inhoud 3 Voorwoord Dennis J. Raithel redactie
mr. Anne M.C.A. Berger- de Klijn FFP Frank G.W.M. van den Bergh ir. Yvo J.E. Dahmen mr. Peter J. van der Hof RBA mr. drs. Dennis J. Raithel
4 Macro-economie Jacques J. Sijben 6
Financiële markten Peter J. van der Hof
prof. dr. Jacques J. Sijben drs. Jacqueline B.M. van der Voort beursvisie verschijnt 4x per jaar en is een
uitgave van Bank ten Cate & Cie N.V. Herengracht 130 1015 BV Amsterdam Postbus 3960 1001 AT Amsterdam
7 Sparinvest Ethical Global Value Jacqueline B.M. van der Voort 8
Financiële Planning Anne M.C.A. Berger- de Klijn
telefoon: 020 6264500 fax: 020 6251242 e-mail:
[email protected]
9 Beleggingsbeleid Yvo J.E. Dahmen
internet: www.banktencate.nl vrijwaring Niets uit deze uitgave mag
worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming vooraf van Bank ten Cate
10 Beleggen in aandelen op de lange termijn blijft zinvol Peter J. van der Hof en Egbert ten Cate
& Cie N.V. Deze publicatie is uitsluitend bedoeld ter informatie. Hoewel de in dit document gestelde feiten en verstrekte opinies als juist worden verondersteld, aanvaardt Bank ten Cate & Cie N.V. geen enkele aansprakelijkheid voor enige schade
12 Fondsen in het Kort Frank G.W.M. van den Bergh 14 Global list
in welke mate dan ook, voortvloeiend uit het gebruik van deze publicatie of de inhoud daarvan. Ontwikkelingen na sluitingsdatum zijn van invloed op de juistheid van de in deze publicatie gestelde feiten en de verstrekte opinies. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
BEURSVISIE | JAARGANG 25 NUMMER 2 2011
16 Ten Cate Actueel
voorwoord Geachte lezer, Afgelopen kwartaal was een roerige tijd. Er gebeurde veel in de wereld en de beurzen lieten een volatiel beeld zien. In januari brak in Tunesië een sociaal protest uit, dat uitmondde in een opstand van het Tunesische volk. Dit kreeg navolging in tal van andere landen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Het is te hopen dat de verspreiding van de onrusten in deze regio niet doorzet, maar uitgesloten is dit geheel niet. Daarnaast is op 11 maart jl. Japan getroffen door een zware tsunami, na een forse aardbeving in het noordoosten van het land. Het gevolg hiervan was dat een aantal kernreactoren zwaar beschadigd raakte en niet of nauwelijks onder controle te krijgen was. Japan is een economische grootmacht en daardoor hadden deze gebeurtenissen meteen gevolgen voor de stemming op de beurzen. In Japan daalde de beurs met meer dan 15%, om daarna weer deels te herstellen. Ook in de rest van de wereld reageerden beurskoersen negatief. Tenslotte bleek dit kwartaal ook dat de zuidelijke Europese landen nog lang niet hersteld zijn van de crisis. In Spanje moest Banco Base, de op twee na grootste spaarbank van Spanje, aankloppen voor staatssteun en ook Portugal lijkt het niet alleen af te kunnen en zal waarschijnlijk aankloppen bij het noodfonds van de Europese Unie. Met al deze ontwikkelingen zou je verwachten dat de beurzen het slecht zouden doen. Dat blijkt over het gehele kwartaal genomen toch anders te zijn. Behoudens enkele moeilijke perioden zijn de beurzen in Europa en de Verenigde Staten redelijk blijven liggen. Er zit dit kwartaal geen plus in, maar negatief is het sentiment allerminst. Dit komt omdat de onderliggende macro-economische ontwikkelingen goed zijn. Daarnaast presteren de meeste bedrijven beter dan verwacht en is het algemene sentiment optimistisch. Yvo Dahmen zal deze ontwikkelingen verder uitdiepen en aangeven wat ons beleggingsbeleid is. Als u meer wilt weten over de status van de macro-economie, dan is het artikel van professor Sijben verplichte kost. Ook het artikel van Peter van der Hof en Egbert ten Cate, waarin een analyse wordt gemaakt van 17 decennia (170 jaar!) aandelenrendement raad ik u aan. U zult zien dat een langere beleggingshorizon bijna altijd positief uitpakt. Rest mij u een fijne en zonnige lente te wensen en een goed beurskwartaal. Dennis Raithel Directeur
3
Toenemende macro-economische onzekerheid Door
I
prof. dr.
Jacques J. Sijben
n zijn halfjaarlijkse lezing voor het Congres op 1 maart heeft
heeft van prijsstabiliteit. Eenzelfde visie als de Fed geldt ook
Bernanke aangegeven dat de combinatie van een herstel van
voor de Bank of England, met een korte rente van 0,5%,
vertrouwen bij gezinshuishoudingen en bedrijven en het accommo-
waar het neerwaarts groeirisico het inflatierisico (voorlopig)
derend monetaire beleid leidt tot een sneller economisch herstel in
domineert. Naar mijn mening is de inflatie-tolerantie in de
2011 dan in 2010. Maar de arbeidsmarkt en de huizenmarkt blijven
Verenigde Staten groter dan in Europa, zodat de Fed, afhan-
voorlopig zwak (werkloosheid 7,5 tot 8% eind 2012).
kelijk van de economische ontwikkeling, pas tegen het einde
Hij wijst ook op de onrust in Noord-Afrika en het Midden-
van dit jaar de rente zal verhogen. Recentelijk heeft Trichet
Oosten en de daarmee verbonden stijging van de olieprijs,
echter medegedeeld dat de oplopende inflatie hem zorgen
maar is echter niet bevreesd dat de prijsstijging van voedsel,
baart en overweegt de rente in april reeds te verhogen. De
grondstoffen en olie de inflatie zal opstuwen. Enerzijds van-
ECB wil via een geloofwaardigheidssignaal aangeven dat de
wege de nog steeds omvangrijke “output-gap” (hoge werk-
verankering van lage en stabiele verwachtingen nog steeds
loosheid) en anderzijds de geloofwaardige verankering van
de hoogste prioriteit heeft. Als in juni het programma van de
lage inflatieverwachtingen. Dit betekent dat hij, in tegenstel-
“quantitative easing-2” ($ 600 miljard) van de Fed afloopt, zal
ling tot de ECB, niet beducht is voor de tweede-ronde effec-
de lange rente in de Verenigde Staten zich gaan bewegen in
ten die een loon-prijsspiraal op gang kunnen brengen. Het
de richting van 4%-4,25% en op deze wijze bijdragen aan
is evident dat het tijdelijke of meer duurzame karakter van
het afremmen van de inflatie.
