In dit nummer: Interview met een brandweer Van de Jeugdpastor De visie van... De (tien)ervragen aan: Albert Metz Een dagje Warner Brothers Movie World Jeugdleven 1
Voorwoord Colofon Jeugdleven is een uitgave van de Gereformeerde Jeugdcentrale Urk. Het verschijnt 5 keer per jaar. Een abonnement kost € 4,50 en kan elk moment ingaan. Een abonnement wordt jaarlijks automatisch verlengd. Bij beëindiging van het abonnement of bij een adreswijziging wordt u verzocht dit schriftelijk of telefonisch door te geven aan de abonnementsadministratie. Redactie: Leo Koster Caroline Kramer Peter Oost Fokke Post Lisette Postma Lobke Romkes Adinda Ruiten Harnold Smit Redactieadres: Jeugdleven Bornholmlaan 2 8321 TM Urk Tel. (0527) 68 54 77 Bankrekening: SNS Bank 95.43.14.514 Abonnementsadministratie: Klaas de Vries Gammels 11 8321 SG Urk Tel. (0527) 68 48 28
Jeugdleven is een uitgave van de Gereformeerde Jeugdcentrale Urk
Jeugdleven 2
Water om te leven Van juni tot september viel er in Israël geen regen. In oktober en maart waren er wel zware regenbuien, die echter maar een paar dagen duurden. In heuvelachtige streken viel er van oktober tot mei wat lichte regen. Er viel dus niet veel regen, waardoor water erg kostbaar werd. Het leven van de mensen hing af van bronnen, putten en beken. Putten In de vroegste tijd waarover in het Oude Testament wordt geschreven, wist niemand nog hoe je grote watervoorraden op moest slaan. Water moest in kruiken uit een put gehaald worden. Iedere stad had veel putten. Vaak kregen oudere meisjes de taak om bronwater te halen. Een snelle manier om iemand de oorlog te verklaren, was zijn putten met aarde en stenen dicht te gooien. Cisternen Een cistern was een peervormige put om water in te bewaren. Vroeger werden cisternen uit kalksteen gehouwen. Later ontdekten de mensen hoe ze putten in de grond konden graven en hoe je ze waterdicht maakte door ze met kalk te bepleisteren.
een vijandelijk leger de stad zou omsingelen, ze afgesneden zouden worden van hun watervoorziening. Daarom gaf Hizkia zijn bouwlieden opdracht om een ondergrondse tunnel te graven, dwars door een sterke rots. Zijn werklui begonnen van beide kanten te graven en kwamen elkaar in het midden tegen. Je kunt de tunnel vandaag de dag nog zien; het was een briljant stukje techniek. Ondergrondse vijvers In de tijd van het Nieuwe Testament hadden sommige steden enorme vijvers of reservoirs, die door mensen waren gemaakt. Het water stroomde vanuit de reservoirs naar de stad, door kanalen en pijpen van steen of klei. De Romeinen bouwden aquaducten (kanalen die over bruggen liepen) om water vanaf de bronnen in de bergen naar de steden te brengen.
Vrienden maken Wil je iemand laten zien dat je zijn vriend bent? Tegenwoordig zeg je dan: ‘Wil je een snoepje?’ In de tijd van de Bijbel vroeg je om een slok water of bood je het zelf aan. Koning Hizkia’s tunnel Jeruzalem had geen bron, zodat de mensen buiten de stad water moesten halen. Koning Hizkia was bang dat als Jeugdleven 3
INTERNET Hier bespreken wij een aantal sites op internet, die interessant zijn om eens te bezoeken.
Het kan natuurlijk best wel eens gebeuren dat je ergens in de bush-bush bent en je wilt een vuurtje maken. Normaal pak je dan je rugzak open en je haalt er drie kilo springstof uit. Daarmee krijg je wel een vuurtje. Maar wat doe je nu als je helemaal per ongeluk expres toch niet een lading TNT bij de hand hebt, evenals een flesje wonderolie of meer van dat soort spullen? Op deze site van de scouting kun je allerlei informatie vinden over het maken van een vuurtje: wat voor hout kun je gebruiken, hoe kun je dit het beste aanmaken en wat voor soorten vuurtjes zijn er eigenlijk allemaal? Deze site vind je op http://www.noso.nl/diekatinkas/scouts/technieken/vuur_maken.htm. Behalve spelen met vuur, kun je ook spelen met water. Op de site van Scientastic kun je bijvoorbeeld lezen hoe je zelf een regenboog kunt maken. Natuurlijk niet zo’n grote als die je buiten ziet wanneer het regent en tegelijk de zon schijnt, maar toch leuk om eens uit te proberen. Voor de uitleg ga je naar http://www.scientastic.be/ TotalExperN.htm. Let op het gebruik van de hoofdletters in dit adres, anders werkt het niet. Scientastic is overigens een museum in België, waar je zelf allerlei proefjes kunt doen. Als België nu net een beetje te ver weg is, dan is er ook in Nederland een dergelijk museum. In Amsterdam vind je het museum Nemo. Ook daar kun je zelf aan de slag met allerlei leuke proeven. Meer informatie over dit museum vind je op de website: http://www.e-nemo.nl. Elders in dit Jeugdleven kun je een verslag lezen over het dagje uit van de clubs naar Warner Brothers Movie World. Bij dit verslag staat een aantal foto’s. Meer foto’s vind je op http://www.jeugdleven.nl/wb/page_01.htm. Jeugdleven 4
Labyrint
Dit is een labyrint. Begin links boven en eindig links onder! Jeugdleven 5
Interview met een brandweerman Naam: Luut Johannes van den Berg Leeftijd: 54 jaar Datum indiensttreding bij de brandweer: September 1985 Aantal brandweermensen bij de brandweer van Urk: 35 waaronder 2 vrouwen Wat is je functie bij de brandweer? Hoofdbrandwacht 3 strepen Heb je daarvoor moeten studeren? Als je bij de brandweer komt, ben je aspirant brandwacht. Daarna ben je verplicht een cursus voor brandwacht 2e klas te doen. Verder kun je studeren voor brandwacht 1e klas, hoofdbrandwacht, onderbrandmeester (bevelvoerder) en voor verschillende officiersfuncties. Deze cursussen duren meestal een winterperiode en worden in de avonduren gegeven. Waarom ben je bij de brandweer? In het dagelijks leven ben ik elektricien bij gemeentewerken. Omdat er in september 1985 te weinig mensen waren, ben ik toen benaderd om bij de brandweer te gaan. Je moet 24 uur per dag beschikbaar zijn en natuurlijk op Urk wonen en werken. Na overleg met het thuisfront, want die moeten er voor 100% achter staan, heb ik besloten om mij voor de brandweer in te zetten. Waarom is het leuk om bij de brandweer te zijn? Leuk is het bij de brandweer zijn niet. Als je opgeroepen wordt, kom je terecht in de problemen van andere mensen. Soms is het een vogel in de boom, een ondergelopen kelder, brand in een conJeugdleven 6
