Instituut voor Tropische Geneeskunde Antwerpen BELEID INZAKE INTELLECTUEEL EIGENDOM (IP BELEID)
Instituut voor Tropische Geneeskunde Antwerpen Vereniging van openbaar nut, BE 0410 057 701 Nationalestraat 155 B-2000 Antwerpen België
© Instituut voor Tropische Geneeskunde. Alle rechten voorbehouden. Bruno Gryseels Jef van Lint Ann Verlinden Christ’l Verleyen Luc Lammens
ITG IP beleid
NL vertaling BG 12.09.08
2/14
1. INLEIDING Dit document bepaalt het beleid en de regels betreffende de Intellectuele eigendom (IP – Intellectual Property) van het Instituut van Tropische Geneeskunde (ITG) in Antwerpen ITG streeft de verbetering van de menselijke en dierlijke gezondheid in ontwikkelingslanden en de vermindering van globale ongelijkheid na. Daarom is het fundamentele basisprincipe van haar beleid aangaande intellectuele eigendomsrechten (IP beleid), de maximale en gelijke toegang van individuen en gemeenschappen in ontwikkelingslanden tot de gezondheidstechnologie en -kennis, inclusief medische en veterinaire producten. Om het even welke eis tot eigendomsrechten vanwege ITG voor een vinding die aan de bevolking van ontwikkelingslanden kan ten goede komen, zal als uiteindelijk doel hebben het bevorderen en het veilig stellen van producten of diensten als een publiek toegankelijk goed in deze landen. Anderzijds, stellen de doelstellingen van ITG een institutionele omgeving voorop waarin onderzoek, onderwijs en innovatie kunnen floreren. Niettegenstaande het bovengenoemde, kan de opbrengst van de Intellectuele eigendomsrechten van ITG worden gebruikt om in onderzoek en andere activiteiten te investeren die passen binnen de algemene doelstellingen van ITG. In hetzelfde kader, wil ITG veelbelovende onderzoekers aanmoedigen en motiveren om innovatieve benaderingen van gezondheidszorg en ziektecontrole in ontwikkelingslanden te ontdekken. De vinders van IP en de eenheden waarbinnen ze bij ITG werken kunnen daarom aanspraak maken op een correct en redelijk aandeel in de IP opbrengst. ITG is zich er ook van bewust dat de internationale, collaboratieve en competitieve onderzoeksomgeving waarin het zich bevindt, ITG noopt tot onderhandelingen en akkoorden met externe partners, betreffende het delen van IP. Deze externe partners, zoals andere wetenschappelijke instituten, financierende organismen, industriële bedrijven kunnen andere IP principes en richtlijnen hebben. Alle overeenkomsten, echter, zullen altijd in zo hoog mogelijke mate rekening houden met de basisdoelstelling van ITG van globale toegang. Dit beleid strookt met de vereisten van het Vlaamse Ministerie van Onderwijs zoals bepaald in de besluiten met betrekking tot het hoger onderwijs en in zijn beheersakkoord met ITG. Verder sluit het aan bij de tekst en de geest van de erkenningen, de overeenkomsten en de financieringsakkoorden van ITG met andere autoriteiten en regelgevende organismen met inbegrip van het Ministerie van Ontwikkelingssamenwerking, het Ministerie van Wetenschappen, Technologie en Innovatie, het Ministerie van Volksgezondheid en Sociale Zaken en anderen. ITG behoudt zich het recht voor dit beleid op elk ogenblik te wijzigen of aan te vullen, op voorwaarde dat de veranderingen slechts na hun datum toepasselijk worden, tenzij anders bepaald. Het IP beleid van ITG kan enkel door haar Raad van Bestuur worden goedgekeurd of veranderd; deze kan geheel of gedeeltelijk haar gezag over deze materie aan de directeur delegeren. 2. DEFINITIES De volgende definities, die in dit document worden gebruikt, zijn niet noodzakelijk conform aan het gewoonlijke gebruik ervan doch zijn gebaseerd op toepasselijke na-
ITG IP beleid
NL vertaling BG 12.09.08
3/14
tionale wetten en Europese verordeningen. De algemene definities zijn te vinden in de verklarende woordenlijst in bijlage. 2.1. Intellectuele Eigendom Intellectuele eigendom omvat alle eigendomsrechten op a) De vindingen die al dan niet voor bescherming door een octrooi in aanmerking komen. b) Auteursrecht in welke zin ook. c) Tekeningen en kunstwerken of vakmanschap d) Warenmerken and dienstmerken e) Kwekersrecht f) Fabrieksgeheimen en andere informatie en know how g) Databanken h) Opleidingen en opvoedkundige cursussen, curricula, handboeken en ander didactisch materiaal. i) Morele rechten 2.2 Vinder Een vinder is elke persoon die een voorwerp van intellectuele eigendom creëert. Een uitvinder wordt beschouwd als vinder doorheen dit IP beleid. 2.3. Personeelsleden Personeelsleden zijn alle individuen die met een arbeidscontract werken op ITG. Voormalige personeelsleden worden beschouwd als personeel met betrekking tot IP rechten in zoverre zij van ITG-middelen gebruik maken om deze IP tot stand te brengen. 