Inleiding In Antwerpen volgen jaarlijks zo’n 18.000 anderstaligen een cursus Nederlands. Ze leren de taal in de klas, maar een taal leren rendeert pas echt door ze veel te oefenen, ook buiten de klascontext. Met het project Bijt in Antwerpen wil het Huis van het Nederlands (HvN) culturele en vrijetijdsorganisaties aanmoedigen om duidelijke taal te gebruiken en cursisten stimuleren om deel te nemen aan het rijke vrijetijdsaanbod van de stad Antwerpen.
Het Huis van het Nederlands geeft vanaf november 2012 een driemaandelijkse kalender uit met een tiental activiteiten waarmee cursisten hun Nederlands kunnen oefenen in verschillende contexten. De kalender wordt verspreid in de verschillende scholen en organisaties waar cursisten Nederlandse lessen volgen. De kalender verschijnt eind oktober, eind januari en eind april. Bij de kalender hoort een lespakket met lessuggesties om met de kalender te werken in de klas.
De Bijt In iconen De Bijt In iconen geven het niveau Nederlands aan van de activiteiten:
Start
Makkelijk
Gevorderd
Moeilijk
Je leert nog maar pas Nederlands. Je begrijpt nog niet zo veel.
Je hebt al wat lessen Nederlands gevolgd. Je begrijpt al een beetje Nederlands, maar je durft het nog niet zo goed praten.
Je volgt al langer lessen Nederlands. Je begrijpt al veel en je kunt ook al iets vertellen. Je maakt soms nog fouten of je hebt wat hulp nodig.
Je hebt al een hoog niveau Nederlands. Je moet weinig inspanningen doen om de taal te begrijpen. Je kan aan alle activiteiten deelnemen.
Criteria activiteiten ◊ cursisten moeten hun Nederlands kunnen oefenen ◊ verschillende taalniveaus, aangeduid met de Bijt In iconen ◊ verspreid over de districten van Antwerpen ◊ liefst gratis of goedkoop ◊ begeleiders spreken toegankelijk Nederlands (HvN geeft vormingen aan de begeleiders van de activiteiten)
Inhoud van dit pakket
Evaluatie
◊ Lessuggesties 1.1 - 1.2 ◊ Lessuggesties 2.1 - 2.2 ◊ Lessuggesties 2.3 - 2.4
Na afloop van de kalenderperiode doet HvN een korte bevraging via mail of de nieuwsbrief. Vraag regelmatig aan de cursisten of ze een activiteit van de kalender hebben gedaan en welke dan. Vraag ook of ze het leuk, interessant vonden en of het taalniveau goed was voor hen.
Afspraken
Vragen
De docent zorgt ervoor dat de kalender altijd goed zichtbaar in de klas hangt, vervangt de kalender om de drie maanden en vestigt er regelmatig de aandacht op.
Kristel Hoydonckx Huis van het Nederlands Tel. 03 338 70 59
[email protected]
Lestips gebruik Bijt in Antwerpen Kalender Richtgraad 1.1 en 1.2 Doel van de oefening ◊ De cursisten leren werken met de Bijt kalender. ◊ De cursisten zoeken een interessante activiteit.
Leerplandoelstellingen Lezen ◊ Gegevens begrijpen in informatieve en prescriptieve teksten. ◊ Relevante en specifieke informatie selecteren uit informatieve teksten.
Spreken ◊ Informatie uitwisselen.
Materiaal ◊ De Bijt kalender en/of De Nieuwe Antwerpenaar ◊ Bijlage 1: Vijf voorbeelden van persoonsbeschrijvingen: voor iedere cursist
Leidraad Voorbereiding De cursisten worden ingedeeld in groepjes van twee. De huisnummers van de cursisten worden in stijgende volgorde op het bord geschreven. De cursist met het kleinste huisnummer vormt een koppel met de cursist met het grootste huisnummer, die met het op één na kleinste huisnummer vormt een koppel met de cursist met het op één na grootste huisnummer, …
Activiteit 1
Activiteit 2
◊ De cursisten krijgen een korte beschrijving
Kies zelf een activiteit uit de kalender en stuur een sms naar één van je collega’s om mee te gaan.
van een fictieve cursist die graag een activiteit uit de kalender wil volgen.
◊ Op basis van de gegevens van deze fictieve cursist (interesses, vrije momenten, niveau Nederlands, …) kiest elk koppel een activiteit die volgens hen het beste past bij deze persoonsbeschrijving.
