INTEGRAAL ONTWIKKELINGSPLAN BINCKHORST

RIS169916b_12-FEB-2010

INTEGRAAL ONTWIKKELINGSPLAN

BINCKHORST

STEDENBOUWKUNDIG RAAMWERK DECEMBER 2009



STEDENBOUWKUNDIG RAAMWERK

VEILIGHEID, DUURZAAMHEID & TECHNIEK

BI NCKHORST

BINCKHORST

Dit document maakt deel uit van een tweeluik: DEEL A: stedenbouwkundig raamwerk DEEL B: veiligheid, duurzaamheid & techniek

INTEGRAAL ONTWIKKELINGSPLAN BINCKHORST Deel A. stedenbouwkundig raamwerk

Urhahn Urban Design & Floris Alkemade Architect in opdracht van Gebiedsonderneming Nieuw Binckhorst i.o.

December 2009

FLORIS ALKEMADE ARCHITECT

Colofon Urhahn Urban Design & Floris Alkemade Architect • Sjoerd Feenstra • Maarten Lankester • Robert ten Elsen • Elena Biasin • Eriko Watanabe • Floris Alkemade In opdracht van: Gebiedsonderneming Nieuw Binckhorst i.o. Vormgeving: Josje-Marie Vrolijk, Urhahn Urban Design Print: Gemeente Den Haag

INHOUD 7 SAMENVATTING 13 1. OPGAVE 15 1. Introductie: van Masterplan naar IOP 2. De Binckhorst 17 3. Het Masterplan (2007) 19 4. Bestemmingsplan Zuid (2009) 21 41 2. STEDENBOUWKUNDIG RAAMWERK 43 1. Hoofdstructuur 2. Verbindingen 45 3. Binckhorstlaan 59 4. Park 94 5. Openbare ruimte 121 6. Voorzieningen 129 159 3. RUIMTELIJKE ONTWIKKELINGSSTRATEGIE 161 1. Raamwerk 2. Programma 163 3. Deelgebieden 167 4. Fasering 171 5. Katalysatoren 175

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

TREKVLIETPLEIN

SPOORSTRAAT

ES PO OR

2

EG

EN

WEGASTRAAT

A12

VA N

M

US

SC

H

TR KS

G

OE

S-

PARK

T AA

WE

VERLENGDE REGULU

BR

A1

AT

IUSW

A STR

CU R

DE

UW

MER

LAAN VAN NIEUW OOST INDIE

NIE

POOLSTERSTRAAT

NEHERKADE

W AT E

RI

DE

GOUDRIAANKADE

NG

EL

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

AS VAN NOORD

RIJSWIJKSE WEG

STATION HS

VA N

STATIONSWEG

A12 SCHENKVIADUCT

WETERINGKADE

G

TREKVLIET

G

A BA TSE

E SW

CH

ULU

N

RIJSWIJKSEWE

TRE -U

R EG

ZONWEG

RA SATURNUSST

MELKWEG

JUNOSTRAAT

AT

STRAAT WESTENBU

MAANWEG

N 0M

2

| INTEGRAAL ONTWIKKELINGSPLAN BINCKHORST | DEEL A - STEDENBOUWKUNDIGE UITWERKING

A1

6

PRINSES MARIANNELAAN

STRAAT HEESWIJK

Raamwerkkaart

RGSTRAAT

10

PRINS BERNHARDLAAN

SAMENVATTING Door de Stuurgroep Nieuw Binckhorst is op 12 november 2008 en 16 februari 2009 besloten

DEEL A STEDENBOUWKUNDIG RAAMWERK

het Masterplan Nieuw Binckhorst uit te werken in een Integraal Ontwikkelingsplan (IOP). Het

Hoofdinfrastructuur

IOP is een tussenstap tussen het Masterplan en

De aanleg van de Rotterdamsebaan is een

de uitwerkingsplannen. Het IOP is een plan van

grootschalige ingreep in de hoofdverkeers-

de Gebiedsonderneming i.o. Nieuw Binckhorst

structuur van de stad. De Rotterdamsebaan

en heeft betrekking op de hele Binckhorst.

gaat ter hoogte van de aansluiting met

Dit planfiguur kent binnen de gemeente geen

Ypenburg ondergronds als tunnel richting de

formele status. Het IOP heeft dan ook geen

Haagse binnenstad. Midden in de Binckhorst

formele relatie met noch het Masterplan noch

komt de tunnel voor het eerst bovengronds en

het Bestemmingsplan Nieuw Binckhorst Zuid.

wordt opgenomen in de Binckhorstlaan. Zowel

Het IOP is een document dat de uitgangspunten

Binckhorst Zuid als Binckhorst Noord zijn middels

van beide documenten eerbiedigt en als

de tunnel van de Rotterdamsebaan ontsloten met

visiedocument of dominant denkraam voor de

de A4. Noord via de Binckhorstlaan en Zuid via

verdere uitwerkingen van de Binckhorst fungeert.

een lusvormige beweging over de Binckhorstlaan,

Het IOP werkt de hoofdinfrastructuur en het park

de Mercuriusweg via de te verlengen Regulusweg

uit en is inhoudelijk afgestemd met de Nota van

naar de Zonweg.

Uitgangspunten Rotterdamsebaan van november 2009. Het IOP zal de inspiratiebron zijn voor de

De uitwerking beschouwt de PlanMER als het

vervolguitwerkingen en de besluitMER. Bij het

kaderstellende vertrekpunt, geoptimaliseerd met

opstellen van die plannen zullen in het kader van

de laatste inzichten tijdens de totstandkoming

de MER procedure naast de IOP variant ook andere

van dit IOP. Gebleken is dat het bovenkomen

relevante varianten worden onderzocht.

voor de Zonweg niet haalbaar is. Dit is met name ingegeven door toegenomen inzichten omtrent

Het IOP is opgebouwd uit twee delen. Deel A

de tunnelveiligheid en de meest optimale positie

beschrijft het stedenbouwkundig raamwerk

van de ontvangstschacht van de boortunnel. In

en Deel B omvat veiligheid, duurzaamheid en

tegenstelling tot de tunnelvariant uit de PlanMER

techniek.

blijft de tunnel van de Rotterdamsebaan in het IOP niet ondergronds. Dit model gaat ervan uit dat

N

als er verkeersuitwisseling met de bovengelegen laan plaatsvindt de gehele tunnel naar het maaiveld komt om vervolgens weer af te dalen om ongelijkvloers te kruisen met het drukke kruispunt Binckhorstlaan-Mercuriusweg. De tunnel slaat linksaf richting Neherkade.

INTEGRAAL ONTWIKKELINGSPLAN BINCKHORST | DEEL A - STEDENBOUWKUNDIGE UITWERKING |

7

Een van de belangrijkste voordelen van een model

Positie van het Park

is verkeersveiligheid. Een bijkomend voordeel is

De omvang van het park is vastgesteld op 16

dat er geen ruimte wordt verspild in het profiel

hectare. Als open zone tussen Binckhorst Noord en

aan hellingbanen en extra betonnen keerwanden.

Zuid vormt het park het hart van de Binckhorst en

Hierdoor is er meer ruimte in het profiel te maken

geeft het tegenwicht en kwaliteit aan de stedelijke

voor bomen.

intensieve wereld van met name Binckhorst Noord. Het park legt Nieuw Binckhorst uiteen in 3

Op de kruising Verlengde Regulusweg-

zones: Noord, Midden (park) en Zuid. De verlengde

Mercuriusweg en de Binckhorstlaan is een

Regulusweg vormt de noordzijde van het park.

verhoogde rotonde voorzien. De rotonde verbetert

Deze kan op termijn worden gekoppeld aan de

de doorstroming van autoverkeer en biedt een

A12. Voortschrijdend inzicht maakt duidelijk dat

volwaardige plaats aan fietsers en voetgangers in

deze verbinding tot en met 2030 niet realistisch

beide richtingen. Visueel loopt het park door onder

is. De destijds in het Masterplan voorgestelde

de rotonde, waardoor het niet wordt versnipperd.

tijdelijke oplossing van de verlengde Regulusweg is de definitieve oplossing geworden. De positie van

Stedenbouwkundige principes

het park is hierop aangepast (een wijziging in de

Het IOP biedt ruimte en flexibiliteit

hoofdstructuur ten opzichte van het masterplan).

voor toekomstige verkeerskundige en

Het park heeft een centrale positie in Nieuw

stedenbouwkundige uitwerking, maar dient

Binckhorst, volledig oost-west georiënteerd. De

tegelijkertijd een aantal stedenbouwkundige

verlengde Regulusweg/ Mercuriusweg wordt de

kwaliteiten te borgen. Dit heeft geleid tot de

uiterste noordelijke grens van het park.

formulering van enkele principes die gezamenlijk sturing geven aan de uiteindelijke inrichting van

Concept van het Park

de Binckhorstlaan. Deze principes zijn:

Het parkconcept bestaat uit drie delen: de

-

Maximale oversteekbaarheid op maaiveld voor

Parkweide, de Parkkamers en de As van Noord.

langzaam verkeer

De Parkweide is een stadspodium, terwijl de

-

Optimale ontsluiting voor autoverkeer

Parkkamers een meer verborgen park zijn: drie

-

Maximale ruimte voor de voetganger

omsloten parkkamers waarvan één rond het

-

Compact vormgeven van de hellende delen van

kasteel, één de bestaande begraafplaats en één

de tunnel

volledig nieuw pocketpark tussen begraafplaats

-

Minimaliseren van de verkeersruimte in het

en spoor.

park -

8

Adressering van gebouwen aan de

Het is belangrijk dat er goede verbindingen

Binckhorstlaan

tussen de parkkamers onderling en het open veld

-

Waarborgen van continuïteit

worden gerealiseerd. De begraafplaats en andere

-

RandstadRail op maaiveld

parkkamers worden nadrukkelijk gekoppeld


met de parkweide. Zo ontstaat een coherent

Ontwikkelingsstrategie

parkstedelijk gebied. Aan de noordzijde van het

De Rotterdamsebaan is de backbone van

park komt een nieuwe groene as, die diep in het

de ontwikkelingen in de Binckhorst en de

noordelijk deel snijdt. Deze As van Noord zorgt

ontwikkelingsstrategie van de Binckhorst is er dan

voor een extra adres aan het noordoost kwadrant

ook op gericht de Rotterdamsebaan te faciliteren.

van de Binckhorst.

De ontwikkelingsstrategie kenmerkt zich verder door het in fasen oppakken van de ontwikkelingen.

Programma op hoofdlijnen

Deze gefaseerde aanpak, soms kavelgewijs en

De opschaling van de Binckhorst en heroriëntatie

soms per deelgebied biedt voor de toekomst

op de stad betekent een forse toename van het

ruimte om de samenspraak verder uit te werken.

woonprogramma, werken en maatschappelijk

Per deelgebied/ project worden bestaande

programma. Er is een toenemend draagvlak

bedrijven en andere stakeholders betrokken bij de

en noodzakelijkheid voor voorzieningen. Het is

uiwerking en invulling.

van belang dat de 20.000m² monofunctionele bedrijfsruimte uit het convenant met het zittende

Naast deze fasegewijze aanpak worden een

bedrijfsleven een positie krijgt binnen Binckhorst

aantal katalysatorprojecten ingezet om de

Zuid. Een gebiedsoverstijgende publiekstrekker

ontwikkelingen extra te stimuleren. Vier

in Nieuw Binckhorst moet in de tijd altijd te

suggesties voor mogelijke katalysatorprojecten

realiseren zijn. Het Convenience Center, een

zijn de CabFab, omgeving Fokkerschool, de

uitgebreid winkelcentrum zal in Binckhorst Zuid

eerste fase park en de starterspanden tussen de

voet aan de grond krijgen.

Orionstraat en Komeetweg.

Voor het realiseren van de monofunctionele bedrijfsruimte zijn twee locaties geschikt. Dit zijn het kwadrant aan de Saturnusstraat en de kavel naast Maison Kelder. Het kwadrant Saturnusstraat is groot genoeg om tevens een substantiële hoeveelheid kantoren te accommoderen. De in nieuwbouw te realiseren monofunctionele bedrijfsruimte wordt 20.000m² groot en kent maximaal 2 lagen.


9

DEEL B VEILIGHEID, DUURZAAMHEID EN TECHNIEK In Deel B, Veiligheid, Duurzaamheid en Techniek,

Veiligheid

vindt ten opzichte van het Masterplan een verdere

In het bestemmingsplan Binckhorst Zuid zijn de

verfijning en integratie van deze thema’s plaats

veiligheidsambities gedefinieerd die een nadere

op basis van de ten behoeve van het Integraal

uitwerking behoeven. In het IOP wordt, per

Ontwikkelingsplan verrichtte onderzoeken. Deel

functionele eis uit het bestemmingsplan, een

B is onder te verdelen in twee groepen, te weten:

nadere uitwerking gegeven. Dit geeft inzicht in de

1. Veiligheid en Duurzaamheid, en 2. Technische

inhoudelijke aspecten waarvoor de hulpdiensten

onderzoeken.

bij de nadere ontwikkeling van het plangebied prestatie-eisen zullen gaan stellen. Deze prestatieeisen hebben ten doel het realiseren van de veiligheidsambities gesteld in het Regionaal Structuurplan Haaglanden (april 2008) en het bestemmingsplan. Daarnaast maken partijen een aantal afspraken voor het verdere planvormings- en uitvoeringsproces, te weten: -

het vaststellen van een procesplan waarin gezamenlijk het gehele scala van risico(factoren) in beeld wordt gebracht in de te ontwikkelingen ruimtelijk- en bouwplannen.

-

het organiseren van een werkgroep veiligheid in de organisatiestructuur die volgens een vast schema bijeen komen.

-

het organiseren van procesmanager(s), voor de eigen kolom, die als aanspreekpunt dient. Tevens is hij/zij verantwoordelijk voor de inhoudelijk juiste vertegenwoordiging in de ontwikkelfase van het project.

10


Duurzaamheid

Technische onderzoeken

De ambities op het gebied van duurzame

Voor het IOP zijn onderzoeken gedaan op

stedelijke ontwikkelingen voor Nieuw Binckhorst

het gebied van: Archeologie, Geotechnische

zijn voor het IOP als volgt samengevat:

aandachtspunten, Bodem - strategie,

‘Duurzaamheid vormt het leidende principe bij de

inventarisatie en grondbalans, Kabels en

stedelijke ontwikkeling en de programmatische

leidingen, Waterhuishouding, Ecologie en

invulling. Geen overbodige mobiliteit over

Explosievenonderzoek.

langere afstanden, geen autobewegingen als die

Voor deze onderzoeken geldt dat ze een eerste

niet nodig zijn. En ook: geen nieuwbouw in het

aanzet zijn. Bij een verdere uitwerking van de

Groene Hart, maar middenin de bestaande stad.

deelgebieden, zijnde de uitwerkingsplannen, dient

En ook de toevoeging van een groot park draagt

vervolgonderzoek plaats te vinden.

bij aan duurzaamheid en leefbaarheid van Den Haag. Tot slot worden in Nieuw Binckhorst ook op inrichting- en gebouwniveau groene innovaties ingezet die gericht zijn op een voorloperpositie op het gebied van duurzaamheid.’ Aan de ambities van duurzaamheid voor Nieuw Binckhorst is verder vormgegeven door de duurzaamheidparagraaf, waarin tien milieuthema’s zijn onderzocht op effecten en ambities. De resultaten hiervan zijn meegenomen in het hoofdrapport Plan MER. De duurzame ambities voor de Binckhorst komen tot uitdrukking door de extra inspanningen die de Gebiedsonderneming i.o. wil inzetten op het gebied van klimaat/energie, mobiliteit, externe veiligheid, cultuurhistorie en sociale aspecten.


11

12

1


OPGAVE

DEEL A | H1 -OPGAVE |

13

14


1. INTRODUCTIE: VAN MASTERPLAN NAAR IOP De Binckhorst anno 2009 is een traditioneel

van het project. Het IOP geeft het gewenste

bedrijventerrein met een breed palet aan kleine

profiel (identiteit), de stedenbouwkundige,

en grote bedrijven: hoogwaardige, internationale

programmatische, financiële en technische

ondernemingen in moderne gebouwen als KPN en

randvoorwaarden weer voor een samenhangende

uitgeverij Ten Hage, maar ook milieuhinderlijke en

planontwikkeling. Het IOP vormt daarmee het

ruimte-extensieve bedrijven zoals de afvalcentrale,

hoofdscript voor de herontwikkeling van de

twee betonmortelcentrales en een asfaltcentrale.

Binckhorst. Dit betekent dat ontwikkelingen op

Daarnaast allerlei automobielbedrijven, van

deelgebied niveau moeten passen binnen de

showrooms tot garage- en toeleverende bedrijven.

richting die het IOP stelt.

Maar ook innovatieve, technische en creatieve bedrijfjes in de media- en culturele sector. En

Het IOP wordt door Bouwfonds Ontwikkeling

dat allemaal op, onder en dwars door elkaar

en de Gemeente Den Haag, de partners van de

gehuisvest. Die dynamiek van veelkleurige

Gebiedsonderneming i.o., vastgesteld. Daarnaast

bedrijvigheid, uniek voor Den Haag, wil de

wordt het IOP vastgesteld door het College van

gemeente voor de toekomst behouden. Maar dan

Burgemeester en Wethouders van Den Haag

aangepast aan de eisen van de moderne tijd en

en behandeld in de Raadscommissie Stedelijke

met een spannende mix van bedrijven, woningen

ontwikkeling en Ruimtelijke Ordening (SRO).

en voorzieningen. Om dit mogelijk te maken is in juni 2007 door de gemeente Den Haag, Bouwfonds en BPF een Masterplan (beslisdocument Binckhorst) vastgesteld. In het najaar van 2007/voorjaar 2008 is aan het Masterplan een paragraaf duurzaamheid toegevoegd. Ook is een samenspraakprocedure doorlopen, waarna het plan in maart 2008 is vastgesteld door de Gemeenteraad van Den Haag. Ten behoeve van de planuitwerking is door de Gebiedsonderneming in oprichting (i.o.) het Masterplan uitgewerkt in een Integraal Ontwikkelingsplan (IOP). Dit IOP blijft programmatisch en conceptueel zeer dicht bij het Masterplan, houdt de ambities overeind, geeft ze nader vorm en dient hiermee als een

Leeswijzer Dit IOP bestaat uit twee delen. Deel A beschrijft het stedenbouwkundig raamwerk en Deel B omvat veiligheid, duurzaamheid en techniek. Deel A geeft aan binnen welke kaders het IOP tot stand is gekomen. Een van de kaders is het Bestemmingsplan Binckhorst-Zuid (inclusief exploitatieplan en de PlanMER) dat door de gemeenteraad is vastgesteld. Verder beschrijft dit deel het raamwerk van de Binckhorst, de hoofdstructuur van wegen, routes en openbare ruimte. Hoofdprincipes voor de inrichting van het park en de Binckhorstlaan krijgen gestalte in mogelijke voorbeelduitwerkingen. Deel A wordt afgesloten met de ontwikkelingsstrategie en fasering waarmee de Binckhorst wordt gerealiseerd. Deel B bevat de onderdelen duurzaamheid en techniek. Voor duurzaamheid wordt beschreven welk ambitieniveau de Binckhorst nastreeft en hoe dat gerealiseerd moet worden. Het deel techniek beschrijft welke onderzoeken er zijn gedaan in het kader van het IOP en tot welke aanbevelingen en resultaten dit heeft geleid.

betere basis gedurende de ontwikkelingsperiode


15

PLEIN

STATION CS

SPU I

MSE VEER

KADE

DEN HAAG

TREKVLIETPLEIN

AA

N

LEIDSCHENDAM-VOORBURG

EL

RIJSWIJKSE WEG

LAAN

SCHENKVIADUCT

WETERINGKADE

STATION HS

N STOLBERG

T

VA N

EN

DE

W AT E

RI

- EM OR C O LA SP MP E

NG

STATIONSWEG

JULIANA VA

GOUDRIAANKADE NEHERKADE M E RC

URIU

SWEG


AMSTREDA

G

2-

AT TRA DS AN A AR SEB WA HT ZEG R EC EG UT SW ULU R EG

A1

STRAAT

TREKVLIET

RIJSWIJKSEWE

N VA

ZONWEG

MELKWEG

BINCKHORSTLAAN

WEGASTRAAT

RA SATURNUSST

AT

DEN HAAG

PRINS BERNHARDLAAN

RIJSWIJK


N 100 M

16


RGSTRAAT

LEIDSCHENDAM-VOORBURG

WESTENBU

MAANWEG

2. DE BINCKHORST De Binckhorst ligt op een ideale plek in Den Haag. Op steenworp afstand van het centrum en vlakbij stations en snelwegen. De Binckhorst is direct verbonden met de A12 en vormt daarmee het best bereikbare bedrijventerrein van Den Haag en de Randstad. De Binckhorst wordt aan de west- en noordzijde begrensd door de spoorlijnen. Aan de zuidzijde vormt de Maanweg de begrenzing. De Trekvliet is de oostelijke grens. De Binckhorst ligt op het grondgebied van Den Haag en grenst aan Leidschendam-Voorburg, Rijswijk en de Haagse binnenstad.


