INHOUD VOORWOORD
5
2. WERKNEMER
INHOUD
7
In het kort Werknemer
OVERZICHT
VAN KADERS
19
1. INLEIDING
21
De sociale zekerheid in nederland
21 22 22 23 23 24 24 24 25 25 25 25 26 26 26 27 27 27 27 28 28 28 29 29 29 29 30 30
Wijzigingen in 2015 Het stelsel van sociale zekerheid
Werknemersverzekeringen Volksverzekeringen Zorgverzekering Sociale voorzieningen ‘Voorziening’ Uitvoeringsorganisatie
Parlementaire enquête WET SUWI
De uitvoeringsinstanties UWV SVB
Zorgverzekeraars en zorgkantoren CIZ
Zorginstituut Nederland,
NZA EN IGZ
Gemeentelijke sociale diensten WMO-loket of zorgloket Digitaal klantdossier DigiD Premiebetaling en -inning En hoe zit het met …
Van rechtswege verzekerd zijn Gemoedsbezwaarden Gelijke behandeling Rechtmatig verblijf Identificatieplicht
EN WERKGEVER
Andere arbeidsverhoudingen Uitbreidingen en beperkingen Wel dienstbetrekking, niet verzekerd Geen dienstbetrekking, wel verzekerd De arbeidsovereenkomst
Ontbreken gezagsverhouding Schriftelijk of mondeling? Rechtsvermoedens Individuele/collectieve arbeidsovereenkomst Jongeren Wat staat er in een arbeidsovereenkomst? Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd De tijdelijke arbeidsovereenkomst eindigt automatisch Tussentijds ontslag nemen/krijgen Verbod op discriminatie Opeenvolgende tijdelijke contracten Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd Proeftijd Flexibele arbeidsrelaties en verzekering
Deeltijdarbeid Uitzendarbeid De eerste 78 weken Na de eerste 78 weken Freelance werk, ‘zzp’ers’ Oproeparbeid Cao Sociale zekerheid Vakantiewerk en bijbaan
32 32 32 32 33 33 33 33 35 35 35 36 36 36 36 37 37 37 37 38 38 39 39 39 39 40 40 41 42 42 42
_________________________________________________________________________ 7
INHOUD Verlofregelingen voor de werknemer
Zwangerschaps- en bevallingsverlof en uitkering Duur van het verlof Ziek tijdens de zwangerschap of na de bevalling Eerder stoppen Zwanger van meer dan één kind Baby opgenomen in ziekenhuis Opdeling bevallingsverlof Overgang bevallingsverlof bij overlijden werkneemster Zwangerschaps- en bevallingsverlof vrouwelijke zelfstandigen Ouderschapsverlof Calamiteitenverlof en ander kort verzuimverlof Kraamverlof Betaald kortdurend zorgverlof Onbetaald langdurend zorgverlof Adoptie- en pleegzorgverlof Levensloopregeling (overgangsregeling) Werkgever
Melden bij de Belastingdienst Loonadministratie
Loonstrook Wettelijk minimumloon Premiebetaling
Werknemersaandeel in de premie Werkgeversaandeel in de premie De WW-premie Inkomensafhankelijke bijdrage ZVW WIA-premie Berekening totaal af te dragen premie Voorbeeld van een loonberekening en totale loonkosten Toelichting bruto-nettoberekening Premieloon Inkomensafhankelijke bijdrage ZVW Loonbelasting en premies volksverzekeringen Nettoloon Totale loonkosten En hoe zit het met …
Loonheffing en inkomstenbelasting Heffingskortingen
42 42 43 43 44 45 45 45 45 45 46 46 47 47 47 47 48 48 48 48 49 50 51 51 51 51 51 51 52 53 53 53 53 53 53 53 54 54 54
Algemene heffingskorting Arbeidskorting Inkomensafhankelijke combinatiekorting Ouderenkorting Alleenstaande ouderenkorting Tijdelijke heffingskorting voor vroeggepensioneerden Werkbonus Jonggehandicaptenkorting Ziekte van personeel
Loondoorbetaling bij ziekte De arbodienst/arbodeskundige Re-integratie Subsidies voor de werkgever Bonussen (premiekortingen) voor werkgevers Subsidie meerkosten in dienst nemen/houden No-riskpolis Werken op proef
54 54 55 55 55 55 55 55 55 55 55 57 57 57
Kinderopvang
58 58 59 59 59 59 60 60 61
3. ZIEKTE
63
In het kort De loondoorbetaling
63 64 64 64 64 65 65 65
Beslag op loon en uitkeringen
Beslagvrije voet Waarop is geen beslag mogelijk? De hoogte van de beslagvrije voet Hoe wordt beslag gelegd?
