Inhoud
Voorwoord
6
Over de auteurs
8
Redactionele verantwoording
10
Kwalificatiedossier helpende zorg en welzijn, niveau 2
11
1
Werkplanning
13
2
De woonomgeving
18
3
Zorg voor de maaltijd
35
4
Zorg voor textiel
55
5
Voorschriften in de zorg
72
Register
81
Voorwoord
Dit boek omvat samen met de andere Basiswerken Werken als helpende, Helpen bij persoonlijke verzorging/ADL en Helpen bij activiteiten de complete leerstof voor de opleiding helpende zorg en welzijn. In dit boek staat de woon- of verblijfsomgeving of opvangsituatie centraal: hoe voert een helpende de huishoudelijke taken uit om de cliënt optimaal te helpen en te ondersteunen? Een helpende zorg en welzijn kan werken in verschillende werkvelden. Zo komt de helpende in de thuiszorg cliënten tegen die een hulpvraag hebben op het gebied van wonen, zorg en welzijn. In de dagopvang heeft ze te maken met mensen die om bepaalde redenen overdag begeleiding en ondersteuning nodig hebben. En in de kinderopvang zijn er de kinderen die hulp en begeleiding nodig hebben; de kinderen zijn niet thuis omdat hun ouder(s) of verzorger(s) aan het werk zijn. In een instelling wonen kinderen, volwassenen of ouderen die 24 uur per dag hulp in hun nabijheid nodig hebben. De dagelijkse woon- of verblijfsomgeving is voor alle cliënten erg belangrijk. Ze moeten zich er thuis voelen, het moet schoon en netjes zijn en bovenal een gezellige sfeer uitstralen. De meeste instellingen hebben richtlijnen voor schoonmaakwerkzaamheden, textiel- en wasverzorging en de maaltijdverzorging. In dit boek beschrijven we ter illustratie enkele richtlijnen die van een instelling afkomstig zijn. De helpende zal in de praktijk altijd de richtlijnen van de eigen instelling of organisatie gebruiken. De theorie in het Basiswerk Helpen bij huishoudelijke zorg omvat de volgende kerntaken en werkprocessen (Calibris, Helpende Zorg & Welzijn, cohort 2011-2012): Kerntaak 1: Bieden van zorg en ondersteuning op basis van een werkplanning
voorwoord
7
1.1 Maakt een werkplanning op basis van het zorg-, leef-, begeleidings- of activiteitenplan. 1.2 Ondersteunt bij huishouden in de woon- of verblijfsomgeving of opvangsituatie. Kerntaak 2: Ondersteunen bij het zelfstandig functioneren 2.1 Ondersteunt een cliënt/zorgvrager bij de zelfredzaamheid. Kerntaak 3: Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken 3.1 Stemt de werkzaamheden af. 3.2 Evalueert de werkzaamheden. Dit basiswerk is ook te gebruiken bij de certificeerbare eenheid Hulp bij huishouden, wonen en recreëren. Voor de duidelijkheid: − We noemen de helpende zorg en welzijn kortweg helpende. − De term cliënt staat ook voor patiënt, kind of pupil. − De cliënt noemen we hij, de helpende noemen we zij.
Over de auteurs
Tera Stuut richtte in 1996 een bureau in particuliere verpleging op: A&B Thuiszorg. Via deze organisatie wordt 24 uursverzorging en -verpleging geboden. Deze zorg wordt uitsluitend geleverd door zelfstandig ondernemende zorgverleners (zzp’ers). Daarnaast heeft zij begin 2000 een thuiszorgorganisatie opgericht. Inmiddels is deze organisatie uitgegroeid tot een middelgrote, AWBZ- toegelaten organisatie voor thuiszorg, Thuiszorg Groot Gelre genaamd. Daarvoor heeft zij vanaf 1973 gewerkt in diverse ziekenhuizen, verpleeghuizen, een revalidatiecentrum en (als leidinggevende) de thuiszorg. Vanaf 1989 werkt zij mee aan het ontwikkelen van onderwijsmiddelen. Eerst met het maken van tentamenvragen en vervolgens als mede-auteur van de Beroepspraktijkvorming-werkboeken, het EVC-traject, Proeven van bekwaamheid helpende zorg en welzijn, de serie Zorggericht en de zakboeken Werkbegeleiden in zorg en welzijn en Toetsen en beoordelen in zorg en welzijn. Nicolien van Halem (vanhalemschrijfwerk.nl) heeft een brede ervaring in diverse werkvelden van de gezondheidszorg (waaronder ouderenzorg) en het onderwijs. Als docent en onderwijsontwikkelaar hield zij zich onder meer bezig met de serie Zorggericht en BPV-werkboeken, diverse zakboeken en studievaardigheden voor het mbo en het hbo. Ook werkte ze mee aan het Handboek EVV en Handboek GVP. Andere bijdragen van haar zijn te vinden op bsl.nl. Zij werkt als lerarenopleider en coach aan de tweedegraads Lerarenopleiding Gezondheidszorg & Welzijn en Omgangskunde aan Hogeschool Leiden. Henny Verbeek heeft na haar verpleegkundige opleiding gewerkt als docent in het inservice-onderwijs. Na haar studie onderwijskunde is zij werkzaam geweest als curriculum- en toetsontwikkelaar en
over de auteurs
9
heeft zij trainingen verzorgd voor onder meer het nieuwe opleidingstelsel voor MBO Zorg in Welzijn (vanaf 1997). Bij uitgeverij Bohn Stafleu van Loghum is zij redactielid en medeauteur van de serie BPV-werkboeken, de Proeven van bekwaamheid helpende zorg en welzijn en de zakboeken Werkbegeleiden en Toetsen en Beoordelen. Sinds 2002 werkt zij als adviseur bij Calibris, kenniscentrum voor leren in de praktijk in de sectoren zorg, welzijn en sport. In deze functie ondersteunt zij leerbedrijven bij het opleiden gericht op de behoeften van de arbeidsmarkt.
