A
M
M
O
N
I
E
T
Inleiding Aan de rand van een woonwijk, ergens in Nederland, ligt tussen de huizen een groepje bijzondere woningen. Hier gebouwd vanwege de rust, het groen en de zuivere lucht. De bewoners zijn erg gesteld op deze plek en zeker nu ze wonen in de nabijheid van hun familie. Niet alle bewoners kunnen je dit vertellen. Soms zijn het hun verzorg(st)ers die dat uit kleine sig-nalen weten af te leiden. In ieder geval is een ‘gezonde’woning erg belangrijk voor hun welbevinden. Wij wensen hen een heel fijn t(e)huis.
A
M
M
O
N
I
E
T
SCHAKELING, van klein naar groot Architectuur Het plan is geïnspireerd op de vorm van een Ammoniet. Die vorm is een fractal, een meetkundige figuur, waarin eenzelfde motief zich op steeds kleinere (grotere) schaal herhaalt. De woningen zijn niet ‘weggestopt’ in ‘normale’ gezinswoningen en het zijn geen gestapelde wo-ningen met aanpassingen voor gehandicapten. De woningen zijn speciaal ontworpen voor een groeiende doelgroep. ‘Integratie’ in de buurt gebeurt door een eigen ‘identiteit’. De architectuur toont de individualiteit en de verbondenheid in de woon/zorg-combinatie. In de spiraal van vrij-staande woningen vormen ze een duidelijk geheel, afgerond met een ondersteuningspost. Dit punt vormt tevens een architectonische markering. Openbare voortuin Het cluster is omgeven met een openbare zone met daarin de parkeervoorzieningen. De wonin-gen zijn ontsloten vanaf de buitencirkel in de zijgevel. Aan de open zijde van de spiraal is een pleintje wat geleidelijk over gaat naar het besloten binnenterrein. Besloten achtertuin Vanaf de brede open zijde gaat men spiraalsgewijs naar een meer besloten en stille binnentuin. De inrichting is zo gedacht dat zoveel mogelijk verschillende ‘prikkels’ ervaren kunnen worden. Zo bestaan er mogelijk afwisselingen in geurig of kleurrijk groen, een vijver(helofytenfilter), aangepaste speeltoestellen of een klein zwembad.
A
M
M
O
N
I
E
T
WOONVORM, bewoners rond de leefruimte De bewoners Voor de bewoners zijn de sfeer en de prikkels die ze krijgen erg belangrijk. Elke bewoner heeft een eigen kamer, ruim genoeg voor ‘handicaps’ in alle leeftijden. Naast de ruimte voor een hoog-laagbed is er extra ruimte voor een bureau, licht-, snoezel- of muziekhoek, afgestemd op de eigen belangstelling. De eigen kamer geeft een bewoner de gelegenheid om in een eigen sfeer met ou-ders, familie en anderen samen te kunnen zijn. Vanuit de kamer is altijd nog contact met de woon-kamer mogelijk. Woonkamer De woonkamer is centraal gelegen en elke kamer komt er op uit. Een verzorgende heeft zo nog overzicht op de bewoners in hun eigen kamer. De wens voor privacy is voor deze bewoners vaak minder belangrijk als het vertrouwde gevoel van ‘anderen’ in de buurt. Het verschil in beleving van de eigen kamer en de gemeenschappelijke woonkamer wordt zowel in grootte als in hoogte en licht benadrukt. De woonruimte kan met een schuifwand gesplitst worden. Door de grootte van de woonruimte kunnen behalve een zit- en eethoek nog een snoezel-, tv-, geluid- of lichtruimte ingericht worden voor meer bewoners. Materialen De complex meervoudig gehandicapte heeft vaak een grotere gevoeligheid voor ziektes. Bij de afwerking moet rekening gehouden worden met gezonde een makkelijk te onderhouden materialen. Veel licht, weinig stof, een warme vloer, lage radiator temperaturen en een goede ventilatie zijn erg belangrijk voor de veiligheid en gezondheid.
A
M
M
O
N
I
E
T
FLEXIBILITEIT, woning is te splitsen in meerdere varianten Zorgwoning In onze uitwerking hebben we vier zorgwoningen met elk 6 bewoners en één (nacht)verzorgende. Er is voor meer zelfstandige bewoners een mogelijkheid om een segment te splitsen in twee kleine woongroepen met twee tot drie bewoners. Zij kunnen dan een beroep doen op de centrale slaap/waak-post. Flexibiliteit Er is op de eerste plaats gelet op de indeelbaarheid door extra ruimte. Verder zijn er verschillen in positie t.o.v. de voorzieningen en tussen de kamers onderling. De badkamers bieden ruimte aan een kast, toilet, wastafel, bad en douchestretcher met voldoende ruimte voor het verzorgend per-soneel. Ze zijn groot genoeg om te splitsen in twee, bij de kamers horende, doucheruimten met toilet. Hoewel er volgens bovengenoemde principes meerdere oplossingen mogelijk zijn werden er twee uitgewerkt. Herbestemming Een gesplitste zorgwoning komt overeen met twee senioren bungalows, geschikt voor verhuur of vrije verkoop. Het principe speelt eenvoudig in op een aantal voor de hand liggende oplossingen. De rolstoeltoegankelijkheid en extra aangebrachte voorzieningen zijn heel bruikbaar voor de steeds groeiende groep senioren. De wasen droogruimte wordt ingericht als badkamer, de per-soneelsruimte wordt aangepast als entree en badkamer. En er worden extra portaaltjes gecreëerd
A
M
M
O
N
I
E
T
STEUNPUNT, techniek en verzorging Mantelzorg Complex meervoudig gehandicapten kunnen vaak hun wensen moeilijk aangeven. Soms zijn het hun ouders en verzorg(st)ers die dat uit kleine signalen weten af te leiden. De mantelzorg speelt een grote rol bij het welzijn van de bewoners. Ouders, broertjes en zusjes moeten daarom makke-lijk binnen kunnen lopen. Ouders en voogden zijn ook betrokken bij het zorgbeleid en de inrichting waardoor elke woning de sfeer van een groep bewoners draagt. Steunpunt Temidden van het cluster van 24 bewoners is een post gecreëerd voor centrale monitoring en on-dersteuning. Hij is opgebouwd als een kleine woning en biedt ruimte aan een rook- en overleg-ruimte voor het personeel met een slaapkamer voor een extra slaapwacht. Verzorging Om vertrouwd te zijn met de bewoners, moet het aantal wisselende verzorgenden rondom één persoon zo beperkt mogelijk blijven. Afhankelijk van het moment van de dag kan de verzorging 1 op 2 bewoners zijn. ‘s-Nachts is er per groep één slaapwacht die, bij zorgintensieve situaties, een beroep kan doen op de ondersteuningspost. De exploitatie van de zorgwoningen is gebaseerd op een optimale bouwvorm en zo laag mogelijke personele lasten. Behalve op de stichtingskosten wordt gelet op de restwaarde van de seniorenwoning. Voorzieningen De woning en alle kamers zijn eenvoudig met verrijdbare bedden toegankelijk via brede (dubbele of schuif-)deuren. De woningen zijn voorzien van een railsysteem waarmee elke ruimte en elke plek zonder grote tilliften eenvoudig bereikt kunnen worden. Om de woonkamer heen ligt de ‘corridor’, een verkeerszone met verschillende ondersteunende ruimten. Hierop komen de halentree, de personeelskamer, twee badkamers, de keuken en een wasruimte uit. De hal is voorzien van een garderobe en bezoekerstoilet.
