IN 1
INfra nieuws, hét per soneelsblad van BAM Infratechniek DERDE jaargang MA ART 2013
magazine > Het nieuwe
DRAAIEN
> Aan de slag in
drachten
> De beslissende
voorsprong
> Samen op de
LADDER > Allemaal
As-ONE
1
INfra nieuws, hét per soneelsblad van BAM Infratechniek DERDE jaargang MA ART 2013
>Voorwoord n IN ave v a r e uitg e an d r ie u In c te v en d ir e e chniek t e t m a o r k Inf M A B e nd oord. e en va n h et w a a an n e man v bedrijv Haaks t . r a B o r lec m Dit kee niek Te h c e t a r f BAM In
Beste collega’s, We zijn alweer bijna drie maanden onderweg met BAM Infratechniek Telecom, een mooi bedrijf dat ontstaan is uit twee mooie bedrijven. De samenvoeging ging, zoals zo vaak bij fusies, gepaard met emoties. Begrijpelijk, want een aantal collega’s heeft een nieuwe werklocatie of een andere functie gekregen. Ook zijn alle bedrijfsauto’s omgekleurd in de BAM kleuren. We hebben de afgelopen weken veel aandacht besteed aan de medewerkers van BAM Infratechniek Telecom. Inmiddels zien we dat iedereen z’n plekje begint te vinden. Dat doet ons plezier, want binnen BAM Infratechniek streven we naar een goede balans tussen mensen, hun omgeving en hun werk. Ofwel: People, Planet, Profit. In deze editie van IN staan we uitgebreid stil bij de 3 P’s. Zo werken we momenteel hard aan het verbeteren van onze veiligheidscultuur (People). Met het “Nieuwe Draaien” proberen we onze impact op het milieu nog verder te reduceren (Planet). Het Operationeel Plan legt een stevige basis om ook onze financiële positie te versterken (Profit). Op die manier werken we samen aan een duurzame toekomst voor BAM Infratechniek.
4 8 12
Hartelijke groeten, Bart Haaksman
2 I N MA ART 2013
15
IN
houd
RA A
PLA D AT
4/5
Slimmer met energie omgaan
6
6/7
INteressant
Wat is dit en waar wordt dit toegepast? Op pagina 7 lees je over de functie van dit onderdeel.
8/9
De markt een stap voor zijn
10/11
IN de organisatie
10
12/13
Aan de slag in Drachten
14
Samen de veiligheidsladder op
15/16
14
Kwalitatief beter door As-One
16/17
In de broodtrommel van Plantijnweg 22
18/19
Leren op twee manieren
20
Tonny schiet handboog
19
>COLOFON Redactie Kathleen Banga-Davis Juliëtte Dobbelaar Yvonne van der Grift Bianca Peper Teksten Sarah De Preter Ruud Figee Fotografie Rob Melchior BAM archief/privé materiaal Concept en realisatie Figé Productions BV, Schiedam Contactadres BAM Infratechniek bv Postbus 12 4100 AA Culemborg (0345) 47 01 00 E-mail:
[email protected]
I N MA ART 2013 3
Het Nieuwe Draaien
> Slim
tweespel tussen mens en machine Iedereen kent het Nieuwe Rijden, waarbij je brandstof bespaart door je rijstijl aan te passen. Ook door bouwmachines slimmer te bedienen kan veel energie worden bespaard. Daarom doen BAM Infratechniek, BAM Rail en BAM Wegen mee aan een pilot rond het Nieuwe Draaien.
4 I N MA ART 2013
Henk Harink (links) en Willem Bloemert
In de bouwsector worden grote hoeveelheden brandstof verbruikt, wat hoge kosten veroorzaakt en het milieu verontreinigt. BAM Infratechniek besteedt al jaren aandacht aan de ‘vergroening’ van haar materieelpark. ‘We schaffen alleen machines aan met zeer zuinige motoren’, vertelt Koob Bovenhuis, manager van de technische- en materieeldienst bij BAM Infratechniek Noordoost. ‘Milieubewust werken en rijden is echter altijd een tweespel tussen mens en machine. Daarom gaan we nu een stapje verder met het Nieuwe Draaien.’
> ALLEEN MAAR WINST ‘Goed dat ook BAM deze pilot enthousiast en voortvarend oppakt!’ zegt Karin Blaauw, projectleider mobiliteit & ruimte bij Natuur & Milieu. ‘Het sluit mooi aan bij de duurzaamheidsambitie van BAM.’ Ze wijst op de grote winst die bouwbedrijven met het Nieuwe Draaien kunnen behalen. Dat bleek ook al tijdens een wedstrijd die Natuur & Milieu vorig jaar op de Technische Kontakt Dagen organiseerde. Bedrijven werden uitgedaagd om hun beste machinist zoveel mogelijk grond te laten verzetten met zo weinig mogelijk brandstof. Blaauw: ‘Het verschil in brandstofverbruik liep op tot wel 40%. Opvallend was dat diegene die het minst brandstof verbruikte ook het snelst werkte. Wij verwachten dat bedrijven met het Nieuwe Draaien gemiddeld tien procent kunnen besparen op het energieverbruik van hun machines. Dat is pure winst: het levert geld op, voordelen bij de aanbesteding van projecten én het is goed voor het milieu.’ Na de pilot, zo hoopt Natuur & Milieu, zal het Nieuwe Draaien breed worden uitgerold in de hele bouwsector.
Op cursus Het Nieuwe Draaien, een initiatief van milieuorganisatie Natuur & Milieu en brancheorganisatie BMWT, trekt de ervaringen van het Nieuwe Rijden door naar bouwmachines. Het startschot werd vorig jaar gegeven op de Technische Kontakt Dagen. Samen met vier andere koplopers in de bouwbranche doen we mee aan een proef om graafmachines, laadschoppen en andere mobiele werktuigen schoner en zuiniger in te zetten. Natuur & Milieu heeft ons geholpen bij het opstellen van een actieplan. Eind vorig jaar
deden we een nulmeting. ‘Van een aantal machines hebben we gedurende twee weken iedere ochtend de urenstand genoteerd en hun dagelijkse brandstofverbruik’, vertelt Koob. ‘Binnenkort gaan onze machinisten op cursus. Ze leren er allerlei slimmigheden om zuiniger om te springen met brandstof. Daarna voeren we de meting opnieuw uit.’ Half gas De stijl van draaien en de werkaanpak heeft een grote invloed op het brandstofverbruik
en de CO2-uitstoot. Volgens Koob kunnen simpele zaken al een behoorlijke winst opleveren. ‘Laat machines niet stationair draaien als ze niet gebruikt worden, maar zet ze uit. Zet geen te zware machines in voor lichte werkzaamheden. Geef gerust eens wat vaker half gas. Wij hopen door het slimme bedienen van onze machines minimaal 10% te besparen op ons brandstofverbruik. Als we de besparingen realiseren die we voor ogen hebben, gaan we het Nieuwe Draaien stapsgewijs implementeren in de hele organisatie.’
