Activiteitenverslag 2014
1
Inhoudstafel I. Inleiding II. Missie Brussels Kunstenoverleg III. De leden van het Brussels Kunstenoverleg IV. Werking van de vzw 1. Algemene Vergadering en Raad van Bestuur 2. Coördinatiebureau 3. Personeel 4. Financieel * Subsidies * Lidgelden * Eigen inkomsten V. Partners van het Brussels Kunstenoverleg 1. Réseau des Arts à Bruxelles 2. Andere Brusselse culturele netwerken 3. Projectpartners 4. Vertegenwoordiging van het netwerk in andere organisaties VI. Ontmoeting en uitwisseling 1. BKO/RAB Overlegvergaderingen * Directieoverleg * Communicatieoverleg * Infrastructuuroverleg * Publieksoverleg * HR-Overleg * Artistsinbrussels-overleg 2. Nieuwjaars Drink de Nouvel An VII. Thema’s en projecten – 2014 1. Diversiteit en Interculturaliteit * Cahiers-Interact * In Nesten – publicatie en boekpresentatie * Brussels Got Talent * BKO en RAB: op zich een interculturele oefening 2. Cultuurbemiddeling in Brussel * Cultuur en Onderwijs * Paspartoe: standpunt-inname * Dialoog met het Gewest: Cultuur voor alle Brusselaars 3. Kunstenaars: samenwerking State of the Arts 4. Cultuur en economie * Brussels Platform voor de Culturele en Creatieve Industrie 2
* Innoviris-onderzoeksprojecten 5. Culturele infrastructuur * Project Cartografie * Geluidsnormen Brussels Hoofdstedelijk Gewest: standpunt-inname 6. Cultuurcommunicatie * Project Culturele Agenda * Dialoog met het Gewest: cultuur en toerisme * Brussels Creative Forum (Bapeo vzw) 7. Europa en/in Brussel * Brussels for Europe * Fonds Europese Wijk en Equama vzw * ATO | Voetgangersparcours 8. Duurzaamheid * Platform voor uitwisseling van materialen * Publicatie ‘Transformations joyeuses dans un monde turbulent’ * Green Track Brussels * Infosessie Ecologie * NMBS: standpunt-inname 9. De toekomst van Brussel * Brussels Bouwmeester * Brussels Summer University * Brussels Academy: Grenzen van grensverleggende projecten * Zomer van Brussel * Brussels Metropolitan VIII. Contact met de overheden 1. Aanbevelingen verkiezingen 2014 2. Open brief nav de besparingen 3. Dialoog met het Gewest 4. VGC en Cocof 5. Gemeenten 6. Voorbereiding Directieoverleg 2015 IX. Advies en informatie 1. Communicatie 2. Brussels Academy: lessenreeks 3. Presentaties 4. Publicaties 5. BKO/RAB in de pers X. Bijlages Bijlage 1: Ledenlijst Brussels Kunstenoverleg anno december 2014
3
I. Inleiding 2014 was een belangrijk jaar op verkiezingsvlak met in mei 2014 zowel federale, gemeenschaps-, gewest en Europese verkiezingen. Dit evenement heeft grotendeels de werking van het Brussels Kunstenoverleg bepaald: voorafgaand werd ingezet op sensibilisering van de lijsttrekkers en communicatie naar de leden. Maar eenmaal de resultaten binnen en de regeerakkoorden geschreven, kon het echte werk beginnen. Sinds de presentatie van het Cultuurplan voor Brussel in 2009 werkt het BKO, in samenwerking met zusterorganisatie Réseau des Arts à Bruxelles (RAB) gestaag verder aan de realisatie van het plan, en dit op vele fronten: zowel met de leden via de Overlegplatformen en werkgroepen, als via projecten via de werkgroepen, als via sensibilisering van andere stakeholders (toerisme, onderwijs, …). Zes jaar lang waren de resultaten echter mager, vooral in het geval van de projecten in samenwerking met stakeholders en het beleid. Waar de samenwerking op het terrein meer en meer een evidentie werd, was dit nog niet het geval op beleidsniveau. Maar midden 2014 kwam daar verandering in, althans op discoursniveau. In alle regeerakkoorden was er namelijk opening voor samenwerking wat betreft cultuur in Brussel. Hetgeen in 2009 nog voor onmogelijk werd geacht, kon langzaamaan wel eens realiteit worden: een samenwerking op beleidsniveau wat cultuur in Brussel betreft! Daarnaast werd er natuurlijk ook blijvend ingezet op samenwerking over taal- en sectorgrenzen heen, bewijze daarvan de thema’s van de overlegplatformen en de vele partners bij de projecten. Het BKO bestaat ondertussen 12 jaar maar we hebben de indruk dat het netwerk samen met RAB nog steeds een pertinente rol te spelen heeft in het Brusselse landschap, en er nog veel ontwikkelingspotentieel mogelijk is. De ongelofelijk nauwe en waardevolle samenwerking met RAB is nog steeds eerder uniek in Brussel, en alleen al daarom moet er blijvend aan de kar getrokken worden opdat dergelijke partnerschappen meer en meer een evidentie worden in deze al te complexe stad.
4
II. Missie Brussels Kunstenoverleg Sinds 2012 hebben het Brussels Kunstenoverleg (BKO) en Réseau des Arts à Bruxelles (RAB) dezelfde missie: Brussel is een stad met een rijk cultureel leven dat zich op diverse plekken afspeelt, via verscheidene disciplines en in de verschillende cultuurgemeenschappen. Naast de twee officiële gemeenschappen, zijn er nog tal van andere gemeenschappen aanwezig; ze dragen alle bij tot een veelkleurige Brusselse culturele sector. Vanuit de nood aan dialoog en samenwerking werd in 2002 vanuit de sector het Brussels Kunstenoverleg (BKO) opgericht als overlegplatform van de Brusselse Nederlandstalige organisaties. Het lidmaatschap was oorspronkelijk voorbehouden aan de Brusselse professionele kunstenorganisaties die een band hadden met de Vlaamse Gemeenschap en/of Vlaamse Gemeenschapscommissie. In 2004 startte vervolgens het Réseau des Arts à Bruxelles (RAB) vanuit de Franstalige Brusselse kunstenorganisaties. Ook de leden van RAB moesten oorspronkelijk een band hebben met de Franse Gemeenschap en/of de Franse Gemeenschapscommissie. Missie Samen willen BKO en RAB bijdragen aan een coherente visieontwikkeling voor cultuur in Brussel, en willen ze de uitbouw van een gemeenschapsoverschrijdend cultuurbeleid stimuleren. De netwerken sensibiliseren de betrokken partijen voor het belang van samenwerking, en dit over taal-, gemeenschaps- en sectorgrenzen heen. BKO en RAB maken ontmoeting en uitwisseling mogelijk tussen de medewerkers van de ledenorganisaties. Er vinden thematische overlegvergaderingen plaats die vertrekken vanuit de noden en vragen van de leden, met ruimte voor informatieuitwisseling en netwerking. Daarnaast wordt ingezet op de dialoog met andere sectoren en met het beleid. BKO en RAB verlenen advies en informatie aan de ledenorganisaties over cultuur en/in Brussel. Dit gebeurt zowel via de website en nieuwsbrieven als op studiedagen, infosessies, workshops, ea. Dankzij de opgebouwde expertise en een stevig gedeeld draagvlak, zijn BKO en RAB een ideale gesprekspartner voor het Brusselse middenveld en het beleid, en kunnen ze optreden als expert, adviseur of vertegenwoordiger van hun leden. Ten slotte identificeren en ondersteunen BKO en RAB gezamenlijke projecten die inspelen op vragen en noden van de culturele sector en die de zichtbaarheid van de volledige Brusselse sector ten goede komen. Leden Onder de leden bevinden zich Franstalige, Nederlandstalige en meertalige organisaties die professioneel actief zijn binnen de Brusselse kunstensector. De netwerken vertegenwoordigen zowel grote huizen als kleine gezelschappen die een werking ontplooien binnen zeer verschillende disciplines: theater, dans, muziek, beeldende en audiovisuele kunst, circus, literatuur, enz. Elk van die actoren erkent de noodzaak tot dialoog en samenwerking, rekening houdend met de veranderende sociopolitieke en stedelijke context. 5
BKO en RAB hebben een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met andere Brusselse culturele koepels, nl. de Brusselse Museumraad, de Entiteit Gemeenschapscentra van de VGC, en de Concertation des centres culturels bruxellois. Ze stellen zich tot doel om elkaar regelmatig te informeren over hun projecten en activiteiten, een gezamenlijke visie te ontwikkelen rond bepaalde thema’s, en te komen tot gezamenlijke standpunten over het culturele leven in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
III. De leden van het Brussels Kunstenoverleg De leden zijn en blijven de kern van de werking van het Brussels Kunstenoverleg. Eind 2014 telt het BKO 106 leden. RAB heeft 68 leden. Samen vertegenwoordigen de twee netwerken 158 Brusselse organisaties. Jammer genoeg verlieten 8 organisaties het netwerk, hoofdzakelijk omwille van het wegvallen van subsidies wat vaak gepaard ging met het stopzetten van de werking: De Parade, Okno, Cimatics, De Sector, Brussel Behoort ons Toe, Congres vzw en Irma Firma. Daarnaast besliste ook Ars Musica om het netwerk te verlaten. Brussel Behoort ons Toe verloor enkel zijn middelen vanuit Vlaamse zijde en blijft wel nog lid van het Réseau des Arts à Bruxelles. In 2014 werden vier organisaties lid van het overleg: 1)
Barre Weldaad
Barre Weldaad is een dynamisch theatergezelschap, gevestigd in het bruisende en (multi-) culturele 1000 Brussel, dat haar ramen en deuren wagenwijd openzet om de stad en de wereld binnen te laten, om er haar door te laten voeden/beïnvloeden, om dan op haar beurt via haar artistieke creaties iets voor die stad/de mensen/haar publiek/de wereld te kunnen betekenen, zowel artistiek als maatschappelijk. www.barreweldaad.be 2) Geekya Geekya is een nieuw en uniek project van Fora vzw (Forum voor Afrikaanse Artiesten) voor muzikanten binnen het Global Bass muziek genre. Met een dubbel doel: - als werkplaats: creaties van professionele muzikanten aanmoedigen en ondersteunen die samenwerking en experiment boven commercie kiezen. - als broedplaats: netwerking en educatieve activiteiten aan opkomend talent aanbieden: zowel muzikanten als beatmakers, DJ's en producers. In een tweede fase zal Geekya een impuls zijn voor interdisciplinaire projecten tussen de underground muziekscene en de podiumkunsten, cinema en andere kunstscenes. Geekya wordt ondersteund door het Vlaams Stedenfonds tot en met 2016. 3) Muntpunt Muntpunt is het Vlaams Communicatiehuis in Brussel, hoofdstedelijk informatiecentrum en moderne bibliotheek. Vlamingen, Brusselaars en andere bezoekers kunnen er terecht voor informatie over evenementen, vrije tijd en cultuur, praktische stadsinformatie over Brussel en uitleg over alle Nederlandstalige gemeenschapsdiensten in Brussel. www.muntpunt.be
6
4) Beltud Beltud, de Vereniging voor Belgisch-Turkse Vriendschap, werd toegetreden lid van BKO en RAB. Beltud engageert zich ook om de relaties tussen de Belgische en Turkse gemeenschap te verdiepen en wendt hiervoor cultuur – in de brede zin van het woord – aan. www.beltud.be
IV. Werking van de vzw 1. Algemene vergadering en Raad van Bestuur Wegens het vertrek van enkele bestuursleden eind 2012, werd in 2014 de Algemene Vergadering van de vzw uitgebreid met Karen Joosten (Caravan Production) en Valérie Vernimme (Kaaitheater). De huidige Algemene Vergadering bestaat dus uit: Danny Op de Beeck (KVS), voorzitter Piet De Coster (Bronks), bestuurder Valérie Wolters (kfda), bestuurder Manu Devriendt (Tristero), lid Wim De Graeve (ABC), lid Valérie Vernimme (Kaaitheater), lid Karen Joosten (Caravan Production), lid Pascal Vandelanoitte volgt de AV op als waarnemer vanuit de VGC. De Algemene Vergadering en Raad van Bestuur kwam in 2014 drie keer samen.