Passend werk tijdens ziekte Duur Langer of korter loon betalen Huishoudelijk personeel Opeenvolgende ziektegevallen Hoogte Beperkte afwijking bij cao of arbeidsovereenkomst Gevolgen voor de werkgever
Ziek melden bij het UWV Het UWV is ‘poortwachter’ Verhouding werkgever/werknemer
Controle en begeleiding Voorschriften Stopzetten loon Plan van aanpak
65 65 65 66 66 66 67 67 68
8 ________________________________________ PRAKTISCHE INFORMATIE OVER SOCIALE ZEKERHEID
INHOUD
Re-integratieverslag Ontslag tijdens ziekte Second opinion (deskundigenoordeel) Re-integratie bij de eigen werkgever Loondoorbetaling en onbetaald verlof Zwangerschap en wachttijd WIA
68 68 69 70 70 70 De Ziektewet 70 Loondoorbetaling of ZW-uitkering? 70 Het vangnet van de Ziektewet 70 Tijdelijk contract of einde contract 71 Zieke oproepkrachten 71 Nawerking Ziektewet 71 Failliete werkgever 72 Werknemers die onder de no-riskpolis vallen 72 Eigen risico dragen voor de Ziektewet 73 Voorwaarden voor een ZW-uitkering 73 1. Geen recht op loondoorbetaling hebben 73 2. Verzekerd zijn 73 3. Arbeidsongeschikt zijn 74 4. Ziek en hersteld melden 75 5. Zich aan de verdere voorschriften houden 76 6. Detentie 76 7. Wonen in het buitenland 76 8. Benadelingshandeling 76 De zw-uitkering 77 Eerste ziektedag 77 De hoogte van de ZW-uitkering 77 Uitkering meer dan 70% 78 Werken naast de uitkering 78 Uitbetaling ZW-uitkering en vakantietoeslag 78 Inhoudingen 78 78 De duur van de ZW-uitkering Keuring na 52 weken ziekte 79 79 Einde ZW-uitkering Begeleiding en re-integratie 79 Hersteldverklaring 79 WIA aanvragen 80 Voorzieningen 80 En hoe zit het met … 80 Vrijwillige verzekering voor de Ziektewet 80 Vrijwillige verzekering zwangeren 80
Werken in het buitenland Overlijdensuitkering Bezwaar en beroep Toeslagenwet
Voor wie? Voor wie niet? Hoogte van de toeslag Maximering van de toeslag Inkomen en inkomensvrijlating Aanvraag en uitbetaling
80 81 81 81 81 82 82 82 82 83
4. ARBEIDSONGESCHIKTHEID
86
In het kort De WIA Voorwaarden recht op
86 86 87 87 88 88 89 89 89 89 89
1. 2. 3. 4. 5. 6.
WIA
Werknemer Wachttijd Arbeidsongeschikt Voorschriften Wonen in het buitenland Detentie
Naar de WIA: de aanvraag Arbeidsongeschikt
Wat is arbeidsongeschikt voor de WIA en de WAO? Vaststellen mate van arbeidsongeschiktheid Hoe gaat de keuring in zijn werk? Schattingsbesluit arbeidsongeschiktheidwetten Volledig en duurzaam arbeidsongeschikt Gedeeltelijk arbeidsongeschikt IVA WGA
Duur IVA
Loongerelateerde WGA Berekening arbeidsverleden Loonaanvullings- of vervolguitkering Hoogte
Dagloon en maandloon IVA WGA
Loongerelateerde WGA-uitkering Loonaanvullingsuitkering Vervolguitkering WGA
89 90 90 91 91 91 91 92 92 92 92 92 93 94 94 94 95 95 95 96
_________________________________________________________________________ 9
INHOUD
Minder dan 35% arbeidsongeschikt
97
Herbeoordeling en herziening van de WIA-uitkering
