Het Vakcollege Techniek • Binnen 6 jaar een MBO diploma • Januari 2011
Inleiding Wat is het Vakcollege Techniek? Het Vakcollege Techniek als speciale leergang binnen het VMBO/MBO is een opleiding tot vakman of vakvrouw met veel aandacht voor beroepstrots, respectvolle relatie tussen leermeester en leerling en verbintenis met het bedrijfsleven. Het Vakcollege Techniek biedt jongeren de garantie dat zij op hun achttiende een vak hebben geleerd, hun diploma's op zak hebben en als vakman of vakvrouw aan de slag kunnen in een prima baan. Het succes van de Vakcolleges is mede te danken aan de samenwerking tussen het VMBO, het MBO en het bedrijfsleven. Samen werken zij aan een betere situatie op de arbeidsmarkt en maken werk van technisch talent. Een keuze voor het Vakcollege Techniek biedt leerlingen veel voordelen boven de reguliere technische vakopleidingen. We zetten ze even voor u onder elkaar. - Praktijk- en beroepsgericht onderwijs - Veel aandacht voor de individuele leerling door vaste begeleider gedurende hele opleiding - Het Vakcollege Techniek leidt op tot gekwalificeerd vakman of vakvrouw niveau 2 en 3 - De opleiding sluit naadloos aan op de beroepspraktijk en de arbeidsmarkt - Gegarandeerd een vak + diploma’s + mogelijke baan op achttienjarige leeftijd Na circa twee leerjaren specialiseert de leerling zich in één van de volgende afdelingen: Bouwtechniek of Elektrotechniek/Installatietechniek, Metaaltechniek of Voertuigentechniek.
Voor aanvullende informatie kunt u altijd terecht bij onze school.
Met vriendelijke groet, namens de schoolleiding Vakcollege Sevenwolden. Directeur C. de Boer 0513-625345
Het Vakcollege Techniek • Binnen 6 jaar een MBO diploma • Januari 2011
Techniek en Vakmanschap Het Vakcollege biedt een meerwaarde aan jongeren. Dit komt door de brede basis waarin veel aandacht is voor actuele technieken. Mede hierdoor wordt de flexibiliteit op de werkvloer en de arbeidsmobiliteit vergroot. Na afronding van de zesjarige Vakcollege opleiding zijn jongeren startbekwaam als Vakman of Vakvrouw op niveau 2 of 3. Techniek & Vakmanschap is hiervoor de basis. In deze eerste drie leerjaren is Techniek &Vakmanschap vorm gegeven door een speciaal voor Het Vakcollege ontwikkeld leergebied. Daarna komt de verdieping van de opleiding. Technische kennis, maar ook de vaardigheden en houdingen van de vakman / vakvrouw komen vanaf het eerste leerjaar uitgebreid aan bod. Techniek & Vakmanschap richt zich op de toekomst van jongeren. Ze verlaten uiteindelijk de opleiding met zowel een vmbo diploma als een mbo kwalificatie. Uniciteit van Techniek & Vakmanschap Meer uren Techniek vanaf leerjaar 1 Een brede basis met aandacht voor actuele technieken, waardoor de arbeidsmobiliteit en flexibiliteit wordt bevorderd Een betere voorbereiding op werken & leren in leerjaar 5-6 doordat de jongere meer vakspecifieke vaardigheden leert Vanaf het eerste jaar gericht op een kwalificatie AVO-vakken (Ned., Eng., Wisk, etc) ondersteunend aan Techniek en Vakmanschap
De missie van Het Vakcollege is Technisch Talent al jong stimuleren en hen via een excellente leergang effectief opleiden voor een baan als gekwalificeerd vakman of vakvrouw in het bedrijfsleven. De winst voor de jongeren van Het Vakcollege is de praktische en concrete aanpak, een brede technische basis en de specialisatie tot vakman/ vakvrouw. Met deze brede technische basis zijn de jongeren voorbereid op toekomstige ontwikkelingen in de techniek en zijn ze in staat zich optimaal te specialiseren in een vak. Het Vakcollege richt zich op de toekomst van de jongeren, op actuele techniek (opleiden voor de toekomstige beroepen) en op het behalen van