Voeding en kanker. Wetenschappers buigen zich over de rol van voeding bij de preventie en behandeling van kanker pagina 4

donderdag 13 augustus – nummer 17

Moebarak Ramadan

Vrijwilliger in eigen organisatie

Voeding en kanker

Houseparty’s veilig

‘Niet hoe lang nog, maar hoe leuk nog’

Van zaterdag 22 augustus tot zondag 20 september is het Ramadan, de vastenmaand voor moslims ▶ pagina 2

Wat drijft medewerkers om naast hun dagelijkse taak ook als vrijwilliger in Kinderstad te werken ▶ pagina 3

Wetenschappers buigen zich over de rol van voeding bij de preventie en behandeling van kanker ▶ pagina 4

Het bijwonen van een houseparty blijkt minder gevaarlijk dan een gemiddelde voetbalwedstrijd ▶ pagina 7

Myrthe Kok laat met moeite de inspirerende academische werkomgeving achter zich ▶ pagina 7

Reminiscentiekamer voert patiënten terug in de tijd Samenwerking VUmc-GGZ inGeest

Kijken in de ziel

Sinds 28 juli zendt de rvu de zesdelige tv-serie ‘Kijken in de ziel’ uit, steeds op dinsdag, Nederland 2 om 22.40 uur. Coen Verbraak laat per aflevering twaalf toonaangevende psychiaters en psychotherapeuten aan het woord, waaronder hoogleraar biologische psychiatrie Witte Hoogendijk. Ook Liesbeth Vleugel, ouderenpsychiater bij ggz inGeest, komt in deze serie aan het woord. De gespreksthema’s gaan over hun vak én over zichzelf. Onderwerpen die aan bod komen zijn: ‘pillen of praten’, kinderjaren, depressie en ‘hoe gek is de psychiater zelf?’ Verbraak interviewt de psychiaters niet alleen over hun vak maar nadrukkelijk ook over henzelf; wat hadden ze eigenlijk aan hun vak toen ze zelf ernstig ziek werden of een geliefde verloren? Wat zijn hun eigen neuroses? En hebben ze er zelf ooit aan gedacht om een eind aan hun leven te maken? n

Foto: Mark van den Brink

Livestrong

Wie de reminiscentiekamer van ggz inGeest — de fusiepartner van VUmc — in loopt, stapt een paar decennia terug in de tijd. De ruimte is ingericht met meubels uit de jaren vijftig: een eenvoudig zitje, een eikenhouten kast, er hangt een olielamp en natuurlijk zijn er tal van gebruiksvoorwerpen die herinneren aan vroeger. Ook is er een paspop, gekleed volgens de toen heersende mode. Voor de dagbehandeling worden hier vier keer per week ouderen met een cognitieve stoornis in combinatie met psychiatrische problematiek ontvangen. Overzicht kwijt Afdelingsmanager Pieter de Wit: “Dementie kan veel vormen aannemen. Sommige patiënten hebben

er weinig gedragsproblemen bij. Andere zijn agressief en achterdochtig of hebben grote angsten. Dat is onze doelgroep. Oudere mensen die een geheugenprobleem krijgen, raken het overzicht kwijt. Wij proberen door reminiscentie in die speciale kamer hun stemming op te vijzelen en te observeren hoe ze zich gedragen. Daarbij doen we een beroep op het geheugen dat nog wel werkt. Mensen voelen zich hierdoor vaak beter, en ze tonen ons zo ook duidelijker hun cognitieve stoornissen.”

Heftig reageren De Wit geeft een voorbeeld: “Stel we hebben een patiënt die piloot is geweest. Wanneer deze man intens verdrietig wordt bij het zien van de cockpitmeter die in de reminiscen-

tiekamer ligt, kan dit betekenen dat er onder zijn geheugenprobleem een stemmingsprobleem ligt. Als iemand heftig reageert op zijn buurman, omdat die naar aanleiding van een foto een opmerking maakt over de oorlog, kan dit aangeven dat iemand nog last heeft van een oorlogstrauma.” Het gaat niet alleen om negatieve reacties, mensen kunnen ook rustiger worden en dingen vertellen als ze in de reminiscentiekamer zijn. Casemanager Hans Robben: “Het kan om allerhande voorwerpen gaan waar mensen op reageren. Foto’s bijvoorbeeld van hun vroegere beroep, of religieuze voorwerpen, zoals een rozenkrans of wijwaterbakje, of we malen koffie met de koffiemolen.” Wanneer aan de hand van reminiscentie de diagnose is gesteld, kan de

patiënt behandeld worden met een bepaalde structuur en medicijnen.

Enige dagbehandeling De reminiscentiekamer in Amstelveen – Amstelmere – is in de psychiatrie de enige dagbehandeling in de regio, die bij de genoemde doelgroep een diagnose stelt en die behandelt. De reminiscentiekamer van ggz inGeest heeft ook een ronde tafel met drie beeldschermen waarop filmpjes kunnen worden bekeken. Dat is de verhalentafel. De beelden uit de oude doos worden binnenkort wellicht aangevuld met recenter materiaal: zoals de eerste optredens van de Beatles en de Rolling Stones. Jongere dementerenden kunnen dan voor hen vertrouwde beelden terugzien.

n MSj

VUmc werft fondsen via sms n Camilla Hut Deze maand start VUmc met fondsenwerving onder patiënten en bezoekers door middel van Het Goede Doel sms. In de (algemene) wachtruimten van de polikliniek en de kliniek komen posters te hangen met tien geselecteerde projecten van VU medisch centrum. Patiënten en bezoekers kunnen deze goede doelen steunen door een sms te sturen naar 5757, het nummer van Het Goede Doel sms, onder vermelding van het project dat ze willen steunen. Wil een donateur bijvoorbeeld het Alzheimercentrum steunen, dan sms’t hij ‘alzheimer aan’ naar 5757. De donatie – een maandelijks

bedrag van 3 euro – wordt verrekend met zijn mobiele telefoonrekening.

Tien projecten De tien projecten die zijn uitgekozen voor deze manier van fondsenwerving zijn: Alzheimercentrum VUmc, vonk Amsterdam, Doctor2Doctor, VUmc cca Amsterdam, kick, Goed verzorgd, Beter gevoel, kids Zuid-Afrika, ms Centrum Amsterdam, VU door U en Ronald McDonald VU Kinderstad. Daarnaast worden er sponsorkaartjes verspreid om donateurs te werven voor heel VUmc. Met 4,50 euro per maand kunnen zij ervoor

zorgen dat VUmc meer kan doen dan met het reguliere budget mogelijk is. Het Goede Doel sms speelt in op een groeiend probleem binnen de fondsenwerving voor goede doelen; het donateurbestand vergrijst enorm. Dat de gemiddelde leeftijd van een donateur in Nederland 50+ is, komt echter niet doordat er geen zelfbewuste jongeren meer zijn. De manier waarop goede doelen potentiële donateurs benaderen, past simpelweg niet in hun belevingswereld. Een twintiger scheurt geen machtiging uit een tijdschrift, vult geen gevoelige gegevens zoals bankrekeningnummer in en loopt niet naar

de brievenbus. Door het Goede Doel sms zal VUmc een nieuwe potentiële donateurgroep kunnen bereiken. Uit onderzoek onder 500 smsdonateurs blijkt dat 97% van hen nog geen ander goed doel steunt. Er is bewust gekozen om op deze manier te werven in het ziekenhuis en de polikliniek. Patiënten en bezoekers hebben in meer of mindere mate een band met VUmc of met de specifieke afdeling waar zij patiënt zijn. De projecten zijn dusdanig gekozen dat ze aansprekend zijn, juist voor deze groep mensen.

KNO-onderzoeker Irma Verdonckde Leeuw is uitgenodigd om namens Nederland deel te nemen aan de internationale top Livestrong. De bijeenkomst is georganiseerd door de Lance Armstrong Foundation. In totaal 250 wetenschappers, beleidsmakers en vertegenwoordigers van patiëntenorganisaties en het bedrijfsleven komen bijeen om van 24 tot 26 augustus over de strijd tegen kanker te spreken. Armstrong wil hiermee eenheid en wereldwijde samenwerking promoten. Zowel preventie, behandeling als revalidatie komen aan bod. De topontmoeting, die in Dublin plaatsvindt, is het startsein voor een wereldwijde campagne van Lance Armstrong. n

Voorkom griep Sinds begin augustus heeft VUmc een speciale website waarop veelgestelde vragen over de Nieuwe Influenza a h1n1 worden beantwoord. Op intranet is de website te vinden onder ‘Griep en VUmc’. Medewerkers kunnen daar lezen wat ze precies moeten doen om te voorkomen dat het griepvirus zich verspreidt binnen VUmc, dat patiënten en medewerkers elkaar infecteren en dat er onvoldoende ziekenhuismedewerkers beschikbaar zijn om zorg te kunnen leveren (waardoor de continuïteit in gevaar komt). Zo moeten medewerkers die meer dan 38 graden koorts hebben én luchtwegklachten én misschien ook andere griepklachten (hoesten, hoofdpijn, spierpijn), contact opnemen met de dienst arbo en milieu (amd). Deze dienst is bereikbaar via tel. 598 5356 of [email protected]. Medewerkers die zich wegens griep ziek willen melden moeten naast hun leidinggevende ook de amd laten weten dat zij thuis blijven. Ook voor patiënten is informatie beschikbaar. Zij kunnen op de internetsite het antwoord vinden op veelgestelde vragen. n

Sterk in de markt

De patiënt is leidend, niet de planning Marktwerking, een term die inmiddels veelvuldig valt binnen VUmc. Waar hebben we het dan eigenlijk over? Hoe belangrijk is het en wat merken wij er op de werkvloer van? In Tracer een serie over marktwerking. Deze week: het elektronisch patiëntendossier; een onmisbare tool als we écht patiëntgericht willen werken. n Ellen Kleverlaan

