarkan pasaran serta mewujudkan kelainan barangan jualan.
+1
+1
+1
+1
+1
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
+1
+1
+1
0
+1
Pengezonan guna tanah perniagaan perlu dibuat secara terancang supaya aktiviti perniagaan dapat dikonsentrasikan di pusat perniagaan terancang dan tidak secara linear. Melalui pengezonan ini maka tidak berlaku percanggahan guna tanah kerana guna tanah lain seperti industri tidak akan berada dalam zon perniagaan.
+1
+1
+1
+1
+1
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
+1
+1
+1
0
+1
Meningkatkan aktiviti perniagaan melalui penggalakkan guna tanah perniagaan khususnya yang berskala sederhana dan besar ke dalam pusat perniagaan yang berhierarki tinggi iaitu di Pusat Utama Jajahan Pasir Mas dan Pusat Kedua Jajahan Rantau Panjang.
+1
+1
+1
+1
+1
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
+1
+1
+1
0
+1
Setiap pusat perniagaan yang dicadangkan perlu mempunyai fungsi dan peranan yang kukuh di dalam aktiviti perniagaan maka galakkan dan penumpuan pembangunan perniagaan perlu diberi keutamaan kepada pusat perniagaan PPU, PPK dan PPD. Di samping itu pusat perniagaan ini perlu dilengkapi dengan kemudahan asas dan kemudahan awam yang sempurna.
+1
+1
+1
+1
+1
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
+1
+1
+1
0
+1
Perancangan yang komprehensif perlu dibuat ke atas bangunan lama yang berketinggian rendah supaya ketinggian bangunan dapat dioptimumkan dan program pembangunan semula bagi kawasan perniagaan lama yang usang di samping mengoptimumkan penggunaan tanah ‘in-fill’ di kawasan bandar.
+1
+1
+1
+1
+1
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
+1
+1
+1
0
+1
Bangunan perniagaan kayu yang tidak mempunyai nilai-nilai sejarah perlu dibangunkan semula dengan struktur bangunan konkrit bagi meningkatkan imej pusat perniagaan di samping memastikan tahap keselamatan bandar sejajar dengan konsep bandar selamat.
+1
+1
+1
+1
+1
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
+1
+1
+1
0
+1
Mempertingkatkan penjualan barang produk buatan Malaysia di Rantau Panjang seperti makanan, barangan runcit dan peralatan isi rumah dengan harga yang berpatutan. Kawalan juga perlu dilakukan ke atas barangan tertentu supaya pemasaran barangan buatan Malaysia terjamin.
+1
+1
+1
+1
+1
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
+1
+1
+1
0
+1
4-9 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jadual 4.8 : Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Kemudahan Masyarakat Bil
Cadangan Pembaikan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
Mewujudkan bilangan tadika yang lebih banyak bagi menampung jumlah kanak-kanak di kawasan yang terlibat bagi membolehkan kanak-kanak yang berada pada peringkat pra sekolah ini tidak tersisih dalam pembelajaran awal mereka.
+1
0
+1
+1
+1
+1
0
0
+1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+1
Menaiktaraf sekolah sedia ada dan menggalakkan penduduk di kawasan sekitar mendaftar anak-anak mereka di sekolah yang paling berhampiran bagi membolehkan masalah kekurangan pelajar dapat dibendung.
+1
0
+1
+1
+1
+1
0
0
+1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+1
Menambah bilangan klinik desa di kawasan-kawasan yang agak pedalaman bagi membolehkan penduduk mendapat rawatan perubatan dengan lebih mudah tanpa memerlukan penangguhan masa rawatan disebabkan oleh bilangan kemudahan ini yang terhad
+1
0
+1
+1
+1
+1
0
0
+1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+1
Klinik desa yang terdapat di BP 1 dan BP 3 seharusnya di naik taraf sebagai klinik kesihatan dengan meningkatkan kemudahan dan infrastruktur bagi membolehkan penduduk mendapat rawatan perubatan dan kesihatan dengan lebih baik.
+1
0
+1
+1
+1
+1
0
0
+1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+1
Meningkat dan menaik taraf balai bomba dan penyediaan peralatan serta menawarkan keanggotaan pasukan bomba sukarela di kawasan kajian bagi membolehkan tugas-tugas menyelamat menjadi lebih mudah dan efektif
+1
0
+1
+1
+1
+1
0
0
+1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+1
Menubuhkan badan yang bertindak sebagai pengumpul maklumat penyediaan surau di KRT dan mengawal serta menyelia penggunaannya bagi mengatasi permasalahan seperti agihan penyediaan surau dalam sesebuah petempatan.
+1
0
+1
+1
+1
+1
0
0
+1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+1
PBT perlu mengambil inisiatif untuk meningkatkan penyediaan kemudahan ini dan meningkatkan fungsinya agar penduduk dapat menggunakan kemudahan ini dengan bijak.
+1
0
+1
+1
+1
+1
0
0
+1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+1
8.
Menyediakan lokasi dan perletakkan kemudahan OKU yang bersesuaian bagi memudahkan golongan ini mendapatkan kemudahan rawatan, bimbingan dan belajar
+1
0
+1
+1
+1
+1
0
0
+1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+1
9.
Setiap perpustakaan sedia ada dan yang bakal dibangunkan perlulah mempunyai kemudahan ICT yang canggih dan seiring dengan kemajuan masa kini bagi menarik perhatian golongan muda untuk meluangkan masa datang ke perpustakaan bagi tujuan menimba ilmu dan pengetahuan.
+1
0
+1
+1
+1
+1
0
0
+1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+1
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Jadual 4.9 : Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Pusat Bandar Dan Reka Bentuk Bandar Bil 1.
2.
3.
Cadangan Pembaikan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
Meningkatkan fungsi serta tahap perkhidmatan terutama bagi petempatan yang masih belum memenuhi kriteria petempatan bandar. Antaranya mewujudkan dan meningkatkan kualiti perkhidmatan terutama bagi kemudahan awan dan kemudahan asas. Meningkatkan tahap kualiti pembangunan kawasan tersebut supaya menjadi lebih membangun.
+1
0
0
+1
0
0
+1
0
+1
0
0
0
0
+1
+1
+1
+1
0
+1
Menggalakkan pembangunan semula tanah kosong, semak dan belukar serta memberi keutamaan untuk pembangunan komersil. Mengimbangkan pembangunan spatial untuk aktiviti ekonomi dengan usaha penghijauan bumi. kawasan perkampungan di pinggir dan tengah pusat bandar di Jajahan Pasir Mas yang berpotensi untuk dimajukan semula dengan pembangunan yang lebih ekonomik pada masa hadapan.
+1
0
0
+1
0
0
+1
0
+1
0
0
0
0
+1
+1
+1
+1
0
+1
Meningkatkan kadar perbandaran di kawasan luar bandar di Jajahan Pasir Mas ini. Mewujudkan peluang-peluang pekerjaan dan kemudahan-kemudahan sokongan untuk mewujudkan pusat-pusat pertumbuhan selaras dengan Dasar Pembangunan Nasional
+1
0
0
+1
0
0
+1
0
+1
0
0
0
0
+1
+1
+1
+1
0
+1
4-10 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Bil 4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Cadangan Pembaikan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
Memperluaskan semua petempatan utama di setiap kawasan yang bukan hanya tertumpu di tengah-tengah bandar. Pembangunan secara berpusat perlu diwujudkan supaya pembangunan tidak hanya tertumpu di sepanjang jalan-jalan utama sahaja.
+1
0
0
+1
0
0
+1
0
+1
0
0
0
0
+1
+1
+1
+1
0
+1
Memperbanyakkan aktiviti perniagaan dan kemasyarakatan terutama di kawasan luar bandar bagi memenuhi keperluan dan permintaan penduduk untuk mendapatkan barangan keperluan harian contohnya seperti jenis perniagaan runcit dan perkhidmatan. Memperbanyakkan lagi kemudahan pengangkutan kerana ia juga penting dan perlu disediakan agar memudahkan orang ramai untuk pergi ke sesuatu tempat.
+1
0
0
+1
0
0
+1
0
+1
0
0
0
0
+1
+1
+1
+1
0
+1
Meningkatkan kualiti pembangunan dan elemen-elemen reka bentuk bandar di setiap kawasan bandar dan petempatan-petempatan utama. Memastikan kesemua kemudahan utiliti dan awam disediakan dengan mencukupi agar dapat memberi keselesaan kepada orang ramai. Penyediaan ruang dan peletakan kemudahan utiliti dan awam perlu sistematik dan diberi penelitian kepada elemen-elemen harmoni kepada struktur persekitarannya.
0
0
0
+1
0
0
0
0
+1
0
0
0
0
+1
0
0
+1
0
+1
Mewujudkan identiti tersendiri dengan membina mercu tanda di pada setiap pintu masuk contonya di setiap pintu masuk ke bandar Rantau Panjang perlu disediakan mercu tanda dengan identiti dan tarikan tersendiri. Mewujudkan perasaan ‘sense of place’ kepada pengunjung dan memudahkan pengunjung yang datang ke kawasan ini. Mempelbagaikan senibina dan reka bentuk bangunan-bangunan supaya ianya menjadi lebih menarik dan melahirkan suasana harmoni.
0
0
0
+1
0
0
0
0
+1
0
0
0
0
+1
0
0
+1
0
+1
Setiap kawasan-kawasan petempatan utama di dalam Jajahan Pasir Mas ini perlu mempunyai mercu tanda bagi membolehkan dan memudahkan orang ramai. Setiap mercu tanda yang ada perlu mempunyai identiti dan mewujudkan ‘sense of welcoming’ kepada orang ramai. Reka bentuk mercu tanda tersebut perlu jelas dan mempunyai identiti tersendiri yang dapat memperkenalkan kawasan tersebut.
0
0
0
+1
0
0
0
0
+1
0
0
0
0
+1
0
0
+1
0
+1
Menyediakan laluan pejalan kaki yang selesa dan selamat serta ‘continuous’ bagi menghubungkan aktiviti-aktiviti utama pusat bandar ini. Antara ruang yang boleh digunakan untuk menyediakan kemudahan ini ialah di kaki lima kedai serta di bahu jalan. Keadaan ini dapat mewujudkan satu ‘pedestrian linkage’ bagi pengguna.
0
0
0
+1
0
0
0
0
+1
0
0
0
0
+1
0
0
+1
0
+1
Mewujudkan keseragaman dari segi rekabentuk elemen-elemen rekabentuk bandar serta perabot-perabot jalan bagi memberi satu imej dan identiti yang khusus bagi setiap bandar mengikut kekuatan yang ada pada bandar tersebut.
0
0
0
+1
0
0
0
0
+1
0
0
0
0
+1
0
0
+1
0
+1
Bangunan-bangunan yang usang dan buruk perlu digantikan dengan struktur bangunan yang lebih kukuh bagi menjamin kekuatan imej dan identiti setiap bandar dan pekan-pekan utama yang terdapat di dalam Jajahan Pasir Mas terutama bagi kawasan perniagaan. Pemuliharaan dan pemeliharaan bangunan juga perlu kerana ini secara tidak langsung dapat menghasilkan kekuatan imej bandar-bandar dan petempatan utama di dalam Jajahan Pasir Mas.
0
0
0
+1
0
0
0
0
+1
0
0
0
0
+1
0
0
+1
0
+1
4-11 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jadual 4.10 : Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Rekreasi Dan Landskap Bil
Cadangan Pembaikan SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
1.
Kawasan-kawasan rekreasi memerlukan penyelenggaraan yang berkala untuk memastikan segala kemudahan yang disediakan berada dalam keadaan baik. Pihak yang bertanggung jawab perlu merancang satu struktur atau sistem yang dapat memastikan semua kawasan ini sentiasa diselenggara.
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
0
0
0
+1
+1
0
0
0
0
+1
Mencadangkan supaya setiap kawasan lapang sedia ada yang tidak dibangunkan di kategorikan mengikut kategori dan jenis petempatan serta menyediakan kemudahan aktif dan pasif, atau mengikut kategori umur seperti menyediakan kemudahan rekreasi untuk kanak-kanak, remaja atau warga emas serta orang kelainan upaya (OKU).
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
0
0
0
+1
+1
0
0
0
0
+1
Kawasan rekreasi perlu menyediakan komponen rekreasi yang bersesuaian untuk semua peringkat umur dan orang kelainan upaya dengan reka bentuk yang bersifat ‘user friendly’.
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
0
0
0
+1
+1
0
0
0
0
+1
Semua kawasan rekreasi sedia ada yang mempunyai kemudahan asas yang berada dalam tahap kurang memuaskan seperti telah uzur perlu digantikan dengan kemudahan yang lebih baik dan berkualiti untuk digunakan.
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
0
0
0
+1
+1
0
0
0
0
+1
Kawasan rekreasi berasaskan sumber semula jadi seperti di Danau To’ Uban dan Tasik Kwong mempunyai potensi untuk dimajukan dengan lebih sempurna dan dilengkapi kemudahan sokongan yang bersesuaian dengan aktiviti yang disediakan bagi memastikan keselesaan pengunjung.
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
0
0
0
+1
+1
0
0
0
0
+1
6.
Kawalan Pihak Berkuasa Tempatan adalah perlu dalam semua aspek perancangan
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
0
0
0
+1
+1
0
0
0
0
+1
7.
Kajian terhadap ‘scenic value’ kawasan tersebut untuk digunakan sebagai satu elemen landskap yang dapat menarik perhatian penguna yang melalui kawasan tersebut.
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
0
0
0
+1
+1
0
0
0
0
+1
8.
Melakukan perancangan terhadap keadaan landskap sedia ada dan yang perlu dinaik taraf supaya kawasan tersebut lebih selesa dan mempunyai imej yang baik.
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
0
0
0
+1
+1
0
0
0
0
+1
9.
Mengkaji identiti yang sesuai untuk diterapkan kepada bandar-bandar utama di jajahan ini melalui pemilihan pokok-pokok yang sesuai dan perabot jalan serta landskap kejur yang berimejkan bandar tersebut. Ia akan dapat meningkatkan lagi kualiti persekitaran dan pemandangan di sekitar bandar tarsebut.
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
0
0
0
+1
+1
0
0
0
0
+1
Membuat satu perancangan yang teliti untuk mempergunakan keadaan semula jadi ini melalui rekabentuk landskap di sekitar laluan-laluan yang berkenaan tanpa merosakkan pemandangan sedia ada.
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
0
0
0
+1
+1
0
0
0
0
+1
Rekabentuk secara menyeluruh merangkumi kawasan membeli belah sehinggalah Pekan Rantau Panjang dengan landskap yang menarik dan cantik untuk memastikan ia dapat memberikan suasana yang selesa kepada pengunjung yang sentiasa memenuhi kawasan ini.
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
0
0
0
+1
+1
0
0
0
0
+1
Keseluruhan kawasan kajian perlu ditingkatkan dan dinaik taraf reka bentuk landskapnya terutama di kawasan aktiviti guna tanah utama seperti jalan utama, pusat bandar, perumahan, industri dan sebagainya selaras tema yang digunakan.
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
+1
0
0
0
+1
+1
0
0
0
0
+1
2.
3.
4.
5.
10.
11.
12.
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
Jadual 4.11 : Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Sistem Pengangkutan Bil 1.
2.
Cadangan Pembaikan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
Cadangan pembaikan yang boleh dilakukan adalah dengan membina rangkaian ‘ring road’ yang lebih jelas terhadap kawasan tersebut. Penyambungan dari jajaran tersebut boleh dilaksanakan dengan menggunakan jajaran jalan kampung sedia ada selain dari mengenalpasti jajaran-jajaran baru yang sesuai.
0
0
0
+1
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
0
+1
0
0
0
+1
0
Cadangan yang boleh dibuat adalah dengan membuat pelebaran jalan bagi melancarkan aliran trafik.
0
0
0
+1
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
0
+1
0
0
0
+1
0
4-12 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Bil
Cadangan Pembaikan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
3.
Pihak berkuasa perlu memikirkan cara yang lebih berkesan bagi mengubah lokasi ‘chekcpoint’ tersebut bagi mengelakkan kesesakan lalu lintas.
0
0
0
+1
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
0
+1
0
0
0
+1
0
4.
Langkah-langkah yang dapat dilakukan adalah dengan membuat pemasangan lampu isyarat dengan segera terhadap simpang-simpang yang dikenalpasti bagi mengelak kemalangan jalan raya berlaku.
0
0
0
+1
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
0
+1
0
0
0
+1
0
Cadangan yang perlu dilakukan adalah menyelaraskan sistem pengangkutan dengan guna tanah dalam pusat Bandar Pasir Mas supaya tidak berlakunya kesesakan yang teruk. Sistem tahap pengurusan lalu lintas pusat bandar perlu dirancang dengan baik bagi mewujudkan persekitaran yang harmoni.
0
0
0
+1
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
0
+1
0
0
0
+1
0
Cadangan pembaikan yang boleh dilakukan adalah melebarkan atau melencongkan Jalan Besar di pusat Bandar Rantau Panjang dan mengubahsuai lokasi lorong-lorong ‘checkpoint’ pemeriksaan kastam serta memperkemaskan sistem tempat letak kereta serta meningkatkan kemudahan pejalan kaki di sepanjang Jalan Besar dan di sekitar bazar dan Pasar Rantau Panjang.
0
0
0
+1
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
0
+1
0
0
0
+1
0
0
0
0
+1
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
0
+1
0
0
0
+1
0
0
0
0
+1
0
0
+1
+1
+1
0
0
0
0
+1
0
0
0
+1
0
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
0
0
0
+1
+1
0
0
0
+1
+1
0
+1
+1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+1
+1
0
0
0
+1
+1
0
+1
+1
0
0
0
0
0
0
5.
6.
7.
Mod pengangkutan awam boleh dipelbagaikan khasnya yang memberikan khidmat ‘feeder’ dan bersifat tempatan, seperti bas mini dan beca motor. Ini dapat mengurangkan kos operasi dan tambang pengguna berbanding penggunaan teksi atau kereta sewa. Cadangan untuk memindahkan terminal bas dan teksi bagi Bandar Pasir Mas ke tapak baru telahpun diluluskan dan dijangka akan disiapkan dalam tempoh terdekat. Mencadangkan sebuah terminal bas dan teksi yang lebih kondusif di Pekan Rantau Panjang kepada para pengguna dan pelancong.
8.
Pihak berkuasa tempatan perlu mengusulkan permintaan dana kepada kerajaan negeri bagi memperbaiki landasan keretapi yang sering dilanda masalah banjir.
Jadual 4.12 : Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Infrastruktur Dan Utiliti Bil 1.
2.
Cadangan Pembaikan Pihak AKSB perlu membuat kajian ke atas permasalahan NRW (non-revenue) bagi mengenal pasti punca permasalahan yang berlaku sama ada ianya melibatkan kecurian air, kebocoran paip dan sebagainya bagi mengurangkan kadar kehilangan air ini daripada terus meningkat. Kajian oleh AKSB perlu dilaksanakan dengan segera untuk mengenal pasti kawasan yang tidak mendapat bekalan air bersih daripada AKSB dan mengambil tindakan yang sewajarnya untuk memberikan liputan bekalan air yang bersih secara meluas kepada penduduk yang tidak mendapat bekalan ini dengan sempurna
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
3.
Mengalihkan pemancar telekomunikasi ke kawasan yang lebih bersesuaian bagi mengelakkan masalah tidak diingini berlaku.
0
0
0
+1
+1
0
0
0
+1
+1
0
+1
+1
0
0
0
0
0
0
4.
Mempercepatkan penyediaan sistem pembetungan berpusat di KRT dan melaksanakan sistem pengurusan oleh pihak Majaari di kawasan Jajahan Pasir Mas dengan lebih cepat.
0
0
0
+1
+1
0
0
0
+1
+1
0
+1
+1
0
0
0
0
0
0
5.
Menyediakan dan menambah bilangan tong sampah di setiap kawasan yang mempunyai masalah lambakan sampah
0
0
0
+1
+1
0
0
0
+1
+1
0
+1
+1
0
0
0
0
0
0
6.
Menyediakan ‘buffer zone’ di kawasan pelupusan sedia ada bagi mengelakkan pencemaran bau dan ancaman pembiakan binatang yang mengancam kesihatan di kawasan kediaman penduduk disebabkan oleh sistem ‘open dumping’ yang digunakan di KRT.
0
0
0
+1
+1
0
0
0
+1
+1
0
+1
+1
0
0
0
0
0
0
4-13 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jadual 4.13 : Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektor Pengurusan Alam Sekitar Bil
Cadangan Pembaikan SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
1.
Kawalan perlu dibuat bagi mengawal pembakaran terbuka di kawasan ladang dan tapak perlupusan sampah melalui Ops Bakar di mana rondaan dibuat melalui darat dan udara (bersama Unit Udara Polis). Pendedahan kepada penduduk kampung perlu diberikan tentang keburukan dan impak yang dijana kesan daripada aktiviti tersebut bagi mengelakkan berlakunya pencemaran udara.
0
0
0
+1
+1
0
0
0
+1
+1
+1
0
+1
0
0
0
0
0
0
Pengurusan sistem pelupusan sampah secara terbuka perlu dijalankan secara terancang dan mampan. Pembangunan perumahan tidak digalakkan di kawasan berhampiran dan penggunaan air perigi di sekitar kawasan ini adalah kurang selamat dan perlu dielakkan.
0
0
0
+1
+1
0
0
0
+1
+1
+1
0
+1
0
0
0
0
0
0
Program tebatan banjir yang dijalankan kurang berkesan dan hanya membantu mengurangkan masalah banjir pada tahap yang rendah. Program tebatan banjir secara komprehensif perlu disediakan di peringkat makro atau negeri supaya memberi impak positif pada tahap yang ‘viable’ dan mampan.
0
0
0
+1
+1
0
0
0
+1
+1
+1
0
+1
0
0
0
0
0
0
Pembangunan di kawasan rizab sungai tidak dibenarkan. Pembinaan benteng atau tembok perlu dibuat bagi mengawal kawasan tebing sungai daripada terhakis dengan lebih teruk. Namun kajian terperinci dan khusus perlu dijalankan bagi menentukan kesesuaiannya.
0
0
0
+1
+1
0
0
0
+1
+1
+1
0
+1
0
0
0
0
0
0
KSAS perlu dikekalkan dan dipulihara supaya keseimbangan ekologi dan kualiti alam sekitar sentiasa mampan. Sebarang pembangunan tidak dibenarkan di kawasan ini, namun pembangunan bersesuaian di kawasan sekitarnya boleh dibenarkan dengan syarat-syarat yang ketat.
0
0
0
+1
+1
0
0
0
+1
+1
+1
0
+1
0
0
0
0
0
0
2.
3.
4.
5.
4.5
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
PENILAIAN KEMAMPANAN CADANGAN LAPORAN PENEMUAN 2
Ini merupakan peringkat kedua penilaian dalam proses penilaian kemampanan bagi kajian RTJ Pasir Mas. Pada peringkat Laporan Penemuan ini, semua cadangan awal yang dihasilkan oleh komponen kajian dibuat penilaian terhadap objektif kemampanan yang telah direkabentuk di peringkat pertama iaitu semasa penyediaan Laporan Awal. Penilaian ini dijalankan berdasarkan kepada asas penilaian yang disediakan di peringkat Laporan Awal. Ia bertujuan untuk mengenalpasti tahap kemampanan setiap cadangan yang dihasilkan (Jadual 4.14, Jadual 4.15, Jadual 4.16 dan Jadual 4.17). Sekiranya, penemuan mendapati, cadangan tersebut sederhana atau kurang mampan, maka pembaikan dan pindaan perlu dibuat ke atas cadangan supaya selari dengan objektif kemampanan. Penilaian akan dibuat semula terhadap cadangan yang telah dipinda bagi melihat semula tahap kemampanannya secara berulang sehingga cadangan yang dihasilkan dapat mencapai tahap kemampanan secara optimum. Berdasarkan penilaian kemampanan yang dijalankan, didapati kebanyakan cadangan pembangunan yang disenaraikan terdiri daripada cadangan pembaikan dan cadangan awal yang mempunyai keserasian di dalam objektif-objektif kemampanan. Namun, terdapat beberapa cadangan pembangunan yang sukar untuk mencapai objektif kemampanan tertentu memandangkan ia mempunyai perkaitan yang lemah dengan objektif tersebut. Walau bagaimanapun, langkah-langkah mitigasi telah dicadangkan bagi mengurangkan impak ke atas objektif kemampanan. Dalam Laporan Penemuan 2 ini, beberapa cadangan pembangunan telah tambah baik dan dipinda mengikut tahap kemampanan yang telah dikenal pasti di peringkat Laporan Penemuan 1.
Bagi penilaian kemampanan di peringkat Penemuan 2, terdapat beberapa cadangan yang menjanakan impak negatif kepada objektif kemampanan atau tidak serasi. Ia melibatkan 3 cadangan yang melibatkan sektor pertanian, perniagaan/perindustrian dan kemudahan masyarakat. Walau bagaimanapun analisis penilaian mendapati, bagi cadangan sektor pertanian dan perniagaan/perindustrian kesan negatif ini yang dihasilkan tidak dapat dikekang daripada berlaku berasaskan justifikasi tertentu. Namun bagi sektor kemudahan masyarakat, cadangan ini perlu diberi petimbangan semula dan mengambil kira pandangan daripada sektor pengangkutan. Berikut adalah justifikasi bagi setiap cadangan yang menjanakan impak negatif.
Sektor pertanian bagi cadangan P–TNI 4 dan A–TNI 1 menunjukkan ketidakserasian dengan objektif kemampanan EK1 dan EK2. Cadangan ini boleh diteruskan kerana dasar kerajaan yang merizabkan jelapang padi sebagai tanaman keselamatan atau tanaman jenis yang dilindungi dan perlu ditanam di setiap negeri.
Sektor perniagaan dan perindustrian bagi cadangan P–PPI 7 menunjukkan ketidakserasian dengan objektif kemampanan EK3. Cadangan ini boleh diteruskan kerana aktiviti perniagaan di Rantau Panjang memang tidak menggalakkan produk daripada negara asing khususnya Thailand sebaliknya menggalakkan produk tempatan.
Sektor kemudahan masyarakat bagi cadangan P–KMS 3 menunjukkan ketidakserasian dengan objektif kemampanan EK1 dan EK4. Cadangan ini perlu dipertimbangkan semula dengan mengambil kira pandangan sektor pengangkutan kerana kebanyakan laluan di sedia ada di kawasan bandar hanya satu lorong dan pembesaran jalan bandar tidak dicadangkan oleh sektor pengangkutan.
4-14 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor pengangkutan bagi cadangan A–PKT 7 menunjukkan ketidakserasian dengan objektif kemampanan SO3. Cadangan ini perlu dipertimbangkan semula dengan mengambil kira pandangan sektor penilaian kemampanan dan sektor perniagaan/perindustrian kerana sejarah pemberhentian perkhidmatan laluan keretapi daripada Rantau Panjang ke Thailand adalah berpunca daripada masalah penyeludupan yang sukar dikawal dan ia merugikan peniaga yang menjual barangan atau produk buatan Malaysia. Di samping itu sektor perniagaan/perindustrian mencadangkan galakkan terhadap produk buatan Malaysia di Rantau Panjang dan kawasan perniagaan lain tetapi melalui pembukaan laluan keretapi ke Rantau Panjang akan mengalakkan kemasukan barangan Thailand ke Malaysia.
Sektor
Kod Cadangan
Memberi penumpuan aktiviti yang menjana peluang pekerjaan ke kawasan pinggir dan luar bandar. Meningkatkan sistem pengangkutan dan infrastruktur di kawasan luar bandar. Membawa masuk pembangunan baru ke kawasan selain bandar dengan penyediaan kemudahan asas dan awam yang lengkap. 5.
P–PDK 5
Perspektif Makro, Penduduk Dan Asas Ekonomi
Kod Cadangan 1.
P–PDK 1
Cadangan Pembaikan Mempertingkatkan lagi kerjasama antara Malaysia dan negara jiran supaya kedua-dua negara mendapat manfaat yang seimbang daripada kerjasama tersebut.
Sektor pertanian yang dikuasai oleh penduduk luar bandar perlu diberi penekanan yang khusus kerana ia boleh meningkatkan tahap ekonomi penduduk luar bandar selari dengan pembangunan hub makanan halal di mana kawasan luar bandar sebagai pusat pengeluaran bekalan bahan mentah.
Memperkasakan sistem pemasaran produk Malaysia ke negara anggota IMT-GT. Mengeluarkan produk tempatan bermutu tinggi yang tidak dihasilkan oleh negara anggota bagi mewujudkan persaingan yang sihat.
6.
P–PDK 6
Memperkukuhkan dan memasarkan produk tempatan dan sektor perindustrian yang berorientasikan pengetahuan, multimedia dan ICT yang lebih kompetitif. 2.
P–PDK 2
Memberi pendedahan meluas dengan melibatkan cadangan pembangunan IMT-GT dalam setiap perancangan di Kelantan sama ada di peringkat negeri juga di peringkat tempatan.
Menggalakkan pengusahaan pertanian dan IKS di kawasan luar bandar dijalankan secara komersil dengan bimbingan dan bantuan daripada agensi-agensi yang terbabit. Meningkatkan tahap pendidikan melalui penggalakkan tahap pendidikan vokasional dan kemahiran hidup kepada golongan belia yang menganggur dan berpendidikan rendah.
Memberi pendedahan kepada pengusaha IKS dan EKS yang terlibat dalam membekalkan produk kepada hub makanan halal tentang kerjasama dalam IMT-GT.
7.
P–PDK 7
Meningkatkan produktiviti pengusaha dengan memperkenalkan teknologi dan kaedah moden yang lebih ekonomi dan produktif. P–PDK 3
Pendedahan perlu diberikan kepada peniaga tentang peluang yang boleh diperolehi melalui program kerjasama ekonomi di peringkat global melalui pembangunan IMT-GT dan koridor pembangunan ECER.
Menggalakkan pembangunan yang boleh menjana peluang pekerjaan kepada semua peringkat guna tenaga.
4.
P–PDK 4
Meningkatkan penyerakan aktiviti guna tanah yang seimbang antara kawasan bandar dan luar bandar. Penumpuan aktiviti ekonomi perlu disesuaikan dengan hierarki pusat tumpuan pembangunan supaya setiap petempatan sama ada di kawasan bandar ataupun luar bandar mempunyai fungsi dan peranannya.
Menggalakkan aktiviti perniagaan dijalankan pada skala yang lebih besar melalui bimbingan dan bantuan daripada agensi-agensi yang terbabit. Memperkasakan sistem pemasaran produk-produk tempatan ke pasaran yang lebih luas dan tidak tertumpu kepada pasaran tempatan sahaja.
Merancang pembangunan berskala sederhana dan besar yang boleh menjana peluang pekerjaan yang banyak melalui penggalakkan kemasukan pelabur luar bagi mengurangkan kadar migrasi keluar dan menarik lebih ramai migrasi masuk.
Menyediakan kemudahan infrastruktur dan meningkatkan aksesibiliti di kawasan yang strategi untuk pembangunan ekonomi bagi menggalakkan kemasukan pelabur luar untuk terlibat dalam pembangunan.
Penumpuan pembangunan perlu diberikan ke kawasan luar bandar yang menjana peratusan kemiskinan yang tinggi berbanding kawasan bandar. Pembangunan yang boleh menghasilkan peluang pekerjaan untuk guna tenaga aktif perlu diutamakan di kawasan luar bandar.
Membangunkan Kelantan sebagai hub makanan halal dan kawasan perusahaan di luar bandar dijadikan sebagai rangkaian sumber bekalan makanan halal termasuk bahan mentah, bahan tidak diproses dan bahan separuh proses.
3.
Sumbangan KDNK dalam sektor perdagangan perkhidmatan adalah baik dan ia perlu dikekalkan secara berterusan. Menggalakkan pembangunan sektor ekonomi lain sebagai sektor ekonomi alternatif terutama dalam bidang pertanian dan pembuatan bagi mewujudkan keseimbangan ekonomi dan mengurangkan kesan ke atas ekonomi semasa sekiranya berlaku kemerosotan ekonomi dalam bidang perkhidmatan perdagangan.
Jadual 4.14 : Senarai Cadangan Pembaikan Sektoral Sektor
Cadangan Pembaikan
Menyediakan sistem pengangkutan yang aksesible dan prasarana yang sempurna bagi menjana peluang perniagaan yang lebih besar dan pelbagai. Guna Tanah, Perumahan Dan Petempatan Desa
8.
P–GTH 1
Mewujudkan skim pembangunan terancang pada skala yang sederhana dengan mencari lokasi yang strategik untuk memastikan pengelompokan dan pemusatan guna tanah utama yang dapat menjana ekonomi setempat.
9.
P–GTH 2
Tanah kosong yang telah dikenalpasti akan diberi nafas baru dengan melakukan kajian kesesuaian pembangunan bagi memastikan wujudnya pembangunan yang akan mendatangkan manfaat kepada penduduk atau ekonomi secara keseluruhannya.
4-15 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Cadangan 10.
P–GTH 3
Sektor pertanian akan digiatkan menerusi penjenamaan semula mengikut potensi dan kajian pembangunan terhadap produk yang dihasilkan bagi memastikan tanah pertanian diusahakan dengan efisien dan berterusan.
11.
P–GTH 4
Perancangan terhadap pembangunan kawasan rekreasi berpusat akan dilakukan mengikut kesesuaian penduduk tempatan bagi memastikan interaksi sosial yang baik di samping mewujudkan kesepakatan dan meningkatkan kesihatan penduduk selain menjadi salah satu produk pelancongan
12.
Pelancongan
Cadangan Pembaikan
P–GTH 5
P–PLC 1
Meningkatkan kualiti pembangunan pelancongan tahap ‘world class’ bagi memperkukuhkan daya tarikan dan menjadi destinasi terkenal.
14.
P–PLC 2
Meningkatkan aksesibiliti secara menyeluruh bagi menghubungkan kesemua lokasi pelancongan agar mudah dikunjungi pelancong.
15.
P–PLC 3
Memperluaskan dan meningkatkan kekerapan perkhidmatan pengangkutan awam serta mengawal penggunaan teksi yang berkeadaan usang bagi keselesaan pelancong.
16.
P–PLC 4
Menyediakan kemudahan sokongan yang mencukupi untuk keperluan pelancong bagi setiap destinasi pelancongan.
18.
19.
20.
21.
22.
P–PLC 5
P–PLC 6
P–PLC 7
P–PLC 8
P–PLC 9
P–PLC 10
Kod Cadangan
Cadangan Pembaikan
23.
P–PLC 11
Penyelenggaraan berkala perlu dijalankan secara berterusan di setiap lokasi pelancongan dan kempen kesedaran kebersihan perlu digalakkan melalui iklan papan tanda dan kaedah lain supaya tahap kebersihan sentiasa baik dan terpelihara. Di samping itu kemudahan tong sampah perlu disediakan dan diselenggarakan supaya sentiasa berkeadaan baik.
24.
P–PLC 12
Kawasan pelancongan utama dan sekunder yang menyasarkan kedatangan pelancong tempatan dan antarabangsa perlu dilengkapkan dengan elemen pencahayaan yang baik dan kemudahan sokongan yang sewajarnya supaya pelancong boleh datang ke lokasi tersebut pada bila-bila masa terutamanya pada waktu malam dalam keadaan selamat dan selesa.
Kawalan terhadap pembangunan dikawasan pedalaman akan dilakukan bagi mewujudkan pengelompokan ekonomi yang seimbang selain mengelak konflik guna tanah yang berleluasa
13.
17.
Sektor
Maka ia dapat meningkatkan tahap ekonomi pengusaha dan juga dapat menzahirkan kawasan pelancongan ‘vibrant’ dan secara tidak langsung dapat memenuhi keperluan elemen-elemen bandar selamat ke arah pembangunan mampan. 25.
P–PLC 13
Lokasi-lokasi pelancongan perlu dilengkapi dengan elemen-elemen reka bentuk bandar dan elemen landskap yang boleh menjana nilai estatik, imej dan keunikan kepada kawasan tersebut yang turut bertindak sebagai daya tarikan pelancongan yang menjadi kekuatan kepada produk pelancongan tersebut.
26.
P–TNI 1
Tanah pertanian diuruskan secara bersepadu – pendekatan mini estet
27.
P–TNI 2
Menjadikan sektor pertanian sebagai aktiviti komersil bagi menarik penglibatan generasi muda.
28.
P–TNI 3
Menanam padi dua kali setahun di semua kawasan penanaman padi yang mempunyai kemudahan infrastruktur yang mencukupi
29.
P–TNI 4
Memastikan kawasan tanaman padi dikekalkan
30.
P–TNI 5
Menggantikan tanaman tembakau dengan tanaman kenaf
31.
P–TNI 6
Memberi fokus kepada tanaman buah-buahan, sayur-sayuran, tanaman singkat masa dan tanaman rempah yang mampu menghasilkan nilai pengeluaran per hektar yang tinggi.
32.
P–TNI 7
Membangunkan semula tanah terbiar untuk diusahakan secara besarbesaran dalam bentuk mini estet
33.
P–TNI 8
Menggunakan tanah yang berpotensi untuk tanaman buah-buahan, sayur-sayuran, tanaman singkat masa dan rempahan yang mempunyai nilai pengeluaran yang tinggi.
Bantuan dan galakkan daripada TIC dan agensi-agensi pelancongan lain perlu diberikan kepada pengusaha produk pelancongan pinggir bandar dan luar bandar kerana kebanyakkan mereka tidak mempunyai modal yang cukup dan kekurangan tenaga kerja bagi mengusahakannya secara komersil.
34.
P–TNI 9
Sumber untuk aktiviti penternakan dimanfaatkan keseluruhannya bagi memaksimumkan pemeliharaan haiwan ternakan mengikut kesesuaian
35.
P–TNI 10
Mengenal pasti dan mengezonkan zon akuakultur di lokasi yang mempunyai badan air yang sesuai.
