1 Inhoud Overzicht...5 Woord vooraf...21 Roger BLANPAIN & Robbie TAS Recente ontwikkelingen in de rechtspraak en de wetgeving over algemene bestuurlij...
Inhoud Overzicht...........................................................................................................5 Woord vooraf..................................................................................................21 Roger BLANPAIN & Robbie TAS Recente ontwikkelingen in de rechtspraak en de wetgeving over algemene bestuurlijke politiebevoegdheden van de gemeente ...................23 Steven LIERMAN & Pieter-Jan VAN DE WEYER I. II.
Inleiding................................................................................................25 Algemeen kader en begripsomschrijving..............................................25 §1. Vrijwaring van de veiligheid, de rust en de gezondheid van de burgers........................................................................................25 §2. Preventief karakter van de bestuurlijke politiemaatregelen............27 §3. Handhaving van de materiële openbare orde .................................28 III. Politionele verordeningsbevoegdheden en uitvoerende politiebevoegdheden .............................................................................30 §1. Bevoegdheden van de gemeenteorganen en bevoegdheidsafbakening .................................................................30 §2. Uitdijende bevoegdheden? ..............................................................31 A. Openbare overlastbegrip.............................................................31 B. Tijdelijk plaatsverbod door de burgemeester..............................32 IV. Proportionaliteit van bestuurlijke politiemaatregelen ...........................34 §1. Een drievoudige toets......................................................................34 §2. Elementen die invloed hebben op de proportionaliteitstoets...........36 A. Toepassingsgebied van de maatregel..........................................37 B. Duur van de maatregel................................................................39 C. Intensiteit van de maatregel ........................................................41 D. Aanloop ......................................................................................41 E. Persoonlijke situatie....................................................................43 V. Fundamentele rechten en vrijheden ......................................................44 §1. Vrijheid van handel en nijverheid ...................................................44 §2. Vrijheid van meningsuiting en vrijheid van vergadering.................45 A. Open lucht ..................................................................................45 B. Besloten ruimten.........................................................................47 §3. Recht op behoorlijke huisvesting.....................................................47 VI. Besluit...................................................................................................49 Het taalgebruik voor de arbeidsverhoudingen in Vlaanderen. Het vrij verkeer van werknemers in de EU ........................................................51 Roger BLANPAIN Multicultureel en globaal ...............................................................................53 Culturele identiteit .........................................................................................53 Grondwet .......................................................................................................53 Vernederlandsing van het bedrijfsleven .........................................................54 Een taaldecreet...............................................................................................54 ‘Le décret de Septembre’...............................................................................54 Het taaldecreet ...............................................................................................55
9
INHOUD
Goed nageleefd – met realisme......................................................................55 Het Europees Hof van Justitie .......................................................................56 Evaluatie: het decreet blijft overeind .............................................................57 Grenscontroles in de Europese Unie – ontwikkeling en perspectieven ..................................................................................................59 Geert WILS I.
II.
De ontwikkeling inzake controles op personen aan de binnengrenzen van de Unie...................................................................61 §1. Het vrije verkeer van personen in het EEG-Verdrag.......................61 §2. Fontainebleau en Saarbrücken - de roep naar het afschaffen van controles aan binnengrenzen ....................................................63 §3. Schengen 1985 – Saarbrücken uitgebreid tot vijf............................63 §4. De Europese Akte van 1986 – een interne markt tegen 1993..........65 §5. Schengen 1990 – een laboratorium voor de afschaffing van de grenscontroles ............................................................................66 §6. Maastricht 1992: de Unie probeert Schengen bij te benen .............67 §7. 1995 - het Schengen-laboratorium functioneert volledig met zeven lidstaten .................................................................................69 §8. Het succes van Schengen bevestigd: integratie in de Unie in Amsterdam (1997)...........................................................................69 A. De integratie van Schengen in de Unie.......................................70 B. Bevoegdheden inzake vrij verkeer van personen in de eerste pijler .................................................................................71 C. De derde pijler blijft voor politiële samenwerking en justitiële samenwerking in strafzaken.........................................73 D. De bijzondere situatie van het V.K. en Ierland ...........................73 E. De bijzondere regeling voor Denemarken ..................................75 §9. Het verdrag van Nice en de geografische uitbreidingen .................77 §10. Het verdrag van Lissabon schaft de derde pijler af en versterkt het Europees Parlement.................................................78 A. Afschaffing van de pijlerstructuur ..............................................78 B. De bijzondere situaties blijven behouden ...................................79 §11. De situatie vandaag......................................................................80 Perspectieven ........................................................................................82
Actualia fiscaliteit voor (gewone) juristen....................................................85 Axel HAELTERMAN I.