97 Lagere restverdiencapaciteit 97 Hogere restverdiencapaciteit 98 Uitkering na herziening WGA-uitkering: IOW en IOAW 98 De WAO 98 Zeven arbeidsongeschiktheidsklassen 99 Hoogte en duur 99 Uitkeringsregime vanaf 1993 99 Vervolguitkering 99 100 Het WAO-gat Minder arbeidsongeschikt: lagere uitkering of kortingsregeling 100 Lagere uitkering wegens inkomsten 100 Kortingsregeling verdiensten 100 Lagere uitkering na een herbeoordeling101 101 Geen werk: WW of TW Meer arbeidsongeschikt voor de WAO: hogere uitkering 101 Re-integratie 102 Re-integratie-instrumenten 103 Arbeidsplaatsvoorzieningen 103 Doelgroep gemeente 104 Individuele re-integratieovereenkomst (IRO) 104 Werken op proef 104 Loonaanvulling (loonsuppletie) 104 Starterskrediet 104 Scholing 105 Andere maatregelen 105 Ontslagbescherming 105 Dagloongarantie oudere arbeidsongeschikten 105 Dagloongarantie bij demotie 105 Werken in WSW-verband 106 Hogere uitkering WIA of WAO bij veel zorg en hulp Uitbetaling WIA- en WAO-uitkering Aanvulling op de WIA/WAO-uitkering
Inkomenscompensatie voor arbeidsongeschikten Einde van de WIA/WAO-uitkering En hoe zit het met …
Vrijwillige verzekering Buitenland
106 106 106 106 107 107 107 107
Wonen in het buitenland WIA/WAO en vakantie WIA/WAO en pensioen Bijverdiensten Onbetaald werk Overlijdensuitkering Ten onrechte uitbetaalde WIA- of WAO-uitkering Bezwaar en beroep De
WAJONG
WAJONG
vanaf 2015
Studeren Arbeidsvermogen Wanneer heeft iemand arbeidsvermogen? Wat is duurzaam? Verschil met WAJONG-uitkering tot 2015 Later ingaan uitkering Uitsluitingsgronden Einde en herleven recht op WAJONG-uitkering Hoogte WAJONG-uitkering Aanvraag
107 107 108 108 108 108 109 109 109 110 110 110 111 111 111 111 111
112 112 112 WAJONG 2010-2015 112 Beoordeling arbeidsongeschiktheid door het UWV voor WAJONG tot 2015 113 Maatmaninkomen 113 Uitkeringsregeling WAJONG 2010-2015 114 Volledig en duurzaam arbeidsongeschikt 114 114 Werkregeling WAJONG 2010-2015 Wat is arbeidsondersteuning? 114 Einde arbeidsondersteuning en uitkering 114 Herleven arbeidsondersteuning en uitkering 115 Beoordeling restverdiencapaciteit op of 115 na 27e jaar Uitkering tijdens werkregeling 115 Voorwaarden uitkering werkregeling 115 Hoogte uitkering werkregeling: grondslag 116 Hoogte uitkering werkregeling eerste fase (tot ca. 27 jaar) 116 Verlaging uitkering in 2018 117
10 _______________________________________ PRAKTISCHE INFORMATIE OVER SOCIALE ZEKERHEID
INHOUD
Studieregeling WAJONG 2010-2015 Verplichtingen Aanvraag De oude
WAJONG
tot 2010
Hoogte oude WAJONG-uitkering Herziening oude WAJONG-uitkering (hogere of lagere uitkering) Eenmalige herbeoordeling om arbeidsvermogen vast te stellen Vooraankondiging voorgenomen besluit Re-integratie en scholing Oude WAJONG en studiefinanciering Einde van de oude WAJONG-uitkering En hoe zit het met …
Hogere uitkering bij hulpbehoevendheid Tegemoetkoming in premie ZVW Vakantie-uitkering Inkomen onder sociaal minimum Overlijdensuitkering WAJONG en buitenland Aan het werk Loondispensatie Jobcoach Samenloop WAJONG met WIA WAJONG en belasting en tegemoetkomingen Ten onrechte betaalde WAJONG-uitkering Bezwaar en beroep
5. WERKLOOSHEID
117 117 117 117 118 118 118 119 119 119 119 119 119 120 120 120 120 120 120 120 121 121 121 121 121 125
125 125 Vanaf 2016 een kortere WW-uitkering 125 Overige werkloosheidsuitkeringen 125 Overige onderwerpen 126 Voorwaarden voor de WW-uitkering 126 1. Werknemer in de zin van de WW 126 Wel in loondienst en toch niet verzekerd 126 Niet in loondienst en toch verzekerd 126 2. Werkloos zijn en beschikbaar voor werk 127 Het begrip ‘arbeidsuren’ 127 In het kort De WW
