Jaarverslag 2014
Inleiding
2014 was het derde jaar van de tweede beleidsperiode (2012-2015) van Coalitie Erbij. In 2014 werd via drie lijnen gewerkt aan het behalen van deze doelstelling.
Programmalijn 1: Stimuleren lokale samenwerking Coalitie Erbij is een samenwerkingsverband van landelijk opererende organisaties waarvan er een groot aantal lokaal verankerd is. Omdat voorkomen en verminderen van eenzaamheid in de eerste plaats een lokale aangelegenheid is binnen de werkingssfeer van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, werd in 2014 weer veel geïnvesteerd in ondersteuning van lokale initiatieven. De kern is het bevorderen van de samenwerking tussen coalitieleden onderling, maar ook met andere organisaties. In de eerste programmalijn werden 20 zgn. “koploperplaatsen” geselecteerd en er werden verschillende bijeenkomsten georganiseerd voor verschillende doelgroepen; informatiebijeenkomsten voor vrijwilligers, workshops voor jongeren en conferenties “samen tegen eenzaamheid”.
Programmalijn 2: Campagne voeren en bewustzijn vergroten Veel mensen met gevoelens van eenzaamheid vinden het moeilijk om erover te praten; door schaamte, angst voor statusverlies of om gestigmatiseerd te worden, of omdat ze anderen niet lastig willen vallen. Andere burgers, vrijwilligers maar ook beroepskrachten, vinden het moeilijk eenzaamheid bespreekbaar te maken. Ook uit angst om de ander te kwetsen of de privacy aan te tasten. Al met al is er sprake van een vraag- en handelingsverlegenheid en worden veel problemen weggerationaliseerd of van een ander label voorzien, bijvoorbeeld medische klachten. In 2014 heeft de coalitie daarom weer veel werk gemaakt van het verhogen van het bewustzijn over (de impact van) eenzaamheid in de tweede programmalijn: de bewustwordingscampagne. In deze tweede programmalijn werden de volgende activiteiten ontplooid: Nationaal Eenzaamheid Congres, Nationale Eenzaamheid Lezing, Nationale Eenzaamheid Prijs, De Langste Eettafel van Nederland, Kom erbij Festivals, Communicatiemiddelen, Radiospot, Pers en media en het Kerstconcert in het Concertgebouw.
Programmalijn 3: Verdieping en uitwisseling van kennis Naast het feit dat het in de taboesfeer zit, speelt ook dat het niet gemakkelijk -en soms vrijwel onmogelijk- is om een echte match tussen probleem en oplossing te maken. Het belang van eenzaamheid bestrijden staat voor veel organisaties en personen buiten kijf en er is dan ook een wirwar van activiteiten en interventies op dit gebied. De effectiviteit hiervan is echter niet altijd groot (of onbekend). Ook in 2014 hebben we weer activiteiten ontplooid die gericht zijn op het vergroten en delen van kennis en een podium gegeven aan nieuwe activiteiten. Daarnaast is eraan gewerkt om als coalitiepartijen onderling van elkaar te leren en om de uitwisseling tussen coalitiepartijen en andere organisaties uit het netwerk te stimuleren. In de derde programmalijn werden twee netwerkbijeenkomsten georganiseerd, lanceerden we het project “Zorg en eenzaamheid”, werd de content van de website uitgebreid met interviews, informatie en filmpjes over het werk van onze leden. Bestuur en directie zijn veel dank verschuldigd aan alle partners die het werk van de stichting mogelijk maken.
