INHOUD. 2002: A Space Odyssey. 31 oktober 2002 nr 4 * veertiende jaargang. 3 Onderzoek

Verschijnt 14-daags, uitgez. juli en aug. Afgiftekantoor Hasselt 1

31 oktober 2002

nr 4

*

België-Belqique P.B. 3500 Hasselt 1 12/39

veertiende jaargang

I NHOUD campuskrant 3

Campuskrants studentensoap Aflevering 2 - Eén maand later...

Onderzoek

zie pagina 6 en 7 foto’s: Rob Stevens

Kiezers Vlaams Blok tussen links en rechts

Jongens, ruimte en wetenschap

4 5

2002: A Space Odyssey Gert Gielen

Toen het nieuwe lanceringtijdstip voor de Odissea-missie - 30 oktober om 3u11 onze tijd - bekend werd gemaakt, was Frank De Winne niet de enige Belg die een zucht van opluchting slaakte. Een heleboel Leuvense wetenschappers zijn al maanden of jaren bezig met de voorbereiding van een aantal experimenten die mee de ruimte in zullen gaan of al aanwezig zijn in het ISS en door de astronauten moeten worden uitgevoerd. Het uitstel van twee dagen brengt ook geen van de onderzoeken in gevaar. Eerder al hadden de Leuvense onderzoekers meer geluk dan hun collega’s van de ULB, die op 15 oktober drie proeven één keer te veel de lucht in zagen vliegen. den uitgevoerd door niet specifiek opgeleide mensen in ongekende omstandigheden, zonder kans op ingrijpen? We gingen het vóór de lancering vragen aan vier professoren die op 30 oktober wellicht wat minder uitgeslapen voor de aula lies. Interessant voor de medische wetenstonden. schap is echter dat de mechanismen hierachter ook een rol zouden spelen bij osteoporose, een botaandoening waaraan Botverlies Een belangrijk lichamelijk gevolg van een 600.000 patiënten lijden en die elk jaar zorgt voor 13.000 heupfracturen. De langdurig verblijf in de ruimte is botverLeuvense onderzoekers Roger Bouillon en Geert Carmeliet werken al enkele jaren aan een reeks ruimte-experimenten die een beter inzicht moeten bieden in Studente rechten wordt het gedrag van zogenaamde osteoblasten, de botvormende cellen. Het uiteindelijke Miss Belgian Beauty 2003 doel van het onderzoek is het tegengaan van botverlies bij astronauten, maar uiteraard wordt er ook gehoopt dat men het osteoporoseonderzoek verder kan helpen. Carmeliet: “De overeenkomst tussen beide vormen van botverlies is de rol van fysieke belasting. Iemand die lang bedlegerig of minder fysiek actief is, zal botverlies vertonen, net als astronauten die in een gewichtloze toestand verblijven. Zou het dan toch zo zijn dat er Maar bij osteoporose spelen ook nog ‘schoon volk’ bij Rechten zit? Als andere externe factoren, zoals het dieet, Miss Belgian Beauty, Zsofi Horath, én interne, hormonale factoren een rol. een referentie is, dan twijfelen we Bij vrouwen verhoogt de kans op osteoniet langer. porose bijvoorbeeld na de menopauze door de vermindering van interview op pagina 7 vervolg op pagina 8

Vrouwendag in Leuven

Vrouwen tegen geweld tegen vrouwen

9

Weinig geld en veel tijd?

10

Alumnikrant

Wat denkt de Vlaming over leerkrachten?

Universiteit derde leeftijd

foto: Belga

Ruimtevluchten zijn sinds die kleine stap van Neil Armstrong bijna alledaagse kost geworden, maar het grote zwarte onbekende spreekt toch nog genoeg tot de verbeelding om aan ‘gewone’ experimenten prestige en ruchtbaarheid te geven. Maar zijn er ook goede wetenschappelijke redenen om proeven te doen of over te doen in een ruimtestation? En hoe moeilijk is het voor wetenschappers om een experiment voor te bereiden dat zal wor-

Wetenschapsweek in beeld

11 16

Vormingskrant Het Spina-project

10.000 cm extra ruggengraat voor de KULAK

17

Trefpunt Zelfhulp 20 jaar

18

Sport

19

In Beeld

1.250 zelfhulpgroepen, van snurken tot stalking

Superman wint studentenmarathon

foto: Rob Stevens

Zsofi Horvath

Panamarenko in de bib

20

Onderzoek

21

Cultuur

24

De Denktank

Moleculen wegen en atoomkernen aanslaan

UUR KULtUUR & STUK

Pestkoppen (bis)

NIEUWS KORT

31 oktober 2002 Campuskrant

Driewekelijks tijdschrift van de K.U.Leuven

Debatteren met de ambassadeur

Redactie

Woensdag 16 oktober bracht Zijne Excellentie Gavin W.Hewitt, de Britse ambassadeur in België, een bezoek aan het Departement Politieke Wetenschappen. Tijdens een lunchcauserie wisselde hij van gedachten met de academische staf over de positie van GrootBrittannië in de Europese Unie. Daarbij ging hij hete hangijzers zoals de invoering van de euro in Groot-Brittannië en de houding ten aanzien van Irak, allerminst uit de weg. Daarna gaf de ambassadeur een gastcollege in het kader van het vak Vergelijkende Politieke Besluitvorming van professor Bart Maddens. Na een boeiende uiteenzetting over de werking van het Britse politieke systeem trad hij met de studenten in debat over de voor- en nadelen ervan.

Ine Van Houdenhove (hoofdredacteur), Ludo Meyvis, Karla Venken, Wouter Verbeylen Redactiesecretariaat

Véronique Limbourg, (t) 016 32 41 84 [email protected] Adreswijzigingen

Inge Verbruggen, (t) 016 32 40 15 [email protected] Redactieadres

foto: Rob Stevens

Campuskrant Oude Markt 13 3000 Leuven (t) 016 32 41 84 (f) 016 32 40 14 [email protected] Aan dit nummer werkten mee

Bart Geerts, Gert Gielen, Anne-Mie Jaspers, Tom Meulenbergs, Sven Nevens, Geert Op De Beeck, KLaartje Proesmans, Thomas Van Baelen, Kris Vanhee, Tine Vermeersch, Kristien Vermoesen, Tim Vuylsteke

Keuzes in de zorg, een ethisch debat

Stuurgroep Campuskrant

Ronny Vandenbroele (voorzitter), Jan Bauwens, Jan De Vuyst, Erik Gobin, Els Heylen, Bernard Himpens, Bert Overlaet, Isabel Penne, Paul Thurman, Myriam Van Acker, Jos Vaesen, Jan Verhaeghe Vormgeving

Wouter Verbeylen, Rob Stevens Foto’s

Rob Stevens, Jef Collaer, Michaël De Lausnay, Patrick Holderbeke, Karel Rondou

Véronique Limbourg, (t) 016 32 41 84 Oplage

39.000 Drukwerk

Concentra Uitgeversmaatschappij NV, Hasselt

foto: Rob Stevens

Reclameregie

In het kader van het postacademische vormingsprogramma Pentalfa van de Faculteit Geneeskunde vond op 24 oktober een debat plaats over keuzes in de zorg. De professoren Jan Heyrman (Academisch Centrum Huisartsengeneeskunde), Katrien Kesteloot (algemene directie U.Z.) en Frank Luyten (afdelingshoofd Reumatologie) kruisten er onder moderatie van Paul Schotsmans (Centrum voor Biomedische Ethiek en Recht) de degens met Rob Van den Over (Christelijke Mutualiteiten) en Minister van Sociale Zaken en

Verantwoordelijke uitgever

Ronny Vandenbroele Oude Markt 13 3000 Leuven Copyright artikels

Artikels uit deze editie - of delen ervan - kunnen overgenomen worden mits toestemming van de redactie. Het volgende nummer verschijnt op 21 november. Suggesties voor artikels en interviews zijn welkom op het redactieadres.

Pensioenen Frank Vandenbroucke. Tijdens het debat, dat live te volgen was op locaties in alle Vlaamse provincies, stond de vraag centraal welke antwoorden we moeten formuleren op de kloof die gaapt tussen het stijgende gezondheidszorgbudget en de nog veel sneller stijgende medische kosten. De deelnemers zochten vanuit een multidisciplinaire invalshoek naar beginselen die aan de noodzakelijke keuzes in de zorg een ethische basis kunnen verlenen. • www.med.kuleuven.ac.be/pentalfa

Verschijningsdata Campuskrant 2002-2003 AK = met Alumnikrant PK = met Personeelskrant Nr. Verschijningsdatum Teksten indienen vóór

7 30 januari 2003 (AK) 22 januari 2003

5 21 november (PK) 13 november

8 13 februari 2003 (PK) 5 februari 2003

6 12 december (AK) 4 december

9 6 maart 2003 (AK) 26 februari 2003

Eredoctor Paul M. Kennedy houdt lezing in Leuven

Amerika’s militarisme op de balans Sven Nevens De laatste maanden is Amerika’s militaire dreiging opnieuw actueler dan ooit. Bush’ meest gespierde uitspraken lijken weer even in de koelkast gestopt, maar het vriesvak blijft zeker nog een hele tijd buiten gebruik. De wereldwijde militaire strijd tegen internationaal terrorisme is inderdaad duidelijk stars & stripes-getint. Maar de kritische reflectie rond de aanpak van terroristen beperkt zich niet tot dat kleine, machtige stukje Nieuwe Wereld. Ook in Leuven is er plaats voor een gezonde discussie over Amerika’s almacht. Een bevoorrecht persoon in deze materie is histo-

Campuskrant vindt u ook op internet: www.kuleuven.ac.be/ck/

foto: Rob Stevens

Campuskrant is het driewekelijkse tijdschrift van de K.U.Leuven, bestemd voor studenten, personeelsleden en oud-studenten. Om de zes weken bevat Campuskrant een Personeelskrant, met nieuws dat speciaal voor personeelsleden interessant is. De nummers zonder Personeelskrant bevatten een Alumnikrant. Deze nummers worden verstuurd naar alle oud-studenten die lid zijn van een alumnikring. Wie ook de andere nummers wil ontvangen, kan dat melden aan Inge. [email protected], (t) 016 32 40 15.

2 CAMPUSKRAN T 31.10.2002

ricus en Leuvens eredoctor Paul M. Kennedy. Deze Engelsman bekleedt sinds 1983 de prestigieuze Dilworth leerstoel aan Yale University. Als diplomatiek historicus slaagt hij erin de grenzen van de historische, politieke en economische wetenschappen te overstijgen. Zo weet hij een meer genuanceerde blik te werpen op onze maatschappelijke toekomst. Op 5 november maakt Paul Kennedy enkele van zijn wereldberoemde inzichten concreet aan de hand van de lezing The Conundrum of American Power in Today’s Fragmented World. In het eerste deel zal hij daarbij cijfermatig ingaan op de enorme omvang van de Amerikaanse militaire en economische macht. Daarna wordt het publiek op sleeptouw genomen en plaatst hij vraagtekens bij de relevantie van de gigantische sommen oorlogsgeld gespendeerd door het Pentagon. Of gelooft Bush echt dat hij met vliegdekschepen en tanks economische en humanitaire ongelijkheden uit de wereld kan helpen... • Paul M. Kennedy, The Conundrum of American Power in Today’s Fragmented World, 5 november, 17u, Promotiezaal, Universiteitshal, Naamsestraat 22.

De politieke opvattingen van de Vlamingen

Kiezers Vlaams Blok tussen links en rechts Gert Gielen

Bij Acco verscheen zopas ‘De kiezer heeft zijn redenen. 13 juni 1999 en de politieke opvattingen van Vlamingen’, onder redactie van de professoren Marc Swyngedouw en Jaak Billiet. Nu is die datum samen met 24 november 1991 een van die verkiezingsdata die nog wel even in het collectieve geheugen zullen blijven hangen, maar dat is eigenlijk niet de reden van de publicatie. Swyngedouw: “Het Instituut voor Sociaal en Politiek Opinieonderzoek of ISPO brengt sinds 1991 een bundeling van wetenschappelijke analyses bij de nationale verkiezingen. We doen dit omdat verkiezingen toch het centrale moment van de democratie zijn en er dus duiding nodig is over de betekenis van de stemresultaten. De collega’s van de UCL doen trouwens hetzelfde voor Wallonië. Met de twee teams stellen we een vragenlijst op, waarin wordt gepeild naar zowel objectieve achtergrondkenmerken als naar attitudes en politieke variabelen, en aan de hand daarvan wordt telkens een grootschalig postelectoraal onderzoek gevoerd.” Die nuchtere, op cijfers gebaseerde aanpak stelt de onderzoekers in staat om een aantal wijdverspreide opvattingen te relativeren of te ontkrachten. Zo plaatst Kris Deschouwer vraagtekens bij het predikaat ‘historisch’ dat nogal eens aan de verkiezingen van 1999 wordt toegekend. De ommekeer in het politieke landschap is eerder een gevolg van een lang proces van achteruitgang van de CVP. Nieuw is dat niet, maar het is wel interessant hoe dit wordt gekaderd in het ontstaan van België als een katholieke staat, waardoor die achteruitgang zelf - van 60 % van de Vlaamse kiezers in 1950 naar 22% in 1999 - en de ermee verbonden ontkerke-

lijking naar voren komen als de echte historische gebeurtenis. Uit de gegevens blijkt verder dat de CVP er voorlopig niet in slaagt niet-gelovige kiezers aan te trekken, wat een voorwaarde lijkt om het verlies te stoppen. Het Vlaams Blok in elk van ons

Een andere gestage evolutie, groei voor het Vlaams Blok, vormt de aanleiding voor een bijdrage van Swyngedouw. Hij toetst een theorie van Herbert Kitschelt, die een verklaring probeert te geven voor het succes van extreem-rechts. Volgens die theorie zal extreemrechts scoren als het zich richt tot dat segment van de bevolking dat economisch rechts georiënteerd is en politiek-cultureel kiest voor een autoritaire, gesloten samenleving. Deze hypothese blijkt op twee manieren niet te kloppen voor Vlaanderen. Enerzijds kiest de Vlaams- Blokstemmer wel voor een autoritaire maatschappij, maar situeert hij zich eerder in het midden van de economische dimensie en niet rechts. Dat kan volgens Swyngedouw verklaard worden door het feit dat ondanks ‘het Vlaams Blok in elk van ons’ het electoraat van de partij toch nog altijd grotendeels bestaat uit mensen met een laag opleidingsniveau, die zichzelf zien als de verliezers van de modernisering en dus voor-

deel hebben bij een zekere mate van ‘linkse’ herverdeling. Bovendien blijkt er ook voor de volledige kiezerspopulatie geen samenhang te bestaan tussen de twee dimensies zoals Kitschelt voorspelt, een extreem-rechtse partij zou er dus geen baat bij hebben zich te profileren als rechts-liberaal op economisch vlak. Professor Swyngedouw hierover: “Het is wellicht een strategische keuze van het Vlaams Blok om te zwijgen over economische kwesties, omdat hun standpunten op dat vlak niet die van hun kiezers zijn.” Dit zijn maar twee bijdragen uit een lange reeks. Een greep uit het rijke aanbod: de houding van Vlamingen tegenover de monarchie, het fenomeen van de gesplitste stemmen, de rol van gender bij stemgedrag, de plaats van vrouwen in de politiek, ... Kortom, en zoals de achterflap zegt, dit is een must voor iedereen die de politieke evoluties in Vlaanderen wil volgen. Al blijft het wel in de eerste plaats een degelijke wetenschappelijke uitgave en mag je als lezer niet allergisch zijn voor statistiek.

• Marc Swyngedouw en Jaak Billiet (red.),‘De kiezer heeft zijn redenen. 13 juni 1999 en de politieke opvattingen van Vlamingen’, Leuven, Acco, 2002

Geciteerd

Geciteerd

NIEUWS

Erasmus-studenten komen uit elitaire milieus

Europa viert deze maand zijn één miljoenste Erasmus-student. (...) Een knelpunt is dat voornamelijk jongeren uit financieel gegoede milieus de stap kunnen zetten. Uit cijfers blijkt dat 69 procent van de ouders van Vlaamse Erasmusstudenten een managementfunctie heeft. Bij amper 2 procent is vader of moeder werkloos. 85 procent van de ouders heeft zelf hoger onderwijs gevolgd en 90 procent heeft een gemiddeld tot zeer hoog inkomen. De Morgen, 10.10.02

VLD-Leuven tegen studentendopen op straat

VLD-gemeenteraadslid Luc Ponsaerts wil dat het stadsbestuur studentenverantwoordelijken tracht te overtuigen hun dopen niet langer in openbare ruimtes te organiseren. Hij is niet tegen de activiteit op zich, maar stoort zich wel aan de smurrie die na een dergelijk evenement op straten en pleinen achterblijft. “Vorig jaar heeft het weken geduurd voor het onwelriekend mengsel van bloem, onfrisse eieren en mensenhaar uit het straatbeeld verdwenen was,” aldus Ponsaerts. Volgens hem is het onveiligheidsgevoel en de “zuurtegraad” bij de Leuvense bevolking vooral ingegeven door het gebrek aan respect voor het openbaar domein wat blijkt uit graffiti, wildplakken, hondenpoep en rondslingerend vuilnis. Belga, 14.10.02

Vlaamse jongere studeert liever dicht bij huis

Meer dan de helft van alle Vlaamse jongeren die hoger onderwijs volgen, studeert in eigen provincie. Vooral studenten van de hogescholen blijven liefst dicht bij huis. De cijfers schommelen sterk per provincie. Bij de universiteiten is Oost-Vlaanderen koploper. Meer dan acht op de tien Oost-Vlamingen die naar de universiteit trekken, opteren voor de Universiteit van Gent. In West-Vlaanderen en Limburg schommelt het aantal universiteitsstudenten dat binnen de provincie blijft, rond de dertig procent. Het Nieuwsblad, 14.10.02

Gentse Universiteit groeit niet meer

Met 4.910 nieuwe eerstejaarsstudenten, evenveel als vorig jaar, kent de Gentse universiteit voor het derde opeenvolgende jaar de grootste instroom van de Vlaamse universiteiten. De Leuvense universiteit heeft met 5 procent dit jaar evenwel de grootste groei. De Universiteit Antwerpen blijft op een status-quo steken, de Vrije Universiteit Brussel telt een stijging met 2 procent. (...) De K.U.Leuven telt, met de campus-Kortrijk inbegrepen, 4.800 nieuwe eerstejaars. Vorig jaar waren het er 4.570, of 5 procent minder. De opvallende stijgers hier zijn rechten (+16 procent), geneeskunde (+25 procent), farmaceutische wetenschappen (+19,1 procent) en letteren (+13 procent). De meest in het oog springende daler zijn de exacte wetenschappen die het 18 procent minder goed doen. De Financieel Economische Tijd, 18.10.02

Vanderpoorten fel tegen extra jaar universiteit

Erratum In het vorige nummer van Campuskrant werd op pagina 7 gezegd dat de KBC hoofdsponsor van het Centrum voor Agrarische Geschiedenis zou zijn. Het betreft hier echter de Cera Holding.