De fiscale leefwereld met zijn uitdagingen anno 2014 .........................87 Een blik in heden en toekomst...............................................................87 II. Highlights uit de Di Rupo fiscaliteit .....................................................87 §1. De nieuwe algemene antimisbruikbepaling ....................................87 §2. De verhoging heffingen op roerende inkomsten ..............................88 §3. Maatregelen in het kader van de vennootschapsbelasting ..............88 §4. De nieuwe auto-fiscaliteit ...............................................................88 III. Enkele recente maatregelen ..................................................................89 §1. Fiscale bepalingen i.v.m. het eenheidsstatuut .................................89 §2. Fiscale maatregelen i.h.k.v. het relanceplan 2013 ..........................89 §3. Lastenverlaging horeca...................................................................90
10
INHOUD
§4. Procedurewijzigingen......................................................................90 §5. Notionele interestaftrek ...................................................................90 §6. Wet 28 juni 2013: verlaagde RV op dividenden uitgekeerd door KMO’s.....................................................................................91 IV. De problematiek van de interne meerwaarden......................................91 V. De personenbelasting na de nieuwe bijzondere financieringswet (BFW)...................................................................................................92 Juridische actualia kunst- en cultureel erfgoedrecht - recente ontwikkelingen in een ontluikend vakgebied...............................................97 Bert DEMARSIN I. II.
Inleiding................................................................................................99 Kunst- en cultureel erfgoedrecht: een nieuw keuzevak binnen het mastercurriculum ..................................................................................99 §1. Doelstellingen en ratio....................................................................99 §2. Overzicht van het vakgebied .........................................................101 III. Het cultuurgoederenrecht: een sector in volle beweging ....................108 §1. Rechtsverkrijging a non domino en verjaring ...............................109 §2. Evoluties op het vlak van de cultuurgoederen............................... 112 A. Patrimoniumbescherming .........................................................113 B. De problematiek van de Nazi-restituties...................................115 C. Due diligence in de kunsthandel...............................................118 §3. Conclusie....................................................................................... 119 Over elektronische sigaretten en health apps - recente ontwikkelingen in het medisch hulpmiddelenrecht...................................121 Eugenie SYX, Laura BODDEZ & Stefaan CALLENS I. II.
Inleiding..............................................................................................123 Begrip medisch hulpmiddel ................................................................125 §1. Definitie.........................................................................................125 §2. Draagwijdte en afbakeningsproblematiek.....................................125 III. De elektronische sigaret......................................................................127 §1. Concept .........................................................................................127 §2. Wetenschappelijke informatieasymmetrie als oorzaak van divergerende kwalificaties.............................................................128 §3. Specifiek juridisch statuut in België ..............................................129 §4. Juridisch statuut conform het huidige Europees recht ..................130 §5. De elektronische sigaret in het voorstel voor een nieuwe tabaksrichtlijn ...............................................................................133 IV. De ‘health app’ ...................................................................................134 §1. Over e-health, telemonitoring, m-health en health apps ...............134 §2. Impact van de algemene gezondheidswetgeving ...........................135 A. Terugbetaling ............................................................................135 B. Privacy......................................................................................136 C. Naar een herdenken van de organisatie van de zorg .................136 §3. Impact van de medische hulpmiddelenwetgeving op de ‘health app’ ...................................................................................137
11
INHOUD
Wat is de waarde van mijn notariële akte in het buitenland? Over de circulatie van notariële akten binnen de Europese Unie......................141 Luc WEYTS Recente ontwikkelingen in het privacyrecht: 2010-2013 ..........................151 Jos DUMORTIER & Yung Shin VAN DER SYPE I. II.