Leo Wijnbelt Voorzitter
Arie Ouwerkerk Directeur
Inhoudsopgave
Koploperplaatsen ............................................................................................................................ 1 Informatiebijeenkomsten voor vrijwilligers .................................................................................... 2 Workshops voor jongeren............................................................................................................... 2 Werkboek doorbreken eenzaamheid en sociaal isolement ........................................................... 2 Nationaal Eenzaamheid Congres .................................................................................................... 3 Nationale Eenzaamheid Lezing ....................................................................................................... 4 Nationale Eenzaamheid Prijs .......................................................................................................... 4 De Langste Eettafel van Nederland................................................................................................. 4 Kom erbij Festivals .......................................................................................................................... 4 Communicatiemiddelen .................................................................................................................. 5 Radiospot ........................................................................................................................................ 5 Pers en media.................................................................................................................................. 5 Kerstconcert .................................................................................................................................... 5 Jumbo-actie ..................................................................................................................................... 5 Ledenbijeenkomst........................................................................................................................... 7 Zorg en eenzaamheid...................................................................................................................... 7 Netwerkbijeenkomst....................................................................................................................... 7 Website eenzaam.nl........................................................................................................................ 8 Website samentegeneenzaamheid.nl .......................................................................................... 10 Social media .................................................................................................................................. 10 Filmpjes Wat we doen tegen eenzaamheid.................................................................................. 10
Kernleden ...................................................................................................................................... 11 Leden............................................................................................................................................. 11 Bestuur .......................................................................................................................................... 12 Adviseurs ....................................................................................................................................... 12 Bureau Coalitie Erbij...................................................................................................................... 12 Financiers 2014 ............................................................................................................................. 12
Lokale samenwerking en initiatieven Coalitie Erbij is een samenwerkingsverband van landelijk opererende organisaties waarvan er een groot aantal lokaal verankerd is. Voorkomen en verminderen van eenzaamheid is in de eerste plaats een lokale aangelegenheid binnen de werkingssfeer van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Daarom werd in 2014 weer veel geïnvesteerd in ondersteuning van lokale initiatieven. De kern is het bevorderen van de samenwerking tussen coalitieleden onderling, maar ook met andere organisaties. Het aantal plaatsen waar actief werd samengewerkt rond eenzaamheid werd flink uitgebreid en er was grote vraag naar lokale informatiebijeenkomsten en workshops. In het kader van de intensivering van het werk van Coalitie Erbij naar aanleiding van de brief van staatssecretaris van Rijn aan de Tweede Kamer, zijn koploperplaatsen geselecteerd waar coalitieleden de kartrekkers zijn van . In het kort nog even de belangrijkste activiteiten van 2014. Koploperplaatsen Er zijn 20 plaatsen geselecteerd waar kernleden van Coalitie Erbij de lokale trekker worden, te weten:
Alblasserdam (Stichting Welzijn Alblasserdam)
Amsterdam (Protestantse Diaconie)
Beesel (Humanitas)
Boxtel (Contour de Twern)
Breda (WIJ) Den Bosch (Humanitas)
Diemen (Stichting Welzijn Diemen)
Dordrecht (Humanitas)
Gouda (Palet Welzijn)
Groningen (Humanitas)
Leusden (Welzijn Leusden)
Medemblik (De Wering)
Middelburg (Resto VanHarte)
Opsterland (Timpaan Welzijn)
Rotterdam (Humanitas)
Utrecht (Nationaal Ouderenfonds)
Weert (Stichting Punt Welzijn)
Winterswijk (Humanitas)
Zoetermeer (Palet Welzijn)
Zwolle (Resto VanHarte)
Coalitie Erbij adviseert en ondersteunt de lokale trekker waar nodig. Er werden hulp en richtlijnen geboden bij het schrijven van het plan van aanpak, bij lokale bijeenkomsten en conferenties. Coalitie Erbij gaf inhoudelijke informatie over eenzaamheid en zorgt er voor dat de meest actuele inzichten en best practices over aanpak eenzaamheid beschikbaar zijn. Er werd gestreefd naar een integrale aanpak van eenzaamheid houdt betrokkenheid vanuit alle relevante sectoren (wonen, zorg, welzijn, gemeente) en voortborduren op de bestaande lokale sociale infrastructuur in. 1
Informatiebijeenkomsten voor vrijwilligers Coalitie Erbij organiseerde voor het vijfde jaar op rij informatiebijeenkomsten over eenzaamheid voor vrijwilligers. Het doel van deze bijeenkomsten is om vrijwilligers van diverse organisaties met elkaar in contact te brengen zodat zij kennis en ervaringen kunnen uitwisselen. De bijeenkomsten vergroten de kennis over eenzaamheid en de vaardigheden met betrekking tot omgaan met eenzaamheid. Er zijn 30 informatiebijeenkomsten gehouden in 2014. Workshops voor jongeren Omdat er vraag was naar workshops die meer gericht waren op signaleren en aanpakken van eenzaamheid bij en door jongeren, werd daarvoor een apart programma ontwikkeld. Hiervoor werd een format ontwikkeld samen met YoungWorks, gespecialiseerd in jongerencommunicatie. Er zijn 10 jongerenworkshops georganiseerd. Werkboek doorbreken eenzaamheid en sociaal isolement In 2014 was Coalitie Erbij betrokken bij de ontwikkeling van een werkboek doorbreken eenzaamheid en sociaal isolement door WMO werkplaats Nijmegen. In 2015 wordt dit werkboek gerealiseerd. Vijf Wmo-werkplaatsen ontwikkelden gezamenlijk en met Coalitie Erbij een werkwijze om eenzaamheid en sociaal isolement te bestrijden. Het is een gefaseerde aanpak waarbij het verhaal van degene die eenzaam is het startpunt vormt. De handreiking en de bijbehorende training zijn bedoeld voor professionals en vrijwilligers in wonen, welzijn en zorg. Het doel is om hen te ondersteunen in het lokaal coördineren en samenwerken, het signaleren, het bespreekbaar maken, de vraag verhelderen, onderzoeken van de oorzaken en het maken van een persoonlijk plan. In 2014 vonden de pilots plaats. In 2015 wordt het werkboek gepresenteerd.