Vijf jaar studeren aan de universiteit in plaats van vier, voor hetzelfde diploma: minister van Onderwijs Vanderpoorten is er radicaal tegen. “Het is een verkeerd signaal, het zal studenten afschrikken”, zegt de minister. “De universiteiten die dat vragen, zitten op een verkeerd spoor, ze moeten eens afstappen van dat strakke systeem van studiejaren.” (...) Het argument van de universiteiten dat Belgische diploma’s in waarde zullen dalen als heel Europa het in vijf jaar doet en wij maar in vier, snijdt volgens de minister ook al geen hout. “Wat een diploma waard is, hangt af van de inhoud van de studie, niet van het aantal jaren dat je je broek verslijt. De universitaire studies in Vlaanderen scoren bij de beste in de wereld, wat is dan het probleem?” Het Laatste Nieuws, 18.10.02

31.10.2002 C A M P U S K R A N T

3

Studenten

NIEUWS KORT

Bij Juan Carlos op bezoek dankzij pak? Onderwijs De helft van de studenten studeert vijf jaar

De helft van de universiteitsstudenten studeert op dit ogenblik vijf jaar, ofwel doordat hun opleiding vijf jaar duurt, ofwel doordat ze een voortgezette opleiding van minstens een jaar volgen na hun studies. Met die cijfers wilde minister Vanderpoorten het debat over het al dan niet verlengen van de studieduur na de BaMa-hervorming relativeren.

Pieter-Jan Termote, Leuvens Erasmus-student in Granada, ontving op 18 oktober een bijzondere mail. Een medewerkster van de dienst internationale relaties van de rechtsfaculteit waar hij studeert, vraagt hem dringend langs te komen in verband met ... de viering van de miljoenste Erasmusstudent. De universiteit wil een buitenlandse student van de rechtsfaculteit afvaardigen, en zij dacht meteen aan hem omdat hij una persona muy formal y educada is. Want, zo leest de mail vertaald ver-

der: “Het is noodzakelijk dat je een pak hebt en ik herinner me dat je een pak droeg op je eerste dag. Het gaat om een receptie met de koning van Spanje, in Madrid.” Die eerste dag was 26 september, toen hij rechtstreeks van de luchthaven naar de dienst spurtte om zich nog tijdig te kunnen inschrijven voor de Spaanse taalcursus. Hij droeg toen inderdaad een pak, enkel en alleen opdat het niet in zijn reiskoffer zou kreuken want bedoeld voor de mondelinge examens later... Elke Spaanse univer-

siteit, zo vernam hij maandag, vaardigt een eigen en een buitenlandse student af, en hij werd vriendelijk verzocht een kopie van zijn identiteitskaart te bezorgen voor de veiligheidsdiensten in Madrid. Bij het ter perse gaan van de krant twijfelde Pieter-Jan nog steeds of het niet om een grap van zijn Spaanse vrienden ging. Wij ook. Wordt dus vervolgd.

Taalopleidingen samengevoegd

Aan de Universiteit Antwerpen en de K.U.Leuven worden vanaf het academiejaar 2004-2005 de taalopleidingen samengevoegd in één bachelor-opleiding. Germaanse en romaanse (en in Leuven ook klassieke) talen kunnen voortaan gecombineerd worden. In Antwerpen zal ook de combinatie van een taal met geschiedenis of filosofie toegestaan worden. Grieks-Duits of Frans-Engels worden daardoor perfect mogelijk.

Bismogelijkheden voor kansarmen

In het kader van de voorbereiding van de nieuwe wetgeving op de studiefinanciering overweegt minister Vanderpoorten bijzondere maatregelen voor bepaalde ‘doelgroepstudenten’ (kansarmen, mensen bij wie het Nederlands niet de voertaal is, gehandicapten, kinderen uit eenoudergezinnen...). Tot nu toe mogen beursstudenten één jaar bissen vooraleer ze hun studiebeurs verliezen. Dat zou opgetrokken kunnen worden tot twee jaar. Een ander spoor is het aanpassen van de voorwaarden waaronder deze doelgroepen moeten studeren, in de lijn van de aangepaste programma’s voor topsporters.

Onderzoek Patiënten met Langerhans Cel Histiocytosis in kaart gebracht

De UZ Leuven en de patiëntenvereniging LCH starten een studie op om de evolutie en de epidemiologie van de zeldzame ziekte Langerhans Cel Histiocytosis in kaart te brengen. LCH ontstaat doordat een bepaald type witte bloedcellen zich in sommige weefsels sterk vermeerderen, waardoor dit weefsel niet meer naar behoren kan functioneren. In principe hoeft LCH niet kwaadaardig te zijn, maar in sommige gevallen kan de afloop toch fataal worden.

Meisjes zijn op school beter dan jongens

Wetenschappelijk ademen, schoorsteenkijken en bacteriehakken De jaarlijkse Wetenschapsweek wil jongeren tonen hoe boeiend wetenschap is en welke onverwachte raakvlakken ze heeft met het dagelijkse leven. In het Departement Psychologie namen de bezoekers aan de Wetenschapsweek hun eigen ademhaling onder de loep. Het effect van verschillende situaties werd nagegaan, hoe je anders ademt bij het kijken naar een spannende film dan wanneer je vastzit in de lift. Ook de gevolgen van hyperventilatie werden onderzocht, wat het is, hoe je het kunt opvangen, en hoe het ook heel zinvol kan zijn. Duikers, bijvoorbeeld, gebruiken hyperventilatie heel nuttig: als ze eerst even hyperventileren, en pas dan de sprong in het diepe wagen, kunnen ze zonder moeite hun adem langer inhouden. Binnen de schooluren naar de sterren kijken is niet mogelijk, maar telescopen kan je ook gebruiken om de campus te bespieden. Drie telescopen, met lenzen en spiegels variërend van 8 cm voor de kleinste tot 50 cm voor de grootste, werden gericht naar een papiertje met streepjes met verschillende spaties, aangebracht aan een schoorsteen op het gebouw van Scheikunde. De leerlingen konden zo proefondervindelijk vaststellen dat je met een grotere telescoop inderdaad kleinere details kan onderscheiden.

In het Centrum voor Menselijke Erfelijkheid konden twintig leerlingen de hele dag een DNA-experiment uitvoeren. Uit een bacteriecultuur zuiverden ze een plasmideDNA, dat vervolgens geknipt werd met restrictie-enzymen. Dat fragment werd aangebracht op agarosegel. Een elektrische stroom door die gel zorgde voor de uiteindelijke scheiding tussen het fragment en het plasmide. Met UV-licht kon nagegaan worden of er wel degelijk juist geknipt werd. Jà, zo bleek.


foto’s: Rob Stevens

Een onderzoek van professor Jan Van Damme (K.U.Leuven) wees uit dat het aantal meisjes dat na zes jaar het secundair onderwijs met succes afsluit, bijna 20 procent hoger ligt dan het aantal jongens. De schoolloopbaan werd gevolgd van ongeveer 6.400 leerlingen die in 1990 in het secundair onderwijs begonnen. 47,9 procent van de jongens haalde na zes jaar het diploma, tegenover 67,1 procent van de meisjes.

Wetenschapsweek

NIEUWS KORT Vrouwendag in Leuven

Vrouwen tegen geweld tegen vrouwen

Varia

Anne-Mie Jaspers

Minister Gabriëls lanceert ‘ondernemingsplanwedstrijd’

Geweld op vrouwen, dat is het onderwerp van de 31ste Vrouwendag op 11 november in Leuven. In samenwerking met de stad Leuven, de provincie Vlaams-Brabant en een pluralistisch platform van talrijke plaatselijke vrouwenorganisaties biedt het Vrouwen Overleg Komitee een programma boordevol debatten, werkwinkels, ontmoetingen met internationale gasten, dans en muziek uit alle continenten en informatiestands. Drie vrouwen, verbonden aan de K.U.Leuven, verlenen hun medewerking aan dit initiatief.

Geweld van eigen bodem

Bedoeling is om tijdens de Vrouwendag bepaalde feiten te belichten die in de media al te vaak als ‘faits divers’ worden afgedaan. Eén daarvan is geweld in familiale relaties, een thema dat behandeld zal worden door onder meer dr. Liesbet Stevens, verbonden aan de Rechtsfaculteit, en dr. Sybille Opdebeeck, projectleider bij het interfacultaire onderzoeksinstituut LUCAS. Liesbet Stevens doctoreerde rond seksualiteit en strafrecht en leidt twee workshops, waarin enerzijds gewerkt wordt rond crisisinterventies bij intrafamiliaal geweld en anderzijds gepoogd zal worden inzichten te bieden in de mechanismen die dikwijls schuilgaan achter de verschillende vormen van geweld op vrouwen. Ook indringende vragen en problemen zoals onder meer het verband tussen seksualiteit en racisme, het belang van de - vrouwelijke lichaamstaal bij het al dan niet oproepen van geweld en het voor buitenstaanders vaak onbegrijpelijke feit dat mishandelde vrouwen er niet in slagen hun partner te verlaten, komen aan bod. Sybille Opdebeeck linkt in haar lezing de moeilijksgraad

van het beëindigen van partnergeweld aan drie belangrijke factoren: afhankelijkheid, het meegemaakte geweld en de interventiecarrière m.a.w. de pogingen die reeds genomen werden om het geweld te stoppen. Sweet sixteen

Afhankelijkheid komt in vele vormen. Sybille Opdebeeck onderscheidde er zestien, die elkaar onderling doorkruisen. Welke vormen van afhankelijkheid doorslaggevend zijn om de gewelddadige relatie al dan niet te beëindigen, kan niet gezegd worden - wat telt is de som, het aantal terreinen waarop de vrouw uiteindelijk afhankelijk is. Enerzijds is het demotiverend om te ontdekken dat elke poging tot beëindiging opnieuw ‘zo goed is’ als de eerste, maar toch spelen de onthaalcentra een uiterst belangrijke rol: iedere keer kunnen bepaalde vormen van afhankelijkheid ‘afgebrokkeld’ worden om plaats te maken voor een gevoel van bewustwording - dikwijls een proces van jaren. Ode aan de onbekende oorlogsvrouw

aandacht besteed aan geweld dat verder van ons af staat, maar daarom zeker niet verwaarloosbaar is: het geweld op vrouwen tijdens conflicten oorlogssituaties. Professor Katlijn Malfliet van de Faculteit Sociale Wetenschappen leidt een debat waarin geprobeerd wordt achterliggende structuren te duiden die aan de basis liggen van systematisch toegepast oorlogsgeweld op vrouwen, zoals de massale verkrachtingen tijdens de etnische conflicten in exJoegoslavië. Er komen ook persoonlijke getuigenissen aan bod. Om feiten als deze, die in de pers dikwijls als ‘kanttekeningen’ vermeld worden, meer ruchtbaarheid te geven zal op 11 november naast het traditionele eerbetoon aan de onbekende soldaat hulde gebracht worden aan de onbekende oorlogsvrouw. • 31ste Vrouwendag op 11 november van 10-20u. Locaties: Stadsschouwburg, bibliotheek Tweebronnen (Rijschoolstraat 4), Sporthal (Rijschoolstraat 21). Info: Vrouwen Overleg Komitee, (t) 02 229 38 73, [email protected], www.vrouwendag.be

Tijdens de Vrouwendag wordt ook

Vlaamse minister van Economie, Jaak Gabriëls, liet op 15 september de Bizidee-wedstrijd van start gaan, waarvoor studenten, onderzoekers en jonge beroepsmensen een ondernemingsplan kunnen indienen op basis van een origineel idee, en daarmee 25.000 euro verdienen. Minister Gabriëls werkt aan een reeks initiatieven om jongeren aan te moedigen hun eigen onderneming op te starten. Hij beschikt daarvoor over een Vlaamse toelage van 1 miljoen euro. De minister wees op de internationaal zwakke positie van Vlaamse jongeren als bedrijvenstarters, onder meer door het zwakke sociaal statuut van de zelfstandige, het gebrek aan aandacht voor het ondernemerschap in het onderwijs, en gebrek aan risicokapitaal.

Meneer de professor

In vergelijking met tien jaar geleden is het personeel van de Vlaamse universiteiten met 36 procent gestegen. Het studentenaantal nam toe met 8,74 procent, aldus cijfers van de Vlir. De personeelsstijging wordt vooral gefinancierd met externe fondsen, niet met eigen werkingsmiddelen. De werkingsuitkeringen eroderen dus. Door de overname van 175 vorsers van het FWO in het ZAP heeft het aantal professoren nu opnieuw het peil van 1992 bereikt. De hoofdtaken van professoren, onderwijs en onderzoek, zijn dus, rekening houdend met het gestegen studentenaantal, relatief zwaarder geworden. Het professorenkorps vergrijst ook. Momenteel is 28,3 procent ouder dan 55, tegen 23,6 procent in 1992. Dat beïnvloedt de loonkosten nadelig. Het aantal vrouwen neemt toe, maar blijft laag in de hoogste academische functies. In 2002 was slechts 6,8 procent van de gewoon hoogleraren vrouwelijk. Bij de hoogleraren zien we een verdubbeling sinds 1992, naar ongeveer 12 procent.

Investeringsproblemen bij tandartsen

foto: Rob Stevens

Vorig jaar studeerden ongeveer 100 tandartsen af aan onze universiteiten. Een jaar later heeft geen énkele zich als zelfstandig tandarts gevestigd. De investering voor de uitrusting, in de orde van 50 tot 60.000 euro, blijkt te hoog geworden. Hulp van een banklening is moeilijk, omdat beginnende tandartsen blijkbaar niet als kredietwaardig beschouwd worden. André Mestrum, voorzitter van de Vereniging van Vlaamse Tandartsen, ziet het te grote aantal Vlaamse tandartsen (1350) als de hoofdoorzaak. Ongeveer 40 procent van de praktijken is volgens Riziv-cijfers onrendabel.

31.10.2002 C A M P U S K R A N T

5

Aflevering 2 Eén maand later

Kristien Vermoesen

Maarten De eerstekanners. Wat beweegt hen, wat zijn hun dromen en verwachtingen? U komt het allemaal te weten in Campuskrants studentensoap. Of Rik ondertussen een lief gevonden heeft, zullen we nooit weten want hij verkoos een leven buiten de schijnwerpers. Exit Rik, enter Mathias.

Maarten miste de eerste lessen in eerste kan biologie, omdat hij in Wenen deelnam aan een Europese wedstrijd voor jonge wetenschappers. Maar ondertussen heeft hij zijn achterstand ruimschoots ingehaald: twee cantussen, een peter- en meteravond, naar de film in het STUK en tussendoor nog met vrienden afspreken. “Tja, de eerste weken wordt er gewoon veel georganiseerd. Het leek me dom om

Evelien

Plannetje blijft in de broekzak zitten “Moeilijk, vreselijk moeilijk,” is Eveliens reactie als ik haar naar haar eerste indruk van de lessen eerste kan Pedagogie vraag. “Ik had wel verwacht dat het niet evident zou zijn, maar zo moeilijk? Die profs staan daar maar te vertellen, en wij maar meebladeren in de cursus. Met elke les komen er weer zoveel pagina’s bij. Voor bepaalde vakken ben ik echt blij dat er monitoraten aankomen. Van sommige lessen filosofie bijvoorbeeld snap ik geen bal. Maar het is wel interessant. Ik heb zeker geen spijt van mijn keuze.” Evelien heeft een goed contact met de andere bewoners op haar kot: “Het artikel uit de vorige Campuskrant hebben ze meteen aan de muur gehangen. En bij pedagogie ken ik ondertussen ook wat mensen. Maar het is aanpassen. Mijn vriend en ik, we zagen elkaar elke dag, nu alleen in het weekend. Dat mis ik wel. Hij studeert aan de KULAK en zit niet op kot. Ik heb dus wat meer vrijheid dan hij, moet meer op mijn eigen benen

Wachten tot het moeilijk wordt

staan. Zelf voor mijn eten zorgen bijvoorbeeld.” Gaat ze dan vaak naar de Alma? “Nee! Ik was dat nochtans vast van plan. Slecht is het niet, maar ik vind dat je te weinig vlees krijgt. En ik eet zo graag vlees.” “In het begin liep ik hier rond met mijn plannetje, maar nu blijft dat meestal in mijn achterzak zitten. De eerste week ben ik elke avond weggeweest. Je kan je toch moeilijk op je kamer opsluiten en wat tegen de muren zitten babbelen. Nu is dat verminderd, hoor. Meestal ga ik naar Doc’s, de fakbar van Medica, die ligt vlakbij ons kot. En ik begin wat te studeren. Voor ik naar de les ga, zorg ik ervoor dat ik de vorige les doorgelezen heb, en begrijp. Nee, vervelen heb ik mij nog niet gedaan.”

Naam: Maarten Vanhove Studie: Biologie Verwachting vooraf: “Ik wil later graag wetenschappelijk onderzoek doen” Eerste indrukken: “De overgang was vrij bruusk”

daar niet naartoe te gaan. En de meeste vakken kan ik nog heel goed volgen. Over een maand zal dat wel anders zijn.” En hoe is het in Wenen afgelopen? “Ik heb de derde prijs gewonnen én een Honorary Award waardoor ik mag deelnemen aan een wereldwijd forum in Londen volgende zomer. De sfeer was heel aangenaam, niks concurrentie. Ik heb er goeie contacten aan overgehouden. Er was bijvoorbeeld een Oostenrijker die ongeveer met hetzelfde onderzoek bezig was als ik.” De overgang van Wenen naar Leuven was vrij bruusk voor Maarten: “Qua lessen ging het wel - zoveel zie je niet die eerste week. Maar ik voelde wel dat de meesten al contact hadden gelegd met elkaar, dus ik liep wat achter op dat vlak. Maar dat lost zich nu ook op. En ik zie geregeld nog mensen van mijn vroegere school, dat is wel fijn.” “Inhoudelijk komen de lessen tot nu toe vrij goed overeen met wat we in het middelbaar gehad hebben. Het enige verschil is dat de hoorcolleges en de oefenzittingen gesplitst zijn. En dat men al wat dieper op de zaken ingaat. Maar ik heb op dit moment nog niet zo veel werk. Ik regel nu vooral wat praktische zaken: dingen kopen voor op kot, mijn fiets in orde brengen. Ik wilde mijn kot niet in één keer inrichten. Weekend na weekend komt er wat bij. Ja, het begint er goed uit te zien.”

Naam: Evelien Reynaerts Studie: Pedagogie Verwachting vooraf: “Ik hoop dat mijn relatie het overleeft” Eerste indrukken: “Ik had niet verwacht dat het zò moeilijk zou

foto: Rob Stevens

zijn.”

