Inhoud 1. Inleiding & belang van de les 2. Herhaling 3. De soorten duikongevallen 4. De Barotraumatismen a. Oren b. Sinussen c. Tanden d. Maskersquize e. Duikerskollieken f. Longoverdruk 5. Het Decompressieongeval 6. Bezwarende factoren 7. Buiten adem zijn (CO2 vergiftiging) 8. Shock
Ongevallen 1
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
1. Inleiding & belang van de les Veilig duiken = 1. De duikongevallen kennen → theorie lessen volgen 2. Ze kunnen voorkomen → inzicht hebben in de theorie → ervaring 3. Bij problemen → technieken kunnen toepassen door: a. Zwembad oefeningen doen b. Open water proeven → Fysiek is nodig → zwembadtraining Te kennen als 1* duiker: Hoe ontstaat elk ongeval? Hoe kunnen we het voorkomen?
Ongevallen 2
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
2. Herhaling Wat is de samenstelling van lucht? 20 % O2, 80% N2 Wat is de rol van Stikstof Stikstof = inert (reageert niet), lost wel goed op in bloed Waarvoor zorgt CO2? Voor de ademprikkel Wat gebeurt er met een gas tijdens het stijgen? Het zet uit Waar is de drukverandering het grootst? Tussen 0 en -10 meter
Ongevallen 3
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
3. De soorten duikongevallen Barotraumatismen Baro = Druk
&
Trauma = Ongeval
Barotrauma = Ongevallen die te maken hebben met overdruk (onderdruk) door uitzetten (krimpen) van gassen tijdens het stijgen (dalen).
Decompressie ongeval Ongeval na of tijdens het einde van de duik door te snel de stikstof die tijdens de duik oplost terug vrij te maken. stikstofbellen in bloed en weefsels = verstopping van de bloedbaan.
Buiten adem zijn Hijgtoestand die ontstaat door teveel CO2 in het lichaam.
Shock Ultieme verdedigingsmechanisme van het lichaam is meestal een complicatie bij een ander ongeval.
Ongevallen 4
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
4. Barotraumatismen Waar ? Overal waar er zich gas (lucht) bevindt in of aan het lichaam.
Hoe? Er ontstaat overdruk tijdens het stijgen indien de lucht niet weg kan of onderdruk (zuiging of squize) tijdens het dalen als het volume niet kan verkleinen.
Soorten: A. Oren B. Sinussen C. Tanden D. Plakken van het masker E. Longoverdruk F. Duikerskollieken
Ongevallen 5
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
A) Barotraumatisme van de oren 1) Anatomie van het oor
Uitwendig oor Middenoor → gevuld met lucht, in verbinding met neus Binnenoor = slakkenhuis + evenwichtsorgaan → gevuld met vloeistof Ongevallen 6
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
2) Het klaren of equilibreren Tijdens het afdalen: onderdruk in het middenoor lucht via de buis van Eustachius om de druk gelijk te maken Methodes: 1. Valsalva beweging: overdruk methode 2. Slikbewegingen 3. Kaakbeweging: door kaakbewegingen de buis van Eustachius openen
Veelvuldig klaren ! Elke meter Hevige valsalva's zijn schadelijk voor het gehoor ! Nooit valsalva tijdens het stijgen Ongevallen 7
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
3) Verkoudheid Bij verkoudheid zwelt de slijmhuid op waardoor de buis van Eustachius nog smaller wordt (ook de buizen naar de sinussen zijn bedekt met slijmhuid en zwellen op). Bijkomende slijmproduktie verstopt niet enkel de neus maar ook de buis van Eustachius en van de sinussen. Besluit: Niet duiken bij verkoudheid!
Ongevallen 8
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
4) Bij problemen 1. Duikleider verwittigen (niet wachten totdat de pijn ondraaglijk wordt Oorbeschadiging) 2. Enkele meters stijgen (totdat de druk terug gelijk is). Indien men al te diep is, zal door de grotere druk de slijmhuid nog extra opzwellen waardoor klaren nog moeilijker wordt!
3. Opnieuw proberen te klaren met evt andere techniek: • hoofd omhoog • kap ventileren • ontspanner uit
Nooit forceren; liever geen duik dan minimum 6 weken duikverbod wegens trommelvliesperforatie! Gebruik geen ontzwellende medicamenten!
Ongevallen 9
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
B) Barotraumatisme van de sinussen De sinussen zijn net zoals de oren met lucht gevulde holtes die verbonden zijn met de neusholte door een buis. De verbindingsbuis met de sinussen is echter steeds open (behalve bij verkoudheid).