◊ Schrijf eventueel enkele vragen op het bord: Waar? Hoe laat? Voor welk niveau? Wat kan je er doen of leren? Wie is de organisator? ... Laat de cursisten samen de nodige informatie opzoeken en verslag uitbrengen voor de rest van de klas. Ze stellen kort hun fictieve cursist voor en motiveren hun keuze van activiteit.
Activiteit 3 Zoek uit hoe je een reservatie moet maken of boeken voor de activiteit die je hebt gekozen. Bel of mail naar de organisatie om te reserveren of te boeken.
Activiteit 4 Zoek uit waar de activiteit is. Zoek de wegbeschrijving op de computer of op een kaart. Beschrijf de route aan één van je medecursisten. Zoek dan hoe je er kan geraken met het openbaar vervoer.
Uitbreiding Deze oefening kan je ook doen met de Nieuwe Antwerpenaar of aan de computer met www.uitinantwerpen.be als bron.
5
Bijlage 1 - Persoonsbeschrijvingen Richtgraad 1.1 en 1.2
Florence
Hakan
Florence is geboren in België (Wallonië). Zij is 22 jaar. Zij woont in Deurne. Florence is alleen, ze heeft geen partner. Zij houdt van politiek, actualiteit, natuur, boeken lezen en architectuur. Florence volgt nog maar 2 maanden intensief les.
Hakan is geboren in Turkije. Hij is 32 jaar. Hij woont in Antwerpen Zuid, al 5 jaar. Hakan woont samen met zijn partner. Zij spreken Nederlands met elkaar. Hij houdt van sport, film kijken, koken en lekker eten. Hakan spreekt goed Engels, Duits en Turks. Hij volgt al 3 jaar Nederlandse les (niet intensief).
Umberto
Jérôme
Carmen
Umberto is geboren in Italië. Hij is 48 jaar. Umberto woont in Mortsel, al 22 jaar. Hij is gescheiden en heeft 3 dochters van 28, 27 en 22 jaar. Hij houdt van voetbal, op café gaan, mooie vrouwen en snelle auto’s. Umberto begrijpt goed Nederlands, maar hij durft het niet goed te spreken. Hij is nooit naar de les gegaan.
Jérôme is geboren in Congo. Hij is 25 jaar. Jérôme woont in Antwerpen Noord, nog maar een half jaar. Hij is alleen, hij heeft geen kinderen. Hij houdt van basketbal, internet en djembe. Jérôme volgt nog maar 1 maand Nederlandse les en begrijpt nog niet zo veel.
Carmen is geboren in Colombia. Zij is 44 jaar. Zij woont al 15 jaar in Borgerhout. Carmen heeft een Vlaamse man, ze heeft 2 kinderen van 14 en 12 jaar. Zij houdt van de zon, het strand en op reis gaan. Carmen spreekt heel goed Nederlands. Zij spreekt elke dag Nederlands met haar man en kinderen.
© Beeldbank Stad Antwerpen
voorbeelden van persoonsbeschrijvingen
Lestips gebruik Bijt in Antwerpen Kalender Richtgraad 2.1 en 2.2 Doel van de oefening ◊ De cursisten chatten met elkaar over een activiteit. ◊ De cursisten kunnen een afspraak maken met elkaar en een activiteit plannen in hun vrije tijd. ◊ De cursisten bespreken wat ze graag doen: Welke rubriek spreekt hen aan? Welke activiteiten spreken hen aan?
Leerplandoelstellingen Spreken ◊ In een gesprekssituatie beleving (wensen, noden en gevoelens) verwoorden. ◊ Bij de voorbereiding en de uitvoering van de spreektaak ondersteunende kennis gebruiken met betrekking tot woordenschat, grammatica/noties en functies, uitspraak en intonatie en socioculturele aspecten.
Lezen ◊ Relevante en specifieke informatie selecteren. ◊ Het globale onderwerp in een tekst bepalen.
Schrijven ◊ Op een structurerend niveau informatie vragen en geven in informatieve teksten zoals een formulier en een mededeling.
◊ Zijn beleving (wensen, noden, gevoelens) formuleren en een bekende taalgebruiker naar diens beleving vragen.
Materiaal ◊ Bijt kalender, de Nieuwe Antwerpenaar ◊ Computers (optioneel) of een papieren chatformulier
Leidraad ◊ De cursisten selecteren uit de Bijt kalender (of uit de Nieuwe Antwerpenaar) één of twee activiteiten waar ze graag naartoe zouden gaan.