Maar het gaat niet om de tools, zegt Luc Albert, programmadirecteur gps (geïntegreerd patiëntensysteem), het gaat om de processen. Liever dan te spreken over epd of gps heeft Albert het dan ook over het inrichten van een procesgerichte organisatie. “Door de patiënt centraal te stellen bij het inrichten van onze werkprocessen, ontstaat een heel andere manier van kijken naar onze organisatie.” Zowel de planningen rondom de bezoeken die patiënten aan VUmc afleggen, als de informatie die over deze patiënten wordt vastgelegd, moeten in dienst staan van het

illustratie: lorenzo

welbevinden van de patiënt. Albert werkte hiervoor zes-en-een-half jaar in Sittard, bij het ziekenhuis van de toekomst, Orbis Medisch Centrum. Een organisatie met het eerste volledig elektronische patiëntendossier. Een voorbeeld dus voor VUmc. Albert streeft ernaar om met VUmc over vijf jaar een voorbeeld-umc te zijn, dat qua procesinrichting voorop loopt. Daarvoor moet nog wel het een en ander gebeuren. Albert is verheugd over de enorme

uitdaging. “Ik hoor veel om mij heen dat er wat moet gebeuren.” Maar wat dat is, dat is voor de organisatie lastiger te beantwoorden. Het is als met de houthakker en de kunstschilder die samen naar hetzelfde bos kijken, zegt hij metaforisch. “Wat een mooi bos, roepen zij eensgezind. Maar daar bedoelen ze beiden iets anders mee.”

Eén druk op de knop Alles begint voor Albert met de

patiënt en wat er moet gebeuren om onze processen rondom haar of hem in te richten. “Een ziekenhuis werkt multidisciplinair. Het mag niet zo zijn dat een patiënt die op afdeling x, y en z een onderzoek of verrichting moet laten doen, daarvoor drie keer terug moet komen, omdat deze afdelingen hun roosters niet op elkaar kunnen afstemmen. In Sittard gaat zodra de specialist de screening of behandeling heeft vastgesteld, met één druk op de knop een bericht richting lab, röntgenafdeling en ok, als dat voor die patiënt nodig is. Niet de planningen van de afdelingen zijn op dat moment leidend, maar het proces dat de patiënt gaat doorlopen.” Ook het versturen van de factuur naar de zorgverzekeraar en de informatie aan de huisarts gaan min of meer automatisch via dezelfde druk op de knop.

Jaren 50 Multidisciplinair werken vereist het vastleggen van informatie, die voor andere medici inzichtelijk en uitwisselbaar zijn. “Statusvoering is nog niet zo heel lang geleden ingevoerd. Daarvoor hield een arts alles in zijn hoofd bij. Er was toen veel minder specialistische kennis, dus dat kon toen nog. Toch was er besef dat het geheugen beperkt is, waarmee

statusvoering zijn intrede deed.” Hoewel natuurlijk goed voor de kwaliteit van de zorg, realiseert Albert zich dat het veel extra werk voor de specialist met zich meebracht. “Inmiddels is ook statusvoering zoals we die kennen te star om het geheel van proces en informatie in samenhang te besturen. Wat voor een cardioloog niet belangrijk is, kan dat voor een chirurg wel zijn. Bekend is dat medicatie voor de ene aandoening kan conflicteren met medicatie voor andere aandoeningen. Iedereen weet dat het noodzakelijk is om dit inzichtelijk te hebben en toch was in het verleden juist op dit vlak voor de ene specialist onduidelijk wat de andere voorschreef.”

Alle functies Digitalisering van informatiestromen en planningen is dan geen doel op zich, het zijn dus wel tools om een fundamentele verandering door te voeren. Waarin VUmc straks alle werkprocessen rondom de patiënt heeft georganiseerd. “Het is een fundamentele verandering van denken en werken”, legt Albert uit. “Eigenlijk veranderen alle functies. Want iedere functie binnen VUmc is straks patiëntgericht.”

Ramadan moebarak

8e jaargang, nummer 17 13 augustus 2009

Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 4.000. Tracer wordt gemaakt onder verantwoordelijkheid van de dienst communicatie. Het redactiestatuut vindt u op de intranetpagina’s van Tracer. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Mariet Bolluijt, Bernie Hermes, Edith Krab, Marcia Sanderse, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Lys Bouma, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Maybritt Stal en, Esther van ’t Riet Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Piet Hoogland Redactiesecretariaat

dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, fax (020) 44 43 450 email: [email protected] Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk RotoSmeets, Utrecht Abonnement Het eerste half jaar is een abonnement op Tracer gratis. Daarna bedraagt de abonnementsprijs voor ex-medewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar. Opgave en vragen over abonnementen

Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest Tel. 0251-313939, e-mail [email protected].

Volgende Tracer

De volgende Tracer verschijnt op donderdag 27 augustus Deadline voor kopij is 19 augustus om 12.00 uur.

2

Moslims bidden niet alleen meer, maar laten ook eigenschappen zoals geduld naar voren komen. Het is een maand van tolerantie, liefdadigheid, verbroedering en bezinning. Vasten is verplicht voor volwassen moslims, die geestelijk en lichamelijk gezond zijn en die niet op reis zijn. Voor zieken, zwangere vrouwen en jonge kinderen gelden uitzonderingen. Patiënten in het ziekenhuis zijn niet verplicht te vasten en zij mogen ook hun medicijnen blijven innemen. Zij kunnen overleggen met hun medisch specialist wat de beste medische behandeling is.

i l l u s t r a t i e : sh u t t e r s t o c k

Van zaterdag 22 augustus tot zondag 20 september is het Ramadan, de vastenmaand voor moslims. Naar het voorbeeld van de profeet Mohammed, onthouden volwassen moslims zich van zonsop- tot zonsondergang van eten, drinken en geslachtsverkeer. ’s Avonds breken zij het vasten met de iftar-maaltijd, samen met familie en vrienden. Tegelijkertijd wordt deze maand extra aandacht geschonken aan het financieel ondersteunen van diegenen die dat nodig hebben. Maar bovenal is Ramadan een periode om de gunsten van God te waarderen.

Moslims kunnen, als dat mogelijk is, het vasten later inhalen. Degenen die dat niet kunnen, zoals oudere mensen of ongeneeslijk zieken, of patiënten met diabetes, hoeven dit niet te doen. Dan verdient het wel aanbeveling om een gift te doen. Als dit financieel niet haalbaar is voor iemand, dan is de vrijstelling nog steeds van toepassing. De Ramadan eindigt op 20 september met het Suikerfeest (Ramadanfeest of het Eid-al-Fitr). Meer informatie: Mohamed ben Ayad, moslim geestelijk verzorger, tst. 44550. n

Literatuur en Geneeskunde ziek zijn tussen 4 muren

Ze weten alles van je Op 16 september aanstaande zal op het jaarlijkse Literatuur en Geneeskunde symposium het thema Opname centraal staan. Wat gebeurt er met je als je als zieke tussen de vier muren van een gezondheidszorginstelling terechtkomt? In de komende maanden besteedt Tracer aandacht aan het thema Opname in literatuur, film en tv-series. ‘De klokken van Bicetre’ van Georges Simenon is gepubliceerd in 1963. De roman handelt over de tegenstrijdige gevoelens die door het hoofd spelen van een patiënt die net een hersenbloeding heeft gehad. Berusting en activisme wisselen elkaar af. Dat wordt slecht begrepen door de activistisch ingestelde vertegenwoordigers van

zondheidstoestand is, maar ook hoe zijn gemoedsgesteldheid moet zijn. Waarom hebben ze dat niet van te voren al op een lijst aan het voeteneind geschreven, waarop Besson slechts even een verstrooide blik werpt alvorens naast zijn bed te gaan zitten? de geneeskunde; zij begrijpen de berusting als een onderdeel van het ziektebeeld en niet als een serieus en existentieel gevoel van de patiënt. Bessons blik zoekt de zijne, tracht hem te doorgronden. ‘Je vrouw belde zojuist op… Het spreekuur was net afgelopen…Ze maakt zich bezorgd omdat je haar liever niet wilde zien vandaag… Ik heb haar gerustgesteld…Ik heb haar uitgelegd dat je tot de achtste dag nog je ups en je downs hebt….’ Daar begint het weer! Zij weten, dag voor dag, niet alleen hoe zijn ge-

Tr a c e r 1 7 – 13 a u g us t us 20 0 9 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

De patiënt begrijpt ook wel, ondanks zijn ergernis af en toe, dat het de rol van de geneeskunde is om die wil weer te activeren. Simenon gaf aan dit boek een opdracht mee: ‘Aan allen – professoren, artsen, verpleegsters – die trachten het meest verbijsterende van alle wezens, de zieke mens, te begrijpen en te helpen.’ Maar dat verhindert hem niet ook een kritische noot te laten horen, zoals in deze dialoog tussen de patiënt en de verpleegkundige:

‘Goedemorgen!’zegt ze vrolijk. ‘Ik hoor dat U een goede nacht gehad hebt. Als U lief bent zal ik straks proberen u wat sinaasappelsap te laten drinken…’ Waarom tegen hem praten als tegen een kind? Zij is intelligent. Ze weet dat hij dat ook is. Als ze elkaar ergens anders dan in een ziekenhuis ontmoet hadden, zou ze hoog ten hem opgezien hebben en niet op het idee gekomen zijn om zoiets idioots tegen hem te zeggen als: ‘als u lief bent…’ Hij doet of hij niets gehoord heeft, volgt haar alleen met zijn blik terwijl ze op de lijst aan het voeteneind kijkt en zijn temperatuur invult. Hij is de enige die niet weet wat er op die lijst staat, ofschoon dat hem toch meer aangaat dan wie ook. De kwestie is, dat hij een ding geworden is. Arko Oderwald

foto: Paul le clerq

Duizendste kind onderzocht

‘Meehelpen in Kinderstad geeft me een goed gevoel’

