Inleiding tot het BTW-recht
Inleiding tot het BTW-recht Overzicht belastingsystemen inkomstenbelastingen vermogensbelastingen verbruiksbelastingen ► belasting heffen bij de besteding van het inkomen of het vermogen = verbruik van goederen of diensten
1
Inleiding tot het BTW-recht Overzicht federale belastingen Directe belastingen ► inkomstenbelastingen : PB – VENB – RPB – BNI ► met inkomstenbelasting gelijkgestelde : VB en B.I.V. Indirecte belastingen ► registratie-, registratie hypotheekhypotheek en successierechten BTW ► invoerrechten accijnzen
Wat is BTW? Europese belasting drukt op eindgebruiker en waarvan de inning gebeurt in elke faze van de produktie op basis van de toegevoegde waarde
2
Europese belasting in de verschillende lidstaten waren verschillende soorten overdrachtsbelasting van toepassing België : 1921 : met zegel gelijkgestelde taksen
meestal cumulatieve systemen 1/1/1958 – Verdrag g van Rome : EEG doelstelling : realisatie gemeenschappelijk markt Æ harmoniseren verschillende omzetbelastingen = harmonisatierichtlijnen
Europese belasting BTW is in oorsprong een Franse belasting (1936) 1967 – Eerste BTW-Richtlijn door harmonisatierichtlijnen van toepassing op andere lidstaten 1969 iimplementatie België l t ti iin B l ië ((wett van 3 jjulili 1969) 1/1/1971 BTW treedt in werking in België
3
Bronnen van het BTW-recht Supranationaal 1. Wetgeving : bindend Richtlijnen – Verordeningen - Beschikkingen – Besluiten
2. Pseudo-wetgeving : niet-bindend Resoluties – Aanbevelingen – Mededelingen
3. Rechtspraak : Hof van Justitie hoofdzakelijk ‘prejudiciële vragen’
Bronnen van het BTW-recht Nationaal 1. Wetgeving : federaal
Wetboek BTW – Uitvoeringsbesluiten (konin. & min.)
2. Rechtspraak
Cassatie, Raad van State, hoven en rechtbanken
3. BTW Administratie
Administratieve beslissingen, aanschrijvingen
4. Rechtsleer
nieuwsbrieven, tijdschriften en boeken
5. Parlementaire vragen en voorbereidende werken
4
Europese dimensie BTW-recht = (g (geïmplementeerd) p ) Europees p recht gebrek aan eenvormigheid leidt tot distorsies ► interpretatie moet op Europees niveau gebeuren ► extra rechtsbescherming – – – –
suprematie van EG-recht (verticale) rechtstreekse werking procedure wegens niet-nakoming mogelijkheid / plicht tot prejudiciële vraagstelling
Wat is BTW? belasting op het eindverbruik – inkomsten/vermogensbelasting drukt op inkomen/vermogen – BTW drukt op besteding van middelen • productief gebruik van goederen >> neutraal • consumptief gebruik = eindgebruik >> taxatie vgl. met omzetbelasting (1921 – 31/12/1970) • omzetbelasting : iedere verkoop wordt getroffen • BTW : enkel consumptief gebruik treffen • praktisch : aftrek van voorbelasting door ondernemer = betaalde BTW bij aankopen aftrekken van de verschuldigde BTW bij verkoop gevolg : betaalde BTW bij aankopen is geen kost
5
Werking van de BTW? Aankoop BTW
Verkoop
BTW
te vord. vord te bet bet.
0
0
3.000
630
630
630
Pianobouwer
3.000
630
10.000
2.100
630
2.100
1.470
Pianohandel
10.000
2.100
12.000
2.520
2.100
2.520
420 ---------
Eindgebruiker
12.000
2.520
Houtbedrijf
saldo
2.520
boekhoudwet BTW-wetgeving
aankoopjournaal
verkoopjournaal
BTW-aangifte
Wat is BTW? Europese belasting drukt op eindgebruiker de inning gebeurt in elke faze van de produktie op basis van de toegevoegde waarde gevolg : - kost voor eindgebruiker - administratieve rompslomp - soms ingewikkeld = rechtsonzekerheid
6
BTW-vraagje Karel, W Wanneer kunnen k wij ij volgende l d weekk afspreken f k om samen de d balans 2004 "te finaliseren" en daarna ook het bezoek van "de mannen van Aalst" voor te bereiden. Weet jij waar en op welke manier wij het volgende moeten aanpakken? Gxxxxxxxx (onze franse vennootschap) laat goederen stockeren in België en ontvangt hiervoor een factuur een Belgische factuur met Belgische BTW want goederen stockeren (ook in opdracht en voor rekening van een bedrijf uit een ander land van CEE) is geen intracommunautaire verrichting. Wij moeten deze BTW (21%) dus betalen maar kunnen hem in FR niet recuperen wij moeten dat in België doen. hoe?
