Raadsinformatiebrief
Onderwerp Gemoderniseerde Regionale Overeenkomst Eindhoven Airport Inleiding/aanleiding De 1e Regionale Overeenkomst is in 2000 gesloten tussen BOW (vereniging Belangenbehartiging Omwonenden Welschap), BMF(Brabantse Milieu Federatie), de provincie, Eindhoven Airport en de omringende gemeenten. Deze partners zijn verenigd in GLOBE (Gezamenlijk Luchthaven Omwonenden Beraad Eindhoven), dat ondermeer toeziet op de naleving van de Regionale Overeenkomst. Omdat de toen verouderde nationale regelgeving de komst van grotere, stillere vliegtuigen tegen hield, hebben de partners in GLOBE in 2003 de Regionale Overeenkomst aangepast: de toegestane geluidsruimte werd verder ingekrompen in ruil voor grotere, stillere vliegtuigen, waardoor de huidige passagiersgroei van Eindhoven Airport mogelijk is geworden. Inmiddels zijn er gewichtige redenen voor verdere modernisering van de Regionale Overeenkomst: 1. actuele inzichten op het terrein van milieu, klimaatbeheersing en geluidshinderbeperking en de maatschappelijke wens om daartoe maatregelen te treffen; 2. de continuïteit van Eindhoven Airport is gebaat bij de vestiging van een base (thuisbasis voor een luchtvaartmaatschappij); 3. de belangrijke, toenemende rol van Eindhoven Airport voor Brainport Eindhoven; 4. er staan ingrijpende veranderingen op wetgevingsgebied voor de deur (zoals luchthavenbesluit, burgermedegebruik), waar de huidige Regionale Overeenkomst niet meer bij aansluit. Daarom is vanaf begin 2006 door GLOBE gestart met de voorbereiding van een nieuwe Regionale Overeenkomst. Op 27 maart 2007 was binnen GLOBE een principeakkoord over een 3e Regionale Overeenkomst bereikt. Om redenen die verwoord staan in de Raadsinformatiebrief van eind mei 2007, heeft het principeakkoord niet geleid tot een ondertekende overeenkomst. Wel hebben de partners in GLOBE eind mei 2007 unaniem uitgesproken te blijven streven naar een nieuwe, gemoderniseerde Regionale Overeenkomst, met als inzet een verantwoord evenwicht tussen het beschermen van het woon- en leefklimaat, het verbeteren van het milieu en het versterken van de economie. In aansluiting op de unanieme uitspraak van eind mei 2007 van de GLOBE-partners is de afgelopen maanden, door een werkgroep onder leiding van de voorzitter van GLOBE, de gemoderniseerde Regionale Overeenkomst voorbereid. De voorzitter van GLOBE heeft de nieuwe overeenkomst op 5 oktober 2007 aangeboden aan de leden van GLOBE.
20071023.Raadsinformatiebrief Gemoderniseerde Overeenkomst Eindhoven Airport.doc\ blz. 1
Actuele ontwikkelingen 1.1 Gemeenten, provincie en Eindhoven Airport : akkoord over gemoderniseerde Regionale Overeenkomst. BOW en BMF niet. Op donderdag 18 oktober jl. hebben de vertegenwoordigers van de colleges van de gemeenten Best, Eersel, Eindhoven, Oirschot en Veldhoven, de provincie en Eindhoven Airport overeenstemming bereikt over een nieuwe, gemoderniseerde Regionale Overeenkomst. De colleges zullen het als voorstel aan de gemeenteraden voorleggen. Het college van Veldhoven heeft ermee ingestemd om de gemoderniseerde Regionale Overeenkomst neutraal voor te leggen aan de gemeenteraad, daar zal uiteindelijk besluitvorming van de overeenkomst plaatsvinden. Deze partners in GLOBE zien hierin een goede, evenwichtige basis voor de toekomst. BOW en BMF hebben niet kunnen instemmen met de gemoderniseerde Regionale Overeenkomst. Hun voornaamste bezwaren zijn samengevat : dat de overeenkomst te weinig harde waarborgen bevat om verdere groei van de broeikasgassen te voorkomen en vervolgens te verminderen, dat de geluidshinder teveel toeneemt, en dat de juridische zekerheden niet evenwichtig genoeg gespreid zijn. Nader onderzoek en studie zijn naar het oordeel van BOW en BMF geboden. De colleges van de gemeenten Best, Eersel, Eindhoven, Oirschot en Veldhoven, de provincie Noord-Brabant en Eindhoven Airport betreuren dat BOW en BMF zich onvoldoende herkennen in de gemoderniseerde Regionale Overeenkomst. Er is in de afgelopen periode veel tijd en inzet gestoken in de voorbereiding van een nieuwe overeenkomst. Die gesprekken verliepen in een goede en constructieve sfeer De voorstanders van de gemoderniseerde overeenkomst zijn ervan overtuigd dat deze nieuwe overeenkomst een goed onderhandelingsresultaat is met een goede balans tussen mensen, milieu en economie (people, planet en profit). BOW en BMF vinden dat met name op het punt van geluidhinder en klimaatbeheersing nog stappen te zetten zijn. Voor het eind van dit jaar zal de gemoderniseerde Regionale Overeenkomst ter besluitvorming voorliggen bij de gemeenteraden. Ter afronding van de GLOBE-vergadering van 18 oktober 2007 zijn de volgende conclusies getrokken en afspraken gemaakt: 1. De gemeenten, de provincie en Eindhoven Airport gaan door op de weg van de gemoderniseerde Regionale Overeenkomst en bereiden daartoe de verdere eigen besluitvorming voor; 2. Alle partners in GLOBE spreken verder met elkaar over : geluidsbeleving, Milieuinvesteringsfonds (omvang, programma en besteding), alsmede de organisatie van GLOBE. Dit om het draagvlak voor de gemoderniseerde Regionale Overeenkomst nog verder te vergroten. BOW en BMF zullen het initiatief tot deze nadere gesprekken nemen. De afronding daarvan zal uiterlijk begin januari 2008 zijn beslag moeten krijgen; 3. Eindhoven Airport gaat voort met de voorbereiding van de base.
