INHOUDSOPGAVE VOORWOORD VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR DE ORGANISATIE PERSONEELSBELEID ONDERNEMINGSRAAD

WOONSERVICE MEANDER Klaproos 2 4251 JD Werkendam Postbus 7 4250 DA Werkendam Telnr. 0183 - 508788 e-mail: [email protected] Website www.woonservicemeander.nl

Opgericht op 1 januari 2004 Ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en Fabrieken te Waalwijk d.d. 04-11-2003 nr. 18115871 Fax 0183 - 505190

INHOUDSOPGAVE VOORWOORD............................................................................................................................................................. 1 1. VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR ......................................................................................................... 3 2. DE ORGANISATIE........................................................................................................................................... 5 2.1. PERSONEELSBELEID.............................................................................................................................. 6 2.2. ONDERNEMINGSRAAD......................................................................................................................... 7 2.3. ARBOBELEID......................................................................................................................................... 7 3. WONINGBEZIT............................................................................................................................................... 8 3.1. WONINGBEZIT ..................................................................................................................................... 8 3.2. TOEWIJZEN VAN WONINGEN............................................................................................................... 9 4. KWALITEIT VAN DE WONINGVOORRAAD.....................................................................................................12 4.1. ENERGIE..............................................................................................................................................12 4.2. PROJECTEN..........................................................................................................................................13 4.3. ONDERHOUDSBELEID..........................................................................................................................23 5. HUURBELEID.................................................................................................................................................24 5.1. WONINGVERKOOP..............................................................................................................................25 6. BETREKKEN BEWONERS BIJ BELEID ..............................................................................................................26 6.1. ONDERZOEKEN ...................................................................................................................................26 6.2. HUURDERSBELANGENVERENIGING.....................................................................................................26 6.3. ADVIESRAAD WONEN .........................................................................................................................27 6.4. INTEGRAAL DORPSONTWIKKELINGSPLAN (IDOP)................................................................................27 6.5. COMMUNICATIE .................................................................................................................................27 6.6. KWH....................................................................................................................................................28 6.7. ZAV-BELEID .........................................................................................................................................28 6.8. REGIONALE GESCHILLENCOMMISSIE...................................................................................................28 7. LEEFBAARHEID .............................................................................................................................................29 7.1. WOONFRAUDE....................................................................................................................................30 7.2. OVERLAST ...........................................................................................................................................30 8. WONEN, ZORG, WELZIJN EN ONDERWIJS.....................................................................................................31 8.1. SAMENWERKING ................................................................................................................................31 8.2. BIJZONDERE DOELGROEPEN ...............................................................................................................32 8.3. BIJZONDER PROJECTEN.......................................................................................................................33 8.4. MAATSCHAPPELIJKE BETROKKENHEID ................................................................................................33 9. FINANCIËN ...................................................................................................................................................34 10. CORPORATE GOVERNANCE ..........................................................................................................................36 10.1. RAAD VAN BESTUUR .........................................................................................................................36 10.2. RAAD VAN COMMISSARISSEN...........................................................................................................36 10.3. CONCLUSIE EN VERKLARINGEN .........................................................................................................41 11. JAARREKENING.............................................................................................................................................42 11.1. BALANS WOONSERVICE MEANDER PER 31 DECEMBER 2009.............................................................42 11.2. WINST- EN VERLIESREKENING...........................................................................................................44 11.3. WAARDERINGS- EN RESULTAATBEPALINGSGRONDSLAGEN ..............................................................44 11.4. BALANSWAARDERING.......................................................................................................................45 11.5. RESULTAATBEPALING........................................................................................................................46 11.6. TOELICHTING OP DE BALANS.............................................................................................................48 11.7. TOELICHTING OP DE WINST EN VERLIESREKENING OVER 2010..........................................................55 11.8. KASSTROOMOVERZICHT ...................................................................................................................59 11.9. MUTATIE BEDRIJFSWAARDE .............................................................................................................60 11.10. CONTROLEVERKLARING.....................................................................................................................61 11.11. BIJLAGE OVERZICHT RENTE................................................................................................................63 11.12. KENGETALLEN....................................................................................................................................64

1

voorwoord VOORWOORD Zwaar weer voor de corporatiesector als geheel Woonservice Meander is een kleine organisatie. Onze mentaliteit is typisch die van ons werkgebied: de gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem in het land van Heusden en Altena. Bescheidenheid en niet te veel praten, maar doen, typeren onze mentaliteit. Hiermee boeken we prachtige resultaten. We hebben bijvoorbeeld, ondanks de crisis, acht projecten in aanbouw. We merken wel dat het beter kan zijn om onze bescheidenheid te laten varen. Het veelgebruikte communicatiemotto ‘Be good and tell it’ brengen wij nog niet goed in praktijk. Wij weten dat we goed bezig zijn, maar we moeten er beter voor gaan zorgen dat de buitenwereld dat ook ziet. Bescheidenheid siert de mens, maar als organisatie is het zinvoller om meer op de voorgrond te treden, dan krijg je immers nog meer voor elkaar. We besteden daarom meer aandacht aan de presentatie van onze projecten en hebben bijvoorbeeld een nieuwe website gepresenteerd. De komende maanden en jaren zullen we de communicatie richting stakeholders, huurders en woningzoekenden verder professionaliseren. PR wordt een integraal onderdeel van onze bedrijfsvoering. Stagnerende woningmarkt Woonservice Meander beweegt mee met de stroom. De woningmarkt kampt nog steeds met de effecten van de financiële crisis. Wij merken dat concreet in tegenvallende woningverkopen en in een geleidelijke toename van te laat betaalde huren. Grote problemen blijven ons echter vooralsnog bespaard. Door woningen via de KoopVoordeelregeling aan te bieden, verkopen we ze alsnog. Natuurlijk is het in deze omstandigheden uiterst belangrijk om de vinger aan de pols te houden en tijdig actie te ondernemen als ingrijpen nodig is. Dat doen we dan ook. Corporatiebestel De corporatiesector als geheel bevindt zich in zwaar weer. Corporaties hebben na een aantal incidenten van onder andere vastgoedfraude en zware verliezen, flinke imagoschade opgelopen. Den Haag hanteert daarom een vergrootglas en we liggen politiek zwaar onder vuur. De afgelopen vijf jaar zagen we ons geconfronteerd met een administratieve lastenverzwaring en ook regelingen zoals de Governancecode Woningcorporaties, een Klokkenluidersregeling, een Integriteitscode en een intensiever toezicht door het Centraal Fonds Volkshuisvesting. Ook de fiscalisering speelt een belangrijke rol. Deze ontwikkeling brengt veel werk met zich mee om de diverse regels op een goede en inzichtelijke manier uit te voeren. Momenteel zijn de pijlen van het landelijk toezichtorgaan gericht op het beheersen van de bedrijfskosten en de stimulering van de verkoop van woningen. Vanaf 2014 wil het rijk alle corporaties een forse bijdrage laten betalen voor de huurtoeslag. Voor Woonservice Meander hebben we het dan over een bedrag van ruim vijf ton per jaar! En dat zonder overleg en zonder nadenken over de gevolgen. Het Europees dossier tot slot, is ook nog niet afgerond. Dit dossier roept nog steeds veel vragen op en biedt nog weinig antwoorden. Wij zien daarom uit naar de nieuwe Woningwet, met daarin de nieuwe ordening van de corporatiesector. Maatschappelijke verantwoording Los van al deze ontwikkelingen levert Woonservice Meander al een forse maatschappelijke bijdrage. Dat is nodig, daar is behoefte aan en dat moet zo blijven. We hebben hiervoor een goed geöliede werkomgeving nodig. Een werkorganisatie die:  professionaliteit uitstraalt;  effectief en efficiënt werkt;  als maatschappelijk ondernemer zichtbaar aanwezig is binnen de samenleving;  doelstellingen vooraf kenbaar maakt;  doet wat ze zegt en achteraf verantwoording aflegt. Toekomst Wat de toekomst ook brengt, Woonservice Meander zal continu meebewegen en zich steeds weer aanpassen aan de omstandigheden. We zijn een kleine organisatie en dat stelt ons goed in staat om flexibel te reageren op nieuwe ontwikkelingen en oog te hebben voor wat de samenleving beweegt. Het is dus pure noodzaak om op bepaalde momenten de regels binnen de organisatie aan te scherpen.

1

Ons streven blijft het realiseren van maatschappelijke doelen, financiële continuïteit, klantgerichtheid, marktconformiteit, kwaliteit en risicobeheersing. Daarbij vormen de behoefteontwikkelingen van huidige en toekomstige bewoners ons uitgangspunt. Medewerkers bepalen het succes van een organisatie. De open insteek van collega’s in gesprekken, de wil om mee te werken aan een nog beter werkklimaat en een nieuwe balans, vormen de sleutel tot het succes van Woonservice Meander. Daar willen wij al onze medewerkers bijzonder hartelijk voor danken.

Ap van Toor directeurbestuurder

2

Willem Bijl adjunct-directeur/bestuurder

1 1. VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR Aandacht voor efficiëntie, effectiviteit, innovatie en prestatieafspraken Woonservice Meander is een maatschappelijke onderneming. Voor het waarborgen van de maatschappelijke bestemming van ons vermogen zijn nodig: effectief toezicht, een transparante inrichting van de organisatie, een voortdurende dialoog met onze stakeholders en een zorgvuldige omgang met onze klanten. Om ons te verantwoorden hebben wij een governancecode opgesteld. Deze code heeft in eerste instantie als doel aan de buitenwereld kenbaar te maken waarop zij Woonservice Meander kan aanspreken. Daarnaast kunnen woningcorporaties, die lid zijn van de brancheorganisatie Aedes, elkaar ook aanspreken op basis van deze code. Strategische Visie 2010-2015 Voor de periode 2010-2015 hebben we een vernieuwde Strategische Visie opgesteld. De visie uit 2005 voldeed niet meer. Ten eerste omdat de meeste doelstellingen uit die visie inmiddels zijn gerealiseerd en ten tweede omdat invloedrijke ontwikkelingen als de fiscalisering, kredietcrisis en de discussie over de maatschappelijke functie en verwachtingen van woningcorporaties een grote rol zijn gaan spelen. De Strategische Visie 2010-2015 is opgebouwd rond vijf kernthema’s:  maatschappelijk opereren;  dienstverlenend opereren;  flexibiliseren in bestemming, beheer en inrichting van ons woningbestand;  financieel gezond beleid;  organisatorisch gestructureerd opereren. De missie voor de komende jaren die hieruit voortvloeit, is als volgt: Woonservice Meander faciliteert inwoners op een flexibele en adequate manier, zodat zij hun woonwensen en woondoelen kunnen realiseren. Hierbij zal gestreefd worden naar afstemming op het individu, zodat bijgedragen wordt aan het welzijn waardoor de leefbaarheid in wijken en buurten in het Land van Heusden en Altena verbeterd wordt. Interne onderzoeken In 2010 is Woonservice Meander gevisiteerd. In de loop van 2011 verwachten we het visitatierapport. We kijken hier met spanning naar uit. We weten nu al dat de visitatiecommissie hetzelfde als wij zal constateren. We stellen ons te bescheiden op en vertellen de buitenwereld te weinig waar we mee bezig zijn en wat we hebben bereikt. Ook moet het maatschappelijk middenveld meer strategische inbreng krijgen. Daar zijn we verandering in aan het aanbrengen. Zo ook in het besef dat ‘nee’ eveneens een antwoord is. In 2010 heeft een intern onderzoek plaatsgevonden. Dit richtte zich op effectiviteit en efficiëntie. Aanleiding hiervan was mede de hoge werkdruk die medewerkers ondervinden vanwege het hoge aantal projecten dat we onderhanden hebben. Wij denken niet dat het werk te veel is, maar dat we onze werkprocessen efficiënter kunnen uitvoeren. De uitslag van het onderzoek geeft ons hier richtlijnen voor. De visitatie en het efficiencyen effectiviteitonderzoek monden uit in het ‘Werken naar een Nieuwe Balans’. Jaarplannen, afdelingsplannen, opleidingsplannen en klantgerichtheid vormen hiervoor de vier speerpunten. Concreet betekent dit aandacht voor:  een betere procesmatige afstemming tussen afdelingen;  het creëren van een sfeer van samenwerking met als uitgangspunt ‘wij werken samen voor de bewoners’;  verbetering in de werkdruk door meer ontspannen samen te werken;  kostenbewust werken. Duurzaam bouwbeleid (dubo) In de zomer van 2010 is ons dubobeleid goedgekeurd. Hiermee richten we ons op een duurzaam gebruik en een duurzame inrichting van onze woon-, werk-, en leefomgeving en houden we rekening met thema’s als energie, water, natuur, ruimte, werkgelegenheid en leefbaarheid. Duurzaam bouwen beslaat de gehele omgeving, van gebouw tot en met de stedelijke inrichting inclusief infrastructuur. Ons inzetten voor een duurzame woon- en leefomgeving is een manier om verantwoord in te spelen op wensen van woonconsumenten in termen van kwaliteit en kostenbesparing. Duurzaam bouwen is geen doel op zich maar meer een middel om gezond en verantwoord te bouwen en renoveren.

3

Door duurzaam bouwen te zien als kwaliteitverhogend worden de toepassingen, en wellicht de acceptatie van het begrip, verhoogd. Daarnaast betekent duurzaam bouwen ook investeren in de toekomst. Voor de praktische invulling van duurzaamheid zetten wij duurzaamheidsdenken om in concrete richtlijnen en plannen. Nieuwe controllersfunctie We hebben in 2010 een nieuwe functie binnen de organisatie gecreëerd, die van controller. De medewerker die deze functie invult, werkt een gedeelte van de tijd ook nog als beleidsmedewerker. De nadruk moet steeds meer op zijn controllerswerkzaamheden gaan liggen. Dit is overeenkomstig het gestelde in de Governancecode. Nieuw kantoorpand In 2010 hebben we nabij het centrum van Werkendam het pand van de Rabobank gekocht. Het huidige pand is te klein geworden. We hebben te weinig spreekruimtes en geen vergaderruimte waardoor we ook stagiairs geen eigen werkplek kunnen aanbieden. Verhuizing vindt plaats nadat de Rabobank haar nieuwe kantoorpand heeft gerealiseerd. Met de bouw zal begin 2011 gestart. worden Vernieuwingen We werken inmiddels met zonne-energie, bouwen nulenergiewoningen en hebben al veel voor ouderen gedaan. In het kader van prestatieafspraken zijn we ons beleid rondom maatschappelijk investeren aan het vastleggen. We willen niet alleen zichtbaar maken wat we doen, maar ons ook meer gaan richten op jongeren. Belangrijk hierbij is te weten waar behoefte aan is en waar mogelijkheden liggen om keuzes te maken voor deze doelgroep. We willen de jongeren voor deze regio kunnen behouden. Hoe we dit aan kunnen pakken? Het is nog te prematuur om hier meer over te vermelden. Wel kunnen we een tipje van de sluier oplichten. Het gaat om het betrekken van jongeren bij het bepalen van de maatschappelijke agenda. In de loop van 2011 treden we met dit plan naar buiten. Prestatieafspraken We zijn voornamelijk werkzaam in het gebied van de gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem. Met hen willen we niet alleen lokale, maar ook regionale afspraken maken, omdat we de woningmarkt in dit gebied als één regio zien. In 2011 wordt hiermee gestart. In Woudrichem zijn we samen met de twee andere corporaties in ons werkgebied een nieuwe woonvisie aan het opstellen. Hier worden nieuwe prestatieafspraken aan gekoppeld. In december 2010 was het eerste concept van de woonvisie gereed. Met de gemeente Aalburg hebben we afspraken die gebaseerd zijn op de integrale dorpsontwikkelingsplannen die voor de verschillende kernen zijn opgesteld. Die hebben een andere opzet dan in de twee andere gemeenten. Aalburg heeft een woonvisie voor de komende 25 jaar. Voor elk van de zeven kernen hebben we prestatieafspraken gemaakt waarbij de zorg-op-maat is ingebed. Woonwensenonderzoek Samen met de twee andere corporaties die werkzaam zijn in de gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem willen we één regionaal woonwensenonderzoek uit laten voeren. De afstemming hiervan is nog in volle gang.

4

2 2. DE ORGANISATIE Flexibele organisatie Om in te kunnen spelen op de steeds veranderende behoeften van de klant, stellen we ons als organisatie strategisch, flexibel en dynamisch op. Gebleken is dat dit niet voor iedereen zichtbaar is. Daarom willen we onszelf, zowel intern als extern, meer laten zien. Dat vraagt om meer kennis en andere competenties van onze medewerkers. De komende periode gaan we op zoek naar een Nieuwe Balans om organisatorisch beter gestructureerd te kunnen opereren. Een belangrijk speerpunt voor het jaar 2011 is het vergroten van onze herkenbaarheid zodat organisaties en belanghebbenden ons beter weten te vinden. Daarom hebben we in onze Strategische Visie 2010-2015 ‘organisatorisch gestructureerd opereren’ opgenomen als een van onze kernthema’s. De komende maanden en jaren staan in het teken van het verder professionaliseren van de communicatie richting stakeholders, huurders en woningzoekenden. Nieuwe Balans Niet alleen extern willen we beter zichtbaar zijn. Ook de interne organisatie is van essentieel belang bij het realiseren van onze doelstellingen. De effectiviteit en efficiëntie van onze organisatie zijn de laatste jaren onder druk komen te staan. De werkdruk is hoog en het aantal projecten neemt alleen maar toe. Om dit proces in goede banen te leiden, heeft in 2010 een intern onderzoek plaatsgevonden op het gebied van effectiviteit en efficiëntie. Uit dit onderzoek bleek dat we onze werkprocessen efficiënter kunnen inrichten. Met deze en andere richtlijnen die uit dit onderzoek naar voren zijn gekomen, gaan we in 2011 aan de slag. We gaan werken naar een Nieuwe Balans die bestaat uit de speerpunten jaarplannen, afdelingsplannen, opleidingsplannen en klantgerichtheid. Organisatorische wijzigingen Onze medewerkers zijn van cruciaal belang om onze ambities waar te maken. We streven naar operationeel evenwicht tussen onze ambities en de kennis en competenties van onze medewerkers. De afdeling Verhuur & Bewonerszaken heeft in 2010 een detacheringovereenkomst omgezet in een vast dienstverband. Verder is de afdeling Financiële zaken uitgebreid met een financieel-administratief medewerkster. Om de lijnen tussen de klant en de organisatie kort te houden, leggen we de bevoegdheden en verantwoordelijkheden zo laag mogelijk in de organisatie. Een essentieel klantcontact betekent voor ons doelmatig en helder communiceren over bestaande en toekomstige producten in de interne organisatie en naar de externe omgeving. Organogram Per 31 december 2010 ziet het organogram van Woonservice Meander er als volgt uit:

5

Personele opbouw Woonservice Meander kent eind 2010 de volgende personele opbouw: Afdeling Directie/bestuurders Managementondersteuning Technische dienst Ondersteuning Technische dienst Verhuur & Bewonerszaken Financiële zaken Automatisering Huismeesters Nieuwbouwprojecten Frontoffice Totaal

Aantal medewerkers 2 2 6 1* 5 5 1 2* 3 2 29

* Dit zijn gedetacheerde medewerkers

Bij Woonservice Meander waren op 1 januari 2010 27 medewerkers werkzaam. Dit aantal steeg per 31 december 2010 tot negenentwintig medewerkers. Dat staat gelijk aan 22,9 FTE’s (exclusief de gedetacheerde medewerkers). De gemiddelde leeftijd van een medewerker van Woonservice Meander is 46 jaar. De organisatie kent een natuurlijk verloop. In het verslagjaar zijn geen medewerkers uit dienst getreden. Interne communicatie Woonservice Meander is volop in beweging. Om onze medewerkers op de hoogte te houden van belangrijke ontwikkelingen, gebruiken we verschillende communicatiemiddelen. In 2010 heeft de directie vijf nieuwsbrieven verstuurd, waarin onder andere het efficiencyen effectiviteitonderzoek, de registratie/regelingen, de afdelingsplannen, de zieken, Arbo, ontwikkelingen in de sector en bezuinigingsvoorstellen aan de orde kwamen. Ook zijn er drie thematische personeelsbijeenkomsten geweest waar ontwikkelingen op het gebied van de CAO, consequenties van het efficiencyonderzoek en interne communicatie werden besproken. Na een MT-vergadering koppelt elk MT-lid zaken die belangrijk zijn voor zijn of haar afdeling, altijd terug.