Eerste werkloosheidsdag Ingangsdatum WW bij schadevergoeding 3. Wekeneis 4. Uitsluitingsgronden Ziek en werkloos 5. De werkloosheid mag niet ‘verwijtbaar’ zijn Verwijtbaar werkloos 6. Zich houden aan de voorschriften Registratie bij het UWV Op tijd de uitkering aanvragen Controlevoorschriften Wijzigingsformulier en Inkomstenformulier Zelf actief werk zoeken Passend werk aanvaarden Meewerken aan opleiding en omscholing Meewerken aan opstellen van een re-integratievisie Inlichtingenplicht Vrijstelling/ontheffing van arbeidsverplichtingen De
WW-uitkering
128 128 129 130 130 130 130 132 132 132 132 132 132 132 133 133 133 133 134 134 134 134 135
Toekenning Referte-eisen WW-uitkering De jareneis Duur van de WW-uitkering Hoe wordt het arbeidsverleden berekend? 135 136 Hoogte van de WW-uitkering De daguitkering 137 WAO en WW: hoogte dagloon 137 Dagloongarantie 55-plussers 137 Uitbetaling 137 Inhoudingen 137 Voorschotregeling 137 137 Als WW’er (weer) aan het werk Hervatten in loondienst en minder dan een jaar werkloos 138 Hervatten in loondienst van langdurig werklozen 138 Beginnen als zelfstandige 138 De WW’er had al bijverdiensten voor hij werkloos werd 139
________________________________________________________________________ 11
INHOUD
Welk inkomen heeft nog meer invloed op de uitkering? Welk inkomen heeft geen invloed op de uitkering? Inkomen van de partner Einde van de WW-uitkering Opnieuw werkloos Herleving van de uitkering Nieuw recht op uitkering Garantieregeling
139
139 139 139 140 140 140 140 Na de WW: IOW, IOAW of bijstand 140 De IOW 141 Wie hebben recht op IOW? 141 Uitsluitingsgronden 141 Hoogte en duur van de IOW-uitkering 141 Inkomen en inkomensvrijlating 141 141 Verplichtingen IOW Aanvraag en uitbetaling van de IOW-uitkering 142 Uitkering na overlijden 142 142 Uitvoering van de IOW De IOAW 142 Geen recht op IOAW 143 De hoogte en duur van de IOAW-uitkering 143 143 Inhouding op de IOAW-uitkering Inkomsten 143 De partner 144 Verplichtingen 144 Tijdelijk werken 144 Aanvragen 144 Geen IOW of IOAW 144 De gang van zaken bij ontslag 144 Verwijtbare werkloosheid 144 Welke vormen van ontslag zijn er? 144 Benadelingshandeling 145 Ontslag via het UWV (met ontslagvergunning) 146 Opzegtermijn 146 Opzegging 147 Ontslag op staande voet 147 Protest tegen ontslag op staande voet 147 Uitkering na ontslag op staande voet 148 Zelf ontslag nemen 148 Van baan veranderen 148
Ontslag in proeftijd Tijdelijk contract Schadeloosstelling of afvloeiingsregeling Faillissement Geen werk, geen loon
Tijdelijke werkvermindering Werktijdverkorting En hoe zit het met …
148 149 149 149 149 150 150 150 150 150 151 152 152 152
Vrijwillige verzekering WW Onbetaald werk (vrijwilligerswerk) Ziek tijdens de WW-uitkering Vakantietoeslag Met vakantie gaan Verhuizing en WW Werkloos worden tijdens onbetaald verlof 152 Pensioenopbouw tijdens werkloosheid 153 153 Overlijden van de WW-gerechtigde Re-integratie 153 Scholing en WW-uitkering 153 Proefplaatsing 153 Participatieplaatsen 154 Bonussen (premiekorting) voor oudere en arbeidsgehandicapte werknemers 154 Premiekorting werkloze jongere 154 No-riskpolis 154 Kinderopvang 154 Bezwaar en beroep 154
6. KINDERBIJSLAG EN KINDGEBONDEN BUDGET Kinderbijslag in het kort Voorwaarden
1. Wie is verzekerd? AKW buiten Nederland 2. Voor welke kinderen? Eigen kinderen, stiefkinderen en pleegkinderen Al of niet thuis wonen van kinderen 3. Categorieën van kinderen Kinderen tot 16 jaar Kinderen van 16 en 17 jaar 4. Onderhoudseisen