Menggalakkan sumber dan produk pelancongan yang berpotensi untuk dimajukan sebagai destinasi pelancongan sekunder kepada Rantau Panjang seperti inap desa di kampung berhampiran, perusahaan makanan, perusahaan kraftangan, acara kebudayaan dan kesenian masyarakat tempatan.
36.
P–TNI 11
Meningkatkan skala pengeluaran aktiviti akuakultur dengan menggunakan kedapatan sumber sedia ada.
37.
P–TNI 12
Membangunkan tanah terbiar dengan tanaman yang sesuai dengan potensi tanah tersebut
Menjalankan penyelenggaraan secara berkala bagi memelihara struktur binaan dan kawasan persekitaran supaya sentiasa berkeadaan baik. Mempergiatkan promosi dan menyebarkan informasi melalui TIC, agen pelancongan, media cetak dan media elektronik bagi meningkatkan sambutan pelancong tempatan dan luar negara. Promosi oleh TIC dan promosi daripada badan pelancongan yang lain perlu diberi penekanan terhadap destinasi khusus yang berpotensi sebagai produk pelancongan supaya dapat menarik pelancong daripada luar negara selain memperkasakan sumber dan produk pelancongan tersebut. Mempelbagai aktiviti atau program bermusim dan meningkatkan kekerapan aktiviti pelancongan yang memperkenalkan dan mengetengahkan kebudayaan, kesenian, warisan sejarah dan ciri-ciri masyarakat tempatan yang mampu menarik minat pelancong tempatan dan antabangsa.
Pertanian
4-16 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Perniagaan Dan Perindustrian
Kod Cadangan
Cadangan Pembaikan
Sektor
Kod Cadangan
Cadangan Pembaikan yang telah diproses sepenuhnya sebagai promosi secara terus kepada penduduk dan juga pelancong. Ia boleh disediakan secara bermusim atau tetap di beberapa lokasi strategik atau berhampiran dengan Halal Hub atau di kawasan pusat perniagaan utama.
38.
P–TNI 13
Memaksimumkan penggunaan tanah pertanian sedia ada berdasarkan keupayaan dan potensinya untuk tanaman
39.
P–PPI 1
Kepelbagaian barangan runcit perlu digalakkan supaya mewujudkan persaingan yang sihat tanpa mejejaskan pendapatan pesaing di samping dapat membesarkan pasaran serta kelainan barangan jualan.
50.
P–PPI 12
Pengezonan guna tanah perniagaan perlu dibuat secara terancang supaya aktiviti perniagaan dapat dikonsentrasikan di pusat perniagaan terancang dan tidak secara linear. Melalui pengezonan ini maka tidak berlaku percanggahan guna tanah kerana guna tanah lain seperti industri tidak akan berada dalam zon perniagaan.
Zon perindustrian untuk IKS perlu disediakan pada skala yang kecil bagi mengumpul beberapa aktiviti IKS yang berdekatan untuk memudahkan penyediaan kemudahan asas, pemasaran produk IKS dan promosi kepada pembekal serta pelancong tempatan mahupun pelancong luar negara.
51.
P–PPI 13
Zon perindustrian perlu dirancang di kawasan yang bersesuaian dan memindahkan industri-industri yang berada diluar zon ini ke dalam kawasan tersebut supaya kawalan mudah dilakukan ke atas aktiviti industri yang mengeluarkan bahan efluent yang boleh menyebabkan berlakunya pencemaran.
52.
P–PPI 14
Jalan susur perlu disediakan bagi zon industri yang terletak di hadapan jalan utama dan zon penampan yang secukupnya perlu dirizabkan bagi mengurangkan impak pencemaran yang dijana oleh aktiviti industri ke atas pembangunan bersebelahan.
53.
P–PPI 15
Bangunan industri tidak kekal perlu dibangunkan semula dengan struktur binaan konkrit supaya meningkatkan imej kawasan perindustian di samping memastikan tahap keselamatan pekerja dan kawasan industri sejajar dengan konsep bandar selamat.
54.
P–PPI 16
Galakkan perlu diberikan kepada pengusaha tempatan untuk memperbesarkan aktiviti industri mereka melalui insentif dan bantuan daripada agensi yang berkaitan. Di samping itu, pelabur asing juga perlu digalakkan supaya melibatkan diri dalam sektor perindustrian di Jajahan Pasir Mas supaya boleh menjadi pemangkin kepada pembangunan perindustrian pada skala yang sederhana dan besar.
55.
P–KMS 1
Mempertingkatkan penjualan barang buatan Malaysia di Rantau Panjang seperti makanan, barangan runcit dan peralatan isi rumah dengan harga yang berpatutan. Kawalan juga perlu dilakukan ke atas barangan tertentu supaya pemasaran barangan buatan Malaysia terjamin.
Menaik taraf sekolah sedia ada dan menggalakkan penduduk di kawasan sekitar mendaftar anak mereka di sekolah yang paling hampir bagi membolehkan masalah kekurangan pelajar dapat diatasi.
56.
P–KMS 2
Menyediakan promosi pendidikan pengajian tinggi dalam bentuk kemahiran bagi menarik minat generasi muda tempatan dan negara jiran untuk datang berhijrah ke KRT untuk melanjutkan pelajaran di samping membuka peluang ekonomi kepada penduduk setempat.
57.
P–KMS 3
Menyediakan laluan alternatif atau lorong khas untuk kegunaan ambulans berulang alik dari Bandar Pasir Mas atau dari mana-mana kawasan untuk memudahkan dan mengurangkan masa perjalanan ke Hospital Daerah sekiranya terdapat kecemasan.
58.
P–KMS 4
Menyediakan tapak pejabat pos baru baru di Bandar Pasir Mas bagi memudahkan penduduk mendapatkan perkhidmatan yang lebih mudah dan cepat.
59.
P–KMS 5
Menyediakan kemudahan perpustakaan yang saksama mengikut kawasan tumpuan penduduk seperti di pusat separa wilayah, pusat petempatan utama, pusat petempatan kecil dan pusat pertumbuhan desa bagi mebolehkan agihan penyediaan kemudahan ini dapat dicapai sepenuhnya di KRT
40.
P–PPI 2
41.
P–PPI 3
Meningkatkan aktiviti perniagaan melalui penggalakkan guna tanah perniagaan khususnya yang berskala sederhana dan besar ke dalam pusat perniagaan yang berhierarki tinggi iaitu di Pusat Utama Jajahan Pasir Mas dan Pusat Kedua Pekan Rantau Panjang.
42.
P–PPI 4
Setiap pusat perniagaan yang dicadangkan perlu mempunyai fungsi dan peranan yang kukuh di dalam aktiviti perniagaan maka galakkan dan tumpuan pembangunan perniagaan perlu diberi keutamaan kepada pusat perniagaan PPU, PPK dan PPD. Di samping itu pusat perniagaan ini perlu dilengkapi dengan kemudahan asas dan kemudahan awam yang sempurna.
43.
44.
45.
P–PPI 5
P–PPI 6
P–PPI 7
Perancangan yang komprehensif perlu dibuat ke atas bangunan lama yang berketinggian rendah supaya ketinggian bangunan dapat dioptimumkan dan program pembangunan semula bagi kawasan perniagaan lama yang usang di samping mengoptimumkan penggunaan tanah ‘in-fill’ di kawasan bandar. Bangunan perniagaan kayu yang tidak mempunyai nilai-nilai sejarah perlu dibangunkan semula dengan struktur bangunan konkrit bagi meningkatkan imej pusat perniagaan di samping memastikan tahap keselamatan bandar sejajar dengan konsep bandar selamat.
46.
P–PPI 8
Aktiviti penjajaan perlu dipelbagaikan supaya ia bukan sahaja mampu memenuhi keperluan penduduk tempatan malah menjadi ikon kepada aktiviti ekonomi di Jajahan Pasir Mas.
47.
P–PPI 9
Struktur binaan yang kukuh dan menarik perlu disediakan bagi menarik pembeli tempatan, luar dan juga pelancong serta kurang memberi kerugian sekiranya berlaku banjir.
48.
49.
P–PPI 10
P–PPI 11
Keadaan struktur premis penjajaan perlu dinaiktaraf supaya sentiada berkeadaan baik terutama yang berada di kawasan pusat perniagaan utama dan kawasan berhadapan jalan utama. Ia dapat meningkatkan imej aktiviti penjajaan dan mempunyai daya tarikan yang lebih kuat untuk menarik pembeli dan pengunjung. Kepelbagaian aktiviti penjajaan boleh dibuat dengan menjual produk makanan halal sama ada sebagai bahan mentah, separuh proses atau
Kemudahan Masyarakat
4-17 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Cadangan
Cadangan Pembaikan
Sektor
Rekreasi Dan Landskap
Cadangan Pembaikan
60.
P–KMS 6
PBT perlu mengambil inisiatif untuk meningkatkan penyediaan kemudahan ini dan meningkatkan fungsinya agar penduduk dapat menggunakan kemudahan ini dengan bijak.
75.
P–RLK 2
Melakukan perancangan terhadap keadaan landskap sedia ada dan yang perlu dinaik taraf supaya kawasan tersebut lebih selesa dan mempunyai imej yang baik.
61.
P–KMS 7
PBT perlu menyelenggara masjid-masjid sedia ada dengan mengambil kira pemeliharaan struktur bangunan masjid dan juga keadaan masjid bagi mebolehkan kemudahan ini dapat dijadikan sebagai daya penarik pelancongan di KRT.
76.
P–RLK 3
Keseluruhan kawasan kajian perlu ditingkatkan dan dinaikkan taraf reka bentuk landskapnya terutama di kawasan aktiviti guna tanah yang utama seperti jalan utama, pusat bandar, perumahan, industri dan sebagainya selaras tema yang digunakan.
62.
P–KMS 8
PBT perlu mengawalselia kawasan yang telah diwakafkan sebagai madrasah bagi membolehkan perancangan yang lebih sempurna dapat dilakukan seperti susun atur madrasah, struktur dan fasad pembangunan yang melambangkan ciri-ciri Islam untuk memudahkan ianya dapat dikenalpasti sebagai kemudahan tempat ibadat Islam.
77.
P–RLK 4
Spesifikasi landskap bagi kawasan lapang dan tempat letak kenderaan adalah digalakkan dibangunkan dengan landksap yang sesuai agar dapat memberikan impak kepada suasana bandar dan bertepatan dengan fungsi kawasan lapang tersebut
78.
P–RLK 5
63.
P–KMS 9
Menyediakan kemudahan papan tanda yang jelas bagi memberi informasi kepada pelancong kedudukan tempat ibadat bukan Islam.
Meningkatkan taraf dan membaik pulih jalan-jalan utama yang telah dikenal pasti dengan imej dan identiti dengan mengutamakan spesis pokok tempatan.
79.
P–RLK 6
Menyediakan satu reka bentuk landskap yang dapat menaikkan imej kawasan tersebut melalui penanaman pokok-pokok yang seragam dan landskap kejur yang dapat menaikkan nilai kawasan tersebut
80.
P–RLK 7
Meninggkatkan reka bentuk landskap lembut dan kejur di setiap laluan masuk di sempadan untuk memberikan suasana yang menarik dan dapat menonjolkan identiti dan imej KRT ini.
81.
P–PKT 1
Cadangan pembaikan yang boleh dilakukan adalah dengan membina rangkaian ‘ring road’ yang lebih jelas terhadap kawasan tersebut. Penyambungan dari jajaran tersebut boleh dilaksanakan dengan menggunakan jajaran jalan kampung sedia ada selain dari mengenalpasti jajaran-jajaran baru yang sesuai.
Meningkatkan tahap kemudahsampaian ke kawasan petempatan ibadat bukan Islam daripada jalan utama hingga ke destinasi tempat ibadat.
Pusat Bandar Dan Reka Bentuk Bandar
Kod Cadangan
64.
P–KMS 10
Menggunakan semula tanah perkuburan lama bagi mengelakkan ianya terbiar dan memagarkan kawasan tanah perkuburan serta menyelenggara kemudahan ini dari masa ke semasa.
65.
P–KMS 11
Menyediakan lokasi dan perletakkan tempat kegiatan OKU yang bersesuaian bagi memudahkan golongan ini mendapatkan tujuan pembelajaran dan bimbingan yang bersesuaian dengan keadaan fizikal mereka.
66.
P–RBB 1
Meningkatkan fungsi serta tahap perkhidmatan
67.
P–RBB 2
Menggalakkan pembangunan semula serta keutamaan kepada pembangunan komersil
82.
P–PKT 2
Cadangan yang boleh dibuat adalah dengan membuat pelebaran jalan terhadap jalan ini bagi melancarkan aliran trafik.
68.
P–RBB 3
Meningkatkan kadar perbandaran dan mewujudkan peluang-peluang pekerjaan
83.
P–PKT 3
Pihak berkuasa perlu memikirkan cara yang lebih berkesan bagi mengubah lokasi ‘chekcpoint’ tersebut bagi mengelakkan kesesakan lalu lintas.
69.
P–RBB 4
Memperluaskan semua petempatan utama di setiap kawasan
84.
P–PKT 4
70.
P–RBB 5
Meningkatkan kualiti pembangunan dan penyediaan elemen-elemen reka bentuk bandar di setiap kawasan bandar dan petempatanpetempatan utama
Langkah-langkah yang dapat dilakukan adalah dengan membuat pemasangan lampu isyarat dengan segera terhadap simpang-simpang yang dikenalpasti bagi mengelak kemalangan jalan raya berlaku.
85.
P–PKT 5
71.
P–RBB 6
Mewujudkan imej dan identiti tersendiri serta mempelbagaikan reka bentuk dan senibina bangunan
Cadangan yang perlu dilakukan adalah menyelaraskan sistem pengangkutan dengan guna tanah dalam pusat Bandar Pasir Mas supaya tidak berlakunya kesesakan yang teruk.
72.
P–RBB 7
Kawasan pusat petempatan utama perlu mempunyai mercu tanda yang menarik untuk dijadikan sebagai daya tarikan ke kawasan tersebut
73.
P–RBB 8
Menyediakan laluan pejalan kaki yang selesa dan selamat serta berkesinambungan ‘continuously’.
74.
P–RLK 1
Kajian terhadap ‘scenic value’ kawasan tersebut untuk digunakan sebagai satu elemen landskap yang dapat menarik perhatian penguna yang melalui kawasan tersebut.
Sistem Pengangkutan
Sistem tahap pengurusan lalu lintas pusat bandar perlu la dirancang dengan baik bagi mengwujudkan persekitaran yang harmoni. 86.
P–PKT 6
Cadangan pembaikan yang boleh dilakukan adalah melebarkan atau melencongkan Jalan Besar di pusat Bandar Rantau Panjang dan mengubahsuai lokasi lorong-lorong ‘checkpoint’ pemeriksaan kastam serta memperkemaskan sistem tempat letak kereta serta meningkatkan kemudahan pejalan kaki di sepanjang Jalan Besar dan di sekitar bazar dan Pasar Rantau Panjang.
87.
P–PKT 7
Mod pengangkutan awam boleh dipelbagaikan khasnya yang memberikan khidmat ‘feeder’ dan bersifat tempatan, seperti bas mini
4-18 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Cadangan
Cadangan Pembaikan
Sektor
Kod Cadangan
dan beca motor. Ini dapat mengurangkan kos operasi dan tambang pengguna berbanding penggunaan teksi atau kereta sewa. Cadangan untuk memindahkan terminal bas dan teksi bagi bandar Pasir Mas ke tapak baru telahpun diluluskan dan dijangka akan disiapkan dalam tempoh terdekat.
perkampungan bagi membolehkan perkhidmatan ini mendapat sambutan secara menyeluruh di KRT Pengurusan Alam Sekitar
101. P–ASK 1
Kawalan perlu dibuat bagi mengawal pembakaran terbuka di kawasan ladang dan tapak perlupusan sampah melalui Ops Bakar di mana rondaan dibuat melalui darat dan udara (bersama Unit Udara Polis). Pendedahan kepada penduduk kampung perlu diberikan tentang keburukannya dan impak yang dijana kesan daripada aktiviti tersebut bagi mengelakkan berlakunya pencemaran udara.
102. P–ASK 2
Pengurusan sistem perlupusan sampah secara terbuka perlu dijalankan secara terancang dan mampan. Pembangunan perumahan tidak digalakkan di kawasan berhampiran dan penggunaan air perigi di sekitar kawasan ini adalah kurang selamat dan perlu dielakkan.
103. P–ASK 3
Program tebatan banjir yang dijalankan kurang berkesan dan hanya membantu mengurangkan masalah banjir pada tahap yang rendah. Program tebatan banjir secara komprehensif perlu disediakan di peringkat makro atau negeri supaya memberi impak positif pada tahap yang ‘viable’ dan mampan.
104. P–ASK 4
Pembangunan di kawasan rizab sungai tidak dibenarkan. Pembinaan benteng atau tembok perlu dibuat bagi mengawal kawasan tebing sungai daripada terhakis dengan lebih teruk. Namun kajian terperinci dan khusus perlu dijalankan bagi menentukan kesesuaiannya.
105. P–ASK 5
KSAS perlu dikekalkan dan dipulihara supaya keseimbangan ekologi dan kualiti alam sekitar sentiasa mampan. Sebarang pembangunan tidak dibenarkan di kawasan ini, namun pembangunan bersesuaian di kawasan sekitarnya boleh dibenarkan dengan syarat-syarat yang ketat.
106. P–MAM 1
Kepentingan golongan ini perlu dipantau supaya mendapat perhatian dan bantuan sewajarnya bagi memelihara nasib mereka dalam pelbagai kaedah seperti bantuan khidmat nasihat, kaunseling untuk anak-anak, bantuan kewangan, bantuan kemahiran kepada mereka untuk membina kerjaya yang bersesuaian dengan kemampuan mereka.
107. P–MAM 2
Penduduk luar bandar perlu dibangunkan dengan aktiviti ekonomi yang berdaya saing seperti mengkomersilkan aktiviti pertanian yang diusahakan secara kecil-kecilan. Bantuan khidmat nasihat, kemahiran dan kewangan perlu disalurkan kepada penduduk luar bandar supaya mereka boleh keluar daripada kelompok kemiskinan. Bagi golongan miskin kawasan bandar, usaha perlu dibuat bagi menggalakkan mereka untuk memperbesarkan aktiviti yang dijalankan oleh mereka supaya dapat meningkatkan hasil pendapatan.
108. P–MAM 3
Pendedahan perlu diberikan kepada penduduk terhadap ancaman wabak penyakit yang boleh terjadi semasa banjir supaya langkahlangkah boleh diambil bagi mengelakkan mereka daripada terjebak. Pihak berwajib perlu menangani masalah banjir secara komprehensif supaya ekonomi penduduk tempatan tidak lumpuh semasa berlakunya banjir.
109. P–MAM 4
Golongan ini perlu mendapat pemulihan yang secukupnya supaya mereka tidak terjebak dengan masalah sosial yang lebih besar. Peluang perlu diberikan kepada mereka untuk memajukan diri dan menyediakan mereka untuk kemahiran yang bersesuaian supaya memudahkan mereka mencari pekerjaan.
Mencadangkan sebuah terminal bas dan teksi yang lebih kondusif di Pekan Pantau panjang kepada para pengguna dan pelancong. 88.
Infrastruktur Dan Utiliti
89.
90.
91.
92.
P–PKT 8
P–UTI 1
P–UTI 2
P–UTI 3
P–UTI 4
Pihak berkuasa tempatan perlu mengusulkan permintaan dana kepada kerajaan negeri bagi memperbaiki landasan keretapi yang sering dilanda masalah banjir. Pihak JPS dan MDPM perlu membuat pemantauan dan menjalankan kerja-kerja pembersihan secara berkala bagi membolehkan sumbersumber air seperti sungai, empangan dan air bawah tanah dapat dipelihara daripada pencemaran. Meningkatkan dan menambahbaik langkah-langkah pengstrukturan sedia ada seperti menambah ketinggian tebing sungai di sepanjang Sungai Golok dan Sungai Kelantan bagi mengurangkan masalah banjir yang berlaku setiap hujung dan awal tahun. Mempercepatkan penyediaan Pelan Induk Saliran Bandar dan melaksanakan penyediaan saliran seiring dengan kemajuan pembangunan bagi membolehkan air daripada takungan hujan dapat dialirkan dengan sempurna ke parit bagi mengelakkan berlaku banjir kilat. Mengambil semula hak milik tanah untuk tujuan mendalamkan alor sungai bagi melancarkan laluan air ke sungai utama untuk elakkan banjir berlaku.
93.
P–UTI 5
Menyediakan loji rawatan kumbahan berpusat bagi membolehkan air kumbahan dirawat terlebih dahulu sebelum dialirkan ke saliran keluar.
94.
P–UTI 6
Menukarkan kaedah pelupusan dari ‘open dumping’ kepada ‘sanitary landfill’ bagi membolehkan masalah pencemaran dapat diatasi.
95.
P–UTI 7
Menyediakan kemudahan tong sampah secara berpusat di kawasan perumahan penduduk bagi membolehkan penduduk membuang sampah dengan teratur
96.
P–UTI 8
Menyediakan kemudahan tong sampah kitar semula di kawasankawasan perumahan, perniagaan dan perindustrian bagi mebolehkan pengasingan jenis sampah dapat dilakukan.
97.
P–UTI 9
Meningkatkan kaedah dan sistem agihan air kepada penduduk bagi membolehkan penggunaannya dapat dicapai secara menyeluruh.
98.
P–UTI 10
Pihak AKSB perlu membuat kajian ke atas permasalahan NRW (nonrevenue) bagi mengenal pasti punca permasalahan yang berlaku sama ada ianya melibatkan kecurian air, kebocoran paip dan sebagainya bagi mengurangkan kadar kehilangan air ini daripada terus meningkat.
99.
P–UTI 11
Tingkatkan promosi untuk menarik perhatian lebih ramai pengguna untuk menggunakan kemudahan telefon jenis talian tetap.
100. P–UTI 12
Meningkatkan liputan kemudahan ‘hotspot zone’ ke kawasan
Cadangan Pembaikan
Kajian Sosial
4-19 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Cadangan
Cadangan Pembaikan
110. P–MAM 5
Pihak-pihak yang terlibat perlu menyediakan program dan aktiviti sosial yang boleh mengekang masalah sosial daripada berterusan seperti aktiviti yang melibatkan penduduk tempatan daripada pelbagai peringkat kumpulan umur. Aktiviti yang sesuai perlu dijalankan secara berkala bagi setiap kumpulan sasaran penduduk termasuk kanak-kanak, remaja, belia dan warga tua.
Sektor
Kod Cadangan
Cadangan Pembaikan
111. P–MAM 6
Masalah ini jika beterusan akan merugikan ekonomi Jajahan Pasir Mas, maka penjaan peluang pekerjaan perlu diberi tumpuan dengan membawa masuk pembangunan yang boleh menjana pekerjaan pada skala yang besar supaya kadar migrasi keluar dapat dikurangkan.
4-20 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jadual 4.15 : Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektoral Sektor Perspektif Makro, Penduduk Dan Asas Ekonomi
Guna Tanah, Perumahan Dan Petempatan Desa
Pelancongan
Pertanian
Perniagaan Dan Perindustrian\
Kod Cadangan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
Bilangan Tidak Serasi/Impak Negetif
1.
P–PDK 1
H
H
P
K
K
H
K
H
K
H
P
H
K
K
H
H
H
H
H
0
2.
P–PDK 2
H
H
P
K
K
H
K
H
K
H
P
H
K
K
H
H
H
H
H
0
3.
P–PDK 3
H
H
K
H
K
H
K
H
K
H
P
H
K
K
H
H
H
H
H
0
4.
P–PDK 4
H
H
P
K
K
H
K
H
K
H
P
H
K
K
H
H
H
H
H
0
5.
P–PDK 5
H
H
P
K
K
H
K
H
K
H
P
H
K
K
H
H
H
H
H
0
6.
P–PDK 6
H
H
H
H
K
H
H
H
K
H
P
H
K
K
H
H
H
H
H
0
7.
P–PDK 7
H
H
K
K
K
H
H
H
K
H
P
H
K
K
H
H
H
H
H
0
8.
P–GTH 1
H
H
H
H
K
K
H
K
P
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
1
9.
P–GTH 2
P
P
H
H
K
P
P
H
K
H
H
H
K
P
P
P
P
P
H
0
10.
P–GTH 3
H
H
H
H
P
P
P
H
H
K
P
H
P
P
H
H
P
P
P
0
11.
P–GTH 4
P
P
H
H
H
P
P
H
H
P
P
P
K
H
P
P
P
P
P
0
12.
P–GTH 5
H
H
P
K
K
P
H
H
P
H
H
H
P
K
P
H
H
0
13.
P–PLC 1
H
H
K
H
K
H
K
P
K
K
K
H
H
H
K
K
0
14.
P–PLC 2
K
K
K
K
P
P
H
K
H
P
H
K
K
K
K
K
H
K
0
15.
P–PLC 3
K
K
K
K
P
P
H
K
H
P
H
K
K
K
K
K
H
K
0
16.
P–PLC 4
P
P
H
H
K
K
K
H
K
H
P
H
H
K
P
P
P
K
P
0
17.
P–PLC 5
P
P
H
H
K
K
K
H
K
K
P
K
K
K
P
P
P
P
P
0
18.
P–PLC 6
H
H
K
K
P
K
K
H
P
P
P
P
P
P
H
H
H
P
K
0
19.
P–PLC 7
H
H
K
K
P
K
K
H
P
P
P
P
P
P
H
H
H
P
K
0
20.
P–PLC 8
H
H
K
K
H
K
K
H
P
P
P
P
P
P
H
H
H
P
K
0
21.
P–PLC 9
H
H
K
K
P
K
K
H
P
P
P
P
P
P
H
H
H
P
K
0
22.
P–PLC 10
H
H
K
K
P
H
K
H
P
P
P
P
P
P
H
H
H
K
H
0
23.
P–PLC 11
P
P
H
H
K
K
K
H
K
K
P
K
K
K
H
H
H
P
P
0
24.
P–PLC 12
P
P
K
H
H
P
P
H
H
P
P
P
H
H
P
P
P
P
H
0
25.
P–PLC 13
P
P
K
H
H
P
P
H
H
P
P
P
H
H
P
P
P
P
H
0
26.
P–TNI 1
K
H
K
H
K
K
P
H
P
K
P
K
K
P
H
H
K
K
P
0
27.
P–TNI 2
H
H
K
H
K
K
P
H
P
K
P
K
K
P
H
H
K
K
P
0
28.
P–TNI 3
H
H
K
K
K
K
K
H
K
H
P
H
H
P
H
H
P
K
P
0
29.
P–TNI 4
H
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
M
M
P
P
P
2
30.
P–TNI 5
H
H
P
H
H
K
P
H
K
P
P
P
K
P
H
H
P
P
P
0
31.
P–TNI 6
H
H
P
H
H
K
P
H
K
P
P
P
K
P
H
H
P
P
P
0
32.
P–TNI 7
H
H
P
H
H
K
P
H
K
P
P
P
K
P
H
H
P
P
H
0
33.
P–TNI 8
H
H
H
H
K
P
P
H
K
P
P
P
K
P
H
H
P
P
H
0
34.
P–TNI 9
H
P
P
P
P
P
P
H
P
P
P
P
P
P
K
H
P
P
P
0
35.
P–TNI 10
H
H
K
K
P
K
P
H
K
K
P
K
K
P
H
H
P
K
P
0
36.
P–TNI 11
H
H
H
H
K
P
P
H
K
P
P
P
K
P
H
H
P
P
H
0
37.
P–TNI 12
H
H
P
H
H
K
P
H
K
P
P
P
K
P
H
H
P
P
H
0
38.
P–TNI 13
H
H
P
H
H
K
P
H
K
P
P
P
K
P
H
H
P
P
H
0
39.
P–PPI 1
H
H
P
P
P
P
P
H
P
P
P
P
P
K
H
H
K
P
H
0
40.
P–PPI 2
H
H
P
H
P
P
P
H
K
P
P
P
P
K
H
H
K
P
H
0
K H
K
4-21 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kemudahan Masyarakat
Pusat Bandar Dan Reka Bentuk Bandar
Rekreasi Dan Landskap
Sistem Pengangkutan
Kod Cadangan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
Bilangan Tidak Serasi/Impak Negetif
41.
P–PPI 3
H
H
P
H
P
P
P
H
K
P
P
P
P
K
H
H
K
P
H
0
42.
P–PPI 4
H
H
K
K
P
P
K
K
K
K
P
K
K
K
H
H
K
K
H
0
43.
P–PPI 5
K
H
P
K
P
P
P
H
P
P
P
P
K
H
H
H
K
K
H
0
44.
P–PPI 6
K
H
K
H
P
P
K
H
P
P
P
P
K
H
H
H
K
K
H
0
45.
P–PPI 7
H
H
P
P
P
P
P
H
P
P
P
P
P
K
H
H
M
P
H
1
46.
P–PPI 8
H
H
H
K
P
P
P
H
P
P
P
P
P
K
H
H
K
P
H
0
47.
P–PPI 9
P
P
P
H
K
P
P
H
K
P
P
K
K
P
K
K
K
P
H
0
48.
P–PPI 10
P
P
P
H
P
P
P
H
K
P
P
K
K
P
K
K
K
P
H
0
49.
P–PPI 11
H
H
H
P
P
P
P
H
P
P
P
P
P
K
H
H
P
P
H
0
50.
P–PPI 12
H
H
P
H
P
K
H
H
K
K
P
K
K
P
H
H
H
H
H
0
51.
P–PPI 13
P
P
P
H
H
P
P
K
H
P
K
K
H
P
K
K
K
P
H
0
52.
P–PPI 14
P
P
P
H
P
P
H
P
P
K
P
K
K
P
P
P
P
H
K
0
53.
P–PPI 15
P
P
P
H
P
P
P
K
H
K
P
K
K
H
K
K
K
P
H
0
54.
P–PPI 16
H
H
P
H
P
K
P
H
P
P
P
P
P
P
H
H
H
P
H
0
55.
P–KMS 1
K
P
K
K
P
H
P
K
P
P
P
P
P
P
K
K
P
P
P
0
56.
P–KMS 2
K
P
P
K
P
H
P
K
P
P
P
P
P
P
H
K
H
K
P
0
57.
P–KMS 3
P
P
P
H
K
P
M
K
P
P
P
P
P
P
M
P
P
M
K
3
58.
P–KMS 4
P
H
P
P
P
P
H
P
P
P
P
P
P
P
K
P
K
P
K
0
59.
P–KMS 5
P
H
P
P
P
H
P
H
P
P
P
P
P
P
K
P
P
P
K
0
60.
P–KMS 6
P
H
P
P
P
H
P
H
P
P
P
P
P
P
K
P
P
P
K
0
61.
P–KMS 7
P
H
P
H
P
K
P
H
P
P
P
P
P
P
K
P
P
P
K
0
62.
P–KMS 8
P
H
P
H
P
K
P
H
P
P
P
P
P
P
K
P
P
P
K
0
63.
P–KMS 9
P
H
P
H
P
H
P
K
P
H
P
P
P
P
K
P
P
H
K
0
64.
P–KMS 10
P
P
H
H
H
P
P
K
H
K
P
K
K
H
P
P
P
P
H
0
65.
P–KMS 11
H
H
K
H
K
H
H
H
P
K
P
H
K
K
K
H
K
K
K
0
66.
P–RBB 1
H
H
H
H
H
H
H
K
K
H
P
H
P
H
H
H
H
K
H
0
67.
P–RBB 2
H
H
H
H
K
P
K
K
K
H
P
H
K
H
H
H
K
K
H
0
68.
P–RBB 3
H
H
H
H
K
K
H
K
H
H
P
H
K
H
H
H
H
H
H
0
69.
P–RBB 4
H
H
H
H
K
K
H
K
H
H
P
H
K
H
H
H
H
H
H
0
70.
P–RBB 5
P
P
H
H
H
P
K
K
H
P
K
H
H
H
H
K
K
K
H
0
71.
P–RBB 6
P
P
K
H
K
P
K
H
H
P
K
K
K
H
K
P
P
K
H
0
72.
P–RBB 7
P
P
K
H
K
P
K
H
H
P
K
K
K
H
K
P
P
K
H
0
73.
P–RBB 8
P
P
H
H
H
P
H
K
H
K
P
P
P
H
K
P
K
H
H
0
74.
P–RLK 1
P
P
K
H
K
P
P
P
H
K
K
K
K
H
P
P
P
P
H
0
75.
P–RLK 2
P
P
K
H
K
P
P
P
H
K
K
K
K
H
P
P
P
P
H
0
76.
P–RLK 3
P
P
K
H
K
P
P
P
H
K
K
K
K
H
P
P
P
P
H
0
77.
P–RLK 4
P
P
K
H
K
P
P
P
H
K
K
K
K
H
P
P
P
P
H
0
78.
P–RLK 5
P
P
K
H
K
P
P
P
H
K
K
K
K
H
P
P
P
P
H
0
79.
P–RLK 6
P
P
K
H
K
P
P
P
H
K
K
K
K
H
P
P
P
P
H
0
80.
P–RLK 7
P
P
K
H
K
P
P
P
H
K
K
K
K
H
P
P
P
P
H
0
81.
P–PKT 1
H
H
K
H
P
P
H
K
K
H
P
H
P
H
H
H
H
H
H
0
4-22 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Infrastruktur Dan Utiliti
Pengurusan Alam Sekitar
Kajian Sosial
Kod Cadangan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
Bilangan Tidak Serasi/Impak Negetif
82.
P–PKT 2
K
K
K
H
P
P
H
H
K
H
P
H
K
K
H
H
H
H
P
0
83.
P–PKT 3
P
P
H
K
P
P
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
H
K
0
84.
P–PKT 4
P
P
H
H
P
P
K
P
P
P
P
P
H
P
P
P
P
H
H
0
85.
P–PKT 5
K
K
K
H
K
K
H
P
K
K
P
P
P
H
H
H
H
H
H
0
86.
P–PKT 6
K
K
H
H
K
P
H
K
H
H
P
H
H
H
H
K
H
H
H
0
87.
P–PKT 7
P
K
K
H
K
P
H
P
H
K
P
K
K
H
H
K
K
H
H
0
88.
P–PKT 8
K
H
K
H
K
K
H
P
K
H
P
K
H
K
H
H
H
H
K
0
89.
P–UTI 1
P
P
P
H
H
P
P
K
H
K
P
H
H
P
P
P
P
P
H
0
90.
P–UTI 2
P
P
P
H
H
P
P
K
H
K
P
H
H
P
P
P
P
P
H
0
91.
P–UTI 3
P
P
P
H
H
P
K
K
H
K
H
H
H
P
K
K
K
K
H
0
92.
P–UTI 4
P
P
P
H
H
P
P
H
H
H
H
H
H
K
P
P
P
P
H
0
93.
P–UTI 5
P
P
P
H
H
P
P
P
H
H
K
H
H
K
P
P
P
P
H
0
94.
P–UTI 6
P
P
P
H
H
P
P
P
H
H
K
H
H
K
P
P
P
P
H
0
95.
P–UTI 7
P
P
P
H
H
P
P
H
H
P
K
P
K
P
P
P
P
P
H
0
96.
P–UTI 8
P
P
P
H
H
P
P
H
H
P
K
P
K
P
P
P
P
P
H
0
97.
P–UTI 9
P
P
P
H
H
P
P
K
K
P
P
P
K
P
P
P
P
P
P
0
98.
P–UTI 10
P
P
P
H
H
P
P
K
K
P
P
P
K
P
P
P
P
P
P
0
99.
P–UTI 11
P
P
P
K
K
P
P
H
P
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
0
100.
P–UTI 12
P
P
P
K
K
P
P
H
P
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
0
101.
P–ASK 1
P
P
H
H
H
P
P
H
H
H
H
P
H
P
P
P
P
P
P
0
102.
P–ASK 2
P
P
P
H
H
P
P
H
H
H
H
P
H
P
P
P
P
P
P
0
103.
P–ASK 3
P
P
P
H
H
P
P
H
H
H
H
H
H
P
P
P
P
P
P
0
104.
P–ASK 4
P
P
P
H
H
P
P
H
H
H
H
P
H
P
P
P
P
P
P
0
105.
P–ASK 5
P
P
P
H
H
P
P
H
H
H
H
P
H
P
P
P
P
P
P
0
106.
P–MAM 1
H
K
H
H
K
H
P
H
H
P
P
P
P
P
H
H
P
P
P
0
107.
P–MAM 2
H
K
H
H
K
H
P
H
H
P
P
P
P
P
H
H
H
P
P
0
108.
P–MAM 3
P
P
K
H
H
P
P
H
H
H
P
H
H
P
K
P
K
P
K
0
109.
P–MAM 4
P
P
K
H
H
P
P
H
H
H
P
H
H
P
K
P
K
P
K
0
110.
P–MAM 5
P
P
K
H
H
P
P
H
H
H
P
H
H
P
K
P
K
P
K
0
111.
P–MAM 6
P
P
K
H
H
P
P
H
H
H
P
H
H
P
K
P
K
P
K
0
Sumber : Kajian Penilaian Kemampanan, 2009.
4-23 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jadual 4.16 : Senarai Cadangan Awal Sektoral Sektor Perspektif Makro, Penduduk Dan Asas Ekonomi
Kod Cadangan 112. A–PDK 1
Sektor
Kod Cadangan
Cadangan Awal
Memberi penekanan kepada pengusaha IKS dan EKS untuk berkerjasama dan membuat perkongsian dengan pelabur asing bagi meningkatkan modal, keupayaan, inovasi, teknologi dan rangkaian pasaran.
Meningkatkan kerjasama antara negara anggota melalui kaedah pemasaran yang menjamin keuntungan kedua-dua belah pihak. Menggalakkan kemasukan pelabur asing melalui delegasi pelaburan antara negara anggota.
