30-6-2009
Inleiding
Diepe bouwputten in stedelijk gebied Metrostation Ceintuurbaan Noord/Zuidlijn Amsterdam
Onderwerpen > Korte inleiding in het ontwerp en de uitvoeringsmethode van metrostation Ceintuurbaan > Groutstempel in relatie tot de stedelijke omgeving > Ontgraving in relatie tot de diepte van de (bouw)put
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Ontwerp en uitvoeringsmethode
Groutstempel in relatie tot de stedelijke omgeving
Ontwerp > diepwanden met voorzetwanden > dak en vloeren > voorgespannen stempels > groutstempel
Doel > beperking vervormingen belendingen met paalfundering op 3-4 m afstand tot 25 mm > vroegtijdig d ffixeren diepwanden d d
Uitvoeringsmethode > wanden-dak
> het 1,5 m dikke stempel heeft geen waterkerende functie
Omstandigheden > slappe grond > hoge grondwaterstand > belendingen nabij (3 m)
Realisatie groutstempel
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Groutstempel in relatie tot de stedelijke omgeving
Groutstempel in relatie tot de stedelijke omgeving
Ontwerp en uitvoering > Geometrie > Geotechnische uitgangspunten met name eigenschappen Eemklei relevant
Ontwerp en uitvoering > Wijziging uitvoering vanaf maaiveld in plaats van onderdaks
5
9
11
> klein window stijfheid stempel op basis b van zettingen : > 1000 MPa diepwand : < 2200 MPa
10
12 8 4 7 6 1 3
Geometrie en typisch Amsterdamse bodemopbouw
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
> bijzondere ontwerpopgave met inzet van observational method
2
Aanleg jetgroutstempel
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
1
30-6-2009
Groutstempel in relatie tot de stedelijke omgeving
Groutstempel in relatie tot de stedelijke omgeving
Ontwerp en uitvoering > Ontwerp groutstempel bestaat uit een lay-out van overlappende kolommen
Ontwerp en uitvoering > Coordinaten gatgenerator zijn overgenomen in een 2D FEM model (DIANA) 18
> Optimalisatie l tussen overlap l en risico op schaduwwerking is onderzocht door middel van Monte Carlo Analyse
> Kinematische h randvoorwaarden d d en belastingen volgen uit 2D FEM model (Plaxis)
16
14
12
10
8
-
positie maaiveld vertikale tolerantie diepte Resultaat gat generator diameter
> De gereduceerde stijfheid bij de gekozen layout ligt tussen 0,87 (5%) en 0,95 (95%)
6
4
2
FEM model
0 -2
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
22
24
26
28
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Groutstempel in relatie tot de stedelijke omgeving
Groutstempel in relatie tot de stedelijke omgeving
Ontwerp en uitvoering > Groutsamenstelling is proefondervindelijk bepaald tijdens uitvoerig a.h.v. testkolommen (550 kg cement/m3)
Ontwerp en uitvoering > Groutsamenstelling is proefondervindelijk bepaald tijdens uitvoerig a.h.v. testkolommen (550 kg cement/m3)
18 16
Strength (MPa))
14
> Materiaaleigenschappen zoals duksterkte, E-modulus en kruip zijn experimenteel vastgesteld tijdens de uitvoering (148 kernen)
12 10 8 6 4 2 0 1400
1450
1500
1550
1600
1650
1700
1750
Density (g/m3)
> Materiaaleigenschappen zoals duksterkte, E-modulus en kruip zijn experimenteel vastgesteld tijdens de uitvoering (148 kernen)
Sterkte versus volumieke massa
7000
6000 y = 318,61x 2 R = 0,6972
5000 E-modulus (M MPa)
20
4000
3000
2000 1000
0 0
Groutstempel in relatie tot de stedelijke omgeving
Groutstempel in relatie tot de stedelijke omgeving
Ontwerp en uitvoering > Groutsamenstelling is proefondervindelijk bepaald tijdens uitvoerig a.h.v. testkolommen (550 kg cement/m3)
Ontwerp en uitvoering > Onzekerheden leiden tot onvoldoende gedefinieerd stijfheidsgedrag groutstempel
1,0 C2/100
0,9
C3/100
8
10
12
14
16
18
20
C4/100
0,8
C6/100 C7/100 C / 00
07 0,7
C15/50
E(t)/Eini (-)
6
Sterkte versus stijfheid
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
0,6
C16/50 C17/50
0,5
C19/50 C8/33
0,4
C11/33
0,3
mean 100 mean 50
0,2