de prijsstijging van olie, voedsel en grondstoffen bepalend
4
zal zijn voor de ontwikkeling van de inflatieverwachtingen en
A zië
derhalve ook voor de rentevooruitzichten. Deze onzekerheid
Het robuuste herstel in de opkomende markten in Azië zet
gaat nog gepaard met de onzekerheid omtrent het tijdstip en
zich voort, waarbij in China zelfs sprake is van een overver-
snelheid van het afbouwen van de ruime geld- en budget-
hitte economie met een oplopende inflatie en het gevaar van
politiek in de afgelopen jaren (exit-strategie). De monetaire
een activa-bubble op de financiële markten. Door middel
beleidsmakers in de Westerse geïndustrialiseerde landen
van renteverhogingen en strenge liquiditeitseisen tracht de
worden nu in een omgeving met een oplopende inflatie voor
centrale bank de excessieve kredietexpansie af te remmen.
een groot dilemma gesteld. Dit komt in concreto neer op de
Na een groei van bijna 11% in 2010 wordt dit jaar een groei
vraag of, gezien de oplopende inflatie, de centrale banken
verwacht van 9,5%. De regeringsleiders hebben tijdens het
snel een renteverhoging moeten doorvoeren of dat voorlopig
recente Volkscongres aangekondigd dat in het nieuwe vijf-
deze beleidswijziging moet worden uitgesteld. Inmiddels is
jarenplan de consumptieve bestedingen zullen stijgen en
de inflatie in Engeland en de Eurozone opgelopen tot 4%
geleidelijk de export en de investeringen als drijvende kracht
respectievelijk 2,4%. In de Verenigde Staten bedraagt de in-
van de economische groei zullen gaan vervangen. Deze
flatie 1,6% en in China 4,9%.
strategie van een minder exportafhankelijke groei wordt
Gezien het feit dat de Obama-regering de hoogste priori-
mede ingegeven door de toenemende welvaartskloof tus-
teit geeft aan een snelle reductie van de hoge werkloos-
sen de steden en het platteland en de daarmee verbonden
heid (8,9%) en een meer duurzaam economisch herstel is
sociale onrust en politieke spanningen.
de kans op een renteverhoging op korte termijn veel min-
De Japanse economie vertoont een gematigd groeitempo
der groot dan in Europa, waar de ECB enkel het mandaat
van 1,6% in 2011 bij een actuele inflatie van slechts 0,1% en
BEURSVISIE | MACRO-ECONOMIE
Elk kwartaal behandelt Professor Sijben de belangrijkste macro-economische ontwikkelingen en economische vooruitzichten.
een ruime monetaire politiek. Het herstel als gevolg van de
economisch beleid, een versterking van de concurrentie-
recente zware aardbeving en tsunami zal de economische
kracht en van de begrotingsdiscipline. Ook een verscher-
groei verhogen. De opkomende markten in Azië en Zuid-
ping van het bestaande Groei- en Stabiliteitspact zal moeten
Amerika hebben last van het ruime beleid van de Federal
bijdragen aan het garanderen van een duurzame euro. Het
Reserve. Deze landen worden namelijk geconfronteerd met
niet-bindend europact is de voorloper van de oprichting van
een sterke kapitaalimport (hoge rendementen) die hun valuta
een permanent Europees steunfonds (€ 500 miljard) in 2013,
onder een opwaartse druk zetten (appreciatie) en de export
waarover tijdens de Euro-top op 25 maart werd beslist. In de
afzwakken.
aanloop naar de Euro-top op 25 maart liepen de spanningen weer hoog op. De financiële markten worden ongeduldig en nemen géén genoegen meer met het voortzetten van een “bail-out politiek” en “pappen en nat houden”. Naar mijn mening zal de Euro als een splijtzwam blijven fungeren, tenzij drastische hervormingen worden doorgevoerd ter versterking van de potentiële groeivoet en de begrotingsdiscipline in de Eurozone. Daarnaast zal in mijn perceptie naar alle waarschijnlijkheid ook een herstructurering van de schulden in de zwakke landen moeten plaatsvinden om aan de eisen van het europact te kunnen voldoen. Het is evident dat de onrust in Noord-Afrika en het Midden-
E uropa
Oosten en de gevolgen van de ramp in Japan de macro-
In het afgelopen jaar is door de Eurocrisis in Europa een
economische onzekerheid weer hebben doen opleven.
tweespalt ontstaan: een relatief sterk herstel in de Noorde-
Dientengevolge zullen de beurskoersen in de komende
lijke landen en een zwak herstel en zelfs een krimp in enkele
kwartalen een vrij grillig verloop vertonen. Het economisch
kwetsbare Zuidelijke landen. In Europa wordt, in tegenstel-
herstel zet zich weliswaar in een gematigd tempo door, maar
ling tot in de Verenigde Staten, voorrang gegeven aan een
de financiële markten blijven voorlopig onrustig (rente- en
herstel van gezonde overheidsfinanciën op lange termijn ten
inflatieonzekerheid, olieprijsverloop en de eurocrisis). Het is
koste van een lagere groei op korte termijn (bezuinigingen).
namelijk de vraag of de beslissingen op 25 maart voor de
Recentelijk is de eurocrisis weer nieuw leven ingeblazen
financiële markten ook een geloofwaardige garantie zullen
door een afwaardering van de kwaliteit van Spaanse staats-
bieden voor een duurzame Euro, zodat een nieuwe eurocri-
obligaties en een oplopende rente in Griekenland en Por-
sis wordt voorkomen.
tugal. De genoemde tweespalt zal zich verscherpen, tenzij er een duurzame oplossing komt voor de eurocrisis. In dat verband hebben de regeringsleiders op 11 maart in Brussel onderhandeld over een “pact voor de euro”. Het doel betreft het tot stand komen van een nauwere coördinatie van het
BEURSVISIE | MACRO-ECONOMIE
5
Financiële markten
Door
mr.
Peter J.
van der Hof
RBA
Het jaar 2011 is onrustig begonnen met ingrijpende gebeurtenissen in de Arabische wereld en in Japan. Ook de problemen in de Westerse wereld zijn nog niet opgelost. Desondanks houden de aandelenmarkten zich nog vrij goed.
H
et nieuws in het eerste kwartaal van dit nieuwe de-
de dadendrang van de Euro te onttrekken en moest terrein
cennium werd gedomineerd door ontwikkelingen
prijsgeven van 1,25 tot 1,29.
in de Arabische wereld en de tsunami in Japan. De hieruit voortvloeiende onrust was een van de oorzaken voor een
De aandelenbeurzen hebben eveneens een beweeglijk
hogere olieprijs. De prijs voor een vat ruwe olie is dit kwar-
kwartaal achter de rug. Na een positieve start van het jaar
taal 24% gestegen tot USD 118,40. Dit, in combinatie met
volgde een forse correctie door de genoemde gebeurtenis-
de gestegen voedselprijzen, zorgt ervoor dat inflatie weer
sen. De laatste weken trad echter een herstel op dat de ver-
hoog op de agenda staat van de centrale banken. Maar
liezen alweer voor een groot gedeelte heeft goedgemaakt.
