Inhoudelijk jaarverslag 2008 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw

Inhoudelijk jaarverslag 2008 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw

Maatschappelijke zetel: Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw - Sint-Jacobsnieuwstraat 50, 9000 Gent T 09 265 84 70 F 09 265 84 79 W www.samenlevingsopbouw.be

INHOUD DEEL I. DE ORGANISATIE Inhoudsopgave 1.

De VZW

12

1.1.

Identificatie

12

1.2.

De statuten

12

De Structuur

13

2. 2.1.

Indeling van de vereniging in activiteitencentra

13

2.2.

Bestuurlijk kader en werking

16

2.2.1. 2.2.2. 2.2.3.

Bestuursorganen Ledenlijst, samenstelling bestuur Bestuurlijke werking 2008

16 16 20

2.3.

Samenwerkingsverbanden en vertegenwoordigingen

25

2.3.1.

Samenwerkingsverbanden

25

2.3.2.

Vertegenwoordigingen

30

3.

Personeelskader en werking

41

3.1.

Personeelskader

41

3.2.

Opvolging personeel

41

Jaarverslag 2008 April 2009

2

3.2.1.

Ondersteuning

41

3.2.2.

Opvolging

41

3.3.

Intern overleg

42

Kwaliteitsbeleid

44

4. 4.1.

Stuurgroep kwaliteit

44

4.2.

Kwaliteitsbeleid

44

4.2.1.

Kwaliteitsplanning en –opvolging en verbeteracties

44

4.2.2.

VTO

47


3

DEEL II. DE INHOUDELIJKE WERKING De beleidsparticipatie van bewoners m.b.t. de ontwikkelingen in hun directe woon- en leefomgeving – en ruimer het lokaal beleid – is verhoogd en geoptimaliseerd tot op een niveau dat de betrokken bewoners als aanvaardbaar erkennen (ESD 1.)

50

1.1.

De beleidsparticipatie van bewoners in een aantal stedelijke aandachtswijken binnen het kader van wijkontwikkeling is verhoogd en geoptimaliseerd (EOD 1.1.)

50

1.1.1.

Bewonersparticipatie en bewonersondersteuning in het kader van de samenwerkingsovereenkomst van Samenlevingsopbouw OostVlaanderen vzw met de stad Ronse m.b.t. de wijkontwikkeling in de Ronsese aandachtsbuurten (Actie 1.1.1.)

52

1.

[-] PR-RO-BUPA Buurtpanel ‘Buurtsalaam’ in de Prinskouter

1.1.2.

Bewonersparticipatie en bewonersondersteuning in het kader van de samenwerkingsovereenkomst van Samenlevingsopbouw OostVlaanderen vzw met de stad Dendermonde m.b.t. de wijkontwikkeling in de Dendermondse aandachtsbuurten (Actie 1.1.2.)

54

[-] PR-DE-WIJK Buurt.aan.zet

1.1.3.

Bewonersparticipatie en bewonersondersteuning in het kader van de samenwerkingsovereenkomst van Samenlevingsopbouw OostVlaanderen vzw met PAROL vzw m.b.t. de wijkontwikkeling in de Aalsterse aandachtsbuurten Rechter- en Linkeroever (Actie 1.1.3.)

54

Niet langer van toepassing.

1.1.4.

Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen ondersteunt op vraag van lokalebesturen de bewonersparticipatie bij de uitwerking van stadsvernieuwingsprojecten, conform de beslissing van 13/02/01 van de Vlaamse regering rond duurzaam bouwen en wonen

55

1.2.

De kans tot beleidsparticipatie van bewoners met de ‘minst behartigde belangen’ binnen het kader van de opmaak van het Lokaal Sociaal Beleid (LSB) is verhoogd met het oog op een verhoogde toegankelijkheid tot hun sociale grondrechten (EOD 1.2.)

56

1.2.1.

Deelname / inbreng vanuit Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen aan het pilootproject ‘Lokaal Sociaal Beleid’ (uitgewerkt door Samenlevingsopbouw Vlaanderen in opdracht van Vlaams minister Vervotte) in twee pilootgemeenten in ons werkingsgebied; in casu Ronse en Eeklo tot eind 2005 (Actie 1.2.1.)

58



4

1.2.2.

Deelname aan het opmaken van het Lokaal Sociaal Beleidsplan in de prioritaire stedelijke actiezones, daar waar we rond één of meerdere sociale grondrechten een doelgroepwerking hebben rond culturele en maatschappelijke ontplooiing, arbeid, behoorlijke huisvesting of onderwijs (Actie 1.2.2.)

58


1.2.3.

Ontwikkeling van een (intern / extern) ondersteuningsaanbod voor opmaak / uitvoering van het participatieluik van de lokaal sociaal beleidsplannen 2006-2007 (Actie 1.2.3.)

58


1.2.4.

Initiatieven die groepen met minder behartigde belangen ondersteunen bij hun recht op participatie bij de uitvoering van het (lokaal) sociaal beleid. (Actie 1.2.4.)

59

[-] PR-OV-GRBO Grondrechtenboom

1.3.

De DORP inZICHT-methodiek is verder geoptimaliseerd ten einde haar bruikbaar te maken binnen een participatiestrategie in de meer landelijke gebieden met het oog op de verbetering van de leefbaarheid van kleine kernen (EOD 1.3.)

65

1.3.1.

Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen / lokaal Steunpunt Opbouwwerk Meetjesland leveren een essentiële bijdrage tot de verdere ontwikkeling van de DiZ-methodiek, in partnership met onder meer Samenlevingsopbouw Vlaanderen en Samenlevingsopbouw WestVlaanderen, via een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) in het kader van het Programma Plattelandsontwikkeling Vlaanderen 2000-2006 (Actie 1.3.1.)

66


1.3.2.

Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen levert in de provincie Oost-Vlaanderen - en in uitbreiding in de rest van Vlaanderen - in partnership met onder meer Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen en Vlaanderen, een essentiële bijdrage tot de verdere ontwikkeling, verspreiding en optimale inzet van de DORP inZICHT-methodiek (DiZ) als instrument voor beleidsparticipatie. (Actie 1.3.2.)


66

5

[-] PR-VL-DIZT Instrument voor beleidsparticipatie in (Oost-)Vlaamse plattelandskernen

2.

De kwaliteit van het samenleven en de woonomgeving is verhoogd tot op een niveau dat de betrokken bewoners als aanvaardbaar erkennen (ESD 2)

72

2.1.

Met en vanuit de bewoners is de kwaliteit van de sociale en fysieke woonomgeving via kleinschalige projecten verhoogd tot op een niveau dat de betrokken bewoners als verbeterd beschouwen (EOD 2.1.)

72

2.1.1.

Initiatieven ontwikkelen of stimuleren die de leef- en omgevingskwaliteit van bewoners in de aandachtsbuurten verbeteren binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw en PAROL vzw m.b.t. de wijkontwikkeling in de Aalsterse aandachtsbuurten Rechter- en Linkeroever (Actie 2.1.1.)

74


2.1.2.

Initiatieven ontwikkelen of stimuleren die de leef- en omgevingskwaliteit van bewoners in aandachtsbuurten verbeteren binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw en de stad Dendermonde m.b.t. de wijkontwikkeling in de Dendermondse aandachtsbuurten (Actie 2.1.2.)

74

[-] PR-DE-WIJK Buurt.aan.zet [-] PR-DE-BABB BABBELonië - Via taalontmoeting naar participatie

2.1.3.

Initiatieven ontwikkelen of stimuleren die de leef- en omgevingskwaliteit van bewoners in aandachtsbuurten verbeteren binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw en de stad Ronse m.b.t. de wijkontwikkeling in de Ronsese aandachtsbuurten (Actie 2.1.3.)

81

[-] PR-RO-VOLK Oprichting volkstuinvereniging en volkstuinsite “De Kloef”

2.1.4.

Initiatieven ontwikkelen of stimuleren die de leef- en omgevingskwaliteit van bewoners in kleine kernen verbeteren (Actie 2.1.4.)

84



6

2.1.5.

Initiatieven ontwikkelen of stimuleren die de leef- en omgevingskwaliteit van bewoners in Eeklose aandachtsbuurten verbeteren (Actie 2.1.5.)

84

[-] PR-EE-LELL Verzelfstandiging bewonerscomité en buurthuis in sociale woonwijk Crielkens - Eeklo

2.2.

De maatschappelijke integratie en de sociale cohesie is verhoogd via de uitbouw van aangepaste, laagdrempelige basisvoorzieningen (EOD 2.2.)

88

2.2.1.

Inhoudelijke ondersteuning van buurtwerk in de aandachtsbuurt Rechteroever binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw en PAROL vzw m.b.t. de wijkontwikkeling in de Aalsterse aandachtsbuurten Rechter- en Linkeroever (Actie 2.2.1.)

89


2.2.2.

Uitbouw en organisatie van buurtwerk binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw OostVlaanderen vzw en de stad Ronse m.b.t. de wijkontwikkeling in de Ronsese aandachtsbuurten (Actie 2.2.2.)

89

[-] BH-RO-SCKO ’t Wijksken [-] BH-RO-PRKO Trefpunt Prinskouter [-] BH-RO-MANI Wijkcentrum Aan ‘t Spoor

2.2.3.

Uitbouw en organisatie van een dorpshuis in Doel binnen het kader van de woon- en leefbaarheidsgaranties die de Vlaamse regering op 19 mei 2000 goedkeurde (Actie 2.2.3.)

104


2.2.4.

Uitbouw en organisatie van een dorpshuis in Boekhoute (Actie 2.2.4.)

104



7

2.2.5.

Verkenning van de mogelijkheden tot de implementatie van het concept ‘Dorpshuis’ in andere dorpen in de prioritaire landelijke actiezones (Actie 2.2.5.)

104

[-] PR-OV-DHOV Dorpshuizen in Oost-Vlaanderen

2.2.6.

Verkenning van de mogelijkheden m.b.t. de uitbouw van het buurtwerk / dorpshuis tot meer geïntegreerde basisvoorzieningen (Actie 2.2.6.)

109

Wordt gerealiseerd via Actie 2.2.2. en Actie 2.2.5.

2.2.7.

Uitbouw en organisatie van een dorpshuis in Watervliet (Actie 2.2.7.)

109


2.2.8.

Installatie van een ModeM-functie in de bestaande Ronsese buurtwerkingen (Actie 2.2.8.)

109


2.3.

Tot minstens 2007 neemt Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen initiatieven die de leefbaarheid van Doel moeten helpen in stand houden en bewaakt mee de uitvoering van de leefbaarheidsgaranties die de inwoners van Doel werden verzekerd in het kader van het tijdelijk bewoningsrecht in Doel (EOD 2.3.)

110

2.3.1.

Dorpshuiswerking in Doel (Actie 2.3.1.)

111


2.3.2.

Bewaking van de uitvoering van leefbaarheidsgaranties in het kader van het tijdelijke woonrecht (Actie 2.3.2.)

111


2.3.3.

Initiatieven ontwikkelen of stimuleren voor het behoud van de leef- en omgevingskwaliteit voor de inwoners van Doel (Actie 2.3.3.)

111



8

3. De kansen van maatschappelijk kwetsbare doelgroepen om meer aanspraak te maken op hun basisrechten inzake huisvesting, arbeid of onderwijs, zijn verhoogd via een aantal (piloot)projecten (ESD 3)

112

3.1.

Het sociaal woonbeleid houdt op de verschillende bestuursniveaus meer rekening met de wensen van bewoners in de sociale huisvesting via de organisatie en ondersteuning van bewonersgroepen in de sociale huisvesting (EOD 3.1.)

112

3.1.1.

Deelname / praktijkinbreng in het sectoraal initiatief (zie speerpunt sector Wonen – luik sociale huurders) rond de ondersteuning van sociale huurders (Actie 3.1.1.)

114

Wordt gerealiseerd door beleidsmedewerker Wonen

3.1.2.

Bewoners van de sociale woonwijk Scheldekouter participeren aan de activiteiten zoals die door VIVAS worden georganiseerd (Actie 3.1.2.)

114

[-] PR-RO-WPSR Wonen en praten in de Scheldekouter - Ronse

3.1.3.

Verkenning van de mogelijkhe(i)d(en) tot aansluiting bij VIVAS van anderen en/of nieuwe georganiseerde bewonersgroepen in de prioritaire actiezones (Actie 3.1.3.)

117


3.1.4.

Sociale correcties in het aanbod van diverse sociale huisvestingsmaatschappijen (Actie 3.1.4.)

117

[-] PR-ME-WPGE Kwalitatiever wonen in de sociale woonwijk Galgenakker - Eeklo [-] PV-ME-WPOE Kwalitatiever wonen in de sociale woonwijk Oostveld - Eeklo

3.2.

De woonsituatie van kansarme huurders op de lokale private huisvestingsmarkt is verbeterd via de empowering van een groep kansarme huurders (EOD 3.2.)

127

3.2.1.

Organiseren en empoweren van een groep kansarme huurders (bezoekers van het inloopcentrum Den Durpel Sint-Niklaas) op de SintNiklaase private huurmarkt via een samenwerkingsproject van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en CAW Waasland (Pilootproject Wonen specifieke doelgroepen in Sint-Niklaas) (Actie 3.2.1.)

128


9


3.2.2.

Organiseren en empoweren van een groep kansarme huurders op de private huurmarkt, opdat beleidsactoren concrete verbeteracties voor hun woonsituatie zouden realiseren (Actie 3.2.2.)

128

[-] PR-SN-KHPH Kansarme huurders op de private woonmarkt – Sint-Niklaas

3.3.

De woonsituatie van ouderen op het platteland die slecht zijn gehuisvest, is verbeterd (EOD 3.3.)

133

3.3.1.

Project ‘Wonen van Ouderen’ in samenwerking met Steunpunt Opbouwwerk Meetjesland vzw. Het project kadert in het PHASING- OUT programma 5B voor het Meetjesland 2000-2006 (Maatregel 2a ‘Kwaliteitsverbetering van het wonen’ (Actie 3.3.1.)

134

[-] PV-ME-PAWO Wonen van ouderen - Meetjesland

3.4.

De mogelijkheden tot maatschappelijke integratie van kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt zijn verhoogd via de uitbouw van buurtdiensten (EOD 3.4.)

138

3.4.1.

Uitbouw van het computeratelier ‘Buurtweb’ in Aalst als een buurtdienst (Actie 3.4.1.)

138

[-] PR-AA-BUWE Buurtweb Aalst

3.4.2.

Uitbouw van het ‘dorpshuis in Boekhoute’ als een buurtdienst (Actie 3.4.2.)

145


3.4.3.

Uitbouw van het ‘dorpshuis in Watervliet als een buurtdienst (Actie 3.4.3.)

145


3.5.

De betrokkenheid bij en de participatie aan het basisonderwijs van kansarme en / of allochtone ouders en kinderen is verhoogd (EOD 3.5.)

146

3.5.1.

Onderwijsopbouwwerkproject in Dendermonde in samenwerking met het LOP Dendermonde Basisonderwijs (Actie 3.5.1.)

147


10

[-] PR-DE-KLEU Kleuterproject

3.5.2.

Onderwijsopbouwwerkproject in Sint-Niklaas (Actie 3.5.2.)

153

[-] PR-SN-KLEU Kleuterparticipatie

3.5.3.

Onderwijsopbouwwerkproject in Ronse (Actie 3.5.3.)

158

[-] PR-RO-OOWR Onderwijsopbouwwerk in Ronse

BOORDTABELLEN – Zie Bijlagen.


11

DEEL I 1. 1.1.

DE VZW Identificatie Officiële benaming Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw. Maatschappelijke zetel: Sint-Jacobsnieuwstraat 50, 9000 Gent Ondernemingsnummer: 4314111656

1.2.

Statuten Op de Algemene Vergadering van 19 oktober 2004 werden de statuten aangepast aan de nieuwe vzw- wetgeving. De vernieuwde integrale statuten werden neergelegd bij de griffie (op 13 december 2004) en gepubliceerd in het BS op 24 december 2004. Een naamswijziging (art. 1 van de statuten), goedgekeurd op de Algemene Vergadering van 21 maart 2006, werd gepubliceerd in het BS op 11 juli 2006. De naam Regionaal Instituut voor Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw (afgekort RISO Oost-Vlaanderen) werd vervangen door ‘Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw’. Op de Algemene Vergadering van 26 oktober 2006 werd de Raad van Bestuur door de Algemene Vergadering opnieuw (her)benoemd voor een nieuwe bestuursperiode van 3 jaar (tot oktober 2009). De samenstelling van de Raad van Bestuur is conform het uitvoeringsbesluit maatschappelijk opbouwwerk. De vereniging beschikt niet over een huishoudelijk reglement.


12

2. 2.1.

STRUCTUUR Indeling van de vereniging in activiteitencentra1 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen beschikt over een secretariaat in Gent tevens het adres van de maatschappelijke zetel, waar alle centrale ondersteuningsdiensten zijn ondergebracht (coördinatie, de beleidsmedewerkers, secretariaat). De concrete uitvoering van de programma’s wordt georganiseerd vanuit een lokale afdeling (en in een aantal gevallen vanuit bijkomende activiteitencentra). Deze worden gebruikt als: -

standplaats voor de medewerkers (opbouwwerkers, buurtwerkers, projectmedewerkers, vrijwilligers …) t.b.v. organisatie en realisatie van de projecten in rechtstreekse relatie met de doelgroepen; ankerpunt voor lokale netwerking i.f.v. de gebiedsgebonden werking / realisatie van de projecten in de verschillende lokaliteiten laagdrempelig aanspreekpunt voor de doelgroepen.

De locaties van de verschillende afdelingen (5) sluiten aan bij de vooropgestelde gebiedsgebonden werking in de afgebakende prioritaire 2 3 actiezones , zoals vastgelegd in het meerjarenplan: -

1 2 3

de stedelijke prioritaire actiezones: Aalst, Dendermonde, Ronse en Sint -Niklaas de landelijke prioritaire actiezones: Meetjesland

Voor de boekhouding/ financiële afrekening worden onder activiteitencentra - cfr. richtlijnen administratie – andere indelingen gebruikt (i.c. activiteitencentra zijn gelinkt met de subsidiestromen) De specifieke prioritaire actiezone Doel werd afgebouwd in 2006 (zie jaarverslag 2006). Zie meerjarenplan 2003- 2008 (juni 2002) en het geactualiseerd meerjarenplan 2006-2008 (juni 2005)


13

Overzicht en adressen lokale afdelingen/ activiteitencentra Hierna volgt een overzicht van de afdelingen en in voorkomend geval bijkomende activiteitencentra/projectadressen: 1

2

3

4

Afdeling Aalst

Hersthage 11-19, 9300 Aalst

053 80 97 30

Bijkomende projectadressen

Buurtweb, Hersthage 11-19, 9300 Aalst

053 70 72 44

Afdeling Dendermonde

Gentsesteenweg 1, 9200 Dendermonde

052 37 85 63 052 37 85 64


Nihil

Afdeling Ronse

Opgeëistenstraat 30, 9600 Ronse

055 30 53 65


Trefpunt Prinskouter Opgeëistenstraat 30, 9600 Ronse

055 30 53 65

’t Wijksken, Scheldekouter 612, 9600 Ronse

055 21 03 29

Wijkcentrum aan ’t Spoor, Grote Marijve 133, 9600 Ronse

055 20 61 79

Onderwijsopbouwwerk Ronse O. Delghuststraat 60 9600 Ronse

055 31 69 96

Afdeling Sint – Niklaas

Knaptandstraat 44, 9100 Sint – Niklaas

03 777 12 14


Nihil


14

5

6

Afdeling Meetjesland

Moeie 16A, 9900 Eeklo


Nihil

Afdeling Provinciaal

Sint- Jacobsnieuwstraat 50, 9000 Gent


09 376 71 05

09 265 84 70

15

2.2. Bestuurlijk kader en werking 2.2.1. Bestuursorganen De bestuursorganen van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw zijn:

de Algemene Vergadering de Raad van Bestuur

De vzw is een pluralistisch samengestelde vereniging. De leden worden gerekruteerd uit: (1) (2) (3)

maatschappelijke verbanden, vertegenwoordigers van probleemdragende bevolkingsgroepen uit het werkingsgebied, deskundigen.

Volgens de laatste statutenwijziging bepaalt de Algemene Vergadering, naast de bevoegdheden toegekend in de nieuwe V&S- wet, de hoofdlijnen van de werking van de vereniging. Daarnaast spreekt zij zich uit over de werking van de Raad van Bestuur, aan wie zij het dagelijks beleid en bestuur toevertrouwt. De Raad van Bestuur bestuurt de vereniging en is bevoegd om alle handelingen van intern bestuur te verrichten die nodig of dienstig zijn tot verwezenlijking van het doel van de vereniging, met uitzondering van die handelingen waarvoor art. 4 van de V&S-wet de Algemene Vergadering exclusief bevoegd is. De dagelijkse leiding en beheer van de vereniging wordt bij delegatie vanuit de Raad van Bestuur toevertrouwd aan de coördinator van de vereniging (inclusief leiding over het personeel en optreden als afgevaardigde van de werkgever).

2.2.2. Ledenlijst, samenstelling bestuur Op de Algemene Vergadering van 22 maart 2007 werd het ontslag aanvaard van volgende twee leden van de Algemene Vergadering: Mevr. An Jacquemin en Dhr. Jan Willems.


16

Op de Algemene van 11 december 2007 werd het ontslag aanvaard van volgende leden van de Algemene Vergadering: Mevr. Anja Claeys, Dhr. Paul De Bruyckere, Dhr. Rudy Fosselle. Op de Algemene Vergadering van 11 december 2007 werden volgende nieuwe leden aanvaard als lid van de Algemene Vergadering: Dhr. Dirk Staelens (vanuit de sector welzijns-/ gezondheidssector), Dhr. Jan Matthys (vanuit de armoedesector), Mevr. Trui Maes (deskundige/ vanuit de universiteit Gent – centrum duurzame ontwikkeling), Mevr. Karen Van Malderen (vanuit de sector welzijnssector – CAW), Mevr. Marijke Verstraeten (deskundige/ vanuit de universiteit Gent – dep. sociale agogiek). In dezelfde Algemene Vergadering werd het ontslag aanvaard van de bestuursleden Dhr. Paul De Bruyckere (tevens voorzitter) en Mevr. Sonia Fort. Dhr. Dirk Staelens werd benoemd als nieuw lid van de Raad van Bestuur. De benoeming van een nieuwe voorzitter (bevoegdheid Raad van Bestuur) vond plaats op de Raad van Bestuur van 18 maart 2008: Dhr. Johan Vyverman werd benoemd als nieuwe voorzitter (zie publicatie BS 11/04/08). Het mandaat van de bestuurders loopt nog tot oktober 2009. Hierna volgt actuele ledenlijst van de Algemene Vergadering en ledenlijst van de Raad van Bestuur op datum van 21/10/08. Deze bleef ongewijzigd sinds de Algemene Vergadering van 11 december 2007. De Algemene Vergadering bestaat momenteel uit 17 leden en 1 waarnemend lid; de Raad van Bestuur bestaat uit 9 leden. Overzicht ledenlijst (leden van de RVB zijn onderlijnd) 1

Boesman Eddy

B. Hamelinckstraat 10, 9031 Drongen Deskundige - thema wonen

2

Dauwe Peter

Paternosterstraat 1, 9300 Aalst Welzijnssector - steunpunt Welzijn regio Zuid Oost-Vlaanderen

3

De Steur Daniël

Azaleastraat 8, 9820 Merelbeke Maatschappelijke verbanden - Economische Raad voor Oost-Vlaanderen

4

De Vos Hugo

Rondehuisjesdreef 10, 9031 Drongen Deskundige - Federatie van organisaties voor volksontwikkelingswerk

5

Duquet Marc

Weidelandstraat 5, 9290 Berlare Maatschappelijke verbanden - SERV- partner/ namens ACV- provinciaal

6

Fort Sonia

Tenbossestraat 54, 9660 Brakel Welzijnssector – Bijzondere Jeugdzorg


17

7

Laceur Brigitte

Kouter 113, 9160 Lokeren Welzijnssector – Centra Algemeen Welzijnswerk

8

Maes Trui

Tussen t’Pas 15, 9000 Gent Deskundige – Centrum duurzame ontwikkeling U Gent

9

Matthys Jan

Sparrebosstraat 12, 9900 Eeklo Armoedesector - Verenigingen waar armen het woord nemen

10

Opstaele Veerle

Adolf Baeyensstraat 48, 9040 St.-Amandsberg Deskundige - lector opbouwwerk sociale hogeschool / bestuurslid van Samenlevingsopbouw Vlaanderen

11

Pauwels Marc

Schepenhuisstraat 25, 9000 Gent Maatschappelijke verbanden – SERV- partner/ ABVV Gewest Scheldeland

12

Staelens Dirk

Roze 183, 9900 Eeklo Gezondheidssector - CM/ platform thuiszorg Oost-Vlaanderen

13

Temmerman Dirk Ondervoorzitter

Meelbessenlaan 3, 9090 Melle Deskundige – lokale besturen - verantwoordelijke Stedelijk Beleid Gent

14

Van Helsland Veerle Secretarispenningmeester

Spaans Kwartier 60, 9170 De Klinge Welzijns-/gezondheidssector – voorzitter van MOW/ coördinator wijkgezondheidscentrum

15

Van Maldergem Karin

Cocquytstraat 94, 9900 Eeklo Welzijnssector – Centra Algemeen Welzijnswerk

16

Verstraten Marijke

Ijzendijkstraat 25, 9000 Gent Deskundige – Sociale Agogiek U Gent

17

Vyverman Johan Voorzitter

Hooirt 198, 9220 Hamme Maatschappelijke verbanden – partner ACW

Waarnemer

De provincie Oost-Vlaanderen wordt als ‘waarnemer’ uitgenodigd op de Algemene Vergadering. Vertegenwoordiger/ afgevaardigde provincie Oost-Vlaanderen/ Dienst Welzijn

Wim Van Loo

Functies: Voorzitter


Vyverman Johan: vanaf 18/03/08 Vervanging van Paul De Bruyckere (ontslag op 11/12//07)

18

Secretarispenningmeester

Van Helsland Veerle

Ondervoorzitter

Temmerman Dirk


19

2.2.3. Bestuurlijke werking 2008 Algemene Vergadering De Algemene Vergadering kwam in 2008 driemaal bijeen. Overzicht data en agenda bijeenkomsten Algemene Vergadering. 18 maart

Goedkeuring afrekening 2007 Goedkeuring jaarverslag 2007 Meerjarenplan – bespreking ontwerp meerjarenplan (ontwerp strategische doelstellingen/ operationele doelstellingen)

17 juni

Aanpassing ledenlijst/ RVB Bespreking en goedkeuring Meerjarenplan 2009-2013

21 oktober

Goedkeuring jaarplan 2009 Goedkeuring begroting 2009 Meerjarenplan – opvolging erkenning

Raad van Bestuur Jaarlijks worden minimum een 4-tal bijeenkomsten van de Raad van Bestuur voorzien en 2 extra voorafgaand aan de Algemene Vergaderingen. Overzicht data en agenda bijeenkomsten Raad van Bestuur in 2008. 25 februari


Sectorontwikkelingen Terugmelding FESO- werking Personeelszaken o.m. bespreking tevredenheidsenquete personeel; opvolging dossier IDEWE, cao arbeidsduurvermindering 55+ Bestuurlijke werking Opvolging, voorzitterschap (wisseling) Meerjarenplan Opvolging opmaak mjpl

20

18 maart

Sectorontwikkelingen Opvolging FESO- werking Voorbereiding Algemene Vergadering Afrekening 2007, jaarverslag 2007, ontwerp meerjarenplan

27 mei

Sectorontwikkelingen FESO- werking Kwaliteit Aankondiging kwaliteitsinspectie Personeelszaken Aanwerving/ ontslag; terugmelding wg personeel (o.m. m.b.t. de maatregelen ter opvolging van de tevredenheidsenquete) Opvolging /voorbereiding meerjarenplan Verslag/ opvolging plangroep Bestuurlijke werking Opvolging werkgroep bestuurlijke werking Meerjarenplan Voorbereiding algemene vergadering (definitieve goedkeuring mjpl)

17 juni

17 september

Sectorontwikkelingen FESO – opvolging goedkeuring model toekomstige samenwerking; opvolging decreetswijziging armoedesector/ samenwerking met armoedesecor; verdeling VIA-middelen Meerjarenplan Opvolging personeelsinzet (aanvulliing mjpl) Personeelszaken Ontslag/ aanwervingen; verslag/opvolging personeel, terugmelding wg personeel (IDEWE, VTO-beleidsnota, personeelsgids, regeling onbetaald verlof, onkostenvergoeding verplaatsingen, ..)

21 oktober

Personeelszaken Ontslag/ aanwervingen; Terugmelding wg personeel Meerjarenplan Opvolging / erkenning Voorbereiding Algemene Vergadering begroting 2009; jaarplan 2009 Kwaliteit Terugmelding inspectie kwaliteit (30/09;3/0;7/10), jaarplanning 2009 kwaliteit

9 december

Sectorontwikkelingen Opvolging feso, overleg kab/ adm, aanwerving feso-medewerker, sectorevenement, … Personeelszaken


21

Ontslag/ aanwervingen, terugmelding wg personeel Kwaliteit Terugmelding wg kwaliteit; opvolging wijzigingen kwaliteitshandboek; opvolging verslag inspectie Dossiers Leaderdossier Geraardsbergen, ….

WERKGROEPEN Stuurgroep kwaliteit (gemengde werkgroep) Op 15 december 2000 werd een stuurgroep kwaliteit opgericht met het oog op opvolging van het kwaliteitsdecreet. In 2005 werd beslist de samenstelling van de stuurgroep te beperken tot : een gemandateerd bestuurslid, de kwaliteitscoördinator en de coördinator. Het aantal bijeenkomsten wordt beperkt tot een 3-tal bijeenkomsten per jaar. Afhankelijk van de agenda kunnen ad hoc leden van de beleidscel of andere medewerkers worden uitgenodigd op de bijeenkomsten van de stuurgroep. Het mandaat van de stuurgroep bestaat uit : -

de opvolging kwaliteitsbeleid (algemeen) in afstemming met de regelgeving en met het sectorbeleid, de bewaking van én opvolging van de implementatie van het kwaliteitshandboek; opvolging onderhoud van het kwaliteitssysteem, de beslissing / advies i.v.m. gewenste / noodzakelijke bijsturing / aanpassingen ervan, de beoordeling / advies m.b.t. de jaarlijkse kwaliteitsplanning, beoordeling van de voorstellen uit de kwaliteitswerkgroepen.

Huidige samenstelling: Brigitte Laceur (vanuit de RVB), Kathleen Desmyter (kwaliteitscoördinator), Stan De Neve (coördinator). Overzicht data en agenda bijeenkomsten stuurgroep kwaliteit. 16 april

Bespreking jvs kwaliteit 2007 Bespreking rond interne strategische doelstellingen binnen het kader van het nieuwe mjpl Inspectie – voorbereiding Opvolging lopende procedurers (arbeidstevredenheid; waardering resultaten primaire gebruikers)

24 juni

Bespreking ISD’s nieuw mjpl Opvolging verbeteracties kwaltiteit 2008

14 oktober

Bespreking/opmaak advies m.b.t. kwaliteitsplanning 2009 Terugmelding/ bespreking inspectie kwaliteit


22

Werkgroep personeel (gemengde werkgroep) De Raad van Bestuur besliste in 2004 om een gemengde werkgroep personeel op te richten, als overleg- en communicatiekanaal rond personeelszaken tussen bestuur/personeel. Huidige samenstelling: afgevaardigde RVB (Marc Duquet, Johan Vyverman), coördinator Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen, personeelslid/ sectoraal syndicaal afgevaardigde, de beleidsmedewerker personeel. Overzicht data en agenda bijeenkomsten werkgroep personeel. 15 januari

Outplacement oudere werknemers Opvolging vacatures Enquete tevredenheid werknemers

20 februari

Idewe- dossier Bespreking aanbevelingen RVB mbt arbeidstevredenheidsenquete CAO arbeidsduurverkorting 55+ VTO-beleid Diversen

07 april

Opvolging tevredenheidsenquete Inventarisatie desiderata mbt loon- en arbeidsvoorwaarden Afhandeling CAO 55+ Personeelsdossiers Personeelsgids

02 juni

Inventarisatie reden vertrek personeel VTO-beleid/ VTO-plan Personeelsgids Agenda OWO-SSA Personeelsdossiers Inspectie kwaliteit – terugmelding/opvolging

18 september

Dossier IDEWE VTO-beleidsnota Personeelsgids (goedkeuring) Regeling onbetaald verlof


23

Onkostenvergoeding verplaatsingen Takenpakket medewerker personeel Vrijwilligersovereenkomst

Plangroep(en) meerjarenplan (gemengde werkgroepen) Het nieuwe meerjarenplan (2009 – 2015) moet worden ingediend tegen eind juni 2008. De goedkeuring ervan is voorzien op een extra Algemene Vergadering in juni 2008. Minstens 1 jaar voor het indienen van het nieuw meerjarenplan (cfr kwaliteitshandboek) is de oprichting voorzien van een plangroep (gemengde werkgroep) die het planningsproces dient te sturen en op te volgen en er zorg voor draagt dat er een kwalitatief planningsproces is naast een kwalitatief en goed onderbouwd einddossier. Op de Algemene Vergadering van 22 maart 2007 werd, tegelijk met de goedkeuring van een ontwerp stappenplan voor de opmaak van het nieuwe meerjarenplan, de plangroep geïnstalleerd. De plangroep bestaat uit: de beleidsmedewerkers en de coördinator de bestuursleden: Veerle Opstaele, Dirk Temmerman, Mark Pauwels

-

De plangroep werkt adviserend naar de Raad van Bestuur en Algemene Vergadering. De plangroep kwam in 2008 drie keer samen. Overzicht data en agenda bijeenkomsten plangroep meerjarenplan. 15 februari

Sector, evoluties en afspraken Stand van zaken intern planproces Voorbereiding Algemene vergadering 18-03-08

8 mei

Bespreking voorstel strategische opties Terugkoppeling sectorplangroep Voorstelling ontwerpnota’s

5 juni

Voorstelling doelstellingenkader Personeelskader en inzet Voorbereiding Algemene vergadering 17-06-08


24

2.3.

Samenwerkingsverbanden en vertegenwoordigingen

2.3.1. Samenwerkingsverbanden 4 Bovenlokale besturen Provincie Oost-Vlaanderen Vanaf 2006 werden de (structurele) middelen, ad nominatum ingeschreven op de provinciale begroting van de provincie Oost-Vlaanderen voor de ondersteuning van de werking van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen, op vraag van en in overleg met de provincie duidelijker in lijn gebracht met de gemeenschappelijke prioriteiten en/of beleidsaccenten van de provincie Oost-Vlaanderen (welzijn/ kansenbeleid) en Samenlevingsopbouw OostVlaanderen (zoals vastgelegd in het meerjarenplan). In dat verband werd onderling overeengekomen de structurele middelen, vanaf 2007 e.v. aan te wenden t.b.v. de ondersteuning van het lokaal sociaal beleid. Concreet werden de provinciale middelen, voorzien op de provinciale begroting van 2008 ten belope van 53.362,00 Euro, aangewend t.b.v. de realisatie van het project Grondrechtenboom. Meer specifiek wordt hiermee de inzet van een beleidsmedewerker gefinancierd op dit project, inclusief bijhorende werkingskosten. Daarnaast blijft de mogelijkheid bestaan tot ad hoc financiering van projecten door de provincie Oost-Vlaanderen, vanuit verschillende departementen. Vlaamse Landmaatschappij Voor het project ‘DORPinZICHT’ (DIZ) sloot de vzw Steunpunt Opbouwwerk Meetjesland voor de periode 1 januari 2005 tot 31 december 2007 (later verlengd tot 30 juni 2008) met de Vlaamse Landmaatschappij een beheersovereenkomst af. In 2008 werd vanuit Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen, in samenwerking met Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen en Vlaanderen, bij de Vlaamse Minister voor plattelandsontwikkeling een nieuw dossier ingediend, met als doel de project/operationele doelstelling rond DIZ verder te optimaliseren op Vlaams niveau en in functie van een participatiestrategie t.b.v. het platteland. De goedkeuring van dit dossier - voor 1 jaar - laat ons toe om tot 30 juni 2009 1VTE opbouwwerker in te zetten voor de begeleiding van de 4 Het betreft samenwerkingverbanden met financiële implicaties die voorwerp zijn van een formele overeenkomst of contract en/of uitdrukkelijk passen binnen beleidskeuzes van de organisatie (kunnen zich zowel situeren op provinciaal, regionaal of lokaal niveau) – samenwerkingsverbanden in functie van specifieke projectdoelen worden hierbij niet opgenomen.


25

toepassingen van DiZ in Oost-Vlaanderen en de rest van Vlaanderen. Het (resterend) bedrag dat we hiervoor voorzien in 2009 bedraagt 28.750,Euro. In 2009 zal verder worden gezocht naar externe middelen om op Vlaams of op Oost-Vlaams niveau verdere begeleiding van DIZ- toepassingen mogelijk te maken.

Lokale besturen In opvolging van de samenwerkingsovereenkomsten met een aantal lokale besturen in het kader van Sociaal Impulsfonds - II, sloot Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen in 2003, in het kader van het Stedelijk beleid en/of het Lokaal Sociaal Beleid voor de periode van 2003 tot en met 2007, verschillende contracten af lokale besturen in het werkingsgebied. In de loop van 2007 vonden onderhandelingen plaats i.v.m. mogelijke opvolging/ verlenging van de afgelopen convenanten voor een nieuwe periode van 6 jaar. Op heden werden een aantal samenwerkingsovereenkomsten (Ronse, Dendermonde) verlengd. Met het OCMW Eeklo werd in 2007 een samenwerkingsovereenkomst voor twee jaar (2008 – 2009) afgesloten (verlenging van de samenwerkingsovereenkomst, voorheen afgesloten met het Steunpunt Opbouwwerk Meetjesland). Met een aantal andere steden (Aalst, Sint-Niklaas) werden eerder projectgebonden akkoorden afgesloten. Stad Ronse Een eerste samenwerkingsovereenkomst met de stad Ronse betreft het leveren van een bijdrage vanuit Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen aan het Lokaal Sociaal Beleid van de Stad Ronse en meer specifiek aan de strategische doelstelling rond ‘het bevorderen van de sociale cohesie in de aandachtswijken in Ronse’. Dit gebeurt voornamelijk via de uitbouw/ondersteuning van buurtwerk in de aandachtswijken in Ronse, vanuit 3 (bestaande) ankerpunten. Eind 2007 liep de vorige samenwerkingsovereenkomst af met het Stadsbestuur Ronse die betrekking had op het leveren van een bijdrage aan het stedelijk beleid/lokaal sociaal beleid van de Stad Ronse, meer specifiek aan de actie “verbetering van de leefbaarheid in de kansarme buurten in Ronse”. In de loop van 2007 werden onderhandelingen gevoerd voor het afsluiten van een nieuwe samenwerkingsovereenkomst voor de periode 2008- 2013, met positief gevolg. Het accent in de nieuwe samenwerkingsovereenkomst werd meer gefocust op de realisatie buurtwerk in de 3 prioritaire aandachtswijken in Ronse: Marijve- Ninovestraat, Prinskouter en Scheldekouter (sociale woonwijk).


26

Voor de realisatie van deze samenwerkingsovereenkomst werd jaarlijks een basisbedrag voorzien, waarmee het mogelijk is (cf. voorgaande jaren) in 2009 3 VTE buurtwerkers in te zetten ter uitvoering van de samenwerkingsovereenkomst. Nieuw in 2007 was de vraag van de Stad Ronse om het onderwijsopbouwwerk in Ronse te coördineren en te ondersteunen voor de komende jaren (2008-2013). Samenlevingsopbouw Oost- Vlaanderen ging positief in op deze vraag. In 2007 werd een eerste samenwerkingsovereenkomst met de Stad Ronse afgesloten (voor de periode oktober- december 2007) met als doelstelling om de overgang en de integratie tussen de verschillende initiatieven op het vlak van onderwijsopbouwwerk (die afliepen eind 2007) mogelijk te maken. Verder werd een nieuwe langere termijnovereenkomst in 2007 voorbereid rond de ondersteuning van onderwijsopbouwwerk in Ronse (voor de periode 2008-2013) tussen de Stad Ronse en Samenlevingsopbouw Oost- Vlaanderen, met positief gevolg. In de nieuwe overeenkomst rond onderwijsopbouwwerk worden middelen voorzien voor een inzet van 3,5 VTE opbouwwerkers en 0,5 VTE beleidsmedewerker. Stad Dendermonde De samenwerkingsovereenkomst met de stad Dendermonde betreft het leveren van een bijdrage van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen aan het Lokaal Sociaal Beleid van de Stad Dendermonde en meer specifiek in het kader van het actieplan ‘wijkontwikkeling’. Het betreft ‘een door de bewoners en gebruikers ondersteunde verbetering van de woon- en leefomgeving in de aandachtsbuurten in Dendermonde via participatie van de bewoners - met bijzondere aandacht voor de kwetsbare groepen’. Voor de realisatie van deze samenwerkingsovereenkomst werd op jaarbasis een budget voorzien om 1 bijkomende opbouwwerker aan te werven ter uitvoering van de samenwerkingsovereenkomst. Eind 2007 liep de vorige samenwerkingsovereenkomst af met het Stadsbestuur Dendermonde. In de loop van 2007 werd een nieuwe langere termijn convenant onderhandeld, met een nieuwe samenwerkingsovereenkomst voor de periode 2008 – 2013 tot gevolg. De doelstelling in de nieuwe overeenkomst waarvoor Samenlevingsopbouw Oost- Vlaanderen zich heeft geëngageerd is dezelfde als in voorgaande overeenkomst. De middelen zijn eveneens constant gebleven. De nieuwe overeenkomst situeert zich binnen het strategisch plan van de stad Dendermonde, waarbinnen de versterking van de participatie van bewoners in de Dendermondse aandachtsbuurten, met een verhoogde aanwezigheid van kwetsbare groepen, expliciet als beleidsprincipe werd opgenomen.


