Week van de mediawijsheid 2010
Inhoud Inleiding
5
Evaluatie Week van de Mediawijsheid 2010
6
Evaluatie Week van de Mediawijsheid 2010 door de deelnemende bibliotheken
12
Aanbevelingen campagne 2011
16
Bijlage 1: lijst van deelnemende bibliotheken
18
Bijlage 2: bereikoverzicht RTV
21
3
Inleiding 7 oktober:
Voor u ligt de evaluatie van de eerste Week van de Mediawijsheid die plaatsvond van 24 november tot en met 1 december 2010. Mediawijzer.net organiseerde deze week in samenwerking met de openbare bibliotheken.
Mediawijsheidmarkt in Beeld en Geluid met Bibliotheekplein, lancering van de campagnesite www.weekvandemediawijsheid.nl en bekendmaking van ambassadeurs Sipke Jan Bousema en Ajouad El Miloudi
23 november:
24 november
De evaluatie bestaat uit drie delen:
1 oktober:
Feestelijke opening
tot en met 1 december:
• Terugblik en evaluatie van Week van de Mediawijsheid 2010 en de
lancering WifiWijs in Duckstad
Week van de Mediawijsheid
Week van de Mediawijsheid
voorbereidende activiteiten • Evaluatie van de Week van de Mediawijsheid door de bibliotheken • Aanbevelingen Campagne 2011 De campagne werd georganiseerd door een campagneteam dat vanaf
7 juni:
juni 2010 ondersteund werd door MSL communication consultants.
Symbolische overhandiging van 1000
Van januari tot en met mei 2010 werd deze ondersteuning verzorgd
maatschappelijke stagiaires aan staatssecre-
door Paul Verstraeten Communicatie.
taris Van Bijsterveldt in het Library Concept
In het campagneteam waren de kernpartners van Mediawijzer.net
Centre DOK in Delft
vertegenwoordigd. De samenstelling was gedurende het jaar wisselend. Vanaf september 2010 bestond het team uit: -- Mary Berkhout, programmanager Mediawijzer.net
24 maart: in Beeld en Geluid
-- Evelien Flink, NPO
1
Feestelijke aftrap 24
7
-- Floortje Jansen, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid
24
7 1
-- Joyce Martina, ECP-EPN
23
-- Joyce Sint Nicolaas, relatiemanager Mediawijzer.net -- José Remijn, OBA
Jan.
Feb.
Mrt.
April
Mei
Juni
Juli
Aug.
Sept.
Okt.
Nov.
Dec.
-- Marleen Wijnen, campagnemanager Week van de Mediawijsheid Andere betrokken medewerkers vanuit de kernpartners en MSL zijn: -- Mimi van Dun, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid
Maart/april:
-- John Leek, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid
Regionale bijeenkomsten in
-- Kees-Jan van Dijk, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid
de bibliotheken van Assen,
-- Marjolijn Bonthuis, ECP-EPN
Rotterdam, Tilburg en Nijmegen
-- Inge Aarts-Eekhout, ECP-EPN -- HP Köhler, Stichting Kennisnet Juni/juli:
-- Maryse Laseroms, NPO
Train de trainer-training
-- Alma Feenstra, NPO
maatschappelijk stage in
-- Marion Duimel, SIOB
Beeld en Geluid, Amsterdam
-- Maaike Toonen, SIOB
en Assen
-- Norma Verheijen, SIOB -- Webredactie Mediawijzer.net September:
-- Mischa Strating, MSL
Crash Course Mediawijsheid in
-- Frederike den Ottelander, MSL
Beeld en Geluid
-- Lizette Touber, MSL
+ regionale bijeenkomsten in Goor en Tilburg
Mediawijzer.net en het campagneteam danken iedereen voor zijn of haar inzet en hoopt op een nog succesvollere Week van de Mediawijsheid 2011. Mary Berkhout Campagneteam Week van de Mediawijsheid 2010 Februari 2011
5
Terugblik en evaluatie week van de mediawijsheid 2010 Eerste week van de Mediawijsheid Van 24 november tot en met 1 december 2010 organiseerde Mediawijzer.net in samenwerking met 123 Openbare Bibliotheken de eerste Week van de Mediawijsheid. In deze week werden de bibliotheken geprofileerd als Huis van de Mediawijsheid waar het publiek terecht kan met eenvoudige praktische vragen over mediawijsheid en nieuwe media. Denk hierbij aan vragen als: hoe kan ik twitteren? Hoe plaats ik mijn foto’s op Facebook? Hoe werkt veilig online betalen? En, hoe zoek ik naar familie in Australië? Dit thema was leidend voor de activiteiten en kwam ook terug in de slogan: “Meer over Media in de Week van de Mediawijsheid! Kom in de week van 24 november tot en met 1 december naar de
in Tilburg en Goor twee regionale bijeenkomsten georganiseerd,
gestart. Deze training is in samenwerking met Codename Future
bibliotheek”.
waarin netwerkpartners hun producten en diensten onder de aan-
ontwikkeld. In een eendaagse training bij Beeld & Geluid (3 keer in
dacht brachten en uitlegden hoe maatschappelijke stagiaires er mee
juni 2010) en in Amsterdam (23 juni 2010) en Assen (6 juli 2010)
aan de slag konden gaan.
was er onder meer aandacht voor mediawijsheid, de rol van de
Een groot aantal bibliotheken en netwerkpartners heeft bij de
bibliotheek als huis van de mediawijsheid, maatschappelijk stage
invulling en organisatie van de week gebruik gemaakt van de inzet van scholieren. Deze scholieren konden in de week via hun
Hoe kan ik twitteren? Hoe plaats ik mijn foto’s op Facebook? Hoe werkt veilig online betalen? En, hoe zoek ik naar familie in Australië?