dat is helaas niet hun enige punt op de agenda, want ook
De MSCI World Index daalde al met al toch 1,8%. De Dow
de overheidsschulden van diverse landen blijven een bron
Jones index liet nog een klein plusje zien van 0,2%, maar
van zorg. Onderliggend blijft de wereldwijde economie zich
de S&P 500 daalde met 0,7%. De grootste klappen vielen
echter langzaam herstellen.
echter, zoals te verwachten, in Japan waar de Nikkei na
De centrale banken van zowel de Verenigde Staten als Eu-
een aantal heftige handelsdagen uiteindelijk 12% inleverde.
ropa hebben hun rentes dit eerste kwartaal nog niet aangepast. De ECB zal hier, uit inflatievrees, hoogst waarschijnlijk
De Europese beurzen hebben, ondanks een volatiel ver-
in het 2e kwartaal verandering in brengen middels een ren-
loop, uiteindelijk geen schade geleden met zelfs een plusje
teverhoging. Vooralsnog bleven de korte rentes staan op
van 0,1%. Onze AEX was een witte raaf met een stijging
0,25% voor de Fed en 1% voor de ECB.
van 3,1%. Zelfs de Emerging Markets konden zich niet aan de onrust ontrekken en leverden 4,2% in.
De kapitaalmarkten hebben de inflatievrees reeds verdis-
Ondanks alle onrust lijken de laatste dagen van dit kwartaal
conteerd in de lange rentes. In Europa wist de 10-jaars
toch hoop te geven voor de rest van het jaar.
rente op te lopen van 2,96% tot 3,35%, terwijl de VS een
6
stijging zag van 3,29% naar 3,47%. Ondanks de onze-
200
kerheden in de wereld, wist de US Dollar hier niet van te
180
profiteren. Zijn functie van “veilige haven munt” werd toch overschaduwd door de onzekerheid over de economische ontwikkelingen in de VS. De Euro wist fors terrein te winnen tot 1,42 terwijl het jaar begonnen was op een koers van 1,34. De Britse pond wist de schade te beperken ten opzichte van de Euro met een lichte daling van 0,86 tot 0,88. Ook de Zwitserse frank wist zich dit kwartaal niet aan
BEURSVISIE | MARKTEN EN BELEID
Relatieve Performance (31 maart 2006 = 100) AEX
S&P 500
MSCI World
160 140 120 100 80 60 40 Mar-06
Mar-07
Mar-08
Mar-09
Mar-10 Mar-11 Bron: Bl oombe rg
Koersverloop S parinvest Ethical Global Value (EUR) 120 110 100 90 80 70 60
Sparinvest Ethical Global Value € 101,35
50 mei-08
nov-08
mei-09
nov-09
mei-10
nov-10
Door
drs.
Jacqueline B.M.
van der Voort
Bron : Bloomberg
Op deze pagina wordt er altijd een beleggingsfonds besproken, ditmaal een beleggingsfonds met een duurzaam karakter. Sparinvest is opgericht als een beleggingsmaatschappij in 1968 in Kopenhagen, Denemarken door een groep spaarbanken. Sindsdien heeft het zich ontwikkeld als een onafhankelijke fondsbeheerder met verscheidende aandeelhouders zoals spaarbanken, regionale handelsbanken, verzekeringsmaatschappijen, pensioenfondsen en de beleggingsmaatschappijen van Sparinvest zelf. Dit artikel licht een van de fondsen van deze beheerder, te weten het Sparinvest Ethical Global Value, nader toe.
B
innen het fonds Sparinvest Ethical Global Value
aandelen tevens gebruik gemaakt van de screeningsme-
wordt belegd met een wereldwijde spreiding op
thodiek van Ethix SRI Advisors. Deze methodiek behelst
basis van maatschappelijk verantwoorde criteria die wor-
enerzijds het “norm-aspect” waarbij schending van nor-
den vastgesteld door Ethix SRI Advisors AB, een onaf-
men met betrekking tot mensenrechten, milieu, arbeids-
hankelijk Zweeds instituut dat in-huis een tweeledige zelf-
rechten en anticorruptie, zoals vastgelegd in het UN Global
screening methodiek heeft ontwikkeld. Fondsbeheerder
Impact, worden geëvalueerd. Daarnaast identificeert Ethix
Jens Rasmussen van Sparinvest belegt volgens het value
of een bedrijf betrokken is bij activiteiten op het gebied van
principe van Benjamin Graham waarbij aandelen worden
alcohol, gokken, tabak, pornografie en wapenproductie.
opgenomen waarvan de marktwaarde, op moment van koop, lager is dan de door hem berekende intrinsieke waarde. Daar behoud van kapitaal een belangrijk uitgangspunt is in de beleggingsfilosofie van Sparinvest worden aandelen uitsluitend gekocht wanneer de zogenaamde “margin of safety”, het verschil tussen de dan geldende marktwaarde en de geschatte intrinsieke waarde, hoog is. De spreiding over regio’s en sectoren in het fonds (zie nevenstaande tabellen) is het resultaat van het bottom-up selectieproces. Voorbeelden van Nederlandse bedrijven die in de
7
portefeuille voorkomen zijn ondermeer Philips en DSM. Om ervan verzekerd te zijn dat uitsluitend maatschappelijk verantwoorde bedrijven in portefeuille
Voor meer informatie omtrent het fonds kunt u contact op-
worden opgenomen, wordt er voor het selecteren van
nemen met uw private banker of beleggingsadviseur.
BEURSVISIE | COMGEST GROWTH EMERGING MARKETS
Wijziging Successiewet: vrijstelling schenkbelasting per 2011 verruimd Door Mr. A.M.C.A. Berger-de Klijn FFP
Per 1 januari 2010 is in de gewijzigde Successiewet 1956 de mogelijkheid opgenomen om de eenmalig hoge vrijstelling schenkbelasting van EUR 24.144 aan kinderen tussen de 18 en 35 jaar met nog eens EUR 26.156 te verhogen tot EUR 50.300. Dit bedrag moet door het kind worden gebruikt voor de aanschaf van een eigen woning of een studie. Per 1 januari 2011 is deze regeling nog iets verder verruimd.
U
mag in 2011 aan uw kinderen en pleegkinderen EUR 5.030 belastingvrij schenken. Dit bedrag geldt per kind.
lossing van een eigen woningschuld. 2
Tevens kunt u aan uw kinderen eenmalig een hoger bedrag
waarin is opgenomen dat het geschonken bedrag be-
vrij van schenkbelasting schenken, mits het kind of zijn partner tussen de 18 en 35 jaar is. U moet van deze eenmalige hoge
Van de schenking is een notariële akte opgemaakt, stemd is voor de in punt 1 bedoelde kosten.
3
Desgevraagd kan met schriftelijke bescheiden worden
schenking aangifte schenkbelasting doen, maar dit zal niet tot
aangetoond dat het bedrag van de schenking daadwer-
heffing van schenkbelasting leiden.
kelijk door het kind is betaald en is aangewend voor de in punt 1 bedoelde kosten of aflossing.