20071023.Raadsinformatiebrief Gemoderniseerde Overeenkomst Eindhoven Airport.doc\blz. 2
1.2
Besluitvorming en tijdspad
Omdat gewenst is dat de gemeenteraad zich kan uitspreken en uiteindelijk ook bestuurlijk kan instemmen met het besluit van het college heeft het college op 16 oktober jl. besloten om over het aangaan van de gemoderniseerde Regionale Overeenkomst in eerste instantie een principebesluit te nemen. Dat principebesluit zal in de komende periode aan de raad worden voorgelegd. Bijbehorend tijdspad is als volgt: 1. principebesluit (onder voorbehoud van de uitkomsten van de raad) door college genomen op16 oktober 2007; 2. principebesluit van het college ingebracht in de GLOBE-vergadering van 18 oktober 2007; 3. raadsinformatiebrief in week 43 over de hoofdlijnen van de gemoderniseerde Regionale Overeenkomst en over de uitkomst van GLOBE; 4. met inachtneming van de uitkomst van GLOBE, raadsvoorstel in het college van 30 oktober 2007; 5. bespreking in een B&W informatiebijeenkomst: zo spoedig mogelijk, datum nader te bepalen in overleg met de griffier en het Presidium; 6. besluitvorming over raadsvoorstel (met daarin het principebesluit van het college) in de raad, datum nader te bepalen in overleg met de griffier en het Presidium. 1.3 Hoofdlijnen van de gemoderniseerde Regionale Overeenkomst Algemene uitgangspunten De gemoderniseerde Regionale Overeenkomst kent als uitgangspunten: 1. evenwicht tussen economie, milieu, woon-, werk en leefklimaat, mobiliteit (‘people, profit, planet’); 2. een beheersbare en duurzame groei van Eindhoven Airport; 3. de instelling van een milieu-investeringsfonds met een omvang van importantie en gericht op het gezamenlijk investeren en realiseren van milieumaatregelen op/om het luchthavengebied, in de omringende gemeenten en elders. Een duurzame ontwikkeling van Eindhoven Airport vergt een minder grote afhankelijkheid van de marktmacht van luchtvaartmaatschappijen. Dit is mogelijk door één of meer luchtvaartmaatschappijen te binden aan de luchthaven door de vestiging van een base op de luchthaven. Daarnaast dient de luchthaven door te gaan op de weg van het aantrekken van verschillende luchtvaartmaatschappijen (uiteraard binnen de gemaakte afspraken), mede met het oog op uitbreiding van het aantal verbindingen naar andere Europese kennisregio’s. Economische duurzaamheid (omvang werkgelegenheid en aantal passagiers, rentabiliteit) van de luchthaven schept de voorwaarden voor milieutechnische duurzaamheid (milieumaatregelen en – projecten) in de omgeving van de luchthaven. Ter onderbouwing van het economisch belang van Eindhoven Airport is in opdracht van GLOBE een onafhankelijk onderzoek uitgevoerd naar de huidige werkgelegenheidsituatie van de luchthaven en naar de extra werkgelegenheid als gevolg van base vorming. De resultaten van dit onderzoek maken in de vorm van een bijlage deel uit van de gemoderniseerde regionale overeenkomst.