2
Campagne en bewustwording Veel mensen met gevoelens van eenzaamheid vinden het moeilijk om erover te praten; door schaamte, angst voor statusverlies of om gestigmatiseerd te worden, of omdat ze anderen niet lastig willen vallen. Andere burgers, vrijwilligers maar ook beroepskrachten, vinden het moeilijk eenzaamheid bespreekbaar te maken. Ook uit angst om de ander te kwetsen of de privacy aan te tasten. Al met al is er sprake van een vraag- en handelingsverlegenheid en worden veel problemen weggerationaliseerd of van een ander label voorzien, bijvoorbeeld medische klachten. In 2014 heeft de coalitie veel werk gemaakt van het verhogen van het bewustzijn over (de impact van) eenzaamheid in de tweede programmalijn: de bewustwordingscampagne. Op verschillende manieren werd aandacht voor het thema gerealiseerd en werden organisaties en mensen uitgenodigd het thema te benoemen en waar nodig de urgentie ervan te benadrukken. Het gaat hierbij vooral om chronische en sterke eenzaamheid waar, gelet op de negatieve impact daarvan, aanpak aan de orde is en blijft. Ook deze activiteit wordt geïntensiveerd vanuit het actieplan van staatssecretaris van Rijn. De plannen voor het uitbreiden van de aandacht in de Week tegen Eenzaamheid met andere campagnes zijn gemaakt en zullen in 2015 worden uitgevoerd. In het kort nog even de belangrijkste activiteiten van 2014. Week tegen Eenzaamheid Van 25 september tot en met 4 oktober organiseerde Coalitie Erbij voor de vijfde maal de Week tegen Eenzaamheid. Met het thema ‘Kom erbij & herken eenzaamheid. Handel op tijd’ wilde Coalitie Erbij de aandacht vestigen op het signaleren van eenzaamheid bij jezelf of een ander en het bieden van handelperspectief bij vermoeden van bestaande of dreigende eenzaamheid. Hierbij werd het belang van verbinding tussen personen, organisaties en sectoren, met elkaar en onderling benadrukt. In het open programma werden 270 activiteiten uitgevoerd door partijen uit het hele land. Van de Week tegen Eenzaamheid 2014 is een separaat verslag beschikbaar. Nationaal Eenzaamheid Congres Het Nationaal Eenzaamheid Congres op 25 september 2014 bood professionals en beleidsmakers in zorg en welzijn en andere geïnteresseerden een actueel programma over de aanpak van eenzaamheid. Driehonderd mensen lieten zich inspireren door een afwisselend programma gepresenteerd door Hadassah de Boer in de Verkadefabriek in Den Bosch. Arie Ouwerkerk lichtte het actieplan voor de aanpak van eenzaamheid toe en verwelkomde het nieuwe kernlid van Coalitie Erbij: KPN Mooiste Contact Fonds. Geert Snijders, wethouder zorg en welzijn Den Bosch, heette iedereen welkom in zijn stad en benadrukte het belang van het agenderen van eenzaamheid in de nieuwe WMO. Ivan Wolffers sprak dit jaar de Nationale Eenzaamheid Lezing uit over de significantie van aandacht en contact voor mensen. Na de pauze werd de quickscan Landdurige zorg en eenzaamheid gepresenteerd en ging een panel in discussie rond dit onderwerp met vijf deskundigen uit het zorg- en welzijnsveld. Het publiek in de zaal stemde mee op de besproken stellingen met rode en groene kaarten. Namens staatssecretaris Martin van Rijn sprak Kees van der Burg, directeurgeneraal langdurige zorg van het ministerie van VWS, over het actieplan eenzaamheid en de visie van de staatssecretaris. 3
