2 0 0 4
jaarverslag
JAARVERSLAG 2004
Inhoud 03
Inhoudstafel Inleiding : Boodschap van de voorzitter
04 05
Fedis : Raad van bestuur
De bedrijfsgroepen van Fedis 06
bedrijfsgroep Fashion
08
bedrijfsgroep Doe-het-zelf
10
bedrijfsgroep Impact
12
bedrijfsgroep Bera
14
bedrijfsgroep Belgafood
16
bedrijfsgroep Vlees
18
bedrijfsgroep Groenten & Fruit
20
bedrijfsgroep Farmaceutische specialiteiten
22
bedrijfsgroep Directe verkoop
Kort gezegd : realisaties in 2004 Administratieve vereenvoudiging
24 25
Handelsvestigingen Lokale belastingen
26 27
Waarborg consumptiegoederen Stadscentrum
28 29
KMO Transport en mobiliteit
30 31
Voedselveiligheid Sociale onderhandelingen
32 33
Leefmilieu Fair Trade
34 35
Organogram
03
04
FEDIS
Inleiding : Boodschap van de voorzitter
een solidariteitsactie na de Tsunami-ramp van
2004 was een belangrijk jaar voor Fedis. Na 38 jaar
van speciaal uitgebrachte Tsunami-cd's werd integraal
in dienst van de distributie vertrok Fons De Vadder
afgestaan aan de solidariteitsactie Tsunami 12-12.
26 december 2004. De opbrengst van de verkoop
met pensioen. We zijn hem bijzonder dankbaar voor zijn niet aflatende inzet gedurende al die jaren.
De distributiesector stelt 475 000 mensen te werk, waarvan 270 000 in loondienst. Het hoeft dan ook
Begin 2005 nam Baudouin Velge de fakkel over als
niet te verwonderen dat de sociale relaties een
gedelegeerd bestuurder. Zijn komst was het begin
belangrijke plaats innemen binnen de federatie. En
van een herprofilering van Fedis. Baudouin Velge
dan gaat het niet alleen om de cruciale rol van Fedis
moet de omvang en de diversiteit van de distributie-
tijdens de tweejaarlijkse CAO onderhandelingen.
sector nog beter in de verf zetten. Fedis als federatie
Fedis organiseert ook geregeld infosessies over de
van de grote, middelgrote en kleine distributie-
toepassing van de sociale wetgeving en geeft haar
ondernemingen verdedigt immers de belangen van
leden dagelijks sociaal advies.
alle distributieondernemingen, ongeacht hun grootte of hun activiteitensector. Samen zijn zij goed voor
Ook op het vlak van vorming, een essentieel element
liefst 10 % van het Belgische Bruto Binnenlands
van elk personeelsbeleid, steunt de federatie haar
Product. En dat is een bijkomende reden om de
leden.
visibiliteit van de federatie nog groter te maken via adequate communicatie.
Fedis is overtuigd dat de leefbaarheid van de stadskernen heel nauw samenhangt met de aanwezigheid
Het jaarverslag dat u in handen hebt, is bedoeld om
van de distributie in de steden. En dan komen we bij
die rijke diversiteit van de sector te demonstreren.
problematieken als de lokale fiscaliteit, de mobiliteit
Zo doen de verantwoordelijken van de verschillende
en de toepassing van de vestigingswetgeving. Op al
bedrijfsgroepen van Fedis verslag van enkele van
die punten is Fedis actief en zal zij actief blijven. Zo
hun actiepunten in 2004. U kan in die verslagen
kan de distributiesector zich verder ontwikkelen ten
lezen hoe Fedis voortdurend initiatieven neemt om
gunste van onze leden, de consumenten en de
het de sector makkelijker te maken. Dat gebeurt
maatschappij in het algemeen.
heel vaak via politieke lobbying om bestaande wetten te (laten) verbeteren, of achterhaalde wetten
Tot slot nog een persoonlijke noot. Ik heb als voor-
te (laten) verdwijnen.
zitter een heel interessante periode bij Fedis mee-
Ook de samenwerking met de Administratie om de
gemaakt. Ik wil alle medewerkers van Fedis bedank-
uitvoering van een wet zo pragmatisch mogelijk te
en voor hun tomeloze inzet elke dag. Ook de leden
maken, hoort bij ons takenpakket. Zo werkt Fedis
van de Raad van Bestuur wil ik danken voor hun
zeer goed samen met het Agentschap voor de
steun en vertrouwen. En uiteraard ook al de leden
Voedselveiligheid, dat opgericht werd na de
voor wie het erg prettig werken was. Hun vertrouwen
Dioxinecrisis van 1999.
gaf de federatie elke dag weer een reden om er voor het volle pond tegenaan te gaan.
Soms hebben de acties van onze bedrijfsgroepen
Ik wens mijn opvolger eenzelfde stimulerende
een bredere maatschappelijke relevantie. Zo onder-
omgeving toe.
nam de bedrijfsgroep Bera, die de gespecialiseerde retailers van cd's, dvd's, video en games verenigt,
BAUDOUIN MEYHUI
JAARVERSLAG 2004
05
Raad van Bestuur Voorzitter
Voorzitter
Baudouin Meyhui (1), Gedeleg. bestuurder, Meyhui nv (tot 13/05/2005)
Arthur Goethals (1), Executive Vice-president, Delhaize Group nv (vanaf 13/05/2005)
Gedelegeerd bestuurder Baudouin Velge
(1)
Leden
Jef Colruyt (1) Voorzitter, Colruyt nv
Michel Decremer Gedeleg. bestuurder, Distri Shoe nv
Olivier Hottlet (1) Guy Lambrechts (1) Gedeleg. bestuurder, Gedeleg. bestuurder, Hottlet Frozen Foods nv Lambrechts nv
Nikolaus Ritter Managing director, Makro nv (vanaf 13/05/2005)
Gilles Roudy (1) Executief directeur, Gedeleg. bestuurder, Carrefour Belgium nv (vanaf 28/09/2004)
Jacques Delberghe Gedeleg. bestuurder, Delberghe nv
Guido D'Hondt (1) Chief Executive Officer, Euro Shoe Unie nv
Philippe Eggermont Gedeleg. bestuurder, Cora nv
Georges Hanot Gedeleg. bestuurder, Decathlon Benelux nv (vanaf 13/05/2005)
Mimi Lamote Managing director, C&A Belux (tot 28/09/2004)
Eric Mestdagh Gedeleg. bestuurder, Mestdagh nv
Gilles Petit Executief directeur, Gedeleg. bestuurder, Carrefour Belgium nv (tot 28/09/2004)
Vic Ragoen (1) Managing Director, New Vanden Borre nv
Hubert Royen Gedeleg. bestuurder, Odyssey nv (vanaf 13/05/2005)
Ivan Sabbe, Gedeleg. bestuurder, Lidl Belgium GmbH & Co. KG
Stéphane Saey (1) Pierre Steylemans Gedeleg. bestuurder, Gedeleg. bestuurder, Saey Home & Garden nv Ets Steylemans nv
Gecoöpteerde leden Jean-Marc Van Cutsem Geert Verkest Gedeleg. bestuurder, Gedeleg. bestuurder, Brico Belgium nv Delfood nv Jean de Leu de Cecil Directeur-secretaris van de raad van bestuur, Colruyt nv
Pierre Jeanmart Voorzitter, European Franchise Federation
Baudouin van der Straten Waillet Assistant general counsel, Vice-President of Government Affairs, Delhaize Group nv
(1)
Leden van het Directiecomité
06
FEDIS
Bedrijfsgroep Fashion
Iedereen wint bij goede samenwerking De handelaars in kleding, schoenen en sportartikelen komen regelmatig bijeen in de bedrijfsgroep Fashion van Fedis. Dat is voor hen de plaats bij uitstek om de problemen van de branche samen aan te pakken en om informele contacten aan te knopen. Op deze druk bijgewoonde meetings zitten
Iedereen op scherp tijdens de solden Twee keer per jaar zorgen de solden voor hoogspanning in de sector. Het zijn twee intense periodes waarin de commerciële druk op de modebedrijven erg groot is. Eerlijke concurrentie is zeker in deze periode een absolute must. De correcte naleving van de sperperiode is voor de leden dan ook een onbetwistbaar uitgangspunt.
vaak een twintigtal kleinere en grote modebedrijven aan tafel. Zij vergaderen rond de middag, zodat er weinig tijd verloren gaat. Een vlotte formule die sterk gewaardeerd wordt. De thema’s die de leden behandeld willen zien, lopen sterk uiteen. Hierna volgt alvast een greep uit het aanbod.
Wie tijdens de sperperiode twijfels heeft over de wettelijkheid van een promotieactie, kan advies vragen aan Fedis. Ook wanneer er vragen zijn omtrent de acties van concurrenten kan Fedis bemiddelen tussen de verschillende partijen. Onder andere daarin schuilt de verdienste van onze werking. Geen confrontatie, maar wel problemen oplossen op een collegiale en constructieve manier.
