Inhoud info-avond. Lezing NTFU maar ook: Jouw topprestatie. daar maken wij een sport van!! Marcel Schmitz, inspanningsfysioloog

Lezing NTFU 27-4-2009

Inhoud info-avond • Opening door Linda Beliëns, NTFU • Training

) Marcel Schmitz

• Trainingshulpmiddelen

) Marcel Schmitz

• Voeding

) Marcel Schmitz

• Gezondheid & casuïstiek

) Robert v. Oosterom

• Sportmedische keuringen/onderzoeken en inspanningstesten

Marcel Schmitz, inspanningsfysioloog Robert van Oosterom, sportarts

• Inhoud NTFU - TopSupport pakket

) Robert v. Oosterom / Marcel Schmitz ) Marcel Schmitz

• Kijkje nemen binnen zwemstadion en TopSupport

ONDERDEEL VAN DE ST. ANNA ZORGGROEP – AANGESLOTEN BIJ FSMI – SCAS-GECERTIFICEERD

Zorgt voor winnaars……

…. zorgt voor winnaars….

….maar ook:

Jouw topprestatie…. daar maken wij een sport van!!

ONDERDEEL VAN DE ST. ANNA ZORGGROEP – AANGESLOTEN BIJ FSMI – SCAS-GECERTIFICEERD

1

Sportmedische begeleiding

Ons team

Begeleiding sporters en ploegen:

• Sportartsen

• TVM Schaatsploeg / KNSB – Hans van Kuijk

• Sportchirurgen

• PSV Voetbal – Cees-Rein v/d Hoogenband / Tjaarda Weber

• Bewegingswetenschappers: Roald v/d Vliet, Marcel Schmitz

• PSV Eiffel Swimmers en KNZB – Robert van Oosterom / Patrick Martens

• Inspanningsfysioloog: Marcel Schmitz

• NTFU

• 7 (sport)fysiotherapeuten

• Centrum voor Topsport en Onderwijs

• 3 doktersassistentes

• Diverse individuele sporters en amateurverenigingen

Onze diensten

Nieuwe locatie

• Sportgeneeskunde • Sportfysiotherapie • Beweegprogramma’s • Gezondheids- en lifestyleprogramma’s, o.a. Top&Fit: • Gezondheidsprogramma 55+-ers • Bewegen • Lifestyle • Activity monitor • Trainingsbegeleiding • Personal training

Fysiotherapieruimte

Fase 2: Benedenverdieping • NOK • Radiodiagnostiek: MRI, (ECHO, Buckey) • Priklab • Polikliniek faciliteiten, diverse specialismen

Inspanningskamer

2

Inhoud info-avond

Training

• Training

= het systematisch toedienen van prikkels om prestaties te verbeteren

• Trainingshulpmiddelen • Voeding • Gezondheid & casuïstiek • Sportmedische keuringen/onderzoeken en inspanningstesten • Inhoud NTFU-TopSupport pakket

Training

Training Volgende training

Supercompensatie

Grondmotorische eigenschappen van training • Uithoudingsvermogen • Snelheid • Coördinatie • Lenigheid • Kracht

Aëroob vs. anaëroob systeem

Trainingszones

Aëroob (= verbranding met zuurstof):

•
• lange duurtraining

• D1 Extensieve duurtraining

heel licht rustig, heel lang vol te houden

• lage intensiteit

• D2 Intensieve Duurtraining

Lang vol te houden

Anaëroob (= verbranding zonder zuurstof):

• D3 Extensieve herhalingen

zwaar, rondom omslagpunt

• intervaltraining

•

heel zwaar, tot bijna maximaal

(½ marathon)

• m.n. vetverbranding

Intensieve herhalingen

• boven omslagpunt • m.n. koolhydratenverbranding (o.a. suikers) • vrijkomen melkzuur

3


Trainingshulpmiddelen

• Training

• Snelheidsmeter


• Hartfrequentiemeter

• Voeding

• Gevoel !!!