zowel een vmbo als een mbo diploma. De samenwerking met het bedrijfsleven is een essentieel element van het Vakcollege. Zij denken mee met het curriculum, bieden experts als rolmodel en ervaring- en leerwerkstages aan. In samenwerking met de huidige Vakcolleges (vmbo-mbo-bedrijfsleven) is speciaal voor het Vakcollege een nieuw leergebied ontwikkeld: Techniek en Vakmanschap (T&V). Jongeren worden uitgedaagd om op een eigentijdse en voor hen betekenisvolle manier een product te bedenken, te ontwerpen, te maken en te presenteren. Ze leren in een authentieke leeromgeving en werken vanaf leerjaar 1 aan beroepscompetenties. Wat houdt Techniek en Vakmanschap in? Zoals de naam Techniek en Vakmanschap aangeeft, heeft het nieuwe leergebied twee te onderscheiden,maar niet te scheiden – aspecten (zie figuur 1 en 2). Het eerste aspect is Techniek, waarin het leren over techniek centraal staat aan de hand van vragen, zoals “Wat is het? Wat doet het? Wat kan het? Waarom werkt het? Mag het?”. Begrippen die hierbij een rol spelen zijn ontwerpen, berekenen, tekenen, analyseren, verklaren, materiaalkennis, energie, sturen en verwerken van informatie en toegepaste wis- en natuurkunde. Ook begrippen uit de maatschappelijke kant van de
Het Vakcollege Techniek • Binnen 6 jaar een MBO diploma • Januari 2011
toepassing van techniek komen hier aan de orde, zoals economisch nut, de wenselijkheid, de dienstverlening, de commerciële waarde en de opbrengsten en schade van techniek voor mens en milieu. Het weten komt hier op de eerste plaats en speelt een grote rol in de practica die jongeren uitvoeren. Het tweede aspect is Vakmanschap ,waarin de uitvoering van techniek centraal staat aan de hand van vragen, zoals: “Hoe maak je dat?, Hoe installeer je dat?, Hoe repareer en onderhoud je dat?”.
De 5 V’s die Techniek & Vakmanschap verbinden: 1. Verklaren van techniek 2. Verkennen van technische mogelijkheden en oplossingen 3. Verbeteren van techniek 4. Verdiepen met de achterliggende kennis 5. Verbinden met andere toepassingen en oplossingen
Figuur 1
Het Vakcollege Techniek • Binnen 6 jaar een MBO diploma • Januari 2011
Figuur 2 In het Vakcollege worden jongeren opgeleid tot zowel kader functies (niveau 3) als een uitvoerende functies (niveau 2). Een vakman of vakvrouw die op niveau 2 in de bouw werkt, beschikt over de beroepsvaardigheden fabriceren en uitvoeren, waarbij hij/zij de producten fabriceert en opdrachten uitvoert. Voor een niveau 3 vakman/vakvrouw geldt dat hij/zij kan ontwerpen, plannen en coördineren. Daarnaast wordt er op beide niveaus aandacht besteed aan de attitude van een vakman/ vakvrouw. Hij/zij is creatief, ondernemend, probleemoplossend en werkt o.a. samen, veilig, nauwkeurig en klantgericht. Hoe leiden we de jongeren op? In Techniek en Vakmanschap is het maken van een product leidend, de theorie wordt in samenhang met de praktijk aangeboden en er is continue aandacht voor de loopbaanoriëntatie van de jongeren. Zo kan in alle fases van de opleiding een bewuste keuze gemaakt worden voor de toekomst. In leerjaar 1 en 2 voeren de jongeren opdrachten uit in de 5 domeinen van het Vakcollege: bouw en infra, energie, technische installaties, procesindustrie en maakindustrie. Er wordt gestuurd op de veelzijdigheid van de techniek en de jongeren gebruiken voor de producten zoveel mogelijk verschillende materialen en gereedschappen. Het bedrijfsleven zal in leerjaar 1 en 2 vooral bedrijfsbezoeken en/of gastlessen verzorgen en in leerjaar 3 volgen de jongeren diverse vormen van stages in de betrokken bedrijven. In het derde leerjaar sluiten de jongeren T&V af en zijn ze Junior vakman of vakvrouw op vmbo niveau.