JAARVERSLAG 2004
Leden zetten statistiekproject op
En in 2005...
De leden willen de prestaties van hun eigen onder-
Fashion is een toffe sector en wij willen dat laten
neming goed kunnen inschatten en vergelijken met
weten aan de consumenten, waartussen trouwens
branchegenoten. In de loop van 2004 beslisten de
heel wat potentiële werknemers zitten. Voor de
leden om een enquête op te zetten die hen elke
bedrijfsgroep Fashion zal 2005 dan ook in het teken
maand een representatief en betrouwbaar beeld
staan van de promotie van de modesector. Andere
geeft van de omzetevolutie in de sector.
actiepunten zijn de verdere uitbouw van de marktcijfers en de opleiding van modeverkopers en -ver-
Henri Riga, directeur marketing bij
koopsters.
Inno en tevens voorzitter van de bedrijfsgroep Fashion, is opgezet met dit project. "Ik ben zeer tevreden met dit initiatief waar ik trouwens sterk op aangedrongen heb. De grote respons van de ondernemingen op deze enquête bewijst dat er binnen de groep een sfeer van openheid en vertrouwen heerst. We werken goed samen en daar heeft iedereen voordeel bij !"
Personeelstekort in kaart gebracht De aanpak van het tekort aan personeel in de modedistributie is een ander gemeenschappelijk actiepunt. In 2004 heeft Fedis een enquête afgerond die twee jaar lang liep om het probleem duidelijk in kaart te brengen. "De enquête van Fedis heeft ons echt gerustgesteld !" zegt Freddy Carrette, personeelsdirecteur bij Promo Fashion. "Wij staan dus niet alleen met dit probleem. Goede verkoopsters vinden is moeilijk, zeker in Antwerpen en Brussel. Dankzij de enquête weten wij nu via welke kanalen andere modebedrijven personeel aantrekken. Erg nuttig. De enquête heeft het probleem tastbaar gemaakt en een goede basis gelegd voor acties. Het grootste pluspunt is dat binnen de bedrijfsgroep veel enthousiasme ontstaan is om dit probleem samen aan te pakken."
PIET DE LANGHE,
[email protected]
07
08
FEDIS
Bedrijfsgroep Doe-het-zelf
Concurrenten met dezelfde belangen De doe-het-zelfleden van Fedis komen vijf keer per jaar samen, maar de activiteiten lopen wel het hele jaar door. De doe-het-zelfsector is heel gevarieerd en heeft dus uiteenlopende aandachtspunten en problemen. Een aantal onderwerpen konden het voorbije jaar op bijzondere belangstelling rekenen.
ingewikkeld en administratief zwaar. Het systeem van de aanvaardingsplichten is een mooi voorbeeld, jammer genoeg krijgen de doe-het-zelfzaken er heel geregeld mee te maken. Zo werd in 2003 een aanvaardingsplicht ingevoerd voor hout- en vloerbedekkingsafval. Elke klant die (onder meer) in een doe-het-zelfshop parket zou kopen, zou zijn oude vloerbekleding bij diezelfde
Handelszaak is geen gratis containerpark "Detailhandelaars zijn 100 % akkoord met het principe van de correcte recyclage van de op de markt gebrachte producten, maar maak van onze winkels aub geen mini-containerpark !". (William Van Damme, Hobbyrama)
handelaar kunnen dumpen. Een regeling die geen enkele doe-het-zelfzaak aankon. Het heeft Fedis meer dan een jaar intensief lobbywerk gekost, maar in november 2004 werd de aanvaardingsplicht geschrapt. Ondertussen kreeg de sector wel twee andere varianten te verwerken : één voor landbouwfolies en
In principe is niemand tegen doelstellingen die het milieu beschermen. Alleen is de manier waarop die doelstellingen nagestreefd worden vaak nodeloos
één voor rookmelders. Fedis zal opnieuw alles in het werk stellen om tot een meer haalbare oplossing te komen. Wordt vervolgd.
JAARVERSLAG 2004
Aangifte Fost Plus : eenvoudiger en net zo efficiënt
Onze leden zijn uiteraard niet te spreken over dit soort uitlatingen, maar willen vooral positieve resultaten halen om het imago van de sector te verbete-
Elk jaar moeten ondernemingen bij Fost Plus en Val-I-Pac aangeven hoeveel verpakkingsafval hun verkochte producten vertegenwoordigen. Voor nietindustriële verpakkingen heeft Fost Plus de voorbije jaren al tal van vereenvoudigingen uitgewerkt, maar voor een dertigtal grotere bedrijven was er geen oplossing, tot Fedis er samen met Fost Plus één uit-
ren en, veel belangrijker, uit respect voor de klant. Zij zijn al volop bezig met zelfcontroles en sensibiliseren hun personeel voor de problematiek. Verder delen zij ook "best practices" met de overige leden van de bedrijfsgroep. Wanneer de volgende controlereeks op gang komt, zullen zij in elk geval goed voorbereid zijn.
werkte. Zonder aan de milieudoelstellingen te raken, zullen ondernemingen hun aangifte 2005 veel eenvoudiger en vooral veel sneller kunnen doen. Technisch moet nog een en ander op punt gesteld worden, maar het enthousiasme blijft groot. "Gamma België werkte met Fost Plus een aangifte via verzamelfiches uit voor de sector. De voorbereiding was tijdrovend maar de update voor de volgende aangiften wordt een enorme tijdsbesparing." (Joop Van Beek, Gamma)
De juiste prijs ? We werken eraan ! In 2004 werden voor de tweede keer de prijzen gecontroleerd in de doe-het-zelfsector. Uit de enquête die Fedis zelf organiseerde, bleken de resultaten nauwelijks beter dan de officiële resultaten van het jaar voordien. We waren dus goed voorbereid op het commentaar van Freya Van den Bossche, minister van Consumentenzaken, in de pers. Ondanks het feit dat bijna de helft van de prijzen in het voordeel van de consument uitdraaide, werden de handelaars helaas opnieuw tot "kassafraudeurs" gebombardeerd. "De helft van de vergissingen is in het voordeel van de klant. Waar zit dan de fraude ? Ik zie het in elk geval niet." (Max Scheirs, Hubo)
YOLANDE DE BACKER,
[email protected]
09
10
FEDIS
Bedrijfsgroep Impact
Tafel en geschenk : welke toekomst ?
artikelen, zijn de laatste jaren op zoek naar een nieuwe commerciële aanpak voor hun winkel. De reden
De bedrijfsgroep Impact groepeert de importeurs en agenten van cadeau- en tafelartikelen. De bedrijven van de bedrijfsgroep zijn dus groothandels. Zij voorzien de Belgische detailhandel van klinkende merknamen in tafel- en geschenkartikelen. Gedelegeerd bestuurder Robby Konijn van de NV Konijn is voorzitter van de bedrijfsgroep: "Samen met mijn collega’s neem ik binnen de bedrijfsgroep initiatieven die de naam en faam van de branche ‘tafel en
daarvoor is eenvoudig. Ze waren meesters in het bespelen van de huwelijkslijstenmarkt. Toen ging het aantal huwelijken plots naar beneden. Er moesten dus andere commerciële events gezocht worden om de klant naar de winkel ‘tafel en geschenk’ te krijgen. Om de commerciële creativiteit van de detailhandel aan te scherpen, ontwikkelde Impact voor deze winkels het opleidingsprogramma ‘Tafel en geschenk : welke toekomst ?'.
geschenk’ ten goede komen".
Uniek opleidingsinitiatief Veel meer dan een huwelijkslijst
In een periode van 2 jaar volgden zowat 90 deel-
Voor de leden van de bedrijfsgroep Impact staan de
nemers het opleidingstraject. In 2008 zal 1 op 2
overlevingsmogelijkheden van hun klanten centraal.
Belgen ouder zijn dan 50 jaar, 2 890 000 Belgen
Deze klanten, de detailhandels in tafel- en geschenk-
leven single, en 1 op 3 mensen ouder dan 50 jaar
JAARVERSLAG 2004
bezit 2 of meer woningen in België. Met dergelijke
Goede en snelle branche-info
feiten werden de deelnemers geconfronteerd. Zo werden ze aangezet om na te denken over de gevolgen van deze evoluties voor de samenstelling van hun assortiment en de inrichting van hun winkel. De opleider bracht ook verslag uit over zijn anonieme bezoeken aan de winkels van een aantal deelnemers. Vooral de presentatie van de goederen kan
2004 zal ook in het geheugen blijven hangen als het jaar waarin de vernieuwde Galeria Inno in de Brusselse Nieuwstraat de deuren opende. Voor heel wat Impact-leden een belangrijke gebeurtenis, want op een groot deel van de benedenverdieping zijn zij aanwezig met hun producten. Dankzij de werking van de bedrijfsgroep kregen onze leden van de men-
nog beter.
sen van Galeria Inno vroegtijdige en zeer gedetailImpact realiseerde met dit initiatief een uniek feno-
leerde informatie over de vernieuwingsplannen. Voor
meen in de wereld van de opleidingen : een groep
ons was dat een belangrijke troef, omdat het om
groothandelaars die hun klanten — de detailhandel
informatie ging die we anders onvolledig of pas veel
— opleiding geven.
later zouden krijgen.
Het werk is niet af...
GEERT MARIS,
[email protected]
Een mentaliteitswijziging is een werk van lange adem. Daarom pakt Impact in 2005 opnieuw uit met een initiatief voor de detailhandel. Via een seminarie stellen we de detailhandel een hele reeks verfrissende maar noodzakelijke commerciële inzichten voor die zij vlot kunnen toepassen in hun dagelijkse bedrijfsvoering.
Gedelegeerd bestuurder Robby Konijn van de NV Konijn is voorzitter van de bedrijfsgroep. "Samen met mijn collega’s neem ik binnen de bedrijfsgroep initiatieven die de naam en faam van de branche ‘tafel en geschenk’ ten goede komen".
11
12
FEDIS
Bedrijfsgroep Bera
Shoppen in de entertainment-retail is fun
van cd-aankopen. Allemaal negatief nieuws dus, maar hoewel de globale omzet van cd’s in 2004 daalde met 6 %, steeg voor het eerst in jaren het
De Belgian Entertainment Retailers Association
aantal verkochte stuks met 4 %. En dat is het goede
(Bera), een bedrijfsgroep van Fedis, verenigt de
nieuws. Het is duidelijk dat er voor de muziek-
gespecialiseerde retailers van cd’s, dvd’s, video en
liefhebber gouden tijden te beleven zijn in de
games. Serge Couvreur, algemeen directeur van
entertainment-retail dankzij een ruim aanbod en
Free Record Shop Belgium, zit de
aantrekkelijke prijzen.
bedrijfsgroep voor. Via Bera wil de gespecialiseerde retail zich duidelijk en sterk profileren ten opzichte van de producenten, de entertainmentwereld en de overheid.
Meeting met de filmproducenten De voorbije jaren heeft de dvd heel wat omzet gemaakt. Daarom hebben we met de Bera-leden de productiehuizen van dvd-film uitgenodigd om te
Behoorlijk jaar in een moeilijke markt
praten over de toekomst van dit sterk groeiend product. Het debat werd op gang getrokken met een
Al te vaak worden cd’s en dvd’s in één adem
marktpresentatie van onderzoeksbureau Gfk. Tijdens
genoemd met fenomenen zoals illegaal downloaden
dat debat kwamen de kansen en de bedreiging voor
en kopiëren. Er wordt ook vaak geroepen dat bij-
de dvd-markt duidelijk aan de oppervlakte. Het doel
voorbeeld uitgaven voor gsm-gebruik ten koste gaat
van dit soort studiedagen is de verschillende partijen
JAARVERSLAG 2004
ook de deelname van een reeks supermarkten aan deze campagne.
Sabam moet muzieksector promoten Het voorbije jaar hebben we ook de druk op Sabam opgevoerd om de muzieksector effectief te promoten. De Bera-leden willen bijvoorbeeld een vrijstelling krijgen op het betalen van auteursrechten voor muziek die in de entertainmentwinkel wordt gespeeld. Het gaat hier immers muziek die gedraaid wordt om... die muziek zelf te verkopen. Een ander probleem is dat van de legale download van muziek. Sabam vraagt hiervoor een hoger bedrag aan auteursrechten dan voor dezelfde muziek op cd. Deze tariefdiscriminatie moet stoppen, want ze werkt het illegaal downloaden in de hand.
Razendsnelle solidariteit Tijdens de organisatie van de solidariteitsactie "Operatie 12-12" naar aanleiding van de Tsunamiramp is gebleken dat onze investering in het Beranetwerk echt werkt. In een mum van tijd konden we samen te brengen om de opgestoken informatie toe te passen in de eigen bedrijfsvoering. Wat de producenten zeker zorgen baart, is de filmpiraterij. Vandaar dat we meteen de Belgian Antipiracy Foundation (BAF) mee betrokken hebben in ons
met een hele reeks partners uit de wereld van media, artiesten, platenmaatschappijen en de volledige retail de single 'Geef een teken' massaal in de winkelrekken brengen. De opbrengst van bijna 220 000 euro ging integraal naar het goede doel.
opzet om ook de strijd aan te binden tegen de filmpiraterij.
En in 2005... In 2005 zetten we een up-to-date systeem op van
Hollywood in paniek De piraterij heeft inderdaad niet alleen de muziek, maar ook de film aangetast. En bijgevolg de inkomsten van iedere retailer die dat product aanbiedt. Met Bera hebben we ons enthousiast ingeschakeld in de wereldwijde anti-piraterij campagne van de Amerikaanse filmproducenten. Via radio, tv, schrijvende pers en filmzalen werd een ontradings-
marktrapportering over de verkoop van muziek en film. Zo hebben we continu een duidelijk beeld van wat er zich afspeelt in de markt. Om dezelfde reden willen we ook nauwer samenwerken met de muziekproducenten. Met de uitgevers van dagbladen en tijdschriften willen we tot betere afspraken komen over de manier waarop zij cd’s en dvd’s aan de man brengen.
campagne opgezet voor de consument. In onze winkels werden affiches verspreid. Erg positief was
GEERT MARIS,
[email protected]
13
14
FEDIS
Bedrijfsgroep Belgafood
Oneerlijke concurrentie aanpakken
van de Europese unie zijn absoluut noodzakelijk om de voorwaarden voor een eerlijke mededinging te
In de bedrijfsgroep Belgafood komen de invoerders van voedingsproducten samen. Het gaat om invoerders die hoofdzakelijk visserij- en aquacultuurproducten, gedroogde vruchten en verwerkte groenten en fruit verhandelen.
waarborgen. Begin 2005 werd een nieuwe Europese verordening goedgekeurd die meer mogelijkheden biedt om niet-conforme goederen naar de exportlanden terug te sturen. Deze verordening wijst op een zeker prag-
Dezelfde regels voor iedereen
matisme van de Europese overheid en van de nationale controlediensten in dit dossier. Dat verhoogt de
De modaliteiten van de controle op ingevoerde pro-
kans dat de in 2004 gevoerde besprekingen over de
ducten uit derde landen zijn voor de Belgafood-
Europese verordening inzake microbiologische crite-
leden een hoofdbekommernis. Elke lidstaat kan nog
ria voor voedingsmiddelen positief zullen eindigen.
altijd nationale niet-geharmoniseerde criteria bij deze
In samenwerking met de Europese organisaties van
controles hanteren. Dat is een bron van juridische
de handel, Frucom en EuroCommerce, heeft
onzekerheid en een aanleiding voor heel wat com-
Belgafood zich ingezet om de ontwerptekst van
merciële conflicten. Onrechtstreeks werkt dit
deze verordening, die nog altijd in opmaak is, zo
concurrentievervalsing tussen marktspelers in de
aanvaardbaar mogelijk te maken voor alle
hand. Uniforme controles op het hele grondgebied
marktspelers.
JAARVERSLAG 2004
Eerlijk quotasysteem nog lang niet ingeblikt In 2003 legde de Europese commissie een contingent vast voor de invoer van tonijn in blik uit Zuidoost-Azië (Thailand, Filippijnen en Indonesië). Dat contingent mag Europa binnen aan verlaagde invoerrechten. Helaas profiteren vooral de grote invoerders hiervan. Zij kunnen zich bovendien uitstekend aanpassen aan het systeem dat de Europese commissie bedacht voor de invoer. Dat systeem is gebaseerd op het principe "wie eerst komt, eerst maalt". Tonijn invoeren uit Zuidoost-Azië wordt op die manier een ongestructureerde loterij. Belgafood hekelt dit systeem dat bovendien de grote landen een concurrentievoordeel geeft. De problematiek van ingevoerde tonijn uit Zuidoost-
En in 2005 …
Azië is geen alleenstaand geval. Voor andere producten zoals mandarijnen en champignons in blik gelden dezelfde regels. Fedis reageerde bij de Europese overheid via Frucom en EuroCommerce. Een geleidelijke verlaging van de douanerechten is
De bedrijfsgroep Belgafood heeft een ambitieuze doelstelling vooropgesteld voor de middellange termijn : de Europese commissie ertoe overhalen om het quotasysteem te herzien.
het enige alternatief dat aanvaardbaar is voor producenten én importeurs.