27

OCMW Eeklo

Met het OCMW Eeklo werd een samenwerkingsovereenkomst voor twee jaar (2008 – 2009) afgesloten rond het bevorderen van de leefbaarheid en de participatie van haar bewoners bij het woonbeleid in (twee) sociale woonwijken in Eeklo (wijk Galgenakker/ wijk Oostveld). Het betreft de verlenging van de samenwerkingsovereenkomst, voorheen afgesloten door het lokale Steunpunt Opbouwwerk Meetjesland vzw (vzw SOM). De nieuwe overeenkomst laat ons toe om in 2009 1 VTE opbouwwerker gedeeltelijk in te zetten op het programma wonen (t.b.v. alle sociale huurders in Eeklo) en gedeeltelijk op het programma leefbaarheid (t.b.v. wijkwerking in de geselecteerde aandachtswijken). Stad Aalst In het kader van de realisatie van het programma arbeid werd de het project Buurtweb als ‘buurtdienst’ opgenomen in het lokaal actieplan diensteneconomie van de stad Aalst, op basis waarvan de buurtdienst een jaarlijks budget ontving ten belope van 30.000 euro. Het actieplan liep tot eind 2007. Vanaf 2008 wordt het project buurtweb erkend en gefinancierd vanuit het nieuwe decreet/ besluit lokale diensteneconomie – m.a.w. tot eind 2011. Op voorwaarde van (blijvende) erkenning van het project buurtwerk binnen het nieuwe decreet/ besluit LDE voorziet de stad Aalst een bijkomende (jaarlijks te bepalen) lokale financiering ten belope van 22.000 Euro (cfr voorgaande jaren, minus het bedrag dat wordt verkregen op basis van het decreet LDE). Via het decreet/ besluit LDE kan het project beschikken over 8.000 Euro als inbreng op de tewerkstelling van 1 VTE doelgroeplid i.c. een projectmedewerker, naast omkaderingsmiddelen a rato van 12.000 Euro. Tenslotte is er een inbreng van de vzw PWA Aalst t.b.v. de bijpassing in het netto-loon van de doelgroepwerknemer die wordt tewerkgesteld. Stad Sint-Niklaas Eind 2006 werden verschillende besprekingen gevoerd m.b.t. nauwere samenwerking tussen Stad Sint-Niklaas (centrumstad) en Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen. De stad Sint- Niklaas was zelf ook vragende partij voor een nauwere samenwerking o.m. met betrekking tot de beleidsparticipatie van doelgroepen met minder behartigde belangen in het kader van lokaal sociaal beleid(splan), met betrekking tot een aantal thema’s w.o. wonen en onderwijs, waarop wij actief zijn in de Stad Sint- Niklaas, en tenslotte met betrekking tot versterkte netwerkvorming en verhoogde afstemming van organisaties die actief zijn rond doelgroepen met minder behartigde belangen in de Stad Sint-Niklaas. Eind 2007 werd vanuit de Sint-Niklase scholengemeenschappen (basisonderwijs) - promotor, i.s.m. Samenlevingsopbouw Oost- Vlaanderen, een projectdossier ingediend en goedgekeurd bij het GOK- projectenfonds van de Stad Sint- Niklaas. Het betreft een samenwerking rond een project ‘kleuterparticipatie’. Het project zal financieel worden ondersteund vanaf 1 januari 2008 tot midden 2009 (voor een totaalbedrag van 13.100 Euro),


28

waarvan een deel middelen voorzien zijn voor de inbreng/ ondersteuning vanuit Samenlevingsopbouw Oost- Vlaanderen. Voor 2009 voorzien we een (resterend) bedrag aan te wenden voor de werking uit dit Fonds ten belope van 4.093 Euro. Verder werd bij de Stad Sint-Niklaas een project ingediend en goedgekeurd m.b.t. kwetsbare huurders in het kader van de betoelaging van kansarmoede- achterstellings- en welzijnsprojecten. De steun voor dit project liep over de periode 2008/2009 a rato van 5.000 Euro. In 2009 voorzien we hierbij een (resterend) bedrag aan te wenden van 3.000 Euro.

Interne samenwerkingswerkverbanden Sector samenlevingsopbouw Samenlevingsopbouw Oost- Vlaanderen is lid van de Federatie Samenlevingsopbouw Vlaanderen, dat instaat in voor de belangenbehartiging van de sector Samenlevingsopbouw. Alle erkende (regionale) instituten zijn hierin vertegenwoordigd. In dit verband wordt deelgenomen aan de verschillende FESO- overlegorganen zoals de FESO- beleidsgroep, het Overleg Werkgevers, diverse werkgroepen. Verder participeert Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen mee aan de werking van het ondersteuningsinstituut Samenlevingsopbouw Vlaanderen. In dit verband wordt deelgenomen aan verschillende vergaderingen van zoals het coördinatorenoverleg, diverse werkgroepen.

Samenwerkingsverbanden met aanverwante (welzijns)sectoren Verenigingen waar armen het woord nemen Samenwerkingsafspraken gebeuren vooral op het niveau van de projectwerking. Op verschillende locaties werkt Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen samen met erkende verenigingen waar armen het woord nemen rond verschillende projecten. Dit gebeurt o.m. in het project rond wonen in Sint- Niklaas, het project Grondrechtenboom (provinciaal project), de buurtwerking in Ronse, project volkstuintjes De Kloef in Ronse, … . Samenlevingsopbouw vzw is lid van twee verenigingen waar armen het woord nemen, die in het verleden door het opbouwwerk werden opgericht of ondersteund bij hun oprichting m.n.: De Vrolijke Kring in Ronse en De Kring in Eeklo.


29

Integratiesector (ODICE) 5 Er is de duidelijke intentie vanuit beide (provinciale gestructureerde) organisaties tot verdere (versterkte) samenwerking. Dit vertaalt zich in samenwerking in een aantal lopende projecten w.o. het onderwijsopbouwwerkproject in Dendermonde, stadsvernieuwingsproject De Kloef in Ronse, project BABBELonië in Dendermonde, project Grondrechtenboom, … . Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen is lid (vertegenwoordigd via de coördinator) van de Raad van Bestuur en Algemene Vergadering van ODICE. Centra Algemeen Welzijnswerk Samenwerkingsafspraken gebeuren tot op heden enkel op het niveau van de projectwerking. Zo is een samenwerking in Sint - Niklaas met het Centrum Algemeen Welzijnswerk Waasland rond het project wonen. Alle Centra Algemeen Welzijnswerk waren betrokken bij het project Grondrechtenboom (o.m. toeleiding van doelgroepen thuislozen, cliënten hulpverlening i.f.v. de bevraging van de doelgroepen; lidmaatschap van de provinciale stuurgroep). Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen is van geen enkel CAW lid in Oost-Vlaanderen.

2.3.2. Vertegenwoordigingen 6 Programma grondrechten (niet-specifiek) Bovenlokaal Niveau

Vertegenwoordigingen/lidmaatschap

Door

Regionaal

-

-

Provinciaal

Provinciaal overleg m.b.t. ‘ondersteuning, planning en overleg’ tussen de sectoren

BM Steven Rommel

5

Oost-Vlaams Diversiteitscentrum vzw Omvat een opsomming van vertegenwoordiging in structuren van de voornaamste externe partnerorganisaties, e.a. Dit overzicht werd opgemaakt in september 2009 en houdt al rekening met de nieuwe programma’s zoals deze in het nieuwe meerjarenplan 2009-2015 zijn vooropgesteld. 6


30

armoede (VWAWN), de CAW’s en Samenlevingsopbouw Provinciale Werkgroep gebruikersparticipatie Provinciaal Armoede overleg

BM Steven Rommel BM Steven Rommel

Vlaams

Sectoroverleg samenlevingsopbouw/ stuurgroep ‘sociale barometer’

BM Steven Rommel

Federaal

Werkgroep ‘acties’ – Nationaal Actieplan sociale inclusie

BM Steven Rommel

Afdeling


Door

Provinciaal

Provinciaal Armoede overleg Dialooggroep m.b.t. project ‘leren’ van de Centra Basiseducatie - overleg tussen CBE, VWAWN en Samenlevingsopbouw

BM Steven Rommel OW Tina Fabry

Sint-Niklaas

Werkgroep wijkgezondheidscentrum Lokeren

BM Steven Rommel

Dendermonde

Werkgroepen Lokaal Sociaal Beleid

OW Tom Van Lierde

Aalst

Werkgroepen Lokaal Sociaal Beleid (wg kansarmoede Aalst) Werkgroep Stop De Armoede Plenum welzijnsorganisaties

OW Hans Tas BM Steven Rommel OW Hans Tas OW Hans Tas

Ronse

Stedelijke Welzijnsraad

BM Wouter Hennion

Eeklo

Stuurgroep Lokaal Sociaal Beleid Eeklo Welzijnsraad Eeklo

BM Luc Joos BM Luc Joos

Lokaal (projectniveau)

Programma maatschappelijke dienstverlening Bovenlokaal Niveau


Door

Regionaal

-

-


31

Provinciaal

-

-

Vlaams

Sectoroverleg Samenlevingsopbouw Maatschappelijke Dienstverlening

BM Steven Rommel

Federaal

-

-

Afdeling


Door

Provinciaal

-

-

Sint-Niklaas

-

-

Dendermonde

-

-

Aalst

-

-

Ronse

-

-

Meetjesland

-

-

Niveau


Door

Regionaal

Werkgroep ter voorbereiding van een mogelijke opstart van een regionaal onderwijsplatform in het Meetjesland

BM Luc Joos BM Wouter Hennion

Provinciaal

Provinciaal overleg OOW (onder impuls van Samenlevingsopbouw Vlaanderen)

OW’ers Nicole Formesyn/ Lieselotte Reynvoet/ Ikrame Khatri/ Lieve Huysman/ Evelien Vanthournoudt/ Karoline De Smet

Vlaams

Samenlevingsopbouw Vlaanderen - Sectoroverleg Onderwijs

BM Wouter Hennion


Programma Onderwijs Bovenlokaal


32

Federaal

-

-

Afdeling


Door

Provinciaal

-

-

Sint-Niklaas

Algemene Vergadering LOP Sint-Niklaas Werkgroep kleuterparticipatie LOP Sint-Niklaas

OW’ers Nicole Formesyn/ Lieselotte Reynvoet BM Katelijne De Winter/ Wouter Hennion OW’ers Nicole Formesyn/ Lieselotte Reynvoet OW’ers Nicole Formesyn/ Lieselotte Reynvoet OW Nicole Formeseyn


Werkgroep kostenbeheer LOP Sint- Niklaas Stuurgroep ‘Studieondersteuningsproject’ KAHO Sint- Lieven Sint-Niklaas Stuurgroep ‘onderzoeksproject’ KAHO St. Lieven St. Niklaas Werkgroep Roma

OW Lieselotte Reynvoet OW Lieselotte Reynvoet

Dendermonde

AV + werkgroepen LOP Dendermonde Overleggroep ‘strategisch handelen’ van de niet- onderwijspartners van het LOP Basisonderwijs Dendermonde

BM Katelijne De Winter/ Wouter Hennion BM Katelijne De Winter/ Wouter Hennion

Aalst

-

-

Ronse

Stuurgroep Flankerend onderwijsbeleid

BM Wouter Hennion

Dagelijks bestuur LOP Basisonderwijs Ronse

BM Wouter Hennion

LOP- werkgroep ‘Kansarmoede’

BM Wouter Hennion + ad hoc OOW’ers BM Wouter Hennion + ad hoc OOW’ers BM Wouter Hennion + ad hoc OOW’ers BM Wouter Hennion + ad hoc OOW’ers OW Karoline De Smet

LOP- werkgroep ‘Kosten op school’ LOP- werkgroep ‘Schooltoelagen’ LOP-werkgroep ‘Kleuterparticipatie’ LOP- werkgroep ‘Anderstalige nieuwkomers’ Stuurgroep Taalpaleis Trimestrieel overleg met directies en zoco’s van de Ronsese basisscholen Meetjesland


Zie hierboven bij Bovenlokaal (Regionaal)

OW’ers Lieve Huysman en Evelien Vanthournoudt OW’ers Lieve Huysman en Evelien Vanthournoudt + BM Wouter Hennion -

33

Programma wonen Bovenlokaal Niveau


Door

Regionaal

Intergemeentelijke Woonraad Meetjesland Sociaal Verhuurkantoor Meetjesland – Algemene Vergadering en Raad van Bestuur


Provinciaal

Huurdersbond Oost-Vlaanderen - lidmaatschap Provinciale woonraad

Nog in te vullen

Vlaams

Samenlevingsopbouw Vlaanderen - Samenwerkingsverband Wonen/ Energie Vlaams Overleg Bewonersbelangen (VOB) – AV en plaatsvervanger RVB Vereniging van inwoners van sociale huisvesting (VIVAS)


-

-

Afdeling


Door

Provinciaal

-

-

Sint-Niklaas

Stedelijke Woonraad

Stuurgroep klimaatwijken

OW Nicole Formesyn BM Luc Joos OW Nicole Formesyn BM Luc Joos OW Nicole Formesyn

Dendermonde

-

-

Aalst

Stedelijke woonraad

Nog in te vullen

Federaal

OW Leila Vandamme


Stedelijk Overleg Wonen-Welzijn


34

Ronse

Stedelijke Woonraad

Nog in te vullen

Meetjesland

Stedelijk Woonoverleg Eeklo

OW Leila Vandamme OW Annelies Bonne BM Luc Joos OW Annelies Bonne BM Luc Joos

Ander lokaal woonoverleg waar dat wordt opgestart of verder gezet

Leefbaarheid platteland Bovenlokaal Niveau


Door

Regionaal

Streekplatform+ Meetjesland vzw Algemene Vergadering en Raad van Bestuur Plaatselijke Groep Leader Vlaamse Ardennen Plaatselijke Groep Leader Meetjesland

BM Luc Joos

Provinciaal

-

-

Vlaams

Netwerk Platteland vzw Alias Platteland – overlegplatform Samenlevingsopbouw Vlaanderen Sectoroverleg platteland/ kernoverleg DIZ

BM Luc Joos BM Luc Joos BM Luc Joos

Federaal

-

-

Afdeling


Door

Provinciaal

-

-




35

Sint-Niklaas

-

-

Dendermonde

-

-

Aalst

-

-

Ronse

-

-

Meetjesland

-

-

Niveau


Door

Regionaal

-

-

Provinciaal

-

-

Vlaams

Koepel Lokale Diensteneconomie (vroeger: Koepel buurten Nabijheidsdiensten (KBND) Stuurgroep Vlaams Steunpunt Nieuwe Geletterdheid (VSNG)

BM Nog in te vullen OW Hans Tas

Federaal

-

-

Afdeling


Door

Provinciaal

-

-

Sint-Niklaas

-

-

Leefbaarheid steden Bovenlokaal



36

Dendermonde

Coördinatorenoverleg project Babbelonië

CO Stan De Neve OW Chris Lesage

Aalst

RVB Wijkcentrum De Brug (Rechteroever Aalst) Stuurgroep en werkgroepen Lokale Diensteneconomie Stad Aalst

CO Stan De Neve OW Hans Tas CO Stan De Neve OW Hans Tas OW Hans Tas OW Hans Tas CO Stan De Neve

Werkgroep Stop De Armoede Multicultureel overlegplatform Team De Brug AV/ RVB Parol Ronse

Meetjesland

Driemaandelijks overleg tussen stad en buurtwerkers Algemene vergadering Stedelijke Welzijnsraad Stuurgroep van de stedelijke Welzijnsraad Stedelijke werkgroep kansarmoede Stuurgroep Buurtsport

BM Wouter Hennion, OW’ers Liesbet Tyvaert , Marilène De Fruytier en Dries Meuret BM Wouter Hennion BM Wouter Hennion OW Liesbet Tyvaert OW Marilène De Fruytier

-

-

Niet- programmagebonden Sector samenlevingsopbouw Vertegenwoordigingen/lidmaatschap

Door

FESO

FESO-beleidsgroep Overleg Werkgevers (OWO) Overleg Werkgevers/ Werknemers Werkgroep Communicatie Projectgroep Sectorevenement

CO Stan De Neve CO Stan De Neve CO Stan De Neve BM Kathleen Desmyter BM Kathleen Desmyter

SamenlevingsOpbouw Vlaanderen

Stuurgroep kwaliteit Werkgroep boordtabellen Werkgroep registratie Stuurgroep partners in vorming (PIV)

CO Stan De Neve BM Wouter Hennion BM Wouter Hennion BM nog in te vullen


37

Armoedesector Afdeling

Vertegenwoordigingen/lidmaatschapVWAWN

Door

Provinciaal

-

-

Sint-Nikaas

-

-

Dendermonde

-

-

Aalst

-

-

Ronse

Algemene vergadering De Vrolijke Kring

Buurtwerker

Meetjesland

Wijkcentrum De Kring vzw – Algemene Vergadering en Raad van Bestuur

BM Luc Joos

Welzijnssector (regionaal welzijnsoverleg) Afdeling


Door

Provinciaal

Provinciale stuurgroep RWO Provinciale adviescommissie sociale projecten/ projecten armoede

CO Stan De Neve Nog aan te duiden

Waasland

AV/RVB RWO Waasland

CO Stan De Neve

Dendermonde

AV RWO Dendermonde

BM Wouter Hennion

Aalst

Regionaal Welzijnsoverleg ARA

BM Steven Rommel

Oudenaarde

Regionaal Welzijnsoverleg Arr. Oudenaarde

BM Steven Rommel

Meetjesland

Regionaal Welzijnsoverleg Meetjesland

BM Luc Joos

Diversiteitssector


38

Afdeling


Door

Provinciaal

AV/ RVB Oostvlaams Diversiteitscentrum

CO Stan De Neve

Sint-Nikaas

-

-

Dendermonde

-

-

Aalst

-

-

Ronse

-

-

Meetjesland

-

-

Afdeling


Door

Provinciaal

-

-

Sint-Nikaas

-

-

Dendermonde

-

-

Aalst

-

-

Ronse

Vorming Plus Vlaamse Ardennen- Dender

BM Wouter Hennion

Meetjesland

Vorming Plus Gent- Meetjesland

BM Luc Joos

Socio-culturele sector

Sector Basiseducatie


39

Afdeling


Door

Provinciaal

-

-

Sint-Nikaas

AV BE Sint-Niklaas

OW Nicole Formesyn

Dendermonde

AV BE Dendermonde

OW Chris Lesage

Aalst

AV BE Aalst

BM Wouter Hennion

Ronse

AV BE Ronse

OW Marilène De Fruytier

Meetjesland

AV BE Gent/Meetjesland

BM Luc Joos

Sector jeugd/ kwetsbare jongeren Afdeling


Door

Provinciaal

Stuurgroep Cojema- Uit De Marge

Steven Rommel

Sint-Nikaas

-

-

Dendermonde

-

-

Aalst

-

-

Ronse

-

-

Meetjesland

-

-


40

3.

PERSONEELSKADER EN WERKING

3.1.

Personeelskader Het overzicht hiervan, evenals de allocatie met betrekking tot de realisatie van het meerjarenplan, is terug te vinden in de boordtabellen Personeel.

3.2.

Ondersteuning en opvolging personeel

3.2.1. Ondersteuning Coaching Buurt- of opbouwwerkers/administratieve medewerkers worden door de beleidsmedewerker personeel ondersteund in verband met noden die blijken uit een assessment, een evaluatie, een functioneringsgesprek, een boodschap van de betrokken werknemer, een verander(en)d takenpakket, … Ook teams worden gecoacht op het vlak van werkorganisatie, samenwerking, taakverdeling e.d..

Introductie Nieuwe werknemers worden onder begeleiding van de beleidsmedewerker personeel in de eerste maanden van hun tewerkstelling vertrouwd gemaakt met de sector, de organisatie en hun takenpakket.

3.2.2. Opvolging Werkbegeleiding Buurt- en opbouwwerkers worden op regelmatige basis door beleidsmedewerkers opgevolgd en ondersteund in de uitvoering van de programmatie: hun opbouwwerkprojecten, niet-projectmatig opbouwwerk (NPO) en/of initiatieven.


41

Programmaoverleg Beleidsmedewerkers/programmaverantwoordelijken organiseren thematische werken stuurgroepen met het oog op (1) ervaringsuitwisseling en (2) interne coördinatie en afstemming van de planning, uitvoering en opvolging van de programma’s. Deze werk- of stuurgroepen zijn samengesteld uit de buurten opbouwwerkers en de beleidsmedewerkers die betrokken zijn bij het programma. In het kader van een project kunnen ook externe partners betrokken worden bij een stuurgroep.

Teamoverleg In locaties waar meerdere werknemers worden ingezet, wordt er regelmatig een teamoverleg georganiseerd. Inhoudelijke ondersteuning en afstemming gebeuren onder leiding van de beleidsmedewerkers/programmaverantwoordelijken. Ondersteuning op het vlak van het functioneren van teams gebeurt door de beleidsmedewerker personeel.

Secretariaatsoverleg Maandelijks is er o.l.v. de beleidsmedewerker personeel een secretariaatsoverleg voor de opvolging van de taken van het secretariaat. Bij gelegenheid wordt het overleg bijgewoond door de coördinator.

Functioneringsgesprekken Werknemers hebben jaarlijks een 1 functioneringsgesprek met de coördinator (beleidsmedewerkers, hoofdadministratief medewerker) of de beleidsmedewerker personeel (buurten opbouwwerkers, administratieve medewerkers).

3.3.

Intern overleg Beleidscel Maandelijks overleg met de beleidsmedewerkers onder leiding van de coördinator. Deze vergadering is gericht op (1) de inhoudelijke en planmatige afstemming tussen de verschillende beleidsmedewerkers, (2) de coördinatie van de uitvoering van de globale doelstellingen van de organisatie en (3) de kwalitatieve en optimale inzet en ondersteuning van de werknemers in de uitvoering van hun taken.


42

Overleg in het kader van kwaliteit Overleg i.v.m. verbeteracties en –projecten inzake kwaliteit : werkgroepen rond kwaliteit onder leiding van de beleidsmedewerker kwaliteit. Zie Stuurgroep Kwaliteit (bij bestuur).

Overleg in het kader van personeelsbeleid Zie: Werkgroep Personeel (bij bestuur).

Plan-2-daagse Elk jaar wordt in september met alle educatieve medewerkers een Plan-2-daagse gehouden i.f.v. de opmaak van de planning voor het komende jaar.

Personeelsvergadering Jaarlijks wordt er een personeelsvergadering georganiseerd met alle werknemers van de organisatie. De agenda van deze vergadering wordt in overleg met het personeel bepaald.

Personeelsdag Jaarlijks wordt er een personeelsdag georganiseerd met het oog op kennismaking, ontmoeting en teambuilding.


43

4. 4.1.

KWALITEITSBELEID Stuurgroep Kwaliteit Zie samenstelling en werking bij ‘bestuur – werkgroepen’.

4.2.

Kwaliteitsbeleid

4.2.1. Kwaliteitsplanning en – opvolging en verbeteracties Implementatie kwaliteitshandboek In 2008 werden volgende procedures/werkwijzen in het kwaliteitshandboek aangepast: Organogram ( 3.1.1.) Vorming, Training en Opleiding, ( 3.2.2.4.) Planning, evalueren en bijsturen van projecten ( 3.5.2.1). De aanpassingen werden opgemaakt/voorbereid in een aantal werkstructuren: werkgroep personeel: onderwerpen i.v.m. personeelsmanagement beleidscel: onderwerpen i.v.m. werking van de organisatie stuurgroep kwaliteit: onderwerpen i.v.m. kwaliteitsbeleid en kwaliteitssysteem en monitoring van het systeem. Het bijeenkomen in verschillende, divers samengestelde werkgroepen zorgde er voor dat beleidsmedewerkers en bestuursvrijwilligers (AV/RVB) samenwerkten en zo op hun niveau een draagvlak creëerden voor integrale kwaliteitszorg. Het implementeren van het kwaliteitshandboek in de organisatie bleef in 2008, onder meer door het invoeren van aanpassingen en het aanwerven van nieuwe personeelsleden, een belangrijk objectief. Het personeel werd tijdens drie bijeenkomsten, 13 maart, 27 juni en 25 augustus, over de implementatie van (nieuwe) kwaliteitsitems in hun werking geïnformeerd en/of door middel van oefeningen doordrongen van het belang van constante aandacht voor kwaliteit in hun praktijk. Daarnaast kregen nieuwe buurten opbouwwerkers, op 3 maart, interne vorming Kwaliteit. Deze vorming spitste zich toe op het gebruik en integratie van het kwaliteitshandboek en -beleid in het veldwerk. Er waren 9 aanwezigen (d.i. 100% van de nieuw aangeworven personeelsleden vanaf oktober 2007 – de laatste interne vorming Kwaliteit).


44

Op 7 juli ging voor de eerste maal een interne vorming Kwaliteit door speciaal gericht op de secretariaatsmedewerkers en hun aandeel in de integrale kwaliteitszorg van de organisatie. Het was een bewuste keuze om logistieke en omkaderende personeelsleden, die minder vorming volgen, een op maat gemaakt aanbod te geven. Er waren 4 aanwezigen (d.i. 100%) De personeelsleden ervoeren deze momenten als uitgesproken positief. Het resultaat vertaalde zich in een effectievere implementatie van het kwaliteitshandboek, m.a.w. in het meer drongen zijn van de personeelsleden van de nood aan een ‘levend’ integraal kwaliteit beleid. Gelet op het kwaliteitshandboek werd in 2008 voor het eerst de gestandaardiseerde procedure ‘waardering voor resultaten van primaire gebruikers’ uitgevoerd. In een eerste fase testten een vrijwilliger, een lid van een kerngroep en een deelnemer aan activiteiten van het buurtwerk de vragenlijsten uit. Verbeteringen werden aan de hand van hun opmerkingen aangebracht en vertalingen in het Frans werden voorzien. De bevraging werd anoniem ingevuld door doelgroepleden die actief deelnamen aan de projectwerking en/of dienstverlening van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen. Er waren 221 respondenten (aantal vrijwilligers op totaal aantal respondenten: 79 op 221, d.i. 27,97%). De enquêteformulieren werden verwerkt, de resultaten van de bevraging geanalyseerd en verbetervoorstellen uitgeschreven. Het verslag kwam in 2008 voor op de Stuurgroep Kwaliteit, dd 14 oktober, en de Raad van Bestuur, dd 25 februari en 27 mei de verbeteracties werden ingepland in de jaarplanning 2009.

Verbeteractie 2008 (zie planning 2008) Het verder vervolledigen, implementeren en up-to-date houden van een goed opvolgingsysteem (een meetinstrument aan de hand van een set indicatoren) binnen de organisatie raakte in 2007-2008 in een stroomversnelling door de aanwezigheid van een extra educatieve medewerker ter ondersteuning van de beleidsmedewerker kwaliteit. Het ingevuld, algemeen schema, aan de hand waarvan aanwijsbaarheid en aantoonbaarheid van procedures en werkwijzen binnen onze organisatie mogelijk is, werd succesvol gebruikt bij de inspectie Kwaliteit in het najaar 2008.

Introductie nieuwe medewerkers Een leidraad om nieuwe medewerkers of vervangers binnen onze organisatie kwalitatief hoogstaand te introduceren werd in 2008 uitgewerkt. Het gaat om een gepersonaliseerde leidraad, die bijgehouden wordt door de nieuwe medewerker en zijn werkbegeleider. Deze leidraad maakt deel uit van het personeelsdossier.

Communicatie In 2008 werd verder gewerkt aan de optimalisering van het luik ‘communicatie’ binnen de organisatie: In kader van het Meerjarenplan 2009-2015 werd een Interne Strategische Doelstelling ‘Externe communicatie’ geformuleerd. Aan deze strategische doelstelling werden beoogde effecten en indicatoren verbonden. Binnen de Interne Strategische Doelstelling ‘Expertiseopbouw’ wordt extra gefocust


45

op een sterke interne communicatie met oog voor het ontsluiten van projectresultaten en methodieken, alsook het werken aan de transparantie/participatie van besluitvorming. Om dit mee te ondersteunen wordt in 2009 een gemengde stuurgroep communicatie opgestart. Een sectorale communicatiestrategie werd opgemaakt, voorgelegd aan en besproken met de sectorale werkgroep communicatie, waarvan de beleidsmedewerker communicatie van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen lid is. Deze strategie kreeg vorm in samenwerking met een netwerk van communicatie- en management professionals. Ze kan gebruikt worden als kader voor de externe communicatiestrategieën van de regionale instituten. In kader van 25 jaar sector Samenlevingsopbouw en de op handen zijnde verkiezingen juni 2009 werd een sector memorandum opgesteld, werd gedurende de maand november een regionale actie door Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen op touw gezet en één in december één sectorevenement uitgewerkt. Een communicatiebureau werd ingehuurd om hierbij optimale persbelangstelling te verkrijgen. Verder werd gestart met het ontwikkelen van een voorstellingsdvd van de sector, die kan gebruikt worden als materiaal bij presentaties bij beleid en partners, op beurzen, in opleidingen etc. Bij de personeelsleden werd aangedrongen om minutieus publicaties (brochures, rapporten, tijdschriftartikels, geluid- en beeldfragmenten,…) en krantenartikels over Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen bij te houden. Een eerste inventarisatie, analyse en evaluatie van deze gegevens werd gemaakt en teruggekoppeld aan het personeel (27/06). Specifieke aandacht ging daarna uit naar het formuleren van vormingsnoden en behoeften bij de sector (PIV) en uitwerken van algemene richtlijnen i.v.m. deze vormen van externe communicatie. Eind 2007 werden de eerste stappen gezet voor het vernieuwen van de website: intern werden noden, behoeften en verwachtingen afgetoetst. Dit resulteerde in een nota. Op basis hiervan werden begin 2008 gesprekken gevoerd met diverse ontwerpbureaus. Eén ontwerpbureau maakte de opmaak van en programmeerde de nieuwe website. Speciale aandacht ging hierbij naar de wisselwerking met de portaalsite van de sector Samenlevingsopbouw (o.m. projecten- en vacaturedatabank).

Boordtabellen Verbeteractie 2008 (zie planning 2008) Binnen de sector Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen wordt sinds 15 april 2008 met de 9 instituten gewerkt aan een uniform sectorregistratiesysteem. Hiertoe werd de sectorwerkgroep ‘registratie’ opgestart, waar de beleidsmedewerker planning van Samenlevingsopbouw OostVlaanderen lid is. Vanaf januari 2010 zal dit registratiesysteem operationeel zijn en door elk instituut worden toegepast. Het nieuwe registratiesysteem is een plannings- en evaluatie instrument voor buurtwerkers, opbouwwerkers en beleidsmedewerkers. In het registratiesysteem hebben zowel de kwantitatieve als de kwalitatieve gegevens van de werking een plaats. Kwalitatieve gegevens gaan onder meer


46

over de appreciatie van onze activiteiten door de doelgroepen waarmee wij werken, de effecten die activiteiten hebben op de individuen en groepen en hun maatschappelijke positie. Het registratiesysteem is een webapplicatie die draait op een externe, centrale server. Beschikken over een computer en internetverbinding zijn de enige voorwaarden om te kunnen registreren. Elk instituut heeft het eigendomsrecht over de eigen registratiegegevens. Het registratiesysteem is gebaseerd op het meerjarenplan en de jaarplanningen. De volledige strategische planning zal zo kunnen worden geregistreerd en opgevolgd. Op niveau van de strategische acties zullen zowel het projectniveau als het projectoverschrijdende niveau een plaats krijgen.

Functiekaarten Beleidsorganen en werkstructuren In 2008 werd beslist de functiekaarten van de beleidsorganen en werkstructuren voorlopig niet te wijzigen. Ze blijven tot heden actueel, transparant en op maat van de organisatie.

Vrijwilligersovereenkomst In 2008 beschikten alle 125 vrijwilligers over een vrijwilligersovereenkomst en de informatienota, conform de vrijwilligerswet, dd 3 juli 2005. Verbeteractie 2008 (zie planning 2008) Het verbetervoorstel van de Stuurgroep Kwaliteit om een beroepsprocedure voor vrijwilligers in te schrijven in de vrijwilligersovereenkomst/ informatienota werd door de werkgroep personeel, dd 10 oktober 2009 niet opportuun geacht en bijgevolg niet uitgewerkt door de proceseigenaar

4.2.2. VTO In het VTO-beleid van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen primeren organisatienoden betreffende VTO op individuele VTO-noden. Aan deze organisatienoden worden in hoofdzaak voldaan door het sectoraanbod inzake VTO. -

Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen draagt via deelname aan de PIV (Partners In Vorming) bij tot de totstandkoming van dit sectoraanbod. Samenlevingsopbouw Vlaanderen coördineert en organiseert het vormingsaanbod voor de gehele sector. Ook enkele belendende sectoren en instellingen (gemeentelijke buurtwerkingen, onderwijsopbouwwerk,…) kunnen er gebruik van maken. Door deze


47

schaalvergroting is het mogelijk om VTO-activiteiten op een meer efficiënte en gespecialiseerde manier aan te bieden. Binnen het sectoraanbod zijn volgende VTO-prioriteiten vastgelegd voor de periode 2004-2008: o Beleid, maatschappelijke analyse en beleidsbeïnvloedend werken o Participatie, met bijzondere aandacht voor het werken met groepen -

Daarnaast investeert Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen in de sectorale basisopleiding voor nieuwe buurten opbouwwerkers.

De meeste organisatienoden betreffende VTO worden aldus op sectorniveau gerealiseerd. Daarnaast organiseert Samenlevingsopbouw OostVlaanderen ook intern, drie maal per jaar, een vormingsaanbod voor nieuwe werknemers op het gebied van het kwaliteitsbeleid van de organisatie. Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen legt vooral in de eerste jaren van tewerkstelling veel nadruk op formele VTO-activiteiten (basisopleidingen, cursussen) via deelname aan sectorale VTO-activiteiten. In een latere fase komt de focus eerder te liggen op inhoudelijke verdieping via minder formele leervormen, zoals lezen. De organisatie beschikt over een volledige databank van opgevolgde vorming. Deze databank vormde de basis voor de berekening van de VTO-kost, het aantal gevolgde uren enz., zoals opgenomen in de sociale balans (onderdeel van het financieel jaarverslag).


48

DEEL II. INHOUDELIJKE WERKING Het goedgekeurde meerjarenplan 2003-2008 vormt het inhoudelijke kader voor de concrete werking van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw in de verschillende actiegebieden. Via werkdomeinen en resultaatsgebieden en de vertaling ervan in strategische en operationele doelstellingen, geeft Samenlevingsopbouw OostVlaanderen in haar meerjarenplan de grote lijnen weer waarrond zij gedurende de planperiode 2003 tot en met 2008 actief zal zijn. In juni 2005 diende - zoals voorzien bij de erkenning van het meerjarenplan – het geactualiseerde Meerjarenplan voor de periode 2006-2008 te worden opgemaakt, rekening houdend met de beleidsprioriteiten van toenmalig Vlaams minister Vervotte, bevoegd voor de sector Samenlevingsopbouw. Het geactualiseerde meerjarenplan werd in de loop van 2005 opgemaakt, ingediend eind juni 2005 en daarna ook goedgekeurd door de bevoegde minister. De verslaggeving van de hieronder beschreven inhoudelijke jaarwerking refereert sinds Jaarverslag 2006 rechtstreeks aan het geactualiseerde meerjarenplan 2006-2008.


49

1.

Externe strategische doelstelling ESD 1 De beleidsparticipatie van bewoners m.b.t. de ontwikkelingen in hun directe woon- en leefomgeving – en ruimer het lokaal beleid – is verhoogd en geoptimaliseerd tot op een niveau dat de betrokken bewoners als aanvaardbaar erkennen

1.1.

Externe operationele doelstelling EOD 1.1. De beleidsparticipatie van bewoners in een aantal stedelijke aandachtswijken binnen het kader van wijkontwikkeling is verhoogd en geoptimaliseerd Acties

Actiezone

(Project)activiteiten

A.1.1.1. Bewonersparticipatie en bewonersondersteuning in het kader van de samenwerkingsovereenkomst van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw met de stad Ronse m.b.t. de wijkontwikkeling in de Ronsese aandachtsbuurten

Ronse

1.1.1.1. Buurtpanel ‘Buurtsalaam’ in de Prinskouter (PR-RO-BUPA)

A 1.1.2. Bewonersparticipatie en bewonersondersteuning in het kader van de samenwerkingsovereenkomst van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw met de stad Dendermonde m.b.t. de wijkontwikkeling in de Dendermondse aandachtsbuurten

Dendermonde

1.1.2.1. Buurt.aan.zet (PR-DE-WIJK)

A 1.1.3. Bewonersparticipatie en bewonersondersteuning in het kader van de samenwerkingsovereenkomst van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw met PAROL vzw m.b.t. de wijkontwikkeling in de Aalsterse aandachtsbuurten Rechter- en Linkeroever.

Aalst

Niet langer van toepassing

A.1.1.4. Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen ondersteunt op vraag van lokalebesturen de bewonersparticipatie bij de uitwerking van stadsvernieuwingsprojecten, conform de beslissing van 13/02/01 van de Vlaamse regering rond duurzaam bouwen en wonen

Sint-Niklaas en Gent

Advies door beleidsmedewerker.


50

Realisatie EOD 1.1. in de verschillende actiezones Ronse In Ronse werd het project ‘BuurtSalam’ in de loop van 2008 ingebed in de buurtwerking rond het Trefpunt Prinskouter (cf. infra). BuurtSalam is een interculturele bewonersgroep die werd opgericht via de buurtpanel-methodiek. Deze bewonersgroep, die heel bewust een weerspiegeling wil zijn van de heel divers samengestelde aandachtbuurt, werd in de eerste plaats opgestart om op regelmatige tijdstippen met het lokale bestuur in dialoog te gaan op basis van een wijkontwikkelingsplan. De beperkte budgetaire marges waarbinnen het lokale bestuur echter dient te werken en de infrastructurele beperkingen die de bijzonder dichtbebouwde arbeidswijk biedt, leidden er helaas toe dat de oorspronkelijke ambities van de bewonersgroep in de loop der jaren dienden te worden bijgesteld. Toch slaagde de groep er in om in de loop van 2008 een aantal keer rond concrete dossiers met het lokaal beleid in dialoog te gaan. Anderzijds beschouwt het lokale beleid BuurtSalam als een relevante gesprekspartner inzake buurtgebonden materies. Dendermonde In 2008 was het opbouwwerk in Dendermonde actief lid van de stedelijke Stuurgroep Wijkontwikkeling. Binnen dit kader presenteerde het opbouwwerk een voorstel om de doelgroepbertrokkenheid bij de ontwikkeling van de leefbaarheid te verhogen via buurtprogramma’s en buurtschakels. Dit zal mee de basis vormen voor de concretisering van de wijkwerking vanaf 2009 en volgende. Sint-Niklaas en Gent In 2008 werd het opbouwwerk geconsulteerd omwille van haar expertise omtrent participatie in het kader van nieuw op te zetten stadsvernieuwingsprojecten voor de Clementwijk in Sint-Niklaas en een stadsvernieuwingsproject voor de wijk Rabot in Gent.


51

1.1.1. Actie 1.1.1. Bewonersparticipatie en bewonersondersteuning binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw en de stad Ronse m.b.t. de wijkontwikkeling in de Ronsese aandachtsbuurten 1.1.1.1. Buurpanel ‘Buurtsalaam’ in de Prinskouter Code

PR-RO-BUPA

Doelstelling

Er is een interculturele bewonersgroep opgericht via de methodiek buurtpanel, die zelf kleinschalige initiatieven neemt en in dialoog gaat met het stadsbestuur over de plannen voor de wijk. Dit draagt bij tot de verhoging van de beleidsparticipatie en tot de verbetering de kwaliteit van het samenleven en de woonomgeving.