> Flexibiliteit l bl in ontwerp geïntroduceerd door gebruik te maken van de observational method
mean 33 fit 100
0,1
fit 50
0,0
fit 33
0
20
40
60
80
Time (days)
100
> Diverse typen kolommen, blauw, groen en rood
Genormaliseerde stijfheid versus tijd
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
4
Strength (MPa)
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
> Materiaaleigenschappen zoals duksterkte, E-modulus en kruip zijn experimenteel vastgesteld tijdens de uitvoering (148 kernen)
2
Kolomdifferentiatie
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
2
30-6-2009
Groutstempel in relatie tot de stedelijke omgeving
Groutstempel in relatie tot de stedelijke omgeving
Ontwerp en uitvoering > Semi probabilistische analyse toont de spreiding in de stijfheid van het groutstempel als functie van de te realiseren kolomtypen :
Back analysis > Uiteindelijk zijn alle groene en oranje kolommen gerealiseerd 1,0
> Invloed uitvoering is vastgelegd d door d de inclinometers l in d de diepwanden (blauwe lijn, 2006)
0,9
Cumulative probability (-)
0,8
vlnr : groene kolommen groene en oranje kolommen alle kolommen
Ceintuurbaan Station
0,7 0,6
Plaxis results for phase excavation NAP-25.6m
Inclino meter results panel 105 CTB
0
0
-5
-5
-10
-10
-15
-15
-20
-20
-25
-25
-30
-30
-35
-35
0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0,0 0,0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1,0
Gap factor (-) Green columns
Green and orange columns
> Op een ontgravingsdiepte van NAP -25,6 zijn de vervormingen bij het stempel slechts enkele mm
-40
-40
-45
-45 -30
All columns
-20
-10
0
Horizontal displacement [mm]
-30
-20
-10
0
Horizontal displacement [mm] Groutstrut installed [ Feb'06]
Stijfheid stempel als functie kolomtypen
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Groutstempel in relatie tot de stedelijke omgeving
Excav. NAP-6. 2m [Sep'07]
FEM backanalysis en meetresultaten
E_groutstrut=400N/mm2
Half-symmetrical, plane strain FEM mesh Plaxis v8.6
Excav. NAP-19.4m [Apr'08]
E_groutstrut=1200N/ mm2
Excav. NAP-25.6m(1) [Oct'08]
E_groutstrut=2000N/ mm2
Excav. NAP-25.6m(2) [Feb' 09]
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Ceintuurbaan Station
Plaxis results for phase excavation NAP-25.6m
Back analysis > Op basis van FEM analyses varieert de stijfheid tussen 2000 en 3800 MPa (spreiding sparing tussen kolommen 0,61-0,77) > Deze stijfheid komt overeen met initiele stijfheid van grout. Dit verondersteld geen kruip.
0
0
-5
-5
-10
-10
-15
-15
-20
-20
-25
-25
-30
-30
-35
-35
-40
> Metingen enkele maanden later bevestigen deze bevinding.
Groutstempel in relatie tot de stedelijke omgeving
Inclino meter results panel 105 CTB
Ongewenste bij-efecten > Grote kolomresten als gevolg van retourspoil > Afname stijfheid zandlagen tot 35%
-40
-45
-45 -30
-20
-10
0
Horizontal displacement [mm]
-30
-20
-10
0
Horizontal displacement [mm] Groutstrut installed [ Feb'06]
Grote groutresten
Excav. NAP-6. 2m [Sep'07]
FEM backanalyses en meetresultaten
Half-symmetrical, plane strain FEM mesh Plaxis v8.6
E_groutstrut=400N/mm2
Excav. NAP-19.4m [Apr'08]
E_groutstrut=1200N/ mm2
Excav. NAP-25.6m(1) [Oct'08]
E_groutstrut=2000N/ mm2
Excav. NAP-25.6m(2) [Feb' 09]
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Ontgraving in relatie tot de diepte van de put
Ontgraving in relatie tot de diepte van de put Breedte B=10,5m
Verticaal evenwicht > 1. Gewicht grond (G) > 2. Opwaartse waterdruk (O) > 3. Wrijving grond-grond (W) > 4. Wrijving grond-diepwand (W) > 5. Breedte bouwkuip (B) > 6. 6 3D-effecten 3D effecten (spreiding & variatie) > 7. Stijghoogte Tussenzandlaag > 8. Groutstempel > 9. Doorbuiging diepwand > 10. Ontgravingslengte > 11. Vervorming belendingen > 12. Luchtoverdruk (L) > 13. Verticale kwel > 14. Lekkage door diepwand
Ontwerp en onderzoek 5
Verticaal evenwicht 1D 9