Mathias

foto: Rob Stevens

“Ik bak al eens een biefstuk” Aan diplomatie ontbreekt het Matthias De Brabanter alvast niet. Over de Alma bijvoorbeeld weet hij te vertellen: “Voor de prijs die je betaalt, mag je niet klagen.” Een economist in de dop. “Ik heb nog maar twee lessen gemist.” Dat moet meteen onze eerste eerstekanner zijn die überhaupt al eens gebrost heeft. “De eerste keer had ik domweg mijn wekker niet gehoord. De tweede keer lag ik pas om zes uur in mijn bed. Als je dan om acht uur in de les moet zitten, dan kan je daar niet veel gaan doen.” Toch heeft Matthias goede voornemens voor dit academiejaar: “Ik ben niet van plan om een heel jaar alleen maar te blokken, maar ik moet er echt door zijn, als het niet in eerste zit lukt, dan toch in tweede. Anders mag ik niet meer op kot van thuis. Ik probeer nu de gulden middenweg te zoeken. Dit jaar zal de nadruk vooral op studeren liggen, want ik heb nog totaal geen idee wat er van mij verwacht wordt.” Het kotleven valt Matthias behoorlijk mee: “Ja, ik zit graag op kot. Ik probeer al eens zelf mijn potje te koken, biefstuk of zo. Alleen dat

afwassen, dat steekt mij tegen.” Uitgaan daarentegen, daar houdt hij wel van: “Uitgaan is mijn hobby, als ik het zo mag noemen. Meestal ga ik naar onze fakbar, de Dulci, of naar de Oude Markt, al vind ik het prettiger om daar in de zomer een terrasje te doen. En fuiven natuurlijk. In Leuven is er meer sociaal contact dan in Brussel, heb ik mij laten vertellen. Daar gaat iedereen na de les gewoon naar huis. Ik had het geluk dat Ekonomika een ont-

haalweekend organiseerde. Zo heb ik veel mensen leren kennen.” Binnenkort laat Mathias zich dopen. Hij heeft wel gehoord van het ongeluk met de studenten verpleegkunde in Lier, maar dat schrikt hem niet af. “Als je als verpleegster nog niet weet welke chemische producten gevaarlijk zijn...” Het zal hem niet overkomen.

Naam: Mathias De Brabanter Studie: Toegepaste Economische Wetenschappen Verwachting vooraf: “Ik moet er echt door zijn” Eerste indrukken: “Nog maar twee lessen gemist” foto: Rob Stevens


Pieter

Miss Belgian Beauty zit in eerste lic rechten

“Als ik op stap kan gaan, kan ik ook in de les zitten”

Het oog wil ook wat: Zsofi Horvath Kristien Vermoesen

Hij moet lachen als ik vraag of hij al een voetbalploegje gevonden heeft in Leuven, zoals hij zich voorgenomen had. “Het is er nog niet van gekomen. Dat valt me wat tegen van mezelf.” “Ik ben gisteren nog gaan vragen op het secretariaat of Pol & Soc geen ploeg heeft. De interfacultaire beker begint pas volgende week, maar dan ga ik me zeker inschrijven. Of ik moet met iemand afspreken: elke woensdag bijvoorbeeld. Anders komt het er toch niet van.” Hoe vallen de lessen mee in eerste kan Sociale Wetenschappen? “Lezen proffen Campuskrant ook? Dan moet ik niet zeggen welke saaier zijn dan andere. Onze prof van fundamentele wijsbegeerte, die kan interessant vertellen. De eerste lessen vielen wel mee, maar ze laten je soms wel een

Naam: Pieter Vrijens Studie: Sociale Wetenschappen Verwachting vooraf: ”Uitgaan, maar met mate hè” Eerste indrukken: ”Ik kom minder op de Oude Markt dan ik had gedacht” beetje aan je lot over. ‘Kijk maar op Blackboard’ zeggen ze, maar niemand legt je uit hoe je daar moet geraken.”

U heeft het ongetwijfeld al gehoord: de nieuwste Miss Belgian Beauty is van Hongaarse afkomst, ze luistert naar de naam Zsofi Horvath en - hoewel bij deze wedstrijd de nadruk ligt op de intelligentie, laat ons dat niet vergeten - ze is bloedmooi. Wat u misschien niet wist: ze studeert rechten aan de K.U.Leuven.

“Het tempo viel best mee in het begin, maar dat wordt nu opgedreven. Van economie had ik één les niet goed begrepen en dat heb ik wat laten liggen. Dat stapelt zich nu op natuurlijk, daar moet ik werk van maken. Maar ik heb nog geen enkele les gemist. Al ga ik tot vijf uur uit, om tien uur zit ik in de aula.” Heeft hij al wat mensen leren kennen hier in Leuven? “In de les ontmoet je natuurlijk nieuwe mensen, en ik ga ook af en toe naar de fakbar van Politika. Voor het voetbal ga ik naar de Ambiorix. Dat is niet echt mijn soort café, maar ze hebben er een groot scherm als het Champion’s league is of als de Belgische ploeg speelt. Ik kom eigenlijk minder op de Oude Markt dan ik gedacht had.” “De Colruyt ligt op honderd meter van mijn foto: Rob Stevens kot, daar ga ik zo’n twee keer per week langs. Af en toe eet ik in de Alma. Valt best mee, vind ik. Je moet gewoon het juiste weten te kiezen.”

Caroline

“Ik zie er al een beetje moe uit...”

Steniging

Haar collega Miss België, Ann Van Elsen, neemt niet deel aan de verkiezingen van Miss Universe in Nigeria. Daarmee wil ze protesteren tegen het lot van de Nigeriaanse Amina Lawal, die door een islamitische rechtbank terdood veroordeeld werd wegens overspel. Haalt dat iets uit? “Eerlijk gezegd denk ik van niet. Met alle respect voor Ann Van Elsen, want ik bewonder haar ervoor dat ze opkomt voor de mensenrechten in Nigeria. Maar je hebt het waarschijnlijk zelf gelezen in de krant: ze sturen gewoon de eerste eredame in haar plaats. Dus veel maakt het niet uit. Ik denk dat er bij Ann andere factoren meespeelden. Ik heb gehoord dat ze haar titel niet erg au sérieux neemt. Wat ik zou doen in haar plaats? Moeilijk. Ik vind het heel belangrijk dat de mensenrechten worden gerespecteerd. Als alle meisjes de verkiezing zouden boycotten, zou het wellicht wat anders zijn. Maar als enige uit België niét gaan, nee, dat zal niet veel uithalen.”

Voorsprong

Dat ze er in onze eerste soapaflevering als huismus uitkwam vonden haar vrienden toch niet helemaal kloppen. En zijzelf eigenlijk ook niet. Caroline Landeloos heeft ondertussen naast de collegezalen van farmacie ook de fakbar al verkend.

Zsofi volgde de kandidaturen aan de KUB en sinds begin dit jaar studeert ze dus in Leuven. Speelde haar universitaire opleiding in haar voordeel in de competitie? “Ik denk het wel. Op het gebied van taalvaardigheid en intelligentie had ik waarschijnlijk wel een voorsprong op de andere kandidaten. Of rechten specifiek mij geholpen heeft? Dat betwijfel ik.” Op de vraag van de organisator naar wat ze in België zou veranderen, klonk het nochtans: “Op sociaal vlak: meer verdraagzaamheid, minder criminaliteit . Op juridisch vlak: rechtszaken sneller laten voorkomen”. Zsofi: “Ja, daar ben ik natuurlijk wel mee bezig door mijn studies.” Veel tijd om te studeren blijft er nu anders niet over. “De eerste dagen waren hektisch. Ik moest voortdurend interviews geven, ik holde van de ene tvshow naar de andere. Je dag is strikt ingedeeld en je moet

31.10.2002 C A M P U S K R A N T

foto: Rob Stevens

foto: Rob Stevens

Als ik dan sommige bissers bezig hoor, Ze was bang om afgeleid te worden tijdan zinkt de moed me in de schoenen. dens de lessen, vertelde Caroline vorige keer. Dat blijkt goed mee te vallen. “Soms Maar ja, uiteindelijk staat het allemaal in die boeken.” vraag ik me weleens af: waarom ben ik in Als pendelstudente mist ze het kotlegodsnaam gekomen? Als het saai is, durf ven wel een beetje: “Mensen spreken ‘s ik wel eens wegdromen, uit zelfbescherming (lacht). Maar ik heb nog geen enkele avonds af, en ik kan er niet altijd bij zijn. les gemist. Je steekt er waarschijnlijk toch Ik ga weleens iets drinken in de fakbar met die van mijn jaar - er zitten veel toffe altijd meer van op dan van thuis in bed te mensen bij. En tijd voor mijn hobby’s heb liggen. En mijn ouders weten wanneer ik ik ook. Zelfs pianospelen lukt nog.” les heb, dus...” Caroline en haar medestuNaam: Caroline Landeloos denten moeten er anders wel wat voor over hebben. De lesStudie: Farmaceutische wetenschappen sen beginnen nooit later dan Verwachting vooraf: “Ik ga het moeilijk negen uur; op vrijdag zelfs om acht uur. “Geef toe, dat is hebben om zoveel van huis weg te zijn” toch wel héél vroeg. Ik zie er Eerste indrukken: “Zelfs pianospelen lukt nu al een beetje moe uit, vind nog” ik.” De lessen vallen verder wel goed mee: “Ik zie niet zo heel veel verschil met het middelbaar, behalve dan dat we meer in detail gaan. Sommige vakken snap ik zelfs beter dan vroeger. Fysica bijvoorbeeld deed ik écht niet graag, nu vind ik het leuk. Het is dan ook wel een toffe prof. Wiskunde daarentegen zie ik al niet meer zitten. Het gaat heel snel en ik weet soms niet goed wat ik moet noteren en wat niet.

overal op tijd zijn. Nu is het wachten tot de eerste drukte wat voorbij is. Ik wil mijn titel van Miss Belgian Beauty niet verwaarlozen. Maar ik wil het wel combineren met mijn studies. Een paar dagen geleden heb ik nog met een prof gesproken en zij raadde me aan om via de Vlaamse Gemeenschap examens af te leggen. Dat is zoiets als op afstand studeren: je bent dan niet verplicht om alle colleges bij te wonen. Van de rector van de KUB heb ik een cadeautje gekregen en een brief om mij te feliciteren. Dat vond ik wel tof.”

Als rechtenstudente in een badpak defileren, wij kunnen ons voorstellen dat je het niet meteen als een beoordeling van je kunnen ervaart. Zsofi Horvath: “Het badpakkengedeelte stond maar op een heel klein deel van de punten, hoor. We werden op verschillende aspecten beoordeeld: persoonlijkheid, intelligentie, elegantie... Er werd op twaalf gequoteerd en ik heb nergens onder de negen gehaald. Het is dus niet zo dat ik in één ding heel goed was. Dat is waarom ik gewonnen heb, denk ik.” “Er is niet alleen een finale-avond bij Miss Belgian Beauty. Vóór de verkiezing zelf - dat is het verschil met Miss België - moeten we ons zes maanden inzetten: sponsors zoeken, bijvoorbeeld. En het is op die zes maanden dat we beoordeeld worden, eerder dan op hoe we eruit zien in bikini. Alhoewel dat er wel bijhoort natuurlijk.” “Ik heb in die zes maanden vooral voor een publiek leren praten, denk ik. Dat had ik daarvoor nog nooit gedaan. We kregen daar ook een opleiding in. En contact leggen met de mensen, dat heb ik ook geleerd. Ik zat vroeger vaak achter mijn boeken. Ik kwam wel mensen tegen, maar daar waren uiteraard niet echt veel zakenmensen bij. Daar kan ik nu beter mee om.”

7

ONDERZOEK

2002: A Space Odyssey vervolg van pagina 1

Stress

Het experiment van professor André Aubert van de Afdeling Cardiologie vraagt wellicht de grootste inspanning van de astronauten. Hun opdracht: per sessie drie uur stil blijven zitten terwijl een speciaal vest hun bloeddruk en hartritme meet. De bedoeling is meer inzicht te krijgen in de zogenaamde orthostatische intolerantie die optreedt bij ruimtevaarders als ze terug op aarde komen en er in extreme gevallen voor zorgt dat ze bij de minste inspanning flauwvallen. Aubert: “Bij ruimtevaarders is dat gelukkig omkeerbaar, maar we zien hetzelfde verschijnsel ook bij vooral oudere patiënten hier op aarde. Het heeft te maken met de delicate balans van hartritme en bloeddruk, maar we hebben nog geen sluitende verklaring. Bij ruimtevaarders treedt het op omdat de invloed van de zwaartekracht op het cardiovasculair systeem wegvalt. In normale omstandigheden moet het hart extra hard werken om die invloed te overwinnen en ons

bloed naar boven te pompen. Als die kracht wegvalt, gaat het hart zich aanpassen en minder hard pompen, wat de duizelingen na de terugkeer op aarde veroorzaakt.” “Het voordeel dat het Belgische aandeel in deze missie biedt is dat we rechtstreeks contact kunnen hebben met de astronauten, wat zeker bij een medisch experiment toch belangrijk is. We hebben al pre-flight metingen gedaan in Moskou en ook na de vlucht zullen we de kans hebben om de astronauten te onderzoeken. Het materiaal dat we gebruiken voor het ruimte-experiment zelf is grotendeels al aan boord, de vesten zijn al gebruikt tijdens een vorige missie. Een deel van de meetapparatuur zullen de astronauten nog wel moeten monteren. Daarvoor hebben ze de nodige instructies gekregen, evenals over hoe de testsessies moeten verlopen. We zullen namelijk ook het effect van mentale stress meten en daartoe moet een van de andere astronauten op bepaalde momenten bijvoorbeeld een moeilijke rekensom geven aan de proefpersoon.” “Het volledige verloop van het cardiologische experiment aan boord is geautomatiseerd en wordt beheerd door een programma: Human Interface Computer Program of HiCop, dat al aan boord is van het ISS. Het werd ontwikkeld door dr. Frank Beckers, die hierdoor wellicht de eerste Belgische ruimte-informaticus wordt.” Te pletter gestort

Bij het experiment van professor Ludo Froyen van het Departement Metaalkunde en Toegepaste Materiaalkunde (MTM) fungeren de astronauten niet als proefkonijnen, maar is hun nauwkeurigheid als onderzoeker des te belangrijker. Het gaat om fundamenteel onderzoek naar nieuwe materialen, waarbij drie elementen in een samengeperst poederstaafje - aluminium, titaan en boor - met elkaar reageren en een hard composiet gaan vormen. Froyen: “Het bijzondere is dat de reactie zelfonderhoudend is. Nadat het proces in gang is gezet door een gloeidraad, volstaat de warmte die het proces zelf produceert om de verbranding op gang te houden. De moedercontainer en de kleine containers met de samengeperste poederstaafjes zijn voorzien van een doorkijkvenster, zodat De Winne - via een video,

foto: iBelga

oestrogeen. Zolang de behandeling van osteoporose nog niet optimaal is, helpt natuurlijk ieder nieuw inzicht en daaraan hoopt dit onderzoek te kunnen bijdragen.” “Het experiment zal geheel automatisch verlopen, in die zin dat het door de astronauten enkel in gang gezet hoeft te worden bij hun aankomst in het ISS - de rest is voorgeprogrammeerd. Op dit moment bevinden de celculturen - met muizencellen - zich in een incubator waarin de temperatuur zo laag is dat de celactiviteit wordt stilgelegd. Dat is vooral belangrijk omdat er bij de lancering ook krachten optreden die groter zijn dan de zwaartekracht, wat de resultaten zou kunnen beïnvloeden. Bij de aankomst in het ruimtestation wordt de temperatuur dan op 37 graden gebracht. Vervolgens wordt vitamine D gebruikt als stimulus om de zogenaamde differentiëring van de botcellen aan te wakkeren. Die differentiëring, waarbij de cellen zich vanuit een soort voorstadium ontwikkelen tot echte osteoblasten, is namelijk nodig opdat de cellen de eiwitten zouden produceren die zich tussen het bot bevinden en er een structuur aan geven. Uit eerder onderzoek met menselijke cellen is gebleken dat die differentiëring minder goed verloopt in een situatie van gewichtloosheid, wat dus het botverlies kan verklaren.”

want het rechtstreekse licht is te fel - kan zien of de verbranding ook effectief op gang komt na het oplichten van de gloeidraad. Hij heeft daarvoor een speciale training gekregen.” CK: Waarom is het zo belangrijk dat het experiment in de ruimte gebeurt? Froyen: “Het gaat om een zeer complex proces, waarbij je een vloeibare en een vaste fase door elkaar hebt en effecten als vervorming en sedimentatie optreden die worden versterkt door de zwaartekracht. We doen dit onderzoek samen met Russen, Spanjaarden en Italianen en de modellen die onze Italiaanse collega’s hebben opgesteld zijn niet testbaar in een situatie met zwaartekracht.” “Het blijft natuurlijk een hele onderneming, maar voor onze afdeling zijn ruimte-experimenten eigenlijk bijna routine. Het eerste WestEuropese experiment werd in 1973 uitgevoerd aan boord van het SkyLab door mijn voorganger hier, professor Deruyttere, en sinds 1983 hebben wij al een vijf-

Reactor met doorkijkvenster voor Frank De Winne: composieten zonder zwaartekracht

De pre-flightmetingen in Moskou voor het cardiologische experiment


tiental experimenten aan boord van een vlucht gehad. Slechts één keer is een experiment echt mislukt, toen de capsuleparachute van uitgerekend de onbemande Texus 13 niet openging en de capsule te pletter stortte. Daarnaast hebben we zeker in het begin ook onverwachte resultaten gehad. Als wetenschapper ga je bijna intuïtief uit van de zwaartekracht en bij het wegvallen daarvan onderschat je andere krachten. Zo hebben we al heel grillige vormen teruggekregen die ontstonden onder invloed van bijvoorbeeld de oppervlaktespanning.”

vervolg op pagina hiernaast

vervolg van pagina hiernaast

Wasverzachters

Om het uitschakelen van de zwaartekracht, en de storende effecten op chemische processen die ermee samenhangen, is het ook te doen bij de twee proeven van het team rond professor Johan Martens van het Centrum voor Oppervlaktechemie en Katalyse, die de codenamen Zeogrid en Nanoslab meekregen. Ze bestuderen samen het proces van de aanmaak en structurering van zeolieten. Pardon? Martens: “Zeolieten zijn een familie van poreuze oxidische materialen, een poreuze variant van kwarts dus. Het bijzondere aan die materialen is dat via de poriën elk atoom bereikbaar is, wat ze vooral interessant maakt voor katalyse. De toepassing waar de meeste mensen mee te maken krijgen zijn wasverzachters. Maar ze doen ook dienst als werkpaarden in de petrochemie, met name voor het omzetten van petroleum naar benzine. Weinig mensen beseffen het wellicht, maar 20 % van ons BNP heeft te maken met katalyse. Het is dan ook duidelijk dat het produceren van efficiënte zeolieten belangrijk is voor een duurzame ontwikkeling.” “De productie gaat echter gepaard met een moeilijk proces van kristalvorming. Door de vorming te bestuderen in gewichtsloze toestand proberen we een duidelijker beeld te krijgen van de effecten van convectiestromingen en sedimentatie op dit proces. Zo hopen we de remmende factoren in het proces precies te lokaliseren. Die kennis moet dan leiden tot nieuwe families van zeolieten die we naar willekeur als bouweenheden kunnen gebruiken, zodat we bijvoorbeeld ook tweedimensionale structuren voor oppervlaktebekleding kunnen ontwikkelen.” Nanoslab: de microgravity science glovebox (MSG), een module met tien cellen van elk drie compartimenten, waarin de chemicaliën in de ruimte tot 95°C zullen worden verwarmd.

