17 april Nieuwegein
Inhoud ■ Feiten over pesten en conflicten in het leven van een kind ■ Rol van de school ■ Wat kan de leraar doen? ■ Problemen vóór zijn ■ Pestvrije school
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
2
Ach ja, iedereen wordt wel eens geplaagd…
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
3
Wat is pesten?
Pesten is een stelselmatige vorm van agressie waarbij één of meer personen proberen een andere persoon fysiek, verbaal of psychologisch schade toe te brengen. Bij pesten is de macht ongelijk verdeeld.
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
4
bij plagen zijn kinderen gelijk
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
5
pesten is gebaseerd op ongelijkheid
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
6
Wist je dat… ■ …ongeveer 10% van de kinderen de afgelopen week zijn gepest? ■ …jongens vaker het mikpunt zijn dan meisjes? ■ …het pesten even vaak op school als daarbuiten plaatsvindt? ■ ….
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
7
Pestkoppen
Nederlands Jeugd Instituut, 2009
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
8
Kinderen die gepest worden
Nederlands Jeugd Instituut, 2009 Geen grapjes over pesten
16-4-2012
9
Kinderen die gepest worden
Nederlands Jeugd Instituut, 2009
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
10
Gevolgen voor slachtoffers ■ Herhaaldelijk gepest worden lijdt tot sociale en emotionele problemen ■ Gevoel van depressie en eenzaamheid
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
11
Gevolgen voor slachtoffers 2 ■ Uitingen van agressie in andere situaties (thuis, buiten spelen, familiebezoek…) ■ Psychosomatische klachten: ‘schoolziek’ ■ Veel gepest worden leidt tot nog meer gepest worden.
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
12
Gevolgen voor pestkoppen ■ Vaak goede schoolpresentaties (beter dan van gepeste kinderen) ■ Grotere populariteit en zelfwaardering ■ Lange termijn sociale problemen: onaangepast sociaal gedrag ■ Pestkoppen vertonen vaker agressief gedrag en komen in aanraking met justitie
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
13
Gevolgen voor de rest van de groep
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
14
Gevolgen voor de rest van de groep ■ Hele klas kan last hebben van pesten. ■ Hinderen van leren ■ Verkeerd beeld bij niet ingrijpen: - Slachtoffers verdienen wat ze krijgen - Macht belangrijker dan rechtvaardigheid - Volwassenen zorgen niet goed voor kinderen
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
15
Pest signalen -
Gebruik van bijnamen Schuld geven Briefjes doorgeven Opmerkingen over uiterlijk Isoleren Buiten school opwachten, slaan of schoppen Bezittingen afpakken Schelden en schreeuwen
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
16
De rol van de school: curatief
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
17
Curatieve aanpak -
Hulp aan gepeste kind en aan de pester Straffend gesprek Probleemoplossend gesprek Rollenspel Gesprek met ouders Sociale vaardigheidstraining/lessen
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
18
De rol van de school: preventief
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
19
Preventieve aanpak - Leerkracht (en ouders) als voorbeeld - Het onderwerp regelmatig aan de orde stellen - Regels en afspraken voor leerlingen tegen pesten - Regels en afspraken bij ruzie
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
20
Wat doet de school? ■ methodische aanpak sociaal-emotionele ontwikkeling ■ leerlingvolgsysteem sociaal-emotionele ontwikkeling ■ pestproject of pestprogramma aanbieden
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
21
De rol van de school ■ Pestprotocol ■ Ouderavond ■ Regels voor buitenspelen
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
22
Vijf partijen stelsel 1. De gepeste 2. De pester 3. De omstanders 4. Leerkrachten 5. Ouders
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
23
Help jezelf tegen pesten
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
24
Vijf sporen beleid 1. Steun aan het kind dat gepest wordt 2. Steun aan het kind dat pest 3. Betrekken van de toeschouwers bij pesten 4. Hulp aan de leerkrachten 5. Steunen van de ouders
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
25
Een opkomer zijn
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
26
Van belang dat… …pesten helaas op elke school voorkomt. …het een probleem is dat leerkrachten onder ogen willen zien en waartegen zij duidelijk stelling nemen. …ouders worden betrokken bij aanpak. …leerlingen zelf verantwoordelijk zijn voor hun gedrag.
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
27
Wat werkt tegen pesten? - Onderzoeken niet eenduidig Bijvoorbeeld: - Olweus project (Noorwegen) - In Nederland: PRIMA (NJI) Lopend onderzoek: - KiVA-programma (Finland) - Onderzoek Universiteit Groningen
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
28
Pestvrije school? - Systematische, schoolbrede aanpak - Basis ligt in sociaal-emotionele ontwikkeling (vooral groep 1 tot en met 4!) - Specifieke aanpak problemen/onderwerpen afhankelijk van resultaten LVS (schoolbreed, groep, individueel) - Betrek alle leerlingen: pesters, gepesten én omstanders
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
29
Geen grapjes over pesten
http://pestvrij.kwintessens.nl/
Geen grapjes over pesten
16-4-2012
30