17

18


3. HET MASTERPLAN (2007): AMBITIE VOOR NIEUW BINCKHORST De komende decennia verandert de Binckhorst

In 2007 zijn deze ambities vervat in het

van een bedrijventerrein met op z’n minst twee

Masterplan Nieuw Binckhorst. Het plan

gezichten in een aantrekkelijk vestigingsmilieu

onderscheidt drie hoofdzones die onderling

voor al in het gebied gevestigde en nieuwe

verschillen in ruimtelijke opbouw, dichtheid en

moderne, ambitieuze bedrijven die willen

karakter van de openbare ruimte. Zone 1 is de

ondernemen in een stedelijk gebied met nieuwe

hoogstedelijke zone die in directe verbinding

vormen van wonen, werken, leren en ontspannen.

staat met het centrum van Den Haag en met

De Binckhorst wordt verankerd in de stad. Private

Laakhavens. Het park is zone 2, een centraal

ruimte wordt openbare ruimte. Een plek voor

gelegen stadspark dat als een publiek podium

bewoners met lef die houden van de dynamiek

moet gaan fungeren. Het gebied ten zuiden van

van bedrijven in de buurt, werkzaamheden

het park is de stedelijke zone 3. Deze driedeling

en tijdelijke functies die zich thuis voelen in

vormt het ambitieuze vertrekpunt voor het

de stoerste stedelijke omgeving die Den Haag

Integraal Ontwikkelingsplan.

te bieden heeft. Een plek voor ontmoeting en ontspanning waar de bewoners uit Den Haag en omstreken wandelen langs nu nog afgesloten kades, een terrasje pikken aan de Trekvliet of hun bootje aanleggen. Een plek voor bezoekers van buiten de stad die in het nieuwe park een uniek evenement bijwonen, op loopafstand van station Hollands Spoor en vijf minuten van de snelweg. De Binckhorst is anno 2030 een plek die biedt wat Den Haag nu nog mist: een bruisend, modern en ondernemend stedelijk milieu dat hoort bij een stad met internationale ambities. Stoer, stedelijk, ondernemend, duurzaam, dynamisch,

de 3 hoofdzones uit het Masterplan

internationaal en toch Haags.

BINCKHORST NOORD PARK BINCKHORST ZUID


19

Bestemmingsplan Zuid

20


4. BESTEMMINGSPLAN ZUID (2009) Het Bestemmingsplan Zuid is parallel aan

Bestemmingsplangebied

de productie van het IOP ontwikkeld. Op 1

Nieuw Binckhorst is een grootschalige

oktober 2009 is het plan door de Gemeenteraad

ontwikkelingslocatie van 130 hectare, strategisch

vastgesteld. Er is een globaal bestemmingsplan

gelegen ten opzichte van het rijkswegennet

gemaakt dat op een aantal punten specifiek

(A4, A12 en A13), en tegelijkertijd tegen

is. Het bestemmingsplan laat ruimte waar

het Haagse centrum aan. Bovendien zijn er

gezien de lange ontwikkelingstermijn van het

treinverbindingen met goede verbindingen naar

plan flexibiliteit nodig is. Zo is het programma

de luchthavens. Aan twee zijden grenst het gebied

flexibel, maar de bebouwingshoogte en

aan de gemeente Leidschendam-Voorburg. Het

bebouwingswanden langs de hoofdinfrastructuur

bestemmingsplangebied beslaat een deel van

zijn vanwege milieueisen gepreciseerd.

Nieuw Binckhorst en heeft een oppervlak van 99,5 ha. De noordgrens van het gebied loopt door het

De hoofdverkeersstructuur is als verkeersruimte

geprojecteerde park, parallel aan en ten noorden

opgenomen in het bestemmingsplan. De

van de (verlengde) Regulusweg. Verder wordt het

hoofdmaat van de infrastructuur is hierbij

plangebied begrensd door de spoorlijn van Den

precies aangegeven, maar de positie van de

Haag Centraal naar Utrecht, de Broeksloot en de

rooilijnen is vastgelegd met een marge van

Haagse Trekvliet.

20 meter aan weerzijden. In de plinten van de Binckhorstlaan zijn de eerste twee lagen als niet woonprogramma omschreven. De bouwhoogte

Programma

langs de Binckhorstlaan is minimaal 20 meter,

In het overkoepelende Masterplan Binckhorst

tot maximaal 30 meter met de mogelijkheid voor

worden drie hoofdzones onderscheiden: Binckhorst

enkele hoogteaccenten. Voor de bestemming Park

Noord (gemengde gebied, hoogstedelijk), Park

is aan de zuidzijde door middel van een flexibele

(centraal gelegen stadspark) en Zuid (gemengd

zone de mogelijkheid tot aansluiting bij kasteel en

gebied stedelijk). Het bestemmingsplan beslaat

begraafplaats opgenomen.

het gebied Binckhorst Zuid en een groot deel van het park. De kern van het bestemmingsplan Nieuw Binckhorst Zuid wordt gevormd door twee uit te werken bestemmingen: Groen (centraal gelegen stadspark) en Gemengd (gemengd gebied stedelijk). Buiten de nieuwe bestemmingen is een aanzienlijk deel van het gebied gedetailleerd bestemd conform de huidige situatie. Dit betreft bestemmingen bestaande uit vrij recente gebouwen die goed passen in de beoogde gebiedsontwikkeling, zoals de het KPN complex en het gebouw van de Staatsdrukkerij.


21

PlanMER Het ondergrondse tracé buigt linksaf naar de Neherkade ter hoogte van de bestaande kruising Binckhorstlaan Mercuriusweg. In de Plan MER komt de tunnel boven net voor de Trekvlietbrug. Door middel van drie sets van hellingbanen wordt de uitwisseling met de stedelijke verkeersstructuur, Binckhorstlaan twee keer en Neherkade een keer, vormgegeven. De kruisingen zijn niet nader vormgegeven. Voor RandstadRail is qua geluidsbelasting de meest ongunstige positie als uitgangspunt genomen, een verhoogde ligging op +1. Het profiel van de Binckhorstlaan, de Mercuriusweg en de verlengde Regulusweg zijn in de PlanMER schematisch uitgewerkt. De dwarsprofielen van de tunnel van de Rotterdamsebaan laten een zo compact mogelijke bundeling van autoverkeer en RandstadRail zien. Ter verbetering van de ruimtelijke kwaliteit en verkeersveiligheid kan het nader ontwerp verschillen mits er geen verslechtering van de milieubelasting optreedt.

22


PlanMER De Plan-MER is de input voor de duurzaamheidparagraaf in het bestemmingsplan Nieuw Binckhorst Zuid. Hierin is aangegeven wat het ambitieniveau bij de te onderscheidende milieu thema’s is. Het ambitieniveau is vervolgens vertaald in concrete maatregelen die staan omschreven in het bestemmingsplan Nieuw Binckhorst Zuid. De PlanMER Nieuw Binckhorst is een van de fundamenten van het bestemmingsplan. De Plan MER gaat uit van een volledig ondergronds liggende Rotterdamsebaan, onder de Binckhorstlaan in een gesloten bak. RandstadRail is opgenomen met een verhoogde ligging. De ruimte op het maaiveld is toegekend aan stadsverkeer. De PlanMER dient als een schema en niet als een letterlijke uitwerking te worden gelezen. De PlanMER vormt in dit stadium het kaderstellende vertrekpunt voor de nadere uitwerking.


23

24



25

26



27

28



29

30



31

32



33

34



35

36



37

38



39

40

2


STEDENBOUWKUNDIG RAAMWERK

DEEL A | H2 - STEDENBOUWKUNDIG RAAMWERK |

41

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

TREKVLIETPLEIN

SPOORSTRAAT

ES PO OR A STR

2

IUSW

EG

WEGASTRAAT

A12

VA N

M

US

SC

H

EN

T AA

G

STR EK

S-

PARK

WE

VERLENGDE REGULU

O BR

A1

AT

CU R

DE

UW

MER


NIE

POOLSTERSTRAAT

NEHERKADE

W AT E

RI

DE

GOUDRIAANKADE

NG

EL

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

AS VAN NOORD

RIJSWIJKSE WEG

STATION HS

VA N

STATIONSWEG

A12 SCHENKVIADUCT

WETERINGKADE

G

TREKVLIET

G

A BA TSE

E SW

CH

ULU

N

RIJSWIJKSEWE

TRE -U

R EG

ZONWEG

RA SATURNUSST

MELKWEG

JUNOSTRAAT

AT

STRAAT WESTENBU

MAANWEG

N 0M

2


A1

42


STRAAT HEESWIJK

Raamwerkkaart

RGSTRAAT

10

PRINS BERNHARDLAAN

1. HOOFDSTRUCTUUR De Binckhorstlaan gaat van karakter veranderen

Het IOP werkt de hoofdstructuur van Nieuw

door de aanleg van de Rotterdamsebaan vanaf het

Binckhorst uit en vormt daarmee een

Knooppunt Ypenburg. Het verkeer uit de tunnel

‘raamwerkplan’. De Binckhorstlaan en het park zijn

komt boven in de Binckhorstlaan, waarmee de

de meest in het oog springende onderdelen van

Binckhorst de nieuwe stadsentree van Den Haag

het plan. Daarnaast zijn de verbindingen, het park

gaat vormen. Het relatieve isolement van de

en een aantal specifieke voorzieningen cruciale

Binckhorst wordt met deze ingreep opgeheven.

elementen van het raamwerk.

Dit vraagt om een stedelijke herpositionering van de Binckhorst. Er ontstaan uitstekende condities

In dit hoofdstuk worden de verschillende facetten

voor het opschalen van de Binckhorst naar een

van het raamwerk nader toegelicht: verkeer en

centrumstedelijk gebied met bijhorend gemengd

verbindingen, de Binckhorstlaan, het park, de

karakter. Dit alles betekent een forse fysieke

openbare ruimte en de specifieke voorzieningen.

verdichting. Deze verdichting en programmatische intensivering wordt verder mogelijk gemaakt door de realisatie van een hoogwaardig openbaar vervoer systeem, RandstadRail. Deze snelle tramlijn komt over de Binckhorstlaan te lopen. Het park vormt de centrale publieke ruimte van de Binckhorst en de overgang tussen Binckhorst Noord en Zuid. Een stedelijke plek die de Binckhorst op de schaal van de stad aantrekkelijk maakt. Binckhorst Zuid is het deel tegen Leidschendam-Voorburg aan, met centraal daarin de haven met de CabFab. Zuid zal het eerst tot ontwikkeling worden gebracht. Binckhorst Noord is het deel grenzend aan de Haagse binnenstad aan. In potentie is dit het meest hoogstedelijke deel en vormt de tweede fase.

N


43

44


2. VERBINDINGEN

De transformatie van de Binckhorst van een op zichzelf staand bedrijventerrein naar een stadswijk vraagt om een hernieuwd nadenken over verbindingen. Nieuwe infrastructuur die dienst doet als stadsentree en als adres. Het verbeteren van de interne structuur is noodzakelijk om een intensiveringsslag en functiewijziging te kunnen maken. Nieuwe verbindingen geven verder vorm aan de verankering met de omliggende stad. Hierbij gaat het specifiek over aansluiting zoeken met bestaande netwerken van autoverkeer, langzaam verkeer en het hoogwaardige openbaar vervoer.


45

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

TREKVLIETPLEIN

SPOORSTRAAT

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

W AT E

BINCKHORSTLAAN

DE

OR

VA N

PO A STR AT

A1 2

CU R

ES

MER

UW

POOLSTERSTRAAT

NEHERKADE

RI

NIE

GOUDRIAANKADE

IUSW

EG

EN

TR KS

URANUSS TRAAT

WEGASTRAAT

G

TREKVLIET

AT

G

PRINS BERNHARDLAAN

STRAAT HEESWIJK

RGSTRAAT

AN


2

EBA

ANNELAAN

A1

WESTENBU

MAANWEG

De Rotterdamsebaan in relatie tot de BinckhorstlaanPRINSES MARI

46

E SW

AM S TERD

N 0M

A STR

ULU

STRAAT

AT

ROT

JUPITERKADE

RA SATURNUSST

MELKWEG

JUNOSTRAAT

10

RD

ZONWEG R EG

RIJSWIJKSEWE

A WA ZEG

VA N

M

N VA

US

SC

H

OE

G

BR

S-

WE

VERLENGDE REGULU T AA


EL

RIJSWIJKSE WEG

STATION HS

SCHENKVIADUCT

NG

STATIONSWEG

A12

WETERINGKADE

ROTTERDAMSEBAAN De aanleg van de Rotterdamsebaan is een grootschalige ingreep in de hoofdverkeersstructuur van de stad. De Rotterdamsebaan gaat ter hoogte van de aansluiting met Ypenburg ondergronds als tunnel richting de Haagse binnenstad. Midden in de Binckhorst komt de tunnel voor het eerst bovengronds en wordt opgenomen in de Binckhorstlaan. Dit is de ruimtelijke en verkeerskundige ruggengraat van Nieuw Binkhorst. De verkeersdruk in de laan neemt drastisch toe ten gevolge van het naar maaiveld komen van de tunnel. Binnen het 64 meter brede profiel van de Binckhorstlaan is geanticipeerd op het programma van eisen van de Rotterdamsebaan. Er is hierbij gezocht naar een goede balans

Binckhorstlaan door Rotterdamsebaan verbonden aan snelweg

tussen een optimale verkeersafwikkeling en de continuïteit en herkenbaarheid van de hoofdader van de Binckhorst. De Rotterdamsebaan wordt hierbij gezien als gast in het profiel van de Binckhorstlaan. De laatste krijgt van begin tot einde een zo continue mogelijk profiel. Zie verder Binckhorstlaan. Zowel Binckhorst Zuid als Binckhorst Noord A12

zijn door middel van de tunnel van de Rotterdamsebaan ontsloten met de A13. Noord via de Binckhorstlaan en Zuid via een Mercuriusweg via de te verlengen Regulusweg naar de Zonweg.

BAAN DAMSE

N

ROTTER

lusvormige beweging over de Binckhorstlaan, de

A4


47

Hoofdverkeersstructuur Centrumring + Rotterdamsebaan

De hoofdverkeersstructuur was tijdens de totstandkoming van het masterplan nog in beweging. Het idee om de Mercuriusweg te verlengen en direct aan te sluiten op de A12 is op dit moment onhaalbaar.

A12

ROT

ROT TE

TER DA M

RDA

MS

SEB AA

EBA

N

AN

A12

A4

48


A4

Hoofdverkeersstructuur Verlengde Regulusweg (onvolledige aansluiting met de A4): de koppeling via de Regulusweg met de A12 ter hoogte van de bestaande afslag Leidschendam-Voorburg, in het masterplan een tijdelijke oplossing, is de definitieve oplossing geworden. Vooralsnog zal deze weg een zeer hoge verkeersintensiteit hebben.

Hoofdverkeersstructuur Verlengde Regulusweg: op termijn kan de verkeersintensiteit op de verlengde Regulusweg enigszins worden getemperd.

A12

ROT TE

ROT TE

RDA

RDA

MS

MS

EBA

EBA

AN

AN

A12

A4

A4


49

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

STATIONSWEG

A12

WETERINGKADE

TREKVLIETPLEIN

RIJSWIJKSE WEG

SPOORSTRAAT

UW

W AT E

RI

NIE OR

VA N

PO

DE

ES A STR

GOUDRIAANKADE POOLSTERSTRAAT

AT

NEHERKADE

EG

A WA ZEG

BINCKHORSTLAAN

EN H SC US

GROTE BEERSTRAAT

G RIJSWIJKSEWE

TREKVLIET

E SW G

STRAAT A1 2


RGSTRAAT

STRAAT HEESWIJK


PRINS BERNHARDLAAN WESTENBU

MAANWEG

autonetwerk autonetwerk indicatief primaire aansluitingen

AT

ULU

AT

MELKWEG

RA SATURNUSST

Autonetwerk

50

A STR

R EG

NS HAVENBEKKE

JUPITERKADE

N 0M

RD

ZONWEG

JUNOSTRAAT

10

N VA

M

N

VA N

WEGASTRAAT

AA SEB HT

TR KS

S-

G

OE

URANUSS TRAAT

WE


R EC UT

IUSW

2-

CU R

A1

MER

BR


EL

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

NG

STATION HS

SCHENKVIADUCT

AUTONETWERK De huidige hoofdstructuur voor autoverkeer in de

de havenbekkens meer voor een structuur van

Binckhorst is direct gerelateerd aan de functie van

lussen. De Zonweg en verlengde Melkwegstraat

werkgebied, een grofmazig netwerk dat de veelal

vormen de interne hoofdstructuur, waaraan

grote kavels bedient. De centrale drager is de

lussen worden gekoppeld. De zone langs de

Binckhorstlaan. Rond de havenbekkens is sprake

Trekvliet wordt ontsloten door de Zonweg aan

van een relatieve isolatie, juist door het water. Ook

de overzijde van de Binckhorstlaan te verlengen

ter plaatse van het spooremplacement ontbreekt

tot aan de Trekvliet. Een nieuwe route langs de

een wegenstructuur, begrijpelijk gezien de huidige

Trekvliet, parallel aan de Binckhorstlaan, zorgt

functie. Tussen Binckhorstlaan en Trekvliet is de

voor de koppeling met de Uranusstraat en de

bereikbaarheid goed georganiseerd.

Jupiterkade. De laatste twee zijn gekoppeld met de Binckhorstlaan door middel van een T-kruising.