9 deelnemers hebben het evaluatieformulier van deze bijeenkom-
en communicatie met het voortgezet onderwijs. Daarnaast werd het
sten ingevuld. Alle deelnemers waardeerden de bijeenkomsten met
voor dit doel speciaal ontwikkelde draaiboek en logboek toegelicht.
een voldoende of hoger. De helft van de geënquêteerden gaf aan
In totaliteit namen 131 medewerkers uit bibliotheken deel aan deze
voornemens te zijn een of meerdere gepresenteerde producten of
training, waarvan 47 betalende medewerkers. Per basisbibliotheek
diensten tijdens de Week van de Mediawijsheid in te zetten.
kon 1 medewerker gratis deelnemen aan deze training. Extra deel nemers werd een vergoeding van 50 euro per deelnemer gevraagd.
maatschappelijk stage voor het publiek optreden als bijvoorbeeld
lichtte de plannen toe. Na de plenaire sessies kregen de netwerk-
‘junior mediatrainer’. Die stagiaires kunnen ook ingezet worden bij
partners de gelegenheid om hun product te presenteren in korte
Train de trainer en maatschappelijk stage
andere activiteiten van de bibliotheken in de rest van het schooljaar.
pitches. Daarnaast was er voor de aanwezigen gelegenheid om
Inspelend op de behoefte van bibliotheken om meer informatie
op de markt voor de netwerkpartners inspiratie voor activiteiten
en training over mediawijsheid en de inzet van scholieren als
Het draaiboek en de inzet van maatschappelijk stagiaires is in de
De voorbereidingen door het campagneteam startten in januari
op te doen. Een impressie van de film en verwijzingen naar de
maatschappelijk stagiaires in de Week is een train-de-trainer traject
praktijk getoetst. Bibliotheek Centre Céramique in Maastricht heeft
2010. In het campagneteam waren naast Mediawijzer.net ook
verschillende prestaties.
Informatie train-de-trainer traject en ontwikkelde materialen
de vijf kernpartners vertegenwoordigd, aangevuld met externe deskundigen op het gebied van communicatie en bibliotheken.
Aantal aanmeldingen
Aantal deelnemers
Aantal unieke basis-bibliotheken
Aantal provinciale bibliotheek-organisaties
Aftrap 24 maart
89
80
36
7
Markt
16
15
Pitch
10
9
Regionale bijeenkomsten maart 2010
56
47
26
3
Regionale bijeenkomsten In vier daarop volgende regionale sessies werden de campagne Aftrap op 24 maart 2010
plannen nogmaals toegelicht en was er vooral aandacht voor
Op 24 maart 2010 werden in het Nederlands Instituut voor Beeld
de praktijk in de bibliotheek, de wijze van ondersteuning door
en Geluid de campagneplannen gepresenteerd aan de bibliothek-
Mediawijzer.net en interactie tussen de bibliotheken. Deze regio-
en en netwerkpartners van Mediawijzer.net. De plenaire sessie
nale bijeenkomsten vonden plaats in de bibliotheken van Assen,
onder leiding van Martijn de Greve startte met een film over de
Rotterdam, Tilburg en Nijmegen.
bibliotheek als huis van de mediawijsheid. De film was gemaakt in de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA). Daarnaast gaf
Het organiseren van voorbereidende activiteiten op regionaal niveau
een aantal sprekers hun visie op mediawijsheid en de rol die de
werd erg gewaardeerd. Daarom is deze strategie nogmaals toegepast
bibliotheken als lokaal loket kunnen spelen. Het campagneteam
in september. In samenwerking met Digivaardig & Digibewust zijn
Figuur 1. Aantal deelnemers aftrap 24 maart en regionale bijeenkomsten
6
7
maatschappelijke stagiaires die mogelijk ingezet werden tijdens die week. De bijeenkomst werd afgesloten met een rondleiding, waarin de Multi Task Table, TankU, de multimediabalie en DOK Gaming gepresenteerd werden. Van Bijsterveldt maakte dankbaar van de gelegenheid gebruik om de medewerkers allerlei vragen te stellen.
Wifiwijs start met speciale Donald Duck Het (transmediale) voorlichtingsprogramma over het mobiele internet, WifiWijs, startte met een speciale Donald Duck uitgave, “WifiWijs in Duckstad”. Deze speciale Donald Duck viel vanaf 1 oktober bij meer dan 1,2 miljoen kinderen in de bus. De verhaallijnen in deze speciale Donald Duck zetten zich voort op de website www.wifiwijs.nl, waar kinderen, jongeren en opvoeders zelf kunnen bijdragen aan de ‘storyworld’ van WifiWijs. In deze speciale uitgave was ook aandacht voor de Week van de Mediawijsheid. Kinderen konden een test maken waarin de eigen mediawijsheid centraal stond. Daarnaast werd verwezen naar de bibliotheek als Huis van de Mediawijsheid. v.l.n.r: Mary Berkhout en Marja van Bijsterveldt (Fotograaf: Frans van Zijst)
Bibliotheekplein op Mediawijsheidmarkt
Onder leiding van Erik Boekesteijn werd een aantal good practices
in samenwerking met Codename Future dit traject doorlopen en
De training was bedoeld voor bibliotheken die in aanloop naar de
Op 7 oktober kwamen ruim 250 bezoekers en 40 standhouders
van projecten op het gebied van mediawijsheid in Overijssel en in
scholieren ingezet tijdens de Week van de Mediawijsheid. Hun
‘Week van de Mediawijsheid’ meer wilden weten over het begrip
bijeen in het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid voor de
Brabant besproken. Aan het Bibliotheekplein namen 63 mensen
bevindingen en aanbevelingen komen terug in het evaluatieverslag
mediawijsheid. In de training werd ook ingegaan op de programma-
Mediawijsheidmarkt 2010. Op de markt presenteerden de stand-
deel. Een verslag van deze bijeenkomst met verwijzingen naar
dat via de Toolkit toegankelijk is voor de deelnemende bibliotheken.
lijnen van de mediawijsheidkaart. In twee bijeenkomsten namen
houders innovatieve en verrassende producten en diensten.
extra informatie over de gepresenteerde projecten is beschikbaar
40 medewerkers deel aan deze training.
Tevens konden bezoekers 15 presentaties bijwonen en actief aan
gesteld aan de deelnemende bibliotheken via de digitale toolkit.
de slag gaan tijdens 7 interactieve workshops. Een van die sessies Crash Course Mediawijsheid
was het Bibliotheekplein.
De dag werd afgesloten met de feestelijke bekendmaking van de
Als vervolg op het hierboven omschreven train-de-trainer traject
Ontbijt met Van Bijsterveldt
ambassadeurs voor de Week van de Mediawijsheid: televisie
organiseerde Beeld en Geluid in September een een eendaagse
In het Library Concept Centre DOK in Delft gaf de toenmalige
presentatoren Sipke Jan Bousema en Ajouad El Miloudi.