116. A–PDK 5
Mewujudkan lebih banyak peluang aktiviti ekonomi dan pembangunan spatial yang boleh menjana peluang pekerjaan dan mengekang migrasi keluar golongan guna tenaga aktif.
Peluang pekerjaan untuk pelbagai peringkat guna tenaga perlu dijana bagi mengutilisasikan rizab guna tenaga yang tinggi.
Memberi penekanan kepada produk yang berasaskan teknologi dan kepakaran yang tinggi yang kurang diceburi oleh negara anggota yang lain.
Pembangunan ekonomi yang boleh menjana peluang pekerjaan pada skala yang besar perlu diagihkan ke kawasan strategi Pasir Mas yang bertindak sebagai kawasan limpahan pembangunan.
Memberi pendedahan secara berkala kepada pengusaha sektor pertanian, penternakan, pengeluar makanan serta agensi kerajaan tentang penggunaan teknologi moden, sistem akreditasi, latihan dan garis panduan keselamatan makanan seta kerjasama pemasaran produk makanan di peringkat ASEAN dan antarabangsa. Melaksanakan pembangunan yang dicadangkan di dalam ECER memberi impak secara langsung dan tidak langsung kepada pembangunan dan ekonomi Jajahan Pasir Mas. Menggalakkan pembangunan ekonomi yang menjana peluang pekerjaan kepada penduduk tempatan yang dapat menarik migrasi masuk ke kawasan ini.
Penawaran peluang pekerjaan yang menarik dapat mengekang migrasi keluar dan membawa masuk migrasi daripada jajahan dan berdekatan. Guna Tanah, Perumahan Dan Petempatan Desa
117. A–GTH 1
Tanah kosong yang terdapat di kawasan pedalaman dibangunkan dengan pertanian bagi mengukuhkan sektor ini
Sebagai Bandar Satelit, Pasir Mas perlu dilengkapi dengan sistem pengangkutan dan infrastruktur yang sempurna.
118. A–GTH 2
Limpahan pembangunan akan diterima oleh Jajahan Pasir Mas dari masa ke semasa dapat meningkatkan ekonomi penduduk secara berterusan.
Membangunkan sistem infrastruktur dan pengangkutan ke kawasan yang strategi untuk pembangunan spatial dan ekonomi. Membuka kawasan pembangunan baru di pinggir bandar di sepanjang koridor pembangunan utama Kota Bharu-Rantau Panjang bagi tujuan menyeimbangkan pembangunan dengan kawasan bandar.
119. A–GTH 3
Pembangunan kawasan rekreasi berpusat akan dilakukan mengikut kesesuaian penduduk tempatan bagi memastikan interaksi sosial yang baik di samping mewujudkan kesepakatan dan meningkatkan kesihatan penduduk selain menjadi salah satu produk pelancongan
120. A–GTH 4
Sektor pertanian yang kukuh di Jajahan Pasir Mas akan disokong dengan pembinaan atau perancangan industri yang lebih baik
Memberi peluang kepada pengusaha IKS dan EKS yang beroperasi secara kecil-kecilan menjadi pusat sumber bekalan makanan halal yang dipasarkan di hub makanan halal Negeri Kelantan.
Membuka peluang pengusaha menggunakan kaedah moden dan peralatan berteknologi tinggi bagi meningkatkan kualiti produk pengeluaran dan mengurangkan kos pemprosesan.
Sektor pertanian akan digiatkan menerusi penjenamaan semula mengikut potensi dan kajian pembangunan terhadap produk yang dihasilkan bagi memastikan tanah pertanian diusahakan dengan efisien dan berterusan Pembangunan dan penyelidikan (R&D) akan dilakukan bagi memastikan produk pertanian yang dihasilkan dapat dioptimumkan terutamanya dalam penghasilan produk yang baru daripada produk hasil tani mentah.
Memberi peluang kepada penduduk tempatan untuk turut sama terlibat dalam pembangunan baru yang dibawa masuk ke Pasir Mas sama ada sebagai pekerja, peniaga mahupun sebagai kontraktor.
Menggalakkan pengusaha meningkatkan produktiviti makanan halal bagi memenuhi pasaran hub makanan halal yang berskala besar.
akan
Tanah kosong yang terletak dibandar atau pekan akan terlebih dahulu disatukan dengan kajian pembangunan terperinci untuk mewujudkan pembangunan berkelompok yang lebih baik.
Menggalakkan pembangunan perindustrian berkelompok yang berpotensi yang menekankan penggunaan sumber tempatan.
115. A–PDK 4
Tanah kosong yang telah dikenalpasti akan diberi nafas baru dengan melakukan kajian kesesuaian pembangunan. Pembangunan tanah kosong akan dilakukan berdasarkan kajian terperinci berkenaan dengan status tanah, kesesuaian dan lokasinya untuk memastikan pembangunan yang dicadangkan adalah yang terbaik
Memperkasakan sistem pengangkutan, aksesibiliti dan prasarana di kawasan tumpuan pembangunan dan kawasan laluannya.
114. A–PDK 3
Menggalakkan pembangunan sektor industri yang tidak tercemar ke Jajahan Pasir Mas. Menggalakkan pembangunan perindustrian berasaskan modal dan teknologi, mempunyai nilai tambah yang tinggi serta berorientasikan eksport.
Menawarkan produk tempatan yang berkualiti, bermutu tinggi dan kompetetif dengan produk negara lain.
113. A–PDK 2
Cadangan Awal
Lokasi industri pertanian akan ditempatkan berdekatan dengan sumber bahan mentah untuk memudahkan urusan pemprosesan dan meningkatkan ekonomi setempat. Pelancongan
121. A–PLC 1
Kemudahan penginapan dan kemudahan sokongan yang secukupnya serta elemen reka bentuk bandar dan landskap yang bersesuaian perlu di sediakan di Rantau Panjang bagi menjadikannya sebagai pusat transit pelancongan antarabangsa bagi menarik minat dan daya tarikan kepada pelancong untuk singgah, menginap dan membeli-
4-24 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Cadangan
Cadangan Awal
Sektor
Kod Cadangan
belah di Rantau Panjang. 122. A–PLC 2
123. A–PLC 3
124. A–PLC 4
125. A–PLC 5
Pertanian
126. A–TNI 1
hijau, kacang panjang, timun, jagung ubi kayu, halia, cili padi dan jering untuk ditanam dengan lebih meluas.
Sentiasa mempertingkatkan kualiti perkhidmatan Zon Bebas Cukai Rantau Panjang bagi memastikan ia sentiasa menjadi destinasi terunggul di Malaysia dan menjadi pilihan utama pelancong domestik. Di samping itu menyediakan pusat penerangan pelancongan dan pusat pameran produk pelancongan serta produk IKS di Pusat Bandar Rantau Panjang. Perkampungan tradisional yang sesuai dan mempunyai aktiviti pertanian, kesenian, kebudayaan atau keunikan tersendiri untuk diketengahkan perlu dibangunkan sebagai kawasan inap desa bagi menawarkan kos penginapan yang berpatutan kepada pelancong. Memperbanyakkan destinasi pelancongan, mempelbagaikan aktiviti, program, acara dan seterusnya mengkomersilkan lokasi-lokasi inap desa (homestay) sebagai produk pelancongan yang memberi pulangan tinggi dan berterusan kepada penduduk desa. Kemudahan sokongan yang bersesuaian dan secukupnya perlu disediakan di lokasi tersebut.
130. A–TNI 5
Mencadangkan zon penternakan di semua tanah rizab Jabatan Perkhidmatan Veterinar.
131. A–TNI 6
Mencadangkan zon penternakan burung walit di kawasan penanaman padi yang mempunyai potensi untuk aktiviti tersebut.
132. A–TNI 7
Mencadangkan Zon Industri Akuakultur (ZIA) di kawasan Danau To’ Uban.
Mencadangkan kawasan ternakan akuakultur di sepanjang sungai dan tali air yang sesuai.
133. A–TNI 8
Mencadangkan zon akuakultur di semua tanah rendah yang mempunyai sumber air yang sesuai.
134. A–TNI 9
Memaksimumkan penggunaan tanah yang berpotensi untuk pertanian meliputi tanaman padi, getah dan kelapa sawit serta tanaman buahbuahan dan sayur-sayuran.
IKS yang mempunyai potensi perlu diberi galakan dan bantuan bagi memperbesarkan dan mengkomersilkan produknya supaya boleh dijadikan destinasi pelancongan berasaskan makanan selain dapat membantu memasarkan produk IKS mereka.
Menggalakkan tanaman jangka pendek ditanam supaya hasil dapat dikeluarkan dalam masa yang sesuai atau hasil dapat dipercepatkan keluarannya
Jajahan Pasir Mas sebagai Periuk Nasi Negeri Kelantan dan Negara perlu dikekalkan.
135. A–TNI 10
Tanah terbiar dicadangkan agar dimajukan mengikut kesesuaian tanah dan juga lokasi tanah tersebut. Tanah tersebut digalakkan untuk dimajukan dengan tanaman buah-buahan, sayur-sayuran, bungabungaan, pokok hiasan serta aktiviti akuakultur.
136. A–PPI 1
Kedua-dua kawasan perniagaan ini mempunyai potensi besar untuk dibangunkan dengan pembangunan perniagaan berskala sederhana dan besar sejajar dengan hierarkinya. Maka penumpuan perlu diberikan kepada pusat perniagaan ini di dalam perancangan guna tanah perniagaan supaya fungsi dan peranannya dapat diimplimenkan dengan sukses.
137. A–PPI 2
Kerjasama dan usahasama perlu dipertingkatkan supaya Jajahan Pasir Mas mendapat manfaat daripada kerjasama ini secara optimum di mana barangan keluaran tempatan seperti produk makanan, perhiasan dan sebagainya boleh dipasarkan ke kawasan Thailand khususnya di kawasan Golok yang merupakan daerah bersempadan.
138. A–PPI 3
Pembangunan Zon Bebas Cukai Rantau Panjang perlu dioptimumkan sebagai kawasan pusat membeli-belah kawasan bersempadan yang menawarkan pelbagai produk makanan, keperluan harian dan isi rumah yang diperolehi daripada Negara Thailand dengan harga yang murah. Selain itu, barangan buatan Malaysia seperti produk makanan dan barangan harian perlu diberi penekanan supaya ia juga menjadi kawasan pemasaran produk Malaysia.
139. A–PPI 4
Kawasan bersebelahan dan sekitar Rantau Panjang perlu memanfaatkan kelebihan ini bagi menjadi kawasan limpahan pembangunan yang mempunyai prospek pembangunan masa hadapan yang baik. Ini ditambah dengan keadaan sistem perhubungan yang baik dan menjadikan kawasan ini lebih aksesibel untuk dihubungi.
140. A–PPI 5
Potensi ini perlu dioptimumkan melalui perancangan yang teratur dan
Jajahan Pasir Mas dicadangkan agar terus memainkan peranan penting dalam penanaman dan pengeluaran padi bagi Negeri Kelantan. Selaras dengan Dasar Pertanian Negeri Kelantan dan Dasar Rancangan Struktur Negeri Kelantan, semua kawasan penanaman padi perlu dikekalkan dan tidak boleh diubah kepada penggunaan lain. Memantapkan kaedah pengusahaan kawasan pertanian khususnya kawasan penanaman padi melalui pembentukkan estet pertanian dengan cara mengelompokkan kebun-kebun kecil di bawah satu skim dan dikendalikan secara komersil. Skim ini dijangka dapat menjamin peningkatan pengeluaran, pengurusan yang lebih cekap, peningkatan produktiviti serta pulangan yang lebih baik. Permodenan dalam pengurusan ini boleh menjadikan sektor pertanian khususnya penanaman padi menjadi lebih berdaya maju dan menarik minat golongan muda untuk menceburkan diri dalam sektor ini.
Perniagaan Dan Perindustrian
Menggalakkan penggunaan kaedah dan jentera pertanian moden bagi meningkatkan produktiviti dan pendapatan petani. 127. A–TNI 2
Mencadangkan petempatan kampung tradisional yang mempunyai ciri petempatan dan kawasan pertanian yang unik dijadikan produk pelancongan khususnya aktiviti ‘homestay’.
128. A–TNI 3
Mencadangkan semua kawasan kelapa sawit yang berpotensi menjalankan aktiviti penternakan secara integrasi selaras dengan cadangan aktiviti penternakan dalam projek ECER.
129. A–TNI 4
Memberi fokus kepada beberapa jenis tanaman buah-buahan, sayursayuran, tanaman singkat masa dan tanaman rempah tertentu iaitu buah limau langkat, nenas, salak, betik, buah naga, cili, bendi, sawi
Cadangan Awal
4-25 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Cadangan
Cadangan Awal
Sektor
Kod Cadangan
pemantauan keadaan premis sentiasa berkeadaan baik supaya ia sentiada tersedia menjadi tarikan dan ikon ekonomi di Jajahan Pasir Mas.
fungsi perpustakaan desa dengan membina pusat e-komuniti yang lengkap dengan kemudahan internet di KRT bagi membolehkan penduduk di KRT dapat menikmati kemudahan ini secara meluas.
141. A–PPI 6
Perancangan yang teliti perlu dibuat bagi perletakan premis penjajaan di kawasan yang strategik dengan struktur binaan dan keadaan premis yang sentiada berkeadaan baik.
152. A–KMS 7
Memantau dan memelihara masjid sedia ada dengan langkah mengecat dan pengstrukturan semula binaan masjid bagi menjadikan ianya sebagai lambang kemegahan umat Islam di KRT
142. A–PPI 7
Pihak Majlis Daerah Pasir Mas boleh menyediakan beberapa reka bentuk premis untuk di tempatkan di beberapa lokasi strategik bagi menonjolkan imej aktiviti penjajaan terutama di kawasan tumpuan awam dan di kawasan berhadapan jalan utama.
153. A–KMS 8
Menyediakan kemudahan papan tanda, kemudahsampaian yang baik bagi membolehkan pelancong datang berkunjung dan memberi peluang ekonomi kepada penduduk setempat.
154. A–RBB 1
143. A–PPI 8
Sektor IKS perlu diperkasakan lagi dan diberi galakkan daripada pelbagai aspek termasuk sumber kewangan, peralatan, khidmat nasihat profesional dan kawalan kualiti oleh badan atau agensi tertentu supaya produk yang dihasilkan berkualiti serta bertaraf antarabangsa dan mencapai tahap untuk dipasarkan di peringkat tempatan dan luar negara.
Meningkatkan penyediaan kemudahan awam dan elemen rekabentuk bandar supaya dapat menarik lebih ramai pengunjung
155. A–RBB 2
Menggalakkan kawasan perdagangan khusus (specialised commercial areas) yang disokong dengan penyediaan perabot jalan dan landskap yang menarik
156. A–RBB 3
Menyediakan kawasan perniagaan dan kemudahan pengangkutan awam yang cekap dan efisien
157. A–RBB 4
Mewujudkan pembangunan pinggir sungai seperti ‘water front’ dengan elemen yang menarik
158. A–RBB 5
Menghidupkan aktiviti malam di pusat bandar seperti di Bandar Pasir Mas melalui pengcahayaan pada waktu malam di kawasan tumpuan.
159. A–RLK 1
Mengkaji identiti yang sesuai untuk diterapkan kepada bandar-bandar utama di jajahan ini melalui pemilihan pokok-pokok yang sesuai dan perabot jalan serta landskap kejur yang berimejkan bandar tersebut. Ia akan dapat meningkatkan lagi kualiti persekitaran dan pemandangan di sekitar bandar tarsebut.
160. A–RLK 2
Membuat satu perancangan yang teliti untuk mempergunakan keadaan semula jadi ini melalui rekabentuk landskap di sekitar laluanlaluan yang berkenaan tanpa merosakkan pemandangan sedia ada.
161. A–RLK 3
Rekabentuk secara menyeluruh merangkumi kawasan membeli belah sehinggalah Pekan Rantau Panjang dengan landskap yang menarik dan cantik untuk memastikan ia dapat memberikan suasana yang selesa kepada pengunjung yang sentiasa memenuhi kawasan ini.
162. A–RLK 4
Mewujudkan satu reka bentuk landskap di kawasan pinggir sungai sebagai sebuah ’waterfront’ yang boleh memberi manfaat kepada penduduk sekitar.
163. A–PKT 1
Mewujudkan satu rangkaian ‘ring road’ yang lebih efisien bagi Bandar Pasir Mas
144. A–PPI 9
145. A–PPI 10
Kemudahan Masyarakat
Cadangan Awal
146. A–KMS 1
Galakkan kepada golongan Bumiputera di dalam bidang industri secara kecil-kecilan dan sederhana perlu dibuat secara berterusan melalui pendedahan kepada penduduk tempatan produk yang boleh dihasilkan daripada sumber-sumber tempatan yang boleh diperolehi di sekitar kawasan mereka. Perusahaan IKS yang beroperasi di Jajahan Pasir Mas dan berpotensi menjadi lokasi pelancongan akan dikenal pasti di mana ia akan dilengkapkan dengan kemudahan infrastruktur dan kemudahan awam untuk dijadikan sebagai kawasan pelancongan dan pemasaran produk ‘Halal-Hub’ di peringkat jajahan.
Meningkatkan tahap penyediaan kemudahan ini dengan lebih kondusif dengan persekitaran pembelajaran.
Mempelbagaikan cara penyampaian pendidikan awal kepada pelajar-pelajar mengikut pendekatan guru yang berkhidmat di tadika tersebut.
147. A–KMS 2
Membuka peluang pendidikan yang lebih berprestij dan mempunyai kemudahan asrama untuk menarik minat penduduk di daerah bersebelahan untuk menghantar anak-anak mereka ke KRT bagi menerima pembelajaran.
148. A–KMS 3
Melatih tenaga pekerja muda untuk menjadi tenaga kerja mahir dan separuh mahir bagi memacu pembangunan di KRT.
Berpotensi untuk menjadi kolej pengajian antarabangsa dengan menawarkan pakej-pakej pendidikan yang menarik dan membuka peluang kepada pelajar dari negara jiran untuk melanjutkan pelajaran di KRT.
149. A–KMS 4
Meningkatkan mutu perkhidmatan dalam menyelamat nyawa dan memberi rawatan kepada pesakit yang memerlukan.
150. A–KMS 5
Menambah bilangan pejabat pos atau pos mini bagi tujuan memudahkan penduduk mendapatkan perkhidmatan pos dan perkhidmatan lain yang ditawarkan.
151. A–KMS 6
Pusat Bandar Dan Reka Bentuk Bandar
Meningkatkan taraf penyediaan kemudahan ini dengan meningkatkan
Rekreasi Dan Landskap
Sistem Pengangkutan
Cadangan jalan ‘by pass’ bandar Pasir Mas adalah satu langkah permulaan yang baik ke arah mewujudkan rangkaian ‘ring road’ yang lebih jelas. Penyambungan dari jajaran tersebut boleh dilaksanakan dengan menggunakan jajaran jalan kampung sedia ada selain dari mengenalpasti jajaran-jajaran baru yang sesuai. 164. A–PKT 2
Peningkatan Kemudahan Pejalan Kaki di Pasir Mas
Mempertingkatkan kemudahan pejalan kaki melalui lintasan jejantas di beberapa tumpuan pejalan kaki. Iaitu dari/ke :
4-26 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Cadangan
Cadangan Awal
Sektor
Kod Cadangan
-Kawasan Pasar melintasi landasan keretapi ke Stesen Bas. -Arked Mara melintasi Jalan Masjid Lama dan Jalan Besar hingga ke Pejabat Tanah. 165. A–PKT 3
dilanda banjir perlu dinaikkan hingga melebihi paras banjir. Infrastruktur Dan Utiliti
170. A–UTI 1
Melaksanakan garis panduan untuk pembangunan berhadapan sungai dan merizabkan kawasan sungai bagi tujuan memudahkan pihak JPS menjalankan tugas-tugas penyelenggaraan seperti mendalamkan sungai, membersihkan sungai dan sebagainya.
171. A–UTI 2
Meningkatkan dan menambahbaik langkah-langkah pengstrukturan sedia ada seperti menambah ketinggian tebing sungai di sepanjang Sungai Golok dan Sungai Kelantan bagi mengurangkan masalah banjir yang berlaku setiap hujung dan awal tahun.
172. A–UTI 3
Mengambil semula hak milik tanah bagi tujuan mendalamkan alur sungai bagi melancarkan laluan air ke sungai utama dan mengelakkan banjir
173. A–UTI 4
Mengubah kaedah pelupusan sampah semasa dengan menggantikan kaedah ‘open dumping’ kepada ‘sanitary landfill’.
174. A–UTI 5
Mendirikan loji rawatan air berhampiran dengan sumber air untuk membolehkan proses pembersihan air menjadi lebih mudah untuk diagihkan kepada seluruh kawasan di Jajahan Pasir Mas.
175. A–UTI 6
Meningkatkan keupayaan bekalan elektrik bagi pembangunan di kawasan-kawasan baru yang bakal dibangunkan
176. A–UTI 7
Meninggikan kedudukan tiang elektrik di kawasan yang sering dilanda banjir
177. A–UTI 8
Menyediakan lebih banyak promosi dan menawarkan perkhidmatan yang lebih menarik tentang penggunaan telefon jenis talian tetap bagi membolehkan penggunaannya kembali mendapat sambutan pengguna.
178. A–UTI 9
Kesedaran penduduk mengenai kepentingan ‘Celik IT’ perlu didedahkan bagi membolehkan minda penduduk berkembang
179. A–ASK 1
Pemantauan berkala perlu dilakukan di kawasan sumber air dan mengawalselia punca-punca pencemaran bagi memastikan kualiti air sentiasa baik dan tidak berlaku pencemaran. Pembangunan berhampiran sumber air perlu dikawal supaya tiada implikasi yang boleh menjejaskan kualiti air permukaan.
180. A–ASK 2
Pemantauan berkala perlu dilakukan di kawasan pengambilan air bawah tanah dan mengawalselia punca-punca pencemaran bagi memastikan kualiti air sentiasa baik dan tiada unsur-unsur yang boleh mengakibatkan pencemaran berlaku. Pembangunan berhampiran dengan sumber air bawah tanah perlu dikawal supaya tiada impak kurang baik ke atas kualiti air.
181. A–ASK 3
Pemantauan secara berkala perlu dilakukan di kawasan tumpuan seperti jalan utama, kawasan industri, kawasan perniagaan dan kawasan lain yang mempunyai potensi berlakunya pencemaran udara. Kaedah pemantauan lain perlu sentiasa dijalankan seperti AWAS, kerjasama dengan JPJ dan PDRM bagi melakukan ujian ketumpatan asap hitam yang berlebihan ke atas kenderaan diesel.
182. A–ASK 4
Sumber mineral boleh memberi pendapatan kepada kerajaan negeri dan PBT Pasir Mas. Galakkan dan promosi perlu digalakkan bagi
Penyusunan dan pengemasan ruang tempat letak kereta di Bandar Pasir Mas Ruang tempat letak kereta yang lebih tersusun dengan penguatkuasaan yang baik dapat membantu meningkatkan kecekapan pengurusan lalulintas setempat. Oleh itu sistem tempat letak kereta ‘on street ‘ yang lebih kemas dan teratur perlu diwujudkan di kawasan-kawasan berikut: -Jalan di kawasan sekitar pasar -Persimpangan sebelah balai polis
166. A–PKT 4
Di samping itu, kawasan tempat letak kereta berpusat juga boleh diperkenakan di lot-lot kosong yang masih belum dibangunkan yang terletak berhampiran dengan kawasan tumpuan ini. Kawasan tempat letak kenderaan di stesen KTM seharusnya dijadikan contoh ke arah ini. Insentif kepada para pemandu yang meletakkan kereta di kawasan berpusat ini juga harus dipertimbangkan. Ianya harus disokong dengan peyediaan kemudahan pejalan kaki yag baik bagi membentuk integrasi yang efisien bagi pergerakan pejalan kaki.
Pembaikan lorong dan rekabentuk persimpangan di Bandar Pasir Mas Persimpangan Jalan Meranti ke Pasar. Persimpangan Jalan Meranti Jalan Pondok Lan.
167. A–PKT 5
Cadangan Awal
Pemasangan lampu isyarat di beberapa persimpangan utama Beberapa persimpangan di jalan-jalan utama yang memerlukan isyarat persimpangan yang lebih baik. Persimpangan tersebut adalah: -Persimpangan Jalan Persekutuan 129 di Kampung Lemal -Persimpangan Jalan Persekutuan 3 di Banggol Kulim -Persimpangan Jalan Negeri D 26 di Kedai Pohon Buloh
168. A–PKT 6
169. A–PKT 7
Cadangan-cadangan pembaikan di Pusat Bandar Rantau Panjang.
Menyambungkan jalan dari kawasan bazar ke Jalan Persekutuan 3 bagi membentuk satu ‘inner ring road’ kepada rangkaian jalan di Pekan Rantau Panjang.
Melebarkan atau melencongkan Jalan Besar di pusat Bandar Rantau Panjang dijangka akan dapat memberi ruang yang lebih baik untuk lalu lintas yang lebih lancar, namun pertimbangan terhadap aktiviti perniagaan di sepanjang jalan tersebut harus diberi perhatian.
Memberi ruang baru atau mengubahsuai lokasi lorong-lorong ‘checkpoint’ pemeriksaan kastam dan imigresen yang menggunakan Jalan Besar di Pekan Rantau Panjang.
Memperkemaskan sistem tempat letak kereta serta meningkatkan kemudahan pejalan kaki di sepanjang Jalan Besar dan di sekitar bazar dan Pasar Rantau Panjang.
Pengurusan Alam Sekitar
Perkhidmatan Keretapi Dari perspektif ekonomi dan pelancongan, perkhidmatan keretapi antarabangsa dari Pasir Mas ke Rantau Panjang hingga ke Thailand wajar dihidupkan kembali bagi meningkatkan mobiliti penduduk, pekerja, barangan dan pelancong. Untuk itu landasan yang sering
4-27 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Cadangan
Cadangan Awal
Sektor
Kod Cadangan
membolehkan sumber mineral ini diusahasil secara optimum. Kawasan rizab mineral perlu dipelihara sehingga hasil mineralnya diusahasilkan sepenuhnya. 183. A–ASK 5
Sekitar kawasan empangan ini boleh dijadikan sebagai tempat rekreasi dan riadah untuk penduduk tempatan dan pelancong luar. Namun kawalan secara berkala perlu dibuat dan ia perlu dipagar bagi tujuan keselamatan awam dan kualiti air empangan sejajar dengan fungsinya sebagai KSAS.
184. A–ASK 6
Kawasan ini boleh dijadikan sebagai kawasan rekreasi, riadah dan tarikan pelancongan tetapi tiada pembangunan kekal yang dibenarkan. Namun bangunan bersifat sementara seperti tandas, surau dan gerai makan boleh disediakan tetapi sisa buangan perlu dibawa keluar daripada kawasan ini secara berkala.
185. A–ASK 7
Kajian Sosial
Sistem 3R ini perlu dilaksanakan secara menyeluruh dengan menggalakkan penggunaan kaedah 3R di kawasan tumpuan awam seperti di Stesen Keretapi Pasir Mas, taman rekreasi, kawasan pejabat kerajaan, sekolah dan sebagainya.
186. A–ASK 8
Kawasan-kawasan yang telah dikategorikan sebagai KSAS tidak boleh dibangunkan dengan sebarang bentuk pembangunan dan ia akan dikekalkan, dipelihara dan dipulihara untuk menjaga ekosistem, ekologi dan persekitaran yang berkualiti. Sementara kawasan berhampiran KSAS perlu dipantau dan membenarkan aktiviti yang bersesuaian sahaja dijalankan.
187. A–MAM 1
Golongan wanita yang sinonim dengan aktiviti perniagaan boleh diutilisasikan dengan menyediakan dana atau bantuan kewangan bagi membantu mereka yang berpotensi untuk memperbesarkan aktiviti perniagaan mereka bagi meningkatkan tahap ekonomi golongan ini.
188. A–MAM 2
Senario sistem pendidikan di Jajahan Pasir Mas adalah baik dan ia perlu dijadikan titik tolak untuk menjana golongan pelajar yang berkualiti dan
Cadangan Awal seterusnya membentuk golongan ini menjadi komuniti masa hadapan yang berkemahiran serta berpengetahuan tinggi bagi menyumbang dan terlibat di dalam pembangunan di Jajahan Pasir Mas.
189. A–MAM 3
Pihak JKM telah menyalurkan pelbagai bantuan kepada pelbagai golongan sasaran bagi memperbaiki tahap kehidupan mereka. Bantuan ini perlu diperksakan lagi dan pihak lain juga boleh menyalurkan bantuan bagi golongan lain yang berpotensi untuk mengusahakan perusahaan mereka secara komersil bagi menambahkan hasil produk dan seterusnya meningkatkan pendapatan mereka.
190. A–MAM 4
Kadar migrasi yang tinggi mungkin menyebabkan kadar pengangguran yang rendah di Jajahan Pasir Mas. Namun, kadar pengangguran ini perlu diminimumkan dengan menggalakkan pembangunan yang boleh menjana peluang pekerjaan yang besar kepada penduduk tempatan khususnya untuk golongan remaja dan belia bagi mengelakkan mereka daripada terlibat dengan aktiviti tidak bermanfaat dan dalam masalah sosial.
191. A–MAM 5
Penduduk luar bandar perlu didedahkan dengan kerjasama ekonomi yang menjadikan Negeri Kelantan sebagai Hub Makanan Halal di mana mereka boleh menjadi sumber bekalan bahan mentah dan makanan yang telah diproses untuk di pasarkan ke hub tersebut bagi memberi alternatif bagi meningkatkan pendapatan penduduk luar bandar.
4-28 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jadual 4.17 : Matriks Penilaian Cadangan Awal Sektoral Sektor Perspektif Makro, Penduduk Dan Asas Ekonomi
Guna Tanah, Perumahan Dan Petempatan Desa
Pelancongan
Pertanian
Perniagaan Dan Perindustrian\
Kemudahan Masyarakat
Kod Cadangan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
Bilangan Tidak Serasi/Impak Negetif
112.
A–PDK 1
H
H
K
H
P
K
P
H
K
P
P
P
P
K
H
H
H
P
K
0
113.
A–PDK 2
H
H
P
H
P
H
H
H
H
P
P
P
K
P
H
H
H
H
K
0
114.
A–PDK 3
H
H
K
H
K
K
H
H
H
H
P
H
H
K
H
H
H
H
H
0
115.
A–PDK 4
H
H
K
H
P
K
P
H
K
P
P
P
P
K
H
H
H
P
K
0
116.
A–PDK 5
H
H
P
H
H
P
P
H
H
P
P
P
K
H
H
H
H
P
H
0
117.
A–GTH 1
H
H
K
K
K
K
P
H
K
P
P
P
P
P
H
H
K
P
K
0
118.
A–GTH 2
H
H
K
K
K
H
P
H
P
P
P
P
P
P
H
H
K
P
K
0
119.
A–GTH 3
P
P
H
H
H
P
P
K
H
P
P
P
P
H
P
P
P
P
K
0
120.
A–GTH 4
H
H
H
K
H
P
H
H
P
P
P
P
K
K
H
H
H
P
H
0
121.
A–PLC 1
H
H
H
H
K
P
K
H
K
K
P
K
K
H
H
H
K
K
H
0
122.
A–PLC 2
H
H
K
H
K
P
H
H
K
P
P
P
P
H
H
H
P
P
H
0
123.
A–PLC 3
H
H
K
H
P
K
P
H
K
P
P
P
P
H
H
H
K
P
H
0
124.
A–PLC 4
H
H
K
H
P
K
P
H
K
P
P
P
P
H
H
H
K
P
H
0
125.
A–PLC 5
H
H
K
K
K
P
H
P
P
P
P
P
P
P
H
H
H
P
K
0
126.
A–TNI 1
P
P
P
P
P
P
P
H
K
P
P
P
K
P
M
M
P
P
P
2
127.
A–TNI 2
H
H
K
H
P
K
P
H
K
P
P
P
P
H
H
H
K
P
H
0
128.
A–TNI 3
H
H
K
K
K
P
H
K
P
P
P
P
P
P
H
H
K
P
K
0
129.
A–TNI 4
H
H
K
K
K
P
H
K
K
P
P
P
P
P
H
H
K
P
K
0
130.
A–TNI 5
H
H
P
K
P
K
P
H
K
P
P
P
P
P
H
H
K
P
P
0
131.
A–TNI 6
H
H
P
K
P
K
P
H
P
P
P
P
P
P
H
H
P
P
P
0
132.
A–TNI 7
H
H
P
K
P
K
P
H
P
P
P
P
P
P
H
H
P
P
P
0
133.
A–TNI 8
H
H
P
K
K
K
P
H
K
P
P
P
P
P
H
H
H
P
P
0
134.
A–TNI 9
H
H
K
H
P
K
P
H
H
P
P
P
P
H
H
H
K
P
H
0
135.
A–TNI 10
H
H
K
H
P
K
P
H
H
P
P
P
P
H
H
H
K
P
H
0
136.
A–PPI 1
H
H
P
H
K
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
0
137.
A–PPI 2
H
H
P
H
H
H
H
P
K
P
K
K
K
H
H
H
H
H
H
0
138.
A–PPI 3
H
H
K
H
K
P
H
H
K
P
P
P
P
H
H
H
P
P
H
0
139.
A–PPI 4
H
H
K
H
K
P
H
H
K
P
P
P
P
H
H
H
P
P
H
0
140.
A–PPI 5
P
P
K
H
K
P
P
K
K
P
P
P
K
P
H
K
H
P
H
0
141.
A–PPI 6
P
P
K
H
K
P
P
K
K
P
P
P
K
P
H
K
H
P
H
0
142.
A–PPI 7
P
P
P
H
P
P
P
P
K
P
P
P
K
P
K
K
K
P
H
0
143.
A–PPI 8
H
H
P
H
P
H
P
H
K
P
P
P
P
P
H
H
H
P
H
0
144.
A–PPI 9
H
H
H
H
P
H
P
H
K
P
P
P
P
P
H
H
H
P
H
0
145.
A–PPI 10
P
P
K
H
K
P
P
K
K
P
P
P
K
P
H
K
H
P
H
0
146.
A–KMS 1
K
K
K
H
P
H
P
K
P
P
P
P
P
P
K
K
P
P
P
0
147.
A–KMS 2
K
K
K
H
P
H
P
K
P
P
P
P
P
P
K
K
P
P
P
0
148.
A–KMS 3
H
H
K
H
P
H
P
H
P
P
P
P
P
P
K
K
P
P
P
0
149.
A–KMS 4
P
P
K
H
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
0
150.
A–KMS 5
P
H
P
K
P
P
K
K
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
K
0
151.
A–KMS 6
P
H
K
H
K
H
K
H
P
P
P
P
P
P
P
K
K
P
K
0
4-29 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Pusat Bandar Dan Reka Bentuk Bandar
Rekreasi Dan Landskap
Sistem Pengangkutan
Infrastruktur Dan Utiliti
Pengurusan Alam Sekitar
Kajian Sosial
Kod Cadangan
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
Bilangan Tidak Serasi/Impak Negetif
152.
A–KMS 7
P
P
H
H
P
H
P
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
H
0
153.
A–KMS 8
K
P
K
H
P
P
H
K
P
P
P
P
P
P
K
K
K
H
H
0
154.
A–RBB 1
P
P
P
P
P
P
K
P
P
P
P
P
P
H
P
P
P
K
H
0
155.
A–RBB 2
H
H
H
H
P
K
K
K
H
P
P
P
P
H
H
H
H
K
H
0
156.
A–RBB 3
H
H
K
H
P
K
H
H
K
P
P
P
P
P
H
H
H
H
H
0
157.
A–RBB 4
P
H
K
H
K
P
P
K
H
P
H
P
H
H
H
K
H
K
H
0
158.
A–RBB 5
P
H
H
H
K
P
P
K
H
P
H
P
P
H
H
K
H
K
H
0
159.
A–RLK 1
P
P
P
H
P
P
P
K
H
P
P
P
K
H
P
P
P
P
H
0
160.
A–RLK 2
P
P
P
H
P
P
P
K
H
P
P
P
K
H
P
P
P
P
H
0
161.
A–RLK 3
P
P
P
H
P
P
K
H
P
P
P
P
P
H
P
P
P
P
H
0
162.
A–RLK 4
P
H
K
H
K
P
P
K
H
P
H
P
H
H
H
K
H
K
H
0
163.
A–PKT 1
K
K
P
H
P
P
H
P
P
P
P
P
P
H
H
H
H
H
H
0
164.
A–PKT 2
P
P
P
H
H
P
H
H
H
P
P
P
P
H
P
P
P
H
H
0
165.
A–PKT 3
P
P
P
K
P
P
H
P
K
P
P
P
P
H
P
P
P
H
H
0
166.
A–PKT 4
P
P
P
K
P
P
H
P
K
P
P
P
P
H
K
K
K
H
H
0
167.
A–PKT 5
P
P
P
K
P
P
H
P
K
P
P
P
P
H
K
K
K
H
H
0
168.
A–PKT 6
H
H
P
H
P
P
H
K
P
P
P
P
P
H
K
K
K
H
H
0
169.
A–PKT 7
H
H
M
K
P
P
H
H
P
H
P
H
H
P
H
H
H
H
H
1
170.
A–UTI 1
P
P
P
H
H
P
P
K
H
H
P
H
H
K
P
P
P
P
H
0
171.
A–UTI 2
P
P
P
H
H
P
P
K
H
H
H
H
H
H
P
P
P
P
H
0
172.
A–UTI 3
P
P
P
P
P
P
P
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
P
H
0
173.
A–UTI 4
P
P
P
H
H
P
P
P
H
H
K
H
H
K
P
P
P
P
H
0
174.
A–UTI 5
P
P
P
H
H
P
P
P
H
H
H
H
H
H
P
P
P
P
H
0
175.