Inleiding..............................................................................................153 Bescherming van de persoonlijke levenssfeer ....................................153 §1. Artikel 8 Europees Verdrag van Rechten van de Mens..................153 §2. Artikelen 7 en 8 van het EU-Handvest ..........................................155 §3. Artikel 22 van de Grondwet...........................................................157 III. Bescherming van persoonsgegevens...................................................158 §1. Inleiding ........................................................................................158 §2. Wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens (WVP)..............................................................159 A. Toepassingsgebied ....................................................................159 1. Persoonsgegevens ................................................................159 2. Verwerking ...........................................................................159 3. Territoriaal toepassingsgebied..............................................160 B. Actoren bij de verwerking van persoonsgegevens....................161 1. Betrokkene ...........................................................................161 2. Verantwoordelijke voor de verwerking ................................161 3. Verwerker.............................................................................163 4. Andere actoren .....................................................................163 C. Rechtmatigheid en toelaatbaarheid...........................................163 D. Doelgebondenheid en proportionaliteit ....................................165 E. De rechten van de betrokkene...................................................166 1. Overzicht..............................................................................166 2. Recht op informatie..............................................................166 3. Recht op inzicht en inzage, verbetering en verhaal..............167 4. Bescherming tegen geautomatiseerde beslissingsvorming...............................................................168 F. Doorgifte van persoonsgegevens naar het buitenland...............169 1. Principe ................................................................................169 2. Verenigde Staten: Safe Harbor .............................................169 3. Uitzonderingen.....................................................................170 4. Modelovereenkomsten en bindende ondernemingsregels .............................................................170 G. Aangifteverplichting.................................................................171 §3. Europese ontwikkelingen – voorstel nieuw Europees kader .........172 IV. Bescherming van private communicatie .............................................174 §1. Inleiding ........................................................................................174 §2. Elektronische communicatiewet ....................................................175 A. Uitzonderingen op het communicatiegeheim ...........................175 B. Verkeersgegevens .....................................................................175 C. ‘Cookies’ ..................................................................................176 D. Het gebruik van cryptografie ....................................................177 E. Andere telefoondiensten ...........................................................178
12
INHOUD
F. Controle van communicatie in de onderneming .......................178 G. Ongevraagde elektronische communicatie ...............................180 H. Omzetting van de Dataretentierichtlijn.....................................181 §3. Europese ontwikkelingen op het vlak van private communicatie ................................................................................181 Betalingsachterstand bij handelstransacties: innovaties en knelpunten ....................................................................................................183 Tam DANG VU Inleiding.......................................................................................................185 I. Toepassingsgebied ..............................................................................187 §1. Ratione personae...........................................................................187 A. Handelstransacties tussen ondernemingen................................187 B. Handelstransacties tussen een onderneming (schuldeiser) en een overheid (schuldenaar) ..................................................188 1. ‘Overheidsinstanties’............................................................188 2. Verhouding tussen de gewijzigde WBH en de wetgeving overheidsopdrachten...........................................189 §2. Ratione materiae ...........................................................................192 II. Betalingstermijnen..............................................................................193 §1. Betalingstermijnen tussen ondernemingen onderling ...................193 §2. Betalingstermijnen tussen een onderneming-schuldeiser en een overheidsinstantie-schuldenaar ..............................................194 §3. Tabel..............................................................................................195 III. Sancties bij laattijdige betaling ...........................................................196 §1. Interesten.......................................................................................196 A. Van rechtswege en zonder ingebrekestelling, zodra de betalingstermijn is overschreden ..............................................196 B. Omvang van de moratoire interesten ........................................197 §2. Invorderingskosten ........................................................................200 A. Forfaitaire vergoeding van 40 euro...........................................200 B. Redelijke schadeloosstelling voor alle andere invorderingskosten die de 40 euro te boven gaan.....................201 C. Bedingen over invorderingskosten: gemeen recht en WBH .....203 1. Uitgangspunt: geen schadebedingen over gerechtelijke invorderingskosten, wel over buitengerechtelijke invorderingskosten ...............................................................204 2. Beperkingen en correctiemogelijkheden ..............................204 3. Combinatie tussen een schadebeding voor invorderingskosten en een interestbeding ............................205 4. Mogelijkheid om nog invorderingskosten te vorderen als het contract een schadebeding en een interestbeding bevat.....................................................................................206 IV. Herzieningsbevoegdheid van de rechter voor afwijkende bedingen en praktijken........................................................................206 V. Retroactiviteit .....................................................................................208 Slotbeschouwingen ......................................................................................208 Beknopte bibliografie ..................................................................................210
13
INHOUD
Orde niet-advocaten aandeelhouder in advocatenvennootschap? ...........213 Roel NIEUWDORP I. II. III. IV. V. VI. VII.