• Vermogensmeter (SRM)


• Logboek; oa trainingen, ochtendpols

• Inhoud NTFU-TopSupport pakket


Voeding

• Training

• Macronutriënten


• Voor – tijdens – na inspanning

• Voeding

• Vocht / sportdrank


• Micronutriënten

• Sportmedische keuringen/onderzoeken en inspanningstesten • Inhoud NTFU-TopSupport pakket

Macronutrienten

Koolhydraten

• Koolhydraten

• Enkelvoudige suikers; glucose (druivensuiker), fructose (vruchtensuiker)

• Vetten • Eiwitten; herstel van spierschade die ontstaat tijdens inspanning

• Tweevoudige suikers; sacharose (gewone suiker), maltose • Meervoudige suikers; zetmeel (pasta’s, aardappelen, rijst), glycogeen (oa vlees)

4

Koolhydraten

Koolhydraten

• Belangrijkste energiebron tijdens inspanning

Wanneer?

• Levert snelste energie

Vóór: ca 2 uur voor inspanning kleine koolhydraatrijke maaltijd, bijv pasta

• In beperkte mate opslag in lichaam als glycogeen (80% in spieren, 20% in lever) • Intensieve duurtraining; na ca 1 uur 50% afname koolhydraten depot, na 2 uur nagenoeg geen voorraad meer

Tijdens: ca 1 gram/kg lichaamsgewicht per uur. Dus 80 kg → 80 g koolhydraten per uur. Vaak is 60 g/uur al maximaal (anders maagdarmklachten) Na: direct na inspanning. Tevens een maaltijd na enkele uren om reserves weer aan te vullen Tijdens en direct na; enkelvoudige of tweevoudige suikers). Bijv. sportdrank, ranja, druivensuiker, sportgels

Vetten

Eiwitten

• Leveren veel energie, maar… … leveren langzaam energie

• Bouwstof

• Geen extra aanvulling nodig vóór, tijdens of na inspanning. Lichaam heeft voldoende in voorraad…

• Tijdens inspanning afbraak van spierweefsel!!

• Herstel en opbouw van o.a. spierweefsel

• Daarom, voor een beter herstel:

• Echter; des te meer iemand vet kan verbranden tijdens intensieve inspanning, des te meer koolhydraten worden gespaard. Talentje?

Eiwitten Tips: • Eiwitten liefst vóór en tijdens inspanning. Echter; ligt zwaar op maag • Dus: eiwitten minimaal 2 uur voor inspanning nuttigen. Tevens direct na inspanning (hoe eerder hoe beter!) • Direct na inspanning: glas melk, chocomel of soja drank (erg goed!!) • Bij inspanning ’s avonds: kleine maaltijd (!): eiwitrijk, koolhydraatrijk en vetarm Gevolgen eiwitinname na inspanning: • Beter trainingseffect • (Hopelijk) minder blessures

• Zo snel mogelijk eiwitten eten na inspanning!! • Niet ‘nuchter’ gaan slapen! Dan geen herstel van spierweefsel • Herstelvoeding zorgt mede voor verbetering conditie (trainingseffect)

• Bij slechte voedingstoestand: eigen spierweefsel (dus eiwitten) wordt als brandstof gebruikt. Gevolg; nog meer afbraak spierweefsel

Vocht / sportdrank • Vochtverlies van > 2% door zweten (dus 1,6 kg bij persoon van 80 kg) vermindert prestaties beduidend

• Indien inspanningsduur > 45 min: drinken!

• Bij extreme hitte; nog meer zweten, dus nog meer drinken

5

Wat drinken?

Vocht / sportdrank

• Water bevat weinig mineralen/zouten (hypotoon): wordt langzaam opgenomen vanuit darmen

• Drink ca 2 uur voor inspanning 500-700 ml isotone dorstlesser

• Isotone sportdrank/dorstlesser: bevat opgeloste deeltjes (suikers en zouten) met een concentratie die gelijk is aan lichaamsvloeistof → snelle opname!!!