2.1. PERSONEELSBELEID Eind 2010 heeft Woonservice Meander een brede studiebijeenkomst gehouden waarin afspraken zijn gemaakt om te komen tot een Nieuwe Balans. We willen een professionaliseringsslag maken waarbij we opleidingsplannen op maat aanbieden. Daarnaast nemen we de aansturing van de organisatie nader onder de loep. Belonen en beoordelen In 2010 is het beoordelingsreglement geoptimaliseerd. We hebben een aantal verbeteringen aangebracht in het gespreksformulier en hebben het reglement gewijzigd. In het reglement hebben we de definitie van het begrip vakvolwassenheid opgenomen. Daarnaast gaan we gebruikmaken van het Persoonlijk Loopbaan Plan (PLP). PLP De kennis en competenties van onze medewerkers willen we in een Persoonlijk Loopbaan Plan (PLP) bevorderen. Voor de medewerkers die al langer werkzaam zijn bij Woonservice Meander, zal een PLP opgesteld worden. Indien mogelijk, willen sommige medewerkers bijvoorbeeld doorgroeien naar een andere functie. Hoog verzuim Woonservice Meander had in 2010 een zeer hoog verzuimpercentage. Het percentage bedroeg 9,36 tegenover een percentage van 2,98 in het jaar 2009. Ten opzichte van het landelijk gemiddelde en andere corporaties in onze branche scoren we hierop hoog. Dit is mede te wijten aan twee langdurig zieke medewerkers. Ook op het gebied van kort verzuim hebben we een hogere score. Daarom hebben we aan het begin van het nieuwe verslagjaar afspraken gemaakt met onze arbodienst.

6

Verzuimpercentage ( in %) 16

14

12

10

8

percentage

6

4

2

0 man

vrouw

totaal

geslacht

Opleidingen en trainingen Opleidingen en goed werkgeverschap zijn voorwaarden om de kwaliteit van onze medewerkers te waarborgen. Woonservice Meander hecht dan ook veel waarde aan ontwikkeling binnen de organisatie. In 2010 is aan opleidingen en trainingen € 15.000 besteed.

2.2. ONDERNEMINGSRAAD De ondernemingsraad (OR) van Woonservice Meander bestaat uit drie personen. Namens het personeel voeren zij overleg met de bestuurder over het ondernemingsbeleid en de personeelsbelangen. De relatie tussen de bestuurder en de OR is constructief te noemen. De houding van beide partijen is proactief. De overleggen vinden plaats in een open sfeer en de onderlinge samenwerking verloopt soepel. In 2010 is vier keer overleg gevoerd tussen de bestuurder en de OR. De volgende onderwerpen passeerden de revue:  concept jaarplannen 2010-2011;  jaarverslag Woonservice Meander 2009;  begroting 2011-2015;  CAO Woondiensten 2010;  voorbereiding en bespreking efficiencyen effectiviteitonderzoek;  PR-versie Strategische Visie. Daarnaast heeft de bestuurder, in gezamenlijkheid met de OR, een bijeenkomst belegd voor alle collega’s waarin de wijzigingen en implementatie vanuit de CAO 2009-2010 aan de orde zijn gekomen.

2.3.

ARBOBELEID

Woonservice Meander vindt het belangrijk om de gezondheid van haar medewerkers te bevorderen en te beschermen. Arbo Unie BV uit Rijswijk is daarbij ons adviesorgaan. Op het gebied van arbo zijn op ons kantoor vier gecertificeerde bedrijfshulpverleners (BHV-ers) en een gecertificeerde preventiemedewerker actief. Uiteraard houden we hierbij de wettelijk gestelde eisen van de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) in het oog. Deze wet bepaalt wat de rechten en plichten zijn voor zowel werkgever als werknemer op het gebied van arbeidsomstandigheden. We zijn in het bezit van een Risco-Inventarisatie en –Evaluatie (RIE). Het plan van aanpak dat hieruit voortvloeit zal in 2011 gedoseerd worden uitgewerkt.  In 2010 hebben we een werkplekkenonderzoek laten uitvoeren. Een van de conclusies van dit onderzoek was dat onze bureaustoelen niet meer voldeden aan de norm. Daarom hebben we meteen alle stoelen vervangen door nieuwe, ergonomisch verantwoorde exemplaren.  Daarnaast hebben we op ons initiatief een nieuwe arboarts toegewezen gekregen.  Als laatste is een gedigitaliseerd ziekteverzuimregistratiesysteem ingevoerd.

7

3 3. WONINGBEZIT Flexibiliteit in wonen Onze woningvoorraad is gemêleerd, met woningen uit alle decennia sinds de jaren veertig. Wel is een substantieel deel van ons bezit in de jaren zeventig gebouwd. De technische staat alsmede de verhuurbaarheid van onze woningen is over het algemeen goed. Wel willen we bij de tijd blijven en anticiperen op maatschappelijke ontwikkelingen. Aanpassing van ons bezit is daarom noodzakelijk. Op de toenemende vergrijzing spelen we onder andere in door te investeren in de toegankelijkheid van onze woningen. In ons strategisch voorraadbeleid is levensloopbestendigheid een belangrijk aandachtspunt. Wel moet gezegd worden dat het aanpassen van bestaand bezit vaak lastig is. Draaicirkels en extra brede deuren bijvoorbeeld, zijn niet altijd even makkelijk te realiseren. In ons strategisch voorraadbeleid maken we daarom een weldoordachte overweging in hoe ver we willen gaan met woningaanpassingen. Naast de toegankelijkheid hebben we ook veel aandacht voor energiebesparende maatregelen zoals herisolatie en het plaatsen van HR-ketels, zonnepanelen en warmtepompen.

3.1. WONINGBEZIT Woonservice Meander heeft 2.139 woningen in haar bezit (peildatum 31 december 2010). Daarnaast beschikken we over 91 verzorgings- en verpleegeenheden (Wijkestein) en 75 overige verhuureenheden (garages, parkeerplaatsen en bedrijfsruimten). Al ons bezit staat in de gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem. Dit zijn plattelandsgemeenten waarbinnen diverse dorpskernen te onderscheiden zijn. Ontwikkeling bezit 2005-2010 2010 Aantal verhuureenheden in exploitatie Woningen en woongebouwen in exploitatie Woningen en woongebouwen in aanbouw Verzorgings- en verpleeghuis Wijkestein Onroerende zaken anders dan woningen Totaal Verzekerde waarde x € 1.000,00 Aantal woningen naar huurprijsklasse Goedkoop Betaalbaar Duur Prijs-kwaliteitsverhouding Gemiddeld aantal wws-punten Gemiddelde nettohuurpijs per woning in € Het verhuren van woningen Mutatiegraad Huurachterstand in % jaarhuur (netto) Huurderving in % van de jaarhuur

2009

2.139 2.152 120 38 91 91 75 74 2.425 2.355 212.799 205.211

2008

2007

2006

2005

2.142 100 106 62 2.314 192.000

2.138 15 106 64 2.323 171.000

2.168 9 32 50 2.259 159.000

2.194 53 32 29 2.308 158.306

631 1.494 14

681 1.464 7

628 1.506 8

677 1.454 7

747 1.421 7

744 1.453 7

133 401

132 394

132 389

132 384

133 384

128 366

8,42 0,6 1,1

5,3 0,7 0,39

7,7 0,51 0,24

6,6 0,77 0,25

6,6 0,82 0,48

7,3 0,77 0,42

Ontwikkelingen woningbezit Een van de speerpunten van ons beleid is het wijzigen van de samenstelling van ons bezit. We willen:  verhoudingsgewijs meer koopwoningen (waaronder KoopVoordeelregeling) in ons werkgebied;  meer levensloopbestendige woningen, zowel nieuwbouw als in bestaand bezit;  meer woningen met zorg-op-maat;  meer woningen voor bijzondere doelgroepen, zoals mensen met een beperking;  meer woningen voor starters.

8

Met de gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem hebben we afspraken gemaakt over de te bereiken aantallen. Deze realiseren we door:  bestaande woningen te verkopen (vanuit het huidige verkoopbeleid zijn er nog circa 250 gelabeld voor verkoop);  woningen aan te bieden via de KoopVoordeelregeling;  woningen te slopen en door passende nieuwbouw te vervangen;  afspraken te maken over bepaald type nieuwbouwwoningen;  woon-zorgappartementen met ontmoetingsruimten te realiseren. Kernvoorraad De gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem vinden het belangrijk dat de kernvoorraad in stand blijft. Onder kernvoorraad verstaan we alle woningen met een huur lager dan € 652,-. De afgelopen jaren hebben we weliswaar veel woningen verkocht, maar via de KoopVoordeelregeling blijft een deel ervan behouden voor de doelgroep. KoopVoordeel betekent dat mensen onder bepaalde voorwaarden een woning kunnen kopen tegen kortingen die bepaald worden vanuit de marktwaarde en aan de hand van een vooraf definitief vastgestelde matrix. Als de koper de woning weer wil verkopen, moet deze aan Woonservice Meander terug verkocht worden. De winst of het verlies wordt dan gedeeld. De meerwaarde die is ontstaan door investeringen en/of door het klussen van de koper, gaat in zijn geheel naar de koper. In 2010 hebben drie kopers gebruikgemaakt van de KoopVoordeelregeling. Daarnaast hebben we vier woningen terug- en opnieuw verkocht. De stichtingskosten van de in 2010 gerealiseerde woningen zijn beneden de € 240.000 gebleven. De ontwikkeling van ons woningbezit in cijfers Jaar

Beginstand huurwoningen

Nieuwbouw

Sloop

Aankoop

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

2170 2205 2194 2168 2138 2142 2152

36 16 43 21 15 23 32

0 9 23 0 8 14 37

4 1 0 10 0 6 0

Overig

Verkoop

Eindstand huurwoningen

1 1 0 0

5 19 46 60 4 5 8

2205 2194 2168 2138 2142 2152 2139

KoopVoor deelwoningen 0 25 69 92 95 98 100

3.2. TOEWIJZEN VAN WONINGEN Voor het toewijzen van woningen werkt Woonservice Meander samen met de andere twee corporaties in het Land van Heusden en Altena; Woonlinie uit Woudrichem en Land van Altena uit Nieuwendijk. Beschikbare woningen bieden we aan via de regionale huis-aan-huiskrant Altena Nieuws en via de website woneninaltena.nl. Van de actief woningzoekenden reageert 97 procent (in 2009: 93 procent) via internet. Vanwege dit hoge percentage hebben we de woningadvertenties in Altena Nieuws versoberd en verwijzen we voor uitgebreide informatie naar de website. Woningen worden aangeboden via het aanbod-, loting- of optiemodel. Woonservice Meander maakt vooral gebruik van het aanbod- en lotingmodel. Afhankelijk van het gebied waar men een woning en of men een appartement, senioren- of eengezinswoning zoekt, bedraagt de gemiddelde wachttijd vijf à zeven jaar. Woningtoewijzing in 2010 Aantallen Woningen Aangeboden woningen Model Woningen aangeboden via aanbodmodel Woningen aangeboden via lotingmodel/bemiddeling

In % 177

100%

165 12

93% 7%

9

In 2010 zijn 177 woningen aangeboden inclusief nieuwbouw: Sleeuwijk: K. van de Sandeplein 12, 13, 13a, 14, 15 en 15a. Sleeuwijk: De Roef (Waterlinie) 2, 4, 20, 22, 38 en 40. Werkendam: Sigmondstraat 9a t/m 9q. Babyloniënbroek: Broeksehof 1 en 3. Aantallen Labeling vanuit aanbodmodel WMO-indicaties Woon-zorgindicaties Urgenties Herstructureringsurgenties

59 5 28 17 9

Woonservice Meander telde in 2010 177 mutaties waarvan 31 huurcontracten van nieuwbouwwoningen zijn afgesloten. Aantal toewijzingen in 2010 naar inkomen, huurprijs en leeftijd Huur Huur 1-persoon Inkomen < € 357,37 € 357,37 - € 511,50 < 65 < € 21.450 1 11 > € 21.450 5 6 > 65 jaar < € 20.200 0 17 > € 20.200 0 6 Subtotaal 6 40 Huur Huur 2-personen < € 357,37 € 357,37 - € 511,50 < 65 < € 29.125 2 3 > € 29.125 0 8 > 65 jaar < € 27.575 2 11 > € 27.575 2 5 Subtotaal 6 27 Huur Huur >=3 personen < € 357,37 € 357,37 - € 548,18 < 65 < € 29.125 0 8 > € 29.125 0 1 > 65 jaar < € 27.575 0 0 > € 27.575 0 0 Subtotaal 0 9 Inkomen 15 57 onbekend Totaal 27 133

Huur > € 511,51 1 0 6 0 7 Huur > € 511,51 0 0 1 5 6 Huur > € 548,18 0 0 0 0 0

Totaal 13 11 23 6 53 Totaal 5 8 14 12 39 Totaal 8 1 0 0 9

4

76

17

177

Woningzoekenden Het aantal woningzoekenden in het Land van Heusden en Altena is in 2010 met 19 procent toegenomen ten opzichte van 2009. Onze woningen zijn vooral populair omdat deze goedkoop en betaalbaar zijn en in een aantrekkelijk, landelijk leefgebied liggen. Bovendien zijn er ruimschoots voorzieningen aanwezig en mensen willen hier blijven wonen. Senioren hebben het grootste aandeel in de stijging van woningzoekenden. Urgent woningzoekenden De drie corporaties in het Land van Heusden en Altena hebben een gezamenlijk urgentiebeleid. Er is sprake van urgentie als iemand buiten zijn eigen verantwoordelijkheid om in een noodsituatie verkeert en als verhuizen op korte termijn noodzakelijk is. Krijgt een urgent woningzoekende een woning aangeboden, dan mag hij deze niet weigeren, anders verliest hij zijn urgentiestatus. In 2010 zijn 17 woningen aan urgent woningzoekenden toegewezen. Redenen van de urgentie zijn: scheiding waarbij kinderen betrokken zijn of een ernstige bedreiging van de lichamelijke of psychosociale gezondheid.

10

Toewijzing koopwoningen In de gemeenten Werkendam en Woudrichem worden koopwoningen toegewezen op basis van inschrijving bij de betreffende gemeente. De toewijzing vindt plaats op basis van inschrijftijd. In de gemeente Aalburg wordt er per project geloot onder de belangstellenden die aan de criteria voldoen. VvE-beheer Voor acht Verenigingen van Eigenaren voeren wij het beheer uit. Het beheer komt in hoofdzaak neer op het beslissen over onderhoud en het gebruik van de gemeenschappelijke gedeelten en het verzorgen van de administratie.

11

4 4. KWALITEIT VAN DE WONINGVOORRAAD Met individuele, complexmatige en wijkgerichte energiemaatregelen wil Woonservice Meander bijdragen aan een beter milieu. In 2010 hebben we beleid geformuleerd rondom duurzaam bouwen. Dit beleid is een onderdeel van onze onderhoudsvisie die vastgelegd is binnen het strategisch voorraadbeleid. Energiebeleid vormt een actueel onderdeel van duurzaamheid, met name vanwege de verplichte energielabels. Aan de doelstelling van de overheid om de CO2-uitstoot in de periode tot 2020 met 30 procent te verminderen, willen we bijdragen door onder andere woningen te upgraden, zodat ze een hoger energielabel krijgen. De doelstellingen van ons dubobeleid zijn:  vanaf 2015 nieuwbouwwoningen energieneutraal bouwen;  vanaf 2020 is de doelstelling voor woningen met een exploitatieduur langer dan 20 jaar een A- of B- label te realiseren en voor de woningen met een exploitatieduur tussen de 10 en 20 jaar, minimaal het C-label;  extra middelen genereren om energiebesparing te financieren.

4.1. ENERGIE Energielabels Woonservice Meander scoort ten opzichte van de gemiddelde woningcorporatie wat energielabels betreft meer op de labels A en B en minder op de F- en G-labels. Deels komt dat omdat we relatief veel nieuwbouw opleveren en deels omdat we al vanaf de jaren tachtig onze huurders de mogelijkheid bieden om energiebesparende maatregelen uit te voeren. Ook bij mutatiewoningen voeren we deze standaard uit. In onderstaande tabel staat welk percentage van ons bezit welk energielabel heeft, afgezet tegen het landelijk gemiddelde (bron: Aedes). Aantal woningen in 2010 per energielabel, in % van het totaal 35

30

25

20 Woonservice Meander Corporaties landelijk*

15

10

5

0 A

B

C

D

E

F

G

Duurzaamheid in bestaand bezit In 2010 hebben we acht HR-ketels geplaatst. De teller komt daarmee op 1.708. Bij 250 woningen, die tussen 1979 en 1983 zijn gebouwd, is het isolatiemateriaal in de spouwmuren vergaan. We hebben daarom een driejarig herisolatieplan opgesteld. In 2010 wilden we de laatste 70 woningen herisoleren. Dit aantal is helaas op 20 blijven steken, vanwege problemen met het uitvoerende bedrijf. In 2011 wordt bij de laatste 50 woningen het oude isolatiemateriaal vervangen door polystyreenkorrels. Duurzaamheid in nieuwbouw Ook bij nieuwbouw besteden we veel aandacht aan duurzaamheid. Bij een opgeleverd project hebben we warmtepompen aangebracht namelijk bij De Burcht fase 1 in Werkendam. Verder beginnen we in 2011 met de bouw van vierentwintig nulenergiewoningen. Deze maken deel uit van het project Nieuwe Banne in Sleeuwijk.

12

Ook bij een nieuw op te starten project in Eethen willen we achttien energieneutrale woningen realiseren. Het doel hiervan is het totale energieverbruik van een woning terug te brengen naar nul door het aanbrengen van:  isolatie met een hoog isolerend vermogen;  warmtepompen;  zonnecollectoren en thermische panelen.

