INITIATIEFVOORSTEL INTERNATIONALE SAMENWERKING
september 2008
1
Initiatiefvoorstel CDA-fractie VOORSTEL 1. Het college opdragen een subsidieregeling te ontwikkelen, waarmee Huizer bedrijven, scholen en maatschappelijke organisaties, die zelf actief bijdragen aan de realisatie van de beoogde millenniumdoelstellingen van de gemeente, 50% cofinanciering van hun eigen inzet kunnen verkrijgen, tot een maximum van 2.000 euro per activiteit per jaar. Daartoe wordt voor 2009 maximaal 6.000 euro beschikbaar gesteld binnen de gemeentebegroting en vanaf 2010 10.000 euro. 2. De Stichting Eldoret uiterlijk in december 2008 eenmalig ondersteunen met 50% cofinanciering van de middelen die de stichting inmiddels verworven heeft voor de uitbreiding van de school met een extra lokaal (tot een maximum van 6000 euro). 3. De Stichting Eldoret vanaf 2010 jaarlijks een vaste bijdrage van 2.000 euro geven dat desgewenst gespaard mag worden voor een geplande renovatie of aanbouw, tot een maximum bedrag van 10.000 euro. 4. De kosten voor 2008 (maximaal 6.000 euro) dekken ten laste van het (restant van het) budget ad 15.600 euro voor de uitwerking van de millenniumdoelen. Het vervolgens resterende deel van dit budget over te hevelen naar 2009 en dit te bestemmen voor de dekking van de kosten voor 2009 (maximaal 6.000 euro). De kosten voor 2010 en volgende jaren ad (maximaal) 12.000 euro per jaar af te wegen in het kader van de invulling structureel nieuw beleid 2010. 5. Uitspreken dat het belangrijk is dat de gemeente blijk geeft van haar waardering voor internationale betrokkenheid vanuit de Huizer gemeenschap en dat de gemeente dan ook waar mogelijk in morele zin dient bij te dragen aan het ontwikkelen en uitvoeren van de diverse activiteiten vanuit Huizer bedrijven, scholen en maatschappelijke organisaties, en dat het in dat kader wenselijk is dat het college, en zonodig ook raadsleden, aanwezig zijn bij startbijeenkomsten, promotionele activiteiten, bezoeken van buitenlandse gasten e.d., en dat uitnodigingen ter zake prioriteit krijgen en altijd worden gehonoreerd. 6. Het college opdragen de gemeenteraad, via de commissie ABM, periodiek te informeren over de uitvoering, kosten, resultaten en effecten van internationale samenwerking en internationale activiteiten vanuit de gemeente. 7. Het college opdragen de burgers te informeren over de resultaten van internationale samenwerking en activiteiten van de gemeente via de gemeentelijke website of via lokale en regionale media. 8. Jaarlijks bij de behandeling van de voorjaarsnota dit beleid evalueren, op basis waarvan het beleid, voor zover noodzakelijk, kan worden bijgestuurd.
2
1. AANLEIDING Millenniumdoelen In september 2000 kwamen de wereldleiders in VN verband bij elkaar voor de Millenniumtop. Daar werd afgesproken om harder te strijden tegen armoede en ongelijkheid. Dit is in een lijst met concrete doelen die in het jaar 2015 gerealiseerd dienen te zijn vastgelegd, de zogenaamde 8 millenniumdoelen: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Halvering van extreme armoede Alle kinderen hebben toegang tot basisonderwijs Vrouwen en mannen hebben gelijke kansen in het onderwijs Terugdringing van sterfte van kinderen onder 5 jaar met 2/3 Terugdringing van moedersterfte met 3/4 Bestrijding HIV/Aids, malaria en andere ziektes Milieubescherming, veilig drinkwater en verbetering van leefomstandigheden in krottenwijken Wereldwijd partnerschap voor ontwikkeling; het bieden van meer hulp, het terugdringen van de schuldenproblematiek en eerlijke handel