Nationale Eenzaamheid Lezing Ivan Wolffers – arts, wetenschapper en schrijver – was spreker van de tweede Nationale Eenzaamheid Lezing. “Wat de zon is voor planten, is aandacht voor mensen.”Wolffers schaarde eenzaamheid tot de grote problemen op het gebied van de volksgezondheid, maar vindt weinig in de zorg terug dat daarvan getuigt. In de langdurige zorg is de opgave om te zorgen dat eenzaamheid in ieder geval niet verergert, vindt Wolffers, een constatering die hij zelf ook “niet heel ambitieus” noemt. Omdat verzorgenden meer moeten doen in minder tijd. Als laatste benoemde Wolffers het belang van ontmoetingsplekken in wijken en buurten. Nationale Eenzaamheid Prijs Coalitie Erbij organiseerde voor de derde keer de Nationale Eenzaamheid Prijs. In 2014 speciaal gericht op bestaande interventies in de zorg. Er werden 67 activiteiten ingezonden die op hun eigen manier een steentje bijdragen aan het voorkomen en verminderen van eenzaamheid in de zorg. Een jury nomineerde drie activiteiten waar het publiek online op kon stemmen. De prijs werd op het Nationaal Eenzaamheid Congres uitgereikt door Kees van der Burg, directeur-generaal langdurige zorg van het ministerie van VWS. Verpleeghuis Frankeland met hun cursus voor nieuwe bewoners ‘Van huis tot thuis’ ging naar huis met de titel. En daarbij een cheque van 5000 euro ten behoeve van verdere ontwikkeling van de activiteit en een kunstwerk. De andere twee genomineerden ontvingen ieder 1000 euro. De Langste Eettafel van Nederland Coalitie Erbij riep met de herhaling van de Langste Eettafel van Nederland iedereen in Nederland op om een eettafel op te zetten voor buren of andere mensen die zij beter wilden leren kennen. Door alle tafels aan te melden op samentegeneenzaamheid.nl en met elkaar te verbinden is in 2014 online een eettafel van ruim 8,5 kilometer gerealiseerd met meer dan zeventienduizend eters. Kom erbij Festivals Het ‘Kom erbij Festival’ was een nieuw en inspirerend onderdeel tijdens de Week tegen Eenzaamheid dat ontmoetingsmogelijkheden voor iedereen bood. Deze ontmoetingen kunnen bijdragen in het voorkomen of verminderen van eenzaamheid. De ‘Kom erbij Festivals’ werden mogelijk gemaakt door het VSBfonds. Het ‘zware’ thema eenzaamheid werd luchtig en oplossingsgericht benaderd. De uitstraling in de communicatie en aankleding was vrolijk en uitnodigend. Tijdens de Week tegen Eenzaamheid 2014 zijn er door het land 5 Kom erbij Festivals georganiseerd; in Amsterdam, Den Bosch, Gorredijk, Groningen en Sliedrecht. Kort na de Week tegen Eenzaamheid werden er nog twee festivals georganiseerd in Utrecht en Weert. In totaal kwamen naar schatting 2.500 bezoekers naar de Kom erbij Festivals, participeerden zeer diverse organisaties uit verschillende sectoren en hielpen honderden vrijwilligers. Een Kom erbij Festival bestond uit een aantal vaste programmaonderdelen zoals informatiebijeenkomsten, de Langste Eettafel en een informatiemarkt waar (lokale) organisaties zichzelf interactief presenteren. Tijdens de Kom erbij Festivals stonden activiteiten in het teken van ontmoeten, eten en drinken, kunst en cultuur, beweging en ontspanning, muziek en creativiteit op het programma. De exacte invulling van het programma verschilde per festival.