tainer. Als er een huis in brand staat, wil je de brand zo spoedig mogelijk blussen, zodat de schade aan het huis meevalt. Bij een auto-ongeluk, waarbij iemand bekneld zit, probeer je zo snel en secuur mogelijk iemand te bevrijden. Je probeert mensen te helpen met alles wat je in je hebt. De brandweergroep moet blindelings op elkaar kunnen vertrouwen en daarom moet er een goede sfeer zijn onder elkaar. Als iemand in de problemen zit moet je er met elkaar uit zien te komen. Je doet er onder andere wel veel contacten op. Als je brandweerman bent, is het niet altijd leuk werk wat je moet doen, maar wel dankbaar werk. Aan welke grote brand denk je nog wel eens terug? Mijn eerste grote brand was op 21 mei 1987 bij Willem Bakker Visserijartikelen aan de Industrierondweg. De laatste brand van grote omvang was recentelijk bij v/d Lee Seafish. Eigenlijk is het woord brandweer niet meer van toepassing. Het aantal meldingen dat er de laatste tijd is, is 20% voor branden en 80% voor hulpverlening. Op Urk is het percentage branden veel lager dan het landelijk percentage. Dat het landelijke percentage hoger ligt heeft onder andere te maken met het feit dat
er in de steden veel branden aangestoken worden. Door bouwkundige en betere veiligheidseisen is er minder kans op een spontane brand. Een leuke hulpverlening is de vissen water geven. Dit gebeurt vooral zomers als het te lang erg warm is. De vissen in de sloten hebben dan niet genoeg zuurstof. Dan worden wij gebeld om vers water in de sloten te spuiten. Moeten jullie ook wel eens collega's van buiten Urk helpen? Brandweer Urk heeft alle disciplines (gaspakdragers, verkenners gevaarlijke stoffen, duikers) en we worden ook wel eens opgeroepen om assistentie te verlenen bij collega’s. De brandweer van Urk is opgeroepen om bij de grote branden in Enschede en de Bonte Wever te helpen met nablussen. Door regionale oefeningen wordt de samenwerking tussen de brandweer, GGD, politie en de reddingboot verbeterd. Voor het meten van gevaarlijke stoffen en voor de hulp van de duikers wordt vaak assistentie gevraagd.
zodat het veel aandacht krijgt. Maar niet alle brandweermensen zijn dus pyromaan, zoals beweerd wordt.
Zijn er ook minder leuke dingen bij de brandweer? In zekere zin is materiële schade te vervangen. Menselijk leed is niet te vervangen. Dit grijpt je als hulpverlener ook aan. Daarom is het belangrijk om er met de groep over te praten en te proberen het met elkaar te verwerken.
Zijn er nog gevaren aan de werkzaamheden? Als je een melding krijgt en naar de kazerne rijdt, neem je al een bepaald risico om er maar zo snel mogelijk te komen. In de opleiding die je volgt, word je gewezen op de risico’s die er zijn. Als iemand niets af weet van springstoffen, en hij komt eraan, dan heb je grote kans dat het ontploft. Als iemand er voor geleerd heeft is het risico veel kleiner dat er een ongeluk gebeurt. Als er een ongeluk bij de brandweer gebeurt, wordt dit ook vaak groot vermeld in de kranten. In het verkeer vallen dagelijks slachtoffers, maar hierover staat maar een klein stukje. Dus over het algemeen valt het met de gevaren wel mee, als je maar weet wat je wel en niet kunt doen.
Ze zeggen wel eens dat brandweermannen zelf de grootste pyromanen zijn. Hoe komt dit? Bij de hulpdiensten zitten allemaal verschillende mensen uit de samenleving. Er zijn brandweermensen die branden aansteken om deze zelf weer te blussen. Een politieagent die steelt weet ook dat het niet mag, en is dus net zo fout. In de kranten wordt dit dan groot vermeld,
Tot slot In augustus word ik 55 jaar en dat is de leeftijd dat je bij de brandweer moet stoppen. Ik kan iedereen aanbevelen om bij de brandweer te gaan. Je leert er werken in teamverband, met mensen omgaan, je kunt veel vrienden maken in de groep. Het belangrijkste is dat je mensen helpt in nood. En dat geeft een goed gevoel. Jeugdleven 7
Jeugdleven 8
Water & Vuur In de onderstaande puzzel zitten 60 woorden verstopt die allemaal met water of vuur beginnen. Kun jij ze alle 60 vinden?
S O O H R E T A W A T E R P I J P L Q S L W T I T
U V U U R W E R K T G N V X O G A X W R R A S V S
E Y L D D R A A H R U U V U Z P M A D R E T A W E
vuurbol vuureter vuurhaard vuurlak vuurleiding vuurlijn vuurlinie vuurmond vuurpeloton vuurpijl vuurplaat
G D S M Z S U T V U U R S T O O T W D N W E V N T
R L A Z I W A T E R S K I E N E W A Q A D R R W R
E W P H F N J I L R U U V N R L S T T Z P P U Z U
T A R W C J W E N R S N E L O M R E T A W O U S U
vuurpoel vuurpot vuurproef vuurrood vuurscherm vuurschip vuursteen vuurstoot vuurtest vuurtoren vuurvast
A T E I R S I A I E Y N E V U U R R O O D L V I V
W E T E P D R O T T D L O O C K P P N I Z O U U T
A R A I I T P E A E I N Q O A T X L W K G B U W K
T S W N H O W A T E R L A N D E R A L I D R R A R
E T G I C F L N E A Y B O T W K T N U V M U V T E
vuurvlieg vuurvreter vuurwapen vuurwater vuurwerk vuurzee waterballet waterbouw waterchocolade waterdamp
R O E L S P C Z O V W N A P R E Y T W O C U L E M
P F V R R J R X F T C A T L R E G A N Z U V I R R
E R U U U U U T O P O H T S L E T D R R R O E B E
I E U U U Q B P Y A C L P E I E T A W V J H G O T
L V R V V R R G N I D I E L R E T A W Q C I T U A
waterdicht waterdruppel watergeus watergolf waterhoen waterhoos waterkanon waterlander waterleiding waterlelie watermerk
E R P V U U V B D A E J V P V D T N W S C K X W W
O E R D U N U R M G B R O U R E R N R D T G T U N
P T O V R U E R E N E M U R R U V U U R T O R E N
R A E G W T R L S T P R D T V U U R P I J L F B P
U W F T A X I L A T E A O D U V T V Q P A O L A R
watermolen waterpas waterpeil waterpijp waterplant waterpolitie waterpolo waterpomptang waterschade waterskien
U H J W P M Z W A T E R C H O C O L A D E Y I X H
V Z F A E M O N E K E E Y I W A T E R G O L F V W
P T W C N Q G R X N E F N E O H R E T A W G A I U
watersnood waterspiegel waterstof watertanden watertoren waterverf watervliegtuig
Jeugdleven 9
Wistjes, datjes en weetjes Wat voor ‘vruchten’ kunnen mensen zelf voortbrengen?