Werkvorm Prioritaire actiezone Buurt/wijk/dorp Doelgroep Initiatiefnemers Start- en einddatum Contactadres

Opbouwwerker Programmaverantwoordelijke

Projectmatig opbouwwerk Ronse Prinskouter De bewoners van de Prinskouter in hun diverse samenstelling. Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw 01/02/2006 tot 31/12/2008 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen - Afdeling Ronse Trefpunt Prinskouter Opgeëistenstraat 30 9600 Ronse Tina Fabry (0,7 VTE decretaal opbouwwerker) Steven Rommel (Beleidsmedewerker Wijkontwikkeling)

Beschrijving De Ronsese 19-eeuws arbeidersbuurt Prinskouter heeft een verouderd straatpatrimonium, zonevreemde bedrijven en slechte huisvesting. Er is een gebrek aan open ruimte en ontmoetingsplaatsen. De bevolking is divers (jong en oud, allochtoon en autochtoon) en die verschillende groepen leven


52

voornamelijk in eigen kring. In 2005 voerde Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen in de aandachtsbuurt De Prinskouter een bewonersonderzoek ‘Vraag het aan je buur(t)!’ uit. Er werd door de bewoners vooral de nood aan een coherente visie en een plan voor de Prinskouter geformuleerd. Het project speelt in op de achterstelling van buurten op meerdere grondrechten zoals wonen, leefmilieu, arbeid, onderwijs … In functie van het zoeken van oplossingen voor deze problematiek wordt er een interculturele bewonersgroep opgericht met de methodiek buurtpanel. Deze bewonersgroep neemt zelf kleinschalige initiatieven en gaat in dialoog met het stadsbestuur over de plannen voor de wijk. Dit draagt bij tot de verhoging van de beleidsparticipatie en tot de verbetering van de kwaliteit van het samenleven en de woonomgeving. Het project liep van 01-012006 tot half 2008. Dan is de werking van buurtpanel ingebed in het buurtwerk van de Prinskouter. Met de methodiek buurtpanel wordt stapsgewijs een diverse bewonersgroep uitgebouwd Deze bewonersgroep neemt kleinschalige initiatieven in de buurt (hondenpoep, muurschilderij, bloedgeefactie …) en gaat in dialoog met het stadsbestuur over de plannen voor de wijk. Buurtsalam wordt uitgebouwd door een goede mix van kleinschalige acties en de dialoog over de plannen voor de wijk. De opbouwwerker vervult hier zeer duidelijk de rol van ondersteuner, zodat het buurtpanel zo zelfstandig mogelijk functioneert. Het is de eerste keer dat de methodiek buurtpanel wordt toegepast in een kleine stad en in Vlaanderen. Daarom besteden we ook aandacht aan de verdere ontwikkeling van de methodiek en het overdraagbaar maken ervan. Het project kadert in het convenant met de Stad Ronse. Voor de uitvoering van kleinschalige initiatieven beschikt het buurtpanel over het buurtbudget. Voor de vier aandachtsbuurten gaat het om een bedrag van € 20.000,- dat het schepencollege in de begroting jaarlijks vrij maakt. De bewonersgroepen kunnen dit bedrag binnen de krijtlijnen van een vooraf vastgelgde procedure zelfstandig besteden. Realisatie EOD 1.1. Vooropgestelde prestaties

Gerealiseerd in 2008

Lokale bewoners/-groepen uit de aandachtswijken

De diverse bewonersgroep Buurtslam kwam in 2006 6 keer bijeen. De werking werd daarna geïntegreerd in de Buurtwerking van Prinskouter

nemen deel aan door het opbouwwerk georganiseerde bijeenkomsten / acties met het oog op de verhoging van hun participatiekansen binnen het wijkontwikkelingsproces Lokale bewoners/-groepen uit de aandachtswijken

Realisatie van het project Gerust in samenwerking met het stadsbestuur.

zijn versterkt en ondersteund in hun overleg met (boven)lokale overheden en / of deelname aan (boven)lokale stuurgroepen Bewoners komen rechtstreeks in contact met


In het kader van de realisatie van het project G.E.R.U.S.T. was er verschillende keren contact met

53

vertegenwoordigers van het lokaal beleid Bewoners van de aandachtsbuurten zijn

het stadsbestuur. Op de bewonersvergaderingen werd aandacht besteed aan de dossiers belangrijk voor de wijk.

geïnformeerd over de stand van zaken m.b.t. wijkontwikkeling

Transversaal accent


TA 1 – Bewonersverantwoordelijkheid:

Het project heeft de verhoging van de bewonersverantwoordelijkheid als doelstelling.

TA 2 – Interculturaliteit:

De bewonersgroep BuurtSalam is dan ook een duidelijjke weerspeigeling van de erg diverse samenstelling van de buurt: jong, oud, allochtoon, autochtoon, ... De interculturalitiet bevorderen is inherent aan de Buurpanel-methodiek die werd toegepast om BuurtSalam op te starten.

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Gerust Realisatie van het sociaal artistiek project G.E.R.U.S.T. (groene rust in de Spinsterstraat). De 6 zithoeken werden opgefleurd met een natuurfoto uit de Vlaamse Ardennen. Dit project werd gerealiseerd in samenwerking met diverse organisaties, het Ronses stadsbestuur en het Buurtsalam Integratie in het buurtwerk De bewonergroep Buurtsalam werd succesvol geïntegreerd in de buurtwerking van de Prinskouter.

1.1.2. Actie 1.1.2. Bewonersparticipatie en bewonersondersteuning in het kader van de samenwerkingsovereenkomst van Samenlevingsopbouw OostVlaanderen vzw en de stad Dendermonde m.b.t. de wijkontwikkeling in de Dendermondse aandachtsbuurten Deze actie wordt gerealiseerd binnen het project ‘Buurt.aan.zet (PR-DE-WIJK). Voor de beschrijving van deze projectwerking: cf. infra 2.1.2.

1.1.3. Actie 1.1.3.


54

Bewonersparticipatie en bewonersondersteuning in het kader van de samenwerkingsovereenkomst van Samenlevingsopbouw OostVlaanderen vzw met PAROL vzw m.b.t. de wijkontwikkeling in de Aalsterse aandachtsbuurten Rechter- en Linkeroever Niet van toepassing in 2008.

1.1.4. Actie 1.1.4. Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen ondersteunt op vraag van lokalebesturen de bewonersparticipatie bij de uitwerking van stadsvernieuwingsprojecten, conform de beslissing van 13/02/01 van de Vlaamse regering rond duurzaam bouwen en wonen Het betreft een beperkte inbreng van onze expertise omtrent participatie in het kader van nieuw op te zetten stadsvernieuwingsprojecten in de provincie. Dit wordt opgenomen door de beleidsmedewerker programmaverantwoordelijke Wonen. In 2008 gaven wij vanuit onze invalshoek een advies bij een gepland stadsvernieuwingsproject voor de Clementwijk in Sint-Niklaas en een stadsvernieuwingsproject voor de wijk Rabot in Gent.


55

1.2.

Externe operationele doelstelling EOD 1.2. De kans tot beleidsparticipatie van bewoners met de ‘minst behartigde belangen’ binnen het kader van de opmaak van het Lokaal Sociaal Beleid (LSB) is verhoogd met het oog op een verhoogde toegankelijkheid tot hun sociale grondrechten Acties

Actiezone


A.1.2.1. Deelname / inbreng vanuit Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen aan het pilootproject ‘Lokaal Sociaal Beleid’ (uitgewerkt door Samenlevingsopbouw Vlaanderen in opdracht van Vlaams minister Vervotte) in twee pilootgemeenten in ons werkingsgebied; in casu Ronse en Eeklo tot eind 2005

Eeklo en Ronse

Niet meer van toepassing in 2008

A 1.2.2. Deelname aan het opmaken van het Lokaal Sociaal Beleidsplan in de prioritaire stedelijke actiezones, daar waar we rond één of meerdere sociale grondrechten een doelgroepwerking hebben rond culturele en maatschappelijke ontplooiing, arbeid, behoorlijke huisvesting of onderwijs

Dendermonde, Ronse en SintNiklaas,


A 1.2.3. Ontwikkeling van een (intern / extern) ondersteuningsaanbod voor opmaak / uitvoering van het participatieluik van de lokaal sociaal beleidsplannen 2006-2007 (Nieuwe actie in 2006)

Oost-Vlaamse gemeenten


A 1.2.4. Initiatieven die groepen met minder behartigde belangen ondersteunen bij hun recht op participatie bij de uitvoering van het (lokaal) sociaal beleid

Oost-Vlaamse gemeenten

1.2.4.1. Grondrechtenboom (PR-OV-GRBO)


56

Realisatie EOD 1.2. in de verschillende actiezones Oost-Vlaanderen Sinds 2005 nemen we verschillende initiatieven die de kans tot beleidsparticipatie voor groepen met minder behartigde belangen binnen het kader van de opmaak van het lokaal sociaal beleid verhogen. In 2005 namen we deel aan het Vlaamse Pilootproject participatie aan het Lokaal Sociaal Beleid van groepen met minder behartigde belangen. Dit leidde in 2006 en 2007 tot de provinciale doelgroepenbevraging. Grondrechtenboom. Dit leidde tot de volgende realisaties:

87 Oost-Vlaamse groepen met minder behartigde belangen gaan in dialoog over hun sociale grondrechten. Een breed netwerk van derde actoren, lokaal, provinciaal en Vlaams beleid en groepen met minder behartigde belangen draagt het project. De resultaten van de dialoog van 87 Oost-Vlaamse groepen met minder behartigde belangen zijn actief gecommuniceerd naar het beleid in functie van de implementatie in het lokaal sociaal beleid

Als afronding van het project Grondrechtenboom zijn 3 aanbevelingen geformuleerd:

Om te kunnen opkomen voor hun rechten dienen mensen met minder behartigde belangen zich te organiseren om hun aanwezigheid in het beleid te verzekeren en hun belangen te behartigen. Ze hebben daarbij recht op en nood aan ondersteuning; Investeer in beleidsparticipatie; Het beleid dient meer rekening te houden met de stem van groepen met minder behartigde belangen om te komen tot een sociaal beleid dat concrete oplossingen biedt voor reële problemen.

Deze realisaties vormen de aanzet om in 2008 met de groepen, derde actoren, ambtenaren en mandatarissen te werken aan een betere toegang tot de sociale grondrechten en een belangrijke input bij de opmaak van het Meerjarenplan 2009-2015.


57

1.2.1. Actie 1.2.1. Deelname / inbreng vanuit Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen aan het pilootproject ‘Lokaal Sociaal Beleid’ (uitgewerkt door Samenlevingsopbouw Vlaanderen in opdracht van Vlaams minister Vervotte) in twee pilootgemeenten in ons werkingsgebied; in casu Ronse en Eeklo tot eind 2005

In 2005 gerealiseerd; pilootproject werd in 2006 niet verlengd.

1.2.2. Actie 1.2.2. Deelname aan het opmaken van het Lokaal Sociaal Beleidsplan in de prioritaire stedelijke actiezones, daar waar we rond één of meerdere sociale grondrechten een doelgroepwerking hebben rond culturele en maatschappelijke ontplooiing, arbeid, behoorlijke huisvesting of onderwijs Niet meer van toepassing in 2008

1.2.3. Actie 1.2.3. Ontwikkeling van een (intern / extern) ondersteuningsaanbod voor opmaak / uitvoering van het participatieluik van de lokaal sociaal beleidsplannen 2006-2007 Niet meer van toepassing in 2008


58

1.2.4. Actie 1.2.4. Initiatieven die groepen met minder behartigde belangen ondersteunen bij hun recht op participatie bij de uitvoering van het (lokaal) sociaal beleid. Code

PR-OV-GRBO

Doelstelling

Er is een aanbod gerealiseerd met minder behartigde belangen, derde actoren en beleid met het oog op netwerkversterking en participatie van groepen met minder behartigde belangen bij de realisatie van een (lokaal) sociaal beleid. Dit aanbod wil bijdragen tot effectieve maatregelen ter verhoging van de toegang tot de sociale grondrechten voor groepen met minder behartigde belangen.


Opbouwwerk Oost-Vlaanderen N.v.t. De Oost-Vlaamse groepen met minder behartigde belangen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw i.s.m. Provincie Oost-Vlaanderen 01/10/2007 tot en met 31/12/2010 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen Sint-Jacobsnieuwstraat 50 9000 Gent Opbouwwerker Luc Moerkerke (1 VTE – niet-decretale opbouwwerker van 01-01-08 tot en met 08-02-08), Lien Vermeulen (1 VTE niet-decretale opbouwwerker 15-02-08 tot en met 31-12-08), Tina Fabry (0,10 VTE decretale opbouwwerker) Programmaverantwoordelijke Lieselotte Reynvoet (0,2 VTE decretale opbouwwerker) Steven Rommel (niet-decretale middelen) Beschrijving Voortbouwend op de provinciale doelgroepenbevraging realiseren we In 2008 een aanbod, met mensen met minder behartigde belangen, derde actoren en beleid, met het oog op netwerkversterking en participatie van groepen met minder behartigde belangen bij de realisatie van een (lokaal)


59

sociaal beleid. Dit aanbod wil bijdragen tot effectieve maatregelen ter verhoging van de toegang tot de sociale grondrechten voor mensen met minder behartigde belangen. Grondrechtenboom is een proces van dialoog en netwerken in Oost-Vlaanderen. De dialoog wil de ongelijke toegang tot de sociale grondrechten in kaart brengen voor groepen met minder behartigde belangen in Oost-Vlaanderen. Het netwerken zal banden smeden tussen mensen en organisaties. Dit maakt ons sterker om te ijveren voor een gelijke toegang tot de sociale grondrechten voor iedereen. In de tweede fase van Grondrechtenboom werken we op 3 terreinen: realisatie beleidsparticipatie, versterken netwerken en modelontwikkeling:

We realiseren pilootprojecten beleidsparticipatie met de sociale grondrechten als insteek waarbij we mensen met minder behartigde belangen ondersteunen, zodat ze een inbreng hebben in de realisatie van een (lokaal) sociaal beleid. De resultaten van de pilootprojecten worden actief gecommuniceerd en besproken met de betrokken besturen in functie van de implementatie van de signalen en voorstellen in het beleid. Het versterken van netwerken situeert zich op het niveau van de doelgroep en de actoren. Met de groepen en mensen met minder behartigde belangen willen we een beweging uitbouwen zodat ze hun belangen beter kunnen behartigen en hun maatschappelijk draagvlak kunnen vergroten. Daarnaast versterken we verder het netwerk van derde actoren en beleidsactoren in functie van de implementatie van de resultaten van Grondrechtenboom en de ondersteuning van het netwerk van groepen met minder behartigde belangen. Bij de realisatie van dit project besteden we aandacht aan de modelontwikkeling in functie van het overdraagbaar maken van de resultaten en de aanpak.

Grondrechtenboom wordt gefinancierd via de vaste provinciale nominale subsidie en eigen decretale middelen en wordt opgevolgd door een stuurgroep waarin zowel derde actoren als beleidsactoren in zijn vertegenwoordigd. Specifiek rond de realisatie van de pilootprojecten beleidsparticipatie vormen we een opvolgingsgroep met de direct betrokkenen. De realisatie van Grondrechtenboom gebeurt in nauw overleg en in samenwerking met Samenlevingsopbouw Gent en met Provincie Oost-Vlaanderen. Realisatie EOD 1.2. Vooropgestelde prestaties


De Oost-Vlaamse groepen met minder behartigde

Gerealiseerd in 2006 en 2007.

belangen zijn betrokken bij de opmaak van het lokaal sociaal beleidsplan.

Inhoudelijke bijdrage vanuit de Oost-Vlaamse groepen

Gerealiseerd in 2006 en 2007

met minder behartigde belangen aan de opmaak van de Oost-Vlaamse lokale sociale beleidsplannen.


60

Er is overleg met de samenwerkende partners én

beleidsrelevante actoren met het oog op het inschrijven van participatiegaranties en mogelijkheden van lokale bewoners/-groepen in de opmaak van het definitieve Lokaal Sociaal Beleidsplan en eventuele andere beleidsplannen. De voorgestelde participatiegaranties en

mogelijkheden van de Oost-Vlaamse groepen met minder behartigde belangen worden door het lokaal beleid en andere relevante actoren erkend als waardevol

Er is een aanzet gegeven tot een netwerk van derde

actoren en beleidsactoren in functie van de implementatie van de resultaten van Grondrechtenboom en uitbouw van een duurzaam ondersteuningsaanbod voor participatie van groepen met minder behartigde belangen.

Uit een screening van de Lokale Sociale beleidsplannen blijkt dat 23 van de 64 Oost-Vlaamse gemeenten in het werkingsgebied van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen in hun Lokaal Sociaal Beleidsplan rekening houden met de resultaten van de provinciale doelgroepenbevraging.

Grondrechtenboom Meetjesland over maatschappelijke dienstverlening: In het kader van de keuze van de prioriteiten en bekrachtiging van de beleidsvoorstellen waren er 2 rondes van een 10-tal open doelgroepbijeenkomsten. In beide rondes werden een 120-tal mensen bereikt. 34 personen traden toe tot de doelgroepwerkgroep. In wisselende samenstelling kwam die 9 keer samen met een gemiddelde aanwezigheid van 12 personen per werkgroep. Er werd stuurgoep gevormd met vertegenwoordigers van ocmw, vereniging waar armen het woord nemen en het regionaal welzijnoverleg. In 2008 kwam die drie keer samen. Op de algemene vergadering van de Welzijnsband (Raadsleden en secretarissen van de 13 Meetjeslandse ocmw’s) werden de beleidsvoorstellen toegelicht door de werkgroep. In de regio Waas en Dender werd een verkenning opgezet van de problematiek van mensen die wonen aan de onderkant. In een eerste fase betrof deze verkenning een bevraging van relevante regionale beleids-, woon- en welzijnsactoren. Deze regionale actoren kwamen in 2008 een eerste keer in een stuurgroep bijeen om kennis te nemen van de stand van zaken van het project en om hun reflecties erbij te formuleren De stuurgroep Grondrechtenboom kwam in 2008 3 keer samen. Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen trad toe tot de dialooggroep Recht Op leren (Leerpunt, armenorganisaties en Provinciebestuur). Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen bevroeg 4 niet georganiseerde groepen, waarbij samen 33 mensen werden bereikt. Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen nam deel aan het Provinciaal Armoedeoverleg, de provinciale werkgroep in het kader van de omgevingsanalyse en Federale werkgroep acties, nationaal actieplan sociale inlusie.

Transversaal accent


Armoede

Grondrechtenboom is er op gericht de organisatiegraad, de netwerkvorming en de beleidsparticiaptie van armen te versterken.


61

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 De organisatiegraad van maatschappelijk kwetsbare groepen versterken in functie van beleidsparticipatie In het kader van het versterken van netwerken van armen en armenorganisaties in de blinde vlekken zijn de mogelijkheden verkend om in Lokeren een initiatief te nemen op vraag van twee basisorganisaties: Horizon vzw (Huistaakbegeleiding en kinderwerking) en Toevlucht vzw (voedselbedeling). We gaan na of er een basisvoorziening kan worden uitgebouwd, van waaruit ook de dialoog met het lokaal beleid kan worden georganiseerd. Diverse Lokerse organisaties en lokaal beleid zijn bevraagd over hun ideeën en mogelijke inbreng. Binnen dit kader is er ook meegewerkt aan de oprichting van een wijkgezondheidscentrum in Lokeren. Op provinciaal niveau stapten we in het samenwerkingverband Recht op Leren van diverse armenorganisaties, de centra voor basiseducatie en het provinciebestuur. Onze specifieke rol bestond erin om niet georganiseerde maatschappelijk kwetsbare groepen te betrekken. Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen trad toe tot de dialooggroep Recht Op leren (Leerpunt, armenorganisaties en Provinciebestuur). Samenlevingsopbouw OostVlaanderen bevroeg 4 niet georganiseerde groepen, waarbij samen 33 mensen werden bereikt. Een groep Roma-moeders in Temse via stedelijke integratiedienst, een groep bezoekers van de sociale superette in Ninove (Teledienst Ninove), twee moedergroepen die samen komen in het kader van onderwijsopbouwwerk in Ronse en Dendermonde van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen. De inbreng van Samenlevingsopbouw OostVlaanderen was een aanvulling op de inbreng van de andere partners die vooral met georganiseerde groepen werken. Eveneens op provinciaal niveau waren er verkennende gesprekken met de betrokken actoren over een samenwerkingsverband op Oost-Vlaams niveau van de verenigingen waar armen het woord nemen en Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en Gent ter voorbereiding van een overleg vanaf 2009. Voorwaarden scheppen voor beleidsparticipatie van maatschappelijk kwetsbare groepen Uit een screening van de Lokale Sociale beleidsplannen blijkt dat 23 van de 64 Oost-Vlaamse gemeenten in het werkingsgebied van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen houden in hun Lokaal Sociaal Beleidsplan rekening met de resultaten van de provinciale doelgroepenbevraging in het kader van Grondrechtenboom 2006-2007. We realiseren pilootprojecten beleidsparticipatie met de sociale grondrechten als insteek waarbij we mensen met minder behartigde belangen ondersteunen, zodat ze een inbreng hebben in de realisatie van een (lokaal) sociaal beleid. De resultaten van de pilootprojecten worden actief gecommuniceerd en besproken met de betrokken besturen in functie van de implementatie van de signalen en voorstellen in het beleid. Grondrechtenboom Meetjesland Maatschappelijke Dienstverlening Grondrechtenboom Meetjesland is een beleidsparticipatieproject over Maatschappelijke Dienstverlening in samenwerking met Welzijnsband Meetjesland (13 OCMW’s) en diverse derde actoren. In twee rondes van 15 bijeenkomsten gaven 120 personen hun prioriteiten en bekrachtigden 20 beleidsvoorstellen voor een ruim en kwalitatief aanbod van maatschappelijke dienstverlening. 34 personen traden toe tot de doelgroepwerkgroep. In wisselende samenstelling kwam die 9 keer samen met een gemiddelde aanwezigheid van 12 personen per werkgroep. Deze groep is nauw betrokken bij de inhoudelijke en praktische uitwerking van het project. Deze groep stelde de projectresultaten voor aan de 13 Meetjeslandse OCMW’s en aan Vlaams Minister van Welzijn Steven Van Acker. 2 OCMW’s, vereniging waar armen het woord nemen De Kring, RWOM en Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vormen samen de stuurgroep die in 2008, 3 keer samen


62

kwam. Op de algemene vergadering van de Welzijnsband (Raadsleden en secretarissen van de 13 Meetjeslandse ocmw’s) werden de beleidsvoorstellen toegelicht door de werkgroep. Verkenning initiatieven beleidsparticpatie In de regio’s Waas en Dender leidde dit tot het project ‘Wonen aan de onderkant’. Dit is in het nieuwe meerjarenplan 2009-2015 en jaarplan 2009 opgenomen als aparte actie binnen het programma wonen. Dit project zal worden gerealiseerd op een vergelijkbare methodische aanpak als Grondrechtenboom Meetjesland. In 2008 werden binnen dit project al verkennende gesprekken gevoerd met relevante beleids-, woon- en welzijnsactoren. Een aantal onder hen vormen ook de stuurgroep van dit project, een stuurgroep die in 2008 al een eerste keer bijeenkwam. In 2009 gaan de dialoogmomenten met de doelgroepen door en worden vervolgens gezamenlijk gedragen beleidsaanbevelingen geformuleerd die in een volgende fase tot concrete verbeteringen van positie en de situatie van de meest kwetsbaren op de woonmarkt moeten leiden. Binnen het programma maatschappelijke dienstverlening is een project voorbereid rond de problematiek van onderbescherming, waarbij het de bedoeling is om met rechthebbenden op maatschappelijke dienstverlening, OCMW’s, CAW’s en andere betrokken derde actoren drempels te detecteren die onderbescherming in de hand werken en komen tot concrete verbeteringsacties. Hiervoor werden in 2008 geen middelen gevonden, de zoektocht wordt verder gezet in 2009. De Stuurgroep Grondrechtenboom De stuurgroepleden engageerden zich om (vanaf 2008 e.v.) op periodieke basis bijeen te komen rond de verdere opvolging van het project ‘Grondrechtenboom’ (incl. de beleidsaanbevelingen uit het ‘Rapport Grondrechtenboom’) in functie van de kennisverzameling over beleidsparticipatie, het ontwikkelen van beleidsparticipatie-modellen en het overdraagbaar maken van de resultaten. De stuurgroep is ook het platform voor provinciale initiatieven en eventuele andere doelstellingen en acties. De stuurgroep Grondrechtenboom kwam in 2008 drie keer samen. Samenstelling: Provinciebestuur Oost-Vlaanderen, Afdeling Welzijn en Samenleving van de Vlaamse Gemeenschap, OCMW Sint-Laureins, VVSG, ODiCe, PAWO, Regionaal Welzijnsoverleg, Verenigingen Waar Armen het Woord Nemen, Leerpunt, Arteveldehogeschool Plazzo, ABVV, ACW, CM, Samenlevingsopbouw Gent, Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen, Samenlevingsopbouw Vlaanderen. Maatschappelijke achterstelling in ons werkingsgebied zichtbaar maken De mogelijkheden zijn verkend om een actie op te zetten naar aanleiding van de Vlaamse en Europese verkiezingen van juni 2009. Er is deelgenomen aan de Stuurgroep Sociale Barometer van Samenlevingsopbouw Gent in december 2008. Inspirerende praktijken inzake participatie van maatschappelijk kwetsbare groepen aan het lokaal sociaal beleid verspreiden in ons werkingsgebied. We leverden in samenwerking met het Vlaams Netwerk van Verenigingen Waar armen het woord nemen een bijdrage aan de VVSG-publicatie Toegankelijkheid Sociaal Huis over het betrekken van maatschappelijk kwetsbare groepen bij de uitbouw van een Sociaal Huis. Dit boek dat aan alle ocmw’s werd bezorgd, verscheen begin 2009. De stem van maatschappelijk kwetsbare groepen bij de realisatie van de sociale grondrechten versterken op het bovenlokale niveau


63

Doorheen de verschillende hierboven beschreven initiatieven leveren we inspanningen om bovenlokale partners bij de projecten te betrekken. Dit naast de betrokkenheid van een aantal van deze partners in de stuurgroep. Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen neemt deel aan het provinciaal overleg met de CAW’s, de verenigingen waar armen het woord nemen en aan het Provinciaal armoedeoverleg beiden ondersteund door het provinciebestuur. Tenslotte is Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen ook lid van de Werkgroep Acties van het Nationaal Actieplan Sociale Insluiting.


64

1.3.

Externe operationele Doelstelling EOD 1.3. De DORPinZICHT-methodiek is verder geoptimaliseerd ten einde haar bruikbaar te maken binnen een participatiestrategie in de meer landelijke gebieden met het oog op de verbetering van de leefbaarheid van kleine kernen Actie

Actiezone


A.1.3.1. Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen / lokaal Steunpunt Opbouwwerk Meetjesland leveren een essentiële bijdrage tot de verdere ontwikkeling van de DiZ-methodiek, in partnership met onder meer Samenlevingsopbouw Vlaanderen en Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen, via een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) in het kader van het Programma Plattelandsontwikkeling Vlaanderen 2000-2006

Oost-Vlaanderen, en in uitbreiding andere kleine kernen in Vlaanderen (uitgez. West-Vlaanderen)

Niet langer van toepassing in 2008

1.3.2. Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen levert in de provincie OostVlaanderen - en in uitbreiding in de rest van Vlaanderen - in partnership met onder meer Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen en Vlaanderen, een essentiële bijdrage tot de verdere ontwikkeling, verspreiding en optimale inzet van de DORP inZICHT-methodiek (DiZ) als instrument voor beleidsparticipatie. (Actie 1.3.2.)

Oost-Vlaanderen, en in uitbreiding andere kleine kernen in Vlaanderen

1.3.2.1. Instrument voor beleidsparticipatie in (Oost-) Vlaamse plattelandskernen (PR-VL-DIZT)

Realisatie EOD 1.3. in de verschillende actiezones Vlaanderen In 2008 werden geen grondige aanpassingen gedaan aan de internettoepassing of de handleidingen. Er werd gewerkt met de versie die in september 2007 werd aangemaakt maar er werden wel afspraken gemaakt met de informaticus om begin 2009 een aantal veranderingen door te voeren aan de lay out van de analyse en het kopiëren van grafieken. De technische handleiding zal hieraan worden aangepast. De aangemaakte brochures en ‘In een notendop’ werden via studiedagen en contacten verder verspreid. De eigen website www.dorpinzicht.be, die midden 2006 online ging, kreeg een grondige opfrisbeurt en de informatie over de diverse toepassingen werd geactualiseerd. In 2008 werd de website 3.523 keer bezocht door 1.230 jaarunieke bezoekers. Er staan inmiddels ook links naar www.dorpinzicht.be op tal van relevante websites.

Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen begeleidde ook groepen in Turnhout-Zevendonk, Essen-Hoek (provincie Antwerpen) en Wingene-St.Jan (provincie West-Vlaanderen). Deze inzet buiten de eigen provincie is een uitdrukkelijke keuze van het project (en bovendien een verwachting van de opdrachtgever).


65

Oost-Vlaanderen In 2007 waren in Oost-Vlaanderen 7 groepen aan de slag met DORP inZICHT. De zeven groepen tellen samen een 70-tal bewoners en worden allen begeleid vanuit Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen. Een viertal groepen in Oost-Vlaanderen (Ursel, Oosteeklo, Heldergem en Lembeke) zetten DORP inZICHT uitdrukkelijk op vanuit de verwachting om de resultaten van de bevraging te implementeren in een – samen met het gemeentebestuur – op te maken ‘Dorpsontwikkelingsplan’ of vanuit de ambitie om zich als projectgroep te ontplooien als permanent aanspreekpunt voor het bestuur (‘Bewonersplatform’). Op basis van de ervaringen met deze manier van werken hopen wij de methodiek verder te kunnen uitbouwen als een instrument in een participatiestrategie voor het platteland.

1.3.1. Actie 1.3.1. Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen / Lokaal Steunpunt Opbouwwerk Meetjesland leveren een essentiële bijdrage tot de verdere ontwikkeling van de DiZ-methodiek, in partnerschap met onder meer Samenlevingsopbouw Vlaanderen en Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen, via een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) in het kader van het Programma Plattelandsontwikkeling Vlaanderen 2000-2006. Niet langer van toepassing in 2008

1.3.2. Actie 1.3.2. Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen levert in de provincie Oost-Vlaanderen - en in uitbreiding in de rest van Vlaanderen - in partnership met onder meer Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen en Vlaanderen, een essentiële bijdrage tot de verdere ontwikkeling, verspreiding en optimale inzet van de DORP inZICHT-methodiek (DiZ) als instrument voor beleidsparticipatie. 1.3.2.1. Instrument voor beleidsparticipatie in (Oost-)Vlaamse plattelandskernen Code


PR-VL-DIZT

66

Doelstelling

Er is in een aantal dorpen in (Oost-)Vlaanderen, via de toepassing en verdere optimalisering van de DORP inZICHT- methodiek, een ruimere bewonersbetrokkenheid bij de beleidsvoorbereidingen/of -uitvoering voor die dorpen. Dit draagt bij tot de verbetering van de leefbaarheid van die kernen en een door bewoners gedragen beleid

Werkvorm Prioritaire actiezone Buurt/wijk/dorp Doelgroep Initiatiefnemers Start- en einddatum Contactadres Opbouwwerker Programmaverantwoordelijke

Projectmatig opbouwwerk n.v.t. Dorpen in (Oost-)Vlaanderen Bewoners die metDORP inZICHT werk of willen werken Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw 01/01/2008 – 31/12/2010

Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw – Afdeling Meetjesland, Moeie 16A, 9900 Eeklo Tinneke Rollier (VTE niet-decretaal opbouwwerker vanaf 15-02-08) Luc Joos, beleidsmedewerker leefbaarheid platteland

Beschrijving DORP inZICHT heeft zijn wortels in Groot-Brittannië waar de Countryside and Community Research Unit (CCRU) - onderzoeksafdeling aan de universiteit van Gloucestershire - de methodiek ‘Village Appraisals’ ontwikkelde. In 2000 hebben Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en Steunpunt Opbouwwerk Meetjesland deze methodiek geïntroduceerd in Vlaanderen en deze vertaald en hertaald naar de Vlaamse context. DORP inZICHT is een instrument om bewoners van kleine, landelijke leefkernen (200 tot 3.000 inwoners) zicht te laten krijgen op tal van leefbaarheidaspecten van hun eigen dorp en hen te laten participeren aan het beleid ervan. Via een bewonersonderzoek worden problemen en potenties ontdekt en worden aanbevelingen geformuleerd waarmee bewoners, gemeentebesturen en andere actoren verder aan de slag gaan. Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen levert in de provincie Oost- Vlaanderen - en in uitbreiding in de rest van Vlaanderen - in partnerschap met onder meer Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen en Vlaanderen, een essentiële bijdrage tot de verdere ontwikkeling, verspreiding en optimale inzet van de DORP inZICHT-methodiek (DiZ) als instrument voor beleidsparticipatie. De samenwerkingsovereenkomst rond DiZ die in 2004 door vzw Steunpunt Opbouwwerk Meetjesland met de Vlaamse Landmaatschappij werd afgesloten liep in 2008 nog door tot eind juni. Vanaf juli 2008 kon de begeleiding van DORP inZICHT toepassingen worden verder gezet met financiering van de Vlaamse minister voor plattelandsbeleid; nu was Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw contractant met Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen en Vlaanderen als partners. De looptijd van de overeenkomst werd voorlopig beperkt tot 1 jaar (tot juni 2009). In het nieuwe project werden volgende resultaatsgebieden vastgelegd:

Het model DIZ (verder) verspreiden/ promoten in heel Vlaanderen; Het ter plaatse begeleiden van (nieuwe) initiatiefgroepen; Het realiseren van een technische backdesk;


67

De methode DIZ (verder) ontwikkelen en inzetten als instrument voor beleidsparticipatie in het kader van een plattelandsbeleid.

Door de beperktere financiële middelen voor uitvoering vanaf juli 2008 wordt het aantal nieuwe toepasssingen onder begeleiding van Samenlevingsopbouw ook beperkt. Het project heeft wel de ambitie om de methodiek een structurele plaats te geven in Vlaams plattelandsbeleid en om lokale besturen en bewonersgroepen te stimuleren tot gebruik van de DORP inZICHTbij de ontwikkeling van de eigen kleine dorpskernen. Realisatie EOD 1.3. Vooropgestelde prestaties


Het instrument (handleiding, software,

In 2008 werden maar beperkte aanpassingen doorgevoerd aan de internettoepassing. In 2009 staat een grondiger update op het programma.

vragenlijst, …) is geoptimaliseerd, rekening houdend met de Vlaamse en Nederlandse praktijkervaring met DiZ / Dorpswaardering Initiatiefgroepen maken gebruik van de

DiZ-methodiek als participatie-instrument met het oog op de bevordering van de leefbaarheid van hun dorp

In 2008 waren initiatiefgroepen met de DiZ-methodiek (fase 0 tot 5, dwz. van opstart van het proces tot en met presentatie van de resultaten van de bevraging aan de bevolking) aan de slag in volgende OostVlaamse kleine kernen: Balgerhoeke, Beke en Schelderode. In Balgerhoeke (Eeklo) kwam de initiatiefgroep twaalf maal samen, de totale opkomst bij deze bijeenkomsten bedroeg 60 personen, waarvan 11 verschillende deelnemers. Daarnaast was er bij de start van het proces ook een open bewonersbijeenkomst waarop 25 bewoners aanwezig waren. In Beke (Waarschoot-Zomergem) kwam de initiatiefgroep twee maal samen, de totale opkomst bij deze bijeenkomsten bedroeg 11 personen, waarvan 6 verschillende deelnemers. Op de open bewonersvergadering waarop de resultaten werden voorgesteld waren 35 bewoners aanwezig. In Schelderode (Merelbeke) ging het proces in 2008 nog van start met een open bewonersvergadering waarop 40 bewoners aanwezig waren. In 2008 werden een aantal groepen die zich hadden omgevormd tot bewonersplatform ook nog intensief opgevolgd. Het gaat over de groepen in Ursel, Oosteeklo en Lembeke. De dorpsraad van Heldergem werd vanop afstand opgevolgd en telefonisch ondersteund. In Ursel werden 7 vergaderingen gehouden in aanwezigheid van Samenlevingsopbouw OostVlaanderen, waarop in totaal 68 bewoners aanwezig waren; het ging hierbij om 15 unieke deelnemers. In Oosteeklo kwam het bewonersplatform 12 maal samen met de beleidsmedewerker platteland; de totale opkomst bedroeg 57 personen, waarvan 11 unieke deelnemers. Daarnaast fungeren er binnen het bewonersplatform een aantal werkgroepen die ook op geregelde basis bijeenkomen; daarbij is geen medewerker van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen aanwezig. Er was begin 2008 ook een


68

bijeenkomst van het verruimde bewonersplatform waarop 19 personen aanwezig waren en waarop de structuur van het bewonersplatform werd besproken. De open bewonersvergadering van het bewonersplatform op 26 oktober werd door een 30-tal inwoners en een afvaardiging van het schepencollege bijgewoond. Bij die gelegenheid werd ook de overeenkomst tussen gemeentebestuur en bewonersplatform plechtig ondertekend. In Lembeke kwam de initiatiefgroep in aanwezigheid van de opbouwwerster 2 keer bijeen met in totaal 15 aanwezigen, waarvan 10 verschillende. Daarnaast kwam de initiatiefgroep (die zich omvormde tot dorpsraad) ook verschillende keren op zelfstandige basis bijeen. Aan de opruimactie die de groep organiseerde namen een 200-tal inwoners deel. Daarnaast begeleidde Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen ook in beperkte mate de initiatiefgroepen in Zevendonk (Turnhout) en Hoek (Essen), maar op een intensievere manier de groep die in 2008 van start ging in Sint-Jan (Wingene). In Sint-Jan begeleidde ze de initiatiefgroep op 4 bewonersvergaderingen waarop in totaal 37 inwoners aanwezig waren; het ging om 13 unieke deelnemers. Daarnaast bereidde de groep twee open bewonersvergaderingen voor waarop in totaal 155 inwoners aanwezig waren. Eenmalig nam ze ook deel aan een vergadering van de bewonersgroep van Houtave waarop 8 personen aanwezig waren. Binnen ditzelfde project voorzag Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen eveneens begeleiding van een aantal DiZ-initiatiefgroepen. Voor een verslaggeving van de voortgang van de verschillende DiZ-toepassingen, zie www.dorpinzicht.be onder de rubriek ‘Laatste nieuws’. DiZ-initiatiefgroepen kunnen beroep doen

op een tweedelijns ondersteuningsaanbod

Momenteel is de methodische handleiding zo herwerkt dat zowel externe begeleiders als de sterkere voorzitters van initiatiefgroepen daarin handvatten vinden voor de procesbegeleiding. In 2007 werd afgestapt van de idee om een ‘pool’ van externe begeleiders te zoeken om de procesbegeleiding in nieuwe toepassingen te kunnen opnemen. Er werd eerder gekozen om te streven naar een projectverlenging om deze piste verder uit te werken. Dat lukte in 2008 ook, zij het dat de Vlaamse ondersteuning voor het project werd teruggeschroefd van 2 naar 1 VTE medewerker en de projectverlenging werd beperkt tot juni 2009.

De DiZ-methodiek wordt door relevante

actoren in het domein van de plattelandsontwikkeling erkend als een participatiestrategie in het kader van plattelandsontwikkeling


De methodiek DORP inZICHT kreeg in de beleidsbrief van de Vlaamse minister van plattelandsbeleid in 2008 een prominente plaats. De DiZ-methodiek werd in het Oost-Vlaamse Programma voor Plattelandsontwikkeling (PDPO) opgenomen als de methodiek bij uitstek om bewoners te betrekken bij de ontwikkeling van het eigen dorp. Een gelijkaardige passage werd ook opgenomen in het Leaderprogramma van Meetjesland – Leie – Schelde. De methodiek DORP inZICHT werd anderzijds op de start van het Leaderprogramma Vlaamse Ardennen voorgesteld als methodiek om bewonersparticipatie bij dorpsontwikkeling vorm te geven. De methodiek wordt in steeds meer gevallen toegepast op initiatief van een gemeentebestuur dat hiermee

69

een aanzet wil geven tot grotere bewonersparticipatie in haar plattelandsbeleid. In 2008 werd met de Stad Geraardsbergen in het kader van het Leaderprogramma Vlaamse Ardennen een project opgezet (en ook goedgekeurd) dat in 10 dorpen van Geraardsbergen een proces van bewonersbetrokkenheid bij plattelandsbeleid in de gemeente vorm moet geven. DORP inZICHT zal daarbij een van de gehanteerde methodieken zijn (in wellicht 4 of 5 dorpen). Ook met het gemeentebestuur van Merelbeke werden gelijkaardige gesprekken gevoerd die wellicht in alle dorpen van de gemeente zullen leiden naar de toepassing van DORPinZICHT, en wel omwille van haar waarde als instrument in in een participatiestrategie voor lokale plattelandsontwikkeling. De ondertekening van overeenkomsten tussen gemeentebesturen en bewonersplatforms die zijn ontstaan uit DORP inZICHT toepassingen is een expliciete erkenning van de methodiek als belangrijk instrument in de uitbouw van een participatiestrategie voor plattelandsontwikkeling bij gemeentebesturen. Potentiële gebruikers van de DIZ-

methodiek werden via een promotiecampagne bereikt

In 2006 werden 2 folders opgemaakt; één voor besturen en intermediairen en één gericht naar bewoners en verenigingen van kleine plattelandskernen. Beide folders werden gedrukt op 3000 exemplaren. “In een Notendop” – een introductie in de DiZ-methodiek – werd aangemaakt en gedrukt op 2000 exemplaren. Zowel de folders als “In een Notendop” werden in 2007 ruim verspreid op studiedagen, bij contacten en op beurzen. De brochure is inmiddels zo goed als uitgeput. De website www.dorpinzicht.be werd geactualiseerd in 2008. Ze werd in dat jaar bezocht door 3.523 bezoekers, waarvan 1.230 jaarunieke bezoekers

Transversaal accent


Geen van toepassing.