Huizen gaat het jaar 2009 in als Millenniumgemeente. De CDA fractie heeft het initiatief van de PvdA om dit te bereiken van harte ondersteund. Tijdens de behandeling van de Voorjaarsnota 2008 is op de vraag van de fracties van CDA en GroenLinks “wat willen we t.b.v. de millenniumdoelen bereiken en wat gaan we daarvoor concreet doen” geantwoord: met de uitwerking hiervan zal na de vakantie worden begonnen. Voor ons is het van uitermate belang dat de burgers van Huizen zich bewust worden dat zij een belangrijke bijdrage kunnen leveren om de millenniumdoelen te doen helpen slagen. Ook hechten wij veel waarde aan intensieve contacten tussen gemeente, maatschappelijke groeperingen en bedrijfsleven, om met elkaar te blijven zoeken naar mogelijkheden om vanuit Huizen een bijdrage te leveren aan de realisering van de millenniumdoelen. In het voorjaar van 2008 hebben we daarom als CDA fractie ingestemd daartoe een bedrag van 15.600 euro beschikbaar te stellen. Met een actief milieubeleid draagt de gemeente Huizen op haar manier bij aan de realisatie van het 7e millenniumdoel: er leven meer mensen in een duurzaam leefmilieu. We moeten ons blijven inzetten om de effecten van ons gedrag niet af te wentelen op toekomstige generaties en andere landen. Maar een duurzaam leefmilieu is slechts één van de 8 millenniumdoelen. Ook op internationaal vlak is er nog genoeg werk te verzetten om de doelstellingen te bereiken. De gemeente Huizen heeft echter sinds enkele jaren een terughoudend beleid ten aanzien van internationale initiatieven. Naar aanleiding van de discussies die in de commissie en het fractievoorzittersoverleg hebben plaatsgevonden over het bijdragen aan internationale rampen is besloten om helemaal niet meer aan internationale noodhulp bij te dragen. Het ligt dan ook in de lijn van de verwachting dat het College geen voorstellen m.b.t. millenniumdoelen in het kader van internationale samenwerking zal doen. De vraag is echter, of dit in het kader van de millenniumgedachte nog wel een juiste koers is. Daar waar overal in Huizen initiatieven worden ontwikkeld vanuit solidariteit met mensen die zich in extreme armoedesituaties bevinden, zou de gemeente Huizen naar de mening van het CDA met het oog op de bijdrage die zij wenst te leveren aan het realiseren van de millenniumdoelstellingen niet langer achter moeten blijven. Wel moeten we ervoor waken geen symboolpolitiek te bedrijven. Uitgangspunt zou moeten zijn dat steun aan internationale initiatieven wordt gegeven via Huizer organisaties. Deze dragen niet alleen zorg voor de (co)financiering, maar zij onderhouden ook duurzame relaties met het betreffende gebied en zij zien toe op een doeltreffende en efficiënte inzet van de middelen.
3
Het CDA is van mening dat de gemeente Huizen een nieuwe en heldere beleidslijn moet kiezen m.b.t. internationale samenwerking. Met dit initiatiefvoorstel wil het CDA de ingrediënten voor dit beleid aanleveren en tevens komen tot een daarop gebaseerde prioritering en een concreet uitvoeringsplan. Nieuwe visie op internationale samenwerking van de gemeente Huizen Huizen is Millenniumgemeente geworden en er zijn daarom nieuwe motieven om de diverse maatschappelijke organisaties in Huizen, die zich de noden van mensen en gemeenschappen elders in de wereld aantrekken, te ondersteunen. In 2005 is door de toenmalige secretaris-generaal van de VN, Kofi Annan, het belang van de rol van lokale overheden voor het behalen van de doelen, nog eens extra benadrukt. In dit kader is de VNG gestart met de ‘Millennium Gemeente’ campagne. Op 27 maart 2008 heeft de gemeenteraad Huizen zich uitgeroepen tot Millenniumgemeente.