2. Coördinatiebureau De coördinator wordt begeleid door een voorzittersbureau. De leden van dit bureau zijn (kern- of toegetreden) lid van het overlegplatform en worden voor onbepaalde duur benoemd. Het voorzittersbureau komt op regelmatige basis samen met de coördinator om de werking en de projecten te bespreken. Zij beslissen eveneens over de toetreding van nieuwe leden. Anno 2014 zetelen in dit bureau: Danny Op de Beeck (KVS, eveneens voorzitter van de vzw), Dirk De Clippeleir (AB), Joris Janssens (Vti), Peter Westenberg (Constant), Tom Bonte (Beursschouwburg) en Bernard Boon Falleur (onafhankelijk expert)1. In 2014 kwam het Coördinatiebureau samen op 24 januari (La Bellone), 13 maart (ConstantVariable), 22 april (VTi), 10 juni (Beursschouwburg), 9 juli (BKO), 5 september (CC Le Fourquet), 21 oktober (KVS), 18 november (Halles de Schaerbeek) en 9 december (Recyclart). Alle vergaderingen behalve deze van 9 juli waren gezamenlijke bureaus met RAB.
1
De leden van het RAB-bureau zijn Brigitte Neervoort (Transquinquennal), Ingrid Pecquet (Recyclart), Anick Xhrouet (Halles de Schaerbeek), Cathérine Briard (Rideau de Bruxelles) en Caroline De Poorter (Brigittines).
7
Daarnaast werd op 5 september 2014 een mise-au-vert georganiseerd bij CC Le Fourquet en GC De Kroon. BKO en RAB vinden het belangrijk om blijvend na te denken over de werking en deze bij te sturen indien nodig. Er werd die dag tijd genomen om het ledenbeleid en de prioriteiten in de dagelijkse werking onder de loep te nemen. Om deze goed te kunnen voorbereiden en de meningen van zoveel mogelijk leden in de evaluatie mee te nemen werd tijdens de zomerperiode een vragenlijst naar alle leden gestuurd. Zeventig personen vulden de lijst in.
3. Personeel Begin 2014 ging de coördinator Leen De Spiegelaere voor vier maanden op ouderschapsrust. Zij werd slechts ten dele vervangen door een uitbreiding van het contract van de communicatiemedewerker (van 25 naar 50 %) en van de administratief medewerkster (van 25 naar 50 %). Verder werd er geen extra personeel aangenomen binnen de vzw. Om de projecten rond Duurzaamheid op te volgen, nam RAB een tijdelijk projectmedewerker Christine Stanczyk aan gedurende 6 maanden. In het najaar 2014 werd werk gemaakt van het vernieuwen van het arbeidsreglement rekeningen houdend met nieuwe verplichtingen en regelgeving rond personeelsbeleid.
4. Financieel
Subsidies
Zoals de vorige jaren kon BKO rekenen op de nominatum subsidie van de VGC. Voor de periode 2013-2014 kon BKO op extra steun rekenen van Actiris voor de ontwikkeling van drie specifieke projecten. RAB ontving in 2014 twee projectsubsidies vanuit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor de ontwikkeling van twee projecten omtrent duurzaamheid: Green Track en een haalbaarheidsstudie voor de ontwikkeling van een platform voor uitwisseling van materialen.
Lidgelden
Ook in 2014 werd € 50 lidmaatschap gevraagd aan alle leden. De leden die lid zijn van BKO en RAB betalen eenmaal € 50 en dit wordt vervolgens verdeeld onder BKO en RAB. BKO is van mening dat de lage lidmaatschapsbijdrage behouden moet blijven, om zo laagdrempelig en open mogelijk te blijven.
Eigen inkomsten
Naast de lidgelden, haalt BKO nog eigen inkomsten uit vergoedingen voor presentaties, verkoop van publicaties. In 2014 werd daarenboven beslist om infosessies en andere publieke 8
evenementen betalend te maken voor niet-leden. Dit om de eigen inkomsten te verhogen maar ook om lidorganisaties een extra voordeel te bieden.
Boekhouding
In 2014 werd geïnvesteerd in een nieuwe online tool voor boekhouding nl. exact online. Deze tool moet de directie en staf toelaten om op een meer regelmatige manier zicht te krijgen op de inkomsten en uitgaven van de vzw. De boekhoudkundige opvolging en de afrekeningen 2014 werden volledig gemaakt met deze nieuwe tool.
V. Partners van het Brussels Kunstenoverleg 1. Réseau des Arts à Bruxelles Sinds de creatie van RAB in 2004 werken de twee netwerken samen en door de jaren heen werd de band alleen nog maar versterkt. Vandaag is deze samenwerking een evidentie geworden en danken ze eigenlijk hun bestaan aan elkaar, of om het anders te verwoorden: de één zou niet meer zonder de ander kunnen. Niettegenstaande deze nauwe samenwerking en inhoudelijke band, zijn het nog steeds twee aparte vzw’s met een andere financiële en structurele realiteit. Dankzij de uitbouw van een gezamenlijke coördinatiebureau kan er werk gemaakt worden van één gezamenlijk project en een vlotte uitwisseling tussen de beide netwerken.
2. Andere Brusselse culturele netwerken Eind 2013 werd de samenwerking tussen BKO/RAB en de Brusselse Museumraad en de Concertation des centres culturels bruxellois versterkt. In 2014 werden volgende initiatieven samen gerealiseerd: - Verkiezingen 2014 | Aanbevelingen In de periode november 2013 – januari 2014 hebben BKO, RAB, BMR en CCCB hun aanbevelingen inzake cultuur en Brussel aan alle Brusselse lijsttrekkers voorgelegd. De meeste gesprekken vonden in 2013 plaats. Enkel de ontmoetingen met Guy Vanhengel (Open VLD), Vincent de Wolf (MR) en Didier Gosuin (FDF) vonden plaats in 2014. - Nieuwjaars DRINK de Nouvel an: voor de eerste keer organiseerden de netwerken één gezamenlijke receptie op 12 januari 2014 in GC De Markten. (cf. infra) - Reactie op de afschaffing van enkele treinen: na het bericht dat heel wat vroege en late treinen richting Brussel zouden worden afgeschaft, stuurden de Brusselse culturele netwerken een persbericht uit op deze beslissing aan te vechten. (cf. infra) - Open brief naar aanleiding van de besparingen in de culturele sector: naar aanleiding van de aankondiging van de besparingen binnen de culturele sector, stelden de Brusselse culturele netwerken een open brief op gericht naar pers en beleidsverantwoordelijken (cf. infra) 9
- Directieoverleg 2015: (cf. infra)
3. Projectpartners Door de jaren heen bouwden BKO en RAB relaties op met heel wat organisaties, vaak gerelateerd aan één specifiek project. Deze partners zijn oa Article 27, Lasso, Culture & Démocratie, Actiris (Cel Diversiteit), Visitbrussels, de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in België, SMartBe, Brussel Leefmilieu, bMa (Brusselse Bouwmeester), Centre Bruxellois d’Action Interculturelle (CBAI), Muntpunt, ADT/ATO (Agentschap voor Territoriale Ontwikkeling van het Gewest), Brussels Academy, Brussels Studies Institute, VUB, ULB, Facultés universitaires Saint-Louis, Aula Magna, Foyer, Green Track Gent, Sociaal Fonds Podiumkunsten, Brussels for Europe, Observatoire des Politiques culturelles (Grenoble), BAPEO, Unizo, UCM, Bral, Ieb (Interenvironnement Bruxelles), ACC (Association des Centres culturels), VVC (Vereniging Vlaamse Gemeenschaps- en culturele Centra), oKo (overleg Kunstenorganisaties), … In 2014 werd met drie partners intensiever samengewerkt rond specifieke thema’s: a) Tewerkstelling: Sinds 2011 zijn er nauwe banden met Actiris rondom de thema’s diversiteit en tewerkstelling. Voor de periode 2013-2014 werd een tweede samenwerkingsovereenkomst afgesloten. Drie acties werden hierin uitgetekend namelijk 1) de organisatie van een spotmoment over tewerkstelling van oudere werknemers (sept. 2013), 2) de organisatie van een rondetafel over het inzetten van vrijwilligers en de link naar tewerkstelling (okt.2013) en 3) het opzetten van een vorming omtrent neutraal rekruteren. In 2014 vond enerzijds de vorming rond neutraal rekruteren plaats in het kader van het BKO/RAB HR-overleg (cf. infra) en werd de rondetafel over vrijwilligers gedocumenteerd en gepubliceerd via een Cahier-Interact. b) Duurzaamheid: Sinds 2013 werd ook Leefmilieu Brussel (BIM) een trouwe partner van BKO/RAB. BIM begeleidt BKO en RAB bij de uitvoer van de twee projecten omtrent duurzaamheid (Green Track en Platform) en heeft zich bereid getoond om deze punctuele samenwerking een meer duurzaam karakter te geven. c) Toerisme: De contacten met Visitbrussels werden ook in 2014 onderhouden maar waren daarentegen minde intensief dan de vorige jaren. Zo werden ze uitgenodigd om deel te nemen aan de rondetafels met het kabinet van Minister Vervoort (cf. infra)
4. Vertegenwoordiging van het netwerk in andere organisaties BKO en RAB worden regelmatig gevraagd om in werk- en adviesgroepen te zetelen om er hun expertise te delen, of de Brusselse kunstensector te vertegenwoordigen: In 2014 zat BKO in volgende adviesorganen: - Het begeleidingscomité van het project Brussels Got Talent van de Entiteit Gemeenschapscentra waarbij in verschillende GC een ‘revue’ werd georganiseerd met als doelstelling jonge (interculturele) kunstenaars een eerste podiumervaring te bieden. In 2014 werden drie revues
10
georganiseerd in GC De Zeyp, GC Everna en GC De Rinck. Samen met Foyer en FZOVL maakt BKO deel uit van het begeleidingscomité. - De stuurgroep van ADT/ATO voor de ontwikkeling van een expertisepool over burgerparticipatie. De stuurgroep kwam in 2014 1 keer samen - Het bestuurscomité van het Fonds Europese Wijk. Het comité kwam in 2014 drie keer samen. Leen De Spiegelaere was op twee vergaderingen aanwezig. De coördinator van RAB zetelt in de Raad van Bestuur van Equama vzw. - De stuurgroep van Carava(a)n(e), het bovenlokaal project van de Brusselse cultuurbeleidscoördinatoren. De stuurgroep kwam in 2014 uiteindelijk maar 1 keer samen op 9 september. - Het Brussels Platform voor de Culturele en Creatieve Industrie. Samen met RAB, vertegenwoordigt BKO er de professioneel gesubsidieerde kunstensector. In 2014 kwam het platform drie keer samen (11 maart, 24 juni en 9 december) en werd er vooral gezocht naar manieren om het te formaliseren. Op 17 november kwam een kleinere stuurgroep van het Platform samen om na te denken over een gezamenlijk visiedocument. Op voordracht van BKO en RAB werd Prof. Dr. Bas Van Heur (VUB) op deze vergadering uitgenodigd om zijn visie te geven over de rol van de Creatieve en Culturele industrie in de maatschappij en stedelijke ontwikkeling. - De Cultuurraad en Werkgroep Kunsten van de VGC. Leen De Spiegelaere was aanwezig op de Cultuurraad van 26 juni en 16 december, en op de Werkgroep Kunsten van 1 juli en 22 oktober. - BKO en RAB werden in 2014 ten slotte uitgenodigd om te zetelen in de Adviesraad van Brussels Metropolitan, een vzw die in 2008 werd opgericht door de interprofessionele werkgeversfederaties VOKA, BECI, UWE en VBO. Deze Adviesraad kwam nog niet samen in 2014.