4
Communicatiemiddelen Via de sociale media van Coalitie Erbij werden ervaringen en filmpjes gedeeld en werden mensen uitgenodigd en opgeroepen om deel te nemen aan de verschillende activiteiten. Ook coalitieleden besteedden veel aandacht aan de coalitie en de Week tegen Eenzaamheid op hun website en via sociale media. Er werden 4 reguliere en 5 speciale Week-edities van de digitale nieuwsbrief van Coalitie Erbij verzonden aan ruim 1500 geïnteresseerden. Voor de Langste Eettafel werden flyers en posters ontwikkeld die in bibliotheken, buurthuizen en kantoren van leden werden opgehangen en organisatoren van de tafels konden placemats en signaleringskaarten bestellen met tips rond signaleren en bespreekbaar maken van eenzaamheid. De Facebookpagina “samen tegen eenzaamheid” verdubbelde bijna, van 600 naar 1100 likes, en het aantal Twitter-volgers liep op van 1600 tot 2870. Radiospot In 2014 werden twee verschillende spots gemaakt met de focus op handelen en signaleren van eenzaamheid. Het betrof een 25 seconden spot. Beiden met een tag on. In de tag on kwamen de namen van de kernleden naar voren. De spot was gedurende twee weken te horen op Radio 1 en ORN (alle 13 regionale publieke omroepen met een gemiddelde frequentie van 5 spots per dag per zender). Hiermee werd een absoluut netto bereik van 5,3 miljoen mensen gerealiseerd. Pers en media Coalitie Erbij ontving in 2014 nog meer media-aandacht dan in 2013. Verschillende media, radio en TV hebben aandacht besteed aan de Week tegen Eenzaamheid, waaronder EenVandaag, NCRV, ANP, NPO Spirit, en verschillende regionale omroepen. Een wijd uiteenlopend scala aan dagbladen, weekbladen, bloggers en twitteraars gaf blijk van interesse in het onderwerp. Er zijn 428 artikelen in gedrukte media verschenen n.a.v. persberichten en bijeenkomsten die Coalitie Erbij verzorgde en onderzoeken rond eenzaamheid. Online waren dit 149 artikelen. Bovendien werd er in 5 televisieprogramma’s en 7 radio-items aandacht aan besteed. Er is met name geschreven over de Langste Eettafel van Nederland, activiteiten tijdens de Week en de Nationale Eenzaamheid Prijs, maar er was ook berichtgeving in de zomer over de zomerdip onder ouderen, en in december over eenzaamheid tijdens de kerst en de leegte die in januari juist na de kerst ontstaat. Kerstconcert In 2014 werd voor de zesde keer in samenwerking met het Nederlands Philharmonisch Orkest een kerstconcert georganiseerd in het Concertgebouw in Amsterdam. Aangekondigd door Maartje van Weegen voerde het NedPhO een gevarieerd en toegankelijk programma uit. Het concert is bedoeld voor mensen vanuit de achterban van de coalitie met een klein netwerk die niet gemakkelijk in aanraking komen met klassieke muziek en de mantelzorgers, ouderen en vrijwilligers uit de gelederen van de betrokken organisaties. Net als in de afgelopen jaren waren de bijna 2000 kaarten reeds binnen enkele weken uitverkocht. Jumbo-actie Supermarktketen Jumbo organiseerde een kerstactie met aandacht voor eenzaamheid en armoede “Kerstfeest vier je samen”. In samenwerking met een groot aantal maatschappelijke organisaties konden mensen in de supermarkt doneren voor voedselpakketten voor mensen die het minder goed 5
hebben tijdens de kerst en etentjes voor mensen die alleen zaten. Coalitie Erbij speelde een rol in het verbinden van de supermarkt met de kernleden van Coalitie Erbij. Vijf Coalitieleden deden mee. Te weten: Leger des Heils (organiseren van Kerstdiners en 18.000 voedselpakketten), MOgroep (organiseren van Kerstdiners en 2.200 voedselpakketten), Zonnebloem (organiseren van Kerstdiners), Ouderenfonds (organiseren van Kerstdiners) en Humanitas (organiseren van Kerstdiners). Tijdens de campagne bleef Coalitie Erbij achter de schermen en fungeerde als adviseur met betrekking tot tone-of-voice en inhoudelijke aspecten van de eenzaamheidsthematiek.