A–UTI 6
P
P
P
H
P
P
P
P
P
H
P
P
P
P
P
P
P
P
K
0
176.
A–UTI 7
P
P
P
H
P
P
P
P
P
H
P
P
P
P
P
P
P
P
K
0
177.
A–UTI 8
P
P
P
K
K
P
P
H
P
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
0
178.
A–UTI 9
P
P
P
H
P
H
P
P
P
H
P
P
P
P
K
K
K
P
K
0
179.
A–ASK 1
P
P
P
H
H
P
P
P
H
K
H
K
H
K
P
P
P
P
P
0
180.
A–ASK 2
P
P
P
H
H
P
P
P
H
K
H
K
H
K
P
P
P
P
P
0
181.
A–ASK 3
P
P
P
H
H
P
P
P
H
K
H
K
H
K
P
P
P
P
P
0
182.
A–ASK 4
P
P
P
P
P
P
P
P
K
K
K
K
K
K
P
P
H
P
P
0
183.
A–ASK 5
K
P
H
H
H
P
P
H
H
P
H
P
P
H
P
P
P
P
H
0
184.
A–ASK 6
K
K
H
H
H
P
P
H
H
P
H
P
P
H
H
H
K
P
H
0
185.
A–ASK 7
H
H
H
H
H
P
P
H
H
P
H
P
K
H
H
H
H
P
H
0
186.
A–ASK 8
P
P
P
H
H
P
P
H
P
H
P
H
K
P
P
P
P
P
P
0
187.
A–MAM 1
H
H
H
H
P
H
P
H
P
P
P
P
P
P
H
H
K
P
K
0
188.
A–MAM 2
H
K
H
H
P
H
P
H
P
P
P
P
P
P
K
K
P
P
P
0
189.
A–MAM 3
H
H
H
H
P
H
P
H
P
P
P
P
P
P
H
H
K
P
K
0
190.
A–MAM 4
H
H
H
H
P
H
P
H
P
P
P
P
P
P
H
H
H
P
P
0
191.
A–MAM 5
H
H
K
P
H
P
H
P
P
P
P
P
P
P
H
H
H
P
P
0
Sumber : Kajian Penilaian Kemampanan, 2009.
4-30 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
4.6
PENILAIAN KEMAMPANAN PELAN KONSEP DAN STRATEGI
Sektor
Kod
Kajian penilaian kemampanan Pelan Konsep Dan Strategi merupakan peringkat keempat di dalam proses timbal balik bagi kajian RTJ Pasir Mas iaitu selepas penilaian kemampanan di peringkat laporan Awal dan Laporan Penemuan 1 serta Laporan Penemuan 2. Pada peringkat ini pelan konsep pembangunan dan strategi pembangunan mengikut tema perancangan akan dinilai berdasarkan objektif kemampanan.
dicadangkan dengan memberi penekanan terhadap Pusat Pertumbuhan Desa
4.6.1
o Melengkapkan kesemua pusat pertumbuhan dengan
o Merancang pembangunan 11 pusat pertumbuhan desa yang dikenalpasti mengikut potensi setempat seperti penghasilan produk tempatan dan pelancongan
Strategi Pembangunan Mengikut Tema
Strategi pembangunan mengikut tema telah dirangka di mana ia merangkumi sektor utama dan sektor sokongan yang menyokong kepada pembangunan tema tersebut. Berdasarkan kajian yang dijalankan, pembangunan di Jajahan Pasir Mas telah di kategorikan kepada enam tema pembangunan yang terdiri daripada berikut. Tema 1 : Pembangunan Guna Tanah Mampan. Tema 2 : Pembangunan Aksesibiliti Komprehensif. Tema 3 : Pembangunan Pelancongan Kompetetif. Tema 4 : Pembangunan Ekonomi ‘Vibrant’. Tema 5 : Pembangunan Komuniti Sejahtera. Tema 6 : Urustadbir Efisien Dan Cemerlang.
kemudahan dan infrastruktur yang bersesuaian
o Merancangan pembangunan kawasan pelancongan mengikut pusat petempatan bagi mengoptimumkan produk pelancongan dan meningkatkan ekonomi pusat petempatan yang terlibat Perniagaan Dan Perindustrian
Berikut adalah senarai strategi pembangunan yang disediakan mengikut tema perancangan (Jadual 4.18, Jadual 4.19, Jadual 4.20, Jadual 4.21, Jadual 4.22 dan Jadual 4.23).
194. S–PPI 1
Merancang pembangunan perniagaan, penjajaan dan perindustrian secara agihan terancang antara kawasan bandar, pinggir bandar dan luar bandar supaya pembangunan guna tanah ekonomi lebih seimbang dan mampan.
195. S–PPI 2
Meningkatkan penyediaan kemudahan infrastruktur dan utiliti yang sempurna secara menyeluruh ke kawasan pusat petempatan dan zon perindustrian serta kawasan strategik pembangunan bagi memudahkan proses pembangunan dan transformasi ekonomi.
196. S–PPI 3
Meningkatkan penyediaan kemudahan aksesibiliti secara menyeluruh dan memastikan tahap aksesibiliti sentiasa dalam yang baik di semua pusat perniagaan, pusat penjajaan dan zon perindustrian.
197. S–PPI 4
Mengoptimumkan potensi dan kekuatan yang terdapat di Jajahan Pasir Mas sebagai bandar bersempadan dengan Kota Bharu dan Negara Thailand di dalam mempromosikan peluang pertumbuhan ekonomi secara berterusan
198. S–KMS 1
Menyediakan pembangunan kemudahan masyarakat yang bersesuaian dan mencukupi bagi keselesaan penduduk yang tinggal di KRT.
199. S–KMS 2
Penyediaan kemudahan masyarakat perlulah mengambil kira radius kawasan perkhidmatan meliputi radius pusat petempatan dan jarak berjalan kaki bagi memudahkan masyarakat setempat dapat menggunakan kemudahan ini dengan mudah dan selesa.
200. S–KMS 3
Kemudahan masyarakat yang disediakan perlulah secara menyeluruh terutama di kawasan-kawasan petempatan utama, Pusat Petempatan Kecil dan Pusat Pertumbuhan Desa.
201. S–RBB 1
Menggunakan elemen semulajadi bandar sebagai aspek penting elemen bandar yang berfungsi sebagai ‘backdrop bandar’, hujung vista dan nodus bandar.
202. S–RBB 2
Memajukan kawasan persisiran Sungai Kelantan dan Sungai Golok dengan mewujudkan taman rekreasi dengan kemudahan pejalan kaki, menara tinjau, kegiatan kebudayaan, rekreasi dan beriadah
203. S–RBB 3
Pusat bandar akan dibangunkan secara berpusat yang bertujuan untuk mengelakkan berlakunya penyerakan pembangunan tidak terancang
204. S–RBB 4
Mencadangkan pembangunan pusat bandar baru yang mengintegrasikan jalan, landskap, papan tanda, lampu dan kemudahan lain bagi pembentukan visual yang menarik serta memberi keselesaan kepada pengguna
205. S–RBB 5
Memperindah persekitaran kampung tradisi, terutama di sepanjang
Jadual 4.18 : Senarai Strategi Pembangunan Tema 1 : Pembangunan Guna Tanah Mampan Sektor Guna Tanah, Perumahan Dan Petempatan Desa
Kod 192. S–GTH 1
193. S–GTH 2
Membangunkan tanah kosong dan tanah terbiar sepenuhnya menjelang 2020 mengikut guna tanah yang telah ditentukan mengikut zon di dalam gambar rajah zon guna tanah yang dicadangkan kelak o Memastikan tanah pertanian terbiar diusahakan sepenuhnya dengan tanaman komesil yang berpotensi tinggi o Membangunkan semula tanah dibandar-bandar dengan perniagaan dan kawasan rekreasi yang bersesuaian bagi memastikan guna tanah bandar yang efisien o Merancang pembangunan perumahan di kawasan koridor pembangunan yang dikenalpasti bagi memastikan serakan pertumbuhan petempatan yang lebih menyeluruh o Membangunkan perniagaan secara berpusat di pusat pertumbuhan yang telah dikenalpasti o Mengutamakan ‘infill development’ untuk kawasan-kawasan industri yang masih kosong dan tanah yang berpotensi di samping memastikan penyediaan zon penampan yang mencukupi o Merancang guna tanah kawasan lapang dan rekreasi berdasarkan keperluan penduduk, kawasan tadahan dan hierarki yang telah ditetapkan menjelang 2020. o Memelihara guna tanah yang melibatkan kawasan KSAS dengan cadangan sama ada boleh dibangunkan, dibangunkan dengan syarat atau tidak boleh dibangunkan. Membangunkan pusat pertumbuhan mengikut hierarki yang
Kemudahan Masyarakat
Pusat Bandar Dan Reka Bentuk Bandar
4-31 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod
Sektor jalan-jalan masuk utama untuk mempamerkan pemandangan persekitaran yang menarik dan direkodkan di dalam peta minda pelancong
Rekreasi Dan Landskap
206. S–RLK 1
207. S–RLK 2
Infrastruktur Dan Utiliti
Membangunkan kawasan persekitaran sungai dan paya bakau sebagai satu ruang rekreasi utama penduduk sekitar tanpa merosakkan alam semulajadinya serta mampu melindungi kawasan disekitarnya dari kemusnahan akibat bencana alam seperti banjir. Menyediakan kawasan rekreasi dan kawasan lapang yang sesuai dengan keperluan pengguna setempat dengan mengutamakan lokasi dan keadaan persekitarannya terutama kawasan yang berhampiran dengan petempatan dan tumpuan ramai.
208. S–RLK 3
Mewujudkan rangkaian pembangunan landskap yang berterusan berasaskan pada keperluan semasa pengguna serta mengimbangkannya dengan keperluan alam sekitar.
209. S–RLK 4
Memastikan setiap kemudahan rekreasi disediakan untuk masyarakat setempat serta mengambil kira keperluan pelbagai golongan masyarakat dan peringkat umur bagi perancangan rekreasi dan kawasan lapang.
210. S–UTI 1
•
Penyediaan tebatan banjir yang lebih cekap merangkumi penyediaan secara struktur dan bukan struktur bagi membolehkan permasalahan banjir dapat diatasi bagi mengelak berlaku kerugian kepada PBT dalam merancang.
211. S–UTI 2
221. S–ASK 7
Memastikan pengurusan sisa pepejal dan sistem kumbahan mematuhi kehendak alam sekitar serta penyediaan zon penampan bagi pembangunan yang disyaratkan oleh Jabatan Alam Sekitar
222. S–MAM 1
Memastikan pengezonan guna tanah secara mampan dan seimbang mengikut kesesuaian dan kekuatan bagi meningkatkan indeks kemampanan pembangunan.
Jadual 4.19 : Senarai Strategi Pembangunan Tema 2 : Pembangunan Aksesibiliti Komprehensif Sektor
Memulihkan dan menyelenggara jalan yang kurang baik bagi meningkatkan kualiti jalan supaya keadaan jalan sentiasa berkeadaan baik dan selamat.
Pelancongan
225. S–PLC 1
Meningkatkan tahap aksesibiliti ke semua lokasi pelancongan.
Pertanian
226. S–TNI 1
Tebing di kawasan sungai yang mengalami hakisan perlu dipantau keadaannya dari masa ke semasa bagi membolehkan tindakan awal dapat dilakukan sekiranya berlaku sebarang perubahan struktur bagi membolehkan pihak terbabit dapat mengambil tindakan dengan lebih cepat di samping menjimatkan kos penstrukturan semula tebing.
Mening tahap aksesibiliti ke kawasan pertanian khususnya di kawasan pinggir dan luar bandar.
Perniagaan Dan Perindustrian
227. S–PPI 1
Meningkatkan tahap aksesibiliti ke semua rangkaian kawasan perniagaan dan kawasan perindustrian.
Kemudahan Masyarakat
228. S–KMS 1
Meningkatkan tahap aksesibiliti ke semua lokasi kemudahan masyarakat terutama yang di kawasan luar bandar dan tersorok.
Pusat Bandar Dan Reka Bentuk Bandar
229. S–RBB 1
Meningkatkan tahap aksesibiliti rangkaian pejalan kaki dan laluan sikal mesra alam di pusat bandar.
230. S–RBB 2
Meningkatkan tahap aksesibiliti antara bandar.
Rekreasi Dan Landskap
231. S–RLK 1
Meningkatkan tahap aksesibiliti ke lokasi kawasan rekreasi dan kawasan lingkaran hijau.
Sistem Pengangkutan
232. S–PKT 1
Mengekalkan kepentingan laluan dari Tanah Merah-Pasir Mas-Kota Bharu sebagai antara laluan utama lalu lintas utara-selatan (‘inter’, ‘intra district’ dan ‘state’).
233. S–PKT 2
Mengekalkan Rantau Panjang sebagai pintu bagi laluan antarabangsa Malaysia-Thailand dengan program-program peningkatan berterusan.
234. S–PKT 3
Bandar Pasir Mas Mewujudkan satu rangkaian ‘middle ring road’ bagi pusat bandar Pasir Mas (jangka pendek) dan ‘outer ring road’ (bagi jangka panjang).
213. S–UTI 4
Penyediaan incinerator perlu dipercepatkan bagi menggantikan kaedah pelupusan semasa yang digunakan bagi membolehkan penjimatan ruang guna tanah dapat dicapai secara menyeluruh bagi pengurusan pelupusan sisa pepejal. Pembangunan kemudahan infrastruktur seperti bekalan air, bekalan elektrik dan telekomunikasi perlu mengikut piawaian perancangan yang telah ditetapkan dalam garis panduan penyediaan infrastruktur bagi membolehkan keseimbangan pembangunan dapat dicapai. Menggalakkan kualiti alam sekitar dan persekitaran hidup yang sihat, selamat dan produktif di samping meningkatkan kualiti air dan udara yang mampan
216. S–ASK 2
Mengawal selia secara berkala dan berterusan semua sumber alam sekitar supaya sentiasa terkawal dan terpelihara
217. S–ASK 3
Merancang pembangunan guna tanah yang respon kepada kehendak alam sekitar dan tidak mengabaikan sistem ekologi dan biologi semulajadi
218. S–ASK 4
Mengusahasilkan produk sumber semulajadi secara terancang dan sinergistik serta mesra alam supaya tidak menimbulkan komplikasi ke atas kualiti alam sekitar
219. S–ASK 5
Mengekalkan, memelihara dan memulihara kawasan yang dikategorikan sebagai KSAS bagi memastikan impak ke atas sistem semulajadi tidak dikacau ganggu dan terkawal
Guna Tanah, Perumahan Dan Petempatan Desa
Kod
224. S–GTH 2
Mengawal pembangunan guna tanah di sekitar KSAS supaya tidak menjanakan impak bagi memastikan kelestariannya
Menaiktaraf jalan mengikut kesesuaian tahap penggunaan dengan mengutamakan tiga jaringan koridor yang dikenalpasti iaitu Koridor Pasir Mas - Rantau Panjang, Koridor Pasir Mas - Tumpat dan Koridor Pasir Mas - Tanah Merah
Penyediaan kemudahan sistem pembetungan berpusat perlu disegerakan bagi mengelakkan berlaku pencemaran secara terus menerus serta membolehkan persekitaran mampan dapat dicapai secara sepenuhnya.
215. S–ASK 1
Kajian Sosial
220. S–ASK 6
223. S–GTH 1
212. S–UTI 3
214. S–UTI 5
Pengurusan Alam Sekitar
Kod
o o
rangkaian di dalam bandar dan
‘Middle Ring Road’ melibatkan Jalan ‘fly over’ baru (bomba)Kg Kubang Panjang- Jalan Hospital/Jalan Meranti. ‘Outer Ring Road’ melibatkan Cadangan ‘by pass’ (fasa1 dan 2).
Mewujudkan sebuah Hub Pengangkutan Awam merangkumi perkhidmatan bersepadu keretapi, bas henti-henti dan kereta sewa – Di tapak-tapak terminal KTM, Bas dan Teksi sedia ada di Jalan Masjid Lama.
4-32 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod
Sektor
235. S–PKT 4
Menjadikan Cadangan Terminal Pengangkutan Baru di Bandar Tasek Raja sebagai Terminal Ekspres Jajahan, khusus bagi perkhidmatan Bas Ekspres jarak jauh. Ianya juga perlu disokong oleh perkhidmatan teksi/kereta sewa.
Kod 246. S–PLC 8
Menggalakkan pelancongan bandar atau ‘urban tourism’ di kawasan pusat bandar yang strategik sebagai transit dalam pakej pelancongan.
Pertanian
247. S–TNI 1
Menggalakkan kawasan pertanian yang berpotensi diketengahkan sebagai produk pelancongan.
Menggalakkan ‘centralised off street parking’ di kawasan pusat Bandar.
Perniagaan Dan Perindustrian
248. S–PPI 1
Menggalakkan aktiviti perniagaan dan perindustrian yang boleh menyediakan keperluan harian pelancong dan dipromosikan sebagai produk pelancongan.
Mewujudkan rangkaian pejalan kaki yang baik dan jelas menghubungkan komonen-komponen utama aktiviti di pusat bandar dengan tempat letak kenderaan berpusat dan terminal pengangkutan awam.
Kemudahan Masyarakat
249. S–KMS 1
Menyelaras, memantau dan menyelenggara kemudahan masyarakat seperti kemudahan keagamaan yang menjadi salah satu faktor tarikan pelancong ke KRT.
Pusat Bandar Dan Reka bentuk Bandar
250. S–RBB 2
Menyediakan elemen reka bentuk bandar yang menarik dan mempunyai imej Pasir Mas di lokasi pelancongan bagi meningkatkan daya tarikan pelancongan.
251. S–RBB 3
Memastikan semua lokasi pelancongan dilengkapi dengan elemen pencahayaan bagi dan menzahirkan suasana selamat dan selesa kepada pelancong termasuk pada waktu malam.
252. S–RLK 1
Menyediakan kemudahan kawasan rekreasi dan landskap yang bercirikan Pasir Mas untuk keperluan penduduk setempat serta berupaya menjadi kawasan anjuran untuk aktiviti bermusim yang sinonim dengan budaya setempat sebagai penarik kepada kawasan ini.
253. S–RLK 2
Mewujudkan kawasan-kawasan rekreasi pinggir air sebagai satu daya tarikan baru dan aset yang dapat menarik pelancong dalam dan luar negara
254. S–RLK 3
Meningkatkan kualiti kemudahan asas di kawasan rekreasi supaya dapat memenuhi kehendak pengguna setempat dan pelancong luar
255. S–RLK 4
Menaiktaraf reka bentuk landskap di semua kawasan lokasi pelancongan bagi meningkatkan daya tarikan pelancongan.
256. S–RLK 5
Menyediakan satu perancangan yang bertepatan dengan keperluan setempat dan sektor pelancongan rekreasi terutama di kawasan penempatan dan perbandaran dengan memastikan kualiti alam semulajadi kawasan tersebut terpelihara.
257. S–RLK 6
Memastikan kawasan-kawasan pelancongan di kawasan yang mempunyai nilai alam sekitar sekitar yang tinggi seperti di kawasan tasik, danau dan sungai direka bentuk sebagai pemangkin dalam menghubungkan manusia dan alam sekitar
Pengurusan Alam Sekitar
258. P–ASK 1
Memastikan kualiti alam sekitar di kawasan pelancongan sentiasa terpelihara.
Kajian Sosial
259. P–MAM 1
Memastikan tahap kemampanan setiap produk pelancongan sentiasa berada pada indeks kemampanan yang baik.
Bandar Rantau Panjang Mewujudkan suatu rangkaian jalan raya ‘ring road’ yang lebih jelas di bandar Rantau Panjang. Ini melibatkan peningkatan/pelebaran Jalan Besar di pesisir Sg Golok, pembinaan Jalan Baru (sedang dbina) dari Banggol Kulim ke Rantau Panjang termasuk peningkatan persimpangan-persimpangan yang terlibat.
Mewujudkan sebuah Terminal Pengangkutan Awam Baru (bas ekspres, henti-henti dan teksi - berhampiran pasar raya Maidin.
Mewujudkan rangkaian pejalan kaki yang jelas dan baik menghubungkan bazar, pasar, pasar raya dengan tempat letak kenderaan serta kemudahan pengangkutan awam.
Infrastruktur Dan Utiliti
236. S–UTI 1
Pengurusan Alam Sekitar
237. S–ASK 1
Meningkatkan tahap aksesibiliti ke semua lokasi KSAS bagi tujuan penyelenggaraan.
Kajian Sosial
238. S–MAM 1
Memperkasakan aksesibiliti secara komprehensif bagi meningkatkan indeks kemampanan pembangunan.
Rekreasi Dan Landskap
Menyelenggara rangkaian aksesibiliti menuju ke pusat perlupusan sampah supaya sentiasa berkeadaan baik dan bersih.
Jadual 4.20 : Senarai Strategi Pembangunan Tema 3 : Pembangunan Pelancongan Kompetitif Sektor Pelancongan
Kod 239. S–PLC 1
Membangunkan produk pelancongan yang mempunyai kekuatan, keunikan dan ciri-ciri keaslian sebagai produk bertaraf dunia.
240. S–PLC 2
Meningkatkan pembangunan produk dan pelancongan yang inovatif dan berdaya saing.
241. S–PLC 3
Mempergiatkan program pemasaran dan promosi serta kempen di peringkat tempatan, nasional dan antarabangsa secara komprehensif, konsistan dan berdaya saing.
242. S–PLC 4
Membekalkan informasi terperinci setiap produk pelancongan kepada pelancong dan menyediakan pusat informasi pelancongan di kawasan strategik.
243. S–PLC 5
Memastikan pengawalan kualiti perkhidmatan dan kemudahan sokongan pelancongan dipantau dan diselenggara secara berkala.
244. S–PLC 6
Meningkatkan tahap aksesibiliti, penyediaan kemudahan asas dan awam ke lokasi produk-produk pelancongan sempurna dan diselenggara dengan baik.
245. S–PLC 7
Mempertingkatkan tahap kemudahsampaian pelancong ke destinasi pelancongan melalui rangkaian sistem pengangkutan awam yang efektif, selamat dan efisien.
perkhidmatan
4-33 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jadual 4.21 : Senarai Strategi Pembangunan Tema 4 : Pembangunan Ekonomi ‘Vibrant’ Sektor Perspektif Makro, Penduduk Dan Asas Ekonomi
260. S–PDK 1
Membasmi kemiskinan khususnya di kawasan luar bandar dan mempertingkatkan tahap pendapatan isi rumah
261. S–PDK 2
Menyeimbangkan agihan pembangunan ekonomi secara strategik antara kawasan tumpuan pembangunan utama dan kawasan pinggirannya
262. S–PDK 3
Meningkatkan bilangan penduduk perbandaran bagi memastikan mereka dapat menikmati kemudahan asas dan awam yang sempurna serta persekitaran ekonomi yang ’vibrant’
263. S–PDK 4
Mengoptimumkan penggunaan rizab guna tenaga secara terancang dengan menjanakan peluang pekerjaan di pelbagai peringkat umur dan pelbagai peringkat tahap pendidikan
264. S–PDK 5
Menggalakkan pelaburan masuk secara berterusan supaya kadar pertumbuhan purata pendapatan (KPPT) dapat menokok secara konsisten
265. S–PDK 6
Guna Tanah, Perumahan Dan Petempatan Desa
Menggalakkan penduduk terlibat dalam pembekalan produk makanan halal sama ada pembekal bahan mentah, bahan telah diproses dan bahan yang telah dibingkus untuk dipasarkan ke Halal Hub Pasir Mas
266. S–PDK 7
Mengutilisasikan kekuatan dan potensi yang ada serta menangani kelemahan dan ancaman yang berlaku ke atas pertumbuhan ekonomi di peringkat tempatan dan peringkat jajahan
267. S–GTH 1
Membangunkan koridor pembangunan perniagaan mengikut pusat tumpuan ekonomi dalam jajahan
268. S–GTH 2
Pertanian
Kod penggunaan tanah sawah untuk pengeluaran padi dimaksimumkan. 272. S–TNI 2
273. S–TNI 3
Mempertingkatkan penanaman secara komersil beberapa jenis tanaman buah-buahan, sayur-sayuran, tanaman singkat masa dan tanaman rempah yang mampu memberi nilai pengeluaran yang tinggi. o Mengkomersilkan aktiviti pertanian menggunakan kaedah pengurusan dan teknologi moden.
o
Memberi fokus kepada tanaman sayuran dan tanaman singkat masa yang mempunyai nilai pengeluaran per hektar yang tinggi seperti cili, timun, sawi, kacang panjang, kacang buncis, terung, kacang tanah, jagung, ubi kayu, ubi keledek dan sebagainya di lokasi yang sesuai.
o
Menjalankan projek berkelompok buah-buahan yang mampu mengeluarkan nilai pengeluaran per hektar yang tinggi seperti limau madu, pisang, nenas, tembikai, durian, dokong, salak dan sebagainya di lokasi yang sesuai.
Mengstrukturkan semula sistem pengeluaran pertanian agar lebih bersifat komersil, berdaya maju, moden dan mampan. o Memantapkan kaedah pengusahaan kawasan pertanian khususnya kawasan penanaman padi melalui pembentukan estet pertanian dengan cara mengelompokkan kebun-kebun kecil di bawah satu skim dan dikendalikan secara komersil.
o Menggalakkan penggunaan kaedah dan jentera pertanian o
o
Pelancongan
Sektor
Kod
Merancang pembangunan perniagaan dan perkhidmatan secara berkelompok terutamanya dijaringan Bandar Pasir Mas – bandar Tasek Raja – Bandar Baru Pasir Mas, jaringan Taman Hub Halal – Kawasan Perindustrian Apam dan jaringan dalam lingkungan sempadan Pekan Rantau Panjang
moden bagi meningkatkan produktiviti dan pendapatan petani
o Memberikan bimbingan dan bantuan latihan serta subsidi kepada penduduk untuk meningkatkan produktiviti pertanian. 274. S–TNI 4
Memusatkan dan membangunkan perniagaan dan perkhidmatan di petempatan terpilih mengikut hierarki
Membangunkan tanah pertanian secara integrasi melalui kepelbagaian aktiviti dan tanaman o Membangunkan tanah pertanian terbiar dengan kajian pembangunan pertanian secara terperinci o Mengekalkan kawasan penanaman padi bagi memastikan hasil pengeluaran padi yang berterusan
269. S–PLC 1
Mengetengahkan produk pelancongan yang berasaskan pertanian dan kawasan luar bandar sebagai sumber ekonomi ‘vibrant’ penduduk di kawasan pinggir dan luar bandar.
270. S–PLC 2
Memperkukuhkan produk pelancongan, memperkasakan promosi pelancongan serta menyediakan kemudahan asas dan kemudahan sokongan yang sempurna bagi menjadi pelancongan sebagai asas ekonomi utama dan ‘vibrant’.
271. S–TNI 1
Mengekalkan dan mempertingkatkan keupayaan kawasan KADA sebagai kawasan tanaman padi utama. o Memastikan tiada penukaran kegunaan tanah dibenarkan ke atas kawasan tanaman padi dalam Wilayah KADA.
o Mengusahakan penanaman padi yang berkualiti tinggi bagi memenuhi keperluan tempatan.
o Meningkatkan kemudahan infrastruktur bagi memastikan
Menentukan zon pertanian pelbagai dimajukan sebagai kawasan pertanian bercampur dan tanaman kelapa sawit dan getah diintegrasikan dengan ternakan ruminan. o Menggalakkan tanaman jangka pendek ditanam supaya hasil dapat dikeluarkan dalam masa yang sesuai atau hasil dapat dipercepatkan keluarannya
o
275. S–TNI 5
Memaksimumkan penggunaan tanah yang berpotensi untuk pertanian meliputi tanaman padi, getah dan kelapa sawit serta tanaman buah-buahan dan sayur-sayuran.
Menentukan Zon Penternakan di kawasan yang mempunyai kelebihan lokasi daripada segi kemudahan infrastruktur, kedapatan padang ragut dan sumber air yang sesuai serta mengintegrasikan kawasan tanaman getah dan kelapa sawit dengan ternakan ruminan. o Mencadangkan Zon Penternakan di sebahagian daripada tanah rizab Jabatan Perkhidmatan Veterinar yang mempunyai potensi.
o Mencadangkan semua kawasan kelapa sawit yang berpotensi menjalankan aktiviti penternakan secara integrasi selaras dengan cadangan aktiviti penternakan dalam projek ECER.
o Mencadangkan zon penternakan burung walit di kawasan penanaman padi yang mempunyai potensi untuk aktiviti tersebut
4-34 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod 276. S–TNI 6
277. S–TNI 7
278. S–TNI 8
Sektor
Menentukan Zon Industri Akuakultur (ZIA) di beberapa lokasi yang mempunyai badan air yang berpotensi serta mewujudkan zon akuakultur di lokasi-lokasi yang mempunyai kelebihan lokasi dan kemudahan infrastruktur. o Mencadangkan Zon Industri Akuakultur (ZIA) di kawasan Danau To’ Uban dan di Tasik Kwong.
belah di kawasan ini. 289. S–RBB 4
Perletakan Bandar Pasir Mas yang bersebelahan dengan Sungai Kelantan merupakan aset untuk membangunkan kawasan rekreasi utama yang menarik iaitu dengan mewujudkan kawasan pembangunan berhadapan sungai (water front).
290. S–RBB 5
Bandar Baru Pasir Mas merupakan kawasan yang berpotensi membangun kerana ianya akan menjadi pusat pentadbiran utama Jajahan Pasir Mas, kerana pejabat pentadbiran yang terdapat di dalam Bandar Pasir Mas lama akan dipindah di kawasan ini.
291. S–RBB 6
Membangunkan sebuah pasar borong pertanian dan rangkaian kemudahan pemasaran berbagai hierarki yang terstruktur untuk memudahkan pemasaran hasil pertanian, penternakan dan akuakultur.
Menjadikan pembangunan di setiap petempatan utama di dalam jajahan Pasir Mas secara berpusat, bagi mengelakkan pembangunan secara sejajar (linear), terutama di bandar Pasir Mas. Manakala bagi petempatan Rantau Panjang yang merupakan pusat perdagangan akan dikawal secara berpusat.
292. S–RBB 7
Menggalakkan penglibatan sektor swasta secara lebih aktif dalam pembangunan pertanian komersil. o Memantapkan sistem pengurusan awam bagi menggalakkan penyertaan sektor swasta dalam memajukan sektor pertanian.
Menggalakkan kewujudan kawasan perdagangan khusus (specialised commercial area) di dalam kawasan bandar disokong dengan mercu tanda, perabot jalan dan landskap yang menarik serta unik daripada yang lain.
293. S–RBB 8
Memperbaiki sistem sirkulasi supaya ianya lebih lancar dan sistematik tanpa menyebabkan kesesakan dan konflik.
o Mewujudkan insentif dan kemudahan sokongan yang lebih
294. S–RBB 9
Menggalakkan agensi dan organisasi kerajaan menjalankan penyelidikan dan pembangunan (R&D) dalam pembangunan pertanian.
Meningkatkan kualiti visual bandar terutama di setiap pintu masuk ke Jajahan Pasir Mas serta laluan-laluan utama di setiap kawasan petempatan utama.
295. S–RBB 10
Memperkukuhkan aktiviti perniagan dan penjajaan terancang bagi setiap pusat perniagaan mengikut hierarki pusat perniagaan dengan mengambil kira faktor tumpuan penduduk.
Memajukan kawasan pesisiran sungai dan taman-taman rekreasi dengan kemudahan pejalan kaki, menara tinjau, kegiatan kebudayaan, rekreasi dan beriadah.
296. S–RBB 11
Meningkatkan kualiti visual pada waktu malam melalui pengcahayaan dengan memasang lampu hiasan bagi menceriakan suasana di setiap kawasan yang strategik
297. S–MAM 1
Memastikan semua sektor ekonomi bekerjasama bagi menjana ekonomi ‘vibrant’ bagi mencapai indeks kemampanan yang baik.
o
Mencadangkan kawasan ternakan akuakultur di beberapa lokasi sungai dan tali air yang sesuai.
o
Mencadangkan zon akuakultur di kawasan tanah rendah yang mempunyai sumber air yang sesuai
menarik bagi menggalakkan penyertaan sektor swasta. 279. S–TNI 9
Perniagaan Dan Perindustrian
280. S–PPI 1
281. S–PPI 2
282. S–PPI 3
283. S–PPI 4
Kemudahan Masyarakat
Pusat Bandar Dan Reka bentuk Bandar
Kod
Menyediakan ruang lantai aktiviti perniagaan dan penjajaan daripada pelbagai skala dan kemampuan bagi memenuhi keperluan peniaga kecil, sederhana dan besar. Mempergiatkan pertumbuhan aktiviti perindustrian di kawasan zon perindustrian terancang dan kawasan strategik pembangunan perindustrian bagi menjana peluang pekerjaan dan ekonomi serta bertindak sebagai pemangkin pembangunan di peringkat tempatan dan jajahan. Memberi rangsangan ekonomi kepada peniaga dan pengusaha industri di dalam menggalakkan, membesarkan dan memodenkan aktiviti ekonomi.
284. S–KMS 1
Memastikan pembangunan yang terletak berhampiran dengan sungai perlu mematuhi garis panduan pembangunan berhadapan dengan sungai.
285. S–KMS 2
Kemudahan masyarakat seperti sekolah, masjid dan sebagainya perlu disediakan dengan mencukupi bagi menampung permintaan mengikut semua sektor bagi membolehkan pembangunan ekonomi secara ‘vibrant’ dapat dicapai secara menyeluruh
286. S–RBB 1
Menyediakan elemen-elemen bandar yang jelas bagi mengukuhkan karektor bandar seperti penyediaan nodus dan mercu tanda bandar
287. S–RBB 2
Mewujudkan ruang-ruang awam dan di pusat bandar yang selesa dan selamat bagi menjana aktiviti bandar yang aktif
288. S–RBB 3
Bandar Rantau Panjang akan terus menjadi pusat perdagangan utama di dalam Jajahan Pasir Mas kerana ia menjadi tumpuan pengunjung sama ada dari dalam atau luar negara bagi membeli-
Kajian Sosial
Jadual 4.22 : Senarai Strategi Pembangunan Tema 5 : Pembangunan Komuniti Sejahtera Sektor Guna Tanah, Perumahan Dan Petempatan Desa
Kemudahan Masyarakat
Kod 298. S–GTH 1
Menyelaras perancangan dan penyediaan kemudahan awam dan asas serta meningkatkan kemudahan sedia ada.
299. S–GTH 2
Memastikan peletakan kemudahan awam dan asas dirancang mengikut tumpuan penduduk dengan mengambil kira tahap kemudahsampaian kepada pengguna terutama di kawasan pinggir dan luar bandar.
300. S–GTH 3
Menyediakan kepelbagaian kemudahan kawasan rekreasi yang mencukupi untuk mewujudkan kawasan KRT yang lebih menjamin komuniti sejahtera.
301. S–KMS 1
Pembangunan kemudahan masyarakat perlu disediakan secara menyeluruh dengan mengambil kira jenis pembangunan yang dirancang serta kawasan petempatan penduduk bagi menyokong kepada kesejahteraan dalam sesebuah komuniti.
302. S–KMS 2
Perancangan dan penyediaan kemudahan masyarakat perlu mematuhi prinsip-prinsip yang telah ditetapkan dalam Garis Panduan Kemudahan Masyarakat yang telah dikeluarkan oleh JPBD bagi membolehkan prinsip-prinsip keseimbangan pembangunan
4-35 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod
Sektor dapat dicapai.
303. S–KMS 3
304. S–KMS 4
305. S–KMS 5
Pusat Bandar Dan Reka bentuk Bandar
306. S–RBB 1
Menyediakan kemudahan seperti kompleks komuniti bagi membolehkan penduduk menjalankan aktiviti interaksi sosial dan perhubungan kejiranan dapat dieratkan dengan aktiviti-aktiviti yang dianjurkan. Kemudahan keagamaan seperti rumah ibadat perlu diselaraskan dengan menyediakan program-program kesedaran kepada penduduk terutamanya golongan remaja bagi mendekati asas pendidikan moral dan sebagainya untuk mengelakkan permasalahan sosial dapat diatasi secara sepenuhnya. Penyediaan kemudahan dewan, balai raya perlu dititikberatkan sebagai satu aset kepada menggalakkan interaksi sosial sesama penduduk dalam menjalankan aktiviti-aktiviti kemasyarakatan seperti kenduri, majlis ilmu, sebaran maklumat dan sebagainya. Menggunapakai konsep Bandar Selamat di dalam rekabentuk ruang-ruang awam.
307. S–RBB 2
Meningkatkan tahap interaksi dan pertalian di antara bangunan dan ruang awam bagi meningkatkan keberkesanan penggunaan.
308. S–RBB 3
Memastikan daerah dan ruang bandar dihubungkan oleh sistem ’connectivity’ yang jelas.
309. S–RBB 4
Membentuk ruang bandar yang menarik dan selamat dengan pembentukkan imej dan karektor yang dapat memberi ‘sense of place’ dan mewujudkan ‘sense of enclosure’ secara fizikal mahupun secara semulajadi.
310. S–RBB 5
311. S–RBB 6
312. S–RBB 7
Rekreasi Dan Landskap
Infrastruktur Dan Utiliti
Bandar Pasir Mas akan dijadikan sebagai kawasan yang menjurus kepada aspek kebudayaan dan warisan kerana mempunyai senibina bangunan yang bersejarah dan menarik supaya ianya tidak akan dipinggirkan apabila wujudnya Bandar Pasir Mas Baru. Menjadikan pembangunan di setiap petempatan utama di dalam Jajahan Pasir Mas secara berpusat, bagi mengelakkan pembangunan secara sejajar (linear), terutama di Bandar Pasir Mas. Manakala bagi petempatan Rantau Panjang yang merupakan pusat perdagangan akan dikawal secara berpusat. Menggalakkan pengwujudan kawasan perdagangan khusus (specialised commercial area) di dalam kawasan bandar disokong dengan mercu tanda, perabot jalan dan landskap yang menarik serta unik daripada yang lain.