VI.Ontmoeting en uitwisseling 1. BKO/RAB Overlegvergaderingen
DIRECTIEOVERLEG
In 2014 vond geen Directieoverleg plaats. Er werd echter heel wat tijd besteed aan de voorbereiding van een Directieoverleg dat gepland staat op 12 januari 2015, net voor de jaarlijkse Nieuwjaars Drink de Nouvel An. Het najaar 2014 stond echter wel volledig in het teken van de voorbereidingen van dit Directieoverleg. Eind augustus 2014 werd er namelijk vastgesteld dat er in alle regeerakkoorden opening was voor samenwerking, en dit in tegenstelling tot de vorige jaren. Het leek dus het moment bij uitstek om alle bevoegde Ministers samen uit te nodigen om het te hebben over mogelijke samenwerkingen op lange termijn wat betreft cultuur in Brussel.
11
Er werd bovendien beslist om deze ontmoeting te organiseren in samenwerking met onze partners de Brusselse Museumraad en de Concertation des Centres Culturels Bruxellois. Cultuurcentrum Brussel nam niet deel aan het Directieoverleg, maar wordt wel co-organisator van de Nieuwjaarsdrink (cf.infra) Tot grote verbazing, gingen de acht Ministers heel vlot in op de uitnodiging. De meeste onder hen hebben we persoonlijk ontmoet (Rachid Madrane, Joëlle Milquet, Sven Gatz, Elke Sleurs) ter voorbereiding van het panel. Daarnaast hadden we ook gesprekken met Frank Van Dessel (Kabinet Pascal Smet) en Yves Goldstein (Kabinet Rudi Vervoort). Om het debat op een zo constructieve mogelijk te organiseren, en inhoudelijk zo uitdagend mogelijk te maken, werd een voorbereidende vergadering georganiseerd met alle bevoegde beleidsmedewerkers uit de 8 kabinetten. Deze vergadering vond plaats op vrijdag 5 december en was zeer geslaagd. De medewerkers lichtten alle het beleid van hun Minister toe en een eerste (interessante) gedachtewisseling vond reeds plaats. Op basis van deze vergadering werden dan ook de thema’s en de opbouw beslist voor het panelgesprek op 12 januari 2015. Daarnaast werden Béatrice Delvaux (Le Soir) en Annabelle Van Nieuwenhuyse aangetrokken als moderatrices. Met hen vonden twee voorbereidende vergaderingen plaats op 17 november en 17 december.
COMMUNICATIEOVERLEG
18 februari | BKO/RAB Communicatieoverleg # 2 @ BIP Op dinsdag 18 februari 2014 (10u - 12u) vond het tweede BKO/RAB Communicatieoverleg plaats in het BIP (Brussels Information Point). Na een korte inleiding door BKO/RAB, met onder meer een stand van zaken over Agenda, stelden twee recent vernieuwde organisaties in de Brusselse culturele sector zich voor, namelijk Muntpunt en PointCulture. Ze gaven meer toelichting bij hun nieuwe missie en werking, en probeerden te antwoorden op vragen als: wat hebben zij te bieden aan de Brusselse culturele sector? Wat is hun rol als informatieverstrekker en op vlak van communicatie? Hoe kunnen zij meer zichtbaarheid geven aan de Brusselse culturele sector? Zien zij mogelijkheden tot samenwerking tussen hun organisaties? Op vraag van een heel aantal leden, kwam de VGC op het Communicatieoverleg de Paspartoe (de opvolger van de VGC-Cultuurwaardebon) voorstellen. Tegelijk werd van de gelegenheid gebruik gemaakt om uit te leggen hoe het bestaande kortingensysteem van Article 27 aan Franstalige kant werkt. Net als vorig jaar waren er ongeveer 70 aanwezigen. 18 december 2014 | BKO/RAB Communicatieoverleg # 3 @ Press Club Brussels Uitzonderlijk vond er nog een tweede communicatieoverleg plaats in 2014. Na een evaluatiegesprek met BAPEO, de organisatie achter Brussels Creative Forum dat zijn tweede editie kende in augustus 2014, werd beslist om een infosessie te organiseren voor de leden van BKO en RAB omtrent dit evenement. De sessie opende met een toelichting van de Press Club Brussels. Vervolgens werd het Brussels Creative Forum voorgesteld en was er uitgebreid tijd voor vragen en discussie. 12
De interesse was groot met bijna 80 aanwezigen. De discussie was pittig maar tegelijk constructief. De meeste kritiek werd geuit over de opstelling (en het nut?) van de stands, de combinatie van twee verschillende doelpublieken (professioneel en groot publiek) en de communicatie van het evenement.
INFRASTRUCTUUROVERLEG
In 2014 vond geen Infrastructuuroverleg plaats. De infrastructuurverantwoordelijken werden echter wel uitgenodigd op de activiteiten in het kader van de projecten rond Duurzaamheid (cf. infra)
PUBLIEKSOVERLEG
6 oktober | BKO/RAB Publieksoverleg # 3 @ De Munt Op maandag 6 oktober 2014 organiseerden BKO/RAB in samenwerking met Lasso en Culture & Démocratie voor de tweede keer een lunchmoment waarbij de nadruk lag op de link tussen cultuur en onderwijs, over de gemeenschapsgrenzen heen. Na een plenaire sessie in de voormiddag over de vraag 'Wat is de plaats van kunsteducatie in het FR/NL onderwijs?' (door Frederika Van Wing van Lasso en Sabine de Ville van Culture & Démocratie) konden de deelnemers tijdens de lunch aanschuiven aan enkele praktijktafels. Vertegenwoordigers van onderwijs- en cultuurinstellingen stelden hun ervaringen met cultuurprojecten op en met Brusselse scholen voor: Mus-e stelde zijn tweetalige werking voor met scholen, De Munt gaf toelichting bij hun scholenproject Sindbad, Remua en Jeugd & Muziek getuigden over hun samenwerking, Brede School Sint-Gillis vertelde meer over de invulling van het concept in Sint Gillis, museum art&marge vertelde meer over hun tweetalige educatieve werking, de school Saint-Pierre uit Anderlecht getuigde over hun structurele samenwerking met Musique Espérance en het museum Mac’s / Grand Hornu kwam toelichting geven over hun inleefstages met scholen. Net zoals de vorige editie in 2013 konden we deze keer ook op meer dan 60 aanwezigen rekenen en was de interesse groot, vooral voor het theoretische luik waarin de twee schoolsystemen werd toegelicht. Er wordt bekeken met de partners Lasso en Culture & Démocratie hoe we deze interessante samenwerking ook in de toekomst kunnen verderzetten.
HR-OVERLEG
6 november | BKO/RAB HR-overleg # 3 @ Halles de Schaerbeek Op basis van de opmerkingen en suggesties van de lidorganisaties van BKO/RAB (en specifiek de 10 Piloten die een Diversiteitsplan ontwikkelen) werd gevraagd om een vormingsmoment te organiseren rond neutraal en kwalitatief rekruteren. Deze vorming was meteen ook een vervolg van de meer algemene studiedag in november 2011 rond Competentiemanagement. De vormingsdag was voorzien voor september 2014. Tijdens de voormiddag ging Randstad een infosessie geven over de verschillende stappen van het rekruteringsproces, met aandacht voor een kwaliteitsvol en neutrale aanpak. In de namiddag stonden twee interactieve workshops op het 13
programma: 1) een oefening rond de STAR-methode bij sollicitatiegesprekken, en 2) een analyse van wat een goede/slechte vacature is. Beide sessies onder begeleiding van Actiris-consulenten. Ondanks het feit dat het thema in overleg met de leden gekozen werd, vielen de inschrijvingen tegen. We hebben toen met verschillende organisaties contact opgenomen om de reden na te gaan. De meeste gaven aan dat de sector hard getroffen wordt door besparingen (de aankondiging van deze besparingen gebeurde inderdaad gelijktijdig met de communicatie omtrent deze vorming), en dat rekrutering op dit moment niet hun eerste bezorgdheid was, integendeel. Om die redenen werd dus beslist de vorming uit te stellen.