Het Vakcollege Techniek • Binnen 6 jaar een MBO diploma • Januari 2011
Hoe is Techniek & Vakmanschap opgebouwd? Op het rooster van de jongeren staat in het 1e en 2e leerjaar 10-12 uur Techniek & Vakmanschap per week, oplopend naar 16 uur in het 3e leerjaar. In leerjaar 1 staat “Ik en techniek centraal”. De jongeren ontdekken aan de hand van eigentijdse opdrachten de techniek in hun omgeving. Een opdracht is bijvoorbeeld : ontwerp je eigen kamer. De jongeren zijn net naar het voortgezet onderwijs en de slaapkamer voldoet niet meer aan hun wensen. De opdracht vraagt om alle technische snufjes, die de jongeren in de slaapkamer willen hebben, onder de loep te nemen. De jongere leert in deze opdracht o.a. ontwerpen, op schaal tekenen en budgetteren. Het eindproduct is een op schaal gemaakte maquette. In leerjaar 2 vragen de opdrachten van de jongeren een ander niveau wat betreft kennis, vaardigheden, zelfstandigheid, plannen en uitvoeren. De jongeren bepalen in toenemende mate zelf het uiteindelijke product. De weg naar het eindproduct verloopt op dezelfde manier als in leerjaar 1. De jongeren verzamelen informatie, ontwerpen en maken het product om tenslotte het product te testen en te verbeteren alvorens ze het presenteren. In leerjaar 3 staat de “Techniek en ik” centraal. In dit leerjaar pakken de jongeren de grootste winst geboekt uit T&V in leerjaar 1 en 2. Dat kan door zich te verdiepen (meer kennis op een hoger niveau), te verbreden (twee specialisaties) of te versnellen. Binnen de Vakcolleges maken de jongeren deze keuze binnen de mogelijkheden van de school. Scholen kunnen het derde leerjaar T&V zowel in domeingerichte afdelingen als op een techniekplein aanbieden. In het derde leerjaar maken de jongeren de keuze voor een domein, waarin ze een vak gaan leren. Tevens doen ze een proeve van bekwaamheid voor het certificaat Junior vakman/ vakvrouw. Voor het Juniorvakmanschap is het belangrijk dat de jongeren een drietal vaardigheden volledig onder de knie krijgt. Van de jongeren wordt gevraagd om in een domein –naar hun keuze- te laten zien dat ze zowel iets kunnen installeren als fabriceren of repareren. Deze kerncompetenties zijn bruikbaar in alle technische beroepen en maakt het Vakcollege uniek. Voor leerjaar 3 worden per domein opdrachten ontwikkeld of samengesteld uit bestaand materiaal. In deze opdrachten komen de kerncompetenties uitgebreid aan bod en wordt er gewerkt aan het beroepsgerichte examenprogramma. Daarnaast worden er opdrachten ontwikkeld gericht op ondernemen. Van de jongere wordt gevraagd om probleemoplossend te werken en de klant tevreden te houden. De jongeren gaan gemiddeld drie weken op stage in een bedrijf. De bedrijven helpen de jongeren zich te oriënteren op het beroepenveld door middel van deze stages. Hoe gaan de jongeren verder? In leerjaar 4 tot en met 6 verschuift het leren op school naar het leren in een bedrijf. Duaal leren is een onderwijsvorm waarbij werken en leren worden gecombineerd. In deze leerjaren wordt de ontwikkeling van vaardigheden, kennis en houdingen toegespitst op het gekozen beroep met het doel een startbekwaam Vakman te zijn. Het bedrijfsleven geeft het duaal leren vorm door met de lerende een arbeidsovereenkomst aan te gaan en vakmensen beschikbaar te stellen als leermeesters. De leermeester brengt de kneepjes van het vak over aan de jongeren. De school geeft duaal leren vorm door de vaktheorie, doorstroomgerichte vakken en burgerschapsvorming te verzorgen. In leerjaar 4 gaan de jongeren zich voorbereiden op het werken en leren. De jongeren kiezen voor 1 of 2 mbo opleidingen. De Juniorvakman/ vakvrouw begint aan zijn specialisatie vakman/ vakvrouw niveau 2 – 3 (mbo). In dit gedeelte wordt er winst gemaakt door de theorie van vmbo en mbo te integreren, waardoor in het vmbo al kan worden gestart met de verdieping. Eind leerjaar 4 doen de jongeren vmbo examen, zijn ze stagebekwaam en sluiten zij een leerwerkovereenkomst af. Het Vakcollege Techniek • Binnen 6 jaar een MBO diploma • Januari 2011