I N MA ART 2013 5
IN
teressant
In deze rubriek interessant nieuws over innovaties, producten en bijzondere ontwikkelingen.
Voo r h vo lg e nde n et wij w umm eer o er zijn o n d er p zo e we r k naa r leuk Oo k v pen, ideeë e n oo wij o p r verbete en suggest rpunt ies. en. L a e a in@ba n m -it .n t h et o ns w st aan et l. V d ir ec tiesec erd er zijn en o p ret ar o loc at e sses o ok de ies aa nieuw nsp r eekp u p all e n e ond e r we t vo o r rpen. H et re da c tie tea m
BAM Leidingen & Industrie > ERkenning door FPAL FPAL is een ‘leverancier management systeem’ dat toegepast wordt in de Europese olie- en gasmarkt. Het systeem heeft als doel de perfecte leverancier voor elke klant te vinden. FPAL zoekt, kwalificeert, auditeert, evalueert en monitort leveranciers namens haar inkoopleden (onder andere Shell, BP, Exxon en andere oliemaatschappijen). Leveranciers in Groot-Brittannië, Nederland en Ierland in de olie- en gasindustrie
> Pionier van de samen werking 6 I N MA ART 2013
komen in aanmerking gekwalificeerd te worden voor FPAL. BAM Leidingen & Industrie heeft onlangs deelgenomen aan een diepgaand assessment voor FPAL en deze succesvol afgerond. BAM Leidingen & Industrie scoorde hoog op het gebied van gezondheid, veiligheid, milieu en opleiding. Deze erkenning benadrukt de hoge standaard en prestaties van BAM Leidingen & Industrie.
Sinds 1 januari 2013 vormen Van den Berg Infrastructuren en Ravesteyn Kabel- en Montagewerk samen BAM Infratechniek Telecom. Engineer Twan van Jaarsveld maakte als een soort pionier al een jaar eerder de overstap van Ravesteyn naar Van den Berg. Hij werd betrokken bij een Fiber to the Home-project van Van den Berg. ‘Ik werd in januari 2012 gevraagd om in Zwammerdam het projectteam te ondersteunen. Naarmate ons werkpakket groter werd, kwamen er meer collega’s van Ravesteyn bij. We zijn prima opgenomen in de groep.’ Inmiddels zijn de twee bedrijven samengevoegd.
De afdeling van Twan bestaat voor de helft uit voormalig Ravesteyners en voor de helft uit voormalig Van den Bergers. Hun manager, Bart van Kouterik, komt bij Ravesteyn vandaan. Ze voelen zich thuis binnen hun nieuwe afdeling. ‘Je merkt wel wat cultuurverschillen. Ravesteyn was altijd een uitvoerendtechnisch bedrijf. Bij Van den Berg had men minder contact met de uitvoering, het ging er wat rustiger aan toe. Persoonlijk was ik gewend om veel contact te hebben met de mensen buiten. Dat is nu een stuk minder, maar daardoor pak ik automatisch andere zaken op. Een mooie kans om mijn kennis te verbreden!’
IN
koppertjes
BAM Infratechniek Mobiliteit > geavanceerd tramhek De raadplaat toont dit keer een onderdeel van een nieuw tramhek dat door BAM Infratechniek Mobiliteit is ontwikkeld voor de gemeente Den Haag. Het hek zelf is gemaakt van een lichte en sterke kunststof. In de RVS-zuilen waaraan het hek scharniert, zit een deel van de techniek die is gekoppeld aan transponders
Persberichten Oplo
RA AD
BAM Infratechniek Noordoost > Veilig lassen aan gasleidingen lasproces nadelig beïnvloeden. Dat kan ertoe leiden dat gemaakte lassen afgekeurd worden. In de praktijk vragen lassers dan ook vaak om de airmovers uit te zetten. Dat is een dilemma, want de gasloze toestand kan hierdoor niet meer gewaarborgd worden.’ Eppie stelde voor om op de plaats van de meetpunten een blaas aan te brengen. Hierdoor kunnen de airmovers wèl uitgezet worden. De blazen houden immers eventuele lekkage bij de afsluiters tegen. Aangezien de airmovers dienen als ontluchting wordt er geen druk opgebouwd. Enexis gaat het idee van Eppie invoeren.
ssing
R MaximoA A D
ssing
PLA A T
Wat een fijne verrassing voor Eppie Noordman, monteur bij BAM Infratechniek Noordoost! Hij ontving onlangs een cheque ter waarde van € 500,- voor een slim idee dat hij had ingediend bij Enexis. ‘Laswerkzaamheden aan stalen gasleidingen waarbij vonkvorming optreedt mogen pas uitgevoerd worden wanneer de leiding gasvrij is gemaakt’, vertelt Eppie. ‘Men gebruikt hiervoor zogenoemde airmovers. Ze worden aan weerszijden van de werklocatie nabij de afsluiters op de afblaaspunten gemonteerd. Ze zorgen voor een geforceerde luchtspoeling in de leiding. Het probleem is dat airmovers het
Wil je persberichten van Koninklijke BAM Groep rechtstreeks in je mailbox ontvangen? Ga dan naar www.bam.nl en meld je aan via Pers - Abonnement op persberichten.
en een datacenter. Ook de live-bewaking met camera’s is onderdeel van het systeem. Het tramhek voorkomt dat overig verkeer gebruik maakt van het tramtracé. Het is niet alleen functioneel maar past ook binnen het straatmeubilair van de gemeente.