De voorgestelde grootschalige ingrepen in de hoofdverkeersstructuur veranderen de bereikbaarheid drastisch: de aanleg van de centrumring, de Rotterdamsebaan over de

wegennetwerk in de stedelijke structuur

Binckhorstlaan en de aansluiting op de A12 via de verlengde en verbrede Regulusweg. Aan de spoorzijde kan de Regulusweg worden verlengd tot in Binckhorst Noord. Deze optie, de ‘Nieuwe Spoorstraat’ kan dan ter hoogte van Bink 36 gekoppeld worden aan de Binckhorstlaan en geeft het noordoost kwadrant een voorzijde aan het spoor en de A12. De Melkwegstraat, een centraal in Zuid gelegen interne as, wordt verlengd tot aan de Maanweg. Hierdoor ontstaat

A12

er vanuit de Maanweg een directe extra entree naar Binckhorst Zuid, waardoor het gebied rond de

ontbreekt een groot deel van de wegenstructuur en is het mogelijk een nieuw, overzichtelijk grid

MS RDA

Noord en Zuid wezenlijk verschillend. In Noord

EBA

De secundaire verkeersstructuur is in Binckhorst

ROT TE

N

AN

havenbekkens uit haar isolement komt.

A4

van wegen te ontwikkelen. Binckhorst Zuid leent zich vanwege de ruimtelijke onderbrekingen door


51

Maanweg De herinrichting van de Maanweg draagt sterk bij aan de verbetering van het groene karakter van de singel. Het profiel wordt hiervoor versmald van 2x2 naar 2x1 rijbanen (7.00 m breed) met een zone voor langsparkeren aan de bebouwingszijde. De singel wordt aangevuld met extra parkbomen voor extra versterking van het groene karakter.

A 20,5 m Regulusweg De hoofdontsluiting van de Binckhorst wordt via de Regulusweg aangetakt op de A12. Hiervoor wordt het profiel verbreed van 2x1 naar 2x2 rijbanen (14.50 m breed). De profielopbouw gaat uit van een vrijliggend fietspad van 3.00 m en een royaal trottoir van 5.00 m breed aan de zijde van de gebouwen. Ter hoogte van de Grote Beerstraat is, met inachtneming van de huidige eigendomssituatie, de profielmaat 21.90 m. De trottoirbreedte wordt versmald.

B

25 m

52


Voor de Maanweg, Regulusweg, Zonweg en voor Binckhorst Noord zijn principeprofielen geschetst. Deze geven in de fase globaal richting aan de inrichtingsprincipes. In het vervolg van het IOP worden deze nader uitgewerkt. In paragraaf 2.3 wordt ingegaan op het principeprofiel voor de

D

Binckhorstlaan.

C

B

A

C

24 m

Zonweg De Zonweg vormt de interne ontsluiting voor Binckhorst Zuid. Het huidige profiel wordt getransformeerd naar een asymmetrisch profiel (min. 25.00 m) met een groene zone aan de noordzijde. Het belang van de Zonweg als zuidelijke verbindingsroute tussen de verschillende onderdelen van Binckhorst Park wordt versterkt door de toevoeging van een bomenlaan.

Binckhorst Noord De straten in Binckhorst Noord kennen een opbouw die uitgaat van tweerichtingsverkeer met langsparkeren en brede trottoirs van minimaal 6.00 m breed. In de parkeerzone zijn bomen voorzien. In deze fase is gekozen voor een uniforme inrichting van de profielen in Binckhorst Noord. Nadere detaillering is afhankelijk van toekomstige verkeersregime (30 of 50 km zone).

D 22 m


53

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

STATIONSWEG

A12

WETERINGKADE

STATION HS

SCHENKVIADUCT

SPOORSTRAAT

TREKVLIETPLEIN

NG

UW

W AT E

RI

NIE OR

VA N

PO

DE

ES A STR


AT

NEHERKADE

MER

CU R

IUSW

EG

A WA ZEG

BINCKHORSTLAAN

EN H SC US M

N VA N AA SEB HT

VA N

R EC UT A STR

G

ULU E SW

AT

RIJSWIJKSEWE

RD

R EG

TREKVLIET

G

BROEKSLOOTKADE

JUNOSTRAAT

RA SATURNUSST

JUPITERKADE

PRINS BERNHARDLAAN

2


RGSTRAAT


A1

MAANWEG

STRAAT HEESWIJK

hoofd fietsroute fietsroute nieuwe fietsbrug (positie indicatief) bestaande (fiets)brug nieuw (fiets)viaduct

AT

WESTENBU

Fietsverkeernetwerk

54

2-

ZONWEG

STRAAT

N 0M

WEGASTRAAT

MELKWEG

10

S-

A1

OE

URANUSS TRAAT

G

BR

T AA

WE

VERLENGDE REGULU TR KS


EL

AA

N

RIJSWIJKSE WEG

VAN ALPHENSTRAAT

LANGZAAM VERKEERNETWERK Om de Binckhorst beter te verbinden met de stad

Dit is na de Juliana van Stolberglaan de eerste

is een fijnmazig fietsen voetgangersnetwerk

mogelijkheid om de Utrechtsebaan op een

noodzakelijk. Op dit moment is de Binckhorst

veilige manier te kruisen. De meest zuidelijke

een relatief geïsoleerd gebied in de langzaam

langzaam verkeerverbinding in oost-westrichting

verkeersstructuur van de stad, met name

is de Maanweg. Aan het einde hiervan komt

ontbreken de dwarsverbindingen met

een nieuwe brug over de Trekvliet die de singel

Leidschendam-Voorburg aan de oostzijde en de

Broekslootkade, met in het verlengde hiervan de

Noordpolderbuurt aan de westzijde. Om een

Rijswijkse landgoederen vanuit de Binckhorst direct

fijnmazig langzaam verkeersnetwerk aan te laten

bereikbaar maakt. Tussen de meest noordelijke

sluiten op de stedelijke context is een aantal

en zuidelijke verbinding, een afstand van ruim

ingrepen noodzakelijk.

1,3 kilometer zal nog minimaal één goede dwarsverbinding gerealiseerd moeten worden. De

De lange noord-zuid georiënteerde lijnen, de

bestaande langzaam verkeerverbinding via de

Rijswijkseweg, Trekvlietoever, Binckhorstlaan en Melkwegstraat/Nieuwe Spoorstraat vormen heldere routes naar het centrum van Den Haag.

langzaam verkeerroutes in de stedelijke structuur

Door de aanleg van een fietsbrug over de A4 vanuit Ypenburg ontstaat een fietsroute vanuit Delft en Rotterdam. In de Binckhorst loopt het verlengde van deze route over de Binckhorstlaan en langs de oevers van de Trekvliet richting Den Haag-Centrum. Om een doorgaande route langs de Trekvliet mogelijk te maken is een nieuw viaduct ten zuiden van de Mercuriusweg ter plaatse van de Trekvlietbrug noodzakelijk. Dwars op de voorgenoemde noord-zuidroutes

A12

worden enkele ontbrekende doorgaande oostwestlijnen gerealiseerd. Het gaat hier om routes dwars door de Binckhorst die een logisch vervolg hebben in de aangrenzende wijken. Hiervoor N

zijn enkele nieuwe bruggen over de Trekvliet en verbindingen over of onder de A12 en het spoor noodzakelijk. A4

De meest noordelijke langzaam verkeerverbinding ligt vlakbij het spoor Amsterdam-Rotterdam.


55

STATION CS PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

1

KADE

JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

SCHENKVIADUCT

SPOORSTRAAT

TREKVLIETPLEIN

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

UW

W AT E

RI

NIE OR

VA N

PO

DE

ES A STR


AT

NEHERKADE

MER

CU R

EG

H SC US M

N VA A WA ZEG

VA N

WEGASTRAAT

N

BINCKHORSTLAAN

-

URANUSS TRAAT

AA SEB HT

T AA

R EC UT

G

EN

2-

S-

WE

STR EK

A1

IUSW

VERLENGDE REGULU

O BR

RIJSWIJKSEWE

G

TREKVLIET

E SW

AT

STRAAT

JUPITERKADE

PRINS BERNHARDLAAN

1

STRAAT HEESWIJK

positie haltes indicatief


2

11


HOV netwerk

RGSTRAAT

N 0M

A1

WESTENBU

MAANWEG

56

AT

ULU

RA SATURNUSST

MELKWEG

BROEKSLOOTKADE

A STR

R EG

RD

G

ZONWEG

JUNOSTRAAT

10


EL

RIJSWIJKSE WEG

STATION HS

WETERINGKADE

NG

STATIONSWEG

A12

11

HOV NETWERK (vervolg langzaam verkeer:)

De twee stedelijke zones van Nieuw Binckhorst

Laakkade, langs het nieuwe park en uiteindelijk

zijn uitstekend gelegen in de directe nabijheid van

over het spoor en de A12 naar Leidschendam-

de stations Den Haag Hollands Spoor, Centraal

Voorburg ligt het meest voor de hand. Hiervoor is

en Voorburg. De RandstadRail zorgt voor een

de aanleg van een nieuwe brug over de Trekvliet

hoogwaardige verbinding met de NS stations.

noodzakelijk en een nieuwe brug over de A12 en

RandstadRail (lijn 1 en 11) krijgt een halte in

spoorlijn.

Binckhorst Noord en in Binckhorst Zuid. In Noord ligt de halte aan de meest zuidelijke kruising met

Om tot een fijnmazig langzaam verkeernetwerk

de Binckhorstlaan, de Poolsterstraat. In Zuid is

binnen de Binckhorst te komen zijn drie extra

de halte gepositioneerd in het hart van de wijk:

langzaam verkeerroutes van belang. Dit zijn de

aan de zuidzijde van de kruising met de Zonweg.

Zonweg, de verlengde Saturnusstraat en de route

Bovendien wordt ervan uitgegaan dat station

via de Poolsterstraat.

Voorburg een gunstigere ligging krijgt door het station aan de noordzijde te verlengen, zodat deze zowel Nieuw Binckhorst als LeidschendamVoorburg optimaal kan bedienen.

N


57

58


3. DE BINCKHORSTLAAN

De Binckhorstlaan is net als het park onderdeel van de ruimtelijke hoofdstructuur van Den Haag en is daarmee wijkoverstijgend. Naast de functie als hoofdverkeersader voor autoverkeer is de Binckhorstlaan een openbare ruimte voor alle verkeer en dient als een stedenbouwkundige opgave te worden gezien. De principes die leidend zijn voor het vastleggen van de kwaliteit voor de Binckhorstlaan zijn hier uitgewerkt. De voorbeelduitwerking laat een mogelijk ruimtelijk ontwerp zien dat met deze principes als leidraad tot stand is gekomen. Er wordt geëindigd met de fasering van de aanleg van dit majeure infrastructuurwerk en voorstellen tot structurele verbetering.


59

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

SPOORSTRAAT

TREKVLIETPLEIN

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

UW

W AT E

RI

NIE OR AT

EG

A WA ZEG

BINCKHORSTLAAN

H SC US

N VA

M

N

WEGASTRAAT

RIJSWIJKSEWE

G

TREKVLIET

E SW

AT

ULU

AT

STRAAT

JUPITERKADE

PRINS BERNHARDLAAN


2

STRAAT HEESWIJK


RGSTRAAT

N 0M

A1

WESTENBU

MAANWEG

Binckhorstlaan

A STR

R EG

RA SATURNUSST

MELKWEG

BROEKSLOOTKADE

60

RD

G

ZONWEG

JUNOSTRAAT

10

A BA TSE

VA N

S-

CH

URANUSS TRAAT

VERLENGDE REGULU

RE UT

-

2-

EN

A1

IUSW

G

STR EK

CU R

WE

O BR

A STR

POOLSTERSTRAAT MER

T AA

VA N

PO

DE

ES

GOUDRIAANKADE NEHERKADE


EL

RIJSWIJKSE WEG

STATION HS

SCHENKVIADUCT

NG

STATIONSWEG

A12

WETERINGKADE

STEDENBOUWKUNDIGE OPGAVE De Binckhorstlaan is de ruggengraat van Nieuw Binckhorst. De Rotterdamsebaan, een nieuwe tunnelverbinding van de A13 naar de nieuwe Haagse centrumring, komt in de Binckhorstlaan boven. Door deze ingreep in de hoofdstructuur van de stad wordt de Binckhorst direct aan het regionale en zelfs nationale snelwegnet gekoppeld. Komend vanuit de tunnel wordt de Binckhorst de eerste ontmoeting met Den Haag voor een aanzienlijk deel van het nationale en regionale verkeer. De rol van de Binckhorstlaan in de ontwikkeling van nieuw Binckhorst is cruciaal. De enorme hoeveelheid extra verkeer en nieuw openbaar vervoer moeten uiteraard zo optimaal mogelijk worden gefaciliteerd. Maar de Binckhorstlaan is meer dan alleen een verkeerskundige opgave.

Binckhorstlaan door Rotterdamsebaan verbonden aan snelweg

De laan vormt een nieuwe stadsentree en is het adres voor Nieuw Binckhorst als geheel en voor de afzonderlijke kantoren, woongebouwen, winkels en stedelijke functies direct aan de straat. Het ruimtelijk ontwerp van de laan vraagt om een integrale benadering. Door een continue en herkenbaar profiel worden Binckhorst Zuid, het park en Binckhorst Noord aaneengeregen. De laan is bedoeld voor alle A12

verkeerssoorten en vormt zodoende een openbare

N

met de boulevards van Parijs. De Binckhorstlaan

AN

de boomrijen, de wegvakken en trottoirs, de

MSEBA

is een ‘gesamtkunstwerk’ waar de bebouwing,

DA ROTTER

ruimte met hoogstedelijk allure vergelijkbaar

A4

dwarsverbindingen, de materialisatie én het verkeerskundig functioneren in onderlinge samenhang zijn ontworpen.


61

PRINCIPES OM DE STEDELIJKE KWALITEITEN TE BORGEN Het Integraal Ontwikkelplan vormt geen blauwdrukplan voor de inrichting van de Binckhorstlaan. Het plan biedt ruimte en flexibiliteit voor toekomstige verkeerskundige en stedenbouwkundige uitwerking, maar dient tegelijkertijd een aantal stedenbouwkundige kwaliteiten te borgen. Dit heeft geleid tot de formulering van enkele principes die gezamenlijk sturing geven aan de uiteindelijke inrichting van de Binckhorstlaan. •

Maximale oversteekbaarheid op maaiveld voor

•

Optimale ontsluiting voor autoverkeer

•

Maximale ruimte voor de voetganger

•

RandstadRail op maaiveld

•

Compact vormgeven van de hellende delen van

langzaam verkeer

de tunnel •

Minimaliseren van de verkeersruimte in het

•

Adressering van gebouwen aan de

•

Waarborgen van continuïteit

park Binckhorstlaan

62


Principe 1: maximale oversteekbaarheid op maaiveld De ontwikkelingen aan weerszijden van de

•

1

De kruising voor alle verkeer in het park

Binckhorstlaan moeten op een vanzelfsprekende

(Mercuriusweg/Verlengde Regulusweg) is

manier met elkaar verbonden worden.

onderdeel van de hoofdverkeersstructuur van de

Door de nadruk te leggen op een optimale

stad. De oostelijke centrumring en de aftakking

verkeersafwikkeling van de Binckhorstlaan

Verlengde Regulusweg naar de A12 kruisen

dient het gevaar van barrièrewerking zich

de Binckhorstlaan. Tussen het verkeersgeweld

aan. Voor Nieuw Binckhorst is het streven

dient het langzaam verkeer een volwaardige

naar een ongedeelde stadswijk een primair

positie te krijgen.

doel. In de nadere uitwerking zal de balans

•

Binckhorst Noord kent twee volledige kruisingen

moeten worden gevonden tussen een optimale

voor alle verkeer: één zo zuidelijk mogelijk en

afwikkeling van de verkeersstromen en de

één zo noordelijk mogelijk. De meest zuidelijke

excellente stedenbouwkundige kwaliteit. De

ligt ter hoogte van de Poolsterweg (exacte positie nader uit te werken).

oversteekbaarheid is daarbij van cruciaal belang. In het IOP is de keuze gemaakt voor zeven plekken

•

De meest noordelijke dwarsverbinding van de

om over te steken. Van zuid naar noord zijn dat de

Binckhorst is de aantakking van de Regulusweg/

volgende locaties:

Nieuwe Spoorstraat (nabij Trekvlietplein),

•

De Maanweg wordt getransformeerd naar

tevens onderdeel van het hoofdnetwerk voor

een woonstraat en sluit met een T-kruising

fietsverkeer.

aan op de Binckhorstlaan. Een langzaam verkeersroute in het verlengde van de Maanweg wordt met een brug doorgekoppeld naar de overzijde van de Trekvliet. •

De bestaande T- kruising bij de Binckhorstbrug blijft gehandhaafd voor alle verkeer. De Jupiterkade krijgt een vervolg als langzaam verkeerroute langs de Basalkavel.

•

In het verlengde van de nu doodlopende Saturnusstraat komt een voet/fietsbrug die een directe entree vormt naar de ‘landtong’ tussen de twee havenbekkens.

•

De Zonweg is de eerste volledige kruising voor alle verkeer vanuit het zuiden gezien. De Zonweg wordt doorgetrokken in de Trekvlietzone en is de belangrijkste toegang voor Binckhorst Zuid vanuit de Binckhorstlaan, ook voor langzaam verkeer.


63

Principe 2:

2

optimale ontsluiting voor autoverkeer Naast de betekenis die de Binckhorstlaan zal vervullen in stedelijk en regionaal opzicht, vormt de laan ook lokaal de centrale as voor Nieuw Binckhorst. Het merendeel van het autoverkeer met bestemming Binckhorst zal hier gebruik van maken. Gezien de forse verkeersintensiteit en voorwaarden die vanuit de RandstadRail worden gesteld zijn de mogelijkheden om de hoofdstructuur aan het lokale niveau van de Binckhorst te koppelen fysiek beperkt. In het hart van Binckhorst Zuid ligt de Zonweg. Deze is als volledige kruising essentieel voor een ontwikkeling van Zuid met de beoogde ambitie van het Masterplan.

De Binckhorst kent in totaal vier volledige kruisingen voor autoverkeer. Twee in Noord, namelijk het Trekvlietplein en Poolsterstraat, en twee in Zuid, de Verlengde Regulusweg/ Mercuriusweg en de Zonweg. Voor de drie noordelijkste aansluitingen geldt dat ze een directe toegang hebben tot de Rotterdamsebaan. De Zonweg is indirect te bereiken vanuit de tunnel van de Rotterdamsebaan. De vier dwars op de Binckhorstlaan gelegen assen verdelen het verkeer evenwichtig over het secundaire netwerk van de Binckhorst en sluiten aan op de parallel aan het spoor gelegen Regulusweg en de Nieuwe Spoorstraat in het verlengde hiervan in Binckhorst Noord. De drie T-kruisingen in Binckhorst Zuid, de Maanweg, Jupiterkade en Junokade, zijn meer lokaal van karakter.