159 159 159 159 160 160 160 161 161 161 162 163
12 _______________________________________ PRAKTISCHE INFORMATIE OVER SOCIALE ZEKERHEID
INHOUD
Inkomen kind bepalend In speciale situaties onderhoud aantonen Kosten Vakantiewerk Peildatum Hoeveel kinderbijslag? Aanvragen kinderbijslag
Meldingsplicht Uitbetaling kinderbijslag
Ingangsdatum kinderbijslag en uitbetaling Uitbetaling als er twee ouders zijn Samenloop kinderbijslag AKW met kinderbijslag van een EU/EER-lidstaat Bezwaar en beroep Kindgebonden budget
Hoogte van het budget Tegemoetkoming in schoolkosten Alleenstaande-ouderkop Uitvoering van de regeling
163 163 163 164 165 165 166 166 166
AOW
Wonen in Nederland Werken in Nederland Hier niet wonen, toch verzekerd Hier wel wonen, toch niet verzekerd Niet verzekerd EU-verordeningen en verdragen AOW
buiten Nederland
De hoogte van het aow-pensioen
De AOW-bedragen Vakantiegeld Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen (AIO) Extra inkomensondersteuning AOW Vanaf 2015 geen partnertoeslag meer Partnertoeslag (overgangsregeling)
Samenwonen Tweewoningenregel Scheiden/Gescheiden leven AOW-pensioen
aanvragen
Ingangsdatum en uitbetaling Inlichtingenplicht Inhoudingen op het AOW-pensioen
En hoe zit het met …
Inkoop van verzekeringsjaren
170
Overbruggingsregeling
en trouwen
167 167 167 168 168 168 168
7. DE
Verzekerd voor de
AOW-pensioen
Het aanvullende Ouderdomspensioen Vrijwillige AOW- en ANW-verzekering
169
In het kort
175
en (opnieuw) trouwen, samenwonen of scheiden
166 167
TOG (Regeling Tegemoetkoming Onderhoudskosten Thuiswonende Gehandicapte Kinderen) vervallen
AOW
Inkomenstoets AOW-pensioen
170 171 171 171 172 172 172 172 173 173 173 174 174 174 175 175 175
Tijdelijk verblijf in het buitenland Vestiging in het buitenland Detentie Bijzondere bijstand Financiële regelingen voor chronisch zieken, gehandicapten en ouderen Overlijdensuitkering
176 176 176 176 177 177 178 178 178 178 178 179 179 179 179 179 180
Bezwaar en beroep
180 180 180
8. DE ANW
181
181 181 Verzekerd zijn 181 De nabestaandenuitkering 182 Wie kan nabestaande zijn? 182 Voorwaarden nabestaandenuitkering 183 Kind 183 Arbeidsongeschikt 183 De gescheiden man/vrouw 183 Geen recht op nabestaandenuitkering 184 ANW buiten Nederland 184 De wezenuitkering 184 Hoe hoog is de anw-uitkering? 185 ANW-maandbedragen per 1 januari 2015185 Vakantiegeld 185 185 Kostendelersnorm ANW Inkomenstoets 185 Woonlandbeginsel 186 Aanvragen 186 In het kort Algemene voorwaarden
ANW
________________________________________________________________________ 13
INHOUD
Aanvraag vanuit het buitenland Te laat aangevraagd
186 186 Uitbetaling 187 Inhoudingen 187 Inlichtingenplicht 187 Buitenlands nabestaandenpensioen 187 Beëindiging nabestaandenuitkering 187 Hertrouwen of samenwonen 187 En hoe zit het met … 189 Overlijdensuitkering 189 Het aanvullende nabestaandenpensioen 189 Bijverzekeren 189
9. AANVULLENDE
PENSIOENEN
In het kort Wat is een aanvullend pensioen? Hoe is aanvullend pensioen geregeld?
Bedrijfstak- en ondernemingspensioenfondsen Verzekeringsmaatschappijen De pensioenpremie Pensioenopbouw Verhoging AOW-leeftijd Franchise en pensioengrondslag De verschillende pensioensystemen
Middelloonregeling Eindloonregeling Welke vormen van pensioen?