Verhoogde
eenmalige vrijstelling
4
De woning is voor de begunstigde die de schenking ont-
Met ingang van 1 januari 2010 kan deze eenmalige vrijstel-
vangt een eigen woning als bedoeld in de Wet inkom-
ling van EUR 24.144 euro tot EUR 50.300 worden verhoogd,
stenbelasting 2001.
mits het bedrag van de schenking door het kind wordt ge-
Wanneer voor 1 januari 2010 al gebruik is gemaakt van de
bruikt ter verwerving van een eigen woning of voor de kosten
toenmalige eenmalige vrijstelling, dan kan na 1 januari 2011
van het volgen van een dure studie (jaarlijkse kosten mini-
alsnog een bedrag van 26.156 euro vrij van schenkbelasting
maal EUR 20.000, exclusief levensonderhoud).
worden geschonken voor de verwerving, verbetering of onderhoud van de eigen woning of voor de aflossing van de
Verruiming
per
1
januari
2011
en de hieraan verbon -
den voorwaarden
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw pri-
Minister De Jager van Financiën heeft goedgekeurd dat de
vate banker of beleggingsadviseur.
verhoogde eenmalige vrijstelling van EUR 50.300 vanaf 1 januari 2011 ook kan worden gebruikt voor de kosten van verbetering of onderhoud van de eigen woning, de aankoop van rechten van erfpacht, opstal of beklemming met betrekking tot de
8
eigen woningschuld.
woning dan wel voor de aflossing van de eigen woningschuld. Hieraan zijn o.a. de volgende voorwaarden verbonden: 1
De schenking is gedaan onder de opschortende voorwaarde dat de begunstigde de schenking binnen twee jaar besteedt aan kosten van onderhoud of verbetering van de woning of afkoop van rechten van erfpacht, opstal of beklemming van die woning dan wel voor de af-
BEURSVISIE | FINANCIËLE PLANNING
Beleggingsbeleid Bank ten Cate & Cie
Zwarte zwanen Door ir. Yvo J.E. Dahmen
Sinds het verschijnen van de bestseller “The Black Swan: The Impact of the Highly Improbable” door Nassim Nicholas Taleb in 2007 wordt in de financiële wereld de term “black swan” gebruikt om een gebeurtenis te karakteriseren waaraan een zeer lage kans werd toebedicht dat deze zou plaatsvinden. Een aantal consensusverwachtingen, die golden aan het eind van vorig jaar, waaronder die voor de olieprijs, zijn in het licht van recente gebeurtenissen in de wereld, inmiddels bijgesteld.
D
e eerste “black swan” openbaarde zich afgelopen
voor 10-jaars Grieks, Iers en Portugees staatspapier duiden er
kwartaal in de vorm van de opstanden in Noordelijk
op dat beleggers rekening houden met herstructureringen van
Afrika en het Midden-Oosten. De ogenschijnlijke stabiliteit bin-
schulden. Portugal, waar de regering is gevallen omdat een
nen deze regio’s veranderde plots en werd ingegeven door de
vierde pakket van bezuinigingsmaatregelen niet werd geaccep-
sterke prijsstijgingen voor brandstof en voedsel. Paradoxaal
teerd door het parlement, is het volgende land dat een verzoek
genoeg hebben deze ontwikkelingen geleid tot een extra risi-
tot steun zal indienen. Vermoedelijk zal hierna het vizier van de
copremie voor olie, die naar verluidt 15 - 20 USD per vat zou
“bond vigilantes” zich gaan verleggen naar Spanje.
bedragen. Omdat het streven naar vrijheid en materiële vooruitgang een natuurlijk gegeven is voor de mens, is het aanneme-
B eleggingsstrategie
lijk dat de onzekere situatie in Islamitische landen nog enige tijd
Voor het rentedragende gedeelte van de portefeuilles zijn de
zal voortduren. Op termijn kan echter worden verwacht dat de
ontwikkelingen binnen de Eurozone aanleiding om vast te hou-
geopolitieke risicopremie voor olie weer zal dalen. De tweede
den aan zowel de overweging in bedrijfsobligaties als aan de
“black swan” betrof de natuurramp in Japan waar de tsunami,
onderweging van de gemiddelde duration. Een tweede reden
die ontstond na een krachtige aardbeving, niet alleen veel men-
om de duration relatief laag te houden is dat de inflatie binnen
senlevens heeft gekost, maar tevens een van de kerncentrales
de Eurozone (2,6% in maart) zich ruim boven het door de Euro-
in de prefectuur Fukushima in zeer ernstige problemen heeft ge-
pese Centrale Bank gewenste niveau van 2% bevindt. Hoewel
bracht. De gevolgen van de natuurramp zijn op dit moment nog
de kerninflatie, op een niveau van 1%, laag is, heeft de ECB een
niet goed in te schatten. Als derde grootste economie en als
eerste renteverhoging van 0.25% doorgevoerd en wordt voor
belangrijke leverancier van hoogwaardige onderdelen voor de
dit jaar nog rekening gehouden met een tot twee extra verho-
rest van de wereld, zal Japan naar verwachting een krimp on-
gingen. Naast een onderwogen duration zijn portefeuilles tevens
dergaan in de eerste twee kwartalen van dit jaar. De benodigde
onderwogen in obligaties en, in het licht van een geprognosti-
herstelwerkzaamheden (kosten circa USD 310 miljard) zullen
ceerde wereldgroei van 4-5% voor 2011, overwogen in zakelijke
vanaf het derde kwartaal economische groei met zich mee bren-
waarden. Binnen aandelen kon het afgelopen kwartaal, door de
gen. Landen die afhankelijk zijn van export naar Japan, zullen
overweging binnen de sector Energie, worden geprofiteerd van
hinder ondervinden van de gevolgen van de natuurramp. Het
de stijging van de olieprijs. Ondanks dat de onzekerheid rondom
afgelopen kwartaal hebben genoemde gebeurtenissen, hoe-
de herstructurering van overheidsschulden binnen de Eurozone
wel niet onbelangrijk van aard, geleid tot een naar verhouding,
impliciet is ingebed in de koersen van financiële instellingen, is
kortstondige correctie op de aandelenbeurzen. In de komende
niet uit te sluiten dat deze sector volatiel zal blijven. Binnen het
maanden zal de problematiek binnen de Eurozone andermaal in
aandelengedeelte van portefeuilles zal daarom voorlopig worden
de belangstelling komen te staan. De aanhoudende hoge rentes
vastgehouden aan de sterke onderweging in Financials.
BEURSVISIE | BELEGGINGSBELEID
9
Beleggen in aandelen op de lange termijn blijft zinvol Door
E
mr.