64


Principe 3:

Laan op Zuid met ongeveer 10 meter breed trottoir

maximale ruimte voor de voetganger De ambitie van ‘Boulevard’ krijgt mede gestalte door het intensieve gebruik door langzaam verkeer. De Binckhorstlaan is een van de voornaamste noord-zuid assen die de zuidflank van Den Haag en Rijswijk verbinden met de binnenstad. De ruimte aan de bebouwingszijden wordt toegekend aan voetgangers en wordt zo breed mogelijk. Deze ruimte moet vanzelfsprekend worden uitgewerkt in relatie tot het uiteindelijke benodigde profiel voor tram, autoverkeer, fietspaden en parkeerruimte. Nader onderzoek (zie de stedenbouwkundige voorbeelduitwerking) toont aan dat binnen de 64 meter verkeersruimte er tenminste 6 meter trottoir aan weerszijden te realiseren is. Een maat die vergelijkbaar is met de trottoirbreedte van enkele hoogwaardig

3

vormgegeven boulevards in Parijs. De pakweg tien jaar geleden gerealiseerde Rotterdamse Laan op Zuid heeft zelfs een trottoirbreedte

van ruim 10 meter. Brede trottoirs nemen de

voetgangers serieus, bieden comfort tegenover de drukke verkeersmachinerie. Zes meter aan

weerszijden is de minimale ruimte gedefinieerd

voor voetgangers, maar de voorkeur gaat uit naar breder.


65

HOV op maaiveld in Eindhoven

Principe 4: RandstadRail op maaiveld In de PlanMER is de RandstadRail getekend met een verhoogde ligging ten opzichte van het maaiveld. Nadeel hiervan is dat de ruimtelijke samenhang tussen weerszijden van het tracé wordt verstoord. Samen met de pakketten van hellingbanen van de tunnel van de Rotterdamsebaan wordt het straatbeeld gedomineerd door beton en constructietechniek. De kolommen beperken het zicht op de bebouwingsplinten en zijn onaantrekkelijk voor commercieel vastgoed en wonen. Sinds de jaren zestig van de vorige eeuw wordt dit soort oplossingen op deze schaal en met een dergelijke impact eigenlijk ook niet meer gerealiseerd. Een RandstadRail op maaiveld verdient dan ook de voorkeur. Het op maaiveld aanleggen van de

4

RandstadRail in het profiel van de Binckhorstlaan betekent dat de HOV onderdeel wordt van het

stadsverkeer en wellicht niet altijd onbelemmerd doorgang heeft in verband met regimes van

verkeerslichten. De RandstadRail heeft bij voorkeur een middenligging met rails in het gras. Dit

vormt het beste uitgangspunt voor de realisatie

van een fraai monumentaal laanprofiel met vier doorgaande bomenrijen.

66


5

Principe 5: Compact vormgeven van de hellende delen van de tunnel De hellingen in het lengteprofiel van de tunnel hebben grote invloed op de ruimtelijke samenhang en oversteekbaarheid van de Binckhorstlaan. Gezien het meermaals voorkomen van hellingen is het belangrijk om deze zo compact mogelijk vorm te geven. Met in achtneming van de richtlijnen voor de hellingen in termen van hellingspercentage, voetbogen, en topbogen en de verwachte diepte van de tunnel is het maximale open deel met keerwanden op 110 meter gesteld.

compacte vormgeving van hellende delen tunnel

140 m max 110 m


67

Principe 6: minimaliseren van de verkeersruimte in het park De kruising van de Binckhorstlaan met de rotondepark in Barcelona

Verlengde Regulusweg/Mercuriusweg wordt ‘compact’ vormgegeven, maar ook met een bij de boulevard passende allure. Het doel is te voorkomen dat asfalt het beeld domineert, door bundels van opstelvakken voor zowel links als rechtsaf in alle vier richtingen. Door middel van een rotonde kan het verkeer veel slanker worden vormgegeven. Het profiel van de aansluitende wegen kan met veel minder extra opstelstroken op

minder asfalt door reduceren van opstelstroken

de rotonde aansluiten. Deze rotonde is onderdeel

6

van de hoofdstructuur van de stad en dient als dusdanig te worden opgevat. Dus niet primair verkeerskundig maar als fraai en hoogwaardig vormgegeven openbare ruimte zoals in ZuidEuropese steden veelal te zien is.

68


7

Principe 7:

adressering van gebouwen aan de Binckhorstlaan

hedendaagse stadsboulevard naar negentiende eeuws voorbeeld

Gebouwen hebben hun adres aan de

Binckhorstlaan. In de klassieke stedenbouw

tot en met de 19e eeuw zijn stadsboulevards

ontworpen als stedelijk adres met flankerende bebouwing volledig georiënteerd op de straat.

Vanuit de stedelijke kwaliteit is het programma

aan de Binckhorstlaan cruciaal. Een afwisselende

mix van functies met concentraties rond de haltes van de RandstadRail. Het bestemmingsplan is

programmatisch bepalend voor de bouwhoogtes en de functies van de plinten. Vanwege de

geluidhinder kunnen de eerste twee bouwlagen

doorlopende plint in twee bouwlagen met entrees aan de straat

geen milieuhinder gevoelige functies bevatten, dus geen wonen. Door wel woningen boven de plinten aan de Binckhorstlaan te adresseren ontstaat er een 24-uurs levendigheid en een aantrekkelijk transparant beeld vanaf de laan. De zichtbaarheid van de gebouwen aan de

Binckhorstlaan vanuit de Rotterdamsebaan wordt nog nader onderzocht.


69

principe opbouw dwarsdoorsnede Binckhorstlaan

Principe 8:

8

waarborgen van continuïteit

Het borgen van continuïteit betekent de Binckhorstlaan als een samenhangend

systeem herkenbaar maken: een ruimtelijk

samenhangende structuur, een ‘organiser’. Er

gebeurt veel binnen en langs het profiel van de Lokaal / langzaam

Binckhorstlaan. Zo is er de transitie van Binckhorst Doorgaand verkeer RandstadRail linker rijbaan

Lokaal / langzaam rechter rijbaan langsparkeren fietspad trottoir

Zuid, met behoud van vele waardevolle gegevens als havenbekkens, Fokkerschool en CabFab, naar

het Binckhorstpark en vervolgens de blokkenstad van het centrumstedelijke Binckhorst Noord. In

de Binckhorstlaan wordt tevens ruimte geboden openbare ruimte met continue bomenrijen

aan de Rotterdamsebaan, die kort bovenkomt na

de Zonweg om uitwisseling mogelijk te maken en onder de kruising Mercuriusweg-Binckhorstlaan richting de Neherkade afbuigt.

De Binckhorstlaan is gedeeltelijk onderdeel van

de centrumring. De Binckhorstlaan dient in deze context als een herkenbare as te werken die voorgaande delen integreert en samensmeedt. Continuïteit en herkenbaarheid zijn dus een vereiste. De RandstadRail in het midden van de laan is een continue factor. Continuïteit wordt verder geboden door inrichting van de openbare ruimte (bomenrijen, fietspaden, brede trottoirs) door gebouwen (hoogte, rooilijnen en stedelijke plinten). De in het bestemmingsplan aangegeven versmalling van de verkeersruimte ter hoogte van de Bincktwins met noodzakelijke as-verspringing ter plaatse dient zo vloeiend mogelijk te verlopen.

70


Waarborgen van continuiteit:

rooilijnen en stedelijke plinten

doorgaande middenberm en bomenrijen

fietspaden en trottoirs continue over de hele lengte

RandstadRail in centrale ligging

doorgaande rijbanen continue in breedte

zo compact mogelijke hellingbanen


71

FASERING BINCKHORSTLAAN De Binckhorstlaan wordt niet in een keer gerealiseerd. Het meest bepalend hierbij is de aanleg van de Rotterdamsebaan. Tijdens de realisatie moeten zowel de Binckhorst als het omliggende stadsdeel bereikbaar blijven. Nieuwe infrastructuur dient de tijdelijke situatie, maar vormt tevens een onderdeel van de uiteindelijk beoogde verkeerstructuur. De fasering geeft weer hoe de hoofdverkeersstructuur in de tijd wordt gerealiseerd.

Fasering Binckhorstlaan stap 1: De eerste noodzakelijke stap is het aanleggen van de verlengde Regulusweg. Om de verbinding met het rijkswegennet via de afslag Leidschendam-Voorburg (A12) te maken gedurende de aanleg van de Binckhorstlaan met tunnel van de Rotterdamsebaan. Deze Verlengde Regulusweg wordt op de Binckhorstlaan aangesloten ter plaatse van de kruising met de Mercuriusweg.

72


Fasering Binckhorstlaan stap 2: De aansluiting Rotterdamsebaan met de stad wordt vervolgens gerealiseerd. De Binckhorstlaan wordt hierop aangepast door verbreding en herprofilering. De kruising Binckhorstlaan met de Verlengde Regulusweg wordt omgevormd tot een Rotonde.

Fasering Binckhorstlaan stap 3: Binckhorst Noord komt als laatste in ontwikkeling. De Binckhorstlaan wordt met hetzelfde ruimtelijk profiel als in Zuid doorgetrokken in Noord en verbonden met de stad. De spoorviaducten dienen op het nieuwe profiel met RandstadRail te worden aangepast. Het realiseren van nieuwe viaducten lijkt hierbij het meest voor de hand liggend.


73

Verkeerstechnische principes Binckhorstlaan: Aansluiting op de Lekstraat

Volledige kruising Opstelstrook VRI 100m

Volledige kruising Opstelstrook VRI 100m Hellingbaan (5% in 140 m) Verkeersplein met VRI Hellingbaan (5% in 100 m) In- en uitvoegen 70m

Hellingbaan (5% in 140m)

Volledige kruising Zonweg

Hellingbaan (5% van -9.6m tot -6m) Ontvangstschacht

T-kruising

T-kruising

74


VOORBEELDUITWERKING BINCKHORSTLAAN Het mogelijke inrichtingsvoorstel voor de

In tegenstelling tot de tunnelvariant uit de

Binckhorstlaan met uitwerking van het

PlanMER blijft de tunnel van de Rotterdamsebaan

verkeersprofiel en kruisingen is een ruimtelijke

in het IOP niet ondergronds. Dit model gaat

vertaling van de ruimtelijke en verkeerstechnische

ervan uit dat als er verkeersuitwisseling met de

principes. Het is niet dé oplossing, maar

bovengelegen laan plaatsvindt de gehele tunnel

een oplossing. Het maakt inzichtelijk hoe de

naar het maaiveld komt om vervolgens weer af

principes in de praktijk werken. De uitwerking

te dalen om ongelijkvloers te kruisen met het

hanteert daarbij de uitgangspunten zoals die

drukke kruispunt Binckhorstlaan-Mercuriusweg.

in verschillende studies zijn benoemd. Het

De belangrijkste voordelen van het model is

voorstel is nog niet in zijn geheel verkeerskundig

verkeersveiligheid. Een bijkomend voordeel is

(via simulatiemodellen) getoetst en verfijnd.

dat je geen ruimte verspilt in het profiel aan

De uitwerking beschouwt de PlanMER als het

hellingbanen en extra betonnen keerwanden.

kaderstellend vertrekpunt, geoptimaliseerd met

Hierdoor is er meer ruimte in het profiel te maken

de laatste inzichten tijdens de totstandkoming

voor bomen.

van dit IOP. Gebleken is dat het bovenkomen voor de Zonweg niet haalbaar is. Dit is met name

De Binckhorstlaan bestaat van zuid naar noord

ingegeven door toegenomen inzichten omtrent de

uit vier delen. Het deel tot aan de Zonweg,

tunnelveiligheid en de meest optimale positie van

van Zonweg tot aan Mercuriusweg, het deel

de ontvangstschacht van de boortunnel.

van Mercuriusweg tot aan het spoor en het buiten de plangrenzen vallende noordelijkste deel de Lekstraat van spoorviaduct tot aan de Merwedestraat.

Mercuriusweg

Binckhorstlaan

Neherkade

an Trekvlietbrug

Zonweg

Haven bekkens

Maanweg

rotonde

se Ba

rdam Rotte


VOORBEELDUITWERKING

Lengtedoorsnede Rotterdamsebaan: de tunnel komt tussen Zonweg en rotonde één keer in zijn geheel boven in de Binckhorstlaan.

75

Binckhorstlaan van Maanweg tot Zonweg Het deel van de Maanweg tot aan de Zonweg heeft de laagste verkeersintensiteiten. De laan wordt hier in twee keer twee rijbanen uitgevoerd. De oversteekbaarheid van dit deel is in potentie

ZONWEG

goed, de laan heeft hier nog het meest het karakter van een gewone stadsstraat. De eisen omtrent de oversteekbaarheid van de RandstadRail is bepalend voor de positie van de kruisingen. Een T-kruising voor alle verkeer is direct na de brug voorzien ter plaatse van de Plutostraat. Voor voetgangers is er de mogelijkheid om langs het water te wandelen van Trekvliet naar de CabFab. De tweede T-kruising ter plaatse van de Junostraat wordt naar het oosten verlengd via een nieuwe fiets/voetbrug op de Saturnusstraat. De Zonweg HAVENBEKKENS

is de hoofdentree voor zowel de Trekvlietzone als de rest van Zuid vanaf de Binckhorstlaan. Het is aan te bevelen om de in het bestemmingsplan vastgelegde plint met niet woonprogramma zo flexibel te maken dat er in de toekomst hier ook

JUNOSTRAAT

SATURNUSSTR.

op de eerste twee lagen aan woningbouw kan worden gedacht. Het relatief autoluwe karakter en directe nabijheid van het havenbekken nodigt uit om aan programma’s als Horeca te denken. Een zone binnen de brede trottoirs kan aangewend worden als terras.

JUPITERKADE

voetgangersgebied MAANWEG

oversteekplaats fietspad HOV halte

76


Binckhorstlaan van Zonweg tot Mercuriusweg Het deel van de Zonweg tot aan de Mercuriusweg is niet tussendoor oversteekbaar. Het pakket aan infrastructuur met hellingen van de Tunnel maakt dit onmogelijk. Van wezenlijk belang is het consequent doorzetten van langsparkeren,

MER

CU R

I US WE

G

fietspaden en brede trottoirs. Deze bieden continuïteit en kwaliteit. Een visuele relatie wordt gelegd tussen het kasteeltje en de begraafplaats. het park met stedelijke bebouwingswand aan de noordzijde de eerste ontmoeting met de stad. Een

PARK

binnenkomst met stedelijke allure. De rotonde wordt een echte blikvanger, vormgegeven als

hellingbaan tunnel

Vanuit de tunnel van de Rotterdamsebaan vormt

openbare ruimte van formaat, een verwelkoming in de stad. Hier komen de belangrijkste verkeersassen samen: de Verlengde Regulusweg-

tunnel gelijkvloers met Binckhorstlaan

Mercuriusweg en de Binckhorstlaan. De rotonde verbetert de doorstroming van autoverkeer en hellingbaan tunnel

biedt een volwaardige plaats aan fietsers en voetgangers in beide richtingen. Ter hoogte van de rotonde buigt de tunnel af naar het zuidwesten, in gescheiden tunneldelen. Het bovengronds autoverkeer is gestegen om de rotonde op een verhoogd niveau te nemen. Nieuwe inzichten ten aanzien van de tunnel kunnen eventueel leiden tot optimalisaties.

VOORBEELDUITWERKING

ZONWEG


77

Binckhorstlaan van Mercuriusweg tot Spoorviaduct (Trekvlietplein/Spoorstraat) TREKVLIETPLEIN

SPOORSTRAAT

De Binckhorstlaan zoals getekend voor Binckhorst Noord heeft de allure van een echte boulevard, met een goede balans tussen stadse drukte en ruimtelijke kwaliteit. De boulevard heeft vier bomenrijen, brede trottoirs en de RandstadRail in een groene middenberm. De boulevard is druk qua verkeersintensiteit. Twee doorgaande rijbanen per richting bieden voldoende ruimte aan doorgaand verkeer. Een derde en buitenste rijbaan biedt toegang tot de parkeerplaatsen langs de Binckhorstlaan. Essentieel voor het functioneren van het tweelaagse plintprogramma. Er zijn in dit deel twee volwaardige kruisingen. De zuidelijke ter hoogte van de Poolsterstraat is gecombineerd met de RandstadRail halte. De noordelijke speelt een belangrijke rol in de structuur van hoofd fietsroutes (zie langzaam verkeer netwerk). Naast de twee hoofdentrees voor het achterliggende Binckhorst Noord is er voorzien in een ruime hoeveelheid dwarsstraten. Door de dwarsstraatjes ontstaat er tevens op de tweede linie een stedelijke oriëntatie op de Binckhorstlaan.

POOLSTERSTRAAT

voetgangersgebied MER

oversteekplaats CU R

I US WE

G

fietspad HOV halte

78


LEKSTRAAT

Binckhorstlaan/Lekstraat Het meest noordelijke deel is de Lekstraat. Dit deel van de boulevard vormt de overgang en aanhechting met de bestaande stad. We stellen voor de boulevard in een rechte lijn met hetzelfde ruimtelijke profiel door te trekken tot aan de Merwedestraat, dus geen abrupte overgang te creëren na de sporen. Dit betekent een aanpassing en grotendeels nieuw realiseren van de twee

SCHENKVIADUCT WETERINGKADE

spoorviaducten. Ter plaatse van de Merwedestraat gaat de tram samen met de tram vanaf Hollands Spoor van middenligging naar de zijligging. Langs de treinsporen vervolgt de tram zijn weg naar het centraal station waar deze halteert. Naast het doorzetten van het openbare ruimte profiel van de Binckhorstlaan is het van belang om ook de bebouwingsstructuur door te zetten in dezelfde rooilijn. Zo wordt de overgang van Binckhorst naar binnenstad vloeiend en vanzelfsprekend.

TREKVLIETPLEIN

VOORBEELDUITWERKING

BINCKHORSTLAAN

SPOORSTRAAT


79

impressie van de Binckhorstlaan

80


VOORBEELDUITWERKING DEEL A | H2 - STEDENBOUWKUNDIG RAAMWERK |

81

82



VOORBEELDUITWERKING

Voorbeelduitwerking kruising Binckhorstlaan en Zonweg: overzichtelijk, royale ruimte voor de voetganger, publieke functies in de plint van de gebouwen.

83

Voorbeelduitwerking rotonde: tram en langzaam verkeer kunnen ongehinderd door, terwijl autoverkeer met een minimaal asfalt-oppervlak veilig en efficiënt kan afslaan. Visueel loopt het park door onder de rotonde, waardoor het niet wordt versnipperd.

84



85

Referentie: publieke ruimte binnen een rotonde in Pamplona

86



87

88


Voorbeelduitwerking 1. In Binckhorst Noord heeft de Binckhorstlaan de allure van een echte boulevard, met dubbele bomenrijen en de RandstadRail in een groene middenberm.

2. Ter hoogte van het park buigt de tunnel af naar het zuidwesten, in gescheiden tunnelbuizen. Het bovengronds autoverkeer is gestegen om de rotonde op verhoogd niveau te nemen.

4. De Binckhorstlaan heeft in heel Binckhorst Zuid dubbele bomenrijen aan weerszijden van de tunneldelen of zoals voor het zuidelijk deel bovenop de nog diep liggende tunnel. Het profiel van de laan wordt iets smaller ter plaatse van de Bincktwins.


VOORBEELDUITWERKING

3. De kruising met de Zonweg is overzichtelijk en gelijkvloers voor alle verkeersstromen. Ten noorden van de Zonweg komt de tunnel even boven, zodat verkeer voor de Binckhorst kan uitvoegen. Daarna verdwijnt de tunnel weer ondergronds, onder de rotonde.