6
Vergaren en delen van kennis Eenzaamheid verminderen of voorkomen is geen gemakkelijke opgave. Dit begint al bij het feit dat het in de taboesfeer zit, maar ook speelt dat het niet gemakkelijk -en soms vrijwel onmogelijk- is om een echte match tussen probleem en oplossing te maken. Het belang van eenzaamheid bestrijden staat voor veel organisaties en personen buiten kijf en er is dan ook een wirwar van activiteiten en interventies op dit gebied. De effectiviteit hiervan is echter niet altijd groot (of onbekend). Ook in 2014 hebben we weer activiteiten ontplooid die gericht zijn op het vergroten en delen van kennis en een podium gegeven aan nieuwe activiteiten. Daarnaast is eraan gewerkt om als coalitiepartijen onderling van elkaar te leren en om de uitwisseling tussen coalitiepartijen en andere organisaties uit het netwerk te stimuleren. In het kader van het actieplan eenzaamheid van het Ministerie van VWS werd een quickscan uitgevoerd naar eenzaamheid in de langdurige zorg die de opmaat vormt voor verder onderzoek en actie in 2015. In het kort nog even de belangrijkste activiteiten van 2014. Ledenbijeenkomst Op dinsdag 4 maart vond de jaarlijkse ledenbijeenkomst van Coalitie Erbij plaats in de Tuinzaal van Antropia. Naast de 10 aanwezige leden, de adviseurs en het communicatiebureau van Coalitie Erbij en een aantal onderzoekers, waren bijna alle kernleden op deze vergadering vertegenwoordigd. Carolien van den Brink, onderzoekster bij RIVM, gaf een toelichting op de prevalentieanalyse die het RIVM in 2013 naar buiten bracht. Aansluitend reageerde Coalitie Erbij adviseur Theo van Tilburg op dit onderzoek. Arie Ouwerkerk maakte de plannen voor de Week tegen Eenzaamheid bekend en lichtte het komende intensiveringstraject toe. Aansluitend gingen aanwezigen in groepen uiteen om dieper op de plannen in te gaan. Zorg en eenzaamheid: "Steeds langer zelfstandig" In 2014 is de Quickscan langdurige zorg en eenzaamheid uitgevoerd. Steeds meer mensen met een zware zorgvraag wonen steeds langer zelfstandig in wijken en buurten. Maar er bestaan ook veel mooie interventies naast de dagelijkse praktijk. Een mooie uitdaging tot verdieping en kiezen om eenzaamheidsaanpak te verbeteren en versterken in de langdurige zorg. Een van de resultaten van de quickscan was dat de samenwerking tussen ‘welzijn’ en ‘zorg’ nog beperkt lijkt. Ook moet het bereik, de effectiviteit en toepasbaarheid van instrumenten meer onderzocht worden. In 2015 wordt in het kader van het intensiveringstraject een actieplan ontwikkeld. Netwerkbijeenkomst Eenzaamheid en vrijwilligerswerk, vereenzaming alleroudsten, best practices, de Week tegen Eenzaamheid 2014 en de Nationale Eenzaamheid Prijs 2014 Op donderdag 22 mei vond de jaarlijkse netwerkbijeenkomst van Coalitie Erbij plaats. Deze bijeenkomst was bestemd voor iedereen die actief of geïnteresseerd is in het thema eenzaamheid. Arie Ouwerkerk hield een presentatie “Vrijwilligerswerk panacee van alle kwalen?”, 7
met behulp van het TNS Nipo onderzoek "Eenzaamheid en vrijwilligerswerk". Prof. dr. Anne Goossensen, Hoogleraar Zorgethische aspecten van informele zorg aan de Universiteit voor Humanistiek, sprak over "relationele afstemming" en de rol van de professionals, vrijwilligers en de mantelzorgers hierin bij de groep 80+'ers. Monique Wolfkamp projectleider bij het Nationaal Ouderenfonds presenteert de achtergronden en de resultaten van de opmerkelijke samenwerking met televisieprogramma “Geer en Goor, effe geen cent te makken”. Vier het Leven liet een evaluatieonderzoek door het Landelijk Expertisecentrum Sociale Interventies (LESI) uitvoeren naar de impact en ervaren baat van deelname aan hun activiteiten. Een onderzoeker van het LESI, lichtte de resultaten van dit onderzoek toe. Liesbeth Smedinga expert bij WIJ uit Breda gaf reactie uit het veld en er was ook ruimte voor reacties uit de zaal. Als afsluiting werd de Week tegen Eenzaamheid besproken en specifiek de Nationale Eenzaamheid Prijs gelanceerd, waarna de aanwezigen verder konden praten tijdens een Netwerkborrel. Website eenzaam.nl In 2014 is het gebruik van het digitale platform eenzaam.nl geïntensiveerd. Eenzaam.nl is een