Jaardocument gepubliceerd

Vrijwilliger in eigen organisatie Naast hun reguliere baan zetten medewerkers van VUmc zich ook in als vrijwilliger voor Ronald McDonald VU Kinderstad. Wie zijn zij en wat drijft hen om in hun vrije tijd belangeloos met jonge patiënten bezig te zijn? n Ruud Pattiapon

“Een glimlach op het gezicht van de kinderen toveren.” Dat is de reden waarom Mirjam Hendrikse (40) zich als vrijwilliger bij Kinderstad aanmeldde. “Twee jaar geleden las ik in Tracer en stukje over Kinder-

stad, en dacht bij mezelf: dat vind ik top, daar wil ik aan meehelpen.” De medewerker functioneel beheer wil de kinderen vooral het gevoel geven dat ze even niet in een ziekenhuis zitten. “Als ik dan zie hoe ze spelen, dan weet ik waarvoor ik het doe.” Daniël Gobits (tweede van rechts) zocht na een Goal!-project met risicojongeren naar een nieuwe uitdaging. Tot zijn oog viel op een folder over Kinderstad. “Ik dacht: dat is leuk! En het is nog voor een goed doel ook.” De projectleider ict werkt pas drie maanden bij VUmc. Tijdens de gebruikelijke rondleiding voor nieuwe medewerkers liet een collega hem Kinderstad zien. “Ik was op slag verliefd”, lacht hij. “Ik heb

me dezelfde dag nog aangemeld. Dit past helemaal bij mij. Bij Goal! had ik meer een ouderrol. Het belangrijkste in Kinderstad is: lol maken!” Rachel Lo (met witte blouse), informatieanalist bij VUmc, vindt het wat lastig om er een goede omschrijving aan te geven. “Meehelpen in Kinderstad geeft me echter een goed gevoel. Je werkt aan iets heel speciaals waarbij zieke kinderen even kunnen vergeten dat ze ziek zijn.” De aantrekkelijke kant van het werk is ook de afwisseling, zegt ze. “Je bent multifunctioneel inzetbaar.” Dat doet ze drie tot vier uur per week. “Maar die tijd vliegt voorbij”, ervaart de in Hong Kong geboren Rachel, die in haar

Voor de duizendste keer doet op vrijdag 14 augustus een jonge Amsterdammer mee aan de abcd-studie. Deze studie, voluit Amsterdam Born Children and their Development, is een langlopend onderzoek naar de gezondheid van Amsterdamse kinderen. Samen met wetenschappers van de ggd en het amc volgt kinderarts Reinoud Gemke de kinderen al van vóór hun geboorte. Binnen deze studie is hij betrokken bij het onderzoek van drie promovendi naar risicofactoren voor overgewicht, hart- en vaatziekten en metabool syndroom bij kinderen. Inmiddels zijn ze vijf jaar oud. Bij de kleuters van nu verrichten de onderzoekers verschillende metingen: ze kijken naar lengte, gewicht, lichaamssamenstelling en bloeddruk en meten het gehalte cholesterol en suiker in het bloed na een vingerprikje. Ook krijgen de kinderen een aantal taken om de cognitieve ontwikkeling te testen. In de abcd-studie worden ruim 8.000 kinderen van verschillende etnische afkomst, gevolgd vanaf de zwangerschap tot ze volwassen zijn. Uiteindelijk moeten de resultaten leiden tot betere voorlichting voor (aanstaande) ouders en preventieve zorg voor (jonge) kinderen. n

moedertaal eigenlijk Pui-ying heet. “Al merk je daar weinig van omdat je heel actief bezig bent.” Liesbeth van Dijk (met groene blouse) vond het tijd voor een nieuwe uitdaging. “Ik wilde naast mijn werk iets anders gaan doen, in een andere wereld kijken.” Via via kwam ze op het idee vrijwilligerswerk te gaan doen. “En waarom dan niet in Kinderstad?” Ze heeft er geen spijt van. “Kinderstad heeft een geheel eigen sfeer; even geen zusters en dokters”, zegt de transferverpleegkundige. “Je merkt het al, als ze Kinderstad binnenrennen. Ze willen er zo graag bij zijn.”

Het jaardocument VUmc 2008 is inmiddels van de persen gerold. In dit boek geeft de organisatie een formele verantwoording van de prestaties van vorig jaar. Voor het eerst zijn deze keer ook de jaargegevens van ggz inGeest opgenomen. Het geconsolideerde jaardocument vervangt het jaarverslag. Uit het jaardocument blijkt dat VUmc in 2008 uitstekende resultaten heeft geboekt op het gebied van patiëntenzorg, onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Het financieel resultaat is eveneens positief. Het jaardocument VUmc 2008 is te vinden op intranet, onder organisatie bij Feiten, cijfers en jaarverslag. De gedrukte versie is af te halen bij de dienst communicatie op pk 4x 199. n

Henriëtte van der Horst

Een ministeriele voorhangbrief Minister Klink heeft onlangs een voorhangbrief aan de Tweede Kamer gestuurd, waarin hij aankondigt dat hij per 1 januari 2010 de functionele bekostiging wil invoeren. Functionele bekostiging moet zorgaanbieders stimuleren om de zorg samenhangend te organiseren rond de zorgvraag van de patiënt. De minister stelt voor dat, om te beginnen, de functionele bekostiging ingevoerd wordt voor vier chronische aandoeningen met veel impact voor de mensen zelf en voor de samenleving. Functionele bekostiging houdt in dat er keten-dbc’s komen waaruit alle kosten (zorgprofessionals, organisatie, ict, etc.) worden betaald. Een onderdeel van de keten, bij voorbeeld de huisarts, kan dan als ketenaanbieder optreden en de overige zorg/ zorgprofessionals contracteren. De minister denkt dat er op die manier integrale zorg geboden wordt, die aansluit bij de zorgvraag van de patiënt en dat kosten bespaard worden. Dat klinkt goed, maar is het ook goed? Ik vraag me af of de minister integraal en geïn-

tegreerd niet door elkaar haalt. In zijn brief stelt hij dat alle vormen van zorg op het gebied van bijvoorbeeld de diabeteszorg, netje op elkaar moeten worden afgestemd, geïntegreerd zou je kunnen zeggen. Dat vindt de patiënt ongetwijfeld fijn en vaak is dat in de diabeteszorg ook al zo. Als het gaat om integrale zorg dan verstaat diezelfde patiënt daar waarschijnlijk iets anders onder. Die patiënt heeft in de meeste gevallen niet alleen maar diabetes maar ook nog een paar andere aandoeningen. Integrale zorg betekent dat er ook met die aandoeningen rekening wordt gehouden, en misschien ook wel met zijn leefomstandigheden. Maar functionele bekostiging kan er juist toe leiden dat de patiënt in stukjes wordt opgedeeld: een stukje hartfalen, een stukje copd, een stukje diabetes en een stukje cardiovasculair risicomanagement, elk door een andere ketenaanbieder verzorgd. Want dat zijn de vier aandoeningen waarvoor de functionele bekostiging in 2010 wordt inge-


voerd. Helaas hangen deze vier aandoeningen behoorlijk met elkaar samen. Functionele bekostiging zou er wel eens toe kunnen leiden dat de zorg dus juist minder samenhangend wordt en minder aansluit bij de zorgvraag. Als niet de huisarts of een andere generalist de ketenaanbieder wordt, dan moet die patiënt die een beetje hoest en wat meer benauwd en moe is, maar uitvinden of hij nu in de zorgstandaard copd, hartfalen of diabetes valt en hopen dat ze geen tegenstrijdige adviezen bevatten. En dan die steeds terugkerende aanname dat veranderingen in de bekostiging van de zorg leiden tot efficiënter gebruik van geld en andere middelen. Tot nu toe ziet het er niet naar uit dat de marktwerking geleid heeft tot een kostenreductie in de ziekenhuisuitgaven. Blijkens een recent rapport van een onderzoeksbureau kwamen de kosten in het b-segment in 2008 410 miljoen hoger uit dan verwacht (www.zorgvisie.nl). Hoe gaat de functionele bekostiging uitpakken? Deze ministeriele voorhangbrief vraagt om tegenhangers.

Benoemingen De heer Steef Blok is door de raad van bestuur VUmc en het college van bestuur VU benoemd tot algemeen directeur van het Technology Transfer Office VU/VUmc (tto). De heer Blok heeft ruime ervaring met technology transfer, bescherming van intellectueel eigendom en het management van spin-off bedrijven. Professor Ada Kruisbeek is benoemd tot wetenschappelijk directeur van tto. Zij heeft een lange staat van dienst in de wetenschap en op het gebied van technology transfer. 3

Agenda Promoties woensdag 2 september – aula, 15.45 uur, M.Gritters-van den Oever, ‘Platelets and dialysis-induced bio-incompatibility. Influence of the extracorporeal circuit, anticoagulation and treatment modality’ promoter: prof.dr. M.J. Nubé; copromotoren: dr. M.P.C. Grooteman, dr. P.C.M. Bartels

Houseparty’s zijn veiliger dan altijd werd aangenomen. Dat blijkt uit een onderzoek dat hoofd intensive care volwassenen Armand Girbes uitvoerde samen met collega Jan Krul uit het UMC Groningen.