Wettelijke keuzemogelijkheid Eerder met pensioen Pensioenproblemen
De pensioenbreuk Pensioenbreuk door veranderen van baan Pensioenbreuk door migratie Pensioenbreuk door werkloosheid en arbeidsongeschiktheid Pensioenbreuk door (tijdelijk) stoppen met werken Oplossingen voor de pensioenbreuk Gelijke behandeling bij indexatie Waardeoverdracht Pensioen bij overgang van onderneming Privévoorzieningen
191 191 192 192 192 193 193 193 193 194 194 194 194 195 196 196 196 196 196 197 197 197 197 197 197 198 198
Ongelijke behandeling m/v 199 Directe en indirecte discriminatie 199 Barber-arrest en de Vierde EG-Richtlijn 199 Uitspraak Europese Hof 199 Het aanvragen van pensioen 200 Wettelijke bescherming van (aanvullende) pensioenen En hoe zit het met …
Dekkingsgraad en maatregelen pensioenfondsen Pensioen en de fiscus Afkoop van pensioenen Informatie over pensioenrechten Pensioenregister
200 200
Klachten en juridische geschillen
200 201 201 201 201 201
10. ZIEKTEKOSTEN
203
In het kort Wie zijn verzekeringsplichtig voor de zorgverzekeringswet?
203
203 204 204 204 Verschillende verzekeringspolissen 205 Naturapolis 205 Restitutiepolis 205 Combinatiepolis 206 Collectieve verzekering 206 Opzeggen van de verzekering 206 Het verzekerde pakket 207 Geneeskundige zorg 207 Geneeskundige GGZ 207 Stoppen met roken 208 Paramedische zorg 208 Dyslexie 208 Mondzorg 208 Geneesmiddelen (farmaceutische zorg) 208 Hulpmiddelenzorg 209 Verblijf in verband met geneeskundige zorg 209 Zintuiglijk gehandicaptenzorg 209 Verpleging en verzorging zonder verblijf (wijkverpleging) 209 Kraamzorg 209 Vervoer 210 Acceptatieplicht Zorgplicht Sluiten van een zorgverzekering
14 _______________________________________ PRAKTISCHE INFORMATIE OVER SOCIALE ZEKERHEID
INHOUD Eigen risico
Verplicht eigen risico Compensatie verplicht eigen risico Vrijwillig eigen risico Premieheffing
ZVW
Nominale premie Incasso bij achterstand nominale premie Inkomensafhankelijke bijdrage
Werkgeversheffing Zelf betalen Bijdragevervangende belasting gemoedsbezwaarde Zorgtoeslag En hoe zit het met …
Diagnosebehandelingcombinaties (DBC’s) Aanvullende verzekeringen Medische zorg in het buitenland Financiële regelingen voor chronisch zieken en gehandicapten Identificatieplicht Bezwaar en beroep
Wet langdurige zorg (WLZ) Wie is verzekerd? Wachttijd Meestal geen aanmelding nodig Premie Wat valt er onder de
WLZ?
Langdurige WLZ-zorg Indicatie voor Langdurige WLZ-zorg Naar een instelling of zorg thuis? Zorg in natura of een persoonsgebonden budget (PGB) Zorgzwaartepakket (ZZP) Zorgplan Eigen bijdrage
WLZ-zorg
Bijdrageplichtig inkomen Eigen bijdrage bij opname in een WLZ-instelling
Begin en einde bijdrageplicht bij verblijf in een instelling De lage bijdrage De hoge bijdrage Minder inkomen: verzoek om eigen bijdrage opnieuw te berekenen En hoe zit het met …
210 210 211 211 211 211 211 212 212 212 213 213 214 214 214 214 215 215 216 216 216 216 217 217 217 217 218 218 218 219 220 220 220 221 221 221 222 222 222
Als de partner wordt opgenomen Rolstoelen Uitvoering en informatie Bezwaar en beroep
222 223 223 223
11. WET
MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING 2015
In het kort
Doelen Maatschappelijke ondersteuning Algemene voorzieningen en maatwerkvoorzieningen Wel of geen ondersteuning? Soorten ondersteuning
Een geschikt huis Woningaanpassing en primaat van de verhuizing Lokaal verplaatsen Landelijk vervoer door Valys (geen WMO-voorziening) Verplaatsen in en om de woning Een schoon en leefbaar huis
225 225 225 226 226 227 227 227 227 228
Bezwaar en beroep
228 229 229 229 230 230 231 231 231 232 232 232 233
12. DE
234
Melding, aanvraag en onderzoek bijdrage in de kosten
Maximale bijdragen Persoonsgebonden budget (PGB) En hoe zit het met …