Paulus zegt, dat er door de Heilige Geest vruchten aan ons kunnen groeien als liefde, vrede, blijdschap, trouw, goedheid, geduld… (Galaten 5 : 22 – 23)
Wat was een dag-om-nooit-te-vergeten in het leven van Elia?
Eerst kwam hij in een orkaan terecht, vervolgens was er een aardbeving en tenslotte werd hij door rook en vuur omgeven. En dat allemaal op één dag! (1 Koningen 19 : 11 – 13)
Wat gebruikte Elia om een vuur aan te leggen?
Water!! Twaalf waterkruiken goot Elia leeg over het hout op het altaar van de Israëlieten. Maar God zelf ontstak het vuur op het altaar. (1 Koningen 18 : 30 – 38)
Waarmee verbeterde Mozes de smaak van water?
Met een stuk hout! Drie dagen hadden de Israëlieten door de woestijn gereisd; nergens hadden ze water gevonden. Toen ze bij de bron Mara kwamen, merkten ze, dat het water uit die put ondrinkbaar was: het was bitter. God wees Mozes een stuk hout aan. Dat moest hij in de bron gooien. Toen hij dat had gedaan werd het water zoet. (Exodus 15 : 22 – 26)
In wat voor ruimte zaten zowel Jozef als Jeremia eens opgesloten?
Ze werden allebei in een lege waterput gegooid. Jozef door zijn broers, die hem later verkochten; Jeremia door vier mannen, die het niet eens waren met zijn preken. (Genesis 37 : 21 – 24; Jeremia 38 : 6)
Wat bouwde koning Uzzia in groten getale?
Waterputten! Op die manier had hij genoeg water voor zijn vee. (2 Kronieken 26 : 10)
Jeugdleven 10
Doolhof
Welke weg moet de brandweer nemen om bij het brandende huis te komen?
Jeugdleven 11
Van de jeugdpastor
Z
eg eens, wat doe jij nu de hele tijd? Wij zien niks van je werk!” Heel vaak krijg ik van mensen deze vraag. Het lijkt alsof ik niet zoveel doe, omdat je niet zoveel van mijn werk kan zien. Ik sta nu eenmaal niet elke week op de preekstoel en ik heb nog geen catechisaties gegeven. Maar wat dan wel? Je mag best weten dat ik met veel aandacht van de pers hier ben gekomen. Dus ik moest heel wat hier komen brengen. Helaas werkt dat niet zo. Veel van mijn werk is onzichtbaar. De eerste maanden van mijn werk ben ik bezig met “observeren”. Dat wil zeggen dat ik probeer te kijken van hoe jullie hier wonen en wat jullie doen. Wat voor gewoontes zijn er hier en wat gebeurt er allemaal aan goede en verkeerde dingen. Maar boven alles wil ik kijken naar wat er allemaal niet is! Want daar moeten wij aan werken. Nou, wat doe ik dan de hele dag? Ik heb gesprekken met allerlei hulpverleningsinstanties, sportclubs, de gemeente Urk, de politie en natuurlijk kerkwerkers. Daarnaast lees ik ook veel over Urk en over de kerken en over het jeugdwerk hier en op andere plaatsen. Niet te vergeten bezoek ik ook de vergaderingen van het hele jeugdwerk van de kerk. Al met al kan ik daar wel mijn dagen mee vullen. En dan zal je wel denken of dat alles is wat ik ga doen? Nee. In de eerste plaats is het de bedoeling dat ik ga werken als een “jeugdwerkmanager”. Ik krijg het voorrecht om het hele jeugdwerk te gaan leiden en begeleiden. Dat wil zeggen dat ik voorzitter
Jeugdleven 12
ben van de Jeugdraad, het bestuur van al het jeugdwerk van de kerk. Daarnaast zal ik in de toekomst de jeugdwerkers gaan begeleiden in hun taken, door bijvoorbeeld cursussen te geven of bij problemen te helpen. In de tweede plaats wil ik het één en ander gaan opzetten voor jeugd- en jongerenpastoraat. Dat werk zal ik aan twee kanten gaan doen. Aan de ene kant het voorkomen van problemen en aan de andere kant het helpen in problemen. Bij het voorkomen van problemen denk ik aan voorlichting geven over allerlei problemen of het bij elkaar brengen van ouders met kinderen met problemen. Bij het helpen in problemen denk ik aan opvang van jongeren met problemen. Naar hen luisteren en verder op weg helpen door te verwijzen naar mensen die daar meer verstand van hebben. Hoe dat allemaal precies zal gaan, daar denken wij nog over na: wat wij moeten doen en wat wij kunnen doen. Het is dus niet zo dat ik zomaar langs de straten ga om jongeren met problemen te helpen. Ik kan dat niet alleen. Dus voordat je daar iets van zult merken is er al een hele groep mensen om mij heen die mij kan steunen en die zelf ook jongeren gaan helpen. Kortom, werk genoeg de komende tijd om dat te organiseren. En als je er eens goed over zou nadenken wat mijn werk precies inhoudt, dan kun je
misschien ook begrijpen dat het grootste deel van mijn werk achter de schermen plaatsvindt: op mijn studeerkamer, bij hulpverleners en in vergaderruimtes van de kerk of van jeugdwerkers thuis. Ik hoop binnenkort (het mooie weer komt er – hoop ik – aan) ook de straten op te kunnen om jullie her en der op te zoeken. Als je mij nog nooit gezien hebt, kun je mij als volgt herkennen: grote vent (1,91 mtr. lang, 100+ kilo zwaar), soms vergezeld van een grote hond (Golden Retriever) genaamd Jeppe. Als je meer wilt weten van mijn werk of zomaar, mag je mij e-mailen of bellen. Nu over de schoolexamens: als je examen heb gedaan, hoop ik dat je geslaagd bent. Degenen die examen moesten doen op het Berechja College hebben een brief van mij gehad.
Als je op een andere school zit en examen moest doen heb je die brief niet gehad. Maar de zegenwens en gelukwens in die brief is ook voor jullie bestemd geweest. Ik hoop dat ik volgend jaar de brief naar veel meer examenkandidaten kan sturen. Sommigen zullen minder goed nieuws hebben en moesten herexamen doen of zijn gezakt. Dat is erg jammer. Ik hoop dat het in het herexamen lukt en anders volgend jaar. Ik wens jullie allemaal een fijne vakantie. Hartelijke groeten, Ds. Arend-Wim Estié
[email protected] tel. 683701.