89

Bestemming Binckhorst Zuid over de verlengde Regulusweg of middels

aan de Zonweg gekoppeld. Vanaf de A4 komend

de rotonde weer terug via de Binckhorstlaan

is er dus geen directe toegang tot Binckhorst

(zie afbeeldingen). Een groot deel van het

Zuid. Dit in tegenstelling tot de PlanMer variant

bestemmingsverkeer Binckhorst Zuid zal naar

waar de Zonweg vanuit de tunnel wordt bediend.

verwachting gebruik maken van de A12. De

Het verkeer uit zuidelijke richting vanaf de

verlengde Regulusweg is hierbij de ‘voordeur’ van

Rotterdamsebaan zal via de rotonde Binckhorst

Binckhorst Zuid.

Bestemming Binckhorst Zuid Binckhorst Zuid wordt vanuit de tunnel van de Rotterdamsebaan niet direct bediend. Het verkeer uit de tunnel met bestemming Binckhorst Zuid zal via de route Mercuriusweg - Verlengde Regulusweg rijden.

Vooral het verkeer met bestemming Trekvlietzone of de Binckhorstlaan zal naar verwachting via de rotonde Mercuriusweg en Binckhorstlaan weer terug rijden.

MER

CU R

IUSW

EG

MER

CU R

IUSW

EG

VERLENGDE REGULU

S-

WE

S-

2-

2-

R EC UT

A1

E SW G

G


N

ULU

N

E SW

90

AA SEB HT

ULU

MAANWEG

R EG

ZONWEG

AA SEB HT

R EG

R EC UT

ZONWEG

A1

G

G

WE

VERLENGDE REGULU

BINCKHORSTLAAN

Zuid binnenkomen: via een lusvormige beweging

uit de tunnel van de Rotterdamsebaan niet direct

BINCKHORSTLAAN

Met deze uitwerkingsvariant wordt het verkeer

MAANWEG

CU R

IUSW

EG

S-

2-

G

A1

WE

VERLENGDE REGULU

R EC UT AA SEB HT

ULU

N

R EG

ZONWEG

VOORBEELDUITWERKING

MER

BINCKHORSTLAAN

Een andere mogelijkheid om Binckhorst Zuid te bereiken is vanaf de A12 (Utrechtsebaan), via de Maanweg of Regulusweg.

E SW G

MAANWEG


91

Punten van uitwerking: Er is onvoldoende ruimte voor inpassing van de hellingbanen en invoegstroken vóór de Trekvlietbrug De tunnelbak vormt een barrière tussen het noordwest kwadrant en het park Binckhorst Zuid is niet direct te bereiken vanaf de tunnel van de Rotterdamsebaan en is niet direct zichtbaar voor verkeer komende uit de tunnel (de tunnel komt niet boven vóór de Zonweg) Zeer forse belasting Maanweg en Regulusweg en de kruising MaanwegRegulusweg

92


PUNTEN VAN UITWERKING In de uitwerking van de PlanMER variant met inachtneming van de stedenbouwkundige principes komt een aantal uitwerkingspunten bovendrijven. Deze punten staan nog los van een verkeerskundige toets. De punten van uitwerking zijn: •

Zeer forse belasting Maanweg en Regulusweg en de kruising Maanweg-Regulusweg;

•

Binckhorst Zuid is niet direct te bereiken vanaf de tunnel van de Rotterdamsebaan en is niet direct zichtbaar voor verkeer komende uit de tunnel (de tunnel komt niet boven vóór de Zonweg);

•

De tunnelbak vormt een barrière tussen het noordwest kwadrant en het park;

•

Er is onvoldoende ruimte voor inpassing van Trekvlietbrug.

Er is de voorkeur de Randstadrail te realiseren in het midden van het profiel van de Binckhorstlaan. Dit is nog nader te onderzoeken.

Afwijkingen van de PlanMER-variant Tijdens de uitwerking van dit IOP is duidelijk geworden dat het bovenkomen van de tunnel vóór de Zonweg, zoals opgenomen in de PlanMER, moeilijk is. De ontvangstschacht, de aanvang van de boortunnel, dient in dit geval ter hoogte van de Keukenkampioen te worden gerealiseerd. Vanaf dit punt naar de Binckhorstlaan wordt de tunnel dan in situ verder gebouwd. Dit betekent dat de tunnelbouw afhankelijk is van de verwerving van Basal. Om niet afhankelijk te zijn van deze verwerving verdient het de voorkeur om door te boren en de ontvangst-schacht in de Binckhorstlaan te leggen. Het laten bovenkomen van een deel van het verkeer uit de tunnel vóór de Zonweg is dan niet meer mogelijk. Een tweede afwijking van de PlanMER variant betreft de RandstadRail. In de stedenbouwkundige principes wordt nadrukkelijk voorgesteld deze op maaiveld uit te voeren en niet zoals in de PlanMER op ‘poten’. Dat is de voorbeelduitwerking verduidelijkt. De RandstadRail ligt centraal in de Binckhorstlaan. Door deze middenligging worden de delen van de wijk aan weerszijden van de Binckhorstlaan gelijkwaardig bediend.


VOORBEELDUITWERKING

de hellingbanen en invoegstroken vóór de

93

4. PARK

Bij het hoogstedelijke karakter van Nieuw Binckhorst past een park dat als publiek podium kan dienen voor zowel de Binckhorst als voor omliggende stadswijken. Het park is in het masterplan gedefinieerd als een aaneengesloten publiek podium met stedelijke attracties in het hart van de Binckhorst Het nieuwe Binckhorstpark in het hart van de Binckhorst is openbare ruimte bij uitstek. Het park, in combinatie met de het groen van de begraafplaats en het kasteel, breekt de wijk open en verankert de Binckhorst over de volle breedte met bestaande woonwijken in Voorburg en Den Haag. Het park past in de Haagse traditie van grote stedelijke

94


groengebieden die de residentie haar eigen identiteit geven, als het Malieveld/Haagsche Bos, Zorgvliet en het Zuiderpark. Het park is niet alleen een aantrekkelijk verblijfsgebied voor nieuwe bewoners maar ook een ideale plek voor bijzondere evenementen. Zo kan Binckhorst Park, met het oog op de klassieke combinatie tussen een groene omgeving enerzijds en kunst en cultuur anderzijds, goed onderdak bieden aan tijdelijke en permanente uitingen van kunst en cultuur. Hierbij kan worden gedacht aan galeries, tentoonstellingen, een museum, een pop- of jazzpodium, een debat- en cultuurcentrum of een openluchttheater.


95

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

SPOORSTRAAT

TREKVLIETPLEIN

UW

W AT E

RI

NIE OR A STR

POOLSTERSTRAAT

AT

H SC US M VA N

WEGASTRAAT

AA SEB HT

BINCKHORSTLAAN

T AA

R EC UT

EN

SWEG

2-

BR

URIU

A1

-

M E RC

TR KS OE

VA N

PO

DE

ES



AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

EL

RIJSWIJKSE WEG

STATION HS

SCHENKVIADUCT

NG

STATIONSWEG

A12

WETERINGKADE

N R EG

RIJSWIJKSEWE

G

ZONWEG

PRINS BERNHARDLAAN

2


RGSTRAAT

STRAAT HEESWIJK

96


A1

WESTENBU

N 0M

Park

G

JUPITERKADE

MAANWEG

10

E SW

TREKVLIET

ULU

AT

STRAAT

BROEKSLOOTKADE

RA SATURNUSST

MELKWEG

JUNOSTRAAT

HET PARK CONCEPT In het IOP is het park vertaald in een concept

Het concept van één park opgebouwd uit

van een open ruimte en omsloten intieme

verschillende delen heeft het grote voordeel dat

parkkamers. Dit kan op verschillende manieren

er een fijnmazige vervlechting ontstaat tussen

worden uitgewerkt. Het concept van het park als

park en stad. Er is veel randlengte van bebouwing

Parkweide, kamers en As van Noord is te zien als

aan het groen. De bebouwing en het park worden

een eerste voorzet voor nader ontwerp. Verder is

in nauwe samenhang ontworpen, zowel qua

gekeken hoe het park gefaseerd gerealiseerd kan

stedenbouwkundige opzet als in de uiteindelijke

worden gezien de lange realisatietermijn van Zuid

architectonische uitwerking . Er ontstaat één

en de onzekerheden omtrent de uiteindelijke vorm

coherent parkstedelijk gebied, een toevoeging aan

van de ontwikkeling van Binckhorst Noord.

het palet van de groene topmilieus van Den Haag. De invloed van het park op haar omgeving is voelbaar groter dan het park uit het masterplan. Het nieuwe parkstedelijk gebied is opgestrekt van Zonweg tot Mercuriusweg.

Het parkconcept

Het park in de groenstructuur van Den Haag

HAAGSCHE BOS

AS VAN NOORD

PARKWEIDE A12

PARKKAMERS N A4


97

POSITIE VAN HET PARK Het park is gedefinieerd als een publiek podium,

Het park legt Nieuw Binckhorst uiteen in 3 zones:

een plek voor stedelijke attracties. Het park is

Noord, Midden (park) en Zuid. De verlengde

niet alleen essentieel voor de Binckhorst, ook

Regulusweg vormt de noordzijde van het park.

het aangrenzende Haagse stadsdeel Laak zal

Deze kan op termijn worden gekoppeld aan de

profiteren van een groene oase in de nabijheid.

A12. Voortschrijdend inzicht maakt duidelijk dat

Het is daarom cruciaal dat het park groot genoeg

deze verbinding tot en met 2030 niet realistisch

wordt en niet in de planvorming langzaam

is. De destijds in het Masterplan voorgestelde

wordt afgeknabbeld. De omvang van het park is

tijdelijke oplossing van de verlengde Regulusweg

vastgesteld op 16 hectare. Dit is vergelijkbaar met

is de definitieve oplossing geworden. De positie

Park de Bercy in Parijs, een compact stadspark

van het park is hierop aangepast (een wijziging

met een hoge gebruiksintensiteit. Van de totale

in de hoofdstructuur ten opzichte van het

oppervlakte van het park mag 1 hectare worden

masterplan).

benut voor gebouwde functies, zoals horeca, paviljoens et cetera. Als open zone tussen

Het park heeft een centrale positie in Nieuw

Binckhorst Noord en Zuid vormt het park het hart

Binckhorst, volledig oost-west georiënteerd. De

van de Binckhorst en geeft het tegenwicht en

verlengde Regulusweg/Mercuriusweg wordt de

kwaliteit aan de stedelijke intensieve wereld van

uiterste noordelijke grens van het park.

met name Binckhorst Noord.

In het masterplan werd de noordgrens van het park bepaald door de positie van de Regulusweg die rechtstreeks op de A12 werd aangesloten door middel van een nieuw te realiseren oprit.

98


Het parkconcept voor nieuw Binckhorst bestaat uit twee delen: het open deel, een stadspodium en het verborgen park: drie omsloten parkkamers waarvan één rond het kasteel, één de bestaande begraafplaats en één volledig nieuw pocketpark tussen begraafplaats en spoor. Goede verbindingen tussen de parkkamers onderling en het open veld moeten worden gerealiseerd. Zo ontstaat een coherent parkstedelijk gebied. Aan de noordzijde van het park stellen wij voor een nieuwe groene as te introduceren, die diep in het noordelijk deel snijdt. Hierdoor wordt er aan het noordoost kwadrant van de Binckhorst een extra adres toegevoegd.

Vanwege de eigendomsituatie van de NS is destijds als tijdelijke situatie voorgesteld om de Regulusweg te verlengen en te koppelen via de Mercuriusweg met de Binckhorstlaan. Deze tijdelijke weg heeft een definitieve status gekregen doordat de haalbaarheid van de aansluiting op de A12 zeer onrealistisch is gebleken en voor 2020 zeker niet aan de orde is. Het voorstel om de Regulusweg als tijdelijke situatie aan te leggen is hiermee definitief geworden.

De letterlijke positionering van de Verlengde Regulusweg op het park uit het masterplan van OMA laat zien dat het park in vier delen uiteenvalt. Dit gevierendeelde park ontstaat door doorsnijdingen van de forse infrastructuur.


99

FASERING PARK De realisatie van het park gaat niet in één adem, het park kan in delen worden gerealiseerd. Het een en ander is ook afhankelijk van de beschikbare middelen en mogelijkheden tot verwerving. De tekeningenreeks laat zien dat er wordt begonnen met enkele pockets. Na een tussenfase waarin het deel grenzend aan de Trekvliet en de parkkamers worden gerealiseerd kan het park worden afgemaakt tijdens de ontwikkeling van Noord.

Fasering Park stap 1: Er wordt begonnen met kleine stukjes park die ter beschikking komen bij de realisatie van de hoofdinfrastructuur of die al in eigendom zijn. Deze worden geschikt gemaakt voor tijdelijke invulling. Bomen worden met het oog op de toekomst als zoveel mogelijk geplant. De grootste kansen liggen in de eerste fase langs de Trekvliet. Het parkdeel tussen Trekvliet en Binckhorstlaan wordt gecompleteerd. De oevers van de Trekvliet zijn openbaar gemaakt. Aan de zuidzijde blijft het werkgebied nog geruime tijd bestaan.

100


Fasering Park stap 2: De drie parkkamers kunnen relatief vroegtijdig worden gerealiseerd. Het park ligt er in de uiteindelijke vorm. Een deel van de starterspanden zijn midden in het park komen te liggen.

Fasering Park stap 3: Binckhorst Noord komt in ontwikkeling. Het eindbeeld: de parkrand van Noord is gerealiseerd. De aftakkingen naar Noord zoals het Trekvlietpark en de As van Noord toegevoegd aan de hoofdstructuur van openbare ruimten.


101

AS VAN NOORD

PARKWEIDE

PARK KAMERS

102


VOORBEELDUITWERKING PARK Om tot een samenhangend park te komen is het

het park loopt hier gedeeltelijk onderdoor. Dit

onderling verband tussen kamers, parkweide

blok vormt een markant schakelpunt tussen de

en as van noord van wezenlijk belang. Goede

parkkamer begraafplaats en de parkweide en

verbindingen tussen de delen onderling dienen

leent zich bij uitstek voor een bijzondere stedelijke

te worden gemaakt. Bij deze verbindingen wordt

programmering. In Binckhorst Noord is een

er prioriteit gegeven aan het langzaam verkeer.

soortgelijke blikvanger goed voorstelbaar op het

Het lokale autoverkeer is hierbij te gast. De

snijvlak van de As van Noord en de parkweide.

oostelijke parkkamer wordt middels een directe route verbonden met de parkweide. Westelijk van

De as van Noord vormt een groene esplanade

de begraafplaats komt een tweede verbinding.

die diep binnendringt in de structuur van

Deze verbindingen zijn tevens zichtassen tussen

Binckhorst Noord. Een ongelijkvloerse verbinding

de binnenwereld van begraafplaats en parkkamer

over de verlengde Regulusweg garandeert

en de buitenwereld, de parkweide. Tussen deze

een onverstoorde toegang van Noord naar de

assen wordt een wandelroute opgespannen over

Parkweide.

de middenas van de begraafplaats. Deze dient overdag publiekelijk toegankelijk te zijn. De fraaie begraafplaats, een plek voor rust en bezinning, wordt daarmee onlosmakelijk onderdeel van het park.

indicatieve verbindingen tussen de diverse parkdelen

De westelijke parkkamer met het kasteeltje en de door water omlijste kasteeltuin wordt via de Trekvlietoever en de Binckhorstlaan gekoppeld met de parkweide. De groene zichtas tussen kasteeltje en begraafplaats maakt een visuele verbinding aan weerszijden van de Binckhorstlaan. De Zonweg ingericht als laan vormt de zuidelijke rand van het park en maakt de fysieke oversteek over de Binckhorstlaan mogelijk. Vanuit de

VOORBEELDUITWERKING

Zonweg zijn er entrees naar de parkkamers en de begraafplaats. Tussen de Parkweide en de begraafplaats direct aan de Binckhorstlaan tegenover de te handhaven bebouwing van defensie ligt een opgetild bouwblok. Dit blok staat als het ware in het park,


103

104



VOORBEELDUITWERKING

Voorbeelduitwerking van de parkweide, kijkend richting Binckhorstlaan en het ‘opgetilde’ bouwblok met publieksfunctie

105

LANGZAAM VERKEERSBRUG PUBLIEKSTREKKER

LANGZAAM VERKEERSBRUG

BESTAANDE HAVENKOM CAFÉ / INFOCENTRUM MAAIVELD

STARTERS PANDEN

OPGETILD MAAIVELD

106


DE PARKWEIDE Het open deel van het park is extravert en naar

kwadrant, boven het spooremplacement. Het

buiten gericht, een open park aan weerszijden

einde van het park aan de spoorzijde heeft

van de Binckhorstlaan. Bijzondere programma’s

eveneens een opgetild maaiveld. Het park krijgt

concentreren zich rond het haventje, bijvoorbeeld

hierdoor als het ware een visuele oneindigheid.

parkcafé annex infocentrum, in de starterspanden

Het opgetilde maaiveld dient als geluidscherm en

en in de wanden van het park. Een mogelijk

kan dienst doen als depot voor grond of overdekte

congrescentrum is over de verlengde Regulusweg

parkeerruimte. Aan de noordflank van het park

gebouwd. Tegenover het kantoor van Defensie,

is een van de hoofd langzaam verkeersroutes

op het scharnierpunt tussen Binckhorstlaan,

opgenomen, van de Laakkade door de Binckhorst

parkweide en begraafplaats is er eveneens plaats

naar Leidschendam-Voorburg.

voor iets bijzonders. In dit voorstel is de verlengde Regulusweg overkluisd. Het park sluit op het niveau van het verhoogd gelegen noordoost

VOORBEELDUITWERKING

Voorbeelduitwerking van de parkweide, rond de rotonde Binckhorstlaan


107

Voorbeelduitwerking van de parkweide, gezien vanuit het spoor

108



109

Westerpark, Amsterdam: open, modern en langs de spoordijk

110


Opera van Oslo: een publiekstrekker van internationale allure

Minneapolis Sculpture Garden

rotonde Pamplona

VOORBEELDUITWERKING

Hyde Park, Londen


111

HET KASTEEL MOERASTUIN DE HORTUS BEGRAAFPLAATS ST. BARBARA

112


DE PARKKAMERS De strook aan de zuidzijde van de parkweide

van de Binckhorstlaan ligt het kasteeltje met

tussen de assen Wegastraat en Zonweg bestaat

bestaande tuin. Dit ensemble komt in het

uit drie kamers. De middelste kamer wordt

tweede pocketpark te liggen. Tegenover het

gevormd door de begraafplaats, een verstilde plek

watergerelateerde thema van de watertuin kan

die overdag is opengesteld voor publiek. Aan de

groen hier een thema zijn: een arboretum, een

spoorzijde is een tweede toegang beoogd die een

bomentuin, een weelderige groene oase maakt

directe verbinding maakt met de watertuin. Een

een fraai decor voor het kasteeltje. Vanuit de

pocketpark dat deel uitmaakt van de waterberging

Binckhorstlaan worden zichtlijnen gemaakt naar

van de Binckhorst. Combinaties met speelplaats

het kasteel aan de ene zijde van de Binckhorstlaan

of bijvoorbeeld het gewenste crematorium zijn

en de historische bebouwing van de begraafplaats

hier goed denkbaar. De verlengde Melkwegstraat

aan de andere zijde.

maakt de verbinding van de watertuin en de

VOORBEELDUITWERKING

begraafplaats met de parkweide. Aan de westzijde


113

Westerpark, Amsterdam Westonbirt Arboretum Gloucestershire

Parc de Bercy, Parijs: een oase midden in de stad

Begraafplaats St. Barbara, Binckhorst Den Haag

114


VOORBEELDUITWERKING

Watertuin Marina Village, Barcelona


115

PLEIN

PUBLIEKSTREKKER

PARKWEIDE

116


AS VAN NOORD Het Haagse Voorhout dient als inspiratie voor de as die Binckhorst Noord met het park verbindt: een statig vestigingsmilieu in de luwte van de drukke hoofdverkeersstructuur. Parallel aan de Binckhorstlaan maakt deze as een adres voor het noordoost kwadrant. De as heeft een verhoogde ligging. In het ondergelegen maaiveld kunnen grote hoeveelheden parkeerplaatsen worden gerealiseerd. Het maaiveld krijgt een groene inrichting wat een gunstig effect heeft op het leefklimaat in dit voor hittestress gevoelige deel van de Binckhorst.