4
2. WAT DOET DE HUIZER GEMEENSCHAP? In Huizen werken diverse scholen, kerken, bedrijven, serviceclubs, maatschappelijke organisaties en particuliere stichtingen actief mee aan het helpen realiseren van de millenniumdoelen. Er zijn zo veel initiatieven, dat we niet de suggestie willen wekken om daarvan een volledig overzicht te kunnen bieden. Met onderstaande voorbeelden willen we een aansprekend beeld schetsen van enkele opvallende Huizer initiatieven. Scholen, kerken en moskeeën Op de scholen worden onder andere kinderen uit landen in de Derde Wereld financieel geadopteerd, via “Plan Nederland” of “Woord en Daad”. Jaarlijks worden vanuit de scholen tal van ontwikkelingsprojecten financieel gesteund. Kerken en moskeeën zijn in Huizen ieder op hun eigen wijze en naar draagkracht actief in het bijdragen aan de millenniumdoelen. In de kerken worden diaconale en parochiale middelen ruimhartig beschikbaar gesteld en vele vrijwilligers (o.a. in commissies voor zending, werelddiaconaat en ontwikkelingssamenwerking) zetten zich hiervoor in. Moskeeën hebben bijvoorbeeld actief bijgedragen aan een actie van een Huizer arts van Irakese afkomst, die direct na de oorlog in Irak vanuit Huizen medicijnen naar een ziekenhuis in Bagdad heeft gebracht. De Stichting Albanië Comité Huizen Deze stichting werkt sinds 1992 in één van de armste landen van Europa, nl. Albanië. Albanië is ruim veertig jaar afgesloten geweest van de buitenwereld. De stichting probeert de jeugd te helpen door middel van het renoveren van scholen, het in stand houden van een kindertehuis en het voorzien van materiële en geestelijke hulpverlening aan gezinnen in bergdorpen. Vier keer per jaar wordt er ruim 20 ton aan hulpgoederen vanuit Huizen naar Albanië verzonden. De stichting draait volledig op giften van particulieren, bedrijven en scholen. Vele vrijwilligers zetten zich in voor de fondswerving en voor het verzorgen van de transporten. De Stichting Eldoret De Stichting Eldoret onderhoudt vanuit Huizen op structurele basis contact met het bestuur van de school voor gehandicapte kinderen in Eldoret en ontplooit vanuit die relatie ook diverse samenwerkingsactiviteiten. Voor gehandicapte kinderen in Kenia zijn er nauwelijks mogelijkheden om zich te ontwikkelen. Of ze worden thuis ‘opgeborgen’ of ze worden de straat opgestuurd om te gaan bedelen. In 1983 hebben de gemeente Huizen en de gemeente Bad Vilbel, met wie destijds nog een stedenband bestond, aan de gemeente Eldoret in Kenia beloofd om mee te helpen aan de bouw en inrichting van deze bijzondere school met slaapplaatsen voor de kinderen. De afspraak was dat Eldoret 50% zou betalen. Huizen en Bad Vilbel zouden ieder 25% van de kosten voor hun rekening nemen. Inmiddels gaan er 90 kinderen naar deze school. De Wereldwinkel De Wereldwinkel in Huizen verkoopt originele cadeaus en levensmiddelen uit andere culturen. De producten zijn gemaakt met respect voor mens en milieu. Omdat de producenten - zoals zilversmeden, pottenbakkers en koffieboeren - er een rechtvaardige prijs voor krijgen, kunnen ze een menswaardig bestaan opbouwen. Bedrijfsleven Vorig jaar is vanuit het bedrijfsleven en overheid een initiatief opgezet in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Hierbij probeert het bedrijfsleven maatschappelijke organisaties met raad en daad bij te staan bij hun werkzaamheden, terwijl op hun beurt maatschappelijke organisaties hun kennis en ervaring aandragen ten gunste van het bedrijfsleven.
5
Serviceclubs en locale fondsen Diverse serviceclubs en locale fondsen (al dan niet vanuit het bedrijfsleven) in Huizen steunen projecten in de Derde Wereld. Zo kon bijvoorbeeld recent nog - dankzij de bijdrage van vele particulieren en bedrijven uit Huizen aan de Rotary Roeiregatta en het Rotary Golftoernooi - door beide clubs € 25.000 euro beschikbaar gesteld worden voor een schoon drinkwaterproject in Suriname. Ook vanuit de Lions club en Kiwanis vinden regelmatig activiteiten plaats ten gunste van projecten in de Derde Wereld. Amnesty International Huizen De plaatselijke afdeling van Amnesty International werkt niet uitsluitend voor Derde Wereldlanden, maar houdt zich bezig met het aan de orde stellen van mensenrechtenschendingen overal ter wereld. Amnesty International vraag ook aandacht voor de rechten van het kind. De plaatselijke afdeling van Amnesty International probeert daarbij vooral de scholen in Huizen (groepen 8 van de basisscholen en scholieren in het voortgezet onderwijs) actief te betrekken, om zo de internationale problematiek ook in Huizen hoog op de agenda te houden. Vluchtelingenorganisaties in Huizen Vluchtelingenorganisaties (waaronder Vluchtelingenwerk Huizen en de Stichting Kerk en Vluchteling) worden dagelijks geconfronteerd met de gevolgen van armoede en mensenrechtenschendingen in de landen waar vluchtelingen vandaan komen. Zij onderhouden op diverse niveaus (familiekring, overheid) contacten in de betreffende landen, bijvoorbeeld als het gaat om gezinshereniging, terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers en persoonlijke ondersteuning van asielzoekers die Huizen hebben verlaten, maar bijvoorbeeld nog medicijnen nodig hebben. Bij beide stichtingen zijn vele vrijwilligers actief en zijn ook vele Huizers als donateur betrokken.