Kod 319. S–RBB 14
Mencadangkan ciri-ciri senibina yang mempunyai identiti yang tersendiri serta menarik dan berfungsi mengintegrasikan masyarakat seperti plaza awam dan laluan pejalan kaki
320. S–RLK 1
Menyediakan kemudahan rekreasi dan sukan seperti taman rekreasi dan gelanggang sukan untuk setiap pusat petempatan utama supaya keperluan penduduk setempat dan sekitarnya dapat dipenuhi.
321. S–RLK 2
Mewujudkan lebih banyak kawasan rekreasi dan sukan berskala kecil untuk kawasan-kawasan petempatan kecil dan desa yang tidak mempunyai kemudahan tersebut untuk menggalakkan lagi aktiviti sihat di kalangan penduduk kawasan tersebut.
322. S–RLK 3
Memastikan setiap kemudahan seperti gelanggang dan taman permainan sedia ada di perbaiki dan di naik taraf untuk memastikan aktiviti-aktiviti sosial yang sihat terus berkembang dan mengurangkan aktiviti-aktiviti yang tidak berfaedah.
323. S–RLK 4
Menyediakan landskap lembut dan kejur yang sesuai dengan suasana persekitaran dan imej Pasir Mas sebagai daya penarik kepada kawasan tersebut serta dapat meningkatkan kualiti pemandangannya.
324. S–UTI 1
Pembangunan tebatan banjir perlu disegerakan bagi membolehkan masalah banjir yang kerap kali melanda KRT dapat diminimakan serta mengurangkan kos perbelanjaan akibat kerugian yang perlu ditanggung akibat daripada banjir tersebut.
325. S–UTI 2
Memastikan sistem perparitan tertutup di kawasan pembangunan perumahan dan perdagangan bagi mengelakkan pembuangan sampah.
326. S–UTI 3
Penyediaan sistem pelupusan sampah yang lebih efektif seperti ‘sanitary landfill’ dan serta penyediaan sistem pelupusan sampah seperti ‘incinerator’ bagi meminimakan penggunaan tanah.
327. S–UTI 4
Menyediakan pusat pengumpulan sisa terjadual khas di kawasan perindustrian supaya pembuangan sisa dapat dikawal dan diuruskan dengan mudah dan selamat.
328. S–UTI 5
Menyediakan sistem pembetungan berpusat di KRT berdasarkan pada jarak dan kepadatan penduduk.
329. S–UTI 6
Pembangunan Bandar Baru Pasir Mas dan Bandar Tasek Raja dilihat sebagai satu skala sederhana besar yang memerlukan penyediaan PPU khas bagi memastikan keperluan pengguna dapat dipenuhi.
313. S–RBB 8
Bagi susun atur di setiap petempatan-petempatan utama di KRT Pasir Mas akan di susun atur semula terutama bagi bangunanbangunan lama secara berperingkat dan teratur melalui kawalan tertentu.
330. S–UTI 7
Meningkatkan tahap penyediaan kemudahan infrastruktur dan utiliti di kawasan-kawasan yang berpotensi untuk dibangunkan berdasarkan pada potensi pembangunan perumahan, perniagaan dan juga industri.
314. S–RBB 9
Menyediakan kemudahan dan mobiliti bagi keperluan OKU
331. S–UTI 8
315. S–RBB 10
Memperbaiki sistem sirkulasi supaya ianya lebih lancar dan sistematik tanpa menyebabkan kesesakan dan konflik.
Meningkatkan tahap penyediaan bekalan air bagi membolehkan kemudahan ini dapat dinikmati sepenuhnya oleh penduduk di KRT.
332. S–UTI 9
Perkongsian dan perancangan penyediaan menara pemancar telekomunikasi akan dilakukan bagi mengurangkan kos, penggunaan tanah yang minima dan lokasi perletakkan yang bersesuaian.
333. S–MAM 1
Menghala tujukan pembangunan guna tanah mampan yang serasi dengan persekitaran sosial semasa dan mampu mengunjurkan pembangunan yang lestari.
334. S–MAM 2
Menggalakkan persekitaran hidup yang berkualiti dan selesa supaya dapat menjana komuniti sejahtera bagi penduduk bandar, pinggir bandar dan luar bandar
335. S–MAM 3
Mengawal dan memantau permasalahan sosial yang berlaku
316. S–RBB 11
Memperkukuhkan rangkaian pejalan kaki terutama yang menghubungkan kawasan transit nodus dan tumpuan aktiviti bandar dengan reka bentuk yang selesa dan selamat.
317. S–RBB 12
Meningkatkan kualiti visual bandar terutama di setiap pintu masuk ke Jajahan Pasir Mas serta laluan-laluan utama di setiap kawasan petempatan utama.
318. S–RBB 13
Menggunakan elemen semulajadi bandar sebagai aspek penting elemen bandar yang berfungsi sebagai ‘backdrop bandar’, hujung vista dan nodus bandar.
Kajian Sosial
4-36 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod
Sektor
Kod
dikalangan penduduk khususnya kumpulan sasaran golongan pelajar, remaja dan belia supaya tidak terjebak dengan kegiatan tidak berfaedah 336. S–MAM 4
Menyediakan aktiviti dan program sosial untuk semua peringkat kumpulan sasaran bagi mengisi masa lapang mereka dengan kegiatan yang bermanfaat
337. S–MAM 5
Membentuk persekitaran kehidupan penduduk yang seimbang antara aktiviti ekonomi dan aktiviti sosial bagi memupuk nilai-nilai murni dalam institusi kekeluargaan dan kemasyarakatan
338. S–MAM 6
Menyediakan penduduk tempatan yang mempunyai nilai modal insan yang tinggi dan tidak mudah terpengaruh dengan unsur tidak baik melalui sistem pendidikan yang baik, hubungan komuniti yang bestari dan pembangunan guna tanah yang mampan
339. S–MAM 7
Merancang cadangan dan program pembangunan yang berdaya saing dan berdaya laksana mengikut keupayaan dan kekuatan semasa
340. S–MAM 8
-
o
Pengurusan Dan Perlaksanaan
Melaksana Pembangunan Secara Usahasama Dengan Pihak Swasta Dan Antara Agensi o Agensi pelaksana dan pembangunan peringkat jajahan dicadang melaksana projek-projek berdaya maju secara usahasama dengan pihak swasta atau agensi lain.
344. S–PPL 4
Penglibatan Masyarakat dalam Perancangan dan Tadbir Urus Bandar o Memastikan penglibatan orang awam dalam pelaksanaan RT o Mewujudkan badan khas yang melibatkan pembabitan penduduk tempatan untuk memantau pelaksanaan RT
345. S–PPL 5
Memantau dengan berterusan Pelaksanaan RT o MDPM bertindak sebagai agensi utama bagi memantau pelaksanaan pembangunan jajahan. Dengan ini juga, MDPM menjadi sekretariat bagi badan khas yang akan ditubuhkan untuk pemantau pembangunan yang akan melibatkan juga wakil penduduk tempatan.
Memastikan komponen-komponen pembangunan komuniti sejahtera disediakan mengikut keperluan dan kesesuaian bagi mencapai indeks kemampanan yang baik.
Kod 341. S–PPL 1
342. S–PPL 2
Pengukuhan keupayaan institusi-institusi pelaksana bagi pembangunan bersepadu Jajahan Pasir Mas
o
Menyelaraskan bidang tugas pelaksanaan antara agensi/jabatan bagi mengurangkan pertindihan tugas dan pembaziran sumber dengan meningkatkan peranan jawatankuasa sedia ada supaya lebih berkesan
o
Pelaksanaan projek-projek pembangunan secara bersepadu dengan Majlis Daerah Pasir Mas sebagai agensi penyelara
Pengukuhan keupayaan MDPM o Memantapkan kedudukan kewangan MDPM melalui Guna penuh sumber sedia ada untuk menjana sumber pendapatan Mempertingkatkan kutipan cukai taksiran Menyemak semula kadar sewa dan kadar bayaran perkhidmatan Mengenalpasti sumber baru yang mampu meningkatkan kewangan Majlis Menilai semula hartanah Majlis sebagai sumber menjana
4.6.2
Meningkatkan keupayaan pentadbiran, pelaksanaan dan penguatkuasaan melalui Pengambilan pegawai pengurusan dan perancangan berkelayakan dan profesional Menambah bilangan kakitangan sokongan dan penguatkuasaan Menerapkan amalan urus tadbir cekap melalui pendidikan dan latihan berterusan dan meningkatkan kesedaran Mendapatkan pegawai profesional secara pinjaman dari Kerajaan Persekutuan atau Kerajaan Negeri untuk perancangan dan pengurusan aktiviti pelancongan dan ekonomi
343. S–PPL 3
Jadual 4.23 : Senarai Strategi Pembangunan Tema 6 : Urustadbir Efisien Dan Cemerlang Sektor
projek dan pendapatan Menggalak kemasukan pelaburan baru ke Pasir Mas
Penilaian Kemampanan
Setelah strategi pembangunan dibentuk mengikut tema pembangunan, maka penilaian kemampanan akan dijalankan. Penilaian dibuat bagi setiap strategi tersebut terhadap 19 objektif kemampanan yang melibatkan lapan objektif kemampanan sosial, enam objektif kemampanan alam sekitar dan lima objektif kemampanan ekonomi. Berikut dipaparkan penilaian kemampanan yang dibuat bagi setiap strategi pembangunan (Jadual 4.24).
4-37 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jadual 4.24 : Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektoral Tema Tema1 Pembangunan Guna Tanah Mampan
Sektor Guna Tanah, Perumahan Dan Petempatan Desa
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
192.
S-GTH 1
H
H
H
H
K
K
H
H
K
H
P
K
K
P
H
H
K
K
K
193.
S-GTH 2
H
H
K
H
K
K
H
H
K
H
P
H
H
K
H
H
H
H
H
194.
S-PPI 1
H
H
K
K
P
P
K
H
P
K
P
K
P
K
H
H
H
K
H
195.
S-PPI 2
H
H
K
K
P
P
K
H
P
K
P
H
P
K
H
H
H
K
H
196.
S-PPI 3
H
H
K
K
P
P
H
H
P
K
P
K
P
K
H
H
H
H
H
197.
S-PPI 4
H
H
K
K
P
P
K
H
P
K
P
K
P
K
H
H
H
K
H
198.
S-KMS 1
K
K
H
H
H
H
P
K
P
P
P
P
P
P
K
K
P
P
K
199.
S-KMS 2
K
K
H
H
H
H
H
K
P
P
P
P
P
P
K
K
P
H
K
200.
S-KMS 3
K
K
H
H
H
H
K
K
P
P
P
P
P
P
K
K
P
K
K
201.
S-RBB 1
P
P
P
H
P
P
P
P
H
P
P
P
K
H
P
P
P
P
H
202.
S-RBB 2
H
H
K
H
K
P
P
H
K
K
P
K
K
H
H
K
H
K
H
203.
S-RBB 3
K
H
K
H
P
P
K
H
P
P
P
P
P
H
H
H
K
K
H
204.
S-RBB 4
K
K
K
H
K
P
P
K
H
K
P
K
K
H
K
K
K
K
H
205.
S-RBB 5
K
K
K
H
K
P
P
K
H
K
P
K
K
H
K
K
K
K
H
206.
S-RLK 1
P
P
H
H
H
P
P
H
H
P
H
H
H
H
K
K
K
P
H
207.
S-RLK 2
P
P
H
H
H
P
P
H
H
P
K
K
K
H
K
K
K
P
H
208.
S-RLK 3
P
P
H
H
H
P
P
H
H
P
K
K
H
H
K
K
K
P
H
209.
S-RLK 4
P
P
H
H
H
P
P
H
H
P
K
K
K
H
K
K
K
P
H
210.
S-UTI 1
P
P
K
H
H
P
P
K
H
H
H
H
H
K
K
K
K
P
K
211.
S-UTI 2
P
P
K
H
H
P
P
K
H
H
H
H
H
K
K
K
K
P
K
212.
S-UTI 3
P
P
K
H
H
P
P
K
H
H
H
H
H
K
K
K
K
P
K
213.
S-UTI 4
P
P
K
H
H
P
P
K
H
H
H
H
H
K
K
K
K
P
K
214.
S-UTI 5
P
P
K
H
H
P
P
K
H
H
H
H
H
K
K
K
K
P
K
215.
S-ASK 1
P
P
K
H
H
P
P
H
H
K
H
K
H
K
K
K
K
P
K
216.
S-ASK 2
P
P
K
H
H
P
P
H
H
K
H
H
K
K
K
K
K
P
K
217.
S-ASK 3
P
P
K
H
H
P
P
H
H
K
H
K
H
K
K
K
K
P
K
218.
S-ASK 4
P
P
K
H
H
P
P
H
H
K
H
K
H
K
K
K
K
P
K
219.
S-ASK 5
P
P
K
H
H
P
P
H
H
K
H
K
H
K
K
K
K
P
K
220.
S-ASK 6
P
P
K
H
H
P
P
H
H
K
H
K
H
K
K
K
K
P
K
221.
S-ASK 7
P
P
K
H
H
P
P
H
H
K
H
H
K
K
K
K
K
P
K
Penilaian Kemampanan
222.
S-MAM 1
H
H
H
H
H
K
K
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
Guna Tanah, Perumahan Dan Petempatan Desa
223.
S-GTH 1
H
K
K
H
K
P
H
K
P
H
P
K
K
K
K
K
K
H
K
224.
S-GTH 1
H
K
K
H
K
P
H
K
H
H
P
K
K
K
K
K
K
H
H
Pelancongan
225.
S-PLC 1
H
H
K
K
K
P
H
H
P
K
P
K
K
H
H
H
H
H
H
Pertanian
226.
S-TNI 1
H
H
K
K
K
P
H
H
P
K
P
K
K
H
H
H
H
H
H
Perniagaan
227.
S-PPI 1
H
H
K
K
K
P
H
H
P
K
P
K
K
H
H
H
H
H
H
Kemudahan Masyarakat
228.
S-KMS 1
H
H
K
K
K
P
H
H
P
K
P
K
K
H
H
H
H
H
H
Pusat Bandar Dan Reka Bentuk Bandar
229.
S-RBB 1
H
H
K
K
K
P
H
H
P
K
P
K
K
H
H
H
H
H
H
230.
S-RBB 2
H
H
K
K
K
P
H
H
P
K
P
K
K
H
H
H
H
H
H
Rekreasi Dan Landskap
231.
S-RLK 1
H
H
K
K
K
P
H
H
P
K
P
K
K
H
H
H
H
H
H
Perniagaan Dan Perindustrian
Kemudahan Masyarakat
Pusat Bandar Dan Reka Bentuk Bandar
Rekreasi Dan Landskap
Infrastruktur Dan Utiliti
Pengurusan Alam sekitar
Tema 2 Pembangunan Aksesibiliti Komprehensif
Kod
4-38 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Tema
Sektor Pengangkutan
Tema 3 Pembangunan Pelancongan Kompetetif
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
232.
S–PKT 1
K
K
P
H
K
P
H
K
P
K
P
K
K
K
K
K
K
H
K
233.
S–PKT 2
P
P
K
K
P
P
H
H
P
P
P
P
P
K
K
K
K
H
H
234.
S–PKT 3
K
H
K
H
K
P
H
K
P
K
P
K
K
K
H
H
H
H
H
235.
S–PKT 4
K
H
K
H
K
P
H
K
P
K
P
K
K
K
H
H
H
H
H
Infrastruktur Dan Utiliti
236.
S-UTI 1
P
P
K
H
H
P
H
P
H
K
K
K
K
P
P
P
P
H
K
Pengurusan Alam Sekitar
237.
S-ASK 1
P
P
P
H
H
P
H
P
H
P
H
P
H
P
P
P
P
H
K
Penilaian Kemampanan
238.
S-MAM 1
K
K
K
H
H
H
K
H
K
K
K
K
K
K
H
H
H
H
K
Pelancongan
239.
S–PLC 1
H
H
P
H
P
K
P
H
P
P
P
P
P
K
H
H
H
P
K
240.
S–PLC 2
P
K
P
P
P
H
P
H
P
P
P
P
P
K
H
H
H
P
K
241.
S–PLC 3
H
H
P
H
P
K
P
H
P
P
P
P
P
K
H
H
H
P
K
242.
S–PLC 4
H
H
P
H
P
K
P
H
P
P
P
P
P
K
H
H
H
P
K
243.
S–PLC 5
P
K
P
P
H
H
P
H
P
P
P
P
P
K
H
H
H
P
K
244.
S–PLC 6
H
H
P
K
K
K
H
H
P
P
P
P
P
K
H
H
H
H
H
245.
S–PLC 7
H
H
P
K
K
K
H
H
P
P
P
P
P
K
H
H
H
H
H
246.
S–PLC 8
K
H
P
H
H
K
H
H
K
K
P
P
P
H
H
H
H
H
H
Pertanian
247.
S-TNI 1
H
H
K
H
H
K
P
H
P
P
P
P
P
K
H
H
H
H
H
Perniagaan Dan Perindustrian
248.
S-PPI 1
H
H
K
H
H
K
P
H
P
P
P
P
P
K
H
H
H
H
H
Kemudahan Masyarakat
249.
S-KMS 1
H
H
K
H
H
K
P
H
P
P
P
P
P
K
H
H
H
H
H
Pusat Bandar Dan Reka Bentuk Bandar
250.
S-RBB 1
K
P
P
H
K
P
P
K
P
P
P
P
P
H
K
K
K
P
H
251.
S-RBB 2
K
P
H
H
K
P
P
K
P
P
P
P
P
H
K
K
K
P
H
Rekreasi Dan Landskap
Tema 4 Pembangunan Ekonomi ‘Vibrant’
Kod
252.
S-RLK 1
H
H
K
H
H
K
P
H
P
P
P
P
P
K
K
K
K
P
H
253.
S-RLK 2
H
H
K
H
H
K
P
H
P
P
P
P
P
H
K
K
K
P
H
254.
S-RLK 3
H
H
K
H
H
K
P
H
P
H
P
H
H
H
K
K
K
P
H
255.
S-RLK 4
H
H
K
H
H
K
P
H
P
P
P
P
P
K
K
K
K
P
H
256.
S-RLK 5
H
H
K
H
H
K
P
H
H
P
H
P
P
K
K
K
K
P
H
257.
S-RLK 6
H
H
K
H
H
K
P
H
H
P
H
P
P
K
K
K
K
P
H
Pengurusan Alam Sekitar
258.
S-ASK 1
P
P
P
H
H
P
P
H
H
P
H
P
P
K
P
P
P
P
H
Penilaian Kemampanan
259.
S-MAM 1
H
H
P
H
H
P
K
H
H
K
H
P
H
H
K
K
K
P
H
Perancangan Perspektif Makro, Penduduk Dan Asas Ekonomi
260.
S–PDK 1
H
H
K
H
P
P
P
K
P
P
P
P
P
P
H
H
H
P
K
261.
S–PDK 2
H
H
K
H
P
P
P
K
P
P
P
P
P
P
H
H
H
P
K
262.
S–PDK 3
H
H
K
H
P
P
H
K
P
H
P
H
P
P
H
H
H
H
K
263.
S–PDK 4
H
H
K
H
P
H
H
P
P
P
P
P
P
P
H
H
H
P
K
264.
S–PDK 5
H
H
K
H
P
P
K
K
P
H
P
H
P
P
H
H
H
K
K
265.
S–PDK 6
H
H
K
H
P
H
P
H
P
P
P
P
P
P
H
H
H
P
K
266.
S–PDK 7
H
H
K
H
P
P
P
K
P
P
P
P
P
P
H
H
H
P
K
Guna Tanah, Perumahan Dan Petempatan Desa
267.
S-GTH 1
H
H
P
K
P
K
K
H
P
P
P
P
P
K
H
H
H
K
H
268.
S-GTH 2
H
H
P
K
P
K
K
H
P
P
P
P
P
K
H
H
H
K
H
Pelancongan
269.
S-PLC 1
H
H
K
H
P
P
P
H
P
P
P
P
P
K
H
H
H
K
K
270.
S-PLC 2
H
H
K
H
P
P
P
H
P
P
P
P
P
K
H
H
H
K
K
271.
S–TNI 1
H
H
P
H
P
K
P
H
K
P
P
P
P
P
K
K
K
P
P
Pertanian
4-39 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Tema
Sektor
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
272.
S–TNI 2
H
H
P
H
P
K
P
H
K
P
P
P
P
P
H
H
H
P
P
273.
S–TNI 3
H
H
P
H
P
H
P
H
K
P
P
P
P
P
H
H
H
P
P
274.
S–TNI 4
H
H
P
H
P
H
P
H
K
P
P
P
P
K
H
H
H
P
K
275.
S–TNI 5
H
H
P
H
P
H
P
H
K
H
P
P
K
K
H
H
H
P
K
276.
S–TNI 6
H
H
P
H
P
H
P
H
K
H
P
P
K
K
H
H
H
P
K
277.
S–TNI 7
H
H
P
H
P
H
P
H
K
H
P
P
K
K
H
H
H
P
K
278.
S–TNI 8
H
H
P
H
P
H
P
H
K
P
P
P
P
K
H
H
H
P
K
279.
S–TNI 9
H
H
P
H
P
H
P
H
K
P
P
P
P
K
H
H
H
P
K
280.
S–PPI 1
H
H
K
H
P
P
P
H
P
P
P
P
P
P
H
H
K
P
K
281.
S–PPI 2
H
H
K
H
P
P
P
H
P
P
P
P
P
P
H
H
K
P
K
282.
S–PPI 3
H
H
K
H
P
P
P
H
P
P
P
P
P
P
H
H
K
P
K
283.
S–PPI 4
H
H
K
H
P
P
P
H
P
P
P
P
P
P
H
H
K
P
K
284.
S-KMS 1
P
P
P
H
H
P
P
K
H
H
H
H
H
P
P
P
P
P
P
285.
S-KMS 2
P
P
H
H
K
K
P
P
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
286.
S–RBB 1
P
P
P
H
P
P
P
P
K
P
P
P
P
H
P
P
P
P
H
287.
S–RBB 2
P
P
P
H
P
P
P
P
K
P
P
P
P
H
P
P
P
P
H
288.
S–RBB 3
K
K
P
K
P
P
P
H
P
P
P
P
P
H
P
P
P
P
H
289.
S–RBB 4
P
P
P
H
K
P
P
P
H
P
H
P
P
H
P
P
P
P
H
290.
S–RBB 5
P
P
P
H
K
P
P
P
H
P
H
P
P
H
P
P
P
P
H
291.
S–RBB 6
H
H
P
H
K
P
P
P
H
P
H
P
P
H
P
P
P
P
H
292.
S–RBB 7
P
P
P
H
K
P
P
P
H
P
H
P
P
H
P
P
P
P
H
293.
S–RBB 8
K
K
P
H
K
P
P
P
H
P
H
P
P
H
P
P
P
P
H
294.
S–RBB 9
P
P
K
H
K
P
P
K
H
P
P
P
P
H
P
P
P
P
H
295.
S–RBB 10
P
P
K
H
K
P
P
P
H
P
H
P
P
H
P
P
P
P
H
296.
S–RBB 11
P
P
H
H
P
P
P
K
K
P
P
P
P
H
P
P
P
P
H
Penilaian Kemampanan
297.
S-MAM 1
H
H
H
H
K
P
P
H
K
P
P
P
P
H
P
P
P
P
H
Guna Tanah, Perumahan Dan Petempatan Desa
298.
S-GTH 1
P
P
H
H
H
H
P
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
299.
S-GTH 2
P
P
H
H
H
H
H
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
H
P
300.
S-GTH 3
P
P
H
H
H
H
P
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
Kemudahan Masyarakat
301.
S–KMS 1
H
P
H
H
H
H
P
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
302.
S–KMS 2
H
P
H
H
H
H
P
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
303.
S–KMS 3
H
P
H
H
H
H
P
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
304.
S–KMS 4
H
P
H
H
H
H
P
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
305.
S–KMS 5
H
P
H
H
H
H
P
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
306.
S–RBB 1
P
P
H
H
H
K
P
H
H
P
H
P
K
H
P
P
P
P
H
307.
S–RBB 2
P
P
H
H
P
P
P
H
H
P
H
P
K
H
P
P
P
P
H
308.
S–RBB 3
P
P
H
H
P
P
P
H
H
P
H
P
K
H
P
P
P
H
H
309.
S–RBB 4
P
P
H
H
H
K
P
H
H
P
H
P
K
H
P
P
P
P
H
310.
S–RBB 5
P
P
H
H
P
H
P
K
H
P
H
P
K
H
P
P
P
P
H
311.
S–RBB 6
P
P
H
H
P
H
P
K
H
P
H
P
K
H
P
P
P
P
H
312.
S–RBB 7
P
P
H
H
P
H
P
K
H
P
H
P
K
H
P
P
P
P
H
313.
S–RBB 8
P
P
H
H
P
H
P
K
H
P
H
P
K
H
P
P
P
P
H
Perniagaan Dan Perindustrian
Kemudahan Masyarakat Pusat Bandar Dan Reka Bentuk Bandar
Tema 5 Pembangunan Komuniti Sejahtera
Kod
Pusat Bandar Dan Reka Bentuk Bandar
4-40 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Tema
Sektor
Rekreasi Dan Landskap
Infrastruktur Dan Utiliti
Penilaian Kemampanan
Tema 6 Urustadbir Efisien Dan Cemerlang
Kod
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
314.
S–RBB 9
P
P
H
H
P
H
P
K
H
P
H
P
K
H
P
P
P
P
H
315.
S–RBB 10
P
P
H
H
P
H
H
K
H
P
H
P
K
H
P
P
P
H
H
316.
S–RBB 11
P
P
H
H
P
H
P
H
H
P
K
P
K
H
P
P
P
H
H
317.
S–RBB 12
P
P
H
H
P
H
P
K
H
P
K
P
K
H
P
P
P
P
H
318.
S–RBB 13
P
P
H
H
P
H
P
K
H
P
H
P
K
H
P
P
P
P
H
319.
S–RBB 14
P
P
H
H
H
H
P
K
H
P
P
P
K
H
P
P
P
P
H
320.
S–RLK 1
P
P
H
H
H
K
P
H
K
P
P
P
P
H
P
P
P
P
H
321.
S–RLK 2
P
P
H
H
H
K
P
H
K
P
P
P
P
H
P
P
P
P
H
322.
S–RLK 3
P
P
H
H
H
K
P
H
K
P
P
P
P
H
P
P
P
P
H
323.
S–RLK 4
P
P
H
H
H
K
P
H
K
P
P
P
P
H
P
P
P
P
H
324.
S–UTI 1
P
P
P
H
H
P
P
P
H
H
P
H
H
P
P
P
P
P
P
325.
S–UTI 2
P
P
P
H
H
P
P
P
H
H
P
H
H
P
P
P
P
P
P
326.
S–UTI 3
P
P
P
M
K
P
P
P
M
H
P
H
H
P
P
P
P
P
P
327.
S–UTI 4
P
P
P
M
K
P
P
P
M
H
P
H
H
P
P
P
P
P
P
328.
S–UTI 5
P
P
P
H
H
P
P
P
H
H
P
H
H
P
P
P
P
P
P
329.
S–UTI 6
P
P
P
H
H
P
P
P
H
H
P
H
H
P
P
P
P
P
P
330.
S–UTI 7
P
P
P
H
H
P
P
P
H
H
P
H
H
P
P
P
P
P
P
331.
S–UTI 8
P
P
P
H
H
P
P
P
H
H
P
H
H
P
P
P
P
P
P
332.
S–UTI 9
P
P
P
H
K
P
P
P
P
H
P
P
P
P
P
P
P
P
P
333.
S-MAM 1
K
K
H
H
H
H
K
H
H
K
H
K
K
K
K
K
K
K
K
334.
S-MAM 2
P
P
H
H
H
H
P
H
H
P
H
P
H
P
P
P
P
P
P
335.
S-MAM 3
K
K
H
H
K
K
P
H
K
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
336.
S-MAM 4
K
K
H
H
K
K
P
H
K
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
337.
S-MAM 5
P
P
H
H
H
H
P
H
H
P
H
P
H
P
P
P
P
P
P
338.
S-MAM 6
P
P
H
H
H
H
P
H
H
P
H
P
H
P
P
P
P
P
P
339.
S-MAM 7
K
K
H
H
K
K
P
H
K
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
340.
S-MAM 8
K
K
H
H
K
K
P
H
K
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
341.
S–PPL 1
H
P
P
K
P
P
P
K
P
P
P
P
P
P
K
K
P
K
K
342.
S–PPL 2
H
H
P
K
P
P
P
K
P
P
P
P
P
P
K
K
P
K
K
343.
S–PPL 3
H
H
P
K
P
P
P
K
P
P
P
P
P
P
K
K
P
K
K
344.
S–PPL 4
H
H
P
K
P
P
P
H
P
P
P
P
P
P
K
K
P
K
K
345.
S–PPL 5
H
H
P
K
P
P
P
H
P
P
P
P
P
P
K
K
P
K
K
Sumber : Kajian Penilaian Kemampanan, 2009.
4-41 BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
4.6.3
Rumusan Penilaian Kemampanan
Berdasarkan penilaian kemampanan yang dibuat ke atas semua strategi pembangunan mengikut tema perancangan, didapati terdapat dua strategi pembangunan yang memberi impak negatif atau tidak serasi dengan objektif kemampanan. Kedua-dua strategi tersebut adalah sektor infrastruktur dan utiliti daripada Tema 5 iaitu Pembangunan Komuniti Sejahtera seperti berikut.
Strategi S-UTI 3 menunjukkan ketidakserasian dengan objektif kemampanan SO4 dan AS1. Strategi ini perlu dikaji semula secara terperinci kerana ‘incinerator’ merupakan pembangunan yang dikategorikan sebagai industri berat di dalam garis panduan jenis industri yang disediakan oleh Jabatan Alam Sekitar. Ini bermakna tapak pembangunan ini perlu mematuhi keperluan zon penampan 500 meter radius daripada kawasan perumahan atau zon guna tanah lain selain industri. Di samping itu, bagi menjalankan operasi ‘incinerator’ secara ekonomik, kapasiti sampah tertentu diperlukan secara berterusan dan Jajahan Pasir Mas tidak mampu menyumbangkan kapasiti sampah tersebut, maka sumber sampah daripada kawasan lain perlu diperolehi. Selain itu, aspek ‘cost efective’ perlu diambilkira bagi menentukan sama ada kaedah ini merupakan kaedah terbaik di dalam menyelesaikan permasalahan sistem perlupusan sampah bagi kawasan Jajahan Pasir Mas. Disarankan kajian kemungkinan perlu dijalankan secara terperinci bagi menentukan keperluan sistem ini di dalam pembangunan utiliti di kawasan ini. Strategi S-UTI 4 menunjukkan ketidakserasian dengan objektif kemampanan SO4 dan AS1. Strategi ini perlu dikaji semula kerana tapak pengumpulan sisa terjadual merupakan pembangunan yang dikategorikan sebagai industri khas di dalam garis panduan jenis industri yang disediakan oleh Jabatan Alam Sekitar. Ini bermakna tapak ini perlu mematuhi zon penampan sekurang-kurangnya 500 meter radius dan syarat tambahan lain daripada kawasan perumahan atau zon guna tanah lain. Namun berdasarkan kajian alam sekitar, kapasiti sisa buangan terjadual di Jajahan Pasir Mas adalah rendah berbanding Jajahan Kota Bharu dan tiada keperluan untuk penyediaan tapak tersebut. Di samping itu, tapak perlupusan sisa terjadual di Bukit Nenas Negeri Sembilan bukan sahaja masih boleh menampung keperluan Jajahan Pasir Mas tetapi boleh menampung sehingga ke peringkat negara.
Walau bagaimanapun, strategi pembangunan yang lain boleh diaplikasikan di dalam pembangunan RTJ Pasir Mas sama ada dalam bentuk perancangan spatial dan bukan spatial mengikut tema perancangan. Koordinasi antara sektor perancangan utama dan sektor perancangan sokongan bagi setiap tema pembangunan perlu diserasikan bagi memastikan kejayaan setiap strategi pembangunan mencapai indeks kemampanan yang baik serta optimum dan seterusnya menghasilkan pelan konsep pembangunan yang memenuhi atau serasi dengan objektif-objektif kemampanan bagi aspek sosial, alam sekitar mahupun ekonomi.
4.7
PENILAIAN CADANGAN DRAF RANCANGAN TEMPATAN AWAL
Peringkat Draf Rancangan Tempatan (DRT) merupakan peringkat ketiga di dalam proses penilaian kemampanan. Dalam peringkat ini semua projek pembangunan dan program pembangunan yang dicadangkan mengikut tema pembangunan akan dinilai berdasarkan objektif kemampanan yang telah direkabentuk di peringkat pertama iaitu Laporan Awal. Penilaian ini dijalankan mengikut tema perancangan bagi tujuan untuk mengenalpasti tahap kemampanan setiap projek pembangunan dan program yang dihasilkan (Jadual 4.25). Sekiranya, penemuan mendapati projek atau program pembangunan tersebut sederhana atau kurang mampan, maka pembaikan dan pindaan perlu dibuat ke atas cadangan tersebut supaya selari dengan objektif kemampanan. Penilaian akan dibuat semula terhadap projek dan program pembangunan yang telah dipinda bagi melihat semula tahap kemampanannya secara berulang sehingga cadangan yang dihasilkan dapat mencapai tahap kemampanan secara optimum.
4.7.1
Senarai Projek Dan Program Pembangunan
Berikut adalah senarai projek dan program pembangunan (Jadual 4.25) yang telah dicadangkan di peringkat Draf Rancangan Tempatan 1. Cadangan-cadangan ini disediakan oleh perunding kajian bagi memastikan semua isu dan permasalahan yang dikenalpasti di peringkat penemuan telah diambilkira dan diatasi. Di samping itu, potensi dan prospek masa hadapan yang diselidiki daripada pelbagai perspektif turut dicadangkan melalui projek dan program pembangunan supaya tahap pembangunan spatial, ekonomi, alam sekitar dan sosial bertambah baik dan mampan selaras dengan matlamat dan objektif kajian ini secara keseluruhannya. Jadual 4.25 : Senarai Projek Dan Program Pembangunan Sektor Guna Tanah, Perumahan Dan Petempatan Desa
Kod Projek 1.
2.
D–GTH 1
D–GTH 2
Projek/Program Pembangunan Perumahan BP1 •
Pembangunan perumahan pada masa hadapan dicadangkan mengikut keperluan dan kemampuan penduduk.
•
Turut dicadangkan untuk dibangunkan di kawasan pusat-pusat petempatan utama yang bersesuaian dan strategik.
•
Kemudahan asas dan awam seperti bekalan elektrik, dewan, sekolah dan sebagainya di kawasan pusat pertumbuhan desa (PPD) sedia ada dan yang berpotensi akan dipertingkatkan dan dinaiktaraf.
•
Pembangunan baru yang dapat mengukuhkan ekonomi seperti aktiviti pertanian dan penternakan dan produk-produk barangan tradisional adalah digalakkan.
Perumahan BP1 •
Pembangunan perumahan pada masa hadapan dicadangkan mengikut keperluan dan kemampuan penduduk.
•
Turut dicadangkan untuk dibangunkan di kawasan pusat-pusat petempatan utama yang bersesuaian dan strategik.
•
Kemudahan asas dan awam seperti bekalan elektrik, dewan, sekolah dan sebagainya di kawasan pusat pertumbuhan desa (PPD) sedia ada dan yang berpotensi akan dipertingkatkan dan dinaiktaraf.
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-42
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan •
3.
D–GTH 3
Kod Projek
•
Pembangunan perumahan pada masa hadapan dicadangkan mengikut keperluan dan kemampuan penduduk.
•
Turut dicadangkan untuk dibangunkan di kawasan pusat-pusat petempatan utama yang bersesuaian dan strategik.
•
D–PKT 13
Jalan baru yang menghubungkan Jln.D25 dan D180
18.
D–PKT 14
Jalan perkhidmatan kawasan perniagaan baru pusat Bandar Pasir Mas (berhadapan kawasan tempat letak kenderaan Stesen KTM Pasir Mas).
19.
D–PKT 15
Jalan Persekutuan 3 Pasir Mas - Rantau Panjang - Penambahan lorong laluan kepada dua lorong dua hala
20.
D–PKT 16
Jalan Persekutuan 3 (Wakaf Bharu - Tendong-Pasir Mas) - Pelebaran rizab dari 20m (66 kaki)-40m (132 kaki).
Kemudahan asas dan awam seperti bekalan elektrik, dewan, sekolah dan sebagainya di kawasan pusat pertumbuhan desa (PPD) sedia ada dan yang berpotensi akan dipertingkatkan dan dinaiktaraf. Pembangunan baru yang dapat mengukuhkan ekonomi seperti aktiviti pertanian dan penternakan dan produk-produk barangan tradisional adalah digalakkan.
Projek/Program Pembangunan
17.
Perumahan BP3
•
Sistem Pengangkutan
Pembangunan baru yang dapat mengukuhkan ekonomi seperti aktiviti pertanian dan penternakan dan produk-produk barangan tradisional adalah digalakkan.
Sektor
-Perlebaran jalan satu lorong kepada dua lorong 21.
D–PKT 17
Jalan Persekutuan 129 Pasir Mas - Tanah Merah - Pelebaran rizab dari 30m (100 kaki)-40m (132 kaki)
22.
D–PKT 18
Jambatan Pasir Mas-Kota Bharu - Pelebaran jambatan hingga ke Bulatan Pasir Mas
23.
D–PKT 19
Jalan Meranti (D25) - Pelebaran rezab dari 20m(66 kaki) - 30m(100 kaki) Menambah lampu-lampu jalan.