Badkuip probleempje... Arjen heeft een badkuip met twee kranen. Soms gebruikt ie de ene kraan om het bad vol te laten lopen, maar soms ook de andere. Arjen heeft gemerkt dat de ene kraan het bad sneller liet vollopen dan de andere, en daarom heeft ie er een stopwatch bij gepakt. Als hij de eerste kraan helemaal open draait, duurt het 10 minuten voor de badkuip helemaal vol is. Als hij de andere kraan open draait, duurt het 12 minuten voor de badkuip vol is. Ook heeft Arjen opgemeten hoe lang het duurt voordat de badkuip weer leeggelopen is. Dat gaan helemaal niet zo snel. Het duurt maar liefst 20 minuten voordat de badkuip weer helemaal leeggelopen is. Op een dag wil Arjen de badkuip extra snel vol laten lopen, dus hij draait beide kranen open. Maar helaas vergeet hij de stop in het bad te doen. Weet jij hoe lang het in totaal duurt, voordat de badkuip helemaal vol is gelopen? En o ja, hoewel Arjen vergeten is de stop in het bad te doen, loopt het bad toch langzaam vol! Jeugdleven 13
De (tien)ervragen aan: Albert Metz (organist) 1. Wat is uw naam, bent u getrouwd en heeft u kinderen en wanneer waren uw tienerjaren? Ik ben getrouwd en heb 2 kinderen: een dochter en een zoon. Mijn tienerjaren waren van 19551965. 2. Waar denkt u aan bij de volgende woorden: a. Puber: dan moet ik denken aan de knapenvereniging. b. Jeugdvrienden: Piet van Urk, Wouter Kramer en Klaas Koffeman c. School: Ik kwam in het noodgebouw Samuël en toen ging ik naar de Rehoboth school. 3. Hoe was u als puber? (stoer/uitkomend voor je geloof) Ik was al vrij serieus, ik leefde toen ook in een veel kleinere wereld. 4. Wat deed u op zaterdag-/zondagavond? We zaten wel vaak op een kotter, maar we zaten op zondag ook vaak bij Wouter thuis (bij Jannetje Zeezicht). En zaterdag bij Albert-Piet daar zat altijd nog wel meer jeugd, dat was altijd heel gezellig. 5. Wat vond u als jongere van de kerkdiensten? Ik zat al vrij vroeg achter het orgel, en dan voerde muziek de boventoon. En dan kreeg ik niet altijd alles mee van de preek. Bij ds. Groeneveldt had je altijd leuke diensten met verrassende dingen erin. Dat was altijd wel gaaf. 6. Hoe was in uw tienerjaren uw geloofsleven? Ik was al wel vrij serieus toen, maar alles was in een vast patroon. En nu ik wat ouder ben zie ik de dingen wel wat breder. 7. Wat is het grote verschil van uw geloof van toen als kind en uw geloof van nu? Vroeger zag ik het geloof op een “Urker” manier, en dat was mijn hele wereld. En dan dacht je dat de mensen buiten Urk niet zoals ons geloofden. En nu denk Jeugdleven 14
ik wel eens wat moeten ze buiten Urk wel niet van ons christelijk zijn denken. 8. Wat is uw leukste jeugdherinnering en wat uw minst leuke? Voetballen was het leukste, ik was 10 toen ik daar mee begon. Ik was er bezeten van, meteen na school altijd gelijk voetballen. Ik was er ook wel goed in en dat was denk ik ook het leuke ervan. Ik heb later ook bij Urk 1 gezeten. Ik was iets te vroeg op school, omdat ik al lezen en schrijven kon (dat had mijn tante me geleerd). Dus mijn vrienden zaten allemaal een klas lager dan mij. En in mijn eigen klas was ik altijd de kleinste. Dus was ik op school best een eenling. 9. Wat is het verschil tussen de jeugd van toen en de jeugd van nu? Het grootste verschil is het zakgeld, ik wist nog niet veel van geld af of zo. En voelde me heel wat als ik een rijksdaalder op zak had. Ik was ook nog nooit in de Wabu geweest en toen ik er voor het eerst kwam, kwam ik erachter dat ik dan ook geld op zak moest hebben. 10. Wilt u de jeugd van nu nog wat meegeven? Het kan ook gezellig zijn zonder drank!!
Oplossing Water & Vuur puzzel van pagina 9
Jeugdleven 15
Water… dan denk je ook aan wassen, jezelf verzorgen… Schoon zijn was vroeger heel belangrijk. De Joodse leraren leerden dat goed wassen beter was dan welk medicijn ook. Jezelf goed wassen hielp de verspreiding van ziekten te voorkomen. De Romeinen voerden rioleringssystemen en openbare baden in Israël. Toiletten en riolen De toiletten hadden geen pijpen naar ondergrondse rioolbuizen. In de steden leegden de mensen de toiletemmers in goten en stroomde het afval weg in open riolen. Maar de Romeinen hadden een rioleringssysteem. Koning Herodes herbouwde Caesarea en Samaria, waarbij hij als model voor het rioleringssysteem Romeinse steden gebruikte. Vlak bij Caesarea hebben archeologen pijpen gevonden die het afval in zee loosden. Er was ook een afwaterings- en rioleringssysteem in de tempel van Herodes in Jeruzalem. Toiletten werden ‘gespoeld’ door een beekje dat er onderdoor stroomde. Voeten wassen Als mensen tegenwoordig thuis komen van een reis, frissen ze zich vaak op door hun handen en hun gezicht te wassen. In de tijd van de Bijbel waste men hun voeten. Je manieren waren heel slecht als je de voeten van je gasten niet waste. Als je rijk genoeg was om een slaaf te hebben, was voeten wassen zijn werk. Jeugdleven 16
Baden Baden deed je, als de stad die had, in de openbare badgelegenheden, of in de rivier of een bron. In de tijd van het Nieuwe Testament volgen steeds meer steden de Romeinse gewoonte om een openbaar bad te bouwen. Mensen baadden zich ook als teken dat ze fris wilden zijn om God te dienen. Tandenpoetsen Er bestonden toen nog geen tandenborstels. Iets wat sterk geurde werd gebruikt om de adem fris te laten ruiken, waarschijnlijk een soort anijszaad. Zeep Een heel ruwe zeep werd gemaakt van sodiumcarbonaat met vet, of vet vermengd met de as van planten waarin soda zat. Om lekker te ruiken wreven mensen kruiden zoals rozemarijn en marjolein op hun lichaam.