website met informatie specifiek voor mensen die zich eenzaam voelen, mensen die iets aan eenzaamheid willen doen, informatie over wat eenzaamheid is en ontwikkelingen in de samenleving, en informatie over Coalitie Erbij. Hier zijn de belangrijkste publicaties over eenzaamheid te vinden, worden onderzoeken gepresenteerd, wordt eenzaamheid inzichtelijk gemaakt met persoonlijke verhalen en wordt getoond hoe de coalitie en coalitieleden werken aan eenzaamheidsbestrijding. De website staat onder dagelijks beheer. In 2014 is de website wekelijks voorzien van actuele informatie met een focus op nieuwe oplossingen en interventietechnieken, kennis en inzichten in eenzaamheidspreventie, politiek nieuws rond het thema en activiteiten van coalitieleden en anderen rond eenzaamheidsbestrijding. Ook is bestaande content op plaatsen waar dat nodig was beter gestructureerd en geredigeerd. Bovendien is gewerkt aan de vindbaarheid van de website en aan PR om het bezoekersaantal te verhogen. Nieuws Berichten uit de media, ontwikkelingen op het gebied van eenzaamheid of de coalitie staan in een actueel nieuwsoverzicht. Wekelijks werd een nieuwsbericht geplaatst. Strijders tegen Eenzaamheid We plaatsten 8 interviews met mensen in Nederland die dagelijks bezig zijn met het bestrijden van eenzaamheid en sociaal isolement. Achtereenvolgens zijn de volgende interviews gehouden en gepubliceerd: Tineke van den Klinkenberg en Hetti Willemse, Dames THe “Huiselijkheid behoedt ouderen in verzorgingshuis voor eenzaamheid” Yvonne Penig, initiatiefnemer seniorenproject "Eigen cultuur oudere migrant vergroot risico op eenzaamheid" Gerben te Hennepe, oprichter Lonely Lochem "Zelf actie ondernemen tegen eenzaamheid werkt het best"
8
Willie Oldengarm, eenzaamheid-expert "Heft in eigen handen maakt minder eenzaam" Bert Slaa, oprichter Zorgsaam-Zorgen "Eenzaamheid aanpakken? Houd het klein, werk samen" Steven Olthof, organisatieadviseur “Aanpak eenzaamheid vergt meer maatwerk" Emmy Davids, geestelijk verzorger "Eenzame wil, maar vindt amper een luisterend oor" Anneke Simons, Postvriend “Kaartje helpt eenzame knop in hoofd om te zetten” Wetenschappelijke blog Maandelijks besprak dr. Eric Schoenmakers een aan eenzaamheid gerelateerd onderwerp onder de titel “Een blik uit de wetenschap” op basis van wetenschappelijk onderzoek. De volgende onderwerpen werden behandeld: “Existentiële eenzaamheid: een frisse wind door het eenzaamheidshuis” “Waarom is er juist met kerst extra aandacht voor eenzaamheid?” “Verschillende gevolgen van eenzaamheid en sociaal isolement” “Sociale netwerken van ouderen geven geen krimp” “Heeft een Week tegen Eenzaamheid nut?” “#Ik voel me wel/niet eenzaam” “Mijn eenzaamheid doet pijn: pleister of preventie?” “Hoe meet je eenzaamheid eigenlijk?” “Het nut van een eenzamengeleidehond” “Sillik: harde, korstige eenzaamheid” “Een zak geld om eenzaamheid te bestrijden” “Hoeveel Nederlanders voelen zich eenzaam, 30 of 40 procent?” “Jongeren en eenzaamheid” “Het stereotype van de eenzame oudere vergroot de kans op eenzaamheid” Levendige ontmoetingsplekken Carin Giesen bezocht levendige ontmoetingsplekken in Nederland. Plekken waar mensen in gesprek raken. Waar ook mensen met een klein netwerk of mensen die zich eenzaam of geïsoleerd voelen, op hun gemak zijn. Giesen is auteur van ‘Sonnevanck, thuis in een openbaar lokaal’ en als onderzoekster gespecialiseerd in sociale kwaliteit van openbare ruimtes. Met deze reportageserie willen Coalitie Erbij en Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg mensen en organisaties inspireren om samen te werken aan méér levendige ontmoetingsplekken in het land. Dit leverde de volgende reportages op: We maken het samen! -Repair Cafe Groningen Enschedese zorgorganisatie ontwikkelt 'Huiskamer van de Buurt' Huiskamer voor kwetsbare groepen -Atelier Kunst en Koken 9
Succes buurthuis door kennis van de wijk -De Pijler Doorzettingsvermogen ouderen levert eigen ontmoetingsplek op Seniorenflat wordt ontmoetingsplek voor de buurt