4.2. PROJECTEN OPGELEVERDE PROJECTEN In 2010 hebben we vijf nieuwbouwprojecten opgeleverd: Babyloniënbroek, K. van de Sandeplein, De Roef, De Burcht fase 1b en de brandweerkazerne. Projectnaam: Plaats: Start bouw: Realisatie: Aantal huur/koop:

Babyloniënbroek Babyloniënbroek 2009 opgeleverd in 2010 1 huurwoning voor senioren 1 koopwoning voor senioren 3 starterskoopwoningen 2 twee-onder-eenkapwoningen (eveneens koop)

Projectnaam: Plaats: Start bouw: Aantal huur/koop:

K. van de Sandeplein Sleeuwijk 2009 6 huurappartementen voor senioren


De Roef Sleeuwijk 2009 21 koop- en 6 huurappartementen

13


De Burcht fase 1b Werkendam 2009 17 appartementen voor senioren in de sociale huursector


brandweerkazerne Genderen 2009 functioneel gebouw

Over het project: een project wat in samenwerking met o.a. de brandweer en gemeente is gerealiseerd. Dit project zal in 2011 overgedragen worden vanuit de Stichting naar de BV.

14

PROJECTEN IN UITVOERING In 2010 waren de volgende projecten in uitvoering:


Drie Zalmen fase 2 Rijswijk 2010 16 huurappartementen voor senioren

Over het project: een herstructureringsproject wat gefaseerd wordt uitgevoerd. Fase 3 is in voorbereiding.


Kastanjelaan Sleeuwijk 2010 9 huurappartementen voor senioren

15


Werkensepolder Werkendam 2010 13 koopwoningen, waarvan 9 voor starters

Over het project: het betreft eengezinswoningen in een uitbreidingsgebied.


De Singel Nieuwendijk 2010 23 wooneenheden/ huurappartementen

Over het project: zorgverlener Prisma huurt het hele gebouw. De appartementen zijn bestemd voor mensen met een beperking. Prisma biedt begeleid wonen.


‘t Karrespoor Vlijmen 2010 13 wooneenheden

Over het project: zorgverlener Prisma biedt hier begeleid wonen aan mensen met een verstandelijke beperking. Na oplevering zal dit project in 2011 overgedragen worden vanuit de Stichting naar de BV.

16


Bronkhorst Andel 2010 12 huurwoningen voor senioren

Over het project: een uitbreidingswijk.

het betreft hier nieuwbouw in


Venehof (Tjalmastraat fase 3) Veen 2009 27 appartementen voor senioren

Over het project: een duurzaam project, met energiebesparende warmte-installaties en zonnecollectoren voor het opwekken van warmte.

17


Eethen fase 1 (boerderijwoningen) Eethen 2010 18 grondgebonden sociale huurwoningen voor senioren, 10 huurappartementen en 23 goedkope starterskoopwoningen (eventueel huur).

Over het project: het betreft de eerste fase. Eethen is een landelijk gebied. De architectuur van dit project is sterk geïnspireerd op een boerenerf met een herenboerderij en grote schuren. Middels een warmtekrachtkoppelingsinstallatie en zonnepanelen worden alle woningen energieneutraal.


Masterplan Wijkestein fase 4 Wijk en Aalburg 2010 27 zelfstandige huurappartementen voor 55plussers en een aantal overige ruimten.

Over het project: dit is de laatste fase van het masterplan Wijkestein gericht op wonen en zorg. Naast de appartementen zijn er in deze fase ook kantoren voor zorgverlener Zorgplein Maaswaarden, stilteruimtes en dagopvang. Met de oplevering van de fase (fase 4) in 2011 komt dit project tot volledige afronding. De feestelijke opening zal in 2011 plaatsvinden. 18

PROJECTEN IN VOORBEREIDING In 2010 waren de volgende projecten in voorbereiding. Projectnaam: Plaats: Start bouw: Aantal huur/koop:

De Burcht fase 2 Werkendam 2011 woonzorgcomplex waarvan 43 huur- en 6 koopappartementen

Over het project: vanwege veranderende marktomstandigheden is er een nieuw stedebouwkundig plan ontworpen. Het gaat hier om een herstructureringsproject. De sloop is afgerond. De betreffende bewoners zijn verhuisd naar fase 1b van het project.


De Burcht fase 3 Werkendam 2011 14 huurwoningen voor senioren

Over het project: oorspronkelijk was er voorzien in 2 praktijkruimten, 11 appartementen en 2 eengezinswoningen. Eveneens vanwege de veranderende marktomstandigheden is het plan aangepast.


Tjalmastraat fase 4 Veen 2011 3 vrije kavels, 4 eengezinswoningen (koop), 5 koopwoningen in de goedkope sector en 5 sociale huurwoningen

Over het project: voordat de bouw kan starten, moeten bestaande woningen gesloopt zijn. De zittende bewoners verhuizen naar nieuwbouw uit fase 3.

19


Drie Zalmen fase 3 en 4 Rijswijk 2011 10 eengezinswoningen (2 woonblokken van elk 4 woningen en 2 twee-ondereen-kapwoningen. De verdeling huur-koop moet nog worden bepaald.

Over het project: herstructureringsproject.


Nieuwe Notenhoff Andel 2011 36 kleinschalige voorzieningen voor mensen met een psychogeriatrische en somatische zorgvraag.

Over het project: zorgverlener Zorgplein Maaswaarden wordt de huurder van deze kleinschalige woonvoorzieningen, die de oude Notenhoff vervangen. Het kleine, historische kapelletje op dezelfde locatie wordt opgeknapt en krijgt een publieke functie. De ontwikkeling van het hele gebied is nog in volle gang. Op de planning staan onder andere een dienstencentrum met o.a. een kinderdagverblijf, een apotheek en een huisartsenpraktijk. Tot slot zijn er plannen voor laagbouw voor starters en senioren, zowel koop als huur (fase 3 en 4). Projectnaam: Plaats: Start bouw: Aantal huur/koop:

Woon-zorgcomplex Transvaal Sleeuwijk 2011 40 huurappartementen en 24 zorgeenheden

Over het project: het project omvat een woonzorgcomplex en daarnaast 24 eenheden voor zwaardere zorg, met een aparte ingang. De zorgaanbieders zijn Zorgplein Maaswaarden voor het woon-zorgcomplex en Rivas voor de zorgeenheden.

20


Nieuwe Banne Sleeuwijk 2011 9 starterswoningen en 2 hoekwoningen vrije sector. De verkoop start in april 2011.

Over het project: de 11 woningen zijn allemaal Starterswoningen. Bouw start nadat de woningen verkocht zijn.


Nulenergiewoningen Sleeuwijk 2011 24 huurappartementen

Over het project: deze appartementen worden geheel zelfvoorzienend voor wat betreft elektriciteit, warm water en verwarming. Er wordt hiervoor gebruik gemaakt van water, zon en wind.

21


2 woningen Genderen 2011 2 koopwoningen

Over het project: het betreft hier 2 eengezinswoningen op de locatie van de oude brandweerkazerne.


Bloklandterrein fase 1 Wijk en Aalburg 2011 8 koopwoningen, waarvan 4 voor starters en 4 in de vrije sector

Over het project: in maart 2011 is de verkoop gestart en deze loopt tot het einde van het jaar. De bouw start pas als alle woningen zijn verkocht.


Eethen fase 2 Eethen 2011 P.M.

Over het project: fase 2 moet eind 2012 gereed zijn. Het betreft een brede school, een basisschool, een peuterspeelzaal, een kinderdagopvang, een bibliotheek, een clubhuis met kleedkamers voor de plaatselijke voetbalclub en voetbalvelden. De bestemmingsplanprocedure is afgerond.

De gemiddelde stichtingskosten van de opgeleverde woningen/appartementen variëren tussen de € 200.000-€ 240.000. Oorzaak: als eerste speelt de geringe omvang van twee projecten een rol en verder is één project een appartementencomplex. Betreffende projecten bieden een duidelijke volkshuisvestelijke meerwaarde.

22

4.3. ONDERHOUDSBELEID De planning van ons (meerjarig) onderhoud en beheer is gebaseerd op een combinatie van planmatig onderhoud en niet-planmatig of conditieafhankelijk onderhoud. De cyclus bij planmatig onderhoud is afhankelijk van regelgeving of aannames over de (technische) levensduur van woningonderdelen. Iedere jaar lopen we een gedeelte van ons bezit na op basis van een checklist en brengen we de gebreken in kaart. Dit kan leiden tot een bijstelling van de meerjarenonderhoudsplanning. Ook de gevolgen van actuele besluiten over sloop, renovatie, herstructurering, etcetera verwerken we in de meerjarenonderhoudsplanning. Planmatig onderhoud In 2010 hebben we € 1,5 miljoen uitgegeven aan planmatig onderhoud en op 31 december stond er nog € 465.000 open aan aangegane verplichtingen waarvan voor € 190.000 aan opdrachten is verstrekt. Deze uitgaven komen ten laste van het boekjaar 2011. Niet-planmatig onderhoud Ook aan niet-planmatig onderhoud hebben we in 2010 minder uitgegeven dan begroot. Aan reparatieverzoeken hebben we € 321.296 besteed en aan mutatieonderhoud € 557.777. Rekening houdend met de aangegane verplichtingen is dat respectievelijk 14 en 16 procent onder de begroting. De oorzaak hiervan is vooral het groter worden van het aandeel nieuwbouw in ons bezit en de sloop van veel oude, onderhoudsgevoelige woningen. Geplande en gerealiseerde onderhoudsuitgaven in 2010, in euro’s Begroot Planmatig onderhoud Niet planmatig onderhoud:  Reparatieverzoeken  Mutatieonderhoud Totaal

1.679.000 1.225.029 400.937 824.092 2.904.029

Gerealiseerd 1.421.996 879.073 321.296 557.777 2.301.069

Verschil 257.004 345.956 79.641 266.315 602.960

Restant aangegane verplichtingen 308.008 157.832 24.957 132.875 465.840

Nog te besteden in % 3 15 14 16 5

23

5 5. HUURBELEID Betaalbaar wonen Centraal in ons huurbeleid staat het zorgen voor kwalitatief hoogwaardige en betaalbare huisvesting. Wij willen vooral voorzien in de woningbehoefte van mensen met een lager inkomen. Tot onze kernvoorraad rekenen we daarom huren die ruim 30 procent onder de maximaal redelijke huur liggen. In navolging van gewijzigde weten regelgeving hebben we in 2010 ons huurbeleid bijgesteld. De kern van ons nieuwe huurbeleid bestaat uit streefhuren per complex. Het woningwaarderingsstelsel en de WOZwaardes vormen hiervoor de basis. Doel van ons nieuwe huurbeleid is meer evenwicht creëren tussen prijs en kwaliteit van de woningen. De gemiddelde streefhuur per complex is 70 procent van de maximaal redelijke huur. Voorheen lag dit percentage op 60. Het effect van deze aanpassing zal vooral na mutatie zichtbaar worden. Een adviesbureau is in 2010 van start gegaan met het inspecteren van ons woningbezit. In het eerste kwartaal van 2011 levert dit een actueel beeld op van onze woningen voor wat betreft het aantal punten volgens het woningwaarderingsstelsel. Gekoppeld aan regelgeving en huurbeleid bepalen we, op basis van het woningwaarderingsstelsel, de gemiddelde streefhuur per complex. Tenzij de wetgeving ons verplicht om het anders in te vullen, passen we de huur aan bij mutatie. Hiermee pakken we ook het zogeheten scheefwonen aan. Huurverhoging Verder is ons huurbeleid inflatievolgend. In 2010 bedroeg de gemiddelde huurverhoging 1,2 procent. Alleen huurders die in een woning wonen die gesloopt gaat worden, kregen geen huurverhoging. In 2010 betrof dit 37 woningen. Woningverbeteringen zoals (her)isolatie en uitbreiding met een dakkapel rekenen we ook billijk door in de huurprijs. In 2010 hebben we geen officiële bezwaren ontvangen tegen de huurverhoging. Kernvoorraad 92 procent van ons totale bezit behoort tot de kernvoorraad. Het gaat hier om woningen met een huur tot €652,-. Ons overige bezit bestaat uit 14 duurdere huurwoningen en maatschappelijk- en bedrijfsonroerendgoed. De gemiddelde huurprijs van onze kernvoorraad bedraagt € 395,-. Huurtoeslag Huurders hebben recht op huurtoeslag als zij in verhouding tot hun inkomen (en andere wettelijke criteria) een te hoge huurprijs moeten betalen. Huurders die dat willen, laten de huurtoeslag via Woonservice Meander uitkeren (dit noemen we huurmatiging). Incassobeleid Grote problemen met huurachterstanden kent Woonservice Meander tot op heden niet. Daarbij moet worden opgemerkt dat sinds de tweede helft van 2010 meer huurders hun huur te laat betaalden. Steeds vaker zien we een huurachterstand van een paar maanden. Huurachterstand pakken we steeds proactiever aan. Stuurden we voorheen na twee maanden betalingsachterstand een brief, nu doen we dat al na één maand. Ook zoeken we telefonisch contact om eventuele (financiële) problemen bespreekbaar te maken. We willen huurders het gevoel geven dat er mogelijkheden zijn om geholpen te worden. Tot nu toe voldoet deze werkwijze. In de meeste gevallen wordt de huur uiteindelijk wel betaald. In 2010 hebben we negen ontruimingen aangezegd terwijl er drie daadwerkelijk uitgevoerd zijn. Voor Woonservice Meander is ontruimen een uiterst middel. Dat doen we alleen nadat we al het mogelijke hebben geprobeerd en betreffende huurder(s) niet wil(len) meewerken aan een hulpverleningstraject. Als mensen hun huis worden uitgezet, dan kiezen ze daar uiteindelijk zelf voor. Zijn er kinderen in het spel, dan melden wij dit bij de instanties met de vraag om het op te pakken. Wie ontruimd is, kan een jaar lang niet meer bij ons huren. Daarna alleen als alle schulden zijn afgelost.

24

Huurderving Vanwege leegstand lopen we een deel van onze inkomsten mis. Leegstand is meestal het gevolg van mutatieonderhoud en van voorgenomen sloop. Daarnaast weigeren woningzoekenden vaker een woning, waardoor woningen wat langer leegstaan. In 2010 bedroeg de totale huurderving € 125.000,-. Dat is 1,1 procent van de totale jaarhuur.

5.1. WONINGVERKOOP Het verkopen van woningen maakt structureel deel uit van ons beleid. Hiermee genereren we inkomsten die we aanwenden voor nieuwbouw. In 2010 liep het aantal verkochte woningen achter bij onze prognoses. Voor een groot deel heeft dit te maken met de financiële crisis: mensen durven de stap van huur naar koop niet te zetten en/of worden daarin belemmerd door de striktere voorwaarden van banken. In 2010 waren ongeveer 250 woningen uit ons bestaand bezit gelabeld voor verkoop. We verwachtten er 14 te verkopen, maar dat aantal is blijven steken op 8. Hiervan hebben 3 kopers gebruikgemaakt van de KoopVoordeelregeling. De totale verkoopopbrengst bedroeg in het verslagjaar € 1.011.000. Bestaande woningen die voor verkoop zijn gelabeld, bieden we eerst aan de zittende huurders te koop aan en daarna bij mutatie. In 2010 hebben we ook 23 nieuwbouwwoningen verkocht. Het betreft hier woningen uit de projecten Werkensepolder (12), Venehof (6) en Broeksehof (5). Deze projecten zijn in uitvoering of in voorbereiding.

25

6 6. BETREKKEN BEWONERS BIJ BELEID Optimale dienstverlening Bij Woonservice Meander staat de klant centraal. We luisteren goed naar de behoeften van klanten en willen aan de hand van de uitkomsten van een woonwensenonderzoek in de toekomst nog gerichter uitvoering kunnen geven aan ons strategisch voorraadbeleid. Omdat de wensen en behoeften van de klant voortdurend veranderen, veranderen wij mee. Het verlangen naar diversiteit door onze klanten vraagt, meer dan ooit, om maatwerk. Denken vanuit de behoefteontwikkelingen van bestaande en toekomstige klanten is voor ons dan ook het beginpunt en de leidraad. Daarom hebben we als een van de vijf kernthema’s ‘dienstverlenend opereren’ in onze Strategische Visie 2010-2015 opgenomen.

6.1. ONDERZOEKEN Woonwensenonderzoek Om erachter te komen wat de wensen en behoeften van onze klanten zijn, hebben we met de twee overige corporaties en de drie gemeenten uit ons werkgebied afspraken gemaakt om gezamenlijk een woonwensenonderzoek uit te zetten met als doel, knelpunten inzichtelijk te krijgen en daar een plan van aanpak op te zetten ter verbetering. Bewonersenquêtes Door bij planmatig onderhoud bewonersenquêtes te houden, krijgen we meer grip op wat onze klanten beweegt. Uit enquêtes blijkt dat de klanten van Woonservice Meander over het algemeen goed te spreken zijn over onze dienstverlening. Eind 2010 zijn we ook begonnen met aftersales bij mutatie en nieuwbouw. Nadat we de sleutel afgeven, sturen we de bewoners een vragenlijst toe over de woning en onze dienstverlening daarbij. De respons hierop is groot. De enquêtes laten ons niet alleen zien wat we goed hebben gedaan, maar geven ons ook verbeterpunten voor de toekomst.

6.2. HUURDERSBELANGENVERENIGING Een andere manier om naar de stem van de huurders te luisteren is de huurdersbelangenvereniging. De Huurdersbelangenvereniging Land van Heusden en Altena (HBV) komt op voor de belangen van onze huurders in het werkgebied. Deze vereniging bestaat uit zeven leden. Daarnaast kennen we er ook een aantal die op complexniveau actief zijn. Woonservice Meander heeft een prettig contact met de huurdersbelangenvereniging; de samenwerking verloopt soepel. Om transparant en open met elkaar te blijven communiceren hebben we in 2010 de participatieovereenkomst, die verplicht is, onderling gewijzigd en ondertekend. Deze overeenkomst is gecontroleerd door de Woonbond en daaruit bleek dat we ruimschoots voldoen aan de eisen. In 2010 is de huurdersbelangenvereniging vier keer samengekomen en heeft gesproken over de volgende onderwerpen:  huur in het algemeen, maar in het bijzonder de nieuwe huurverhoging en de samenstelling en opbouw van huurprijzen van de huidige en toekomstige woningen;  weten regelgeving waaronder de Overlegwet, de nieuwe EU-regeling en de consequenties daarvan;  woningwaarderingstelsel bij beleidswijzigingen;  planmatig onderhoud, bijpraten over de stand van zaken zoals isolatie, EPC-normen en labelling;  nieuwbouw, ontwikkelingen van lopende en nieuwe projecten;  besluitenregister, besluiten die door de organisatie zijn genomen en van belang zijn voor de HBV;  KWH, waarbij de aandachtspunten voor het lopende jaar kenbaar werden gemaakt;  jaarverslag en meerjarenbegroting, zodat de leden inzage hebben in de keuzes die gemaakt zijn met de daarbij behorende financiële consequenties;  klachten, huurders kunnen individuele klachten niet bij de HBV neerleggen maar moeten hierover rechtstreeks contact met ons opnemen. De mogelijkheid bestaat om een klacht vooraf met een bestuurder te bespreken.  bezetting van de HBV, gezien de samenstelling en met name de leeftijd van de actieve leden moest een aantal leden zich terugtrekken zodat nieuwe leden konden worden aangetrokken;  communicatiemiddelen (website, Strategische Visie, informatieboekje);  samenwerking met Woonservice Meander. De leden stellen de goede samenwerking zeer op prijs en bij belangrijke onderdelen komen beide partijen bijna altijd tot overeenstemming. Zij worden uitgebreid geïnformeerd over ons beleid.