2.4. Fellows 'Fellows' zijn individuen die onderzoek of ander werk uitvoeren op ITG in het kader van een beurs of een beurscontract. Overal in dit IP beleid, zullen stagiairs bij ITG als „fellows“ worden beschouwd. 2.5. Studenten Een student is elk individu die op ITG ingeschreven is als deelnemer aan een cursus of een opleiding die door ITG wordt georganiseerd. Een werknemer bij ITG die ook een student is bij ITG wordt beschouwd als personeel met betrekking tot alle IP. 2.6. Partners Partners zijn alle andere personen, instituten of bedrijven die een band met ITG hebben, zoals adviseurs, aannemers, industriële en commerciële partners, wetenschappelijke en onderwijsentiteiten, organisaties zonder winstbejag, internationale organisaties, stichtingen en liefdadigheidsinstellingen. 2.7. Betrokken partijen De bovengenoemde categorieën, d.w.z. personeel, fellows, studenten en partners worden verder aangeduid als „betrokken partijen“. 2.8. Studiemateriaal Cursusmaterialen omvatten alle materialen die voor het onderwijs, de opleiding en de ondersteuning van studenten dienen, in om het even welke vorm, alsook alle IP in dergelijke materialen. 2.8. Netto opbrengst De netto-opbrengst van IP omvat alle inkomsten die ITG ontvangt als resultaat van IP-rechten, na aftrek van alle kosten toe te schrijven aan de exploitatie van deze IP-
ITG IP beleid
NL vertaling BG 12.09.08
4/14
rechten. Deze kosten zullen op een redelijke en eerlijke manier worden bepaald. De berekening zal op een transparante manier gebeuren en de bronnen en bedragen van andere compensaties zullen bekendgemaakt worden. In het geval van gedeelde IP is het inkomen dat wordt gebruikt om de netto-opbrengst te berekenen, datgene dat volgens de samenwerkingsovereenkomst toekomt aan ITG. 3. IMPLEMENTATIE VAN HET INTELLECTUELE EIGENDOMSBELEID 3.1. Verplichtingen van de betrokken partijen. - Personeel: Alle ITG-personeelsleden onderschrijven het IP beleid bij ondertekening van de arbeidsovereenkomst. - Fellows: Al de fellows onderschrijven de IP beleid bij aanvaarding van de beurs of de ondertekening van het beurscontract. Uitzonderingen, vrijstellingen en afwijkingen moeten expliciet vermeld worden in een aparte clausule in het contract. - Studenten: Alle studenten onderschrijven de IP beleid bij het inschrijven aan het ITG en de aanvaarding van de ITG-reglementen. Elke uitzondering hierop moet schriftelijk worden toegestaan door ITG. - Partners: De partners onderschrijven de IP beleid via een aangepaste clausule in hun contract of overeenkomst met ITG, indien van toepassing. Uitzonderingen, afwijkingen en vrijstellingen dienen uitdrukkelijk in een bijzondere clausule van de overeenkomst worden vermeld. 3.2. Duur van de verbintenis Het IP beleid zal bindend zijn vanaf het moment van het ondertekenen van het contract, de overeenkomst of de inschrijving, of vanaf om het even welke vroeger tijdstip indien redelijkerwijze kan worden bepaald dat het werk bij of voor ITG tot IP leidt. Het zal bindend blijven zelfs na het beëindigen van de contractuele relatie met ITG, in zoverre dat de IP een gevolg is van deze relatie. 3.3. Verplichtingen van ITG ITG zal het IP beleid tegenover betrokken partijen naleven vanaf het ogenblik van het ondertekenen van het contract of de inschrijving, of vanaf om het even welk vroeger moment voor een werk dat bij of voor ITG tot IP leidt; en nà de contractuele relatie met ITG, in zoverre dat de IP van deze verhouding het gevolg is. Enkel en alleen ITG is bevoegd om uitzonderingen op de verwezenlijking van haar IP beleid te maken. De contracten, de overeenkomsten of de uitzonderingen betreffende IP binden ITG slechts indien deze ondertekend zijn door de directeur of elke andere persoon of partij aangesteld als diens wettelijke verantwoordelijke. Het aangepaste IP beleid zal beschikbaar zijn op het ITG intranet en voor elke persoon of partij die hierom geldig verzoekt. 4. BEZIT VAN INTELLECTUELE EIGENDOM 4.1. Basis voor bezit van intellectuele eigendom bij ITG Behalve andersluidend schriftelijk akkoord, bezit ITG de wettelijke eigendom en het vruchtgebruik van alle IP gegenereerd door studenten, personeel, fellows of partners in de loop van hun activiteiten bij of voor ITG of voortvloeiend uit het gebruik van middelen van ITG. "Het gebruik van middelen van het ITG“ omvat het gebruik van gespecialiseerde faciliteiten, materiaal, personeel of levering, die door ITG worden verstrekt, en/of significant gebruik van tijd besteed als werknemer, student, fellow of partner van het ITG.