Crasch Course. Deze training gaf antwoord op vragen als:
staatssecretaris Marja van Bijsterveldt (Onderwijs, Cultuur en
• Wat is het veelomvattende begrip mediawijsheid nu precies?
Wetenschap) op 7 juni de officiële aftrap van de campagne. Tijdens
• Wat voor rol kunnen bibliotheken hierin spelen?
een ontbijtsessie maakte Mary Berkhout bekend dat op dat moment
Website en Quiz
• Op welke manier kunnen zij invulling geven aan de Week van de
115 bibliotheken van 150 basisbibliotheken deel gingen nemen
Voor meer informatie over de campagne kon het publiek terecht
Mediawijsheid met producten en diensten die reeds in de biblio-
aan de eerste Week van de Mediawijsheid. Uit handen van twee
op een speciale campagnesite www.weekvandemediawijsheid.nl,
theek gebruikt worden?
stagiaires van het DOK ontving Van Bijsterveldt symbolisch de
die op 7 oktober live ging. Op deze site was meer informatie over de Week van de Mediawijsheid, nieuwsberichten en verwijzingen naar allerhande informatie te vinden. De digitale kaart van de deel nemende bibliotheken verwees naar activiteiten op lokaal niveau. Deze kaart is in samenwerking met G!DS tot stand gekomen. Via de site konden ook de berichten via twitter gevolgd worden. Met de Quiz kon het publiek de eigen mediawijsheid testen. De quiz kende drie niveaus, van makkelijk naar moeilijker. De quiz was zodanig gemaakt dat de maker na het beantwoorden van 9 vragen meteen feedback ontving en verwezen werd naar bibliotheek voor meer informatie. De maker kon vervolgens doorgaan naar het volgende niveau.
Maatschappelijk stagiaires op de foto met winnaar mediawijsheid quiz. Bibliotheken Zuid-Oost Fryslân, quiz werd gemaakt door stagiaires
8
Van Bijsterveldt aan de Multi Task Table
Mary Berkhout interviewt Sipke Jan Bousema en Ajouad El Miloudi
De campagnesite werd op 7 oktober gelanceerd, een aantal resultaten: • In de periode vanaf 7 oktober tot 2 december) had de site meer
9
Publiciteit Er is veel aandacht geweest in de lokale en regionale pers. Media wijzer.net heeft de landelijke publiciteit voor haar rekening ge nomen. Zo zijn voorafgaand aan en na iedere grootschalige activiteit persberichten uitgegaan. Echter, in het voortraject waren te hoge verwachtingen gewekt over die landelijke publiciteit. Hierdoor was een aantal bibliotheken teleurgesteld over de mate waarop landelijke persaandacht was voor de Week van de Mediawijsheid. Mediawijzer.net betreurt dit. Naast de aandacht in de pers hebben de ambassadeurs tijdens de Week een aantal activiteiten in bibliotheken bezocht en waren zij
Ook Zwarte Piet in Bibliotheek Vleuterweide (Utrecht) wil
te gast bij FunX en de educatieve talkshow Helder. Radio 1 (‘Het
mediawijs worden
radiodagboek’) volgde een week lang Sipke Jan Bousema. De persaandacht in aantallen is als volgt (Zie figuur 1)
Opening Week van de Mediawijsheid Op 23 november werd tijdens een feestelijke bijeenkomst in het Instituut Beeld en Geluid – het landelijke clubhuis van Mediawijzer. net – de Week van de Mediawijsheid officieel geopend door het Promotiepakket en toolkit
versturen van de tweet “de week van de #mediawijsheid start nu”.
Alle deelnemende bibliotheken ontvingen begin november een
Tijdens deze bijeenkomst kondigden Bibliotheek.nl en de NOS
• Meer dan 10.000 bezoekers deden de Quiz
gratis promotiepakket per deelnemende vestiging. De inhoud van
een vergaande samenwerking aan over het samenvoegen van het
• Ruim 4400 bezoekers zochten de bieb bij hen in de buurt op
een pakket was:
nieuwsarchief van de NOS met de achtergrondinformatie waarover
• 12 posters op A0 formaat, 3 per campagne uiting
bibliotheken beschikken. Ook zijn de instellingen een project gestart
• 4 T-shirts in de kleur van Mediawijzer.net met het logo van
om jongeren ‘nieuwswijs’ te maken.
• dan 15.000 bezoekers, een gemiddelde van ruim 250 bezoekers per dag
onze website • Na de homepage, quiz en zoek je bieb, zijn de pagina’s Over de week en het nieuwspagina het beste bezocht • Bijna de helft van de bezoekers van de website typte direct de
Mediawijzer
v.l.n.r. Ajouad El Miloudi, Mary Berkhout en Sipke Jan Bousema
• 300 boekenleggers met de verschillende campagne uitingen
URL in. Hieruit kunnen we concluderen dat we samen met de
• 20 Mediawijzer-roze ballons
bibliotheken de URL van de website goed gecommuniceerd
• 20 witte ballons
hebben en de URL goed te onthouden was. • Gekeken naar de verspreiding van het aantal bezoekers, is het
In totaliteit zijn 560 pakketten verspreid naar de deelnemende
aantal bezoekers per dag toegenomen vanaf het moment dat
bibliotheken. Naast het promotiepakket hadden de deelnemende
de promotiepakketten begin november in de bibliotheken zijn
bibliotheken toegang tot een digitale toolkit. Deze toolkit is geplaatst
bezorgd. Ook zagen we een absolute piek tijdens de Week van
in de groepsomgeving van Kennisnet (‘Kennisnet Groepen’). In het
de Mediawijsheid
begin leverde de vereiste inlogprocedure problemen op voor een
Print
Online
Televisie
Radio
Landelijke media
13
11
2
2
Regionale + lokale media
71
24
?