maandag 7 september – aula, 15.45 uur, H. Hlobil, ‘The management of occupational low back pain and its costeffectiveness’ promotoren: prof.dr. W. van Mechelen, prof.dr.ir. T. Smid

n Monique Krinkels

woensdag 9 september – aula, 10.45 uur, B.C.P. Koch, ‘End-stage renal disease. Sleep disturbances and the biological clock’ promotoren: prof.dr. P.M. ter Wee, prof.dr. G.A. Kerkhof; copromotor: dr. J.E. Nagtegaal vrijdag 18 september – aula, 10.45 uur, G.M.E.E. Peeters, ‘Prevention of falling in older persons with a high risk of recurrent falling’ promotoren: prof.dr. P.T.A.M. Lips, prof.dr. L.M. Bouter; copromotoren: dr. P.J.M. Elders, dr. N.M. van Schoor vrijdag 18 september – aula, 13.45 uur, A.W. van den Belt-Dusebout, ‘Late adverse effects of treatment for testicular cancer of Hodgkin’s lymphoma’ promotoren: prof.dr.ir. F.E. van Leeuwen, prof.dr. J.A. Gietema; copromotoren: dr. B.M.P. Aleman, dr. R. de Wit maandag 21 september – aula, 10.45 uur, M.M. Yaqub, ‘Quantification of brain PET studies’ promotor: prof.dr. A.A. Lammertsma; copromotoren: dr. R. Boellaard, dr. B.N.M. van Berckel Symposium vrijdag 25 september – VEZET, Warmenhuizen, 10.00-17.00 uur, symposium ‘Voeding en kanker’

Houseparty’s veiliger dan voetbalwedstrijden is daarom een eerste hulppost met speciaal hierop getraind personeel aanwezig. In de afgelopen negen jaar meldden zich daar 23.000 bezoekers. Krul en Girbes onderzochten aan de hand van alle verzamelde gegevens wat er met hen aan de hand was. Meer dan 97% van de klachten bleek mild te zijn. Het werd duidelijk dat een groot deel van de mensen die zich bij de eerste hulp meldden, 8.000 stuks, slechts behoefte had aan een pijnstiller, omdat ze last hadden van

4

hoofdpijn. Zij werden opgenomen op de ‘hoofdpijnlijst’. Veel andere medische problemen hadden te maken met het drugsgebruik, zoals delirium, oververhitting of problemen met bloedcirculatie of ademhaling. Daarnaast eisten vochtgebrek, te weinig eten en natuurlijk slaaptekort hun tol. “Het onderzoek naar de risico’s van houseparty’s is begonnen door promovendus Jan Krul”, legt Girbes uit. “Hij heeft jarenlang data verzameld over de gezondheidsrisico’s

van houseparty’s. Omdat ik me als hobby met klinische farmacologie bezighoud, kwam hij bij mij terecht en hebben we samen een artikel hierover geschreven. Nee, voor houseparty’s heb ik geen belangstelling, maar het is wel opmerkelijk dat het zoveel veiliger is dan altijd is aangenomen.” De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in Prehospital and Disaster Medicine, een internationaal tijdschrift voor urgentiegeneeskunde.

Wetenschappers buigen zich over de rol van voeding Kun je met gezonde voeding de kans verkleinen dat je kanker krijgt? Helpen bepaalde groenten een patiënt bij zijn strijd tegen kankercellen? Die twee vragen staan in september centraal tijdens een driedaags evenement van VUmc CCA ‘Voeding en kanker: de rol van voeding in de preventie en behandeling van kanker’. Een wetenschappelijk congres, een relatiedag en een publieksdag moeten duidelijkheid scheppen.

“Dat er een verband is tussen voeding en kanker is al heel lang bekend”, stelt Jaap Seidell, hoogleraar voeding en gezondheid aan de Vrije Universiteit en dagvoorzitter tijdens de wetenschapsdag. “Zo blijken in Japan bepaalde vormen van kanker nauwelijks voor te komen. Wanneer Japanners echter naar de Verenigde Staten verhuizen en de eetgewoonten uit dat land overnemen, zie je dat de kans op kanker net zo groot wordt als bij Amerikanen. Dat wil trouwens niet zeggen dat ik mensen adviseer om alleen Japans te eten, want maagkanker komt daar bijvoorbeeld juist weer vaker voor.”

n Monique Krinkels

Bescherming Kanker blijkt in eenderde keer van de gevallen toe te schrijven aan ongezonde voeding, stelt Seidell. “Maar ook gebrek aan lichaamsbeweging, overgewicht, alcoholgebruik en natuurlijk roken zijn belangrijke risicofactoren.” Inmiddels is vast komen te staan dat het vooral groenten en fruit zijn die de gezondheid bevorderen. Zo lijken uien en knoflook bescherming te bieden tegen respectievelijk maagen darmkanker en hebben andere groentesoorten weer een positieve invloed op het voorkomen van kanker in de mond, keel, strottenhoofd en slokdarm. Het wetenschapspanel van het rapport ‘Food, nutrition, physical activity and the prevention of cancer’ adviseert dan ook om dagelijks tenminste 600 gram groenten en fruit te eten. Tot nog toe is het advies van de Stichting Voedingscentrum Nederland slechts 200 gram per dag. “Maar het is vaak niet duidelijk welke

f o t o : sh u t t e r s t o c k

donderdag 1 oktober – Amstelzaal, 9.3017.00 uur, verpleegkundig symposium ‘Wijs met grijs. Betere zorg voor oudere patiënten’ Meer informatie: PAOG, tst. 48444, [email protected]

Trance Houseparty’s zijn feesten die negen tot veertien uur duren. Het zijn over het algemeen grote evenementen, waar 500 tot 60.000 jongeren bijeen komen om te dansen. Onder invloed van oorverdovende muziek, vooral bestaand uit een opzwepende beat (vanaf 120 beats per minuut), lasershows en zogenaamde ‘recreatieve drugs’, raken de feestgangers in een trance. De middelen die veelal worden gebruikt door de mensen die zich met klachten meldden bij de eerste hulpposten zijn mdma (Ecstacy) en alcohol. In een minderheid werden amfetamines (speed), cannabis, ghb en cocaïne gebruikt. Tot dusver werd algemeen aangenomen dat het bezoeken van houseparty’s grote gezondheidsrisico’s met zich meebracht. Bij elke party

f o t o : sh u t t e r s t o c k

dinsdag 8 september – aula, 15.45 uur, N.I. Tak, ‘The Schoolgruiten Project. Evaluation of a primary school fruit and vegetable scheme in the Netherlands’ promoter: prof.dr.ir. J. Brug; copromotor: dr. S.J. te Velde

Van de drie miljoen mensen die tussen 1997 en 2005 houseparty’s bezochten, bleken er slechts 15 ernstige gezondheidsklachten te krijgen en overleed één patiënt. Het bijwonen van zo’n feest is daarmee minder gevaarlijk dan een gemiddelde voetbalwedstrijd. Het onderzoek is uniek, want het kon alleen in Nederland worden uitgevoerd. In de rest van de wereld zijn deze feesten verboden.


stoffen in een bepaalde groente nu precies de gezondheid bevorderen. Er zitten immers tienduizenden voedingstoffen in groenten. Diermodellen geven maar beperkt inzicht in de effecten, zeker als het om afweer tegen kanker gaat.” Wat de precieze rol is van bijvoorbeeld lycopeen in tomaat, bètacaroteen in wortels of organo-Se verbindingen in broccoli kan alleen via experimenteel onderzoek bij mensen worden achterhaald. “Wat inmiddels wel duidelijk is, is dat je het eten van groenten niet kunt vervangen door een pil. Een stof die in groente gezond lijkt te zijn, blijkt geïsoleerd in pilvorm de kans op kanker soms zelfs te verhogen.”

Weinig concreet In Wageningen buigen wetenschappers zich ondertussen ook over de gezondheidsbevorderende effecten van groenten en fruit. ‘Functional foods’, voedsel dat een positief effect heeft op de gezondheid, en ‘nutraceuticals’, voedsel met een genezende werking, hebben in hun ogen de toekomst. Maar ook zij kunnen nog weinig concrete aanbevelingen doen. De Wageningse onderzoekers voeren cohortstudies uit om er achter te komen welke voedingsmiddelen effectief zijn tegen kankercellen. Ze hebben aanwijzingen dat bepaalde groenten werkzame stoffen bevatten. Maar welke macroof micronutriënten daarbij een rol spelen is nog onduidelijk, net zoals het mechanisme achter de beschermende dan wel genezende werking. Jaap Seidell kiest persoonlijk voor een gevarieerd menu, met weinig vlees en

zonder alcohol. “En natuurlijk voor veel beweging. Het mediterrane dieet lijkt vooralsnog de beste keuze als het om kankerpreventie gaat. Nee, niet de Zuidfranse menukaart, maar die van landen als Kreta bijvoorbeeld.”

Groenten centraal Het symposium ‘voeding en kanker’ vindt plaats op 25 september en wordt op een ongebruikelijke locatie gehouden. Voor deze gelegenheid stelt Vezet in Warmenhuizen namelijk haar restaurant ter beschikking. Dit bedrijf produceert panklare groenten en versgesneden fruitsalades, onder andere voor Albert Heijn. Samen met Bejo Zaden, een gerenommeerd producent van groenterassen, en Blankendaal Trade, een handelen exportbedrijf van groenten en fruit, hebben zij het symposium financieel mogelijk gemaakt. Op 26 september organiseert VUmc cca een fondsenwerfdag voor relaties en de dag erna vindt er een publieksdag plaats. Voor beide laatste evenementen is als locatie voor het Van Blanckendaell Park in Tuitjenhorn gekozen.

w

Vacatures VUmc De volledige vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O, direct naar ‘vacatures VUmc’, en af te halen bij het loopbaancentrum in de polikliniek.