26

Verder hebben de leden hun gedelegeerd lid voor de Raad van Commissarissen voorgedragen en een kennismakingsgesprek met de Regionale GeschillenCommissie gehad. De HBV bereikt altijd overeenstemming over de besproken onderwerpen.

6.3. ADVIESRAAD WONEN De Adviesraad Wonen behoort ook tot een van de partijen die we als klankbordgroep bij ons beleid betrekken. De leden van de adviesraad buigen zich over diverse vraagstukken met als doel, het verbeteren van het wonen en de leefomgeving in de regio. Daarbij spelen ze in op wensen en mogelijkheden in de toekomst. Zowel Woonservice Meander als de Adviesraad dragen hiervoor onderwerpen aan. De Adviesraad Wonen voorziet ons van goede adviezen op het gebied van maatschappelijke ontwikkelingen die vooral de beleidsontwikkelingen en het functioneren van Woonservice Meander raken. De Adviesraad Wonen heeft ook geparticipeerd in het tot stand komen van onze Strategische Visie 2010-2015. De signalen van de adviesraad geven ons mogelijkheden om alert te reageren op ontwikkelingen vanuit ons werkgebied. De Adviesraad Wonen is in 2010 twee keer in lange bijeenkomsten samengekomen. Tijdens deze bijeenkomsten stonden de volgende onderwerpen op de agenda:  Strategische Visie 2010-2015  Rondleiding Zorgplein Maaswaarden

6.4. INTEGRAAL DORPSONTWIKKELINGSPLAN (IDOP) Omdat elk dorp z’n eigen identiteit heeft, maar ook z’n eigen wensen en behoeften op het gebied van wonen en leven, hebben we samen met de gemeenten integrale dorpsontwikkelingsplannen gemaakt. Per dorp kijken we hoe we de kwaliteit van wonen en leven kunnen optimaliseren. Daarbij houden we rekening met de aanwezige voorzieningen, de bewonerssamenstelling, de economische ontwikkelingen en de bestaande plannen van het dorp.

6.5. COMMUNICATIE Wijkavonden Twee keer per jaar leveren we een actieve bijdrage aan wijkavonden in het Land van Heusden en Altena. Tijdens de wijkavond voeren we overleg met bewoners van betrokken kernen en geven we informatie over diverse onderwerpen die spelen in de wijk of kern van ons werkgebied. Een goede gelegenheid voor de klant om zijn stem te laten horen. Gesprekken met stakeholders In een klein gebied als het Land van Heusden en Altena is het belangrijk om samen te werken met anderen. Woonservice Meander zoekt continu naar mogelijkheden om nieuwe initiatieven te ontplooien met gemeenten, collega-corporaties en zorgen welzijnsinstellingen. We horen graag wat de meningen en ideeën van anderen zijn. Een belangrijk orgaan waar een groot aantal partijen in participeert is het Zorgnetwerk. We hebben wel de intentie om de komende jaren nieuwe initiatieven te ontplooien om nog meer en beter met onze stakeholders van gedachten te wisselen. Bewonerscommunicatie Eerlijkheid en transparantie zijn belangrijke kernwaarden in onze communicatie met de klant. In een communicatiebeleidsplan geven we aan hoe we niet alleen tijdens een proces, maar ook vooraf en achteraf willen communiceren. Om onze klanten op de hoogte te houden van wat ons bezighoudt, versturen we regelmatig nieuwsbrieven. Daarnaast zorgen we voor een up-to-date Woonbulletin en een actuele website. Ook hebben we in 2010 de Woonkostenkrant, de Veiligheidskrant en de Huurkrant naar onze klanten gestuurd, de laatste om ons huurbeleid toe te lichten. Bewonersblad In 2010 gaven we vier keer het Meander Woonbulletin uit. Deze Woonbulletins zijn allemaal terug te vinden op onze website www.woonservicemeander.nl. In 2010 kwamen in het Woonbulletin gevarieerde onderwerpen aan de orde zoals het Woningwaarderingsstelsel, huurverhoging, het KWH-Huurlabel, de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), huurbetaling en overlast. Nieuw logo en huisstijl We willen ons meer en beter profileren richting de buitenwereld. Daarom hebben we onder andere begin 2010 ons logo gewijzigd. De nieuwe vormgeving betekent ook dat de huisstijl in 2011 aangepast gaat worden. Ook zijn we bezig met het ontwikkelen van een nieuw bewonersmagazine, genaamd Meanderen. In april 2011 zal het eerste nummer van dit compleet nieuwe bewonersblad verschijnen. 27

Website In april 2010 is onze vernieuwde website woonservicemeander.nl live gegaan. Behalve een geheel nieuw jasje en meer kleur is er gekozen voor een andere opbouw: meer eigentijds, overzichtelijk en gebruiksvriendelijk. De vernieuwde website geeft ons meer mogelijkheden om te informeren en te communiceren. Klanten kunnen makkelijk de informatie vinden die zij zoeken. Ook mensen die op zoek zijn naar een huur- of koopwoningen vinden hun weg eenvoudig. We hebben de volgende functionaliteiten aan de vernieuwde website toegevoegd:  het online melden van reparatieverzoeken;  zoeken binnen ons gehele woningbezit;  actuele nieuwsberichten; Onze klanten vinden de vernieuwde website niet alleen praktisch, maar zijn ook enthousiast over de frisse nieuwe uitstraling. In 2011 zullen we de website meer interactief maken.

6.6. KWH Woonservice Meander is in het bezit van het KWH-Huurlabel. Dit label is een van de meetproducten van het Kwaliteitscentrum Woningcorporaties Huursector (KWH) om ons inzicht te verschaffen in onze prestaties. Zo geven we professioneel inhoud aan het continue proces van kwaliteitsverbetering. KWH heeft onder andere gekeken naar de informatievoorziening op onze website. Deze voldoet aan de KWH-normen. Klanten kunnen als huurder of als woningzoekende informatie vinden op onze site. Onze contactgegevens zijn op twee plaatsen beschikbaar. Er staan heldere overzichten op de site, zoals een kruislijst over wie verantwoordelijk is voor welk onderhoud.

6.7. ZAV-BELEID Wanneer huurders iets willen veranderen aan hun woning, krijgen ze te maken met ons ZAV-beleid. ZAV staat voor Zelf Aangebrachte Voorzieningen. Huurders mogen kleine veranderingen aanbrengen aan hun woning, mits de voorgenomen veranderingen de woning niet schaden of leiden tot een waardedaling van de woning. Woonservice Meander volgt hierbij de wet. Onze huurders moeten de wijzigingen melden en wij gaan ermee akkoord als het kan. We houden uiteraard wel rekening met toekomstige verhuurbaarheid.

6.8. REGIONALE GESCHILLENCOMMISSIE Eind 2010 heeft Woonservice Meander 1 klacht ontvangen. Deze had betrekking op vocht in de woning. De uitspraak heeft in 2011 plaatsgevonden. Wanneer we er zelf niet uitkomen, treedt de Regionale GeschillenCommissie (RGC) op. Dit doet zij voor de drie corporaties uit het Land van Heusden en Altena. Deze commissie functioneert bij een geschil als geschillencommissie van de corporatie waar het geschil betrekking op heeft óf bij een geschil over het onjuist gebruiken van het woonruimteverdelingssysteem. De commissie functioneert onafhankelijk. In 2010 hebben de leden van de huurdersbelangenvereniging kennisgemaakt met de leden van de RGC.

28

7 7. LEEFBAARHEID Maatschappelijk bewegen Onze primaire taak is het bouwen en beheren van woningen maar, als maatschappelijk ondernemer vinden we niet alleen een geschikte woning maar ook de woonomgeving van groot belang. Voor de een is dat de aanwezigheid van veel groen, terwijl de ander meer waarde hecht aan voorzieningen als scholen voor de kinderen. Woonservice Meander is constant in beweging om de leefbaarheid te vergroten. Een van de doelstellingen uit onze Strategische Visie 2010-2015 is het vergroten van de leefbaarheid in het Land van Heusden en Altena. Woonservice Meander richt zich op het verbeteren van de woonomgeving door accenten te leggen op verschillende aspecten van leefbaarheid, zoals veiligheid, sociale samenhang, bevolkingssamenstelling, voorzieningsniveau, publieke ruimte en woningvoorraad. Daarbij willen we benadrukken dat de bewoners zelf in eerste instantie verantwoordelijk zijn voor de leefbaarheid in hun woonomgeving. We hechten dan ook veel waarde aan het stimuleren van betrokkenheid en het nemen van initiatieven die de leefbaarheid bevorderen. Leefbaarheidsplannen Uit een in 2010 door KWH gehouden visitatie blijkt dat we in de praktijk veel doen aan leefbaarheid, maar niet altijd op een even gestructureerde manier. Daarom willen we meer stilstaan bij of wat we doen aan leefbaarheid wel conform onze visie is. In 2010 hebben we € 34.328 aan leefbaarheid uitgegeven, terwijl we hiervoor een bedrag van € 25.000 hadden begroot. Woonservice Meander levert een financiële bijdrage aan kleinschalige evenementen en buurtprojecten. In 2010:  gaven we financiële steun aan buurtbusprojecten in het Land van Heusden en Altena;  steunden we projecten voor kinderen zoals het timmerdorp en de kinderboerderij;  hebben we geholpen met fondsenwerving voor Hospice Waalwijk, waar mensen op een menswaardige manier afscheid kunnen nemen van het leven;  leverden we een financiële bijdrage aan de klussendienst samen met de Verankeringsgroep voor de kernen Werkendam, Sleeuwijk, Dussen, Hank en Nieuwendijk;  gaven we een donatie op 5 mei aan St. Omzien en Gedenken;  steunden we projecten voor ouderen zoals Ouderengym in De Erker en dDe Nijenburcht, dag van de ouderen georganiseerd door Stichting De Vleet (voormalig WOW) en de lunch van de ANBO;  sponsorden we, ten behoeve van fase 4 van het Masterpklan, het Consultatie Bureau Ouderen CBO voor een flink bedrag;  sponsorden we projecten voor jongeren met een beperking bij Sovak en Trema in de vorm van een dagactiviteit of materialen voor activiteiten.  extra buurtpreventie rondom te slopen woningen. Veiligheid Wij zijn mede verantwoordelijk voor de veiligheid van onze huurders. Al onze nieuwbouwwoningen voldoen aan het Politiekeurmerk Veilig Wonen. Ook bestaand bezit voorzien wij van dit keurmerk. Dit houdt in dat het deuren raambeslag van onze woningen aan bepaalde minimumveiligheidseisen voldoet, maar ook de buitenverlichting voldoet aan bepaalde normen. De kans op inbraak neemt hierdoor met 95 procent af. De gemeente heeft onlangs een veiligheidsanalyse gemaakt waaruit bleek dat mensen zich in gangpaden onveilig voelen omdat het daar donker is. Met de signalen die we hierover binnenkrijgen, gaan we direct aan de slag door bijvoorbeeld buitenpadverlichting maar ook brandgangverlichting aan te brengen. Ook door gedragsoverlast blijken mensen zich onveilig te voelen. We werken niet alleen nauw samen met de politie maar laten ook een beveiligingsbedrijf regelmatig langsrijden om een oogje in het zeil te houden bij sloopwoningen en woningen die leegstaan door herstructurering. Ook op jongeren die samenscholen in de fietsenberging van een ouderencomplex houden we toezicht.

29

7.1. WOONFRAUDE De sociale controle in het Land van Heusden en Altena is groot. In het verleden ontvingen we wel eens signalen over mogelijke woonfraude. Deze signalen uit de buurt zijn voor ons heel belangrijk. Wanneer we denken dat er sprake is van het onttrekken van een huurwoning aan de reguliere markt, nodigen we mensen uit voor een gesprek en verrichten nader onderzoek. In 2010 hebben we geen woonfraude geconstateerd. Ook hebben we geen woningen hoeven te ontruimen vanwege wietteelt.

7.2. OVERLAST In elke wijk, buurt of straat gebeurt wel eens wat. Maar bij serieuze overlast hanteert Woonservice Meander een officiële procedure die in werking treedt bij een binnenkomende melding. Uiteraard volgen we daarbij de bestaande weten regelgeving. Komen we er zelf niet uit, dan zoeken we samenwerking met gemeente en politie. Omdat we laagdrempelig zijn wordt onze rol steeds belangrijker en krijgen steeds meer meldingen binnen. We kunnen uiteraard niet alles zelf oplossen. Daarom streven we naar een preventieve werking door samenwerking met politie en gemeente. Er zijn diverse oorzaken van overlast die het persoonlijk leefgenot beïnvloeden. In 2010 hebben we 30 meldingen ontvangen van overlast. Deze meldingen waren zeer divers, zowel geluidsoverlast als overlast door persoonlijke situaties waarbij gedrag en omgangsvormen een rol speelden. De laatste jaren werken we met strakkere lijnen en procedures om overlast tegen te gaan. In het verslagjaar zijn we 3 keer tot ontruiming overgegaan middels een gerechtelijke uitspraak

30

8 8. WONEN, ZORG, WELZIJN EN ONDERWIJS Bijzondere zorg Woonservice Meander profileert zich op het gebied van wonen, zorg, welzijn en onderwijs. Zo bouwen we levensloopbestendige woningen met domotica voor ouderen en helpen we mensen met een beperking om zelfstandig te kunnen wonen. We ondersteunen maatschappelijke organisaties die welzijns- en zorgvoorzieningen willen realiseren omdat dit bijdraagt aan de leefbaarheid in het Land van Heusden en Altena. Onze rol daarbij is faciliterend en coördinerend: we zorgen voor huisvesting, maar de exploitatie blijft voorbehouden aan onze partners. Zo blijven we in beweging om mensen plezierig te laten wonen en leven.

8.1. SAMENWERKING Woonservice Meander neemt vaak het initiatief als het gaat om het zoeken naar een samenwerkingspartner, maar zorg- of welzijnsinstellingen weten ons ook te vinden wanneer zij huisvesting nodig hebben. Met de volgende partijen werken we samen op het gebied van wonen, zorg, welzijn en onderwijs:  Gemeente Aalburg  Maatschappelijk werk  Gemeente Werkendam  Novadic-Kentron  Gemeente Woudrichem  Rivas  Woonstichting Land van Altena  Thebe  Woonlinie  De Riethorst-Stromenland  Philadelphia  NSWAC  Siloah  MASS  Zorgplein Maaswaarden  Syndion  GGZ-regio Breda  Stichting Trema  GGD Regionaal Zorgnetwerk Woonservice Meander werkt samen in een Regionaal Zorgnetwerk met zorgaanbieders, gemeenten en woningcorporaties bij het opzetten, uitzetten en onderhouden van een gezamenlijke visie en een samenhangende zorginfrastructuur. We zijn tevens voorzitter van dit netwerk. De integratie van wonen en zorg staat hierbij centraal. Het zorgnetwerk bestaat uit twee werkgroepen waaronder de werkgroep monitoring en de werkgroep visie innovatie en strategie. De eerste werkgroep houdt zich bezig met het actualiseren van de gegevens van de woonzorgzones door de basisgegevens opnieuw te inventariseren en het bieden van zorg-op-maatproducten. Aan de hand van deze gegevens kunnen we onze prognoses bijstellen. De tweede werkgroep ontwikkelt nieuwe zorgconcepten. Dankzij een grotere zorgvraag nam in 2010 de druk op de thuiszorg en mantelzorg toe. Desondanks streven gemeenten en zorgaanbieders ernaar om eerst de zelfredzaamheid van zorgvragers te vergroten, vervolgens naar het sociale netwerk te kijken, als derde stap naar collectieve voorzieningen en in laatste instantie naar individuele voorzieningen. Het Regionaal Zorgnetwerk is in 2010 vier keer bijeen gekomen en heeft onder andere aandacht besteed aan:  het opstellen van nieuwe prognoses tot en met 2014 voor de te bouwen woningen met zorg in het gehele Land van Heusden en Altena samen met gemeenten, zorgaanbieders en woningcorporaties. Deze woningen zijn uitgesplitst naar kern en gedifferentieerd naar de woningtypen levensloopbestendig, beschut en begeleid wonen.  de website zorgenwonenaltena.nl;  welzijn, Woudrichem pakt ‘Welzijn Nieuwe Stijl’ op in het kader van de WMO. Lokale resultaten staan op de agenda van het Zorgnetwerk;  domotica, subsidie voor beeldcommunicatie wordt niet aangevraagd . In 2013 vindt evaluatie plaats en kijken we of dit weer kan worden opgepakt;  definitielijst met zorgen welzijnsbegrippen door werkgroep zorg (ook in te zien op onze website);  vertegenwoordiging van WMO-raden in het Zorgnetwerk;  bijeenkomst voor mantelzorgondersteuners in Werkendam en Woudrichem (vervolg in 2011), ook in Aalburg vindt twee keer per jaar zo’n overleg plaats, maken van mantelzorgwijzer (respijtzorg wordt geparkeerd);  informatieavond in Sleeuwijk over woonzorgcombinaties, georganiseerd door Rivas en Zorgplein Maaswaarden;

31

    

afronding project ‘Samen is Wijs’. Ouderen zijn over het algemeen tevreden over hun buurt, maar zijn vaak eenzaam en ontevreden over hun lichamelijke conditie; onderzoek Zorgplein Maaswaarden Consultatiebureau voor Ouderen; netwerkbijeenkomst MASS met als thema dementie; onplanbare zorg. Er is een langzaam stijgende vraag zichtbaar bij De Riethorst Stromenland, Thebe, Rivas en Zorgplein Maaswaarden, we communiceren over 24-uurs bereikbaarheid; stroomlijnen werkprocessen en optimaliseren ZorgZwaartePakketten;

8.2. BIJZONDERE DOELGROEPEN Er zijn mensen in het Land van Heusden en Altena voor wie het zelfstandig functioneren in de samenleving moeilijk is. Woonservice Meander ziet het als haar maatschappelijke taak om deze bijzondere doelgroep van huisvesting te voorzien. Dat is een van onze speerpunten en daar besteden we net zoveel aandacht aan als aan reguliere nieuwbouw. Het is een bijzondere en dankbare taak om huisvesting te realiseren voor mensen die het alleen niet redden in de maatschappij. Ouderen Woonservice Meander speelt in op de voortgaande vergrijzing door levensloopbestendig te bouwen, waardoor mensen langer zelfstandig kunnen blijven wonen. We verwachten dat de vergrijzing de komende tien tot vijftien jaar haar hoogtepunt bereikt. In seniorenwoningen maken we veel gebruik van elektronische communicatie tussen allerlei elektrische toepassingen in de woning en woonomgeving voor ouderen en hun dienstverleners. Dit noemen we ook wel domotica. Mensen met een beperking Woonservice Meander anticipeert vanuit haar strategische visie op ontwikkelingen in de markt die we vanuit ons strategisch voorraadbeheer uitvoerbaar maken. De Erker in Werkendam is daar een goed voorbeeld van. Dit complex was bedoeld voor seniorenhuisvesting maar, dankzij een signaal uit de samenleving, doet het nu dienst als woongroep waar mensen met een beperking zelfstandig kunnen wonen. Wanneer zij hulp nodig hebben is zorg op afroep beschikbaar. In 2010 hebben we zes van de vierentwintig woningen toegewezen. Ook bouwen we in Vlijmen een woonlocatie met dertien wooneenheden voor mensen met een verstandelijke beperking die medio 2011 wordt opgeleverd. Prisma levert de zorg en de begeleiding die de bewoners nodig hebben. Tot slot realiseren we in juni 2011 aan de rand van het dorp Nieuwendijk een wooncomplex met drieëntwintig wooneenheden voor mensen die tijdelijk of langduriger begeleiding nodig hebben. Zorgverlener Prisma begeleidt mensen om hun dagelijkse activiteiten zoveel mogelijk structuur te geven. Woonservice Meander participeert overigens ook in de klussendienst van de Verankeringsgroep van de gemeente Werkendam en Stichting Trema. De klussendienst verricht klussen in en om het huis voor mensen met een beperking, maar ook voor ouderen en langdurig zieken die dit zelf niet kunnen doen of er tegenop zien. Kwetsbare groepen Woonservice Meander participeert in het Netwerk Maatschappelijke Steunsystemen (MASS) waarin zorginstellingen, gemeente en politie preventief optreden tegen mensen die zorgmijdend zijn, terwijl er wel een duidelijke zorgvraag aanwezig is. Denk hierbij aan armoede, psychische problematiek, verslavingsproblematiek, huiselijk geweld of opvoedingsproblematiek. We hebben in 2010 zes dossiers in behandeling gegeven aan het MASS. Deze dossiers bespreken we met elkaar. Vanuit zorginstellingen zetten we begeleiding in of maken afspraken met als doel iemand weer deel te laten uitmaken van de samenleving. Bij drie dossiers was er sprake van een terugval of wilden cliënten geen medewerking verlenen. Deze dossiers zijn nog in behandeling. Dat we veel voor ouderen doen blijkt uit de volgende opsomming:  In april 2010 zijn zeventien appartementen De Burcht voor senioren in Werkendam opgeleverd.  In april 2010 is een seniorenwoning in Babyloniënbroek opgeleverd in het complex Broeksehof.  In mei 2011 leveren we twintig huur- en zeven koopwoningen op in seniorencomplex Venehof in Veen.  De realisatie van zestien appartementen voor senioren genaamd Drie Zalmen in Rijswijk staat voor juni 2011 op de planning.  In Sleeuwijk verwachten we in december 2011 de bouw van zes seniorenwoningen af te ronden.