Peter J.
van der Hof
RBA en
mr. Egbert ten Cate
en nieuw decennium is aangebroken, maar wat hebben
Uit de grafiek kunnen we concluderen dat op lange ter-
de afgelopen decennia ons geleerd met betrekking tot
mijn beleggen in aandelen wel degelijk een goed en stabiel
beleggingen in aandelen?
rendement oplevert. Het is een grote uitzondering dat een periode van 10 jaar geen positief rendement oplevert. De
De toekomst voorspellen blijft een moeilijk vak. Maar lessen
afgelopen 170 jaar is dat slechts twee keer gebeurd, waar-
uit het verleden kunnen behulpzaam zijn om een visie te vor-
van een keer in het afgelopen decennium en het gemiddelde
men op de toekomst. Het alom bekende en door menigeen
negatieve rendement bedroeg dan nog slechts -0,4%
verguisde zinnetje “In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst” is daarom interessant
Het totaal gemiddelde rendement over de periode van 1830
om nader te bestuderen.
tot heden was 8,7% per jaar, hetgeen beslist geen slecht resultaat is. Dit betekent dat een aandelenportefeuille elke
De geschiedenis leert ons veel over de bewegingen van be-
10 jaar ruimschoots in waarde is verdubbeld.
leggingen in aandelen. In onderstaande grafiek zijn de rendementen van aandelen weergegeven per periode van 10
De grote uitdaging voor de aandelenbelegger is echter om
jaar. De grafiek gaat ver terug in de geschiedenis tot het jaar
het geduld op te kunnen brengen om deze lange termijn af te
1830 en beslaat dus 17 decennia!
wachten. De aandelenbelegger is vaak in theorie een lange
20,0%
18,2%
18,0%
17,6% 16,6%
16,0% 14,0%
12,8%
12,0%
10,9%
10,0% 8,0%
6,6%
6,0% 4,0%
10
2,0% 0,0% -2,0%
13,3%
12,5%
2,8%
9,6%
7,5% 6,0%
8,3% 6,6%
5,5% 2,2%
-0,2%
gemiddeld jaarlijks rendement per decennium (S&P 500) BEURSVISIE | BELEGGEN IN AANDELEN OP DE LANGE TERMIJN BLIJFT ZINVOL
-0,4%
termijn denker, maar blijkt in de praktijk toch meestal op de
de negatieve onthouden worden, zoals bijvoorbeeld de crisis
korte termijn te willen afrekenen. Dat is goed te begrijpen,
van de jaren 30, de Tweede Wereldoorlog, de oliecrisis, de
want de weg naar dit mooie gemiddelde rendement op lange
koude oorlog, de inval in Irak etc. Ook zijn er tegenwoordig
termijn blijkt een zeer hobbelige te zijn en de belegger dient
zeer indrukwekkende internationale ontwikkelingen aan de
daar van te voren dan ook goed wetenschap van te nemen.
gang, zoals de financiële crisis, de Arabische lente en de tsunami in Japan. Terugkijkend naar de geschiedenis geeft
In de volgende grafiek zijn sinds 1880 de positieve jaarren-
dat wellicht toch enig vertrouwen dat ook deze ontwikke-
dementen en de negatieve jaarrendementen van aandelen-
lingen over enkele jaren naadloos passen in de bijgaande
beleggingen naast elkaar gezet. Van de in totaal 138 jaar
grafieken.
zijn er 49 geweest met een negatief rendement en 89 jaren met een positief rendement. Het meest voorkomende ren-
Beleggingen in aandelen blijken dus wel degelijk lucratief te
dement ligt tussen de 10 en 20%. Uit het verleden blijkt dus
zijn, zolang we ze de tijd gunnen en ons niet laten afschrik-
dat het een kans is van circa 1 op 3 (ofwel 35%) dat een be-
ken door tussentijdse bewegingen.
leggingsjaar een negatief rendement geeft. En die negatieve rendementen liepen wel eens op tot -50%! De beweeglijkheid van aandelen, ook wel volatiliteit genoemd, is zeer fors te noemen. Maar tot nu toe is ook gebleken dat de aanhoudende aandeelhouder wint. Deze forse uitslagen van de aandelenbeurzen worden uiteraard veroorzaakt door invloedrijke internationale ontwikkelingen, waarvan met name
1931 -50% / -40%
2008 1937 1907 -40% / -30%
2002 1974 1932 1930 1920 1917 -30% / -20%
2001 1973 1969 1966 1962 1957 1946 1941 1940 1913 1910 1903 1893 1890 1884 1877 1876 1873 -20% / -10%
2000 1994 1990 1987 1981 1977 1970 1960 1953 1939 1934 1929 1923 1914 1896 1894 1888 1887 1883 1882 1875 -10% / 0%
2007 2005 1993 1984 1978 1971 1965 1956 1949 1948 1947 1942 1926 1921 1916 1912 1911 1906 1902 1899 1895 1892 1889 1886 1881 1878 1874 1872 0% / 10%
2006 2004 2003 1999 1992 1991 1988 1986 1983 1982 1979 1976 1972 1968 1967 1964 1963 1959 1952 1951 1944 1943 1938 1924 1922 1919 1918 1909 1905 1901 1900 1898 1897 1891 1885 1880 10% / 20%
2009 1998 1997 1996 1989 1985 1980 1961 1955 1950 1927 1925 1915 1904 20% / 30%
1995 1975 1958 1954 1945 1936 1935 1928 1908 30% / 40%
11
1933 1879 40% / 50%
Jaarrendementen sinds 1880 (S&P 500) BEURSVISIE | BELEGGEN IN AANDELEN OP DE LANGE TERMIJN BLIJFT ZINVOL
Fondsen in het kort Door Frank G.W.M.
van den Bergh
Koersen per 31 maart 2011
INTEL
$ 20,18
BMW
Opgericht in 1968 is Intel een relatief jong bedrijf. Mede oprich-
Gestart in 1913 als bouwer van vliegtuigmotoren begint BMW in
ter Gordon Moore had een duidelijke visie op de technologische
1929 met de productie van auto’s. In de afgelopen 80 jaar is een
ontwikkelingen en was dan ook een drijvende kracht achter de
robuust en betrouwbaar imago opgebouwd en roept de naam
groei van de onderneming. De eerste PC van IBM, die in 1981
associaties op met de bekende Duitse degelijkheid. Vandaag
op de markt kwam, was voorzien van een Intel processor. In-
de dag heeft de onderneming drie merken in productie te we-
middels mag Intel zich al sinds jaar en dag de grootste produ-
ten BMW, Mini en Rolls Royce. Hiervan neemt BMW met ruim
cent van chips noemen.