N.v.t.

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 De website nog steeds druk bekeken De website www.dorpinzicht.be werd in 2008 geupdated. Alle documenten die gebruikers nodig hebben zijn er te raadplegen en te downloaden, er is een rubriek waarin lezers een inkijk krijgen in eerdere toepassingen en een rubriek ‘laatste nieuws’ volgt de huidige toepassingen op de voet. De website is in 2008 bezocht door 3.523 bezoekers, waarvan 1.230 jaarunieke bezoekers Nieuwe projectgroepen van start in Oost-Vlaanderen, andere zetten hun werking voort In 2008 gingen nieuwe projectgroepen in Oost-Vlaanderen met de DiZ-methodiek aan de slag in Balgerhoeke en Schelderode. Daarnaast begeleidde de opbouwwerkster ook een opstartende groep in Sint-Jan (Wingene). De projectgroep van Beke rondde het bevragingsproces af in 2008. In andere dorpen werkte de projectgroep, soms onder begeleiding van de opbouwwerkster, soms zelfstandig, verder met de resultaten van de bevraging. In een aantal


70

gevallen vormde die groep zich om tot een bewonersplatform dat een structureel overleg heeft met het gemeentebestuur. Dat was onder meer het geval in Ursel, Oosteeklo en Lembeke. Grote respons op de open bewonersvergaderingen In een aantal dorpen gingen open bewonersvergaderingen door waarop het DORP inZICHTproject werd voorgesteld of de resultaten van de bevraging werden gepresenteerd. In Oosteeklo werd ook een open bewonersvergadering gehouden van het bewonersplatform waar de werking van het eerste jaar na de bevraging werd geëvalueerd en waar nieuwe impulsen voor het volgende jaar werden gegeven. DORP inZICHT krijgt steeds meer erkenning als participatieinstrument bij plattelandsontwikkeling De methodiek DORP inZICHT kreeg in de beleidsbrief van de Vlaamse minister van plattelandsbeleid in 2008 een prominente plaats. Bovendien werd hij in het Oost-Vlaamse Programma voor Plattelandsontwikkeling (PDPO) en in het Leaderprogramma’s van Meetjesland – Leie – Schelde opgenomen als de methodiek bij uitstek om bewoners te betrekken bij de ontwikkeling van het eigen dorp. In 2008 werd met de Stad Geraardsbergen in het kader van het Leaderprogramma Vlaamse Ardennen een project opgezet (en ook goedgekeurd) dat in 10 dorpen van Geraardsbergen een proces van bewonersbetrokkenheid bij plattelandsbeleid in de gemeente vorm moet geven. DORP inZICHT zal daarbij een van de gehanteerde methodieken zijn (in wellicht 4 of 5 dorpen). Ook met het gemeentebestuur van Merelbeke werden gelijkaardige gesprekken gevoerd die wellicht in alle dorpen van de gemeente zullen leiden naar de toepassing van DORP inZICHT in functie van een grotere bewonersbetrokkenheid bij gemeentelijk beleid voor die dorpen. De ondertekening van overeenkomsten tussen gemeentebesturen en bewonersplatforms die zijn ontstaan uit DORP inZICHT toepassingen is een expliciete erkenning van de methodiek als belangrijk instrument in de uitbouw van een participatiestrategie voor plattelandsontwikkeling bij gemeentebesturen

Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen zet ook in op andere provincies Naast de projectwerking in Oost-Vlaanderen begeleidde onze organisatie ook toepassingen in Zevendonk (Turnhout), Hoek (Essen) en Sint-Jan (Wingene).


71

2.

Externe strategische doelstelling ESD 2. De kwaliteit van het samenleven en de woonomgeving is verhoogd tot op een niveau dat de betrokken bewoners als aanvaardbaar erkennen

2.1.

Externe operationele doelstelling EOD 2.1. Met en vanuit de bewoners is de kwaliteit van de sociale en fysieke woonomgeving via kleinschalige projecten verhoogd tot op een niveau dat de betrokken bewoners als verbeterd beschouwen (EOD 2.1.) Acties

Actiezone


A.2.1.1. Initiatieven ontwikkelen of stimuleren die de leef- en omgevingskwaliteit van bewoners in de aandachtsbuurten verbeteren binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw en PAROL vzw m.b.t. de wijkontwikkeling in de Aalsterse aandachtsbuurten Rechter- en Linkeroever

Aalst

Niet van toepassing in 2008

A.2.1.2. Initiatieven ontwikkelen of stimuleren die de leef- en omgevingskwaliteit van bewoners in aandachtsbuurten verbeteren binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst tussen Samen Oost-Vlaanderen vzw en de stad Dendermonde m.b.t. de wijkontwikkeling in de Dendermondse aandachtsbuurten

Dendermonde

2.1.2.1. Buurt.aan.zet (PR-DE-WIJK)

A.2.1.3. Initiatieven ontwikkelen of stimuleren die de leef- en omgevingskwaliteit van bewoners in aandachtsbuurten verbeteren binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw en de stad Ronse m.b.t. de wijkontwikkeling in de Ronsese aandachtsbuurten

Ronse

2.1.3.1. Oprichting volkstuinvereniging en volkstuinsite ‘De Kloef’ (PR-RO-VOLK)

A.2.1.4. Initiatieven ontwikkelen of stimuleren die de leef- en omgevingskwaliteit van bewoners in kleine kernen verbeteren.

Meetjesland


A.2.1.5. Initiatieven ontwikkelen of stimuleren die de leef- en omgevingskwaliteit van bewoners in Eeklose aandachtsbuurten verbeteren.

Eeklo

2.1.5.1. Verzelfstandiging bewonerscomité en buurthuis in sociale woonwijk Crielkens – Eeklo (PV-EE-LELL)


2.1.2.2. BABBELonië - Via taalontmoeting naar participatie (PR-DE-BABB)

72

Realisatie EOD 2.1. in de verschillende actiezones Dendermonde Het project Buurt.aan.zet heeft als doel de sociale en fysieke leefbaarheid te verhogen in een drietal Dendermondse aandachtsbuurten. Hiervoor sloot Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen eind 2007 met de stad Dendermonde een samenwerkingsovereenkomst af. De aanwezigheid en werking van het opbouwwerk in Dendermonde kadert binnen een nieuwe samenwerkingsovereenkomst afgesloten tussen de Stad Dendermonde en Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw voor de periode 2008-2013 en sluit aan bij het strategisch plan van de Stad Dendermonde (wijkwerking). Binnen de strategische doelstelling rond ‘wijkontwikkeling’ (zie strategisch beleidsplan 2008-2013 Stad Dendemonde) wordt de versterking van de participatie van bewoners in de Dendermondse aandachtsbuurten, met een verhoogde aanwezigheid van kwetsbare groepen, expliciet als beleidsprincipe opgenomen. In dit verband verbindt Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen er zich toe ‘via buurten opbouwwerk komen tot een door de bewoners en gebruikers ondersteunde verbetering van de leef-en woonomgeving in de aandachtsbuurten in Dendermonde’. Daarnaast blijft Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen investeren in de verdere ontwikkeling en kwaliteitsverbetering van het project BABBELonië. Binnen dit project organiseert Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen in samenwerking met ODiCe en VormingPlus periodieke contactmomenten waar anderstalige wijkbewoners op een informele wijze samen met Nederlandstalige buurtbewoners het Nederlands kunnen oefenen. In het concept zijn vier elementen belangrijk: taalstimulering, sociale contacten en ontmoeting, diversiteit en interculturele uitwisseling, en maatschappelijke integratie. Ronse Binnen de context van het Ronsese stadsvernieuwingsproject ‘De Kloef’ wordt de aanleg van een volkstuinsite gerealiseerd. Dit gebeurt in het kader van een publiek-private samenwerking. Het project kadert ook binnen het convenant met Stad Ronse. Cruciaal in het project is de uitbouw van een interculturele, zelfstandige volkstuinvereniging die is ingebed op het terrein van waar het stadsvernieuwingsproject zal worden gerealiseerd. Eind 2008 kon de vzw Volkstuiniers van de Kloef worden opgericht. Een belangrijke stap in de richting van de definitieve verzelfstandiging en duurzame verankering van de volkstuinen. Eeklo Het project kadert in een werking die van start ging in 2005 toen een groepje bewoners in de sociale woonwijk Crielkens, gelegen in en rond de Polydoor Lippenslaan in Eeklo, bij het opbouwwerk kwam aankloppen met de vraag voor ondersteuning bij het opstarten van een wijkcomité. Hun motivatie was de wil iets te gaan doen aan het gebrek aan sociale cohesie in de wijk en aan het negatieve imago ervan. Het project heeft de bedoeling om een zelfstandige bewonerswerking op te starten, georganiseerd als vzw, die zelf instaat voor het beheer van het nog op te richten buurthuis en voor de buurtwerking. In 2008 werd het laatste stadium van de verzelfstandiging bereikt. Eind 2008 startten eveneens de werken van het buurthuis.


73

2.1.1. Actie 2.1.1. Initiatieven ontwikkelen of stimuleren die de leef- en omgevingskwaliteit van bewoners in de aandachtsbuurten verbeteren binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw en PAROL vzw m.b.t. de wijkontwikkeling in de Aalsterse aandachtsbuurten Rechter- en Linkeroever Niet meer van toepassing in 2008.

2.1.2. Actie 2.1.2. Initiatieven ontwikkelen of stimuleren die de leef- en omgevingskwaliteit van bewoners in aandachtsbuurten verbeteren binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw en de stad Dendermonde m.b.t. de wijkontwikkeling in de Dendermondse aandachtsbuurten 2.1.2.1. Buurt.aan.zet Code

PR-DE-WIJK

Doelstelling

Er is een wijkwerking in kader van de wijkontwikkelingsplannen voor de Dendermondse aandachtsbuurten. Dit draagt bij tot de verhoging van de fysieke en sociale leefbaarheid van deze buurten.


Opbouwwerk Dendermonde Aandachtsbuurten in Dendermonde Bewoners van de Dendermondse aandachtbuurten Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw i.s.m. de stad Dendermonde 01-01-2008 tot 31-12-2013 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw, afdeling Dendermonde Sociaal Huis Gentse Steenweg 1 9200 Dendermonde Tom Van Lierde (1 VTE niet-decretale opbouwwerker), Mia Raemdonck (0,5 VTE niet decretale projectmedewerkster) Stan De Neve (coördinator)

Opbouwwerkers Programmaverantwoordelijke


74

Beschrijving De aanwezigheid en werking van het opbouwwerk in Dendermonde kadert binnen een nieuwe samenwerkingsovereenkomst afgesloten tussen de Stad Dendermonde en Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw voor de periode 2008-2013 en sluit aan bij het strategisch plan van de Stad Dendermonde (wijkwerking). Binnen de strategische doelstelling rond ‘wijkontwikkeling’ (zie strategisch beleidsplan 2008-2013 Stad Dendermonde) wordt de versterking van de participatie van bewoners in de Dendermondse aandachtsbuurten, met een verhoogde aanwezigheid van kwetsbare groepen, expliciet als beleidsprincipe opgenomen. In dit verband verbindt Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen er zich toe ‘via buurten opbouwwerk te komen tot een door de bewoners en gebruikers ondersteunde verbetering van de leef-en woonomgeving in de aandachtsbuurten in Dendermonde’. Binnen de samenwerkingsovereenkomst i.f.v. de realisatie van voormelde strategische doelstelling werd overeengekomen, volgende werking te ontplooien: Wijkwerking (bewonersondersteuning en –participatie) in de verschillende Dendermondse aandachtsbuurten (project Buurt.aan.zet)

Een door de bewoners (en gebruikers) ondersteunde verbetering van de algemene leefbaarheid van de wijken bij de planning van hun woon- en leefomgeving. Dit voornamelijk via de realisatie van de betrokkenheid van de buurt/buurtbewoners bij de opmaak/ opvolging/ evaluatie van wijkplannen; Het ondersteunen van het zelfinitiatief en het versterken van de zelforganisatie van bewoners/ - groepen of comités in de verschillende aandachtswijken, incl. het ondersteunen/versterken van initiatieven/acties die groeien uit het zelfinitiatief van bewoners in aandachtsbuurten; Een versterking en ondersteuning van de sociale leefbaarheid (sociaal weefsel)/fysieke leefbaarheid in de wijken: o via versterken van de sociale netwerken in de verschillende wijken, de ondersteuning van de vrijwilligerswerking in de verschillende wijken, de uitbouw van buurtwerking, de versterking van samenwerking met andere partnerorganisaties, e.a. o het zelf opzetten/ ondernemen van initiatieven/ acties gericht op het bevorderen van het sociaal leven en/of de fysieke leefbaarheid in de aandachtwijken (inz. daar waar het (zelf) initiatief ontbreekt); Projectwerking: desgevallend worden specifieke ervaren problemen/situaties in de aandachtsbuurten – die te maken hebben met de sociale/fysieke leefomgeving – op projectmatige wijze aangepakt, met en in overleg met de betrokken bewoners in de aandachtsbuurten.

Bijdrage tot een meer duurzaam participatief en inhoudelijk kader voor de wijkontwikkeling in de Dendermondse aandachtstbuurten

Het meewerken aan het uittekenen en ondersteunen van een structureel kader voor wijkontwikkeling in de Stad Dendemonde dat voldoende is afgestemd op de lokaal ervaren noden/behoeften. Dit via o.m:


75

o o o

bijdrage in de stuurgroep wijkontwikkeling (permanente) bijdrage bij de inventarisatie van noden/behoeften in de wijken bijdrage in de opmaak van wijkplannen

De nieuwe samenwerkingsovereenkomst bouwt verder op het afgesloten convenant voor de periode 2007-2013, maar legt anderzijds een aantal nieuwe accenten: meer inzetten op aanwezige potenties en capaciteit in de buurt zelf; de uitbouw van een meer duurzaam participatief en inhoudelijk kader voor wijkontwikkeling in de verschillende aandachtsbuurten. Realisatie EOD 2.1. Vooropgestelde prestaties


Concrete initiatieven en deelprojecten worden

Cf. supra; ‘Realisatie EOD 2.1. in de verschillende actiezones’

opgezet ter verbetering van de fysieke en sociale leefbaarheid van de aandachtsbuurt / kleine kernen De bewoners zijn actief betrokken bij de

voorbereiding en uitwerking van de initiatieven

Waar mogelijk worden een aantal initiatieven

of deelprojecten uitgewerkt als wijkbeheerprojecten of volledig verzelfstandigd

Bewoners van de aandachtsbuurten zijn

geïnformeerd over de verschillende initiatieven en deelprojecten en hun effecten op de verbetering van de fysieke en sociale leefbaarheid van de aandachtsbuurt / kleine kern


Het opbouwwerk ondersteunt in drie aandachtsbuurten lokale bewonersgroepen. Het bewonerscomité Wijk Vlotgras-Donk vzw kwam in 2008 10 keer samen in aanwezigheid van het opbouwwerk. De bewonersgroep ’t Keur – Blauwe steen kwam in 2008 zeven keer bijeen. In de Boonwijk ondersteunt het opbouwwerk een groep vrijwilligers bij de organisatie van een buurtwerking. In dat kader organiseert het opbouwwerk maandelijkse bijeenkomsten. In elk van deze gevallen zijn de buurtbewoners actief betrokken bij alle voorbereidingen en de uitvoering van de initiatieven. Het opbouwwerk begeleidde in het verleden reeds de bewonersgroep ’t Keur in haar verzelfstandigingsproces. Momenteel is dit een goed draaiende vzw. In de andere gevallen is de finaliteit op langere termijn.

Bewoners worden via diverse kanalen geïnformeerd over de initiatieven. Hiervoor wordt hoofdzakelijk gebruik gemaakt van de lokale media-kanalen: lokale dienstencentra, het stadsmagazine, de lokale pers, …

76

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Bijdrage tot een inhoudelijk kader voor duurzame wijkontwikkeling In 2008 was het opbouwwerk actief lid van de stedelijke ‘Stuurgroep Wijkontwikkeling’. Binnen dit kader presenteerde het opbouwwerk een voorstel om de doelgroepbertrokkenheid bij de ontwikkeling van de leefbaarheid te verhogen via buurtprogramma’s en buurtschakels. Dit zal mee de basis vormen voor de concretisering van de wijkwerking vanaf 2009 en volgende. Dialoog met de sociale huisvestingsmaatschappij Het merendeel van de buurten waar Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen in kader van ‘Buurt Aan Zet’ actief is, zijn sociale huisvestingswijken. In samenspraak met de huisvestingsmaatschappij werden er op regelmatige tijdstippen, afhankelijk van de resultaten van het leefbaarheids / tevredenheidsonderzoek, overlegmomenten tussen huurder / verhuurder opgezet. Op de agenda stonden onder meer de nieuwe regeling rond het onderhoud van de gemeenschappelijke ruimtes naar aanleiding van klachten van bewoners. Het opbouwwerk bemiddelde tussen de huurders en de verantwoordelijke bouwmaatschappij met klachten over het onderhoud van de gemeenschappelijke ruimtes. Concreet werd er contact opgenomen met de klagende bewoners, werden de knelpunten geïnventariseerd en teruggekoppeld naar de bouwmaatschappij. Daarna organiseerde het opbouwwerk een buurtbijeenkomst waarop zowel bewoners als de bouwmaatschappij werd uitgenodigd. Op die manier kon er een directe dialoog tot stand komen tussen beide partijen. In navolging hiervan werden tot tevredenheid van de bewoners een aantal concrete maatregelen getroffen. Museum in de wijk 'Museum in de wijk' is een erfgoedproject dat lokale volkscultuur naar de mensen wil brengen en informele ontmoetingskansen wil creëren. Er worden drie buurten bij het project betrokken, Keur-Blauwesteen, De Donckstraat en de Boonwijk. Het is een samenwerkingsproject tussen CC Belgica, Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen – afdeling Dendermonde en de bewonersgroepen die in de betrokken aandachtsbuurten actief zijn. Het project wil uiteraard ook het ruimere publiek naar de aandachtsbuurten lokken om er te laten proeven van het aanwezige lokaal erfgoed. Ondersteuning van het Bewonerscomité Wijk Vlotgras-Donk vzw Omwille van de historische betrokkenheid van het opbouwwerk bij dit bewonerscomité en de essentiële bijdrage die dit bewonerscomité levert aan de verbetering van de leefbaarheid in deze aandachtsbuurt, voorzag Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen zeker nog tot eind 2007 op een nietprojectmatige manier in een beperkte begeleiding. De bewonersgroep is voor het opbouwwerk immers een van de belangrijkste partners bij het opzetten van allerhande nieuwe initiatieven in de aandachtswijk. Ook in 2008 werd deze ondersteuning verdergezet. Het bewonerscomité Wijk Vlotgras-Donk vzw kwam in 2008 10 keer samen in aanwezigheid van het opbouwwerk. In 2008 stimuleerde het opbouwwerk de bewonersgroep bij de voorbereiding van de buurtprogamma’s, overlegmomenten met de sociale huisvestingsmaatschappij en de voorbereidingen van het project ‘Museum in de wijk’. Ondersteuning bewonersgroep ’t Keur – Blauwe Steen In 2007 werd er in de wijk ’t Keur – Blauwe Steen een eerste buurtbijeenkomst georganiseerd met de bedoeling na te gaan welke onderwerpen er voor de bewoners belangrijk zijn, en welke bewoners interesse hebben in het starten van een bewonerswerking. Dit leidde tot een werkgroepje van


77

zes bewoners die samen met het opbouwwerk aan de slag gingen om enerzijds enkele ontmoetingsactiviteiten te organiseren in de buurt en anderzijds vragen en/of knelpunten aangaande de woonomgeving aan te kaarten bij vertegenwoordigers van het lokale beleid. In 2008 werd deze embryonale bewonerswerking verder ondersteund. Ondersteuning vrijwilligers WOC ‘De Wastijne’ in de Boonwijk Samen met buurtbewoners, en in samenwerking met partners zoals het lokaal dienstencentrum ‘De Zonnebloem’ en CC Belgica, tracht het opbouwwerk een beperkt laagdrempelig activiteitenaanbod aan te bieden. Tijdens de zogenaamde ‘Open Huis’-vergaderingen wordt de maandplanning voor het activiteitenaanbod in overleg met de vrijwilligers opgesteld. Het activiteitenaanbod is een mooie mix tussen ontmoetings- en ontspanningsmogelijkheden en informele vormingsmomenten. 2.1.2.2. BABBELonië – Via taalontmoeting naar participatie Code

PR-DE-BABB

Projectdoelstelling

Er zijn periodieke contactmomenten waar anderstalige wijkbewoners op een informele wijze samen met Nederlandstalige vrijwillige buurtbewoners het Nederlands kunnen oefenen. Dit draagt bij tot de verbetering van de communicatie tussen de verschillende gemeenschappen in de wijk. Projectmatig opbouwwerk Dendermonde


Serbos/Boonwijk – Donckstraat/Vlotgraslaan Nederlandstalige en anderstalige wijkbewoners en anderstaligen doorverwezen door Het Huis Van Het Nederlands Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw i.s.m. ODICE vzw - Regiohuis Schelde-Dender

01/09/2005 t.e.m. 31/12/2008 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen – Afdeling Dendermonde Gentsesteenweg 1, 9200 Dendermonde Opbouwwerker Chris Lesage (0,3 VTE niet-decretaal opbouwwerker) Programmaverantwoordelijke Stan De Neve

Beschrijving In de Dendermondse aandachtsbuurten waar Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen actief is, leven veel verschillende taal- en cultuurgemeenschappen naast elkaar. Heel wat anderstaligen komen nauwelijks met autochtone bewoners of bewoners van een andere taalgemeenschap in contact. Er zijn weinig wederzijdse contacten tussen de verschillende taalgroepen. Eén van de redenen is dat de anderstaligen het Nederlands onvoldoende beheersen om met elkaar een dagelijkse conversatie te kunnen opstarten. Ook mensen die al een taalcursus achter


78

de rug hebben (bv. NT2), hebben de behoefte om hun verworven kennis op regelmatige basis en binnen een niet-bedreigende leercontext te blijven oefenen en verbeteren samen met autochtone Dendermondenaars. Het oorspronkelijke concept werd als volgt omschreven: Samenlevingsopbouw voorziet, samen met OdiCé een reeks periodieke contactmomenten waar anderstalige wijkbewoners op een informele wijze samen met Nederlandstalige vrijwillige buurtbewoners het Nederlands kunnen oefenen. Het beoogde eindresultaat is een zelfstandig functionerende ‘conversatietafel’ waar Nederlandstalige buurtbewoners de taal èn de lokale gebruiken en gewoonten ‘aanleren’ aan hun anderstalige buurtbewoners uit de aandachtsbuurten. Het forum wordt bij voorkeur door vrijwilligers georganiseerd en via een peterschap door één of meerdere professionele organisaties ondersteund. Tijdens de projectvoorbereiding bezocht het opbouwwerk goede praktijkvoorbeelden. Samen met een aantal geïnteresseerde buurtbewoners polsten we naar de interesse voor en de haalbaarheid van het project. Daarna volgde een eerste test- en evaluatieperiode. Doorheen het proces werd werk gemaakt van de methodische en praktische optimalisering van het concept. Ondertussen werd gezocht naar de meest optimale verzelfstandiging van het project. Het project kreeg in 2008 een nieuwe impuls. De doelstellingen werden verruimd en verfijnd. Naar het einde van 2007 toe (tijdens de zoektocht naar een optimale verzelfstandiging) werd immers duidelijk dat het concept nog onvoldoende ‘body’ had om door ons te worden losgelaten. We stelden vast dat de verschillende partners op een andere wijze naar het concept keken, en achtten het noodzakelijk om het concept nog verder inhoudelijk te trekken en te optimaliseren. In het concept zijn vier elementen belangrijk: taalstimulering, sociale contacten en ontmoeting, diversiteit en interculturele uitwisseling, en maatschappelijke integratie. Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen investeert in dit project een halftijds personeelslid (GESCO). Realisatie EOD 2.1. Vooropgestelde prestaties



Cf. supra; ‘Realisatie EOD 2.1. in de verschillende actiezones’





In 2008 werden er 35 sessies georganiseerd. Aan iedere reeks van een 8-tal sessies gaat een evaluatie en voorbereiding vooraf met deelnemers. Sommige activiteiten worden door de deelnemers zelf voorbereid en naar voor gebracht. N.v.t.

79

of deelprojecten uitgewerkt als wijkbeheerprojecten of volledig verzelfstandigd Bewoners van de aandachtsbuurten zijn geïnformeerd over de verschillende initiatieven en deelprojecten en hun effecten op de verbetering van de fysieke en sociale leefbaarheid van de aandachtsbuurt / kleine kern

N.v.t.

Transversaal accent


TA 2.-Interculturaliteit

Interculturele uitwisseling is één van de expliciete subdoelstellingen van het project, naast taalstimulering, sociale contacten bevorderen en maatschappelijke integratie. Tijdens de sessies wordt zowel impliciet als expliciet gewerkt rond de interculturele uitwisseling. Impliciet door bv. activiteiten voor een overwegend autochtoon doelpubliek in de dezelfde ruimte te laten doorgaan als Babbelonië of expliciet door hierrond thematisch te werken. De deelnemerslijst geeft blijk van een divers samengesteld deelnemerspubliek. Het project heeft in 2008 mensen bereikt uit volgende thuislanden: Rwanda, Belgie, Irak, Equador, Iran, Marokko, Tjesjenie, Gambia, Armenie, Palestina, Algereie, Tailand.

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Verdere uitbouw van de onderlinge samenwerking tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen, OdiCé en Vorming Plus Waas en Dender vzw Eind 2007 werd, met een mogelijke verzelfstandiging als uitgangspunt, de banden met Vorming Plus Waas en Dender nauwer aangehaald.Deze vormingsorganisatie nam het engagement om het concept BABBELonië mee te ondersteunen en verder uit te bouwen. In 2008 wordt de samenwerking verder uitgebouwd door het oprichten van een coördinatorenoverleg. Op dit overleg wordt het concept BABBELonië uitgeklaard, worden gezamenlijke acties besproken, gezamenlijke financiën bekeken en de opstart van nieuwe ontmoetingsgroepen opgevolgd. BABBELonië Dendermonde ook in 2008 op kruissnelheid BABBELonië startte voor het eerst in september 2005. Sindsdien groeide het aantal geïnteresseerden gestaag. In 2008 werden er in samenwerking met de drie partners 35 bijeenkomsten georganiseerd, verdeeld over twee reeksen. In totaal bereikte BABBELonië 452 deelnemers, waarvan 50 unieke deelnemers. Optimalisering van het concept De wekelijkse bijeenkomsten worden door een opbouwwerker voorbereid en uitgewerkt. Ze wordt hierin bijgestaan door de twee andere organisaties: ODiCe en Vorming Plus Waas en Dender, die 1 keer per maand een sessie voorbereiden en begeleiden. Maandelijks komt de


80

stuurgroep, bestaande uit de drie partners, samen om BABBELonië Dendermonde op te volgen en van daaruit het concept BABBELonië uit te werken, inhoudelijk te stofferen, ‘body’ te geven en te optimaliseren tot een kwaliteitsvol produkt. Een van deze facetten is het bijhouden en actyief op zoek gaan naar mogelijke groepsmethodieken die specifiek zijn voor de doelgroep. Gegeven het beperkte taalniveau zijn de klassieke methodieken vaak ontoereikend. Concept BABBELonië: klaverblad met vier invalshoeken en doelstellingen Er wordt een concepttekst opgemaakt die bepaalt wat BABBELonië is en wat niet. Twee teksten omschrijven het concept: 1) de essentie en 2) de rand. In het concept zijn vier elementen belangrijk: taalstimulering, sociale contacten en ontmoeting, diversiteit en interculturele uitwisseling, en maatschappelijke integratie. Een goed evenwicht tussen deze vier bepaalt de kwaliteit van het concept. Doorheen de samenwerking met de drie partners wordt eenieders invalshoek en meerwaarde duidelijk. Het opbouwwerk heeft hier vooral als taak om te bewaken dat BABBELonië een lokale inbedding kent, dat doelstellingen omtrent ontmoeting en versterking sociale cohesie gerealiseerd worden en dat het een bijdrage levert tot een verbetering van de leefbaarheid (een meer solidaire, open en verdraagzame samenleving). Uitbouw van het concept in andere regio’s Omdat BABBELonië een zinvol project is en we onze rol nog verder moeten spelen ter optimalisering van het concept, wordt ervoor gekozen om BABBELonië op te nemen in het nieuwe meerjarenplan. We voorzien een verzelfstandiging in Dendermonde tegen eind 2010. Verder trachten we in de nieuwe planperiode om het concept ook op andere plaatsen in Oost-Vlaanderen op poten te zetten.

2.1.3. Actie 2.1.3. Initiatieven ontwikkelen of stimuleren die de leef- en omgevingskwaliteit van bewoners in aandachtsbuurten verbeteren binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw en de stad Ronse m.b.t. de wijkontwikkeling in de Ronsese aandachtsbuurten 2.1.3.1. Oprichting volkstuinvereniging en volkstuinsite ‘De Kloef’ Code

PR-RO-VOLK

Doelstelling

Er is in de Ronsese Marijve-Ninovebuurt een volkstuinvereniging ‘De Kloef’ opgericht, die zelf instaat voor het beheer van de volkstuinsite op het stadsvernieuwingsproject ‘De Kloef’

Werkvorm

Opbouwwerk


81

Prioritaire actiezone Buurt/wijk/dorp Doelgroep Initiatiefnemers Start- en einddatum Contactadres

Ronse Marijve Ninovebuurt volkstuiniers op de Kloefsite en buurtbewoners Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw i.s.m. de stad Ronse 2004-2009 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen – Afdeling Ronse Wijkcentrum Aan ‘t Spoor Grote Marijve 133 9600 Ronse Opbouwwerker Tina Fabry (0,20 VTE – decretaal opbouwwerker) Programmaverantwoordelijke Steven Rommel (beleidsmedewerker)

Beschrijving Momenteel zijn er op de Kloef, moestuinen op een 4-tal plaatsen, daar bewerken een 35-tal buurtbewoners een tuin, de groep is heel divers samengesteld (autochtonen, allochtonen, kansarmen). Op de Kloef wordt er een stadsvernieuwingsproject gerealiseerd, waaronder een volkstuinsite. De inplanting van de volkstuinsite is op voorstel van de tuiniers en Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen opgenomen in het stadsvernieuwingsproject. Dit betekent dat de huidige tuiniers kunnen verhuizen naar de nieuwe site, met nieuwe afspraken, onder elkaar, en met het stadsbestuur. In onderling overleg en in overleg met het stadsbestuur is besloten om daarvoor een volkstuinvereniging op te richten, die zal instaan voor het beheer van de nieuwe volkstuinsite. Stadsvernieuwingsproject De Kloef zal een grote impact hebben op de omliggende aandachtsbuurten Marijve en Ninove. Daarom stimuleert Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen met de Marijve-Ninovebuurtvergadering de betrokkenheid van de buurt bij het project. Het volkstuinproject is daar een eerste concrete realisatie van. Het project speelt in op de achterstelling van buurten op meerdere grondrechten zoals wonen, leefmilieu, arbeid, onderwijs. In het kader van het werken aan deze problematiek richten we een interculturele volkstuinvereniging ‘De Kloef’ op, die verantwoordelijk is voor de realisatie en het beheer van de volkstuinsite op het stadsvernieuwingsproject De Kloef. Dit draagt er toe bij dat buurtbewoners verantwoordelijkheid opnemen voor een voorziening in een stadsvernieuwingsproject in een aandachtsbuurt. Dit project kadert in de strategische doelstelling om met en vanuit de bewoners is de kwaliteit van de sociale en fysieke woonomgeving via kleinschalige projecten verhoogd tot op een niveau dat de betrokken bewoners als verbeterd beschouwen. Het project loopt één jaar. Voor de start zijn we afhankelijk van de globale planning van het stadsvernieuwingsproject. We schatten in dat het volkstuinproject in 2008 zal kunnen starten. Met de actuele volkstuiniers wordt er een vereniging opgericht met een mix van overlegmomenten en ontspannende activiteiten. Op de periodieke overlegmomenten wordt er een intern reglement voor de volkstuinvereniging uitgewerkt en voorstellen ontwikkeld over de inrichting van de volkstuinsite en de verantwoordelijkheden van de volkstuinvereniging. Deze voorstellen worden overlegd met het stadsbestuur wat moet uitmonden in een overeenkomst tussen het stadsbestuur en de volkstuinvereniging over het beheer van de volkstuinsite.


82

Dit project kadert binnen het convenant met Stad Ronse. Cruciaal in het project is de uitbouw van een sterke vereniging. De aanleg van de volkstuinsite wordt gerealiseerd binnen de aanleg van het stadsvernieuwingsproject, die gebeurt in het kader van een publiek-private samenwerking. Realisatie EOD 2.1. Vooropgestelde prestaties



Cf. Overzichtslijst (project)activiteiten onder § EOD 2.1. verslaggeving Lokale Gebiedsgerichte Werking.




of deelprojecten uitgewerkt als wijkbeheerprojecten of volledig verzelfstandigd

Bewoners van de aandachtsbuurten zijn


De bewoners die een volkstuin wensten op te starten binnen het kader van het stadsvernieuwingsproject ‘De Kloef’ zijn in 2008 3 keer samengekomen. Hierop waren in het totaal 47 mensen aanwezig, waarvan 25 unieke deelnemers. Op de stichtingsvergadering van de ‘Volkstuin De Kloef vzw’ die met het oog van de verzelfstandiging van het project in 2008 werd opgericht, waren 24 deelnemers aanwezig. In 2008 kwam het bestuur van de vzw 6 keer samen. In de loop van 2008 werd de divers samengestelde, losse groep buurtbewoners met een volkstuin verenigd in een divers samengestelde autonome vzw onder begeleiding van de Vlaamse Vereniging van Volkstuiniers. De groep zal zelfstandig instaan voor het onderhoud en beheer van de volkstuinsite op het domein van het stadsvernieuwingsproject ‘De Kloef’. Hiermee is het oorspronkelijke wijkbeheerinitiatief dat door Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen werd opgestart, de facto verzelfstandigd. Alle bewoners van de Marijve-Ninovebuurt werden geïnformeerd via de buurtkrant van onze wijkwerking. Op de bewonersvergaderingen van de Marijve-Ninovebuurt, werd regelmatig terugmelding gemaakt van de voortgang van het project. Het project haalde in 2008 verschillende keren de pers: Regionale op 25/09/2008 en Het Nieuwsblad op 23/09/2008.

Transversaal accent


TA 1. – Bewonersverantwoordelijkheid:

In de loop van 2008 werd de divers samengestelde, losse groep buurtbewoners met een volkstuin verenigd in een divers samengestelde autonome vzw onder begeleiding van de Vlaamse Vereniging van Volkstuiniers. De groep zal zelfstandig instaan voor het onderhoud en beheer van de volkstuinsite op het domein van het stadsvernieuwingsproject ‘De Kloef’.


83

De vzw is multicultureel en divers samengesteld. Het zijn vooral oudere mensen van Ronsese, Marokaanse en Tunesische afkomst

TA 2. – Interculturaliteit:

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Oprichting van de volkstuinvereniging Op 7 oktober 2008 is de vereniging zonder winstoogmerk ‘Volkstuiniers van de Kloef’ een feit. De vereniging bestaat uit een bestuur die de dagelijkse werking op zich neemt en uit een algemene vergadering waarin elke tuinier een stem heeft. De vereniging staat via een beheersovereenkomst in voor het beheer van de site in eigendom van de stad. Belangrijk hierin is dat de Koninklijke Volkstuinvereniging van Ronse een grote verantwoordelijkheid opneemt in de nieuwe vereniging. Overleg met het stadsbestuur De volkstuinvereniging (in wording) gaat regelmatig in overeg met het stadsbestuur over de beheersovereenkomst en over de inrichting van de site.

2.1.4. Actie 2.1.4. Initiatieven ontwikkelen of stimuleren die de leef- en omgevingskwaliteit van bewoners in kleine kernen verbeteren. Niet van toepassing in 2008.

2.1.5. Actie 2.1.5. Initiatieven ontwikkelen of stimuleren die de leef- en omgevingskwaliteit van bewoners in Eeklose aandachtsbuurten verbeteren. 2.1.5.1. Verzelfstandiging bewonerscomité en buurthuis in sociale woonwijk Crielkens - Eeklo Code


PR-EE-LELL

84

Doelstelling Werkvorm Prioritaire actiezone Buurt/wijk/dorp Doelgroep Initiatiefnemers Start- en einddatum Contactadres Opbouwwerker Programmaverantwoordelijke

Er is een zelfstandige bewonerswerking, georganiseerd als vzw, die instaat voor het beheer van het buurthuis en de buurtwerking. Dit draagt bij tot de verbetering van de leefbaarheid in de wijk en de zelfwerkzaamheid van bewoners Projectmatig opbouwwerk Meetjesland / Eeklo Lippenslaan en omgeving (Crielkens) De bewoners van de sociale woonwijk Lippenslaan en omgeving Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw i.s.m. OCMW Eeklo 01/07/2005 – 31/12/2008 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen – Afdeling Meetjesland, Moeie 16A, 9900 Eeklo Leila Vandamme (0,25 VTE niet-decretaal opbouwwerker vanaf 21-01-08) Luc Joos, beleidsmedewerker wonen en leefbaarheid platteland

Beschrijving Dit project kadert in een samenwerkingsovereenkomst die Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen voor 2008 en 2009 afsloot met het OCMW van Eeklo, in aansluiting op een gelijkaardige overeenkomst die het OCMW voor 2005 tot 2007 aanging met Steunpunt Opbouwwerk Meetjesland vzw. De samenwerkingsovereenkomst is gericht op ‘het bevorderen van de leefbaarheid in sociale woonwijken en de participatie van haar bewoners in het lokaal sociaal beleid van Eeklo’. De sociale woonwijken waar het over gaat zijn de wijken Crielkens en Galgenakker en de nieuwe aandachtsbuurt ‘Oostveld’. In de nieuwe samenwerkingsovereenkomst werd de klemtoon verlegd in de richting van meer aandacht voor de verbetering van de ‘woonsituatie’ van betrokken bewoners / sociale huurders (i.c. de relatie met de bouwmaatschappij;de betrokkenheid van sociale huurders op het lokaal en bovenlokaal woonbeleid; naast de verbetering van de woon- en leefsituatie). Vandaar de beslissing om de werking in ‘Galgenakker’ en de nieuwe wijk ‘Oostveld’ in 2008/2009 als project verder uit te werken en onder te brengen onder het programma ‘wonen’ (cf. infra - Actie 3.1.4.). Het enige project dat in 2008 nog onder Actie 2.1.5. ressorteert, is het project in Crielkens. Onze inzet bleef echter tot een minimum beperkt. In afwachting van de definitieve oplevering van het buurthuis, kan de vzw op een minimale ondersteuning van het opbouwwerk rekenen. Daarna wordt de inzet vanuit het opbouwwerk herbekeken, rekening houdende met de verwachtingen vauit de subsidiërende overheid en onze eigen evaluatie. Het project kadert in een werking die van start ging in 2005 toen een groepje bewoners in de sociale woonwijk Crielkens, gelegen in en rond de Polydoor Lippenslaan in Eeklo, bij het opbouwwerk kwam aankloppen met de vraag voor ondersteuning bij het opstarten van een wijkcomité. Hun motivatie was de wil iets te gaan doen aan het gebrek aan sociale cohesie in de wijk en aan het negatieve imago ervan. Bij een verdere analyse van deze sociale woonwijk (van de Meetjeslandse Bouwmaatschappij voor Volkswoningen – 80 wooneenheden groot) kwam nog een aantal concrete problemen naar boven: sluikstorten, verkeersoverlast, het ontbreken van een ontmoetingsplaats, het niet aangelegd zijn van de publieke ruimte, …


85

Het project had de bedoeling om te leiden tot een zelfstandige bewonerswerking, georganiseerd als vzw, die zelf instaat voor het beheer van het op te richten buurthuis en voor de buurtwerking. Dit moet niet enkel bijdragen tot de verbetering van de leefbaarheid in de wijk, maar evenzeer tot de zelfwerkzaamheid en verantwoordelijkheid van bewoners. Om dit doel te bereiken treedt Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen ondersteunend op voor de bewonersgroep. Dit omvat een aantal belangrijke ondersteuningstaken bij:

de vorming en voortdurende vernieuwing van een draagkrachtige bewonersgroep; de oprichting en werking van een vzw Buurtcomité Crielkens; het opzetten van en verder uitbouwen van een buurtwebsite, een buurtkrant en activiteiten voor de buurt; de bouw en het beheer van een buurthuis als ontmoetingsruimte voor de buurt; de uitbouw en uitbating van een compostpark; de organisatie van bewonersbetrokkenheid bij de aanleg en het beheer van de publieke en private open ruimte in de buurt.

Inmiddels is een groot deel van deze projectonderdelen gerealiseerd en werd de buurt in 2005 door de Koning Boudewijnstichting al erkend en gesubsidieerd als Buiten Gewone Buurt. Voor de realisatie van het buurthuis kan de buurt rekenen op de financiële steun van het Eeklose Stadsbestuur, de Nationale Loterij en op de CERA Foundation; voor de uitbouw van het compostpark kreeg de buurt een subsidie van Tandem. Realisatie EOD 2.1.