ARTISTSINBRUSSELS-OVERLEG
In 2014 vond geen artistsinbrussels-overleg plaats. Er werd wel een samenwerking opgestart met State of the Arts, een groepering van heel wat (Brusselse) kunstenaars met als doel de belangen van de individuele kunstenaar te behartigen ten aanzien van beleid en maatschappij. Er vonden voorbereidende vergaderingen plaats om een project op te starten rond het in kaart brengen van kunstenaarstrajecten en hoe deze zich in / met de stad ontwikkelen. Het project wordt verder uitgewerkt in 2015.
2. Nieuwjaars Drink de Nouvel An 2014 Traditiegetrouw openen BKO en RAB het nieuwe jaar met een nieuwjaarsreceptie. Deze vond plaats op maandag 13 januari 2014 in GC De Markten en werd voor eerste keer georganiseerd in samenwerking met de Brusselse Museumraad en de Concertation des centres culturels bruxellois, en met ondersteuning van de Entiteit Gemeenschapscentra van de VGC. Met meer dan 250 aanwezigen (274 om precies te zijn) waaronder Minister-President Rudi Vervoort, Minister Brigitte Grouwels, Staatssecretarissen Bruno De Lille en Rachid Madrane, en heel wat parlementsleden en schepenen, kunnen we alleen maar spreken van een succes. In tegenstelling tot vorige jaren was er geen speech, maar kregen alle aanwezigen vier nieuwjaarsbrieven mee waarin vier personen hun wensen uitten voor het komende jaar voor Brussel en de culturele sector. De brieven waren van de hand van Gilles Ledure (directeur Flagey), Myriam Stoffen (directrice Zinneke), Einat Tuchman (in naam van State of the Arts) en Kristien Opstaele (voorzitter Brusselse Museumraad).
14
VII.THEMA’S EN PROJECTEN – 2014 1. Diversiteit en interculturaliteit
CAHIERS-INTERACT
In 2014 werden nog twee Cahiers-Interact verzonden. Een derde Cahier (Cahier-Interact # 7) omtrent het werken met vrijwilligers werd voorbereid in 2014. De Publicatie is voorzien in het voorjaar 2015. April 2014 | Cahier-Interact # 5 | Cultuurbeleid in Brussel, een caleidoscoop Het vijfde Cahier - Interact probeert inzicht te geven in de manier waarop het cultuurbeleid gestructureerd is in de Vlaamse en Franse Gemeenschap. We openen het dit Cahier - Interact met een overzicht van de verschillende niveaus die bevoegdheden voor Cultuur hebben. Daarna legt Laurence Jenard (ex-directrice Recyclart en voorzitster RAB) uit hoe een multidisciplinaire organisatie als Recyclart omgaat met de verschillende niveaus die in Brussel bevoegdheden rond cultuur hebben. In het artikel Cultuurpolitieke structuren en regelgeving in Vlaanderen en de Franse Gemeenschap, focussen we op het cultuurbeleid in de Vlaamse en Franse Gemeenschap, de manieren waarop ze gestructureerd zijn, en de gevolgen die die structuren hebben in Brussel. Een aantal sectoren (Jeugd en Onderwijs) die ook nauwe banden onderhouden met de cultuursector komen ook aan bod. Daarnaast hebben we ook een volledig hoofdstuk gewijd aan hoe Vlaanderen en de Franse Gemeenschap thema’s als interculturaliteit, culturele diversiteit en participatie behandelen. Het Cahier wordt afgesloten met een beschouwend interview met Ruth Collier en Ilke Adam, die vanuit hun eigen achtergrond een goed zicht hebben op het cultuurbeleid, het beleid rond interculturaliteit, diversiteit en participatie in de Vlaamse en in de Franse Gemeenschap én op de situatie in Brussel. Juni 2014 | Cahier-Interact # 6 | Kunstenaars maken de stad. Artistieke praktijken in Brussel Na eerdere Cahiers - Interact over onder andere personeelsbeleid en publiekswerking, gaat in Cahier # 6 alle aandacht naar de kunstenaars in Brussel. We vroegen aan journaliste Julie Rodeyns om een aantal interviews af te nemen met verschillende kunstenaars die in hun werk een centrale plaats geven aan de Brusselse stedelijke realiteit. Het gaat hierbij niet zozeer om sociaal-artistieke projecten, waarbij het uitgangspunt van het artistiek project vooral een sociale component heeft, maar wel om artistieke projecten van kunstenaars of collectieven die omwille van de keuze van de kunstenaar niet zelden een sociale dimensie krijgen. Julie Rodeyns sprak met Emilio Lopez Menchero, Jamal Boukhriss, Einat Tuchmann, Willy Thomas, Séverine Janssen, Els Opsomer, Anna Rispoli, Heike Langsdorf, het collectief Groupenfonction en ging mee guerillabreien met 'Yarn Bombing Bruxelles'
IN NESTEN: publicatie en boekpresentatie
Vlaanderen heeft een dynamisch podiumkunstenlandschap dat sinds lang hoge toppen scheert. Het kunstonderwijs en de cultuureducatie liggen mee aan de basis van dit succes. Maar er is meer. Heel wat organisaties en initiatieven - klein en groot - nemen jong talent onder hun hoede. De kwaliteitseisen zijn afgemeten, het veld strak gestructureerd en kansen vaak netwerkgebonden. 15
Hoe garandeert de continue in- en doorstroom van jonge makers de groei van een hoogwaardig, vernieuwend en vooral veelzijdig kunstenlandschap? Deze vraag stelt zich nog scherper als het gaat om talent van etnisch-cultureel diverse origine. Want ondanks alle aandacht voor interculturaliteit in het cultuurbeleid blijft het podiumlandschap in Vlaanderen opvallend wit gekleurd. Vlaams Theater Instituut, Dēmos, Brussels Kunstenoverleg en Réseau des Arts à Bruxelles startten medio 2012 een intensief onderzoek naar talentontwikkeling van jong (divers) kunstzinnig talent. We bevroegen zestien organisaties (waaronder voor Brussel Brocoli Théâtre, Espace Magh, Lezarts Urbains, Recyclart en Workspace Brussels), die we indeelden in twee types. Aan de ene kant 'broedplaatsen' die vanuit de kunsten-, jeugd- of welzijnssector werken aan artistieke ontwikkeling van jongeren. En aan de andere kant 'werkplaatsen' die (jonge) professionele kunstenaars begeleiden en ondersteunen in de uitbouw van hun artistiek traject. In deze publicatie lees je welke dynamieken spelen op het vlak van instroom, aanbod en doorstroom in deze twee contexten. En wat we hieruit kunnen lezen wanneer we een beter uitgebouwd netwerk van talentwontwikkeling en een meer divers podiumlandschap ambiëren. De publicatie werd voorgesteld op dinsdag 25 februari bij Daarkom. Na een korte inleiding op de publicatie vonden drie duogesprekken plaats waarin twee mensen uit verschillende broed- en werkplaatsen elkaar interviewen over hun werking, visie en aanpak. Het ging telkens over duo’s die in een andere context en voor een ander doelpubliek werken, maar die met elkaar de brug kunnen slaan. Deze duogesprekken werden telkens voorafgegaan door een interventie van een kunstenaar. Volgende personen namen deel aan de duogesprekken: Kunstenaars Seppe Baeyens (danser en choreograaf), Gorges Ocloo (performer, regisseur en muzikant), Sarah Eisa (actrice) en Arbi El Ayachi (stand-upcomedian, Hakims of Comedy) en organisatoren Elsemieke Scholte (d e t h e a t e r m a k e r), Wannes Cré (Scheld’apen), Marc Verstappen & Amelie Aernoudts (Villanella), Brien Coppens (H30), Kristin Rogghe (GEN2020 & `t Arsenaal) en Karlien Vanhoonacker (Pianofabriek Kunstenwerkplaats). Alle BKO en RAB – leden kregen ten slotte één gratis exemplaar toegestuurd.
BRUSSELS GOT TALENT
BKO is partner van het project ‘Brussels got Talent’ van de Brusselse Gemeenschapscentra. Met het project willen de GC een podium bieden aan jong talent uit de omgeving, met aandacht voor diversiteit op vlak van disciplines, origines en culturen. Het project is ook gelinkt aan het Interculturaliteits-traject van BKO en om die reden is BKO partner in dit project, net zoals FZOVL (Thais Haerens) en Foyer (Angelo de Simone). BKO probeert vooral de link met (lokale) kunstenorganisaties te verzorgen. In 2014 organiseerden drie Gemeenschapscentra een ‘Brussels Got Talent: GC Everna, GC De Zeyp en GC De Rinck. BKO was zoveel als mogelijk aanwezig bij de opstart- en evaluatievergaderingen van deze projecten.
16
BKO EN RAB: op zich al een interculturele oefening
Doorheen het hele traject ‘Interculturaliteit’ werd meer en meer duidelijk dat de benadering van dit thema veel verschillen vertoont in de twee Gemeenschappen. Zie vooral de reacties op het hoofdstuk ‘Interculturaliteit’ van het Cultuurplan en het hobbelige parcours van de Werkgroep Interculturaliteit. De vele discussies en uitwisselingen in de werkgroep zijn heel verrijkend geweest voor de dagelijkse werking van de twee netwerken en hebben aangetoond dat de samenwerking tussen de twee grote Gemeenschappen van het land op zich eigenlijk al een interculturele oefening is. Om die reden werd ook beslist om het digitaal magazine Cahier-Interact in 2014 nog verder te zetten, omdat het een handige tool is om informatie uit te wisselen over gemeenschapsgrenzen heen. Daarnaast worden ook de thema’s van de Overlegplatformen gekozen met aandacht voor wat anders wordt aangepakt in de twee gemeenschappen en dus inspirerend kan zijn voor ‘de ander’.
2. Cultuurbemiddeling in Brussel
CULTUUR EN ONDERWIJS
Cf. infra, Publieksoverleg rond samenwerking tussen cultuur en onderwijs
PASPARTOE: standpunt-inname
Sinds september 2013 zijn de VGC en Cultuurnet Vlaanderen bezig met de voorbereidingen van de uitrol van de Paspartoe. De cultuursector blijft achter de doelstelling staan dat zoveel mogelijk mensen moeten kunnen participeren aan cultuur en dat hiervoor drempels moeten worden weggenomen. Desalniettemin rezen er heel wat vragen over de werkbaarheid van het nieuwe systeem. Om de bemerkingen nog even aan te kaarten werd eind januari 2014 een brief gestuurd naar Staatssecretaris Bruno De Lille. Vervolgens vond er op 5 februari een gesprek met Staatssecretaris Bruno De LIlle plaats met enkele van de leden, waaronder KVS, AB, Kunstenfestivaldesarts en Muziekpublique.