Oplo
IN
PLA A T
De afdeling Beheer en Onderhoud van BAM Infratechniek Mobiliteit heeft onlangs het softwaresysteem Maximo in gebruik genomen. Met dit systeem worden alle storingen geregistreerd en geanalyseerd, met als doel het beheer en onderhoud te optimaliseren.
Hein Versteegen nieuwe directeu r Sinds 1 januari 2013 maakt Hein Versteegen (48) deel uit van de directie van BAM Infratechniek. De directie van BAM Infratechniek wordt daarmee gevormd door Marco de Rooij (directievoorzitter), Bas Schultze en Hein Versteegen.
Eppie Noordman (links)
I N MA ART 2013 7
ko
Van links naar rechts: Ritesh Gayadien, Frederik Reinders en Roland van Niekerk
Mens centraal
>technisch specialist: EEN BAAN IN BEWEGING Mobiliteit is een dynamisch gegeven. Ook de ontwikkeling van technische oplossingen om het verkeer in goede banen te leiden staat niet stil, vertellen de technisch specialisten van BAM Infratechniek Mobiliteit.
8 I N MA ART 2013
‘We willen de markt een stap voor zijn’ BAM Infratechniek Mobiliteit ontwikkelt en implementeert installaties voor verkeerstechniek, tunnels en bruggen. Het bedrijf heeft diverse innovatieve oplossingen ontwikkeld. De afdeling Technical Support & Product Ontwikkeling (TSPO) vertaalt ideeën in technisch hoogstaande toepassingen. ‘We zetten nieuwe technieken in om vraagstukken in de markt een stap voor te zijn’, zegt Frederik Reinders van de afdeling TSPO. Zijn collega Ritesh Gayadien vult aan: ‘Het is een hele afwisselende baan. We zijn voortdurend met nieuwe dingen bezig en leren constant bij.’ Complexe systemen Naast productontwikkeling biedt de afdeling TSPO ook technische ondersteuning aan de uitvoerende afdelingen. ‘Als collega’s buiten tegen technische vraagstukken aanlopen, komen wij in beeld om het probleem boven water te krijgen’, zegt afdelingshoofd Roland van Niekerk. ‘Bij tenders schuiven we aan als het om technische, vaak innovatieve aspecten gaat. Ook bij de calculatie komen we regelmatig om de hoek kijken. Verder zijn we een verlengstuk van de afdeling engineering.’
Door de groeiende complexiteit van verkeerstechnische systemen nemen de support-taken van de afdeling toe. Roland: ‘Vroeger had je openbare verlichting: het was aan of uit. De huidige verkeerssystemen moeten gemanaged worden. Eén klein foutje kan een heel systeem buiten werking stellen. Storingen onderzoeken is vaak puzzelwerk.’ Innovatie Ondertussen werkt de afdeling volop aan technologische vernieuwingen en het doorontwikkelen van bestaande systemen. Onlangs nam de gemeente Huizen als eerste de nieuwe generatie van het gladheidmeldsysteem (GMS) in gebruik. Frederik: ‘Het nieuwe GMS is compacter en energiezuiniger dan haar voorgangers. Op plaatsen waar je moeilijk een voedingskabel kunt trekken, kan het op accu draaien.’ Frederik was ook van a tot z betrokken bij de ontwikkeling van het fijnstof reductiesysteem, dat momenteel wordt doorontwikkeld voor nieuwe toepassingen. Ritesh verzorgde veel programmeerwerk voor het GMS. Op de afdeling TSPO wordt nu hard gewerkt aan de ontwikkeling van Weigh-In-Motion Fibre Optic (WIM-FO), dat aslasten
van voertuigen meet op basis van glasvezelsensoren. ‘Deze sensoren zijn zeer nauwkeurig en bevinden zich niet bovenin het wegdek, maar onder de toplaag, wat de levensduur ten goede komt.’ Veel facetten Ook Roland denkt naast zijn coördinerende taken als afdelingshoofd graag mee over de techniek. ‘We zijn met veel facetten bezig. Aan de ene kant zitten we met wetenschappers om de tafel die een theorie hebben. Wij bekijken hoe we dit praktisch kunnen omzetten. Vervolgens gaan we met opdrachtgevers praten over een pilot.’ Frederik: ‘Er komen steeds weer nieuwe, interessante dingen bij. Tijdens het ontwikkelen schakelen we vaak ook gespecialiseerde partners uit ons netwerk in.’ Het woord “stilzitten” kennen ze niet op de afdeling TSPO, en dat zal ook in de toekomst zo blijven. ‘We zoeken steeds weer nieuwe technische oplossingen en systemen waarmee we ons als bedrijf kunnen onderscheiden. De focus ligt de komende tijd met name op slimmere tunneltechnische installaties en brugbesturingen. Daarnaast werken we aan het doorontwikkelen van onze bestaande innovaties zoals het GMS, het fijnstof reductiesysteem, tramhekken en beweegbare fysieke afsluitingen. Er zit veel beweging in de markt!’
> weggebruiker centraal BAM Infratechniek Mobiliteit werkt van oudsher veel voor overheden. Steeds vaker kijken we ook naar technische oplossingen voor de weggebruiker. Zo onderzoeken we de mogelijkheid om gegevens vanuit het GMS rechtstreeks tot bij de weggebruiker te brengen. We zijn ook betrokken bij Pleasant Pass, een audiovisuele oplossing om het veiligheidsgevoel in fietstunnels en andere publieke doorgangen te vergroten. Binnenkort wordt in Culemborg een testopstelling ingericht en komende zomer is Pleasant Pass voor iedereen te bewonderen in een tunnel in Oss.