VOORBEELDUITWERKING

Schaalvergelijking As van Noord met Lange Voorhout


117

Langgerekt park bovenop spoordijk in Parijs

118


Park boven parkeergarage

Park boven parkeergarage Berlijn Potsdamer Platz

Plek voor de buurt Punggol Daktuin, Singapore

VOORBEELDUITWERKING

Stedelijke bebouwingswand, Cordoba


119

120


5. OPENBARE RUIMTE

Samen met het park kent de Binckhorst een structuur van openbare ruimten: de groenstructuur, de waterstructuur aangevuld met het systeem van kades en pleinen. De openbare ruimte werkt mee aan de uitstraling van het Nieuwe Binckhorst. Met het opknappen en investeren in het sleetse publieke domein kan niet vroeg genoeg worden begonnen. De inrichting van de openbare ruimte rond de CabFab laat zien wat voor enorme impact een goede inrichting heeft. Op een geloofwaardige wijze wordt er publieke waarde gecreëerd in het momenteel nog overwegend werkgebied.


121

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

SPOORSTRAAT

TREKVLIETPLEIN

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

OR

POOLSTERSTRAAT

AT

BINCKHORSTLAAN

H SC US M VA N

N

URANUSS TRAAT

AA SEB HT

EN

EG

R EC UT

IUSW

2-

T AA

CU R

A1

MER

BR

A STR


TR KS OE

VA N

PO

DE

ES

W AT E

UW

RI

NIE

NG

EL

RIJSWIJKSE WEG

STATION HS

SCHENKVIADUCT

WEGASTRAAT

R EG

RIJSWIJKSEWE

G

ZONWEG

E SW

TREKVLIET

ULU G

AT

STRAAT

BROEKSLOOTKADE

RA SATURNUSST

MELKWEG

JUNOSTRAAT

JUPITERKADE

2


A1

STRAAT HEESWIJK

122


RGSTRAAT

N 0M

Groenstructuur


MAANWEG

10


STATIONSWEG

A12

WETERINGKADE

GROENSTRUCTUUR Naast het park bevindt het groen in de Binckhorst zich aan de randen. Een groene omlijsting verzacht de overgang naar de aanliggende milieus of infrastructuur. De kades van de Trekvliet krijgen een groene inrichting. De Trekvliet en de oevers worden een centraal gelegen openbare ruimte die twee wijken aaneensmeedt. Een groene promenade van de Binckhorst via de Pletterijkade tot aan de historische Haagse binnenstad. De Maanweg wordt versmald, de aangrenzende groenstrook met singel evenredig verbreed. Een groene as waaraan een hoogwaardig woonmilieu gerealiseerd kan worden. De Binckhorstlaan tot slot doet als centrale as met doorgaande bomenrijen mee in de hoofdgroenstructuur. Naast de hoofdgroenstructuur en het park zijn er natuurlijk talloze mogelijkheden voor het toevoegen van groen op de schaal van de diverse deelgebieden.

N


123

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

STATIONSWEG

A12

WETERINGKADE

RIJSWIJKSE WEG

SPOORSTRAAT

TREKVLIETPLEIN

UW

W AT E

RI

NIE OR

VA N

PO

DE

ES

GOUDRIAANKADE

A STR

LAAKHAVEN

POOLSTERSTRAAT

AT

NEHERKADE

IUSW

2

CU R

A1

MER

EG

SC US M

AT

G

HAAGSE TREKVLIET

A STR

G

PRINS BERNHARDLAAN

2

RGSTRAAT


A1

WESTENBU


STRAAT HEESWIJK

124

bestaand water nieuw water duiker

E SW

JUPITERKADE

Water N 0M

RD

ULU

AT

STRAAT

RA SATURNUSST

S

MAANWEG

10

A WA ZEG

R EG

EN HAVENBEKK

MELKWEG

RIJSWIJKSEWE

N VA

VA N

WEGASTRAAT

ZONWEG

JUNOSTRAAT

BROEKSLOOTKADE

BINCKHORSTLAAN

EN

URANUSS TRAAT

H

TR KS

S-

G

OE

T AA

WE

VERLENGDE REGULU

BR


EL

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

NG

STATION HS

SCHENKVIADUCT

WATER Het water in de Binckhorst bestaat uit twee

In het centrale deel van het park zit geen water,

systemen: boezempeil en polderpeil. De Trekvliet

wel in de aangrenzende delen. De parkkamer ten

en de havenbekkens liggen op boezempeil, het

oosten van de begraafplaats wordt ingericht als

water rond de begraafplaats ligt op een lager

watertuin, een pocketpark waar water als thema is

gelegen polderpeil. In het bestemmingsplan

opgenomen. Hier wordt voorzien in de benodigde

Binckhorst Zuid is 5.750 m3 waterberging voor de

4.350m² waterberging voor Zuid. De centrale

gehele polder in de Binckhorst het uitgangspunt.

vijver is gekoppeld met de wateromlijsting van

Omgerekend naar het kwantitatieve ruimtebeslag

de begraafplaats die op polderpeil ligt. De As van

betekent dit dat in de gehele Binckhorst circa

Noord, de groene parkstrip in Noord, bergt water

1 hectare water gerealiseerd dient te worden.

in de vorm van verzamelbekkens, kunstmatige

Hierbij wordt uitgegaan van een peilfluctuatie

vijvers die niet direct in open verbinding met het

van 60 cm. Voor Binckhorst Zuid geldt dat in het

boezem- of polderpeil staan.

polderdeel 4.350 m² water gerealiseerd dient te worden. De rest kan in Noord worden gerealiseerd. Water wordt op enkele plaatsen toegevoegd in de Binckhorst. De doodlopende havenbekkens, onderdeel van het boezemsysteem, worden gekoppeld door een dwarsgracht. Zo wordt de landtong een eiland en krijgt de Melkwegstraat een kwalitatieve impuls. Het water kan nu goed doorstromen wat de kwaliteit verbetert en rond het eiland ontstaat een vaarroute. Het water kan dus beter gebruikt worden. De structuur langs de Trekvliet met kenmerkende lange kavels van Binckhorstlaan tot aan het water leent zich uitstekend voor het toevoegen en verlengen van loodrecht op de Vliet staande waterlopen. Zo kan bijvoorbeeld de ‘slotgracht’ langs het kasteeltje met de Trekvliet worden N

verbonden.


125

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

STATIONSWEG

A12

WETERINGKADE

SPOORSTRAAT

TREKVLIETPLEIN

RIJSWIJKSE WEG

NG W AT E

UW

‘HART VAN NOORD’

RI

NIE

INSTEEKHAVEN

PO

DE

ES OR A STR


AT

NEHERKADE

MER

CU R

IUSW

EG

A WA ZEG

BINCKHORSTLAAN

EN H SC US

N VA N

M

AA SEB HT

VA N

R EC UT

WEGASTRAAT

2-

URANUSS TRAAT

A1

OE

S-

G

BR

T AA

WE

VERLENGDE REGULU TR KS

G

TREKVLIET

AT

E SW

RAAT SATURNUSST CABFAB

STRAAT

JUNOSTRAAT

ULU

NS HAVENBEKKE

MELKWEG

KRAANSPOOR

A STR

R EG

FOKKERSCHOOL

RD

G

ZONWEG

RIJSWIJKSEWE


EL

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

VA N

STATION HS

SCHENKVIADUCT

KPN BROEKSLOOTKADE

JUPITERKADE

PRINS BERNHARDLAAN

kade plein (positie indicatief)



2

Kades en pleinen

RGSTRAAT

126

N 0M

STRAAT HEESWIJK

10

A1

WESTENBU

MAANWEG

KADES EN PLEINEN In de huidige situatie zijn aantrekkelijke

Vooral het noordoost kwadrant heeft een centrale

ruimtes zoals de oevers van de Trekvliet en de

openbare ruimte nodig als hart van de buurt;

havenbekkens overwegend privaat en nauwelijks

een plek waar een bijzonder programma zich

te bereiken. Daar waar de kades openbaar

als vanzelfsprekend kan nestelen. De koppeling

zijn gemaakt, zoals bij de CabFab, wordt de

of integratie met de uitloper van het park ligt

uitzonderlijke kwaliteit zichtbaar. Het water geeft

voor de hand. In het noordwestelijk deel is er de

de Binckhorst een unieke toegevoegde waarde in

kans om de kwaliteit van de Vliet naar binnen te

de Haagse context. Een belangrijke verbetering die

trekken. Rond de hal van de afvalverwerking is bij

hierin wordt gedaan is het openbaar maken van

de insteekhaven een pleinruimte te realiseren met

de hele Trekvlietoever, zodat je langs het water kan

een eigen karakter en kwaliteit.

wandelen en fietsen vanaf de Vliet tot ver in de binnenstad, via de Pletterijkade naar het Spui. Ook de kades aan de haven worden deels openbaar. De zuidelijke kade van het haveneiland wordt openbaar en wordt verbonden met de centrale as in het KPN complex. Via de CabFab en een nieuwe brug voor voetgangers en fietsers sluit de route aan op de Binckhorstlaan. Het noordelijke bekken heeft een openbare kade aan de noordzijde, ter plaatse van het kraanspoor dat als bijzonder element in de openbare ruimte geïntegreerd kan worden. Deze as sluit aan op de Binckhorstlaan en brengt het nu onzichtbare waterbekken in direct contact met het hoofdnetwerk van langzaam verkeersroutes. Nieuw Binckhorst kent enkele stadspleinen. In Binckhorst Zuid zorgt een open ruimte voor het visuele contact tussen Maanweg en het N

havenbekken. Hiermee wordt de kwaliteit van de Binckhorst ook aan de randen zichtbaar. Een tweede plek voor een pleinachtige ruimte op Zuid is aan de Trekvliet bij de Fokkerschool, een van de mogelijke katalysatoren. In Binckhorst Noord is de betekenis van stadspleinen meer structureel.


127

128


6. VOORZIENINGEN

De opschaling van de Binckhorst en heroriëntatie op de stad betekent een forse toename van het woonprogramma, werken en maatschappelijk programma. Er is een toenemend draagvlak en noodzakelijkheid voor voorzieningen. Deze dienen op hoofdlijnen te worden vastgelegd. Zo is het van belang dat de 20.000m² monofunctionele bedrijfsruimte uit het convenant dat gesloten is tussen de gemeente en het georganiseerde bedrijfsleven een positie krijgt binnen Binckhorst Zuid. Een gebiedsoverstijgende publiekstrekker in Nieuw Binckhorst moet in de tijd altijd te realiseren zijn. Het Convenience Center, een uitgebreid winkelcentrum zal in Binckhorst Zuid voet aan de grond krijgen.


129

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

SPOORSTRAAT

TREKVLIETPLEIN

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

UW

W AT E

RI

NIE OR

VA N

PO

DE

ES A STR


AT

NEHERKADE

MER

CU R

IUSW

EG

BINCKHORSTLAAN

EN SC US

AA SEB HT

M

R EC UT

VA N

WEGASTRAAT

2-

H

URANUSS TRAAT

A1

TR KS

N R EG

RIJSWIJKSEWE

G

ZONWEG

G

JUPITERKADE

AT

PRINS BERNHARDLAAN

2


A1

2 mogelijke locaties cluster van monofunctionele bedrijfsruimten

RGSTRAAT

N 0M

WESTENBU

MAANWEG

130

RA SATURNUSST

STRAAT

BROEKSLOOTKADE

E SW

TREKVLIET

ULU

MELKWEG

JUNOSTRAAT

10

S-

G

OE

T AA

WE

VERLENGDE REGULU

BR


EL

RIJSWIJKSE WEG

STATION HS

SCHENKVIADUCT

NG

STATIONSWEG

A12

WETERINGKADE

MONOFUNCTIONELE BEDRIJFSRUIMTE In het convenant bedrijven is vastgesteld dat in

cluster te ontwikkelen voor solitaire bedrijven

de Binckhorst ruimte moet zijn voor 20.000 m²

komt er ruimte vrij om te transformeren en

monofunctionele bedrijfsruimte. Monofunctioneel

intensiveren op de kavels waar deze bedrijven nu

vanwege de moeilijke menging met wonen door

zitten. Een cluster heeft verder het grote voordeel

milieuhinder zoals geluidshinder en dergelijke.

dat conflictsituaties met wonen zoveel mogelijk

Het merendeel van dit type bedrijven is moeilijk

kunnen worden beperkt.

stapelbaar (1-2 bouwlagen) en daarmee extensief in grondgebruik. Een uitzondering vormt wellicht

Twee locaties zijn geschikt voor het realiseren

het cluster onder de gezamenlijke noemer ‘Car

van een bedrijvencluster: het kwadrant aan de

Avenue’, een initiatief voor het samenbrengen

Saturnusstraat en de kavel naast Maison Kelder.

autogerelateerde bedrijven binnen een complex.

Het kwadrant Saturnusstraat is groot genoeg

Criteria voor vestiging van monofunctionele

om de totale 20.000m² uit het convenant te

bedrijfsruimte zijn onder andere

accommoderen, aangevuld met een substantiële

milieuhinderzonering, goede bereikbaarheid

hoeveelheid kantoren. De kavel naast Maison

en expeditie mogelijkheden, mogelijkheid

Kelder in de Trekvlietzone is te klein voor het

van clustering met andere gelijksoortige

volledige programma maar kan samen met

ondernemingen (netwerk, collectieve

een deel van het kwadrant Saturnusstraat voor

ondersteunende functies) en in enkele gevallen

monofunctionele bedrijvigheid aangewend

zichtbaarheid en presentatie.

worden.

Theoretisch zijn er twee mogelijkheden voor het

Op de volgende pagina wordt een

inpassen van de 20.000 m² uit het convenant:

voorbeelduitwerking getoond voor de inpassing

spreiding of clustering. Tegenover het mogelijk

van monofunctionele bedrijven op het kwadrant

aantrekkelijke perspectief van kleinschalige

Saturnusstraat in combinatie met de kavel naast

functiemenging die spreiding tot resultaat kan

Maison Kelder. Deze uitwerking is nog zeer

hebben zijn er forse nadelen. Het is moeilijk

schematisch en moet niet worden begrepen als

binnen een kleinkorrelige planontwikkeling,

uitgewerkt stedenbouwkundig plan.

soms zelfs kavelsgewijs, om aan het einde van de rit tot 20.000m² meter te komen. Ook schiet de traagheid van een dergelijke ontwikkeling N

zijn belangrijkste doel en voorbij: het scheppen van duidelijkheid voor ondernemers binnen de Binckhorst: een belangrijke voorwaarde voor bedrijfsvoering en het snel kunnen aanbieden van een toekomstbestendig vestigingsmilieu. Door binnen een overzichtelijke tijdsperiode een


131

Voorbeelduitwerking: combinatie van het kwadrant Saturnusstraat en de kavel naast Maison Kelder

132


Voorbeelduitwerking: combinatie van het kwadrant Saturnusstraat en de kavel naast Maison Kelder te realiseren ontstaat er enige lucht binnen het

over twee locaties. De Saturnusstraat en de kavel

kwadrant aan de Saturnusstraat. Dit komt ten

naast Maison Kelder. De locatie naast Maison

gunste van nieuw te realiseren kantoorprogramma

Kelder biedt ruimte aan 7.000m² monofunctioneel

en eventueel woonprogramma op deze locatie.

in twee bouwlagen. De overige 13.000m² wordt

In dit schema wordt langs de Saturnusstraat, de

gerealiseerd binnen het kwadrant Saturnusstraat.

Melkwegstraat en langs de Zonweg een schil van

De locatie naast Maison Kelder leent zich goed

kantoren in acht bouwlagen gerealiseerd. In het

voor monofunctionele bedrijfsruimte doordat

hart van het ‘superblok’ aan de Saturnusstraat

deze kavel aan twee zijden wordt begrensd

worden, rondom een centraal gelegen

door bestaande bedrijven: Maison Kelder aan de

expeditiehof, de monofunctionele bedrijven

oostzijde en de Bincktwins aan de Noordzijde.

gerealiseerd. Een deel hiervan dient te worden

Door op deze locatie een substantieel deel van

gerealiseerd in twee bouwlagen in de vorm van

het programma monofunctionele bedrijfsruimte

een bedrijfsverzamelgebouw.

VOORBEELDUITWERKING

De 20.000 m² uit het convenant wordt gespreid


133

Automotive Centre of Excellence, Melbourne

Binckhorst, Den Haag

Citroen garage, Amsterdam

(boven en onder) Hotel Industriel Pantin, Parijs

134


(boven en onder) bedrijfsgebouw ‘De Nieuwe Vaart’ Amsterdam met slimme parkeeroplossing


135

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

STATIONSWEG

A12

WETERINGKADE

TREKVLIETPLEIN

RIJSWIJKSE WEG

SPOORSTRAAT

UW

W AT E

RI

NIE OR A STR

POOLSTERSTRAAT

AT

NEHERKADE

S-

H SC US M VA N

WEGASTRAAT

N

URANUSS TRAAT

BINCKHORSTLAAN

T AA

AA SEB HT

VERLENGDE REGULU

G

-

EG

WE

EN

IUSW

R EC UT

CU R

2-

STR EK

A1

MER

O BR

VA N

PO

DE

ES

GOUDRIAANKADE

R EG

RIJSWIJKSEWE

G

ZONWEG

PRINS BERNHARDLAAN


2


RGSTRAAT

publiekstrekker in bestaand gebouw publiekstrekker in nieuw gebouw (positie indicatief)

A1

WESTENBU

Publiekstrekkers STRAAT HEESWIJK

136

G

JUPITERKADE

MAANWEG

N 0M

E SW

TREKVLIET

ULU

AT

STRAAT

BROEKSLOOTKADE

RA SATURNUSST

MELKWEG

JUNOSTRAAT

10


EL

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

NG

STATION HS

SCHENKVIADUCT

PUBLIEKSTREKKER Bij een publiekstrekker wordt gedacht aan een

Gedurende de ontwikkeling van Nieuw Binckhorst

stedelijke, publieke voorziening op landelijk

moet er eigenlijk ieder moment in de tijd

niveau in het centrale deel van Binckhorst, sterk

ruimte kunnen worden geboden voor dergelijke

verbonden met de stad Den Haag. Het realiseren

programma’s. Vestigingscriteria hiervoor zijn een

van publiekstrekkers is vanwege het veelal

goede bereikbaarheid met openbaar vervoer,

maatschappelijke of culturele programma moeilijk

een goede zichtbaarheid van de hoofdstructuur

te voorspellen. Voorbeelden zijn een mediatheek,

en bij voorkeur situering aan de hoofd openbare

forum, museum, een vrijetijdsfunctie bij het

ruimtestructuur, zoals de Binckhorstlaan en het

park, concerthal of operahuis. Het actief naar

park. Meerdere gebouwtypen zijn denkbaar.

de Binckhorst halen van bijzondere stedelijke

Afhankelijk van het programma kan gedacht

voorzieningen doet recht aan de nieuwe betekenis

worden aan de bestaande bijzondere te

van deze wijk op stedelijke schaal.

handhaven gebouwen. In de kaart is aangegeven wat de specifieke ruimtelijke kwaliteiten zijn voor de afzonderlijke locaties.