DIALOOG MET HET GEWEST: Cultuur voor alle Brusselaars
Naast het thema ‘Cultuur en Toerisme’ (cf.infra) was ook de insteek ‘Cultuur voor alle Brusselaars’ een gespreksthema tijdens de gesprekken met het Kabinet van de Minister-President. Er werd vooral ingegaan op het concept ‘Cultuurbemiddeling’. Sabine de Ville (Culture & Démocratie) gaf een overzicht van de historiek van de term en de actuele uitdagingen.
3. Kunstenaars: Samenwerking State of the Arts Eind 2014 beslisten Einat Tuchmann en Katrien Reist (in naam van State of the Arts) en BKO om samen te proberen kunstenaarstrajecten in Brussel in kaart te brengen: hoe, waar en met wie komt een artistiek project tot stand? Het project werd ‘Invisible mapping’ getoond en gaat begin januari 2015 van start met een voorbereidende workshop 17
4. Cultuur en economie
BRUSSELS PLATFORM VOOR DE CULTURELE EN CREATIEVE INDUSTRIE
In 2011 werd het Brussels platform voor de Culturele en Creatieve Industrie opgericht, geïnitieerd door de Brusselse Kamer van de Middenstand. BKO en RAB maken er sinds het begin deel van uit. Leden zijn onder andere MAD Brussels, BAPEO, Start, Bruxellimage, ... Nu drie jaar later, stellen we vast dat dit initiatief niet echt gelanceerd geraakt. Er is nog steeds veel onduidelijkheid over de werking, de leden, de visie, … In 2014 kwam het Platform drie keer samen. Tijdens de laatste vergadering werd beslist om de werking iets meer te formaliseren en als vertrekpunt hiervoor een visienota uit te werken. Er werd een kleine stuurgroep opgericht (bestaande uit Alain Heureux (The Egg), Noel Magis (Bruxellimage), Sophie Alexandre (RAB), Leen De Spiegelaere (BKO) en Anton van Assche (Unizo) die twee keer samen kwam op 23 september en 17 november. Voor de tweede bijeenkomst hadden BKO en RAB hadden Prof. Dr. Bas Van Heur (VUB) uitgenodigd om zijn visie te horen op de rol van de CCI in een stedelijke context.
INNOVIRIS onderzoeksprojecten
BKO en RAB waren partner van twee projectvoorstellen die werden ingediend bij Innoviris in het kader van ‘Prospective Research for Brussels’ 1) Le baromètre des ICC en Région bruxelloise : un outil d'aide à la décision au service des politiques de développement régional. Project ingediend door Prof. Dr. Elisabetta Lazzaro (ULB) Dit project werd niet weerhouden. 2) The Diversity of Work in the Creative and Cultural Industries - Making it Work for Brussels. Project ingediend door Prof. Dr. Bas Van Heur (VUB). Dit project werd wel weerhouden. De echte start is voorzien in 2015.
5. Culturele infrastructuur
PROJECT CARTOGRAFIE
In 2014 werd er niet verdergewerkt aan het project ‘Cartografie’. In 2010 al gaven de Cocof en VGC aan dat ze dit project graag samen zouden realiseren. Tot op heden werd dit nog niet gerealiseerd omdat men niet de geschikte organisatie vond die dit kon uitvoeren. Eind 2014 werd echter bekend gemaakt dat het Agentschap voor Territoriale Ontwikkeling deze taak zou uitvoeren in opdracht van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
GELUIDSNORMEN BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST: standpunt-inname
Eind december 2013 publiceerde het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een voorontwerp betreffende een reglementering voor elektronisch versterkte muziek in openbare inrichtingen (concertzalen, muziekclubs, openlucht-events maar ook natuurlijk bioscopen, theaterzalen, jeugdhuizen, gemeenschapscentra, …).
18
Enkele concertzalen, muziekclubs, theaterzalen en de koepel van de jeugdhuizen kwamen op 13 januari samen om deze tekst te bespreken en vonden het noodzakelijk te reageren. Ze gaan zeker akkoord dat er een normgeving moet komen om gehoorschade te vermijden, maar hebben toch enkele opmerkingen bij de tekst. Aangezien het om alle openbare instellingen gaat, hebben BKO/RAB, na consultatie van de kernleden, deze reactie mee ondertekend. Op 22 januari 2014 heeft een overleg plaats gevonden tussen Leefmilieu Brussel en Paul-Henri Wauters (Botanique) en Marc Vrebos (AB). De twee partijen zijn overeengekomen dat er een testperiode van minstens één jaar zal opgestart worden waarbij de Brusselse concertzalen en clubs hun meetresultaten bijhouden en die zullen overmaken aan Leefmilieu Brussel zodat die beschikt over een correcter referentiekader.
6. Cultuurcommunicatie
PROJECT ‘CULTURELE AGENDA’
In 2014 werden geen verdere stappen ondernomen omtrent dit thema
DIALOOG MET HET GEWEST: LINK CULTUUR-TOERISME
De laatste jaren hebben de netwerken ingezet op de link tussen cultuur en toerisme in Brussel. Zo waren er regelmatig contacten met Visitbrussels, vooral in het kader van het project ‘Culturele Agenda’ en de nota ‘Cultureel themajaar 2015’. Deze gesprekken leidden uiteindelijk ook tot een Directieoverleg in oktober 2013, in aanwezigheid van Minister-President Rudi Vervoort. In 2014 werden deze gesprekken verdergezet op beleidsniveau, met het kabinet van de MinisterPresident, met als uitgangspunt: de link tussen een toeristisch beleid en de Brusselse realiteit en bevolking: toerisme voor, door en met de Brusselaars ! Voor de Brusselaars, omdat zij de beste ambassadeurs van hun stad zijn – Door de Brusselaars want de culturele en andere sectoren hebben veel troeven in handen om hun stad (inter)nationaal op de kaart te zetten – Met de Brusselaars want een participatieve insteek zorgt voor meer cohesie en samenwerking. Tijdens een reeks vergaderingen onder impuls van Yves Goldstein, kabinetschef van de MinisterPresident werden deze reflectie uitgebreid gevoerd met de sector en Visitbrussels (vertegenwoordigd door Guy de Bellefroid).
BRUSSELS CREATIVE FORUM (BAPEO)
Op 30 en 31 augustus 2014 vond de tweede editie van het Brussels Creative Forum plaats in Square. Dit initiatief van BAPEO wil het aanbod culturele sector presenteren aan het grote publiek en tegelijk een ontmoetingsplatform creëren voor professionelen via een netwerkdrink, debatten, ea. De netwerken hebben de idee steeds ondersteund om de rijkdom van de Brusselse culturele sector te tonen aan een breder publiek via een evenement. Ze stellen zich echter vragen bij de manier waarop het project ontwikkeld wordt. Welk(e) publiek(en) wil het BCF bereiken? Welke samenwerkingen zijn mogelijk met andere culturele evenementen die op hetzelfde moment plaatsvinden? Hoe de twee doelgroepen (publiek en professionals) in evenwicht houden? … Ter 19
voorbereiding van de derde editie in 2015 werd een uitwisselingsmoment georganiseerd tussen BAPEO en de leden tijdens het communicatieoverleg van december 2014 (cf. supra).
7. Europa en/in Brussel
BRUSSELS FOR EUROPE
Sinds 2007 verzorgen BKO en RAB het onderdeel ‘Culturele sector in Brussel’ in de lessenreeks ‘Brussels for Europe’ die zich richt op werknemers van de Europese Commissie. De lessen vonden in 2014 plaats op 8 mei in de Ultieme Hallucinatie en op 5 november in de KVS.
FONDS EUROPESE WIJK en EQUAMA vzw
Sinds 2013 zetelt de coördinator van BKO in het beheerscomité van het Fonds Europese Wijk. Dit Fonds, opgericht door immobiliënbedrijven actief in de Europese Wijk, streeft de leefbaarheid en diversiteit van de wijk na en ondersteunt / initieert projecten die hieraan voldoen. Naast de immobiliënbedrijven, moet er in het beheerscomité ook een vertegenwoordiging uit het Brusselse middenveld zijn. Deze mandaten worden ingevuld door Eric Corijn en BKO. Het Fonds kwam in 2014 drie keer samen. Tegelijk zetelt de coördinator van RAB in de Raad van Bestuur van EQuAMA vzw (European Quarter Area Management Association). Daar waar het Fonds nadenkt over de ‘hardware’ van de wijk, werd de vzw opgericht om te investeren in de ‘software’ en de leefbaarheid van de wijk te verbeteren via het organiseren van evenement, ingrepen in de publieke ruimte, etc.
ATO | VOETGANGERSPARCOURS
Het Fonds voor de Territoriale Ontwikkeling van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (ATO) werd aangesteld als coördinator van een reeks stedelijke projecten in de Europese wijk met als doelstelling de leefkwaliteit van de openbare ruimte te verbeteren en de link tussen de Wijk en de rest van de stad te versterken. In het kader hiervan wordt er nagedacht over een cultureel voetgangersparcours tussen de Kunstberg en het Jubelpark. Een van de centrale uitdagingen is een coherente identiteit van de wijk te creëren. ATO gaat ervan uit dat de culturele sector hierin een belangrijke rol kan spelen.Om die reden werd de steun van BKO en RAB gevraagd tijdens de reflectiefase.
8. Duurzaamheid In 2014 lanceerden BKO en RAB verschillende projecten rond het thema ‘Duurzaamheid’, allen dankzij de steun (financieel en inhoudelijk) van het BIM – Brussel Leefmilieu. Op die manier beantwoorden de netwerken aan de vraag van verschillende leden, die het thema al een tijdje nauw aan het hart dragen, om ook op sectorniveau enkele acties te realiseren.