I N MA ART 2013 9
IN
de organisatie
Directie BAM Infratechniek, van links naar rechts: Erik Horstink (financieel directeur), Marco de Rooij (directievoorzitter), Hein Versteegen (directeur), Bas Schultze (directeur) en op de voorgrond Leendert Klink (HR directeur)
>SAmen op voorsprong In drie jaar tijd de beslissende voorsprong nemen, daar zet de directie van BAM Infratechniek de schouders onder. Natuurlijk niet alleen, maar in samenwerking met de hele organisatie. “De beslissende voorsprong nemen” is de titel van het Operationeel Plan van BAM Infratechniek voor de periode 2013-2015. Het is enerzijds een reactie op de economische crisis, waar ook wij als organisatie last van hebben. Anderzijds laten we nog te vaak kansen liggen door in het voortraject van projecten de risico’s niet helder te definiëren. ‘We hebben op onderdelen nog te veel een doe- en te weinig een denkcultuur’, stelt Marco de Rooij vast. ‘We gaan veel meer aandacht besteden aan processen die te maken hebben 10 I N MA ART 2013
met contractverwerving. Daardoor maken we de organisatie fitter en leggen we een basis voor verdere groei.’ Product-Markt-Combinaties Om deze verbeterslag te maken, wordt de organisatie stapsgewijs heringericht. We gaan van zeven autonome bedrijven naar vier Product-Markt-Combinaties (PMC’s ) en specialistisch bedrijf BAM Nelis De Ruiter. Naast de reeds bestaande PMC’s Mobiliteit, Telecom en Industrie komt er dit jaar de PMC Distributie bij. Vanuit de regiobedrijven (Noordoost,
Midden-West, Zuid) zullen grotere projecten gezamenlijk worden opgepakt. ‘Veel grote klanten willen door ons landelijk aangesproken worden’, zegt Hein Versteegen. ‘Met de PMC Distributie komen we tegemoet aan deze wens. We gaan dit in nauw overleg met de regio’s vormgeven.’ Geen centrale aansturing Betekent dit dat de regiobedrijven straks centraal aangestuurd worden? Niets is minder waar. Marco: ‘We centraliseren wat we centraal willen doen, maar we laten het ondernemerschap in de bedrijven. Ze blijven zelf verantwoordelijk voor hun lokale markt en krijgen ruimte voor eigen initiatieven, maar dan wel binnen een bepaalde bandbreedte.’ Het verlonen van medewerkers, arbeidsvoorwaarden,
urenregistratie, financiële rapportages en andere processen die de business ondersteunen worden in 2013 gelijkgetrokken voor alle bedrijven. ‘Daarnaast gaan we bedrijven ondersteunen bij zaken als risicobeheersing en contractmanagement’, zegt Bas Schultze. ‘We bekijken momenteel samen met de directies van de BAM Infratechniek bedrijven welke processen we gezamenlijk oppakken.’ Focus en krachtenbundeling De nieuwe organisatiestructuur moet ons helpen onze liquiditeitspositie te verbeteren en flexibel in te spelen op vragen uit de markt. Om zo het “sterke merk” dat BAM Infratechniek van oudsher is, nog sterker te maken. Bas: ‘We hebben een landelijk netwerk en kunnen zowel het ontwerp als de uitvoering en het onderhoud van projecten verzorgen. Door te focussen op de vier PMC’s concentreren we ons op de zaken waar we echt onderscheidend in zijn. Je ziet deze ontwikkeling ook binnen andere BAM-onderdelen.’ Marco: ‘Hierdoor kunnen we BAM-breed goed inspelen op de multidisciplinaire vragen van klanten. Projecten als de A12, Vopak en Het Groene Net zijn mooie vormen van samenwerking. Ze
we met Insights, een tool voor persoonlijke ontwikkeling. Het geeft je inzicht in jezelf en anderen. Als je oog hebt voor de kwaliteiten en verschillen binnen een team, begrijp je elkaar beter en kun je het maximale uit elkaar halen. In de toekomst gaan we Insights ook inzetten bij het samenstellen van grote tenderteams.’
laten zien dat samen optrekken meer oplevert dan de traditionele ieder-voor-zich-methode.’ Groeikansen Samenwerking als sleutel tot succes. Het vereist wel dat kennis en kunde binnen de organisatie optimaal worden gedeeld. ‘Mensen moeten vaker de hulpvraag durven stellen in plaats van het wiel opnieuw uit te vinden’, zegt Erik Horstink. ‘Je moet ook bereid zijn antwoord te geven op de hulpvraag van anderen. De focus ligt straks sterker op BAM Infratechniek als geheel: een organisatie waarin je van elkaar leert en elkaar ondersteunt. Een organisatie die veel aandacht heeft voor de ontwikkeling van haar medewerkers. Collega’s die een bepaalde expertise bezitten, kunnen in de toekomst breder worden ingezet. Ze krijgen meer kansen om te groeien.’
Veilig gedrag De directie en stafmedewerkers van BAM Infratechniek gaan in Bunnik op één werkvloer samenwerken. Dat houdt de lijnen kort en bevordert de communicatie. Het enthousiasme om de organisatie een flinke stap vooruit te brengen is groot. Het streven in cijfers: een omzet van 600 miljoen euro in 2015. Een belangrijk onderdeel van de verbeterslag is het versterken van de veiligheidscultuur. Volgens Hein is dit vooral een gedragskwestie. ‘We hebben goede veiligheidsprocedures, maar het veiligheidsbewustzijn is nog te laag. Het is net als autorijden: het hebben van een veilige auto betekent nog niet automatisch dat je ook veilig rijdt.’ Leendert: ‘We willen opschalen van een re-actieve naar een pro-actieve veiligheidscultuur, waarin we elkaar aanspreken op onveilig gedrag. Die drempel moet omlaag.’
Effectieve teams Een ander aandachtspunt binnen het HR-beleid is het werken met ‘effectieve teams’, groepen van vakmensen met diverse eigenschappen en competenties. Dit soort gemêleerde gezelschappen scoort vaak het best, weet Leendert Klink. ‘Op directie- en MT-niveau werken
Veiligheidsdag 2012 > Meldingskaartjes risicovolle situaties Meldingsformul
BAM Infratechniek
ier
For. 4.50.01IT Meldingsformulier Revisie 1 1 juli 2012
BAM Infratechniek
Betreft: q Bijna -ongeval q Risicovolle situatie/h
q Milieu-incident andeling
Algemene gegeven
q Verbeterpunt
q Overige aandachts punt
Mobiliteit bv
en, namelijk:
s:
Datum: -
Omschrijving mel
-
ding + eventuel
Naam indiener:
Bedrijf:
e oplossing:
12170
Naar aanleiding van het thema voor de BAM Wereldwijde Veiligheidsdag 2012 is een meldingskaartje ontwikkeld voor het melden van risicovolle situaties. Het aantal ingediende meldingskaartjes is tot nu toe zo’n 70 stuks. De meest voorkomende melding is van het type ‘risicovolle situatie of handeling’ en heeft vooral betrekking op procedures en afspraken. Voor iedere ingediende melding doneert BAM Infratechniek € 1,- aan Veilig Verkeer Nederland. Besloten is deze actie te verlengen tot de bouwvak 2013. Wij bedanken de collega’s voor het indienen van de kaartjes en roepen iedereen op dit te blijven doen.