In leerjaar 5 en 6 worden de jongeren via een BBL traject in het mbo opgeleid. Ze gaan werken en leren bij één van de aangesloten vrienden van het Vakcollege en één dag per week naar school totdat zij hun Vak+Diploma+Baan hebben. Eind leerjaar 6 zijn de jongeren van het Vakcollege startbekwaam als vakman/ vakvrouw. Na het afstuderen houdt het Vakcollege contact met de jongeren. Hiervoor wordt een Vakgilde opgericht waardoor de afgestudeerden diverse privileges ontvangen.
Het Vakcollege Techniek • Binnen 6 jaar een MBO diploma • Januari 2011
Vragen en antwoorden voor scholieren/ouders Ik wil naar het Vakcollege Techniek. Hoe weet ik of er een Vakcollege bij mij in de regio is? In het linker menu vind je bij 'Aangesloten scholen' alle scholen die Vakcollege zijn. Er is een Vakcollege bij mij in de buurt. Hoe meld ik me aan voor de opleiding? Voor de aanmeldingsprocedure kun je contact opnemen met de contactpersoon van de school. Deze contactpersoon staat vermeld achter de naam van de school. Ben ik geschikt voor Het Vakcollege Techniek? Het Vakcollege is gericht op jou, als je technisch talent hebt en een mbo diploma wilt halen op niveau 2 – 3 mbo. Wat voor lessen krijg ik in Het Vakcollege Techniek? In het Vakcollege wordt meer aandacht besteed aan techniek. In de eerste twee jaren heb je iedere week 10 – 12 uur Techniek & Vakmanschap. Dit is een algemene oriëntatie op techniek, waar ook bedrijfsbezoeken / gastlessen georganiseerd worden. Dit zorgt ervoor dat je bekend raakt met bedrijven. In leerjaar 3 of 4 kies je een specialisatie en ga je stage lopen, om vervolgens in leerjaar 5 werkend te gaan leren. Je gaat dan 4 dagen werken en komt 1 dag naar school. Welke diploma’s behaal ik op Het Vakcollege? Het Vakcollege is een doorlopende leerlijn die opleidt naar een mbo niveau 2 of 3 diploma. Na leerjaar 4 zal in de meeste gevallen ook een vmbo – diploma worden behaald. Het kan dus zijn dat je na 6 jaar met twee diploma's de school verlaat! Is er een toelatingsexamen voor het Vakcollege Techniek? Veel scholen voeren gesprekken met de toekomstige leerlingen voordat er gestart wordt met het Vakcollege. Het blijkt dat een aantal jongeren een verkeerd beeld heeft van wat je kunt leren op het Vakcollege. Deze jongeren zijn makkelijk te selecteren door een kort gesprek met ze, maar het is niet te verwarren met een toelatingsexamen. Hoe ben ik als ouder betrokken bij Het Vakcollege Techniek? Net zoals in het regulier onderwijs wordt u door de school op de hoogte gehouden van de voortgang van uw leerling. Bovendien worden op de meeste Vakcolleges avonden / middagen georganiseerd waarop de leerlingen laten zien waar ze in een periode mee bezig zijn geweest en wat ze gemaakt hebben. Het is zowel voor u leuk om te zien wat de leerlingen doen, als voor uw zoon / dochter om te oefenen met spreken voor een groep. Mijn kind heeft interesse in techniek, maar ik vind hem / haar nog te jong om zich al vast te leggen in een bepaalde richting. In het Vakcollege kiest een leerling voor techniek voor een jaar. Indien een jongere na een jaar of na twee jaar beseft dat het niets voor hem / haar is, is het mogelijk terug naar het regulier vmbo te gaan. Echter blijkt nu uit ervaring dat er maar een handvol leerlingen (landelijk gezien) uit het Vakcollege zijn gestapt. Uw zoon / dochter legt zich echter nog niet vast op 12 jarige leeftijd.