De keukenlepel 10 worstenbroodjes Benodigdheden: 1 blikje knakworst à 10 stuks 5 plakjes diepvries bladerdeeg een beetje koffiemelk of een ei Werkwijze: Snijd elk plakje in zes reepjes. Leg drie reepjes achter elkaar, zodat ieder reepje iets over het andere ligt en duw het daarna vast. Je hebt nu een lange reep, die je om het worstje heen rolt. Het geheel bestrijk je met ei. Dan leg je het ongeveer 15 minuten in de oven, op 200° C. Het mooiste bakt het op bakpapier, maar als je dit niet hebt, dan kun je het ook op een ingevette bakplaat doen. Tip: je kunt ook nog wat sesamzaadjes over de broodjes heen strooien, voordat je ze in de oven doet.
Het CD-rek De gestolen uitvinding De gestolen uitvinding is het eerste digiboek van Bert Wiersema. Het vertelt het verhaal van twee kinderen die in Drachten en omgeving een spannend avontuur beleven, nadat ze op een eiland een geheimzinnig telefoontje hebben afgeluisterd. Als je het schijfje in de cd-rom-lade van de computer legt, verschijnt op het beeldscherm een opengeslagen boek, met op de linkerbladzijde een foto en op de rechterbladzijde de tekst. In die tekst zijn gekleurde links verwerkt, waarmee filmpjes en geluiden kunnen worden geactiveerd. Lees je bijvoorbeeld over een spectaculaire achtervolging over het water, dan zie je dat met een simpele muisklik ook daadwerkelijk gebeuren. Alle videobeelden zijn op locatie opgenomen en zien er zeer realistisch uit, mede vanwege de medewerking van het plaatselijke politiekops. Het verhaal is geschikt voor kinderen van 8 tot 14 jaar. Prijs € 8,95.
Jeugdleven 17
Jeugdleven 18
De Heilige Geest, wie is Hij? Water: Johannes 4 : 14 Wind : Johannes 3 : 8 / Handelingen 2 : 2 Vuur: Handelingen 2 : 3 De Heilige Geest is God die aan het werk is in onze wereld. Wij kunnen Hem niet zien, evenmin als we de wind kunnen zien. Maar we kunnen wel zien wat de Heilige Geest doet, net zoals we kunnen zien wat de wind doet. De Heilige Geest is niet een ‘het’, maar een persoon. Hij is God zoals wij Hem ervaren in ons dagelijkse leven. De Bijbel gebruikt symbolen, of ‘plaatjes in woorden’, om de Heilige Geest te beschrijven. Wind, Vuur en Water Woorden uit het Oude en Nieuwe Testament voor ‘geest’ betekenen ‘geest’, ‘wind’ of ‘adem’. Jezus zei dat de Geest als de wind is die je niet kunt zien of volgen. Op de eerste Pinksterdag werd de Geest eigenlijk gevoeld als een snelle wind en gezien als een vuur. In een heet, droog land is het fijnste om te zien een opspringende bron van fris, sprankelend water. Jezus zei dat de Heilige Geest is als zo’n bron. De Raadsman Jezus noemde de Geest een raadsman, een advocaat. In onze Bijbel is dit vertaald met ‘Trooster’. De Heilige Geest helpt ons bij onze problemen. Duif Toen Jezus gedoopt werd, kwam de Heilige Geest op Hem in de vorm van een duif. De duif is een vriendelijke, liefdevolle vogel, die zijn hele leven dezelfde kameraad houdt. Tussenpersoon Jezus zie dat de Heilige Geest in de waarheid leidde, en Paulus schreef dat de Heilige Geest voor gemeenschap zorgde. De Heilige Geest helpt ons de mensen om ons heen te begrijpen en te waarderen. Maar bovenal wijst Hij ons naar Jezus. Jeugdleven 19
De visie van... De komende paar maanden gaan we mensen van andere kerken interviewen om te ontdekken hoe zij over bepaalde geloofszaken denken. Bijvoorbeeld de wedergeboorte. Of hoe staat men tegenover het verrichten van sectie als iemand is overleden. Voor dit nummer zijn we in gesprek gegaan met iemand die zich heeft ‘laten dopen’. Dominee Estié legt vervolgens uit hoe wij in de gereformeerde kerk hierover denken.
J
e hoort steeds vaker bij ons in de kerk: “Hij heeft zich over laten dopen” of “die behoort ook tot die sekte”. Misschien denk je: ‘Nou en?’ Maar je kunt je natuurlijk ook afvragen: ‘Wat houdt dit precies in?’ We vragen aan de persoon in kwestie hoe hij tot de keus is gekomen, wat ging er aan vooraf en hoe heeft hij dit allemaal beleefd. Ze waren al een tijd bezig met bijbelstudies en dergelijke. Door deze studies kwamen ze erachter dat een ieder dood is voor God, totdat je je bekeert. Dan kom je tot leven en dat heet de bekering. Hans*) heeft wel belijdenis van zijn geloof afgelegd, maar eigenlijk ging het kwartje nu vallen. Hij kwam erachter dat iedereen een natuurlijke èn een geestelijke geboorte ondergaat. De natuurlijke geboorte gaat gepaard met water en bloed. De geestelijke geboorte gaat ook via water en bloed, alleen heeft het bloed al gevloeid op Golgotha. Het water daarentegen zal moeten stromen door middel van de doop. De volwassendoop dus. Ze gingen door met het bestuderen van de bijbel. De tekst uit Handelingen 2 vers 41 sprak hen zeer aan: “Zij dan
die het woord aanvaarden, lieten zich dopen.” Dat kwam hun bekend voor: Zij gingen ook het woord begrijpen en kregen een groot verlangen om zich te laten dopen. En werd Jezus ook niet door Johannes de Doper gedoopt in de Jordaan? Maar Hans en zijn vrouw staan niet negatief tegenover de kinderdoop, want ze hebben dit ook zelf mogen ontvangen. Toch, als er weer een kind wordt geboren, laten ze het niet dopen. Dit hangt van een paar factoren af: Er staat in het formulier dat het kind in zonde wordt geboren en ontvangen. Het moet zijn oude natuur doden en in een godvruchtig leven wandelen. Maar volgens hen kan dit niet. Een baby kan immers zijn oude natuur niet doden. Het kan immers niks? Ook speelt mee dat dopen letterlijk “onderdompelen” betekent. Maar een kind wordt besprenkeld in de kerk en niet ondergedompeld. Vorig jaar zijn Hans en z’n vrouw gedoopt. Het was niet makkelijk voor hen om dit ‘grote nieuws’ aan de familie te vertellen. Het had grote gevolgen en ze hebben veel tegenstand ondervonden. Al hun vrienden hebben hen in de steek gelaten. En het doet je veel ver-
*) Degene waarmee wij een gesprek hebben gehad, wil anoniem blijven. Maar voor het gemak noemen wij de persoon Hans.