I N MA ART 2013 11
Philips-plant in Drachten
>Met vereende krachten aan de slag in Drachten BAM Infratechniek en BAM Wegen dienden samen een plan van aanpak in voor de deelreconstructie van de Philips-plant in Drachten. Dankzij hun integrale projectbenadering en heldere communicatiestrategie sleepten ze de opdracht in de wacht.
Wiep Kuipers (links) en Harry Oosterkamp
12 I N MA ART 2013
Op het terrein in Drachten wordt een verbindingsweg heringericht en worden de riolering, de gasen waterleiding vervangen. Voor een aannemer is dit een relatief eenvoudige ingreep, maar voor een drukke productielocatie waar 2.500 mensen werken, 7 dagen per week en 24 uur per dag, is het een ingrijpende gebeurtenis. Philips Drachten stelde dan ook
hoge eisen. ‘Philips produceert op deze locatie onder meer scheerapparaten’, vertelt Wiep Kuipers, projectleider namens BAM Wegen Regio Noord. ‘Het productieproces mag door onze werkzaamheden niet verstoord worden. Ook moeten de medewerkers van Philips elke dag probleemloos hun werkplek kunnen bereiken.’
Dagelijks overleg Vijf aannemers schreven in op het project en dienden een plan van aanpak in. De opdracht werd gegund aan BAM Infratechniek Noordoost en BAM Wegen op basis van de prijs en EMVIcriteria (economisch meest voordelige inschrijving). Om het productieproces van Philips niet te verstoren, is voor een snelle, gefaseerde uitvoering gekozen. De werknemers van Philips worden door middel van bermDRIPs (dynamisch routeinformatie paneel) op de hoogte gehouden op welke locatie gewerkt wordt. Iedere werkdag start met een kort overleg. Tijdens dit “gebedshalfuurtje” bespreken onze collega’s samen met de projectleider en een technisch adviseur van Philips de belangrijkste uitdagingen van de dag. Wiep: ‘Dat werkt fantastisch: je leert elkaar snel kennen en de lijnen zijn kort. Naast het dagelijks overleg hebben we om de twee weken een bouwvergadering.’ Harry Oosterkamp, hoofduitvoerder BAM Infratechniek: ‘Onze opdrachtgever ziet ons als één partij: BAM. Zo
treden we sinds de inschrijving ook op. We hebben alles samen gepland en onze werkzaamheden geïntegreerd op elkaar afgestemd.’ Verkeersdoorstroming De werkzaamheden gingen eind oktober van start, maar hebben enkele weken stilgelegen door regen, sneeuw en vorst. Het bouwteam ging heel vakkundig om met deze winterse omstandigheden. Harry: ‘We zagen de bui een aantal dagen van tevoren aankomen. Voordat we ons werk moesten stilleggen, hebben we alles netjes dicht gestraat, zodat het verkeer op de plant er geen last van had.’ Wiep: ‘De verkeersdoorstroming is een belangrijk punt. De plant wordt twee keer per week bevoorraad met chemische producten. Aangezien deze leveringen altijd moeten doorgaan, hebben we een aantal werkzaamheden in het weekend uitgevoerd.’ Kabels en leidingen Het graafwerk gebeurt heel zorgvuldig, om geen ondergrondse kabels en leidingen te raken. Harry: ‘We weten dat er kabels in de
grond zitten, maar vaak weten we niet precies waar. Daarom pakken we het voorzichtig aan. Voor het geval er toch iets misgaat, hebben we een graafinstructie van Philips. Die is ook behandeld in de start-werkbespreking. Daarnaast moeten alle mensen die nieuw zijn op het project de gedragsrichtlijnen van Philips ondertekenen.’ Bypass Tussen Kerstmis en Nieuwjaar bracht BAM Infratechniek in de fabriekshal drie tijdelijke gasaansluitingen aan. Ze dienen als bypass als binnenkort de nieuwe gasleiding wordt aangesloten. Harry: ‘De plant mag nooit zonder gas komen te zitten. We koppelen de oude leidingen pas af als de nieuwe aangekoppeld zijn.’ Als dat gebeurd is, is het werk voor BAM Infratechniek klaar. ‘Onze verplichting gaat tot in de fabriekshal. Voor de verdere verdeling van water en gas in het gebouw is een andere partij verantwoordelijk. Het aardige is dat Philips hiervoor ook een BAM-bedrijf heeft ingeschakeld: BAM Techniek.’
Meten geen overbodige luxe > De juiste banden spanning Wist je dat 70% van de automobilisten met een te lage bandenspanning rijdt? En dat bij 9% van de dodelijke verkeersongevallen een verband wordt gelegd met de banden? Regelmatig je bandenspanning controleren is geen overbodige luxe. Je doet dit het best één keer per maand en voor een lange rit. Bij de technischeen materieeldienst in Nieuwleusen is onlangs een bandenspanningsmeter geplaatst. Koob Bovenhuis stelt tevreden vast dat collega’s er volop gebruik van maken. ‘Een band in goede staat verliest ongeveer 0,3 bar per maand’, vertelt Koob. ‘Onderspanning kan de band beschadigen en verhoogt de slijtage. Je hebt minder grip op de weg en een langere remweg. Het risico op aquaplaning is groter. Andere nadelen zijn een hoger brandstofverbruik en een hogere CO2uitstoot. Met de juiste bandenspanning rijd je veiliger, comfortabeler en zuiniger.’ De juiste bandenspanning
vind je aan de binnenkant van het brandstofklepje, de portierstijl of in het instructieboekje van je auto. Meet de bandenspanning altijd in koude toestand. In Europa wordt bandenspanning uitgedrukt in bar. PSI is het Brits-Amerikaanse maatsysteem, 1 bar is ongeveer 14,5 PSI.
