INGRADO. RMC hard nodig voor slagen nieuwe wetgeving MAGAZINE. Houd de jongeren in beeld!

INGRADO MAGAZINE

Oktober 2011 | Nr. 14

Houd de jongeren in beeld!

RMC hard nodig voor slagen nieuwe wetgeving En verder: Regels voor particuliere scholen 10 vragen aan de jeugdofficier We r k s c h o o l b i e d t z w a k s t e l e e r l i n g p e r s p e c t i e f

Advertentie

Advertentie

AGENDA Leerplichtambtenaar, opstapcursus

Leerlingenregistratie

• Zwolle, vanaf 6 december 2011

• Eindhoven, 25 januari 2012

• De Meern, vanaf 8 december 2011

Buitengewoon opsporingsambtenaar • Zwolle, vanaf 9 november 2011

Leerplichtwet en RMC in relatie tot jeugd en onderwijswetgeving

• De Meern, vanaf 10 januari 2012

• Eindhoven, vanaf 7 november 2011 • Houten, vanaf 10 november 2011

Meer informatie vindt u op www.bestuursacademie.nl. U kunt ook contact opnemen met Leontine Braat via telefoon 06 20 11 71 89 of e-mail [email protected] of Will van den Ouden via telefoon 06 54 26 22 86 of e-mail [email protected].

w w w. b e s t u u r s a c a d e m i e . n l

Inhoud 4

Kort

5

Van het bestuur

6

Denken over VSV Roep om regierol van gemeente

8

Ricardo’s droom die maar niet verdween Het Zeigarnik-effect in leerplichtzaken

Uitgelicht 12

RMC hard nodig voor slagen nieuwe wetgeving Een goed functionerende RMC vormt voor jongeren die uit de boot dreigen te vallen de schakel tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Trajectbegeleiders leveren maatwerk en gidsen de jongere door de taaie wereld van instanties, wetten en verwachtingen. Nieuwe wetgeving zal hun werk niet onbelangrijker maken. Integendeel.

10 Het ABC van regionaliseren 12 Houd de jongeren in beeld! RMC hard nodig voor slagen nieuwe wetgeving 16 Regels voor particuliere scholen

16

BBBBBBB

Regels voor particuliere scholen

bbbbbbbbbbb BBBBBBBBBBBBBBB b b b b b b b b b b b b b b b b bb b

Ideologische en principiële opvattingen en ontevredenheid over het huidige

BBBBBBBBBBBBBBBBBBB

systeem zijn de belangrijkste redenen om zelf een school op te richten.

bbbbbbbbbbbbbbbbbbb

Maar dan? Twee onderwijsinspecteurs maken wegwijs in de wereld van het particulier, niet-bekostigde onderwijs.

19 Rechten & plichten 20 10 vragen aan... Linda Dubbelman, landelijk jeugdofficier 22 Jeugdzorg naar gemeenten Stelselherziening vraagt om andere focus

20

10 vragen aan… de landelijk jeugdofficier van justitie Wat is de taak van een landelijk jeugdofficier en waarom vindt het Openbaar Ministerie schoolverzuim zo belangrijk? We vroegen het

24 Beleid toptalenten Mag een Idols-finalist verzuimen? 25 Doen wat nodig is Werkschool biedt zwakste leerling perspectief

aan Linda Dubbelman.

25

Doen wat nodig is Werkschool biedt zwakste leerling perspectief ‘Uitvinder’ en drijvende kracht achter de Werkschool Hans Kamps vindt het niet te verteren dat ‘wij de allerzwakste jongeren uit het praktijkonderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs, niet meer te bieden hebben dan een Wajong-uitkering.’ De Werkschool moet uitkomst bieden.

Colofon

Eindredactie: Yolanthe van der Ree Redactieadres: Postbus 5113, 6802 EC Arnhem [email protected]

Ingrado Magazine Oktober 2011 | Nr. 14 www.ingrado.nl Teksten: Rob de Blok, Jeroen Petri, Yolanthe van der Ree, Bea Ros, Peter Zunneberg

Fotografie: Bart Versteeg, Vincent Boon, De Bolster Illustraties: Welmoet de Graaf i.s.m. Iris van Sen (welmoet.nl en weez.nl)

Vormgeving: Bouwmeester van Leeuwen, Rotterdam Druk: JP Offset, Duiven Als u teksten uit deze uitgave wilt overnemen, neem dan contact op met de redactie van Ingrado Magazine. Ingrado Magazine is een uitgave van Ingrado, Vereniging voor Leerplicht en RMC.