Vacatures van 29 juli t/m 4 aug. Uiterlijke reactiedatum 17 augustus 2009 Wetenschappelijk onderzoeker D6.2009.00067 afdeling/dienst epidemiologie & biostatistiek, divisie VI werktijd 28-36 uur per week salarisschaal 10 inlichtingen Mw. dr. C.G. van El, e-mail: [email protected] of tst. 48867 Medisch secretaresse D3.2009.00033 afdeling/dienst verloskunde en gynaecologie, divisie III werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 6 inlichtingen Mw. H.A.M. Oudshoorn. hoofd zorgeenheid, e-mail: [email protected], tst. 42180

Arts in opleiding tot specialist (AIOS) D5.2009.00068 afdeling/dienst medische microbiologie en infectiepreventie, divisie V werktijd 46 uur per week salarisschaal AA inlichtingen mw. prof. dr. C.M.J.E. Vandenbroucke-Grauls, tst. 40488 Onderzoeksassistent b D6.2009.00068 afdeling/dienst epidemiologie & biostatistiek, divisie VI werktijd 28,8 uur per week salarisschaal 6 inlichtingen mw. L.M. Verweij, e-mail: [email protected], tst. 49681

Medisch administratief medewerker polikliniek D1.2009.00035 afdeling/dienst poliklinische zorgeenheid dermatologie, divisie I werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 5 inlichtingen mw. C.M.Ritzema van Ikema, hoofd poliklinische zorgeenheid dermatologie, e-mail: [email protected] of tst. 40110 Medisch typiste artsenverslagen D1.2009.00036 afdeling/dienst poliklinische zorgeenheid dermatologie, divisie I werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 4 inlichtingen mw. C.M.Ritzema van Ikema, hoofd poliklinische zorgeenheid dermatologie, e-mail: [email protected] of tst. 40110 Vacatures van 4 aug t/m 11 aug. Uiterlijke reactiedatum 24 augustus 2009

Tandartsassistent(e) D2.2009.00045 afdeling/dienst poliklinische zorgeenheid mondziekten,kaak-en aangezichtschirurgie, divisie II werktijd 24 uur per week salarisschaal inlichtingen mw. A. Noordhuis, e-mail: [email protected] of tst. 42210

Technisch oogheelkundig assistent D2.2009.00046 afdeling/dienst oogheelkunde, divisie II werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen mw. J. Blom-Pool, e-mail: [email protected] of tst. 41092 Research verpleegkundige / lifestyle coach D4.2009.00061 afdeling/dienst anesthesiologie, divisie IV werktijd 28-30 uur per week salarisschaal inlichtingen mw. dr. C. Boer, research manager perioperatieve zorg, e-mail: [email protected] of tst. 43830 Analist DNA-diagnostiek D3.2009.00034 afdeling/dienst klinische genetica, divisie III werktijd 36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen R. van Schooten, senior hoofdanalist, e-mail: [email protected], tst. 48346 Post-doc DNA-diagnostiek D3.2009.00035 afdeling/dienst klinische genetica, divisie III werktijd 36 uur per week salarisschaal 10 inlichtingen dr. J.J.P. Gille, subhoofd DNA- en eiwitdiagnostiek, e-mail: [email protected] of tst. 48346

Bibliotheek

Medewerkers en vrijwilligers van VUmc kunnen gratis een advertentie plaatsen. Niet meer dan 25 woorden en voorzien van achternaam en toestelnummer. Prijzen niet hoger dan 2250 euro. Aanleveren via [email protected]

Veiligheidsmanagementsysteem in uw ziekenhuis Het veiligheidsmanagementsysteem waarmee ziekenhuizen continue risico’s signaleren, verbeteringen doorvoeren en evalueren. De verankering van patiëntveiligheid in de praktijk.

Arts-assistent D2.2009.00044 afdeling/dienst neurochirurgie, divisie II werktijd 36 uur per week salarisschaal AA inlichtingen dr. S.M. Peerdeman, e-mail: [email protected] of tst. 43724

Verpleegkundige D2.2009.00042 afdeling/dienst kno, hoofd halschirurgie, divisie II werktijd 24-36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen mw. P. Veenvliet, e-mail: [email protected] of tst. 42110

Oproepen & advertenties

Abstracts voor congres Expeditie Patiëntveiligheid Op dinsdag 24 november vindt in het kader van de ‘nationale week van de patiëntveiligheid 2009’ een congres plaats. Het congres is opgebouwd uit een plenair programma, met een aantal (internationale) prominente sprekers op het gebied van Patiëntveiligheid. Daarnaast is er veel ruimte voor uw eigen bijdrage. Met het indienen van een open abstract kunt u voor een presentatie in één van de subsessies en/of voor posterpresentatie in aanmerking komen. U kunt een open abstract indienen als uw bijdrage de volgende onderwerpen betreft:

Medewerker medische administratie D2.2009.00043 afdeling/dienst kno, mondziekte en kaakchirurgie, oogheelkunde, divisie II werktijd 36 uur per week salarisschaal 5 inlichtingen mw. P.H. Veenvliet, e-mail: [email protected] of tst. 41558

8 Voorkomen van onnodig lijden van patiënten door pijn 9 Voorkomen van verwisseling bij en van patiënten 10 Voorkomen van sterfte als gevolg van een acuut myocard infarct Deadline voor het indienen van de abstracts is 7 september! Meer informatie over het congres en de voorwaarden voor het indienen van de abstracts is te vinden op www.expeditiepatientveiligheid.nl. Inbreng voor het programma is hét moment om uw afdeling in de spotlights te zetten!

Bezoek de medische en verpleeg-kundige bibliotheek in VUmc op locatie 0B100 (nabij personeelsrestaurant). Openingstijden: maandag t/m donderdag van 9 tot 21 uur en vrijdag van 9 tot 17 uur. Tel: (020) 444 1237. Web: www.ubvu.vu.nl/geneeskunde

Alle werkzaamheden worden door vrijwilligers gedaan. Wij zoeken enthousiaste vrijwilligers die gehandicapten willen helpen met paardrijden. Voor meer informatie medium care verpleegkundige Rudolf van Zanten, www. vpg-amsterdam.nl e-mail: info@vpg-amsterdam. Nl, tel secretariaat 06 5154 5194 of Margriet Kommeren van de afdeling pathologie telefoonnummer: 06-51088904.

Vereniging Paardrijden Gehandicapten de Prins Willem Alexander manege zoekt vrijwilligers. Wij zijn een mooi managebedrijf gelegen aan de rand van Amsterdam Zuidoost, aan het recreatiegebied de Gaasperplas. Wij organiseren paardrijlessen voor mensen met en zonder een beperking. Integratie van valide en invalide ruiters is daarbij een van onze uitgangspunten.

Vergroot uw informatievaardigheden met de cursussen van de medische bibliotheek! Cursus systematisch zoeken voor reviews Schrijvers van systematische reviews leren in deze compacte cursus álles over databasekeuze, zoektermen en -technieken, documentatie en rapportage. Elke eerste woensdag. Cursus citatieanalyse Voor ondersteunend VUmc-personeel. Een citatieanalyse voor arts of onderzoeker van uw afdeling? Na deze cursus maakt u citatieanalyses volgens de richtlijn Commissie Topkader. Elke tweede donderdag. Onze andere cursussen Wie werkt met PubMed doet dat na onze 2-urige PubMed-cursus sneller en beter. Verder verzorgen wij regelmatig een introcursussen Reference Manager. En ook zijn er lessen-op-maat mogelijk

voor VUmc-groepen. Informatie of aanmelding al onze cursussen: Bel (020-44)42027 of mail mics@ubvu. vu.nl. Bij kennis met de Nieuwsbrief medische bibliotheek Blijf op de hoogte van de nieuwste medische informatiebronnen en de service die wij u bieden met onze nieuwsbrief voor artsen, onderzoekers, verpleegkundigen en paramedici van het VUmc: www.ubvu.vu.nl/nieuwsbriefmedisch/ laatstenummer.html Inhoudelijke vragen? Bel of mail de medisch informatiespecialist! René Otten: (020-44)42027, [email protected]; Hans Ket: (020-44)42523, [email protected]; Ilse Jansma: (020-44)42523, i.jansma@ ubvu.vu.nl. Tracer: *97 (zeven!) 337.

Succesvolle verbeteringen van één van de tien thema’s in uw ziekenhuis Dit betreffen de tien thema’s van het VMS Veiligheidsprogramma: 1 V oorkomen van wondinfecties na een operatie 2 Voorkomen van lijnsepsis en behandeling van ernstige sepsis 3 Vroege herkenning en behandeling van de vitaal bedreigde patiënt 4 Medicatieverificatie bij opname en ontslag 5 Voorkomen onbedoelde schade bij kwetsbare ouderen 6 Voorkomen van nierinsufficiëntie bij gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen 7 Voorkomen van incidenten bij high-risk medicatie


Verhuizingen

Verhuizing medewerkers ALCO -geneeskunde naar het Klinisch Trainingcentrum M.i.v. 11 augustus verhuizen de volgende en laatste medewerkers van ALCOgeneeskunde naar het Klinisch Trainingcentrum: Naam Mw. C.J.M. Bemelmans, arts KTC docent Mw. P.J.C.M. Drijvers, arts KTC docent Dhr, A.W.J. van Niele, ruimtebeheer Mw.G. Vonk- Noordergraaf, arts KTC docent

oude adres G 514 G 514 G 510 G 514

nieuwe adres 7 X 024 7 X 024 5 X 033 7 X 024

toestel 46192 46192 46250 46192

5

Menu

Personeel en organisatie

Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet

donderdag 13 augustus kipsaté, omelet naturel, satésaus, bami, vegetarische bami, atjar + kroepoek, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, gebonden vegetarische aspergesoep, heldere vegetarische groentesoep vrijdag 14 augustus gebakken vis, remouladesaus, wortelen, gekookte aardappelen, boterjus, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, gebonden vegetarische kerriesoep, heldere vegetarische tomaatvermicellisoep zaterdag 15 augustus cannelloni, rauwkost, foccacia, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, gebonden vegetarische paprikasoep, heldere vegetarische vermicellisoep zondag 16 augustus cordon bleu, omelet tomaatkaas, ananassaus + jus, haricots verts, frituur aardappel, gebonden tomaten, heldere kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere vegetarische groentesoep maandag 17 augustus gehaktbal, vegetarische schnitzels, satésaus + jus, koninginnemelange, frites, bruine bonensoep, heldere kerriesoep, vegetarische bruine bonensoep, vegetarische heldere kerriesoep dinsdag 18 augustus gestoofde zalm, Hollandaise saus, wortelen, aardappelpuree, gebonden champignonsoep, heldere Madrileense soep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere Madrileense soep woensdag 19 augustus babi pangang, quorn pangang, pangangsaus, pangang groenten, witte rijst, gebonden Franse uiensoep, heldere Aspergesoep, gebonden vegetarische Franse uiensoep, vegetarische heldere Aspergesoep donderdag 20 augustus lasagne, rauwkost, foccacia, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep vrijdag 21 augustus kip Marrakech, quorn Marrakech, zomersalade, cous cous, gebonden aspergesoep, heldere Groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere Groentesoep

Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘personeel’

De reiskostenvergoeding wordt beter én groener bij VUmc Per 1 juli 2009 is de nieuwe uitvoeringsregeling ‘Tegemoetkoming reiskosten woon-werkverkeer’ vastgesteld. Medewerkers die met het openbaar vervoer naar hun werk komen, ontvangen een hogere bijdrage in de kosten. VUmc wil een aantrekkelijke werkgever zijn en blijven voor haar medewerkers. Dat kan alleen als zij ook met arbeidsvoorwaarden concurrerend is met andere ziekenhuizen in de regio. VUmc wil medewerkers aan zich binden, nieuwe medewerkers aantrekken en het gebruik van het openbaar vervoer stimuleren, zodat minder medewerkers met de auto naar het werk komen. De regeling in het kort Medewerkers die dagelijks met het openbaar vervoer naar VUmc reizen en hiervoor via VUmc een abonnement hebben aangeschaft of aanschaffen (NS, GVB enz.), ontvangen vanaf 1 juli 2009 een tegemoetkoming van 50% in de kosten van dit openbaar vervoer (voor NS op basis van 2e klasse woon-werktraject). De hogere tegemoetkoming komt in de plaats van de vergoeding op basis van zones. Voor medewerkers die niet met het openbaar vervoer van en naar VUmc reizen, blijft de vergoedingsregeling op basis van zones gehandhaafd. Hoe kom je in aanmerking voor de hogere tegemoetkoming reiskosten? Huidige abonnementhouders: Iedereen die al via VUmc een OV-abonnement heeft, ontvangt vanaf 1 juli 2009 automatisch de hogere tegemoetkoming van 50% van de VUmc-contractsprijs openbaar vervoer (of bij dienstverband minder dan 4 dagen per week: korting naar rato). Deeltijdmedewerkers: Medewerkers die vanaf 1 juli 2009 struc-

tureel gebruik maken van het openbaar vervoer met een dienstverband van 1, 2 of 3 dagen per week, kunnen kiezen voor een jaarabonnement of 5-retourkaarten. Jaarabonnementen worden dan naar rato van de werktijd voor 50% vergoed. 5-retourkaarten worden voor 50% van de contractsprijs vergoed. Overige: Medewerkers die vanaf 1 juli 2009 wel structureel met het openbaar vervoer reizen, maar geen abonnement hebben via VUmc: - omdat VUmc geen contract heeft met het betreffende vervoersbedrijf - óf omdat losse plaatsbewijzen aantoonbaar goedkoper zijn dan een abonnement, kunnen de reiskosten declareren bij de personeelsadministratie van hun divisie. De tegemoetkoming bedraagt 50% van de werkelijk gemaakte kosten openbaar vervoer. Meer informatie? Meer informatie over deze nieuwe regeling voor medewerkers is te lezen in de Uitvoeringsregeling ‘Tegemoetkoming woon-werkverkeer’. Een exemplaar van deze regeling kan afgehaald worden bij de personeelsadministraties van de divisies of het KwaliteitsNet. NB: de Uitvoeringsregeling ‘Tegemoetkoming woon-werkverkeer’ geldt niet voor flexmedewerkers met een nulurencontract, uitzendkrachten, stagiairs, vrijwilligers en overige medewerkers op wie de CAO UMC niet van toepassing is. Tweede fase project persoonlijk budget Het project ‘Fase 2 persoonlijk budget’ staat dit jaar in het teken van communicatie. De communicatie is vooral gericht op medewerkers die in 2010 voor het eerst gebruik mogen maken van budget voor ontwikkeling.

In augustus komt een folder uit voor zowel leidinggevenden als medewerkers over het persoonlijk budget. Hierin staat dialoog centraal. De folder zal ook worden opgenomen op de checklist arbeidsvoorwaarden. In de Tracer zal één keer per maand op de achterzijde een artikel verschijnen genaamd ‘Mijn spaarpotje’. Kjeld Aij heeft de spits afgebeten. Andere gegadigden worden nog gezocht. Aanmelden van namen kan bij Astrid van der Poel. Formulier declaratie persoonlijk budget op KwaliteitsNet Het persoonlijk budget is één van de nieuwe elementen in de CAO. Er wordt geld gereserveerd voor de persoonlijke ontwikkeling van iedere medewerker. Het doel is mensen langer en beter inzetbaar te houden. U kunt dit formulier in 2009 alleen gebruiken als u beschikt over extra persoonlijk budget of uit dienst gaat. U kunt het formulier online invullen en daarna printen voor ondertekening. Het formulier declaratie scholing/ontwikkeling (extra) persoonlijk budget is op Kwaliteitsnet beschikbaar. Ontslag uit het UMC, wat nu? De NFU, onze koepelorganisatie, heeft een folder ontwikkeld over werkloosheid: Ontslag uit het UMC, wat nu? Welke wettelijke regelingen zijn er en welke eisen gelden hierbij? Maar ook: welke aanvullende regelingen zijn er op grond van de CAO UMC? En wat wordt er van (potentiële) werkloze medewerkers verwacht? Deze folder wil antwoord geven op al deze vragen. De folder is op het KwaliteitsNet te vinden met behulp van de zoekterm ‘Ontslag’ of met een deel van of de hele titel Ontslag uit het UMC, wat nu?

Personeelsactiviteiten Informatie over activiteiten ‘Tip van Boots’, ruimte –1 A 14.2, tst. 43799, website: www.tipvanboots.nl. U kunt de Tip van Boots ook bezoeken op de intranet homepage/direct naar/Tip van Boots.

zaterdag 22 augustus groente-curry met kip, groente-curry, zilvervliesrijst, gekookte aardappelen, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaat-vermicelli, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaat-vermicelli zondag 23 augustus Hawaïburger, groente loempia, speciaalsaus + jus, haricots verts, frituur aardappelen, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, vegetarische gebonden paprikasoep, vegetarische heldere vermicelli maandag 24 augustus sucade lapje, jus, spitskool, gekookte aardappelen, gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere groentesoep dinsdag 25 augustus gegrilde runder tartaar, west-Morelandsaus, broccoli, pommes carrée, gebondenlinzensoep, heldere Mulligatawnysoep, vegetarische linzensoep, vegetarischeheldere Mulligatawnysoep woensdag 26 augustus Bolognaisesaus, vegetarische Bolognaisesaus, komkommersalade, spaghetti, geraspte kaas,gebonden champignonsoep, heldere Madrileensesoep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere Madrileensesoep

6

Hockeyteam Wist u dat wij binnen VUmc een dameshockey team hebben dat op hoog niveau speelt in de bedrijvencompetitie in Amsterdam! Ja een team waar we trots op kunnen zijn en die hun mannetje staan. Ben trots op deze dames omdat dat ik al vele jaren voor hun het een en ander regel en me er erg betrokken bij voel! Ook dit jaar hebben ze er weer een spektakel van gemaakt, lees het verslagje van de aanvoerders. Dames dank voor jullie inzet. Eddy Het bedrijfshockeyseizoen 2008-2009 begon voorspoedig voor VUmc damesteam. We wonnen de ene na de andere wedstrijd. Tegenstanders als de Jonge Balie, Schiphol Group, het OLVG en PWC konden we met gemak achter ons laten in het klassement. Toen volgde de wedstrijd tegen ABN AMRO, al jaren onze geduchte tegenstander. Het werd een hele spannende wedstrijd waarin we ons uiteindelijk met 3-4 gewonnen moesten geven. Hopelijk zou bij de tweede ontmoeting het geluk ons wat gunstiger gezind zijn. Maar niets was minder maar, we verloren

hard met 0-3. Toen was duidelijk, ABN AMRO stond definitief op nummer 1 en wij op nummer 2. En zo was ook de eindstand van het seizoen. Graag bedanken wij alle teamgenoten voor het sportieve en gezellige hockeyjaar, Eddy Boots voor de sponsoring en betrokkenheid en de kledingsponsor Snoek Promo en Kariban voor de tenues! Komend jaar gaan we voor de eerste plaats! Aanvoerders, Géke Flach en Ingeborg Linskens Quad weekend 11, 12 en 13 september 2009 Heeft u zin in een spektakel weekend dat in de Belgische Ardennen plaats zal vinden? Ga dan mee met het QUAD weekend, georganiseerd door de Tip van Boots in samenwerking met PBN. Dan kunt u even lekker uitrazen op 300 cc Quads door de bossen van de Belgische Ardennen. En Mountainbiken en High Ropes. Een weekend van de bovenste plank! Het programma ziet er als volgt uit: Vrijdag: We vertrekken in overleg vanaf VUmc met eigen vervoer (rond 18.00 uur)


en stoppen onderweg even voor een hapje eten. Daarna rijden we door richting ons verblijf: Adventure Hill in de omgeving van La Roche en Hotton in een sfeervolle accommadie. Daar worden we rond 21.30 uur verwacht. Zaterdag: The start of the event! 8.30 uur ontbijt, waarna we starten met met het eerste deel van het programma. Hierna volgt een lunch. Als deze is gezakt vervolgen wij het programma met het 2e deel. Bij terugkomst wacht ons een BBQ met daarna het kampvuur waar we gezellig samen zijn! Zondag: het laatste spektakel! 8.30 uur ontbijt en daarna maken we ons op voor het laatste aktiviteit. Rond de middag volgt de terugtocht naar huis. Dit weekend kost u slechts € 105,Geef u snel op bij de TIP van BOOTS want de plaatsen zijn beperkt. En zoals altijd geldt: VOL = VOL Sluitingsdatum 14 augustus 2009!

Collectieve reis- en annuleringsverzekering voor buitenlandse dienstreizen VU medisch centrum heeft sinds kort de collectieve reis- en annuleringsverzekering geactualiseerd en nu via onze UMC-zorgverzekering (IZA) ondergebracht bij Mondial. Deze bedrijfsreisverzekering is bedoeld om iedereen die een buitenlandse dienstreis maakt goed verzekerd te laten zijn. Een bedrijfsverzekering is nodig omdat particuliere reis- en annuleringsverzekeringen geen of heel beperkte dekking bieden bij zakelijke reizen. De bedrijfsreisverzekering biedt ook de mogelijkheid tot het gratis meeverzekeren van de eventueel meereizende partner en kinderen. Zelfs een privé periode aansluitend vóór of ná het zakelijke deel van de dienstreis is gratis meeverzekerd. Lees hierover meer in de polisbescheiden. Wat valt niet onder deze bedrijfsreisverzekering? Dienstreizen binnen Nederland, omdat die al door andere, reeds bestaande individuele (zorg-)verzekeringen gedekt zijn. Ook aansprakelijkheid voor beroepsmatig handelen is uitgesloten. Het polisblad, een korte opsomming van de belangrijkste onderdelen van de verzekering en de uitgebreide verzekeringsvoorwaarden zijn beschikbaar op Kwaliteitsnet en bereikbaar via de zoektermen “reisverzekering” of “dienstreis”. Hier is ook een verzekeringsbewijs te vinden, welke iedereen die op zakenreis gaat zelf kan downloaden en/of printen om mee te nemen op de dienstreis. Bij eventuele vragen of opmerkingen kunt u contact opnemen met Jan van Diest , Stafdienst P&O: [email protected] (bij voorkeur contact via e-mail).

Myrthe Kok: ‘Niet hoe lang nog, maar hoe leuk nog’ slomp. Voor een ongestoord gesprek is nauwelijks tijd. Het elektronisch patiëntendossier komt daarmee voor mij in een totaal ander licht te staan. Dat zou enorm veel schelen.” Vanuit haar eigen afdeling is betrokken en warm gereageerd op haar ziekte. “Ik heb alle ruimte gekregen om de tijd te nemen, erover te praten en te delen. Mijn baas geeft me bovendien het idee dat hij het vervelend vindt dat ik wegval als persoon, niet als medewerker. Wat me erg raakte, was het recente jubileum van een collega, die 40 jaar in de gezondheidszorg werkt. Een feestelijk moment. Maar heel teleurstellend dat ik dat zelf nooit zal halen. Ik begon op mijn 24ste en heb altijd gedacht dat ik de 40 jaar vol zou maken. Deze ziekte doorkruist al mijn plannen.”

Myrthe Kok (38), paramedisch hoofd van de afdeling radiotherapie, werkt 15 jaar in de gezondheidszorg, waarvan tien jaar bij VUmc. “Een mooie mijlpaal”, zegt ze zelf, “maar wel een andere dan ik me had voorgesteld.”

n Petra ter Veer

Myrthe vertelt open waarom ze dit interview graag wil geven. “Ik lijd aan borstkanker en heb nu ook uitzaaiingen in de lever – genezing is niet meer mogelijk. Op mijn afdeling neem ik nog officieel afscheid, maar met dit artikel bereik ik ook alle andere bekenden binnen VUmc.”

Inspirerend Ze heeft inmiddels moeten stoppen met haar baan. De inspirerende academische werkomgeving laat ze met moeite achter zich. Haar ogen stralen als ze vertelt over de periode bij VUmc. “Mijn eerste functies hier gingen vooral over financiën, management en beleid. Heel interessant, omdat het echt mijn terrein is. Maar vooral de laatste 1,5 jaar bij radiotherapie waren een uitdaging. Toen ik hier kwam, was er veel aan de hand: een zwaar tekort aan laboranten, veel patiënten, allerlei technische ontwikkelingen. Dat vroeg om extra personeel en opleidingen. Ik heb daar met plezier aan gewerkt en als team hebben we veel bereikt. Ook het feit dat deze afdeling een directe link heeft met het primaire proces, heb ik boeiend gevonden.” Waar het binnen onze organisatie om draait – zorg voor zieke mensen – heeft ze altijd gevoeld. Ze onder-

vond het echter pas aan den lijve toen ze de slachtoffers van de Volendam-ramp zag. “Ik zat in die tijd bij klinische chemie en liep rondes mee om ernstige brandwondenpatiënten te prikken. Al dat menselijke leed en die afschuwelijke geur – het staat in mijn geheugen gegrift.”

Teleurstellend Nu is ze zelf ineens patiënt. Myrthe heeft er bewust voor gekozen om zich hier te laten behandelen. In

haar nieuwe rol leert ze veel meer schakels van de ziekenhuisketen kennen. “Fascinerend om het zorgproces van zo dichtbij mee te maken! En een beetje onwennig af en toe als je een bekende tegenkomt, maar dat is een kwestie van omschakelen. Ik vind de zorg prima geregeld: je krijgt veel steun en medeleven en iedereen werkt keihard. Het verbaast me wel dat zo’n spreekuur bij een arts vooral opgaat aan administratieve romp-

Loslaten Ook buiten haar werk is het moment gekomen om van steeds meer zaken en mensen afscheid te nemen. “Je hoopt op een wonder, maar dat komt niet. Het feit dat ik ga overlijden, wordt nu steeds concreter en verdrietiger. Het verschuift van fysiek naar mentaal. Ik word nu pas boos. Ik merk ook dat ik niet zo sterk ben als ik hoopte. Dat wat ik tijdens mijn leven altijd al moeilijk vond, is ook nu lastig: loslaten. Ik delegeer in mijn werk ook niet gemakkelijk.” De drive om nog zo veel mogelijk bij te dragen aan de (medische) wereld, is groot. Ze was dan ook blij toen ze gevraagd werd om als patiënt samen met een oncoloog een uur onderwijs te geven aan derdejaars studenten geneeskunde. “De vragen uit de groep waren heel zinnig. ‘Heb je veel op moeten geven?’ of ‘Hoe kan anatomisch verklaard worden dat een patiënt ineens in de overgang komt?’ Ik vond het een unieke ervaring, omdat ik de

studenten echt iets kon meegeven.” Ze wil ook nog een stichting opzetten voor partners van ernstig zieken. “Het doet me pijn om te zien hoe mijn familie en vrienden lijden onder mijn situatie. Ik realiseer me daardoor hoe groot het effect is op de omgeving. Het is moeilijk een nieuwe balans te vinden, waarbij de ziekte een plaats krijgt, maar er ook ruimte blijft voor de anderen. Hoe zorg je dat de omgeving blijft functioneren? Ik zit vol ideeën hierover. Gelukkig heb ik drie vriendinnen die mijn plannen straks willen uitwerken.”

Geen wereldreis Veel mensen zeggen dat ze een wereldreis zouden maken als ze nog maar kort te leven hadden. Volgens Myrthe werkt het zo niet. “Als terminale patiënt heb je een zwaar bestaan: je moet bloed laten prikken, scans en kuren ondergaan, gesprekken voeren en continu keuzes maken. En je voelt je vaak ziek. Het is een totale omslag. Wat je ook doet, het is er altijd. Soms wil ik wel eens een atv-dag van die kanker…” Haar motto is desondanks onverwoestbaar positief: ‘Niet hoe lang nog, maar hoe leuk nog’. “Mijn streven is: op goede dagen overal een feestje van maken. Ik heb een rijk en mooi leven gehad en werk gedaan waar ik veel energie van kreeg. Het waren tien fantastische jaren bij VUmc. Dat gevoel wil ik vasthouden. Pijnbestrijding is één ding, maar ik wil vooral nog een fijne en waardevolle tijd hebben. Mijn wensen zijn klein: een weekend naar Berlijn of de Wadden, een lekker etentje, een gezellige dag met familie of vrienden. En me zo fit mogelijk voelen.”

Gezamenlijke aanpak succesvol

Pontes Medical versnelt innovatieproces Technische hulpmiddelen ‘uitvinden’ en aanpassingen maken op bestaande technologische producten, dat is waar de groep ontwikkeling van de afdeling fysica en medische technologie zich mee bezig houdt. Sinds ruim een jaar doen ze dat niet alleen voor VU medisch centrum, maar hebben ze samen met het Utrechtse UMCU en het AMC een ontwikkelorganisatie opgezet. “Met Pontes Medical, het Latijnse woord voor bruggen, proberen we sneller te innoveren”, stelt hoofd ontwikkeling Wim Bloem.

n Monique Krinkels “Samen kennis opbouwen en delen wat we al in huis hebben, gezamenlijk een netwerk opbouwen van bedrijven en investeerders en gezamenlijke pr-activiteiten opzetten; met drie universitair medische centra kun je zoveel meer”, benadrukt Wim Bloem. “En niet onbelangrijk, samen kunnen we ook de patenten goed beschermen.”