Onderzoek ‘Waar staat de leraar in onze samenleving?’

Leraars verdienen weinig, maar hebben veel vrije tijd, denken Vlamingen Wouter Verbeylen

Zijn leerkrachten luieriken? Of werken ze net teveel en verdienen ze te weinig? Hoe de gemiddelde Vlaming over leraars denkt, was tot voor kort nauwelijks geweten. Er was wel veel negatieve beeldvorming over het beroep, maar harde cijfers bestonden er niet. Nieuw onderzoek komt nu tot een opvallende vaststelling: leraars worden wel degelijk gewaardeerd, al kan het beroep zeker nog aantrekkelijker. Deze week verschijnt het boek Waar staat de leraar in onze samenleving?, de neerslag van een onderzoek dat de K.U.Leuven en de Universiteit Gent uitvoerden in opdracht van de Vlaamse Overheid. Bedoeling was om eindelijk eens in kaart te brengen wat de mening van de Vlaming is over leerkrachten, over hun waardering en hun sociale status. Daarvoor werd een vragenlijst voorgelegd aan een duizendtal respondenten tussen 18 en 70 jaar. Lage lonen, hoog nut

Professor Jef Verhoeven van het Centrum voor Onderwijssociologie coördineerde het onderzoek voor de K.U.Leuven. “We kunnen twee algemene vaststellingen doen. Enerzijds blijkt de persoonlijke appreciatie over het algemeen erg groot, al verschilt die wel naargelang het onderwijsniveau en -type. Voor het kleuter- en lager onderwijs ligt de appreciatie zelfs hoger dan 90 procent, terwijl dat voor het ASO terugloopt tot 69 procent - toch nog erg hoog.” “Anderzijds - en dat klinkt tegenstrijdig - vinden diezelfde respondenten dat hun persoonlijke waardering niet door de samenleving als geheel gedeeld wordt. Eigenlijk wordt de negatieve beeldvorming over het beroep dus op een kunstmatige manier in stand gehouden: de meeste Vlamingen zijn positief, maar denken dat ‘de anderen’ negatief zijn.” “We hebben de beroepen onderzocht op hun maatschappelijke status, en er is zeker geen sprake van een algemene statusdaling tegenover vroeger. Wel opvallend: globaal genomen vinden de respondenten het beginloon nogal laag, en dan vooral bij kleuterleidsters. Het

hoek komen.”

maatschappelijk nut van leerkrachten wordt dan weer erg hoog ingeschat.” Die grote appreciatie en het vertrouwen in de leerkracht gaan wel vaak gepaard met een gebrek aan interesse voor diens werk, stelt Verhoeven vast. “Ouders willen wel participeren in het schoolbeleid als het gaat om praktische zaken als het schoolvervoer, maar verder gaat het meestal niet. Als hen gevraagd wordt om mee te spelen, dan hebben ze geen tijd. Blijkbaar beginnen ouders het stilaan normaal te vinden dat ze hun kind op een bepaald moment ‘afstaan’ aan de school.” “Een gevolg is een relatieve onbekendheid met wat leerkrachten effectief doen: de helft van de bevolking denkt dat leraren minder dan 38 uren per week werken, of heeft gewoon geen idee. De buitenwacht ziet een leraar dus duidelijk als iemand met veel vrije tijd. De overheid kan dat vooroordeel gemakkelijk uit de wereld helpen door de lesopdracht niet meer in lesuren uit te drukken - 20 uren lijkt inderdaad weinig - maar bijvoorbeeld in aanwezigheid op school.” En hoe bepalen de respondenten hun waardering voor leerkrachten? Vooral de eigen schoolbeleving en de tevredenheid over de leraren van de kinderen spelen hierin een rol. Verhoeven: “Dat is toch een belangrijke vaststelling: dat wil immers zeggen dat leerkrachten hun appreciatie zelf kunnen beïnvloeden. De boodschap voor de leerkracht is eigenlijk heel simpel: zorg dat je ‘klanten’ het goed hebben gehad. Verder merken we ook dat hoger opgeleiden vaak positiever oordelen over leerkrachten, en dat ‘utilitair individualistisch ingestelde’ respondenten minder positief uit de

Slechtnieuwsshow

De resultaten van het onderzoek werden samen met een aantal mogelijke maatregelen voorgelegd aan een 45-tal betrokkenen uit de onderwijswereld, van schooldirecties, over leraars en vakbonden, tot ouders en leerlingen. Centrale vraag was: hoe kan het beroep van leerkracht verbeterd en aantrekkelijker gemaakt worden? Verhoeven: “De voorstellen zijn heel divers, ik noem er slechts een paar. De overheid en de scholen zouden de vlakke loopbaan van de leerkracht moeten doorbreken, ze competitiever en meer gedifferentieerd maken. Hóe precies, ligt minder voor de hand. Je kan op een school wel een paar leerkrachten aanstellen als schoolcoördinatoren, maar geen vijftig. Misschien moet je wel buiten het onderwijs op zoek gaan naar nieuwe perspectieven.” “Ook de academische lerarenopleiding moet bijgesteld worden: ze moet innoverender en nog meer praktijkgericht worden. En waarom de afgestudeerden geen titel meegeven, zodat de samenleving ook wéét dat het professionals zijn? Wat ook het prestige kan opkrikken: dat de media genuanceerder gaan praten over leerkrachten en het onderwijs. Op tv wordt al te vaak de uitgebluste leerkracht opgevoerd in een slechtnieuwsshow, maar veel dieper gaat het meestal niet. En hierbij kan de leerkracht zelf ook helpen: hij moet meer te koop lopen met de positieve aspecten van zijn beroep. Uit ons onderzoek blijkt dat hij de publieke opinie alvast aan zijn kant heeft...” Momenteel loopt trouwens een onderzoek naar de mening van leerkrachten zelf over hun baan en de waardering die ze krijgen. De resultaten hiervan worden binnen afzienbare tijd verwacht.

• Aelterman, A., J. Verhoeven e.a. (red.), ‘Waar staat de leraar in onze samenleving?’, Gent, Academia Press, 2002 • Op zaterdag 9 november om 11u wordt het boek voorgesteld op de Antwerpse Boekenbeurs in zaal Themis.

31.10.2002 C A M P U S K R A N T

9

alumnikrant

zeswekelijkse bijlage voor oud-studenten

Liever echt krijt en graag proffen die luider praten

Sommige senioren leren het nooit (af) Tine Vermeersch

Vijftig-, zestig-, zeventig-, tachtig- en negentigplussers kunnen hun weethonger stillen tijdens de cursussen van de Universiteit van de Derde Leeftijd (UDL). De doorsnee-cursist woont in de streek en bezet wekelijks een stoel in de Grote Aula.

maken.” Jacques Peeters (64) uit Rotselaar: “Op donderdag volg ik de cyclus ‘Voeding en Gezondheid.’ De eerste lessen waren vrij scheikundig; straks wordt het gelukkig iets praktischer. Voor de geneeskundige cursussen is er altijd een ware stormloop. Ik heb nooit aan de universiteit gestudeerd, ik was maatschappelijk werker. Deze cursussen volg ik louter uit interesse, het aanbod is erg gevarieerd. Ik heb een jaarabonnement, maar ik ga maar naar ongeveer de helft van de lessen. De lezing over erfelijkheid vond ik totnutoe de beste, maar ik zou ook wel geïnteresseerd zijn in een cursus over klassieke muziek, geïllustreerd met concerten.”

Eén van de jongste deelnemers, Sabine Gooris (55) uit Kessel-Lo, vindt de naam ‘Universiteit van de Derde Leeftijd’ wat ongelukkig gekozen. “Zo krijgen we een ouderwets stempel opgedrukt. Veel cursisten voelen zich nochtans generaties jonger, en er zijn ook veel vijftigers bij. Ikzelf ga graag om met mensen van alle leeftijden.” “Vroeger heb ik kunstgeschiedenis gestudeerd en nu ik weer thuis ben, volg ik veel cursussen in de buurt. Als ik ziek ben, doet het echt pijn dat ik niet kan gaan. Mij trekken vooral de psychologische en filosofische lezingen aan. Professor Patricia De Martelaere komt bijzonder gedreven uit de hoek en professor Mark Eyskens vind ik een groot redenaar. Ik ben wel blij dat we geen examens hebben. Het boeiendste moment vind ik steeds als er op het einde van de les vragen mogen worden gesteld.” “Onlangs volgde ik een voordracht bij de ingenieurs. Het ging over cd’s. Niet dat zoiets me sterk interesseert. Maar ik wil me algemeen ontwikkelen, om over alles te kunnen meepraten. Die les vond ik eigenlijk echt zwaar. Terwijl je bij sommige andere lessen dan weer denkt: ‘Dat wisten we toch al?’ Je merkt het ook direct als docenten hun cursus aflezen. Dat moet maar eens serieus veranderen. En het zou leuker zijn als ze weer echt krijt zouden gebruiken, in plaats van op die steriele dia’s en schermen te presenteren.” • Info: secretariaat UDL, Atrechtcollege, Naamsestraat 63, (t) 016 32 40 02, www.kuleuven.ac.be/alumni13n.htm

foto: Rob Stevens

Ethel Carnoy - met haar 87 jaar één van de oudsten - blijft de UDL al decennia lang trouw: “Zolang mijn hoofd nog helder is en ik het meeste kan volgen, blijf ik komen. Ik woon dichtbij en ik ga te voet naar de les. Achteraf praten we na bij een kop koffie. Ik neem ook deel aan de jaarlijkse uitstappen. Vroeger heb ik klassieke filologie gestudeerd en nu boeien me vooral de voordrachten over taalkunde en filosofie.” Eén probleem: “Ik hoor niet goed meer. En docenten denken weleens dat ze voor een kleine klas staan, terwijl we toch telkens met zo’n vijfhonderd man zijn in de aula. Nee, enkele van de zeer geleerde profs mogen weleens voordrachtlessen volgen, om zich beter verstaanbaar te

Wij willen krijt

Identificatiefiche Alumni Lovanienses alumninummer:.................................................................... naam:................................................................................. (meisjesnaam voor gehuwde dames) voornaam:.......................................................................... (officiële voornaam, geen roepnaam) geboortedatum:................................................................... Adresgegevens Alumnus straat + nr:.......................................................................... postcode:...........gemeente:.................................................. landcode:...........land:......................................................... tel:..................................................................................... fax:.................................................................................... e-mail:................................................................................ (geeft toelating om dit e-mailadres op te nemen in het e-adressenbestand op internet) Studiegegevens Alumnus promotiejaar:...................................................................... diploma 1:.......................................................................... diploma 2:.......................................................................... specialisatie 1:.................................................................... specialisatie 2:.................................................................... Huidige werkkring Alumnus firma:................................................................................. straat + nr:.......................................................................... postcode:...............gemeente:.............................................. landcode:...............land:..................................................... telefoon:............................................................................. fax:.................................................................................... e-mail:................................................................................ functie:............................................................................... Bent u bereid om werkzoekende studenten en/of alumni te informeren over uw werkterrein ? Ja 0

Alumni Lovanienses beschikt dankzij de tientallen ingevulde fiches die na elk nummer van Campuskrant worden opgestuurd, over een databank met de gegevens van 130.000 oudstudenten van de K.U.Leuven - dat betekent 85,79%. Campuskrant gaat onder meer in deze databank op zoek naar alumni om te interviewen voor de reeks Leven na Leuven. De gegevens die u invult op deze identificatiefiche worden enkel in het bestand van Alumni Lovanienses opgenomen. Dit bestand wordt beheerd conform de wet op de Privacy.

10 C A M P U S K R A N T 3 1 . 1 0 . 2 0 0 2

Neen 0

Terug te bezorgen aan Alumni Lovanienses vzw, Atrechtcollege, Naamsestraat 63, 3000 Leuven, (f) 016 32 41 90. U vindt deze fiche ook op de internetpagina’s van Alumni Lovanienses, www.kuleuven.ac.be/alumni/

alumnikrant Koepelnieuws STUK? Ja, graag

Alumni Lovanienses en STUK slaan de handen in elkaar om ook oudstudenten de ondertussen welbekende weg naar het vernieuwde kunstencentrum te wijzen. Alumni vinden voortaan informatie over de voorstellingen en andere activiteiten van het STUK in de elektronische nieuwsbrief van Alumni Lovanienses, of kunnen desgewenst de wekelijkse nieuwsmail van het STUK ontvangen - bezorg in dat geval uw e-mailadres aan het alumnisecretariaat of stuur de boodschap ‘Ja Graag’naar [email protected]. Wie lid is van Alumni Lovanienses betaalt voor een STUK-kaart bovendien slechts 9 euro. Die kaart is een jaar geldig en geeft u korting op alle STUK-activiteiten. • www.stuk.kuleuven.ac.be

Kringnieuws Chemici Leuven

Op zaterdag 23 november vindt de Algemene Vergadering plaats, om 15u in seminariezaal 00.09 van het Departement Chemie (Celestijnenlaan 200F, Heverlee), met op het programma: jaarverslag en financieel verslag, voorstel aanpassing statuten, lezing

advertenties

‘Designer Drugs’ door dr. Gerd De Boeck (Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie, Afdeling Drugs en Toxicologie), lezing ‘Levende polymeren’ door prof. Marcel Van Beylen (ter gelegenheid van zijn emeritaat), uitreiking Prijs Chemici Leuven, en receptie. Deelname is gratis, ook voor echtgenoten. Aansluitend wordt een ‘Chemicidiner’ georganiseerd in het Château de Namur in Blanden, waarop in het bijzonder de promoties 1952, 1957, 1962, 1967, 1972, 1977, 1982, 1987 en 1992 uitgenodigd zijn (prijs van het diner: 28 euro). • Graag inschrijven voor Algemene Vergadering, receptie en diner vóór 5 november. Info: Prof. K. Binnemans, (t) 016 32 79 92, koen.binnemans@ chem.kuleuven.ac.be. Ingenieurs LBTW

Voor de 43ste jaarvergadering, een hammetje met zuurmoes of een kippenfilet met champignonroomsaus, en vooral voor een gezellige babbel, verzamelt de Vriendenkring Limburg van V.Ir.F.L. vrijdag 15 november op de zolder van Brouwerij Alken, om 19u15. • Inschrijven vóór 7 november, door 17,5 euro per persoon te storten op 103-2062602-62, met vermelding ‘zuurmoes’ of ‘kip’.

NIEUWS KORT

Rockers voor kankerpatiëntjes

Tieltse Rock schonk al voor het tweede jaar de volledige opbrengst van hun festival aan de kinderkankerafdeling van onze UZ. Dokter Ann Uyttebroeck nam de cheque ter waarde van 4.000 euro in ontvangst uit handen van Freddy Kleynen, de drijvende kracht achter Tieltse Rock.

Info: Martin Willems, (t) 012 23 46 92. De Vriendenkring Brabant organiseert op vrijdag 6 december om 20u een voordracht door europarlementslid Marianne Thyssen, in het Jozef Heutsauditorium van het Landbouwinstituut, Kasteelpark Arenberg 20. Als nieuwjaarsactiviteit staat een bezoek aan Waterleau gepland, een Herents bedrijf dat gespecialiseerd is in Global Water Technology. Afspraak op vrijdag 17 januari om 20u, aan Radioweg 18, 3020 Herent. • Info: Dirk Fremaut, (t) 016 77 80 68 Leuvense Geologen

Staalbereiding, een koud kunstje? Op woensdag 6 november geeft Rob Deckers (K.U.Leuven) een overzicht van de verschillende stappen, en de rol van de geologie, in de staalbereiding. ’s Namiddags wordt een bezoek gebracht aan SIDMAR. Deze studiedag van de Beroepsvereniging Leuvense Geologen start om 9u in zaal 01.04 van Campus Arenberg III (Celestijnenlaan 200, Heverlee) en eindigt rond 18u. • Info: www.kuleuven.ac.be/ geologie/bvlg of Manuel Sintubin, (t) 016 32 64 47.

Kapitaalsverhoging bij Better3Fruit

Better3Fruit, een spin-off van de K.U.Leuven, is een appelveredelingsbedrijf ontstaan uit een samenwerking tussen het Fruitteeltcentrum van onze universiteit en de N.V. Johan Nicolaï. Op 2 september heeft het bedrijf een kapitaalsverhoging doorgevoerd van 2 miljoen euro, via een inbreng in natura door de K.U.Leuven en de N.V. Johan Nicolaï, en via de inbreng van nieuwe aandeelhouders, namelijk het Gemma Frisius-Fonds K.U.Leuven II, de M.R.B., de Veiling Haspengouw en de Veiling Brava.

In memoriam De universitaire gemeenschap neemt afscheid van: Professor Gaston Vandendriessche, emeritus gewoon hoogleraar aan de Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, geboren te Roeselare op 28 november 1924 en overleden te Leuven op 14 oktober 2002.

31.10.2002 C A M P U S K R A N T

15

Koop nu uw eigen stukje!

10.000 cm extra ruggengraat voor de KULAK Kris Vanhee

Het is eenvoudig uitgelegd: hoe verbind je gebouw A met gebouw B? Je bouwt een lange gang. Die is er al. Maar hoe raak je van gebouw B naar gebouw C? Dat is nog steeds een probleem - als het regent tenminste. Een verbinding tussen B en C is meteen wat het Spinaproject ‘ter bevordering van contact, communicatie en cultuur’ wil realiseren. Vanden Abeele: “Eén van de troeven van de Kulak is de sterke interactie, het onderlinge contact tussen studenten en professoren... . Nu zitten de studenten geneeskunde eigenlijk nogal geïsoleerd in gebouw C. Daarom ontstond de idee om een verbinding uit te werken, zoals die bestaat tussen de gebouwen A en B. Het project heeft een grote symbolische waarde.” Het maken van een verbinding tussen gebouw B en gebouw C kost minimaal 25.000 euro. Bedoeling is dat die kosten niet door de universiteit alleen

worden gedragen, maar dat er ook bijdragen komen van buitenaf. Daarom zet de voorzitter van het Comité van Beheer, Patrick Vanden Avenne, mee zijn schouders onder het project.

foto: Rob Stevens

“Kom mee”, zegt campusrector Piet Vanden Abeele van de KULAK. “Ik zal je laten zien wat we van plan zijn: wat de Spina nu is, waarom we haar zo noemen en waarom we haar willen uitbreiden.”