Ingrado Magazine | Oktober 2011 | Nr. 14

3

Kort In elk nummer een bonte verzameling nieuwtjes, onderzoeken, aankondigingen en publicaties onder de noemer Kort. Heeft u een bijdrage voor deze rubriek? Mail deze naar [email protected].

Start experiment flexibele onderwijstijden

Hoera! De nieuwe Ingrado-website is geboren op 5 september 2011! Zie www.ingrado.nl

Dit schooljaar starten zeven basisscholen met het driejarige experiment flexibele onderwijstijd van het ministerie van OCW. Deze scholen krijgen de mogelijkheid om, in samenspraak met ouders, kinderopvanginstellingen en het schoolpersoneel, het onderwijs zo te organiseren dat dit past bij de wensen van deze tijd. Zij mogen de onderwijstijd flexibel verdelen over het schooljaar (inclusief de zomervakantie). Hierdoor kunnen onderwijs en opvang optimaal op elkaar worden afgestemd voor zowel individuele leerlingen als voor hele klassen. Minister Marja van Bijsterveldt wil de resultaten van deze proef gebruiken om de onderwijstijdregelgeving te actualiseren. Ingrado denkt mee met de leerplichtMET TROTS GEVEN WIJ KENNIS VAN DE GEBOORTE VAN ONZE NIEUWE WEBSITE:

ZZZLQJUDGRQO 113846 GEBOORTEKAARTJE.indd 1

Ontwikkeling toptalenten

ambtenaren die werkzaam zijn op de scholen die deelnemen aan het experiment.

31-08-2011 11:27:04

Dagelijks nieuws

De gemeenten in de regio Midden- en ZuidKennemerland willen ontwikkeling van toptalenten stimuleren. Zij hebben de scholen in hun regio gewezen op de mogelijkheid hun beleidsvrijheid te benutten om verlof te verlenen op vooraf gestelde gronden.

Toezicht verzuimbeleid onderwijsinspectie Het toezicht op verzuimbeleid van scholen wordt wettelijk gezien een taak van de onderwijsinspectie. Het wetsvoorstel hierover (nr. 32356) is op 5 juli aangenomen in de Eerste Kamer. Ingrado biedt haar leden begeleiding bij het aanpassen van de ambtsinstructie en het maken van afspraken tussen de inspectie en de afdeling Leerplicht. Houd de agenda op de website in de gaten!

4


Ingrado verzamelt nu ook het dagelijkse nieuws voor u en presenteert dit op de site.

Van het bestuur ALV op 22 november 2011 in Zwolle: nieuwe koers - spreekt u mee?

De zomervakantie ligt alweer even achter ons. Een periode waarin velen van ons weer uitentreuren hebben mogen uitleggen waarom we in Nederland toch nog steeds vasthouden maanden. En dat terwijl het zomerweer

mene Ledenvergadering! Wij bieden u wel 10 thema’s

de laatste jaren nou niet bepaald reden

om uit te kiezen. Bijvoorbeeld: Wat is de X-factor

geeft om de scholen bijna twee maanden

van een Jongerenloket?

te sluiten. De tijd van noodzakelijke hulp

Foto: Bart Versteeg

aan zulke lange vakanties in de zomerNeem ook deel aan de workshops op de Alge-

tijdens de landbouwoogst ligt door de automatisering ook al ver achter ons.

Talent Event

De frustratie zit er natuurlijk vooral in dat veel ouders er moeite mee hebben

Allard Muis

om zes à zeven weken en soms zelfs De gemeente Amsterdam heeft deze zomer

nog langer vrij te moeten nemen. Praktisch gezien worden

via Twitter, Hyves en Facebook actief jongeren

ze gesteund door onderzoeken die aantonen dat veel

opgespoord die niet stonden ingeschreven op een

leerlingen moeite hebben de lesstof na zo’n lange periode

opleiding. Op 10 september konden deze jongeren

weer op te pakken. Ik juich het initiatief van OCW om

zich op het Talent Event laten voorlichten over

scholen drie jaar lang te laten experimenteren met de

banen en opleidingen.

vakanties dan ook erg toe. Ingrado is actief betrokken bij dit experiment. Ik hoop, net als alle bestuursleden, op veel input van leerplichtambtenaren, RMC-consulenten en natuurlijk alle andere betrokkenen uit het primair en