83% van de verkochte auto’s verreweg het grootste gedeelte
De producenten van chips zijn erg gevoelig voor ontwikkelin-
voor haar rekening. De automobielindustrie heeft al jaren te
gen in de economie. In de periode 2008/2009 kreeg de sec-
kampen met een structurele overcapaciteit. Als gevolg hiervan
tor dan ook te maken met een flinke vraaguitval. Inmiddels zijn
is de concurrentie heftig en is er sprake van een permanente
de investeringen in ICT weer op het oude niveau en heeft Intel
prijsdruk. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de sector tijdens
hiervan kunnen profiteren. 2010 was op veel gebieden een jaar
de economische crisis ernstige klappen te verwerken kreeg en
met records. Zo realiseerde de onderneming de hoogste om-
een gigant als General Motors alleen met steun kon overleven.
zet en winst ooit. De omzet kwam uit op USD 43,6 miljard en
Zelfs in de moeilijke jaren 2008 en 2009 wist BMW winst te
de winst op USD 11,7 miljard. De winst per aandeel van USD
maken. In 2010 was de omzet EUR 60 miljard en werd een re-
2,05 in 2010 was 166% hoger dan in 2009. Om de winst per
cordwinst na belastingen behaald van ruim EUR 3 miljard. Voor
aandeel een nieuwe impuls te geven werden 70 miljoen aande-
het lopende jaar 2011 wordt een winst per aandeel verwacht
len ingekocht voor in totaal USD 1,5 miljard. De huidige koers-
25 van circa EUR 5,75 en komt de koers-winstverhouding uit op 24
winstverhouding van 10 voor het lopende jaar en 9 voor 2012 is
Koersverloop Intel (US D)
23 Over 2010 werd een winst per aandeel gerealiseerd van 10. 22
bescheiden te noemen.
EUR 21 4,50.
De huidige economische groei zal naar ons inzicht zeker ge-
BMW heeft zich in de afgelopen jaren prima weten te handha19
paard gaan met robuuste investeringen in ICT. Intel is voortref-
18 ven in een gecompliceerde sector en in moeilijke marktomstan-
felijk gepositioneerd om hiervan te profiteren. Wij verwachten
16 digheden. De vooruitzichten voor de onderneming zijn goed
dan ook een verdere stijging van de winst en zijn koper van het
te apr-10 noemen.jun-10 Het innemen een positie dan ookapr-11 zeker aug-10 van okt-10 dec-10 kan feb-11
aandeel.
worden overwogen.
20
17 15
74
25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 apr-10
64 54 44 34 24 14 4 jun-10
aug-10
okt-10
dec-10
feb-11
apr-11
Bron : Bloomberg
BEURSVISIE | FONDSENKoersverloop IN HET KORT BMW (EUR)
74 64 54 44
Bron : Bloomberg
Koersverloop BMW (EUR)
Koersverloop Intel (US D)
12
€ 58,75
apr-10
jun-10
aug-10
okt-10
dec-10
feb-11
apr-11
Bron : Bloomberg
JOHNSON & JOHNSON
€ 59,25
ROYAL DUTCH SHELL
€ 25,64
Johnson & Johnson is een producent van medicijnen en produc-
Met een geschiedenis van meer dan 100 jaar behoort Royal Dut-
ten voor persoonlijke verzorging. De medicijnen voor hart en vaat-
ch Shell tot de oudste multinationals in Nederland. De activiteiten
ziekten, pijn- en infectiebestrijding en neurologische aandoeningen
van deze gigant hebben niet alleen betrekking op de opsporing,
nemen een belangrijke plaats in. Bekende merken van de onder-
winning en distributie van olie en olieproducten maar ook op het
neming in het kader van persoonlijke verzorging zijn Natusan voor
gebied van chemische producten, gas en elektriciteit. De onderne-
baby’s, Listerine voor tandverzorging en Nicorette pleisters voor
ming is momenteel actief in meer dan 90 landen.
mensen die willen stoppen met roken.
De afgenomen vraag naar olie en energie tijdens de economische
Als farmaceutisch bedrijf heeft ook Johnson & Johnson te kam-
teruggang in 2008 en de eerste helft van 2009 had een duidelijk
pen met verkrappende marges als gevolg van kostenbesparingen
effect op de resultaten. Inmiddels is een krachtig economisch her-
bij overheden en ziektekostenverzekeraars. Als antwoord hierop
stel opgetreden dat, in combinatie met een flinke reductie van de
voert de onderneming al lang een beleid van spreiding door zo-
kosten en een verdere verbetering van de efficiency, heeft gezorgd
wel consumentenproducten als medicijnen te produceren. Door dit
voor een fors herstel van de winstgevendheid.
gemengde productenpakket neemt het risico af wat tot meer voor-
In 2010 behaalde de onderneming een omzet van USD 368 miljard
spelbare resultaten leidt. In tijden waarin de beurzen heftig in bewe-
en een winst van ruim USD 20 miljard. Per aandeel werd in 2010
ging zijn dienen deze voorspelbare bedrijven vaak als vluchthaven.
USD 3,28 verdiend wat fors meer was dan de USD 2,04 van 2009.
Sinds 2007 is de omzet, die jaarlijks uitkomt op circa USD 60 mil-
In 2009 werd meer dan USD 28 miljard geïnvesteerd, in 2010 meer
jard, niet meer gestegen. De winst per aandeel in 2010 kwam uit op
dan USD 23 miljard. Deze omvangrijke jaarlijkse investeringen moe-
USD 4,78. Dit is een stijging van 8% ten opzichte van 2009. De uit-
80 ten er voor zorgen dat ook in de verre toekomst de winstgevend-
staande obligatieleningen hebben met AAA de hoogste rating, een
heid verzekerd is. De uitstaande schulden hebben een zeer solide 70
kwaliteitsniveau wat nog maar zelden voorkomt bij bedrijfsleningen.
65 rating. Aa1
Johnson & Johnson is een in alle opzichten zeer solide onderne-
Voor beleggers is het huidige dividend rendement van bijna
ming met een breed productenpakket. Zonder nieuwe initiatieven
5% 50 heel interessant. Op basis hiervan en de positieve vooruit-
echter zien wij de onderneming geen versnelling van de winstgroei
45 zichten voor de economie, de winstgevendheid en het inves-
per aandeel realiseren. Als gevolg hiervan houden wij bestaande
teringsprogramma vinden wijokt-10 Royal Dutch Shell een aantrekapr-10 jun-10 aug-10 dec-10 feb-11 apr-11
posities aan maar zijn geen koper van de aandelen.
kelijke belegging.