Vooropgestelde prestaties



In 2008 werd een begin gemaakt met de realisatie van het buurthuis in de wijk Crielkens. De Groep Intro, een tewerkstellingsproject in de bouwsector, begon de werkzaamheden aan de bouw van het buurthuis in de wijk. Het hele bouwproces en de voorbereiding ervan werd onder begeleiding van de opbouwwerkster door het Buurtcomité Crielkens vzw op zich genomen.




of deelprojecten uitgewerkt als wijkbeheerprojecten of volledig verzelfstandigd Bewoners van de aandachtsbuurten zijn


Het buurtcomité Crielkens bereidde het bouwproces van het buurthuis voor en zat een aantal keren samen met opbouwwerkster, Wijkcentrum De Kring en gemeentebestuur Eeklo ivm het beheer van het buurthuis. Het buurtcomité organiseerde op zelfstandige basis een aantal buurtactiviteten, waaronder een buurtfeest in de zomer. Het comité informeerde de buurt ook over de ophanden zijn bouw van het buurthuis. Het buurtcomité beheert in eigen beheer een eigen website en verdeelt een buurtkrant.

86


Transversaal accent


TA 3. – Vrijwilligerswerking

Sinds de oprichting van de vzw werd de vrijwilligerswerking geleidelijk aan door het buurtcomité overgenomen.

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Het buurtcomité ontwikkelde in 2008 een zeer zelfstandige werking wat betreft activiteiten sociale leefbaarheid (buurtfeest, Halloween, ..). In 2008 gingen eindelijk de werken aan het buurthuis van start en werden gesprekken gevoerd ivm beheer ervan. De opening is voorzien voor het voorjaar 2009.


87

2.2.

Externe operationele doelstelling ESD 2.2. De maatschappelijke integratie en de sociale cohesie is verhoogd via de uitbouw van aangepaste, laagdrempelige basisvoorzieningen Acties

Actiezone


A.2.2.1. Inhoudelijke ondersteuning van buurtwerk in de aandachtsbuurt Rechteroever binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw. en PAROL vzw. m.b.t. de wijkontwikkeling in de Aalsterse aandachtsbuurten Rechter- en Linkeroever

Aalst


A.2.2.2. Uitbouw en organisatie van buurtwerk binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw. En de stad Ronse m.b.t. de wijkontwikkeling in de Ronsese aandachtsbuurten

Ronse

2.2.2.1. ’t Wijksken (BH-RO-SCKO) 2.2.2.2. Trefpunt Prinskouter (BH-RO-PRKO) 2.2.2.3. Wijkcentrum Aan ’t Spoor (BH-RO-MANI)

A.2.2.3. Uitbouw en organisatie van een dorpshuis in Doel binnen het kader van de woon en leefbaarheidsgaranties die de Vlaamse regering op 19 mei 2000 goedkeurde

Doel


A.2.2.4. Uitbouw en organisatie van een dorpshuis in Boekhoute

Meetjesland


A.2.2.5. Verkenning van de mogelijkheden tot de implementatie van het concept “dorpshuis” in andere dorpen in de prioritaire landelijke actiezones

Oost-Vlaanderen

2.2.5.1. Dorpshuizen in Oost-Vlaanderen (NPO-OV-DHOV)

A.2.2.6. Verkenning van de mogelijkheden m.b.t. de uitbouw van het buurtwerk / dorpshuis tot meer geïntegreerde basisvoorzieningen

Ronse en OostVlaanderen

Wordt gerealiseerd via 2.2.2. en 2.2.5.

A.2.2.7. Uitbouw en organisatie van een dorpshuis in Watervliet

Meetjesland


A.2.2.8. Installatie van een ModeM-functie in de bestaande Ronsese buurtwerkingen

Ronse



88

Realisatie EOD 2.2. in de verschillende actiezones Ronse Eind 2007 sloot Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen met de Stad Ronse een samenwerkingsovereenkomst rond ‘bewonersparticipatie en uitbouw van het buurtwerk in functie van wijkontwikkeling in de aandachtsbuurten’. Dit voor de periode 208 tot en met 2013. In de praktijk betekende dit een doorstart van de bestaande buurtwerking in de aandachtsbuurten Scheldekouter, Prinskouter, en Marijve-Ninovebuurt. Meetjesland In het najaar van 2007 diende Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen bij de provincie Oost-Vlaanderen een project in in het kader van plattelandsontwikkeling ‘As 3’ – ‘Gebiedsgerichte werking’. Dit voor de periode van 16 oktober 2007 tot en met 31 december 2008. Het project werd begin 2008 goedgekeurd. Het project focust vooral op de verspreiding van het ontwikkelde concept van dorpshuizen in de hele provincie OostVlaanderen. Het project heeft vooral tot doel: het concept bij gemeentebesturen, bewonersgroepen en andere actoren bekend te maken, hen te sensibiliseren voor de oprichting van een dorpshuis en te begeleiden in de opstarten aanvangsfase van de uitbouw van een dorpshuis als geïntegreerde basisvoorziening.

2.2.1. Actie 2.2.1. Inhoudelijke ondersteuning van buurtwerk in de aandachtsbuurt Rechteroever binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw en PAROL vzw m.b.t. de wijkontwikkeling in de Aalsterse aandachtsbuurten Rechter- en Linkeroever Niet van toepassing in 2008.

2.2.2 Actie 2.2.2. Uitbouw en organisatie van buurtwerk binnen het kader van de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw OostVlaanderen vzw en de stad Ronse m.b.t. de wijkontwikkeling in de Ronsese aandachtsbuurten 2.2.2.1. ’t Wijksken Code


BH-RO-SCKO

89

Doelstelling

De buurthuiswerking wordt ondersteund als bijdrage tot de verhoging van de sociale cohesie en de maatschappelijke integratie

Werkvorm Prioritaire actiezone Buurt/wijk/dorp Doelgroepen Initiatiefnemers Start- en einddatum Contactadres

Buurtwerking Ronse Aandachtsbuurt Scheldekouter Buurtbewoners van de Scheldekouter Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw i.s.m. de Stad Ronse 01/01/2008-31/12/2013 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen - Afdeling Ronse ’t Wijksken Scheldekouter, 612 9600 Ronse Marilène De Fruytier (0,9 VTE niet-decretaal buurtwerker) Wouter Hennion (beleidsmedewerker)

Buurtwerker Programmaverantwoordelijke

Beschrijving De sociale woonwijk Scheldekouter is een van de drie aandachtsbuurten waarin Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen, in nauwe samenwerking met de stad Ronse, voor alle buurtbewoners een inclusieve buurtwerking organiseert. De nood aan meer ontmoeting- en ontspanningsmogelijkheden in de eigen buurt kwam duidelijk tot uiting na een grondig leefbaarheidsonderzoek.7 Via het buurthuis ’t Wijksken wil Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen de sociale cohesie en de maatschappelijke integratie verhogen. De buurthuiswerking werd in 2003 opgestart met de bedoeling deze te laten uitgroeien tot een vertrouwde basisvoorziening voor alle geïnteresseerde en op de wijk betrokken buurtbewoners. Deze buurtwerking kan zo ook fungeren als uitvalsbasis voor allerhande wijkgerichte opbouwwerkprojecten die de verbetering van de leefbaarheid tot doel hebben. De buurtwerking is opgebouwd rond vijf kernfuncties: 7

Informatie, onthaal en nuldelijnsopvang; Ontmoeting & ontspanning; Vorming; Sociale acties en buurtacties; Ondersteuning van bewoners- en vrijwilligersgroepen.

RISO OOST-VLAANDEREN (2002) Leefbaarheidsonderzoek Scheldekouter Ronse – Eindrapport, Mens & Ruimte, Brussel. (+cover)


90

Omwille van het inclusieve karakter van de buurtwerking, mikt het buurtwerk met haar aanbod op alle buurtbewoners, maar in het bijzonder op specifieke kansengroepen, zoals kansarmen, volkse groepen, ouderen, allochtonen, vereenzaamde mensen, minder mobielen, eenoudergezinnen en jongeren in moeilijkheden. Ten slotte werkt het buurtwerk samen met talrijke partners die een expliciete binding hebben met de buurt om haar basisfuncties te kunnen garanderen. Zo onder meer OdiCé, Dienstencentrum, VWAWN De Vrolijke Kring, De Protestantse kerk, het lokaal bestuur, … De ‘uitbouw en ondersteuning van het buurtwerk in de Ronsese aandachtsbuurten’ kadert volledig binnen de samenwerkingsovereenkomst die Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen al sinds 1998 met de Stad Ronse heeft rond ‘bewonersparticipatie en uitbouw van het buurtwerk in functie van wijkontwikkeling in de aandachtsbuurten’. Vanaf januari 2008 geldt een nieuwe samenwerkingsovereenkomst tussen de stad Ronse en Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen voor de periode 2008 tot en met 2013.


91

Realisatie EOD 2.2. Vooropgestelde prestaties


Er is een evenwichtig aanbod gerealiseerd

Het buurtwerk in de Scheldekouter vervulde in 2008 volgende functies: Onthaal: wekelijks permanentie op woensdag, huisbezoeken en info via Buurtkrant Ontmoeting en Ontspanning: 153 activiteiten; 2.376 deelnemers Vorming: 5 vormingen; 62 deelnemers Vrijwilligerswerk: 11 vrijwilligersvergaderingen, 109 deelnemers (waarvan 20 unieke) Werkgroepen: 3 werkgroepen, 15 bijeenkomsten, 65 deelnemers in totaal 8 Vaste vrijwilligers met een vrijwilligersovereenkomst: 77 Nuldelijn (beperkt tot loutere doorverwijzing) Gemeenschapsacties: 8 activiteiten, 598 deelnemers Activiteitenkalender: zie Buurtkrant jaargang 11 nr. 1 t.e.m. 5.

m.b.t. eerste opvang / hulpverlening, ontmoeting en ontspanning, vorming, collectieve acties

Vrijwilligers zijn betrokken bij de uitbouw van

de buurt / dorpshuiswerking en de realisatie van het aanbod

77 vaste actieve vrijwilligers met een vrijwilligersovereenkomst

9

Vrijwilligers zijn ondersteund

In 2008 werden er 11 vrijwilligersvergaderingen georganiseerd en vonden er 15 bijeenkomsten plaats van 3 werkgroepen. Daarnaast werden er 10 individuele functioneringsgesprekken met vrijwilligers gevoerd.

Er is samenwerking met relevante partners

In 2008 werd er met onderstaande partners samengewerkt: Oxfam, OCMW, VWAWN DVK, Leerpunt, VormingPlus, Kind & Preventie, Victoria Deluxe, De kleine Moskee, stad Ronse (dienst milieu, jeugddienst, dienst ruimtelijke ordening, dienst huisvesting, dienst diversiteit, sportdienst, preventiedienst, …)

met het oog op de realisatie van het aanbod

Er is overleg met relevante partners met het

oog op de uitbouw van een geïntegreerde basisvoorziening

Verschillende partners bieden diverse

doelgroepen onder de buurten

In 2008 werd hierrond geen explicet overleg georganiseerd. Deze doelstelling werd ook niet expliciet opgenomen in de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en de stad Ronse. Infrastructureel bieden de buurthuizen onvoldoende mogelijkheden om ze uit te bouwen tot geïntegreerde basisvoorzieningen. Toch wordt een aanzienlijk aantal activiteiten door verschillende soorten organisaties verzorgd. De partners die in 2008 een aanbod verzorgden: stedelijke sportdienst, Leerpunt, VormingPlus, LOGO Zuid-Oost-Vlaanderen, stedelijke preventiedienst, …

8 Dit is het totale aantal vaste vrijwilligers met wie Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen een vrijwilligerscontract heeft afgesloten en die in het kader van de buurtwerkingen in Ronse actief zijn. In een aantal gevallen verrichten zij vrijwilligerswerk in verschillende aandachtsbuurten tegelijk. Daarnaast kan de werking rekenen op tientallen buurtbewoners die ad hoc ten vrijwillige titel inspringen waar nodig en met wie Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen geen vrijwilligerscontract heeft afgesloten omwille van het te vrijblijvende karakter van hun inzet. 9 Ibidem


92

dorpsbewoners een aangepast, laagdrempelig inclusief aanbod Er werden stappen gezet die leiden tot een

Niet meer van toepassing in 2008.

meer structurele uitbouw / verzelfstandiging van de basisvoorzieningen

Transversaal accent


TA 1.- Bewonersverantwoordelijkheid:

Bewoners uit de Scheldekouter namen in het kader van de buurtwerking allerhande taken op. Hoewel er voor 2008 geen sprake is van specifieke bewonersgroepen, is er in de Scheldekouter wel een uitgebouwde vrijwilligersploeg die de rol van bewonersgroep opneemt en een uitgebreid activiteitenaanbod organiseert. Die zelfde vrijwilligersploeg beslist ook over de bestemming van de buurtbudgetten die de stad per aandachtsbuurt ter beschikking stelt met het oog op de verhoging van de sociale en fysieke leefbaarheid van de buurt.

TA 2.- Interculturaliteit:

Interculturaliteit is een blijvend aandachtspunt in de dagelijkse werking van het buurthuis. Samen met de vele vrijwilligers bewaken wij continu het inclusieve karakter van de buurtwerking, het activiteitenaanbod en de dagelijkse contacten met de buurtbewoners. Zo worden inspanningen geleverd in samenwerking met ODiCe en een aantal vertegenwoordigers van de zelforganisaties om zo veel mogelijk allochtone bewoners naar het activiteitenaanbod toe te leiden.

TA 3.- Vrijwilligers versterken:

In 2008 waren er 20 vrijwilligers uit de Scheldekouter die met Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen een vrijwilligersovereenkomst afsloten. Zij werden gecoached en begeleid volgens de kwaliteitszorgprocedures zoals beschreven in het kwalteitshandboek van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen. Daarnaast werd er ook een specifiek vormingsaanbod voor de vrijwilligers georganiseerd.

TA 4.- Armoede:

De buurtwerking levert specifieke inspanningen om hun activiteitenaanbod goed te promoten bij de doelgroep van VWAN De Vrolijke Kring. Hierdoor worden effectief kansarme doelgroepen bereik via de buurtwerking. Een aantal initiatieven wordt volledig in samenwerking met De Vrolijke Kring opgezet. Tenslotte wordt in het kader van specifieke activiteiten met het OCMW van Ronse samengewerkt.

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Informatie, onthaal en nuldelijnsopvang In 2008 werden op vaste tijdstippen voor de buurtbewoners wekelijkse permanentiemomenten georganiseerd. Op die manier slaagt de buurtwerking erin haar nuldelijnsfunctie te vervullen. De computerruimte ‘Buurtweb’ biedt de bewoners de gelegenheid om al dan niet onder begeleiding van de


93

buurtwerker of vrijwilligers informatie op te zoeken. Naar aanleiding van concrete informatievragen worden bewoners vertrouwd gemaakt met het internet. Tenslotte werden er in 2008 vijf edities van de Buurtkrant uitgebracht: Jaargang 11, nr 1 t.e.m. 5. Ontmoeting & ontspanning Naast een vast, recurent aanbod van ontmoetings- en ontspanningsmogelijkheden, werden ook heel wat eenmalige activiteiten georganiseerd die buurtbewoners in staat stelden om in een aangename sfeer in contact te komen met andere buurtbewoners. Vorming In 2008 werden de inspanningen om een vraaggestuurd vormingsaanbod uit te werken verder opgedreven. Hiervoor werd hoofdzakelijk een beroep gedaan op VormingPlus en Leerpunt. Zij konden op die manier een vindplaatsgericht aanbod uitwerken. Via de ‘Black box’-methode werden de vormingsbehoeften geïnventariseerd. Naast een algemeen vormingsaanbod dat open staat voor alle buurtbewoners, werd ook een vorming op maat van de vrijwilligers voorzien. Sociale acties en buurtacties In de Scheldekouter werd er naar aanleiding van conflicten tussen jongeren en omwonenden de buurtactie ‘Respect in de Scheldekouter’ opgestart in nauwe samenwerking met de stedelijke dienst Preventie. Ondersteuning van bewoners- en vrijwilligersgroepen De buurtbewoners die met Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen een vrijwilligerscontract hebben afgesloten worden goed opgevolgd en gecoached door de buurtwerker. In dat kader zijn er de maandelijkse vrijwilligersvergaderingen en de jaarlijkse functioneringsgesprekken. 10-jaar wijkwerking 2008 stond in het teken van de viering van 10 jaar buurtwerking in de Ronsese aandachtswijken. Zo werd er in samenwerking met Victoria Deluxe een videofilm ontwikkeld met sfeerbeelden en getuigenissen van zowel bewoners, vrijwilligers, vertegenwoordigers van het lokaal bestuur en samenwerkingspartners. Samen met de vrijwilligers werd er ook een fotoboek opgesteld. Tenslotte werd er voor de vrijwilligers een vrijwilligersfeest georganiseerd. Buurtweb In 2008 werd het laagdrempelige computeratelier in de Scheldekouter verder geprofessionaliseerd en konden de openingsuren worden uitgebreid dankzij de inzet van een artikel 60.


94

2.2.2.2.Trefpunt Prinskouter Code

BH-RO-PRKO

Doelstelling



Buurthuiswerking Ronse Aandachtsbuurt Prinskouter Buurtbewoners van de Prinskouter Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen i.s.m. de Stad Ronse 01/01/2008-31/12/2013 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen – Afdeling Ronse Trefpunt Prinskouter Opgeëistenstraat 30 9600 Ronse Hanne Vanraes (1VTE niet-decretaal buurtwerker tot 15-10-08) opgevolgd door Dries Meuret (0,5 VTE niet-decretaal buurtwerker van 16-10-08 tot en met 31-10-08 en 1 VTE vanaf 01-11-08) . Wouter Hennion (beleidsmedewerker)

Opbouwwerker Programmaverantwoordelijke

Beschrijving De 19de-eeuwse Prinskouterwijk is een van de drie aandachtsbuurten waarin Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen, in nauwe samenwerking met de Stad Ronse, voor alle buurtbewoners een inclusieve buurtwerking organiseert. De nood aan meer ontmoeting- en ontspanningsmogelijkheden in de eigen buurt, kwam duidelijk tot uiting in een brede bewonersbevraging in de aandachtsbuurten (1998). Via de organisatie van de buurthuiswerking Trefpunt Prinskouter in de gelijknamige Ronsese aandachtsbuurt, wil Samenlevingsopbouw OostVlaanderen er de sociale cohesie en de maatschappelijke integratie verhogen. In 2001 startte het Trefpunt op met als doel een vertrouwde basisvoorziening te ontwikkelen voor alle geïnteresseerde en op de wijk betrokken buurtbewoners. Deze buurtwerking fungeert ook als uitvalsbasis voor allerhande wijkgerichte opbouwwerkprojecten die de verbetering van de leefbaarheid tot doel hebben. De buurtwerking is opgebouwd rond vijf kernfuncties:

Informatie, onthaal en nuldelijnsopvang; Ontmoeting & ontspanning;


95

Vorming; Sociale acties en buurtacties; Ondersteuning van bewoners- en vrijwilligersgroepen.

Omwille van het inclusieve karakter van de buurtwerking, mikt het buurtwerk met haar aanbod op alle buurtbewoners, maar in het bijzonder op specifieke kansengroepen, zoals kansarmen, volkse groepen, ouderen, allochtonen, vereenzaamde mensen, minder mobielen, eenoudergezinnen en jongeren in moeilijkheden. Ten slotte werkt het buurtwerk samen met talrijke partners die een expliciete binding hebben met de buurt om haar basisfuncties te kunnen garanderen. Zo onder meer OdiCé, Dienstencentrum, VWAWN De Vrolijke Kring, De Protestantse kerk, het lokaal bestuur, … De ‘uitbouw en ondersteuning van het buurtwerk in de Ronsese aandachtsbuurten’ kadert volledig binnen de samenwerkingsovereenkomst die Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen al sinds 1998 met de Stad Ronse heeft rond ‘bewonersparticipatie en uitbouw van het buurtwerk in functie van wijkontwikkeling in de aandachtsbuurten’. Vanaf januari 2008 geldt een nieuwe samenwerkingsovereenkomst tussen de stad Ronse en Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen voor de periode 2008 tot en met 2013. Realisatie EOD 2.2. Vooropgestelde prestaties



Het buurtwerk in de Prinskouter vervulde in 2008 volgende functies: Onthaal: wekelijks permanentie op dinsdag, huisbezoeken en info via Buurtkrant Ontmoeting en ontspanning: 147 activiteiten; 1.749 deelnemers Vorming: 2 vormingen; 17 deelnemers + 2 extra vormingen rond energie/verwarming functioneringsgesprekken: 7 Bewonergroep onder de vorm van een Buurtpanel (BuurtSalam): 7 bijeenkomsten, 68 deelnemers (24 leden) 10 vaste vrijwilligers met vrijwilligersovereenkomst: 77 Gemeenschapsacties: 4 acties, 311 deelnemers


Activiteitenkalender: zie Buurtkrant Jaargang 11, nr 1 t.e.m. 5 Vrijwilligers zijn betrokken bij de uitbouw van

de buurt / dorpshuiswerking en de realisatie van het aanbod 10

Vaste actieve vrijwilligers met een vrijwilligersovereenkomst: 7711

Ibidem


96


In 2008 werden, naast de dagelijkse coaching van de vrijwilligers, 7 functioneringsgesprekken gevoerd met 7 vaste vrijwilligers met vrijwilligerscontract


In 2008 werd er met onderstaande partners samengewerkt: Oxfam, OCMW, VWAWN DVK, Leerpunt, VormingPlus, Kind & Preventie, Victoria Deluxe, De kleine Moskee, stad Ronse (dienst milieu, jeugddienst, dienst ruimtelijke ordening, dienst huisvesting, dienst diversiteit, sportdienst, preventiedienst, …)





doelgroepen onder de buurten dorpsbewoners een aangepast, laagdrempelig inclusief aanbod Er werden stappen gezet die leiden tot een

In 2008 werd hierrond geen explicet overleg georganiseerd. Deze doelstelling werd ook niet expliciet opgenomen in de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en de stad Ronse. Infrastructureel bieden de buurthuizen onvoldoende mogelijkheden om ze uit te bouwen tot geïntegreerde basisvoorzieningen. Toch wordt een aanzienlijk aantal activiteiten door verschillende soorten organisaties verzorgd. In 2008 werd er met onderstaande partners samengewerkt: Oxfam, OCMW, VWAWN DVK, Leerpunt, VormingPlus, Kind & Preventie, Victoria De Luxe, De kleine Moskee, stad Ronse (dienst milieu, jeugddienst, dienst ruimtelijke ordening, dienst huisvesting, dienst diversiteit, sportdienst, preventiedienst, …) Niet meer van toepassing in 2008.


11

Transversaal accent


TA 1.-Bewonersverantwoordelijkheid:

Bewoners uit de Prinskouter namen in het kader van de buurtwerking allerhande taken op. In 2008 werd via de ‘Buurtpanel-methodiek’ de bewonersgroep Buurtsalam opgericht. Buurtsalam zet zich als bewonersgroep via allerhande kleinschalige initiatieven in voor de bevordering van de sociale en fysieke leefbaarheid. Die zelfde groep beslist ook over de bestemming van de buurtbudgetten die de stad per aandachtsbuurt ter beschikking stelt met het oog op de verhoging van de sociale en fysieke leefbaarheid van de buurt.

TA 2.-Interculturaliteit:

Interculturaliteit is een blijvend aandachtspunt in de dagelijkse werking van het buurthuis. Samen met de vele vrijwilligers bewaken wij continu het inclusieve karakter van de buurtwerking, het activiteitenaanbod en de dagelijkse contacten met de buurtbewoners. Zo worden inspanningen geleverd in samenwerking met Odice om zo veel mogelijk allochtone bewoners naar het activiteitenaanbod toe te leiden. De bewonersgroep BuurtSalam is dan ook een duidelijjke weerspiegeling van de erg diverse samenstelling

Ibidem


97

van de buurt: jong, oud, allochtoon, autochtoon, ... TA 3.-Vrijwilligers versterken:

In 2008 werden de vrijwilligers gecoached en begeleid volgens de kwaliteitszorg-procedures zoals beschreven in het kwaliteitshandboek van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen. Daarnaast werd er ook een specifiek vormingsaanbod voor de vrijwilligers georganiseerd.

TA 4.-Armoede:

De buurtwerking levert specifieke inspanningen om hun activiteitenaanbod goed te promoten bij de doelgroep van de VWAN De Vrolijke Kring. Hierdoor blijft het bereik van kansarmen via de buurtwerking erg hoog. Een aantal initiatieven wordt volledig in samenwerking met De Vrolijke Kring opgezet. Tenslotte wordt in het kader van specifieke activiteiten met het OCMW van Ronse samengewerkt.

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Informatie, onthaal en nuldelijnsopvang In 2008 werden op vaste tijdstippen voor de buurtbewoners wekelijkse permanentiemomenten georganiseerd. Op die manier slaagt de buurtwerking erin haar nuldelijnsfunctie te vervullen. De computerruimte ‘Buurtweb’ biedt de bewoners de gelegenheid om al dan niet onder begeleiding van de buurtwerker of vrijwilligers informatie op te zoeken. Naar aanleiding van concrete informatievragen worden bewoners vertrouwd gemaakt met het internet. Tenslotte werden er in 2008 vijf edities van de Buurtkrant uitgebracht: Jaargang 11, nr 1 t.e.m. 5. Ontmoeting & ontspanning Naast een vast, recurent aanbod van ontmoetings- en ontspanningsmogelijkheden, werden ook heel wat eenmalige activiteiten georganiseerd die buurtbewoners in staat stelden om in een aangename sfeer in contact te komen met andere buurtbewoners. Vorming In 2008 werden de inspanningen om een vraaggestuurd vormingsaanbod uit te werken verder opgedreven. Hiervoor werd hoofdzakelijk een beroep gedaan op VormingPlus en Leerpunt. Zij konden op die manier een vindplaatsgericht aanbod uitwerken. Via de ‘Black box’-methode werden de vormingsbehoeften geïnventariseerd. Naast een algemeen vormingsaanbod dat open staat voor alle buurtbewoners, werd ook een vorming op maat van de vrijwilligers voorzien. Sociale acties en buurtacties In de Prinskouter werd tijdens het voorjaar van 2008 met succes het sociaal-artistiek project G.E.R.U.S.T. afgerond. Het is een initiatief van de bewonersgroep BuurtSalam die in de Ronsese aandachtsbuurt Prinskouter actief is (cf. supra 1.1.1.1.). Ondersteuning van bewoners- en vrijwilligersgroepen De buurtbewoners die met Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen een vrijwilligerscontract hebben afgesloten worden goed opgevolgd en gecoached door de buurtwerker. In dat kader zijn er de maandelijkse vrijwilligersvergaderingen en de jaarlijkse functioneringsgesprekken.


98

10-jaar wijkwerking 2008 stond in het teken van de viering van 10 jaar buurtwerking in de Ronsese aandachtswijken. Zo werd er in samenwerking met Victoria Deluxe een videofilm ontwikkeld met sfeerbeelden en getuigenissen van zowel bewoners, vrijwilligers, vertegenwoordigers van het lokaal bestuur en samenwerkingspartners. Samen met de vrijwilligers werd er ook een fotoboek opgesteld. Tenslotte werd er voor de vrijwilligers een vrijwilligersfeest georganiseerd. Buurtweb In 2008 werd het laagdrempelige computeratelier in de Prinskouter verder geprofessionaliseerd en konden de openingsuren worden uitgebreid dankzij de inzet van een artikel 60.


99

2.2.2.3. Wijkcentrum Aan ‘t Spoor Code

BH-RO-MANI

Doelstelling



Buurthuiswerking Ronse Aandachtsbuurt Marijve-Ninovebuurt Buurtbewoners van de Marijve-Ninovebuurt Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw i.s.m. de Stad Ronse 01/01/2008-31/12/2013 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen – Afdeling Ronse Wijkcentrum Aan ’t Spoor Grote Marijve 133 9600 Ronse Buurtwerker Pieter Santens (1 VTE niet-decretaal buurtwerker tot ) opgevolgd door Liesbeth Tyvaert (1 VTE niet-decretaal buurtwerker vanaf 2306-08) Programmaverantwoordelijke Wouter Hennion (beleidsmedewerker)

Beschrijving De 19de-eeuwse Marijvebuurt en Ninovebuurt vormen samen één van de drie aandachtsbuurten waarin Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen, in nauwe samenwerking met de Stad Ronse, voor alle buurtbewoners een inclusieve buurtwerking organiseert. De nood aan meer ontmoeting- en ontspanningsmogelijkheden in de eigen buurt, kwam duidelijk tot uiting in een brede bewonersbevraging in de aandachtsbuurten (1998). Via de organisatie van de buurthuiswerking Aan ’t Spoor in de aandachtsbuurt Marijve-Ninove, wil Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen er de sociale cohesie en de maatschappelijke integratie verhogen. In 1999 startte Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen er het buurtwerk op met als doel dit te ontwikkelen als een vertrouwde basisvoorziening voor alle geïnteresseerde en op de wijk betrokken buurtbewoners. Deze buurtwerking fungeert ook als ideale uitvalsbasis voor allerhande wijkgerichte opbouwwerkprojecten die de verbetering van de leefbaarheid tot doel hebben. De buurtwerking vervult voor de bewoner van de aandachtsbuurt Marijve-Ninovestraat een vijftal basisfuncties voor de buurtbewoners: onthaal, ontmoeting & ontspanning, vorming, actieve vrijwilligerswerking, nuldelijnswerk en de organisatie van allerhande gemeenschapsacties. Om de kwaliteit en de diversiteit van het aanbod te verhogen, streeft Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen naar een meer ‘geïntegreerde basisvoorziening’, waarin ook andere vormen van dienstverlening een plaats kunnen krijgen binnen de beschikbare wijkinfrastructuur. Omwille van


100

het inclusieve karakter van de buurtwerking, mikt het buurtwerk met haar aanbod op alle buurtbewoners, maar in het bijzonder op specifieke kansengroepen, zoals kansarmen, volkse groepen, ouderen, allochtonen, vereenzaamde mensen, minder mobielen, eenoudergezinnen en jongeren in moeilijkheden. Ten slotte werkt het buurtwerk samen met talrijke partners die een expliciete binding hebben met de buurt om haar basisfuncties te kunnen garanderen. Zo onder meer ODiCé, Dienstencentrum, VWAWN De Vrolijke Kring, De Protestantse kerk, het lokale bestuur, … De ‘uitbouw en ondersteuning van het buurtwerk in de Ronsese aandachtsbuurten’ kadert volledig binnen de samenwerkingsovereenkomst die Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen al sinds 1998 met de Stad Ronse heeft rond ‘bewonersparticipatie en uitbouw van het buurtwerk in functie van wijkontwikkeling in de aandachtsbuurten’. Realisatie EOD 2.2. Vooropgestelde prestaties



Het buurtwerk in de Marijve-Ninovebuurt vervulde in 2008 volgende functies: Onthaal: wekelijks permanentie op maandag, huisbezoeken en info via Buurtkrant Ontmoeting en ontspanning: 87 activiteiten; 1.521 deelnemers Vorming: 42 vormingen; 852 deelnemers Vrijwilligerswerk : 9 vrijwilligersvergaderingen, 99 deelnemers (waarvan 21 unieke) functioneringsgesprekken: 9 Werkgroepen: 4 vaste werkgroepen, 35 deelnemers 12 vaste vrijwilligers met vrijwilligersovereenkomst: 77 Gemeenschapsacties: 15 acties, 273 deelnemers


Activiteitenkalender: zie Buurtkrant: Jaargang 11, nr 1 t.e.m. 5. Vrijwilligers zijn betrokken bij de uitbouw van

de buurt / dorpshuiswerking en de realisatie van het aanbod Vrijwilligers zijn ondersteund

12 13

Vaste actieve vrijwilligers met een vrijwilligersovereenkomst: 77

13

In 2008 werden er 9 vrijwilligersvergaderingen georganiseerd. Naast de dagelijkse coaching van de vrijwilligers werden ook 9 functioneringsgesprekken gevoerd met vrijwilligers.

Ibidem Ibidem


101







In 2008 werd er met onderstaande partners samengewerkt: Oxfam, OCMW, VWAWN DVK, Leerpunt, VormingPlus, Kind & Preventie, Victoria Deluxe, De kleine Moskee, stad Ronse (dienst milieu, jeugddienst, dienst ruimtelijke ordening, dienst huisvesting, dienst diversiteit, sportdienst, preventiedienst, …) In 2008 werd hierrond geen explicet overleg georganiseerd. Deze doelstelling werd ook niet expliciet opgenomen in de samenwerkingsovereenkomst tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en de stad Ronse. Infrastructureel bieden de buurthuizen onvoldoende mogelijkheden om ze uit te bouwen tot geïntegreerde basisvoorzieningen. Toch wordt een aanzienlijk aantal activiteiten door verschillende soorten organisaties verzorgd. In 2008 werd er met onderstaande partners samengewerkt: Oxfam, OCMW, VWAWN DVK, Leerpunt, VormingPlus, Kind & Preventie, Victoria Deluxe, De kleine Moskee, stad Ronse (dienst milieu, jeugddienst, dienst ruimtelijke ordening, dienst huisvesting, dienst diversiteit, sportdienst, preventiedienst, …) Niet meer van toepassing in 2008.


Transversaal accent


TA 1.-Bewonersverantwoordelijkheid:

In de Marijve-Ninovebuurt is een vaste vrijwilligersploeg actief. Zij verzorgen quasi autonoom een eigen ontmoetings- en ontspanningsaanbod dat open staat voor de buurtbewoners. Die zelfde vrijwilligersploeg beslist ook over de bestemming van de buurtbudgetten die de stad per aandachtsbuurt ter beschikking stelt met het oog op de verhoging van de sociale en fysieke leefbaarheid van de buurt.

TA 2.-Interculturaliteit:

Interculturaliteit is een blijvend aandachtspunt in de dagelijkse werking van het buurthuis. Samen met de vele vrijwilligers bewaken wij continu het inclusieve karakter van de buurtwerking, het activiteitenaanbod en de dagelijkse contacten met de buurtbewoners. Zo worden inspanningen geleverd in samenwerking met ODiCe om zo veel mogelijk allochtone bewoners naar het activiteitenaanbod toe te leiden.

TA 3.-Vrijwilligers versterken:

In 2008 werden de vrijwilligers gecoached en begeleid volgens de kwaliteitszorg-procedures zoals beschreven in het kwaliteitshandboek van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen. Daarnaast werd er ook een specifiek vormingsaanbod voor de vrijwilligers georganiseerd.

TA 4.-Armoede:

De buurtwerking levert specifieke inspanningen om hun activiteitenaanbod goed te promoten bij de doelgroep van de VWAN De Vrolijke Kring. Hierdoor blijft het bereik van kansarmen via de buurtwerking erg hoog. Een aantal initiatieven wordt volledig in samenwerking met De Vrolijke Kring opgezet. Tenslotte wordt in het kader van specifieke activiteiten met het OCMW van Ronse samengewerkt.


102

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Informatie, onthaal en nuldelijnsopvang In 2008 werden op vaste tijdstippen voor de buurtbewoners wekelijkse permanentiemomenten georganiseerd. Op die manier slaagt de buurtwerking erin haar nuldelijnsfunctie te vervullen. De computerruimte ‘Buurtweb’ biedt de bewoners de gelegenheid om al dan niet onder begeleiding van de buurtwerker of vrijwilligers informatie op te zoeken. Naar aanleiding van concrete informatievragen worden bewoners vertrouwd gemaakt met het internet. Tenslotte werden er in 2008 vijf edities van de Buurtkrant uitgebracht: Jaargang 11, nr 1 t.e.m. 5. Ontmoeting & ontspanning Naast een vast, recurent aanbod van ontmoetings- en ontspanningsmogelijkheden, werden ook heel wat eenmalige activiteiten georganiseerd die buurtbewoners in staat stelden om in een aangename sfeer in contact te komen met andere buurtbewoners. Vorming In 2008 werden de inspanningen om een vraaggestuurd vormingsaanbod uit te werken verder opgedreven. Hiervoor werd hoofdzakelijk een beroep gedaan op VormingPlus en Leerpunt. Zij konden op die manier een vindplaatsgericht aanbod uitwerken. Via de ‘Black box’-methode werden de vormingsbehoeften geïnventariseerd. Naast een algemeen vormingsaanbod dat open staat voor alle buurtbewoners, werd ook een vorming op maat van de vrijwilligers voorzien. Sociale acties en buurtacties Omwille van de vele voorbereidingen naar aanleiding van de viering van 10 jaar wijkwerking en de personeelswissel in 2008, werden geen nieuwe specifieke grootschalige sociale acties opgezet in de Marijve-Ninovebuurt. Het eerder opgestarte volkstuinproject op de stadsvernieuwingsite ‘De Kloef’ werd in 2008 verdergezet (cf. supra 2.3.2.1.). Ondersteuning van bewoners- en vrijwilligersgroepen De buurtbewoners die met Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen een vrijwilligerscontract hebben afgesloten worden goed opgevolgd en gecoached door de buurtwerker. In dat kader zijn er de maandelijkse vrijwilligersvergaderingen en de jaarlijkse functioneringsgesprekken. 10-jaar wijkwerking 2008 stond in het teken van de viering van 10 jaar buurtwerking in de Ronsese aandachtswijken. Zo werd er in samenwerking met Victoria Deluxe een videofilm ontwikkeld met sfeerbeelden en getuigenissen van zowel bewoners, vrijwilligers, vertegenwoordigers van het lokaal bestuur en samenwerkingspartners. Samen met de vrijwilligers werd er ook een fotoboek opgesteld. Tenslotte werd er voor de vrijwilligers een vrijwilligersfeest georganiseerd. Buurtweb


103

In 2008 werd het laagdrempelige computeratelier in de Prinskouter verder geprofessionaliseerd en konden de openingsuren worden uitgebreid dankzij de inzet van een artikel 60.

2.2.3 Actie 2.2.3. Uitbouw en organisatie van een dorpshuis in Doel binnen het kader van de woon en leefbaarheidgaranties die de Vlaamse regering op 19 mei 2000 goedkeurde. Niet van toepassing in 2008.

2.2.4. Actie 2.2.4. Uitbouw en organisatie van een dorpshuis in Boekhoute Niet van toepassing in 2008.

2.2.5. Actie 2.2.5. Verkenning van de mogelijkheden tot de implementatie van het concept ‘dorpshuis’ in andere dorpen in de prioritaire landelijke actiezones. Dorpshuizen in Oost-Vlaanderen NPO-code


PR-OV-DHOV

104

Doelstelling

Er is in de provincie een beweging in gang gezet van oprichting van dorpshuizen naar het model van die in het Meetjesland en er is zicht op een meer structurele financiering van deze werkvorm. Dit draagt bij tot een meer structurele uitbouw van aangepaste laagdrempelige basisvoorzieningen die de maatschappelijke integratie en sociale cohesie in dorpen verhogen.


Projectmatig opbouwwerk Oost-Vlaanderen

Oost-Vlaamse dorpen Inwoners van kleine plattelandskernen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw 16/10/2007 - 31/12/2008 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen – Afdeling Meetjesland, Moeie 16A, 9900 Eeklo Sofie Van Moortel (1 VTE niet-decretaal opbouwwerker) Luc Joos, beleidsmedewerker leefbaarheid platteland

Beschrijving Deze Actie werd in 2005 al in een eerste fase uitgevoerd door met name in het Meetjesland als prioritaire landelijke actiezone op zoek te gaan naar dorpen waar het concept ‘dorpshuis’, zoals dat in Boekhoute was geïntroduceerd en uitgewerkt, kon geïmplementeerd worden. Deze zoektocht - die gebeurde op basis van een voorstudie van mogelijke locaties - resulteerde eind 2005 in een akkoord met het gemeentebestuur van Sint-Laureins om in Watervliet van start te gaan met een dorpshuis. Deze nieuwe werking werd toen opgenomen als nieuwe actie 2.2.7. In 2006 werden middelen gezocht om dit beproefde concept verder te ontwikkelen en te verspreiden. Dit hield vooreerst in dat in de dorpshuizen die al bestonden (Boekhoute en Watervliet) de werking werd geconsolideerd en vervolgens dat het concept wordt uitgedragen naar de rest van de provincie. Middelen werden gevonden bij het provinciale plattelandsprogramma waar het project ‘Dorpshuizen in het Meetjesland – een bruikbaar concept’ werd goedgekeurd voor uitvoering in de periode 15 oktober 2006 – 15 oktober 2007. Dit project resulteerde in de verzelfstandiging van deze dorpshuizen in de schoot van de vzw Meetjeslandse Leerwerkbedrijven en het engagement van de gemeente Sint-Laureins voor financiële ondersteuing en van het gemeentebestuur van Assenede om voor het dorpshuis een nieuw onderkomen te bouwen na de verhuis van de Dienst Toerisme. Anderzijds werd brochure ontwikkeld om het concept van het dorpshuis ook naar andere regio’s te verspreiden. Voorts werd in het najaar van 2007 voor de periode van 16 oktober 2007 tot en met 31 december 2008 bij de provincie Oost-Vlaanderen een nieuw project ingediend (en ook goedgekeurd) in het kader van plattelandsontwikkeling ‘As 3’ – ‘Gebiedsgerichte werking’. Het nieuw ingediende project focust vooral op de verspreiding van het ontwikkelde concept in de hele provincie. Volgende resultaatsgebieden werden vooropgesteld in het nieuwe project:

Bekendmaken van het concept bij gemeentebesturen, bewonersgroepen en andere actoren;


105

Hen sensibiliseren voor de oprichting van een dorpshuis; Hen begeleiden in de opstarten aanvangsfase van de uitbouw van een dorpshuis als geïntegreerde basisvoorziening.