Bezoekers In 2014 steeg het aantal bezoekers met 47 procent. Dit is te wijten aan de verbeteringen van de website en het toevoegen van een Adwords-campagne in 2014. 2012: 32.000 unieke bezoekers 2013: 66.500 unieke bezoekers 2014: 97.500 unieke bezoekers Website samentegeneenzaamheid.nl De actiewebsite van Coalitie Erbij waar de Week tegen Eenzaamheid zijn virtuele thuis heeft. Waar de stijl van eenzaam.nl corporate is, wordt deze website in campagnehuisstijl ‘Samen tegen eenzaamheid’ aangeboden. In de aanloop naar de Week tegen Eenzaamheid en tijdens de Week is deze website – genoemd naar de campagneslogan: samentegeneenzaamheid.nl – de spil van communicatie rond de Week met informatie (onder andere een inspiratiepagina met enkele voorbeeldactiviteiten van coalitieleden en anderen voor de Week) en communicatiematerialen voor organisatoren, het programma voor deelnemers aan activiteiten die coalitieleden en anderen organiseerden tijdens de Week, de digitale weergave van De Langste Eettafel van Nederland, presentatie van alle inzendingen voor de Nationale Eenzaamheid Prijs en de plek voor het stemmen op de genomineerden, informatie voor de pers en een selectie van media-uitingen over de Week tegen Eenzaamheid 2014. Bezoekers Het aantal bezoekers steeg in 2014 met 22 procent. 2013: 26.500 unieke bezoekers 2014: 32.500 unieke bezoekers Social media Internetgebruikers gaan er in steeds grotere mate van uit dat voor hen relevante informatie naar het toegebracht wordt. Bijvoorbeeld via social media. Daar speelde Coalitie Erbij in 2014 op in middels een social media planning. Dat leverde ook een groter social media bereik op. De Facebookpagina “samen tegen eenzaamheid” verdubbelde bijna, van 600 naar 1100 likes, en het aantal Twittervolgers liep op van 1600 tot 2870. Coalitie Erbij volgde actief relevante personen en partijen via social media om relevant nieuws en ontwikkelingen verder te verspreiden. Op de eigen social media werden actualiteit en ontwikkelingen rond eenzaamheid en activiteiten van coalitieleden op dit gebied gedeeld. Het aantal bezoekers van de websites dat via social media op de websites komt, is in 2014 flink gestegen. Filmpjes Wat we doen tegen eenzaamheid In 2014 zijn filmpjes over het werk van de kernleden op het gebied van eenzaamheidsbestrijding gemaakt en geplaatst op de website van Coalitie Erbij, ter beschikking gesteld aan de kernleden zelf. De filmpjes worden gebruikt in communicatie en voorlichting over Coalitie Erbij en haar achterban. 10
Bijlage 1 Coalitie Erbij in 2014 Kernleden Resto VanHarte Humanitas Leger des Heils MOgroep Nationaal Ouderenfonds Sensoor Nederland Nationale Vereniging de Zonnebloem Leden ActiZ ANGO CMOnet DELA goededoelenfonds Depressie Vereniging het Nederlandse Rode Kruis het Vakantiebureau FORUM Kerk in Actie MEE Nederland Mezzo Movisie Nederlands Philharmonisch Orkest NOV NPV PCOB Regenboog Groep Riki Stichting SOlink Stichting Allegoeds Telefonische Hulpdienst Utrecht Trimbos-instituut UnieKBO UVV Nederland Vier het Leven Toetreders 2014
Uittreders 2014
Kernleden KPN Mooiste Contact Fonds
Kernleden 11
Leden Actiz HiP Impuls Telefonische Hulpdienst Utrecht
Leden Fonds Psychische Gezondheid NOOM Verwey Jonker Instituut
Bestuur Leo Wijnbelt Noud van Rooij Jan Romme Aly van Beek Fred Beekers Jeroen Hoogteijling Willemieke Ottevanger Eva Scholte
voorzitter directeur Nationale Vereniging de Zonnebloem directeur Nationaal Ouderenfonds directeur MO groep directeur Resto VanHarte directiesecretaris Leger des Heils directeur Sensoor directeur Humanitas
Adviseurs Theo van Tilburg Steven Olthof
hoogleraar sociologie en sociale gerontologie VU Amsterdam ex-partner KPMG
Bureau Coalitie Erbij Arie Ouwerkerk Michelle Vollers Marc van Dijck Kim Roozendaal Carolien de Groot Jelte Huizenga
directeur directiesecretaris webredacteur projectmedewerker (tot 1-10-2014) junior beleidsmedewerker en secretariaat administratieve ondersteuning (vrijwilliger)
Financiers 2014
Jaarbijdrage kernleden Jaarbijdrage leden Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Donateurs Week tegen Eenzaamheid: o VSBfonds, o Oranjefonds, o DELA goededoelenfonds, o RCOAK, o Fentener van Vlissingen fonds, o Fonds Sluyterman van Loo
12
Coalitie Erbij Maliebaan 71 G 3581 CG Utrecht 030 – 230 71 99 www.eenzaam.nl www.coalitieerbij.nl
13