1
aantal bibliotheken. In de toolkit was o.a. de volgende informatie opgenomen: • Archief met verschenen nieuwsbrieven voorafgaand aan de campagneweek
Figuur 1
• Draaiboeken voor de Week en voor de maatschappelijke stage • Trainingsmateriaal maatschappelijk stage • Lokale persstrategie • Bouwstenen voor persbericht • FAQ over digitale media • Banners in verschillende uitvoeringen • Drukbestanden van posters • Handleidingen In BiblioNu in Horst
10
• Informatie over activiteiten door bibliotheken
11
EVALUATIE WEEK VAN DE MEDIAWIJSHEID 2010 DOOR DE DEELNEMENDE BIBLIOTHEKEN
4 Bezoekers
Volgens de respondenten heeft de doelgroep ‘senioren’ de biblio
Op de vraag of de Week van de Mediawijsheid tot meer bezoek-
theek gedurende de Week van de Mediawijsheid het meest
ers heeft geleid wordt door de bibliotheken (n=60) uiteenlopend
bezocht. Ook wordt de doelgroep ‘kinderen’ herhaaldelijk als
gereageerd. Ongeveer de helft van de respondenten denkt dat
eerste genoemd. De nadruk ligt dus of juist op jonge bezoekers, of
de Week (waarschijnlijk) wel heeft bijgedragen, een derde denkt
juist de wat oudere bezoekers.
(waarschijnlijk) niet (zie Figuur 1). De respondenten (n=59) vermoeden dat bezoekers vooral via de zeker niet
1 Algemene informatie
bibliotheek zelf en via lokale media over de Week hebben gehoord. De website van de bibliotheek (81,4%) en medewerkers van de
wAARSCHIJNLIJK NIET
bibliotheek (72,9%) worden het vaakst genoemd, gevolgd door
NEUTRAAL
posters en flyers (71,2%) en buurtbladen en/of huis-aan-huis-
De gegevens in deze samenvatting zijn gebaseerd op 82 evaluaties
Als meest succesvolle activiteit worden vooral demonstraties van
van 123 bibliotheken (ca 66%). Bibliotheken hebben tussen 27
e-books en e-readers en workshops over sociale media als Hyves
wAARSCHIJNLIJK WEL
november en 17 december 2010 de tijd gehad om het evaluatie-
en Twitter genoemd.
ZEKER WEL
5 Promotie
WEET NIET/GEEN MENING
De meest gebruikte kanalen om de Week te promoten zijn de web-
formulier in te vullen.
bladen (64,4%) (zie Tabel 1).
site van de bibliotheek zelf (95%), posters en flyers (88,3%) en mond-tot-mond reclame (71,7%). Bijna de helft van de bibliothe Figuur 1:
ken heeft gebruik gemaakt van de campagnewebsite www.week-
• Introductie Facebook
Denkt u dat door de Week van de Mediawijsheid extra bezoekers naar
vandemediawijsheid.nl (46,7%). Bij de ingevulde antwoorden
• Vragenuurtjes digitale
uw bibliotheek zijn gekomen?
voor de optie ‘anders, namelijk:’ valt vooral op dat verschillende
Voorbeelden van activiteiten • Vind een partner via internet: internetdating voor 50-plussers • Kennismaken met de iPad • Maak kennis met de digitale diensten van de bibliotheek • Lezing opvoeding en multimedia • OBA Movietrader Mediawijsheid
bibliotheken ook nieuwe media hebben ingezet, zoals Twitter. In
vaardigheden
Amsterdam is er ook reclame te zien geweest in de trams.
• Workshop Twitter • Advertenties zetten op marktplaats • Competitie Bowlen op de Wii
• Klik & Tik cursus
Ook de vraag een schatting van het aantal extra bezoekers te
Een ruime meerderheid van de bibliotheken (72,9%) heeft zelf pers
maken, leidt totuiteenlopende antwoorden - al bestaat er natuur
momenten rondom de Week van de Mediawijsheid gegenereerd.
lijk ook een verband tussen het aantal bezoekers en de grootte van de bibliotheek. Het merendeel van de respondenten beschouwt het aantal deelnemers aan hun georganiseerde activiteiten als het
Bezoekers in de vestiging Grubbenvorst van
aantal extra bezoekers. Deze aantallen lopen uiteen van 10 tot 150
bibliotheek BiblioNu krijgen uitleg
extra bezoekers.
2 Activiteiten
3 Maatschappelijke stagiaires
Gezamenlijk hebben de respondenten ongeveer 245 activiteiten
Een kleine meerderheid van de bibliotheken heeft maatschappelijke
georganiseerd - een te groot aantal om in deze samenvatting te
stagiaires ingezet gedurende de Week van de Mediawijsheid (56,5%).
beschrijven. De activiteiten varieerden van workshops en demon-
In totaal hebben 409 scholieren stage gelopen.
straties tot lezingen en inloopspreekuren. De meeste bibliotheken hebben 2 à 3 activiteiten georganiseerd, slechts vier bibliotheken
Het merendeel van deze stagiaires is afkomstig van het VWO (n=179),
hadden er tien (of meer).
gevolgd door het VMBO (n=112), de HAVO (n=79) en een ander
OP WELKE MANIER HEBBEN DEZE BEZOEKERS GEHOORD OVER DE WEEK VAN DE MEDIAWIJSHEID? ER ZIJN MEERDERE ANTWOORDEN MOGELIJK RESPOND PERCENT
RESPONS COUNT
VIA MEDEWERKERS VAN DE BIBLIOTHEEK
72,9%
43
VIA DE CAMPAGNE WEBSITE WEEKVANDEMEDIAWIJSHEID.NL
81,4%
48
VIA DE TELEVISIE
18,6%
11
VIA DE RADIO
3,4%
2
VIA EEN DAGBLAD
20,3%
12 19
soort onderwijs (n=39), zoals het MBO. Bij het Nederlands Instituut Gemiddeld namen ongeveer 25 mensen deel aan de workshops,
voor Beeld en Geluid hebben 22 scholieren hun maatschappelijke
‘grotere’ activiteiten als feesten en informatiemiddagen trokken
stage vervuld.
meer bezoekers. Wat opvalt is dat veel activiteiten niet op specifieke
VIA EEN TIJDSCHRIFT
32,2%
VIA EEN poster en/of flyer
1,7%
1
VIA POSTERS EN/OF TIJSCHRIFTEN
71,2%
42
doelgroepen waren gericht, maar op ‘iedereen’ of ‘geïnteresseerd
Bij de kernpartner ECP-EPN, programmabureau Digivaardig &
VIA BUURTBLADEN EN/OF HUIS-AAN-HUIS-BLADEN
64,4%
38
publiek’.