◊ Ze omschrijven de activiteiten op een zo aantrekkelijk mogelijke manier. ◊ Ze proberen via chat een medecursist over te halen om met hen mee te gaan.
Bijlage 2 - Chatformulier
Lestips gebruik Bijt in Antwerpen Kalender Richtgraad 2.3 en 2.4 Doel van de oefening ◊ Deze oefening wordt gespreid over verschillende lessen, en bevat een buitenschools gedeelte. ◊ De cursisten nemen de Bijt kalender, de site www.uitinantwerpen.be en/of de UiTagenda in De Nieuwe Antwerpenaar door, en kiezen een activiteit uit die ze graag willen doen.
◊ De cursisten maken een affiche waarop ze deze activiteiten kort voorstellen en aanprijzen. Op de affiche stellen ze ook zichzelf eventueel kort voor.
◊ De cursisten bespreken hun affiches klassikaal en trachten zo veel mogelijk medecursisten te overhalen om mee te gaan naar een bepaalde activiteit.
Leerplandoelstellingen Spreken ◊ In een gesprekssituatie zijn beleving (wensen, noden en gevoelens) verwoorden. ◊ Bij de voorbereiding en de uitvoering van de spreektaak kan de cursist de ondersteunende kennis gebruiken met betrekking tot woordenschat, grammatica/noties en functies, uitspraak en intonatie en socioculturele aspecten.
Lezen ◊ Relevante en specifieke informatie selecteren. ◊ Het globale onderwerp in een tekst bepalen.
Materiaal ◊ Computers met internetverbinding: toegang tot www.uitinantwerpen.be ◊ Bijt in Antwerpen kalender ◊ Exemplaren van De Nieuwe Antwerpenaar ◊ Knutselmateriaal, printer, …
Leidraad Laat de cursisten individueel de Bijt kalender, de site www.uitinantwerpen.be of de UiTagenda in Den Antwerpenaar doornemen. De cursisten kiezen een activiteit uit en maken een affiche waarop ze deze activiteit kort voorstellen en aanprijzen. Op de affiche stellen ze eventueel ook zichzelf kort voor. Deze affiche kan tijdens de les gemaakt worden, of thuis, naargelang de mogelijkheden van de opleiding. Cursisten kiezen zeker ook één activiteit die ze zelf zullen bijwonen
Deze affiches worden voor de klas gepresenteerd. Bedoeling is om zoveel mogelijk andere cursisten mee te krijgen naar de activiteit die ze zelf zullen bijwonen. Tijdens de presentatie kunnen deze insteken worden gebruikt: ◊ Waarom werd deze activiteit gekozen? ◊ Wat verwacht je van de activiteit? ◊ Waarom heb je ze zo vormgegeven op de affiche? ◊ Op basis van welke argumenten probeer je andere cursisten te overtuigen om mee te gaan? ◊ Hoe stel je jezelf voor op de affiches? Dan volgt er een periode dat cursisten naar de gekozen activiteiten kunnen gaan. De lessen nadien worden de ervaringen besproken. Dit kan klassikaal, per activiteit, of in groepjes (gesprekstafels) indien het sneller moet gaan. Mogelijke insteken voor de nabespreking: ◊ Wat vond de tipgever er van? ◊ Wat vonden de andere cursisten die meegingen ervan? ◊ Werden de verwachtingen die werden opgeroepen door de tipgever/affiche ingelost? ◊ Zou je deze locatie opnieuw bezoeken? ◊ Zaken die je in het bijzonder opvielen? ◊ Zou je dit soort activiteit opnieuw doen? Omdat dit lesvoorstel kadert in een proefproject rond interculturele cultuurcommunicatie van CultuurNet Vlaanderen, wordt aan de lesgevers gevraagd om beperkt te rapporteren over de bevindingen van deze lesopdracht. Hiervoor wordt gevraagd aan de lesgevers om foto’s of kopies van de gemaakte affiche terug te bezorgen aan
[email protected]. Zo kan een overzicht gemaakt worden van welke activiteiten werden geselecteerd, van de tipgevers (leeftijd, geslacht, land van herkomst, beroep, eventueel opleiding) en van het aantal cursisten dat is meegegaan naar de activiteit. Ook een korte neerslag van de nabespreking mag worden toegevoegd.
Het lespakket 2.3 en 2.4 is ontwikkeld in samenwerking met:
