28-9-2014
Voeding en leefstijl bij en na kanker
Malu van Geel
Inhoud 1. Voeding van vroeger tot nu 2. Voeding en kanker
3. Aanbevelingen 4. Veel gestelde vragen
1. Voeding van vroeger tot nu
1
28-9-2014
Hippocrates
“Laat voeding uw medicijn zijn, en uw medicijn uw voeding”
Oerdieet •Vers fruit •Wilde groenten •Noten
•Zaden •Mager vlees •Vis
Westers dieet •Gezondheidsbevorderende producten
•Geraffineerde koolhydraten •Zetmeelhoudende koolhydraten •E-nummers •80% van voedingsmiddelen in supermarkt is verpakt
2
28-9-2014
Ongezonder eten en minder bewegen verhoogt risico op welvaartsziekten
2. Voeding en kanker
3
28-9-2014
Overleven • Wat is goed eten? • Wat kan ik nog eten als ik ziek, zwak en misselijk ben? • Wat kan voeding doen als ondersteuning bij mijn therapie?
• Wat kan ik doen na mijn therapie?
Doelen en mogelijkheden voor iedereen verschillend • Beter voelen • Meer energie • Algehele welzijn/gezondheid verbeteren • Controle over leven terug
3. Aanbevelingen
4
28-9-2014
Streef naar een slank postuur Maar vermijd ondergewicht
•Kanker is topsport •Behoud een gezond gewicht door gezonde voeding en voldoende beweging
BMI= gewicht (kg)/lengte² (m)
Overgewicht •Stel niet te hoge eisen
•5 tot 10 procent gewichtsverlies zal gezondheid al verbeteren •Geleidelijk afvallen •Diëten is niet nodig aanpassen voedingspatroon
Ondergewicht •Symptomen: zwakheid, vermoeidheid, gevoelig voor kou, honger, duizeligheid •Raadpleeg deskundige •Belangrijk om optimale voedingsstoffen binnen te krijgen •Gebruik vaker per dag een kleine maaltijd, eet en drink om de 2 uur
5
28-9-2014
Neem iedere dag minimaal 30 minuten lichaamsbeweging •Helpt om kracht en beweeglijkheid terug te krijgen •Positief effect op moeheid •Beter omgaan met emoties
•Verkleint de kans op terugkeer kanker
Vermijd dranken met suiker Beperk de consumptie van calorierijk voedsel
•Evenwicht •Caloriearme producten: groente, fruit, volkorenproducten, peulvruchten •Calorierijke producten kunnen gezond zijn! Bijvoorbeeld: gedroogd fruit, noten, zaden, vette vis •Drink water, thee of koffie (zonder suiker)
6
28-9-2014
Kies voor veel groenten Fruit, volkorenproducten en peulvruchten
•Plantaardige producten beschermen u tegen terugkeer kanker
Beperk de consumptie van rood vlees En vermijd het eten van bewerkt vlees
•Roodvlees:rund-,varkens-,lams- of geitenvlees •Bewerkt vlees geconserveerd door roken, drogen of zouten: ham, salami of worst
•Eet niet meer dan 500 gram rood vlees per week
7
28-9-2014
Beperk alcohol •Draagt bij aan gezond gewicht •Maximaal 2 glazen per dag voor mannen en 1 glas voor vrouwen.
Beperk de consumptie van zout voedsel •Zout wordt gebruikt om eten op smaak te brengen
•Meeste krijgen we binnen door bewerkte producten: brood, snacks, kant-en-klaarmaaltijden •Eet niet meer dan 6 gram zout per dag •Gebruik zeezout i.p.v. keukenzout
Voedingssupplementen
•Geen vervanging voor voedsel! •Aanvulling op dieet •Gezond voedingspatroon en actieve leefstijl • In geval van ernstige tekorten raadpleeg altijd een deskundige
8
28-9-2014
4. Veel gestelde vragen
Is het goed om omega-3-vetzuren te gebruiken als ik kanker heb? Goed: Producten die van nature rijk zijn aan omega-3-vetzuren vette vis, lijnzaad Slecht: Supplementen met omega-3vetzuren kankercellen minder gevoelig voor chemo
Zijn biologische producten beter bij kanker? • Nee, biologische producten zijn niet beter bij kanker • Onderzoek: niet aangetoond dat er een relatie is tussen biologisch en kanker • Wel beter voor milieu altijd goed!
9
28-9-2014
Is het zinvol om antioxidanten te slikken tijdens chemotherapie? • Meer onderzoek nodig! • Kunnen helpen bij bijwerkingen chemo • Kunnen chemo negatief beïnvloeden
• Niet in combinatie met verrijkte voeding of sondevoeding
Mag ik citrusfruit eten en drinken gedurende de chemotherapie? • Ja, maar er zijn uitzonderingen • Goed: Sinaasappels, mandarijnen, citroenen en het sap ervan • Slecht: Grapefruit en kruisingen van grapefruit (pomelo, mineola) en het sap ervan negatief effect op chemo
Waarom moet ik veel drinken tijdens de chemotherapie? • Chemo is schadelijk voor de nieren nieren beschermen door veel drinken
10
28-9-2014
Is het zinvol om tijdens mijn behandeling voedingssuppleme nte n te slikken?
• Nee, meestal niet • Gevarieerd eten zorgt voor voldoende vitamines en mineralen
• Teveel vitaminen en mineralen kunnen werking chemo tegengaan • Alleen bij een tekort, in overleg met voedingsdeskundige
Is een afspraak bij een voedingsdeskundige nuttig? • Ja! • Persoonlijk advies op maat • Zo goed mogelijk herstel • Goede voedingstoestand behouden
• Kans op terugkeer verkleinen
Presentatie downloaden? www.vangeelvoedingsdeskundige.nl/ download
Afspraak maken of vragen?
[email protected]
Harderwijk te ver weg? Telefonisch consult of per email
11
28-9-2014
12