Van nu... ... en straks

Gul

Van den Abeele: “Met dit project willen we het onderlinge contact stimuleren en zo de communicatie bevorderen. Daarnaast zou de Spina een interessante tentoonstellingsruimte kunnen zijn, een stille ruimte eventueel, voorzien van werknissen voor de studenten. Welke vorm de verbinding precies moet aannemen, is nu nog niet helemaal duidelijk.” De Kulak heeft voor dit project geld opzij gezet, maar nog niet genoeg. Daarom deze sponsoractie: iedereen die begaan is met het wel en wee van de Kulak kan een of meer centimeter

sponsoren. Om de gulle gevers te bedanken werden een aantal returns uitgewerkt. Zo ziet de sponsor een tijdlang zijn naam gafficheerd of kan de Kulak de naam van de schenker verbinden aan de één of andere activiteit

die in de Spina plaatsvindt. • Info: www.kulak.ac.be/spina, Dienst Externe Relaties, Paul Thurman, (t) 056 24 61 31, [email protected].

ONDERZOEK

Hoe ingeburgerd zijn holebi’s echt?

Boeken en computers

Bart Geerts

voor Kinshasa

Love parades zijn hip en roze optochten mediageniek. De term ‘holebi’ is ondertussen goed ingeburgerd, maar zijn de holebi’s zelf dat ook? Die vraag lag mee aan de basis van een twee jaar durend onderzoek naar de leefwereld van holebi’s dat Frank Cockx van het Centrum van Sociale Pedagogiek uitvoerde in opdracht van Gelijke Kansen Vlaanderen. Onder leiding van professor Herman Baert werden een aantal holebi’s en telkens iemand uit hun naaste omgeving intensief geïnterviewd. De conclusies uit dit onderzoek leidden tot het opstellen van een 70-puntenprogramma voor het welzijnswerk in Vlaanderen. Frank Cockx licht het onderzoek kort toe. “Op basis van de interviews hebben we vier hulpbronnen kunnen onderscheiden waar holebi’s beroep op doen. De eerste is de zelfzorg, waarbij mensen zelf hun weg vinden met behulp van informatie uit diverse media. Ten tweede is er de mantelzorg. Dat slaat op de steun vanuit de directe cirkel van vrienden, familie en/of partner van de holebi. Erg belangrijk ook is het aandeel van het holebi-verenigingswerk dat zowel zorgt voor actie als voor opvang. Ten slotte zijn er professionele hulpbronnen: niet alleen dokters of de notaris, maar ook het Algemeen Welzijnswerk bijvoorbeeld.” “Het ontwarren van de verschillende mogelijkheden

qua opvang en ondersteuning opende perspectieven voor het opstellen van concrete aanbevelingen en suggesties voor de verschillende hulpbronnen. Dit 70-puntenprogramma is zeker geen politiek pamflet. Het is eerder een aanzet tot sensibilisering en daarnaast een stimulans om stapsgewijs te komen tot een betere integratie van

holebi’s in onze samenleving.” Op de vraag of er de laatste jaren dan al niet veel verbeterd is, antwoordt Cockx bevestigend. “De laatste tijd wordt er duidelijk actie ondernomen, zowel vanuit de overheid als vanuit de homobeweging zelf. Vandaar ook het belang van dit onderzoek, dat in ons land één van de eerste ruime onderzoeken is met het oog op structurele maatregelen voor alle betrokken partijen. Het vroegere onderzoek naar de leefwereld van holebi’s was zelden beleidsgericht.” • Het onderzoek van Frank Cockx en professor Baert wordt op 13 november in het Ufsia gepresenteerd op een colloquium met de titel ‘Hulpvragen van holebi’s: aanbevelingen voor de leef- en werkomgeving, het algemeen welzijnswerk en het beleid’.

De huidige ontwikkelingen in Congo bieden kansen om een nieuwe impuls te geven aan universitaire samenwerking. Sinds 2001 heeft staatssecretaris Boutmans hiervoor bijkomende middelen vrijgemaakt. De nood is echter zo groot dat deze middelen niet volstaan: bibliotheken en labo’s zijn geplunderd, en computerinfrastructuur ontbreekt bijna volledig. Rector Jos Ndelo en andere alumni van de K.U.Leuven die verbonden zijn aan de Universiteit van Kinshasa richten daarom een dringende oproep tot personeelsleden en studenten om hen materiaal te bezorgen dat hier is afgeschreven maar ginder nog uitstekende diensten kan bewijzen. Er is grote nood aan standaardwerken en aan recente edities van handboeken en cursussen (in het Frans of Engels) over eender welk onderwerp. Ook welkom zijn woordenboeken, encyclopedieën, werken over taalkunde en literatuurstudie, filosofie, geschiedenis, literatuur in het Frans, Engels, Duits, Spaans, Italiaans en Portugees. Voor herbruikbare pc’s geldt als minimumnorm dat ze Windows 95 kunnen draaien (processor 80486 of hoger). De omvang van de harde schijf is minder belangrijk omdat de toestellen zoveel mogelijk worden verbonden in een lokaal netwerk. Oude printers (zelfs dotmatrixprinters) zijn zeer welkom. De toestellen mogen worden afgeleverd op de Dienst Informatieverwerking van de eigen afdeling of faculteit. • Info: [email protected].

16 C A M P U S K R A N T 3 1 . 1 0 . 2 0 0 2

Trefpunt Zelfhulp bestaat twintig jaar en begeleidt 1.250 groepen

Zelfhulp is meer dan huis-, tuin- en keukenhulp Thomas Van Baelen

Wie even rondsnuistert in de kantoren van Trefpunt Zelfhulp vzw heeft al gauw door dat er voor de meest uiteenlopende problemen een zelfhulpgroep bestaat: of u nu last hebt van relatieverslaving, albinisme of snurken, of u asbestslachtoffer bent, gestalkt wordt of aseksueel door het leven gaat, er is een zelfhulpgroep waar u terecht kunt. Peter Gielen van Trefpunt Zelfhulp licht toe. “Momenteel zijn er in Vlaanderen zo’n 1.250 zelfhulpgroepen en het is onze taak om hen te begeleiden bij het runnen van hun vereniging. Daarnaast bieden wij ook ondersteuning bij het opstarten van nieuwe groepen. Hoe langer hoe meer organiseren we ook vormingscursussen. Zelfhulpgroepen willen immers steeds professioneler werken.” Trefpunt Zelfhulp is gehuisvest in gebouwen van de K.U.Leuven. Is er daarnaast nog een link met de universiteit? “Die link is vooral historisch. Rond 1980 ontstond er een ware zelfhulpgroepenboom en de Afdeling Medische Sociologie werd belast met een onderzoek naar het nieuwe fenomeen. Al snel werd duidelijk dat de zelfhulpgroepen op zoek waren naar een instantie waar zij voor dienstverlening terecht konden. Vanuit die behoefte ontstond in 1982 Trefpunt Zelfhulp. De universiteit biedt ons ook logistieke steun, maar voor de rest func-

tioneren wij wel grotendeels onafhankelijk.” Volgens Gielen bestaan er over zelfhulpgroepen nog steeds te veel vooroordelen - het clichébeeld van de ellenlange praatsessies waar lotgenoten elkaar met hun kommer en kwel bestoken. “Al begint het stilaan te beteren. Het besef groeit dat zelfhulp meer is dan de huis-, tuin- en keukenhulp waar ze vaak voor versleten wordt. Toch verwijzen nog steeds te weinig huisartsen door naar zelfhulpgroepen. Als je hen vraagt waarom, blijken twee redenen steeds terug te komen. Ze zien zelfhulpgroepen als een soort concurrenten, en - vooral - ze zijn er onvoldoende mee vertrouwd.” • Trefpunt Zelfhulp vzw, Departement Sociologie, E. Van Evenstraat 2C, 3000 Leuven, (t) 016 23 65 07, [email protected], www.zelfhulp.be

MA ATSCHAPPIJ

Voor elk wat wils Lobbyen bij politici, praktische informatie verstrekken, een luisterend oor bieden of gewoon een wandeling organiseren. Zelfhulpgroepen zijn van alle markten thuis. Campuskrant sprak met vertegenwoordigers van de zelfhulpgroepen voor slachtoffers van mobbing en stalking, ouders van een meerling, lijders aan albinisme en mensen met een kleine gestalte.

Stalking of mobbing Niet alleen wie slachtoffer is van stalking of mobbing kan aankloppen bij Sasam. Ook daders die berouw hebben en geholpen willen worden kunnen er terecht, zij het wel op individuele basis. Voorzitter Josy Claes geeft tekst en uitleg. CK: Wat is het verschil tussen stalking en mobbing? Claes: “Bij beide gaat het om het aantasten van een persoon in zijn privésfeer en zijn welbevinden. Gebeurt dat op het werk, dan spreken we over mobbing. In de andere gevallen betreft het stalking. Bij mobbing kunnen we juridisch gezien dus terugvallen op het arbeidsrecht en het arbeidsreglement, bij stalking moeten we anders opereren.” CK: Naast slachtofferopvang tracht Sasam ook te lobbyen bij politici. Heeft dat al wat opgeleverd? Claes: “De wet Onkelinckx is er

Het zijn er twee! (of meer...) Een meerling krijgen is niet alleen een heuglijke gebeurtenis, het gaat ook gepaard met de nodige vragen en problemen. De vzw Twins is er voor meerlingen én hun ouders. Ilse Brangers is actief bij de vrijwilligerswerking van de afdeling Antwerpen. “Wij proberen ouders van meerlingen vooral met praktisch advies bij te staan. Laat je een tweeling bijvoorbeeld bij elkaar in de klas zitten? Toch gebeurt het af en toe ook dat mensen het emotioneel moeilijk hebben met het krijgen van een meerling. Zo had ik pas nog een gesprek met een vrouw die zwanger was van een tweeling en er eentje wou laten weghalen. Dan is het ook onze taak om erop te wijzen dat het ondanks de extra moeilijkheden toch de moeite waard blijft.” CK: Komen de meeste ouders voor of na de bevalling naar jullie?

Kort maar krachtig Conny Tielemans is woordvoerder van de Vlaamse Vereniging voor Mensen met een Kleine Gestalte. Die behartigt de belangen van - hoe raadt u het kleine mensen. En die zijn heel divers. CK: Waarvoor kunnen mensen bij uw organisatie terecht? Tielemans: “Ik denk dat wij vooral een hulp kunnen zijn als het aankomt op het uitwisselen van ervaringen, op het leren aanvaarden ook. Voor professionele hulpverlening verwijzen wij meestal door. Wij ijveren ook voor inclusie, voor het recht dat iedereen zou moeten hebben om actief deel te nemen aan alle aspecten van de samenleving. Pas dan zullen mensen met een kleine gestalte niet meer als abnormaal worden gezien.” CK: Vanaf wanneer kunnen we spreken van een ‘kleine gestalte’? Tielemans: “Ik hou er niet van om

daar een aantal centimeters op te kleven. De meeste van onze leden lijden wel aan achondroplasie, of een andere vorm van dwerggroei. We zijn echter niet gelukkig met de term ‘dwerg’. Onze groep overweegt trouwens ook een naamsverandering. Enkele jaren geleden verscheen er een boek over dwerggroei met de mooie titel Kort maar krachtig. Momenteel zijn we aan het onderhandelen met de auteurs om die naam over te nemen.” “We ijveren ook voor het toekennen van extra financiële steun aan mensen met dwerggroei. Daarvoor moet je op dit moment namelijk voor minstens 66% invalide zijn. Veel achondroplasten halen die score net niet en daardoor blijven zij of hun ouders in de kou staan. Ga maar eens na hoeveel gespecialiseerde kinesitherapie kost, of een rolstoel, of aanpassingen aan je wagen wanneer je wilt leren rijden.”

Albinisme Sinds 1993 bestaat er ook voor mensen met albinisme een eigen zelfhulpgroep. Bij deze Kontaktgroep Albinisme ligt de nadruk vooral op het verstrekken van informatie. Het ledenaantal is klein maar Johan Vermeir merkt dat de groeiende naambekendheid van zijn groep steeds meer mensen weet aan te trekken. CK: Wat is albinisme eigenlijk precies? Vermeir: “Albinisme is een oogziekte die erfelijk bepaald is en die steeds een verminderd zicht tot gevolg heeft. De ziekte kan ook gepaard gaan met het ontbreken van huidpigmentatie. Bovendien hebben de meeste patiënten een erg gevoelige huid en kunnen ze niet goed tegen de zon.” CK: Welke hulp biedt uw organisatie aan haar leden? Vermeir: “We publiceren regelmatig

31.10.2002 C A M P U S K R A N T

onder druk van en in samenspraak met ons gekomen. Die wet stelt mobbing strafbaar net als bedrijven die onvoldoende maatregelen nemen om mobbing te voorkomen. Zo moeten bedrijven nu risicoanalyses maken en preventieplannen opstellen en, ook de kleintjes, een preventieadviseur en een vertrouwenspersoon hebben.” CK: Hebt u de indruk dat de vele media-aandacht die stalking en mobbing de laatste tijd krijgen drempelverlagend werkt? Claes: “Ik denk het wel. Er wordt niet meer of minder gepest dan vroeger, alleen wordt er meer over gesproken. Jammer genoeg gebeurt dat vaak nog te laat, wanneer de problemen al groot en moeilijk op te lossen zijn. We drukken de mensen daarom steeds op het hart om er open over te praten. Een beginnend brandje is immers sneller geblust dan een uitslaande brand.”

Brangers: “Naar onze afdeling in Antwerpen komen vooral ouders die na de bevalling in een of andere brochure over ons gelezen hebben. Sinds we vorig jaar zijn begonnen met gesprekken in het Middelheimziekenhuis komen er wel steeds meer zwangere koppels aankloppen. Zij willen dan vooral weten wat ze kunnen verwachten.” CK: Twins organiseert vanalles, van ziekenhuisbezoekjes tot praatavonden. Over welke activiteit bent u het meest tevreden? Brangers: “Over onze praatavonden voor kleuter- en lagere school. Daar krijgen we ook de meeste respons op. Dit jaar hebben we ook voor de eerste keer een wandeling georganiseerd voor al onze leden. Het was zeer aangenaam voor iedereen om elkaar eens te zien, dus dat is zeker voor herhaling vatbaar.” een brochure waarin we ons contactadres vermelden. Daar kunnen mensen terecht om een uitgebreid informatiepakket aan te vragen. Om de twee jaar organiseren we ook een contactdag rond één bepaald thema. De voorbije jaren was dat onder andere de sociale wetgeving, integratie en erfelijkheid. En tweemaal per jaar geven we het tijdschrift Oogcontact uit.” CK: Wat is het belangrijkste doel van een Zelfhulpgroep als deze? Vermeir: “Mensen samenbrengen om hun ervaringen uit te wisselen over een bepaald probleem. Ook het aspect kennisoverdracht vind ik erg belangrijk. Niet iedereen heeft dezelfde behoeften. Sommige mensen vragen een informatiepakket aan en laten daarna niets meer van zich horen. Anderen hebben dan weer nood om contact te houden.”

17

SPORT

Superman wint de studentenmarathon

“Met die tijd had ik aardig wat halve marathons kunnen winnen” Tim Vuylsteke

Soms vraag je je toch af waar ze hun energie vandaan blijven halen, die studenten. De ene dag zie je ze de beest uithangen in cafés en fuifzalen, de volgende dag tref je hen zwoegend aan boven hun metershoge cursussen. En tussen al dat feesten en studeren door slagen ze er zowaar ook nog in een marathon te lopen. Of preciezer: een halve marathon. Op 16 oktober was er immers de jaarlijkse Studentenmarathon, en wij van Campuskrant liepen natuurlijk ook mee.

foto: Rob Stevens

De eerste...


Het zou een gemakkelijke opdracht worden. Snel even slalommen tussen een handvol uitgeputte studenten en personeelsleden, en tussendoor wat vraagjes stellen. Die fuivende en tooghangende studenten hebben toch geen greintje conditie. Wat ons betreft hét foute cliché van de eeuw: zelfs de traagste deelnemers schoten ons zo snel voorbij dat het ons pas na aankomst lukte enkele winnaars en verliezers aan de tand te voelen. Al viel het ook toen nog niet mee de juiste mensen te vinden: Sportraad telde over de drie afstanden - 21 km lopen, 10 km lopen, en 21 km wandelen, niet minder dan 546 inschrijvingen. De Studentenmarathon, die al sinds 1966 menig studentenhart sneller heeft doen slaan, is nog steeds een daverend succes. Karel Pardaens (1:11:23) - winnaar 21 km lopen

Karel Pardaens (31), voor de gelegenheid gehuld in Superman-T-shirt, is geen onbekende voor de Studentenmarathon. In 2001 was hij namelijk ook al de beste. Pardaens studeerde kinesitherapie aan onze universiteit, en doctoreerde met een proefschrift over inspanningsproeven bij patiënten met hypertensie en hartfalen. Die kennis kan hij nu gebruiken bij zijn halftijdse job in het U.Z. Gasthuisberg, die hij combineert met een taak als vrijwillig wetenschappelijk medewerker op het Departement Revalidatiewetenschappen. Als hij niet werkt, loopt Pardaens triatlons, en hij behoort in die discipline tot de besten van België. Pardaens: “Ik nam vorig jaar pas voor de eerste keer deel aan de Studentenmarathon. Vroeger vond ik die te studentikoos. Maar omdat ik onder de triatleten toch één van de

... de laatste...

beste lopers ben, en nog nooit een halve marathon had gelopen, wou ik weleens weten wat ik waard was op die afstand. En met de tijden die ik vorig jaar en dit jaar heb gelopen, blijkt dat ik toch aardig wat halve marathons zou hebben gewonnen. De wedstrijd zelf was moeilijker dan vorig jaar, toen won ik met zes minuten voorsprong. Deze keer liepen we voortdurend met zijn tweeën: pas op vier kilometer van de finish heb ik mijn belager kunnen afschudden. Maar ik was dan ook minder goed voorbereid dan in 2001, door een blessure heb ik de hele maand augustus niet kunnen lopen.” Edward Hoornaert (1:14:44) derde 21 km lopen en eerste student Dat Edward Hoornaert, twee-

de licentie Romaanse, eerste student werd, kan moeilijk toeval genoemd worden. Vorig jaar finishte hij tweede op de 10 km, en ook toen was hij de beste student. Zijn conditie houdt hij op peil door zo’n 70 à 80 km per week te trainen, en tussendoor ook heel wat wedstrijden te lopen: atletiekmeetings tijdens de zomer en veldlopen ’s winters. De Studentenmarathon vond hij een lastige wedstrijd, maar hij slaagde er toch in zijn metgezellen in het achtervolgende groepje af te schudden door te versnellen op de zwaarste stukken. Met zijn prestatie mag Hoornaert zich tot de beste langeafstandslopers van West-Vlaanderen rekenen, en ook de top in België is niet meer zo heel veraf. Anette Deschuytere (1:35:30) winnares 21 km lopen

Anette Deschuytere (42) doceert chemie aan de industrieel ingenieurs van Groep T, en schenkt zichzelf met deze overwinning een mooi verjaar-

dagscadeau. Vorig jaar liep ze ook al mee, toen werd ze tweede. De wedstrijdomstandigheden waren ideaal volgens haar: geen wind, en de temperatuur was net goed. Ze was er vooral over te spreken dat ze enkele van haar studenten - allemaal jongens - achter zich heeft kunnen laten, terwijl die toch maar half zo oud zijn als zij. Jeroen Decuypere (0:32:11) en Koen Dillen (0:32:12) - winnaars 10 km lopen

Officieel is Jeroen Decuypere, eerste kandidatuur wiskunde, de winnaar, maar eigenlijk kwam hij samen met Koen Dillen, tweede kandidatuur bio-ingenieur, over de streep. De twee, die elkaar goed kennen van de atletiekpiste, hebben zelfs niet gesprint om de overwinning. Dat net zij twee de wedstrijd domineerden, was geen verrassing: op het jongste Belgisch Kampioenschap was Koen tweede op zowel de 1.500 als de 800 m, en op dat laatste nummer behaalde Jeroen een derde plaats. Petra Bruggeman (0:38:27), Annelies Truyers (0:39:38) en Marjolein Truyers (0:40:12) - top drie 10 km lopen

Dit vrolijke drietal uit de Faculteit Geneeskunde, dat elkaar kent van hoe kan het ook anders - de atletiekwereld, heeft de 10 km bij de vrouwen beheerst. Petra en Annelies hebben de eerste vijf kilometer samen afgelegd, maar Petra voelde zich blijkbaar nog fris genoeg om alleen door te gaan, en met succes. Marjolein schrok zich dan weer een hoedje toen het meisje met lang haar dat ze al een tijdje probeerde in te halen achteraf gezien nogal veel op een jongen leek en een snorretje had. Al die moeite voor niets!