I N MA ART 2013 13
Afbeelding op de achtergrond: Uitsnede van poster met handtekeningen van directie, MT en stafleden van BAM Infratechniek. De officiële start van het project ‘Samen een trede hoger’. Vooruitstrevend
Veilig is hier onze manier van zaken doen
Veilig werken
>Samen de veilig heidsladder op
Proactief
Leiderschap en waarden op het gebied van veiligheid zijn de motor achter continu verbeteringen
In toenemende mate geïnformeerd
Berekenend
We hebben systemen om alle gevaren te hanteren
Reactief
Veilig werken heeft onze volle aandacht. Er is ons veel aan gelegen om de veiligheidscultuur binnen
Veiligheid is belangrijk, we doen er veel aan Telkens als we een ongeluk hebben
Toenemend vertrouwen en verantwoordelijkheid
Pathologisch
Wat maakt het uit Zolang we niet gepakt worden
de organisatie te verbeteren.
Door te werken met de veiligheidsladder willen we de organisatie continu verbeteren, zodat alle medewerkers na hun werk net zo gezond naar huis kunnen gaan als ze gekomen zijn. Meerdere bedrijven maken gebruik van de veiligheidsladder om hun medewerkers en contractors veilig te laten werken. Voorbeelden hiervan zijn Rijkswaterstaat en ProRail. Deze laatste laat zelfs een hoge score positief meewegen bij aanbestedingen: wie veilig werkt, vergroot zijn kans op het verwerven van een opdracht.
De directie van BAM Infratechniek heeft het project ‘Samen een trede hoger’ goedgekeurd om de veiligheidsladder op te gaan en naar boven te klimmen. Naast het aanpassen van documenten en werkinstructies is het belangrijkste dat we onze veiligheidscultuur verbeteren. Hoe wij met elkaar omgaan, ons gedrag en het nakomen van onze afspraken bepaalt de veiligheidscultuur van ons bedrijf. Verandering van de cultuur betekent dat iedereen binnen BAM Infratechniek zijn steentje hieraan moet bijdragen. Ook zal veiligheid (al tijdens de calculatie en werkvoorbereiding) een steeds grotere rol gaan spelen bij alle beslissingen die binnen de organisatie genomen worden. Omdat veiligheid en de veiligheidscultuur voor alle bedrijven van BAM van groot belang is, gaan we dit project samen met BAM Groep aanpakken. BAM Infratechniek is de eerste werkmaatschappij die gezamenlijk met BAM Groep de
‘Het duurzaam verbeteren van onze veiligheidsprestaties vraagt om een BAMbrede aanpak met ruimte voor inkleuring door de afzonderlijke groepsmaatschappijen. Door in te zetten op persoonlijk leiderschap, het nemen van actie en het elkaar aanspreken, kunnen we een volgende trede nemen op de cultuurladder van veiligheid. Daarmee zullen wij het aantal
ongevallen verder terugdringen. Nul ongevallen, dat is ons gezamenlijke streven. Er is niets belangrijker dan dat iedereen die voor en met BAM werkt, ’s avonds weer veilig thuis komt. De veiligheidsladder is één van de instrumenten om een proactieve veiligheidscultuur te versterken. Ik ondersteun deze ontwikkeling dan ook van harte.’
Daarom adopteert BAM Infratechniek de veiligheidscultuurladder. Dit model om de veiligheidscultuur meetbaar te maken, is niets nieuws: de petrochemische sector werkt er al jaren mee. De ladder heeft vijf niveaus (de zogenoemde treden). Hoe hoger bedrijven op de ladder staan, hoe meer ze veiligheid in hun bedrijfscultuur verankerd hebben.
14 I N MA ART 2013
Nico de Vries,
eerste stappen naar een betere veiligheidscultuur zet. Omdat veiligheid de verantwoording is van iedereen op alle niveaus van de organisatie, pakken we het “top down” aan, waarbij het management het goede voorbeeld geeft. Het verbeteren van een bedrijfscultuur begint immers bij jezelf door het goede voorbeeld te geven en het tonen van persoonlijk leiderschap. De komende tijd ontvangen jullie nadere informatie over de verdere invulling van het project ‘Samen een trede hoger’ via nieuwsbrieven, toolboxen en je leidinggevende. We verwachten van iedereen een maximale inzet en betrokkenheid. Alleen op die manier kunnen we als organisatie toegroeien naar een proactieve veiligheidscultuur, waarin het aantal ongevallen, incidenten en fouten naar nul gaat. Samen komen we hoger op de veiligheidsladder!
Nico de Vries, voorzitter raad van bestuur Koninklijke BAM Groep
ERP-systeem Metacom 8.2
>Samen de schouders onder As-One >>
Erik Horstink (links) en René van Goudzwaard
Sinds 1 januari 2013 werken alle bedrijven binnen BAM Infratechniek met de 8.2-versie van het ERPsysteem Metacom. Een grote stap vooruit in de efficiencyslag waarmee we als organisatie onze herkenbaarheid en professionele uitstraling willen verbeteren. Dit traject draagt de naam As-One.