ITG IP beleid
NL vertaling BG 12.09.08
5/14
ITG heeft ook IP rechten in gevallen waarbij deze rechten uit het gebruik van al bestaande IP, die eigendom van ITG is, voortvloeien, wanneer deze IP gegenereerd wordt door ITG werknemers die in een team werken, of wanneer IP voortvloeit uit financiering verstrekt of verkregen door ITG. 4.2. Studiemateriaal en de artistieke werken ITG bezit wettelijk de IP-rechten van het studiemateriaal en de artistieke werken waartoe ITG specifiek de opdracht geeft of waarvan de creatie, in zijn totaliteit of gedeeltelijk, voortvloeit uit gebruik van middelen van ITG. ITG kan, indien het dat wenst, de vinder van dergelijk materiaal een niet-exclusief gebruiksrecht toestaan om het cursusmateriaal voor onderwijsdoeleinden elders te gebruiken op voorwaarde dat dergelijk gebruik niet zal leiden tot rechtstreekse concurrentie met of nadeel van ITG. 4.3. Bijzondere overeenkomsten ITG kan een contract of een overeenkomst sluiten met betrokkenen of derden om IP rechten te delen of over te dragen zoals bij wederzijds akkoord bepaald. Dergelijke overeenkomsten zullen een clausule bevatten die een zo hoog mogelijke globale toegankelijkheid voorzien, en in al gevallen de waarborg verlenen van het vrije gebruik van IP door ITG voor onderzoeks- en onderwijsdoeleinden. 4.4. IP van ITG personeel, fellows en studenten aan andere instituten. Waar het personeel, de fellows of de studenten van ITG betrokken zijn bij activiteiten van andere instellingen, zal een akkoord met die instelling worden afgesloten met betrekking tot de potentiële IP rechten van het individu of van ITG, als gevolg van die activiteit. In zulke gevallen zullen de partijen elkaar raadplegen alvorens om het even welke resultaten te publiceren. 4.5. Overdracht van auteursrecht In het geval van publicatie van doorsnee onderzoeksresultaten in wetenschappelijke tijdschriften zal ITG, op basis van een algemene regel of geval per geval, beslissen over de overdracht van de vermogensrechten van het auteursrecht aan de uitgever, in de mate dat zulks verenigbaar is met de IP geheimhoudingsregels zoals hieronder bepaald onder 5.1. In het geval van publicatie in een boek of andere media, zal ITG in samenspraak met de auteur beslissen over de voorwaarden van het contract met de uitgever. 4.6. Overdracht van materiaal Alle overdrachten aan derden van materiaal dat aan ITG behoort en dat eventueel tot IP- rechten kan leiden, moeten het voorwerp uitmaken van een Overeenkomst van Overdracht (MTA – Material Transfer Agreement), waarbij een beschrijving wordt gegeven van de ontvanger, het materiaal, het toegestane gebruik, de secundaire overdracht van het materiaal in zijn originele of veranderde vorm aan andere partijen en de IP overeenkomsten. 4.7. Onthulling / bekendmaking van IP Alle uitvindingen of ander materiaal die potentieel tot octrooien of andere IP rechten leiden, helemaal of gedeeltelijk ontwikkeld of voor het eerst praktisch toegepast, in zijn geheel of gedeeltelijk, door personeel, fellows, studenten of partners tijdens hun ITG-activiteiten, of voortvloeiend uit het gebruik van de middelen van het ITG, zullen tijdig aan de directie van ITG worden kenbaar gemaakt. De eigendomstitel op dergelijke uitvindingen zal aan ITG worden toegewezen, ongeacht de bron van financiering.