Weigering rugzakleerling moet goed onderbouwd

voorgezet onderwijs. Een nieuw schooljaar ligt nu voor ons en er zullen weer veel nieuwe ideeën voor het terugdringen van het voortijdig schoolverlaten op ons afkomen. In de regio IJsselVecht gaan we dit schooljaar starten met uitstroom-

De Commissie Gelijke Behandeling (CGB) heeft uitspraak gedaan in een zaak over een jongen met

loketten (we zoeken nog een passender naam) op al onze ROC’s en onafhankelijke mbo-scholen.

een rugzakje die werd geweigerd door een school voor voortgezet onderwijs. De CGB concludeert

We hadden net als de meeste centrumgemeenten al een

dat de school in strijd handelt met de Wet gelijke

Jongerenloket voor jongeren tot 27 jaar op ons Werkplein.

behandeling.

Net als elders ontstaan op initiatief van het team Leerplicht-RMC en inmiddels, vanuit de WIJ-gedachte,

De CGB concludeert dat de school niet gekeken

meestal volledig ressorterend onder de afdeling Sociale

heeft naar de individuele situatie van de leerling, een

Zaken en Werkgelegenheid van de gemeente. In de

jongen met een autismespectrumstoornis. Daardoor

praktijk blijkt echter dat er een te groot gat is ontstaan

heeft de school niet kunnen beoordelen of ze deze

tussen het onderwijs en het Jongerenloket. We proberen

leerling de aanpassingen kon bieden die hij nodig heeft.

dit nu te ondervangen met de uitstroomloketten op de scholen. Ook in andere regio’s zijn dergelijke initiatieven.

Deze uitspraak is van belang bij de ontwikkeling van passend onderwijs. Hiervoor moeten scholen

Ik verheug me er, net als de rest van het Ingradobestuur,

zorgprofielen maken, op basis waarvan ze bekijken

op ook dit schooljaar weer te horen welke initiatieven er

welke leerlingen ze wel en niet kunnen aannemen.

in de rest van het land van de grond komen op het gebied

De uitspraak van de CGB geeft aan dat altijd eerst de

van recht op onderwijs. De Werkscholen die op verschil-

individuele situatie van een leerling in kaart gebracht

lende plaatsen in het land van start gaan en waarover in

moet worden. Zonder dit te onderzoeken kan een

dit nummer een artikel staat, vormen aanleiding voor hoge

leerling niet geweigerd of doorverwezen worden.

verwachtingen. Allard Muis Ingrado Magazine | Oktober 2011 | Nr. 14

5

Denken over VSV

Roep om regierol van gemeente De huidige VSV-convenanten zijn hun laatste jaar ingegaan. Op het ministerie van OCW wordt hard gewerkt aan een nieuw instrumentarium. Bij wijze van evaluatie en ter inspiratie van de beleidsmakers, legde Ingrado Magazine een aantal betrokkenen drie vragen voor. Hoe beoordeelt u de landelijke aanpak VSV sinds de start van het programma Aanval op de schooluitval? Hoe beoordeelt u de huidige situatie? En wat zijn uw verwachtingen en wensen voor de toekomst?

Carry Roozemond, voorzitter van Ingrado ‘Het probleembewustzijn is enorm toegenomen. Dat bewustzijn resulteerde in harde afspraken, in doelstellingen en streefgetallen. De input van het Landelijk Werkverband VSV (fusiepartner van Ingrado) heeft de aanpak van VSV handen en voeten gegeven. Wat is meetbaar, wat zijn signalen van VSV, wat kun je beïnvloeden en wat niet, hoe zit de arbeidsmarkt in elkaar, hoe functioneert de Otto Jongsma

school, wat is de thuissituatie van deze jongeren? Allemaal vragen die

Tekst: Yolanthe van der Ree

‘Wanneer zijn we tevreden? Bij 25.000 schoolverlaters? Ik weet

Otto Jongsma, RMC-coordinator Centraal en Westelijk Groningen

RMC-coördinatoren inbrachten en die vertaald zijn in beleid.’

het niet; één is al te veel. Ik maak me zorgen om de ontwikkelingen in de

‘Ondertussen zijn we heel veel

sociale wetgeving. Hoe pakt die uit

opgeschoten. Nederland haalt z’n

voor jongeren? Onder de huidige WIJ

doelstellingen en dat is goed nieuws.