PLATFORM VOOR UITWISSELING VAN MATERIALEN
Op basis van de resultaten van een workshop met enkele culturele organisaties in 2013, had het BIM een projectvoorstel om na te denken over de ontwikkeling van een platform voor de 20
uitwisseling / het hergebruik van materialen voor de culturele sector in het kader van de Alliante Milieu-Werkgelegenheid. Tijdens gesprekken met BKO en RAB werd snel duidelijk dat het BIM de culturele sector niet voldoende kende om dit project te coördineren, dus werd er beslist dat het BKO en RAB het project zouden indienen, in samenwerking met het BIM en UCM. Er werd € 35.000 toegekend om een haalbaarheidsstudie te ontwikkelen2. Een eerste fase was het identifiëren en analyseren ban bestaande initiatieven rond uitwisseling en hergebruik van materialen in binnen- en buitenland. Tijdens deze analyse kwamen enkele initiatieven aan bod die heel pertinent en waardevol waren voor Brussel, waaronder Scenic-Stock. Het werd ook onmiddellijk duidelijk dat er een schaalvergroting nodig was, en dat de oprichting van een dergelijk platform alleen voor de culturele sector niet mogelijk noch rendabel zou zijn. De doelstellingen werden dus na enkele maanden herzien en er werd beslist om niet langer een haalbaarheidsstudie te realiseren, maar eerder de specificiteiten van de culturele sector en het creatieproces onder de aandacht brengen. Tijdens een workshop van EcoRes (november 2014) over de stroom van materialen in de culturele sector, werd nogmaals duidelijk hoe weinig onze sector gekend is bij de milieu-actoren. Het eindverslag – opgesteld door Sophie Cornet – formuleert drie concrete voorstellen: 1) Netwerk uitbouwen – naar meer veerkracht (resilience) in de sector De vele gesprekken die plaatsvonden in 2014 (oa met als doel om een impulsgroep op te richten) maakten het duidelijk dat er nood is aan een kader om samen rond transitie na te denken, om het productieproces en manier van werken te herzien en herdenken. Er moet samen gezocht worden naar antwoorden die rekening houden met de specificiteiten van de sector. 2) Bestaande platformen voor uitwisseling van materialen ondersteunen Er bestaan reeds heel wat initiatieven die hier (deels) op inzetten. Deze zijn allen nog jong en moeten ondersteund worden in hun verdere ontwikkeling om ze zichtbaar en rendabel te maken. Een van de steeds terugkomende problemen is het vinden van stockageruimte in (of dichtbij) Brussel die voldoende groot is, gemakkelijk bereikbaar, die geschikt zijn om decors te bewaren, … Daarenboven wees de studie uit dat er een voldoende grote kritische massa moet zijn om een dergelijk platform uit te werken, ze moeten zich dus richten tot meerdere sectoren. 3) Vorming rond ‘eco-conceptie’ organiseren voor (toekomstige) professionelen Twee vaststellingen hieromtrent: - er is een gebrek aan vormingen omtrent de keuze van ecologische materialen en hun gebruik, aan kennis over een modulaire bouwstructuren om een snelle opbouw en afbraak mogelijk te maken en die hergebruik / recyclage mogelijk maken. - kunstscholen bieden op dit moment geen opleidingen of modules aan rond ‘eco-conceptie’. 2
De middelen werden beheerd door RAB, en komen dus niet terug in de boekhouding van BKO.
21
Het eindverslag zal begin 2015 verspreid worden onder de leden. Dankzij dit project hebben BKO en RAB de culturele sector kunnen inschrijven in de Alliantie Duurzamheid- Werk en vooral ook een goede relatie kunnen opbouwen met enkele belangrijke spelers zoals BIM, Design Point, …
PUBLICATIE ‘Transformations joyeuses dans un monde turbulent’
In 2011 lanceerde het Vlaams Theater Instituut het traject ‘Jonge Sla’ omtrent duurzaamheid en ecologie in de podiumkunstensector. Hieraan verbonden werd in september 2012 de digitale publicate ‘Jonge Sla, naar een duurzame kunstenpraktijk’ gepresenteerd met heel wat tips en tricks en goede praktijken omtrent duurzaamheid, en met als doel om zoveel mogelijk mensen te sensibiliseren over de impact van hun acties op de omgeving, en hen aan te moedigen bewuster met het milieu om te gaan. Alvorens gezamenlijke acties in Brussel te organiseren, vonden BKO en RAB het belangrijk om deze interessante publicatie ook toegankelijk te maken voor de Franstalige sector. Met steun van het BIM en het Vti, werd de publicatie vertaald en aangepast aan de (huidige en Franstalige ) context. In juni 2014 werd de publicatie "Transformations joyeuses dans un monde turbulent - Vers des pratiques artistiques écologiques" gepresenteerd.
GREEN TRACK BRUSSELS
Om te beantwoorden aan de vraag (en noodzaak) om de Brusselse operatoren samen te brengen rond het thema Duurzaamheid werd een project ingediend bij het BIM met als doel een ‘Green Track Brussels’ op te richten, op basis van het Gentse netwerk ‘Green Track’. Dit project werd positief onthaald en de middelen werd toegekend aan RAB3 om de eerste fase (en de hertaling van Jonge Sla) te realiseren. De doelstelling van het uitbouwen van een netwerk is drieledig. Enerzijds biedt het de mogelijkheid aan de actoren om goede praktijken en vragen uit te wisselen omtrent ecologie. Anderzijds kan het ook als drukkingsgroep dienen ten aanzien van leveranciers en kunnen er gezamenlijke vormingen worden aangeboden. Op 3 april 2014 kwam er een impulsgroep samen om mogelijke acties te bepalen en prioritaire thema’s te bepalen. Het was duidelijk dat er heel veel pistes waren en dat het enthousiasme ook groto was: gezamenlijke aankopen, ecologie integreren in de missies van de organisaties, evenementen opzetten omtrent het thema, … Tegelijk namen BKO en RAB ook deel aan de bijeenkomsten van alle Green Track-projecten in België (Gent, Antwerpen, Leuven, Brugge en Luik) waar ook interessante info over thema’s en methodieken gedeeld werd. Op basis van deze eerste acties en een interessante ontmoeting met Greenloop (in het kader van het project van een Platform voor Uitwisseling van materialen), werd beslist om verder te gaan met het uitbouwen van het netwerk en om in te zetten op de uitbouw van een ‘Resilience -tool’
3
Net zoals het project ‘Platform’ werden de middelen toegekend aan RAB maar ook hier betreft het wel degelijk een gezamenlijk project van BKO en RAB.
22
aangepast aan de culturele sector. Hiervoor zal een projectaanvraag opgesteld worden in 2015 in samenwerking met Greenloop en Sophie Cornet.
INFOSESSIE ‘ECOLOGIE’
Op donderdag 26 juni 2014 organiseerden BKO/RAB een infosessie over ecologie in de Brusselse culturele sector. De aanleiding was het verschijnen van de digitale publicatie Transformations joyeuses dans un monde turbulent - Vers des pratiques artistiques plus écologiques. Er werd van de gelegenheid gebruik gemaakt om enkele interessante praktijkvoorbeelden voor te stellen. Het programma bestond uit:
Voorstelling van de brochure Transformations joyeuses dans un monde turbulent - Vers des pratiques artistiques plus écologiques door Nikol Wellens (VTi) en Christine Stanczyk (RAB/BKO)
Voorstelling van Green Track Gent door Steven Vromman (Lowimpact man en oprichter van Green Track, Gents platform van culturele organisaties met als doelstelling het verminderen van de ecologische impact van de sector)
Enkele inspirerende voorbeelden over mobiliteit en energie in de Ancienne Belgique door Marc Vrebos (Technisch directeur AB))
BIM (Leefmilieu Brussel) en het Label Ecodynamische onderneming: op welke manier kunnen we samenwerken met de culturele sector? door Florence Loozen en Cécile Riffont (BIM)
Voorstelling van Scenic-Stock: een nieuw uitwisselingsplatform voor het hergebruik van materialen, door Jean-François Wyseur (Arts-Scenic) Er waren een vijftigtal aanwezigen en de reacties waren uitermate positief. Een teken dat dit thema verder moet worden opgenomen door de netwerken.
NMBS : Standpunt-inname
Op 8 mei 2014 werd in de pers de intentie van de NMBS bekend gemaakt om tegen het einde van het jaar verschillende stoptreinen (’s ochtends vroeg en ’s avonds laat) af te schaffen. Op deze maatregel, kwam vanuit verschillende hoeken stevige kritiek. Ook BKO/RAB vonden het noodzakelijk om te reageren. Na consultatie van de leden werd een persbericht opgesteld en verstuurd naar partnerorganisaties om mee te tekenen. Het persbericht werd op 12 juni verzonden en mede ondertekend door Overleg Kunstenorganisaties (oko), de Brusselse Museumraad (BMR), BRAL, Inter-Environnement Bruxelles (ieb), de Concertation des centres culturels bruxellois (CCCB), de Association des Centres culturels (ACC) en de Vereniging van Vlaamse Cultuur- en Gemeenschapscentra (VVC).
23
Het persbericht werd opgenomen door De Standaard en De Morgen en diende als basis voor een uitgebreid opiniestuk in Brussel Deze Week (cf. supra). En de NMBS besliste ook om minder treinen dan eerst voorzien af te schaffen!
9. De toekomst voor Brussel
BRUSSELSE BOUWMEESTER
Sinds eind 2012 onderhouden de netwerken goede contacten met Olivier Bastin, Brusselse Bouwmeester vanuit de overtuiging dat kunst een belangrijke rol speelt bij de uitbouw van een visie omtrent urbanisme in Brussel. Zo was BKO aanwezig op de laatste workshop die Olivier Bastin organiseerde (voor het einde van zijn mandaat in november) rond kunst in de publieke ruimte, op 25 september 2014.
BRUSSELS SUMMER UNIVERSITY
Op 6 september zetelde de coördinator in een debat over de toekomst van Brussel na de Moeder der verkiezingen tijdens de Brussels Summer University. De coördinator van RAB zetelde diezelfde dag in een panel omtrent culturele diversiteit.