Koersverloop Johnson & Johnson (US D)
75
60 55
40
Koersverloop S hell (EUR)
Koersverloop Johnson & Johnson (US D) 80
29
75
27
70
13
25
65
23
60 55
21
50
19
45
17 15
40 apr-10
jun-10
aug-10
okt-10
dec-10
feb-11
apr-11
apr-10
jun-10
Koersverloop S hell (EUR)
27 25
aug-10
okt-10
dec-10
feb-11
apr-11
Bron : Bloomberg
Bron : Bloomberg
29
Bron : Bloomberg
Koersen per 31 maart Intel: USD 20,18 BMW: 58,75 J&J: 59,25 Shell: 25,64
BEURSVISIE | FONDSEN IN HET KORT
Global list
31 maart 2011
Op deze pagina’s vindt u een overzicht van grote beursgenoteerde ondernemingen. Voor elk aandeel wordt een aantal voor beleggers relevante, kerncijfers gegeven. De in het rood afgedrukte fondsen maken deel uit van onze vermogensbeheerportefeuilles. Valuta
Koers
Rend 3 mnd
Hoog 12 mnd
Laag 12 mnd
Div Rend
WPA-10
WPA-11T
KW-11T
GBp GBp USD USD EUR EUR EUR USD EUR
1556,50 469,25 108,23 84,63 62,92 25,96 20,75 93,81 43,38
17,0% -4,8% 18,2% 13,0% 2,5% 2,6% 20,5% 14,9% 5,5%
1595,00 658,20 109,65 88,23 63,41 26,74 20,90 95,64 44,63
966,90 296,00 66,83 55,94 36,87 19,73 11,41 51,67 35,66
0,9% 1,0% 2,7% 2,1% 2,4% 4,8% 2,4% 0,9% 5,3%
0,99 -0,20 9,53 6,24 3,47 3,28 1,44 3,41 4,73
1,39 1,14 11,53 7,84 3,86 4,05 1,87 3,82 5,26
18,01 6,62 9,39 10,80 16,29 9,11 15,78 24,53 8,24
EUR EUR EUR EUR EUR AUD EUR EUR EUR AUD
95,76 49,61 25,73 61,85 56,74 46,88 44,03 44,91 113,80 85,50
-0,0% 9,2% -3,8% 4,7% 4,7% 4,2% 3,0% -7,3% 1,3% 0,5%
99,15 50,40 33,64 62,29 59,17 47,63 45,14 58,93 115,50 89,04
73,27 39,18 20,24 39,90 43,10 35,58 29,98 35,57 80,27 58,86
2,2% 2,8% 2,2% 2,7% 2,5% 2,9% 2,7% 4,5% 1,6% 1,7%
4,99 3,23 1,93 4,96 1,57 2,29 3,03 2,89 5,94 7,31
5,52 3,79 2,90 6,01 4,68 4,11 3,51 3,62 7,16 9,90
17,35 13,10 12,62 10,30 12,13 11,82 12,55 12,40 15,88 8,94
Capital Goods ABB GENERAL ELECTRIC IMTECH SCHNEIDER ELECTRIC SIEMENS
CHF USD EUR EUR EUR
22,55 20,58 26,52 123,15 98,15
5,9% 10,6% -4,1% 4,7% 6,5%
23,46 21,65 28,48 123,65 99,39
17,87 13,75 19,40 73,95 67,00
2,4% 2,4% 1,7% 2,8%
1,12 1,06 1,70 6,59 4,49
1,48 1,34 2,15 8,56 7,32
16,53 15,34 12,36 14,38 13,39
Commercial Services ADECCO MANPOWER RANDSTAD TNT UPS
CHF USD EUR EUR USD
61,50 63,21 38,86 18,36 74,75
-1,3% -0,1% -2,1% -5,2% 2,7%
67,00 69,67 43,10 23,79 77,00
45,44 39,94 27,50 17,26 56,47
1,2% 1,2% 3,0% 5,0% 2,6%
2,20 -3,26 1,65 0,93 3,51
3,01 2,84 2,60 1,45 4,25
15,56 22,23 14,95 12,68 17,57
Consumer Goods LVMH MCDONALDS PHILIPS PPR
EUR USD EUR EUR
112,05 76,43 22,32 110,35
-7,8% 2,9% -4,3% -7,7%
129,05 80,94 27,01 128,30
78,26 65,31 20,58 89,37
1,8% 3,0% 3,4% 3,0%
6,36 4,64 1,54 7,62
6,10 5,05 1,84 8,18
18,38 15,14 12,12 13,49
Retail AMAZON HENNES & MAURITZ HOME DEPOT INDITEX TESCO WAL-MART
USD SEK USD EUR GBp USD
182,96 213,20 37,47 58,55 393,75 52,78
-1,1% -6,0% 8,1% 4,0% -9,1% -3,6%
191,60 260,90 39,38 64,48 454,90 57,90
105,80 199,00 26,62 41,97 364,90 47,77
3,8% 2,6% 2,0% 3,8% 2,4%
2,58 11,29 2,03 2,78 0,29 4,48
4,18 10,26 2,30 2,99 0,33 4,45
43,76 20,79 16,27 19,60 11,97 11,87
Media ELSEVIER VIACOM THOMSON REUTERS WOLTERS KLUWER
EUR USD USD EUR
9,25 53,93 39,32 16,66
-1,3% 16,8% 4,3% -1,7%
10,33 54,40 42,15 17,93
8,10 34,09 33,27 14,20
4,3% 1,1% 3,0% 4,0%
0,51 2,65 1,09 0,97
0,83 3,45 2,21 1,54
11,09 15,61 17,83 10,81
Food & Beverage ANHEUSER-BUSCH INBEV CARREFOUR DANONE DIAGEO NESTLE PEPSICO PERNOD RICARD UNILEVER
EUR EUR EUR GBp CHF USD EUR EUR
41,85 32,30 46,37 1190,00 53,10 65,04 65,87 22,10
-2,7% -0,6% -2,3% -0,6% -2,6% -0,6% -5,8% -6,7%
46,33 41,28 48,50 1266,00 56,90 68,11 72,78 24,11
35,06 29,83 39,35 1024,00 48,92 60,32 58,32 20,68
0,9% 3,3% 2,6% 3,6% 3,0% 3,0% 2,0% 3,8%
2,53 0,64 3,04 0,66 10,16 3,97 3,62 1,51
3,79 2,46 3,01 0,79 3,34 4,47 4,20 1,60
15,72 13,12 15,41 15,03 15,88 14,54 15,69 13,79
Household & Personal Care COLGATE L’OREAL PROCTER & GAMBLE RECKITT BENCKISER
USD EUR USD GBp
80,81 83,91 62,20 3290,00
1,4% -1,3% -4,2% -9,0%
86,15 90,00 66,95 3678,00
73,12 70,90 39,37 2979,00
2,6% 1,8% 3,1% 3,9%
4,45 3,82 4,32 2,17
5,06 4,38 3,97 2,35
15,97 19,14 15,68 14,01
Energy BG GROUP BP CHEVRON EXXON MOBIL FUGRO KONINKLIJKE OLIE SBM OFFSHORE SCHLUMBERGER TOTAL
Materials AIR LIQUIDE AKZO ARCELOR MITTAL BASF BAYER BHP BILLITON DSM LAFARGE LINDE RIO TINTO
Industrials
Consumer Discretionary
Consumer Staples
14
BEURSVISIE | GLOBAL LIST
Valuta
Koers
Rend 3 mnd
Hoog 12 mnd
Laag 12 mnd
Div Rend
WPA-10
WPA-11T
KW-11T
GBp USD GBp CHF USD CHF EUR
2895,00 35,00 1217,50 50,05 20,55 133,00 50,16
-3,2% -0,1% -4,1% -9,3% 14,2% -3,1% 0,9%
3389,50 38,08 1324,00 58,35 20,61 177,80 55,85
2750,00 32,02 1088,00 47,61 14,00 124,40 44,01
6,1% 5,6% 5,9% 4,4% 3,6% 5,0% 4,8%
5,60 4,58 0,32 4,28 1,03 10,14 4,19
6,66 4,24 1,14 5,52 2,23 13,46 6,73
7,01 8,26 10,66 9,82 9,21 9,88 7,46
USD EUR
13,49 8,62
-5,3% 13,4%