zijn scholen en RMC gaan samen-

zijn gemeentes verplicht jongeren

De RMC is volwassen geworden en is

werken. Daarvoor was er nauwelijks

van werk, opleiding of inkomen te

zich bewust van z’n rol; iedere jongere

communicatie. Scholen legden de

voorzien. Ik ben bang dat jongeren

zonder startkwalificatie in beeld.

verantwoordelijkheid volledig bij de

onder de nieuwe Wet Werken naar

Maar ik maak me grote zorgen. Ik ben

jongere zelf. Nu zoeken we samen

vermogen eerder uit beeld dreigen

bang dat we het risico weer bij

naar de beste weg om iedere leerling

te raken. Vanuit de RMC zullen wij

jongeren gaan leggen. Dat het hun

aan een startkwalificatie te helpen.

blijven hameren op de noodzaak om

eigen verantwoordelijkheid wordt of

De financiële sturing, de drie P’s,

te investeren in jongeren. We zullen

ze een startkwalificatie halen. Bang

vanuit het programma Aanval op de

aantonen dat als je dat niet doet, er

dat we tegen jongeren gaan zeggen

schooluitval heeft enorm geholpen.

mensen langs de zijlijn komen te

“zoek het zelf maar uit, je hebt je

Ik vind alleen dat de scholen veel

staan. Zelf zullen we nog meer in

kans gehad en die niet gegrepen”.

zeggenschap hebben. Ze hoeven

overleg moeten treden met bedrijven

De nieuwe sociale wetgeving draagt

bijvoorbeeld geen verantwoording

en scholen om te zorgen dat

dat risico in zich. Ik maak me dan ook

af te leggen over de ontvangen

jongeren daadwerkelijk opgeleid

hard voor een VSV-programma waar-

Prestatiegelden.’

worden voor werk.’

binnen gemeenten en opleidings-

‘Met de start van de VSV-aanpak

6


Onze stad kent een grote groep laag‘Ik vind dat we soms ook te véél

opgeleide inwoners onder wie ook

nadruk leggen op die startkwalifica-

laaggeletterden. Aan de andere kant

tie. Mbo-2 niveau is voor sommige

hebben we als universiteitsstad ook

jongeren simpelweg niet haalbaar.

juist veel hoogopgeleiden binnen onze

Maar daarom zijn het nog geen

grenzen. Ik zie het als een grote uit-

losers. Sommige leerlingen moeten

daging om de kloof tussen beide

ontheffing kunnen krijgen van de

groepen te dichten. De convenanten

kwalificatieplicht, maar dat moet

VSV zijn daarbij een goed hulpmiddel.’

absoluut maatwerk zijn. Ik ben bang dat als we de ontheffing toepassen

Carry Roozemond

‘Als gemeente kun je beïnvloeden

op groepen leerlingen (zoals in

en faciliteren, maar je hebt geen

conceptwetsvoorstel WEC), we dan

doorzettingsmacht. Dat is weleens

individuen te kort doen.’

lastig. Je kunt van alles van plan zijn, de mooiste doelstellingen formule-

instellingen afspraken maken. Ik wil

ren, maar je kunt niets afdwingen.

tegen jongeren kunnen zeggen “Als je

Gelukkig hebben we een goede

van de snelste route afwijkt, heb ik

samenwerkingsrelatie met onze

een TomTom die je helpt toch het

scholen, maar daar zou je eigenlijk

eindpunt te bereiken”. Ik hoop en

niet afhankelijk van moeten zijn. Ik

verwacht dat OCW zal kiezen voor

zou graag zien dat de regierol, ook bij

een structurele programma-aanpak.

de aanpak van VSV, meer bij de

Een programma waarin gemeentes

gemeentes zou komen te liggen.’

voldoende ruimte en middelen krijgen om eigen keuzes en beleid te

‘Om te voorkomen dat we dingen

maken. De gemeente moet de regie

dubbel gaan doen, om instrumenten

krijgen om iedere jongere op de juiste plek te krijgen. Onderwijs is er om

efficiënt te kunnen inzetten en Siewert Pilon

onderwijs te geven.’