ITG IP beleid
NL vertaling BG 12.09.08
6/14
4.8. Overdracht van IP ITG en de betrokken partijen zullen te zijner tijd overgaan tot de volledige toekenning van IP nodig om effectief de eigendomsrechten te kunnen uitoefenen die hierboven vermeld zijn en om het gebruik, de bescherming (al dan niet om globale toegang te verzekeren) en de introductie op de markt van IP door ITG mogelijk te maken in overeenstemming met dit IP beleid. ITG behoudt zich het recht voor de IP eigendom aan derden over te dragen in overeenstemming met het beleid, na overleg met de vinder(s) van de IP. Tenzij uitdrukkelijk toegestaan binnen dit beleid of met schriftelijke instemming van het ITG, kan geen personeelslid, fellow, partner of student over IP onderhandelen die eigendom is van het ITG. 4.9. De invloed van deze bepalingen op bestaande verbintenissen Alle contracten en afspraken met derde partijen met betrekking tot de IP van ITG, bestaande op het moment van het tot stand komen van dit beleid blijven van kracht. 4.10. Voorzorgsmaatregelen voor studenten en fellows Wanneer studenten betrokken zijn bij ITG-activiteiten die mogelijk IP kunnen creëren, zal ITG er naar best vermogen voor zorgen dat: Deelname aan de activiteiten niet zal interfereren met de academische beoordeling of toekomstige carrièremogelijkheden. - De Intellectuele eigendomsrechten in een thesis of publicatie voortvloeiende uit het onderzoek gedaan aan ITG zullen beschermd worden op dezelfde wijze als voor het personeel, inbegrepen de mogelijke opbrengsten. - Studenten en fellows zullen zoveel als mogelijk geïnformeerd worden omtrent de mogelijke IP implicaties alvorens de activiteit aan te vatten. Ze zullen de mogelijkheid hebben om onafhankelijk advies te vragen alvorens welke overeenkomst dan ook in verband met Intellectuele eigendomsrechten, te tekenen.
5. EXPLOITATIE VAN IP 5.1. Aangifte en geheimhouding Een betrokken partij die IP ontwikkelt waarover ITG eigendomsrechten kan eisen moet ITG onmiddellijk op de hoogte stellen van dergelijke bevindingen. Voordat de IP bescherming door ITG geregeld wordt, moeten de betrokken partijen moeten voorbarige openbaarmaking van dergelijke resultaten of vindingen aan derden vermijden. De voorlegging voor publicatie door een betrokken partij van resultaten die tot IP kunnen leiden moet worden goedgekeurd door ITG. 5.2. ITG bepalingen met betrekking tot exploitatie Binnen een periode van zes maanden na het ontvangen van de aangifte, zal het ITG de betrokken partij meedelen of het besloten heeft om de IP te exploiteren. Als ITG beslist over te gaan tot exploitatie, zal de betrokken partij haar IP rechten door middel van een geschreven contract aan ITG toewijzen. In dat contract kunnen specifieke rechten of voordelen aan de betrokken partij worden toegekend. Als ITG niet overgaat tot exploitatie of zijn beslissing niet binnen zes maanden meedeelt, kan de betrokken partij om overdracht van de IP verzoeken. Na overdracht, zal de betrokken partij vrij zijn om de IP te beschermen en te exploiteren naar eigen discretie en kosten, behoudens de belangen van om het even welke derde partij. ITG zal 20%, of een contractueel bepaald deel van de netto opbrengst van de IP exploitatie door de betrokken partij ontvangen.