... en het winnend trio dames (21 km)

BK Rolstoeltennis in De Nayer genomen had. De logische winnaar in de hoogste herenreeks was titelverdediger Gert Vos, die aan twee sets genoeg had om Bruno Hexges te verslaan. Gert won met Joeri Verellen ook het dubbelspel. Beiden zijn lid van het Leuvense Centrum voor Aangepast Sporten (CAS), een met de universiteit gelieerde sportclub die activiteiten voor mensen met een handicap organiseert. De trainingen rolstoeltennis, elke donderdagavond tussen 19 en 21u in Sporthal De Nayer, worden gegeven door An Lavrysen van het Departement Kinesiologie. De volledige resultaten (onder meer ook van de quad-reeks, een competitie voor spelers met bijkomend functionaliteitsverlies in de armen) vindt u op www.rolmite.org.

18 C A M P U S K R A N T 3 1 . 1 0 . 2 0 0 2

foto: Rob Stevens

Tijdens het weekend van 26 en 27 oktober vond in het Universitair Sportcentrum het Belgisch Kampioenschap Rolstoeltennis plaats. Het BK is een gezamenlijk initiatief van de Belgische tennisfederatie KBTB en de Belgische gehandicaptensportfederatie BPC, en wordt alternerend in Vlaanderen en Wallonië georganiseerd. De editie 2002 was in handen van Rolmite vzw, die financieel en logistiek werd bijgestaan door de Vereniging Rolstoeltennis Vlaanderen. De verrassing van het tornooi kwam van de 17jarige Annick Sevenans, die laureate werd in de hoogste damesreeks. Zij won in drie spannende sets van de internationale top-10 speelster Brigitte Amerijckx, die sinds haar bevalling in juli nog maar net het racket opnieuw ter hand

Sun Microsystems verwent bibliotheekgebruiker

IN BEELD

Thin, smart en hot Fabre in het paleis, maar... Ludo Meyvis

Panamarenko in de bib

De nieuwe Arenbergbibliotheek herbergt heel wat primeurs op het vlak van bibliotheekautomatisering. Ook wat betreft de werkingsmogelijkheden voor de gebruikers werd niet op een cent gekeken. Dat zou echter onmogelijk geweest zijn zonder de gulle steun van Sun Microsystems. rechten regelen enzovoort. Nog belangrijker is dat je een systeem van hot desking kunt uitbouwen. Stel, je bent aan het werken op een bepaald station. Als je je kaart verwijdert, is het toestel onmiddellijk bruikbaar voor degene die na je komt. Zelf kan je naar de andere kant van de bib gaan, je kaart in een ander toestel stoppen, en je krijgt onmiddellijk de desktop van het vorige toestel, alle programma’s die aan het draaien waren, de mailboodschap waar je aan bezig was, enzovoort. En de laatste reden om voor Sun te kiezen, is ook niet onbelangrijk: die werkstations zijn muisstil, er zitten geen bewegende delen in. Voor een bibliotheek is dat natuurlijk niet onbelangrijk.” “We hebben met Sun een contract voor vijf jaar. Tijdens die periode nemen zij alle server-onderhoud op zich, en garanderen ze een 24u/24 en 7d/7 onderhoud. Ik schat dat de commerciële waarde van hun bijdrage aan de werking van onze bibliotheek ergens rond het half miljoen euro moet liggen, niét gering dus.”

foto: Rob Stevens

Professor Walter Bogaerts, voorzitter van de campusbibliotheekraad, is duidelijk: “Sun heeft ons een héél groot cadeau gedaan. Het gaat om een substantiële tegemoetkoming voor de meer dan honderd werkstations die we de bibliotheekbezoekers aanbieden. De reden om met Sun in zee te gaan, had natuurlijk een financiële grondslag - voor de prijs die we nu betaald hebben, hadden we nog niet eens een eenvoudig pc-park van dezelfde omvang kunnen realiseren. Maar er zijn ook heel reële technische redenen. Het gaat om thin client-toestellen, lokale werkstations die volledig vrij zijn van onderhoud. Er is geen administratie nodig, geen moeizaam poetswerk, geen gevaar voor virussen enzovoort. Alleen de centrale server moet onderhouden worden, niet de werkstations zelf. Een tweede overweging is dat de uitrusting van Sun het ons mogelijk maakt te werken met smart cards. Op vrij korte termijn zal de nieuwe studentenkaart op die manier gebruikt kunnen worden. Met zo’n systeem kan je gebruikers identificeren, op basis daarvan toegangs-

Een bibliotheek is een cultuurtempel. Logisch dat in het budget ook een gedeelte voor kunst voorzien werd. Wie zoekt naar een link tussen beeldende kunsten en technische wetenschappen, komt haast automatisch bij Panamarenko terecht. De bibliotheek heeft een van zijn typische bewegende constructies aangekocht, eigenlijk een voortzetting van de Archaeopterix-lijn die hij bijna twintig jaar geleden opzette. Het gaat om een voor zijn doen relatief klein kunstwerk, maar het heeft wel de typische Panamarenko-touch. Naast het werk zelf werden ook een reeks litho’s aangekocht, met ontwerptekeningen van het kunstwerk. Die worden onder meer aangeboden aan de belangrijkste sponsors van de bibliotheek.

Behalve de Panamarenko vind je in de bibliotheek ook de Kist, een ontwerp van Frans Van Praet, naar het voorbeeld van de oude, houten pennendoos waar onze grootouders mee naar school trokken. In zo’n doos kon je allerlei spullen opbergen, en dat is ook de bedoeling van de Kist, die geconcipieerd werd als multifunctioneel meubel. Momenteel wordt ze gebruikt als tentoonstellingskast voor antieke handboeken, met op dit ogenblik als topper een originele editie van het Cruydtboeck van Rembert Dodoens. Daarnaast bevat de Kist ook een kleine verzameling mineralen, en als je de zaak openklapt, ontstaat er een heuse vergadertafel. Multifunctioneel is het dus zeker wel.

Vandaag zou de grote windwijzer opnieuw boven de universiteitsbibliotheek moeten uittorenen, op deze foto wordt-ie nog zeer geduldig in een Mels kunstatelier met een laagje bladgoud belegd. De restauratie van de acht meter hoge en achthonderd kilo zware windwijzer was geen lichte klus, onder meer omdat de ‘voet’ integraal moest worden vervangen, maar werd wel in zes weken geklaard door de gereputeerde koperslagers Dirk en Günter van der Loeff, vader en zoon.

foto: Rob Stevens

foto: Patrick Holderbeke

Bladgoud voor Leuvense leeuw

Miniaturen in Leuvense binnenstad Tijdens de voorlaatste week van oktober was Leuven het toneel voor openluchtexpo Hic et Nunc, een

foto: Jef Collaer

randactiviteit van de tentoonstelling Meesterlijke Middeleeuwen. Na zonsondergang projecteerden diaprojectoren een veertigtal illustraties uit de tentoongestelde manuscripten op diverse huizen in de binnenstad. Meesterlijke Middeleeuwen ontving inmiddels al meer dan 10.000 bezoekers.

• Meesterlijke Middeleeuwen, nog tot 8 december in het Stedelijk Museum Vander KelenMertens, maandag van 13u30-17u30, dinsdag, woensdag en donderdag van 9u30-17u30, vrijdag van 9u30-21u30, en zaterdag en zondag van 10u30-18u30. Op 1 november is de tentoonstelling niet toegankelijk. Info: (t) 016 22 45 64 en http://mm.leuven.be

31.10.2002 C A M P U S K R A N T

19

ONDERZOEK Nobelprijzen Scheikunde voor technieken rond structuurbepaling

Moleculen wegen en atoomkernen aanslaan Ludo Meyvis

Ook aan het Rega-Instituut worden deze technieken gebruikt. Wij spraken met onderzoekers Jef Rozenski en Roger Busson van het Laboratorium Medicinale Chemie. Beide onderzoekers, verbonden aan de Faculteit Farmaceutische Wetenschappen, zijn werkzaam in het domein van de medicinale scheikunde, een discipline die zich concentreert op de chemische structuur en werking van geneesmiddelen. Daartoe worden nieuwe moleculen gesynthetiseerd, hun werking getest en hun structuur bestudeerd. Dat laatste luik is waar MS en NMR onschatbare diensten bewijzen.

misschien een pacemaker dragen - quod non. “Anders zou je hier niet binnenmogen,” zegt hij, terwijl hij het NMR-lokaal opent. Zo’n machine lijkt een beetje op een menshoge thermoskan, maar dan wel eentje met een enorm sterk magnetisch veld, voldoende om op een meter afstand een pacemaker tilt te doen slaan. “Dergelijke sterke magneetvelden kan men alleen opwekken in supergeleidende magneten door ze af te koelen tot op 4 graden kelvin, dus 269 graden onder nul.

Spectraculair

Bovenaan wordt een kleine hoeveelheid onderzoeksmateriaal in oplossing in een glazen buisje ingebracht. Sommige atomen zoals de alom aanwezige waterstoffen gaan, als je ze blootstelt aan een sterke magnetische kracht, aan het trillen met een frequentie die afhankelijk is van hun chemische omgeving. Door nu de frequentie van die trillende atomen op te meten, krijg je inzicht in hun onderlinge bindingen. Uit de fijnstructuur van de resonantiesignalen kan je ook de aard, het aantal en de oriëntatie van de buuratomen afleiden. Bovendien kan je door de opnametechniek iets te wijzigen ook informatie verkrijgen over de nabije ruimtelijke buuratomen, wat uiterst belangrijk is voor het bepalen van 3dimensionele structuren van grote, opgerolde moleculen of van hun zogenaamde secondaire of tertiaire structuren. Dat is

Professor Roger Busson

“Wat vroeger vele dagen moeizaam handwerk kostte, doen we nu in enkele seconden.”

Opgerolde moleculen

Professor Busson vraagt terloops of we

20 C A M P U S K R A N T 3 1 . 1 0 . 2 0 0 2

recent zelfs 4D-NMR technieken ontwikkeld met de bedoeling de signalen in verschillende dimensies te verspreiden, en aldus een analyse mogelijk te maken. Dat veronderstelt zeer complexe meet- en verwerkingstechnieken die het uiterste vergen van de huidige computerapparatuur. Hoe sterker de magneet, hoe groter en hoe nauwkeuriger de meetmogelijkheden. Het probleem is dat dergelijke magneten en de bijhorende elektronica héél duur zijn. Recente up-to-date toestellen kosten al gauw iets in de orde van 3 miljoen euro of meer, en dat is voor een labo als het onze niet meer te betalen.” “Kurt Wüthrich is sedert vele jaren de absolute expert in de wereld van NMR van biologische macromoleculen zoals eiwitten en nucleïnezuren, en zijn Nobelprijs bekroont eigenlijk een levenswerk. Hij heeft vooral in de laatste jaren

advertentie

foto: Rob Stevens

“MS dient om atomen en moleculen te ‘wegen’”, zegt Jef Rozenski. “Als je de massa van moleculen kent, weet je meteen al veel over de structuur, wat op zijn beurt essentieel is om de werking te begrijpen. Een massaspectrometer is een toestel dat bestaat uit een bron, van waaruit de te onderzoeken stof in het toestel gebracht wordt, een analysator, die elektrisch geladen ionen ‘ziet’ en een afbuiging in hun beweging kan vaststellen, en een detector. Op basis van de grootte van de afwijking kan je veel informatie samenstellen over het gewicht. Uiteraard heeft de opmars van de computer en van de miniaturisatie veel mogelijkheden gebracht, waardoor we nu in enkele seconden en volledig geautomatiseerd een onderzoek kunnen doen dat een aantal jaren geleden vele moeizame dagen handwerk kostte.” Een oude papierstrook, met hier en daar een met de hand geannoteerde piek, illustreert de ijver uit vroeger jaren. Nu volstaat letterlijk één druk op de knop. “De Nobelprijs voor Fenn en Tanaka beloont hun verbetering van het eerste deel van de massaspectrometer, de bron. Vroeger kon je alleen kleine en vluchtige moleculen van een elektrische lading voorzien, en je moest in vacuüm werken, waardoor je heel kwetsbare, grote en moeilijk hanteerbare apparaten nodig had. De methoden van Fenn, de elektrospray, en die van Tanaka, die de ionisatie met lasers realiseert, schaffen die beperkingen af. Daardoor kunnen we nu bijvoorbeeld ook eiwitmoleculen en nucleïnezuren analyseren, wat uiteraard een enorme sprong voorwaarts is.” “MS ondervindt de laatste jaren een explosie in toepassingsgebieden. Je komt MS tegen in dioxine-onderzoek, in dopingzaken, in DNA-sequentiebepalingen, zelfs in het onderzoek van kunstvervalsing en in ruimtesondes. Maar voor ons is het natuurlijk eerst en vooral een biochemische techniek, waarmee we feedback kunnen geven aan onze collega’s uit de andere deelgebieden van de medicinale scheikunde.”

natuurlijk maar een schematische weergave. NMR, en dan vooral de interpretatie van de metingen, is een uiterst complexe zaak.” “Die complexiteit komt vooral tot uiting bij grote polymere moleculen zoals bijvoorbeeld proteïnen, die uiteraard een groot aantal zeer gelijkaardige waterstoffen bevatten. Om de veelheid aan signalen in spectra van dergelijke moleculen te kunnen ontrafelen en aan bepaalde atomen toe te wijzen, werden 2D- en 3D- en

foto: Rob Stevens

(Bio)chemici willen weten waaruit een ‘stof’ bestaat en hoe ze gestructureerd is. Voor eenvoudige moleculen wil dat met klassieke methoden nogal lukken, maar voor complexe stoffen, eiwitten bijvoorbeeld, is dat niet evident. Twee technieken maken sinds een tweetal decennia veel opgang, de massaspectrometrie (MS) en de nucleaire magnetische resonantie (NMR). Drie wetenschapslui die deze technieken optimaliseerden, vielen dit jaar in de Nobelprijzen.

Professor Jef Rozenski

een heel scala aan pulssequenties, meetstrategieën en verwerkingstechnieken ontwikkeld die het mogelijk maakt om op basis van NMR-data moleculaire structuren op 3D-niveau te berekenen (modelling), en dus een beeld te maken van proteïnen in oplossing, en zelfs van proteïnen in levende cellen. Van de vele duizenden proteïnen die we nu kennen, werd ongeveer een vijfde bestudeerd via NMR met behulp van zijn hiervoor ontwikkelde technieken.”

CULTUUR

Cultuur kort Reisconcert USO

Elke week, woensdagmiddag 13u, gratis!

De herfstreis van het Universitair Symfonisch Orkest gaat dit jaar naar Bologna, voor een intensieve repetitieweek en een concert aldaar. Het USO reist dan verder naar Milaan om er deel te nemen aan het Festival van Lissone. Op 6 november brengt het orkest het reisprogramma in de Pieter De Somer-aula, met de Cuban Overture van George Gershwin, het Bastuba Concerto van Ralph Vaughan-Williams met als solist Hugo Mathijssen (solo-tuba VRO-orkest), de Vijfde Symfonie van Jean Sibelius en tot slot de Rodeo van Aaron Copland. • Woensdag 6 november, 20u15, Pieter De Someraula. Tickets: 9 euro, 6 (studenten), 7,5 (personeel K.U.Leuven, 5 (-18-jarigen), te bestellen via [email protected], (t) 016 32 03 40 of via de orkestleden.

Breek je week met een UUR KULtUUR Laatavond-UUR: Indische dans en muziek

Een Indische avond rond de oud-Indische tempeldans Bharat Natyam, gebracht door de groep Natya Sundari en muzikaal ondersteund door het Karo Trio (bansuri, tabla, tiptar). Natya Sundari bestaat uit vijf dansers en wordt geleid door Natasha Volodina. Het Trio wordt voor de gelegenheid aangevuld met enkele special guests: Sandip Banerjee op tabla en Dalia Mees op viool. Vooraf geeft professor Winand Callewaert samen met Antonia en Natasha Volodina een inleiding over Shiva, de God van de dans. 6 november, 21u: inleiding; 22u: concert, Grote Aula, Maria-Theresia College, Sint-Michielsstraat 6. Poëzie en jazz met Stefan en Peter Hertmans

De veelzijdige schrijver en dichter Stefan Hertmans sleepte in 1995 met de gedichtenbundel Muziek voor de overtocht de driejaarlijkse Prijs van de Vlaamse Gemeenschap in de wacht en wordt momenteel alom geprezen voor

zijn nieuwste roman Als op de eerste dag. Stefan heeft een al even getalenteerde jazz-broeder, Peter. Samen brengen ze waar ze goed in zijn: de ene leest gedichten, de andere maakt er muziek bij. Na een geslaagde eerste keer op het Groot Beschrijf in Brussel, halen we hen nu naar Leuven voor een bisnummer. 13 november, 13u10, Openbare Bibliotheek Tweebronnen, Auditorium, Rijschoolstraat 4 / Diestsestraat 49. Jazzcombo High Voltage Quintet

Het High Voltage Quintet krijgt dit jaar de steun van het project Gouden Vleugels, dat zich speciaal richt tot jong Vlaams muziektalent. Samen met vier andere ensembles is het kwintet in de running voor de ‘Debuutprijs kamermuziek Jeugd en Muziek’. High Voltage staat voor muzikaal vuurwerk, met arrangementen en composities van eigen hand waarbij de akoestische setting het uitgangspunt is. 20 november, 13u10, STUK, Ensemblezaal, Naamsestraat 96.