moet ik vrijheid van handelen hebben. ‘Nu de WIA en Jeugdzorg naar de

Siewert Pilon, hoofd onderwijs, zorg en welzijn bij de VNG

integraal beleid te kunnen maken, Ik moet kunnen inspelen op de lokale

gemeenten gaan, krijgen zij nog meer

situatie die hier echt anders is dan

ruimte om eigen beleid te maken. Ik

in de Randstad. Ik heb ruimte en

hoop dat flink gebruik gemaakt zal

middelen nodig om dwarsverbanden

dat heeft gemeenten en scholen de

worden van de RMC-functie. Daar

te kunnen leggen, tussen jeugdzorg

mogelijkheid gegeven stevig in te

zijn de risicogroepen bekend, evenals

en onderwijs, tussen voorkomen VSV

zetten op de bestrijding van VSV.

geëigende trajecten. Vanuit de VNG

en armoedebestrijding en noem

De uitvoering van het VSV-beleid

zullen we in lobby stimuleren dat

maar op. Elke situatie vraagt om

vereist maatwerk. Een streefcijfer is

beleid meer integraal wordt opge-

creativiteit van beleidsmakers. Ik

mooi, maar het gaat om die jongere.

pakt. Datzelfde zullen we straks ook

vraag het rijk: geef ons de ruimte

De vraag hoe hij of zij op de beste

doen in de ondersteuning van

om creatief te zijn.’

plek terechtkomt, moet elke keer

gemeenten. De jeugdzorgproblema-

centraal staan. Er moet meer aan-

tiek raakt sterk aan die van VSV.

dacht zijn voor de mogelijkheden op

Benut elkaar daarin.’

‘Er is heel veel geïnvesteerd en

de arbeidsmarkt. Dat is nu nog te vrijblijvend. De Inspectie van het Onderwijs moet sinds 2009 toezien op de arbeidsrelevantie van de opleidingen, maar dit gebeurt nog

Elly Pastoor, wethouder onderwijs, jeugd en sociale zaken van de gemeente Groningen ‘Voortijdig schoolverlaten staat

veel te weinig. De VNG pleit ervoor dit

op de agenda en stevig ook! Niemand

goed in gang te zetten. Doen we dat

in het onderwijs en ver daarbuiten

niet, dan blijven gemeenten gecon-

zal ontgaan zijn dat het behalen van

fronteerd worden met jongeren die

een startkwalificatie hoge prioriteit

weliswaar gekwalificeerd zijn, maar

heeft. Dat geldt voor Nederland en

voor wie er geen werk is.’

dat geldt zeker ook voor Groningen.

Elly Pastoor


7

Ricardo’s droom die maar niet verdween

Het Zeigarnik-effect in leerplichtzaken

Niet afgemaakte taken onthouden we beter dan afgemaakte. Ze kunnen ons de rest van ons leven parten spelen. Het stressniveau loopt op en de motivatie kan eronder leiden. Dit geldt ook voor een niet gemaakt examen of een onderbroken schoolloopbaan. Leerplicht zou met dit zogeheten Zeigarnik-effect rekening moeten houden.

8


Tekst: Jeroen Petri | Illustratie: Welmoet de Graaf

Het Zeigarnik-effect is genoemd naar Bluma Zeigarnik,

Alle signalen voor aanwezige problematiek worden

een Sovjet-psychologe in de twintiger jaren van de vorige

overschaduwd door het feit dat deze jongen wel examen

eeuw. Het idee ontstond omdat obers zich onbetaalde

wilde doen, maar dit door omstandigheden niet kon.

rekeningen van terrasgasten beter herinnerden dan

Wat moet dit met hem gedaan hebben? Vragen wij ons,

betaalde rekeningen. Vervolgstudies toonden aan dat

raadsmedewerkers, schoolmedewerkers, ouders en

een onafgemaakte taak ook tot ernstige hinder bij het

hulpverleners, voldoende af hoeveel impact dit voor deze

functioneren in het dagelijks leven kan leiden. Niet

jongen heeft?

afgemaakte taken veroorzaken kennelijk psychische spanning. Hoe gemotiveerder je bent, zo blijkt uit onderzoek, hoe beter je de onderbroken taken onthoudt. En hoe groter ook de stress als de taak blijft liggen.