4.
D–GTH 4
Pengukuhan bagi setiap hierarki pusat petempatan berdasarkan fungsi dan keperluan.
5.
D–PKT 1
Jalan 'by pass' Pasir Mas dari Kg. Gaung ke Kg.Mat Lajin (Jalan Meranti).
6.
D–PKT 2
Sambungan Jalan 'by pass' dari Kg.Mat Lajin ke Jalan Persekutuan 3 (Kg. Padang Kasar).
24.
D–PKT 20
Jalan Pasar di bandar Pasir Mas (dari simpang Jalan Meranti hingga ke pasar) - Perlebaran rizab jalan dari 40 kaki kepada 66 kaki
7.
D–PKT 3
Sambungan Jalan ‘by pass’ jambatan baru melintasi Sungai Kelantan menghubungi Kg. Padang Kasar -Jalan Salor.
25.
D–PKT 21
Jalan Pasar di bandar Pasir Mas (dari pasar hingga ke pejabat JKR) Pelebaran rizab jalan dari 40 kaki kepada 66 kaki
8.
D–PKT 4
Jalan Banggol Kulim-Rantau Panjang (sepanjang taliair).
26.
D–PKT 22
Jalan Pohon Celagi (dari pusat bandar hingga ke balai bomba) Pelebaran rizab jalan dari 40 kaki kepada 66 kaki
9.
D–PKT 5
Dari penghujung Jalan Masjid Lama melalui rizab polis hingga ke Jalan Persekutuan 3
27.
D–PKT 23
Jalan Hospital dari simpang pasar hingga simpang depan hospital Pelebaran rizab jalan dari 40 kaki kepada 66 kaki
Jalan dan jejambat baru merentasi landasan keretapi dari Kg.Kubang Panjang hingga Jalan Hospital.
28.
D–PKT 24
Jalan Sg.Keladi - Pelebaran rizab dari 6.m(20 kaki)-20m(66 kaki)
10.
D–PKT 6
11.
D–PKT 7
Sambungan dari Jalan Hospital hingga ke Jalan Meranti (bersebelahan masjid)
29.
D–PKT 25
Jalan Chicha Tinggi hingga Jalan Lemal - Pelebaran rizab dari 6.m(20 kaki)-15.2m(50 kaki) dan menambah lampu-lampu jalan.
12.
D–PKT 8
Jalan dari Kg.Sg.Keladi menghubungkan Jalan D190
30.
D–PKT 26
Jalan Kg.Lemal - Pelebaran rizab dari 6.m(20 kaki)-15.2m(50 kaki) Menambah lampu-lampu jalan.
13.
D–PKT 9
Jalan kampung yang menghubungkan Kg.Chicha Tinggi dan To’ Uban 31.
D–PKT 27
14.
D–PKT 10
Jalan yang menghubungkan To’ Uban dan Kg.Sg.Keladi
Jalan To’Uban - Pelebaran rizab dari 6.m(20 kaki)-15.2m(50 kaki) Menambah lampu-lampu jalan.
15.
D–PKT 11
Jalan baru berdekatan dengan Danau To’ Uban yang bersambung dari Kg. Pengkalan Machang dan keluar di Jln. D27
32.
D–PKT 28
Jalan Besar Rantau Panjang - Pelebaran rizab kepada Jalan 66 kaki
33.
D–PKT 29
16.
D–PKT 12
Jalan baru yang menghubungkan Jln.D185 dan D181
Persimpangan Jalan Persekutuan 129 di Kampung Lemal - Pemasangan lampu isyarat dan menambah lorong kiri.
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-43
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek 34.
D–PKT 30
Projek/Program Pembangunan
D–PKT 31
Persimpangan Jalan Negeri D25 di Kedai Pohon Buloh - Pemasangan lampu isyarat
36.
D–PKT 33
Persimpangan Jalan Pasar Lama Jalan Meranti – Jalan Tengku Ahmad (lintasan keretapi) - Rekabentuk semula selekoh/ persimpangan
38.
D–PKT 34
D–PKT 35
Kod Projek
-
Lintasan pejalan kaki dari kawasan pasar melintasi landasan keretapi ke stesen bas (integrasi dengan kompleks penjaja baru)
-
Lintasan pejalan kaki dari Stesen KTM melintasi Jalan Masjid Lama ke kompleks perniagaan baru.
-
Laluan pejalan kaki di sepanjang jalan-jalan utama dalam pusat bandar. (antaranya Jalan Masjid Lama, Jalan Tengku Ahmad, Jalan Besar, Jalan Pasar dan sekitar dataran bandar dan Dataran Pasir Mas Waterfront).
Tempat letak kereta ’on-street’ -
Sepanjang jalan di sekitar pasar
-
Sepanjang jalan besar
-
Sekeliling dataran bandar (baru) Pasir Mas
Projek/Program Pembangunan rangkaian perkhidmatan laluan bas awam.
Persimpangan Jalan Persekutuan 3 di Banggol Kulim - Pemasangan lampu isyarat
35.
37.
Sektor
Pelancongan
46.
D–PKT 43
Stesen Lemal, To’Uban dan Sg. Keladi - Menaiktaraf stesen-stesen hentian penumpang keretapi sedia ada bagi mewujudkan sistem perkhidmatan dan pengangkutan awam yang lebih efektif.
47.
D–PLC 1
Desa Homestay Kg. Tok Sangkut
48.
D–PLC 2
Rumah kampung berkeadaan baik dan menarik akan dinaik taraf sebagai homestay.
Aktiviti ditawarkan adalah kebun getah, bendang padi, melihat pelbagai spesies burung termasuk burung putih di tengah bendang (bird watching), dusun buah-buahan (salak, limau chokun, manggis dan ulaman) menganyam tikar, mengayuh basikal, ternakan ikan air tawar (haruan, talapia, puyu, sepat). Sarapan, makan tengahari dan makan malam berkonsepkan masakan tempatan disediakan.
Menaiktaraf sistem pengangkutan, penawaran kemudahan sokongan serta papan informasi.
Tapak Arked Mara sedia ada
-
Pasir Mas Waterfront
Rumah kampung berkeadaan baik dan menarik akan dinaik taraf sebagai homestay.
Aktiviti ditawarkan adalah membuat kraftangan tradisional, alat muzik tradisional, senjata tradisional seperti keris, perabot berasaskan rotan, perusahaan makanan, menanam padi dan pasar malam. Sarapan, makan tengahari dan makan malam berkonsepkan masakan tempatan disediakan.
Menaik taraf sistem pengangkutan, penawaran kemudahan sokongan serta papan informasi.
Kompleks perniagaan baru 39.
40.
41.
42.
D–PKT 36
D–PKT 37
D–PKT 38
D–PKT 39
Laluan pejalan kaki menyeluruh terutama sepanjang Jalan Besar, sekitar bazar dan Pasar Rantau Panjang serta Rantau Panjang Waterfront. -
Memperkemas sistem tempat letak kereta ‘on street’ di jalan-jalan di sekitar kawasan membeli belah.
-
Penyediaan tempat letak kereta berpusat (bertingkat) di bazar baru
49.
D–PLC 3
Bandar Baru Tasek Raja - Terminal Ekspress Jajahan merangkumi perkhidmatan bas ekspress dan teksi (jarak jauh). Bandar Pasir Mas - sebagai sebuah Hub Pengangkutan Awam bersepadu bagi Bandar Pasir Mas.
43.
D–PKT 40
Pekan Rantau Panjang - Mewujudkan sebuah hentian bas dan teksi baru di dalam kompleks bazar baru Rantau Panjang.
44.
D–PKT 41
Laluan daripada Kampung Bukit Perdah melalui Repek ke Bandar Pasir Mas - Perluasan rangkaian perkhidmatan laluan bas awam.
45.
D–PKT 42
Laluan daripada Kampung Bukit Tuku, To’ Uban dan Pasir Mas - Perluasan
50.
D–PLC 4
dan
Homestay Kg. Gelang Mas
Tempat letak kereta ’off-street’ -
bilik
bilik
dan
Homestay Perkampungan KADA
Rumah kampung berkeadaan baik dan menarik akan dinaik taraf sebagai homestay.
Aktiviti ditawarkan adalah menanam padi, membajak, menuai dan sebagainya. Sarapan, makan tengahari dan makan malam berkonsepkan tempatan disediakan serta pelancong akan tawarkan dengan suasana makan tengahari di pondok yang disediakan di tengah-tengah bendang sambil menikmati tiupan udara segar.
Menaik taraf sistem pengangkutan, penawaran kemudahan sokongan serta papan informasi.
bilik
dan
Homestay Kg. To’ Uban
Rumah kampung berkeadaan baik dan menarik akan dinaik taraf sebagai homestay.
Aktiviti yang ditawarkan adalah menoreh getah dan memproses getah sehingga menjadi kepingan getah secara tradisional dan moden. Sarapan, makan tengahari dan makan malam berkonsepkan tempatan di samping berpeluang menikmati makan tengahari di pondok yang disediakan di dalam kebun getah sambil
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-44
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
Sektor
Kod Projek
menghirup udara segar dan merasai persekitaran yang nyaman.
51.
52.
D–PLC 5
D–PLC 6
Menaiktaraf bangunan-bangunan institusi pondok dan keadaan persekitarannya.
Didaftarkan di bawah Pusat Pembangunan Pondok Berhad (PPPB) bagi memantau silibus dan kualiti pembelajaran.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaiktaraf sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan serta menyediakan papan informasi yang memberi maklumat tentang sejarah dan latar belakang pondok serta aktiviti yang ditawarkan.
D–PLC 8
Aktiviti ditawarkan adalah pada musim menuai padi, bendangbendang padi di perkampungan ini dikunjungi oleh pelbagai spesies burung yang singgah dan melalui kawasan tersebut untuk mencari makan. Homestay juga disediakan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan termasuk menara tinjau, tempat berehat, papan informasi dan sebagainya.
55.
D–PLC 9
Taman Paya Bakau Pasir Mas
Aktiviti ditawarkan adalah pada musim menuai padi, bendangbendang padi di perkampungan ini dikunjungi oleh pelbagai spesies burung yang singgah dan melalui kawasan tersebut untuk mencari makan. Homestay juga disediakan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menyediakan sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan termasuk menara tinjau, tempat berehat, papan informasi dan sebagainya.
Danau To’ Uban Aktiviti eko pelancongan ditawarkan berasaskan rekreasi aktif dan pasif, memancing ikan, melihat perusahaan ikan air tawar di samping menikmati hidangan ikan segar di gerai makan di kawasan tersebut, kem latihan dan melawat Masjid To’ Uban yang juga dikenali dengan Masjid Brunei.
56.
D–PLC 10
Menyediakan kemudahan penginapan yang mesra alam dan berkonsepkan alam semulajadi supaya serasi dengan ciri-ciri sedia ada kawasan ini.
Menawarkan aktiviti sukan air yang berskala mengutilisasikan sumber badan air di danau ini.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaiktaraf sistem pengangkutan, kemudahan sokongan seperti surau, tandas awam, petak tempat letak kenderaan, menara tinjau, tapak perkhemahan yang dilengkapi dengan kemudahan asas, wakaf, tempat berehat, gerai makan dan papan informasi tanpa mengganggu gugat keadaan dan kualiti persekitarannya.
kecil
57.
D–PLC 11
Aktiviti pelancongan yang ditawarkan adalah aktiviti rekreasi aktif dan pasif serta aktiviti memancing secara bermusim yang dikawal oleh pihak berwajib. Aktiviti rekreasi pasif dan aktif dibenarkan di luar kawasan empangan seperti berjoging, berjalan kaki, beriadah dan berehat.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaiktaraf sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan seperti tempat letak kenderaan, tempat berehat, laluan pejalan kaki/joging, papan informasi, tandas awam, surau dan menara tinjau.
‘Bird Watching’ Kg. Tok Sangkut
Taman Rekreasi Tengku Anis, Rantau Panjang
Aktiviti ditawarkan adalah rekreasi aktif dan pasif seperti berehat, berkumpul, berjoging, bersenam, melihat spesies ikan, pokok, kanakkanak bermain dan beriadah.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan termasuk menara tinjau, peralatan permainan kanak-kanak, tempat berehat, surau, tandas awam, papan informasi dan sebagainya.
Menaik taraf elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
bagi
Empangan Bukit Kwong
54.
dan
D–PLC 7
bilik
Institusi Pendidikan Pondok
53.
Menaiktaraf sistem pengangkutan, penawaran kemudahan sokongan serta papan informasi.
Projek/Program Pembangunan
58.
D–PLC 12
Dataran Air Muleh Pasir Mas
Aktiviti ditawarkan adalah rekreasi aktif dan pasif seperti berehat, berkumpul, berjoging, bersenam, kanak-kanak bermain dan beriadah.
Menaiktaraf kemudahan sokongan termasuk menara tinjau, peralatan permainan kanak-kanak, tempat berehat, surau, tandas awam, papan informasi dan sebagainya.
Menaiktaraf elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaiktaraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Dataran Aman Pasir Mas
Aktiviti ditawarkan adalah rekreasi aktif dan pasif seperti berehat, berkumpul, berjoging, bersenam, kanak-kanak bermain dan beriadah.
Menaiktaraf kemudahan sokongan termasuk menara tinjau, peralatan permainan kanak-kanak, tempat berehat, surau, tandas awam, papan informasi dan sebagainya.
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-45
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
59.
D–PLC 13
Projek/Program Pembangunan
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Aktiviti rekreasi aktif yang ditawarkan adalah seperti futsal, bola jaring, badminton, tenis, ping pong dan sebagainya.
‘International Bird And Batam Chicken Beauty Contest’ Rantau Panjang
Menyediakan kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam, tempat letak kenderaan dan gerai makan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan untuk aktiviti sukan lasak pada waktu malam.
Menyediakan sempurna.
D–PLC 15
D–PLC 16
Menaik taraf sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam, tempat letak kenderaan dan gerai makan. Menaik taraf elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
63.
D–PLC 17
‘Asean Bird Singing Contest’ (Ketitir dan Terkukur) Rantau Panjang Acara tahunan di dalam kalendar perayaan pelancongan negeri Kelantan. Menarik pengunjung tempatan dan luar negara termasuk sekitar Asia untuk menyertai pertandingan ini. Peserta terdiri daripada pencinta burung di samping menarik minat golongan lain yang ingin melihat keindahan dan kemerduan suara burung-burung tersebut.
Menaik taraf kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam, tempat letak kenderaan dan gerai makan.
Menaik taraf elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
64.
D–PLC 18
Sukan Rakyat
62.
‘abseiling’ serta kelengkapan lain dan peralatan untuk sukan lasak yang sesuai untuk golongan kanak-kanak, remaja dan dewasa.
Pertandingan tahunan yang disertai pelancong tempatan dan antarabangsa. Pertandingan ini dianjurkan oleh Kementerian Pelancongan Negeri Kelantan sebagai satu langkah memperkukuhkan hubungan komuniti penduduk setempat dengan pengunjung luar dan memperkenalkan sosio budaya tempatan kepada pelancong di samping membantu meningkatkan tahap ekonomi penduduk.
61.
Projek/Program Pembangunan
Menaik taraf elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
D–PLC 14
Kod Projek
60.
Sektor
Sukan Rakyat merupakan acara tahunan di Pasir Mas dan jajahan lain dalam Negeri Kelantan yang dijalankan pada setiap awal tahun dan kemuncaknya pada 31 Ogos bagi tujuan mengeratkan perpaduan penduduk sekitar melalui acara-acara yang menyihatkan.
Menaik taraf kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam, tempat letak kenderaan dan gerai makan di kawasan sukan rakyat diadakan.
Menaik taraf elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
65.
D–PLC 19
Aktiviti sukan lasak yang ditawarkan adalah seperti aktiviti berbasikal ‘downhill’, ‘skateboard’, ‘rock climbing’, flying fox’, ‘climbing wall’,
pengangkutan
dan
infrastruktur
yang
Jambatan Golok/Muhibah Rantau Panjang
Jambatan Muhibah atau Jambatan Golok melambangkan usaha sama Kerajaan Malaysia dengan Thailand yang berperanan sebagai pintu keluar masuk atau ‘gateway’ kepada pelancong antarabangsa. Keadaan persekitaran, landskap dan reka bentuk bandar akan dinaik taraf.
Menaik taraf kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Watt Siam Kg. Tok Sangkut
Watt Siam menjadi tempat ibadat dan berkumpul kaum Thailand yang bermaustatin di Pasir Mas. Ia akan diintergrasikan dengan aktiviti homestay Kg. Tok Sangkut bagi mengenali sosio budaya mereka. Keadaan persekitaran, landskap dan reka bentuk bandar akan dinaiktaraf.
Menaik taraf laluan masuk dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Perhimpunan Cina Peranakan
Acara Perhimpunan Cina Peranakan merupakan acara tahunan untuk mengumpulkan golongan Cina Peranakan yang berhijrah ke luar bagi memperingati asal usul dan latar belakang sosio budaya masyarakat ini serta meraikannya. Pelancong boleh melihat dan mengetahui serta merasai sendiri kebudayaan dan kesenian mereka.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, tandas awam, tempat letak kenderaan dan gerai makan di kawasan perhimpunan Cina Peranakan diadakan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Pusat Sukan Lasak Rantau Panjang
sistem
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-46
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
66.
D–PLC 20
D–PLC 21
D–PLC 22
D–PLC 23
Aktiviti ditawarkan ialah menunjuk dan mengajar cara membuat alat muzik tradisional serta menjual alat muzik tersebut. Pelancong juga boleh melihat proses pembuatan dan merasai pengalaman membuat sendiri alat muzik tradisional yang digemari. Menaik taraf bengkel alat muzik, bilik pameran dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
pelancong datang khususnya pada waktu malam. 70.
D–PLC 24
Aktiviti ditawarkan ialah membuat dan menjual bakul rotan dan perabot rotan dan cenderamata berasaskan rotan dan kayu. Pelancong boleh melihat proses pembuatan dan menikmati pengalaman dengan menghasilkan sendiri cenderamata dengan menggunakan bahan rotan.
Menaik taraf bilik pameran, bengkel membuat perabot dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
71.
D–PLC 25
Aktiviti ditawarkan ialah menjual dan membuat produk makanan halal seperti dodol, serunding dan makanan lain yang dihasilkan sendiri oleh pengusaha. Pelancong boleh melihat proses pembuatan makanan sehingga proses pembungkusan untuk dibeli oleh pelancong dan juga untuk cenderamata.
Menaik taraf bilik jualan produk makanan, kawasan membuat produk makanan, sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
IKS Makanan Kg. Tok Sangkut
Aktiviti ditawarkan ialah membuat dan menjual produk makanan halal seperti pelbagai jenis sos dan makanan lain. Pelancong boleh melihat sendiri pengalaman proses pembuatan sehingga proses pembungkusan makanan dijalankan.
Menaik taraf bilik jualan produk makanan, kawasan membuat produk makanan, sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Masjid Sultan Ismail Petra Rantau Panjang Masjid ini menerapkan senibina pagoda Negara China yang pertama seumpamanya di bina di Malaysia bagi menonjolkan keunikan pintu masuk negara. Ia menjadi daya penarik kepada pengunjung yang melaluinya kerana reka bentuk, seni bina dan kombinasi warna yang kontra daripada pembangunan bersebelahan mewujudkan suasana ‘sense of welcoming’ yang unik dan mempunyai daya tarikan yang kuat.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
72.
D–PLC 26
IKS Roti Dan Kek Gelang Mas
Aktiviti ditawarkan ialah membuat dan menjual produk makanan halal seperti membuat roti, kek, biskut dan makanan lain serta membuat sulaman. Pelancong boleh melihat sendiri pengalaman proses pembuatan sehingga proses pembungkusan makanan serta melihat kaedah sulaman pakaian dihasilkan oleh penduduk tempatan.
Menaik taraf bilik jualan produk makanan, kawasan membuat produk makanan, sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Pusat Jualan Makanan Halal, Bandar Baru Pasir Mas
Aktiviti ditawarkan ialah memasarkan pelbagai barangan dan produk makanan halal yang diperolehi daripada IKS dan EKS yang diusahakan di Pasir Mas dan kawasan sekitarnya.
Kiosk informasi yang menyalurkan maklumat berkaitan dengan IKS dan EKS yang menghasilkan produk halal akan disediakan. Maklumat juga diberikan mengenai lokasi IKS dan EKS yang terlibat.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan di sekitar kawasan pusat penjualan bagi menarik
73.
D–PLC 27
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
IKS Dodol, Serunding Dan Makanan Lain, Pasir Mas
Perusahaan Perabot/Bakul Rotan Gelang Mas
69.
Projek/Program Pembangunan
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
68.
Kod Projek
Bengkel Alat Muzik Tradisional Pak Jah Gelang Mas
67.
Sektor
IKS Budu Pasir Mas
Aktiviti ditawarkan ialah membuat dan menjual produk budu yang dihasilkan sendiri oleh penduduk tempatan. Pelancong boleh
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-47
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
meninjau cara penghasilan dan pembungkusan budu.
74.
D–PLC 28
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
76.
D–PLC 30
77.
D–PLC 31
Aktiviti yang ditawarkan ialah membuat dan menjual produk yang berasaskan minyak mestika yang diusahakan oleh beberapa generasi terdahulu. Pelancong boleh melihat proses pembuatan sehingga proses pembungkusan dijalankan. Menaik taraf bilik jualan produk minyak, kawasan membuat produk minyak, sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Perniagaan Dan Perindustrian
78.
D–PPI 1
Kawasan pesisir sungai dibangunkan dengan pembangunan berasaskan ‘waterfront’ sebagai satu unsur menarik pelancong antarabangsa dan pelancong tempatan.
Dilengkapi dengan elemen landskap dan rekabentuk menarik serta kemudahan sokongan pelancongan termasuk kemudahan aktiviti riadah, gerai makan, tempat letak kenderaan, surau, menara tinjau, papan informasi, tempat berehat, papan tanda, tandas awam dan elemen pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Kawasan Perniagaan Meranti, BP1, BPK 1.16
Menaiktaraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Zon Bebas Cukai Rantau Panjang
Kawasan membeli-belah Zon Bebas Cukai Rantau Panjang merupakan destinasi pelancongan yang berteraskan pelancongan bersempadan.
Melalui cadangan sektor perniagaan, ia dinaiktaraf dengan pembangunan perniagaan dan kemudahan sokongan bagi memperkukuhkan peranannya sebagai destinasi pelancongan komersil bersempadan yang berdaya saing.
Aktiviti gerai makan pesisir air yang selesa sambil menikmati panorama menarik.
Laluan pejalan kaki yang berbumbung, selesa dan dan berterusan di sekitar kawasan Zon Bebas Cukai.
Diintergrasikan dengan pembangunan Pesisir Air Sungai Golok bagi memperkukuhkan karekternya sebagai destinasi pelancongan antarabangsa.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
79.
80.
D–PPI 2
D–PPI 3
Pembangunan Pesisir Sungai Kelantan, Pasir Mas
Pembangunan ini dijadikan sebagai destinasi pelancongan yang berteraskan aktiviti rekreasi aktif dan pasif serta aktiviti rekreasi air.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan menyediakan kemudahan sokongan seperti pusat informasi pelancongan (TIC), tandas awam, surau, tempat letak kenderaan, menara tinjau, tempat berehat, gerai makan, restoran persisir sungai, papan tanda serta elemen-
81.
D–PPI 4
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Pembangunan Pesisir Sungai Golok, Rantau Panjang
IKS Minyak Mestika, Simpang Empat Chetok
D–PLC 29
Menaik taraf bilik jualan produk makanan, kawasan membuat produk makanan, sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
75.
elemen reka bentuk bandar dan landskap yang menarik.
Kawasan Perniagaan Bunut Susu, BP1, BPK 1.4
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Kawasan Perniagaan Chabang Empat Tendong, BP1, BPK 1.7
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Kawasan Perniagaan Gelang Mas, BP1, BPK 1.1
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-48
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
82.
D–PPI 5
D–PPI 6
D–PPI 7
D–PPI 8
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
86.
D–PPI 9
Menaiktaraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat. Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
87.
D–PPI 10
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Kawasan Perniagaan Gual Periok, BP3, BPK 3.4
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat. Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
88.
D–PPI 11
Kawasan Perniagaan Kg. Repek, BP3, BPK 3.1
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat. Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
89.
D–PPI 12
Kawasan Perniagaan Kg. Batu Karang, BP3, BPK 3.2
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Menaiktaraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktu.
Kawasan Perniagaan Kangkong, BP2, BPK 2.4
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Kawasan Perniagaan To’ Uban, BP2, BPK 2.7
Projek/Program Pembangunan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Kawasan Perniagaan Kg. Baruh Pial, BP2, BPK 2.8
85.
Menaiktaraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Kawasan Perniagaan Kg. Chetok, BP2, BPK 2.5
84.
Kod Projek
Kawasan Perniagaan Kg. Pohon Tanjung, BP1, BPK 1.18
83.
Sektor
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-49
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek 90.
D–PPI 13
Projek/Program Pembangunan
92.
D–PPI 14
D–PPI 15
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Membangunkan semula bazar perniagaan sedia ada kepada bangunan berstruktur konkrit bercirikan reka bentuk Islam.
Membangunkan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan baru yang berstruktur konkrit.
Menyediakan kemudahan awam yang secukupnya dan sempurna.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur mengikut hierarki.
D–PPI 17
D–PPI 19
97.
D–PPI 20
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum tiga tingkat.
98.
D–PPI 21
Membangunkan semula bangunan perniagaan berstruktur kayu dan bangunan kurang selamat untuk diduduki kepada bangunan perniagaan berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum tiga tingkat. Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
99.
D–PPI 22
Kawasan Perniagaan To’ Uban, BP2, BPK 2.7
94.
96.
D–PPI 18
Kawasan Perniagaan Pasir Mas, BP1, BPK 1.11
D–PPI 16
95.
Zon Bebas Cukai Rantau Panjang, BP3, BPK 3.7
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat. Membangunkan semula bangunan perniagaan berstruktur kayu dan bangunan kurang selamat untuk diduduki kepada bangunan perniagaan berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Pertanian
100. D–TNI 1
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Melaksanakan pembangunan mengikut pelan susun atur yang telah diluluskan oleh Majlis Daerah Pasir Mas.
Menyediakan kemudahan awam yang secukupnya dan sempurna.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan sistem infrastruktur mengikut hierarki.
Kawasan Perindustrian Bunut Susu, BP1, BPK 1.4
Membangunkan zon perindustrian yang menawarkan lot-lot berskala kecil dan sederhana dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Mematuhi garis panduan alam sekitar.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur.
Kawasan Perindustrian Chetok, BP2, BPK 2.6
Membangunkan zon perindustrian yang menawarkan lot-lot berskala kecil dan sederhana dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Mematuhi garis panduan alam sekitar.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur.
Kawasan Perindustrian Apam, BP3, BPK 3.1
Membangunkan zon perindustrian yang menawarkan lot-lot industri sesebuah dan sederhana dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Mematuhi garis panduan alam sekitar.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur.
Kawasan Zon industri Halal Hub, BP3, BPK 3.1
Membangunkan zon perindustrian berasaskan produk halal yang menawarkan lot-lot berskala kecil, sederhana dan besar dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Mematuhi garis panduan alam sekitar.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur.
Kawasan Zon Entreprenuer Kecil dan Sederhana Rantau Panjang, BP3, BPK 3.1
Membangunkan zon perindustrian berasaskan perabot dan perkayuan yang menawarkan lot-lot berskala kecil dan sederhana dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Mematuhi garis panduan alam sekitar.
Menyediakan sistem pengangkutan dan infrastruktur yang efisien.
Mengkomersilkan sektor pertanian dan memodenkan kaedah serta teknologi dalam pengusahaan pertanian. Menjadikan aktiviti pertanian lebih produktif dan memberikan pulangan yang tinggi untuk meningkatkan pendapatan petani. Pengkomersilan sektor pertanian boleh menjadikan sektor tersebut menarik penglibatan golongan muda.
Mukim Kuala Lemal, Daerah Lemal, Pasir Mas, BP1, BPK 1.11
Projek/Program Pembangunan
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
93.
Kod Projek
Kawasan Perniagaan Kg. Lubok Setol, BP3, BPK 3.9
91.
Sektor
101. D–TNI 2
Mengekalkan kawasan tanaman padi KADA dan kawasan pertanian di luar kawasan pembangunan.
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-50
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
Sektor
Kod Projek
Memastikan Jajahan Pasir Mas terus menyumbang kepada pengeluaran hasil pertanian bagi memenuhi keperluan tempatan dan Negeri Kelantan. 102. D–TNI 3
Produktiviti tanaman getah ditingkatkan kepada 2,000 kg per hektar per tahun
Produktiviti tanaman kelapa sawit (FFB) ditingkatkan kepada 18.2 tan per hektar.
110. D–KMS 2
Produktiviti tanaman buah-buahan ditingkatkan daripada 2.74 tan per hektar kepada 7.5 tan/hektar/musim
104. D–TNI 5
111. D–KMS 3
Rekreasi Dan Landskap
112. D–RLK 1
Membangunkan kawasan Pasir Mas Walk ( rangkaian laluan pejalan kaki, membaik pulih Dataran Aman, Dataran Pasir Mas Baru, landskap sekitar bandar)
113. D–RLK 2
Membangunkan kawasan Pasir Mas Riverfront ( rangkaian laluan pejalan kaki, membaik pulih Dataran Air Moleh, Riverfront baru, kiosk dan wakaf, landskap sekitar kawasan.)
114. D–RLK 3
Membangunkan Taman Tempatan Bunut Susu (padang dan gelanggang, taman permainan kanak-kanak, tandas, wakaf, tempat letak kenderaan, landskap kawasan sekitar)
115. D–RLK 4
Membangunkan Taman Bandaran Kubang Gadong (Padang dan gelanggang, dewan tertutup, taman permainan kanak-kanak, gerai, tandas, wakaf, tempat letak kenderaan, landskap kawasan sekitar)
116. D–RLK 5
Membangunkan Taman Tempatan Kubang Sepat (padang dan gelanggang, , dataran, taman permainan kanak-kanak, tandas, wakaf, tempat letak kenderaan, landskap kawasan sekitar)
117. D–RLK 6
Membangunkan dan menambah baik kawasan Danau To’ Uban Ecopark (kawasan perkhemahan, kawasan rekreasi air, taman permainan, tandas, kedai dan gerai, tempat letak kenderaan, landskap kawasan sekitar.)
118. D–RLK 7
Membangunkan Taman Tempatan Chetok (padang dan gelanggang, taman permainan kanak-kanak, gerai, tandas, wakaf, tempat letak
Mampu menghasilkan pendapatan yang lebih tinggi. 105. D–TNI 6
Memulihkan tanah terbiar dengan tanaman padi, getah, buah-buahan, sayur-sayuran, tanaman rempahan dan tanaman kontan yang sesuai mengambil kira potensi tanah tersebut. Memastikan semua tanah terbiar dibangunkan dengan aktiviti pertanian yang mampu menjana pendapatan penduduk.
106. D–TNI 7
Meningkatkan kemudahan infrastruktur sokongan khususnya di kawasan luar pengairan untuk tanaman padi. Mengoptimumkan penggunaan memulihkan kawasan padi terbiar.
107. D–TNI 8
kawasan
tanaman
padi
dan
Menyediakan kemudahan pemasaran hasil pertanian yang terstruktur dan berhierarki di seluruh Jajahan Pasir Mas. Memastikan hasil pertanian dapat dipasarkan dengan mudah dengan harga yang lebih kompetitif.
108. D–TNI 9
Pembentukan mini estet dengan cara pengelompokan kebun-kebun kecil di bawah satu skim.
Menyediakan kemudahan lain untuk menjamin kesejahteraan komuniti Menyediakan kemudahan seperti kompleks komuniti, dewan, balai raya untuk membolehkan penduduk menjalankan aktiviti interaksi sosial untuk membolehkan perhubungan kejiranan dapat dieratkan dengan aktivitiaktiviti kemasyarakatan yang dianjurkan seperti kenduri, majlis ilmu, sebaran maklumat dan sebagainya.
Memfokuskan kepada tanaman buah-buahan yang mudah dipasarkan dan bernilai tinggi seperti limau madu, pisang, nenas, tembikai, durian, dokong, dan salak.
Memfokuskan kepada tanaman sayur-sayuran yang mudah dipasarkan dan bernilai tinggi seperti cili, timun, sawi, kacang panjang, kacang buncis, terung dan sebagainya serta tanaman singkat masa seperti kacang tanah, jagung, ubi kayu dan ubi keledek.
Penyediaan kemudahan masyarakat perlulah mengambil kira radius kawasan perkhidmatan. Perletakan lokasi cadangan kemudahan masyarakat meliputi radius pusat petempatan dan jarak berjalan kaki bagi menyokong kepada kesejahteraan dalam sesebuah komuniti.
Produktiviti tanaman sayur-sayuran ditingkatkan daripada16.31 tan per hektar kepada 20 tan per hektar
Mampu menghasilkan pendapatan yang lebih tinggi.
Menyediakan pembangunan kemudahan masyarakat yang bersesuaian dan mencukupi bagi keselesaan penduduk yang tinggal di Jajahan Pasir Mas. Perancangan dan penyediaan kemudahan masyarakat perlu mematuhi prinsip-prinsip yang telah ditetapkan dalam Garis Panduan Kemudahan Masyarakat yang telah dikeluarkan oleh JPBD bagi membolehkan prinsip-prinsip keseimbangan pembangunan dapat dicapai.
Menjadikan aktiviti pertanian bersifat mampan, berdaya maju dan menyumbang kepada pertumbuhan ekonomi tempatan serta mampu meningkatkan pendapatan pekebun / pengusaha pertanian. 103. D–TNI 4
109. D–KMS 1
Produktiviti tanaman padi ditingkatkan daripada kepada 10 tan per hektar per musim
Mengatasi masalah tenaga buruh dan mengefisienkan pengurusan dan kaedah pengeluaran. Kemudahan Masyarakat
Meningkatkan produktiviti pertanian:
Projek/Program Pembangunan
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-51
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
Sektor
Kod Projek
kenderaan) 119. D–RLK 8
120. D–RLK 9
121. D–RLK 10
122. D–RLK 11
Infrastruktur Dan Utiliti
123. D–UTI 1
124. D–UTI 2
c)
Membangunkan Padang Kejiranan Chetok (taman permainan kanakkanak, padang, tandas, wakaf, tempat letak kenderaan, landskap kawasan sekitar)
128. D–RBB 3
Membangunkan dan menaik taraf kawasan Taman Tempatan Gual Periok (menambah baik Taman Rekreasi Tengku Anis dan menggabungkan dengan Gelanggang Seni Suara Burung, taman permainan kanak-kanak, tandas, wakaf, tempat letak kenderaan, landskap kawasan sekitar)
129. D–RBB 4
126. D–RBB 1
a)
Mewujudkan tema setempat bagi pusat tempatan kecil
b)
Peningkatan imej dan pembangunan bandar
c)
Peningkatan identiti pusat bandar melalui keutamaan kepada elemen reka bentuk bandar
struktur
bandar
melalui
konsep
Pekan Meranti dan Pekan Gual Periok
a)
Mewujudkan tema setempat bagi pusat petempatan kecil Jajahan Pasir Mas.
Menyediakan sistem infrastruktur yang berkesan.
b)
Peningkatan imej dan pembangunan bandar.
Memastikan sistem infrastruktur berfungsi dengan baik dan dapat mengatasi masalah yang berlaku di kawasan kajian.
c)
Peningkatan identiti pusat bandar melalui keutamaan kepada elemen reka bentuk bandar.
Menyediakan sistem infrastruktur yang mencukupi mengikut keperluan penduduk.
Pengurusan Alam Sekitar
130. D–ASK 1
Memperbaik pulih infrastruktur yang sedia ada.
Bandar Pasir Mas
a)
Mewujudkan tema setempat bagi pusat petempatan utama
b)
Peningkatan imej dan pembangunan bandar
c)
struktur
bandar
melalui
Peningkatan identiti pusat bandar melalui keutamaan kepada elemen reka bentuk bandar
Rantau Panjang Cadangan pembangunan Rantau Panjang merangkumi tiga aspek utama iaitu:a)
Mewujudkan tema setempat bagi pusat petempatan utama
b)
Peningkatan imej dan pembangunan bandar
bandar
melalui
bandar
melalui
konsep
KSAS Tadahan Air
konsep 131. D–ASK 2
struktur
struktur
KSAS tadahan air di Jajahan Pasir Mas ialah Empangan Bukit Kwong dengan keluasan kawasan tadahan 10.24 km persegi. Ia merupakan kawasan pembekalan sumber air sungai dan pengairan petanian bagi keperluan penduduk tempatan. Kawasan ini perlu dipelihara bagi memastikan kualiti sumber air ini sentiasa bersih, tiada pencemaran dan selamat digunakan bagi tujuan pengairan untuk sektor petanian dan sebaginya. Lanjutan daripada itu, kawasan ini perlu dikategorikan sebagai KSAS supaya tiada pembangunan dibenarkan di kawasan ini dan pembangunan terkawal sahaja iaitu pembangunan yang tidak memberi impak kepada kualiti air boleh dibenarkan di kawasan sekitarnya dalam jarak yang tertentu dan bersesuaian. Namun pembangunan yang dibenarkan perlu mematuhi syarat-syarat yang dikenakan oleh Jabatan Alam Sekitar untuk kepentingan kualiti alam sekitar kawasan tersebut dan sekitarnya.
yang
Cadangan pembangunan Bandar Pasir Mas akan merangkumi tiga aspek utama iaitu:-
127. D–RBB 2
Pekan To’ Uban, Chabang Empat Tendong dan Bunut Susu
Cadangan pembangunan pekan Meranti dan pekan Gual Periok ini merangkumi tiga aspek utama iaitu:-
Membangunkan dan menambah baik kawasan Tasik Kwong (kawasan rekreasi air, taman permainan, tandas, kedai dan gerai, tempat letak kenderaan, landskap kawasan sekitar.)