ITG IP beleid
NL vertaling BG 12.09.08
7/14
5.3. Manieren van exploitatie ITG mag de intellectuele eigendom exploiteren zoals het haar schikt en voor zover in overeenstemming met het IP beleid, inbegrepen de volgende richtlijnen: - ITG behoudt de exclusiviteit over de Intellectuele eigendom om de globale toegang te verzekeren en om de commerciële marketing of bescherming door derden te vermijden. - ITG verzoekt publicatie om de innovatie voor iedereen toegankelijk te maken. - ITG gaat zelf tot commercialisatie over in de geest van dit beleid. - ITG draagt haar rechten over aan derde partijen doch steeds de doelstellingen van dit beleid voor ogen houdende, met de mogelijkheid tot het behouden van een niet exclusieve licentie voor niet commercieel gebruik. - ITG verleent de rechten onder welbepaalde voorwaarden aan de vinder. Zonder enige beperking van zijn vrijheid van handelen met betrekking tot de exploitatie van de intellectuele eigendom, zal ITG, alvorens de gepaste stappen te bepalen, overleg plegen met de vinder van de Intellectuele eigendom. De vinder en andere betrokken partijen dienen ITG te voorzien van alle redelijke bijstand in de exploitatie van de intellectuele eigendom inbegrepen de prompte overmaking van alle relevante informatie, bijstand in vergaderingen en invullen van de hiertoe aangeduide documenten. 5.4. Inkomsten uit IP De commerciële wegen voor het exploiteren van Intellectuele eigendom door ITG kunnen octrooitoepassing, verlenen van vergunningen, de oprichting van een bedrijf, of een andere actie omvatten die voordeel oplevert. De voordelen kunnen de vorm van opbrengst, royalty, aandelen, een recht op deelneming of andere non cash voordelen aannemen. In het geval van oprichten van een bedrijf, zal de verdeling van de winst geval per geval worden bepaald. 5.5. Standaardverdeling tussen betrokken partijen Indien ITG overgaat tot commerciële uitbating van de intellectuele eigendom, zal de netto opbrengst door ITG in totaal tussen de betrokken partijen worden verdeeld, als hierna in de tabel aangegeven, tenzij anders in een geschreven overeenkomst bepaald. Indien meer dan één partij intellectuele eigendom heeft tot stand gebracht, zal de netto opbrengst voor de vinders verdeeld worden in gezamenlijk overeengekomen delen. Ingeval geen overeenkomst is tot stand gekomen, zal de opbrengst in gelijke delen worden verdeeld. Fiscale en andere wettelijke verplichtingen op deze opbrengsten behoren tot de verantwoordelijkheid van de respectieve partijen volgens hun status.
ITG IP beleid
NL vertaling BG 12.09.08
8/14
Aandeel in netto opbrengst van: Minder dan 50.000 Euro Van 50.000 tot 250.000 Euro Van 250.000 Euro tot 1 miljoen Euro Boven 1 miljoen Euro
Vinder 30% 25% 15% 5%
ITG Eenheid 20% 15% 10% 5%
ITG 50% 60% 75% 90%
(*) De ITG Eenheid is het departement waartoe de vinder van de intellectuele eigendom behoort of waar hij/zij het werk heeft uitgevoerd. 5.7. Commercialisering van een specifiek aangevraagd werk De hierboven geschetste procedures van ITG zijn niet op werken van toepassing waartoe ITG specifiek heeft opdracht gegeven. Voor dergelijke werken zal een contract voorafgaand aan het werk worden opgesteld. 6. MORELE RECHTEN ITG erkent dat de morele rechten toekomen aan de vinders van de intellectuele eigendom in overeenstemming met de toepasselijke wetgeving. Deze omvatten het recht van eerlijke toewijzing van auteurschap of uitvinding en de behoefte om het werk niet te schenden of te gebruiken op dergelijke wijze dat het de reputatie van de vinder schade berokkent. ITG zal zich inspannen om de vinders bij het beheren van hun morele rechten te helpen in gevallen waar duidelijke breuken van goedgekeurde academische overeenkomsten voorkomen. Het uitvinderschap zal volgens de toepasselijke wetgeving worden bepaald. Voor het geval dat de vinding is gedaan door één of meer vinders, wordt het uitvinderschap bepaald op basis van de respectieve wetenschappelijke bijdragen. 7. GLOBALE TOEGANKELIJKHEID Teneinde voor de vindingen en de ontwikkelingen gedaan bij ITG een maximale bijdrage te verzekeren aan de verbetering van het welzijn: a) Het ITG heeft het recht toegangsrechten toe te staan tot bepaalde van haar ontwikkelingen of tot bepaalde van haar intellectuele eigendomsrechten. Dergelijke rechten maken “minimale” voorzieningen uit die niet kunnen opzij gezet worden. b) ITG heeft het recht het gebruik van haar intellectuele eigendomsrechten te beschermen in ontwikkelingslanden. c) ITG heeft het recht haar aandeel in de intellectuele eigendomsrechten over te dragen aan niet winstgevende organisaties. d) ITG kan zich schikken naar bijzondere bepalingen met betrekking tot openbare financierders. 8. PUBLICATIE EN VERSPREIDING ITG bevordert de verspreiding van onderzoeks- en ontwikkelingsresultaten, aanvaardt hierbij mogelijke en redelijke vertragingen naar aanleiding van de bescherming van intellectuele eigendomsrechten, en neemt hierbij de richtlijnen op onthulling van IP zoals hierboven opgesteld in acht.