Digibewust, hebben in het kader van de samenwerking tussen
VIA FAMILIE, VRIENDEN EN/OF COLLEGA’S
22,0%
13
Deze activiteiten trokken over het algemeen minder bezoekers dan
UWV en bibliotheken en de inzet van de online cursus ‘Klik&Tik,
WEET NIET
5,1%
activiteiten speciaal gericht op bijvoorbeeld kinderen. Wellicht
het internet op’ 100 stagiaires uit het voortgezet onderwijs een
dat het toespitsen op een specifieke doelgroep dus beter werkt om
bijdrage geleverd. Zij deden dit als invulling van hun (verplichte)
bezoekers te genereren.
maatschappelijke stage.
12
ANDERS, NAMELIJK
3 12
tabel 1
13
6 Ondersteuning vanuit Mediawijzer.net De reacties (n=60) op de ondersteuning vanuit Mediawijzer.net zijn overwegend positief. 70% van de respondenten is tevreden
NEUTRAAL
over de wijze waarop rondom de Week is gecommuniceerd (zie
prettig
Figuur 2). Wat communicatiemiddelen betreft worden vooral de
ZEER PRETTIG
digitale kanalen geprefereerd: respondenten willen het liefst via
WEET NIET/GEEN MENING
e-mail (69%), nieuwsbrieven (63,8%) en de campagnewebsite (37,9%) op de hoogte worden gehouden.
Figuur 4: zeER SLECHT
Hoe beoordeelt u de algehele samenwerking met
SLECHT
Mediawijzer.net? (N=59)
NEUTRAAL goed ZEer goed WEET NIET/GEEN MENING
Ten slotte blijkt uit de evaluaties dat Mediawijzer.net (ondanks eerdere twijfels vanuit het campagneteam) een duidelijke definitie voor het begrip ‘mediawijsheid’ heeft meegegeven. Maar liefst driekwart van de respondenten kon met het begrip uit de voeten, waarvan 58,3% zelfs voor de optie ‘zeker wel’ koos (zie Figuur 5).
Figuur 2:
Wel moet worden opgemerkt dat bij deze vraag een groter risico
Hoe beoordeelt u de wijze waarop Mediawijzer.net rondom
bestaat voor sociaal wenselijke antwoorden: respondenten willen
de Week van de Mediawijsheid met u heeft gecommuniceerd?
wellicht niet toegeven dat zij als bibliotheekmedewerker moeite hadden met het begrip mediawijsheid.
De digitale toolkit wordt door 61,7% van de respondenten als gebruiksvriendelijk beschouwd. De middelen die het minst vaak
HELEMAAL niet
zijn ingezet zijn de screensaver (88,2%), de drukbestanden van de t-shirts (73,7%) de advertentie (66,7%). Het promotiepakket
NAUWELIJKS
is het meest gebruikte middel uit de toolkit (91,2%). Ook over
NEUTRAAL
de kwaliteit is men te spreken: geen enkele respondent vond de
ENIGZINS
kwaliteit van het promotiemateriaal ‘zeer slecht’ (zie Figuur 3). ZEKER WEL WEET NIET/GEEN MENING
zeER SLECHT SLECHT NEUTRAAL
Figuur 5: Kon uw bibliotheek tijdens het bedenken en organiseren van activiteiten met het begrip ‘mediawijsheid’ uit de voeten? (N=60)
goed ZEer goed WEET NIET/GEEN MENING
7 Belang van Mediawijsheid
Bij de overige opmerkingen aan het eind van de enquête wordt
Hoewel 87,3% van de deelnemende bibliotheken vóór deze cam-
met name gesproken over de gekozen data van de Week. Meer-
pagne mediawijsheid activiteiten organiseerden voor bezoekers,
dere bibliotheekmedewerkers vinden de laatste week van novem-
Figuur 3:
geeft maar liefst 100% van hen aan hier na de campagneweek mee
ber een onhandige week in verband met Sinterklaasdrukte, en
Hoe beoordeelt u de kwaliteit van het door Mediawijzer.net beschikbaar
verder te gaan/aan te beginnen. Ruim 53% van de respondenten
vinden bovendien dat de benodigde informatie (zoals het draai-
gestelde promotiemateriaal? (N=60)
denkt bovendien dat de Week de betrokkenheid van medewerkers
boek en de toolkit) eerder in het jaar moet worden doorgestuurd.
met betrekking tot mediawijsheid heeft vergroot.
Ook stellen veel respondenten dat zij publiciteit via de landelijke
83% van de respondenten vindt een herhaling van de Week van
media (bv Mediawijsheid quiz op televisie) hebben gemist.
Bibliotheek Oost-Achterhoek:
De algehele samenwerking met Mediawijzer.net wordt overwegend
de Mediawijsheid belangrijk. Ruim de helft van de respondenten
Stagiaires leggen de werking van een
positief beoordeeld. Geen enkele respondent kiest voor de optie
geeft aan volgend jaar ‘waarschijnlijk’ weer mee te doen. 31,7%
mobieltje uit in Bibliotheek Eibergen
‘onprettig’ of ‘zeer onprettig’ (zie Figuur 4).
geeft aan dit ‘zeker wel’ te doen.