Voorbeelduitwerking van een mogelijke publiekstrekker aan het park

N


137

Centre Pompidou Parijs Carré d’Art, Nimes

138


(links en rechts) Spiral Building, Tokio

MoMa New York Mediatheek, Barking London


139

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

STATIONSWEG

A12

WETERINGKADE

SPOORSTRAAT

TREKVLIETPLEIN

RIJSWIJKSE WEG

UW

W AT E

RI

NIE OR

VA N

PO

DE

ES A STR


AT

NEHERKADE

EG

BINCKHORSTLAAN

EN H SC US M VA N

N

WEGASTRAAT

R EG

RIJSWIJKSEWE

G

ZONWEG


2

STRAAT HEESWIJK

140


RGSTRAAT

zoeklocatie bestaand gebouw

A1

WESTENBU

zoeklocatie nieuwbouw

Zoeklocaties Convenience Center

G

PRINS BERNHARDLAAN MAANWEG

N 0M

E SW

TREKVLIET

ULU

JUPITERKADE

AT

STRAAT

BROEKSLOOTKADE

RA SATURNUSST

MELKWEG

JUNOSTRAAT

10

AA SEB HT

TR KS

S-

G

OE

URANUSS TRAAT

WE


R EC UT

IUSW

2-

CU R

A1

MER

BR


EL

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

NG

STATION HS

SCHENKVIADUCT

CONVENIENCE CENTER Een clustering van gemakswinkels voor

aan 3.000 m² winkelvloer oppervlak gericht op

boodschappen, non-food, horeca en diensten

basisbehoeften, met een service-supermarkt,

wordt ook wel aangeduid als Convenience

drogist, slijterij, verszaken, kapper, stomerij, en

Center. Het programma voor een dergelijk

zorgpunt. In de tweede fase komt daar nog eens

wijkwinkelcentrum is voor de gehele Binckhorst

4.000 m² winkelvloer bij. Dit betreft de periode na

vastgesteld op 7.000m² bruto vloeroppervlak aan

2020 en zal de komende decennia naar actuele

retail (bron WPM). Criteria voor vestiging zijn

inzichten moeten worden bijgesteld.

allereerst een goede bereikbaarheid per auto, openbaar vervoer en langzaam verkeer. Goede en

Als locatie voor het Convenience Center is

herkenbare parkeerfaciliteiten zijn noodzakelijk,

gekozen voor het hart van Binckhorst Zuid aan

binnen de stedelijke context van de Binckhorst

de kruising Zonweg Binckhorstlaan nabij de

waarschijnlijk alleen inpasbaar in gebouwde vorm.

RandstadRail halte. Het ruimtebeslag van het

Een goede zichtbaarheid en centrale positie in het

Convenience Center is zodanig groot dat het

stedelijk veld dragen bij aan de vindbaarheid en

over de begane grond van meerdere gebouwen

een optimaal gebruik.

verdeeld zal worden. Het grootste deel zal op maaiveld gerealiseerd worden met een klein deel

N

De locatie moet geschikt zijn om mee te

mogelijk op verdieping. Door de voorzieningen in

kunnen groeien met de toenemende behoefte

de plint aan de Binckhorstlaan te situeren wordt

aan dagelijkse voorzieningen tijdens de groei

een aantal zaken gecombineerd: ten eerste is

van de Binckhorst. Dit kan betekenen dat het

het centrum zichtbaar aan de hoofdstructuur,

Convenience Center tijdelijk in een bestaand

anderzijds is het een goede invulling van de plint,

gebouw gehuisvest kan worden of tijdelijk

die vanwege geluidhinder in de eerste bouwlagen

ander gebruik van winkelmeters geaccepteerd

alleen niet milieuhinder-gevoelige functies mag

moet worden. In de eerste fase wordt gedacht

bevatten (Bestemmingsplan Binckhorst Zuid).

Het Convenience Center zal met name als wijkwinkelcentrum fungeren. 10.000m² (conform het bestemmingsplan) is hierbij de bovengrens, afhankelijk van trends, ontwikkelingen in de omgeving en uiteindelijke dichtheid in Nieuw Binckhorst In het geval van een directe aansluiting van Binckhorst Zuid aan de tunnel van de Rotterdamsebaan heeft het Convenience Center een centralere positie in de stad en kan qua profiel en programma hierop inspelen. Convenience Center in de plint, verspreid over meerdere gebouwen


141

Shaftsbury Place, London: sociale woningbouw boven een supermarkt met cafe en bibliotheek. Perkeren is geintegreerd. Winkelcentrum Brazilie, Amsterdam: alles op 1 laag in een oude loods

142

Entrepotgebouw, Rotterdam


Wonen boven winkels in Haarlem


143

144



145

146



147

148



149

150



151

152



153

154



155

156



157

158

3


RUIMTELIJKE ONTWIKKELINGSSTRATEGIE

DEEL A | H3 - RUIMTELIJKE ONTWIKKELINGSSTRATEGIE |

159

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

SPOORSTRAAT

TREKVLIETPLEIN

EL

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

VA N

DE

W AT E

RI

NG

RIJSWIJKSE WEG

STATION HS

SCHENKVIADUCT


STATIONSWEG

A12

WETERINGKADE


BR

TR KS OE

T AA

CU R

IUSW

EG

URANUSS TRAAT

VA N

WEGASTRAAT

A12

M

US

SC

H

EN

-

MER

TRE -U

BINCKHORSTLAAN

NEHERKADE

G

TREKVLIET

E SW G

RA SATURNUSST

AT

JUPITERKADE

PRINS BERNHARDLAAN


2


STRAAT HEESWIJK

Vele eigendommen, vele initiatieven

RGSTRAAT

N 0M

A1

WESTENBU

MAANWEG

160

N

RIJSWIJKSEWE

ULU

BROEKSLOOTKADE

A BA TSE

R EG

JUNOSTRAAT

10

CH

ZONWEG

1. RAAMWERK De Binckhorst is stoer, ondernemend en uitdagend.

Het Integraal Ontwikkelingsplan is een

Het Binckhorstgevoel zit in de ondernemers, én in

raamwerkplan. Het uitwerken van de

de gebouwen en de publieke ruimte. De Binckhorst

hoofdstructuur is pregnant gezien de nabije

kent sterke, zeer verschillende ensembles als de

verkeerskundige ontwikkelingen en de impact

KPN en het creatieve bedrijfsverzamelgebouw de

op het ruimtebeslag van de wegenstructuur.

CabFab, die allebei goed matchen met het beoogde

Het raamwerk biedt zekerheid en vormt de

karakter van Nieuw Binckhorst. Enkele gebouwen

hoofdstructuur van het plan. Deze kent haar

zijn weliswaar niet mooi, soms zelfs lelijk maar

eigen fasering ingegeven door bouwlogistiek en

simpelweg nog niet toe aan vernieuwing. Ook zijn

volgordelijkheid van de aanleg. De positie van het

er in onbruik geraakte gebouwen of gebouwen

park en de vastgestelde oppervlakte hiervan van 16

met momenteel een te hinderlijke functie voor een

ha staat eveneens vast.

woonomgeving die wel de moeite waard zijn om te handhaven. De Escherhal is een mooi voorbeeld

De Binckhorst is geen statisch gegeven, geen

van het laatste. Sommige gebouwen horen gewoon

tabula rasa waar zomaar alles kan. Omgedraaid,

bij de Binckhorst. De starterspanden aan de

de Binckhorst in de huidige vorm is een gegeven,

Komeetweg en Orionweg zijn kenmerkend voor de

een vertrekpunt voor herontwikkeling. Er gebeurt

vroege fase van de ontwikkeling van de Binckhorst.

nu al van alles in de Binckhorst. Initiatieven als

Er moet een goede balans worden gevonden

de nieuwbouw voor Repro- van de Kamp, Hizkia

tussen behoud en vernieuwing. Een stedelijk

van Kralingen, Car Avenue enzovoort. Het IOP

transformatiegebied waar alle authenticiteit

dient als voedingsbodem voor deze initiatieven.

met de sloophamer uit de stadsplattegrond is

In 2008 is het convenant bedrijven afgesloten,

verwijderd kent uiteindelijk weinig bezieling

met onder andere afspraken over samenwerking

meer. Er moet natuurlijk wel een haalbaar plan

tijdens de transformatie van de Binckhorst. De

zijn. Ontwikkeling over een lange termijn geeft

gefaseerde aanpak, soms kavelgewijs en soms

de mogelijkheid de keuze van sloop van bepaalde

per deelgebied biedt voor de toekomst ruimte

gebouwen uit te stellen of op termijn opnieuw te

om de samenspraak verder uit te werken. Per

bezien.

deelgebied/project worden bestaande bedrijven en andere stakeholders betrokken bij de uiwerking en invulling. De Binckhorst biedt ook in de toekomst ruimte voor bedrijven, maar dan wel binnen de

N

gewenste kwaliteitsambities. Duidelijkheid over de fasering is noodzakelijk: bedrijven willen weten waaraan zij aan toe zijn om investeringsplannen te kunnen maken dan wel te verhuizen.


161

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

TREKVLIETPLEIN

SPOORSTRAAT

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

UW

W AT E

RI

NIE OR AT

EG

SC US M

AA SEB HT

VA N

WEGASTRAAT

R EC UT

H

URANUSS TRAAT*

BINCKHORSTLAAN

-

IUSW

2-

EN

T AA

CU R

A1

BR

A STR

POOLSTERSTRAAT MER

TR KS OE

VA N

PO

DE

ES


N R EG

RIJSWIJKSEWE

G

ZONWEG

E SW G

TREKVLIET

ULU

AT

STRAAT

BROEKSLOOTKADE

RA SATURNUSST

MELKWEG

JUNOSTRAAT

JUPITERKADE

PRINS BERNHARDLAAN

STRAAT HEESWIJK


2


* Het Cendrisgebouw is in de financiële berekeningen opgenomen als te verwerven.

RGSTRAAT

Te behouden gebouwen

A1

WESTENBU

MAANWEG N 10 0M

162


EL

RIJSWIJKSE WEG

STATION HS

SCHENKVIADUCT

NG

STATIONSWEG

A12

WETERINGKADE

2. PROGRAMMA Wonen, werken, uitgaan, winkelen en cultuur. Dit zijn de functies die van Nieuw Binckhorst het gewenste ondernemende en stedelijke gebied met internationale allure gaan maken. Het programma in de diverse plangebieden van Nieuw Binckhorst is flexibel en biedt ruimte om in te spelen op marktontwikkelingen en maatschappelijke en economische veranderingen en kansen voor specifieke functies. Mix van programma is essentieel voor het ontwikkelen van stedelijkheid. Binckhorst heeft de ambitie om ‘mixed-use’ op alle schaalniveaus toe te passen. Binnen deelgebieden, maar ook binnen complexen en gebouwen. Waar mogelijk vindt menging met stadsgebonden bedrijvigheid plaats. De gewenste stedelijkheid wordt bevorderd door driedimensionaal te ontwerpen: dubbel grondgebruik, wonen boven werken, verhoogd maaiveld, zogeheten hypergebouwen en bijvoorbeeld ondergrondse verbindingen. Al het parkeren gebeurd in principe in gebouwde voorzieningen. Het totale nieuwbouwprogramma voor Nieuw Binckhorst bevat 7.164 woningen, en 455.703 m² BVO overig programma. Het nieuwbouwprogramma is als volgt over Noord en Zuid Binckhorst verdeeld:

N

Programma

Woningen

Overig (m²)

Noord Zuid Totaal

3.312 3.852 7.164

235.500 220.203 455.703


163

Het kaartbeeld geeft in hoofdlijnen weer hoe de verschillende programma’s over Binckhorst Zuid zijn verdeeld. Deze verdeling is in nauwe samenhang met de ontwikkeling van het bestemmingsplan tot stand gekomen. Daarbij hebben diverse optimalisatiestudies eveneens een rol gespeeld. Roze: Binckhorstlaan, twee lagen niet-wonen in de plint, overige lagen wonen. Bruin: “KPN-wereld”, 20% wonen + 80% niet-wonen. Rood: 100% niet-wonen, ten behoeve van publieksfuncties aan het Park. Geel: alle overige niet benoemde zones, 94% wonen en 6% niet-wonen. Dit percentage voor deze overige zones is gevonden middels ‘doelzoeken’ om de totale verhouding wonen en niet-wonen voor totaal Binckhorst Zuid te houden op 70% wonen en 30% niet-wonen.

164


Programma Binckhorst Zuid Vanwege de noodzaak een verfijndere faserings-

In de fase vooruitlopend op het IOP zijn voor

en ontwikkelingsstrategie voor Binckhorst Zuid

Binckhorst Zuid de massa’s scherp tegen het licht

op te stellen, is er voor gekozen de voormalige

gehouden, op een aantal punten geoptimaliseerd

18 deelgebieden in Zuid op te splitsen in kleinere

en is er verkend wat de programmatische rek

eenheden, genaamd bouwstenen. Er zijn in totaal

is. Dit heeft geleid tot een herdefinitie van de

84 bouwstenen in Zuid gevormd, die zijn ontstaan

bouwmassa. In het kader van het IOP is nader

op basis van enkelvoudige of samengevoegde

gestudeerd op de bouwblokken die direct grenzen

kadastrale grenzen.

aan de hoofdstructuur (o.a. de Binckhorstlaan). Dat heeft opnieuw een aantal aanpassingen van

Voor Binckhorst Zuid is gestudeerd op de

de bouwmassa voor Binckhorst Zuid opgeleverd.

bouwmassa en de verdeling daarvan over de

De massastudie is en blijft indicatief van aard en

bouwstenen. De massastudie en het daarmee

heeft daarmee nadrukkelijk niet de status van

samenhangende programma vindt haar oorsprong

deelplanuitwerking. In de vervolgfase geeft deze

in de proefverkaveling van het Masterplan Nieuw

massastudie globaal richting aan de programma’s

Binckhorst. De proefverkaveling geeft globaal de

voor de verschillende deelgebieden. De massastudie

stedenbouwkundige intenties weer van het plan,

past binnen de programmatische kaders die het

zonder dat het een deelplanuitwerking betreft.

bestemmingsplan voor Binckhorst Zuid stelt.

Programmatische kaders Bestemmingsplan Zuid (2009) en massastudie Binckhorst Zuid Specifieke functies

Kantoren Bedrijfsruimte Detailhandel PDV Dienstverlening Horeca Hotels en pensions culturele voorzieningen maatschappelijke voorzieningen sportvoorzieningen

Max. programma m² BVO Bestemmingsplan Zuid

‘massastudie’ Binckhorst Zuid m² BVO

72.370 66.000 10.000 12.500 2.500 2.500 9.500 33.500 21.500 29.000

Totaal niet-wonen:

259.370 m²

220.203 m² *

Woningen

4.327 (stuks)

3.852 (stuks)

*onderverdeling volgt in nadere uitwerking


165

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

SPOORSTRAAT

TREKVLIETPLEIN

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

NG

NIE

7

UW OR A STR

POOLSTERSTRAAT

AT

NEHERKADE

A1

IUSW

EG

A WA ZEG

EN M VA N

3 WEGASTRAAT

G RIJSWIJKSEWE

G

TREKVLIET

E SW

AT

ULU

A STR

R EG

4

1

RA SATURNUSST

AT


2

Deelgebieden die in samenhang moeten worden ontwikkeld

RGSTRAAT

N 0M

A1

MAANWEG


5

6

STRAAT

JUPITERKADE

MELKWEG

BROEKSLOOTKADE

166

RD

ZONWEG

JUNOSTRAAT

10

S-

N VA

US

SC

H

TR KS

URANUSS TRAAT

VERLENGDE REGULU

2

G

OE

T AA

WE

3

BINCKHORSTLAAN

CU R

2

MER

BR

VA N

PO

DE

ES

GOUDRIAANKADE


EL

8

RI

RIJSWIJKSE WEG

STATION HS

SCHENKVIADUCT

W AT E

STATIONSWEG

A12

WETERINGKADE

3. DEELGEBIEDEN Het raamwerk vormt de basis voor de

De deelgebieden onderscheiden zich van elkaar

ontwikkeling van de Binckhorst. Daarbinnen zijn

door hun karakter. De verschillende karakters

deelgebieden te onderscheiden die in samenhang

in de huidige situatie laten zich vrij eenvoudig

ontwikkeld moeten worden. De deelgebieden zijn

vertalen naar deelgebieden met bijbehorende

flexibel te transformeren. Per gebied kan worden

doelgroepen. Tijdens de ontwikkeling van Nieuw

gekozen voor een kavelgewijze ontwikkeling

Binckhorst zal aan alle deelgebieden tegelijkertijd

door zelfrealisatoren, een meer integrale

gewerkt gaan worden. Het is daarom van belang

gebiedsontwikkeling of combinaties van beiden.

de beoogde karakters van de deelgebieden verder

De eigendomsituatie kan leidend zijn voor de

uit te werken en nauwkeurig te omschrijven

strategie maar ook de wens om op sommige

in stedenbouwkundige deelplannen en

locaties echt iets te kunnen veranderen.

uitwerkingsplannen.

Nieuw Binckhorst wordt aantrekkelijk voor een brede, maar tegelijk specifieke, doelgroep

Binckhorst zuid is onder te verdelen in de

bewoners: de mondiale burger, die actief

Trekvlietzone, de Binckhorstlaan, het park,

en met een brede blik in de samenleving

de havenbekkens, de Maanweg en de A12

staat. Mensen die nieuwsgierig zijn naar

zone. Binckhorst Noord is te verdelen in het

andere culturen, maar ook naar hun buren.

noordwestelijk kwadrant en het noordoostelijk

Maatschappelijk geëngageerde mensen met

kwadrant. De deelgebieden zijn niet scherp

een ondernemende instelling. Daarmee spreekt

te begrenzen, er is altijd een relatie met de

Nieuw Binckhorst mensen uit alle lagen van de

aangrenzende deelgebieden. Het meest pregnant

bevolking aan. Het woningbouwprogramma

is dit bij het deelgebied Binckhorstlaan dat de

voor de Binckhorst omvat 80% appartementen

meeste delen aansnijdt. Per deelgebied is globaal

en 20% grondgebonden woningen. 30% van

aangegeven wat de kansen en beoogde sferen

de woningen zal in de sociale huursector

zouden kunnen zijn.

zijn, dit zullen waarschijnlijk appartementen worden. Bij appartementen wordt voornamelijk gedacht aan één- en tweepersoons huishoudens in verschillende leeftijdsgroepen en met verschillende koopkracht. Bij grondgebonden woningen wordt in hoofdzaak gedacht aan N

stedelijk georiënteerde gezinnen.