Kapitaalparticipatie door niet-advocaten ............................................215 Hoe dan omgaan met dergelijk ‘vreemd’ kapitaal?.............................217 Geen absoluut verbod .........................................................................218 Dus reglementering.............................................................................219 Inhoudelijke voorwaarden voor kapitaaldeelname door derden .........221 Bijzondere regels voor het familiaal verband .....................................224 Familiale overdracht aandelen tijdens leven.......................................225
Een actuele stand van zaken inzake overheidsopdrachten.......................227 David D’HOOGHE & Nathanaëlle KIEKENS I. II.
Inleiding..............................................................................................229 Rechtskader ........................................................................................229 §1. Europese context ...........................................................................229 §2. Belgische context...........................................................................231 III. Basisbeginselen ..................................................................................232 IV. Personeel toepassingsgebied...............................................................233 V. Wat zijn overheidsopdrachten? ...........................................................235 VI. Gunningswijzen ..................................................................................235 §1. Algemeen.......................................................................................235 §2. Verruiming van de toepassingsgevallen van de onderhandelingsprocedure............................................................236 §3. ‘Nieuwe’ gunningswijze: concurrentiedialoog ..............................237 §4. Flexibele gunningswijzen voor complexe opdrachten...................238 A. Op heden geen veralgemeende flexibele uniforme gunningswijze voor complexe opdrachten ...............................238 B. Hoe verhouden concurrentiedialoog en de onderhandelingsprocedure zich tot elkaar?...............................239 VII. Verloop van het plaatsen van een overheidsopdracht .........................241 §1. Terminologische ‘vernieuwing’ op Belgisch niveau ......................241 §2. Bekendmaking ...............................................................................241 §3. Toegangsrecht ...............................................................................242 §4. Kwalitatieve selectie .....................................................................242 §5. Gunning van de opdracht..............................................................243 A. Regelmatigheidsonderzoek.......................................................243 B. Beoordeling in het licht van de gunningscriteria ......................244 VIII. Overzicht van een aantal nieuwigheden .............................................244 IX. Bijzonderheden ten gevolge van de rechtsbeschermingsregeling.......245 X. Uitvoering van de overheidsopdracht .................................................246 XI. Nieuwe Europese Richtlijnen .............................................................248 Het ontslagrecht na het eenheidsstatuut ....................................................251 Frank HENDRICKX I. Inleiding..............................................................................................253 II. Globaal overzicht van de Wet Eenheidsstatuut ...................................253 III. Opzeggingstermijnen..........................................................................255 §1. Ingang van de opzeggingstermijn .................................................255 §2. Duur van de opzeggingstermijnen.................................................255
14
INHOUD
§3. Afwijkingen bij cao........................................................................256 Afschaffing van de proeftijd ...............................................................257 Opzegging van de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd...............257 Opzeggingsvergoeding .......................................................................258 Overgangsregeling ..............................................................................259 §1. Toepassingsgebied en principe......................................................259 §2. Eerste deel van de opzeggingstermijn ...........................................260 A. Relevantie arbeider/bediende (?) ..............................................260 B. Relevantie ‘lagere’ en ‘hogere’ bediende..................................261 C. Wat met de ‘hoogste’ bediende? ...............................................262 §3. Tweede deel van de opzeggingstermijn .........................................262 §4. Sectorale afwijkingen ....................................................................263 §5. Opzeggingsbeding arbeiders.........................................................263 §6. Opzeggingstermijnen bij collectief ontslag ...................................263 VIII. Uitzondering in de bouwsector ...........................................................264 IX. Willekeurig ontslag – ontslagmotivering ............................................264 X. Begeleidende maatregelen ..................................................................266 XI. Slotbeschouwing.................................................................................267 IV. V. VI. VII.
Enkele aandachtspunten bij overeenkomsten met of met betrekking tot ondernemingen .......................................................................................269 Matthias WAUTERS & Joeri VANANROYE I. Inleiding..............................................................................................271 II. Engagementen van de vennootschap en van aandeelhouders .............271 III. Het contract tot overdracht van aandelen: enkele do’s and don’ts ......279 Vermogensbescherming van kwetsbare meerderjarigen via lastgeving ......................................................................................................291 Ariadne VAN DEN BROECK I. II.