Zeigarnik en leerplicht: droom en werkelijkheid komen samen Bij een groot deel van de leerplichtzaken waarmee de

Dat geldt dus ook voor een niet afgemaakte school of

Raad voor de Kinderbescherming bemoeienis heeft, is

een niet gehaald eindexamen.

sprake van een onderbroken leertraject. Redenen zijn verhuizing, verwijdering na tweemaal te zijn blijven zitten

De leerplichtzaak Ricardo Ricardo is 17 als een proces-verbaal van de leerplichtambtenaar bij de Raad voor de Kinderbescherming

of een overgang naar een lager leerniveau dan het citoadvies of het advies van de basisschool. Scholen noemen een gebrek aan motivatie in hun

binnenkomt. Hij volgde het vmbo, basisberoepsgerichte

rapportages over schoolverzuim aan de leerplicht-ambte-

leerweg, en zat in zijn examenjaar. Vlak voor zijn eindexa-

naar. Scholen adviseren vaak plaatsing naar een lager

men kreeg Ricardo een ongeluk waardoor hij uitgescha-

leerniveau, plaatsing op tijdelijke leertrajecten of verwijde-

keld was. Om onduidelijke redenen werd hij in het tweede

ring van school als het verzuim niet vermindert of stopt.

eindexamenjaar overgeplaatst naar een andere locatie

Over gevoelens van teleurstelling bij de leerling (en zijn

van dezelfde school. De eerste weken van het nieuwe

ouders) heeft men het niet. Deze gevoelens worden ook

schooljaar verliepen voorspoedig, totdat Ricardo werd

niet in het proces-verbaal van Leerplicht meegenomen.

beroofd door iemand van school. De bemoeienis van de Raad in schoolverzuimzaken betreft zowel een pedagogisch gefundeerde, strafrechte-

‘Hoe gemotiveerder je bent, hoe beter je de onderbroken taken onthoudt’

lijke afdoening als een advies tot vermindering van het schoolverzuim. De Raad hoeft het er niet mee eens te zijn als een school plaatsing op een lager schoolniveau adviseert of verwijst naar andere scholen en trajecten. Zeker niet als uit onderzoek door de Raad blijkt dat eerdere besluiten van de school niet tot vermindering van het verzuim, maar wel tot vermindering van motivatie of geloof in het onderwijssysteem hebben geleid.

Ricardo vertelde aan de raadsonderzoeker dat hij niet naar school wilde omdat hij zich er niet thuis voelde.

Teleurstelling

Er vond, naar zijn zeggen, criminaliteit plaats. Zijn angsten

Als de Raad in een leerplichtzaak teleurstelling ziet

komen niet uit de lucht vallen. Vanaf de basisschool kent

over een niet gerealiseerde droom, moet zij het pedagogi-

hij een geschiedenis van pesten en ook op de eerdere

sche effect hiervan meewegen. De dynamiek van

locatie van de vmbo-school werd hij na school opgewacht

teleurstelling bij een leerling, en vaak ook bij diens ouders,

en bedreigd. Dit leidde ertoe dat hij zelfs regelmatig aan

moet een rol krijgen. Hier komt het Zeigarnik-effect om de

zelfmoord dacht. Een jongen in de knel.

hoek kijken. De impact, de stress, het gevoel gefaald te hebben, iets niet afgemaakt te hebben waar men ooit

Er werd jeugdhulpverlening gestart, maar die eindigde

voor gemotiveerd was, kan sterk belemmerend werken in

al snel toen Bureau Jeugdzorg oordeelde dat Ricardo

het dagelijks leven. Onderkenning van die gevoelens kan

‘geen hulpvraag’ had. Psychodiagnostisch onderzoek

een essentiële diagnostische stap zijn. Door deze

bleef uit en de oplossingen die gekozen werden, sloten

gevoelens bespreekbaar te maken, kan een leerling als

niet aan. Via de leerplichtambtenaar werd hij op een

Ricardo zich opnieuw verbinden met zijn oorspronkelijke

bouwproject geplaatst, tegen zijn zin. Hij miste er echt on-

droom. Dan kan de Raad, als meerwaarde bij de straf-

derwijs. Bovendien wilde Ricardo helemaal de bouw niet

rechtelijke afdoening, ertoe bijdragen dat droom en

in. Hij wilde tuinontwerper worden, vertelde hij tot in detail

werkelijkheid weer dichter bij elkaar komen te liggen.

aan de raadsonderzoeker. Zijn ouders evenwel, vonden het moeilijk hun zoon te motiveren ergens voor te gaan.