6
3. INTENSIVERING VAN GEMEENTELIJK BELEID Bovengenoemde, niet limitatieve, opsomming van de vele initiatieven die vanuit de Huizer samenleving worden ontwikkeld en die bijdragen aan de realisatie van millenniumdoelen, is op zijn minst indrukwekkend te noemen. Het is vanuit het oogpunt van gemeentelijk millenniumbeleid dan ook een buitenkans om aan te haken bij de dynamiek van deze en vele andere initiatieven vanuit de samenleving. Het CDA stelt met het oog op de gewenste bijdrage aan de realisatie van de millenniumdoelstellingen vanuit de gemeente Huizen daarom op de volgende onderdelen een intensivering van gemeentelijk beleid inzake internationale samenwerking voor: A Ontwikkelen subsidieregeling voor locale internationale initiatieven Het CDA stelt voor dat de gemeente Huizen een subsidieregeling ontwikkelt, waarmee Huizer bedrijven, scholen en maatschappelijke organisaties, die zelf actief bijdragen aan de realisatie van de beoogde millenniumdoelstellingen van de gemeente 50% cofinanciering van hun eigen inzet kunnen verkrijgen, tot een maximum van 2.000 euro per activiteit per jaar. Om concreet aan te geven wat wij bedoelen een voorbeeld. Stel dat een basisschool een activiteit organiseert die bijdraagt aan de millenniumdoelstellingen en daarvoor 500 euro bij elkaar spaart, dan kan dit bedrag vanuit de subsidieregeling met een gelijk bedrag worden verdubbeld tot 1.000 euro Het CDA is van mening dat hiermee locale initiatieven niet alleen door de gemeente openlijk worden gewaardeerd, maar dat zij ook door de gemeente worden aangemoedigd. Het CDA wil voor de uitvoering van deze regeling in 2009 incidenteel een budget van 6.000 euro beschikbaar stellen en vanaf 2010 een structureel budget van 10.000 euro per jaar. Bij het eventueel niet benutten van het budget vloeit het bedrag aan het eind van het betreffende jaar terug naar de algemene middelen. B Hervatting structurele steun aan Eldoret De school voor kinderen met een handicap in Eldoret, die opgericht is met geld van onder andere de gemeente Huizen, heeft gelukkig niet te lijden gehad onder de recente bloedige onlusten in Kenia, maar de stad Eldoret heeft er wel twee grote vluchtelingenkampen bij gekregen en steeds meer ouders zien het niet zitten om hun gehandicapte kind onder die omstandigheden bij zich te houden. De school wil daarom uitbreiden naar 125 kinderen en daarvoor zijn twee nieuwe lokalen nodig. Per lokaal kost nieuwbouw 12.000 euro. De school kan zichzelf weliswaar qua onderwijs (vaste lasten, salarissen leerkrachten, boeken etc.) bedruipen, maar voor iedere uitbreiding of renovatie is extra geld nodig. Het is niet realistisch om te verwachten dat dit in komende jaren anders zal worden. De Stichting Eldoret heeft naar aanleiding van de afwijzing van een verzoek om hulp door de gemeente Huizen zelf het initiatief genomen en wervingsacties op touw gezet. Vanuit het maatschappelijk middenveld – waaronder de Rotaryclub, het Bestevaerfonds en de Bernardistichting – is er inmiddels ruim 5.000 euro toegezegd. De gemeente Bad Vilbel heeft voor de bouw van een lokaal inmiddels 12.000 euro toegezegd. Met het oog op de historie van de totstandkoming van de school in Eldoret, de verbondenheid die daardoor is ontstaan en de millenniumdoelstellingen die sinds 27 maart 2008 voor Huizen gelden, stelt het CDA voor om: 1. De Stichting Eldoret uiterlijk in december 2008 eenmalig te ondersteunen met 50% cofinanciering van de middelen die de stichting inmiddels verworven heeft voor de uitbreiding van de school met een extra lokaal (tot een maximum van 6.000 euro); 2. Vervolgens de Stichting Eldoret vanaf 2010 jaarlijks een vaste bijdrage van 2.000 euro te geven. De Stichting Eldoret mag dit bedrag desgewenst zelf sparen voor