De Volle Tent Indische avond op 6 november

UUR KULtUUR is een initiatief van de Cultuurcommissie K.U.Leuven en wordt gesteund door KBC Studentenkantoor en De Morgen. Info: Cultuurcoördinatie K.U.Leuven Naamsestraat 96, Leuven (t) 016 320 340 [email protected] www.kuleuven.ac.be/cultuur

November in STUK

Dansen met King Kong en zingen met Daan dens volgens het ABC van Acoustic, Band en Cinema. Uiteraard staat Leuven op het lijstje voor drie dinsdagen Daan en evenveel geweldige optredens. 3 DIFFERENT SIDES OF DAAN, di 19 november Daan A(coustic), di 12 november Daan B(and), di 26 november Daan C(inema), telkens om 20u30, STUK. • Info en tickets: (t) 016 320 320, www.stuk.be, [email protected]

Requiem met stemonderzoek

In het kader van hun samenwerking Dubbelspel brengen kunstencentrum STUK en Stadsschouwburg Leuven Fanny & Alexander voor het eerst naar ons land, een groep uit de beste hedendaagse Italiaanse theatertraditie. Hun voorstelling Requiem puurden ze uit de Griekse mythologie, en wel het verhaal van Psyche en Afrodite. Naast zijn visueel-scenografische kracht, fascineert Requiem ook door het stemonderzoek waarvan deze productie de sporen draagt: hoe kan spreken de kracht van zingen, van muziek en ritme evenaren, zonder haar inhoudelijke impact te verliezen? In deze bevreemdende maar indrukwekkende voorstelling is een cruciale rol weggelegd voor de muziek van Luigi Ceccarelli. REQUIEM/Fanny & Alexander, ma 4, di 5 en woe 6 november, 20u30, STUK Soetezaal Commerce met twee

Tijdens het Klapstukfestival 1999 ging Pause in première, een voorstelling van Thomas McManus en Nik Haffner, beide dansers bij William Forsythes Ballett Frankfurt. Over

Pause schreef De Morgen destijds: “...terwijl je geniet van de dans, draait je brein op volle toeren. Een massage voor je bol”. Ondertussen hebben de kernleden van de groep niet stilgezeten en richtten ze, na ettelijke gesprekken in het gelijknamige Leuvense café, het gezelschap Commerce op. Hun tweede productie, Second, bestaat uit volgende ingrediënten: twee podia, twee publieken, een heel donkere dubbele kamer, een televisietoestel dat herinneringen oproept. De dansers gaan een dialoog aan in de ruimte, een vrouw tracht buiten zichzelf te reiken, een man zonder hoofd wil dansen met King Kong... SECOND/Commerce, woe 6 en do 7 november, 20u30, STUK Labozaal

Op woensdag 27 november worden de culturele organisaties van Leuven, samen met CJP, massaal gemobiliseerd voor de vierde editie van De Volle Tent. Iedereen die jonger is dan 26 jaar of personeelslid van de K.U.Leuven kan de hele dag gratis of voor maximum 3,75 euro deelnemen aan een indrukwekkend aantal culturele activiteiten. Van een ontbijtfilm (Lola rennt, met gratis ontbijt in het STUKcafé!) over 3 x UUR KULtUUR, verscheidene workshops (songwriting met Flip Kowlier, Breakdance met Rafaga De Viento, turntablism met Killa Tactics, jongleren, flamenco en salsa), voorstellingen van Ronny Mosuse, Gino Sancti, Fellaz, PJDS, Killah Tactics en dj Scorpio en een knotsgekke fanfare van Circus in Beweging. KURA nodigt BV’s van allerlei slag uit in een ‘special’ van de reeks Oorgetuigen over de verschillende fakbars heen (met o.a. Peter Hoogland en Joyce De Troch,...). In het STUK zorgt Kunstenvzw Traktor doorlopend voor performances in het hele gebouw en gaat Radio Scorpio met live-interviews van alle artiesten in de ether. De dag sluit af met een feestje, dat op gang wordt getrokken door de onnavolgbare Buscemi, die zijn nieuwe plaat live komt voorstellen. Meer info in het volgende nummer en op www.cjp.be

foto: Rob Stevens

Drie Daanse dinsdagen

Een weerom lichtjes fantastische soloschijf, ook al nieuw werk met de bloedbroeders van Dead Man Ray, de score voor de film Meisje... Er valt tegenwoordig moeilijk naast artistieke duivel-doet-al Daan Stuyven te kijken, en de man doet er nog een schep bovenop: in vijf steden brengt hij telkens drie opeenvolgende optre-

31.10.2002 C A M P U S K R A N T

21

A D VA LVA S http://www.kuleuven.ac.be/

Hoger Instituut voor Wijsbegeerte

Vacatures AAP en BAP Vacante mandaten van assisterend en bijzonder academisch personeel voor het academiejaar 2002-2003, 8ste lijst

De rector van de K.U.Leuven maakt bekend dat onderstaande mandaten vacant worden gesteld. Als u wil solliciteren, dient u C3-formulieren in te vullen die u kan aanvragen op (t) 016 32 83 00, op het administratief secretariaat van elke faculteit of via onze website. Deze formulieren, één per kenmerk, moeten vóór 14 november 2002 teruggestuurd worden naar de Dienst Personeelsbeheer, Parijsstraat 72b, 3000 Leuven. Sollicitaties per e-mail stuurt u naar [email protected] Als u zich voor meer dan één mandaat kandidaat stelt, kan u een lijst toevoegen waarin u de vacatures in volgorde van voorkeur klasseert. Deze lijst wordt enkel aan de decaan van de faculteit bezorgd. Als u solliciteert voor de functie van doctor-assistent, dient u een gedetailleerd curriculum met geactualiseerde publicatielijst en een omschrijving van het voorgestelde onderzoeksproject en/of de onderwijstaken bij te voegen. Om in aanmerking te komen, hebt u tijdens uw universitaire studies bij voorkeur onderscheiding behaald. Inzake haar benoemingen voert de K.U.Leuven een gelijke kansenbeleid.

Faculteit Rechtsgeleerdheid Kenmerk: 00200308 - 50006198 Functie:80% doctor-assistent, Afdeling Arbeids- en Sociale Zekerheidsrecht, vanaf 12 december 2002 voor 1 jaar Diploma: doctor in de taal- en letterkunde: Germaanse talen, specialisatie Nederlandse rechtstaal Opdracht: verzorgen van werkcolleges Nederlandse rechtstaal in Leuven en Kortrijk; verbeteren van taken; voorbereiden publicaties m.b.t. het proefschrift; inwerken van nieuwe medewerker. Kenmerk: 00200308 - 50043432 Functie: 50% assistent, Afdeling Grondslagen van het Recht, vanaf 1 december 2002 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat rechten en aantoonbare affiniteit met de wijsbegeerte of licentiaat wijsbegeerte of politieke wetenschappen en aantoonbare affiniteit met de rechtswetenschap Opdracht: onderwijs en onderzoek op het gebied van de grondslagen van het recht, resulterend in een proefschrift.

gepaste economische wetenschappen, handelsingenieur Opdracht: meewerken aan de taken die werden opgelegd aan de externe visitatiecommissie: meewerken aan het opstellen van het zelfevaluatierapport, uitwerken van de kwaliteitsaspecten etc. Kenmerk: 00200308 - 50043453 Project: FWO nr. G.0385.03 Functie: 100% bursaal, Departement Toegepaste Economische Wetenschappen, vanaf 1 januari 2003 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat econmische wetenschappen/toegepaste economische wetenschappen/psychologie/ sociologie/criminologie/pedagogie/gedragsbiologie/L.O., handelsingenieur Opdracht: onderzoek met het oog op het voorbereiden van een doctoraat binnen de vakgroep marketing van het Departement Toegepaste Economische Wetenschappen; uitvoeren van het project ‘Consumenten hebben niet alleen financiële beperkingen; het juiste product kopen heeft een mentale prijs’.

Faculteit Sociale Wetenschappen Kenmerk: 00200308 - 50043435 Functie: 50% praktijkassistent, Afdeling Economisch Recht, vanaf 1 december 2002 voor 1 jaar Diploma: licentiaat rechten Opdracht: assistentie bij het opzoeken en samenstellen van een Engelstalig leerboek Cases, Comments and Materialism in European Taxation.

Faculteit Economische en Toegepaste Economische Wetenschappen Kenmerk: 00200308 - 50009453 Project: FLOF nr. 12078 Functie: 100% bursaal, Departement Economie, vanaf heden voor 2 jaar, 1 x hernieuwbaar Diploma: licentiaat economische wetenschappen, Master of Science in Economics Opdracht: assistentie bij onderwijs en beleidsgericht onderzoek in de Werkgroep Internationale Economie; hulp bij begeleiden van eindverhandelingen; supervisie van examens. Kenmerk: 00200308 - 50022029 Functie: 100% wetenschappelijk medewerker, Faculteit, vanaf heden tot eind mei 2003 Diploma: licentiaat econmische wetenschappen/toe-

Kenmerk: 00200308 - 50043395 Functie: 100% doctor-assistent, Faculteit, vanaf 1 januari 2003 voor 2 jaar Diploma: doctor in de sociale wetenschappen Opdracht: met de oprichting van de graduate school wil de Faculteit voor de Engelstalige post-initiële masterprogramma’s en de deelnemende studenten een aangepaste omkadering en begeleiding bieden; zij zoekt hiervoor een coördinator die samenwerkt met de docenten van de betrokken masterprogramma’s; dagelijkse leiding van de graduate school: onthaal en begeleiding van gastprofessoren en studenten, inhoudelijke begeleiding, organiseren van seminaries en practica, methodologische begeleiding; uitstekende Engelse taalbeheersing; sociale vaardigheden zijn zeer belangrijk. Kenmerk: 00200308 - 50043455 Functie: 50% praktijkassistent, Departement Communicatiewetenschap, vanaf 1 januari 2003 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat communicatiewetenschappen of houder diploma van GGS E-communicatie Opdracht: begeleiding van studenten bij practica en ondersteuning van dagelijkse werkzaamheden in het Mediacentrum.

Benoemd of

FNAC-bonnen voor uw telefoongesprekken Voor het project ‘Corpus Gesproken Nederlands’ is de onderzoeksgroep Spraak van het ESAT/PSI op zoek naar mensen van 55 jaar en ouder die tegen een vergoeding van 25 euro aan FNAC-bonnen zes telefoongesprekken met bekenden willen voeren. • Info: August Oostens, (t) 016 32 18 30 of www.esat.kuleuven.ac.be/~spch/projects/ CGN/form.html

onderscheiden Professor Jan Vermant, docent aan het Departement Chemische Ingenieurstechnieken, ontving de DuPont Young Faculty Award. Deze prijs wordt elk jaar toegekend aan een aantal jonge professoren in voor DuPont relevante disciplines. Dit jaar werd de prijs voor de eerste keer toegekend aan onder-

22 C A M P U S K R A N T 3 1 . 1 0 . 2 0 0 2

Kenmerk: 00200308 - 50007082 Project: FWO nr. G.0099.03 Functie: 100% bursaal, Centrum voor Ethiek, Sociale en Politieke Filosofie, vanaf 1 januari 2003 voor 2 jaar, eventueel hernieuwbaar Diploma: licentiaat wijsbegeerte (een licentie in sociolinguïstiek strekt tot aanbeveling) Opdracht: wetenschappelijk onderzoek leidend tot doctoraat in het kader van het project ‘Moedertaal, identiteit en kosmopolitisme: een onderzoek naar de rol van taal en taalrechten voor de identiteitsvorming in de context van linguïstische heterogeniteit’.

Faculteit Letteren Kenmerk: 00200308 - 50006694 Functie: 50% assistent, Afdeling Kunstwetenschap, vanaf 1 januari 2003 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat kunstwetenschappen: nieuwste tijd Opdracht: medewerking aan wetenschappelijke projecten in de kunstwetenschappen nieuwste tijd; hulp bij begeleiden van licentiaatsverhandelingen, oefeningen en seminaries; logistieke dienstverlening. Kenmerk: 00200308 - 50043433 Project: FWO nr. G.0270.03 Functie: 100% bursaal, Afdeling Geschiedenis van de Nieuwste Tijd, vanaf 1 januari 2003 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentaat geschiedenis Opdracht: historisch onderzoek naar de wetenschappen zoals beoefend door de Jezuïeten ten tijde van de aartshertogen in vergelijking met de wiskundige activiteiten in en om de Leidse universiteit; overleg met andere medewerkers aan het project (Groningen); voorbereiding internationaal congres (2006).

Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Kenmerk: 00200308 - 50003848 Functie: 100% assistent, Departement Sociale en Culturele Antropologie, vanaf heden voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: aanvullend diploma sociale en culturele antropologie; advanced master in social and cultural Anthropology; licentiaat of equivalent rechten en/of bestuurskunde, eventueel criminologie Opdracht: onderwijsondersteuning (30%); opzetten onderzoek in het domein van de rechtsantropologie, met voorkeur voor onderzoek dat leidt tot proefschrift (70%). Kenmerk: 00200308 - 50019383 Functie: 50% assistent, Departement Psychologie, vanaf 1 januari 2003 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: licentiaat klinische psychologie, specialisatie in cliëntgerichte therapie Opdracht: uitwerking doctoraat en inschakeling in diverse practica in licenties psychologie.

Faculteit Wetenschappen Kenmerk: 00200308 - 50004418 Functie: 10% praktijklector ALO Biologie, vanaf heden tot 30 september 2003, hernieuwbaar Diploma: 2de cyclus-diploma (bij voorkeur) in de betreffende studierichting én diploma van geaggregeerde voor het onderwijs Opdracht: praktijklectoren staan titularissen bij voor de opleidingsonderdelen ‘praktijkinitiatie’ en ‘stage’ in de academische lerarenopleiding en voor de nascholing van leraren; vereisten: tenminste 5 jaar onderwijservaring in het Secundair Onderwijs of het Hoger Onderwijs in het vakgebied en blijvend professioneel verbonden zijn met de onderwijswereld

met minstens een deelopdracht effectieve klaspraktijk; belangstelling hebben voor vakoverschrijdende pedagogisch, didactische onderwerpen.(Informatie bij de betreffende vaktitularis: (t) 016 32 42 90 of op het secretariaat van het AVL: (t) 016 32 94 00, (f) 016 32 94 01). Kenmerk: 00200308 - 50007296 Functie: 100% praktijkassistent, Monitoraat, vanaf 1 januari 2003 tot 30 september 2005, hernieuwbaar met 80% Diploma: doctor in de biologie of licentiaat biologie met ruime onderwijservaring Opdracht: monitoraat van biologische vakken voor 1ste kandidatuur apotheker en 1ste kandidatuur wetenschappen; medewerking aan de didactische teams met o.a. uitwerking van ICT-toepassingen.

Faculteit Landbouwkundige en Toegepaste Biologische Wetenschappen Kenmerk: 00200308 - 50024107 Functie: 100% assistent, Departement Agrotechniek en -Economie, vanaf 1 januari 2003 voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: bio-ingenieur, master of statistics, licentiaat wiskunde, burgerlijk ingenieur Opdracht: onderzoek ter voorbereiding van doctoraat op gebied van toegepaste statistiek; didactische taken i.v.m. onderwijsopdracht van de eenheid; statistische consultaties in het kader van de eenheid met cliënten uit universiteit en industrie.

Faculteit Geneeskunde Kenmerk: 00200308 - 50005630 Project: GOA 03/11 Functie: 100% bursaal, Afdeling Gastro-Enterologie, vanaf heden voor 2 jaar hernieuwbaar Diploma: bio-ingenieur, licentiaat biochemie/biomedische wetenschappen/biologie, apotheker, arts Opdracht: deelname aan het project ‘Effect van inflammatie op de regulatie van de tonus van de gastro-intestinale gladde spieren’ met als specifiek thema desensitisatie van peptide receptoren; gelegenheid tot zelfstandig werken en tot het aanleren en aanwenden van moderne technieken i.v.m. de moleculaire biologie van receptoren: mutagenese, gen-expressie, celkweek, luminescentiemetingen en confocale laserscanmicroscopie; fundamenteel onderzoek met klinische relevantie. Kenmerk: 00200308 - 50005818 Project: FWO nr. G.0237.01 -ELR-A5339 Functie: 100% wetenschappelijk medewerker, Afdeling Pneumologie, vanaf 1 januari 2003 voor 2 jaar Diploma: licentaat biologie specialisatie fysiologie en moleculaire biologie; bio-ingenieur, specialisatie celen gentechnologie Opdracht: onderzoek over de invloed van cytokinines op de respiratoire en perifere spieren in een proefdiermodel en bij COPD-patiënten met systemische inflammatie. Kenmerk: 00200308 - 50008282 Project: FLOF nr. 8282 Functie: 100% bursaal, Afdeling Fysiologie, vanaf heden voor 2 jaar, hernieuwbaar Diploma: arts, bio-ingenieur, apotheker, licentiaat biologie/biomedische wetenschappen Opdracht: bestuderen van celprocessen via dynamische analysetechnieken; gebruik confocale microscoop + digitale beeldverwerkingstechnieken; aanleren van en toepassen van celkweken; gebruik van fluorescentie en photoïnactivatie technieken.

Wie een mededeling wil laten opnemen in deze rubriek, kan dit door een digitaal formulier in te vullen op het adres www.kuleuven.ac.be/ck/mededeling/benoemd.htm. zoekers buiten de VS. Aan de onderscheiding is een bedrag verbonden van 25.000 euro, aan te wenden voor fundamenteel onderzoek. Professor Hendrik Van Brussel, hoofd van het Departement Mechanica aan de Faculteit Toegepaste Wetenschappen, kreeg door de Koning van Zweden een buitenlands lidmaatschap toegekend van

de Koninklijke Zweedse Academie voor Ingenieurswetenschappen. Doctor David Van Reybrouck, verbonden aan de Afdeling Geschiedenis van de Nieuwste Tijd, kreeg de Debuutprijs 2002 voor zijn boek De Plaag. Het stille knagen van schrijvers, termieten en ZuidAfrika. Aan de prijs is een bedrag verbonden van 6.200 euro.

Publicaties

A D VA LVA S Wie een mededeling wil laten opnemen in deze rubriek, kan dit door een digitaal formulier in te vullen op het adres www.kuleuven.ac.be/ck/mededeling/publicatie.htm.