ITG IP beleid
NL vertaling BG 12.09.08
9/14
9. OPLOSSING VAN GESCHILLEN MBT IP De oplossing van meningsverschillen en geschillen zal in goed vertrouwen worden behandeld. Alle kwesties verbonden aan een dergelijk proces zullen vertrouwelijk worden gehouden. Als een betrokken partij geen akkoord kan bereiken met ITG over de exploitatie van Intellectuele eigendomsrechten, kan hij de zaak naar een IP Comité doorverwijzen dat voor dat doel wordt benoemd. Het IP Comité zal proberen om het geschil door bemiddeling binnen een periode van één maand op te lossen. In het geval van voortdurend geschil, zal het IP Comité één of meer onafhankelijke experts benoemen die binnen één maand hun advies zullen kenbaar maken. Als dit advies het geschil niet vriendschappelijk oplost, zullen de partijen de kwestie voor de bevoegde rechtbanken van Antwerpen aanhangig maken. De procedure voor regeling van geschillen en meningsverschillen over Intellectuele Eigendomsrechten met externe partners kan in afwijking van de bovenstaande regeling contractueel worden gespecificeerd. 10. IP COMITE Het IP Comité zal bestaan uit minstens vijf leden van de Institutional Review Board (IRB) van ITG. De aanstelling van de leden zal geschieden op basis van IP expertise en met inachtneming van de bescherming van de rechten van zowel ITG als zijn werknemers of partijen. Het zal samenkomen wanneer de behoefte zich voordoet en zijn plichten als onafhankelijk adviesorgaan aan beide partijen uitoefenen. Het IP Comité zal duidelijk de rechten en verplichtingen van elke partij meedelen. 11. BIJLAGEN 11.1. Glossarium 11.2. Standaardcontracten thans van toepassing binnen ITG voor: - Aangifteformulier (Notification form) - Overeenkomst voor overdracht materiaal (Material Transfer Agreement) - Geheimhoudingsovereenkomst (Non Disclosure Agreement) - Samenwerkingsovereenkomst (Collaboration agreement) - Overeenkomst voor overdracht van intellectuele eigendomsrechten door betrokken partijen (Transfer of IP rights by concerned parties) - Andere relevante overeenkomsten (Other relevant agreements) Deze standaardcontracten of de gewijzigde versie ervan dienen gebruikt te worden tenzij anders overeengekomen door ITG.
ITG IP beleid
NL vertaling BG 12.09.08
10/14
BIJLAGE 1 : GLOSSARIUM WAT IS EEN OCTROOI? Een octrooi is een recht dat door de bevoegde instantie wordt uitgegeven en dat een uitvinder het recht geeft alle andere geïnteresseerden in het maken, gebruiken, verkopen van een uitvinding binnen een bepaald territorium, uit te sluiten voor een bepaalde periode. (b.v. 20 jaar). Wanneer een octrooiaanvraag wordt ingediend, herziet het Octrooibureau van het land of het gebied, waar de indiening werd gedaan, de aanvraag om na te gaan of de uitvinding nieuw is, toepasbaar is, en inventief is. Indien alles conform is, verleent het Bureau een octrooi - gewoonlijk twee tot vijf jaar later. Niet alle octrooien zijn waardevol of tegen elke uitdaging bestand. Een octrooidocument bevat normaal minstens één eis, de volledige tekst van de beschrijving van de uitvinding, en bibliografische informatie zoals de naam van de aanvrager. WAT IS EEN UITVINDING? Een uitvinding is een nieuw en toepasbaar idee met betrekking tot processen, machines, fabricaten en samenstellingen. Het betreft zaken zoals nieuwe of betere apparaten, systemen, chemische samenstellingen, mengsels, enz. Het is aannemelijk dat een uitvinding werd gedaan wanneer een nieuw een toepasbaar iets is opgevat of ontwikkeld, of wanneer ongebruikelijke, onverwachte, of niet evidente resultaten zijn verkregen en kunnen worden geëxploiteerd. Een uitvinding kan alleen of samen met anderen als mede-uitvinders worden gedaan. Om als mede-uitvinder juridisch te worden erkend, moet een mede-uitvinder een essentieel element van een uitvinding bedacht hebben of tot het algemene concept wezenlijk hebben bijgedragen. OVERDRACHT Twee betekenissen (1) Octrooien: de overdrager (aanvrager of vinder) draagt de eigendom van het octrooi over aan een andere partij. (2) Contracten: de overdracht van rechten (of soms rechten en verplichtingen) onder een overeenkomst, bvb aan de koper van een handel behorende aan een derde partij INITIËLE INTELLECTUELE EIGENDOM Initiële intellectuele eigendom is de op een bepaald ogenblik bestaande intellectuele eigendom met betrekking tot een bepaald onderwerp. VORDERINGEN / EISEN Het deel van een octrooidocument dat, in wettelijke termen, de inhoud bepaalt die de kandidaat als zijn uitvinding beschouwd en waarvoor de bescherming (en het monopolie) worden nagestreefd of verleend. Elke eis is één enkele zin in een wettelijke vorm die een uitvinding en zijn unieke technische eigenschappen bepaalt. De eisen moeten duidelijk en beknopt zijn en volledig ondersteund worden in de beschrijving.