BRUSSELS ACADEMY : Grenzen van grensverleggende projecten
BKO en RAB ondersteunden de seminariereeks die Brussels Academy in het najaar organiseerde met als titel ‘Grenzen van grensverleggende projecten’ Brussel evolueert constant. De culturele sector eveneens. De ervaring van Brussel 2000, wanneer Brussel de Culturele Hoofdstad van Europa was, is zonder twijfel een sleutelmoment geweest. In de civiele samenleving is er een « Nouveau Mouvement Bruxellois » ontstaan, zoals CRISP het omschreef. In het kielzog van Brussel 2000 zijn er veel grensoverschrijdende projecten opgezet: het platform van de Brusselse civiele samenleving (2007-2009); de Staten-Generaal van Brussel (2008-2009); de « Business Route 2018 for Metropolitan Brussels » van de drie regionale werkgeversorganisaties – BECI, VOKA en UWE (2006); het « Cultuurplan voor Brussel » van RAB en BKO (2009); het festival BRXLBRAVO (2005, 2007, 2009); Festival Kanal (2010, 2012, 2014) en de Zinneke Parade (al 8 edities sinds 2000). Het Kunstenfestivaldesarts, een evenement dat op zijn beurt heeft aangezet tot nieuwe samenwerkingen, is in 2015 aan zijn twintigste editie toe. We denken verder ook aan de transformatie van Bozar; de samenwerking tussen KVS en het Théâtre National en hun « Tournée Général » … Veel initiatieven die ongetwijfeld nòg verder kunnen gaan en nòg aan draagkracht kunnen winnen. De culturele sector in Brussel zoekt duidelijk hoe ze uitdrukking kan geven aan de stedelijke, internationale en multiculturele realiteit van de kleine wereldstad. Het “Brusselgevoel” wordt meer en meer geuit, en dit in een complexe institutionele en politieke context. Maar waar staan we na 15 jaar? Is dit “Brusselgevoel” echt een gedeeld gevoel geworden? Ontstaat er effectief iets als een “Brusselse identiteit”? Wordt de diversiteit van de stad goed vertegenwoordigd in de non-profit en culturele sector? En hoe wordt er met de Europese en internationale dimensie van de stad omgegaan? Is de culturele sector op maat van een 24
samenleving die zo snel aan het veranderen is, en waar dualisering en uitsluiting nog te prominent aanwezig zijn? Bestaat er een gedeelde “stadscultuur” die als basis kan dienen voor een model van “samen leven”…? Een grondige bezinning dringt zich op. Laten we ons deze vragen opnieuw stellen in de huidige context en in het licht van de komende 15 jaar. We willen de tijd nemen om een aantal voorbeeldprojecten te bespreken, hun ontwikkeling in de huidige Brusselse context te bekijken en ons de vraag stellen aan welk soort nieuwe innovatieve culturele initiatieven er vandaag behoefte is. Daarom organiseerden de Brussels Academy en de netwerken RAB-BKO een cyclus van tien seminaries in Brussel, telkens gebaseerd op case studies, waarin we op zoek gingen naar de grenzen van grensoverschreidende projecten. Wat hebben we tot nu gerealiseerd en wat willen we bereiken? Hoe kunnen we onze grenzen overstijgen en nieuwe dynamieken creëren in de stad in de komende 15 jaar? Er werd ook een oproep gelanceerd ‘Ik was 15 tijdens Brussel 2000’ om jongere mensen te motiveren deel te nemen aan de seminaries. Aan hen werd gevraagd het laatste (tiende) seminarie zelf te organiseren. Dit zal plaatsvinden in maart 2015. 30 september | Seminarie 1: Cultuurbeleid en de civiele maatschappij
Inleiding : het Brusselse spanningsveld tussen de institutionele organisatie en hde maatschappelijke dynamieken : reacties van het middenveldIntroduction. Eric Corijn (VUB) Het Cultuurplan voor Brussel: ontwikkeling en uitvoering. Sophie Alexandre (RAB) & Leen De Spiegelaere (BKO)
7 oktober | Seminarie 2 : Grensoverschrijvende projecten
Kunstenfestivaldesarts. Christophe Slagmuylder (directeur) Zinneke Parade. Myriam Stoffen (directrice) Recyclart. Ingrid Pecquet (directrice)
21 oktober | Seminarie 3: De cultuurhuizen en samenwerkingen
Les Halles de Schaerbeek. Christophe Galent (directeur) Kaaitheater. Guy Gypens (directeur) KVS. Jan Goossens (directeur ) Rideau de Bruxelles. Cathérine Briard (secrétaire générale)
4 november | Seminarie 4 : De culturele centra en hun territorium
De 22 gemeenschapscentra. Lies Van Overschee (Cultuurcentrum Brussel, VGC) Les centres culturels bruxellois. Daphné Leclef (Concertation des Centres Culturels
bruxellois) 25
25 november | Seminarie 5 : De federale culturele instellingen
La Monnaie / De Munt. Eddy Ballaux (directeur personeel en administratie)
2 december | Seminarie 6 : Europa : de (inter)nationale culturele centra en hun netwerken
Goethe-Institut in Brussels and Europe. Mani Pournaghi (European projects Goethe Institut Brüssel) & Julia Förster (We Traders project coordinator Goethe-Institut Brüssel) Le centre culturel roumain de Bruxelles. Mirona Magearu (Project Coordinator ICR Bruxelles) 9 december | Seminarie 7 : Culturele diversiteit in Brussel en een interculturele aanpak
Met-x. Luc Mishalle (artistic directeur) Globe Aroma. Els Rochette (directrice) La Maison des Cultures et de la Cohésion Sociale de Molenbeek. Dirk Deblieck
(directeur) 10 december | Seminarie 8 : Evenementiële cultuur en het imago van Brussel
Culturele en toeristische evenementen in Brussel. Philippe Close (Schepen van Toerisme Stad Brussel) Een negende seminarie over de Brusselse media werd uitgesteld naar 2015. De opkomst bij deze seminaries was heel wisselend (tussen 6 en 30 personen) en de doelstelling werd niet bereikt. Het werd snel duidelijk dat de publieke context en het diverse en variabele publiek het onmogelijk maakten om projecten te ‘evalueren’ en dieper in te gaan op limieten en grenzen. Qua informatieuitwisseling waren de seminaries echter wel interessant en zeker voor de jongeren die deelnamen aan de groep ‘Ik was 15 in Brussel 2000’.
ZOMER VAN BRUSSEL
Eind 2014 gingen informele gesprekken van start omtrent de organisatie van een ‘Zomer van Brussel’. Een breed gedragen maatschappelijk evenement dat Brussel als culturele, geëngageerde stad op de (wereld)kaart zou moeten zitten. Op initiatief van Jan Goossens (KVS) en Eric Corijn werden een aantal vergaderingen georganiseerd met een vijftiental culturele actoren om een eerste projectnota op te stellen. BKO en RAB namen deel aan deze vergaderingen.
BRUSSELS METROPOLITAN
De vzw Brussels Metropolitan is een samenwerkingsverband tussen de werkgeversorganisaties VOKA,BECI, UWE en VBO met als doel om samen acties en projecten te ontwikkelen die de sociaaleconomische ontwikkeling van de Brusselse metropool bevorderen. In de lente van 2014 werden nieuwe prioritaire actielijnen bepaald omtrent mobiliteit, werkgelegenheid, onderzoek, urbanisme, ICT en media, Europa en financiën. Om deze actielijnen 26
te realiseren vindt Brussels Metropolitan het belangrijk zoveel mogelijk stakeholders te verzamelen die hun filosofie en projecten kracht bijzetten. Om die reden werden een ‘Adviescomité’ opgericht om de strategische visie van de vzw en de specifieke acties mee te bepalen. Alain Deneef, intendant van de vzw, nodigde BKO en RAB uit om hiervan deel uit te maken, hetgeen de netwerken aanvaard hebben. Een eerste vergadering zou begin 2015 plaatsvinden. De netwerken waren wel aanwezig op de presentatie van de resultaten van een Benchmarking studie van BAK Basel Economics op 8 december bij VOKA.
VIII. Contact met de overheden 1. Aanbevelingen verkiezingen 2014 Met de verkiezingen (mei 2014) in het vooruitzicht beslisten de netwerken om samen met hun partners (Brusselse Museumraad en Concertation des Centres Culturels Bruxellois) gesprekken te plannen met alle Brusselse lijsttrekkers om de aandacht te vestigen op enkele aanbevelingen vanuit de culturele sector. Deze gesprekken stonden eind 2013 – begin 2014 gepland, om op die manier nog het programma van de verkiezingen (eventueel) te kunnen beïnvloeden. Er vonden gesprekken plaats met Rudi Vervoort (PS), Pascal Smet (sp.a), Christos Doulkeridis (Ecolo), Bruno De Lille (Groen), Vincent Dewolf (MR), Guy Vanhengel (Open VLD), Brigitte Grouwels (CD&V), Didier Gosuin (FDF) en Lieven De Rouck (NVA). Er werden ook twee speciale nieuwsbrieven verzonden in het kader van de verkiezingen: een eerste met een analyse van de hoofdstukken ‘Brussel’ en ‘Cultuur’ van alle partijprogramma’s (mei 2014), en een tweede met een overzicht en analyse van de nieuwe regeerakkoorden (september 2014).
2. Open brief nav de besparingen Op 29 oktober 2014 verstuurden BKO en RAB samen met de Brusselse Museumraad (BMR) en de Concertation des Centres culturels Bruxellois (CCCB) een open brief naar de overheid en de media als reactie op de besparingen die de culturele sector te beurt vielen. We wilden onze onrust en ongenoegen uiten over de besparingen die de Brusselse culturele sector te slikken krijgt. Ze kunnen zich terugvinden in de vele initiatieven en opinies van collega’s, en wijzen erop dat kunst mee vormgeeft aan een rechtvaardige maatschappij die democratie, solidariteit, openheid en een kritisch discours hoog in het vaandel draagt, zelfs (en vooral !) tijdens een periode van crisis. Bovendien zijn ze ongerust over de gevolgen van deze maatregelen op de laboratoriumfunctie die Brussel vervult. De brief lokte heel wat reacties uit. Hij werd integraal gepubliceerd in Brussel deze Week en Le Soir en online via onder andere La Libre, Het Nieuwsblad, e.a. Ook de leden namen de brief over en publiceerden het op hun site of Facebook: : KVS, Bronks, De Munt, Recyclart, Hiros, Jeugd en Muziek Brussel, Anima Festival, PointCulture en CC Le Jacques Franck. 27
Naar aanleiding van de publicatie van de brief vroegen Minister van Cultuur van de Franse Gemeenschap, Joëlle Milquet en Minister van de Promotie van Brussel van de Franse Gemeenschap, Rachid Madrane, een gesprek aan.
3. Dialoog met het Gewest In oktober 2013 was de – toen kersverse – Minister-President van het Gewest Rudi Vervoort de gast op het BKO/RAB Directieoverleg. Op vraag van zijn kabinet (Yves Goldstein) werd een vervolg aan deze eerste ontmoeting gegeven en werden er vier rondetafels georganiseerd rond de vraagstelling wat het Gewest in de toekomst kan betekenen voor de culturele sector. Er werden enerzijds voorstellen geformuleerd over de samenwerking tussen cultuur en toerisme, en anderzijds over de rol van cultuur bij de sociale cohesie. De gesprekken vonden plaats op 18 maart, 1, 15 en 25 april). Aanwezigen waren o.a. Dirk De Clippeleir (AB), Gerd Van Looy (Bozar), Guy de Bellefroid (Visitbrussels), Sabine de Ville (Culture & Démocratie), Anja Van Roy (Lasso), … Hoewel het Gewest geen culturele bevoegdheden heeft, leek het toch opportuun na te denken over de manieren waarop kunst en cultuur het beleid van het Gewest kunnen versterken, zowel op niveau van uitstraling als van de sociale cohesie. Er werden verschillende ideeën geformuleerd waaronder: - de aanwezigheid van een vertegenwoordiging van BKO en RAB in de Raad van Bestuur van de nieuwe structuur die zal worden opgericht voor Toerisme. - de ontwikkeling van een echte communicatiestrategie voor het Brusselse culturele aanbod - de organisatie van acties die de zichtbaarheid en promotie van de sector verbeteren - de integratie van kunst in de publieke ruimte - de herinrichting van de openbare ruimte die het toelaat makkelijker evenementen ea te organiseren - de implicatie van artiesten en culturele actoren bij de consultatie en uitvoering van de wijkcontracten -… Deze discussies hebben alvast tot resultaten geleid, want heel wat van deze aanbevelingen zijn effectief terug te vinden in het Regeerakkoord van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest!