N.v.t.

m.b.t. eerste opvang / hulpverlening, ontmoeting en ontspanning, vorming, collectieve acties Vrijwilligers zijn betrokken bij de uitbouw van

de buurt / dorpshuiswerking en de realisatie van het aanbod

In december 2008 werd in Munte (Merelbeke) een open bewonersvergadering gehouden waarop het concept ‘dorpshuis’ werd toegelicht. Er waren een 30-tal bewoner saanwezig en 17 onder hen gaven op het einde van de avond te kennen verder te willen meerwerken aan de uitbouw van een dorpshuis; in feburari 2009 gaat een bewonersgroep ook effectief aan de slag. In mei 2008 werd in Geraardsbergen een bijeenkomst gehouden met inwoners uit 5 deelgemeenten om de idee van een dorpshuis af te tasten. Er werd bij het einde van de bijeenkomst besloten om in eerste instantie werk te maken van een dorpshuis in Grimminge en Nieuwenhove. Op 25 april 2008 werd het dorpshuis van Heldergem (Haaltert) officieel, maar eerder symbolisch, geopend. Er werd bij het Vlaams/provinciale PDPO-programma een subsidieaanvraag neergelegd (en ook goedgekeurd) voor de renovatie van het betrokken gebouw (een oude school) en de inrichting van een dorpshuis – naast andere voorzieningen (polyvalente zaal, keuken, overdekte speelruimte). De projectgroep DORP inZICHT Heldergem is de drijvende kracht achter het opzetten van een dorpshuis.


Er werd een gedifferentieerde bekendmakingscampagne opgezet om het model ‘dorphuis’ ruim bekend te maken bij potentiële initiaitiefnemers. Een folder en een brochure werden ruim verspreid, een powerpointpresentatie aangemaakt en een website www.dorpshuizen.be online gebracht. Het concept werd ook op tal van ontmoetingsdagen voorgesteld. Er werd gericht contact opgenomen met projectgroepen DORP inZICHT om het model bekend te maken (oa. Heldergem, Ursel, Lembeke en Beke toonden interesse om een proces op te zetten).


N.v.t.



106



In totaal reageerden 12 Oost-Vlaamse gemeenten op het ondersteunigsaanbod voor het opzetten van een dorpshuis. In de meeste gemeenten wordt het interne denk- en beslissingsproces daarover nog verder gezet. In een aantal gemeenten werden al zeer concrete eerste stappen gezet, zoals bvb in Merelbeke, Geraardsbergen, en Heldergem (zie hoger). Ook in andere provincies is er interesse voor het concept ‘dorpshuis’. Er waren wat dat betreft een aantal contacten met instanties en gemeentebesturen in West-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en Antwerpen.


N.v.t.



In 2008 werd de werking van de dorpshuizen in Watervliet en Boekhoute opgenomen door de vzw Meetjeslandse Leerwerkbedrijven, vanuit eigen middelen en met steun vanuit ESF en de betrokken gemeentebesturen. Deze financiering blijft echter precair en het is nog steeds wachten op structurele inbedding in gemeentelijk of Vlaams beleid.

Transversaal accent


Geen van toepassing.

N.v.t.

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Het project werd gerealiseerd met financiële middelen uit het Europees/Vlaams/provinciaal PDPO-programma dat het concept ‘dorpshuis’ weet te honoreren. Dat blijkt ook uit de expliciete opname van dit concept in het PDPO-programma van de provincie Oost-Vlaanderen en inde Leaderstrategieën van Vlaamse Ardennen en Meetjesland-Leie-Schelde. Ter bekendmaking van dit concept bij potentieel geïnteresseerden werd een folder en brochure verspreid bij bewonersgroepen en gemeentebesturen, en een website www.dorpshuizen.be en een powerpointpresentatie aangemaakt. In toaal reageerde 12 Oost-Vlaamse gemeentebesturen op ons ondersteuningsaanbod. Drie daarvan zetten ook verdere stappen naar realisatie van een dorpshuis door in overleg te gaan met betrokken dorpsbewoners (in Merelbeke, Geraardsbergen en Haaltert). Zowel in Geraardsbergen als in Merelbeke resulteerde deze interesse (in een combinatie met ons project DORP inZICHT) in het voornemen van de betrokken gemeentebesturen


107

om in respektievelijk 10 en 5 dorpen binnen hun gemeente – met ondersteuning vanuit Samenlevingsopbouw - een dorpsontwiikelingsproces op te zetten dat een bredere aanpak omvat dan dorpshuizen of DORP inZICHT, maar wellicht wel zal leiden naar het uitbouwen van een aantal dorpshuizen. Niet enkel in Oost-Vlaanderen, maar ook in andere provincies is er interesse voor het conccept.


108

2.2.6. Actie 2.2.6 Verkenning van de mogelijkheden m.b.t. de uitbouw van het buurtwerk / dorpshuis tot meer geïntegreerde basisvoorzieningen. Wordt gerealiseerd via Actie 2.2.2. en Actie 2.2.5.

2.2.7. Actie 2.2.7. Uitbouw en organisatie van een dorpshuis in Watervliet Niet van toepassing in 2008.

2.2.7. Actie 2.2.8. Installatie van een ModeM-functie in de bestaande Ronsese buurtwerkingen Niet van toepassing in 2008.


109

2.3.

Externe operationele doelstelling EOD 2.3. Tot minstens 2007 neemt Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen initiatieven die de leefbaarheid van Doel moeten helpen in stand houden en bewaakt mee de uitvoering van de leefbaarheidsgaranties die de inwoners van Doel werden verzekerd in het kader van het tijdelijk bewoningsrecht in Doel Acties

Actiezone


A.2.3.1. Dorpshuiswerking in Doel

Doel


A.2.3.2. Bewaking van de uitvoering van leefbaarheidsgaranties in het kader van het tijdelijk woonrecht

Doel


A.2.3.3. Initiatieven ontwikkelen of stimuleren voor het behoud van de leef- en omgevingskwaliteit voor inwoner van Doel (Actie 2.3.2.)

Doel



110

2.3.1. Actie 2.3.1. Dorpshuiswerking in Doel Niet van toepassing in 2008.

2.3.2. Actie 2.3.2. Bewaking van de uitvoering van leefbaarheidgaranties in het kader van het tijdelijk woonrecht Niet van toepassing in 2008.

2.3.3. Actie 2.3.3. Initiatieven ontwikkelen of stimuleren voor het behoud van de leef- en omgevingskwaliteit voor de inwoners van Doel Niet van toepassing in 2008.


111

3.

Externe strategische doelstelling ESD 3. De kansen van maatschappelijk kwetsbare doelgroepen om meer aanspraak te maken op hun basisrechten inzake huisvesting, arbeid of onderwijs, zijn verhoogd via een aantal (piloot)projecten)

3.1.

Operationele doelstelling EOD 3.1. Het sociaal woonbeleid houdt op de verschillende bestuursniveaus meer rekening met de wensen van bewoners in de sociale huisvesting via de organisatie en ondersteuning van bewonersgroepen in de sociale huisvesting (EOD 3.1.) Acties

Actiezone


A.3.1.1. Deelname / praktijkinbreng in het sectoraal initiatief (zie speerpunt sector Wonen – luik sociale huurders) rond de ondersteuning van sociale huurders

Eeklo Ronse


A.3.1.2. Bewoners van de sociale woonwijk Scheldekouter participeren aan de activiteiten zoals die door VIVAS worden georganiseerd

Ronse

Wonen en praten in de Scheldekouter (PR-ROWPSR)

A.3.1.3. Verkenning van de mogelijkhe(i)d(en) tot aansluiting bij VIVAS van anderen en/of nieuwe georganiseerde bewonersgroepen in de priioritaire actiezones

Oost-Vlaanderen


A.3.1.4. Sociale correcties in het aanbod van diverse huisvestingsmaatschappijen

Eeklo

Kwalitatiever wonen in de sociale woonwijk Galgenakker - Eeklo (PR-ME-WPGE)

Eeklo

Kwalitatiever wonen in de sociale woonwijk Oostveld – Eeklo (PV-ME-WPOE)


112

Realisatie EOD 3.1. in de verschillende actiezones VIVAS Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen participeerde aan het sectorale initiatief rond de ondersteuning van sociale huurders via een inbreng van de beleidsmedewerker wonen op het sectoroverleg wonen en via een participatie van de bewonersgroep van de sociale woonwijken Scheldekouter in Ronse en de sociale huurders in Eeklo aan VIVAS, daarin begeleid door de lokale opbouwwerker. In 2008 werden geen bijzondere inspanningen gedaan met betrekking tot uitbreiding naar andere groepen omdat er onvoldoende ondersteuningcapaciteit was. In 2009 worden pistes verkend om de betrokkenheid van Oost-Vlaamse sociale huurders bij VIVAS te versterken.

Lokale werking Het project in de sociale woonwijk Scheldekouter in Ronse beperkte zijn werking met betrekking tot wonen tot een inbreng op VIVAS-activiteiten. In het project ‘Kwalitatiever sociaal wonen in Eeklo’ werd de werking rond wonen in de feiten beperkt tot de werking op de wijk Galgenakker, waar de bewonersgroep zich vooral boog over de onderhouds- en herstellingsproblematiek van de woningen en de politiek van de sociale huisvestingsmaatschappij ter zake. Daarnaast werden een aantal initiatieven genomen ter verbetering van de sociale en fysieke leefbaarheid in de wijk. Op de wijk Oostveld werd een verkenning gedaan van de woon- en leefbaarheidsproblematiek en daaruit leerden we vooral dat er zich bij een aantal woningen een belangrijk kwaliteitsprobleem stelt en dat er zich in de wijk geen grote leefbaarheidsproblemen stellen maar dat er anderzijds ook weinig leven zit in die wijk. De ervaringen met het werken in de wijken Crielkens, Galgenakker en Oostveld en de samenwerking met de Meetjeslandse bouwmaatschappij leidden ons in 2008 naar een andere aanpak van de projecten sociaal wonen in Eeklo. Vanaf 2009 (reeds aangezet in 2008) zullen we de zuivere woonproblematiek (woonkwaliteit, betaalbaarheid, woonzekerheid, toegang tot de sociale woningbouw, relatie met de bouwmaatschappij, inbreng in lokaal woonbeleid) niet langer op wijkniveau aanpakken maar op schaal van de hele stad Eeklo en met alle sociale huurders van Eeklo. Niettemin blijft het mogelijk om ook specifieke territoriaal gebonden woonproblemen aan te pakken (bvb. de renovatieplannen in het Wilgenpark of de kwaliteitsproblematiek van sommige woningen op het Oostveld). De leefbaarheidsproblematiek (fysieke en sociale leefbaarheid) zullen we dan weer wel op wijkniveau aanpakken (de wijken Crielkens, Galgenakker en Oostveld).


113

Actie 3.1.1. Deelname / praktijkinbreng in het sectoraal initiatief (zie speerpunt sector Wonen – luik sociale huurders) rond de ondersteuning van sociale huurders Werd gerealiseerd door de beleidsmedewerker Wonen, via een inbreng in het sectoroverleg wonen en het opstartende samenwerkingsverband wonen dat van bewonersparticipatie in sociale woningbouw een belangrijk werkpunt maakt voor de komende jaren, zowel op het vlak van praktijkontwikkeling als beleidsbeïnvloeding.

3.1.1 Actie 3.1.2. Bewoners van de sociale woonwijk Scheldekouter participeren aan de activiteiten zoals die door VIVAS worden georganiseerd 3.1.2.1. Wonen en praten in de Scheldekouter - Ronse Code

PR-RO-WPSR

Doelstelling

Er is een gesprekstafel waar sociale huurders en verhuurder elkaar ontmoeten om materiële en immateriële problemen met betrekking tot hun woonsituatie te bespreken en naar concrete verbetering te leiden. Dit draagt bij tot een grotere betrokkenheid van sociale huurders bij beleidsplanning en –uitvoering in de sociale huursector.



Projectmatig opbouwwerk Ronse Scheldekouter De inwoners van de sociale huurwoningen in de wijk Scheldekouter (Ronse) Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw

01/10/2006 – 31/12/2008 ’t Wijksken, Scheldekouter 612 – blok 4, 9600 Ronse Marilène De Fruytier (0,1 VTE niet-decretaal opbouwwerker) Luc Joos, beleidsmedewerker wonen

114

Beschrijving Na het leefbaarheidonderzoek van 2002 en de projectvoorbereiding in 2006 werd, zowel uit objectieve als uit subjectieve informatiebronnen, duidelijk dat de leefbaarheid in de sociale woonwijk Scheldekouter in Ronse ondermaats is en dit zowel wat de kwaliteit van de woningen betreft, als wat betreft de fysieke woonomgeving en de graad van sociale cohesie. Bij de start van het leefbaarheidonderzoek werd in een samenwerkingsovereenkomst tussen Stad Ronse, de Sociale Bouwmaatschappij ‘De Nieuwe Haard’ en Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw een participatieve en integrale aanpak van het probleem door alle partijen verzekerd. Omdat de zuivere huisvestingsproblematiek daarbij al van bij het begin onderbelicht bleef en er vanuit de hoek van de bouwmaatschappij ook weinig invulling werd gegeven aan die participatieve en integrale aanpak werd besloten tot het opzetten van een project ‘Wonen en praten in de Scheldekouter’ dat zou lopen van 1 oktober 2006 tot 31 december 2008. Doel was om een gesprekstafel op te zetten waar sociale huurders en verhuurder elkaar zouden ontmoeten en waar materiële en immateriële problemen met betrekking tot hun woonsituatie zouden worden besproken, met het oog op een concrete verbetering van die woonsituatie. Daartoe zou worden gewerkt op de thema’s huurlasten, communicatie met de bouwmaatschappij en onderhoud van de woningen. Bovendien zou de bewonersgroep ook participeren aan de werking van VIVAS, de Vereniging VAn inwoners van Sociale woningen. Dit project kreeg echter nooit echt voet aan de grond, deels omwille van de grote tijdsinvestering in sociale en fysieke leefbaarheid van de buurt Scheldekouter als omwille van de verwachtingen van het stadsbestuur daaromtrent en de geringe interesse van de bouwmaatschappij tot participatie aan dit project. Daarom werd besloten om de inzet in het project ‘Wonen en praten in de Scheldekouter’ in 2008 te beperken tot de ondersteuning van de bewonersgroep Scheldekouter met betrekking tot hun betrokkenheid bij VIVAS. Realisatie van EOD 3.1. Vooropgestelde prestaties


Bewoners nemen deel aan de

N.v.t.

bijeenkomsten van de projectgroep Bewoners formuleren aanbevelingen aan

N.v.t.

het adres van bouwmaatschappijen en andere betrokken partijen Concrete initiatieven worden opgezet ter

N.v.t.

verbetering van de fysieke en sociale leefbaarheid van de sociale woonwijk en – woningen


115

De bewoners zijn actief betrokken bij de

N.v.t.

voorbereiding en uitwerking van de initiatieven Bewoners van de sociale woonwijken zijn

N.v.t.

geïnformeerd over de verschillende initiatieven en hun effecten op de verbetering van de fysieke en sociale leefbaarheid van de woonwijk en woningen Bewoners slagen erin om door zelf

N.v.t.

maatregelen te nemen hun woonsituatie te verbeteren Bewoners nemen deel aan de

bijeenkomsten van VIVAS Bewoners zijn inhoudelijk voorbereid op de

Vanuit Scheldekouter namen 2 bewoners, onder begeleiding van de opbouwwerkster, deel aan het VIVAScongres op 22 november. De congresinhoud werd met de deelnemers voorbereid.

bijeenkomsten van VIVAS Het sectoraal initiatief beschouwt de

De opbouwwerkster nam deel aan het praktijkoverleg sociale huisvesting

praktijkervaring als waardevol Er werd ook een bezoek van de praktijkgroep aan Ronse voorbereid, maar door omstandigheden niet gerealiseerd. De bestaande bewonersgroepen van

Dit gebeurde via de lokale buurtwerker.

bewoners in sociale huisvesting zijn geïnformeerd over de werking en de mogelijkheid tot aansluiting bij VIVAS

Transversaal accent


Geen van toepassing

N.v.t.

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 De werking in Ronse rond wonen werd beperkt tot deelname aan het VIVAS-congres in november 2008.


116

3.1.3. Actie 3.1.3. Verkenning van de mogelijkhe(i)d(en) tot aansluiting bij VIVAS van anderen en/of nieuwe georganiseerde bewonersgroepen in de prioritaire actiezones. In 2008 deed de beleidsmedewerker wonen geen bijzondere inspanningen met betrekking tot uitbreiding naar andere groepen omdat er daarvoor onvoldoende ondersteuningcapaciteit was en het onduidelijk was of die er in het nieuwe meerjarenplan ook zou komen. Er werden dan ook geen bijkomende initiatieven genomen naar lokale besturen of sociale huisvestingsmaatschappij. In 2009 zullen echter wel pistes worden verkend om de betrokkenheid van Oost-Vlaamse sociale huurders bij VIVAS te versterken en hen lokaal te ondersteunen. Deze keuze wordt enerzijds ingegeven door de evoluties op het terrein (oa de vorming van een groep sociale huurders in Sint-Niklaas) en anderzijds door de opportuniteiten die de subsidiëring aan lokale woonbeleidsinitiatieven bieden. Ook de eigen werking rond ‘wonen aan de onderkant in de regio Waas en Dender’ zou aanleiding kunnen geven tot de vorming van nieuwe groepen sociale huurders.

3.1.4. Actie 3.1.4. Sociale correcties in het aanbod van diverse sociale huisvestingsmaatschappijen

3.1.4.1. Kwalitatiever wonen in de sociale woonwijk Galgenakker - Eeklo Code

PR-RO-WPGE

Doelstelling

Sociale huurders in de wijk Galgenakker slagen er in om - vanuit zelf aangedragen problemen en oplossingsvoorstellen – woon- en beleidsactoren te bewegen tot concrete verbeteringsacties voor hun woonsituatie en woonomgeving Dit draagt bij tot een grotere betrokkenheid van sociale huurders bij beleidsplanning en –uitvoering in de sociale huursector.

Werkvorm Prioritaire actiezone Buurt/wijk/dorp Doelgroep Initiatiefnemers Start- en einddatum

Projectmatig opbouwwerk Meetjesland/Eeklo Galgenakker/wilgenpark De inwoners van de sociale huurwoningen in de wijk Galgenakker te Eeklo Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw i.s.m. OCMW Eeklo 01/9/2006-31/12/2009


117

Contactadres

Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen – Afdeling Meetjesland Moeie 16A (site De Meerling) 9900 Eeklo Opbouwwerker Leila Vandamme (0,5 VTE niet-decretaal opbouwwerker) Programmaverantwoordelijke Luc Joos, beleidsmedewerker wonen

Beschrijving Dit project kadert in een samenwerkingsovereenkomst die Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen voor 2008 en 2009 afsloot met het OCMW van Eeklo, in aansluiting op een gelijkaardige overeenkomst die het OCMW voor 2005 tot 2007 aanging met Steunpunt Opbouwwerk Meetjesland vzw. De samenwerkingsovereenkomst is gericht op ‘het bevorderen van de leefbaarheid in sociale woonwijken en de participatie van haar bewoners in het lokaal sociaal beleid van Eeklo’. De sociale woonwijken waar het over gaat zijn de wijken Crielkens en Galgenakker en de nieuwe aandachtsbuurt ‘Oostveld’. In de nieuwe samenwerkingsovereenkomst werd de klemtoon verlegd in de richting van meer aandacht voor de verbetering van de ‘woonsituatie’ van betrokken bewoners / sociale huurders (i.c. de relatie met de bouwmaatschappij; de betrokkenheid van sociale huurders op het lokaal en bovenlokaal woonbeleid; naast de verbetering van de woon- en leefsituatie). Vandaar de beslissing om de werking in ‘Galgenakker’ en de nieuwe wijk ‘Oostveld’ in 2008/2009 als project verder uit te werken en onder te brengen onder het programma ‘wonen’ (enkel het project Crielkens ressorteert nog onder verbetering van leef- en woonkwaliteit Actie A 2.1.5.). De wijk Galgenakker is een 30 jaar oude woonwijk in het noorden van de stad Eeklo die inmiddels heel wat tekenen van ontwaarding vertoont, wat kenmerkend is voor dergelijke hoogbouwwijken. De huisvestings- en samenlevingsproblematiek in deze wijk werd bevestigd door een vooronderzoek bij tal van welzijns- en huisvestingsactoren. Daarop werd besloten om in deze wijk te focussen op de huisvestingsproblematiek, maar tegelijk ook werk te maken van een aantal randvoorwaarden. Het project ‘Kwalitatiever wonen in de sociale woonwijk Galgenakker – Eeklo ’ heeft tot doel om een gesprekstafel op te zetten waar sociale huurders en verhuurders elkaar ontmoeten en waar materiële en immateriële problemen met betrekking tot hun woon- en leefsituatie worden besproken, met het oog op een concrete verbetering van die woon- en leefsituatie. Dit project draagt aldus bij tot een grotere betrokkenheid van sociale huurders bij beleidsplanning en -uitvoering in de sociale huursector en een grotere leefbaarheid in de wijk. Concreet wordt met de inwoners van de sociale huurwoningen van de wijk Galgenakker in Eeklo binnen dit project gewerkt aan drie thema’s: de communicatie met de bouwmaatschappij, de kwaliteit van de woningen en de betaalbaarheid. Daarnaast gaat binnen dit project ook aandacht naar de leefomgeving en het samenleven in de wijk. Daartoe wordt enerzijds gewerkt met een actieve bewonersgroep en anderzijds worden acties ondernomen naar de gehele wijkbevolking. In 2008 – bij de evaluatie van de projecten ‘sociaal wonen in Eeklo’ – werd besloten om deze projecten anders te gaan aanpakken. Door tegelijk in drie wijken te werken bleek dat heel wat kwesties die met betrekking tot de woonproblematiek aan bod kwamen niet wijkgebonden waren, dit in tegenstelling tot de leefbaarheidkwesties. Daarom werd besloten om het wonen sensu stricto niet langer op wijkniveau aan te pakken, maar op het


118

niveau van de hele stad Eeklo. De leefbaarheidkwesties zouden wel op wijkniveau worden aangepakt, omdat die van wijk tot wijk sterk kunnen verschillen. In de nieuwe programmatie zal daarom de woonproblematiek worden besproken met alle geïnteresseerde sociale huurders van Eeklo (in werkgroepen met soms wisselende samenstelling). Het zal daarbij gaan om de communicatie van de bouwmaatschappij, de onderhouds- en herstellingspolitiek van de maatschappij, de betaalbaarheid (huurberekening binnen het nieuwe sociaal huurbesluit, huurlasten, energieproblematiek) en de kwaliteit (dit kan ook wijkgebonden zijn omdat zich daar soms specifieke problemen stellen). Hiervoor zal een gestructureerd overleg met de sociale huisvestingsmaatschappij worden opgezet. De sociale huurders betrokken bij deze werking zullen ook een inbreng hebben in het lokaal woonoverleg dat in Eeklo wordt opgezet; we werken hierbij aan een structurele plaats voor de sociale huurders in dit overleg. Bovendien wordt daaraan niet alleen op het lokale niveau gewerkt, maar ook bovenlokaal door de deelname van de bewonersgroep aan VIVAS, de Vereniging VAn inwoners van Sociale woningen. Op die manier kunnen bewoners niet enkel op lokaal maar ook op Vlaams Woonbeleid wegen. Anderzijds zal wel op wijkniveau worden gewerkt aan de sociale en fysieke leefbaarheid – daar zal nauw worden samengewerkt met stedelijke diensten en lokale actoren. Het project is een samenwerkingsproject van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw en OCMW Eeklo. Realisatie EOD 3.1. Vooropgestelde prestaties



In 2008 gingen 6 vergaderingen door van de bewonersgroep. In totaal namen daaraan 81 bewoners deel, waarvan 24 verschillende.

bijeenkomsten van de projectgroep Bewoners formuleren aanbevelingen aan


verbetering van de fysieke en sociale leefbaarheid van de sociale woonwijk en woningen


Tijdens een aantal van die vergaderingen was ook de directeur, de maatschappelijk assistente en/of het hoofd van de technische dienst aanwezig. Op die momenten werden door de bewoners zeer gerichte aanbevelingen of vragen geformuleerd tav de bouwmaatschappij Op 19 augustus ging een bakfeest door in de wijk. Dit bakfeest was een initiatief van de bewonersgroep onder begeleiding van de opbouwwerkster, en van de stedelijke jeugdwerking. Het had tot doel om de beide werkingen met mekaar in contact te brengen en ook de intergenerationele kloof te helpen dichten. Er namen zowat 25 wijkbewoners aan deel. Op 10 juni werden de resultaten van de knelpuntenwandeling in deze wijk (gehouden in oktober 2007) en drie andere Eeklose wijken aan het stadsbestuur en andere actoren voorgesteld met de vraag om de daarin aangekaarte problemen te verhelpen. In een nota aan het gemeentebestuur werd op de specifieke wijkknelpunten nog eens extra geduid. Uit een terreinwaarneming bleken een aantal kwesties verholpen te zijn, maar een terugmelding vanuit het stadsbestuur kregen we niet. In 2009 word dit verder opgevolgd; er zijn plannen om de intensiteit van die opvolging in 2009 op te drijven.

119



Bewoners van de sociale woonwijken zijn

geïnformeerd over de verschillende initiatieven en hun effecten op de verbetering van de fysieke en sociale leefbaarheid van de woonwijk en woningen Bewoners slagen erin om door zelf

maatregelen te nemen hun woonsituatie te verbeteren


bijeenkomsten van VIVAS

Bewoners zijn inhoudelijk voorbereid op de

bijeenkomsten van VIVAS

Het sectoraal initiatief beschouwt de

De bewonersgroep was actief betrokken bij het bakfeest en via de bewonersgroepen aan de voorbereiding van het overleg met de Meetjeslandse Bouwmaatschappij. Het is de bewonersgroep die – aangevuld met andere bewoners – de knelpuntenwandeling hield. De andere knelpunten die in de nota naar het stadsbestuur werden opgenomen waren naar boven gekomen op de bewonersvergaderingen. Alle bewoners van de sociale woonwijk werden via diverse kanalen op de hoogte gebracht van het bakfeest. Er werden flyers gebust bij de hele wijk om mensen uit te nodigen om mee te bakken en 2 weken nadien werden nog eens flyers gebust om mensen uit te nodigen voor het bakfeest. Zowel de jeugddienst als de bewonersgroep motiveerde nog eens de eigen mensen om te komen.

In 2008 namen door sensibilisatie vanuit het project 9 bewoners uit de wijk deel aan het project ‘Klimaatwijk’ dat vanuit Wooncentrum Meetjesland wordt opgezet. Vanaf eind 2007 tot eind 2009 worden door het Wooncentrum ook energiescans uitgevoerd, ondermeer in de wijk Galgenakker. De opbouwwerkster speelt een actieve rol in de rekrutering van potentiële kandidaten. In 2008 lieten 44 wijkbewoners een energiescan uitvoeren in hun woning. Op 22 november ging in Wachtebeke het VIVAScongres door. Er namen 5 bewoners uit de wijk Galgenakker deel. Daarnaast namen ook 6 bijkomende sociale huurders uit Eeklo deel (er werd voor de deelname aan het congres breder gerekruteerd in Eeklo. Op de bewonersvergaderingen deed de opbouwwerkster telkens een terugmelding van de activiteiten op de VIVAS-stuurgroep De sociale huurders werden door de opbouwwerkster voorbereid op dit congres ter gelegenheid van een informatievergadering van de Meetjeslandse bouwmaatschappij over de geplande renovaties op Galgenakker (4 oktober 2008) Niet relevant in 2008 vanwege de beperkte sectorale bijeenkomsten (transitie van dat sectoraal overleg)

praktijkervaring als waardevol De bestaande bewonersgroepen van


De werking van VIVAS werd in de bewonersgroep herhaaldelijk aangekaart. Tot deelname aan de VIVASvergaderingen in Brussel is het niet gekomen. Dit wordt een werkpunt in 2009 (we verwachten wel een deelname door uitbreiding van het project naar alle Eeklose sociale huurders).

Transversaal accent


Geen van toepassing

Niet van toepassing


120

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Een moeilijk begin van het jaar Door de ziekte en uitdiensttreding eind 2008 van de vorige opbouwwerkster kon de draad van het project niet van bij het begin van het jaar weer worden opgenomen. De nieuwe opbouwwerkster kwam eind januari eerst halftijds in dienst en was daarom pas tegen maart – toen ze voltijds begon te werken – ingewerkt in materie en project. 24 bewoners nemen deel aan de bewonersvergaderingen Op de maandelijkse vergaderingen van de bewonersgroep (die werden hernomen vanaf maart) namen steeds een groot aantal bewoners deel aan de besprekingen. De onderwerpen van deze vergaderingen in 2008 waren vooral de herstellingen en het onderhoud van de woningen en voorts ook de verdere bespreking van een aantal leefbaarheidaspecten. Overleg met de bouwmaatschappij en engagement om rekening te houden met suggesties Tijdens enkele van de bewonersvergaderingen was ook een vertegenwoordiger van de bouwmaatschappij aanwezig om mee te praten over aanbevelingen en zorgen van bewoners. De werking leidde onder andere naar het engagement van de bouwmaatschappij om bewoners te betrekken bij de totstandkoming van een intern reglement dat de verantwoordelijkheden van huurder en verhuurder vastlegt met betrekking tot onderhoud en herstellingen. Deze lijst werd in 2008 grondig doorgenomen, aangevuld en voorzien van suggesties (ook met betrekking tot de leesbaarheid ervan) Samen met de huurdersbond werd er ook gewerkt aan het vastleggen van een procedure wat moet gebeuren bij het melden van een herstelling en hoe die melding concreet moet worden opgevolgd. Het woonproject wordt uitgebreid naar alle sociale huurders van Eeklo Op 27 augustus werd een open bewonersbijeenkomst georganiseerd, waarop alle sociale huurders uit Eeklo uitgenodigd werden. Daar werd eerst een algemene toelichting rond het project gegeven. Daarna werd er in kleinere groepen gewerkt rond de thema’s betaalbaarheid, kwaliteit en communicatie. Opvallend was dat het thema leefbaarheid onbewust overal naar boven kwam. Daarnaast was het ook de bedoeling dat doorheen de werking van de groepen ook aandacht zou zijn voor de problematiek van oudere sociale huurders. Hier werd de eerste duiding gegeven dat rond het thema wonen gewerkt zou worden voor alle sociale huurders uit Eeklo en dat de leefbaarheidaspecten opgenomen zouden worden per wijk. Eeklo in de picture op het VIVAS-congres Op het VIVAS-congres van 22 november in Wachtebeke werd de werking rond sociaal wonen in Eeklo in de picture geplaatst. Er was in de voormiddag een vraaggesprek met de directeur van de Meetjeslandse Bouwmaatschappij voor Volkswoningen, de voorzitter van het OCMW Eeklo, de opbouwwerkster en een vertegenwoordigster van de wijk Crielkens. De bespreking ging vooral over de communicatie tussen huurders en sociale


121

huisvestingsmaatschappij en over de wijkwerking in de wijk Crielkens. In de namiddag was er onder meer een bezoek aan de werking in de wijk Crielkens en aan de sociale woonwijk Klein Rusland in Zelzate. Vanuit de wijk Galgenakker, maar ook vanuit andere sociale woonwijken in Eeklo namen 11 huurders deel aan dit congres. Deelname vanuit Galgenakker aan de Klimaatwijken In 2008 ging in navolging van het eerdere project ‘Klimaat op maat’ in 2008 ook een klimaatwijkwerking door. Vanuit de wijkwerking van Samenlevingsopbouw namen ook 9 bewoners uit de wijk deel. In 2008 lieten ook 44 wijkbewoners een energiescan uitvoeren in hun woning. De resultaten van de knelpuntenwandeling voorgesteld aan het stadsbestuur Op 10 juni werden de resultaten van de knelpuntenwandeling in deze wijk (gehouden in oktober 2007) en drie andere Eeklose wijken aan het stadsbestuur en andere actoren voorgesteld met de vraag om de daarin aangekaarte problemen te verhelpen. In een bijkomende nota aan het stadsbestuur wees de opbouwwerkster ook nog eens op de specifieke wijkknelpunten (verzameld tijdens de wandeling en de bewonersvergaderingen). Uit een terreinwaarneming bleken een aantal kwesties verholpen te zijn, maar een terugmelding vanuit het stadsbestuur kregen we niet. In 2009 word dit verder opgevolgd; er zijn plannen om de intensiteit van die opvolging in 2009 op te drijven. Een geslaagd bakfeest Op 19 augustus ging een bakfeest door in de wijk. Dit bakfeest was een initiatief van de bewonersgroep onder begeleiding van de opbouwwerkster, en van de stedelijke jeugdwerking. Het had tot doel om de beide werkingen met mekaar in contact te brengen en ook de intergenerationele kloof te helpen dichten. Er namen zowat 25 wijkbewoners aan deel.


122

3.1.4.2. Kwalitatiever wonen in sociale woonwijk Oostveld - Eeklo Projectcode

PV-ME-WPOE

Doelstelling

Sociale huurders in de wijk Oostveld slagen er in om - vanuit zelf aangedragen problemen en oplossingsvoorstellen – woon- en beleidsactoren te bewegen tot concrete verbeteringsacties voor hun woonsituatie en woonomgeving. Dit draagt bij tot een grotere betrokkenheid van sociale huurders bij beleidsplanning en –uitvoering in de sociale huursector.

Prioritaire actiezone Buurt/wijk/dorp Doelgroep Initiatiefnemers Start- en einddatum Contactadres Opbouwwerker Programmaverantwoordelijke

Meetjesland/Eeklo Sociale woonwijk Oostveld De bewoners van de sociale woonwijk Oostveld Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw i.s.m. OCMW Eeklo 01/01/2008 – 31/12/2008 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen – Afdeling Meetjesland Moeie 16A (site De Meerling) 9900 Eeklo Leila Vandamme (0,25 VTE niet-decretaal opbouwwerker vanaf 21-01-08) Luc Joos, beleidsmedewerker wonen

Beschrijving Dit project kadert in een samenwerkingsovereenkomst die Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen voor 2008 en 2009 afsloot met het OCMW van Eeklo, in aansluiting op een gelijkaardige overeenkomst die het OCMW voor 2005 tot 2007 aanging met Steunpunt Opbouwwerk Meetjesland vzw. De samenwerkingsovereenkomst is gericht op ‘het bevorderen van de leefbaarheid in sociale woonwijken en de participatie van haar bewoners in het lokaal sociaal beleid van Eeklo’. De sociale woonwijken waar het over gaat zijn de wijken Crielkens en Galgenakker en de nieuwe aandachtsbuurt ‘Oostveld’. In de nieuwe samenwerkingsovereenkomst werd de klemtoon verlegd in de richting van meer aandacht voor de verbetering van de ‘woonsituatie’ van betrokken bewoners / sociale huurders (i.c. de relatie met de bouwmaatschappij; de betrokkenheid van sociale huurders op het lokaal en bovenlokaal woonbeleid; naast de verbetering van de woon- en leefsituatie). Vandaar de beslissing om de werking in ‘Galgenakker’ en de nieuwe wijk ‘Oostveld’ in 2008/2009 als project verder uit te werken en onder te brengen onder het programma ‘wonen’ (enkel het project Crielkens ressorteert nog onder verbetering van leef- en woonkwaliteit Actie A 2.1.5.). De wijk Oostveld ligt vlakbij het station van Eeklo en telt een 130-tal woningen die werden gebouwd door de Meetjeslandse Bouwmaatschappij voor Volkswoningen. Deze situeren zich in 5 straten centraal in de wijk. Een deel van die woningen is intussen verkocht aan de zittende bewoners. De meeste van deze woningen zijn gebouwd in de jaren 50 waardoor er bij de lokale woonwijzer tal van klachten binnenkomen over de kwaliteit ervan;


123

dat is meer in het bijzonder het geval voor de oudste woningen in de wijk, alle geconcentreerd in één straat. Daarnaast hebben tal van andere (meer recente) woningen ook last van vochtproblemen. In de wijk wonen al generaties lang een aantal families in kansarmoede. In de wijk zijn twee kleuterscholen gevestigd, een kinderopvang en een speelplein maar er is nauwelijks verenigingsleven. Er stellen zich in de wijk kennelijk geen al te grote leefbaarheidproblemen, maar de lethargie in de wijk is vrij groot. Er is duidelijk werk aan de winkel om het imago van de wijk op te poetsen. Met het project dat voor de wijk Oostveld wordt opgezet willen we dan ook vooral werken aan een kwaliteitsverbetering van de woningen en we willen daarom de samenspraak tussen sociale huisvestingsmaatschappij en betrokken bewoners op gang brengen en ondersteunen. Daarnaast willen we in samenwerking met het stadsbestuur van Eeklo en diverse welzijns- en socio-culturele actoren de sociale en fysieke leefbaarheid van de wijk verbeteren. In 2008 – bij de evaluatie van de projecten ‘sociaal wonen in Eeklo’ – werd besloten om deze projecten anders te gaan aanpakken. Door tegelijk in drie wijken te werken bleek dat heel wat kwesties die met betrekking tot de woonproblematiek aan bod kwamen niet wijkgebonden waren, dit in tegenstelling tot de leefbaarheidkwesties. Daarom werd besloten om het wonen sensu stricto niet langer op wijkniveau aan te pakken, maar op het niveau van de hele stad Eeklo. De leefbaarheidkwesties zouden wel op wijkniveau worden aangepakt, omdat die van wijk tot wijk sterk kunnen verschillen. Voor de geplande aanpak verwijzen we naar de beschrijving hierboven onder het project Galgenakker. Het project is een samenwerkingsproject van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw en OCMW Eeklo.




De eigenlijke projectwerking ging in 2008 nog niet van start, maar alvast één sociale huurster nam al deel aan de startvergadering van het overleg sociaal wonen waarop alle sociale huurders van Eeklo werden uitgenodigd (in de nieuwe structuur van het project).

bijeenkomsten van de projectgroep

Bewoners formuleren aanbevelingen aan


Op 10 juni werden de resultaten van de knelpuntenwandeling in deze wijk (gehouden in mei 2008) en drie andere Eeklose wijken aan het stadsbestuur en andere actoren voorgesteld met de vraag om de daarin aangekaarte problemen te verhelpen. In 2009 word dit verder intensief opgevolgd. Nog niet van toepassing in 2008

verbetering van de fysieke en sociale leefbaarheid van de sociale woonwijk en – woningen


124


voorbereiding en uitwerking van de initiatieven Bewoners van de sociale woonwijken zijn geïnformeerd over de verschillende initiatieven en hun effecten op de verbetering van de fysieke en sociale leefbaarheid van de woonwijk en woningen Bewoners slagen erin om door zelf maatregelen te nemen hun woonsituatie te verbeteren Bewoners nemen deel aan de bijeenkomsten van VIVAS Bewoners zijn inhoudelijk voorbereid op de

Op 6 mei werd een knelpuntenwandeling gehouden waarop wijkbewoners hun grieven met betrekking tot het openbaar domein konden in kaart brengen om die dan verzameld naar het stadsbestuur over te brengen. Alle wijkbewoners werden met een schrijven uitgenodigd om deel te nemen aan de knelpuntwandeling in de wijk.

Nog niet van toepassing in 2008 Nog niet van toepassing in 2008 Nog niet van toepassing in 2008

bijeenkomsten van VIVAS Het sectoraal initiatief beschouwt de

Nog niet van toepassing in 2008

praktijkervaring als waardevol De bestaande bewonersgroepen van

Nog niet van toepassing in 2008


Transversaal accent


Geen van toepassing

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Slechts een beperkte inzet op de wijk mogelijk Omdat op het project een nieuwe opbouwwerkster moest worden ingezet was aanvankelijk een inloopperiode in materie en context nodig waardoor de verkenning maar laat in het voorjaar kon starten. Bovendien bleek de ondersteuning die moest worden gegeven aan de wijkwerking in Crielkens meer tijd te vragen dan in de programmatie voorzien; de inzet op deze projectvoorbereiding leed daaronder. Kwam daar bij dat in de loop van het jaar bij een evalutie werd besloten om de werking rond sociaal wonen in Eeklo anders aan te pakken dan oorspronkelijk voorzien.