Keihard hebben ze gewerkt, de collega’s uit de bedrijven die de conversie hebben voorbereid en uitgevoerd. Er is zelfs doorgewerkt tijdens de kerstvakantie. Het resultaat mag er zijn: alle deelprojecten zijn binnen de tijd en het budget afgerond. Het team kreeg een dikke voldoende vanuit de bedrijven, want er zijn nauwelijks operationele verstoringen geweest. Financieel directeur Erik Horstink prijst het commitment en de positieve drive van de betrokken collega’s. ‘Er is met z’n allen aan één touw getrokken. Dat was de sleutel tot succes.’ ‘En nu op naar de volgende stap’, moedigt ICTmanager René van Goudzwaard de organisatie aan. ‘We gaan ook dit jaar door met het harmoniseren en innoveren van onze primaire en secundaire processen. Daartoe hebben we procesplatformen opgericht. Als ICT-afdeling faciliteren we dat deze teams van vakcollega’s uit de verschillende bedrijven regelmatig bij elkaar komen.’ Door op deze manier de krachten te bundelen ontwikkelt BAM Infratechniek zich van een
organisatie met zeven losse identiteiten naar één BAM Infratechniek bedrijf. Dat werkt kostenverlagend en geeft bedrijven de kracht om te verbeteren en te vernieuwen. Wat volgens Erik ook pure winst is voor de individuele medewerker. ‘Onze vakmensen binnen de bedrijven kunnen hun ervaringen delen binnen klankbordgroepen. Ze krijgen ondersteuning voor de tools waar ze mee werken. Op deze manier willen we medewerkers ontzorgen. Is het niet prachtig dat binnen sommige bedrijven de buitendienstmedewerkers hun papieren urenbonnen hebben ingeruild voor een tablet? Dat soort zaken willen we doortrekken binnen heel BAM Infratechniek. We willen een transparante organisatie worden, waarbinnen functies duidelijk afgebakend zijn. Van algemeen eigenaarschap naar specifieke verantwoordelijkheden, zodat iedereen zich honderd procent kan concentreren op zijn/haar eigen werk. Daardoor vindt een betere overdracht van zaken plaats en hebben we risico’s beter onder controle. We worden er allemaal kwalitatief beter en professioneler van.’
> Digitaal veiligheidspaspoort Het PSL, Personal Safety Logboek of ook “het groene veiligheidspaspoort”, wordt tezamen met het toegangsbewijs tot ProRail-terrein vervangen door een digitaal veiligheidspaspoort. Vanaf het 3de kwartaal 2013 zal iedereen die aan het spoor werkt dit digitale pasje bij zich dragen. Met het pasje krijg je toegang tot het spoor en toon je aan dat je gemachtigd bent om bepaalde werkzaamheden langs
het spoor uit te voeren. Om het digitale paspoort te ontvangen, moet je een halve dag op cursus bij Railinfra Opleidingen. De cursus bestaat uit een veiligheidstraining en een toets “toegang tot het spoor”. Binnenkort ontvangt iedereen die langs het spoor werkzaam is een uitnodiging voor deze training. Meer info? Zie www.digitaal-veiligheidspaspoort.nl
I N MA ART 2013 15
As -One
>>> Een leerzame en leuke periode
Jeroen Busscher (links) en Henk Veenstra
Jeroen Busscher begeleidde in 1998 als projectadministrateur de implementatie van Metacom bij BAM Infratechniek Noordoost en verzorgde jarenlang het applicatiebeheer. In het kader van As-One was hij één van de teamleden voor de dataconversie naar Metacom 8.2. Hij nam de inrichting van de nieuwe omgeving onder de loep, optimaliseerde dit en vroeg wijzigingen aan die voor Noordoost van toepassing zijn. ‘Het werken met Metacom 8.2 gaat inmiddels goed’, vertelt Jeroen. ‘Vanuit deze basis blauwdruk moeten we alleen nog wat kleinigheden aanpassen waar we in de conversieperiode niet aan toegekomen zijn. We hadden weinig tijd voor de conversie: pas in september hoorden we dat we zouden overgaan en zijn de teams gevormd. Complimenten aan iedereen die meegewerkt
heeft! Het was een intensieve, maar leerzame periode.’ Henk Veenstra, controller bij BAM Leidingen & Industrie, leidde de werkgroep die als taak had de lonen- en urenadministratie binnen BAM Infratechniek te automatiseren en te uniformeren. ‘We hebben een softwaretool ontwikkeld waarmee onze collega’s in een webomgeving hun uren kunnen bijhouden, waarna deze automatisch in het systeem (Metacom) terechtkomen. De komende periode wordt dit verder geoptimaliseerd en voor alle BAM Infratechniek bedrijven gefaseerd ingevoerd.’ Ook Henk kijkt terug op een drukke, maar leuke periode. ‘Als werkgroep gaan we de samenwerking ook na deze uitrol voortzetten. Samen werken aan de ontwikkeling en toekomst van BAM Infratechniek is leuk en interessant.’
Linda Peters (tweede van links)
16 I N MA ART 2013
BAM Infratechniek Mobiliteit Zes collega’s van BAM Infratechniek Mobiliteit zijn in januari samen op wintersport geweest in Oostenrijk. ‘Het idee ontstond spontaan tijdens de lunch’, vertelt Selinde van Raalte, die deel uitmaakte van het sportieve groepje. ‘Een collega vertelde dat hij nog nooit geskied had, waarna we besloten om met nog wat andere collega’s een paar dagen op wintersport te gaan.’ Ze beleefden drie gezellige dagen in Mayrhofen, vlakbij Innsbruck. ‘Het was een typisch wintersportweekend: vroeg op, overdag skiën en lunchen bovenop de berg. ’s Avonds hebben we uiteraard genoten van de après ski, hebben we spelletjes gedaan en vooral veel gelachen.’ Voor herhaling vatbaar? ‘Absoluut! Iedereen is enthousiast. De eerste ideeën voor volgend jaar zijn er al!’
> samen op wintersport
Deze collega’s namen deel aan de skireis: v.l.n.r. Mark van der Zwan, Pascal Nansink, Vincent van Zanten, Mart van der Meer, Selinde van Raalte en Roel Bruns.
In de broodtrommel van
>Plantijnweg 22 Op de Plantijnweg 22 in Culemborg wordt iedere werkdag samen geluncht. Hun lunchboodschappen doen de collega’s van BAM Leidingen & Industrie en de afdelingen Business Development en ICT via internet. ‘Wij zijn in juni vorig jaar naar deze locatie verhuisd’, vertelt Linda Peters, secretaresse bij BAM Leidingen & Industrie. ‘Omdat we hier geen catering hebben, moesten we op zoek naar een andere oplossing voor de lunch. Als iedereen z’n eigen brood meebrengt, blijven mensen
vaak achter hun bureau lunchen. Samen eten is veel gezelliger! We hebben een kleine keuken met een koelkast en een vriezer. Op vrijdag bestellen we bij de supermarkt digitaal onze lunch voor de hele week. Alleen het brood wordt bezorgd door een plaatselijke bakker. We vriezen het in, zodat we iedere dag vers brood hebben. Het aantal collega’s dat meeluncht varieert. Maandag, dinsdag en donderdag zijn topdagen met gemiddeld een man of twintig.