• Drink 10-15 min voor inspanning 200-350 ml isotone dorstlesser • Inspanning > 60-90 min: drink ca 1 liter isotone dorstlesser per uur • NB alleen water is slecht, soms zelfs gevaarlijk!

• Ideale sportdrank bevat 40-80 gram koolhydraten en 280-660 mg zout per liter

Voorbeelden sportdrank • Maxim drank, AA drank, etc. • Zelf sportdrank maken: • ½ l appelsap (= ca 54 gram koolhydraten) • ½ l water • Ca. 500 mg keukenzout (met name van belang tijdens veel zweten/hitte). Bij normale temperaturen volstaat de hoeveelheid zout die met de normale voeding wordt genuttigd • Evt 50 ml ranja toevoegen (afh. van sterkte ranja); kan erg zoet zijn

Micronutrienten • Vitamines

o.a. B, C

• Mineralen

o.a. Natrium, Kalium, ijzer

• Sporenelementen

o.a. zink, koper, jodium

Conclusie: 1. Schijf van vijf 2. Zware periodes: multivitamines 3. Overdaad schaadt (bijv. ijzer)

Good old Schijf van vijf

Conclusies sportvoeding Vóór inspanning: • voldoende vochtinname • ca 2 uur voor inspanning kleine koolhydraatrijke maaltijd (+ evt eiwitten) Tijdens: • vocht: ca 1 l per uur • koolhydraten: ca 1 g/kg/uur (liefst vloeibaar) • zout: ca 500mg/uur Na: • zo snel mogelijk ‘snelle’ koolhydraten en eiwitten nuttigen → herstel!!! • Voldoende drinken

6


Gezondheid •Hart- en vaatziekten

•Risicofactoren

• Training

• Leeftijd


• Geslacht: ♂ > ♀

• Voeding

• Familie


• Roken


• ↓ lichaamsbeweging


• Overgewicht • Hypertensie • Hypercholesterolemie • Diabetes

Voeding

Plotse Hartdood….

Plotse hartdood: te voorkomen?

Sporthart: pathologisch?

• < 35 jaar:

• > 35 jaar:

• Het is in principe een natuurlijke aanpassing van het hart aan

• Aangeboren hartafwijking

• Atherosclerose

• Ritmestoornissen

• Hartaanval

• ECG in rust

• ECG bij inspanning

• Licentiekeuring

• Groot Sportmedisch

• (Basisplus Sportmedisch

inspanning • Het hart krijgt zo een groter slagvolume • De sporter merkt: een daling van de ochtendpols • Deze toestand normaliseert bij adequaat aftrainen

Onderzoek

Onderzoek)

7

Fietsen (wielrennen) is gezond

Sport = gezond

• afname gewicht • daling bloeddruk • ↓ totaal cholesterol, verbetering cholesterolprofiel • ↓ (kans op) diabetes, minder insuline • ↓ kans op dementie • ↓ kans op borst- en darmkanker • verbetert depressie • gaat de veroudering tegen !!

Fietsen = verjongingskuur

Casuistiek • toerfietser, 40 jaar • 2-3x/week ‘s avonds 1-2 uur, weekends 1, soms 2 keer 3-4 uur • drukke baan • jonge kinderen • vermoeid, haalt nivo niet meer.

Wat is er aan de hand?????

Casuistiek, vervolg

Casuistiek, vervolg • lichamelijk onderzoek:

• komt bij de (sport)arts • uitgebreide vragenlijst: klachten, training, voeding etc: • geen echte lichamelijke klachten • hogere ochtendpols • lagere maximale hartfrequentie • prikkelbaar, gefrustreerd → harder trainen • geen moraal meer

• geen bijzonderheden, beetje lusteloos • bloedonderzoek normaal • maximaaltest: • 350 Watt • HF max: 165 • VO2 max 53 ml/kg/min • Maximale lactaat 9 mmol/l • geen ECG afwijkingen • Maar: geen eerdere test!!!