Ook hier: niet duiken bij verkoudheid!
Ongevallen 10
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
C) Barotraumatisme van de tanden Ontstaan: Bij slechte vullingen of bij cariërs kan tijdens de afdaling en tijdens de duik lucht in de tanden komen. Bij de opstijging zal deze lucht uitzetten en drukken op de zenuw (ze kan niet snel ontsnappen)
Voorkomen: • Goede mondhygiëne • Om de 6 maanden op controle bij de tandarts (evt vermelden dat je duikt)
Ongevallen 11
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
D) Plakken van het masker (Maskersquize) Ontstaan: Tijdens het afdalen zal de druk van de omgeving stijgen maar die in de duikbril blijft gelijk. Er ontstaat dus een onderdruk en de duikbril zuigt aan het aangezicht. Hoe stijver het materiaal is waaruit de bril is vervaardigd, hoe harder hij zuigt.
Voorkomen: Het volstaat om tijdens de afdaling geregeld wat lucht via de neus in de bril te blazen. Ongevallen 12
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
E) Longoverdruk Ontstaan: De ingeademde lucht zal tijdens het stijgen uitzetten. Als de longen hun rekgrens bereikt hebben zullen ze scheuren indien er niet uitgeademd wordt.
Voorkomen: iedere opstijging: • Uitademen • Langzaam stijgen • Naar boven kijken (keel komt vrij)
Opgelet: Longoverdruk is het meest dodelijke duikongeval! Longoverdruk kan ontstaan vanaf 2m opstijging (dus ook in het zwembad!) Shock verzwaart het ongeval nog eens Ongevallen 13
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
F) Duikerskollieken Ontstaan: Bij een slechte ademhaling (nerveusiteit waardoor er lucht ingeslikt wordt) of door gasrijk voedsel te eten zal er lucht in de maag en darmen komen. Tijdens de opstijging zal deze lucht uitzetten en buikkrampen veroorzaken : de duikerskollieken.
Voorkomen: Letten op een rustige ademhaling en voor de duik letten op je voeding.
Ongevallen 14
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
5. Decompressieongeval Ontstaan: Teveel en te snel opgeloste stikstof terug afstaan; er ontstaan stikstofbellen in het lichaam
Voorkomen: • Stijgsnelheid 10 m/min eerbiedigen • Trappen correct uitvoeren • Letten op de bezwarende factoren
Behandeling: • Zuivere zuurstof toedienen • behandeling in de recompressiekamer (caisson)
Ongevallen 15
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
Bezwarende factoren Lokken een decompressieongeval uit!
Algemeen: • Slechte fysieke conditie • Leeftijd • Herstellen van een zware breuk of operatie • Vermoeidheid en stress • Hartafwijking • Dehydratatie (uitdroging)
Voor de duik: • Gebruik van alcohol • Vette maaltijden • Zware inspanning • Zonnebaden
Ongevallen 16
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
Tijdens de duik • Zware inspanning • Koude/onderkoeling • Valsalva op het einde van de duik (tijdens het stijgen) • Apnea tijdens de trappen
Na de duik • binnen de 3 uur: o Zware inspanning o Vrijduiken o Hete douche of zonnebaden o Massage • binnen 12/24 uur: o Een verdere drukdaling (in vliegtuig of in de bergen)
Ongevallen 17
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
6. Buiten adem zijn (CO2 vergiftiging) Dit is een zeer ernstig incident !
De functie van CO2 in het bloed CO2 regelt de ademprikkel ! Hoe meer CO2, hoe sterker de ademprikkel
Oorzaken van het buiten adem zijn • Te grote inspanning (uittrimmen!) • slechte fysiek • angst • te diep (grotere ademweerstand) • slecht afgeregelde ontspanner (jaarlijks nazicht!) • niet tijdig reserve trekken
Verhelpen van de hijgtoestand • teken doen aan de duikleider • de inspanning stoppen (uitrusten op de bodem) • diep in en uitademen! • opstijgen en de duik beëindigen ( op beslissing van de D.L.) Ongevallen 18
1*Duiker
Yellow Diving School Duikonderricht
7. Shock Bij: Zware ongevallen (storing in de bloedsomloop)
De verdediging van het lichaam Enkel bloed sturen naar de longen, hersenen en hart bloedtoevoer naar de rest van het lichaam wordt verhinderd.
Omkeerbare stadium bloed in de rest van het lichaam wordt zuurstofarm en zuur. In dit stadium is het slachtoffer nog te redden!
Onomkeerbare stadium Het vervuilde bloed komt in de bloedbaan en legt het hart stil.