Stimulans Het initiatief kwam van het ministerie van Economische Zaken, die

nieuwe medisch technologische bedrijvigheid wilde stimuleren. De samenwerking ging vorig jaar van start onder de naam Medisch Technologisch Innovatie Centrum (mtic). “Maar wij willen bruggenbouwers zijn tussen wetenschappers, specialisten en zorgverleners in de kliniek enerzijds en de commerciële bedrijven en investeerders op de wereldmarkt anderzijds. De naam Pontes Medical is dan passender.” De naamswijziging wordt bekend gemaakt op 8 september tijdens het Health And Technology congres in Papendal. De eerste vinding van het consortium werd in juni tijdens het BioBusiness Event in Almere gepresenteerd: de vasculuminator. Dat is een kikker met infrarood licht dat op een scherm de aderen zichtbaar maakt. “Bij het zoontje van collega Ruud Verdaasdonk van het umcu moest bloed worden geprikt. Bij kinderen met een donkere huid zijn de aders echter nauwelijks te vinden. Het resultaat: niet alleen was het kind compleet over zijn toeren, ook de vader wist met zekerheid dat dit probleem snel moest worden opgelost.” Inmiddels is het product vrijwel marktrijp. “Dit is het eerste project”, stelt Bloem. Want het maakt niet uit in welk umc het wordt uitgevonden, het is een prestatie van het hele consortium.

Goed op dreef VUmc heeft een aantal producten die al behoorlijk ver ontwikkeld zijn. Zo is er een apparaat gebouwd, waarmee medische cocktails kunnen worden gemaakt zonder al te veel krachtsinspanning te vergen. “Je moet je voorstellen, injectiespuit door de beschermlaag van een potje duwen, vloeistof optrekken, injectienaald eruit halen, volgend potje pakken, en ga zo maar door. Dat kost kracht en er zijn mensen die daar zelfs RSI klachten aan overhouden. Wij hebben daar een simpele maar doeltreffende oplossing voor bedacht. Inmiddels zijn er contacten met een bedrijf dat het apparaat dit najaar op een medische beurs in Parijs presenteert.” Ook een kleine apparaatje waarmee patiënten thuis vingeroefeningen kunnen doen is in ontwikkeling. “Dat heeft collega Micha Paalman samen met het amc ontwikkeld. Deze vingertrainer is een digitale coach, die de patiënt begeleidt bij het revalideren van zijn vingers. Via internet wordt de arts op de hoogte van de vorderingen van de patiënt gehouden.” Tegenvallers Natuurlijk is niet alles succesvol. “Een tijd geleden vroeg een uroloog of we iets konden maken waarmee hij de blaas aan de plasbuis kon


Bij kinderen met een donkere huidskleur zijn de aderen nauwelijks zichtbaar. Kikker zorgt met infrarood licht dat de aderen duidelijk te zien zijn op het scherm, zodat het bij één prik kan blijven

vastnieten. Bij darmoperaties hebben ze goede ervaringen met nieten in plaats van hechten en het zou bij prostaatverwijdering ook goede diensten kunnen bewijzen. Het proefapparaat zag er veelbelovend uit. Helaas ontdekte de uroloog tijdens een congres in Milaan dat Amerikaanse technici al een stapje

verder waren. Zij waren al met klinische tests bezig. Ik vond onze vinding wel beter, want we konden veel zuiverder richten, maar helaas, dan kun je zo’n nietmachine niet meer op de markt brengen.”

7

Keuze of crisis?

IK HOU VAN HOLLAND!

Kamperen op de Veluwe, uitwaaien op Texel, fietsen door de Achterhoek, zeilen in Zeeland of shoppen in Maastricht, Nederland heeft heel wat te bieden. Dit voorjaar deed de staatssecretaris van Economische Zaken een oproep om de vakantie in eigen land door te brengen. “Laat de euro’s in eigen land rollen en biedt zo de crisis het hoofd”, was het advies van Frank Heemskerk. Volgen VUmc-ers zijn raad op of vinden ze een vakantie in Nederland gewoon leuk? Vakantiegangers die hun ervaring in Nederland willen delen kunnen een foto sturen naar [email protected].

Waddenz

ee

j drie weken e hebben zi ti n lieka va er zom ngen naar V De afgelopen Waddenzee, van Harli s. eb er h il or ze e vo ed e ot elmeer, d beetje bo zijn verwo ss n d IJ n ee ie et ch at h vr d p to r n O je aa t aa acht. moet oor en h g ict. Ze geef en doorgebr tocht. Daar Inge Versch bij de afdelin landse water en: geen k inderachtige gzaam op.” se n ol es la -H ar d et h et or o cr en N nior se op de e bouw r IJmuid een Deens zeg t Inge, se egint dat te worden, w n Texel naa gekocht van as het niet”, b d g w land, dan va er d in w n , en d n an m an n de bem echt sp aar Delfzijl. k ka genaa ben. “Maar Naest ved n aardig is. “E olgersson A se ew H n ze ls eetje ee e, ie D d N et n n h ri G en, en een b okje va zelf van de boot, een ee te beginn e aanw inst ns in het spro m d . ga ad en e om h d d r il ip ge tr ze d aa e n aardig spor ters l veel w in Hun trots, hebben hee landse water in stukje Noordzee. Een e ol w H : e en D r. gg nt ze echtpaa et een k le aarvan je ku , dat wel, m n vakantie w ee Binnendoor as w at d ge: “Ja, stoer ook. In

Scouting

Labelterr

ein

Dit jaar was de vakantie wat versnip bij de ict-af perd, vertel deling. In h t Simon Wil et voorjaar de zomer nam lig, implem bezocht hij het paar vrij entatiespec met zijn vrou te houden op w illig vaka ialist w vrienden in n tie op om in een Scoutin Fran Nederland g Labelterrei Scouting Ned als kampstaf k rijk, in n. “Dat is ee erland en w toez n ge aar scouts ge “We k ijken voor br uik van ku bied dat wordt beheerd icht nnen maken d hun eigen ga namelijk hoe het reilt ”, leg t Simon oor en zeilt, maa ng.” Zoals h uit. r de groepen et vaak met dank zij de k ouder gaan over h ind et algemeen uniform maa eren. Zelf dragen Simon s gaat, werden zij lid va n de scoutin r zijn herke en zi jn vr ouw als kam nbaar aan ee rein ligt bij pstaf geen sc gclub n speciale p Hoenderloo, outingolo of T-shir op de Hoge volop w ilde t. V Het Scoutin eluwe. “Lek zw ijntjes. A g Labelterker rustig ”, lleen her ten meent Simon , nee, die zi e je jammer . “Je ziet er genoeg niet zo vaak.”

Zeeland

Giesbeek “Het grootst e deel van m ijn vakantie managemen heb ik lek ke t assistent va r in huis gero n de bachel om nog wat m or-opleidin k lussen te d g. “Vorig jaar meld”, vertelt Maybrit oen, maar d maar het sc t Stal, senio ben ik verhu aar is het ei hilderen heb r genlijk niet is ik nog even uitgebreid d van gekomen d, dus ik was van plan uitgesteld. e Tour de Fr . Ik heb wel ve Wat ik wel h ance gevolg ben met een eb gedaan? rf gekocht, d. Dat was ve oud-collega Ik heb voor el spannend ga contact geh de eerste ke er dan ik m ouden. We zi an varen. Ik ken hem n er e had voorge og van de H jn van R hed gaan zeilen steld. En ik TS-Autotech en naar Gie . Onder weg sbeek gevare niek en we k wamen we weer, dus to hebben alti n en zouden een zwanen en we op de jd daarna nog paar met jo motor in Gie idee was om een weekje n ge sbeek aank n te een week in ge n . H elaas was h wamen bes de regen en absoluut nie et erg slech loten we dat de kou te zi t verveeld in t het tten en zijn mijn vakan we naar huis toch niet zo’n goed tie, ik heb ei gegaan. Maa ndelijk ook r ik heb me weer een paa r boeken ge lezen.”

Beerze-Ommen 8


chten, maar dit jaar zijn mijn “Het was jaren geleden dat we onze vakantie in Nederland doorbra esse bij de dienst strategie, secretar gton, Worthin Gaby vertelt , gegaan” man en ik naar Zeeland en met een zevenjarige omen meegen bestuur en projecten. “We hebben onze kleinzoon Jady rke, vlak bij DomAagteke in g campin sche fantasti een hadden wilden we niet te ver reizen. We De camping organidoen. te genoeg ook er was Jady voor en eld gewand veel hebben burg. We schatzoeken en knutselen. seerde elke dag iets anders voor de kinderen, van een piratenspel tot aangereden. Gelukkig werd hert een er dat zagen we beleefd: ds spannen We hebben ook nog iets ijk in de kreubehoorl zat wagen hielden de passagiers van de auto er niets aan over, maar hun pen, dus weggelo zelf daarna is beest het maar salto, kels. En het hert: dat maakte een akelige ergang is toch zonsond Zo’n . genoten erg we hebben al met Al zijn. kken geschro die zal ook flink opnieuw naar Aagtekerke.” prachtig. We hebben nu al plannen voor volgend jaar. Dan willen we

“Dit jaar ging ik voor de derde keer naar camping de Roos met mijn twee dochters van 12 en 9 jaar. Een gouden tip van Suzanne, de moeder van een vriendinnetje van mijn jongste dochter”, zegt Käthie Schene, afdelingshoofd van de dienst arbo en milieu. Met Suzanne en haar kinderen huren zij elk jaar één van de tien bungalows die op de camping staan. Lekker luxe in een huisje en toch het campinggevoel ervaren. Camping de Roos is een heerlijke ruim opgezette natuurcamping in Beerze, een plaatsje vlak bij Ommen in de provincie Overijssel. “De camping ligt in een rivierduinlandschap aan de Overijsselse Vecht, waar wij heerlijk in kunnen zwemmen. De Roos ligt niet alleen aan de Vecht, ook een zijarm van de rivier loopt over het terrein. Het Overijssels Vechtdal vind ik een van de mooiste landstreken van Nederland, die bovendien nog niet door massatoerisme is aangetast. Naast de rivier de Vecht, met zijn vele zijarmen zijn er gevarieerde natuurgebieden zoals het oude kampenlandschap van de Eerder Achterbroek en de stuwwallandschappen van de Lemeler- en Archemerberg. Het is elk jaar weer genieten.”

Voeding en kanker. Wetenschappers buigen zich over de rol van voeding bij de preventie en behandeling van kanker pagina 4

Recommend Documents