ALAIN VERHAEGHE,
[email protected]
15
16
FEDIS
Bedrijfsgroep Vlees
De slagerij van morgen In de bedrijfsgroep Vlees zitten de Fedis-leden die actief zijn in de vleessector : speciaalzaken, slagerij-
tekst uitgewerkt die onze reglementering op één lijn brengt met de nieuwe Europese verordeningen inzake hygiëne en met de technologische evolutie die de vleessector tijdens de voorbije jaren onderging.
afdelingen van voedingswinkels en groothandelaars. De bedrijfsgroep Vlees heeft dit ontwerp zorgvuldig Voor deze sector stond 2004 overduidelijk in het
bestudeerd. De bedrijfsgroep ging ook praten met
teken van overleg met de andere spelers uit de hele
andere mensen uit de detailhandel en met de
productie- en handelsketen.
Landsbond van de beenhouwers en spekslagers van België. Samen namen ze gezamenlijk standpunten in
Actualisering van de normen
over bijvoorbeeld de bewaartemperaturen van het
"Vleeswinkel" is een generieke term die zowel voor de traditionele slagerij als voor de slagerijafdeling van een voedingswinkel gebruikt wordt. Beide vallen onder een totaal achterhaalde reglementering die een halve eeuw oud is.
verkoopruimte moet voldoen. Deze en vele andere
vlees in de winkel, of over de hygiëne waaraan een aanbevelingen gaven ze door aan het FAVV. Ze onderstreepten daarbij ook het belang van een duidelijke tekst die de Europese bepalingen overneemt en daar niets aan toevoegt. De Europese wet-
In 2004 heeft het Federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV) een ontwerp-
geving heeft immers het voordeel dat zij een uniforme toepassing in heel de interne markt waarborgt.
JAARVERSLAG 2004
Het Voedselagentschap rondt de consultatie-
tie toegevoegd worden aan de sectorgids. Dat is een
procedure af met een beoordeling half 2005 van de
document dat de drie landbouworganistaties hebben
ontwerptekst door zijn Raadgevend comité.
uitgewerkt in het kader van de autocontrole van de voedselketen.
Een "Plus" gids voor Belgisch rundvlees
De controle op de naleving van de sectorgids en op
Sinds eind 2002 voert Fedis met de landbouw-
distributeurs zou op die manier aan hetzelfde
organisaties (Belgische boerenbond, Algemene
controleorganisme toevertrouwd kunnen worden.
boerensyndicaat en "Fédération wallonne de l’agri-
de gemeenschappelijke kwalitatieve eisen van alle
culture") besprekingen over een harmonisatie van de
En in 2005…
lastenboeken van de distributie. In 2004 werd dat
In 2005 willen de ondernemingen vooral het resultaat
overleg verder gezet. Lastenboeken zijn een soort
zien van hun inspanningen . De rundvleessector zal
orderboeken waarin de distributeurs de specificaties
eindelijk beschikken over een volledige gids, met een
schrijven waaraan de runderen die ze bestellen
reële toegevoegde waarde. De dagelijkse werking
moeten voldoen. Bedoeling is die lastenboeken
wordt eenvoudiger en transparanter. Dat is ook voor
meer te uniformiseren zodat de controle erop door
de consument een geruststelling : Belgisch rundvlees
diverse instanties vereenvoudigt. Minder controle
beantwoordt aan de hoogste kwalitatieve normen.
betekent bovendien minder controlekosten. De vereenvoudigde lastenboeken kunnen in tweede instan-
ALAIN VERHAEGHE,
[email protected]
17
18
FEDIS
Bedrijfsgroep Groenten & fruit
Tomaten in de puree
De distributieondernemingen hebben in elk geval direct gereageerd. Nog voor de crisis uitbrak steun-
De bedrijfsgroep Groenten & fruit verenigt binnen Fedis de Belgische veilingen, de importeurs en de detailhandelaars in algemene voeding. Deze groep heeft zijn functie als overlegplatform in 2004 perfect waargemaakt.
den ze al de verkoop van tomaten en sla. Ze hebben die steun vanaf de crisis geïntensifieerd door bijvoorbeeld promotieacties te lanceren voor tomaten en sla. En ze verzekerden de telers dat zij hun verse producten bij hen zullen blijven inslaan.
De dialoog tussen deze marktspelers werd in 2004 gedomineerd door de crisis in de groentesector
Perfect traceerbare groenten en fruit
tijdens de zomer en door de problematiek van de traceerbaarheid van de producten.
Alle voedingswaren en hun ingrediënten moeten traceerbaar zijn. Dat is een vast onderdeel geworden
Een sterke daling van het inkomen van groentetelers
van het nieuwe Europese voedselveiligheidsbeleid.
begin 2004, vooral van tomaten en sla, leidde tot een crisis in de sector. Overproductie op Europees
Bij een incident moeten de betrokken producten
niveau, concurrentie uit Oost-Europa op onze tra-
snel teruggeroepen of uit de handel genomen wor-
ditionele afzetmarkten en moeilijke afzet van onze
den om de risico’s zo veel mogelijk te beperken.
producten op de Amerikaanse markt, het zijn alle-
Veilingen, importeurs en distributeurs hebben samen
maal mogelijke oorzaken van deze crisis.
overlegd om te zien hoe zij deze verplichtingen
JAARVERSLAG 2004
kunnen nakomen. De Fedis-leden hebben in 2004 deelgenomen aan talrijke technische vergaderingen onder leiding van EAN Belgilux. Deze organisatie beheert in België de internationale systemen voor de nummering van artikels en de identificatie van logistieke eenheden. In gezamenlijk overleg werden aanbevelingen uitgewerkt voor de identificatie en de traceerbaarheid van fruit, groenten en aardappelen. Deze aanbevelingen houden rekening met de bestaande lastenboeken, zoals bijvoorbeeld de lastenboeken voor producten onder het "Flandria"-label. De aanbevelingen hebben vooral het voordeel dat zij gebruik maken van een internationaal identificatiesysteem voor producten en logistieke eenheden, het EAN/UCC-systeem. Dat is een bewijs van de betrouwbaarheid van de gegevens en het zorgt voor snelle communicatie van de informatie.
ALAIN VERHAEGHE,
[email protected]
19
20
FEDIS
Bedrijfsgroep Farmaceutische specialiteiten
Medicijnen vervoeren : een vak apart
stand. En er is de lobbying. Fedis heeft het afgelopen jaar de eerste gesprekken op ministerieel
Binnen de bedrijfsgroepen die lid zijn van Fedis, neemt de Nationale Vereniging van GroothandelaarsVerdelers in Geneesmiddelen (NVGV) een aparte plaats in. Deze vereniging verzamelt het merendeel van de Belgische groothandelaars-verdelers van farm-
niveau gevoerd voor een herziening van de financieringsmarge. Medicijnen zijn er voor de algemene volksgezondheid, en dus zijn groothandelaars (en overigens ook apothekers) verplicht een constante stock van geneesmiddelen te hebben.
aceutische producten. Zij zorgen er voor dat de geneesmiddelen tijdig bij de apotheker zijn. Zij zijn dus de vitale link tussen fabrikant-producent en apotheker-finale verkoper. De NVGV groepeert uitsluitend de zogenaamde "full-line" groothandelaarverdelers. Dat zijn de verdelers die bijna het volledig
Op die manier vervullen groothandelaars een nutsfunctie, en daarom wordt een deel van de stockagekosten betaald met overheidsgeld, de zogenaamde financieringsmarge.
assortiment geneesmiddelen verhandelen dat op de markt beschikbaar is.
Geneesmiddelen opslaan kost echter alsmaar meer geld, zeker voor de full-line groothandelaars die een
Financieringsmarge
bijzonder groot assortiment medicijnen een plaats moeten geven. De financieringsmarge blijft echter
Fedis verzorgt voor de NVGV het dagelijks secre-
onveranderd. Fedis onderhandelt daarom een
tariaat, de boekhouding en de ad hoc juridische bij-
herziening ervan.
JAARVERSLAG 2004
Ophaling vervallen geneesmiddelen moet efficiënter Iedereen wil dat vervallen geneesmiddelen op een efficiënte en propere manier verwijderd worden. Zo’n verwerking begint met een efficiënte ophaling van de medicijnen. Helaas bestaan er vandaag in Vlaanderen, Wallonië en Brussel verschillende ophaalsystemen. "Nochtans is één systeem voor het hele land niet alleen logischer en dus makkelijker, aldus Fedis-lid Peter Van Elslander van Aprophar, "Het is bovendien minder tijdrovend en het kan ook kostendrukkend werken." Fedis bracht in 2004 alvast alle partijen samen : de industrie, de groothandelaars en de apothekers. We zetten de besprekingen verder in 2005.