20071023.Raadsinformatiebrief Gemoderniseerde Overeenkomst Eindhoven Airport.doc\blz. 3
De huidige Stichting Milieufonds Woonomgeving Eindhoven Airport en Omgeving, waarvan de inkomsten alleen voortkomen uit boetes door Eindhoven Airport, functioneert onvoldoende. De omgeving van de luchthaven heeft niet geprofiteerd van projecten uit het Milieufonds. In plaats daarvan dient een nieuw Milieufonds te worden opgericht dat projecten financiert die, naast de geluidsreductie, direct ten goede komen aan verbetering van de lokale en regionale luchtkwaliteit en de mondiale klimaatproblematiek. De Stichting moet kunnen beschikken over structurele inkomsten (1 miljoen euro per jaar op te brengen door provincie, Eindhoven Airport NV en aandeelhouders EA (dividend) en projectgebonden gelden. Voorstellen voor het bestedingskader zijn te vinden in het rapport van CE dat in 2005 in opdracht van Eindhoven Airport en in nauwe samenwerking met de Brabantse Milieufederatie is opgesteld. Ook dit rapport maakt als bijlage onderdeel uit van de regionale overeenkomst. GLOBE als regionaal beleid- en toezichthoudend orgaan van de afspraken van publieke, maatschappelijke en private partijen dient te worden geprofessionaliseerd, zowel op het vlak van voorlichtingsactiviteiten als qua secretariële ondersteuning. De secretaris dient net als de voorzitter een onafhankelijke positie in te kunnen nemen. Afspraken in hoofdlijnen Milieu Er wordt een nieuw Milieu-investeringsfonds (te beheren door een door partijen van GLOBE separaat op te richten stichting) opgericht waaruit projecten worden betaald die, naast de geluidsreductie, de lokale en regionale luchtkwaliteit in de omgeving van de luchthaven verbeteren en een bijdrage leveren aan klimaatbeheersing op mondiaal niveau. Het is uitdrukkelijk ook de bedoeling om te investeren in maatregelen die bijdragen aan de preventie van milieubelasting (en dus niet alleen te compenseren). Het Milieu-investeringsfonds beschikt structureel per jaar over 1 miljoen euro. Daarnaast wordt het fonds gevoed met project- en sponsorgelden van overheden en bedrijfsleven. We streven naar een klimaatneutrale luchthaven per 2016 voor vertrekkende passagiers. Toegespitst op de gemeente Eindhoven wordt van de gemeente Eindhoven een jaarlijkse bijdrage gevraagd door de inbreng van de eigen dividendinkomsten als aandeelhouder van Eindhoven Airport. Voorts wordt aan alle in GLOBE deelnemende gemeenten gevraagd, en dus ook aan Eindhoven, om jaarlijks 1 euro per inwoner beschikbaar te stellen. Overigens wordt ook van de provincie en van Eindhoven Airport een substantiële bijdrage gevraagd. Geluid De openingstijden blijven nagenoeg gelijk. Op werkdagen komt er een kwartier verschuiving (07.00-23.00 uur in plaats van 6.45-22.45 uur). Op Eindhoven Airport wordt een base gevestigd (thuisbasis voor een luchtvaartmaatschappij). Vanaf 2008 een base voor maximaal 3 vliegtuigen en vanaf 2010 een base voor maximaal 6 vliegtuigen. Alleen voor de base-vliegtuigen, van de meest stille categorie, worden de openingstijden op zaterdag, zondag en feestdagen gelijkgesteld aan de openingstijden op de werkdagen. Voor de base vliegtuigen is de dagelijkse ‘terugkeertijd’ 24.00 uur in plaats van 23.00 uur, met de mogelijkheid om in exceptionele situaties na 00.00 uur terug te keren. Eindhoven Airport zal bij de militaire verkeersleiding aandringen op operationele procedures die het geluid van landende vliegtuigen beperken. Eindhoven Airport zal zich maximaal inspannen 20071023.Raadsinformatiebrief Gemoderniseerde Overeenkomst Eindhoven Airport.doc\blz. 4
om de geluidproductie van vliegverkeer door tariefbeleid, selectiviteit en exploitatiebeperkingen te beperken. Groei Eindhoven Airport Voor het feitelijke, reguliere burgermedegebruik van luchthaven Eindhoven kan voor de duur van de Regionale Overeenkomst (tot 2018) maximaal 6 km² geluidsruimte benut worden. Eindhoven Airport beschikt vanaf 2008 over 4,74 km² en vanaf 2010 over 6 km². Looptijd De gemoderniseerde Regionale Overeenkomst wordt aangegaan voor een periode van tien jaar (2008-2018). Eén jaar voor het expireren van de overeenkomst wordt deze door GLOBE geëvalueerd. Partijen kunnen op grond van deze evaluatie aangeven of zij: 1. wijzigingen in de overeenkomst ambiëren; 2. de overeenkomst wensen op te zeggen; 3. en/of nieuwe partijen uit te nodigen tot GLOBE toe te treden. Besluit Wij hebben besloten: 1. De raad te informeren via raadsinformatiebrief, 2. Zo spoedig mogelijk het raadsvoorstel inzake de gemoderniseerde Regionale Overeenkomst aan de raad aan te bieden, ten behoeve van de bespreking in een benw-informatiebijeenkomst en besluitvorming in de raad.
Oirschot, d.d. 23 oktober 2007 burgemeester en wethouders,
Paula Perriëns, secretaris
Ruud Severijns, burgemeester
20071023.Raadsinformatiebrief Gemoderniseerde Overeenkomst Eindhoven Airport.doc\blz. 5