De lunch kost 1,50 euro per persoon. Aan het eind van de week kan men bij mij contant betalen. Pinnen gaat niet, hoewel ik die vraag al een paar keer heb gekregen! We eten lekker en gezond: brood, kaas, vleeswaren, komkommer en fruit. Verder kunnen we ook tosti’s maken en eieren koken. Iedereen helpt een handje mee door bijvoorbeeld de tafel te dekken, af te ruimen of de vaatwasser uit te ruimen. Hierdoor is het gezamenlijk lunchen zo’n succes geworden!’
I N MA ART 2013 17
BAM Infratechniek Midden-West
>terug naar school Remco de Raad, projectleider bij BAM Infratechniek MiddenWest, zit sinds september 2012 weer één dag per week in de schoolbanken. Hij studeert Technische Bedrijfskunde aan de Hogeschool Amsterdam. ‘Ik heb MTS Werktuigbouwkunde gedaan en ben zo’n twintig jaar geleden bij toeval bij BAM Infratechniek terechtgekomen. De afgelopen jaren heb ik veel opleidingen gevolgd, waaronder Middelbare Gastechniek. Ik wilde graag nog een wat
bredere opleiding volgen. Mijn directeur heeft ook Technische Bedrijfskunde gestudeerd en maakte me enthousiast. Ik ben me erin gaan verdiepen en heb vervolgens een half jaar goed nagedacht of ik er écht mee wilde doorgaan.’ Een deelopleiding volgen naast je werk is immers best pittig: Remco volgt iedere maandag van 14 tot 22.45 uur les aan de Hogeschool. Daarnaast moet hij drie avonden per week en een dag in het weekend aan zijn studie besteden. ‘Voor mijn
werkopdrachten zoek ik ook tijdens m’n werk wel eens dingen uit. Momenteel ben ik bezig met een marketingonderzoek en daarna ga ik aan de slag met een stuk productontwikkeling. Ik leer veel bij en kan een heleboel zaken meteen in de praktijk toepassen.’ De opleiding duurt vier jaar, waarbij ieder jaar uit vier blokken bestaat. Remco heeft de eerste examens met succes afgelegd. ‘Het gaat erg snel. Nauwelijks tijd om uit te blazen. Als ik naar mijn boekenkast kijk, vraag ik me soms af hoe ik het voor elkaar heb gekregen.’ De afgelopen periode volgde hij onder meer de vakken logistiek, productietechnologie, operations management en marketing. ‘Het meest interessante vind ik “procesmatig werken”. Dat komt in alle vakken terug en ik kan er ook leuk over praten met mijn studiegenoten. Tijdens de pauzes steek je veel van elkaar op. Onze groep is heel divers. Er zitten piloten in, maar ook werkvoorbereiders uit de installatiesector, mensen uit de staalsector, de systeembouw en de telecombranche. Eén medestudent werkt voor een bedrijf dat beweegbare platformen maakt.’ Remco houdt van roeien, maar veel sporten zit er op dit moment niet in. Ook afspraken met familieleden en vrienden worden wat strakker ingepland dan voorheen. Hij heeft het er graag voor over. ‘Bijleren is nooit verkeerd. Het wordt ook gewaardeerd door mijn werkgever. Het mes snijdt dan ook aan twee kanten: ik doe iets waar ook het bedrijf wat aan heeft.’
Remco tussen de boeken. De poster op de achtergrond is een werkstuk.
18 I N MA ART 2013
BAM Infratechniek Noordoost
>‘Een geweldige leertijd’ Jeroen Schra (19) is SPG’er bij BAM Infratechniek Noordoost. Na zijn opleiding hoopt hij in vaste dienst te komen. Zijn eerste kennismaking met de bouwsector vond plaats tijdens een werkvakantie. ‘Het werk beviel me goed’, vertelt hij enthousiast. ‘Daarom heb ik me aangemeld voor een cursus van de SPG. Op die manier ben ik erin gerold. Inmiddels zit ik in mijn vierde jaar SPG. Onlangs ben ik met een nieuwe opleiding begonnen: monteur gas, water, warmte op niveau 3. Bij BAM Infratechniek Noordoost word ik begeleid door Albert Brand. Ik heb al ontzettend veel van hem geleerd; hij is
écht een goede leermeester. Ik krijg veel ruimte om dingen zelf te doen. Als ik denk dat iets goed is, dan mag ik het uitproberen. Als het niet goed is, zegt Albert het ook. Daar leer ik dan weer van. Ook de sfeer op het werk is geweldig. We hebben veel lol en we kunnen “dikke skik” met elkaar hebben. We werken op mooie klussen, waar ik veel van opsteek. Ook het woon-werkverkeer valt mee. Een half uurtje, drie kwartier rijden - dat is goed te doen. De komende jaren hoop ik zoveel mogelijk te leren en het hoogste niveau te bereiken wat ik kan. Uitvoerder worden lijkt mij wel mooi.’ I N MA ART 2013 19
Tonny van Gaal, hoofduitvoerder bij BAM Leidingen & Industrie: ‘Zo’n 15 jaar geleden loste ik een verwarmingsklusje op voor handboogschietvereniging “De Vriendenkring 1897” uit Schaijk. Ze vroegen me of ik zin had om een keertje mee te schieten en ik ben er blijven hangen. Het leuke aan handboogschieten? De dynamiek: het gaat lekker
20 I N MA ART 2013
hard. Ik schiet drie keer per week. Verder doe ik aan 3D-schieten, waarbij kunststof dieren staan opgesteld in het bos. Je moet de afstanden zelf inschatten. Het is erg leuk om met een man of zes door zo’n bos te lopen; overal staan tentjes met drankjes en hapjes. De gezelligheid vind ik even belangrijk als het schieten zelf. Bij De Vriendenkring 1897
schiet ook Rick van der Ven, die vorig jaar de vierde plaats behaalde op de Olympische Spelen in Londen. We zijn natuurlijk erg trots op onze “Olympische Held”. Het was de eerste keer dat een lid deelnam aan de Olympische Spelen. Voor onze club was dit een schitterend cadeau ter ere van ons 115-jarig jubileum.’
13006 Gedrukt op fsc-papier
De vrijetijdsbesteding van >TONNY VAN GAAL