Melakukan pembaik pulih infrastruktur yang lama bagi menaik taraf perkhidmatan infrastruktur sedia ada. Pusat Bandar Dan Reka Bentuk Bandar
Peningkatan identiti pusat bandar melalui keutamaan kepada elemen reka bentuk bandar
Cadangan pembangunan ketiga-tiga pekan ini merangkumi tiga aspek utama iaitu:-
Membangunkan kawasan Rantau Panjang Waterfront ( rangkaian laluan pejalan kaki, dataran dan waterfront baru, kiosk dan wakaf, landskap sekitar kawasan.)
Memastikan penduduk mendapat kemudahan infrastruktur mencukupi bagi keperluan harian dan masa hadapan. 125. D–UTI 3
Projek/Program Pembangunan
konsep
KSAS Sungai KSAS sungai merupakan badan air semulajadi yang perlu dikekalkan dan dipelihara untuk kepentingan penduduk semasa dan akan datang. Ini amat penting kerana sungai adalah sumber air permukaan yang berperanan sebagai sumber air yang boleh diproses dan dirawat untuk menghasilkan bekalan air bersih dan sumber pengairan kepada penduduk. Oleh yang demikian, sungai dikategorikan sebagai KSAS bagi memastikan kualiti sumber air ini sentiasa terjaga dan bersih untuk digunakan serta melindunginya daripada sebarang pencemaran yang boleh memberi impak kepada sumber air ini. Selain itu, ia juga dapat memastikan bekalan air bersih kepada penduduk adalah selamat dan terjamin kualitinya di dalam melahirkan masyarakat sihat dan mampan.
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-52
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
Sektor
Kod Projek
Maka, kawalan pembangunan boleh dijalankan di kawasan yang dikenal pasti sebagai KSAS termasuk mengenakan syarat-syarat yang sewajarnya. Terdapat dua sungai yang diklasifikasikan sebagai KSAS di dalam Jajahan Pasir Mas iaitu Sungai Kelantan dan Sungai Golok. 132. D–ASK 3
133. D–ASK 4
Kawasan Hakisan Tanah Masalah hakisan tanah kerap berlaku di tebing-tebing dan alur-alur sungai di beberapa lokasi yang mengalami masalah banjir. Hakisan tebing sungai berlaku apabila kapasiti air yang besar dan deras mengalir khususnya pada musim tengkujuh menyebabkan tebing sungai dan alur menjadi tidak kukuh seterusnya berlakulah runtuhan tebing. Proses ini berlaku secara berterusan mengakibatkan alur sungai mudah berubah apabila berlaku banjir. Oleh yang demikian, bagi membantu mengurangkan impak hakisan tanah di tebing sungai yang menghadapi masalah tersebut maka semua sungai dicadangkan menyediakan rizab sungai satu rantai dan ia dikelaskan dalam KSAS Berisiko Bencana. Ini melibatkan Sungai Kelantan dan Sungai Golok serta anak-anak sungai utama yang mencatatkan penerimaan kapasiti air yang tinggi khususnya pada musim tengkujuh yang mana ia menjadi nadi kepada sistem saliran dan pengairan Jajahan Pasir Mas dan jajahan sekitarnya. Ini bermakna tiada sebarang pembangunan dibenarkan di atas rizab sungai tersebut.
134. D–ASK 5
BP2. Ia merupakan sebuah tasik yang indah dan berperanan sebagai kawasan rekreasi dan riadah kepada penduduk tempatan. Di samping itu, terdapat aktiviti ternakan ikan air tawar yang pernah dijalankan di kawasan ini. Danau ini perlu dipelihara sebagai komponen KSAS agar ia boleh memastikan keseimbangan kualiti alam sekitar sentiasa terjaga selain boleh dijadikan sebagai kawasan kolam takungan air apabila berlakunya banjir.
KSAS Berisiko Bencana KSAS berisiko bencana merupakan kawasan yang mempunyai risiko berlakunya sebarang bentuk bencana dan berpotensi memberi impak kepada alam sekitar dan orang awam yang berada di kawasan tersebut dan sekitarnya. Ia terdiri daripada tujuh jenis KSAS berisiko bencana, namun hanya dua jenis sahaja yang dikenal pasti terdapat di Jajahan Pasir Mas iaitu kawasan hakisan tanah dan kawasan bencah. Kawasan-kawasan ini perlu dielakkan daripada dirancang sebagai kawasan pembangunan kerana ia akan memberi pelbagai implikasi kurang baik sekiranya pembangunan dijalankan. Oleh itu, ia akan dikekalkan sebagai KSAS bagi membolehkan kawalan pembangunan yang ketat dikenakan. Sementara itu, penyeimbangan sewajarnya dan peruntukkan syarat-syarat tertentu akan diberikan kepada kawasan sekitarnya yang terlibat dalam perancangan pembangunan.
Projek/Program Pembangunan
135. D–ASK 6
Kawasan Geologi Mineral Berlogam Sumber mineral berlogam mengandungi bahan logam sebagai unsur utama seperti logam besi, bijih timah dan emas. Namun di Jajahan Pasir Mas, mineral berlogam yang dijumpai adalah bijih besi dan mangan primer dan mangan sekunder. Sumber ini digunakan untuk tujuan perhiasan, peralatan logam dan kegunaan industri. Di samping itu, beberapa lokasi baru telah dikenalpasti mengandungi sumber mineral tersebut iaitu di Bukit Kwong Rantau Panjang, Bukit Pak Junus di Gual Periuk, Bukit Tandak, Bukit Gharu dan Lubuk Itek di Pasir Mas.
136. D–ASK 7
Kawasan Geologi Mineral Perindustrian Sumber mineral perindustrian atau mineral tidak berlogam mengandungi bahan bukan logam sebagai unsur utama seperti lempong bebola, seresit, kaolin, batu dimensi, batu kapur dan pasir silika. Sumber ini digunakan untuk pembangunan infrastruktur dan bahan mentah industri simen, seramik, kaca dan sebagainya. Ia telah ditemui di beberapa kawasan iaitu di sekitar Bukit Pak Junus, Kg. Cherang Hangus dan Gual Lemsa telah ditemui enapan lempung bebola namun lokasi dan keluasan sebenar masih dalam peringkat kajian awal. Lokasi lain ialah Bukit Lata dan Jeram Perdah yang terletak di Daerah Rantau Panjang mengandungi mineral serisit iaitu sejenis lempung yang mempunyai kandungan mika yang tinggi. Ciri istimewanya ialah licin bersabun bila dipegang dan bewarna ‘apple green tea’. Lokasi dan keluasan sebenar masih dalam peringkat awal kajian.
Kawasan Bencah Kawasan bencah atau tanah lembap merupakan kawasan yang mempunyai ekosistem yang unik dan sensitif yang mempunyai kandungan air larian bawah tanah yang tinggi. Kawasan ini tidak sesuai dijadikan sebagai kawasan pembangunan bukan sahaja disebabkan keadaan ekosistemnya yang sensitif malah ia juga tidak mampu menahan bebanan pembangunan di atasnya kerana struktur tanahnya yang rapuh berbanding jenis tanah lain. Pembangunan yang dijalankan secara normal ke atas tanah bencah akan menyebabkan kerosakkan pembangunan tersebut dalam tempoh masa yang singkat kerana perubahan struktur tanah yang berlaku akibat daripada kandungan air larian bawah tanah yang tinggi. Maka kawasan bencah perlu dikekalkan sebagai KSAS Berisiko Bencana supaya keadaan semulajadi dan ekosistem kawasan ini dapat dikekalkan dan dipelihara pada tahap yang baik dan mampan untuk kepentingan generasi sekarang dan masa hadapan. Kawasan bencah yang dikategorikan sebagai KSAS ialah Danau To’ Uban yang terletak di Daerah Kangkong iaitu di dalam
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-53
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
4.7.2
Penilaian Kemampanan Tema 5 : Pembangunan Komuniti Sejahtera. Tema 6 : Urustadbir Efisien Dan Cemerlang.
Setelah projek dan program pembangunan dicadangkan dari setiap aspek dan sektor pembangunan, maka penilaian kemampanan akan dijalankan secara terperinci berasaskan justifikasi pembangunan, komponen pembangunan, kumpulan fokus dan implikasi yang dijangka dijana apabila projek atau program tersebut dilaksanakan. Penilaian dibuat bagi setiap cadangan tersebut terhadap 19 objektif kemampanan yang melibatkan lapan objektif kemampanan sosial, enam objektif kemampanan alam sekitar dan lima objektif kemampanan ekonomi. Namun penilaian yang dijalankan adalah berdasarkan kepada enam tema pembangunan yang terdiri daripada berikut :-
Berdasarkan tema tersebut, maka penilaian kemampanan merupakan proses terakhir yang akan dibuat seperti yang dipaparkan dalam Jadual 4.2.
4.7.3
Rumusan Penilaian Kemampanan
Berdasarkan penilaian kemampanan yang dibuat ke atas semua cadangan projek dan program pembangunan bagi Jajahan Pasir Mas, didapati terdapat semua projek dan program pembangunan yang dicadangkan memberi impak positif atau serasi dengan objektif kemampanan. Ini merupakan satu petunjuk yang baik bahawa semua perancangan yang dibuat di dalam pembangunan masa hadapan Jajahan Pasir Mas telah mengambil kira objektif kemampanan bagi menjana sebuah rancangan pembangunan yang mampan. Walau bagaimanapun, sebahagian daripada cadangan tersebut tidak mempunyai perkaitan secara langsung dengan objektif kemampanan.
Tema Pembangunan Tema 1 : Pembangunan Guna Tanah Mampan. Tema 2 : Pembangunan Aksesibiliti Komprehensif. Tema 3 : Pembangunan Pelancongan Kompetatif. Tema 4 : Pembangunan Ekonomi ‘Vibrant’.
Jadual 4.26 : Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektoral Tema Tema 1 : Pembangunan Guna Tanah Mampan. Tema 2 : Pembangunan Aksesibiliti Komprehensif.
Sektor Guna Tanah, Perumahan Dan Petempatan Desa
Sistem Pengangkutan
Kod
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
1.
D–GTH 1
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
2.
D–GTH 2
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
3.
D–GTH 3
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
4.
D–GTH 4
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
5.
D–PKT 1
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
6.
D–PKT 2
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
7.
D–PKT 3
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
8.
D–PKT 4
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
9.
D–PKT 5
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
10.
D–PKT 6
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
11.
D–PKT 7
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
12.
D–PKT 8
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
13.
D–PKT 9
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
14.
D–PKT 10
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
15.
D–PKT 11
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
16.
D–PKT 12
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
17.
D–PKT 13
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
18.
D–PKT 14
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
19.
D–PKT 15
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
20.
D–PKT 16
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
21.
D–PKT 17
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
22.
D–PKT 18
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
23.
D–PKT 19
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-54
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Tema
Tema 3 : Pembangunan Pelancongan Kompetetif.
Sektor
Pelancongan
Kod
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
24.
D–PKT 20
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
25.
D–PKT 21
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
26.
D–PKT 22
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
27.
D–PKT 23
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
28.
D–PKT 24
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
29.
D–PKT 25
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
30.
D–PKT 26
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
31.
D–PKT 27
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
32.
D–PKT 28
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
33.
D–PKT 29
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
34.
D–PKT 30
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
35.
D–PKT 31
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
36.
D–PKT 33
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
37.
D–PKT 34
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
38.
D–PKT 35
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
39.
D–PKT 36
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
40.
D–PKT 37
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
41.
D–PKT 38
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
42.
D–PKT 39
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
43.
D–PKT 40
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
44.
D–PKT 41
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
45.
D–PKT 42
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
46.
D–PKT 43
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
47.
D–PLC 1
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
48.
D–PLC 2
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
49.
D–PLC 3
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
50.
D–PLC 4
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
51.
D–PLC 5
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
52.
D–PLC 6
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
53.
D–PLC 7
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
54.
D–PLC 8
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
55.
D–PLC 9
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
56.
D–PLC 10
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
57.
D–PLC 11
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
58.
D–PLC 12
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
59.
D–PLC 13
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
60.
D–PLC 14
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
61.
D–PLC 15
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
62.
D–PLC 16
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
63.
D–PLC 17
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
64.
D–PLC 18
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
65.
D–PLC 19
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
H
4-55
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Tema
Tema 4 : Pembangunan Ekonomi ‘Vibrant’.
Sektor
Perniagaan Dan Perindustrian
Pertanian
Kod
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
66.
D–PLC 20
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
67.
D–PLC 21
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
68.
D–PLC 22
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
69.
D–PLC 23
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
70.
D–PLC 24
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
71.
D–PLC 25
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
72.
D–PLC 26
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
73.
D–PLC 27
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
74.
D–PLC 28
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
75.
D–PLC 29
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
76.
D–PLC 30
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
77.
D–PLC 31
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
78.
D–PPI 1
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
79.
D–PPI 2
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
80.
D–PPI 3
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
81.
D–PPI 4
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
82.
D–PPI 5
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
83.
D–PPI 6
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
84.
D–PPI 7
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
85.
D–PPI 8
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
86.
D–PPI 9
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
87.
D–PPI 10
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
88.
D–PPI 11
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
89.
D–PPI 12
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
90.
D–PPI 13
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
91.
D–PPI 14
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
92.
D–PPI 15
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
93.
D–PPI 16
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
94.
D–PPI 17
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
95.
D–PPI 18
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
96.
D–PPI 19
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
97.
D–PPI 20
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
98.
D–PPI 21
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
99.
D–PPI 22
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
100. D–TNI 1
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
101. D–TNI 2
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
102. D–TNI 3
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
103. D–TNI 4
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
104. D–TNI 5
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
105. D–TNI 6
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
106. D–TNI 7
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
107. D–TNI 8
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-56
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Tema
Tema 5 : Pembangunan Komuniti Sejahtera.
Sektor
Kemudahan Masyarakat
Rekreasi Dan Landskap
Infrastruktur Dan Utiliti
Pusat Bandar Dan Reka Bentuk Bandar
Pengurusan Alam Sekitar
Kod
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
108. D–TNI 9
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
109. D–KMS 1
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
110. D–KMS 2
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
111. D–KMS 3
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
112. D–RLK 1
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
113. D–RLK 2
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
114. D–RLK 3
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
115. D–RLK 4
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
116. D–RLK 5
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
117. D–RLK 6
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
118. D–RLK 7
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
119. D–RLK 8
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
120. D–RLK 9
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
121. D–RLK 10
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
122. D–RLK 11
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
123. D–UTI 1
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
124. D–UTI 2
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
125. D–UTI 3
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
126. D–RBB 1
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
127. D–RBB 2
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
128. D–RBB 3
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
129. D–RBB 4
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
130. D–ASK 1
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
131. D–ASK 2
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
132. D–ASK 3
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
133. D–ASK 4
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
134. D–ASK 5
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
135. D–ASK 6
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
136. D–ASK 7
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
Sumber : Kajian Penilaian Kemampanan, 2009.
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-57
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
4.8
PENILAIAN CADANGAN DRAF RANCANGAN TEMPATAN AKHIR
Sektor
Peringkat Draf Rancangan Tempatan (DRT) Akhir merupakan peringkat kelima iaitu yang terakhir di dalam proses penilaian kemampanan. Dalam peringkat ini semua projek pembangunan dan program pembangunan yang dicadangkan mengikut tema pembangunan akan dinilai berdasarkan objektif kemampanan yang telah direkabentuk di peringkat pertama iaitu Laporan Awal. Penilaian ini dijalankan mengikut tema perancangan bagi tujuan untuk mengenalpasti tahap kemampanan setiap projek pembangunan dan program yang dihasilkan (Jadual 4.27). Ia adalah lanjutan daripada penilaian kemampanan yang dibuat diperingkat DRT Awal di mana pembaikan telah dijalankan oleh perunding untuk memastikan objektif kemampanan yang releven dapat dicapai secara optimum.
4.8.1
Kod Projek
tradisional adalah digalakkan. 3.
D–GTH 3
Senarai Cadangan
Berikut adalah senarai projek dan program pembangunan (Jadual 4.27) yang telah diberi penambahbaikan untuk Draf Rancangan Tempatan Akhir. Cadangan-cadangan ini dipinda dan disediakan oleh perunding kajian bagi memastikan semua isu dan permasalahan yang dikenalpasti di peringkat penemuan telah diambil kira dan diatasi. Di samping itu, potensi dan prospek masa hadapan daripada pelbagai perspektif turut dicadangkan melalui projek dan program pembangunan supaya tahap pembangunan spatial, ekonomi, alam sekitar dan sosial bertambah baik dan mampan selaras dengan matlamat dan objektif kajian ini secara keseluruhannya. Jadual 4.27 : Senarai Projek Dan Program Pembangunan Sektor Guna Tanah, Perumahan Dan Petempatan Desa
Kod Projek 1.
D–GTH 1
D–GTH 2
Sistem Pengangkutan
Perumahan BP3 •
Pembangunan perumahan pada masa hadapan dicadangkan mengikut keperluan dan kemampuan penduduk.
•
Turut dicadangkan untuk dibangunkan di kawasan pusat-pusat petempatan utama yang bersesuaian dan strategik.
•
Kemudahan asas dan awam seperti bekalan elektrik, dewan, sekolah dan sebagainya di kawasan pusat pertumbuhan desa (PPD) sedia ada dan yang berpotensi akan dipertingkatkan dan dinaiktaraf.
•
Pembangunan baru yang dapat mengukuhkan ekonomi seperti aktiviti pertanian dan penternakan dan produk-produk barangan tradisional adalah digalakkan.
4.
D–GTH 4
Pengukuhan bagi setiap hierarki pusat petempatan berdasarkan fungsi dan keperluan.
5.
D–PKT 1
Jalan 'by pass' Pasir Mas dari Kg. Gaung ke Kg.Mat Lajin (Jalan Meranti).
6.
D–PKT 2
Sambungan Jalan 'by pass' dari Kg.Mat Lajin ke Jalan Persekutuan 3 (Kg. Padang Kasar).
7.
D–PKT 3
Sambungan Jalan ‘by pass’ jambatan baru melintasi Sungai Kelantan menghubungi Kg. Padang Kasar -Jalan Salor.
8.
D–PKT 4
Jalan Banggol Kulim-Rantau Panjang (sepanjang tali air).
9.
D–PKT 5
Dari penghujung Jalan Masjid Lama melalui rizab polis hingga ke Jalan Persekutuan 3
Projek/Program Pembangunan Perumahan BP1 •
Pembangunan perumahan pada masa hadapan dicadangkan mengikut keperluan dan kemampuan penduduk.
•
Turut dicadangkan untuk dibangunkan di kawasan pusat-pusat petempatan utama yang bersesuaian dan strategik.
10.
D–PKT 6
Jalan dan jejambat baru merentasi landasan keretapi dari Kg.Kubang Panjang hingga Jalan Hospital.
•
Kemudahan asas dan awam seperti bekalan elektrik, dewan, sekolah dan sebagainya di kawasan pusat pertumbuhan desa (PPD) sedia ada dan yang berpotensi akan dipertingkatkan dan dinaiktaraf.
11.
D–PKT 7
Sambungan dari Jalan Hospital hingga ke Jalan Meranti (bersebelahan masjid)
Pembangunan baru yang dapat mengukuhkan ekonomi seperti aktiviti pertanian dan penternakan dan produk-produk barangan tradisional adalah digalakkan.
12.
D–PKT 8
Jalan dari Kg.Sg.Keladi menghubungi dengan Jalan D190
13.
D–PKT 9
Jalan kampung yang menghubungkan Kg.Chicha Tinggi dan To’ Uban
•
2.
Projek/Program Pembangunan
Perumahan BP1 •
Pembangunan perumahan pada masa hadapan dicadangkan mengikut keperluan dan kemampuan penduduk.
14.
D–PKT 10
Jalan yang menghubungkan To’ Uban dan Kg.Sg.Keladi
•
Turut dicadangkan untuk dibangunkan di kawasan pusat-pusat petempatan utama yang bersesuaian dan strategik.
15.
D–PKT 11
Jalan baru berdekatan dengan Danau To’ Uban yang bersambung dari Kg. Pengkalan Machang dan keluar di Jln. D27
•
Kemudahan asas dan awam seperti bekalan elektrik, dewan, sekolah dan sebagainya di kawasan pusat pertumbuhan desa (PPD) sedia ada dan yang berpotensi akan dipertingkatkan dan dinaiktaraf.
16.
D–PKT 12
Jalan baru yang menghubungkan Jln.D185 dan D181
•
Pembangunan baru yang dapat mengukuhkan ekonomi seperti aktiviti pertanian dan penternakan dan produk-produk barangan
17.
D–PKT 13
Jalan baru yang menghubungkan Jln.D25 dan D180
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-58
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
18.
D–PKT 14
Jalan perkhidmatan kawasan perniagaan baru pusat bandar Pasir Mas (berhadapan kawasan tempat letak kenderaan Stesen KTM Pasir Mas).
35.
D–PKT 31
Persimpangan Jalan Negeri D25 di Kedai Pohon Buloh - Pemasangan lampu isyarat
19.
D–PKT 15
Jalan Persekutuan 3 Pasir Mas - Rantau Panjang - Penambahan lorong laluan kepada dua lorong dua hala
36.
D–PKT 33
Persimpangan Jalan Pasar Lama Jalan Meranti – Jalan Tengku Ahmad (lintasan keretapi) - Rekabentuk semula selekoh/ persimpangan
20.
D–PKT 16
Jalan Persekutuan 3 (Wakaf Bharu – Tendong - Pasir Mas) - Pelebaran rizab dari 20m (66 kaki )- 40m (132 kaki).
37.
D–PKT 34
-
Lintasan pejalan kaki dari kawasan pasar melintasi landasan keretapi ke stesen bas (integrasi dengan kompleks penjaja baru)
-Pelebaran jalan satu lorong kepada dua lorong
-
Lintasan pejalan kaki dari stesen KTM melintasi Jalan Masjid Lama ke kompleks perniagaan baru.
Laluan pejalan kaki di sepanjang jalan-jalan utama dalam pusat bandar. (antaranya Jalan Masjid Lama, Jalan Tengku Ahmad, Jalan Besar, Jalan Pasar dan sekitar dataran bandar dan Dataran Pasir Mas Waterfront).
21.
D–PKT 17
Jalan Persekutuan 129 Pasir Mas - Tanah Merah - Pelebaran rizab dari 30m (100 kaki)-40m (132 kaki)
22.
D–PKT 18
Jambatan Pasir Mas-Kota Bharu - Pelebaran jambatan hingga ke Bulatan Pasir Mas
23.
24.
25.
D–PKT 19
D–PKT 20
D–PKT 21
38.
D–PKT 35
Tempat letak kereta ’on-street’
Jalan Meranti (D25) - Pelebaran rizab dari 20m(66 kaki) - 30m(100 kaki) Menambah lampu-lampu jalan. Jalan Pasar di bandar Pasir Mas (dari simpang Jalan Meranti hingga ke pasar) - Pelebaran rizab jalan dari 40 kaki kepada 66 kaki
-
Sepanjang jalan di sekitar pasar
-
Sepanjang jalan besar
-
Sekeliling dataran bandar (baru) Pasir Mas
Tempat letak kereta ’off-street’
Jalan Pasar di bandar Pasir Mas (dari pasar hingga ke pejabat JKR) Perlebaran rizab jalan dari 40 kaki kepada 66 kaki
-
Tapak Arked Mara sedia ada
-
Pasir Mas Waterfront
Kompleks perniagaan baru
26.
D–PKT 22
Jalan Pohon Celagi (dari pusat bandar hingga ke balai bomba) Pelebaran rizab jalan dari 40 kaki kepada 66 kaki
39.
D–PKT 36
Laluan pejalan kaki menyeluruh terutama sepanjang Jalan Besar, sekitar bazar dan Pasar Rantau Panjang serta Rantau Panjang Waterfront.
27.
D–PKT 23
Jalan Hospital dari simpang pasar hingga simpang depan hospital Pelebaran rizab jalan dari 40 kaki kepada 66 kaki
40.
D–PKT 37
-
Memperkemas sistem tempat letak kereta ‘on street’ di jalan-jalan di sekitar kawasan membeli belah.
28.
D–PKT 24
Jalan Sg.Keladi - Pelebaran rizab dari 6.m(20 kaki)-20m(66 kaki)
-
Penyediaan tempat letak kereta berpusat (bertingkat) di bazar baru
29.
D–PKT 25
Jalan Chicha Tinggi hingga Jalan Lemal - Pelebaran rizab dari 6.m(20 kaki)-15.2m(50 kaki) dan menambah lampu-lampu jalan.
41.
D–PKT 38
Bandar Baru Tasek Raja - Terminal Ekspress Jajahan merangkumi perkhidmatan bas ekspress dan teksi (jarak jauh).
30.
D–PKT 26
Jalan Kg.Lemal - Pelebaran rizab dari 6.m(20 kaki)-15.2m(50 kaki) Menambah lampu-lampu jalan.
42.
D–PKT 39
Bandar Pasir Mas - sebagai sebuah Hub Pengangkutan Awam bersepadu bagi Bandar Pasir Mas.
31.
D–PKT 27
Jalan To’ Uban - Pelebaran rizab dari 6.m(20 kaki)-15.2m(50 kaki) Menambah lampu-lampu jalan.
43.
D–PKT 40
Pekan Rantau Panjang - Mewujudkan sebuah hentian bas dan teksi baru di dalam kompleks bazar baru Rantau Panjang.
32.
D–PKT 28
Jalan Besar Rantau Panjang - Pelebaran rizab kepada Jalan 66 kaki
44.
D–PKT 41
Laluan daripada Kampung Bukit Perdah melalui Repek ke Bandar Pasir Mas - Perluasan rangkaian perkhidmatan laluan bas awam.
33.
D–PKT 29
Persimpangan Jalan Persekutuan 129 di Kampung Lemal - Pemasangan lampu isyarat dan menambah lorong kiri.
45.
D–PKT 42
Laluan daripada Kampung Bukit Tuku, To’ Uban dan Pasir Mas - Perluasan rangkaian perkhidmatan laluan bas awam.
Persimpangan Jalan Persekutuan 3 di Banggol Kulim - Pemasangan lampu isyarat
46.
D–PKT 43
Stesen Lemal, To’ Uban dan Sg. Keladi – Menaik taraf stesen-stesen hentian penumpang keretapi sedia ada bagi mewujudkan sistem
34.
D–PKT 30
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-59
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
Sektor
perkhidmatan dan pengangkutan awam yang lebih efektif.
Pelancongan
47.
D–PLC 1
D–PLC 2
D–PLC 3
D–PLC 4
Institusi Pendidikan Pondok
Menaiktaraf bangunan-bangunan institusi pondok dan keadaan persekitarannya.
Rumah kampung berkeadaan baik dan menarik akan dinaik taraf sebagai ‘homestay’.
Didaftarkan di bawah Pusat Pembangunan Pondok Berhad (PPPB) bagi memantau silibus dan kualiti pembelajaran.
Aktiviti ditawarkan adalah kebun getah, bendang padi, melihat pelbagai spesies burung termasuk burung putih di tengah bendang (bird watching), dusun buah-buahan (salak, limau chokun, manggis dan ulaman) menganyam tikar, mengayuh basikal, ternakan ikan air tawar (haruan, talapia, puyu, sepat). Sarapan, makan tengahari dan makan malam berkonsepkan masakan tempatan disediakan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaiktaraf sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan serta menyediakan papan informasi yang memberi maklumat tentang sejarah dan latar belakang pondok serta aktiviti yang ditawarkan.
Menaiktaraf sistem pengangkutan, penawaran kemudahan sokongan serta papan informasi.
bilik
dan
52.
D–PLC 6
Danau To’ Uban
Aktiviti eko pelancongan ditawarkan berasaskan rekreasi aktif dan pasif, memancing ikan, melihat perusahaan ikan air tawar di samping menikmati hidangan ikan segar di gerai makan di kawasan tersebut, kem latihan dan melawat Masjid To’ Uban yang juga dikenali dengan Masjid Brunei.
Menyediakan kemudahan penginapan yang mesra alam dan berkonsepkan alam semulajadi supaya serasi dengan ciri-ciri sedia ada kawasan ini.
Menawarkan aktiviti sukan air yang berskala mengutilisasikan sumber badan air di danau ini.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaiktaraf sistem pengangkutan, kemudahan sokongan seperti surau, tandas awam, petak tempat letak kenderaan, menara tinjau, tapak perkhemahan yang dilengkapi dengan kemudahan asas, wakaf, tempat berehat, gerai makan dan papan informasi tanpa mengganggu gugat keadaan dan kualiti persekitarannya.
Homestay Kg. Gelang Mas
Rumah kampung berkeadaan baik dan menarik akan dinaik taraf sebagai ‘homestay’.
Aktiviti ditawarkan adalah membuat kratangan tradisional, alat muzik tradisional, senjata tradisional seperti keris, perabot berasaskan rotan, perusahaan makanan, menanam padi dan pasar malam. Sarapan, makan tengahari dan makan malam berkonsepkan masakan tempatan disediakan. Menaiktaraf sistem pengangkutan, penawaran kemudahan sokongan serta papan informasi.
bilik
dan
Homestay Perkampungan KADA
Rumah kampung berkeadaan baik dan menarik akan dinaik taraf sebagai ‘homestay’.
Aktiviti ditawarkan adalah menanam padi, membajak, menuai dan sebagainya. Sarapan, makan tengahari dan makan malam berkonsepkan tempatan disediakan serta pelancong akan tawarkan dengan suasana makan tengahari dipondok yang disediakan di tengah-tengah bendang sambil menikmati tiupan udara segar.
50.
D–PLC 5
49.
51.
Projek/Program Pembangunan
Desa Homestay Kg. Tok Sangkut
48.
Kod Projek
Menaiktaraf sistem pengangkutan, penawaran kemudahan sokongan serta papan informasi.
bilik
53.
D–PLC 7
Aktiviti pelancongan yang ditawarkan adalah aktiviti rekreasi aktif dan pasif serta memancing secara bermusim yang dikawal oleh pihak berwajib. Aktiviti rekreasi pasif dan aktif dibenarkan di luar kawasan empangan seperti berjoging, berjalan kaki, beriadah dan berehat.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaiktaraf sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan seperti tempat letak kenderaan, tempat berehat, laluan pejalan kaki/joging, papan informasi, tandas awam, surau dan menara tinjau.
Homestay Kg. To’ Uban Rumah kampung berkeadaan baik dan menarik akan dinaik taraf sebagai ‘homestay’.
Aktiviti yang ditawarkan adalah menoreh getah dan memproses sehingga menjadi kepingan secara tradisional dan moden. Sarapan, makan tengahari dan makan malam berkonsepkan tempatan di samping berpeluang menikmati makan tengahari di pondok yang disediakan di dalam kebun getah sambil menghirup udara segar dan merasai persekitaran yang nyaman.
Menaiktaraf sistem pengangkutan, penawaran kemudahan sokongan serta papan informasi.
bilik
dan
54.
D–PLC 8
bagi
Empangan Bukit Kwong
dan
kecil
‘Bird Watching’ Kg. Tok Sangkut
Aktiviti ditawarkan adalah pada musim menuai padi, bendangbendang padi di perkampungan ini dikunjungi oleh pelbagai spesies burung yang singgah dan melalui kawasan tersebut untuk mencari makan. ‘Homestay’ juga disediakan.
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-60
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
55.
56.
57.
D–PLC 9
D–PLC 10
D–PLC 11
Aktiviti ditawarkan adalah pada musim menuai padi, bendangbendang padi di perkampungan ini dikunjungi oleh pelbagai spesies burung yang singgah dan melalui kawasan tersebut untuk mencari makan. Homestay juga disediakan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menyediakan sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan termasuk menara tinjau, tempat berehat, papan informasi dan sebagainya.
Taman Rekreasi Tengku Anis, Rantau Panjang
Aktiviti ditawarkan adalah rekreasi aktif dan pasif seperti berehat, berkumpul, berjoging, bersenam, melihat spesis ikan, melihat spesies pokok, kanak-kanak bermain dan beriadah.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan termasuk menara tinjau, peralatan permainan kanak-kanak, tempat berehat, surau, tandas awam, papan informasi dan sebagainya.
59.
D–PLC 13
60.
D–PLC 14
Projek/Program Pembangunan ‘International Bird And Batam Chicken Beauty Contest’ Rantau Panjang
Pertandingan tahunan yang disertai pelancong tempatan dan antarabangsa. Pertandingan ini dianjurkan oleh Kementerian Pelancongan Negeri Kelantan sebagai satu langkah memperkukuhkan hubungan komuniti penduduk setempat dengan pengunjung luar dan memperkenalkan sosio budaya tempatan kepada pelancong di samping membantu meningkatkan tahap ekonomi penduduk.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam, tempat letak kenderaan dan gerai makan.
Menaik taraf elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
‘Asean Bird Singing Contest’ (Ketitir dan Terkukur) Rantau Panjang
Acara tahunan di dalam kalender perayaan pelancongan negeri Kelantan. Menarik pengunjung tempatan dan luar negara termasuk sekitar Asia untuk menyertai pertandingan ini. Peserta terdiri daripada pencinta burung di samping menarik minat golongan lain yang ingin melihat keindahan dan kemerduan suara burung-burung tersebut.
Menaik taraf elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam, tempat letak kenderaan dan gerai makan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Menaik taraf elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Dataran Air Muleh Pasir Mas Aktiviti ditawarkan adalah rekreasi aktif dan pasif seperti berehat, berkumpul, berjoging, bersenam, kanak-kanak bermain dan beriadah.
Menaik taraf kemudahan sokongan termasuk menara tinjau, peralatan permainan kanak-kanak, tempat berehat, surau, tandas awam, papan informasi dan sebagainya.
Menaiktaraf elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
D–PLC 12
Kod Projek
Taman Paya Bakau Pasir Mas
58.
Menaiktaraf sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan termasuk menara tinjau, tempat berehat, papan informasi dan sebagainya.
Sektor
61.
D–PLC 15
Sukan Rakyat
Sukan Rakyat merupakan acara tahunan di Pasir Mas dan jajahan lain dalam Negeri Kelantan yang dijalankan pada setiap awal tahun dan kemuncaknya pada 31 Ogos bagi tujuan mengeratkan perpaduan penduduk sekitar melalui acara-acara yang menyihatkan.
Menaik taraf kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam, tempat letak kenderaan dan gerai makan di kawasan sukan rakyat diadakan.
Menaik taraf elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Menaiktaraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Dataran Aman Pasir Mas
Aktiviti ditawarkan adalah rekreasi aktif dan pasif seperti berehat, berkumpul, berjoging, bersenam, kanak-kanak bermain dan beriadah.
Menaik taraf kemudahan sokongan termasuk menara tinjau, peralatan permainan kanak-kanak, tempat berehat, surau, tandas awam, papan informasi dan sebagainya.
Menaik taraf elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
62.
D–PLC 16
Pusat Sukan Lasak Rantau Panjang
Aktiviti sukan lasak yang ditawarkan adalah seperti aktiviti berbasikal ‘downhill’, ‘skateboard’, ‘rock climbing’, flying fox’, ‘climbing wall’, ‘abseiling’ serta kelengkapan lain dan peralatan untuk sukan lasak yang sesuai untuk golongan kanak-kanak, remaja dan dewasa.
Aktiviti rekreasi aktif yang ditawarkan adalah seperti futsal, bola jaring, badminton, tenis, ping pong dan sebagainya.
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-61
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
Menyediakan kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam, tempat letak kenderaan dan gerai makan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan untuk aktiviti sukan lasak pada waktu malam.
63.
D–PLC 17
D–PLC 19
infrastruktur
Projek/Program Pembangunan alat muzik tradisional serta menjual alat muzik tersebut. Pelancong juga boleh melihat proses pembuatan dan merasai pengalaman membuat sendiri alat muzik tradisional yang digemari.
Menaik taraf bengkel alat muzik, bilik pameran dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
yang
Jambatan Muhibah atau Jambatan Golok melambangkan usaha sama Kerajaan Malaysia dengan Thailand yang berperanan sebagai pintu keluar masuk atau ‘gateway’ kepada pelancong antarabangsa. Keadaan persekitaran, landskap dan reka bentuk bandar akan dinaiktaraf.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
67.
D–PLC 21
Perusahaan Perabot/Bakul Rotan Gelang Mas
Aktiviti ditawarkan ialah membuat dan menjual bakul rotan, perabot rotan dan cenderamata berasaskan rotan dan kayu. Pelancong boleh melihat proses pembuatan dan menikmati pengalaman dengan menghasilkan sendiri cenderamata dengan menggunakan bahan rotan.
Menaik taraf bilik pameran, bengkel membuat perabot dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Watt Siam Kg. Tok Sangkut Watt Siam menjadi tempat ibadat dan berkumpul kaum Thailand yang bermaustatin di Pasir Mas. Ia akan diintergrasikan dengan aktiviti ‘homestay’ Kg. Tok Sangkut bagi mengenali sosio budaya mereka. Keadaan persekitaran, landskap dan reka bentuk bandar akan dinaik taraf.
Menaik taraf laluan masuk dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
68.
D–PLC 22
Masjid Sultan Ismail Petra Rantau Panjang
Masjid ini menerapkan senibina pagoda Negara China yang pertama seumpamanya di bina di Malaysia bagi menonjolkan keunikan pintu masuk negara. Ia menjadi daya penarik kepada pengunjung yang melaluinya kerana reka bentuk, seni bina dan kombinasi warna yang kontra daripada pembangunan bersebelahan mewujudkan suasana ‘sense of welcoming’ yang unik dan mempunyai daya tarikan yang kuat.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Perhimpunan Cina Peranakan
D–PLC 20
dan
66.
pengangkutan
Menaik taraf kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
65.
sistem
D–PLC 18
Menyediakan sempurna.