Groothandelaar in e-land Groothandelaars zijn vragende partij voor de invoering van elektronische facturatie. Daarmee kunnen ze immers snel en efficiënt hun rekeningen vereffenen met de producenten via computer. In 2004 begonnen de gesprekken over de introductie van de elektronische facturatie. Als de techniek eenmaal een feit is, moet elektronische facturatie ook juridisch omkaderd worden. Een job voor Fedis. Nog in 2005 zal Fedis de jaarlijkse Milieubeleidsovereenkomsten (MBO’s) mee onderhandelen met de diverse overheden. Omdat milieu en medicijnen voortdurend in overeenstemming moeten zijn in ieders belang.
STIJN TERRYN,
[email protected]
21
22
FEDIS
Bedrijfsgroep Directe verkoop
De verkoper bij u thuis
Operatie verleiding
De Beroepsvereniging directe verkoop (BVDV) is de
2004 kende een dynamische start. De bedrijfsgroep
Fedis-bedrijfsgroep voor ondernemingen die actief
organiseerde een grootschalige communicatie- en
zijn in de directe verkoop van diensten en producten
promotiecampagne om werkzoekenden warm te
bij de consument thuis. Het gaat om een verkoop in
maken voor de sector. Dat gebeurde in samen-
groep ("home party"), een verkoop op afspraak
werking met VDAB, Forem en BGDA. De uitdaging
tussen verkopers en kopers, of een onaangekondigde
was niet min : in de tien grootste steden van het
verkoop aan huis.
land de kansen en voordelen tonen van een verkoopmethode die nog altijd weinig of slecht gekend is.
In de BVDV zitten ondernemingen die de meest uit-
Geen eenvoudige opdracht, zeker met een publiek
een lopende producten of diensten verkopen zoals
dat met concrete verhalen en getuigenissen over-
textiel, beddegoed, lingerie, telecom, internet-
tuigd moet worden.
abonnementen, kookgerei, voedselbewaardozen, cosmetica, snoepgoed, juwelen, abonnementen op
« Dankzij deze campagne is het imago van onze
boekenclubs. De sector haalde in 2004 een omzet
ondernemingen enorm gegroeid. Zij heeft tot aan-
van zowat 135 miljoen euro. Dit dankzij de 20 000
wervingen geleid, onmiddellijk na de presentatie,
mensen die in bij- of hoofdberoep, werken in de
maar ook later, dankzij de mond-aan-mond-reclame »
directe verkoop.
aldus Bruno Calende. Hij is financieel directeur bij
JAARVERSLAG 2004
Tupperware en werd op 22 april 2005 aangewezen
« Het certificaat bedrijfsbeheer is
tot voorzitter van de BVDV in opvolging van uit-
een rem op de activiteit van onze
tredend voorzitter Hugo Lemmens.
demonstrateurs die meestal geen diploma hogere humaniora hebben,
Keep it simple !
bevestigt Bruno Calende. Het is precies één van de sterke troeven van
De bedrijfsgroep is ook sterker gaan lobbyen om het
onze sector dat wij met laaggeschoolde mensen
statuut van de verkopers reëel te vereenvoudigen op
werken. Onze ondernemingen geven hen zelf een
administratief vlak. Sinds de start van de Kruispunt-
opleiding verkooptechnieken. ».
bank ondernemingen in juli 2003 eisten sommige bedrijfsloketten een certificaat bedrijfsbeheer van mensen die aan de slag wilden in de directe verkoop. Dat was een streep door de rekening voor starters.
Gesprekken tussen Fedis en Vincent Van Quickenborne, staatssecretaris voor administratieve vereenvoudiging, hebben de zaak opgelost. Op 10 december 2004 besliste de Ministerraad om de directe verkoop vrij te stellen van deze verplichting. Een belangrijke stap voor de sector. De maatregel moet in 2005 geconcretiseerd worden met een uitvoeringsbesluit.
PATRICE DRESSE,
[email protected]
23
24
FEDIS
Administratieve vereenvoudiging
Nog meer 'Quick wins' gevraagd
Maar ook in de overige dossiers moet vooruitgang geboekt worden. Daarom blijft Fedis ze onophoude-
In oktober 2003 was Staatssecretaris Vincent Van Quickenborne te gast bij de Raad van bestuur van Fedis. Hij lichtte er zijn plannen toe om de papierberg te bestrijden. De distributeurs overhandigden de staatssecretaris een aantal concrete vereenvoudigingsvoorstellen. Het gaat om 35 pijnpunten met telkens een voorstel tot vereenvoudiging. De voorstellen hebben betrekking op alle aspecten van de distributie : juridisch, milieu, transport, voedingsreglementering, fiscaliteit en sociaal. Ze bestrijken dus het terrein van verschillende ministers en overheidsdiensten.
lijk onder de aandacht brengen, de enige manier om tot resultaat te komen. De staatssecretaris is een goede bondgenoot in deze aanpak. ‘Quick wins’ zoals de afschaffing van de verplichting om een papieren boekhouding bij te houden, laat hij zeker niet liggen. De mooiste vereenvoudiging was weggelegd voor de kleine winkelbedrijven. Winkelbedrijven met een oppervlakte kleiner dan 150 m2 kregen een vrijstelling van de verplichting om de prijs per kilo of per liter te afficheren. Fedis argumenteerde dat de verplichting voor deze bedrijven een zware admini-
Een jaar later werd een balans opgemaakt over de gerealiseerde vereenvoudigingen. In 11 dossiers kwam er schot in de zaak. Een meevaller, zeker gezien het feit dat administratieve rompslomp doorgaans bijzonder moeilijk aan te pakken is.
stratieve overlast met zich meebracht zonder dat dit een meerwaarde opleverde voor de consument.
GEERT MARIS,
[email protected]
JAARVERSLAG 2004
Handelsvestigingen De nieuwe wet : vooral een verbetering Sinds 1 maart 2005 is de nieuwe wet op de handelsvestigingen van kracht. Geen overbodige luxe, want de wet uit 1975 was dringend aan een update toe. Fedis deed het nodige om een reeks verbeteringen in de nieuwe wet te krijgen. Vereenvoudiging, sneller verloop van de vergunningsaanvraag en meer beroepsmogelijkheden bij een negatieve beoordeling van de aanvraag zijn verwezenlijkingen waar we trots op zijn. Eerst de vereenvoudiging : de voorbeelden zijn hier legio. Zo neemt de nieuwe wet het begrip "verkoopsoppervlakte" eindelijk letterlijk. Dat is belangrijk omdat de grootte van de verkoopsoppervlakte bepalend is voor het moeten aanvragen van een vergunning. Ander voorbeeld : voor wie een beperkte uitbreiding van zijn zaak doet, of verhuist naar een pand vlakbij, volstaat voortaan een eenvoudige melding van die feiten aan de verantwoordelijke overheid.
oppervlakten vanaf 400 m2 onder de wet vallen. Dat kan in het nadeel werken van grotere winkels in de stadskern. Terwijl stadskernen net gebaat zijn met
Een winkel beginnen of uitbreiden gaat ook sneller.
veel handelsactiviteit.
De proceduretijd is immers teruggebracht tot onge-
Bovendien zijn het voortaan de gemeenten die
veer de helft : van 180 naar 90 dagen voor grotere
beslissen over een handelsvestiging. Vraag is of op
projecten, naar 50 dagen voor kleinere projecten.
lokaal niveau alle aanvragen de aandacht zullen krij-
En er is een stok achter de deur : als de overheid
gen die ze verdienen. Het gevaar bestaat immers
niet reageert binnen de vooropgestelde termijnen,
dat beloftevolle projecten afgeblokt worden uit vrees
krijgt een dossier automatisch een gunstige beoor-
voor concurrentie met bestaande zaken. Voor distri-
deling.
buteurs met winkels over het ganse land betekent dat allicht dat ze geconfronteerd worden met sterk
Is een beoordeling toch ongunstig, heeft de aan-
uiteenlopende lokale beslissingen.
vrager veel meer beroepsmogelijkheden om alsnog zijn gelijk te halen. In de oude wet was het in een
Fedis houdt dit aspect van de nieuwe wet alvast
aantal gevallen gewoon onmogelijk om een ongun-
nauwlettend in het oog. Daarom organiseren we
stige beoordeling in vraag te stellen.
ondermeer een reeks sensibiliseringsacties voor steden en gemeenten over handel in de stad.