19,86 10,95
10,91 6,87
0,3% 5,4%
-0,37 1,17
1,26 1,05
10,71 8,21
EUR EUR CHF EUR EUR GBp EUR CHF
8,35 52,74 39,43 42,18 35,73 647,60 45,81 16,80
4,6% 5,5% 0,5% 4,1% -0,5% -3,1% 6,3% 6,8%
10,88 59,93 58,10 55,25 39,62 739,50 52,70 19,13
7,11 40,81 36,88 35,93 24,72 595,20 29,71 13,94
4,3% 2,8% 5,1% 1,6% 1,8% 4,0% 0,5%
0,94 6,33 3,91 3,07 2,33 0,73 4,96 1,99
1,06 7,14 4,76 5,85 3,31 0,94 6,12 1,88
7,90 7,39 8,29 7,22 10,78 11,12 7,49 8,93
Diversified GOLDMAN SACHS ING JPMORGAN CHASE & CO
USD EUR USD
159,91 9,08 46,33
-7,6% 20,4% 4,9%
186,41 9,50 48,36
129,50 5,34 35,16
0,9% 0,9%
14,15 0,73 3,98
15,09 1,40 4,80
10,60 6,48 9,66
Insurance AEGON ALLIANZ AXA
EUR EUR EUR
5,48 100,10 15,15
16,8% 11,2% 15,8%
5,71 108,85 17,60
3,96 75,82 10,88
4,1% 3,6%
0,83 11,20 1,08
0,67 11,90 2,03
8,23 8,44 7,48
Software&Services ACCENTURE ADOBE GOOGLE LOGICA MICROSOFT ORACLE
USD USD USD GBp USD USD
55,24 34,43 588,70 131,90 25,66 34,36
14,4% 9,3% -2,2% -3,3% -8,6% 9,1%
56,78 36,35 642,96 149,40 31,58 34,40
36,05 25,45 433,63 100,80 22,73 21,24
3,5% 2,3% 0,6%
2,79 1,49 26,69 0,10 2,13 1,22
3,19 2,21 34,75 0,13 2,55 2,18
17,29 15,58 16,94 9,92 10,06 15,77
Hardware & Equipment APPLE CISCO SYSTEMS HEWLETT PACKARD IBM INTEL NOKIA
USD USD USD USD USD EUR
341,53 17,10 40,50 164,27 19,47 6,10
3,1% -16,7% -7,2% 11,3% -8,0% -24,0%
364,90 27,74 54,75 167,72 24,37 11,81
199,25 16,97 37,32 116,00 17,60 5,42
0,4% 0,8% 1,6% 3,4% 6,6%
15,41 1,36 3,78 11,69 2,06 0,50
22,95 1,60 5,24 13,09 2,05 0,45
14,88 10,72 7,73 12,55 9,51 13,50
USD EUR EUR GBp
30,71 12,15 18,01 178,85
2,8% 9,1% 5,4% 5,2%
30,97 12,17 19,69 185,00
23,78 9,83 14,67 126,50
5,5% 6,0% 7,2% 5,3%
3,36 1,15 2,23 0,16
2,37 1,23 1,87 0,17
12,97 9,88 9,65 10,71
EUR EUR EUR
21,85 28,28 46,40
-5,9% 2,5% -9,2%
29,00 30,05 68,50
20,00 22,64 41,50
6,9% 5,3% 7,5%
3,07 2,11 6,20
1,93 2,11 5,18
11,34 13,38 8,96
EUR EUR EUR
49,99 153,65 75,76
5,0% 2,9% 3,5%
54,25 155,95 76,29
36,44 105,19 55,80
5,3% 5,2% 6,1%
4,31 23,91 4,15
3,02 8,83 5,47
16,54 17,40 13,86
Health Care ASTRAZENECA ELI LILLY & CO GLAXOSMITHKLINE NOVARTIS PFIZER ROCHE SANOFI-AVENTIS
Financials Banks BANK OF AMERICA BANCO BILBAO VIZCAYA ARGENTARIA BANCO SANTANDER BNP PARIBAS CREDIT SUISSE DEUTSCHE BANK ERSTE GROUP BANK HSBC SOCIETE GENERALE UBS
IT 1,5%
Telecom Services AT&T KPN TELEFONICA VODAFONE
Utilities EON GDF-SUEZ RWE
Vastgoed CORIO UNIBAIL-RODAMCO WERELDHAVE
15
Div Rend KW Hoog 12 mnd Laag 12 mnd Rend 3 mnd T
dividend van het afgelopen boekjaar gedeeld door de koers koers - winstverhouding de hoogste koers in de afgelopen 12 maanden de laagste koers in de afgelopen 12 maanden procentuele koersontwikkeling in het afgelopen kwartaal in de Valuta van notering taxatie
BEURSVISIE | GLOBAL LIST
Ten Cate Actueel In Ten Cate Actueel houden wij u graag op de hoogte van de ontwikkelingen in de organisatie binnen de bank. Zoals u in diverse media kunt lezen, is er veel te doen rondom de financiële dienstverleners. Wij hebben het dan niet over de hoogte van de bonussen voor bestuurders of het veranderen van zogenaamde verdienmodellen. Dat zijn aangelegenheden die Bank ten Cate & Cie geen parten spelen. Wat wel een belangrijke rol speelt, is dat vanuit de toezichthouders steeds meer geëist wordt op het gebied van vastleggingen. De vrijblijvendheid van het “ken je cliënt en weet wat goed voor hem of haar is” bestaat niet meer. Er wordt meer en meer documentatie verlangd. Vastleggen is het credo. Handelen op basis van wederzijds vertrouwen wordt steeds moeilijker. Rondom financiële dienstverlening is inmiddels een “circus” van handtekeningen vereist. De directie van Bank ten Cate & Cie betreurt deze ontwikkeling, maar realiseert zich dat het tegenwoordig usance is en bijdraagt aan een beter bewustzijn van de wederzijdse verwachtingen. In een maatschappij waar regels en wetten domineren, maar waarbij onze dienstverlening is gebaseerd op wederzijds vertrouwen, is het soms zoeken naar de juiste balans tussen formaliteit en gevoel. Zo hebben wij voor de jaarlijkse evaluatie van uw doelstellingen in relatie tot het door ons beheerde vermogen, ervoor gekozen u in een briefje het gesprek met uw private banker en de conclusies te bevestigen. Dit vinden wij een elegante oplossing om toch kenbaar te maken dat wij met u overleg hebben gehad omtrent de uitgangspunten van het beheer en u aan de andere kant niet “lastig te vallen” met formuliertjes. Op deze wijze willen wij invulling geven een filosofie die tot op de dag van vandaag nog steeds geldt: al onze activiteiten zijn gebaseerd op een wederzijdse vertrouwensrelatie. Terwijl menig financieel dienstverlener claimt dat de cliënt bij hen centraal staat, staat diezelfde cliënt bij Bank ten Cate & Cie voorop.