Inleiding..............................................................................................293 Toepassingsgebied van de buitengerechtelijke bescherming via lastgeving............................................................................................294 §1. Vermogensrechtelijke volmachten .................................................294 §2. Voortdurende volmachten en volmachten onder opschortende voorwaarde ...................................................................................294 III. Vorm van de lastgeving.......................................................................295 IV. Registratie van de lastgeving ..............................................................295 V. Keuze van de lasthebber .....................................................................296 VI. Opdracht van de lasthebber.................................................................297 VII. Inwerkingtreding van de lastgeving....................................................297 VIII. Behoud van handelingsbekwaamheid.................................................298 IX. Rechten en plichten van de lasthebber................................................299 X. Controle van de lastgeving .................................................................300 XI. Beëindiging van de lastgeving............................................................301 XII. Besluit.................................................................................................302 Beknopte bibliografie ..................................................................................302
15
INHOUD
De toepassing van het verbintenissenrecht op EOT-overeenkomsten .....305 Ingrid BOONE I. II.
Inleiding..............................................................................................307 Contractuele autonomie en rechterlijke herziening.............................308 §1. Algemeen.......................................................................................308 §2. De overeenkomst met betrekking tot de kinderen ..........................309 §3. De overeenkomst met betrekking tot de wederzijdse rechten van de echtgenoten en de eventuele onderhoudsuitkering ............310 A. De regelingsakte .......................................................................310 B. De overeenkomst met betrekking tot de onderhoudsuitkering tussen (ex-)echtgenoten ..........................311 III. Wilsgebreken, benadeling en gekwalificeerde benadeling .................313 §1. Evolutie in de rechtspraak.............................................................313 §2. Bedrog...........................................................................................315 §3. Geweld ..........................................................................................317 §4. Dwaling.........................................................................................317 §5. Benadeling ....................................................................................319 §6. Gekwalificeerde benadeling ..........................................................321 §7. Gevolgen .......................................................................................323 IV. Imprevisie, overmacht en rechtsmisbruik ...........................................325 §1. Situering........................................................................................325 §2. Imprevisie......................................................................................326 §3. Overmacht.....................................................................................327 §4. Rechtsmisbruik ..............................................................................328 V. Besluit.................................................................................................330 Advocaten en btw. Belangrijkste aandachtspunten ..................................333 Danny STAS I. II.
Inleiding..............................................................................................335 De hoedanigheid van btw-belastingplichtige......................................336 §1. Algemeen.......................................................................................336 §2. Het kantoor ...................................................................................336 A. Bestaande samenwerkingsverbanden .......................................336 B. Kwalificatie van de samenwerkingsverbanden.........................337 §3. De advocaten.................................................................................337 §4. De verschillende hoedanigheden van de advocaat .......................338 III. De plaatsbepalingsregels voor advocaten ...........................................340 §1. Situering........................................................................................340 §2. Hoofdregels ...................................................................................341 IV. Het belastbaar feit en de verschuldigheid van de btw.........................342 §1. Situering........................................................................................342 §2. De voltooiing als regel ..................................................................343 A. Algemeen..................................................................................343 B. Administrative nuancering voor B2G-diensten ........................344 §3. De betaling als uitzondering .........................................................345 §4. Overgangsregime ..........................................................................345 §5. Vooruitbetalingen voor toekomstige prestaties..............................346 V. De maatstaf van heffing en het tarief ..................................................347 §1. Maatstaf van heffing......................................................................347
16
INHOUD
A. Regel.........................................................................................347 B. Voorgeschoten kosten ...............................................................348 §2. Tarief .............................................................................................349 VI. Verplichtingen en vereenvoudigd regime ...........................................349 §1. Normale verplichtingen.................................................................350 A. Activering ondernemingsnummer als btw-nummer .................350 B. Indienen van periodieke btw-aangiften en betaling van de btw ............................................................................................350 C. Intracommunautaire en jaarlijkse opgave van belastingplichtige afnemers ......................................................351 D. Uitreiken van facturen ..............................................................351 1) Algemeen .............................................................................351 2) Omschrijving van de diensten ..............................................353 §2. Vereenvoudigd optioneel regime ...................................................353 A. Krachtlijnen ..............................................................................353 B. Aandachtspunten van de bijzondere regeling ...........................355 1) Combinatie met andere handelingen ....................................355 2) Intracommunautaire handelingen.........................................356 VII. Recht op aftrek....................................................................................356 §1. Aftrek van btw ...............................................................................356 §2. Gemengde btw-belastingplichtige .................................................357 §3. Historische aftrek - herziening ......................................................358 A. Situering ...................................................................................358 B. De herziening op historische investeringen ..............................358 1) Algemeen .............................................................................358 2) Methode van herziening en formaliteiten.............................359 3) Kritische bedenkingen..........................................................360 VIII. Besluit.................................................................................................362 Het deskundigenonderzoek – internationale aspecten. De invloed van de Europese Unie op het deskundigenonderzoek in België ...............363 Willy J. GEIJSEN I. II.