32

8.3. BIJZONDER PROJECTEN Landelijk Dementie Project (LDP) Woonservice Meander participeert namens het zorgnetwerk in de stuurgroep van het Landelijk Dementie Project in het Land van Heusden en Altena. De stuurgroep wil het aanbod voor ondersteuning in de regio en de aanwezige expertise over dementie bundelen en transparant maken voor mantelzorgers, vrijwilligers en professionals. De groep realiseert bijvoorbeeld laagdrempelige dementieondersteuning en ontmoetingspunten. Het LPD is een samenwerkingsverband tussen woonpartijen, zorgen welzijnsinstellingen en mantelzorgers.

8.4. MAATSCHAPPELIJKE BETROKKENHEID Statushouders Vluchtelingen hebben recht op huisvesting als ze een verblijfsvergunning hebben gekregen. Het huisvesten van deze statushouders is in tegenstelling tot voorgaande jaren in 2010 prima verlopen. We lopen zelfs voor op wat we vorig jaar met de gemeente hebben afgesproken. In 2009 zagen we ons nog geconfronteerd met aantallen waar verhoudingsgewijs geen woningen voor vrijkwamen. Mede dankzij de afschaffing van de pardonregeling is het aantal statushouders nu beheersbaar voor Woonservice Meander. Conform de regelgeving en prestatieafspraken hebben we in 2010 woningen verhuurd aan statushouders waarvan 32 in de gemeente Werkendam en 10 in de gemeente Aalburg. Wet maatschappelijke ondersteuning Samen met de gemeenten Werkendam en Woudrichem voeren we één beleid op het gebied van de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO). De WMO wil mensen zo lang mogelijk zelfstandig laten wonen zodat ze kunnen blijven meedraaien in de maatschappij. Begin 2010 hebben met de gezamenlijke woningcorporaties en de gemeenten Werkendam en Woudrichem een nieuwe regeling ondertekend voor het aanbrengen van voorzieningen in woningen. In een WMO-convenant met de gemeenten hebben we de volgende prestatievelden opgenomen:  het bevorderen van de sociale samenhang in en de leefbaarheid van dorpen, wijken en buurten;  preventieve ondersteuning van jeugdigen in relatie tot de ouders;  het verstrekken van informatie, advies en cliëntenondersteuning;  het ondersteunen van mantelzorgers (ook vrijwilligers);  het bevorderen van deelname aan het maatschappelijk verkeer voor mensen met een beperking;  het verlenen van woonvoorziening aan mensen met een beperking;  het bieden van voorzieningen voor maatschappelijke opvang;  het bevorderen van de geestelijke gezondheidszorg; De gemeente is de enige instantie die een WMO-noodzaak of -advies kan afgeven. Is een WMO-noodzaak aanwezig, dan leveren wij, buiten het woonruimteverdelingssysteem om, rechtstreeks een woning omdat verhuizing niet uitgesteld kan worden. Bij een WMO-advies is verhuizen bij een acute situatie niet noodzakelijk. Verhuizen is wel noodzakelijk op basis van medische gronden. In 2010 zijn vijf woningen toegewezen aan bewoners met een beperking op basis van de WMO. Digitale informatie over de WMO is verkrijgbaar op www.woneninaltena.nl. Onderwijs Naast wonen, zorg en welzijn heeft ook het onderwijs onze aandacht. In de huidige kennismaatschappij is toegankelijk en goed onderwijs onmisbaar. Daarom hebben we eind 2009 de Burgemeester Sigmondschool (een basisschool) opgeleverd en peuterspeelzaal De Kabouter. Boven de school heeft de aannemer tien koopappartementen gerealiseerd waarvan er nog een aantal te koop staan. Sinds 11 januari 2010 krijgen circa 150 kinderen les in dit moderne en kleurrijke gebouw aan de Wilgenlaan in Werkendam, een inspirerende omgeving voor kinderen en leerkrachten. Woonservice Meander draagt het bredeschoolgedachtegoed een warm hart toe. Zo hebben we in Eethen het project Zuidrand in voorbereiding waar we een basisschool, een kinderdagverblijf, een gymzaal en een bibliotheek in één pand willen laten samenkomen. We blijven proactief samenwerking zoeken met basisscholen van openbaar onderwijs in het Land van Heusden en Altena. Door te investeren in kennis, investeren we in de toekomst.

33

9 9. FINANCIËN Financieel gezond beleid Woonservice Meander is een financieel gezonde woningcorporatie. Onze uitgaven in 2010 komen redelijk overeen met de begroting: kosten zijn vrij stabiel gebleven, uitgaven voor nieuwbouw daarentegen waren hoog. Met een strakke sturing van de uitgaven, goede bewaking van de kosten van nieuwbouwprojecten en een extra stimulans van de woningverkopen kunnen wij onze plannen redelijk realiseren. Zolang we voldoen aan de criteria van het WSW en CFV kunnen wij voldoende financiering aantrekken. De sturing op kasstromen zullen we verder intensiveren. De onderhoudsuitgaven worden kritisch bekeken en daar waar mogelijk stellen we uitgaven uit. Redenen hiervoor zijn niet alleen de hoge nieuwbouwkosten, maar ook het achterblijven bij de begroting van de opbrengst uit woningverkopen. Tevens waren de rentekosten hoger dan in 2009 en ondergingen Euriborleningen een renteconversie waardoor zij nu op normaal tarief zijn gezet. De architectkosten van het bouwproject de Burcht te Werkendam zijn voor een deel in 2010 afgeboekt. De reden hiervoor is dat het project een zodanige wijziging heeft ondergaan dat de reeds gemaakte tekeningen niet meer bruikbaar zijn. In 2010 is kritisch gekeken naar de bedrijfslasten. Er zijn maatregelen genomen om de kosten te drukken. De meest in het oogspringende besparingen zijn gerealiseerd op het inhuren van extern personeel en op facilitaire kosten. In de komende jaren zullen er nog meer besparingen zichtbaar worden. LENINGEN In december hebben we een lening van € 6 miljoen afgesloten bij de Nederlandse Waterschapsbank. Deze lening is aangetrokken voor het nieuwbouwproject Eethen. Conform het reguliere aflossingsschema hebben we in het verslagjaar € 3,8 miljoen afgelost. De gemiddelde rentelast op leningen bedroeg 4 procent. Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) staat borg voor het grootste deel van onze leningenportefeuille. De gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem staan ook voor een klein gedeelte borg. WONINGVERKOPEN In 2010 hebben we acht woningen uit het bestaande bezit verkocht. De opbrengst hiervan bedroeg € 1.275.000. In de begroting over 2010 waren we uitgegaan van de verkoop van veertien woningen met een opbrengst van € 1.892.000. Veel aspirant-kopers kregen de financiering niet rond. Met de winst die we uit woningverkoop genereren, compenseren we de onrendabele top van huurwoningen. Aantal verkochte woningen in 2010

Via KoopVoordeelregeling Reguliere verkoop Totaal

Aantal verkopen Begroot Gerealiseerd 5 1 9 7 14 8

Opbrengst in € 1.000 Begroot Gerealiseerd 668 133 1.332 1.142 2.000 1.275

VENNOOTSCHAPSBELASTING Over 2009 heeft Woonservice Meander € 65.000,00 vennootschapsbelasting betaald. Inmiddels is de aangifte 2009 opgesteld waaruit blijkt dat er een belastbare winst gerealiseerd is van € 545.796,00. Dit is verrekend met de verrekenbare verliezen waardoor het belastbaar bedrag nihil is. Het totaal nog te verrekenen verlies bedraagt ultimo 2009 € 146.045 en is voorwaarts verrekenbaar met toekomstige winsten tot en met 2017. De aangifte vennootschapsbelasting over het jaar 2010 is nagenoeg gereed. Ingevolge een afwaardering WOZ-waarde woningbezit is er ultimo 2010 een gecumuleerd compensabel verlies van € 7.140.000. Dit bedrag is voorwaarts verrekenbaar met toekomstige winsten tot en met 2017.

34

CFV In 2010 hebben wij op basis van de ingediende prognosegegevens 2010-2014 van het CFV een A1 oordeel toegekend gekregen. Dit houdt in dat zij van mening zijn dat de voorgenomen activiteiten in financieel opzicht passen bij onze vermogenspositie. Daarnaast is het CFV van mening, dat op basis van de ingediende verantwoordingsgegevens over 2009, onze corporatie solvabel is. Dat wil zeggen dat Woonservice Meander aan haar verplichtingen kan voldoen. Deze uitkomst is een gezonde basis om op de ingeslagen weg door te gaan. WSW In 2010 hadden we nog € 6 milj. aan faciliteringsruimte. Deze ruimte is eind 2010 benut door het aantrekken van de eerder genoemde lening. Gezien het aantal lopende projecten zullen begin 2011 opnieuw financieringen aangetrokken moeten worden.

35

10 10. CORPORATE GOVERNANCE Het belang van toezicht Woonservice Meander is een maatschappelijke onderneming. Dat schept verplichtingen en vraagt om zorgvuldig handelen. We hechten dan ook veel belang aan transparantie in bestuur en toezicht. In 2010 ging de aandacht van het bestuur en de Raad van Commissarissen vooral uit naar interne onderzoeken zoals de visitatie en het efficiencyen effectiviteitonderzoek. Vanwege de financiële crisis en de tegenvallende woningverkopen hebben de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen van Woonservice Meander zich in 2010 met name beziggehouden met het bijstellen van de projecten en de meerjarenbegroting. We hebben een nieuw verkoopbeleidsplan opgesteld waarmee we onze woningverkopen willen stimuleren. Ook hebben we afspraken gemaakt om de verschillen tussen de prognose aanvangdatum van een nieuwbouwproject in relatie tot de opleveringsdatum van het project, in het jaarverslag te laten zien. Maar ook de interne organisatie en administratieve controle hebben onze aandacht. In 2010 zijn we gevisiteerd door KWH en we kijken uit naar de resultaten van het visitatierapport. Eén ding is duidelijk, dat we ons naar de buitenwereld prominenter op moeten stellen. Dat gaan we dan ook doen. In 2010 vond nog een intern onderzoek plaats dat zich richtte op effectiviteit en efficiëntie van de organisatie. De uitslag van het onderzoek heeft ons richtlijnen gegeven voor het efficiënter uitvoeren van onze werkprocessen. De visitatie en het efficiencyen effectiviteitonderzoek monden uit in het ‘Werken naar een Nieuwe Balans’ waarbij jaarplannen, afdelingsplannen, opleidingsplannen en klantgerichtheid de speerpunten vormen.

10.1. RAAD VAN BESTUUR De Raad van Bestuur (RvB) van Woonservice Meander is belast met het besturen van Woonservice Meander. Zij is verantwoordelijk voor de naleving van alle relevante weten regelgeving die behoort bij het besturen van de organisatie. De statutaire verantwoordelijkheden en bevoegdheden voor de leden van de RvB zijn vastgelegd in een reglement voor Toezicht en Bestuur. De operationele verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn vastgelegd in het directiestatuut. De RvB bestaat uit twee directieleden, een algemeen directeur en een adjunct-directeur. Beiden hebben een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. De algemeen directeur is voornamelijk actief op het gebied van projectontwikkeling en nieuwbouw. Hij geeft leiding aan de afdelingen Projectontwikkeling en aan de hoofden Verhuur & Bewonerszaken en Onderhoud. De adjunct-directeur is voornamelijk belast met financiële zaken, onderhoudt de overige contacten en is voorzitter van het Regionaal Zorgnetwerk. Hij geeft leiding aan de afdelingen Financiële administratie, Front Office, Back Office en Automatisering. De RvB is verantwoordelijk voor de realisatie van de doelstellingen van de corporatie, de strategie, de financiering en het beleid. De RvB legt hierover verantwoording af aan de Raad van Commissarissen. De RvB is in 2010 twaalf keer samengekomen. De hoeveelheid onderwerpen die aan de orde kwamen lopen als een rode draad door dit hoofdstuk.

10.2. RAAD VAN COMMISSARISSEN Taak Raad van Commissarissen Een van de belangrijkste taken van de Raad van Commissarissen is het houden van toezicht op het beleid van de bestuurders van Woonservice Meander. Door gesprekken te voeren met de accountant toetst de raad de werking en integriteit van de interne controle- en risicobeheersingssystemen en de daarbij horende procedures die de Raad van Bestuur heeft opgesteld. De raad beoordeelt de rechtsgeldigheid van de uitgaven die Woonservice Meander doet door de besluitvorming te toetsen en zicht te houden op de accountantsrapportage. Door in gesprek te gaan met de bestuurders controleert de raad de maatschappelijke bijdrage van de organisatie aan de volkshuisvesting. De integriteit van de bestuurders toetsen we door hun wijze van functioneren te beoordelen. Uiteraard moet ook de raad haar eigen functioneren beoordelen. Dit wordt gedaan in de vorm van zelfevaluatie. De raad vervult ook de rol van klankbord en adviseur voor de bestuurders. Van de klankbordfunctie is in het verleden meerdere malen gebruikgemaakt. Vooral het risicoprofiel van Woonservice Meander in relatie tot de gevolgen van de financiële crisis werd uitgebreid besproken.

36

Governancecode Woonservice Meander onderschrijft de Aedescode. Uit de Aedescode komen de Governancecode voor Woningcorporaties en de Integriteitscode voort. De Governancecode bevat normen voor goed bestuur en toezicht, transparantie, externe verantwoording en financiële beheersing bij woningcorporaties. Woonservice Meander heeft ook een eigen Governancecode opgesteld. Hierin geven we volgens het principe ‘pas toe of leg uit’ aan waarom we op bepaalde punten van de Governancecode afwijken. De Raad van Commissarissen is van mening dat Woonservice Meander een transparante organisatie is. Ons integriteitsbeleid bevat waarden, normen en regels die gelden voor onze medewerkers. Op onze website zijn de in 2009 opgestelde Integriteitscode, Klokkenluidersregeling en Regeling vertrouwenspersoon terug te vinden. Begin 2010 zijn de regelingen in een aparte bijeenkomst besproken. In het interne efficiencyen effectiviteitonderzoek is dan ook veel aandacht besteed aan de cultuur van de organisatie. Voor het uitoefenen van zijn taak hanteert de raad het BBSH, de Strategische Visie 2010-2015, de meerjarenprognose en het jaarplan 2010, het Treasury Statuut, rapportages Waarborgfonds en Centraal Fonds Volkshuisvesting, de managementletter van de accountant, de begroting en de met belanghebbenden gemaakte prestatieafspraken. De Corporate Governanceprincipes staan in afzonderlijke documenten en zijn in te zien op onze website:  de statuten van Woonservice Meander;  het Reglement Bestuur & Toezicht;  de profielschets van de commissarissen. Onafhankelijkheid De leden van de Raad van Commissarissen opereren ten opzichte van elkaar en van de bestuurders onafhankelijk. Woonservice Meander waakt ervoor dat er van belangenverstrengeling absoluut geen sprake is. Bij het opstellen van het jaarverslag besteedt de organisatie apart aandacht aan het onderwerp belangenverstrengeling. Deskundigheid De Raad van Commissarissen krijgt jaarlijks de beschikking over verschillende managementrapportages om tot een gefundeerd oordeel te kunnen komen over het functioneren van Woonservice Meander. Tijdens de tussentijdse controles van de accountant ontvangt de raad ook informatie over het presteren van de organisatie. Het overleg met de ondernemingsraad en de huurdersbelangenvereniging draagt bij aan een stukje deskundigheid. Uiteraard geven de bestuurders de raad ook input om een oordeel over de organisatie te kunnen vellen. De raad vergaart zelf ook de nodige informatie tijdens bijeenkomsten van Aedes, de Woonbond en de Vereniging Toezichthouders van Woningcorporaties (VTW). Samenstelling De Raad van Commissarissen kent per 31 december 2010 de volgende samenstelling: De heer drs. W. Visser Functie: voorzitter van de stichting en Meander Holding BV Beroep: econoom aannemersbedrijf Nevenfuncties: voorzitter Bouwend Nederland afdeling grondwerken Deskundigheid: financieel/fiscaal Geboortedatum: 14 augustus 1951 Benoemd sinds: 2004 Herbenoemd: 2007 Aftredend: 2011 en herkiesbaar De heer G. van Tilborg Functie: vicevoorzitter van de stichting en Meander Holding BV/lid op voordracht van de HBV Beroep: voormalig ondernemer installatiebedrijf Nevenfuncties: geen Deskundigheid: bouwtechnisch/commercieel Geboortedatum: 31 juli 1950 Benoemd sinds: 2005 Herbenoemd: 2009 Aftredend: 2013 en herkiesbaar