Humane Wetenschappen B. Cardon, K. de Coene, B. Dekeyzer, S. IJsseling, D. Vanwijnsberghe e.a., Meesterlijke Middeleeuwen. Miniaturen van Karel de Grote tot Karel de Stoute, 800-1475, ISBN 905826-179-4, Leuven, Davidsfonds, 2002, 343 p., 59,95 euro. In dit werk zien topstukken van de WestEuropese boekverluchting het daglicht. Vele miniaturen zijn nooit eerder getoond of gepubliceerd. Wereldvermaarde specialisten zorgen bovendien voor sublieme toelichting, onmisbaar om de miniaturentaal te begrijpen. Hoe werken woord en beeld samen? Wie zijn de gebruikers van de handschriften? Waarover wil de middeleeuwer lezen? Dit boek verenigt boeiende visies met een onovertroffen, kleurrijke uitvoering. Een nieuwe beleving van zeven eeuwen miniatuurkunst. Een intense kijken leeservaring. L. de Vos, Burchten en forten en andere versterkingen in Vlaanderen, ISBN 90-5826195-6, Leuven, Davidsfonds, 2002, 264 p., 13,50 euro. Deze praktische, cultuurhistorische gids laat u delen in de strategische plannen van zovele veldheren en generaals. Tientallen zwartwitfoto’s, oude gravures en plattegronden brengen de meest gevaarlijke en imposante linies dichterbij. Een uitnodiging om een bezoek te brengen aan de vele versterkingen die Vlaanderen rijk is.

Doctoraten

J. Lambrecht s.J., De kracht van het geloof. Bijdragen over het Nieuwe Testament, ISBN 90-334-5134-4, Leuven, Acco, 2002, 272 p., 24,50 euro. De twintig bijdragen in dit boek omvatten de brede thematiek van de kracht van het geloof. Telkens gaat het om een belangrijke inhoud uit het Nieuwe Testament, die ook bruikbaar is voor de hedendaagse verkondiging. Meestal is de onderzochte tekst belast met moeilijkheden. Daarom wordt eerst een toelichting gegeven die de tekst doorzichtig maakt en soms ook kritisch benadert. Maar het echte begrijpen ligt op een dieper niveau dat men niet bereikt zonder toepassing en actualisering.

filosofie van Philip Pettit, ISBN 90-3345079-8, Leuven/Leusden, Acco, 2002, 204 p., 26,90 euro. Deze bundel werd geschreven door zeven jonge Leuvense filosofen en is een kritische inleiding in het werk van de analytische filosoof Philip Pettit. Diens sociale en politieke filosofie staat centraal, maar ook de ontologische en antropologische basis van zijn opvattingen komt aan bod. De hoofdmoot bestaat uit een kritische analyse van Pettits holistisch individualisme in de sociale ontologie, zijn oecumenisme in de filosofie van de sociale wetenschappen en zijn republikeinse opvattingen over politieke vrijheid, democratie en strafrecht.

G. Vanheeswijck, Voorbij het ongenoegen, ISBN 90-5826-191-3, Leuven, Acco, 183 p. Einde 19de eeuw. Nietzsche ontmaskert de christelijke naastenliefde als heimelijk onbehagen, machteloze haat. De zwakke christen streeft gelijkheid tussen de mensen alleen maar na om zich zo te wreken op de sterkste, die het ongelijke leven zijn gang laat gaan. Vandaag moeten christenen nog steeds schipperen. Want hoe de moderniteit verbinden met de utopische radicaliteit van het evangelie? Hoe de christelijke boodschap nog inpassen in een leefwereld die haar afwijst?

Biomedische Wetenschappen C. Gastmans, K. Dierickx, Ethiek in witte jas. Zorgzaam omgaan met het leven, ISBN 905826-187-5, Leuven, Davidsfonds, 2002, 247 p., 19,95 euro. De auteurs van dit boek werken vanuit een verruimde zorgvisie: ze benaderen de mens in zijn totaliteit. En ze laten zien hoe de menselijke waardigheid bij grote, maar vooral ook bij de kleine ingrepen van alledag centraal kan staan. Een onmisbare denkoefening voor al wie zieken zacht en zorgzaam wil bijstaan.

X. Vanmechelen (red.), Afhankelijkheid zonder dominantie. Over de sociale en politieke

Deze rubriek is gebaseerd op de databank ‘Agenda K.U.Leuven’, die u vindt onder agenda.kuleuven.be

Uitgelicht Wat de bijsluiter niet vertelt Professor Gert Laekeman doceert geneesmiddelenkennis aan de Faculteit Farmaceutische Wetenschappen. In zijn recente boek Geneesmiddelen - Wat de bijsluiter niet vertelt overloopt hij in mensentaal vele honderden geneesmiddelen: waarvoor ze dienen, hoe ze ingenomen moeten worden, welke complicaties mogelijk zijn, kortom alles wat een gesprek met de arts of de apotheker ten goede kan komen. “Mensentaal, dat is wel het sleutelwoord,” zegt hij. “Bijsluiters bevatten inderdaad alle nodige informatie, maar maken geen vergelijkingen tussen geneesmiddelen. Dat heb ik met mijn boek willen bijsturen. Ik heb alles ingedeeld vanuit het standpunt van de patiënt, dus gegroepeerd per klachtenbeeld. Daardoor heb ik ook vergelijkend kunnen werken, en heb ik kunnen aangeven waarom de ene medicatie beter is dan de andere. Mijn boek is eerst en vooral bestemd voor de niet-professionele lezer, de gewone patiënt dus, hoewel ik hoop dat ook de arts, de apotheker en andere gezondheidswerkers er iets in vinden. Het aantal opgenomen geneesmiddelen is in elk geval ruim genoeg. Ik heb echter niét de bedoeling gehad een vervanger te schrijven voor het Gecommentarieerd Geneesmiddelenrepertorium, waar alle erkende geneesmiddelen op wetenschappelijke wijze beschreven worden. Dié informatie is te vinden op www.bcfi.be.” Gert Laekeman, Geneesmiddelen - Wat de bijsluiter niet vertelt. Leuven, Acco, 2002.

Uitgelicht Prenataal testen

16 okt.: Marijke Groothaert, Landbouwkundige en Toegepaste Biologische Wetenschappen, Combined Experimental and Theoretical Spectroscopic Study of CU-ZSM5 Active for the Decomposition of NO, prom. prof. R. Schoonheydt en prof. K. Pierloot. 17 okt.: Speratus Kamanzi, Godgeleerdheid, Soteriological Models in their Historical Contexts: With Special Reference to René Girard’s Contribution and his Reception in Contemporary Theology, prom. prof. G. De Schrijver. 18 okt.: Tom Janssens, Wetenschappen, Impact of the Oxygen Concentration on the Quantification of Secondary Ion Mass Spectrosmetry Profiles in Si, prom. prof. em. O. Verbeke en prof. W. Vandervorst. 21 okt.: Koenraad Brosens, Letteren, The Dye Works and Tapestry Manufactory of Urbanus Leyniers (1674 - 1747). A Contextual Study of Brussels Tapestry, 1670- 1770, prom. prof. G. Delmarcel. 21 okt.: Wim Goossens, Rechtsgeleerdheid, Aanneming van werk: blauwdruk en resultante van het gemene recht van de dienstenovereenkomst, prom. prof. B. Tilleman. 22 okt.: Aernout Luttun, Farmaceutische Wetenschappen, Chronic Inflammatory Disease: The Role of Proteolysis and Angiogenesis Revisited, prom.

prof. P. Carmeliet en prof. A. Verbruggen. 22 okt.: David Moens, Toegepaste Wetenschappen, A Non-Probabilistic Finite Element Approach for Structural Dynamic Analysis with Uncertain Parameter, prom. prof. D. Vandepitte en prof. P. Sas. 23 okt.: Anthony Njoku, Godgeleerdheid, Vatican II and the Process of Its Reception in the Igbo Speaking Church of Southeastern Nigeria 1959-1995, prom. prof. M. Lamberigts. 24 okt.: Marc Borremans, Toegepaste Wetenschappen, High Performance CMOS Transmitter Integration for Wireless and Cable Applications, prom. prof. M. Steyaert. 25 okt.: Jan Vandenbussche, Toegepaste Wetenschappen, Systematic Design of Analog IP Blocks, prom. prof. G. Gielen en prof. M. Steyaert. 25 okt.: Stijn Viaene, Economische en Toegepaste Economische Wetenschappen, Learning to Detect Fraud from Enriched Insurance Claims Data (Context, Theory and Applications), prom. prof. G. Dedene.

logie en Pedagogische Wetenschappen, A Social-Psychological Study on Acculturation Orientations of Ethnic Minority Members and Autochthons, prom. prof. N. Vanbeselaere en prof. J. Leman. 30 okt.: Felipe Eduardo Cisneros Espinosa, Landbouwkundige en Toegepaste Biologische Wetenschappen, Mountain Irrigation: Performance Assessment and Introduction of New Concepts to Improve the Water Distribution At Field Level, prom. prof. J. Feyen. 30 okt.: Bert De Bièvre, Landbouwkundige en Toegepaste Biologische Wetenschappen, Water Demand-Supply and Administrative Management in Medium Sized Irrigation Schemes in the Sierra of Ecuador, J. Feyen. 30 okt.: Ruth Daniëls, Landbouwkundige en Toegepaste Biologische Wetenschappen, The Role and Regulation of the Rhizobium Etli Cin Quorum Sensing Locus During Free-Living Growth and Symbiotic Interaction With the Common Bean Plant (Phaseolus Vulgaris L.), prom. prof. J. Vanderleyden en prof. J. Michiels.

Professor Gerry Evers-Kiebooms is de editor van Prenatal Testing for Late-onset Neurogenetic Diseases. “Het is een multidisciplinair boek, dat gaat over de klinische, psychologische, sociale, ethische en wettelijke complexiteit van prenataal onderzoek voor erfelijke aandoeningen die zich op latere leeftijd manifesteren. Er wordt zowel ingegaan op prenatale diagnose gedurende het eerste zwangerschapstrimester als op pre-implementatie genetische diagnose, een onderzoek dat op embryo’s gebeurt en erop gericht is uitsluitend embryo’s in te planten die de genetische afwijking niet hebben.” “Het boek richt zich vooral op de ziekte van Huntington, en bevat een aantal heel concrete gevalsbesprekingen. Die geven een levendig beeld van de concrete situatie van koppels die trachten hun kinderwens te vervullen in een situatie van verhoogd erfelijk risico en tegelijk proberen te vermijden de genetische afwijking door te geven aan de volgende generatie. Het pijnlijkste aspect van deze problematiek is dat velen een beslissing moeten nemen over het al dan niet hebben van kinderen op het ogenblik dat ze in de onzekerheid leven of ze zelf de genetische afwijking hebben. Sommigen laten om die reden een predictieve test uitvoeren om met zekerheid te weten of ze de ziekte later in hun leven zullen krijgen. Een slecht testresultaat leidt natuurlijk tot een verscheurende keuze. In het boek wordt ruim ingegaan op de keuzes die mensen in zo’n situatie maken.” “Het boek is gegroeid uit een Europese collaboratieve studie met zes EU-landen, en uit een Europees congres in Leuven, in november 2000.” G. Evers-Kiebooms, M.W. Zoeteweij, P.S. Harper (Eds.), Prenatal Testing for Late-onset Neurogenetic Diseases, Oxford, BIOS Scientific Publishers, 220 p., 90 pond. www.bios.co.uk

Onderzoekskalender 28 okt.: Kristien Vanhee, Geneeskunde, Conformational Study of Alpha-Lactalbumin Using ThiolSpecific Fluoresent Probes, prom. prof. M. Joniau. 29 okt.: Boris Snauwaert, Psycho-

Een overzicht van alle openstaande onderzoeksprogramma’s en initiatieven is beschikbaar op CWIS, www.kuleuven.ac.be/gedoc. Wie geen toegang heeft tot CWIS kan contact opnemen met Karine Aert, Dienst Onderzoekscoördinatie Naamsestraat 22, 3000 Leuven (t) 016 32 40 53, (f) 016 32 41 9, [email protected].

31.10.2002 C A M P U S K R A N T

23

DENK TANK DE

In beeld

foto: Michaël De Lausnay

Geslaagd gecombineerd

Uiteraard was Kim Gevaert (K.U.Leuven) dé publiekstrekker bij de uitreiking van de VSSF-Studentenprijzen op 24 oktober. Zij ontving uit handen van FLOK-decaan Mart Buekers een bronzen beeldje van Fred Bellefroid, net als basketbalspeler Thomas Van de Vondel (Hogeschool Gent). Beiden werden door de Vlaamse Studentensportfederatie gelauwerd voor de wijze waarop ze hogere studies met topsport wisten te combineren. K.U.Leuvenaar Bart Soons, ondertussen verbonden aan het Departement Kinesiologie, zag zijn eindverhandeling bekroond met een reischeque van 1.500 euro.

Levensgrote gorilla’s (maar vriendelijke!) in de zandbak van de speeltuin van de nieuwe crèche Kabouterberg, van Tom Frantzen. Het beeldhouwwerk van Willy Peeters beeldt de ontwikkeling uit van baby tot kleuter.


Gorilla’s in de zandbak

Bouwhistorische geheimen van Horst

24 C A M P U S K R A N T 3 1 . 1 0 . 2 0 0 2

foto: Rob Stevens

Het kasteel van Horst kreeg voor de tweede maal een ploeg Leuvense archeologiestudenten over de vloer. De opgravingen gebeurden onder leiding van BAP-er Ben François (r) en brachten de resten aan het licht van een verdwenen imposante vleugel met ronde toren. Daarmee is ook bewezen dat het kasteel oorspronkelijk als een volledig gesloten complex heeft gefunctioneerd. Projectcoördinator professor Marc Lodewijckx (l): “De bodemsporen in het kasteel Horst zijn erg kwetsbaar, je kunt het bodemarchief maar éénmaal onderzoeken en als je het verkeerd aanpakt, gaat er heel wat informatie voor altijd verloren. Meer klaarheid verschaffen over de bouwgeschiedenis van de diverse onderdelen is anderzijds noodzakelijk voor een verantwoorde renovatie en revalorisatie van dit historisch zeer belangrijke kasteel.”

• In deze rubriek legt Campuskrant allerlei vragen - van technische, socio-economische, politieke, ethische en filosofische aard - voor aan een denktank van Bijzonder Wijze Mannen en Vrouwen van de K.U.Leuven. Aarzel niet om ook uw vragen en problemen op te sturen naar De Denktank, Oude Markt 13, Leuven. •

Pestkoppen (bis) Als we mogen afgaan op de brieven die De Denktank de laatste weken mocht ontvangen, zijn de Campuskrantlezers voornamelijk met twee vragen bezig. Ten eerste: wie moeten we uit het Big Brother-huis stemmen? En ten tweede: zal België nu al dan niet wapens leveren aan Nepal? Deze week gaan we alvast graag in op die tweede vraag.

Wij, leden van de Denktank en eminent Academisch Personeel van de K.U.Leuven, kloppen onszelf niet graag op de borst, maar soms kan het echt niet anders. Wij willen de lezer verzoeken er de vorige Denktank (Campuskrant nr. 3, p. 20) nog eens bij te nemen, geheel gewijd aan de door Renaat Landuyt bij de K.U.Leuven bestelde studie over pesten op het werk. Wat hebben wij toen in onze rubriek ge-out? Dat Vera Dua en Mieke Vogels twee van de grootste pestkoppen binnen de regering zijn! Ja, leest u het indien gewenst nog maar eens rustig na, het stond er wel degelijk. Ongeloof was na dat artikel ons deel, een stroom boze lezersbrieven, staalharde ontkenningen, een Recht van Antwoord vanwege het Agalev-secretariaat, enfin: u wil het allemaal niet meemaken. Wie schetst echter ook onze verbazing toen wij vorige week een televisie-interview met Mieke Vogels zagen. Een gesprek over de wapenleveringen aan Nepal. Voor wie het gemist zou hebben, zullen wij even citeren: “Louis Michel heeft ons gepest, nu gaan wij Louis Michel terugpesten!” Echt waar, ze zei het ditmaal gewoon letterlijk zélf, en indien u ons niet gelooft: wij hebben die uitzending van TerZake toevallig op tape, als er genoeg belangstelling is willen wij ze wel nog eens vertonen op een reuzenscherm op de Oude Markt. Het gaat hier dus niét om een gewone huis-, tuin- en keukenpestkop, want die pesten doorgaans het liefst buiten het oog van de camera, de baas of de leraar. Neen, Mieke Vogels is duidelijk een zeer geoefende pestkop, die gewoon in het openbaar bedreigingen uit aan collega-ministers. U zal begrijpen dat ook die twee keren dat Louis Michel onwel moest worden afgevoerd van regeringsmissies en -vergaderingen, plotseling in een wel héél erg ander daglicht komen te staan. Wie toen dat jeukpoeder in de soep had gedaan en wie die Pizza Salmonella di Mare had besteld is nog altijd niet opgehelderd, maar wij zouden toch maar zoeken in de kringen rond mevrouw Vogels. Sinds de bewuste uitzending van TerZake heeft de telefoon hier niet meer stilgestaan: politici die de hulp van onze afdeling Pedagogie inriepen om te vragen hoe zij Vogels’ eindeloze gepest in ‘s hemelsnaam konden stoppen. Vroeger zouden wij gezegd hebben: dreig met uw vader of eventueel met een al dan niet fictieve Grotere Broer (die de pestkoppen dan weleens in elkaar zou komen timmeren). Werkte voor onszelf op de lagere school altijd feilloos. Helaas, wij pedagogen weten dat de tijden en de zeden veranderd en vooral verruwd zijn: een beetje vuistenwerk is tegenwoordig al lang niet afschrikwekkend meer, neen, dreigen met wapens is het enige dat in deze tijden van car- en homejackings nog een béétje afschrikwekkend werkt - opsluiting in het Big Brother-huis niet te na gesproken. Het resultaat van dat advies was al één dag later te zien. Karel De Gucht - maar één van de vele politici die de hulp van onze afdeling Pedagogie inriepen - mocht eveneens op televisie komen reageren. “Nepal is geen democratie, maar dat heeft er nu eens niks mee te maken, zie!”, aldus een kordate De Gucht tegen Ivan De Vadder. “Wij leveren die wapens gewoon. Ik heb thuis trouwens zelf al jarenlang een paar mooie modelletjes staan: een FAL, een AKA-47 en een tweeloop, waarmee ik en vriend Louis Michel in het weekend oefenen. Op levende doelen. Vogels en zo, als ze niet ophouden met kwetteren.” Waarna De Gucht ook nog eens argumenteerde dat hoe sneller de huidige - toegegeven, niet echt geheel democratisch verkozen regering - alle antidemocratische rebellen zou afknallen, hoe sneller de democratie in Nepal er zou komen! Een redenering waar wij eerlijk gezegd toch even over moesten nadenken, maar inderdaad: ze klopt als een bus. Want stel dat we geen wapens zouden mogen leveren aan Nepal omdat daar geen democratie is, betekent dat dan ook dat we geen Belgisch bier meer mogen leveren aan Nederland zolang ze daar de goede smaak én de mensenrechten mishandelen door het te serveren in - godbetert - colaglaasjes? Neen, toch? Wij van De Denktank geven het u dan ook op een briefje: pesten of niet, uiterlijk eind deze maand arriveren die wapens in Nepal. Namens De Denktank, Prof. K. Van der Kinderen (afdeling Pedagogie, werkgroep Pesten op het Werk) en G. Op de Beeck (secretaris-klerk)

INHOUD. 2002: A Space Odyssey. 31 oktober 2002 nr 4 * veertiende jaargang. 3 Onderzoek

Recommend Documents