ITG IP beleid
NL vertaling BG 12.09.08
11/14
AUTEURSRECHT Het auteursrecht wordt juridisch gedefinieerd als: Een „wettelijk instrument dat de eigenaar het recht verstrekt te controleren hoe het creatief werk wordt gebruikt. Een auteursrecht wordt samengesteld uit een aantal exclusieve rechten, met inbegrip van het recht om copies te maken, anderen te machtigen om copies te maken, daaruit afgeleide werken te maken, het werk te verkopen en op de markt te brengen en het werk uit te voeren. Deze rechten kunnen worden overgedragen door de auteur. In het algemeen is het auteursrecht het recht dat het creatieve idee van de auteur beschermt, en zijn wettelijk vaderschap op de creatie (moreel recht) erkent gedurende een termijn tot 70 jaar na diens overlijden. Het auteursrecht geeft de auteur tevens het recht op een financiële compensatie (royalty).
DUE DILIGENCE “Due diligence” betekent het onderzoek dat een partij doet of kan doen alvorens een overeenkomst af te sluiten. Het gaat dan meer bepaald om onderzoeken betreffende de wettelijke en financiële status van de andere partij, de status van de IP, de kwaliteit van de wetenschap, de clausules van al bestaande contracten etc. ONDERZOEK Een onderzoek is een screening door een officiële octrooi onderzoeker, of door een Bureau voor Intellectuele Eigendom, teneinde na te gaan of een octrooi aanvaardbaar is. Octrooien worden onderzocht om na te gaan of de vinding nieuw is, vindingrijk (inventief) is en industriële toepasbaar is. Tevens worden andere criteria nagegaan. EXCLUSIEVE LICENTIE Een exclusieve licentie op intellectuele eigendomsrechten is een licentie die de licentiegever ervan weerhoudt (a) zelf de gelicentieerde intellectuele eigendom te gaan exploiteren, of (b) aan een andere partij (bvb. andere dan van de exclusieve licentienemer) een licentie geeft om dit te doen. IP BELEID Een IP Beleid zijn richtlijnen die door een Instituut of een groep werden op punt gesteld en welke dienen nageleefd te worden met betrekking tot intellectuele eigendomsrechten. “FREEDOM-TO-OPERATE SEARCH” Een onderzoek naar de beschikbaarheid (of naar vrijheid van handelen) wordt gedaan om octrooien te identificeren of aanvragen na te gaan die een voorgesteld product of werkwijze zouden omvatten om te verifiëren of deze nog steeds van kracht zijn. Dergelijk onderzoek zal land of streekgebonden zijn en vereist een analyse van de eisen en van de wettelijke status. Dergelijk onderzoek wordt ook wel eens “onderzoek naar inbreuken” genoemd.
ITG IP beleid
NL vertaling BG 12.09.08
12/14
NIEUWE INTELLECTUELE EIGENDOM Is de intellectuele eigendom die wordt gecreëerd na een bepaald moment in verband met een bepaald onderwerp. VINDER Ieder die een nieuw idee heeft en de ontwikkeling ervan nastreeft. LICENTIENEMER Hij/zij die de licentie van een derde partij verkrijgt. LICENTIEGEVER Hij/zij die een licentie geeft aan een derde partij. GEHEIMHOUDINGSOVEREENKOMST Een geheimhoudingsovereenkomst is een wettelijke overeenkomst tussen minstens twee partijen die bepaalde vertrouwelijke gegevens omvat waarvan partijen kennis kunnen krijgen in de loop van hun samenwerking voor bepaalde doeleinden, doch welke partijen niet voor een veralgemeend gebruik wensen open te stellen. Met andere woorden, het is een contract waarin de partijen overeenkomen om de informatie niet aan derden (die geen deel zijn van de overeenkomst) bekend te maken. Een geheimhoudingsovereenkomst creëert een vertrouwelijke relatie tussen de partijen om een bepaald type van geheim te beschermen. Als dusdanig kan een geheimhoudingsovereenkomst niet publieke informatie beschermen. OCTROOIEERBAARHEID 1. Niet vanzelfsprekend Een belangrijk criterium voor octrooieerbaarheid is dat een vinding niet vanzelfsprekend mag zijn voor de gemiddelde gebruiker die thuis is in die bepaalde materie. Het dient te gaan om meer dan de “volgende triviale stap” in de ontwikkeling op dat vlak. Zelfs indien de vinding vanzelfsprekend