4. VGC en Cocof Op 6 februari 2014 vond de langverwachte eerste gezamenlijke zitting plaats van de Commissies Cultuur van de Raad van de VGC en het Parlement francophone bruxellois. Een dergelijke zitting werd al voorgesteld sinds de presentatie van het Cultuurplan in maart 2010. Net voor het einde van de legislatuur heeft dit alsnog kunnen plaatsvinden.
28
5. Gemeenten Ook op lokaal niveau is de samenwerking tussen Nederlands- en Franstaligen een uitdaging. BKO en RAB hebben tot op heden weinig contacten met de gemeentebesturen (behalve Stad Brussel) maar proberen wel de actoren op het terrein te stimuleren en sensibiliseren omtrent samenwerking. Zo maken de netwerken deel uit van de stuurgroep van het project Carava(a)ne, een samenwerkingsproject opgestart door enkele cultuurbeleidscoördinatoren (Sint-Gillis, Molenbeek, Brussel, Etterbeek, …). Caravane is enerzijds een lokaalproject waar er per gemeente gewerkt wordt aan de inkleding van een caravan, vertrekkende vanuit de creativiteit van de buurt. Anderzijds is het een terugkerend festival waar in een bepaalde gemeente alle caravans samenkomen voor een mini-festival. Het project wordt trouwens verder ontwikkeld in nauwe samenwerking met de Concertation des Centres Culturels Bruxellois.
6. Voorbereiding Directieoverleg 2015 In het najaar 2014 ging de dialoog met het beleid nog een versnelling hoger, in het kader van de voorbereidingen van het Directie-overleg 2015 (cf. supra).
IX. Advies en informatie 1. Communicatie BKO communiceert vooral via de website en de nieuwsbrief. In 2014 werden 14 nieuwsbrieven verzonden waaronder één Verkiezingsspecial met een overzicht van alle partijprogramma’s en de items Cultuur en Brussel eruit gelicht, en één Regeringsspecial met een overzicht van alle regeerakkoorden en nieuwe Ministers. Uit de ledenbevraging in juliaugustus 2014 bleek trouwens dat de nieuwsbrief heel interessant bevonden werd door de leden. Er werd van start gegaan met interne gesprekken omtrent een nieuwe website die hopelijk in 2015 gerealiseerd kan worden.
2. Brussels Academy: lessenreeks In het najaar 2014 werd een intensieve samenwerking met Brussels Academy opgezet in het kader van twee projecten. Enerzijds ging er een vijfdelige lessenreeks van start omtrent ‘De Culturele sector in Brussel’. Gedurende vijf sessie kregen de deelnemers inzicht in de cultureel-institutionele complexiteit van Brussel, de diversiteit van de sector en de evolutie van de culturele sector sinds 2000. Drie van de vijf lessen werden verzorgd door BKO en RAB. 29
3 oktober | Les 1: Het Cultuurbeleid van de Franse en Vlaamse Gemeenschap. Toelichting van Ann Olaerts en Roland Van der Hoeven 10 oktober | Les 2: het Cultuurbeleid in Brussel Toelichtingen van BKO/RAB over het federaal cultuurbeleid, Pascal Vandelanoitte over het kunstenbeleid van de VGC, Isabelle DE Meyere over het lokaal cultuurbeleid, Daphné Leclef over het gemeentelijk cultuurbeleid en Monica Glineur over het cultuurbeleid van de Cocof. 17 oktober | Les 3: Podiumkunsten in Brussel Toelichting van BKO/RAB 24 oktober | Les 4: Beeldende kunsten in Brussel Toelichting van Gawan Fagard (VUB) 7 november | Les 5: De Brusselse culturele sector: van Brussel 2000 tot nu Toelichtingen van Geert Cochez en BKO/RAB Deze lessenreeks wordt herhaald in het najaar 2015.
3. Presentaties BKO en RAB worden regelmatig gevraagd om presentaties te geven over hun werking en de Brusselse culturele sector. In 2014 werden 7 presentaties gegeven voor de cursisten van Brussels for Europe (2), het Observatoire des Politiques culturelles de Grenoble (3), de studenten van het Institut d’Etudes Politiques de Grenoble en een delegatie cultuurprofessionals van het Kultura Nova Foundation Zagreb (Kroatië). Op 16 juni 2014 werden BKO/RAB uitgenodigd in Groningen op het Crossing-Arts Overleg om er hun werking toe te lichten en als inspiratie te dienen voor hun lokaal overleg.
4. Publicaties Cahiers-Interact: er werden twee Cahiers-Interact verzonden in 2014, een derde met publicatie in 2015 werd voorbereid Transformations joyeuses: In het kader van de werklijn ‘Duurzaamheid’ werd de publicatie ‘Jonge Sla’ van het Vlaams Theater Instituut herzien en vertaald naar het Frans.
5. BKO in de pers april – mei | L’Echo | Dossier: les enjeux de la culture à Bruxelles Uitgebreid dossier over cultuur in Brussel, met o.a. een hoofdstuk over Vlaamse cultuur in Brussel, en een interview met de leden van het BKO/RAB bureau 13 mei | De Tijd | Bijlage: Brussels Gewest: zakelijk, cultureel en toeristisch Interview met coördinator Leen De Spiegelaere over de Brusselse culturele sector en haar uitdagingen 30
23 juni | De Standaard | NMBS zwicht voor protest en behoudt aantal vroege en late treinen Vermelding van het BKO/RAB persbericht 24 juni | De Morgen | NMBS schaaft nieuwe dienstregeling bij Vermelding van het BKO/RAB persbericht 26 juni | Brussel Deze Week | Brussels Kunstenoverleg blijft boos over afschaffing stoptreinen Opiniestuk naar aanleiding van het persbericht van BKO/RAB over de afschaffing van de vroegste en laatste treinen 29 oktober | Le Soir | Lettre ouverte: “investir dans la culture pour construire un Bruxelles où tout le monde se retrouve.” 6 november | Brussel Deze Week | Investeer in cultuur voor een open Brussel Publicaties van de open brief die BKO en RAB opstelden naar aanleiding van de besparingen die de culturele sector troffen. De open brief werd ook in de online berichtgeving verspreid door www.hln.be (Het Laatste Nieuws), www.brusselnieuws.be, www.nieuwsblad.be, www.focusknack.be, www.lalibre.be en www.rtbf.be. 3 december 2014 | Hebdo Moustique | Dossier: Les Belges aiment-ils la culture? Dossier over de financiering en waarde van cultuur dat gepubliceerd werd naar aanleiding van (oa) de open brief, en met een interview van Sophie Alexandre (coördinator RAB).
X. Bijlagen Bijlage 1: Ledenlijst Brussels Kunstenoverleg anno december 2014
Bijlage 1: Ledenlijst Brussels Kunstenoverleg anno december 2014 31
KERNLEDEN 1. A+ | CIAUD-ICASD 2. ABC | Art Basics for Children 3. Ancienne Belgique 4. Anima | Folioscope vzw 5. Architecture Workroom Brussels 6. Argos vzw 7. ART2WORK 8. A two dogs company | Kris Verdonck 9. Aubergine Arts Management 10. Auguste Orts 11. Bains Connective 12. Barre Weldaad 13. Bâtard Festival 14. Beeldenstorm 15. Beursschouwburg 16. BIFFF | Brussels International Festival of Fantastic Film 17. BOLD 18. BOZAR | Paleis voor Schone Kunsten - Palais des Beaux-Arts 19. Bronks Jeugdtheater 20. Brosella Folk & Jazz 21. Brussels Philharmonic | Vlaams Radio Orkest 22. Brussels Jazz Orchestra 23. Caravan Production 24. CENTRALE for contemporary art 25. Choux de Bruxelles 26. Cinema Nova 27. CINEMATEK 28. Constant 29. CREW 30. Daarkom | Vlaams-Marokkaans Culturenhuis 31. Damaged Goods | Meg Stuart 32. DCJ | DanscentrumJette 33. De Kleine Academie 34. De Munt | La Monnaie 35. De Nieuwe Opdrachtgevers 36. De Pianofabriek 37. De Vaartkapoen | VK*concerts 38. Ensemble Leporello 39. Etablissement d'en face 40. Europalia 41. Festival van Vlaanderen Brussel | Klarafestival 32
42. Fieldworks 43. Filem’on 44. Flagey 45. FoaM 46. Galeries 47. Geekya | Fora vzw 48. Gemeenschapscentrum De Kroon 49. Gemeenschapscentrum De Markten 50. Gemeenschapscentrum Nekkersdal 51. Globe Aroma 52. Het Goudblommeke in Papier 53. Hiros 54. Initia 55. Jeugd en Muziek Brussel 56. J.S. vzw 57. Kaaitheater 58. Kamo 59. Komplot 60. Kultuurkaffee 61. Kunstenfestivaldesarts 62. KVS | Koninklijke Vlaamse Schouwburg 63. kwaad bloed 64. Met-X 65. Les Muffatti 66. MUS-E Belgium 67. Muziekpublique 68. Nadine 69. Needcompany 70. Offscreen Film Festival 71. Overtoon 72. Oxalys Ensemble 73. Pantalone 74. P.A.R.T.S. 75. Passa Porta 76. Peeping Tom 77. Plankton Hotel 78. Q-o2 79. Recyclart 80. Rosas | Anne Teresa de Keersmaeker 81. SOIT 82. SPIN 83. La Tentation | Centro Galego de Bruxelas 33
84. Tristero 85. Ultima Vez | Wim Vandekeybus 86. Vlaams Radio Koor 87. Vlaams-Nederlands huis deBuren 88. Wiels 89. Workspace Brussels 90. Zinneke Parade 91. Zinnema 92. Zoo | Thomas Hauert 93. Zsenne artlab
GEASSOCIEERDE LEDEN 94. Art@Azira 95. Beltud 96. CultuurNet Vlaanderen 97. Destelheide | Dharts 98. Erasmus Hogeschool | Rits 99. FARO | Steunpunt Cultureel erfgoed 100. Fondation pour les Arts | Stichting voor de Kunsten 101. Hogeschool Sint-Lukas Brussel 102. Kunstenloket 103. Kunsthumaniora Brussel 104. Lasso 105. Muntpunt 106. VTi | Vlaams Theater Instituut
34
35