125

Belangrijke actoren met banden in de wijk werden bevraagd en de wijk werd in kaart gebracht Zowel met betrekking tot de woonproblematiek als met betrekking tot de leefbaarheid in de wijk werden gesprekken gevoerd met OCMW Eeklo, Meetjeslande Bouwmaatschappij voor Volkswoningen, Woonwijzer Meetjesland, de stedelijke jeugddienst, wijkcentrum De Kring, CAW Visserij Afdeling Meetjesland, Dienstencentrum Zonneheem, Scouts en Gidsen Eeklo en Kleuterschool De Wegel. Elk van deze organisaties verruimde, aanvullend op een aantal plaatsbezoeken, een fotoreportage en enkele gesprekken met bewoners, het zicht op de wijk. Enkele belangrijke conclusies: het woningpatrimonium is zeer verouderd en daardoor ook in vele gevallen van slechte kwaliteit, slecht geïsoleerd en dikwijls onaangepast comfort – dat is vooral het geval in de oudste woningen in één straat van de wijk. Daarnaast blijken de wijkbewoners mekaar niet te kennen, er is weinig sociaal contact en weinig beweging in de wijk. Volgens verschillende diensten is er nood aan meer sociaal contact in de wijk, maar is het moeilijk om mensen te motiveren om aan iets mee te doen. Knelpuntenwandeling in de wijk en voorstelling van de resultaten aan het stadsbestuur een engagement om rekening te houden met suggesties Op 6 mei werd in samenwerking met Dienstencentrum Zonneheem een knelpuntwandeling gehouden in wijk waarop bewoners werden uitgenodigd om hun grieven met betrekking tot het openbaar domein in de wijk in kaart te brengen. Op 10 juni werden de resultaten van de knelpuntenwandeling in deze en drie andere Eeklose wijken aan het stadsbestuur en andere actoren voorgesteld met de vraag om de daarin aangekaarte problemen te verhelpen.


126

3.2.

Externe operationele doelstelling EOD 3.2.

De woonsituatie van kansarme huurders op de lokale private huisvestingsmarkt is verbeterd via de empowering van een groep kansarme huurders Acties

Actiezone


A.3.2.1. Organiseren en empoweren van een groep kansarme huurders (bezoekers van het inloopcentrum Den Durpel Sint-Niklaas) op de Sint-Niklaase private huurmarkt via een samenwerkingsproject van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en CAW Waasland (Pilootproject Wonen specifieke doelgroepen in Sint-Niklaas)

Sint-Niklaas

Niet van toepassing

A.3.2.2. Organiseren en empoweren van een groep kansarme huurders op de private huurmarkt, opdat beleidsactoren concrete verbeteracties voor hun woonsituatie zouden realiseren

Sint-Niklaas

3.2.2.1. Kansarme huurders op de private woonmarkt – Sint-Niklaas (PR-SN-KHPH)

Realisatie EOD 3.2. in Sint-Niklaas In 2008 ging de bewonersgroep onder begeleiding van de opbouwwerker door op de verworvenheden van het project ‘Wonen voor iedereen. SintNiklaas’ waarin ten aanzien van diverse beleids- en woonactoren beleidsaanbevelingen werden gedaan. In 2008 gingen 10 vergaderingen van de bewonersgroep door en werd voor een ruimer publiek een uitstap georganiseerd naar zee en naar de musical Daens. De werkgroep bracht ook bezoeken aan de collega’s van West-Vlaanderen voor een besprek over het thema immobiliënkantoren en aan de SintNiklase huisvestingsmaatschappij voor informatie en dialoog met betrekking tot het nieuw sociaal huurbesluit. Een belangrijk nieuw initiatief in 2008 was de oprichting van het overleg wonen-welzijn in de schoot van de lokale woonraad. Op dat overleg gaat de bewonerswerkgroep in dialoog met beleids-, woon- en welzijnsactoren over hun aanbevelingen omtrent wonen voor kwetsbare huurders en eigenaars en wordt er met die actoren gewerkt aan concrete oplossingen voor de gestelde problematiek. Het overleg vergaderde in 2008 twee maal. Een afvaardiging van de bewonergroep nam ook deel aan besprekingen van de overleggroep wonen van het Vlaams Netwerk van Verenigingen waar armen het woord nemen. Daar konden zij de bezorgdheden van de kwetsbare bewoners van Sint-Niklaas op een hoger niveau aankaarten.


127

3.2.1 Actie 3.2.1. Organiseren en empoweren van een groep kansarme huurders (bezoekers van het inloopcentrum Den Durpel Sint-Niklaas) op de SintNiklaase private huurmarkt via een samenwerkingsproject van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en CAW Waasland (Pilootproject Wonen specifieke doelgroepen in Sint-Niklaas) Niet van toepassing in 2008.

3.2.2 Actie 3.2.2. 3.2.2. Organiseren en empoweren van een groep kansarme huurders op de private huurmarkt, opdat beleidsactoren concrete verbeteracties voor hun woonsituatie zouden realiseren. 3.2.2.1. Kansarme huurders op de private woonmarkt - Sint-Niklaas Code

PR-SN-KHPH

Doelstelling

Kansarme huurders op de private woningmarkt slagen erin om - vanuit zelf aangedragen problemen en oplossingsvoorstellen - woon- en beleidsactoren te bewegen tot concrete verbeteringsacties voor hun woonsituatie. Dit draagt er toe bij dat hun eigen woonsituatie en die van hun lotgenoten duurzaam verbetert. Werkvorm Projectmatig opbouwwerk


Projectmatig opbouwwerk Sint-Niklaas N.v.t. Kansarme huurders op de private woningmarkt Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw 01/10/2007 – 31/12/2009 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen - Afdeling Sint-Niklaas Knaptandstraat 44


128

9100 Sint-Niklaas Opbouwwerker Nicole Formesyn (0,5 VTE decretaal opbouwwerker) Programmaverantwoordelijke Luc Joos, beleidsmedewerker wonen

Beschrijving Dit project vloeit op een natuurlijke wijze maar vanuit een zeer bewuste keuze voort uit het project “Recht op wonen voor iedereen” van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen. Waar we vanuit de werkgroep wonen in dat project vooral de intentie hadden om kwetsbare huurders op de private woningmarkt te versterken, willen we nu eerder op het beleid gaan wegen via dialoogtafels met ambtenaren en politici. We willen kwetsbare huurders op de private huisvestingsmarkt in Sint-Niklaas verder versterken, maar de focus verplaatst zich meer naar beleidsgericht werken. De uitnodiging vanuit de Dienst Huisvesting van de Stad Sint-Niklaas aan Samenlevingsopbouw om het “woonoverleg kansarmen” in de schoot van de woonraad te trekken is een opportuniteit die we niet kunnen laten liggen. Zo kunnen we de werkgroep wonen structureel inbedden in het woonbeleid van de stad. Binnen het project wordt verder gegaan met de versterking van kwetsbare huurders. Daarom is het een uitdaging om de bestaande werkgroep wonen verder te verruimen, enerzijds door in organisaties zoals het sociaal verhuurkantoor of de huurdersbond op zoek te gaan naar nieuwe deelnemers, maar anderzijds ook door bij de groep ook jongeren te betrekken. Naar inhoudelijke werking richten we ons zowel op sociale correcties als op participatieve correcties. We streven daarom enerzijds naar een concrete verbetering van de woonsituatie van kwetsbare huurders en zullen daartoe in dit project drie sporen in de diepte uitwerken: Via dialoogmomenten met de ambtenaren die de woonwinkel moeten uitbouwen zullen kwetsbare huurders aangeven wat zij verwachten van een woonwinkel qua onthaal, begeleiding, bemiddeling, infrastructuur,.. In overleg tussen huurders en ambtenaren zullen daaromtrent beleidsaanbevelingen en concrete voorstellen worden uitgewerkt. Binnen de groep zal worden opgevolgd welke uitvoering aan deze voorstellen wordt gegeven. Ook rond noodwoningen en uithuiszettingen wil de werkgroep meedenken rond toewijzingsvoorwaarden voor noodwoningen en uithuiszettingen in de stad. De discriminatie van gezinnen met een bescheiden inkomen op de private huisvestingsmarkt willen we blijvend aanklagen en vanuit een inventarisatie van de uitsluitingmechanismen meewerken aan mogelijke oplossingen (zoals bijvoorbeeld een label ethische verhuurder, dialoog met immo-kantoren en de Confederatie van immobiliënberoepen (het CIB) opzetten … ) Anderzijds willen we ijveren voor een structurele plaats voor kwetsbare huurders in de lokale woonbeleidsvoorbereiding en –uitvoering. De meest geschikte manier om dat te doen is de werkgroep wonen een plaats te geven in de werking van de lokale woonraad. Daar zitten de beleids- en oplossingsactoren samen rond de tafel, daar willen we onze thema’s mee op de agenda krijgen. We starten vanuit Samenlevingsopbouw het


129

overleg wonen - welzijn terug op (vroeger noemde het “woonoverleg kansarmen”), als deelgroep van de lokale woonraad. In deze overleggroep zitten alle woon- en welzijnsactoren die bij kansarmoede betrokken zijn. De werkgroep wonen zal rechtstreeks aan dit overleg participeren. Realisatie EOD 3.1. Vooropgestelde prestaties


Een groep kansarme huurders op de private

In 2008 hadden 10 bijeenkomsten van de bewonersgroep plaats. Deze bijeenkomsten trokken in totaal 15 verschillende deelnemers aan; in totaal namen 71 mensen deel aan de besprekingen van de bewonersgroep. Daarnaast was de opbouwwerkster op geregelde tijdstippen aanwezig op de permanentie van Inloopcentrum Den Durpel voor een informele babbel met de leden van de werkgroep en andere kwetsbare huurders en eigenaars. Om de groepsbinding te verhogen en mensen op een informele manier te betrekken en te sensibiliseren werden ook een aantal meer ontspannende activiteiten georganiseerd. Op 3 juli ging de opbouwwerkster met de werkgroepleden en hun kinderen (10 volwassenen en 7 kinderen) op uitstap naar de zee. Op 16 november gingen ze - in samenwerking met Inloopcentrum Den Durpel en Welzijnsschakels – ook naar de musical Daens (65 aanwezigen waaronder een aantal werkgroepleden).

huurmarkt verenigt zich

De groep kansarme huurders maakt zélf een

analyse van de problemen en de uitsluitingsmechanismen die zij op de private huurmarkt ervaart Kansarme huurders op de private huurmarkt

zijn beter op de hoogte van hun rechten en plichten

Kansarme huurders op de private huurmarkt

Op de vergaderingen van de werkgroep wonen worden de inhoudelijke thema’s besproken die onderwerp van dit project uitmaken (relatie met de immokantoren, relatie met de woonwinkel, problematiek van uithuiszettingen). Op die vergaderingen wordt ook het overleg wonen-welzijn en de standpunten die de werkgroep daar zal verwoorden, voorbereid. De werkgroep bereidt ook de informatiemomenten en de dialogen voor die worden georganiseerd met andere actoren. Op 24 april gingen de werkgroep wonen (4 doelgroepleden) op bezoek in Brugge bij ‘Uzze plekke’, een vereniging waar armen het woord nemen en bij Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen voor informatie over hun gemeenschappelijk project rond immokantoren. Op 29 april kreeg een afvaardiging van de werkgroep wonen van de directeur en de voorzitter van de Sint-Niklase Maatschappij voor Huisvesting informatie over het nieuwe sociale huurbesluit en wat dat betekent voor huurders of kandidaat-huurders. Op 20 mei werd in Den Durpel een informatiemoment georganiseerd over ‘de energiemarkt en sociale voordelen’. Daaraan namen 7 kansarme huurders deel. Niet van toepassing in 2008

werken aan de verbetering van de eigen huisvestingssituatie


130

Kansarme huurders op de private huurmarkt


ondersteunen lotgenoten Kansarme huurders op de private huurmarkt

komen op voor hun belangen

Op 29 april ging een afvaardiging van de werkgroep wonen in dialoog met de directeur en de voorzitter van de Sint-Niklase Maatschappij voor Huisvesting over het nieuwe sociale huurbesluit en wat dat betekent voor huurders of kandidaat-huurders. De werkgroep wonen was vertegenwoordigd op de officiële opening van de Sint-Niklase woonwinkel en 7 werkgroepleden zongen er hun woonliederen waarin ze een duidelijk statement maken met betrekking tot de woonproblematiek in Sint-Niklaas. Het was ook een moment van informele contacten met woondiensten en beleidsmakers. Op 17 juni ging het eerste overleg wonen-welzijn door, een werkgroep binnen de woonraad SintNiklaas. De werkgroep wonen gaat daar in gesprek met lokale en regionale woon- en beleidsactoren. Een tweede vergadering ging door op 23 september. Aan dit overleg namen 9 verschillende werkgroepleden deel (in totaal 17 deelnemers op de twee bijeenkomsten). Een afvaardiging van de werkgroep wonen nam ook deel aan de besprekingen van de overleggroep wonen van het Vlaams Netwerk van Verenigingen waar armen het woord nemen.

Transversaal accent


Geen van toepassing

N.v.t.

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Een ruime groep kwetsbare huurders verenigt zich om de eigen woonbelangen en die van hun lotgenoten te bespreken en te behartigen In 2008 hadden 10 bijeenkomsten van de bewonersgroep plaats. Deze bijeenkomsten trokken 15 verschillende deelnemers aan, wat in totaal 71 mensen op de been bracht. Tijdens deze bijeenkomsten werden de inhoudelijke thema’s van het project besproken en werd telkens afgewogen of bijkomende informatie nodig was, bijvoorbeeld door een plaatsbezoek, dan wel of beleidsaanbevelingen konden worden uitgewerkt of concrete actiepunten konden worden besproken met bevoegde beleids- of woonactoren. Omdat de boog niet altijd kan gespannen staan, gingen de werkgroepleden ook samen op uitstap naar de zee en naar de musical Daens. De werkgroep zoekt informatie en gaat in dialoog De werkgroep ging met betrekking tot de problematiek van de immo-kantoren op informatie bij de collega’s van West-Vlaanderen en zocht naar mogelijke samenwerkingsmogelijkheden. Een afvaardiging van de werkgroep ging ook in dialoog met de Sint-Niklase Maatschappij voor Huisvesting over het nieuw sociaal huurbesluit. Kwestbare eigenaars en huurders zetten een structurele dialoog op met beleids- en woonactoren


131

Een belangrijke verworvenheid van het project is de structurele dialoog die binnen het overleg wonen-welzijn, een werkgroep van de Sint-Niklase woonraad, wordt opgezet tussen kwetsbare bewoners, beleidsmensen en woon- en welzijnsactoren. Dit woonoverleg vergaderde een eerste keer in juni 2008. Een tweede vergadering was er in september 2008. Belangrijk element in dit overleg is dat de brochure die de werkgroep in 2007 samenstelde op basis van haar woonervaringen en waarin tal van beleidsaanbevelingen werden gedaan, als leidraad voor de besprekingen van dit overleg wordt gehanteerd. De bewonersgroep kreeg – samen met anderen – een stem op het Vlaamse niveau Een afvaardiging van de werkgroep wonen nam in 2008 deel aan de besprekingen van de overleggroep wonen van het Vlaams Netwerk van Verenigingen waar armen het woord nemen. Daar konden zij de bezorgdheden van de Sint-Niklase werkgroep op een hoger niveau bespreekbaar stellen en hun voorstellen aandragen.


132

3.3.

Externe operationele doelstelling EOD 3.3. De woonsituatie van ouderen op het platteland die slecht zijn gehuisvest, is verbeterd De woonsituatie van ouderen op het platteland die slecht zijn gehuisvest, is verbeterd Acties

Actiezone


A.3.3.1. Project ‘Wonen van Ouderen’ in samenwerking met Steunpunt Opbouwwerk Meetjesland vzw. Het project kadert in het PHASING- OUT programma 5B voor het Meetjesland 2000-2006 (Maatregel 2a ‘Kwaliteitsverbetering van het wonen’)

Meetjesland

3.3.1.1. Wonen van ouderen - Meetjesland (PV-ME-PAWO)

Realisatie EOD 3.3. in het Meetjesland Binnen dit project werd in de voorbije jaren reeds een kenniscentrum wonen van ouderen uitgewerkt dat nu als reguliere werking werd overgenomen in Wooncentrum Meetjesland. In 2008 werd binnen het Wooncentrum een deelwerking opgezet rond de opmaak (in samenwerking met een equipe van ouderen-vrijwilligers) van een Nieuwsbrief ‘Wonen van ouderen’ die in grote oplage in het Meetjesland wordt verspreid. Er werden samen met het Wooncentrum ook concrete acties ondernomen voor de verbetering van de woonsituatie van tal van slecht gehuisveste ouderen; dank zij de sensibilisatie vanuit het project voor de ouderenproblematiek is dit nu ook een aandachtspunt in de reguliere werking van het Wooncentrum. Vanuit het project werden ook op een aantal locaties modellen uitgetest om ouderen te betrekken bij lokaal woonbeleid voor ouderen. In Bassevelde werden ouderen bevraagd over hun woonsituatie en hun relatie met het lokaal ingebedde RVT, in Sint-Laureins gingen ouderen-vrijwilligers op huisbezoek bij vereenzaamde ouderen met de opdracht om woonproblemen van die ouderen te signaleren aan Wooncentrum en OCMW, in Maldegem werden diepte-interviews gehouden bij de meest kwetsbare ouderen met het oog op het formuleren van beleidsaanbevelingen en met oudere sociale huurders uit verschillende Meetjeslandse gemeenten werden woonervaringen opgetekend die moeten leiden tot beleidsaanbevelingen bij de betrokken sociale huisvestingsmaatschappijen. 2008 was voor het project een overgangsjaar met een nieuwe opbouwwerkster die geplaagd werd door ziekte en die tenslotte eind 2008 ook uit dienst ging; er werden vooral voorbereidende werkzaamheden voor een nieuwe start in 2009 uitgevoerd. In 2009 wil het project focussen op drie sporen: het uittekenen van een concept woonzorgzone voor kleine kernen met Bassevelde als case het uitwerken van beleidsaanbevelingen voor de verbetering van de woonsituatie van de meest kwetsbare ouderen, met Eeklo en Maldegem als testgebied


133

het uitwerken van beleidsaanbevelingen aan het adres van sociale huisvestingsmaatschappijen voor de verbetering van situatie en positie van oudere sociale huurders.

Daarbovenop zal het project een sensibiliserende taak met betrekking tot woonzorgzones op zich nemen en in lokaal en bovenlokaal woonoverleg de positie en situatie van ouderen onder de aandacht brengen.

Actie 3.3.1. Project ‘Wonen van Ouderen’ in samenwerking met Steunpunt Opbouwwerk Meetjesland vzw. Het project kadert in een eerste fase in het PHASING- OUT programma 5B voor het Meetjesland 2000-2006 (Maatregel 2a ‘Kwaliteitsverbetering van het wonen’) 3.3.1.1. Wonen van ouderen – Meetjesland. Ouderen een stem geven bij het uittekenen van woonbeleid. Het kan! Code

PV-ME-PAWO

Doelstelling

Er zijn modellen ontwikkeld en uitgetest voor het betrekken van ouderen bij woonbeleid. Dit draagt bij tot een beter zicht op de woonbehoeften en -wensen van ouderen en uiteindelijk ook tot de verbetering van de woonsituatie van die ouderen.


Projectmatig opbouwwerk Meetjesland Assenede, Eeklo, Kaprijke, Maldegem en Sint-Laureins Zelfstandig wonende 60-plussers Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw 01/04/2005 – 31/12/2009 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen – Afdeling Meetjesland Moeie 16A (site De Meerling) 9900 Eeklo Opbouwwerker Annelies Bonne (1 VTE decretaal opbouwwerker van 1-05-08 tot en met 15-12-08) programmaverantwoordelijke Luc Joos, beleidsmedewerker wonen

Beschrijving


134

Het 5B Phasing-out project ‘Wonen van ouderen’ wordt door Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw in vijf Meetjeslandse gemeenten gerealiseerd in samenwerking met Steunpunt Opbouwwerk Meetjesland vzw. Het project heeft als doel ouderen en oplossingsactoren te informeren over en te sensibiliseren voor de problematiek van het wonen van ouderen. Daarnaast willen we met dit project de participatie van ouderen bij de uitbouw van een lokaal ouderenbeleid bevorderen. Binnen dit project werd al een kenniscentrum voor wonen van ouderen opgericht en is er - in samenwerking met het Wooncentrum Meetjesland een aanbod uitgewerkt voor ouderen die stappen willen zetten in de verbetering van hun eigen woonsituatie. Met het project ‘Ouderen een stem geven bij het uittekenen en uitvoeren van woonbeleid. Het kan!’ hebben we in het werkingsgebied van het project een proces doorlopen van participatie van ouderen bij het woonbeleid. Dit heeft er toe geleid dat er modellen uitgetest zijn voor het betrekken van ouderen bij woonbeleid, dat er een beter zicht is op de woonbehoeften en -wensen van ouderen en een verbetering van hun woonsituatie. Er werden vier verschillende kortlopende initiatieven uitgewerkt: drie gemeentelijke en één intergemeentelijk. In Assenede werd een enquête georganiseerd, aangevuld met collectieve participatiemomenten; in Maldegem werden diepte-interviews uitgevoerd bij arme, hulpbehoevende senioren; in Sint-Laureins werd samengewerkt met het project ‘een buurtnetwerk voor senioren’. Parallel aan deze werking per gemeente werd een intergemeentelijk participatieproces opgezet met sociaal gehuisveste senioren, vertrekkende van een bevraging bij 60 oudere sociale huurders eind 2006. Vanuit de bevraagde senioren werd een kerngroep gevormd die nog verder werkte met de resultaten van de bevraging. Ze gingen tijdens een daguitstap de resultaten van de enquête toetsen in een voorbeeldproject sociale huisvesting en bij een aantal van hen werd nog een diepte-interview afgenomen. Dit deelproject paste tot eind september 2007 in het project ‘Wonen van ouderen’ dat wordt uitgevoerd met de financiële steun van Europa en de Provincie Oost-Vlaanderen in het kader van het Europese 5B Phasing-out programma voor het Meetjesland. De inspanningen om senioren te betrekken bij lokaal woonbeleid worden echter verder gezet minstens tot eind 2009. Het project dat gepland was af te lopen in september 2007 wordt dus verlengd. Realisatie EOD 3.3. Vooropgestelde prestaties


Ouderen zijn geïnformeerd over

Reeds gerealiseerd in voorgaande jaren

alternatieve woonvormen voor ouderen Er is een kenniscentrum waar ouderen


terecht kunnen met concrete vragen Lokale huisvestings- en oplossingsactoren


zijn gesensibiliseerd voor alternatieve woonvormen voor ouderen


135

De maatschappelijke participatie in de

uitbouw van een lokaal ouderenbeleid is bevorderd

In Waarschoot werden voorstellen geformuleerd voor de uitbouw van een woonzorgzone aldaar en dit op basis van verzameld objectief materiaal (woningaanbod, voorzieningen, zorg, publiek domein, ..) en op basis van gesprekken met ouderen, zorginstellingen, OCMW, stedelijke diensten en overleg op ambtelijk en politiek niveau In Bassevelde werden verdere voorbereidingen getroffen voor het betrekken van ouderen – inwoners van het dorp – bij het lokaal ouderenbeleid mbt wonen. Er werd na een grondige evaluatie op basis van de uitgevoerde bevragingen besloten om hier een andere weg op te gaan. Daarover werd overleg gepleegd met de burgemeester en met de directeur van het RVT. De projectwerking wordt in 2009 in Bassevelde verder geconcretiseerd. De inspanningen om met de verworvenheden van de diepte-interviews in Maldegem verder te werken aan concrete beleidsmaatregelen leverden voorlopig nog geen resultaat op. Dit wordt in 2009 hernomen.

Transversaal accent


T.A. 3 Vrijwilligerswerking


Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Een moeilijk jaar voor het project De inzet van een opbouwwerkster op het project was beperkt in 2008. Gedurende enkele maanden was er niemand actief op het project en gedurende enkele maanden een halftijdse opbouwwerkster voor wie het een nieuwe materie en een nieuwe context betrof. Ze was actief in de evaluatie en mogelijke bijsturing van de bevraging in Bassevelde waarna werd besloten om die piste ter verlaten. Een nieuwe voltijdse opbouwwerkster trad in dienst in mei 2008 maar was in dat jaar zowat 2 maand ziek om uiteindelijk in december het project alweer te verlaten. Voorbereiding woonzorgzone Bassevelde In 2007 werd een enquête gehouden bij 26 ouderen. De gegevens van die bevraging werden verwerkt met het oog op bespreking met gemeentebestuur en RVT. Op basis van die verwerking en een evaluatie ervan werd besloten tot heroriëntering van de aanpak in Bassevelde. Er werden met het RVT afspraken gemaakt om in 2009 in samenwerking met het gemeentebestuur een project op te zetten om de band tussen dorp en RVT te versterken en samen te werken aan een concept woonzorgzone voor Bassevelde met voorbeeldfunctie voor andere kleine kernen. Een woonzorgzone voor Waarschoot In Waarschoot werden voorstellen geformuleerd voor de uitbouw van een woonzorgzone aldaar en dit op basis van verzameld objectief materiaal (woningaanbod, voorzieningen, zorg, publiek domein, ..) en op basis van gesprekken met ouderen, zorginstellingen, OCMW, stedelijke diensten en


136

overleg op ambtelijk en politiek niveau. De ontwikkelingen op dit vlak worden verder opgevolgd, zowel vanuit dit project als vanuit Wooncentrum Meetjesland. Een powerpointpresentatie rond woonzorgzones voor het Meetjesland Omdat woonzorgzones nog relatief onbekend zijn werd een powerpointpresentatie gemaakt die kan gehanteerd worden om beleid en ouderen hiermee te sensibiliseren. Deze presentatie zal worden gebruikt in lokaal en intergemeentelijk woonoverleg, bij ouderenverenigingen en bij presentaties omtrent de werking in Bassevelde.


137

3.4.

Externe operationele doelstelling EOD 3.4.

De mogelijkheden tot maatschappelijke integratie van kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt zijn verhoogd via de uitbouw van buurtdiensten (EOD 3.4.) Acties

Actiezone


A.3.4.1. Uitbouw van het computeratelier ‘Buurtweb’ in Aalst als een buurtdienst

Aalst

3.4.1.1. Buurtweb Aalst (PR-AA-BUWE)

A.3.4.2. Uitbouw van het ‘dorpshuis in Boekhoute’ als een buurtdienst

Boekhoute

Niet van toepassing voor 2008

A.3.4.3. Uitbouw van het ‘dorpshuis in ‘Watervliet’ als een buurtdienst

Watervliet

Niet van toepassing voor 2008

Realisatie EOD 3.3. in de verschillende actiezones Aalst Buurtweb is als buurtdienst erkend binnen het decreet Lokale Diensteneconomie. Het wordt gefinancierd met middelen van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw (werkingsmiddelen), van de stad Aalst (middelen Lokale Diensteneconomie), de Vlaamse Gemeenschap (decreet Lokale Diensteneconomie). Als buurtdienst speelt Buurtweb als dusdanig in op drie aspecten: het aanbod wordt voor en met de buurtbewoners en vrijwilligers uitgewerkt, het heeft expliciet tot doel om de sociale contacten tussen buurtbewoners te stimuleren en er wordt gestreefd naar een duurzame lokale tewerkstelling.

Actie 3.4.1. Uitbouw van een computeratelier “Buurtweb” in Aalst als een buurtdienst 3.4.1.1. Buurtweb Aalst Code


PR-AA-BUWE

138

Doelstelling

Er is een computeratelier opgericht dat als buurtdienst voorziet in duurzame lokale tewerkstelling voor risicogroepen

Werkvorm Prioritaire actiezone Buurt/wijk/dorp Doelgroep

Projectmatig opbouwwerk Aalst Rechteroever Werkzoekende inwoners van Aalst, buurtbewoners Rechter- en Linkeroever (met bijzondere aandacht voor senioren, allochtonen, mensen zonder computer,…) Initiatiefnemers Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw i.s.m. Stad Aalst Start- en einddatum 16/01/2003 tot 31/12/2011 Contactadres Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen – Afdeling Aalst Hertshage 11-19 9300 Aalst Opbouwwerker / Hans Tas (1 VTE niet-decretaal opbouwwerker) Projectmedewerker Elke De Brouwer (niet-decretaal projectmedewerker vanaf 02-04-08) Programmaverantwoordelijke Katelijne De Winter (beleidsmedewerker)

Beschrijving Buurtweb is ontstaan vanuit de bewonerswerking op Rechteroever Aalst, meer concreet vanuit een bevraging en behoeftenverkenning in de wijk. Deze bevraging maakte deel uit van het project ‘bewonersparticipatie in het kader van wijkontwikkeling Aalst’. Dit was een onderdeel van de werking van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen binnen het kader van het Sociaal Impulsfonds van de Stad Aalst. Uit de bevraging kwamen het creëren van tewerkstelling voor kansengroepen en de toegankelijkheid tot ICT als prioriteiten naar voren. Het huidige project opende zijn deuren in januari 2003, omvat een laagdrempelig computeratelier en is gehuisvest in ontmoetingscentrum De Brug in de aandachtwijk Aalst-Rechteroever. Het richt zich in de eerste plaats tot buurtbewoners en mensen zonder computer, ICT-analfabeten, werkzoekenden, allochtonen, senioren,… Buurtweb biedt een breed en gevarieerd aanbod aan diverse doelgroepen. Ze kunnen er terecht tijdens de open ateliers en er vrij gebruik maken van de computers en het internet. Vrijwilligers staan klaar om bezoekers met raad en daad bij te staan. Naast de open ateliers zijn er ook begeleide activiteiten en cursussen. Buurtweb legt zich blijvend toe op het aanbieden van een kwaliteitsvolle dienstverlening. Participatie van de doelgroep wordt gerealiseerd via de persoonlijke contacten met de bezoekers waarbij specifieke behoeften of gespecialiseerde vragen gedetecteerd worden en waarvoor een passend antwoord gezocht wordt. Daarnaast zijn er ook de maandelijkse vrijwilligersvergaderingen. Er is een samenwerking met diverse partners in functie van netwerkvorming en het aanbod naar specifieke doelgroepen. Samenwerkingsverbanden worden ook opgezet met de partners van ontmoetingscentrum De Brug.


139

Buurtweb is een buurtdienst en speelt als dusdanig in op drie aspecten: het aanbod wordt voor en met de buurtbewoners en vrijwilligers uitgewerkt, het heeft expliciet tot doel om de sociale contacten tussen buurtbewoners te stimuleren en er wordt gestreefd naar een duurzame lokale tewerkstelling. Buurtweb draagt bij tot een verhoging van de maatschappelijke integratie van kwetsbare groepen (op de arbeidsmarkt) enerzijds en tot een verhoogde leefbaarheid van de buurt en sociale cohesie aan de andere kant. Het wordt ingepast in het nieuwe decreet op lokale diensteneconomie (goedkeuring eind 2007). Het einde van het project (bv. een verzelfstandiging) is voorzien voor eind 2011. Buurtweb is als buurtdienst erkend binnen het decreet Lokale Diensteneconomie. Het wordt gefinancierd met middelen van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw (werkingsmiddelen), van de stad Aalst (middelen Lokale Diensteneconomie), de Vlaamse Gemeenschap (decreet Lokale Diensteneconomie). Eén projectmedewerkers staat in voor de dagelijkse werking, een opbouwwerker draagt de verantwoordelijkheid voor de omkadering, de uitbouw en nieuwe initiatieven (bv. sociaal e-loket). Een groep vrijwilligers beslist enerzijds mee over de uitbouw en het aanbod van de dienst en verzorgt anderzijds alle open ateliers en een aantal cursussen. Het project wordt van nabij opgevolgd door de Stuurgroep Lokale Diensteneconomie van de Stad Aalst. Realisatie EOD 3.4. Vooropgestelde prestaties


Buurtbewoners verrichten lokale arbeid /

Buurtweb is erkend binnen het decreet Lokale Diensteneconomie. Met de inbreng van middelen vanuit het decreet lokale diensteneconomie, en met bijkomende middelen kon het project gedurende 2008 1 VTE projectmedewerker (Elke De Brouwer) tewerkstellen. Deze projectmedewerker stond, samen met de vrijwilligers, in voor de dagelijkse werking van buurtweb.

tewerkstelling (vrijwillig of tewerkgesteld)

We vermelden ook dat een aantal vrijwilligers/ buurtbewoners binnen buurtweb beroep doen op PWAcheques, wat overeenkomt met 0,06 VTE gemiddeld op jaarbasis (120 uren). Het onthaal, de permanenties, de klantenregistratie, het onderhoud van de computers, het educatief aanbod, enz. worden quasi volledig door de vrijwilligers verzorgd. Hierbij worden ze ondersteund en begeleid door de opbouwwerker. In 2008 werden een paar nieuwe vrijwilligers voor korte of lange termijn aangetrokken. Buurtbewoners kunnen andere

buurtbewoners ontmoeten


Eind 2008 werden meer dan 1.746 abonnees geteld. De formule van gratis toegang tot degelijke ICTinfrastructuur waarbij op een informele wijze contacten kunnen worden gelegd met andere bewoners die er over de vloer komen blijkt een succesformule.

140

Uit de cliëntengegevens blijkt ook dat wij onze initiële doelstelling om een zo divers mogelijk publiek (jongeren, ouderen, werklozen, allochtonen, autochtonen, …) aan te trekken zonder probleem behalen. In 2008 telde Buurtweb 5.572 bezoekers, waarvan 489 unieke bezoekers gedurende het hele jaar. Of nog: Buurtweb kende in 2008 8.239 bezoekersuren. Verder organiseerde Buurtweb in 2008 ook 285 uren cursus voor 146 deelnemers. Cursus/ workshops (in samenwerking met partners en/of op initiatief van eigen vrijwilligers): Cursusaanbod in 2008: ‘PC voor Beginners’, ‘Hallo PC!’ (de nieuwe beginnerscursus), ‘Websites bouwen’ (voor gevorderden), ‘Websites bouwen’ (voor beginners), ‘Fotobewerking Voor Beginners’,’ Fotobewerking Voor Gevorderden’, ‘Word’, ‘Excel’,’ Welke functies zitten er op mijn GSM?’ (in samenwerking met Centrum Voor Basiseducatie), ‘Computer-initiatie’ (in samenwerking met Centrum Voor Basiseducatie).

Er is een concreet aanbod van

dienstverlening dat tegemoetkomt aan de verwachtingen van de bewoners / bijdragen tot de leefbaarheid van de wijk / dorp

Het project Buurtweb werd opgestart naar aanleiding van een ruime behoeftepeiling onder de buurtbewoners. De aanwezigheid van een laagdrempelig, gratis ICT-aanbod in de buurt was een van de behoeften. Uit het aantal vaste abonnees en de bezettingsgraad van de infrastructuur, blijkt duidelijk dat deze buurtdienst deze behoefte invult. Uit onze databank blijkt bovendien dat 82% van de bezoekers op minder dan 5 km van Buurtweb wonen. Verder ook dat ongeveer 62% thuis helemaal niet over een ADSL/Telenetverbinding beschikt of hoogstens over een trage klassieke inbelverbinding. Tenslotte stelden we ook vast dat 79% van de respondenten maximaal hoger secundair beëindigde en iets minder dan 69% van zich zelf beweert helemaal niet of slechts over een beperkte computerkennis te beschikken. Buurtweb beschikt over een e-loket : twee ruimtelijk afgeschermde computers die de (permanente) mogelijkheid biedt aan (individuele) bezoekers om discreet, en met begeleiding digitaal de eigen rechten te verkennen en/of met de overheid in interactie te treden. Dit kwam tot stand dankzij middelen van Telenet Foundation. Om tot een meer resultaatsgerichte werking te komen naar maatschappelijke kwetsbare groepen, gingen we een samenwerking aan met diverse doelgroeporganisaties die rechtstreeks in contact staan of werken met maatschappelijk kwetsbare groepen (bv. verenigingen waar armen het woord nemen, OCMW/ dienstencentra, arbeidszorginitiatieven). Zij staan mee in voor de toeleiding van de doelgroepen tot het (deel)project sociaal e-loket en helpen bij het opzetten van het vormings- en leertraject die we met de doelgroepen in 2009 willen doorlopen, als ondersteunend traject en randvoorwaarde om de toegang tot de rechtenverkenner en de eigen grondrechten te verhogen.


141

Voor het vormings- en leertraject in 2009 gaan we samenwerkingsverbanden aan met externe partners (Leerpunt en en lokale welzijnsorganisaties). De vorming is gericht op een initiatie in computer enerzijds en op het samen kennen en verkennen van de grondrechten anderzijds en welke mogelijkheden aanwezig zijn via rechtenverkenner. Buurtdiensten kunnen op korte termijn

Buurtweb is voor vier jaar (2008-2011) erkend als buurtdienst binnen het decreet Lokale Diensteneconomie.

structureel worden verankerd Transversaal accent


TA 2 – Interculturaliteit:

Gedurende 2008 schommelde het gemiddelde aandeel allochtone bezoekers ten opzichte van het totale aantal bezoekers, maandelijks rond de 45%.

TA 3 – Vrijwilligerswerking:

In 2008 waren er 9 vrijwilligers actief in Buurtweb. Het is een vaste ploeg waarop kan gerekend worden. Ze kunnen voor de dagelijkse begeleiding en ondersteuning rekenen op de opbouwwerker. Inherent aan de doelstellingen van een buurtdienst, wordt de werking van Buurtweb uitgebouwd in nauw overleg met de werknemers en vrijwilligers. Dit impliceert inspraak in de exploitatie van het project. Daarom komen de vrijwilligers maandelijks samen tijdens een vrijwilligersvergadering.

TA 4 – Armoede:

Uit de resultaten van de representatieve enquête onder de gebruikers van Buurtweb blijkt dat Buurtweb effectief kansarme en bestaansonzekere buurtbewoners bereikt. Ook de lokale Vereniging Waar Armen het Woord Nemen en Leerpunt Aalst zorgen regelmatig voor toeleiding naar Buurtweb. In 2008 werd de samenwerking met beide organisaties in het kader van het ‘sociaal e-loket’ concreet vastgelegd.

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Gratis toegang voor alle Aalsterse buurtbewoners tot een performant computernetwerk en degelijke ICT-infrastructuur Met blijvende aandacht voor het up-to-date houden van het computernetwerk en het aanbod via open ateliers en cursussen draaide Buurtweb verder op volle toeren en leverde het een gratis en professionele dienstverlening aan een ieder. De gratis dienstverlening is één van de vereisten binnen de erkenning als Openbare Computerruimte. Grote diversiteit (alle doelgroepen bereikt)


142

Jong – oud, allochtoon – autochtoon, mannen – vrouwen, hooggeschoold – laaggeschoold. Buurtweb blijft zijn doelstelling van toegankelijkheid voor iedereen, met oog voor diversiteit waarmaken. Toch moet blijvend werk gemaakt worden van hoe we maximaal diegene kunnen bereiken voor wie de digitale kloof een dagelijkse realiteit is. Tevens komen de buurtbewoners in Buurtweb in contact met elkaar, delen ze de interesse voor ICT en overstijgen hun isolement. Erkenning van Buurtweb binnen het nieuwe decreet LDE Buurtweb werd voor een periode van 4 jaar (2008-2011) erkend als buurtdienst binnen het decreet Lokale Diensteneconomie. Er is de tewerkstelling van een doelgroepmedewerker in het kader van de Lokale Diensteneconomie. Goed draaiende, geroutineerde vrijwilligersploeg Het onthaal, de permanenties, de klantenregistratie, het onderhoud van de computers, het educatief aanbod,… worden in grote mate door de vrijwilligers verzorgd. Hierbij worden ze ondersteund en begeleid door de opbouwwerker (en projectmedewerker). Verregaande inspraak van vrijwilligers in dagelijks beheer Inherent aan de doelstellingen van een buurtdienst, wordt in nauw overleg met de werknemers en vrijwilligers de werking van Buurtweb uitgebouwd. Aanbod van cursussen afgestemd op vragen van bezoekers Dezelfde participatieve geest geldt tevens voor de bezoekers en gebruikers van Buurtweb. Via de begeleiding en persoonlijke contacten van de Buurtweb-medewerkers worden behoeften, vragen, interesses gedetecteerd en wordt naar een passend vormingsaanbod gezocht. Sterke inbedding van het project in het lokale welzijnswerkveld Samenwerkingsverbanden bij het aanbieden van cursussen (bv. met PAROL, Leerpunt, Vormingplus). Buurtweb is een gekende en gerespecteerde speler op de sociale kaart van Aalst. ICT-basiscursussen: in totaal organiseerde Buurtweb in 2008 285 uren cursus voor 146 deelnemers. Met het aanbieden van deze cursus draagt Buurtweb effectief bij tot het dichten van de digitale kloof. De combinatie van deze cursus met open ateliers biedt het voordeel dat cursisten kunnen komen oefenen (en ondertussen bijkomende uitleg kunnen krijgen), iets wat noodzakelijk is om te leren werken met de computer. Sinds 2006: erkenning als Openbare Computerruimte (OCR) door POD Maatschappelijke Integratie In 2006 dienden we een dossier in voor de erkenning als Openbare Computerruimte. Door het verkrijgen van deze erkenning konden we het aantal computers uitbreiden. Uitbouw sociaal e-loket In 2007 werden voorbereidingen getroffen om de mogelijkheden van E-governement te exploreren en open te stellen voor de buurt in de vorm van een (sociaal) E-loket, dit dankzij de goedkeuring van een subsidiedossier bij Telenet Foundation. Met deze nieuwe aanvullende dienst binnen het


143

aanbod van buurtweb willen we, inz. t.b.v. de kansengroepen, actief inspelen op de recente mogelijkheden en inspanningen van de overheid om de inwoners beter te bereiken en te bedienen via E-governement. In 2008 bouwde Buurtweb de eerste fase van het e-loket uit: twee ruimtelijk afgeschermde computers die de (permanente) mogelijkheid biedt aan (individuele) bezoekers om discreet, en met begeleiding digitaal de eigen rechten te verkennen en/of met de overheid in interactie te treden. Om tot een meer resultaatsgerichte werking te komen naar maatschappelijke kwetsbare groepen, gingen we een samenwerking aan met diverse doelgroeporganisaties die rechtstreeks in contact staan of werken met maatschappelijk kwetsbare groepen (bv. verenigingen waar armen het woord nemen, OCMW, dienstencentra, arbeidszorginitiatieven). Zij staan mee in voor de toeleiding van de doelgroepen tot het (deel)project sociaal e-loket en helpen bij het opzetten van het vormings- en leertraject die we met de doelgroepen in 2009 willen doorlopen, als ondersteunend traject en randvoorwaarde om de toegang tot de rechtenverkenner en de eigen grondrechten te verhogen. Voor het vormings- en leertraject in 2009 gaan we samenwerkingsverbanden aan met externe partners (Leerpunt en en lokale welzijnsorganisaties). De vorming is gericht op een initiatie in computer enerzijds en op het samen kennen en verkennen van de grondrechten anderzijds en welke mogelijkheden aanwezig zijn via rechtenverkenner.


