Inhoudsopgave. 1. Inleiding Eisen aan competentiemodellen...14

Uitgebreide inhoudsopgave: ‘Competentie Management’

Inhoudsopgave Deel I INTRODUCTIE IN COMPETENTIES EN COMPETENTIEMODELLEN

1. Inleiding..........................................................................................3 2. Een korte geschiedenis....................................................................4 2.1 De 20ste eeuw..................................................................................... 4 2.2 Kerncompetenties................................................................................ 6 3. Het begrip competentie...................................................................9 3.1 Het competentiebegrip gedefinieerd.................................................. 9 3.1.1 Context..................................................................................11 3.1.2 Potentieel...............................................................................12 3.1.3 Resultaten..............................................................................13 4. Eisen aan competentiemodellen....................................................14 5. Soorten competentiemodellen.......................................................16 5.1 Drie soorten competentiemodellen...................................................16 5.2 Voor- en nadelen van de competentiemodellen..............................17 6.

Toepassingsgebieden van competenties........................................20

7. Recente ontwikkeling: metamodellen............................................23 8. Tot slot...........................................................................................28 Bijlage....................................................................................................29

© International Management Forum

-1-


Inhoudsopgave Deel II PROCES EN STRATEGIE: HET TOEPASSEN VAN COMPETENTIEMANAGEMENT IN DE PRAKTIJK 1. Inleiding..........................................................................................3 2. Waarom competentiemanagement en wat is de meerwaarde boven andere typen van managementbenaderingen?......................4 2.1 Waarom competentiemanagement geen ‘hype’ is............................. 4 3.2 Belangrijke managementprincipes bij competentiemanagement..... 5 3.3 Koppeling aan missie en strategie van de organisatie...................... 7 2.4 Competentiemanagement en de balanced-scorecardmethodiek ..... 8 2.5 Competentiemanagement en kwaliteitsmanagement.......................11 2.6 Competentiemanagement en benaderingen om te komen tot een ‘lerende organisatie’....................................................................12 3. Competentiemanagement gestalte geven.......................................15 3.1 Top-down en bottum-up benaderingen............................................15 3.2 Competentiesystemen nader vergeleken .........................................17 3.3 De praktijk: combinaties van systemen. Een voorbeeld van een internationale toepassing............................................................21 4. Conclusies......................................................................................24 4.1 Praktische aanbevelingen bij het invoeren van competentiemanagement.......................................................................................24 4.2 Tot slot: het belang van evaluatie en bijstelling...............................26 Literatuurlijst.........................................................................................28


-2-


Inhoudsopgave Deel III competentieprofilering 1. Inleiding .........................................................................................3 1.1 Functieanalyse..................................................................................... 4 2. Basiskeuzes competentieprofilering ...............................................8 2.1 Analyseniveaus.................................................................................... 8 2.2 Tailormade competentiemodellen.....................................................10 3. Strategie en doelen weerspiegeld in competentieprofielen ..........13 3.1 Visionair interview.............................................................................13 3.2 Contextanalyse...................................................................................16 3.3 Card sort.............................................................................................17 3.4 Competentie-resultaatmatrix..............................................................19 3.5 Meer flexibiliteit door werken met bouwstenen..............................20 4. Van succes in het verleden naar verwachtingen voor de toekomst .......................................................................................24 4.1 Kritieke-incidententechniek...............................................................24 4.2 Repertory grid ...................................................................................29 5.

Taak- en werkprofilering...............................................................33 5.1 Work-profiling system........................................................................34

6. Tips 6.1 6.2 6.3

en trucs..................................................................................36 Objectief, bruikbaar en flexibel competentieprofiel.........................37 Doelgericht mensen erbij betrekken.................................................38 Competentieprofilering in groepsverband........................................39

7. Meten van competenties................................................................42 Literatuurlijst.........................................................................................44 Bijlagen.................................................................................................46