37

De heer B.R. Bouman Functie: lid Beroep: ondernemer Nevenfuncties: geen Deskundigheid: organisatieontwikkeling Geboortedatum: 25 november 1952 Benoemd sinds: 2004 Herbenoemd: 2009 Aftredend: 2013 en herkiesbaar Mevrouw. A. Reemst-Kurpershoek Functie: lid Beroep: directiesecretaresse scholengemeenschap Nevenfuncties: geen Deskundigheid: wonen/zorg/maatschappelijk Geboortedatum: 23 januari 1969 Benoemd sinds: 2004 Herbenoemd: 2007 Aftredend: 2011 en herkiesbaar De heer drs. C.D. van Gammeren Functie: lid op voordracht HBV Beroep: docent Nederlands/ondernemer adviesbureau Nevenfuncties Lid van de Raad van Advies van ReggeVastgoed BV te Amersfoort Deskundigheid: financieel/organisatie/maatschappelijk Geboortedatum: 10 februari 1944 Benoemd sinds: 2006 Aftredend: 2010 en herkiesbaar Als raad zijn we nog op zoek naar een juridisch geschoold commissielid. Goedkeuring besluiten In 2010 is de Raad van Commissarissen zeven keer bijeen gekomen en heeft in 2010 aan de volgende onderwerpen goedkeuring verleend:  verkoopstimuleringsregeling;  meerjarenbegroting 2010-2014;  jaarverslag 2009;  projecten Bronkhorst, Bloklandterrein fase 1, Eethen fase 1, De Roef, Veen fase 4, Venehof, Babyloniënbroek;  verkoop woningbezit;  accountantscontrole;  visitatie KWH;  afkoop KoopVoordeelregeling;  dubobeleid;  remuneratierapport. Daarnaast zijn de volgende onderwerpen ter sprake gekomen:  voortgangsrapportage landelijke en lokale ontwikkelingen;  nieuwbouwprojecten;  organisatiestructuur;  vastgoedportefeuille;  managementletter accountantsonderzoek;  managementrapportages; Naast alle leden van de Raad van Commissarissen waren ook de bestuurders bij al deze vergaderingen aanwezig bij het nemen of goedkeuren van bovenstaande besluiten. Daarnaast zijn er nog twee aparte bijeenkomsten geweest met de bestuurders. De een met interviewers van de visitatie en de ander met de werkgroep remuneratie. 38

De raad heeft in 2010 ook overleg gevoerd met de Adviesraad Wonen waar het onderling functioneren en het functioneren met de Raad van Bestuur werd besproken. In 2011 organiseren we een brede bijeenkomst waar we aandacht besteden aan de kwantiteit en deskundigheid van het instituut Adviesraad Wonen. Twee leden van de raad hebben in 2010 ook gesproken met de Huurdersbelangenvereniging. De participatieovereenkomst tussen huurder en verhuurder is inmiddels akkoord bevonden en ondertekend. Goedkeuring strategische doelstellingen In de financiële meerjarenbegroting stelt Woonservice Meander haar operationele en financiële doelstellingen vast. De Raad van Commissarissen beoordeelt de begroting en keurt deze goed. Woonservice Meander streeft naar het behalen van maximaal maatschappelijk rendement onder voorwaarde van financiële continuïteit. Interne risicobeheersing en controle Bij corporaties kunnen risico’s ontstaan op het gebied van projectontwikkeling. Het risicoprofiel van Woonservice Meander is hoog. Daarom heeft de Raad van Commissarissen in 2010 veel aandacht besteed aan het volgen van de meerjarenbegroting. Elke nieuwe investering toetsen we vooraf en rekenen we door in een bestaand meerjarenprofiel. We managen de strategische, financiële en operationele risico’s actief waarmee we de impact van mogelijke incidenten beperken. De naleving van de Governancecode wordt door de onafhankelijke controllerfunctionaris kritisch gevolgd. Financiële continuïteit De Raad van Commissarissen heeft kennis genomen van:  de oordeelsbrief 2010 van het CFV die handelt over het oordeel van de minister over de prestaties in 2009;  het overzicht Corporatie in Perspectief dat door het CFV is ontwikkeld en dat dient als sturing en verantwoording van corporatieactiviteiten;  het solvabiliteitsoordeel 2010 waarin het CFV het oordeel als voldoende rapporteert;  het continuïteitsoordeel 2010 waarin het CFV een A-status rapporteert;  de liquiditeitspositie/kasstromen waarin het WSW in zijn rapportage aangeeft dat hij instemt met de faciliteringsruimte 2010. Remuneratiecommissie Woonservice Meander heeft een afzonderlijke remuneratiecommissie ingesteld die het functioneren en de beloning van de bestuurders beoordeelt. Deze commissie bestaat uit de heren B. Bouman en C.D. van Gammeren. In 2010 heeft de commissie zich beziggehouden met de voorbereiding en de vastlegging van beoordelingsgesprekken. Aan de hand hiervan heeft de commissie een remuneratierapport opgesteld, dat op www.woonservicemeander.nl is in te zien. Na de vaststelling en goedkeuring van het jaarverslag 2009 heeft de remuneratiecommissie een beoordelingsgesprek gevoerd met de bestuurders welke aan de hand van het beoordelingsreglement plaatsvindt. Auditcommissie In 2010 heeft Woonservice Meander een afzonderlijke auditcommissie ingesteld met de heren B. Bouman en C.D. van Gammeren als commissieleden. Aan de hand van de richtlijnen van VTW heeft zij voorbereidingen getroffen voor een wijziging van het bezoldigingssysteem van de leden van de RvC in 2011. De bezoldiging 2010 van de RvC is geregeld in een presentievergoeding van € 300,- bruto per vergadering van de eigen raad of anderszins voor het volgen van bijeenkomsten of overleggen. In totaal zijn er zeven RvC-vergaderingen geweest. Voor 2011 is een nieuwe vergoedingsregeling afgesproken. Omschrijving

Bestuursvergoeding

C.D. van Gammeren A. Reemst - Kurpershoek G. van Tilborg W. Visser B.R. Bouman

7* 2 2 2 4

Totaal

17

* inclusief overloop uit 2009

39

Beloning bestuurders Woonservice Meander beloont haar bestuurders volgens de aanbevelingen van de commissie Izeboud. In 2010 hebben de Vereniging van Toezichthouders van Woningbouwcorporaties en Het Directeurencontact binnen de commissie-Izeboud een Sectorbrede Beloningscode voor Bestuurders van Woningcorporaties uitgewerkt en goedgekeurd. De Raad van Commissarissen volgt deze code in zijn geheel bij het vaststellen van de arbeidsvoorwaarden van de bestuurders. De beloning voor de bestuurders is per 2010 aangepast. In een gezamenlijke bijeenkomst is besloten om niet meer te werken met afzonderlijke prestatiedoelen. De bestuurders ontvangen een vaste beloning. Naast de beloning zijn er geen specifieke financiële (onkosten)vergoedingen. De beloning van de bestuurders bedroeg over het jaar 2010: Omschrijving Brutoloon 2010 Vakantiegeld 8 % Pensioenafdracht (Wg+Wn last) Jubileumgratificatie (25 jaar) Sociale lasten Fiscaal lease auto ▪ ▪ ▪

Directeur 112 9 29 9 7 11

Adjunct-directeur 107 9 27 9 7 8

De pensioenregeling is conform de CAO-Woondiensten vastgesteld. Er zijn geen aanvullende pensioenafspraken. De bezoldiging blijft onder de Balkenendenorm ad € 193.000. De arbeidsvoorwaarden en bezoldiging van bestuurders zijn gebaseerd op de Beloningscode voor Bestuurders van Woningcorporaties. Er zijn geen (financiële) voorzieningen getroffen voor betaling op termijn of voor het vroegtijdig beëindigen van de arbeidsovereenkomst.

Beoordeling accountant De Raad van Commissarissen beoordeelt jaarlijks het functioneren van de externe accountant. In 2010 hebben we een offerte opgevraagd bij een andere partij, maar zijn toch weer in zee gegaan met BDO Audit & Assurance B.V. De raad is tevreden met de inbreng van de externe accountant, maar wil in de toekomst een roulatiesysteem opzetten zodat de organisatie steeds door een andere accountant wordt beoordeeld. Regionale Geschillencommissie Om klachten van huurders over de verhuurder op te lossen is een Regionale Geschillencommissie (RGC) actief. De RGC wordt ingeschakeld bij mogelijke geschillen die voortvloeien uit het regionale woonruimteverdelingssysteem en de reguliere klachten die de eigen corporatie betreffen. De Raad van Commissarissen constateert dat Woonservice Meander haar werk naar behoren uitvoert. Transacties met tegenstrijdige belangen In 2010 hebben geen transacties met tegenstrijdige belangen plaatsgevonden. Stakeholders Als Raad van Commissarissen is het onze taak om erop toe te zien dat Woonservice Meander regelmatig en goed contact onderhoudt met haar belangrijkste stakeholders. Woonservice Meander benadert verschillende partners zoals gemeenten, zorgen welzijnsinstellingen en collega-corporaties in het werkgebied proactief, maar kan haar stakeholders nog meer betrekken bij haar beleid. Dit is ook een van de verbeterpunten die uit de visitatie door KWH naar voren is gekomen. Zelfevaluatie Aan de hand van functioneringsgesprekken die de voorzitter met verschillende commissieleden heeft gehouden, kunnen we concluderen dat de raad zijn taken in 2010 naar behoren heeft uitgeoefend. Wel moet de raad blijven zorgen en verantwoordelijkheid nemen voor het bijhouden van ontwikkelingen in de sector en scholing.

40

10.3. CONCLUSIE EN VERKLARINGEN Bestuursverklaring De RvB van Woonservice Meander verklaart dat de jaarstukken zijn opgemaakt met inachtneming van de bepalingen in boek 2 titel 9 van het Burgerlijk Wetboek evenals de voorschriften van de Minister voor Wonen, Wijken en Integratie. Onder verwijzing naar artikel 2, lid 2 sub N van ‘Het Besluit Beheer Sociale Huursector’ verklaren wij dat de middelen van Woonservice Meander in 2010 uitsluitend zijn ingezet in het belang van de volkshuisvesting. Getekend door de Raad van Bestuur te Werkendam d.d. 19 mei 2011

dhr. C.A. van Toor

dhr. W. Bijl

Verklaring Raad van Commissarissen De RvC heeft kennis genomen van het verslag van de RvB over het boekjaar 2010. De door de RvB opgemaakte jaarstukken 2010 omvatten de jaarrekening en het daarbij behorende jaarverslag welke door BDO Audit & Assurance BV gecontroleerd zijn en van een verklaring voorzien. Na kennisneming van de bevindingen van de accountant heeft de RvC de jaarrekening en het jaarverslag over 2010 goedgekeurd. De genoemde documenten geven een helder inzicht in de inspanningen en activiteiten. Met de vaststelling van de jaarrekening, en de in de jaarrekening verwerkte resultaatbestemming, zal het resultaat over het verslagjaar € 1.945.000 positief bedragen. De RvC heeft waardering voor de bereikte resultaten en spreekt hiervoor zijn erkentelijkheid uit aan bestuurders en alle medewerkers. Getekend door de Raad van Commissarissen te Werkendam d.d. 30 mei 2011

dhr. drs. W. Visser

dhr. G. van Tilborg

mw. A. Reemst- Kurpershoek

dhr. B.R. Bouman

dhr. drs. C.D. van Gammeren

41

11 11. JAARREKENING 11.1. BALANS WOONSERVICE MEANDER PER 31 DECEMBER 2010 bedragen x € 1.000 Activa

2010

2009

Vaste activa Materiële vaste activa Onroerende en roerende zaken in exploitatie Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Totaal Financiële vaste activa Te vorderen BWS-subsidies Deelnemingen Totaal

101.255 23.750 883 125.888

95.467 17.765 592 113.824

0 20 20

0 20 20

Totaal vaste activa

125.908

113.844

Vlottende activa Voorraden Voorraad verkoopwoningen Totaal

1.594 1.594

1.385 1.385

Vorderingen Huurdebiteuren Gemeenten Belastingen en premies sociale verzekeringen Belastinglatentie Overige vorderingen Overlopende activa Totaal

165 11 293 0 2.817 114 3.400

76 144 7 0 1.696 108 2.031

10.114

5.502

Liquide middelen Totaal vlottende activa TOTAAL ACTIVA

42

15.108

8.918

141.016

122.762

bedragen x € 1.000 Passiva Eigen vermogen Overige reserves Totaal

Voorzieningen Voorziening nieuwbouw Voorziening huur Totaal

Langlopende schulden Leningen overheid Leningen kredietinstellingen Waarborgsommen Totaal

Kortlopende schulden Schulden aan leveranciers Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden Overlopende passiva Totaal

TOTAAL PASSIVA

2010

2009

26.437

24.492 26.437

569 44

24.492

569 48 613

86 107.502 3

617

89 93.390 2 107.591

2.548 1.415 468 1.944

93.481

930 1.173 191 1.878 6.375

4.172

141.016

122.762

43

11.2. WINST- EN VERLIESREKENING bedragen x € 1.000 2010 2009 Bedrijfsopbrengsten Huren Vergoedingen Overheidsbijdragen Verkoop onroerende zaken Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten

11.445 513 13 1.011 216 13.198

10.839 388 6 480 87 11.800

Bedrijfslasten Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa Overige waardeveranderingen (im)materiële vaste activa Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Lasten onderhoud Overige bedrijfslasten Som der bedrijfslasten

1.540 -42 793 142 245 2.301 2.816 7.795

1.485 -1.095 786 131 229 2.454 2.411 6.401

Bedrijfsresultaat

5.403

5.399

Financiële baten en lasten Rentebaten en soortgelijke opbrengsten Rentelasten en soortgelijke kosten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen

941 4.399 1.945

1.007 3.333 3.073

Vennootschapbelasting Resultaat deelnemingen Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen

0 0 1.945

-390 0 2.683

Aandeel derden Nettoresultaat na belastingen

0 1.945

0 2.683

11.3. WAARDERINGS- EN RESULTAATBEPALINGSGRONDSLAGEN Algemeen De waardering van de activa en passiva, en de bepaling van het resultaat, berusten op de grondslag van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of nominale waarde, tenzij hierna anders is vermeld. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. De jaarrekening is opgesteld volgens de bestendige gedragslijn en conform de richtlijnen van het Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH), aangevuld met de voor de branche van toepassing zijnde richtlijnen. De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de algemeen in Nederland aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving zoals hierna vermeld. Dit betekent dat de jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de daartoe geldende bepalingen volgens titel 9 Burgerlijk Wetboek (BW) 2 en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving. Voor de indeling en presentatie van de in deze jaarrekening opgenomen gegevens is gekozen voor het model voor de balans en winst en verliesrekening zoals genoemd in bijlage 1 van de Richtlijn voor Jaarrekeningen (RJ) 645.

44

Grondslagen voor het opstellen van het kasstroomoverzicht De kasstromen worden gepresenteerd volgens de indirecte methode. Dit overzicht is samengesteld conform de bepalingen opgenomen in RJ 360.

11.4. BALANSWAARDERING Materiële vaste activa De onroerende zaken met de daarbij behorende installaties, garages en aanpassingen zijn gewaardeerd tegen historische kostprijs, verminderd met de daarop toegepaste afschrijvingen, dan wel, indien die naar verwachting duurzaam lager is, de (benaderde) bedrijfswaarde. De afschrijvingen zijn berekend volgens het annuïtaire dan wel lineaire systeem. Bij na-investeringen worden alleen kosten geactiveerd wanneer deze kosten leiden tot een uitbreiding van de capaciteit, verlenging van de gebruiksduur, toename van de restwaarde of een gevolg zijn van wettelijke verplichtingen. Het bezit is voor de bepaling van de bedrijfswaarde ingedeeld in Product-Markt-Combinatie’s (PMC’s). Er zijn 3 PMC’s bepaald op grond van een indeling die het Zorgnetwerk heeft toegepast op basis van een rapportage van het SOAB. Het betreffen A – B – C kernen waarbij het voorzieningen niveau in een kern leidraad is voor de indeling. Een A-kern staat voor een hoog voorzieningenniveau en een C-kern voor een laag voorzieningenniveau. Met een eventuele hogere bedrijfswaarde wordt in de balans geen rekening gehouden. Bij een eventuele duurzaam lagere bedrijfswaarde vindt afwaardering plaats op PMC-niveau. Bedrijfswaardeberekeningen De bedrijfswaarde wordt bepaald het salderen van de contante waarde van de in- en uitgaande kasstromen. Hiervoor worden de onderstaande parameters gebruikt. Interne parameters: ▪ exploitatieduur van de woningen ligt tussen de 40-50 jaar; ▪ grond op basis van historische kostprijs, of bij opgeleverde nieuwbouw tegen taxatiewaarde; ▪ geen rentabiliteitswaardecorrectie; ▪ inflatie variabele lasten 2,25 %; ▪ inflatie onderhoud 3,25 %; ▪ huurverhoging in het 1e jaar 1,0%, het 2e 1,31%, het 3e en verder 2,25 %; ▪ discontovoet 5,25%. Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling De onroerende zaken in ontwikkeling zijn gewaardeerd tegen de tot en met balansdatum bestede uitgaven onder aftrek van eenmalige subsidies en het eventueel onrendabel deel van de investering. Onroerende zaken ten dienste van de exploitatie Deze activa zijn gewaardeerd tegen aanschafwaarde verminderd met de daarop toegepaste afschrijvingen volgens het lineaire systeem. De investeringen worden als volgt afgeschreven: ▪ telefooninstallatie 5 jaar ▪ kantoorinventaris 10 jaar ▪ kantoorpand 50 jaar Er vindt geen rentetoerekening plaats. Gezien de voortschrijdende technische ontwikkelingen in de automatisering is de afschrijvingstermijn van computerapparatuur en software bepaald op 5 jaar. Deelnemingen De deelnemingen zijn gewaardeerd op nominale waarde. Voorraden Deze zijn gewaardeerd tegen aanschafwaarde en de daarbij behorende kosten Huurdebiteuren De vorderingen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde na aftrek van een te vormen voorziening voor dubieuze debiteuren.

45

Belastinglatentie De latente belastingvorderingen inzake verliescompensatie is opgenomen voor zover het saldo met grote mate van waarschijnlijkheid wordt gecompenseerd. Eigen Vermogen ▪ Het Eigen Vermogen dient ter dekking van onvoorziene risico’s en/of verliezen. Het Eigen Vermogen muteert door gerealiseerde jaarresultaten en staat permanent ter beschikking. ▪ Naast de dekkingsfunctie van de overige reserves dient dit als waarborg voor de financiering met vreemd vermogen. ▪ Ook kunnen de overige reserves aangewend worden voor interne financiering. Dit is afhankelijk van de marktomstandigheden. Voorziening Pensioenen In de balans is geen voorziening pensioenen opgenomen. De pensioenregeling is ondergebracht bij Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties (SPW) en is naar zijn aard een toegezegde-pensioenregeling. De corporatie heeft in het geval van een tekort bij SPW geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen anders dan hogere toekomstige premies. Langlopende schulden Deze worden opgenomen tegen nominale waarde. Aangegane verplichtingen Conform RJ 252 is het niet toegestaan aangegane verplichtingen inzake nieuwbouwprojecten te verwerken in de balans. De door de corporatie aangegane (restant) verplichtingen worden vermeld onder de niet uit de balans blijkende verplichtingen.