11
10
> Grond G = 310 kN/m2
12
Ontgr.niv.=NAP-30,5m
> Water O = 440 kN/m2
8 4 7 6 1
> OS = 0,7 (Overall Safety) O
3e Zandlaag=NAP-47m Stijghoogte H=NAP-2,75m
2
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
G
3
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
3
30-6-2009
Ontgraving in relatie tot de diepte van de put
Ontgraving in relatie tot de diepte van de put
Ontwerp en onderzoek
Ontwerp en onderzoek
NEN6740, smalle bouwput
NEN6740, smalle bouwput “Extra”
“Extra”
> Grond G = 310 kN/m2 > Extra E = 330 kN/m2 > Water O = 440 kN/m2
> Grond G = 125 kN/m2 > Extra E = 150 kN/m2 > Water O = 350 kN/m2
> OS = 1,4
G O
> OS = 0,8 t.o.v. Tussenzandlaag
G
Stijghoogte H=NAP-2,75m
O Stijghoogte H=NAP-2,75m
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Ontgraving in relatie tot de diepte van de put
Ontgraving in relatie tot de diepte van de put
stempels
Ontwerp en onderzoek
Verticaal evenwicht
niet getekend
Besteksontwerp: luchtoverdruk
Zonder luchtoverdruk? +1,6bar
> Grond G = 310 kN/m2 > Lucht L = 160 kN/m2 > Water O = 440 kN/m2 > OS = 1,1
Berekenen wandwrijving: > horizontale korrelspanning > max. schuifspanning τ ~ c’ + σ’ * tan δ’ > ∫τ dz langs diepwandsnede > betrouwbaarheid
G
Value engineering Air
Ground+Air ≥ Pore-pressure
G
O
P
Stijghoogte H=NAP-2,75m
Ground+Friction ≥ Pore-pressure
F
G
P
N.B. Effect groutstempel verwaarloosd.
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Ontgraving in relatie tot de diepte van de put
Ontgraving in relatie tot de diepte van de put
Ontwerp en onderzoek
Ontwerp en onderzoek
Horizontale korrelspanning > Plaxis Hardening-Soil model
'h [kPa]
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Wrijving grond - diepwand
300 K_0;nc v_ur / (1-v_ur)
200
s'v*Kp + 2c'sqrt(Kp)
> Theorie Schmidt / Mayne > σ’h = σ’v * (1-sinϕ’) * OCRsinϕ’ > OCR = σ’v;max / σ’v;ontgr.
Hardening-Soil 100
> graven diepwandsleuf - reductie Kini ? > bentoniet filter cake - reductie δ ?
K0 - OCR (Mayne)
> ontwerp: 0,5 < δ/ϕ < 0,9 0 0
100
200
300
' v [kPa]
> verificatie: visuele inspectie diepwanden > verificatie: direct-shear tests Eemklei/glad beton proef 19 [Deltares]
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
4
30-6-2009
Ontgraving in relatie tot de diepte van de put
Ontgraving in relatie tot de diepte van de put
Ontwerp en onderzoek
Ontwerp en onderzoek Reliability function; failure = Z<0
Ontwerp diepe ontgraving: 5000
F (1358)
G (3923)
F (1358)
G (3923)
P (4620)
3000
4000
75
Probability density function
100
> analytisch model o.b.v. Mayne > stochastische variabelen: grondparameters en stijghoogten > Monte Carlo analyse m.b.v. Excel > 100.000 berekeningen per snede
Probability density function
100
5000 Reliability function; failure = Z<0
50
P (4620)
75
4000
50
4000
25
25 0
0 -100 -50
0
50 100
3000
-100 -50
0
50 100
3000 2000
1000
2000 0 -100
200
500
800
1100
1400
1000
2000
3000
4000
[kN/m']
> resultaat: faalkans Pf > toetsing: β ≥ 3,6 (NEN6702)
5000
1000
0 -100
200
500
> faalkans ≤ 1,6 *
800
10-4
1100
⇔
1400
1000
β ≥ 3,6
2000
⇔
[kN/m']
5000
OS ≈ 1,15
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Ontgraving in relatie tot de diepte van de put
Ontgraving in relatie tot de diepte van de put
Ontwerp en uitvoering
Back analysis
> atmosferisch ontgraven van circa NAP-20m tot NAP-26m mogelijk
> Ceintuurbaan zonder overdruk ontgraven tot NAP-26m, okt. ’08
> lagere overdruk (dan bestek) bij resterende ontgraving
> Test luchtdruk installatie tot 2 bar overdruk, jun. ’09
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
Conclusie > Diepe bouwputten vragen engineering buiten de kaders van normen. Hoe dragen we de opgedane kennis over? > Handmatig modelleren kan/moet nog! > Systematisch materiaalonderzoek is noodzakelijk > Back-analyses tonen de waarde van de analyse
Theo Salet en Stefan Buykx Witteveen+Bos
5