Jeugdleven 20
driet als er een moeder in de stoel zit te huilen, omdat jij je over laat dopen. Er zijn mensen die je gewoon ontwijken om maar niet met je praten. Toch is Hans’ moeder een keer mee geweest naar een bijbelstudie. Ze was blij dat ze dat heeft gedaan, want ze kan er nu begrip voor tonen en weet wat zich er allemaal afspeelt. Daar is
Hans heel blij om, want veel mensen hebben het beeld van een sekte. Dit is het volgens Hans absoluut niet. Zij komen ook samen om de Here God te loven en te prijzen. Ook het woord “overdopen” is helemaal fout. Zij zien dit als “de doop”. Adinda Ruiten en Lobke Romkes
Hoe doen wij dat bij ons in de kerk?
I
n de gereformeerde kerk geloven wij dat wij onze kinderen moeten dopen. Waarom geloven wij dat? Dat komt omdat wij ruimte willen maken voor Gods grote liefde. Die liefde krijg je nog voordat je daar enig besef van hebt. Dat is ook zo voor volwassenen die tot geloof komen. Maar in onze kerk willen wij dat laten zien met de kinderdoop. De kinderen horen er vanaf het begin al bij en God kent ze al bij hun naam. Deze gedachte komt van hoe het volk Israël met de kinderen omging. God had een speciale band (een verbond) met het volk Israël. En alle jongetjes die daarin geboren werden moesten besneden worden. Die besnijdenis was dan het teken dat zij ook mee mochten doen in het verbond tussen God en Israël. Vanaf de geboorte totdat zij volwassen werden, leerden zij hoe zij als kind van God moesten leven. Tot het moment dat zij zelf kinderen kregen en het weer aan hun kinderen moesten leren. Ook in onze kerk werkt dat zo. Wij willen graag het christelijk geloof over-
dragen aan onze kinderen. Wij willen ook dat zij God leren kennen en dat zij leven in “de vreze des HEREN”. Oftewel, dat ook zij zo leren leven, dat zij ook rekening houden met hun hemelse Vader. Wij hebben doop met water en ook de doop met de Heilige Geest. Voor de meesten is dat laatste het moment dat je belijdenis gaat doen van je geloof. Dat doe je dan ook niet “zomaar”, maar heel bewust. De doop met de Heilige Geest wil zeggen, dat je je bewust bent, dat je de Heilige Geest ontvangen hebt en dat je “zeker weet” dat je een kind van God mag zijn. Een eventuele overdoop voegt daar niets aan toe, want dat is een uiterlijke vertoning van iets wat in je hart gebeurt. De doop met de Heilige Geest is iets tussen jou en God. Een “bewuste doop” of “echte doop” is daar niet voor nodig. Voor God is het genoeg dat je maar eenmaal de doop ontvangt. Onze kerkenraad heeft afgelopen winter deze visie aan de gemeente voorgelegd en daarbij ook nadrukkelijk uitgesproken dat mensen die zich Jeugdleven 21
(willen) laten overdopen niet door ons veroordeeld zullen worden en dat wij hen aanvaarden als broeders en zusters. Je mag alleen geen ambt vervullen of een leidinggevende taak of een
taak met een voorbeeldfunctie (zoals zondagsschoolmeester of -juf, clubleid (st)er of catechisatie). Ds. Arend-Wim Estié
Boekenhoekje Brandalarm Midden in de nacht wordt Wilfred Minnen gewekt door zijn pieper: brandalarm in de kampeerboerderij aan de Oranjepolderseweg. Samen met een collega weet hij een vrouw uit het brandende gebouw te redden. Met gevaar voor eigen leven gaat Wilfred daarna opnieuw de boerderij in. Er is een kamer waarin ze nog niet hebben gekeken! Hier vindt hij een klein meisje, dat intussen bewusteloos is. Wanneer hij met het kind in zijn armen het kamertje wil verlaten, komt hij tot een verschrikkelijke ontdekking: aan de binnenkant van de deur zit geen deurkruk. Hij zit ingesloten! De volgende dag wordt Wilfred door veel mensen gefeliciteerd met zijn dappere daad. De politie zit intussen met veel vragen: wie zijn de vrouw en het meisje, die beiden aan de beademing liggen, en wie heeft de brand gesticht? Voordat op deze vragen antwoord kan worden gegeven, moet Wilfred nog meer spannende momenten doormaken. Zo wordt hij zwaar mishandeld als hij met het geredde meisje een wandeling maakt. Als hij van de zware verwondingen eenmaal hersteld is, blijkt dat de politie hem ook nog verdenkt van medeplichtigheid aan de ontvoering van het meisje. Aan het eind wordt de puzzel pas helder: de ouders van Hannah, het geredde meisje, zijn gescheiden. De vader wilde met een vriend zijn dochter ontvoeren, met alle gevolgen… Wil je kans maken op dit boek, stuur dan een tekening of een briefkaart met je naam, adres en telefoonnummer naar Almerelaan 2. En misschien krijg jij dan dit mooie boek cadeau. Jeugdleven 22
Jeugdleven 23
Ut Imd van je leef..... Pieter Barends Van wie bin je dur iene? Lub Barends en Ede Ekkelenkamp Oe zwoar bin je? Veefunzestug kilo In oe lank? Ien meter drieuntachtug In oe oud bin je dan? zuvuntien In bin je ok nog een bietjen vurliefd? Elleke dag Wat voor school zit je of wat voor werk doe je? Flevopoort, metaalbewerking Wat dacht je vroeger welk beroep je later zou krijgen? Striptekenaar Wat zijn je hobby’s? Skeeleren en schaatsen Wat zou je binnen de kerk willen doen? Koster Zou je iets aan de kerkdienst willen veranderen, zo ja wat? Begripvoller voor de jeugd Jeugdleven 24
Wat betekent geloof voor je in het dagelijks leven? Je kunt er niet zonder Wat zou je voor antwoord geven op de vraag: hoe weet je dat God bestaat? Dat je elke dag weer wakker mag worden Wat vind je van het Jeugdleven? Geweldig Zou je wat aan het Jeugdleven willen veranderen? Nee Waar denk je aan bij de woorden: Vriendschap: Echte vrienden heb je nodig Uitgaan: Tijd door brengen met je vrienden Geld: Altijd te kort Wat is je beste eigenschap en wat is je slechtste eigenschap? Beste, gevoelig, slechtste, mijn zussen pesten Wat is je favoriete muziek? Alles behalve computermuziek Wat is je raarste gewoonte? Ik trek overal mijn sokken uit en gooi ze overal neer
Wat is het leukste/gaafste/heftigste dat je ooit hebt gedaan? Vakantie in Vledder Wat was je laatste, grootste blunder? Ik reed met topsnelheid van de skeelerbaan af, keek niet en reed tegen de rug van een meisje Wanneer had je voor het laatst de slappe lach? Zondag onder het eten, we namen de interviewvragen van het Jeugdleven door Waar mogen ze je ‘s nachts voor wakker maken? Lasagne
Hoe breng je een vrije dag door? Poeren en skeeleren Wat vind je geldverspilling? Gokken Wat vind je een mooi bijbelverhaal? De gelijkenis van de verloren zoon Wat vind je de mooiste psalm/ gezang? Gezang 174 Wat is je wens? Gezond blijven en nog heel wat jaartjes mee hopen te gaan Wie is de volgende en wat wil je tegen diegene zeggen? Angela de Boer, ik wil graag je reactie weten.