167

BINCKHORST ZUID 1. Trekvlietzone

3. Het park

De Trekvlietzone loopt voorop in de fasering. Een

De randen van het park bieden een bijzondere

gebied met twee gezichten, de Binckhorstlaan en

vestigingskwaliteit voor hoogwaardig wonen en

de Trekvliet. Relatief geïsoleerde ligging leent zich

werken. De parkrand kan kavelsgewijs tot stand

goed voor comfortabel en compact stadswonen

gebracht worden. Rond de parkkamers ontstaan

aan het water in herenhuisachtige typen. Diepe

intieme woonmilieus. De bebouwing wordt hier

percelenstructuur van Binckhorstlaan tot aan

opgevat als grote bouwblokken die een omlijsting

de Trekvliet is natuurlijk het uitgangspunt voor

van groen vormen. De kwaliteit van de woningen

ontwikkeling. Dit deel van Binckhorst zuid

langs het park wordt bepaald door de kwaliteit

kan daarom worden ontwikkeld tot een goede

van het Binckhorstpark waaraan de woningen

woonlocatie voor gezinnen. De doelgroep

zullen grenzen. In de appartementengebouwen is

voor deze locatie bestaat uit het modale en

niet alleen ruimte voor de één- en tweepersoons -

bovenmodale gezin. De gewenste stedelijkheid

huishoudens (moderne en postmoderne ouderen),

van Binckhorst Zuid wordt bevorderd door

maar ook voor gezinnen met kinderen. De

dubbel grondgebruik, wonen boven werken,

doelgroepen voor deze woningen zijn sterk gericht

verhoogd maaiveld en bijvoorbeeld ondergrondse

op de voorzieningen van de stad.

verbindingen. Belangrijk voor deze stedelijke gezinnen is voldoende aanwezigheid van

4. De havenbekkens

gezinsgerichte voorzieningen en een voor kind en

Dé Binckhorst-identiteit komt tot uitdrukking in

gezin prettige openbare ruimte. De architectuur

het stelsel van stoere, openbaar toegankelijke

moet een eigen identiteit kunnen bieden tot op

kades, met een stenige sfeer. Langs deze kades zijn

het niveau van de afzonderlijke gevels. Al het

kansen voor een beschut hoogwaardig woon-

parkeren gebeurt zo veel mogelijk in gebouwde

werkmilieu met de CabFab als bijzonderheid. Rond

voorzieningen.

de havenbekkens zal een deelgebied ontstaan met een dynamisch karakter. In aansluiting op de reeds

2. Binckhorstlaan

bestaande CabFab zal, naast woningen, ook ruimte

De Binckhorstlaan is een compositorische opgave.

worden geboden aan bedrijfsruimte, aan horeca

Beperkingen vanuit bestemmingsplan scheppen

op de kades van de havens, en aan kleinschalige

de kans om een goede en continue stadsboulevard

winkels. De doelgroep voor dit deelgebied zal

te realiseren. Een mooie locatie voor mensen die

bestaan uit een relatief jong publiek dat er voor een

op zoek zijn naar een dynamische locatie waar

deel ook werkt en een zekere pioniersmentaliteit

altijd iets is te beleven.

heeft. Het sociale segment van de woningen zet de creatieve, vernieuwende toon voor heel Nieuw Binckhorst. De architectuur moet aansluiten bij de deels te behouden- creatieve en scheppende kracht van de industriële en stoere bedrijfsgebouwen.

168


BINCKHORST NOORD 5. De Maanweg

Ook deze zone bestaat uit deelgebieden die

Wanneer de Maanweg minder druk wordt, zal

in de toekomst nader worden uitgewerkt. De

het leefklimaat voor het wonen verbeteren.

woningen in het noorden van Nieuw Binckhorst

Het wonen krijgt de kwaliteit van groensingel

komen in een dynamisch, hoogstedelijk milieu,

aan de ene kant en havenbekken aan de andere

met een aantrekkelijke openbare ruimte, 24-uurs

kant. Qua sfeer zal het gaan aansluiten bij het

economie, hoogbouw, verticale en horizontale

groenstedelijke Leidschendam-Voorburg. Het

functiemenging en grootstedelijke functies.

deelgebied tussen het water van het Havengebied

Hier is de signatuur van Nieuw Binckhorst

en het groen van Voorburg kan worden ontwikkeld

als Randstedelijke toplocatie het best te zien.

tot een exclusief stedelijk woonmilieu. Hier kan

Doelgroepen: hoogmobiele, internationaal

een residentieel woongebied worden gecreëerd

georiënteerde mensen met of zonder kinderen die

met appartementenwoningen in het duurdere

de wereld als hun werkveld hebben en Binckhorst

segment. De doelgroepen voor deze woningen

als gewaardeerde thuisbasis. Wat deze bewoners

zijn gevorderd in hun woon- en leefcarrière: zij

van Nieuw Binckhorst met elkaar gemeen hebben

accepteren minder risico’s en verlangen meer

is dat zij grootstedelijke voorzieningen binnen

comfort en voorzieningen. Het worden ruime,

handbereik willen hebben.

statusbevestigende en luxueuze woningen in een bijbehorende groene woonomgeving.

7. Binckhorst noordoost kwadrant Blokkenstad met stedelijke mix op verhoogd

6. A12 zone

maaiveld, over het railemplacement.

Afmaken van blokkenstructuur die is ingezet

Grootschalige opgave met integrale parkeer- en

door KPN. Structureel wonen toevoegen, vooral

maaiveldoplossingen. Gezicht naar nationale

langs Melkwegstraat, om een meer gemengd

infrastructuur.

karakter te krijgen. De kantorenlocatie Maanplein/ Regulusweg blijft gehandhaafd en wordt apart

8. Binckhorst noordwest kwadrant

als kantoorgebied bestemd. Ook enkele solitaire

Blokkenstad met grootste potentie voor

kantoorpanden langs de Binckhorstlaan zullen

hoogstedelijke dichtheid en functiemenging door

gehandhaafd blijven. In de eerste tien jaar van de

nabijheid van stad, station Hollands Spoor en

transformatie zal kantoorbebouwing verrijzen als

Trekvliet. Kwaliteit Vlietzone inzetten.

afronding van het kantorencluster Maanplein/ Regulusweg. Ter hoogte van de Wegastraat zullen enkele grotere kantoorgebouwen kunnen worden gerealiseerd die ook mede dienen als afschermende werking voor spoor- en weglawaai.


169

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

STATIONSWEG

A12

WETERINGKADE

TREKVLIETPLEIN

RIJSWIJKSE WEG

SPOORSTRAAT

VA N

DE

W AT E

RI

NG

EL

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

GOUDRIAANKADE

T AA

SC US M

ZONWEG

CH A BA TSE

E SW

N

ULU

TREKVLIET

R EG

RIJSWIJKSEWE

TRE -U

G

VA N

WEGASTRAAT

A12

BINCKHORSTLAAN

BR

TR KS OE

H

EN

-

NEHERKADE

G

RA SATURNUSST

AT

PRINS BERNHARDLAAN

BROEKSLOOTKADE

2012/2013 2014 2015


STRAAT HEESWIJK

N 0M


RGSTRAAT

10

2

Eerste fase

A1

WESTENBU

MAANWEG

170


STATION HS

SCHENKVIADUCT

4. FASERING Nieuw Binckhorst wordt komende twee

de Rotterdamsebaan (aanleg Verlengde

decennia gefaseerd ontwikkeld. Gelet op de nog

Regulusweg) en ruimtelijk aansluiten op de

op te stellen uitwerkingsplannen en te volgen

realisatie van de Rotterdamsebaan;

procedures, wordt de vroegste start van de bouw

•

Aansluiten bij het inmiddels verworven eigendom van gemeente en

voorzien vanaf medio 2012.

Gebiedsonderneming i.o.; De planfasering Nieuw Binckhorst heeft de

•

van de posities van stakeholders door het

navolgende uitgangspunten: •

Overeenstemmen met de afspraken die gemaakt zijn in het convenant met de zittende

•

stimuleren van strategische zelfrealisatie; •

Entameren van projecten die essentieel

bedrijven.

bijdragen aan de ambities van Nieuw

Aansluiten bij de startmotorfunctie die

Binckhorst;

de aanleg van de Rotterdamsebaan voor

N

Niet alles zelf willen doen, maar uitnutten

•

Rekening houden in de volgorde van de

de Binckhorst zal hebben, d.w.z. in de

ontwikkeling met het nu nog beperkt

eerste fase doen wat noodzakelijk is voor

beschikbaar zijn van dekkingsmiddelen

Eerste fase (2012-2015): • Vroegste start woningbouw medio 2012 • Doen wat noodzakelijk is voor de Rotterdamsebaan • Aansluiten bij eigendom GO/Gemeente • Uitnutten posities stakeholders door stimuleren strategische zelfrealisatie • Integrale gebiedsontwikkeling rond Fokkerterminal • Beperken behoefte aan (gemeentelijke) dekkingsmiddelen • Geen subsidie noodzaak voor 2014 • Entameren projecten die Nieuw Binckhorst belichamen


171

De fasering voor Binckhorst Zuid kent meerdere

de orde komen zijn ondermeer het gebied

stappen. De eerste fase is nader gespecificeerd.

rondom de Fokkerterminal, het tracé van de

Fase 1 behelst de gebieden waarbij de start bouw

Verlengde Regulusweg en een eerste fase van

is voorzien in de periode 2012 tot en met 2015.

het Binckhorstpark. Daarnaast is in de eerste

Hierna wordt de rest van de gebieden van

fase ontwikkeling door marktpartijen voorzien

Binckhorst Zuid gerealiseerd. Binckhorst

(stakeholders). In fase 1 zullen circa 1.500

noord wordt na de voltooiing van Binckhorst

woningen en 60.000 m² BVO overige functies

Zuid gerealiseerd, ruim 10 jaar na de start

worden gerealiseerd.

van fase 1. Gebieden die in de eerste fase aan

Eerste fase: 2012-2015

172

Tweede fase: 2016-2017


Vervolg Binckhorst Zuid: 2018 en later

Vervolg Binckhorst Noord: 2021 en later


173

STATION CS

PLEIN

SPU I

AMSTERDA

MSE VEER

KADE JULIANA VA

N STOLBERG

LAAN

SPOORSTRAAT

TREKVLIETPLEIN

AA

N

VAN ALPHENSTRAAT

UW

W AT E

RI

NIE OR A STR

POOLSTERSTRAAT

AT

NEHERKADE IUSW

EG

URANUSS TRAAT

SC US M VA N

WEGASTRAAT

A12

BINCKHORSTLAAN

BR

T AA

CU R

H

EN

-

MER

TR KS OE

G

TREKVLIET

G

RIJSWIJKSEWE

N

E SW

A BA TSE

JUPITERKADE

PRINS BERNHARDLAAN

A1 2


RGSTRAAT


WESTENBU

N 0M

Locaties voor de eerte vier katalysatorprojecten

174

ULU

AT

MAANWEG

10

CH

RA SATURNUSST

R EG

STRAAT

JUNOSTRAAT

TRE -U

MELKWEG

ZONWEG

BROEKSLOOTKADE

VA N

PO

DE

ES

GOUDRIAANKADE


EL

RIJSWIJKSE WEG

STATION HS

SCHENKVIADUCT

NG

STATIONSWEG

A12

WETERINGKADE

5. KATALYSATOREN Katalysatoren zijn motoren voor de vernieuwing. Publiekstrekkers in de vorm van stedelijke publieke voorzieningen in het centrale deel van de Binckhorst kunnen deze rol vervullen. Katalysatorprojecten versnellen de ontwikkelingen van de Binckhorst en doen dienst als referentieproject voor het Rijk. Een viertal suggesties zijn gedaan voor mogelijke katalysatorprojecten: de CabFab, omgeving Fokkerschool, de eerste fase park en de starterspanden tussen de Orionstraat en Komeetweg. De eerste twee projecten zijn, in de huidige vorm, momenteel al als katalysator aan te merken. Ze hebben de potentie om de Binckhorst op de kaart te zetten door een bijzondere architectonische ingreep die ingaat op de reeds aanwezige uitzonderlijke kwaliteit van het gebouw. De twee laatste projecten kunnen relatief zeer snel worden gerealiseerd. De voorstellen voor de katalysatoren dienen ter inspiratie en geven een verkenning van de mogelijkheden. Ze vergen nog verder onderzoek.

N


175

CABFAB HOTEL

176

Na 10 jaar leegstand is de Caballero

vleugel. Het spectaculair zwevende hotel maakt

Fabriek succesvol verbouwd tot een

de CabFab zichtbaar vanaf de Binckhorstlaan en

bedrijfsverzamelgebouw voor innovatieve

Zonweg. Op de begane grond zijn de lobby en de

creatieve of culturele ondernemingen. De

meest publieke functies gesitueerd. Het hotel

CabFab is momenteel al een katalysator voor

blaast nieuw leven in de voormalige hoofdentree

de vernieuwing van de Binckhorst. Er zijn

van de Caballero Fabriek. Het CabFab Hotel

goede kansen voor doorgroei. De CabFab werkt

verstevigt de positie van de horeca in het ketelhuis

als een magneet voor andere programma’s.

en voegt interessante programma’s toe aan het

Tijdelijk verblijf op een plek waar permanent

ensemble van de voormalige fabriek zoals een

wonen binnen de huidige hindercirkels nog niet

fitnessruimte. Voor veel (inter)nationale gasten

mogelijk is. In de Zuidvleugel zijn Hotel New

wordt het CabFab hotel een eerste ontmoeting met

York en Villa Augustus (Dordrecht) inspirerende

Den Haag. Jong, gedurfd, creatief, ondernemend

voorbeelden. Meeliftend in de mondiale trend

en stoer. Er wordt echt iets toegevoegd aan de

zien we kansen voor een designhotel. Niet à la

stad complementair aan de gevestigde orde aan

carte maar authentiek: profiterend van de sfeer en

de noordzijde van het spoor. De verbinding met de

de ruimtelijke mogelijkheden van de voormalige

Haagse binnenstad wordt in de toekomst verzekerd

sigarettenfabriek. Aan de CabFab wordt iets

door de RandstadRail. Op de kortere termijn gaat er

eigentijds toegevoegd bovenop de westelijke

een watertaxi van de CabFab naar het centrum.


principeschema

positie eindfase

VOORBEELDUITWERKING

positie begin: katalysator voor de vernieuwing


177

ANTHONY FOKKERSCHOOL Met glazen raampartijen, een grote overspannen

gebouw is te zoeken in het verlengen en

lichte middenruimte en verfijnde detaillering is

verhogen van de bestaande klaslokalen. Door

de Anthony Fokkerschool een mooi voorbeeld van

de Anthony Fokkerschool te verlengen en op

de nieuwe zakelijkheid. Onlangs is de school voor

te nemen in een stadsblok komt het geheel als

luchtvaarttechniek gerenoveerd en aangewend

het ware aan de Trekvliet te liggen. Een nieuw

als evenementenhal. De aan de hal liggende

havenbekken midden in het blok zorgt voor licht

klaslokalen zijn in gebruik als bedrijfsunits. Om

en transparantie. De openslaande deuren van

als katalysator te dienen is de huidige functie als

de hal openen zich aan een hof dat doorloopt

evenementenhal wellicht te bescheiden. De hal

tot aan de Trekvliet. De bijzondere sfeer van de

is te klein om een stedelijke betekenis te hebben.

grote hal komt in de nieuwe architectuur tot

Meer ‘des Binckhorsts’ is het terugbrengen van

uitdrukking. Lichte metalen gevels en zichtbare

een publieke functie in het gebouw zoals een

spanten en constructiedetails doen recht aan

ROC, een functie waarvoor de fysieke structuur

de oorspronkelijke functie van de school. De

van het gebouw zich bij uitstek leent. De centrale

Anthony Fokkerschool, nu met de entree op enige

hal kan afgesloten worden van de omgeving

afstand van de Binckhorstlaan gelegen, krijgt een

en aanliggende klaslokalen om op bepaalde

gezicht aan de laan in de vorm van een horeca-

momenten dienst te doen als evenementenruimte.

gelegenheid.

De noodzakelijke schaalvergroting van het

178


principeschema

positie eindfase

VOORBEELDUITWERKING



179

INFOTAINER Zoals ieder bouwproject van formaat heeft Nieuw

ruig en stoer, net als de Binckhorst zelf. Openbare

Binckhorst een informatiecentrum nodig. Tegen

ruimte en gebouwde ruimte, binnen en buiten,

een decor van bouwkranen aan het haventje,

vloeit als het ware door elkaar heen. Als inspiratie

momenteel in gebruik als winterstalling voor

hierbij diende het Paviljoen van Mies van de Rohe

boten, is de Infotainer goed zichtbaar vanaf de

destijds voor de tijdelijkheid gebouwd voor de

Trekvlietbrug. De Infotainer is laagdrempelig en

wereld expo in Barcelona. De Infotainer herbergt

communicatief. De Infotainer informeert. Nieuwe

een zaaltje, expositieruimten en horeca. Het dak is

media worden aangewend ter verbeelding van

ingericht als vrij toegankelijk podium.

de dynamische geschiedenis van de Binckhorst

180

en van de overkoepelende ambities voor Nieuw

De planontwikkeling voor de Binckhorst heeft een

Binckhorst, de majeure plannen voor het park

lange adem. De locatie van het informatiecentrum

en de toekomstige verkeersstructuur. In de

komt pas laat in ontwikkeling. Pas in de

Infotainer wordt naast de stedenbouwkundige

laatste fase, als het park gerealiseerd is, wordt

plannen getoond wat er door de ondernemers en

heroverwogen de Infotainer in het nieuwe park op

entrepreneurs wordt geïnitieerd. Het is tevens het

te nemen als bijvoorbeeld horecapaviljoen, of dat

startpunt voor diverse excursies. De Infotainer is

het gebouw plaats maakt voor iets nieuws.


principeschema

positie eindfase: in het park

VOORBEELDUITWERKING



181

ORIONPANDEN

182

De starterspanden aan de Orionstraat zijn een

het kerngebied van de Binckhorst, gebeurt het.

mooi voorbeeld van de transparante prefab

Wellicht vooralsnog de ‘place to be’ voor kenners.

betonarchitectuur van begin jaren ‘50. De

In het hart van het werkgebied ligt een restaurant

starterspanden waren nooit bedoeld voor

met Michelin ster. Een galerie of wijnimporteur

de gevestigde orde, ze zijn destijds gebouwd

met proeflokaal. Met het accommoderen van

voor beginnende ondernemers. Door mogelijk

goede ideeën kan gelijk worden begonnen door

een deel van de starterspanden voor de lange

bijvoorbeeld een guerrilla-achtige strategie. Grijp

termijn te behouden, hopen we een nieuwe

je kans als deze voorbijkomt. Niet te gepolijst,

generatie entrepreneurs aan te spreken. De

accepterend dat de omgeving de komende jaren

gebiedsonderneming gemeente Den Haag

nog als vitaal werkgebied kan blijven dienen. Voor

stimuleert en helpt initiatiefnemers met een

de langere termijn is er plaats in het toekomstige

bijzonder idee, waardoor mensen in aanraking

park voor deze karakteristieke panden die het

met de Binckhorst worden gebracht. Hier, in

behouden waard zijn.


principeschema

positie eindfase: in het park

VOORBEELDUITWERKING



183

184



185

186



187

188



189

190



191

192



193

194



195

196



197

198


INTEGRAAL ONTWIKKELINGSPLAN BINCKHORST

Recommend Documents