11.5. RESULTAATBEPALING Het resultaat wordt bepaald met inachtneming van de hiervoor vermelde waarderingsgrondslagen. Baten worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd. Lasten worden opgenomen in het jaar waarin zij ontstaan of voorzienbaar zijn. Huren Verantwoord zijn de netto ontvangen huren. Vergoedingen Dit betreft de vergoedingen die de huurders, naast de netto huur, verschuldigd zijn voor energielevering, huismeester, schoonmaakkosten etc. De vergoeding is gebaseerd op de geraamde kosten. Jaarlijks vindt op basis van werkelijke kosten afrekening c.q. verrekening plaats. Overheidsbijdragen De bijdragen hebben betrekking op de regeling Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS) en de Wet Maatschappelijke ondersteuning (WMO). Verkoop onroerende zaken Dit betreft de boekwinst op de verkoop van onroerende zaken in exploitatie Overige bedrijfsopbrengsten Hierin worden verantwoordt de opbrengsten die niet bij een andere rubriek zijn onder te brengen. Afschrijvingen Afschrijvingen vinden plaats op de post materiële vaste aktiva en daarvan de onderdelen onroerende en roerende zaken in exploitatie en ten dienste van de exploitaite. Deels volgens de annuïtaire- en deels volgens de lineaire methode op basis van de geschatte economische levensduur.

46

Overige waardeveranderingen Indien de bedrijfswaarde van de materiële vaste activa duurzaam lager is dan de boekwaarde, wordt het verschil afgeboekt. Indien de bedrijfswaarde voor in het verleden afgeboekte materiële vaste activa duurzaam hoger is, mag er worden bijgeboekt. Lasten onderhoud Hieronder zijn uitgaven voor reparatieverzoeken, mutatie- en jaarlijks terugkerend planmatig onderhoud verantwoord. Overige bedrijfslasten Dit betreffen uitgaven die niet onder een andere rubriek zijn onder te brengen. De lasten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Rentebaten Onder rentebaten zijn verantwoord de opbrengsten uit vorderingen en beleggingen en de geactiveerde rente van nieuwbouwprojecten. Rentelasten Hieronder vallen de betaalde en verschuldigde rentelasten inzake kort- en langlopende schulden. Belastinglatentie De waardering van latente belastingverplichtingen en latente belastingvorderingen is gebaseerd op de fiscale gevolgen van de per balansdatum voorgenomen wijze van realisatie of afwikkeling van de activa, voorzieningen, schulden of overlopende passiva. De voorgenomen wijze van realisatie of afwikkeling is gebaseerd op het strategisch voorraadbeleid. De horizon voor toetsing bedraagt zodoende een periode van vijf tot maximaal tien jaren. De berekening van de latente belastingvorderingen en -verplichtingen geschiedt tegen de belastingtarieven die op het einde van het verslagjaar gelden, of tegen de tarieven die in de komende jaren gelden, voor zover deze al bij wet zijn vastgesteld. Latente belastingvorderingen uit hoofde van verrekenbare verschillen en beschikbare voorwaartse verliescompensatie worden opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er toekomstige fiscale winst beschikbaar zal zijn waarmee verliezen kunnen worden gecompenseerd en verrekeningsmogelijkheden kunnen worden benut. Latente belastingvorderingen zijn opgenomen onder de financiële vaste activa indien de verwachte looptijd korter is dan 1 jaar. Latente belastingverplichtingen zijn opgenomen onder de voorzieningen.

47

11.6. TOELICHTING OP DE BALANS bedragen x € 1.000

Activa Vaste activa Materiële vaste activa

31 december 2009 Verkrijgingsprijzen Herwaarderingen Cumulatieve waardeverminderingen en afschrijvingen Boekwaarden per 1 januari 2010 Mutaties 2010 Investeringen Desinvesteringen (sloop / verkoop) Afschrijvingen Afschrijving desinvesteringen en correctie volledig afgeschreven Terugneming van waardeverminderingen Overboekingen Totaal mutaties 31 december 2010 Verkrijgingsprijzen Herwaarderingen Cumulatieve waardeverminderingen en afschrijvingen Boekwaarden per 31 december 2010

Onroerende en roerende zaken in exploitatie

Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling

114.623 0 -19.156 95.467

17.765 0 0 17.765

529 -446 -1.457

13.782 0 0

231 -11 -84

14.542 -457 -1.541

428

0

155

583

0 6.734 5.788

0 -7.797 5.985

0 0 291

0 -1.063 12.064

121.440 0 -20.185 101.255

23.750 0 0 23.750

Onroerende en roerende zaken in exploitatie Specificatie mutaties Aankoop bezit Overboeking aankoop naar in ontwikkeling Afboeking volledig afgeschreven investeringen Woningverbetering Dakkapellen Aanleg cv-installaties en zonneboilers Isolatiewerkzaamheden Vaste trappen Dakramen Totaal Investeringen

48

-229 -163 757 61 38 57 0 8 529

Onroerende en roerende zaken t.d.v. exploitatie

Totaal

804 133.192 0 0 -212 -19.368 592 113.824

1.024 146.214 0 0 -141 -20.326 883 125.888

Afschrijvingsmethode en -termijnen Grond Zorg onroerend goed Woningen CV-installatie en Warmwaterinstallatie Lift, woningverbetering, woningaanpassing, isolatie, dakraam, vaste trap

geen afschrijving annuïtair annuïtair annuïtair annuïtair

Overzicht verzekerde waarden x € 1.000 Woningbezit en overig bezit Opstalverzekering deels incl. glas (index) Kantoor Opstal Inventaris Instrumenten Overige verzekeringen Aansprakelijkheidsverzekering Reconstructieverzekering Fraudeverzekering Bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering Opruimingskosten

40 jaar 50 jaar 15 jaar 20 jaar 2010

2009

212.799

205.211

700 227 21

757 284 21

1.250 454 454 1.134 250

1.250 454 454 1.134 250

Naast het genoemde verzekeringspakket is er een collectieve ongevallenverzekering voor de Raad van Bestuur, Raad van Commissarissen en het personeel. Voor bouwrisico's is er een doorlopende CAR-verzekering voor (nieuwbouw)projecten. Zekerheden materiële vaste activa Voor de als zekerheid voor leningen verbonden materiële vaste activa wordt verwezen naar de toelichting op de langlopende schulden. Onroerende zaakbelasting (OZB) Het bezit van Woonservice Meander is op grond van de WOZ als volgt gewaardeerd: (geldend voor belastingjaar 2010) Gemeente Aalburg Gemeente Werkendam Gemeente Woudrichem

€ 54 miljoen € 345 miljoen € 23 miljoen

Specificatie verloop bedrijfswaarde

2010

2009

Bedrijfswaarde Grondwaarde Ongecorrigeerde bedrijfswaarde 31 december Mutaties boekjaar Ongecorrigeerde bedrijfswaarde 1 januari

148,7 14,3 134,4 -34,4 100,0

114,8 14,8 100,0 -20,2 79,8

Voor detailgegevens: zie de waarderingsgrondslagen in paragraaf 11.3 op blz. 44. In de bedrijfswaarde is de rentabiliteitswaardecorrectie ad € 6.409.000 niet meegenomen.

49

Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling saldo 31-12-2009 Cpl. 028 De Burcht Werkendam fase 1B Cpl. 029 De Burcht Werkendam fase 2 Cpl. 030 De Burcht Werkendam fase 3 Cpl. 109 Babyloniënbroek Cpl. 113 Tjalmastraat Veen fase 3 Cpl. 141 Bloklandterrein Wijk en Aalburg fase 1 Cpl. 142 Bloklandterrein Wijk en Aalburg fase 2 Cpl. 151 Eethen fase 1 Cpl. 152 Eethen fase 2 Cpl. 153 Eethen fase 3 Cpl. 154 Eethen fase 4 Cpl. 282 Drie Zalmen Rijswijk fase 2 Cpl. 283 Drie Zalmen Rijswijk fase 3 Cpl. 340 Notenhoff Andel fase 1 Cpl. 341 Notenhoff Andel fase 2 Cpl. 342 Notenhoff Andel fase 3 Cpl. 343 Notenhoff Andel fase 4 Cpl. 344 Notenhoff Andel fase 5 Cpl. 350 Bronkhorst Andel Cpl. 407 De Roef Sleeuwijk Cpl. 412 K. v.d. Sandeplein Sleeuwijk Cpl. 414 Kastanjelaan Sleeuwijk Cpl. 415 0-woning Nieuwe Banne Sleeuwijk Cpl. 416 Wozoco Transvaal Sleeuwijk Cpl. 504 Masterplan Wijk en Aalburg fase 4 Cpl. 530 Begeleid wonen Vlijmen Cpl. 600 Singelwoningen Nieuwendijk Cpl. 800 De Burcht Werkendam fase 1a Cpl. 802 Starterskoopwoningen Werkense Polder Werkendam Cpl. 803 De Kroon Wijk en Aalburg Cpl. 805 Starterskoopwoningen Nieuwe Banne Sleeuwijk Cpl. 806 Tjalmastraat Veen fase 4 Cpl. 807 CPO Giessen Cpl. 808 Vervoornepolder Werkendam Cpl. 810 3 woningen Genderen Cpl. 905 Hoogstraat 59 Werkendam t.b.v. plan De Burcht Cpl. 911 Brandweerkazerne Genderen Cpl. 912 Brandweerkazerne Giessen Kantoor Meander Totaal (on)roerende zaken in ontwikkeling

50

mutaties bij

mutaties af

saldo 31-12-2010

2.358 219 87 285 1.468 2 0 1.242 9 10 150 366 126 648 34 318 27 10 51 3.429 155 98 137 1.219 1.468 455 1.516 102

1.717 245 174 916 2.560 70 9 965 23 25 74 2.176 102 227 93 90 90 88 163 2.873 1.095 93 26 20 5.436 709 1.356 13

-4.075 -304 -121 -1.201 -1.375 -10 0 -419 -6 -6 -36 -5 0 -15 0 0 0 0 0 -6.302 -1.250 -2 0 -3 -160 0 0 0

0 160 140 0 2.653 62 9 1.788 26 29 188 2.537 228 860 127 408 117 98 214 0 0 189 163 1.236 6.744 1.164 2.872 115

80

1.338

-1.302

116

1.003 9 127 8 31 0 149 368 1 0 17.765

8 40 15 16 104 9 0 708 6 153 23.825

0 -6 -4 0 0 -9 0 -1.076 0 0 -17.687

1.011 43 138 24 135 0 149 0 7 153 23.903

Financiële vaste activa Deelnemingen

Deelneming

Overige

Totaal

Boekwaarden per 1 januari 2010

20

0

20

Mutaties 2010 Toevoegingen Afschrijvingen / aflossingen Boekwaarden per 31 december 2010

0 0 20

0 0 0

0 0 20

Deelnemingen Aandeel in kapitaal: Meander Holding BV Woningnet NV

100% 0,0001%

Vlottende activa 2010 Voorraden Voorraad verkoopwoningen

2009

1.594

1.385

Vorderingen Huurdebiteuren

2010 Bedragen

Tot 2 maanden achterstand Betalingsregeling WSNP (Wet Sanering Natuurlijke Personen) Deurwaarder Deurwaarder (uitzetting) Huurachterstand Huurvoorstand Totaal

Aantallen

30 114 1 13 7 165 -24 141

2009 Bedragen

64 14 2 13 4

Aantallen

21 11 1 22 21 76 -23 53

63

53 13 2 15 6 55

Dankzij een strak incassobeleid is de huurachterstand beheersbaar. Van de betalingsregelingen wordt een deel van € 100.000 veroorzaakt door één instelling, dit zal per maart 2011 volledig zijn afgelost. Intern is per 31 december 2010 een analyse van de huurachterstand voorhanden. 2010 Gemeenten Wet Maatschappelijke Ondersteuning BWS-subsidie jaarlijkse bijdrage complex 59 BWS-subsidie jaarlijkse bijdrage complex 60 Totaal

2009 11 0 0 11

8 32 104 144

De toekomstige vorderingen op de BWS-subsidieregeling zijn in 2010 ontvangen. 2010 Belastingen en premies sociale verzekeringen Te ontvangen BTW

293

2009 7 51

2010

2009

Belastinglatentie Saldo per 1 januari 0 321 Mutatie in het boekjaar 0 -321 Saldo per 31 december 2010 0 0 Met het oog op de onzekerheid in de prijsontwikkeling van het vastgoed (prijsontwikkeling van de WOZ-waarde) is het onduidelijk of het fiscaal verlies als gevolg van de lagere WOZ-waarde in de komende jaren door een waardestijging van het vastgoed gecompenseerd kan worden. Daarnaast bestaat de mogelijkheid dat woningcorporaties in de toekomst beschouwd gaan worden als ANBI (algemeen nut beogende instellingen). In dit kader loopt nog een procedure bij de Belastingdienst, waarbij de Hoge Raad nog een standpunt moet innemen. Door deze onzekerheden heeft Woonservice Meander voor het fiscaal verrekenbare verlies geen actieve belastinglatentie gevormd in de jaarrekening 2010. 2010 Overige vorderingen Uitgeleend geld Te ontvangen creditnota's Afrekening servicekosten Rekening Courant Meander Holding Rekening Courant Werkmaatschappij i.o. Rekening Courant VvE's Rekening Courant Zorgnetwerk Te ontvangen schadeuitkeringen verzekering Advertentiekst. Wonen in Altena te ontv. van Woonlinie en St. Land van Altena Derden inzake plan De Es te Sleeuwijk Derden inzake Masterplan Wijkestein fase 3 en 4 Facturen 2011 Vorderingen mutatie-/verhuiskosten Vorderingen SCB Overige debiteuren Voorziening dubieuze vorderingen Totaal

625 51 26 12 1.063 331 2 4 4 190 44 408 4 0 68 2.832 -15 2.817

2009 560 38 29 11 0 200 0 4 11 190 548 0 4 5 111 1.711 -15 1.696

Op het deel van € 280.000 van het uitgeleende geld is het pand van Kinderdagverblijf Dribbel als zekerheid ingezet. Per 31 december is de stand van de voorziening dubieuze vorderingen € 15.000. In 2010 zijn 5 vorderingen afgeboekt met een totaal van € 14.000. Op 3 oude posten is totaal nog € 1.000 ontvangen. 2010 Overlopende activa Rente deposito valutadatum t/m 31 december Totaal Liquide middelen Postbank Banken Kas Deposito- / spaarrekening Totaal

52

2009

114 114

108 108

72 6.041 3 3.998 10.114

95 404 3 5.000 5.502

Passiva 2010 Eigen Vermogen Overige reserves Saldo 1 januari Resultaat SCB Resultaat boekjaar Saldo 31 december

2009

24.492 0 1.945 26.437 2010

Voorzieningen Voorziening nieuwbouw Tjalmastraat Veen Voorziening huur Raadhuislaan 2-208 Totaal

21.721 88 2.683 24.492 2009

569 44 613

569 48 617

De voorziening nieuwbouw Tjalmastraat te Veen bestaat uit de opbrengst van de verkoop van bouwnummer 1 t/m 10 en zal ten gunste van fase 3 en 4 worden gebracht bij de financiële afwikkeling van de bouwfasen. Reeds gemaakte kosten zijn hiermee verrekend. De voorziening huur Raadhuislaan 2-208 betreft de huur welke t/m 2017 vooruit betaald is. Jaarlijks wordt hiervan rente verrekend en de huur ten gunste van de rekening courant van de huurder gebracht. 2010

2009

Langlopende schulden Leningen overheid Saldo 1 januari Aflossingen Saldo 31 december Waarvan leningen met een restant looptijd langer dan 5 jaar

89 -3 86 86

92 -3 89 89

Leningen kredietinstellingen Saldo 1 januari Nieuwe leningen Aflossing Vervroegde en totale aflossingen Saldo 31 december Waarvan leningen met een restant looptijd langer dan 5 jaar

93.390 18.000 -2.460 -1.428 107.502 89.924

81.350 16.500 -2.267 -2.193 93.390 68.300

2010 Rentevoet en aflossingssysteem Gewogen gemiddelde rentevoet van uitstaande leningen van kredietinstellingen Gewogen gemiddelde rentevastperiode van leningen van kredietinstellingen

4,0% 8,8

2009 4,1% 11,5

De leningen van overheid en kredietinstellingen worden op basis van het annuïteiten-, lineaire-, dan wel het dynamische kostprijssysteem of ineens (fixe-leningen) afgelost. Het reguliere aflossingsbestanddeel in het komende boekjaar bedraagt circa € 2,2 miljoen. In 2010 vinden twee vervroegde aflossingen en twee renteherzieningen plaats. De leningen zijn gegarandeerd door de Gemeente en het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Behoudens de gemeentelijke leningen en negen kapitaalmarktleningen zijn de garanties overgedragen aan het WSW.

53

2010 Waarborgsommen Waarborgsommen

2009 3

2010 Kortlopende schulden Schulden aan leveranciers BTW Belastingen en premies sociale verzekeringen Vennootschapsbelasting

930

1.365 46 4 1.415

1.057 47 69 1.173

459 0 9 468 2010

Overlopende passiva Transitorische rente * Transitorisch onderhoud Huurtoeslag Diversen Totaal overlopende passiva

2009

2.548

2010 Overige schulden Afrekening servicekosten Rekening Courant Zorgnetwerk Diversen

2

1.840 17 63 24 1.944

2009 167 16 8 191 2009 1.742 10 63 63 1.878

* Dit betreft de verschuldigde rente van de leningen over de periode tussen vervaldatum lening tot en met 31-12-2010

Niet uit de balans blijkende verplichtingen Ultimo boekjaar is sprake van een (restant) verplichting inzake nieuwbouwprojecten waarvoor opdrachten aan derden zijn verstrekt en die nog niet, of gedeeltelijk, zijn afgewikkeld. Het bedrag van de aangegane verplichtingen heeft betrekking op de volgende projecten: Cpl. 028 De Burcht Werkendam fase 1B Cpl. 109 Babyloniënbroek Cpl. 113 Tjalmastraat Veen fase 3 Cpl. 282 Drie Zalmen Rijswijk fase 2 Cpl. 407 De Roef Sleeuwijk Cpl. 412 K. v.d. Sandeplein Sleeuwijk Cpl. 600 Singelwoningen Nieuwendijk Cpl. 504 Masterplan Wijk en Aalburg fase 4 Cpl. 530 Vlijmen Cpl. 414 Kastanjelaan Sleeuwijk Totaal aangegane verplichtingen nieuwbouw Daarnaast is sprake van een restant verplichting van onderhoudsprojecten die overlopen in het nieuwe jaar en nog niet geheel zijn afgerond. In 2002 is een perceel grond aangekocht. Zodra op deze grond een bouwbestemming wordt verkregen, of uiterlijk 2017, dient het restant aankoopbedrag betaald te worden.