Doventolk Hulpmiddelen Hulp- of blindengeleidehond ADL-assistentie
ZELFSTANDIG ONDERNEMER
In het kort Verschillen tussen werknemer en zelfstandige
Werknemer Zelfstandige Deels werknemer, deels zelfstandige Ondernemingsvorm Freelancers, ‘zzp’ers’ Belastingen en aftrekposten
Zelfstandigenaftrek De zelfstandige en het
UWV
234 234 234 235 235 235 235 235 236 236
________________________________________________________________________ 15
INHOUD De
WAZ
Voorwaarden WAZ-uitkering Arbeidsongeschikt Voorschriften Aanvragen Hoogte uitkering Inkomen onder sociaal minimum Uitbetaling Minder arbeidsongeschikt: verlaging of einde uitkering Bijverdiensten Meer arbeidsongeschikt: verhoging uitkering Einde WAZ-uitkering Overlijdensuitkering En hoe zit het met …
Particuliere arbeidsongeschiktheidsverzekering Alternatieve verzekering Alternatief of gewoon? Wel of niet verzekeren? Vrijwillige Ziektewet- en WIA-verzekering Vrijwillige WW-verzekering Uitkering bij zwangerschap en bevalling Re-integratie
Voorzieningen Bezwaar en beroep Een bedrijf starten
Starten vanuit een bijstandsuitkering Starten vanuit een WW-uitkering Microkrediet bij de bank Het bedrijf gaat slecht
Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 Gevestigde zelfstandigen Oudere zelfstandigen Zelfstandigen die hun bedrijf moeten beëindigen Aanvraag De
IOAZ
De uitkering Aanvraag
236 237 237 237 237 237 238 238 238 238 238 238 238 238 238 239 239 239 239 239 240 240 240 240 240 240 241 242 242 242 242 244 244 244 244 245 245
13. DE
AMBTENAAR
In het kort De bijzondere positie van de ambtenaar Arbeidsvoorwaarden Ontslag Uitvoering Ziekte
Herplaatsing Uitkering bij ziekte en arbeidsongeschiktheid Invaliditeits- of arbeidsongeschiktheidspensioen Ontslag na twee jaar ziekte Suppletie
248 248 248 248 249 249 250 250 250
Werkloosheid Ziektekosten Vervroegd met pensioen Doorwerken na bereiken AOW-leeftijd Bezwaar en beroep
250 251 251 251 251 251 251 252
14. DE
253
BIJSTAND
In het kort
Wijzigingen in de bijstand vanaf 1 januari 2015: invoering kostendelersnorm en andere maatregelen Wanneer is er recht op bijstand
Geen recht op bijstand Detentie Alleen bijzondere bijstand mogelijk Ontsnappingsclausule Aanvraag en toekenning
De aanvraag Zoektijd jongeren Afhandeling re-integratie en Work First Afhandeling aanvraag Dwangsom Vaststelling en uitbetaling van de bijstand Ingangsdatum bijstand Voorschot Voorlopige voorziening Inzagerecht Verplichtingen
253
254 254 255 255 255 255 256 256 256 256 256 257 257 257 257 257 258 258
16 _______________________________________ PRAKTISCHE INFORMATIE OVER SOCIALE ZEKERHEID
INHOUD
Inlichtingenplicht Meewerken Tegenprestatie Arbeidsplicht en re-integratieplicht Arbeidsverplichting is regel Ontheffing van arbeidsverplichting en/of re-integratieverplichting is uitzondering Ouders van jonge kinderen Algemeen geaccepteerd werk Niet-nakomen van verplichtingen Boete bij uitkeringsfraude Re-integratie
Zorgplicht Re-integratietraject Work First Re-integratievoorzieningen Beschut werken Extra banen voor mensen met arbeidsbeperking Loonkostensubsidie, no-risk polis of werkplekaanpassingen Scholing of opleiding met behoud van uitkering Sociale activering en vrijwilligerswerk Gesubsidieerd werk Participatieplaatsen Inkomensvrijlating en premie Extra vrijlating inkomsten alleenstaande ouders No-riskpolis De bijstandsuitkering
Leefvorm en leeftijd Geen aparte norm voor alleenstaande ouder meer Gehuwden en samenwonenden De landelijke bijstandsnormbedragen Jongerennormbedragen Normbedragen 21 jaar tot AOW-leeftijd Ouderennormbedrag
258 258 258 258 258 259 259 259 259 260 260 260 260 260 260 261 261 261 261 261 262 262 262 263 263 263 263