14
15
AANBEVELINGEN EN VOORUITBLIK CAMPAGNE 2011 Aanbevelingen Campagne 2011 Onderstaande aanbevelingen voor de nieuwe campagne 2011 zijn gebaseerd op de ervaringen in 2010: • De communicatie en activiteiten rond de Week van de Media wijsheid richten op specifieke vooraf bepaalde en omschreven doelgroep. • De medewerkers van de bibliotheek – in zowel back als front office – zijn essentieel voor het welslagen van de 2e Week van de Mediawijsheid. In de voorbereidingen op landelijk, regionaal en lokaal niveau moet dit aspect meegenomen worden. • In het voorbereidingstraject meer aandacht voor het informeren en/of trainen van de medewerkers van de bibliotheek. Onder werpen die hierin terug zouden moeten komen zijn: -- schakeling tussen back-office en front-office -- mediawijsheid van de eigen medewerkers -- het belang van mediawijsheid voor de bezoekers van de bibliotheek
• Bepaal op basis van de evaluatie door de bibliotheken en het gebruik van de promotiemiddelen in 2010 de inhoud van promotiepakket 2011 af. • Handhaaf de campagnesite. Bij herhaling van de digitale kaart op de campagnesite is zichtbaarheid het programma op vestigings niveau van de bibliotheek van belang. • Beperk het versturen van afzonderlijke nieuwsbrieven over de Week van de Mediawijsheid. • Betrek de netwerkpartners meer bij de 2e Week van de Media wijsheid. • Onderzoek de mogelijkheid voor gebruik van een ander digitaal platform dan de huidige groepenomgeving van Kennisnet. Eisen
-- het belang van een 2e Week van de Mediawijsheid
t.a.v. het digitale zijn:
-- positieve houding van de medewerker ten aanzien van media
-- Gemakkelijke laagdrempelige toegang, evt. met een inlogcode
wijsheid en de rol van de bibliotheek in dit kader en de Week
-- Grotere opslagcapaciteit
van de Mediawijsheid
-- Zelf kunnen plaatsen van berichten door beheerders en
-- actieve klantbenadering • Onderzoek doen naar de wenselijkheid voor bovenstaande
deelnemende bibliotheken -- Mogelijkheid om met elkaar kennis te delen
voorgestelde training van medewerkers op het gebied van kennisniveau en houding in samenwerking met de VOB, SIOB en Bibliotheek.nl. • Voer voorbereidende activiteiten bij voorkeur op regionaal niveau uit. • Beperk het aantal landelijke activiteiten in het voorbereidingstraject of koppel deze aan bestaande geplande activiteiten van
Vooruitblik Campagne 2011 Van 21 tot en met 27 november 2011 organiseert Mediawijzer.net voor de tweede maal de Week van de Mediawijsheid, een landelijke campagneweek gericht op het mediawijzer maken van jongeren tussen de 10 en 14 jaar samen met hun ouders/opvoeders.
Mediawijzer.net. • Creëer geen te hoge verwachtingen ten aanzien van de landelijke
Op 14 april maakt Mediawijzer.net de plannen voor deze nieuwe
publiciteit. Alleen die publiciteit communiceren die uitgevoerd
campagne bekend tijdens het evenement Tijd voor Mediawijsheid;
gaat worden, zodat bibliotheken hierop terug kunnen vallen en
projecten en plannen 2011. Dit evenement maakt deel uit van de
mee kunnen liften met die landelijke publiciteit.
IPON2011 (ICT Platform Onderwijs Nederland), georganiseerd
• Onderzoek doen naar de mogelijkheid om de 3e Week van de
in de Jaarbeurs Utrecht. Voor meer informatie zie: www.ipon.nl
Mediawijsheid te verplaatsen naar het voorjaar van 2012. Indien
en www.mediawijzer.net. Mediawijzer.net hoopt zoveel mogelijk
blijkt dat dit haalbaar is, meteen meenemen in voorbereidingen
bibliotheken te zien bij Tijd voor Mediawijsheid!
voor de campagne in 2011 en in de communicatie naar het publiek. • Stem campagnes en andere activiteiten van de kernpartners zo goed als mogelijk op elkaar af, zodat deze elkaar versterken en aanvullen en niet concurrerend zijn.
16
Bijlage 1: Lijst van deelnemende bibliotheken Week van de Mediawijsheid Deelnemende bibliotheken 2010 Naam
Plaats
Basisbibliotheek Maasland
Oss
Basisbibliotheek Tynaarlo
Vries
Bibliocenter
Weert
Biblionet Drenthe
Assen
BiblioNU
Horst
BibliOosterschelde
Goes
Biblioservice Gelderland
Arnhem
Bibliotheek Aa en Hunze
Gieten
Bibliotheek aan den IJSsel
Capelle aan den IJssel
Bibliotheek Achterhoekse Poort
Terborg
Bibliotheek Almelo
Almelo
Bibliotheek Arnhem
Arnhem
Bibliotheek Assen
Assen
Bibliotheek Bergen
Bergen
Bibliotheek Best
Best
Bibliotheek Borger-Odoorn
Borger
Bibliotheek Coevorden
Coevorden
Bibliotheek Dalfsen/Nieuwleusen en Staphorst
Nieuwleusen
Bibliotheek De Groene Venen
Moordrecht
Bibliotheek De Kempen
Heeze
Bibliotheek De Lage Beemden
Boekel
Bibliotheek de Meierij
Vught
Bibliotheek Den Haag
Den Haag
bibliotheek Dommeldal
Geldrop
Bibliotheek Duinrand
Bloemendaal
Bibliotheek Eindhoven
Eindhoven
Bibliotheek Emmen
Emmen
Bibliotheek Gelderland Zuid
Nijmegen
Bibliotheek Gemeente de Wolden
Zuidwolde
Bibliotheek Gemeente Meppel
Meppel
Bibliotheek Groningen
Groningen
Bibliotheek Haaksbergen
Haaksbergen
Bibliotheek Hardenberg
Hardenberg
Bibliotheek Haren
Haren
Bibliotheek Heiloo
Heiloo
Bibliotheek Helmond-Peel
Helmond
Bibliotheek Hengelo
Hengelo
Bibliotheek Heusden
Drunen
Bibliotheek Hilversum
Hilversum
18
Bibliotheek Hof van Twente
Goor
Bibliotheek Hoogeveen
Hoogeveen
Bibliotheek Hoogezand
Hoogezand
Bibliotheek Kampen
Kampen
Bibliotheek Kennemerwaard
Alkmaar
Bibliotheek Kerkrade e.o.