Toch heeft Fedis ook bedenkingen bij de nieuwe wet. Bijvoorbeeld bij de bepaling dat alle verkoops
PETER HAEGEMAN,
[email protected]
25
26
FEDIS
Lokale belastingen Fedis-enquête 2004 : trop is te veel ! In 2004 organiseerde Fedis een studie over de evolutie van de lokale belastingen tijdens de vorige gewestelijke legislatuur. Daaruit bleek dat de fiscale druk de voorbije jaren sterk is toegenomen. De distributeurs zijn bezorgd over deze evolutie en daarom zijn ze via Fedis met de gemeenten gaan praten. Alleen al in de periode 2001-2003 zagen de distributeurs het bedrag van de lokale belastingen in België toenemen met 16 %. De stijging was 15 % in Vlaanderen, 13 % in Wallonië en 23 % in het Brussels hoofdstedelijk gewest. Fedis heeft de gemeentelijke mandatarissen gewezen op de contraproductieve effecten van deze onbeheersbare situatie. Voor de handelaars, hoofdzakelijk die met de kleine en middelgrote handelsoppervlakten, betekenen de hoge lokale belastingen een zware financiële aderlating. Voor de consument
Fedis is bezorgd over deze ontsporingen en heeft
is het al helemaal onbegrijpelijk dat zijn favoriete
concrete voorstellen gelanceerd om ze in de toe-
winkel identieke producten duurder verkoopt dan
komst te voorkomen. De federatie stelt voor om de
een soortgelijke winkel in een andere gemeente.
belastingsreglementen snel te harmoniseren in overleg met de Vereniging Van Steden en Gemeenten
Een logisch gevolg van de sterk stijgende lokale
om de fiscale vrede te herstellen. Fedis ijvert er ook
belastingen is dat handelaars niet zo gauw geneigd
voor om reglementen en belastingen te rationalise-
zijn om te investeren in hun zaak. Dat is zeker zo in
ren. Alleen dan zullen de belastingplichtigen ze
de stadscentra, waar de handel dikwijls weggejaagd
gemakkelijker accepteren. En dat zal dan weer resul-
wordt door het hogere kadastraal inkomen en de
teren in een betere inning en verminderde kosten
overdreven hoge opcentiemen op de onroerende
omdat het aantal geschillen en processen zal
voorheffing. Nochtans wijst alles erop dat de handel
afnemen.
van vitaal belang is voor een harmonieuze ontwikkeling van de stad. De handel brengt dynamiek en
voor een volledig overzicht van de enquête zie
gezelligheid.
www.fedis.be
PATRICE DRESSE,
[email protected]
JAARVERSLAG 2004
Waarborg consumptiegoederen De nieuwe wet : een geslaagde lobby
Naast het lobbywerk bij de totstandkoming van de wet, heeft Fedis ook een informatiecampagne geor-
Sinds 1 januari 2005 zijn winkeliers wettelijk verplicht om twee jaar garantie te geven op consumptiegoederen. De nieuwe regels vloeien voort uit een Europese richtlijn die ons land eigenlijk al drie jaar geleden had moeten omzetten. Fedis heeft het hele wetgevingsproces heel actief opgevolgd en nagenoeg al haar eisen werden ingewilligd.
ganiseerd voor haar leden. Daar waren bijvoorbeeld de Doe-het-zelfhandelaars en de elektrohandelaars zeer over te spreken : "Tijdens de workshop werd de wet uitvoerig besproken en vertaald naar concrete situaties. Zo konden we onze verkoopspunten duidelijker informeren." vond Annelore Resseler van Hubo België.
Zo zorgde Fedis ervoor dat de verkoper van een product verhaal heeft op zijn leverancier of producent als het gebrek aan één van hen te wijten is. Dat recht staat nu uitdrukkelijk in de nieuwe wet ingeschreven. Dat is belangrijk omdat enerzijds de verkoper op deze manier zijn waarborgverplichting correct kan nakomen. Anderzijds heeft ook de klant hier voordeel bij omdat er sowieso een oplossing komt voor zijn probleem. Als de verkoper dat wil, kan hij bij de verkoop van een product de klant een termijn opleggen om een eventueel gebrek aan het product te melden. Doet een klant dat niet, kunnen zijn rechten beperkt worden. Ook deze bepaling kwam er op vraag van Fedis. Tenslotte wist Fedis de mogelijkheid te voorzien dat de garantietermijn voor tweedehandsgoederen teruggebracht kan worden tot één jaar. De laattijdige omzetting van de Europese richtlijn in een Belgische wet mocht absoluut niet ten koste gaan van de verkopers. Fedis wilde vermijden dat de wet van kracht werd nog voor de verkopers er zich goed en wel op konden voorbereiden. Daarom heeft Fedis – met succes – gepleit voor een overgangstermijn waarin de verkopers de tijd kregen om zich op de nieuwe regels voor te bereiden. Bovendien kon Fedis daar bovenop nog uitstel van publicatie in het Staatsblad van deze wet onderhandelen. En zo komt het dat de wet gestemd werd begin juli 2004, maar pas inging op 1 januari 2005.
NATHALIE PINT,
[email protected]
27
28
FEDIS
Stadscentrum Geen bruisende stadskern zonder handel Steeds meer mensen herontdekken de stedelijke en gemeentelijke kernen. Eén van de belangrijke aantrekkingspunten is de uitgebreide shoppingsmogelijkheid. Vlotte bereikbaarheid, een gezonde mix van winkelketens en zelfstandige handelaars, en een bedrijfsvriendelijk fiscaal beleid zijn daarbij topprioriteiten. De lokale overheden kunnen hier dus een belangrijke rol spelen. Dat was alvast de conclusie van een debatnamiddag die Fedis in november 2004 over het onderwerp organiseerde. Een zaak beginnen in het stadscentrum is geen sinecure. Vaak begint het al met de bereikbaarheid. Zo worden verkeerscirculatieplannen om de haverklap gewijzigd. "Op die manier jaagt men de klant, letterlijk én figuurlijk, de stad uit.", aldus Fedis-voorzitter Baudouin Meyhui op de debatnamiddag rond de handel in de stadskern. "Mensen moeten makkelijk de weg naar de winkels kunnen vinden, zonder geplaagd te worden door ingewikkelde verkeers-en parkeerplanning. Als je die planning dan bovendien nog wijzigt of door slecht getimede wegenwerken overhoop haalt, is het hek helemaal van de dam." Volgende stap is een parkeerplaats zoeken. Vaak voorzien steden en gemeenten geen of onvoldoende parking, waardoor klanten het centrum vermijden. Als er parkeergelegenheid is, is die vaak duur. Daarom pleitte Fedis voor 2 uur gratis parking voor elke klant. Een eis die niet meteen door alle gemeenten ingewilligd werd, maar die wel het debat op gang getrokken heeft. Eenmaal geparkeerd, kan de consument zijn shoppingronde beginnen. En in tegenstelling tot wat wel eens gedacht wordt, is de aanwezigheid van winkelketens in het centrum geen bedreiging voor de kleinere zelfstandige handelaars. Integendeel, ketens trekken vaak extra klanten naar het centrum.
Ondernemende zelfstandigen profiteren (terecht) mee van die volkstoeloop. Lokale overheden moeten oog voor hebben voor de voordelen van die mix bij het uitstippelen van hun handelsbeleid. Andere blijvende bron van ergernis bij handelaars in het centrum : de lokale taksen. Die zijn vaak niet logisch. Wanneer handelaars bijvoorbeeld hun zaak verfraaien- wat het stadsbeeld ten goede komtworden ze "beloond" met een verhoging van het kadastrale inkomen. Fedis stelde dergelijke absurde regelingen aan de kaak en vroeg meteen 3 jaar vrijstelling van lokale belastingen voor handelaars die hun winkel vernieuwen. Lokale belastingen vormen trouwens een heel belangrijk obstakel voor een bloeiend centrum. De snelheid waarmee gemeenten belastingen blijven uitvinden, schrikt handelaars af of doet hen verhuizen. Wie toch wil overleven, moet de rekening – vaak met tegenzin - doorschuiven naar de consument. En dat kan de bedoeling niet zijn.
PETER HAEGEMAN,
[email protected]
JAARVERSLAG 2004
KMO-beleid Duwtje in de rug voor kleinere ondernemingen
Bedrijven die eigen middelen gebruiken om te investeren, kunnen voortaan een fictieve intrest fiscaal aftrekken. Concreet betekent dat dat er op het
Winkelformule aanpassen, assortiment uitbreiden of
geïnvesteerde eigen vermogen een bepaalde intrest
een bijkomend winkelpunt openen, het zijn plannen
wordt aangerekend. Dat bedrag mag fiscaal in min-
waarvoor distributeurs veelal een beroep moeten
dering worden gebracht. Vroeger was dat enkel
doen op vreemd vermogen. In dat geval kunnen ze
mogelijk voor financieringen met vreemd vermogen.
vaak alleen terecht bij de bank.
Op die manier wordt de fiscale discriminatie tussen
Risicokapitaalverstrekkers geven hier niet thuis.
financiering met vreemd en eigen vermogen eindelijk afgebouwd.