264 264 265 265 265 266 Eigen middelen 266 Bijstand is altijd aanvullend 266 De inkomsten 266 Wat is vermogen? 267 Wat wordt niet als vermogen gezien? 267 Een eigen huis 268 Woonkosten 268
Huurtoeslag Woonkostentoeslag
268 268 Vakantie 268 Vakantiegeld 269 Bijzondere vormen van bijstand 269 Bijzondere bijstand 269 Voor wie is bijzondere bijstand? 269 Bijzondere bijstand voor groepen 269 Wat valt er onder bijzondere bijstand? 269 Individuele inkomenstoeslag 270 Collectieve zorgverzekering 270 Leenbijstand 270 Terugvordering van bijstand 270 Verhaal van bijstand 271 Maximale duur verhaal 272 Schenking 272 Beslag op bijstand en machtiging 272 En hoe zit het met … 272 Gezamenlijke huishouding 272 Bijstand en zelfstandigen 273 Vreemdelingen 273 Bijstand en het belastingstelsel 273 Schulden 274 Budgettering 274 Bijstand in natura 274 Overlijdensuitkering 274 Verblijf in een instelling 274 Studerende of gedetineerde partner 275 Bijstand en co-ouderschap 275 Bezwaar en beroep 275
15. DE
WET SOCIALE WERKVOORZIENING (WSW)
278
278 278 Waar werkt iemand met een WSW-indicatie? 278 Persoonsgebonden budget (PGB) voor begeleid werken 279 Het WSW-dienstverband 279 Arbeidsvoorwaarden 279 Werktijden en beloning 279 Andere arbeidsvoorwaarden 280 Verschil van mening 280 Beschut werken (participatiewet) 280 Loonkostensubsidie participatiewet 280 Inlichtingen en aanmelding 280 In het kort WSW
na invoering particpatiewet
________________________________________________________________________ 17
INHOUD
16. INTERNATIONALE
SOCIALE
282
ZEKERHEID
In het kort 282 Europese afspraken over sociale zekerheid: verordening 883/2004 283
Bilaterale verdragen over sociale zekerheid Doel van de verdragen en verordening
Gedetacheerde (uitgezonden) werknemers Wat te doen bij detachering? Grensarbeiders Zeelieden Uitzondering bij overeenkomst Berekening van de uitkeringen of pensioenen
Uitkering bij arbeidsongeschiktheid Nabestaandenpensioen Ouderdomspensioen Verschillen in pensioenleeftijd Aanvragen van pensioenen En hoe zit het met…
Medische zorg in het buitenland Zorg op basis van een verdrag Premie en bijdragen Gezinsleden Verhuizing naar het buitenland
17. KLACHTEN,
283 283 285 285 285 286 286 288 288 289 289 290 290 290 290 291 292 292 292
Getuigen en deskundigen Beslissing op het bezwaarschrift Hoe kan de beslissing luiden? Niet eens met de beslissing op bezwaar Mediation Rechtstreeks beroep Beroep
Beroepschrift De beroepstermijn Meer tijd nodig Hoe verloopt de procedure? Beroep ‘kennelijk niet-ontvankelijk’ of ‘kennelijk ongegrond’ Beroep ontvankelijk Het vooronderzoek Beslissing op basis van de stukken De rechtszitting Getuigen en deskundigen De uitspraak Hoger beroep
De procedure Voorlopige voorziening Wettelijke rente
Schadevergoeding bij overschrijding van de redelijke termijn Griffierecht Afwijkende procedures
Procedure bij geschillen Zorgverzekeringswet
297 297 298 298 298 299 299 299 299 299 299 300 300 300 300 300 301 301 301 301 301 302 302 303 303 303
BEZWAAR EN BEROEP 294
In het kort Klachten Niet eens met een beslissing van de uitkeringsinstantie?
Bezwaar maken of niet? Als de beslissing uitblijft Rechtshulp Bezwaar Bezwaarschrift
De inhoud De bezwaartermijn Te laat? Niet ontvankelijk! Meer tijd nodig Inzien of toezenden stukken Hoorzitting Aanvullende gegevens
294 294 294 295 295 295 296 296 296 296 297 297 297 297 297
18. BOETEN, MAATREGELEN, TERUG- EN INVORDERING In het kort Boeten en maatregelen
Boete Boete door zorgverzekeraars Maatregel Gemeenten UWV en SVB Terug- en invordering
Terugvordering Invordering
LIJST
VAN AFKORTINGEN
309 309 309 309 310 310 311 311 311 311 312 313
18 _______________________________________ PRAKTISCHE INFORMATIE OVER SOCIALE ZEKERHEID