7
een geplande renovatie of aanbouw, tot een maximum bedrag van 10.000 euro. Van de Stichting Eldoret wordt verwacht dat zij aanvullende gelden blijft werven in de Huizer gemeenschap en daarvoor ook weer een jongere generatie weet te enthousiasmeren. Vanzelfsprekend dient van de bestedingen vanuit de stichting Eldoret ten behoeve van de school voor gehandicapte kinderen jaarlijks aan de gemeente verantwoording te worden afgelegd. C Waardering en morele ondersteuning Het CDA vindt het belangrijk dat de gemeente blijk geeft van haar waardering voor internationale betrokkenheid vanuit de Huizer gemeenschap. De gemeente dient dan ook waar mogelijk in morele zin bij te dragen aan het ontwikkelen en uitvoeren van de diverse activiteiten vanuit Huizer bedrijven, scholen en maatschappelijke organisaties, door o.a. de aanwezigheid van collegeleden (en voor zover gewenst ook raadsleden) bij startbijeenkomsten, promotionele activiteiten, bezoeken van buitenlandse gasten etc. Uitnodigingen daartoe van de betreffende bedrijven, scholen en organisaties krijgen prioriteit en worden in principe ook altijd gehonoreerd.
Financiële gevolgen Dekking voor 2008 en 2009 kan worden gevonden in het (restant van het) budget (totaal 15.600 euro) dat bestemd is voor de uitwerking van de millenniumdoelen. Vanaf 2010 stelt het CDA voor om de benodigde middelen van 12.000 euro per jaar af te wegen in het kader van de invulling structureel nieuw beleid 2010.
8
4. UITVOERING VAN BELEID INZAKE INTERNATIONALE SAMENWERKING In de gemeente Huizen is de burgemeester bestuurlijk primair verantwoordelijk voor de ontwikkeling en uitvoering van de internationale aspecten van gemeentelijk beleid. Conform het vastgestelde participatiebeleid in de gemeente Huizen worden burgers van Huizen, het Huizer bedrijfsleven, onderwijsinstellingen, maatschappelijke organisaties en ander particulier initiatief door het College bij de ontwikkeling en uitvoering van internationaal lokaal beleid betrokken. Het CDA hecht in dit verband ook aan samenwerking met andere overheden. In de internationale samenwerking lijkt er weinig coördinatie en afstemming te bestaan tussen gemeenten onderling, noch in samenhang met het provinciale, nationale, Europese en internationale overheidsniveau. Het is een continu ‘zoeken’ met als gevolg dat de internationale samenwerking wellicht meer kan opleveren dan nu het geval is. Als de gemeente Huizen haar internationale activiteiten, waar nodig, afstemt met andere betrokken overheidsinstanties (andere gemeenten, het Gewest, de VNG, provincies, ministeries, waterschappen) kan de doelmatigheid worden bevorderd. Informatievoorziening De CDA-fractie in Huizen stelt voor dat de gemeenteraad periodiek informatie krijgt over de uitvoering, kosten, resultaten en effecten van internationale samenwerking en internationale activiteiten vanuit de gemeente. Internationale samenwerking wordt daarom toegevoegd aan de aandachtsgebieden van de commissie ABM. De resultaten van internationale samenwerking en activiteiten van de gemeente hierin kunnen aan de burgers worden gecommuniceerd via de gemeentelijke website of via lokale en regionale media. Omdat het internationale beleid nieuw en in ontwikkeling is, stelt het CDA voor om jaarlijks (bij de behandeling van de voorjaarsnota) een evaluatie van dit beleid te doen plaatsvinden, op basis waarvan het beleid, voor zover noodzakelijk, kan worden bijgestuurd.
Huizen, 17 september 2008. De CDA-fractie Huizen, Bert Rebel Nelly Rebel – Kruijmer Kees de Kok Clary Vos Jaap Van As
9