54

2010

2009

0 0 1.642 672 0 0 2.325 644 917 1.431 7.631

1.574 55 3.099 0 1.929 888 0 5.918 0 0 13.463

190

189

1.200

1.200

MGE-verkoop

2010 P.M.

2009 P.M.

80 8 12 100

78 8 12 98

137

194

158

50

Woonservice Meander heeft een terugkoopverplichting op een aantal verkochte woningen via de Koopvoordeel-regeling. Terugkoop vindt plaats op basis van taxatiewaarde, waarbij verlies of winst na aankoop wordt gedeeld tussen partijen De woningen zijn sinds verkoop niet in waarde gedaald. Verkochte woningen conform Koopvoordeel-regeling (cumulatief) Bestaand bezit Nieuwbouw Tjalmastraat, Veen Nieuwbouw Mariënkroon, Wijk en Aalburg Totaal Leaseverplichtingen Bedrijfsauto's Per 31 december 2010 bestaat er, als gevolg van de lopende operationele leasecontracten, een niet uit de balans blijkende verplichting van De resterende looptijd van de leasecontracten varieert van 16 tot 40 maanden. Kopieer- en printerapparatuur Voor alle printers en 2 kopieerapparaten is een leaseovereenkomst afgesloten met een looptijd van 72 maanden

11.7. TOELICHTING OP DE WINST EN VERLIESREKENING OVER 2010 bedragen x € 1.000 Bedrijfsopbrengsten 2010 Huren Woningen en woongebouwen Onroerende zaken niet zijnde woningen Subtotaal Huurderving wegens leegstand Huurderving wegens oninbaarheid Totaal Specificatie huren De huurontvangsten in 2010 zijn ten opzichte van 2009 toegenomen met Dit bedrag is als volgt te specificeren: Huur nieuwbouw / aankoop / tijdelijke verhuur Huurverhoging per 1 juli Huurverhoging t.g.v. individuele woningverbetering Huur sloopwoningen Huur verkochte woningen Huurafrekening verpleeghuisafdeling / zorg

2009

10.327 1.243 11.570 125 0 11.445

9.998 882 10.880 41 0 10.839

606

437

416 125 12 1 3 49 606

285 122 39 -28 -13 32 437

55

2010 Vergoedingen Vergoedingen (servicekosten) Te verrekenen Totaal

927 -414 513

507 -119 388

13 13

6 6

1.423 -148 -264 1.011

573 -93 0 480

Overheidsbijdragen Overige rijksbijdragen Totaal Verkoop onroerende zaken Opbrengst verkopen bestaand bezit Af: Boekwaarde Opbrengst verkopen overig bezit Totaal

2009

In totaal zijn 18 woningen verkocht in 2010, hiervan waren 7 woningen in 2009 met MGE-constructie aangekocht. Conform verkoopbeleidsplan zijn 8 woningen uit het bestaande bezit verkocht, waarvan 1 met MGE-constructie. In 2010 zijn 4 MGE-woningen aangekocht. Per 31 december is hiervan nog 1 woning in portefeuille. Van de opgeleverde nieuwbouwwoningen zijn per 31 december nog 8 woningen in portefeuille, waarvan in 2011 7 woningen met MGE-constructie zullen worden verkocht en 1 woning definitief. 2010 Overige bedrijfsopbrengsten Opbrengsten voorgaande jaren (voornamelijk servicekosten/energie) Opbrengsten huidig boekjaar (voornamelijk servicekosten/energie) Opbrengsten geleverde diensten Totaal

2009

215 1 0 216

42 17 28 87

Bedrijfslasten 2010 Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa Afschrijving onroerende zaken in exploitatie Afschrijving onroerende zaken ten dienste van de exploitatie Totaal

2009

1.456 84 1.540

1.391 94 1.485

-107 0 65 -42

0 -1.095 0 -1.095

1.070 -277 793 22,9

1.165 -379 786 20,9

Sociale lasten

142

131

Pensioenlasten

245

229

Overige waardeveranderingen (im)materiële vaste activa Bijboeking grondwaarde K. van de Sandeplein Sleeuwijk Bijboeking grondwaarde Masterplan Wijkestein fase 3 en 4 Afboeking deel nieuwbouw Broeksehof Babyloniënbroek Totaal Lonen en salarissen Bruto salarissen (incl. bezoldiging bestuurders) Doorbelast naar nieuwbouwprojecten Totaal Gemiddelde personeelsbezetting (fte)

56

2010 Lasten onderhoud Planmatig onderhoud Mutatieonderhoud Klachtenonderhoud Totaal Overige bedrijfslasten Beheerkosten Algemeen beheer Voorlichting / PR / advertentiekosten Advieskosten Automatiseringskosten Detachering GO-personeel Detachering Verhuur & Bewonerszaken Detachering Financiële administratie Overige personeelskosten Vergoeding commissarissen Totaal Heffingen Belastingen Verzekeringen Contributie landelijke federatie Totaal BDO Audit & Assurance B.V. Toelichting accountantskosten 2010 Controle van de jaarrekening Andere controle opdrachten Fiscale adviesdiensten Andere niet-controle diensten Totaal

2010

2009 33 5 2 3 43

25 2 6 1 34

2009

1.422 558 321 2.301

1.575 582 297 2.454

353 67 109 188 35 20 27 73 27 899 2010

342 53 60 156 31 128 62 89 20 941 2009

512 100 24 636

473 95 24 592

BDO Accountants & Belastingadviseurs B.V. 2010 2009 0 0 0 0 50 7 0 44 50 51 2010

2009

Overige bedrijfslasten Servicekosten Huisvestingskosten Naverrekening advieskosten (fiscalisering) Afboeking dubieuze vorderingen Overige exploitatielasten, zoals gas, water, elektra en overige Maatschappelijke bijdrage / leefbaarheid Projectsteun wijken Overige bedrijfslasten Totaal

512 49 0 13 90 3 131 483 1.281

393 51 0 11 101 19 125 178 878

Totaal overige bedrijfslasten

2.816

2.411

57

2010 Financiële baten en lasten Rentebaten en soortgelijke opbrengsten Rente tijdens de bouw Rente te vorderen subsidies Rente op overige vorderingen Rente liquide en uitgezette middelen Totaal Rentebaten en soortgelijke opbrengsten

2009

824 0 2 115 941

914 6 0 87 1.007

Waardeveranderingen financiële vaste activa en effecten

0

0

Opbrengsten financiële vaste activa en effecten

0

0

0 0 0

252 138 390

Vennnootschapbelasting VPB Correctie 2008

Belastingen De belasting over het resultaat wordt berekend over het resultaat voor belastingen in de winsten verliesrekening, rekening houdend met beschikbare fiscaal compensabele verliezen uit voorgaande boekjaren (voor zover niet opgenomen in de latente belastingvorderingen) en vrijgestelde winstbestanddelen en na bijtelling van nietaftrekbare kosten. Tevens wordt rekening gehouden met wijzigingen die optreden in de latente belastingvorderingen en latente belastingschulden uit hoofde van wijzigingen in het te hanteren belastingtarief. Het gemiddelde wettelijke belastingtarief bedraagt 25,5%. De lagere effectieve belastingdruk wordt veroorzaakt door het benutten van fiscale verliescompensatie, de waardering van latenties en fiscaal vrijgestelde winstbestanddelen. Fiscale positie 2010 Commercieel resultaat voor belastingen Correcties: Opbrengst verkoop huurwoningen Afschrijvingen op materiële vaste activa Afwaardering Overige waardeverandering van materiële vaste activa Lasten onderhoud Dotatie onderhoudsvoorziening Rentelasten en soortgelijke kosten

2009 1.945

-1.245 1.061 -7.659 -42

3.073

-501 1.261 -1.095 -703 -850 -291

-706 -291 -8.882

Dotatie herinvesteringsreserve Correctie korting/winstrecht HIR Ongerealiseerd verlies Bijdrage Centraal Fonds Investeringsaftrek Fiscaal beperkt aftrekbare kosten Belastbaar bedrag 58

-2.179 -2

2 -193 16 125 -9 5

131 -5 5 -60 -6.997

135 1.029

Belastinglast 2010 2010 e

1 schijf -> tot € 200 2e schijf -> tot € 200

20 % 25,5 %

2009

0 0

40 212 0

252

0

138 390

Correctie Woonservice Meander

Stand van de compensabele verliezen 2009 2010

145 -6.997

11.8. KASSTROOMOVERZICHT 2010

2009

Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat Resultaat SCB VPB Afschrijvingen Mutatie voorziening Mutatie waarborgsom Mutatie kortlopende schulden excl. aflossingsplicht Mutatie debiteuren en overige vorderingen Kasstroom uit operationele activiteiten (A)

1.945 0 0 958 -4 1 2.203 -1.304 3.799

3.073 88 -390 -210 -5 -1.383 -271 -369 533

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Desinvesteringen Investeringen in materiële vaste activa Investeringen in materiële vaste activa in aanbouw Investeringen in zaken t.d.v. exploitatie Toe- / afname financiële vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten (B)

457 -529 -13.782 -231 0 -14.085

1.745 -402 -18.582 -77 131 -17.185

18.000 -3.891 -65 14.044

16.500 -4.463 -260 11.777

5.502 3.758 9.260

10.377 -4.875 5.502

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangen nieuwe geldleningen Aflossing geldlening Verstrekte kasgeldlening Kasstroom uit financieringsactiviteiten (C ) Stand liquide middelen begin boekjaar Resultaat kasstroomoverzicht (A+B+C) Kasstroom

59

11.9. MUTATIE BEDRIJFSWAARDE

Bedrijfswaarde per ultimo 2010 Bedrijfswaarde per ultimo 2009 Mutatie bedrijfswaarde

bedragen x € 1.000.000 2010 148,7 114,8 33,9

De toename van de bedrijfswaarde in het verslagjaar ten opzichte van de bedrijfswaarde ultimo het voorgaande verslagjaar laat zich als volgt verklaren: Autonome ontwikkeling - Vrijval kasstromen - Effect een jaar opschuiven - correcties voorgaand jaar Subtotaal Voorraadmutaties verslagjaar - Verkoop (realisatie vs prognose) - Nieuwbouw - Sloop - Grond - Overige mutaties woninggegevens - Verbetering

- overige weggevallen vhe's

-4,8 5,7 0,0 0,9

0,0 3,2 0,3 0,5 2,0 -0,4 0,1

Subtotaal

5,7

Nieuw beleid en niveauwijzigingen - Huurbeleid - Onderhoudsuitgaven - Overige exploitatielasten - Sloop - Verkoop Subtotaal

0,5 7,2 4,8 -0,2 5,8

Parameter- en modelwijzigingen - Economische parameters - Discontovoet Subtotaal

-0,2 9,4

Totale mutatie bedrijfswaarde In de bedrijfswaarde is de rentabiliteitswaardecorrectie ad € 6.409.000 niet meegenomen.

60

18,1

9,2 33,9

11.10. CONTROLEVERKLARING

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur van Stichting Woonservice Meander

Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2010 van Stichting Woonservice Meander te Werkendam gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2010 en de winst-en-verliesrekening over 2010 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de toegelaten instelling is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de bepalingen inzake de jaarrekening en het jaarverslag als opgenomen in artikel 26, eerste lid, van het Besluit beheer sociale-huursector, richtlijn 645 van de Raad voor de Jaarverslaggeving en de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens. Het bestuur van de toegelaten instelling is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en het controleprotocol in rubriek A van Bijlage III bij het Besluit beheer sociale-huursector. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de toegelaten instelling. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de toegelaten instelling gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Woonservice Meander per 31 december 2010 en van het resultaat over 2010 in overeenstemming met artikel 26, eerste lid, van het Besluit beheer sociale-huursector, richtlijn 645 van de Raad voor de Jaarverslaggeving en de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens.

61

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 28, sub a van het Besluit beheer sociale-huursector, melden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig de van toepassing zijnde bepalingen van Titel 9 BW 2 is opgesteld, en of de in artikel 2: 392 lid 1 onder g bedoelde gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag en het volkshuisvestingsverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 391, vierde lid, van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Verder vermelden wij dat is voldaan aan de verplichting tot vermelding in het jaarverslag van financiële ondersteuning aan buitenlandse instellingen zoals bedoeld in de MG 2005-04 en MG 200803, alsmede aan de verplichting tot vermelding in het jaarverslag van grondaankopen zoals bedoeld in de MG 2001-26 en de verplichting tot vermelding in het jaarverslag van sponsoractiviteiten zoals bedoeld in MG 2006-04.

Tilburg, 30 mei 2011 BDO Audit & Assurance B.V. namens deze,

w.g. L.A. Bijl RA

62

11.11. BIJLAGE OVERZICHT RENTE bedragen x € 1.000 2010 2009 Rentelasten Rente langlopende schulden: - Leningen overheid - Leningen kredietinstellingen

4 4.389

4 3.316

Rente kortlopende schulden - Kredietinstellingen - Overige schulden Totaal

0 6 4.399

0 13 3.333

824

914

2

0

121 947

87 1.001

Saldo rentelasten en rentebaten

3.452

2.332

Aan exploitatie toe te rekenen vermogenskosten Materiële vaste activa

5.250

4.067

Renteresultaat

1.798

1.735

Rentebaten Materiële vaste activa Geactiveerde rente roerende en onroerende zaken in ontwikkeling Financiële vaste activa Rente op overige vorderingen Liquide middelen Rente op uitgezette middelen Totaal

63

11.12. KENGETALLEN Kengetallen Aantal verhuureenheden in exploitatie Woningen en woongebouwen in exploitatie Woningen en woongebouwen in aanbouw Verzorgings- en verpleeghuis Wijkestein Onroerende zaken niet zijnde woningen Totaal Verzekerde waarde x € 1.000,00 Mutaties bezit Opgeleverd Verkocht Gekocht voor verhuur Gekocht voor sloop Sloop Aantal woningen naar huurprijs klasse Goedkoop Betaalbaar Duur Prijs- / kwaliteitsverhouding Gemiddeld aantal wws punten Gemiddelde netto huurpijs per woning Het verhuren van woningen Mutatiegraad Huurachterstand in % jaarhuur (netto) Huurderving in % vd jaarhuur Financiële continuïteit Solvabiliteit (na toepassing RJ 645) Current ratio Rentabiliteit totaal vermogen (in %) Cashflow per woning Balans en winsten verliesrekening Eigen vermogen per woning (na toepassing RJ) Totaal opbrengsten per woning Kapitaalslasten per woning Overige bedrijfslasten per woning Resultaat per woning Gemiddelde personeelsbezetting

64

2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

2.139 120 91 75 2.425

2.152 38 91 74 2.355

2.142 138 2.168 2.194 2.205 100 15 9 53 59 106 06 32 32 32 62 64 50 29 29 2.314 2.323 2.259 2.308 2.325 192.000 171.000 159.000 158.306 158.306

32 8 0 0 37

23 5 6 0 14

15 4 1 0 8

21 61 10 0 0

43 46 0 0 23

16 19 1 0 9

36 5 0 4 0

631 1.494 14

681 1.464 7

628 1.506 8

677 1.454 7

747 1.421 7

744 1.453 7

660 1.545 0

133 401

132 394

132 389

132 384

133 384

128 366

131 359

8,3 1,43 1,08

5,3 0,7 0,39

7,7 0,51 0,24

6,6 0,77 0,25

6,6 0,82 0,48

7,3 0,77 0,42

5,6 0,76 0,5

18,75 237 4,5 1.629

19,95 213,8 5,2 1.936

20,07 265,2 4,81 1.525

18,31 664,4 5,26 2.090

19,9 1,5 7,5 2.322

17,3 0,4 5,7 1.442

17,4 0,2 8,7 1.119

12.360 6.170 2.777 1.317 909 22,9

11.381 5.483 2.239 1.120 1.428 20,9

10.140 5.245 2.773 950 513 20,7

9.523 6.091 2.303 809 1.261 20,2

8.161 6.476 2.236 814 1.534 18,4

6.552 5.637 2.108 610 703 17,2

5.817 4.625 1.937 546 454 16,9

Toelichting op de kengetallen Aantal verhuureenheden (VHE) Het begrip verhuureenheid is gedefinieerd als een eenheid die ‘zelfstandig’ verhuurd kan worden. Bijvoorbeeld, een woning waar een garage bij kan horen en die door middel van één contract wordt verhuurd. Verzekerde waarde Er is een nieuwe verzekering afgesloten. Et woningbezit is niet onderverzekerd. De premie wordt niet in verzekerde waarde uitgedrukt Prijs kwaliteitsverhouding Gemiddeld aantal punten volgens het woningwaarderingssysteem (WWS). Mutatiegraad Het aantal leeggekomen verhuureenheden gerelateerd aan het totaal aantal verhuureenheden is uitgedrukt in een percentage. (tussen 3 - 6 = gemiddeld) Huurachterstand in % Huurachterstand volgens de balans (dus na vermindering met de individuele huursubsidie) uitgedrukt in een percentage van de som van de te ontvangen netto jaarhuur en vergoedingen voor leveringen en diensten, conform de toelichting op de winsten verliesrekening. Huurderving in % De huurderving wordt uitgedrukt in een percentage van de som van de ontvangen netto jaarhuur en vergoedingen voor levering en diensten en betreft zowel de derving wegens leegstand als oninbaarheid, conform de toelichting op de winsten verliesrekening. In de huurderving zijn ook de vergoedingen voor leveringen en diensten begrepen. Solvabiliteit Dit kengetal wordt berekend als het quotiënt van het Eigen Vermogen t.o.v. het Totale Vermogen. In formule: (Eigen Vermogen/Totaal Vermogen) x 100 Current ratio Dit kengetal wordt berekend als het quotiënt van de vlottende activa en de kortlopende schulden, uitgedrukt in een getal. In formule: (vlottende activa/kortlopende schulden) Rentabiliteit van het totale vermogen (RTV) Bij de rentabiliteit van het totale vermogen wordt het jaarresultaat vóór aftrek van betaalde en/of verschuldigde interest uitgedrukt in een percentage van het totale vermogen (=balanstotaal). In formule: (jaarresultaat vóór aftrek van interest op vreemd vermogen / totaal vermogen) x 100% Cashflow per verhuureenheid Jaarresultaat plus de afschrijving per verhuureenheid. Eigen vermogen per VHE Eigen vermogen einde boekjaar, uitgedrukt in een bedrag per verhuureenheid. Totale opbrengsten per verhuureenheid Het totaal van de bedrijfsopbrengsten uitgedrukt in een bedrag per verhuureenheid. Kapitaalslasten per verhuureenheid Het totaal van de afschrijving en rente uitgedrukt in een bedrag per verhuureenheid. Overige bedrijfslasten per verhuureenheid Het totaal van de overige bedrijfslasten uitgedrukt in een bedrag per verhuureenheid. Resultaat per verhuureenheid Het jaarresultaat uitgedrukt in een bedrag per verhuureenheid.

65 65

66

INHOUDSOPGAVE VOORWOORD VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR DE ORGANISATIE PERSONEELSBELEID ONDERNEMINGSRAAD

Recommend Documents