8

Casuistiek: diagnose

Casuistiek, behandeling

• (neiging tot) overtraining

• Relatieve rust • Rustige hersteltrainingen, ruim onder omslagpunt • Aandacht goede voeding, veel koolhydraten • Massages • Hartslagmeter: instellen op max hartslag van 165, niet op wat hij dacht 220 minus leeftijd!!!!!!


Keuringen en inspanningstesten

• Training • Trainingshulpmiddelen

• Gezondheidsrisico’s in kaart brengen

• Voeding

• (Risico op) blessures in kaart brengen


• Testen basisconditie


• Lichamelijke gesteldheid:


• Hart • Longen • Lichaamssamenstelling • Etc.

Sportmedische onderzoeken


VSMO

BSMO-plus

• Anamnese (vragenlijst)

• bijv. KNWU licentie

• Biometrie (lengte, gewicht, BMI, vet%)

• =VSMO

• Lichamelijk onderzoek

+ ECG

• Alleen op indicatie ECG

+ longfunctie

• Goedkeuring / advies • Kosten €100,-

+ bloedonderzoek • Kosten €150,-

9


Inspanningstest op fietsergometer of eigen fiets!

GSMO • = BSMO-plus met inspannings-ECG op fiets • Bepaling max. HF • Berekenen en omslagpunt en trainingszones (via formule) • Kosten €215,-

Inspannings-ECG

Sportmedische onderzoeken USMO • = GSMO + spiro-ergometrie

• Circa 10-15 min. fietsen of hardlopen

- ademgasanalyse - lactaatbepalingen (melkzuur)

• Met ECG en bloeddrukcontrole

• Top- en amateursporters (en fietsers), maar ook fanatieke recreatieve fietsers die op maat gemaakte trainingsadviezen willen

• Rustig beginnen

• Bepaling (an)aerobe drempel(s) • Bepaling trainingszones

• In stapjes naar maximale inspanning

• Kosten € 280,- , losse vervolgmeting € 170,-

Voordelen ademgasanalyse

Loopband

• Bepaling VO2max

• Bepaling omslagpunt = het punt waar iemand gaat verzuren

• Op maat gemaakte trainingsrichtlijnen

Op fiets

Mobiele meting (buiten) is mogelijk

10

Keuringen en inspanningstesten Check uw polis!! De meeste zorgverzekeraars

Dus:

vergoeden sportkeuringen in het aanvullende pakket Of kijk op:

genoeg beweegredenen

www.topsupport-anna.nl

voor een adequate sportkeuring www.sportzorg.nl


NTFU-TopSupport pakket

• Training • Trainingshulpmiddelen

• GSMO of USMO

• Voeding • Gezondheid

• Trainingsrichtlijnen en trainingsschema

• Sportmedische keuringen/onderzoeken en inspanningstesten • Inhoud NTFU-TopSupport pakket

• E-mailconsult met inspanningsfysioloog

• Afstellen fietspositie

Trainingsschema

Afstellen fietspositie

• 2, 3, 4 of 5 keer per week trainen • 12 of 24 weken, afh. van beginniveau

Bij problemen / blessures of niet goed afgestelde fiets

• Periodisering; periodes van 4 weken •

Week 1 – 3; opbouwen

•

Week 4; herstelweek

• Afwisselende trainingsvormen • Leidraad

11

Kosten NTFU-TopSupport pakket

Websites / contact •www.topsupport-anna.nl ; Tel:

040-2864144

•www.sportzorg.nl • Bij GSMO: € 215,-

•Op deze beide websites o.a. de keuringswijzer te vinden, alsmede overzicht diverse zorgverzekeraars.

• Bij USMO: € 280,-

•Vanaf 18 april op TV: •Wielerland TV: o.a. met uitgebreide uitleg sportgeneeskunde, sportmedische tips bij wielrennen •zaterdag 16.30 uur RTL 7; zondag 09.30 herhaling •www.wielerland.nl

? Presentatie te vinden op www.topsupport-anna.nl

12

Inhoud info-avond. Lezing NTFU maar ook: Jouw topprestatie. daar maken wij een sport van!! Marcel Schmitz, inspanningsfysioloog

Recommend Documents