Oplossing badkuip probleempje op pagina 13: Om te weten hoe lang het duurt om de badkuip vol te laten lopen, moeten we weten hoeveel water er in totaal in het bad loopt en hoeveel er weer uit loopt. Helaas weten we niet hoeveel water er in het bad loopt, alleen hoe lang het duurt om het bad vol te laten lopen. Maar stel nu dat er 120 liter water in de badkuip past. Als Arjen de eerste kraan open draait, duurt het 10 minuten voordat het bad vol is. In 10 minuten tijd loopt er dus 120 liter water uit de eerste kraan. Dat is 12 liter water per minuut. Draait Arjen de tweede kraan open, dan duurt het 12 minuten voordat het bad vol is. Uit deze kraan loopt in 12 minuten 120 liter water. Per minuut is dat 10 liter water. Als Arjen de stop uit het bad te haalt, duurt het 20 minuten voordat het bad helemaal leeggelopen is. In 20 minuten loopt er dus 120 liter water in de afvoer. Dat is 6 liter water per minuut. Als Arjen beide kranen opendraait en ook nog vergeet de stop in het bad te doen, dan gebeurt er het volgende: uit de eerste kraan loopt 12 liter water per minuut. Uit de tweede kraan loopt 10 liter water per minuut. In totaal loopt er dus 22 liter water per minuut het bad in. Maar doordat Arjen de stop is vergeten, loopt er ook weer 6 liter water per minuut uit. Daardoor blijft er per minuut 16 liter water in het bad staan. De badkuip was 120 liter, dus duurt het 120 : 16 = 7,5 minuten voordat het bad helemaal vol is! We zijn er vanuit gegaan dat er 120 liter water in de badkuip zou passen. Voor de uiteindelijke berekening maakt dat echter niks uit! Reken het maar eens na als er 300 liter water in het bad had gepast! Jeugdleven 25
Een dagje Warner Brothers Movie World
E
Afsluiting Jeugdcentrale seizoen 2001—2002
aw jie ur al un bietjen zin an? Dit was die week al een veelgestelde vraag, want we gingen met de kerk naar Duitsland. We moesten er wel wat voor over hebben. ‘s Morgens om een uur of zes van bed af, want om zeven uur zouden we vertrekken. Dit was voor sommigen wel een moeilijke opgave. Gelukkig was iedereen op tijd en konden we met vier bussen om iets over zeven vertrekken. Het weer werkte niet echt mee, maar de stemming zat er al goed in. Na twee uur en drie kwartier rijden zagen we het bordje waarop stond Warner Bros Movie World. Dus na een kwartier liepen we door de ingang. Vanuit de verte zagen we al The Wild Bunch, een attractie die je kunt vergelijken met een vrije val. Het park is zo’n beetje in vijf gedeeltes verdeeld. Het eerste gedeelte, The Old West, is, We zijn er bijna! de naam zegt het al, het oude westen. In het tweede gedeelte, Marienhof, kun je het museum van de Duitse filmgeschiedenis vinden. Het derde gedeelte is Gotham City. Dit deel is geheel gewijd aan Batman. Het vierde gedeelte is The Hollywood Street Set. Daar kun je het grootste gedeelte van de shows vinden. Het vijfde gedeelte,
Looney Tunes Land, is speci-
aal voor de kinderen. Daar kun je Tweety, Bugs Eindelijk! De ingang! Bunny en andere Looney Tunes figuren tegen komen. Door het hele park verspreid staan natuurlijk de achtbanen en de andere attracties. De shows mogen we natuurlijk ook niet vergeten. Zo was er bijvoorbeeld de Police Jeugdleven 26
De halve redactie van het Jeugdleven op de foto met Batman en Robin
Academy Stunt Show. Dit
was een spectaculaire show met steekvlam en al. Zo was er ook de Western Magic Show waarin heel wat goede toverkunsten werden vertoond. Na regen komt zonneschijn en zodoende brak ‘s middags het zonnetje door. Nu Spectaculaire stunts bij de Police konden we met zijn allen Academy Stunt Show buiten in de zon zitten. Het was nu zelfs leuk om in de rij te staan voor de achtbaan. Want als er Urrekers in de rij stonden werd er meteen gezongen: “Urk aan de zee, hollee hollee”. Als we elkaar tegen kwamen werd er meteen gevraagd waar we al in geweest waren en gezegd waar we echt in of heen moesten gaan. Je kon ook een leuk cadeau kopen in één van de vele winkeltjes die er zijn. Hier werd dan ook volop De redactie zoekt gebruik van gemaakt. het hoger op! Maar jammer genoeg kwam aan deze dag ook een eind. We moesten ons om half zes bij de bus melden. Op de terugweg werden er heel wat verhalen uitgeTerwijl we de jongelui terugsturen wisseld, de naar de bus, doen we zelf nog even Even de krachten meten knuffels die een echte Amerikaanse hotdog gewonnen waren geshowd en er werd natuurlijk veel gezongen. We kwamen dus tot de conclusie dat deze dag zeer geslaagd was. De vraag is nog: “waar zouden we volgend jaar heen gaan?” Voordat we uit de bus stapten mochten we de Heer danken voor het afgelopen jaar en dat deze dag zonder ongelukken mocht verlopen. Met z’n allen bij de bussen
Jeugdleven 27