Kerkrade
Bibliotheek Leidschendam-Voorburg
Voorburg
Bibliotheek Lek & IJssel
Houten
Bibliotheek Lingewaard
Gendt
Bibliotheek Midden Drenthe
Beilen
Bibliotheek Midden-Brabant
Tilburg
Bibliotheek Montferland
Didam
Bibliotheek Nieuwegein
Nieuwegein
Bibliotheek Noordenveld
Norg
Bibliotheek Noordwest Veluwe
Harderwijk
Bibliotheek Oldambt/ Bellingwedde
Winschoten
Bibliotheek Ommen
Ommen
Bibliotheek Oost-Achterhoek
Lichtenvoorde
Bibliotheek Raalte
Raalte
Bibliotheek Rijswijk
Rijswijk
Bibliotheek Rotterdam
Rotterdam
Bibliotheek ‘s-Hertogenbosch
‘s-Hertogenbosch
Bibliotheek Smallingerland
Drachten
Bibliotheek Spijkenisse
Spijkenisse
Bibliotheek Stadskanaal
Stadskanaal
Bibliotheek Uden
Uden
Bibliotheek Utrecht
Utrecht
Bibliotheek VANnU
Roosendaal
Bibliotheek Veendam
Veendam
Bibliotheek Veluwezoom
Dieren
Bibliotheek Vlissingen
Vlissingen
Bibliotheek Waterweg
Schiedam
Bibliotheek West-Achterhoek
Doetinchem
Bibliotheek Winsum
Winsum
Bibliotheek Zeeuws Vlaanderen
Terneuzen
Bibliotheek Zoetermeer
Zoetermeer
Bibliotheek Zuid-Hollandse Delta
Ouddorp
Bibliotheek Zundert-Rucphen
Zundert
Bibliotheek Zwolle
Zwolle
BibliotheekNetwerk Zuid-Holland Zuidoost
Papendrecht
Bibliotheken Eemland
Amersfoort
Bibliotheken NoordWest Fryslân
Franeker
Bibliotheken Sud Fryslân
Heerenveen
Bibliotheken Sudwest Fryslân
Bolsward
Bibliotheken Westerkwartier
Leek
Bibliotheken Zuidoost Fryslân
Oosterwolde
Biliotheek Delfzijl
Delfzijl
Centre Céramique Maastricht
Maastricht
CODA
Apeldoorn
Cubiss
Tilburg
De bblthk
Wageningen
De Bibliotheek
Loosdrecht
19
vervolg deelnemende bibliotheken 2010
Bijlage 2: Bereikoverzicht landelijke en regionale media
Naam
Naam
De Bibliotheek A tot Z
Dordrecht
De Bibliotheek Veldhoven
Veldhoven
De nieuwe bibliotheek
Almere
DOK
Delft
FlevoMeer Bibliotheek
Emmeloord
Graafschap bibliotheken
Warnsveld
Kopgroep Bibliotheken
Den Burg
Liemers Bibliotheken
Zevenaar
Nieuwe Nobelaer afdeling Bibliotheek
Etten-Leur
Openbare Bibliotheek Amsterdam
Amsterdam
Uitgave
Titel
Openbare Bibliotheek Deventer
Deventer
De Volkskrant
Ongepolijst, schattig, jong, Amsterdammer
Openbare bibliotheek Enschede
Enschede
Prima Primair Onderwijs
Advertentie Dom blondje zoekt smartphone
Openbare Bibliotheek Gouda
Gouda
Prima Voortgezet Onderwijs
Advertentie Kan ik hier een facebook kopen
Openbare Bibliotheek Rijssen-Holten
Rijssen
ANP
Week van de Mediawijsheid begonnen op Twitter
Openbare Bibliotheek Twenterand
Vriezenveen
Telegraaf
Nederlanders beetje digibeet
Openbare Bibliotheek Wierden
Wierden
ANP
Bibliotheken maken digibeten mediawijs
Openbare bibliotheek Wijchen
Wijchen
De Pers
Lang leve Twitter
Overijsselse Bibliotheekdienst / Project Biebsearch
Nijverdal
NRC
De bibliotheek verliest haar franje
Regiobibliotheek het Groene Hart
Harmelen
ANP
Weekagenda: Opening Week van de Mediawijsheid
Regiobibliotheken Utrecht Midden (RUM)
Soest
ANP
E-kennis bijspijkeren doe je in bibliotheek
Regionale Bibliotheek Angstel, Vecht en Venen
Maarssen
Het Parool
Workshop internet-bankieren voor ouderen
Stadsbibliotheek Haarlem en omstreken
Haarlem
Volkskrant - Mensen
Aankondiging kick-off
Stadsbibliotheek Vlaardingen
Vlaardingen
Mediacoach
De bibliotheek is aan zet
Stichting Bibliotheek Losser
Losser
ICC Cultuurnetwerk
Week van de Mediawijsheid special
Stichting Bibliotheken Altena
Werkendam
Digivaardig, digibewust
Banner Week van de Mediawijsheid
Stichting Bibliotheken Midden Fryslân
Leeuwarden
Stichting Bibliotheken Tubbergen
Albergen
RTV
Stichting Openbare Bibliotheek Oldenzaal
Oldenzaal
Helder
Uitzending met Sipke Jan Bousema
Stichting Openbare Bibliotheek Twenterand
Vriezenveen
Radio 1 Dagboek
Dagboek met Sipke Jan Bousema
Stichting Openbare Bibliotheek Westerveld
Diever
Nog steeds Wakker Nederland
Interview met Sipke Jan Bousema
Theek 5
Raamsdonk
SchoolTV Weekjournaal
Aflevering
ZINiN Bilbiotheek Hellendoorn - Nijverdal
Hellendoorn
Landelijke media
Regionale & lokale media
20
Uitgave
Titel
Brabants Dagblad
Week van de Mediawijsheid in de bibliotheken
De Gelderlander
Bibliotheek biedt hulp in de digitale wereld
De Gelderlander
Word gratis mediawijs
Noordhollands Dagblad
NOS en bibliotheken slaan handen ineen
PZC
Bibliotheken houden week speciaal voor de digibeten
De Stentor
Bieb in teken van Week van de Mediawijsheid
AD Utrechts Dagblad
Bieb stort zich op digitale media
PZC
Getwetter op een padje
Leeuwarder Courant
Kijkwijzer
AD Dordtenaar
Even vragen aan: Ouderen ontkomen niet aan internet
AD Rivierenland
Even vragen aan: Ouderen ontkomen niet aan internet
21
vervolg regionale & lokale media
PZC
Bibliotheek geeft informatie over Twitter en Skype
AD/Utrechts nieuwsblad
We worden extreem digitaal in de bieb
Uitgave
Titel
Twentsche Courant Tubantia
Mediawijsheid in de bieb
Eindhovens Dagblad
Spreekuur over gebruik computer
Noordhollands Dagblad
Bibliotheek Twenterand geeft tekst en uitleg over nieuwe media
Gooi en Eemlander