Banken worden echter kritischer bij het toestaan van krediet, voor heel wat KMO’s is het een pijnlijke rea-
Dankzij deze regeling zullen KMO’s meer geneigd
liteit. Kredietschaarste heet het ongemak.
zijn om hun eigen vermogen te investeren in de onderneming. Daardoor krijgt het ook meer gewicht
De heersende onderkapitalisatie bij heel wat KMO’s
op de balans. Banken stellen dat altijd op prijs,
zorgt er voor dat zij in geen al te beste positie star-
zodat een kredietdossier iets vlotter kan verlopen.
ten in een kredietonderhandeling met de bank. Mede op aangeven van Fedis werkte de regering een gunstige maatregel uit op dat vlak.
In 2004 maakte Fedis de grieven van haar KMO’s in verband met elektronisch betalen over aan Dirk Syx, gedelegeerd bestuurder van Banksys. De KMO’s willen vooral aanvaardbare tarieven, een klantvriendelijke houding en betaalbaar Proton. Als die voorwaarde vervuld is, kunnen ze elektronisch betaalverkeer voluit promoten als betaalmiddel. Banksys wees er op dat er al vooruitgang geboekt was op het vlak van tarieven en dat de overige opmerkingen ter harte zouden genomen worden. Fedis blijft de zaak op de voet volgen. GEERT MARIS,
[email protected]
29
30
FEDIS
Transport en mobiliteit Distributie op de goede weg Met zijn honderden vrachtwagens en chauffeurs, is de distributiesector zichtbaar aanwezig op onze wegen. Door het uitgebreide winkelnetwerk, de nood aan flexibiliteit en de korte afstanden zijn de distributeurs aangewezen op het wegtransport om de opslagplaatsen en de verkooppunten te bevoorraden. De groeiende drukte op de grote verkeersassen verplicht de sector om druk uit te oefenen op de overheid om de mobiliteit te verbeteren. Zo heeft Fedis in 2004 bijvoorbeeld samengewerkt met de Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel (BAM), die in opdracht van het Vlaams Parlement de openbare werken rond de ring van Antwerpen organiseert. BAM werd door Fedis uitgenodigd om de leden te komen informeren over de verschillende fasen van de werken en over de geplande wegomleggingen. Het initiatief werd door de leden erg gewaardeerd en gaf hen een antwoord op veel van hun vragen. Fedis ondernam ook stappen bij de gemeente Mortsel naar aanleiding van communicatieproblemen en omzetverliezen waarmee de handelaars geconfronteerd worden sinds het begin van de openbare werken. In de toekomst zou Fedis graag meer willen samenwerken met de gemeenten, niet alleen voor
distributiesector is zich ervan bewust dat het aantal ongevallen kan verminderen dankzij een grondige opleiding. Voor 2005 zijn er al 150 inschrijvingen ! Robert Bessems over het enthousiasme van zijn chauffeurs : "Een héél sterk punt was bijvoorbeeld een noodstop uitvoeren met een geladen oplegger op nat wegdek en vaststellen hoe het voertuig dan reageert. De chauffeurs waren heel verrast over het gevoel."
de organisatie van openbare werken, maar ook voor problematieken rond leverings- en openingstijden, parkeerplaatsen, mobiliteit en geluidshinder. Al enkele jaren neemt Fedis haar maatschappelijke verantwoordelijkheid op door een opleiding "preventief en defensief rijden" te organiseren voor haar leden en die deels te financieren. Het initiatief komt van de sector zelf, vertegenwoordigd door Robert Bessems (operations fleet manager bij Carrefour) en
Veel Fedis-leden doen uiteraard ook een beroep op transport- en logistieke diensten van derden. Een goede samenwerking met de transportfederaties is dus onontbeerlijk. Eind 2004 heeft Fedis bijvoorbeeld via het VBO haar wens uitgedrukt om de algemene voorwaarden voor de logistieke dienstverlening in een contractueel kader te gieten en dit in samenspraak met de transportfederaties. Wij hopen dat deze samenwerking vruchten zal afwerpen.
Pierre Snoeks (transport manager bij Delhaize en voorzitter van de werkgroep Transport). De
HÉLÈNE DECONINCK,
[email protected]
JAARVERSLAG 2004
Voedselveiligheid In zijn businessplan beloofde de gedelegeerd bestuurder van het Voedselagentschap, Piet Vanthemsche, om de nieuwe financieringsregeling na twee jaar te evalueren. Volgens Fedis moeten de controles van het Agentschap optimaler kunnen verlopen dankzij de investeringen die de ondernemingen doen in autocontrole. Geoptimaliseerde controles zullen ook leiden tot minder algemene kosten en minder steekproefcontroles. De traceerbaarheid van de producten en van hun
Voedsel op de voet gevolgd
ingrediënten is de tweede pijler van het nieuwe voedselveiligheidsbeleid. Dankzij de traceerbaarheid
Sinds 1 januari 2005 moeten alle spelers in de voed-
kan de distributeur bij de consument producten
selketen een autocontrolesysteem opzetten, waken
terugroepen die een gevaar kunnen vormen voor zijn
over de traceerbaarheid van hun producten en de
gezondheid. Ook kan hij verdachte producten uit de
overheid inlichten bij incidenten.
winkelrekken halen en ze blokkeren in afwachting van een beslissing van de leverancier of van het
Deze verschillende aspecten van de voedselveilig-
Voedselagentschap. België heeft voor de traceer-
heid werden in 2004 besproken in de commissie
baarheid een reglementair kader vastgesteld dat
Voedselveiligheid van Fedis. Deze commissie coör-
strenger is dan dat van de Europese unie. Toch is
dineert de actie van de verschillende sectorale werk-
Fedis tevreden omdat de overheid enkel een
groepen van Fedis. Daarnaast verzorgt zij de con-
resultaatsverplichting wil opleggen aan de bedrijven.
tacten tussen de Fedis-leden en de adviesorganen
De onderneming bepaalt dus zelf op welke manier
van het Federaal agentschap voor de veiligheid van
zij haar verplichtingen vervult. Ze beschikt daarvoor
de voedselketen, het FAVV.
over formulieren, transportdocumenten, informatie die gecodeerd kan worden in een interne gegevens-
In 2004 is veel gepraat over een nieuw systeem om
bank, streepjescodes...
de controleactiviteiten van het Voedselagentschap te financieren. Fedis heeft haar stem laten horen in dit
Over de traceerbaarheid is lang overlegd tussen
debat. De officiële controles van het FAVV zullen
Fedis en de andere betrokken sectoren. Dat heeft
immers voor de helft door de sectoren betaald moe-
aanbevelingen opgeleverd voor de identificatie van
ten worden. De marktspelers zijn bovendien ver-
paletten en colli’s, gebaseerd op het gebruik van
plicht een autocontrolesysteem toe te passen. Dat
internationale standaarden. Dat initiatief komt niet
vraagt een financiële inspanning die zij alleen kun-
alleen tegemoet aan de Europese en Belgische wet-
nen leveren als zij ter compensatie kleinere bijdragen
gever, het zal bovendien de commerciële relaties
betalen voor deze officiële controles. Dat was de
tussen producenten en distributeurs verge-
kern van de boodschap die Fedis aan de beleids-
makkelijken.
verantwoordelijken meegaf. ALAIN VERHAEGHE,
[email protected]
31
32
FEDIS
Sociale onderhandelingen Moeilijk interprofessioneel overleg als aanloop naar sectorale onderhandelingen Het interprofessioneel overleg biedt een kader aan
Ondanks de zeer zware inzet van de voorbije onder-
de verschillende bedrijfssectoren. Het geeft de rich-
handelingen zijn de sociale partners niet tot een
ting aan voor het komende overleg over de lonen en
interprofessioneel akkoord gekomen. Het ontwerp
arbeidsvoorwaarden. Ook voor de distributie is dit
van Interprofessioneel akkoord werd dus niet onder-
heel belangrijk. Zeker omdat de distributie een sec-
tekend. Toch heeft de Regering het akkoord overge-
tor is die meer met mensen werkt dan met kapitaal.
nomen. Voor lastenvermindering had ze slechts een klein bedrag over.
Voortdurende aandachtspunten in deze onderhandelingen zijn loonkostbeheersing en flexibiliteit.