BTW-vraagje 1)
uw sales manager maakt hotelkosten tijdens prospectie in het Verenigd Koninkrijk. Koninkrijk Op deze facturen staat 17,5 17 5 % "VAT" VAT . Kan uw Belgische onderneming deze btw recupereren?
2)
u huurt een wagen van een Nederlandse leasemaatschappij. Op de factuur staat 19 % btw ("omzetbelasting"). Kan u deze volledig recupereren, of maar voor 50% zoals in België?
3)
Amerikaanse ondernemingen die actief zijn in de EU kunnen in sommige landen geen btw recupereren. Welke landen zijn dat?
4)
u ontvangt facturen van een Engelse consultant met 17,5% btw. U vraagt deze btw terug bij de Britse fiscus, maar deze laatste weigert die terug te betalen. De opgegeven reden "services falling under Schedule 5" is voor u onbegrijpelijk.
7
BTW-vraagje 5)
een Oostenrijkse machinebouwer verkoopt aan een Belgische btwplichtige een machine en doet de installatie in België. België De Oostenrijkse machinebouwer ontvangt facturen van Belgische onderaannemers met Belgische btw. Kan hij deze btw terugvragen via de procedure van de Achtste Btw-Richtlijn?
6)
een Nederlandse farmaceutische onderneming organiseert een congres voor bedrijven en geneesheren in België. Zij doet een beroep op een Belgisch evenementenbureau, dat Belgische btw aanrekent. Kan de Nederlandse onderneming de aangerekende btw terugvragen via de procedure van de Achtste Btw-Richtlijn?
7)
een Belgische onderneming organiseert evenementen in verschillende landen van de Europese Unie voor een Belgische klant. Zij doet hiervoor een beroep op lokale onderaannemers, die facturen uitreiken met lokale btw. Voor de evenementen reikt zij facturen uit aan de Belgische klant met Belgische btw. Kan zij de betaalde buitenlandse btw recupereren?
BTW i/d internationale sfeer situatie tot 31 december 1992 levering van goederen in buitenland : onder welke regeling moet buitenlandse afnemer belasting betalen? • land van oorsprong? • land van verbruik? principe :
belasting moet geheven worden volgens regels die gelden in het land van verbruik om fiscale distorsies te vermijden = belasting volgens eindbestemming
• BTW bij invoer = grenscontrole • 1 januari 1993 afschaffing binnengrenzen Gemeenschap gevolg : effectieve controle wordt onmogelijk
8
BTW i/d internationale sfeer situatie vanaf 1 januari 1993 probleem grenscontrole Æ oplossen door belasting te heffen in en volgens wetgeving van het land van oorsprong maar BTW is een verbruiksbelasting die toekomt aan land waar wordt verbruikt. Oplossing : clearingsysteem = BTW overdragen van land van oorsprong naar land van verbruik dit “definitief” stelsel is nog steeds niet ingevoerd ee verschillen e sc e in wetgeving etge g e en ta tarieven e e • te veel • sommige lidstaten vinden dit beperking van fiscale autonomie nu “overgangsregime” (tot 31/121996) !!!! • complex • niet fraudebestendig
BTW i/d internationale sfeer situatie vanaf 1 januari 1993 overgangsregime verzoent twee tegenstrijdige principes Æ opheffing fiscale grenscontrole Æ principe land van bestemming
oplossing : een nieuw belastbaar feit: intracommunautaire verwerving • belastbaarheid in Lidstaat van aankomst (ICV) • vrijstelling in Lidstaat van vertrek (ICL) dus invoer en uitvoer worden voor grensoverschrijdende transacties binnen Gemeenschap (intracommunautair) vervangen door nieuwe begrippen ICL en ICV. In- en uitvoer blijft behouden voor transacties met derde landen
9
BTW i/d internationale sfeer drie soorten handelingen • nationale verrichtingen – X. koopt een bureaustoel te Gent – Y. neemt een TV uit toonzaal voor privé gebruik – Z. verkoopt opstalrecht aan zijn vennootschap
• intracommunautaire verrichtingen = leveringen en verwervingen – Firma Brepols koopt een telefooncentrale in Parijs – Omega Pharma levert goederen aan Duitse dochteronderneming
• verrichtingen met derde-landen
= invoer en uitvoer of import en export – Alfa Pharma verkoopt goederen aan een Japanse ondernemingen
10