Hilversumse scholieren krijgen mediales
Noordhollands Dagblad
Moderne media te zien in bibliotheek
Zwolse Courant
Antwoord studenten op tal van digitale vragen
Twentsche Courant Tubantia
Mediawijsheid
Gelders Dagblad
Onbekenden voegen me ineens toe
AD/Dordtenaar
Bieb houdt Week van de Mediawijsheid
Zutphens dagblad
Onbekenden voegen me ineens toe
Dagblad Flevoland
Senioren vinden bowlen altijd erg leuk
AD/Rotterdams Dagblad
Bowlen op de Wii
Twentsche Courant Tubantia
Mediawijs: hoe werkt twitter of een iPad
AD/Rivierenland
Workshop Cinekid Studio in bibliotheek Arkel
AD/Rotterdams Dagblad
Bibliotheken in het teken van nieuwe media
Brabants Dagblad
Mevrouw Veldkamp (98) krijgt iPad in een uurtje aardig onder
Sallands Dagblad
Rondleiding door bieb
De Gelderlander
de knie
Eindhovens Dagblad
Informatie media voor senioren in bieb Culemborg
RTV
Dagblad van het Noorden
Computerspelletjes maken om mediawijzer te worden
Radio 350
Gelders Dagblad
Scholieren geven les in omgaan met mobiel
Eindhovens Dagblad
Startsein voor MediaWizKids
Noordhollands Dagblad
Hulp bij nieuwe media in bibliotheek Gemert
AD/ Utrechts Nieuwsblad
Digitaal voorlezen vanaf de computer
AD/Rivierenland
Mediawijsheid in bieb
Uitgave
Titel
Alphen CC
Eigenlijk ben ik een beetje bang voor nieuwe snufjes
NU.nl
Week van de Mediawijsheid begonnen op Twitter
Brabants Dagblad
Bibliotheken wijzen weg in digitale land
Telegraaf.nl
Week van de Mediawijsheid begonnen op Twitter
Apeldoornse Courant
Mediawijsheid opdoen in de bieb
Informatieprofessional
Bibliotheken gaan met NOS samenwerken
Zwolse Courant
Tekenfilmpje
Reformatorisch Dagblad
Week van de Mediawijsheid begonnen op Twitter
Eindhovens Dagblad
Niet langer een papieren boek
Communicatie-online
Week van de Mediawijsheid begonnen op Twitter
Leeuwarder Courant
Mediawijsheidweek in de bibliotheek
Tvyo
Speciale uitzending TOPchat
PZC
Drie miljoen digibeten missen de boot
SchoolTV
Week van de Mediawijsheid
Haagsche Courant
Spreekuur voor digitale vragen
Veenendaalsekrant online
Dag van de mediawijsheid groot succes
Amersfoortse Courant
Mediawijsheid in Loosduinen
Goorsnieuws.nl
Mediawijsheid in bibliotheek
AD/Dordtenaar
Aftrap Week van de Mediawijsheid
Hetkompassliedrecht.nl
Maatschappelijke stage Wii leert Wii van start
Brabants Dagblad
Workshop fotobewerking in Centrale Bibliotheek
De Weekkrant.nl
Meer weten over eReaders?
Dagblad de Limburger
Demonstratie eReaders in bieb
Son-en-Breugel.kliknieuws.nl
Mediawijzer in bibliotheek Sn en Breugel
De Gelderlander
Hulp bij sociale media
De Weekkrant.nl
Ik heb gehoord dat Henk Hyves heeft? Och jeet! Is het ernstig?
Deventer dagblad
Moderne media en de krant bij de bibliotheek
CulemborgseCourant.nl
Dag van de mediawijsheid
Nieuw Kamper Dagblad
Inloopuur over 06
PZC-online
Bibliotheken maken digibeten mediawijs
Veluws Dagblad
Bieb doet mee aan Week Mediawijsheid
Destadamersfoort.nl
Week van de mediawijsheid in bibliotheken
Twentsche Courant Tubantia
Mediawijsheid in bieb
Televisier.nl
NOS gaat de bieb in
De Gelderlander
Nieuwe media in bieb
De Weekkrant.nl
Week van de mediawijsheid
Zwolse Courant
Moderne media staan centraal bij bibliotheek
Dekrantvanmiddendrenthe.nl
Mediawijsheid in de bieb
PZC
Jeugd geeft les in nieuwe media in bibliotheken
Hetkrantje-online.nl
Donderdag: senioren gamen in de bieb
Haagsche Courant
Leren twitteren en gamen in bibliotheek
Radio.nl
NOS en bibliotheken slaan handen ineen
Dagblad van het Noorden
Jezelf googelen is niet ijdel, maar pure noodzaak
Noordtopics.nl
Week van de mediawijsheid in bibliotheken Noord-Holland
Zwolse Courant
Jeugd Borger wijst digibeten de weg
Veluweland.nl
Week van de mediawijsheid
Eindhovens Dagblad
Mediawijsheidweek begint in bibliotheken
Denieuweutrechter
Gratis mediawijs in de Utrechtse bieb
AD/Groene Hart
Wat doen met een vervelende krabbel?
Helders Weekblad
Nieuwe media? Help!
Dagblad van het Noorden
Bibliotheken dragen bij aan mediawijsheid
Haarlems Dagblad-online
Agenda Jeugd 18 t/m 24 november
De Gelderlander
Mediawijsheid in de bieb
Twentse Courant Tubantia-online
Bibliotheek Twenterand zet in op nieuwe media
Twentsche Courant Tubantia
Medialad zet bieb op de digitale kaart
Destadgorinchem.nl
Week van de mediawijsheid in bibliotheek
Twentsche Courant Tubantia
Een tweetje versturen tussen de melkkoeien
Prachtigpekela.nl
Bieb geeft Pekelders uitleg over Twitter, Hyves en Facebook
Leeuwarder Courant
Digitale media
RTV Utrecht
Sociale media-les in bibliotheken Eemland
Noordhollands Dagblad
Bieb-reader
Huis-aan-huisblad Leeuwarden
Wat is mediawijsheid
Gelders Dagblad
Hulp bij gebruik mobiele telefoon
LC Leeuwarden
Drie miljoen digibeten missen de boot
Twentsche Courant Tubantia
Meer over media in de bibliotheek
Gezinsblad Assen
Dag voor 55plussers in bibliotheek Assen
22
Mediawijsheid Zwarte pieten bezoeken biliotheek Rijssen Holten
Online media
23
24