-3-


Inhoudsopgave Deel IV competentie-ontwikkeling en loopbaan 1. Inleiding..........................................................................................3 2. Werving en competenties.................................................................5 2.1 Wat is werving?.................................................................................... 5 2.2 Werving en organisatiestrategie.......................................................... 5 2.3 Arbeidsmarktfluctuaties....................................................................... 6 2.4 Intern of extern?.................................................................................. 9 2.5 Bijzondere situaties............................................................................11 2.6 Waarvoor werven?..............................................................................13 3. Selectie als onderdeel van competentiemanagement.....................17 3.1 Wat is selectie?....................................................................................17 3.2 Het selectieproces..............................................................................17 4. De eerste stap: analyse..................................................................19 5. De tweede stap: meten...................................................................21 5.1 Wat meet wat......................................................................................22 5.2 Over validiteit en betrouwbaarheid..................................................24 5.3 Ethiek..................................................................................................27 6. De derde stap: beslissen................................................................29 6.1 Het callcenter......................................................................................29 6.2 De verandermanagers........................................................................31 7. De vierde stap: evalueren..............................................................33 7.1. Inspanning, kosten en baten.............................................................33 7.2 Utiliteit.................................................................................................34 7.3 Zelf doen of uitbesteden?..................................................................35 8. Tot besluit......................................................................................40 Literatuurlijst.........................................................................................41 © International Management Forum

-4-


Inhoudsopgave Deel V Beoordelen en belonen 1. Inleiding..........................................................................................4 2. Processen bij het beoordelen...........................................................6 2.1 Waarom is beoordelen zo moeilijk?................................................... 7 2.2 Reduceren van onzekerheid............................................................... 8 2.3 Verwachtingen en percepties.............................................................. 9 3.

Meten is weten...............................................................................12 3.1 Methoden van beoordelen.................................................................14 3.2 Objectief of subjectief........................................................................15 3.3 Beoordelen of evalueren?..................................................................16

4.

Wijze van vastlegging van de beoordeling.....................................17 4.1 Methoden............................................................................................17 4.1.1 Beschrijvend..........................................................................17 4.1.2 Schalen..................................................................................18 4.1.3 Vergelijkend..........................................................................18 4.1.4 Checklist................................................................................18 4.1.5 Enquête en vragenlijsten......................................................19 4.2 Beoordelaars.......................................................................................19 4.2.1 Collega..................................................................................19 4.2.2 Leidinggevende.....................................................................20 4.2.3 Naasthogere superieur..........................................................20 4.2.4 Ondergeschikte(n)................................................................21 4.2.5 Klant......................................................................................22 4.2.6 Leverancier..........................................................................................23 4.2.7 Zelf......................................................................................................24


-5-


5. Nieuwe structuren.........................................................................25 5.1 De kwaliteit van de organisatie.........................................................25 5.2 Faciliterend management ..................................................................26 5.3 Leveranciers en hun klanten..............................................................27 5.4 Beoordelen van frontline employees................................................29 6. Nieuwe invalshoeken bij het beoordelen van de resultaten..........31 6.1 Definiëren van de resultaten, een goede balans tussen resultaten en competenties................................................................................32 6.2 Beoordelingsresultaat en het proces van veranderen......................35 7.

Beoordelen en belonen..................................................................37 7.1 Verschillende vormen van beloningen..............................................37 7.2 Wanneer zijn beloningen effectief?....................................................38 7.2.1 Er is een eenduidige en heldere relatie tussen de geleverde prestatie en de toegekende beloning...........38 7.2.2 De beloningen worden door de betrokkenen en organisatie als reëel en passend ervaren............................39 7.2.3 De beloningen voldoen aan de juridische en fiscale wetgeving en worden als ethisch en correct ervaren.........40 7.2.4 De beloningen zijn motiverend, stimulerend en consistent in de tijd..............................................................41 7.2.5 Eventuele variabele beloningscomponenten zijn in evenwicht met de vaste inkomenscomponenten............42 7.2.6 De criteria voor de variabele beloningscomponenten en de doelstellingen zijn duidelijk en geaccordeerd.........43 7.2.7 Beloningen zijn effectief, indien er sprake is van een eenduidige relatie tussen prestatie en beloning.................44 7.3 Competenties en beloning, hoe belonen wij het realiseren van de resultaten?...............................................................................45