is om uit te proberen, dan kan ze niet vanzelfsprekend zijn indien de resultaten onverwacht zijn of indien de methode om de resultaten te bekomen niet voor de hand ligt of indien ze meer omvatten dan de toepassing van de al gekende techniek om het verwachte resultaat te bereiken. Een vinding mag beschouwd worden als niet vanzelfsprekend indien voorafgaandelijk onderzoek (bvb publicaties of andere octrooien) aantoont dat het te verwachten resultaat daaraan tegengesteld is. 2. Formele criteria a) Nieuwheid: een uitvinding moet nieuw zijn in de zin dat ze niet eerder openbaar werd gemaakt door anderen in dit land of werd geoctrooieerd of eender waar werd beschreven in een gedrukte publicatie. b) Inventiviteit. Een vinding zal inventief worden geacht als, volgens de algemene stand van de techniek, het niet gebruikelijk is dat een persoon die bekend is met deze technologie (bekwaam) deze vinding ook zou doen. c) Industriële toepasbaarheid: een vinding dient geschikt te zijn voor industriële toepasbaarheid. Dit is voor een vinding die kan gebruikt te worden in een bepaald soort industrie. In deze context is ‘industrie’ verregaand: het omvat inderdaad ook landbouw. Het sluit echter methoden uit voor de behandeling van menselijke of dierlijke
ITG IP beleid
NL vertaling BG 12.09.08
13/14
lichamen bij chirurgische ingrepen of therapieën en methoden voor praktische diagnose op het menselijke en dierlijke lichaam. 3. Verlies van patenteerbaarheid Vindingen die bij aanvang octrooieerbaar zijn kunnen hun octrooieerbaarheid verliezen voor diverse redenen. Een vinding wordt niet octrooieerbaar tenzij een formele aanvraag wordt ingediend bij een Officieel Octrooibureau alvorens melding ervan te maken in het publieke domein of enige andere actie waardoor het resultaat van de vinding in detail ter beschikking wordt gesteld. In de VS is een gratieperiode voorzien van 12 maanden. In Japan is deze gratieperiode 6 maanden. 4. Afbreuk aan patenteerbaarheid door omstandigheden Veel andere omstandigheden kunnen patenteerbaarheid schaden, zoals gebrek aan „toewijding.“ Bijvoorbeeld kan aangehaald worden: Tenzij er sprake is van ononderbroken activiteit in het proberen om de uitvinding te voltooien en te perfectioneren, kan men beslissen dat de uitvinding door de aanvankelijke uitvinder is verlaten, en dat prioriteit wordt gegeven aan een recentere uitvinder die wel een „gepaste toewijding“ toont. BESTAANDE KENNIS (1) In ruime zin betekent dit technologie die relevant is voor een uitvinding en publiek beschikbaar was (bijvoorbeeld beschreven in een publicatie of aangeboden voor verkoop) vóór de relevante prioriteitsdatum. (2) In de strikte zin betekent dit technologie die een octrooi ongeldig zou maken of zijn werkingsgebied zou beperken. Het proces om te bepalen of de opgeëiste uitvinding nieuw is en een vindingrijke stap (d.w.z. is niet duidelijk) voor onderzoek impliceert, bestaat vooral uit het identificeren van relevante andere technologie die al bestaat en waarbij de opgeëiste uitvinding zich daarvan onderscheidt. PRIORITEITSDATUM In de context van octrooien, betekent de prioriteitsdatum de indieningdatum van de eerste aanvraag waarvan men de prioriteit eist. Wanneer geen prioriteit wordt geëist dan geldt de internationale indieningdatum als effectieve indieningdatum. WAARDE VAN NIET VAN OCTROOI VOORZIENE VINDINGEN Een vinding, zelfs indien ze niet van een octrooi is voorzien, kan toch waardevol en belangrijk zijn. Bijvoorbeeld fabrieksgeheimen, technische ‘knowhow’ en eigendomsrechtelijke informatie met een waardevolle en vertrouwelijke aard. Entiteiten die onderzoek sponsoren, kunnen rapporten van alle uitvindingen vereisen, of ze dan al dan niet als octrooieerbaar worden beschouwd. WAARBORGEN
In de context van contracten, zijn dit verklaringen waarbij een partij aan de andere partij waarborgen verleent en de andere partij hierop kan vertrouwen.
ITG IP beleid
NL vertaling BG 12.09.08
14/14