Het Vakcollege Techniek • Binnen 6 jaar een MBO diploma • Januari 2011
Hoe wordt de baangarantie bij Het Vakcollege Techniek vormgegeven? Het Vakcollege leidt op naar een mbo (niveau 2 – 3) vakdiploma. De opleiding wordt samen met bedrijven in de regio vorm gegeven. De opleiding is gebaseerd op de aanwezige werkgelegenheid. Na een wederzijdse inspanning is het dan ook mogelijk om de baan na afloop van de opleiding te garanderen. Kost de opleiding meer dan een reguliere opleiding? Nee, het Vakcollege voldoet aan de wettelijke regelgeving die geldt voor het vmbo en het mbo. Dit houdt in dat de opleiding bekostigd wordt binnen de bestaande regelgeving en dat de lesmaterialen niet boven de kosten die wettelijk vastgelegd zijn uitkomen. Moet mijn zoon / dochter voor Het Vakcollege Techniek bijzondere materialen aanschaffen? Een leerling bij het Vakcollege hoeft geen bijzondere materialen aan te schaffen. Alle benodigde materialen zijn op school aanwezig en de leerlingen worden in de gelegenheid gesteld om praktijkopdrachten op school te maken. Wat is het verschil tussen Het Vakcollege Techniek en de Ambachtsschool? Het Vakcollege Techniek en de ambachtsschool hebben zowel overeenkomsten als verschillen. Hieronder vindt u een overzicht. Vakcollege Techniek
Ambachtsschool
Start:
Na de basisschool
Na de basisschool
Leidt op naar:
Vak, Diploma, Baan
Ambacht & Nijverheid
Techniek is breed
Smalle, traditionele beroepen
Geïntegreerd leren
Geen aandacht voor taal & rekenen
Doelgroep:
Voor jongens & meiden
Alleen voor jongens
Duur opleiding:
6 jaar
2, 3 of 4 jaar
Koppeling met arbeidsmarkt:
Aansluiting bij de arbeidsmarkt
Aansluiting bij de arbeidsmarkt
Tot slot: Een keuze voor het Vakcollege Techniek biedt u en uw kind(eren) veel voordelen boven de reguliere technische vakopleidingen. We zetten ze even voor u onder elkaar. - Praktijk- en beroepsgericht onderwijs - Veel aandacht voor de individuele leerling door vaste begeleider gedurende hele opleiding - Het Vakcollege leidt op tot gekwalificeerd vakman of vakvrouw niveau 2 en 3 - De opleiding sluit naadloos aan op de beroepspraktijk en de arbeidsmarkt - Gegarandeerd een vak + diploma’s + baan op achttienjarige leeftijd
Het Vakcollege Techniek • Binnen 6 jaar een MBO diploma • Januari 2011