Kod Projek
Jambatan Golok/Muhibah Rantau Panjang
64.
Sektor
Acara Perhimpunan Cina Peranakan merupakan acara tahunan untuk mengumpulan golongan Cina Peranakan yang berhijrah ke luar bagi memperingati asal usul dan latar belakang sosio budaya masyarakat ini serta meraikannya. Pelancong boleh melihat dan mengetahui serta merasai sendiri kebudayaan dan kesenian mereka.
69.
D–PLC 23
Menaik taraf sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, tandas awam, tempat letak kenderaan dan gerai makan di kawasan perhimpunan Cina Peranakan diadakan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Pusat Jualan Makanan Halal, Bandar Baru Pasir Mas
Aktiviti ditawarkan ialah memasarkan pelbagai barangan dan produk makanan halal yang diperolehi daripada IKS dan EKS yang diusahakan di Pasir Mas dan kawasan sekitarnya.
Kiosk informasi yang menyalurkan maklumat berkaitan dengan IKS dan EKS yang menghasilkan produk halal akan disediakan. Maklumat juga diberikan mengenai lokasi IKS dan EKS yang terlibat.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan di sekitar kawasan pusat penjualan bagi menarik pelancong datang khususnya pada waktu malam.
Menaiktaraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Bengkel Alat Muzik Tradisional Pak Jah Gelang Mas
Aktiviti ditawarkan ialah menunjuk dan mengajar cara membuat
70.
D–PLC 24
IKS Dodol, Serunding Dan Makanan Lain, Pasir Mas
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-62
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
71.
D–PLC 25
D–PLC 26
74.
Menaik taraf bilik jualan produk makanan, kawasan membuat produk makanan, sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
D–PLC 28
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Projek/Program Pembangunan
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
IKS Minyak Mestika, Simpang Empat Chetok
Aktiviti yang ditawarkan ialah membuat dan menjual produk yang berasaskan minyak mestika yang diusahakan oleh beberapa generasi terdahulu. Pelancong boleh melihat proses pembuatan sehingga proses pembungkusan dijalankan.
Menaik taraf bilik jualan produk minyak, kawasan membuat produk minyak, sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Aktiviti ditawarkan ialah membuat dan menjual produk makanan halal seperti pelbagai jenis sos dan makanan lain. Pelancong boleh melihat sendiri pengalaman proses pembuatan sehingga pembungkusan makanan dijalankan. Menaik taraf bilik jualan produk makanan, kawasan membuat produk makanan, sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, surau, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
75.
D–PLC 29
Zon Bebas Cukai Rantau Panjang
Kawasan membeli-belah Zon Bebas Cukai Rantau Panjang merupakan destinasi pelancongan yang berteraskan pelancongan bersempadan.
Melalui cadangan sektor perniagaan, ia dinaik taraf dengan pembangunan perniagaan dan kemudahan sokongan bagi memperkukuhkan peranannya sebagai destinasi pelancongan komersil bersempadan yang berdaya saing.
Aktiviti gerai makan pesisir air yang selesa sambil menikmati panorama menarik.
IKS Roti Dan Kek Gelang Mas
D–PLC 27
Aktiviti ditawarkan ialah menjual dan membuat produk makanan halal seperti dodol, serunding dan makanan lain yang dihasilkan sendiri oleh pengusaha. Pelancong boleh melihat proses pembuatan makanan sehingga proses pembungkusan untuk dibeli oleh pelancong dan juga untuk cenderamata.
73.
Kod Projek
IKS Makanan Kg. Tok Sangkut
72.
Sektor
Aktiviti ditawarkan ialah membuat dan menjual produk makanan halal seperti membuat roti, kek, biskut dan makanan lain serta membuat sulaman. Pelancong boleh melihat sendiri pengalaman proses pembuatan sehingga pembungkusan makanan serta melihat kaedah sulaman pakaian dihasilkan oleh penduduk tempatan.
Laluan pejalan kaki yang berbumbung, selesa dan dan berterusan di sekitar kawasan Zon Bebas Cukai.
Diintergrasikan dengan pembangunan Pesisir Air Sungai Golok bagi memperkukuhkan karektornya sebagai destinasi pelancongan antarabangsa.
Menaik taraf bilik jualan produk makanan, kawasan membuat produk makanan, sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
76.
Menyediakan elemen landskap dan reka bentuk bandar serta pencahayaan.
D–PLC 30
Pembangunan Pesisir Sungai Kelantan, Pasir Mas
Pembangunan ini dijadikan sebagai destinasi pelancongan yang berteraskan aktiviti rekreasi aktif dan pasif serta aktiviti rekreasi air.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan menyediakan kemudahan sokongan seperti pusat informasi pelancongan (TIC), tandas awam, surau, tempat letak kenderaan, menara tinjau, tempat berehat, gerai makan, restoran pesisir sungai, papan tanda serta elemenelemen reka bentuk bandar dan landskap yang menarik.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur sedia ada.
IKS Budu Pasir Mas
Aktiviti ditawarkan ialah membuat dan menjual produk budu yang dihasilkan sendiri oleh penduduk tempatan. Pelancong boleh meninjau cara penghasilan dan pembungkusan budu.
Menaiktaraf bilik jualan produk makanan, kawasan membuat produk makanan, sistem pengangkutan dan kemudahan sokongan seperti papan informasi, tandas awam dan tempat letak kenderaan.
Perniagaan Dan
77.
D–PPI 1
Kawasan Perniagaan Meranti, BP1, BPK 1.16
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-63
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
Perindustrian
Sektor
Kod Projek
lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
78.
D–PPI 2
D–PPI 3
D–PPI 4
D–PPI 5
82.
D–PPI 6
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat. Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
83.
D–PPI 7
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat. Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
84.
D–PPI 8
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Kawasan Perniagaan Gelang Mas, BP1, BPK 1.1
81.
Kawasan Perniagaan Chabang Empat Tendong, BP1, BPK 1.7
80.
konkrit.
Kawasan Perniagaan Bunut Susu, BP1, BPK 1.4
79.
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat. Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
85.
D–PPI 9
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat. Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur
86.
D–PPI 10
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Kawasan Perniagaan Kg. Chetok, BP2, BPK 2.5
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Kawasan Perniagaan Kg. Baruh Pial, BP2, BPK 2.8
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Kawasan Perniagaan To’ Uban, BP2, BPK 2.7
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktu.
Kawasan Perniagaan Kangkong, BP2, BPK 2.4
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Kawasan Perniagaan Kg. Pohon Tanjung, BP1, BPK 1.18
Projek/Program Pembangunan
Kawasan Perniagaan Gual Periok, BP3, BPK 3.4
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-64
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
87.
D–PPI 11
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
89.
D–PPI 13
D–PPI 14
D–PPI 15
Menyediakan kemudahan awam yang secukupnya dan sempurna.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur mengikut hierarki.
Menyediakan Rancangan Kawasan Khas (RKK) Rantau Panjang
Kawasan Perniagaan Pasir Mas, BP1, BPK 1.11
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum tiga tingkat.
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Membangunkan semula bangunan perniagaan berstruktur kayu dan bangunan kurang selamat untuk diduduki kepada bangunan perniagaan berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum tiga tingkat.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Menyediakan Rancangan Kawasan Khas (RKK) Pasir Mas
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Kawasan Perniagaan Kg. Batu Karang, BP3, BPK 3.2
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Kawasan Perniagaan Kg. Lubok Setol, BP3, BPK 3.9
90.
91.
Projek/Program Pembangunan
Kawasan Perniagaan Kg. Repek, BP3, BPK 3.1
D–PPI 12
Kod Projek
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
88.
Sektor
92.
93.
D–PPI 16
D–PPI 17
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Membaikpulih atau membangunkan semula bangunan perniagaan yang kurang selamat untuk diduduki dengan bangunan berstruktur konkrit.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
94.
D–PPI 18
Zon Bebas Cukai Rantau Panjang, BP3, BPK 3.7
Membangunkan semula bazar perniagaan sedia ada kepada bangunan berstruktur konkrit bercirikan reka bentuk Islam.
Membangunkan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan baru yang berstruktur konkrit.
95.
D–PPI 19
Kawasan Perniagaan To’ Uban, BP2, BPK 2.7
Menaik taraf kawasan perniagaan sedia ada melalui pembangunan lot-lot perniagaan kosong yang terlibat kepada bangunan perniagaan yang berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Membangunkan semula bangunan perniagaan berstruktur kayu dan bangunan kurang selamat untuk diduduki kepada bangunan perniagaan berstruktur konkrit dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Menaik taraf aksesibiliti, sistem pengangkutan awam dan infrastruktur sedia ada.
Mukim Kuala Lemal, Daerah Lemal, Pasir Mas, BP1, BPK 1.11
Melaksanakan pembangunan mengikut pelan susunatur yang telah diluluskan oleh Majlis Daerah Pasir Mas.
Menyediakan kemudahan awam yang secukupnya dan sempurna.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan sistem infrastruktur mengikut hierarki.
Kawasan Perindustrian Bunut Susu, BP1, BPK 1.4
Membangunkan zon perindustrian yang menawarkan lot-lot berskala kecil dan sederhana dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Mematuhi garis panduan alam sekitar.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur.
Kawasan Perindustrian Chetok, BP2, BPK 2.6
Membangunkan zon perindustrian yang menawarkan lot-lot berskala
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-65
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
kecil dan sederhana dengan ketinggian maksimum 2 tingkat.
96.
D–PPI 20
Mematuhi garis panduan alam sekitar.
Menaiktaraf sistem pengangkutan dan sistem infrastruktur.
tan/hektar kepada 7.5 tan per hektar per musim
Menjadikan aktiviti pertanian bersifat mampan, berdaya maju dan menyumbang kepada pertumbuhan ekonomi tempatan serta mampu meningkatkan pendapatan pekebun / pengusaha pertanian.
Kawasan Perindustrian Apam, BP3, BPK 3.1
Membangunkan zon perindustrian yang menawarkan lot-lot industri sesebuah dan sederhana dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Mematuhi garis panduan alam sekitar.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur.
Produktiviti tanaman sayur-sayuran ditingkatkan daripada16.31 tan per hektar kepada 20 tan per hektar
102. D–TNI 4
Memfokuskan kepada tanaman buah-buahan yang mudah dipasarkan dan bernilai tinggi seperti limau madu, pisang, nenas, tembikai, durian, dokong, dan salak. Mampu menghasilkan pendapatan yang lebih tinggi.
97.
D–PPI 21
Kawasan Zon industri Halal Hub, BP3, BPK 3.1
Membangunkan zon perindustrian berasaskan produk halal yang menawarkan lot-lot berskala kecil, sederhana dan besar dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Mematuhi garis panduan alam sekitar.
Menaik taraf sistem pengangkutan dan infrastruktur.
103. D–TNI 5
Mampu menghasilkan pendapatan yang lebih tinggi. 104. D–TNI 6
98.
Pertanian
99.
D–PPI 22
D–TNI 1
Kawasan Zon Entreprenuer Kecil dan Sederhana Rantau panjang, BP3, BPK 3.1
Membangunkan zon perindustrian berasaskan perabot dan perkayuan yang menawarkan lot-lot berskala kecil dan sederhana dengan ketinggian maksimum dua tingkat.
Mematuhi garis panduan alam sekitar.
Menyediakan sistem pengangkutan dan infrastruktur yang efisien.
105. D–TNI 7
Mengkomersilkan sektor pertanian dan memodenkan kaedah serta teknologi dalam pengusahaan pertanian.
106. D–TNI 8
Produktiviti tanaman padi ditingkatkan daripada kepada 10 tan per hektar per musim
Produktiviti tanaman getah ditingkatkan kepada 2,000 kg per hektar per tahun
Produktiviti tanaman kelapa sawit (FFB) ditingkatkan kepada 18.2 tan per hektar.
Produktiviti tanaman buah-buahan ditingkatkan daripada 2.74
kawasan
tanaman
padi
dan
Menyediakan kemudahan pemasaran hasil pertanian yang terstruktur dan berhierarki di seluruh Jajahan Pasir Mas. Memastikan hasil pertanian dapat dipasarkan dengan mudah dengan harga yang lebih kompetitif.
107. D–TNI 9
Mengekalkan kawasan tanaman padi KADA dan juga kawasan pertanian di luar kawasan pembangunan.
Meningkatkan produktiviti pertanian:
Meningkatkan kemudahan infrastruktur sokongan khususnya di kawasan luar pengairan untuk tanaman padi. Mengoptimumkan penggunaan memulihkan kawasan padi terbiar.
Pembentukan mini estet dengan cara pengelompokan kebun-kebun kecil di bawah satu skim. Mengatasi masalah tenaga buruh dan mengefisienkan pengurusan dan kaedah pengeluaran.
Memastikan Jajahan Pasir Mas terus menyumbang kepada pengeluaran hasil pertanian bagi memenuhi keperluan tempatan dan Negeri Kelantan. 101. D–TNI 3
Memulihkan tanah terbiar dengan tanaman padi, getah, buah-buahan, sayur-sayuran, tanaman rempahan dan tanaman kontan yang sesuai mengambil kira potensi tanah tersebut. Memastikan semua tanah terbiar dibangunkan dengan aktiviti pertanian yang mampu menjana pendapatan penduduk.
Menjadikan aktiviti pertanian lebih produktif dan memberikan pulangan yang tinggi untuk meningkatkan pendapatan petani. Pengkomersilan sektor pertanian boleh menjadikan sektor tersebut menarik penglibatan golongan muda. 100. D–TNI 2
Memfokuskan kepada tanaman sayur-sayuran yang mudah dipasarkan dan bernilai tinggi seperti cili, timun, sawi, kacang panjang, kacang buncis, terung dan sebagainya serta tanaman singkat masa seperti kacang tanah, jagung, ubi kayu dan ubi keledek.
Kemudahan Masyarakat
108. D–KMS 1
Menyediakan pembangunan kemudahan masyarakat yang bersesuaian dan mencukupi bagi keselesaan penduduk yang tinggal di Jajahan Pasir Mas. Perancangan dan penyediaan kemudahan masyarakat perlu mematuhi prinsip-prinsip yang telah ditetapkan dalam Garis Panduan Kemudahan Masyarakat yang telah dikeluarkan oleh JPBD bagi membolehkan prinsip-prinsip keseimbangan pembangunan dapat dicapai.
109. D–KMS 2
Penyediaan kemudahan masyarakat perlulah mengambilkira radius kawasan perkhidmatan.
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-66
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
Sektor
Perletakan lokasi cadangan kemudahan masyarakat meliputi radius pusat petempatan dan jarak berjalan kaki bagi menyokong kepada kesejahteraan dalam sesebuah kombuahi. 110. D–KMS 3
Kod Projek
landskap kawasan sekitar) 121. D–RLK 11
Membangunkan dan menambah baik kawasan Tasik Kwong (kawasan rekreasi air, taman permainan, tandas, kedai dan gerai, tempat letak kenderaan, landskap kawasan sekitar.)
122. D–UTI 1
Menyediakan sistem infrastruktur yang berkesan.
Menyediakan Lain-lain Kemudahan Untuk Menjamin Kesejahteraan Komuniti Menyediakan kemudahan seperti kompleks kombuahi, dewan, balai raya untuk membolehkan penduduk menjalankan aktiviti interaksi sosial untuk membolehkan perhubungan kejiranan dapat dieratkan dengan aktiviti-aktiviti kemasyarakatan yang dianjurkan seperti kenduri, majlis ilmu, sebaran maklumat dan sebagainya.
Infrastruktur Dan Utiliti
Memastikan sistem infrastruktur berfungsi dengan baik dan dapat mengatasi masaalah yang berlaku di kawasan kajian. 123. D–UTI 2
Rekreasi Dan Landskap
111. D–RLK 1
112. D–RLK 2
113. D–RLK 3
114. D–RLK 4
Membangunkan kawasan Pasir Mas Walk ( rangkaian laluan pejalan kaki, Membaik pulih Dataran Aman, Dataran Pasir Mas Baru, Landskap sekitar bandar)
Menyediakan sistem infrastruktur yang mencukupi mengikut keperluan penduduk. Memastikan penduduk mendapat kemudahan infrastruktur mencukupi bagi keperluan harian dan masa hadapan.
124. D–UTI 3
Membangunkan kawasan Pasir Mas Riverfront ( rangkaian laluan pejalan kaki, Membaik pulih Dataran Air Moleh, Riverfront baru, kiosk dan wakaf, Landskap sekitar kawasan.) Membangunkan Taman Tempatan Bunut Susu (padang dan gelanggang, taman permainan kanak-kanak, tandas, wakaf, tempat letak kenderaan, landskap kawasan sekitar)
Projek/Program Pembangunan
yang
Memperbaik pulih infrastruktur yang sedia ada. Melakukan pembaik pulih infrastruktur yang lama bagi menaik taraf perkhidmatan infrastruktur sedia ada.
Pusat Bandar Dan Reka Bentuk Bandar
125. D–RBB 1
Bandar Pasir Mas Cadangan pembangunan bandar Pasir Mas akan merangkumi tiga aspek utama iaitu:-
Membangunkan Taman Bandaran Kubang Gadong (padang dan gelanggang, dewan tertutup, taman permainan kanak-kanak, gerai, tandas, wakaf, tempat letak kenderaan, landskap kawasa sekitar)
Mewujudkan tema setempat bagi pusat petempatan utama
115. D–RLK 5
Membangunkan Taman Tempatan Kunbang Sepat (padang dan gelanggang, dataran, taman permainan kanak-kanak, tandas, wakaf, tempat letak kenderaan, landskap kawasa sekitar)
Peningkatan Identiti Pusat Bandar melalui keutamaan kepada elemen reka bentuk bandar
116. D–RLK 6
Membangunkan dan menambah baik kawasan Danau To’ Uban Ecopark (kawasan perkhemahan, kawasan rekreasi air, taman permainan, tandas, kedai dan gerai, tempat letak kenderaan, landskap kawasan sekitar.)
Peningkatan imej dan struktur bandar melalui konsep pembangunan bandar
126. D–RBB 2
117. D–RLK 7
118. D–RLK 8
119. D–RLK 9
120. D–RLK 10
Cadangan pembangunan Rantau Panjang merangkumi tiga aspek utama iaitu: Mewujudkan tema setempat bagi pusat petempatan utama Peningkatan imej dan struktur bandar melalui konsep pembangunan bandar
Membangunkan Taman Tempatan Chetok (padang dan gelanggang, taman permainan kanak-kanak, gerai, tandas, wakaf, tempat letak kenderaan) Membangunkan Padang Kejiranan Chetok (taman permainan kanakkanak, padang, tandas, wakaf, tempat letak kenderaan, landskap kawasan sekitar)
Rantau Panjang
Peningkatan identiti pusat bandar melalui keutamaan kepada elemen reka bentuk bandar 127. D–RBB 3
Pekan To’ Uban, Chabang Empat Tendong dan Bunut Susu Cadangan pembangunan ketiga-tiga pekan ini merangkumi tiga aspek utama iaitu:-
Membangunkan kawasan Rantau Panjang Waterfront ( rangkaian laluan pejalan kaki, Dataran dan waterfront baru, kiosk dan wakaf, landskap sekitar kawasan.)
Mewujudkan tema setempat bagi pusat tempatan kecil
Membangunkan dan menaik taraf kawasan Taman Tempatan Gual Periok (menambah baik Taman Rekreasi Tengku Anis dan Menggabungkan dengan Gelanggang Seni Suara Burung, taman permainan kanak-kanak, tandas, wakaf, tempat letak kenderaan.
Peningkatan identiti pusat bandar melalui keutamaan kepada elemen reka bentuk bandar
Peningkatan imej dan struktur bandar melalui konsep pembangunan bandar
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-67
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek 128. D–RBB 4
Projek/Program Pembangunan
Sektor
Kod Projek
kurang baik sekiranya pembangunan dijalankan. Oleh itu, ia akan dikekalkan sebagai KSAS bagi membolehkan kawalan pembangunan yang ketat dikenakan. Sementara itu, pertimbangan sewajarnya dan peruntukkan syarat-syarat tertentu akan diberikan kepada kawasan sekitarnya yang terlibat dalam perancangan pembangunan.
Pekan Meranti dan Gual Periok Cadangan pembangunan Pekan merangkumi tiga aspek utama iaitu:-
Meranti
dan
Gual
Periok
ini
Mewujudkan tema setempat bagi pusat petempatan kecil Jajahan Pasir Mas. Peningkatan imej dan struktur bandar melalui konsep pembangunan bandar.
132. D–ASK 4
129. D–ASK 1
KSAS Tadahan Air KSAS tadahan air di Jajahan Pasir Mas ialah Empangan Bukit Kwong dengan keluasan kawasan tadahan 10.24 km persegi. Ia merupakan kawasan pembekalan sumber air sungai dan pengairan pertanian bagi keperluan penduduk tempatan. Kawasan ini perlu dipelihara bagi memastikan kualiti sumber air ini sentiasa bersih, tiada pencemaran dan selamat digunakan bagi tujuan pengairan untuk sektor pertanian dan sebaginya. Lanjutan daripada itu, kawasan ini perlu dikategorikan sebagai KSAS supaya tiada pembangunan dibenarkan di kawasan ini dan pembangunan terkawal sahaja iaitu pembangunan yang tidak memberi impak kepada kualiti air boleh dibenarkan di kawasan sekitarnya dalam jarak yang tertentu dan bersesuaian. Namun pembangunan yang dibenarkan perlu mematuhi syarat-syarat yang dikenakan oleh Jabatan Alam Sekitar untuk kepentingan kualiti alam sekitar kawasan tersebut dan sekitarnya.
130. D–ASK 2
133. D–ASK 5
KSAS Sungai
KSAS Berisiko Bencana KSAS berisiko bencana merupakan kawasan yang mempunyai risiko berlakunya sebarang bentuk bencana dan berpotensi memberi impak kepada alam sekitar dan orang awam yang berada di kawasan tersebut dan sekitarnya. Ia terdiri daripada tujuh jenis KSAS berisiko bencana, namun hanya dua jenis sahaja yang dikenal pasti terdapat di Jajahan Pasir Mas iaitu kawasan hakisan tanah dan kawasan bencah. Kawasan-kawasan ini perlu dielakkan daripada dirancang sebagai kawasan pembangunan kerana ia akan memberi pelbagai implikasi
Kawasan Bencah Kawasan bencah atau tanah lembap merupakan kawasan yang mempunyai ekosistem yang unik dan sensitif yang mempunyai kandungan air larian bawah tanah yang tinggi. Kawasan ini tidak sesuai dijadikan sebagai kawasan pembangunan bukan sahaja disebabkan keadaan ekosistemnya yang sensitif malah ia juga tidak mampu menahan bebanan pembangunan di atasnya kerana struktur yang rapuh berbanding jenis tanah lain. Pembangunan yang dijalankan secara normal ke atas tanah bencah akan menyebabkan kerosakan pembangunan tersebut dalam tempoh masa yang singkat kerana perubahan struktur tanah yang berlaku akibat daripada kandungan air larian bawah tanah yang tinggi. Maka kawasan bencah perlu dikekalkan sebagai KSAS Berisiko Bencana supaya keadaan semulajadi dan ekosistem kawasan ini dapat dikekalkan dan dipelihara pada tahap yang baik dan mampan untuk kepentingan generasi sekarang dan masa hadapan. Kawasan bencah yang dikategorikan sebagai KSAS ialah Danau To’ Uban yang terletak di Daerah Kangkong iaitu di dalam BP2. Ia merupakan sebuah tasik yang indah dan berperanan sebagai kawasan rekreasi dan riadah kepada penduduk tempatan. Di samping itu, terdapat aktiviti ternakan ikan air tawar yang pernah dijalankan di kawasan ini. Danau ini perlu dipelihara sebagai komponen KSAS agar ia boleh memastikan keseimbangan kualiti alam sekitar sentiasa terjaga selain boleh dijadikan sebagai kawasan kolam takungan air apabila berlakunya banjir.
KSAS sungai merupakan badan air semulajadi yang perlu dikekalkan dan dipelihara untuk kepentingan penduduk semasa dan akan datang. Ini amat penting kerana sungai adalah sumber air permukaan yang berperanan sebagai sumber air yang boleh diproses dan dirawat untuk menghasilkan bekalan air bersih dan sumber pengairan kepada penduduk. Oleh yang demikian, sungai dikategorikan sebagai KSAS bagi memastikan kualiti sumber air ini sentiasa terjaga dan bersih untuk digunakan serta melindunginya daripada sebarang pencemaran yang boleh memberi impak kepada sumber air ini. Selain itu, ia juga dapat memastikan bekalan air bersih kepada penduduk adalah selamat dan terjamin kualitinya di dalam melahirkan masyarakat sihat dan mampan. Maka, kawalan pembangunan boleh dijalankan di kawasan yang dikenal pasti sebagai KSAS termasuk mengenakan syarat-syarat yang sewajarnya. Terdapat dua sungai yang diklasifikasikan sebagai KSAS di dalam Jajahan Pasir Mas iaitu Sungai Kelantan dan Sungai Golok. 131. D–ASK 3
Kawasan Hakisan Tanah Masalah hakisan tanah kerap berlaku di tebing-tebing dan alur-alur sungai di beberapa lokasi yang mengalami masalah banjir. Hakisan tebing sungai berlaku apabila kapasiti air yang besar dan deras mengalir khususnya pada musim tengkujuh menyebabkan tebing sungai dan alur menjadi tidak kukuh seterusnya berlakulah runtuhan tebing. Proses ini berlaku secara berterusan mengakibatkan alur sungai mudah berubah apabila berlaku banjir. Oleh yang demikian, bagi membantu mengurangkan impak hakisan tanah di tebing sungai yang menghadapi masalah tersebut maka semua sungai dicadangkan menyediakan rizab sungai satu rantai dan ia dikelaskan dalam KSAS Berisiko Bencana. Ini melibatkan Sungai Kelantan dan Sungai Golok serta anak-anak sungai utama yang mencatatkan penerimaan kapasiti air yang tinggi khususnya pada musim tengkujuh yang mana ia menjadi nadi kepada sistem saliran dan pengairan Jajahan Pasir Mas dan Jajahan sekitarnya. Ini bermakna tiada sebarang pembangunan dibenarkan di atas rizab sungai tersebut.
Peningkatan identiti pusat bandar melalui keutamaan kepada elemen reka bentuk bandar. Pengurusan Alam Sekitar
Projek/Program Pembangunan
134. D–ASK 6
Kawasan Geologi Mineral Berlogam Sumber mineral berlogam mengandungi bahan logam sebagai unsur utama seperti logam besi, bijih timah dan emas. Namun di Jajahan Pasir Mas, mineral berlogam yang dijumpai adalah bijih besi dan mangan primer dan sekunder. Sumber ini digunakan untuk tujuan perhiasan, peralatan logam dan kegunaan industri. Di samping itu, beberapa lokasi
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-68
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Sektor
Kod Projek
Projek/Program Pembangunan
Sektor
baru telah dikenalpasti mengandungi sumber mineral tersebut iaitu di Bukit Kwong di Rantau Panjang, Bukit Pak Junus di Gual Periuk, Bukit Tandak, Bukit Gharu dan Lubuk Itek di Pasir Mas. 135. D–ASK 7
Penyediaan Laporan Penilaian Alam Sekitar (EIA) Tiada sebarang pembangunan dibenarkan di kawasan sensitif alam sekitar kecuali pembangunan yang bersesuaian yang tidak memberi impak secara ketara. Namun, sebarang pembangunan cadangan di kawasan sensitif alam sekitar dan kawasan berhampirannya perlu menyediakan Laporan Penilaian Alam Sekitar (EIA) seperti yang disyaratkan oleh Jabatan Alam Sekitar (JAS). Laporan EIA perlu disediakan tanpa mengira keluasan pembangunan atau skala pembangunan yang dicadangkan dan perlu mendapat kelulusan daripada Ketua Pengarah Jabatan Alam Sekitar terlebih dahulu sebelum kerja-kerja pembangunan dilaksanakan.
137. D–ASK 9
kualiti air sungai terjejas. Oleh yang demikian, kawalan perlu dilakukan ke atas sumber-sumber perlepasan air kumbahan yang mengalir ke saliran sungai. Ini termasuklah air kumbahan dari kawasan perumahan dan perniagaan serta efluent daripada kawasan industri.
4.8.2
Penilaian Kemampanan
Penilaian kemampanan di peringkat ini merupakan penilaian yang terakhir di mana semua cadangan projek dan program pembangunan yang telah dipinda dan diberi penambahbaikan oleh setiap aspek dan sektor pembangunan, akan dinilai secara terperinci berasaskan justifikasi pembangunan, komponen pembangunan, kumpulan fokus dan implikasi yang dijangka akan dijanakan apabila projek atau program tersebut dilaksanakan. Penilaian dibuat bagi setiap cadangan tersebut terhadap 19 objektif kemampanan yang melibatkan lapan objektif kemampanan sosial, enam objektif kemampanan alam sekitar dan lima objektif kemampanan ekonomi. Penilaian kemampanan akan dijalankan adalah berdasarkan kepada enam tema pembangunan Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas yang terdiri daripada berikut :Tema Pembangunan Tema 1 : Pembangunan Guna Tanah Mampan. Tema 2 : Pembangunan Aksesibiliti Komprehensif. Tema 3 : Pembangunan Pelancongan Kompetatif. Tema 4 : Pembangunan Ekonomi ‘Vibrant’. Tema 5 : Pembangunan Komuniti Sejahtera. Tema 6 : Urustadbir Efisien Dan Cemerlang.
Zon Penampan Pembangunan Kawasan Industri Semua pembangunan kawasan industri perlu menyediakan Laporan Penilaian Alam Sekitar dan mematuhi keperluan minimum dan syarat yang dikenakan ke atas pembangunan industri. Selain itu, zon penampan yang mencukupi perlu disediakan di setiap kawasan industri yang dicadangkan bagi melindungi kawasan pembangunan bersebelahannya seperti kawasan perumahan daripada pencemaran udara dan bunyi bising atau hingar serta meminimumkan risiko kemalangan daripada kawasan industri.
138. D–ASK 10
Projek/Program Pembangunan
Kawasan Geologi Mineral Perindustrian Sumber mineral perindustrian atau mineral tidak berlogam mengandungi bahan bukan logam sebagai unsur utama seperti lempong bebola, seresit, kaolin, batu dimensi, batu kapur dan pasir silika. Sumber ini digunakan untuk pembangunan infrastruktur dan bahan mentah industri simen, seramik, kaca dan sebagainya. Ia telah ditemui di beberapa kawasan iaitu di sekitar Bukit Pak Junus, Kg. Cherang Hangus dan Gual Lemsa telah ditemui enapan lempung bebola namun lokasi dan keluasan sebenar masih dalam peringkat kajian awal. Lokasi lain ialah Bukit Lata dan Jeram Perdah yang terletak di Daerah Rantau Panjang mengandungi mineral serisit iaitu sejenis lempung yang mempunyai kandungan mika yang tinggi. Ciri istimewanya ialah licin bersabun bila dipegang dan bewarna ‘apple green tea’. Lokasi dan keluasan sebenar masih dalam peringkat awal kajian.
136. D–ASK 8
Kod Projek
Mempertingkatkan Kualiti Air Sungai Kualiti air sungai perlu dipertingkatkan bagi memastikan tiada pencemaran atau punca-punca pencemaran yang mengakibatkan
4.8.3
Rumusan Penilaian Kemampanan
Berdasarkan penilaian kemampanan yang dibuat ke atas semua pindaan cadangan projek dan program pembangunan bagi Jajahan Pasir Mas (Jadual 4.28), didapati secara keseluruhannya projek dan program pembangunan yang dicadangkan akan menjana impak positif atau serasi dengan objektif kemampanan. Ini merupakan satu petunjuk yang baik bahawa semua perancangan yang dibuat di dalam pembangunan masa hadapan Jajahan Pasir Mas telah mengambil kira objektif kemampanan bagi menjana sebuah rancangan pembangunan yang mampan. Walaubagaimana pun, sebahagian daripada cadangan tersebut tidak mempunyai perkaitan secara langsung dengan objektif kemampanan.
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-69
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Jadual 4.28 : Matriks Penilaian Cadangan Pembaikan Sektoral Tema Tema 1 : Pembangunan Guna Tanah Mampan. Tema 2 : Pembangunan Aksesibiliti Komprehensif.
Sektor Guna Tanah, Perumahan Dan Petempatan Desa
Sistem Pengangkutan
Kod
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
1.
D–GTH 1
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
2.
D–GTH 2
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
3.
D–GTH 3
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
4.
D–GTH 4
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
5.
D–PKT 1
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
6.
D–PKT 2
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
7.
D–PKT 3
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
8.
D–PKT 4
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
9.
D–PKT 5
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
10.
D–PKT 6
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
11.
D–PKT 7
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
12.
D–PKT 8
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
13.
D–PKT 9
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
14.
D–PKT 10
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
15.
D–PKT 11
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
16.
D–PKT 12
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
17.
D–PKT 13
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
18.
D–PKT 14
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
19.
D–PKT 15
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
20.
D–PKT 16
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
21.
D–PKT 17
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
22.
D–PKT 18
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
23.
D–PKT 19
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
24.
D–PKT 20
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
25.
D–PKT 21
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
26.
D–PKT 22
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
27.
D–PKT 23
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
28.
D–PKT 24
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
29.
D–PKT 25
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
30.
D–PKT 26
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
31.
D–PKT 27
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
32.
D–PKT 28
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
33.
D–PKT 29
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
34.
D–PKT 30
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
35.
D–PKT 31
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
36.
D–PKT 33
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
37.
D–PKT 34
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
38.
D–PKT 35
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
39.
D–PKT 36
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
40.
D–PKT 37
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
41.
D–PKT 38
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
H
4-70
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Tema
Tema 3 : Pembangunan Pelancongan Kompetatif.
Tema 4 : Pembangunan Ekonomi ‘Vibrant’.
Sektor
Pelancongan
Perniagaan Dan Perindustrian
Kod
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
42.
D–PKT 39
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
43.
D–PKT 40
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
44.
D–PKT 41
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
45.
D–PKT 42
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
46.
D–PKT 43
K
K
K
H
H
K
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
47.
D–PLC 1
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
48.
D–PLC 2
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
49.
D–PLC 3
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
50.
D–PLC 4
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
51.
D–PLC 5
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
52.
D–PLC 6
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
53.
D–PLC 7
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
54.
D–PLC 8
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
55.
D–PLC 9
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
56.
D–PLC 10
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
57.
D–PLC 11
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
58.
D–PLC 12
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
59.
D–PLC 13
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
60.
D–PLC 14
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
61.
D–PLC 15
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
62.
D–PLC 16
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
63.
D–PLC 17
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
64.
D–PLC 18
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
65.
D–PLC 19
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
66.
D–PLC 20
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
67.
D–PLC 21
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
68.
D–PLC 22
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
69.
D–PLC 23
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
70.
D–PLC 24
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
71.
D–PLC 25
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
72.
D–PLC 26
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
73.
D–PLC 27
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
74.
D–PLC 28
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
75.
D–PLC 29
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
76.
D–PLC 30
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
77.
D–PPI 1
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
78.
D–PPI 2
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
79.
D–PPI 3
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
80.
D–PPI 4
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
81.
D–PPI 5
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
82.
D–PPI 6
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
83.
D–PPI 7
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-71
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Tema
Sektor
Pertanian
Tema 5 : Pembangunan Komuniti Sejahtera.
Kemudahan Masyarakat
Rekreasi Dan Landskap
Infrastruktur Dan Utiliti
Pusat Bandar Dan Reka
Kod
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
84.
D–PPI 8
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
85.
D–PPI 9
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
86.
D–PPI 10
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
87.
D–PPI 11
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
88.
D–PPI 12
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
89.
D–PPI 13
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
90.
D–PPI 14
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
91.
D–PPI 15
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
92.
D–PPI 16
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
93.
D–PPI 17
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
94.
D–PPI 18
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
95.
D–PPI 19
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
96.
D–PPI 20
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
97.
D–PPI 21
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
98.
D–PPI 22
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
99.
D–TNI 1
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
100. D–TNI 2
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
101. D–TNI 3
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
102. D–TNI 4
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
103. D–TNI 5
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
104. D–TNI 6
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
105. D–TNI 7
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
106. D–TNI 8
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
107. D–TNI 9
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
P
H
H
H
H
H
H
H
H
108. D–KMS 1
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
109. D–KMS 2
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
110. D–KMS 3
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
111. D–RLK 1
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
112. D–RLK 2
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
113. D–RLK 3
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
114. D–RLK 4
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
115. D–RLK 5
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
116. D–RLK 6
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
117. D–RLK 7
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
118. D–RLK 8
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
119. D–RLK 9
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
120. D–RLK 10
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
121. D–RLK 11
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
122. D–UTI 1
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
123. D–UTI 2
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
124. D–UTI 3
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
125. D–RBB 1
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-72
Rancangan Tempatan Jajahan Pasir Mas, 2020
Tema
Sektor Bentuk Bandar
Pengurusan Alam Sekitar
Kod
Sosial
Alam Sekitar
Ekonomi
SO1
SO2
SO3
SO4
SO5
SO6
SO7
SO8
AS1
AS2
AS3
AS4
AS5
AS6
EK1
EK2
EK3
EK4
EK5
126. D–RBB 2
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
127. D–RBB 3
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
128. D–RBB 4
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
H
H
H
H
H
H
H
H
129. D–ASK 1
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
130. D–ASK 2
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
131. D–ASK 3
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
132. D–ASK 4
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
133. D–ASK 5
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
134. D–ASK 6
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
135. D–ASK 7
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
136. D–ASK 8
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
137. D–ASK 9
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
138. D–ASK 10
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
K
K
K
K
K
Sumber : Kajian Penilaian Kemampanan, 2009.
BAB 4.0 – PENILAIAN KEMAMPANAN
4-73