Alles samen betekende dit een bijzonder moeilijke
Loonkostbeheersing is essentieel om steeds meer
situatie om de sectoronderhandelingen te starten.
mensen te kunnen blijven aanwerven. Werknemers
Het uitgangspunt van de vakbonden die vrije loon-
flexibel kunnen tewerkstellen is even belangrijk om
onderhandelingen eisen, lijkt immers moeilijk ver-
de klant naar behoren te kunnen bedienen. Een
zoenbaar met dat van de bedrijven : een strikte
andere belangrijke inzet van de net voorbije bespre-
loonkostbeheersing die gelijke tred houdt met het
kingen was de eindeloopbaanproblematiek.
buitenland. Maar ook sommige vakbondseisen voor deeltijds werk of tijdskrediet, gaan in tegen wat de
Heel wat distributiebedrijven hebben actief deel-
bedrijven nodig hebben.
genomen aan de voorbereiding en de opvolging van deze onderhandelingen in de sociale commissie van
Een ander thema dat geregeld terug komt in het
Fedis. Deze commissie vergadert één tot twee maal
sociaal overleg is de syndicale vertegenwoordiging
per maand en bereidt de standpunten van Fedis
in de KMO’s. Het standpunt van Fedis hierover is
voor inzake sociale actualiteit, onderhandelingen
duidelijk. Vakbondsafgevaardigden zijn overbodig in
enzovoort. Alle leden kunnen zich hiervoor inschrij-
de kleine bedrijven van de handel. Ook hun werk-
ven.
nemers vragen ze niet. De Europese Richtlijn over de communicatie naar de werknemers voorziet
Pieter Timmermans, Bestuurder-Directeur Generaal
minimumregels, die in gans Europa gelden. Ze
van het VBO, was in de aanloop naar de inter-
schrijft voor dat de werknemers essentiële informatie
professionele onderhandelingen te gast in de sociale
moeten krijgen over het bedrijf waarin ze werken.
commissie van Fedis: "Het viel mij onmiddellijk op
Deze Europese richtlijn moet zo snel mogelijk omge-
dat ik te doen had met een zeer geïnteresseerde en
zet worden en kan niet als alibi dienen om een
actieve sociale commissie. Het was dan ook erg
vakbondsafvaardiging in de KMO’s in te planten,
leerrijk om van deze HR-directeurs feedback te krij-
met prerogatieven die nergens anders in Europa
gen over het reilen en zeilen in de distributiebedrij-
voorkomen.
ven. Aan de interprofessionele onderhandelingstafel kon ik bijgevolg goed gedocumenteerd rekening houden met de prioriteiten van de distributiesector. "
JAN DELFOSSE,
[email protected]
JAARVERSLAG 2004
Leefmilieu Wat ik altijd pak, is mijn herbruikbare zak De Fedis-leden hebben zich in 2004 geëngageerd om de verspilling van de eenmalige winkeltasjes tegen te gaan. Ze namen hun verantwoordelijkheid en gingen een vrijwillig en concreet engagement aan tegenover de drie milieuministers. Tegen eind 2006 moet het draagtassenverbruik drastisch naar omlaag, zeiden ze, en de duurzame, herbruikbare alternatieven moeten in aantal verdubbelen. De distributeurs willen een mentaliteitswijziging bij de consument. Er is nood aan een rationeler gebruik van plastic draagtasjes en een overschakeling op herbruikbare alternatieven. Om hun engagement waar te maken, hebben Fedis en haar leden een nationale sensibiliseringscampagne opgezet in samenwerking met de drie gewesten. Het ging om een affichecampagne en individuele acties op de winkelvloer, aangevuld met een advertentiecampagne in kranten en tijdschriften. Om de campagne te doen slagen, voerden de distributeurs ook voortdurend promoacties om de aandacht van de consument te vestigen op de herbruikbare zakken, plastic boxen, koelboxen, plooiboxen, clickboxen, shoppingtassen in stof, zakken op wieltjes, maar ook op de kartonnen dozen die zij aanbieden. Midden mei werd een nationale sensibiliseringscampagne gelanceerd met meer dan 18 000 affiches. De consument kon er niet naast kijken in de 3 300 winkels van een twintigtal deelnemende Fedis-leden. In november werden nog ruim 12 000 nieuwe exemplaren van de affiches verdeeld voor de tweede golf van de campagne. Vier distributieondernemingen hebben zich toen bij de deelnemersgroep gevoegd. De affiches wezen de consument er op dat hij zijn herbruikbare tas niet mocht vergeten. Elke distributeur mobiliseerde ook zijn kassapersoneel om de duurzame alternatieven aan te bieden aan de klanten.
In mei en juni verschenen in 14 kranten en 19 magazines foto’s van de Beatles en een "Moonwalker" met een herbruikbare draagzak in de hand. De slogan "Wat ik altijd pak, is m’n herbruikbare zak" vroeg de winkelende consument altijd een herbruikbaar alternatief bij zich te hebben. De distributeurs kozen bewust voor een humoristische aanpak : situaties waarin het zelfs absurd lijkt om met een herbruikbare winkeltas rond te lopen. Fedis en haar leden wilden van 2004 tot 2006 geregeld in de media komen met advertenties voor het gebruik van herbruikbare zakken. Helaas bleek dat de beschikbare advertentieruimte van de gewesten in kranten, tijdschriften en magazines in 2004 bijna volledig opgesoupeerd was. Dus bleven de acties in het najaar beperkt tot de winkels zelf. Toch hoopt Fedis dat de onvolledige campagne het eindresultaat van de actie niet zal hypothekeren. Ze kon alvast cijfers noteren die in de goede richting gaan. De consument reageert immers positief en schakelt geleidelijk aan over op de herbruikbare alternatieven voor de eenmalige winkeltasjes. Intensieve campagnes in 2005 en 2006 moeten er voor zorgen dat de Fedis-leden hun engagement kunnen waarmaken.
NATHALIE DE GREVE,
[email protected]
33
34
FEDIS
Fair trade
Zuivere koffie
de term "fair trade" heeft Fedis het wat moeilijk omdat hij suggereert dat andere handelsvormen per
De niet-gouvernementele organisaties OxfamWereldwinkels, Vredeseilanden, Max Havelaar en
definitie oneerlijk zouden zijn. We hebben het daarom liever over "solidaire handel".
SOS Faim organiseerden onlangs de campagne "Ik ben verkocht", een actie in het kader van hun fair
Bovendien zouden de regels waaraan deze solidaire
trade politiek. Dit keer wilden ze de Belgische bevol-
producten moeten voldoen minstens op Europees
king sensibileren voor fair trade-koffie uit Costa
niveau bepaald moeten worden, zoals vandaag al
Rica.
voor bioproducten gebeurt.
Fair trade of eerlijke handel wil een eerlijke relatie
Zo moet de traceerbaarheid van de producten gega-
met producenten en arbeiders uit het zuiden. De
randeerd worden, moeten er kwaliteitseisen komen,
organiserende NGO’s nodigden vice-minister presi-
en moet een deel van de opbrengst ervan gebruikt
dent Fientje Moerman, staatssecretaris voor duur-
worden voor sociale, ecologische en opleidings-
zame ontwikkeling Els Van Weert, ambtenaren van
projecten.
ontwikkelingssamenwerking, koffiebranders en Fedis uit naar Costa Rica. Bedoeling was om hen te tonen
Een nog op te zetten marktconform systeem moet
hoe fair trade het zuiden nieuwe kansen geeft op
er tenslotte voor zorgen dat de producenten meer
duurzame ontwikkeling op economisch, sociaal en
krijgen dan alleen een kostendekkende prijs voor
milieuvlak.
hun goederen.
Fedis onderschrijft volledig het objectief om produc-
Fedis volgt deze problematiek nauwgezet op.
ten op de markt te brengen die maatschappelijk, sociaal en ecologisch verantwoord zijn. Alleen met
BAUDOUIN VELGE,
[email protected]
Organogram Fedis Algemene directie
Economische zaken
Baudouin Velge, gedelegeerd bestuurder Gérard de Laminne de Bex, secretaris-generaal Jan Delfosse, directeur sociale zaken
Peter Haegeman, adviseur Hélène Deconinck, junior economist
Paulette Gerards, directie-assistente
Bedrijfsgroepen
Juridische en fiscale zaken Nathalie Pint, adviseur Patrice Dresse, adjunct-adviseur
Belgafood : Alain Verhaeghe
Milieuzaken
Bera : Geert Maris
Nathalie De Greve, adviseur Senay Alincak, papierfonds
Directe verkoop : Patrice Dresse Do it Yourself : Yolande De Backer Elektro : Peter Haegeman
Voedselveiligheid
Farmaceutische specialiteiten : Stijn Terryn
Alain Verhaeghe, adviseur
Groenten en Fruit : Alain Verhaeghe Impact : Geert Maris Fashion : Piet De Langhe KMO : Geert Maris
Non food-veiligheid Hélène Deconinck, junior economist
Speelgoed : Geert Maris Vlees : Alain Verhaeghe
Communicatie Paskal Deboosere, communicatieverantwoordelijke
Sociale zaken Jan Delfosse, directeur Stijn Terryn, adviseur Patricia Despretz, adjunct-adviseur Kristien Jespers, adjunct-adviseur Brigitte Mester, verantwoordelijke opleiding Marina Vanden Bosch, sociale fondsen Laurence Pira, sociale fondsen
Informatica Patrick Thisse, informaticus
Administratie Frank Balcar, adviseur
Sint-Bernardusstraat 60 1060 Brussel tel. 02 537 30 60 fax 02 539 40 26 e-mail
[email protected] website http://www.fedis.be