144

3.4.2. Actie 3.4.2. Uitbouw van het ‘dorpshuis in Boekhoute’ als een buurtdienst; Cf. DH-ME-BOEH (Actie 2.2.4.) Niet van toepassing in 2008.

3.4.3. Actie 3.4.3. Uitbouw van het ‘dorpshuis in Watervliet’ als een buurtdienst; Cf. DH-ME-WAVL (Actie 2.2.7.) Niet van toepassing in 2008.


145

3.5.

Externe operationele doelstelling EOD 3.5. De betrokkenheid bij en de participatie aan het basisonderwijs van kansarme en / of allochtone ouders en kinderen is verhoogd Acties

Actiezone


A.3.5.1. Onderwijsopbouwwerkproject in Dendermonde in samenwerking met het LOP Dendermonde Basisonderwijs

Dendermonde

3.5.1.1. Kleuterproject (PR-DE-KLEU)

A.3.5.2. Onderwijsopbouwwerkproject in Sint-Niklaas

Sint-Niklaas

3.5.2.1. Kleuterparticipatie (PR-SN-KLEU)

A.3.5.3. Onderwijsopbouwwerkproject in Ronse

Ronse

3.5.3.1. Onderwijsopbouwwerk in Ronse (PR-RO-OOWR)


146

Realisatie EOD 3.5. in de verschillende actiezones Dendermonde In de loop van 2008 werd de werking in Dendermonde op haar bereikte effecten geëvalueerd. Als gevolg hiervan, werd er voor gekozen om de inzet drastisch te reduceren. Er werd een einddocument opgemaakt, als werkinstrument voor andere scholen die dit proces ook willen uitwerken met de eigen ouders. Beleidsmatig bleef het opbouwwerk het LOP en zijn werkgroepen opvolgen. Doel is om de opgebouwde deskundigheid verder ter beschikking te stellen en om mee actief de voelsprieten uit te steken naar een mogelijke toekomstige werking. Sint-Niklaas Het project in Sint-Niklaas speelt actief in op de problematiek van (on)gelijke kansen in het onderwijs. Enerzijds slaagde het opbouwwerk er in 2008 in een breed netwerk te helpen uitbouwen in de schoot van het LOP om kleuterparticipatie te stimuleren bij kleuters vanaf 2,5 jaar die nog niet zijn ingeschreven of onregelmatig school lopen in de Sint-Niklase kleuterscholen. Anderzijds werd er in twee basisscholen geëxperimenteerd met acties om de kleuterparticipatie te verhogen. Het is de bedoeling om deze ervaringen te bundelen en zo te verbreden naar andere scholen. Ronse Begin 2008 startte het opbouwwerk een nieuw onderwijsopbouwwerkproject in Ronse. In het kader van het lokaal sociaal beleidsplan besliste de stad Ronse om in lijn met het gelijke onderwijskansen-decreet (GOK) en de principes van het flankerend onderwijsbeleid een team van 4 VTE in te zetten met het oog op de verhoging van de ouderbetrokkenheid van GOK-leerlingen in het Ronsese basisonderwijs (kleuter en lager). Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen werd gesolliciteerd om het werkgeverschap en de inhoudelijke invulling in nauw overleg met de basisscholen, het stadsbestuur en alle belanghebbenden voor haar rekening te nemen. Hiervoor sloten de stad Ronse en Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen eind 2007 een samenwerkingsakkoord af voor een periode van 6 jaar (2008-2013). 2008 stond vooral in het teken van de opstart van de nieuwe werking, de terreinverkenning, het opstellen van langetermijndoelstellingen en de organisatie van de eerste concrete acties en campagnes vanaf september 2008.

3.5.1. Actie 3.5.1. Onderwijsopbouwproject in Dendermonde in samenwerking met het LOP Dendermonde Basisonderwijs 3.5.1.1. Kleuterproject Code


PR-DE-KLEU

147

Doelstelling

Er is een aanbod van ouderbijeenkomsten en activiteiten voor ouders in samenwerking met de kleuterleidsters (en het CLB) die de betrokkenheid van deze ouders op de werking van het kleuteronderwijs doet toenemen.

Dit draagt bij tot een verhoogd bewustzijn omtrent het nut van kleuteronderwijs, bij ouders met minder behartigde belangen. Werkvorm Prioritaire actiezone Buurt/wijk/dorp Doelgroep Initiatiefnemers Start- en einddatum Contactadres

Projectmatig opbouwwerk Dendermonde 2 scholen in aandachtswijken: Donck-Vlotgras en Serbos-Boonwijk Alle (kleuter)ouders en specifiek de kwetsbare ouders Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw 01/09/2005 t.e.m. 31/12/2008

Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen – Afdeling Dendermonde Gentsesteenweg 1 – sociaal huis 9200 Dendermonde

Opbouwwerker Chris Lesage (0,7 VTE niet-decretaal opbouwwerker) Programmaverantwoordelijke Katelijne De Winter (beleidsmedewerker Onderwijs)

Beschrijving Uit onderzoek blijkt dat de (goede of minder goede) startkansen van kleuters in grote mate de slaagkansen in de verdere schoolloopbaan bepalen. Tevens blijkt uit diverse studies dat het belang van kleuteronderwijs door autochtone en allochtone kansarme ouders onvoldoende erkend wordt. Daardoor zijn er soms onregelmatige aanwezigheden van deze kinderen, zodat de kansen op voldoende rijpheid op het einde van de derde kleuterklas afnemen. Deze vaststelling doen ook sommige directies en/of leerkrachten van Dendermondse (wijk)scholen. Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen is in Dendermonde al langer actief rond het thema onderwijs en is initiatiefnemer van dit kleuterproject. Vanuit een omgevingsanalyse werd beslist om het project uit te werken in twee basisscholen die gelegen zijn in aandachtsbuurten (SerbosBoonwijk, Donck-Vlotgras) en een hoog percentage GOK-leerlingen tellen. Het richt zich in de eerste plaats tot autochtone en allochtone kansarme ouders van kleuters. Zoals hierboven aangegeven speelt het project in op de problematiek van ongelijke onderwijskansen en op de vaststelling dat de kansen op een optimale schoolloopbaan voor een groot deel al in de kleuterschool worden bepaald. Door te werken aan het bewustzijn over het nut van kleuteronderwijs wil het project de betrokkenheid van kwetsbare ouders op het onderwijs van hun kind verhogen. Het hoopt op die manier te komen tot een verhoogd welbevinden bij hen en bij hun kleuters. Daarnaast wil het project een bijdrage leveren tot een betere dialoog tussen de basisscholen en de ouders. Het is nodig dat de stem van deze ouders effectief gehoord wordt in de scholen en dat scholen werk maken van een goede communicatie, meer zelfs: in dialoog gaan met deze ouders.


148

Het project, dat loopt van september 2005 tot eind 2008, draagt zo bij tot een verhoogde betrokkenheid bij en participatie van ouders aan het onderwijs en tot meer gelijke onderwijskansen voor ieder kind. In twee kleuterscholen (wijkschool Donck (atheneum) en de gemeentelijke Boonwijkschool) worden ouders bijeengebracht, om samen met de leerkracht(en) activiteiten te houden die aansluiten bij de kleuterontwikkelingsgebieden. Daarbij is goede, begrijpbare communicatie van de leerkracht naar ouders en vice versa een must. De uitbouw van het project volgt in elk van de scholen een eigen ritme. Tijdens het schooljaar 2007-2008 wordt werk gemaakt van een verzelfstandiging van het project. Daarnaast wordt een einddocument opgemaakt, als werkinstrument voor andere scholen die dit proces ook willen uitwerken met de eigen ouders. De participatie van ouders houdt in een eerste fase de deelname aan de activiteiten in. In een latere fase wordt werk gemaakt van participatie aan andere schoolactiviteiten (bv. in het oudercomité). Het project wil ook komen tot een werkgroep van ouders, die uitgroeit tot trekker en sturende motor van het kleuterproject in de school. Naast de scholen zijn de CLB’s de directe samenwerkingspartner. Werkingsmiddelen worden voorzien door Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen. Voor de GESCO-medewerkers zijn deels subsidies voorhanden. Het project wordt uitgewerkt door één opbouwwerker (met praktische medewerking van een projectmedewerker). Het LOP fungeert als instantie die kan instaan voor de verruiming van het kleuterproject naar andere scholen. Realisatie EOD 3.5. Vooropgestelde prestaties


Kansarme en / of allochtone ouders en

11 keer poortcontacten wijkschool Donck en wijkschool ’t Keur, ev. gekoppeld aan activiteiten.

kinderen zijn meer betrokken bij het onderwijsgebeuren


kinderen participeren aan het onderwijsgebeuren

In beide betrokken scholen werd het CLB aangesproken op zijn taak inzake kansenbevordering. Samen werd gekeken naar mogelijke infomomenten voor ouders. Het bleek een goede manier van werken. Het CLB is nu meer aanwezig, meer betrokken op de ouders in de betreffende scholen. Het CLB is voor de ouders een duidelijker aanspreekpunt geworden. 1 ouderavond in de Boonwijkschool i.s.m. CLB GO + 1x overleg directie Boonwijkschool met huisbezoek(en) 1 oudermoment in de beide wijkscholen i.s.m. CLB GO + voorbereiding met directie Samenwerking met dienstencentrum : de leerkracht, kleuters en hun ouders worden aangesproken om gezamenlijk activiteiten op te zetten.

Praktijkervaring vanuit het


Op vergaderingen van het LOP werd op gepaste tijdstippen verslag uitgebracht van de werking van het

149

onderwijsopbouwwerkproject is ingebracht in het LOP

kleuterproject. Op de AV van het LOP Basis werd in oktober 2008 het eindrapport inzake onderwijsopbouwwerk in Dendermonde voorgesteld. Het rapport betreft een analyse en evaluatie van de samenwerking met het onderwijs in Dendermonde en randvoorwaarden tot verdere samenwerking. Het einddocument van het kleuterproject (het werkinstrument voor de andere scholen, op basis van de praktijkervaring in wijkschool Donck) wordt voorgesteld op de eerstvolgende AV na 2008.

Praktijkervaring werd ingebracht tijdens

Deelname aan de provinciale overleggroep voor onderwijsopbouwwerkers.

bovenlokale overlegmomenten Transversaal accent


TA.2. – Interculturaliteit:

In de wijkschool waar wij actief zijn, bestaat de klaspopulatie uit meer dan de helft leerlingen van allochtone afkomst. In de oudergroep worden beide groepen ouders (autochtoon en allochtoon) bijeengebracht. We richten ons dus expliciet naar beide groepen samen.

TA.4. – Armoede: In beide scholen waar wij actief zijn, is het aantal en het aandeel GOK-leerlingen hoog. Sommige ouders zijn in vele opzichten uitgesproken kansarm.

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Heel goede contacten en betrokkenheid tussen de kleuterleidster van de Donck-wijkschool en de ouders Dankzij het kleuterproject verhoogde de betrokkenheid van ouders op het onderwijs van hun kleuter enerzijds en nam anderzijds het engagement van de leerkracht t.a.v. de ouders toe. Er werd naar elkaar geluisterd. Ouders voelden zich steeds welkom in de wijkschool. Ouders maken een bewuste keuze bij de (eventuele) overgang van 3de kleuter naar 1ste leerjaar Door de goede samenwerking tussen de leerkracht en de ouders en de betrokkenheid van het CLB (dankzij de inspanningen van de opbouwwerker) kregen de ouders voldoende zicht op de schoolrijpheid van hun kind, en konden ze bewust en tevreden de verdere schoolkeuze bepalen. Groeiend engagement van het CLB In beide betrokken scholen werd het CLB aangesproken op hun taak op het gebied van kansenbevordering. Samen werd gekeken naar mogelijke infomomenten voor ouders. Het bleek een goede manier van werken. Het CLB is nu meer aanwezig, meer betrokken op de ouders in de betreffende scholen. Het CLB is voor de ouders een duidelijker aanspreekpunt geworden.


150

Het CLB nam in het gesprek ter consolidering van het kleuterproject het engagement op zich om de infomomenten voor ouders zelfstandig in hun vaste werking op te nemen, indien ook de kleuterjuffen hierin een engagement opnemen. Het CLB leerde, dankzij de aanpak door samenlevingsopbouw, om op een laagdrempeligere manier te werk te gaan. Zij passen de opgedane ervaring en werkmodellen nu ook toe in andere scholen met een hoog percentage kwetsbare ouders. De wijkschool Donck zet stappen naar Brede School De samenwerking tussen de kleuterschool wijkschool Donck en het nabijgelegen dienstencentrum wordt gecontinueerd, ook na de inzet van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen. (Laaggeschoolde) allochtone ouders worden toegeleid naar Leerpunt, Huis van het Nederlands, Babbelonie. Er is aandacht voor ouders die in aanmerking komen voor cursussen bij Leerpunt, Nederlands spreken via Babbelonie, … Actieve deelname aan AV LOP basis en zijn werkgroepen Door een actieve deelname aan AV LOP basis en de werkgroepen trachtte het onderwijsopbouwwerk in Dendermonde een bijdrage te leveren tot een betere LOP-werking. Dit engagement loopt nog een tijdje verder na de afronding van het kleuterproject. De verschillende LOP-werkgroepen en het LOP zelf werden ten volle gebruikt als verspreider van informatie over geplande activiteiten, die netoverschrijdend, samen met ODiCé werden georganiseerd. Ronde Tafel van niet-onderwijsgebonden partners van het LOP Aangezien de welzijnspartners weinig greep krijgen op het LOP (dominantie door scholen en schoolgemeenschappen), kreeg een éénmalige bijeenkomst omtrent strategisch handelen binnen het LOP een permanent karakter, nl. de Ronde Tafel van niet-onderwijsgebonden LOP-partners. Ook hier staat een dynamischere LOP-werking, die effectief bijdraagt tot gelijkere onderwijskansen, centraal. In 2007 stelden we vast dat Samenlevingsopbouw de sterkste bezieler was van deze Ronde Tafel. In 2008 werd het trekkerschap doorgegeven aan het LOP, zodat deze ronde tafel nu functioneert als werkgroep van het LOP. LOP-deskundige Dendermonde Basis is betrokken op OOW in Dendermonde Dankzij de inzet in de LOP-werking en de goede samenwerking werd de Lop-deskundige een belangrijke medestander voor onderwijsopbouwwerk in Dendermonde. Afronden en consolideren van het kleuterproject Zoals voorzien in de planning werd het kleuterproject afgerond in 2008. Diverse gesprekken ter consolidering werden gevoerd, o.a. met de directies van de twee betrokken scholen, met het CLB, met de LOP-deskundige en –voorzitster, op de AV van het LOP, met de nieuwe kleuterjuf in wijkschool Donck en de zorgjuf, met de betrokken ouders, met het dienstencentum en OCMW,… Er werd een berichtenblad gemaakt dat de ervaringen verhaalt van het kleuterproject in wijkschool Donck. Met dit berichtenblad willen we de opgedane ervaringen doorgeven aan de andere scholen.


151

Afronden van de inzet met betrekking tot het thema onderwijs in Dendermonde Uit de werking van het LOP enerzijds en de geringe medewerking van het onderwijs anderzijds besloten we om in 2008 een grondige evaluatie op te maken van onze inzet tout-court met betrekking tot het thema onderwijs in Dendermonde. De eindconclusie is dat we mooie resultaten kunnen voorleggen op de plaatsen waar we een concrete doelgroepgerichte werking uitbouwden, maar dat dit slechts op één plaats echt kon. In een groter geheel en gezien de geleverde inzet (qua financiën en personeel) stelden we vast dat dit een veel te mager resultaat was. We kwamen vooral tot de vaststelling dat netwerking en samenwerking moeilijk uit te bouwen viel en dat de noodzakelijke randvoorwaarden voor een succesvol project onvoldoende aanwezig waren. Het kleuterproject bleef ‘beperkt’ tot een vorm van dienstverlening in een paar wijkscholen. Er trad geen verruiming en verbreding op naar andere scholen, er was geen gedeelde visie over de rol van onderwijsopbouwwerk, er was onvoldoende samenwerking, een onduidelijk engagement van de scholen, er waren geen beleidsmaatregelen,… Hierdoor was er geen uitzicht op blijvende structurele veranderingen, een noodzaak om aan opbouwwerk te doen. De eindconclusie is dat we, na het kleuterproject, geen nieuwe vorm van doelgroepwerking opstarten. Beleidsmatig blijven we, gedurende een redelijke periode, het LOP en zijn werkgroepen opvolgen. Doel is om de opgebouwde deskundigheid verder ter beschikking te stellen en om mee actief de voelsprieten uit te steken naar een mogelijke toekomstige werking.


152

3.5.2. Actie 3.5.2. Onderwijsopbouwwerkproject in Sint-Niklaas 3.5.2.1. Verhogen van de toegankelijkheid van basisonderwijs voor groepen met minder behartigde belangen Code

PR-SN–KLEU

Doelstelling

Er is een netwerk uitgebouwd in de schoot van het LOP om kleuterparticipatie te stimuleren bij kleuters vanaf 2,5 jaar die nog niet zijn ingeschreven of onregelmatig school lopen in de Sint-Niklase kleuterscholen. Dit draagt bij tot het dichten van de participatie- en kenniskloof tussen enerzijds kleuters die vanaf 2,5 jaar ten volle participeren aan het kleuteronderwijsgebeuren en anderzijds kleuters die hieraan onregelmatig of helemaal niet participeren.


Projectmatig opbouwwerk St. Niklaas N.v.t. Kwetsbare en allochtone ouders met kinderen in de kleuterleeftijd Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw 01/01/2008 t.e.m. 31/12/2009

Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen - Afdeling Sint-Niklaas Knaptandstraat 44 9100 Sint-Niklaas

Opbouwwerker Nicole Formesyn (0,5 VTE decretaal opbouwwerker) en Lieselotte Reynvoet (0,5 VTE decretaal opbouwwerker) Programmaverantwoordelijke Katelijne De Winter (beleidsmedewerker Onderwijs)

Beschrijving In september 2006 gaf de stad Sint-Niklaas, naar aanleiding van een gesprek over de rol van Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen in Sint-Niklaas, aan dat er een grote problematiek in het Sint-Niklase onderwijs speelde. Zij wilden graag dat Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen een rol zou opnemen in het onderwijs. Na een intensieve verkenning (januari tot juni 2007) bleken er inderdaad heel wat uitdagingen in dat Sint-Niklase onderwijs te liggen. Een aantal elementen uit deze verkenning maakten dat Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen ervoor koos om in 2008 een project rond kleuterparticipatie op te zetten: 1) de stijgende maatschappelijke aandacht voor het thema (het jaar van de kleuter en de vele extra maatregelen van de minister in de richting van kleuterparticipatie!), 2) de expliciete vraag van het Sint-Niklase onderwijs om hen hieromtrent te ondersteunen (LOP) – (vanuit deze insteek kunnen andere noden en hiaten eveneens aangekaart worden), 3) de vraag van velen (ouders, onderwijs, welzijn) om zo vroeg mogelijk in de schoolcarrière van


153

kinderen in te grijpen, het preventieve aspect vindt men ontzettend belangrijk! en 4) de vraag van onderwijs en welzijn naar onderwijsopbouwwerk in SintNiklaas. Het project richt zich in de eerste plaats tot autochtone en allochtone kansarme kleuterouders.

Het project speelt in op de problematiek van (on)gelijke kansen in het onderwijs. Enerzijds willen we een netwerk helpen uitbouwen in de schoot van het LOP om kleuterparticipatie te stimuleren bij kleuters vanaf 2,5 jaar die nog niet zijn ingeschreven of onregelmatig school lopen in de Sint-Niklase kleuterscholen. Anderzijds willen we zelf in twee scholen experimenteren met acties om de kleuterparticipatie te verhogen. Later zullen we deze ervaringen bundelen en zo verbreden naar andere scholen. Hierbinnen zijn er vernieuwende instrumenten en praktijken ontwikkeld en gerealiseerd die de betrokkenheid van maatschappelijk kwetsbare ouders en kinderen bevorderen. Daanaast worden binnen het project 4 scholen vanop de tweede lijn ondersteund. Dit draagt bij tot het dichten van de participatie- en kenniskloof tussen enerzijds kleuters die vanaf 2,5 jaar ten volle participeren aan het kleuteronderwijs-gebeuren en anderzijds kleuters die hieraan onregelmatig of helemaal niet participeren. Er wordt via twee sporen gewerkt aan kleuterparticipatie: 1) de niet-ingeschreven kleuters. Voor dit spoor trekken we in de schoot van het LOP een werkgroep kleuterparticipatie en werken dusdanig mee aan netwerkvorming rond dit thema. Samen met de grotere spelers op het veld (Kind en Gezin, CLB, stad, OCMW, …) willen we aan de tafel gaan zitten om af te tasten wat de mogelijkheden van de verschillende partners zijn om hier een taak in op te nemen, om daarna eventuele engagementen en taakverdelingen hieromtrent af te spreken. Daarnaast kunnen er vanuit deze werkgroep ook ‘campagnes’ rond kleuterparticipatie uitgewerkt worden of kunnen Vlaamse campagnes verdiept of versterkt worden op lokaal niveau! (Spoor 2) onregelmatig schoollopende kleuters: via schoolgebonden acties en via schooloverstijgende acties. Personeelsmiddelen worden voor 90% voorzien door Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen. (10% wordt aangevuld door het GOK-fonds van stad Sint-Niklaas in het kader van het flankerend onderwijsbeleid). Werkingsmiddelen voor de werkgroep kleuterparticipatie worden voorzien vanuit het LOP. De werkingsmiddelen in de scholen worden eveneens voorzien vanuit het GOK-fonds van de stad Sint-Niklaas in het kader van het flankerend onderwijsbeleid. (750 euro per school + extra middelen voor aankoop materiaal). Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen voorziet in werkingsmiddelen voor de acties rond kleuterparticipatie in de bestaande oudergroepen. Realisatie EOD 3.5. Vooropgestelde prestaties



Uit een evaluatie met de 6 scholen blijkt dat niet alleen de groep ouders die altijd aanwezig is, bereikt wordt, maar dat ook een aantal moeilijker bereikbare ouders nu de weg naar de school vinden. Verder blijkt dat ouders gemakkelijker communiceren met de leerkrachten over vanalles en nog wat (en omgekeerd): de drempel naar de school is echt verlaagd De kijk van de leerkrachten naar verschillende doelgroepen verandert sterk. Leerkrachten gaan op een veel opener manier om met ouders en met de aanwezigheid van ouders in de klas.



154


kinderen participeren aan het onderwijsgebeuren Praktijkervaring vanuit het


In zes scholen werden activiteiten voor ouders van kleuters opgezet. Uit een evaluatie bij de scholen blijkt dat niet alleen de groep ouders die altijd aanwezig is, bereikt wordt, maar ook een aantal moeilijker bereikbare ouders nu de weg naar de school vinden. Actieve deelname aan en inbreng in de AV en de diverse werkgroepen van LOP-basis St. Niklaas. De LOP-werkgroep Kleuterparticipatie wordt door Samenlevingsopbouw getrokken en maakt deel uit van de schooloverstijgende werking van dit kleuterproject. Goede ervaringen en praktijkvoorbeelden uit het kleuterproject worden meegenomen naar de werkgroep kleuterparticipatie binnen het LOP. Zo werd de netoverschrijdende ‘week van de klok’ dit schooljaar vanuit de werkgroep kleuterparticipatie ondersteund met heel wat materiaal en tips die ontwikkeld werden door de scholen binnen dit project.


Deelname aan de provinciale overleggroep voor onderwijsopbouwwerkers.

bovenlokale overlegmomenten

Transversaal accent



Het kleuterproject loopt in scholen met grote diversiteit aan nationaliteiten. Op de ouderactiviteiten richten we ons naar alle ouders (allochtone en autochtone ouders tesamen). We hebben hierbij eveneens bijzondere aandacht voor gezinnen die in armoede leven.

TA.4. – Armoede: Binnen de werkgroep kleuterparticipatie is een deelwerkgroep Roma opgericht, aangezien hierrond expliciete vragen en noden leven bij de diverse (onderwijs)partners.

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Berichtenblad brengt de resultaten uit de projectverkenning omtrent het thema onderwijs De resultaten van de projectverkenning (uitgevoerd ter voorbereiding van het kleuterproject, 2007) zijn verwerkt in een nieuwsbrief die aan alle betrokkenen en bevraagden bezorgd werd. Via de ouderactiviteiten in de scholen worden doelgroepouders bereikt


155

Uit een evaluatie met de scholen blijkt dat niet alleen de groep ouders die altijd aanwezig is, bereikt wordt, maar dat ook een aantal moeilijker bereikbare ouders nu de weg naar de school vinden. Verder blijkt dat ouders gemakkelijker communiceren met de leerkrachten over vanalles en nog wat (en omgekeerd): de drempel naar de school is echt verlaagd. Ook in de scholen treden er veranderingen op De kijk van de leerkrachten naar verschillende doelgroepen verandert sterk. Leerkrachten gaan op een veel opener manier om met ouders en met de aanwezigheid van ouders in de klas. De scholen pleiten expliciet voor een samenwerkingsmodel omdat ze ervaren dat dit een meerwaarde biedt. De 2 scholen waar intensief mee samengewerkt wordt, nemen initiatief om de eerstelijnswerking met de ouders zelf te organiseren. GOK-project rond kleuterparticipatie goedgekeurd Er is een project rond kleuterparticipatie ingediend en goedgekeurd waarin 6 scholen (netoverschrijdend) ondersteund worden op vlak van kleuterparticipatie door enerzijds zorg(+)-medewerkers en anderzijds Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen. Dit project loopt door tot juni 2009. Begin 2009 werd een nieuw GOK-project (met o.a. een verruiming tot 9 scholen) ingediend en goedgekeurd. Overleg ‘zorg+ en co’ is één van de sterke krachten van dit project Er is een overleg ‘zorg+ en co’ opgestart om ervaringen uit te wisselen tussen diegenen die acties rond kleuterparticipatie ondernemen op scholen. Deze uitwisseling van ervaringen wordt door de deelnemende scholen gezien als één van de krachten van dit project. Binnen het zorg+overleg worden ervaringen gedeeld, moeilijkheden besproken, tips uitgewisseld en krachten gebundeld. Door parallel in de 6 scholen activiteiten uit te bouwen rond kleuterparticipatie en hierover uit te wisselen, kon in de diepte gewerkt worden: ‘wat werkt? Wat werkt niet?’. De werkgroep kleuterparticipatie wordt getrokken en heeft een dynamische werking Er is een werkgroep kleuterparticipatie opgestart in de schoot van het LOP, die door Samenlevingsopbouw inhoudelijk wordt ondersteund. De werkgroep brengt diverse partners uit het onderwijs- en welzijnsveld tesamen. De werking kent een sterke dynamiek. De werkgroep realiseerde enkele heel geslaagde acties: een document rond registreren en omgaan met afwezigheden en te laat komen, een deelwerkgroep Roma, de brochure: ‘Op weg naar de kleuterschool’ en de netoverschrijdende actie: week van de klok. Goede ervaringen en praktijkvoorbeelden uit het GOK-project worden meegenomen naar de werkgroep kleuterparticipatie. Zo werd de netoverschrijdende ‘week van de klok’ dit schooljaar vanuit de werkgroep kleuterparticipatie ondersteund met heel wat materiaal en tips die ontwikkeld werden door de scholen binnen dit project. Goede samenwerking tussen de scholen onderling en tussen Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en het onderwijs Er is een positieve samenwerking tussen scholen onderling en tussen scholen en Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen: iedereen leert van elkaar en krijgt de kans ervaringen uit te wisselen. De scholen ervaren het als heel waardevol dat een externe organisatie zoals Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen het project ondersteunt. De andere kijk vanuit een welzijnsorganisatie werkt aanvullend en verrijkend op de kijk van binnen de school.


156

‘Studieondersteuning aan huis’ in samenwerking met KAHO St. Lieven St. Niklaas Er is een deelproject “studieondersteuning aan huis” opgezet in samenwerking met de lerarenopleiding (KAHO Sint-Lieven Sint-Niklaas) om studenten te ondersteunen en te coachen bij hun contacten met kansarme en/of allochtone gezinnen thuis. Deze ondersteuning bestaat uit een vormingsnamiddag en drie reflectiemomenten met de studenten. We zoeken naar antwoorden op vragen waar de studenten mee zitten en proberen ervaringen van studenten (in gezinnen) contextueel te kaderen.


157

3.5.3. Actie 3.5.2. Onderwijsopbouwwerkproject in Ronse 3.5.2.1. Verhogen van de toegankelijkheid van basisonderwijs voor groepen met minder behartigde belangen Code

PR-RO-OOWR

Doelstelling

Er is voor GOK-leerlingen in het Ronsese basisonderwijs en hun ouders binnen het kader van het Vlaamse GOK-beleid en het Ronsese lokaal sociaal beleid een integraal ondersteuningsaanbod ontwikkeld. Dit draagt bij tot de verhoging van de onderwijskansen van de doelgroepleerlingen. Werkvorm Opbouwwerk Prioritaire actiezone Ronse Buurt/wijk/dorp n.v.t. Doelgroep GOK-leerlingen in het Ronsese basisonderwijs en hun ouders Initiatiefnemers Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw en stad Ronse Start- en einddatum 01/01/2008 t.e.m. 31/12/2013 Contactadres Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen – Afdeling Ronse O. Delghuststraat 60 9600 Ronse T 055 31 69 96 Opbouwwerkers Lieve Huysman (1 VTE niet-decretaal opbouwwerker), Evelien Vanthournoudt (0,5 VTE niet-decretaal opbouwwerker van 14-01-08 tot Programmaverantwoordelijke en met 21-03-08 en 1 VTE vanaf 22-03-08), Karoline Desmet (1 VTE niet-decretaal opbouwwerker), Ikrame Khatri (0,5 VTE nietdecretaal opbouwwerker) Wouter Hennion (beleidsmedewerker onderwijs)

Beschrijving In het kader van het lokaal sociaal beleidsplan besliste de stad Ronse om in lijn met het gelijke onderwijskansen-decreet (GOK) en de principes van het flankerend onderwijsbeleid een team van 4 VTE in te zetten met het oog op de verhoging van de ouderbetrokkenheid van GOK-leerlingen in het 14 Ronsese basisonderwijs (kleuter en lager). Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen werd gesolliciteerd om het werkgeverschap en de inhoudelijke invulling in nauw overleg met de basisscholen, het stadsbestuur en alle belanghebbenden voor haar rekening te nemen. Hiervoor sloten de stad Ronse en Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen eind 2007 een samenwerkingsakkoord af voor een periode van 6 jaar (2008-2013). Begin 2008 14

Alle Ronsese basisscholen scoren inzake de GOK-indicatoren allemaal ver boven het Vlaamse gemiddelde. Daarenboven worden zijn geconfronteerd met een zware taalproblematiek, hoge concentraties leerlingen met generatiekansarme ouders en ouders van allochtone origine.


158

startte het onderwijsopbouwwerk een grondige terreinverkenning die resulteerde in een breed gedragen langetermijnplan en een jaarplanning voor het schooljaar 2008-2009. Op 1 september 2008 kon het onderwijsopbouwwerk effectief starten. Er is voor ouders van GOK-leerlingen in het Ronsese basisonderwijs binnen het kader van het Vlaamse GOK-beleid en het Ronsese lokaal sociaal beleid een integraal ondersteuningsaanbod ontwikkeld dat de betrokkenheid van doelgroepouders op het onderwijsgebeuren verhoogt. Dit draagt bij tot de verhoging van de onderwijskansen van de doelgroepleerlingen. Het onderwijsopbouwwerk beoogt de gelijke onderwijskansen te bevorderen van haar doelgroepleerlingen door op een integrale wijze rond onderstaande thema’s kleinschalige initiatieven in en rond de scholen uit te werken.

Ouderbetrokkenheid Kansarmoede & diversiteit Kleuterparticipatie Schooltoelagen Taalactivering Ondersteuningsaanbod voor onderwijsgelinkte welzijns- en derde actoren Buttom-up initiatieven Bijzonder onderwijs

Hiervoor gaat het onderwijsopbouwwerk de samenwerking aan met talloze partners. Zo onder meer de basisscholen, de ouders, het stadsbestuur, LOP Ronse basis, K&G, CLB’s, welzijnsorganisaties, OCMW’s, diversiteitscentrum, vereniging waar armen het woord nemen, enz. De doelgroep wordt hoofdzakelijk bereikt via oudergroepen, schoolpoortcontacten en huisbezoeken en via de organisatie van activiteiten voor doelgroepleerlingen. Het project kadert binnen het lokaal sociaal beleid van de stad Ronse en wordt gefinancierd door met reguliere middelen uit het gemeentefonds. Daarnaast zal ook worden ingetekend op projectenfondsen. De stedelijke stuurgroep ‘flankerend onderwijsbeleid’ volgt zowel het onderwijsopbouwwerk als taalstimulerende initiatieven op in Ronse. Daarnaast zetelt het onderwijsopbouwwerk in het dagelijks bestuur van het LOP. Trimestrieel vindt tenslotte een formeel overleg plaats tussen het onderwijsopbouwwerk en de directies en zorgcoördinatoren van alle betrokken basisscholen. Realisatie EOD 3.5. Vooropgestelde prestaties



2008 stond vooral in het teken van de opstart van het onderwijsopbouwwerkproject. Tijdens de eerste helft


159


van 2008 werd vooral geïnvesteerd in de installatie van het team en het opbouwen van een goede relatie met de scholen. Toch werden via huisbezoeken, schoolpoortcontacten en vindplaatsgerichte activiteiten honderden ouders bereikt. Zo onder meer in het kader van de schooltoelagencampagne, de Otto-sessies voor ouders met kinderen in het kleuteronderwijs, het taalactiveringsproject ‘Taalpaleis’, een moedergroep, enz. In het kader van het taalstimuleringsproject ‘Taalpaleis’ werden de ouders ook actief bij het gebeuren betrokken. Naar volgend jaar zal de ouderwerking verder worden uitgediept. In de loop van 2008 werden ook de voorbereidingen getroffen om tijdens het voorjaar van 2009 in elke basisschool laagdrempelige oudergroepen en koffiemomenten te organiseren met het oog op het verhogen van de ouderbetrokkenheid.


kinderen participeren aan het onderwijsgebeuren Praktijkervaring vanuit het



bovenlokale overlegmomenten

Deze doelstelling kon in 2008 nog niet worden gerealiseerd. Het is de bedoeling via de oudergroepen, die pas begin 2009 in drie Ronsese basisscholen konden worden opgestart, naar deze doelstelling toe te werken. Wij nemen actief deel aan alle LOP-werkgoepen, de algemene vergadering en zijn lid van het dagelijks bestuur. Concreet hebben wij actief samengewerkt met het LOP Ronse basisonderwijs in het kader van de schooltoelagencampagne en de inhoudelijke en praktische voorbereidingen voor de studiedag ‘Kansarmoede in de school’ voor alle leerkrachten van het Ronsese basisonderwijs, die doorging op 4 februari 2009. Actieve deelname aan de stedelijke stuurgroep ‘Flankerend onderwijsbeleid’ en de coördinatiecel ‘Taalprojecten’.

Transversaal accent



Via de ouderwerking worden hoofdzakelijk ouders van allochtone origine bereikt.

TA.4. – Armoede:

De generatiekansarme ouders zijn de moeilijkst te bereiken doelgroep. In dat verband werd in 2008 samengewerkt met de vereniging waar armen het woord nemen De Vrolijke Kring, Kind & Preventie, CLB, K&G, enz. De komende jaren zullen de inspanningen in dat verband verder worden opgevoerd. Op 4 februari 2009 wordt een net-overschrijdende LOP-(pedagogische) studiedag ‘kansarmoede in het onderwijs’ georganiseerd. Het onderwijsopbouwwerk was van met af aan heel sterk bij de inhoudelijke en praktische organistie betrokken. Deze studiedag is bedoeld om alle leerkrachten actief te sensibiliseren rond ‘kansarmoede in het onderwijs.


160

Belangrijkste product- en procesresultaten in 2008 Ouderbetrokkenheid De eerste helft van 2008 stond vooral in het teken van de terreinverkenning, opstart en kennismaking met de scholen. Tijdens het najaar werd per school permanentiemomenten voorzien. Hierdoor konden contacten worden gelegd met doelgroepouders. Via schoolpoortcontacten, flyermomenten en de schooltoelagencampagne, huisbezoeken en de ondersteuning van oudergroepwerkingen, werden de contacten met de doelgroepouders geleidelijk aan opgevoerd. Eind 2008 werden de voorbereidingen getroffen voor de opstart van informatieve oudergroepen in elke basisschool en de organisaties van regelmatige koffiemomenten. Dit alles om een voldoende solide basis te hebben waarop op termijn een meer gestructureerde ouderwerking kan worden gebouwd. Kansarmoede en diversiteit Tijdens het najaar 2008 werden de nodige inhoudelijke en praktische voorbereidingen getroffen voor de organisatie van een netoverschrijdende LOP-(pedagogische) studiedag ‘kansarmoede in het onderwijs’. Het is de bedoeling op deze wijze alle leerkrachten en CLB-medewerkers die actief zijn in de Ronsese basisscholen rond dit thema te sensibiliseren en suggesties te formuleren die kunnen worden opgenomen in het GOKbeleidsplan. Kleuterparticipatie In dat verband werd concreet samengewerkt met de scholen, CLB’s van de verschillende netten en Kind & Preventie. Schooltoelagen Vanaf schooljaar 2008-2009 kunnen ook ouders met kinderen in het kleuter of lager ook aanspraak maken op een ‘schooltoelage’. Daarvoor konden ouders enkel rekenen op een ‘studietoelage’ als zij kinderen in het secundaire of hoger onderwijs hadden. Via een doelgerichte schooltoelagencampagne, bereikte het onderwijsopbouwwerk in totaal 256 ouders met specifieke vragen over het aanvragen van een schooltoelage. Taalactivering Het Taalpaleis is een project waarbij spelenderwijs taalstimulering en -activering aangeboden wordt aan kleuters. Er worden talrijke en gevarieerde niet-schoolse activiteiten aangeboden in een Nederlandstalige omgeving. Het initiatief werd voor het eerst georganiseerd gedurende de laatste drie weken van augustus. Het ging door in het Wijkcentrum Aan ’t Spoor. Het onderwijsopbouwwerk stond grotendeels in voor de concrete uitvoering van het project. Deze eigenlijke uitvoering gebeurde door vrijwilligers wiens statuut, vergoeding en verzekering door de stad Ronse werd geregeld. Deze vrijwilligers werden dagelijks begeleid door twee onderwijsopbouwwerkers bij de voorbereiding en uitvoering van hun opdracht. Kort daarna besliste de stad om het Taalpaleis ook gedurende de woensdagnamiddagen te laten doorgaan. Hiervoor voorzag zij een extra subsidiebedrag. In de loop van 2008 konden meer dan 70 (hoofdzakelijk allochtone) kleuters met een zware tot zeer zware taalachterstand rekenen op een extra taalstimulering. De scholen onderkennen de positieve effecten van het project. In de loop van 2009 zal de ouderwerking rond het Taalpaleis in samenwerking met Leerpunt verder worden ontwikkeld.


161

Tenslotte werd ook het aanbod van het Huis van het Nederlands bij de doelgroepouders en de leerkrachten gepromoot. Volgend jaar zal deze samenwerking worden geïntensifieerd. Ondersteuningsaanbod voor sociale actoren In dat verband werd een schoolactiviteitenkalender ontwikkeld voor welzijnsorganisaties die aan gezinsondersteuning doen bij doelgroepgezinnen. Op die manier kunnen ook deze organisaties mee helpen de ouderbetrokkenheid te verhogen. Daarnaast werd een ‘sociale kaart voor onderwijsinstellingen betreffende welzijnsdiensten en hun werking rond onderwijs’ ontwikkeld in samenwerking met het Vrij CLB. Tenslotte werd er ad hoc samengewerkt met CLB en Kind & Preventie in het kader van de bevordering van de kleuterparticipatie. Butom-up-initiatieven In 2008 boden zich in dat verband nog geen kansen aan. Bijzonder onderwijs In de loop van 2008 werden hier rond al verkennende gesprekken gevoerd met ODiCE, de CLB’s, het LOP en enkele scholen. In de loop van 2009 hopen we onze opdracht te kunnen uitklaren.


162

Inhoudelijk jaarverslag 2008 Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen vzw

Recommend Documents