8. De toegevoegde waarde van functie beschrijvingen......................47 8.1 De toegevoegde waarde van functiebeschrijvingen.........................47 9. Conclusie.......................................................................................50


-6-


Inhoudsopgave Deel VI COMPETENTIES BIJ TRAINING EN ONTWIKKELING 1. Inleiding .........................................................................................3 1.1 Inkoop van competenties................................................................... 4 1.2 Ontwikkelen van competenties.......................................................... 5 1.3 Combinatie van interne ontwikkeling en externe werving.............. 6 2. Opleidingsinspanningen..................................................................8 2.1 De omvang van de opleidingsinspanningen..................................... 8 2.2 Opleidingsinvesteringen in macro perspectief.................................. 9 2.3 Het effect van de opleidingsinspanningen.......................................12 2.4 Bezinning op de gevraagde inspanningen (door de medewerker en de werkgever).........................................................16 2.5 Ontwikkeling van individuen............................................................18 2.6 Ontwikkelingen van organisaties en het effect op de competenties van medewerkers ........................................................20 3.

Competentiemanagement bij opleiding en training en strategische besluitvorming...........................................................21 3.1 Veranderende rol van managers ......................................................25 3.2 Competentie-ontwikkelingsmodel in de praktijk ............................27

4. Ontwikkelbare en niet ontwikkelbare competenties.....................33 4.1 Ontwikkelbare competenties.............................................................33 4.2 Lastig ontwikkelbare competenties...................................................34 4.3 Bepaling van de competentie............................................................35 5. Implementatie van een opleidingsprogramma..............................39 5.1. Collectieve competentie-ontwikkeling in de praktijk.......................39 5.2 Management people, een praktijkcase..............................................40


-7-


Inhoudsopgave Deel VII loopbaanontwikkeling en talent development 1. Inleiding..........................................................................................3 1.1 Vaste loopbaanpaden.......................................................................... 3 1.2 Entrée competentiemanagement........................................................ 4 1.3 Employability....................................................................................... 6 2. Loopbaanontwikkeling: organisatieperspectief...............................9 2.1 Kerncompetenties als uitgangspunt................................................... 9 2.2 Vereiste competenties in kaart brengen............................................11 2.3 ‘Meten’ van competenties..................................................................12 2.3.1 Potentieel-inschatting............................................................13 2.3.2 Loopbaangesprekken...........................................................14 2.4 Ontbrekende competenties invullen.................................................15 3. Loopbaanontwikkeling: persoonlijk perspectief...........................20 3.1 Loopbaankeuzerijpheid en waarden & drijfveren............................20 3.1.1 Loopbaankeuzerijpheid........................................................20 3.1.2 Waarden en drijfveren..........................................................22 3.2 Work-life balance...............................................................................25 3.3 Zelfsturing...........................................................................................27 4. Management development.............................................................29 Literatuurlijst.........................................................................................32


-8-


Inhoudsopgave Deel VIII Competenties, integrale toepassing 1. Inleiding..........................................................................................3 2.

Competenties en het HR-proces.......................................................4 2.1 Wat bepaalt of het competentiedenken breed geïntroduceerd wordt binnen een organisatie?............................................................ 4 2.2 Verschillende uitgangspunten bij competentiemanagement............. 6

3. Nieuwe ontwikkelingen op het vlak van competentie management....................................................................................9 3.1 Voorbeeld 1: nieuwe wegen in competentiegerelateerde functiewaardering...............................................................................10 3.2 Voorbeeld 2: nieuwe wegen in competentiegericht leiderschap.....13 3.2.1 Het model.............................................................................14 3.2.2 Toepassingen van het leiderschapsmodel...........................18 4.

Integraal competentiemanagement...............................................20

5. Cases..............................................................................................24 6.

Tot slot...........................................................................................27

Literatuurlijst ........................................................................................28


-9-

Inhoudsopgave. 1. Inleiding Eisen aan competentiemodellen...14

Recommend Documents