Inleiding..............................................................................................365 Inhoudelijke invloed van de Europese Unie .......................................367 §1. Inzake het op de markt brengen van machines..............................367 §2. Inzake het gebruik van machines ..................................................370 II. Invloed op het verloop van een deskundig onderzoek ........................372 III. De Europese Verordening inzake bewijsverkrijging...........................373 IV. Problemen...........................................................................................374 V. Casus: spoorwegongeval in Nederland...............................................375 §1. De feiten ........................................................................................375 §2. De oplossing van het Hof van Justitie van de Europese Unie in Luxemburg ................................................................................379 VI. Besluiten .............................................................................................382 De vernieuwde Belgische Mededingingsautoriteit.....................................383 Jacques STEENBERGEN I.
Waarom een hervorming? ...................................................................385 §1. Wat moest beter? ...........................................................................385
17
INHOUD
§2. Wat ging goed................................................................................385 De hervorming : een samenvloeien van twee pistes ...........................386 §1. Procedures en sancties ..................................................................386 §2. De institutionele hervorming.........................................................386 III. Wat is hervormd..................................................................................387 §1. Materieel recht ..............................................................................387 §2. Procedures ....................................................................................388 §3. De institutionele hervorming.........................................................389 §4. Enkele gevolgen van de institutionele hervorming........................390 Bibliografie..................................................................................................391 II.
Kritisch overzicht van enkele recente wetswijzigingen in het straf(proces)recht: het strafrechtelijk uitvoeringsonderzoek...................393 Vanessa FRANSSEN I. II.
Inleiding..............................................................................................395 Strafrechtelijk uitvoeringsonderzoek ..................................................397 §1. Beleidsdoelstellingen ....................................................................397 §2. Voorwerp van het SUO .................................................................397 §3. Kenmerken van het SUO ...............................................................398 A. Subsidiair karakter en aanvangspunt van het SUO...................398 B. Geheim onderzoek....................................................................401 C. Vereisten van proportionaliteit en kostenefficiëntie..................402 §4. Actoren van het SUO.....................................................................403 A. Hoofdrolspelers ........................................................................403 1. Openbaar ministerie .............................................................403 2. COIV....................................................................................404 B. Bijrollen....................................................................................405 1. Strafuitvoeringsrechter .........................................................405 2. Kamer van inbeschuldigingstelling......................................406 §5. Onderzoeksbevoegdheden .............................................................406 A. Gewone uitvoeringshandelingen ..............................................407 B. Specifieke uitvoeringshandelingen ...........................................407 C. Inbeslagneming.........................................................................409 §6. Rechtsbescherming........................................................................410 §7. Belangrijke toemaatjes.................................................................. 411 A. Verjaring en uitstel van verbeurdverklaring..............................411 B. Verruimd beslag bij equivalent .................................................412 III. Besluit.................................................................................................412 Beknopte bibliografie met recente vakliteratuur..........................................413 I. Algemene werken.............................................................................413 II. Tijdschriften ...................................................................................414 Rene Magritte: schilder van poëtische ideeën en filosofische vragen (1898-1967) ...................................................................................................415 Christiane STRUYVEN Het surrealisme als voedingsbodem.............................................................417 Magrittes eerste jaren als surrealistisch schilder (1925-1927) .....................419 De Parijse jaren (1927-1930).......................................................................421 Terug in Brussel: de inventieve jaren (1930-1942)......................................422
18
INHOUD
De periode ‘en plein soleil’ (1942-1945) en de periode ‘vache’ (1948).......424 De rijpe jaren (1948-1960) ..........................................................................425 De laatste jaren (1960-1967)........................................................................428 Conclusie .....................................................................................................430 Bibliografie..................................................................................................431 Onze regeringen: te klein voor de grote en te groot voor de kleine problemen .....................................................................................................433 Mark EYSKENS I. II.
Oorzaken.............................................................................................435 Democratie en doelmatigheid .............................................................441 §1. De tegendemocratie ......................................................................441 §2. Een beter kiesstelsel ......................................................................442 III. Macht van mensen en mensen van macht...........................................450