En wat vonden jullie er zelf van? Hoi allemaal, Hoi met Teun Het was hartstikke gaaf in Warner Bros. De Het was kikke vooral die achtbaans. We attracties ware harstikke cooool! Ik hoop dat hadden beetje slecht weer maar het was het waard dit moeten we vaker doen met we dit wat vaker doen. de kerk! -x- Thalia Doei Hoi, Teun Koffeman Het was hartstikke leuk maar wel jammer van het weer een volgende Hallo keer zou hartstikke leuk zijn, vooral omdat Wir heißen Anna de kerk zoiets organiseert! Alleen mag het en Marianna volgende keer wel Nee, geintje we Hoi, wat dichterbij! 3 zijn lekker Wij als leiding zagen erg tegen uur (eindelijk) een de busreis op, maar dit viel reudagje weer wegze mee. Iedereen was uitzonderGroetjes, geweest. En nog lijk rustig, onze complimenten Grietje Visser super gezellig aan de passagiers uit bus 4. Onook! Volgende ze dag was zeer geslaagd, maar keer willen we in een houten achtbaan krijgen Marina en Linda : Dit naar Parijs. Maar die meiden ons nooit meer en was wel erg leuk maar in Deutsland was Alie gaat nooit meer in een draaihet mag wel iets lanhet ook gaaf. Tot molen. ger. De volgende keer volgend jaar. Groetjes, Alie, Willeke en Marjan Doei naar Walt Disney Groetjes Marianmisschien. Reinier: Kik na en Anna AF! ke gaaf, da a: GA t d m ag je vake n a Am r doen. Wij de groep “Jozua” van Lucas Kramer, Hessel Bakker vonden het een feine dag, iedereen genoot met volle teu- Ronald: het was gaaf gen. We vinden dit zeker voor herhaling vatbaar dan zou- maar kort den wij graag (om een sugestie te doen) naar de Apenheul gaan (wij vragen u medewerking) Maar om een lan verhaal kort te maken. Het was een feine dag. Ja, of niet dan? Nou, ’t beste Magdalena: Weer een Groeten ervaring rijker Club Jozua Ps. Dit kan zeker serieus worden genomen Jeugdleven 28
Het was een leuke dag vandaag S’ morgens om 7.15 vertrokke ! en dit mogen jullie wel een keer ! ! we vanaf de poort richting het e j g uk da overdoen met ons e l attractie park Warners Brothers k j eli -xhrikk e c s Movie World. r e k V , Fok Stefenny en Henny n e j Achter in de bus zaten een paar r A Het was liedjes zingde jongens die de best gez els en v funs. sweer erg gezellig maakeel Ik vond het erg leuk. ten, dus we verveelden Er was veel te doen in het park. ons niet. Van mij mag het volgend jaar wel In het park waren er veel weer. attractie en show’s dus geen tijd Het was supper! Hendrik Weerstand te verliezen om ze allemaal uit te Dikkie proberen. Op de terugreis werd er in de bus een film geHet begon vroeg in de morgen in de bus. Er ontstond een gezellige sfeer met het gezang in de bus. Onze ploeg van Lucas Kra- draaid “Passenger mer en Hessel Bakker liepen om 10.15 in het park om 11.00 wa- 57” Groetjes, Jan en ren we de helft alweer kwijt. Toen zijn we met 3 leuke meisjes Albert gaan lopen (Greetje, Jantine, Margriet). We hadden het heel gezellig. Op het laatst (16.45) in de bootjes gegaan met 3 Urker meisjes + 3 “vreemden” meisjes die hebben we helemaal nat Marijke: heel geze gemaakt dat was het gezelligst. Toen we terug naar huis ginllie! gen creeërden we een gezellige sfeer om weer te gaan zingen. Dit tripje was heel gezellig. Op het laats heb ik ook nog verkering gevraagd aan Kristine Kramer. We gingen nor WBMW mit de kark! Timal wou mit die hamer sloan maar hij is niet zo stark! Gerrit-Maarten Vrolijk Sommige dames sloegen een jonge aan de haak! , f o t l é é Dit moeten we vaker doen want ut is een goeie zaak! t was h Alie: he we vaker Estié was misselijk in de achtboan! n Lea en te l een ee moe Ik zag egbert een dikke deuser sloan! leuk id n word je we lle Vollegund joar is Disneyland ut plan! doen, a sselijk i beetje m Dus dan goan we wier mit een poar bussen opperdan! Ik gun ut jelui! Haai, nou jullie hebben allemaal wat gemist! Jacolien: ik vond het Het was erg leuk en gelukkig was het harstikke leuk, alleen weer ook mooi. die mensen Dit mag wel wat vaker gedaan worden uper voor de jeugd dus Estie. Dan heb je uk s e praten L l: Tima vaker!!!! wat te doen de komende tijd!!! allemaal e o m t De groetjes van blauw en geel. duits. Jeugdleven 29
De brandende braamstruik
moest zorgen voor de kudM ozes de van zijn schoonvader Jetro.
Toen hij met de kudde diep de woestijn in was getrokken, kwam hij bij de Horeb, de heilige berg. Maar plotseling stonden alle dieren stil. En Mozes bleef ook staan met grote, verwonderde ogen. Op de helling van de berg stond een braamstruik. Mozes zag dat de struik in brand stond. ‘Wat vreemd,’ dacht hij. ‘Waarom verbrandt die struik niet? Ik zal eens gaan kijken.’ De dorre bladeren bewogen zacht in het vuur, maar ze krompen niet. De dode takken werden niet verteerd. Mozes kwam langzaam en nieuwsgierig bij de brandende struik kijken. Maar plotseling hoorde Mozes een stem die hem riep: ‘Mozes! Mozes!’ Mozes keek rond. De schapen stonden doodstil, trillend op hun poten. Mozes begon ook bang te worden. Er was geen mens te zien. Maar er was toch een stem. ‘Wie ben je,’ antwoordde Mozes. Toen hoorde Mozes weer diezelfde stem. Hij zei: ‘Trek je sandalen uit, want je staat op heilige grond. Ik ben de God van je Vader, de God van Abraham, Izaak en Jacob. Ik heb gezien hoe ellendig mijn volk in Egypte eraan toe is. Ik ben gekomen om hen uit de macht van de Egyptenaren te bevrij-
Jeugdleven 30
den.’ Mozes’ hart stroomde vol vreugde. Zou hij het dan toch nog beleven, dat zijn volk vrij zou zijn? Maar God sprak verder. ‘Breng je volk naar een vruchtbaar en uitgestrekt land, dat overvloeit van melk en honing. Ik zal bij je zijn,’ antwoordde God. ‘Je zult het volk uit Egypte halen en dan zullen jullie mij op deze berg vereren. Dat zal het bewijs zijn, dat ik je gestuurd heb.’ ‘Maar als ik bij de Israëlieten kom,’ zei Mozes, ‘en ik zou zeggen: “de God van jullie voorouders heeft mij gestuurd,” en het vraagt dan: “Hoe heet hij?” wat moet ik dan zeggen?’ Toen zei God tegen Mozes: ‘Ik ben degene die er altijd is. Je moet tegen de Israëlieten zeggen: “Ik ben heeft mij gestuurd. Hij is de Heer, de God van jullie voorouders.” ’ ‘Dat blijft voor altijd mijn naam,’ zei God. Exodus 2 – 3
Kleurplaat
Jeugdleven 31
Jeugdleven 32