Jeroen M. Petri, gedragsdeskundige bij de Raad voor de Kinderbescherming, schreef dit artikel op persoonlijke titel


9

Het ABC van regionaliseren Regionaliseren is ‘in’ in leerplichtland. Schaalvergroting maakt de slagkracht groter en de werkwijze efficiënter en effectiever. Ingrado stimuleert en ondersteunt de samenwerking op regionaal niveau. Ien Blaasse mag je ervaren noemen als het gaat om regionalisering. Voorheen was zij directeur van RBL Gooi- en Vechtstreek, het elf jaar oude en daarmee ook oudste regionale bureau leerplicht van het land. Toen zij in 2010 als hoofd van het regionale bureau leerplicht/RMC Oosterschelde begon, waar acht leerplichtambtenaren en zes RMC-trajectbegeleiders werkzaam zijn, was dat regionale bureau net gestart.

Tekst: Rob de Blok | Foto: Bart Versteeg | Illustratie: Welmoet de Graaf

‘Op bestuurlijk niveau, bij de gemeenten dus, bestond al langer de wens om de krachten te bundelen en tot één bureau te komen. Ook de medewerkers wilden dat. Dat het toch een paar jaar heeft geduurd voor het er daadwerkelijk van kwam, heeft te maken met het kweken van vertrouwen bij de gemeenten. Er moesten voorwaarden worden gecreëerd dat ‘hun’ leerplichtambtenaren van hun bleven. Zal er niet teveel afstand ontstaan? Kunnen we het contact goed onderhouden? Zal het voor burgers laagdrempelig en bereikbaar blijven? Allemaal vragen die beantwoord moesten worden. De onzekerheid hebben we in korte tijd kunnen wegnemen; ook wij vinden de korte lijnen met de gemeenten heel belangrijk.’

Effectief en betrouwbaar De medewerkers van het regionaal bureau houden kantoor in Goes, de grootste gemeente van het gebied en daarmee ook RMC-contactgemeente. Van daaruit kruist men de regio door. Met regelmaat komen leerplichtambtenaren over de vloer bij de ouders en ook de scholen kennen de RBL-medewerkers goed. Er zijn spreekuren, waar onder meer de telaatkomers streng worden toegesproken. Waar vroeger wel zeven leerplichtambtenaren per school over de vloer kwamen, is er nu één leerplichtambtenaar en één RMC-medewerker voor elke school. Die kennen de schoolleiders en docenten, waardoor het broodnodige vertrouwen ontstaat. ‘Iedereen beseft dat we het samen moeten doen. Van collega’s en van scholen hoor ik dat we met de regionalisering op drie fronten gewonnen hebben: door de bundeling van krachten werken we effectiever, de kwaliteit is aanzienlijk verbeterd en de bereikbaarheid is veel en veel betrouwbaarder.’

10


‘Er is nu één leerplichtambtenaar en één RMC-medewerker voor elke school’

Zes Zeeuwse tips

Ien Blaasse

Tip 1 Benut de kracht van degenen die willen en ga het gewoon doen. Dat gaat resulteren in het zwaan-kleefaan-effect. Voorkom te lange voorbereiding: begin gewoon. Opbouwen geeft energie en twijfelende gemeenten zien vanzelf de voordelen en sluiten aan. Tip 2 Leerplichtambtenaren ervaren het als bevrijdend om informeel met collega’s over casussen te kunnen overleggen. Sinds de regionalisering werken we met één leerlingvolgsysteem voor leerplicht en RMC. Daarmee is de onnatuurlijke knip tussen leerplicht en RMC opgeheven. Stapje voor stapje werkt men aan één werkwijze, met uniforme procesbeschrijving. ‘We hebben een verzuimkaart gemaakt voor de drie regio’s in Zeeland. Daarop staan de wettelijke regels en wie wat moet doen. Inclusief de verantwoordelijkheid van de school om na gesprekken en maatregelen de leerplichtambtenaar erbij te roepen. Die kaart is opgesteld door alle Zeeuwse leerplichtambtenaren en is besproken met de scholen. Die hebben daar op mogen schieten, tot iedereen zei: oké, zo spreken we dat af en zo doen we het ook.’

Eén beleid Eenheid in beleid is een groot verschil met het verleden, toen er bijvoorbeeld rond het vakantieverzuim voor een gemiddelde ouder geen peil op te trekken was. ‘We geven nu voorlichting aan de scholen: hoe kun je wel goed omgaan met verlofregelingen, waar zit de ruimte en wat kun je doen binnen het eigen beleid? Scholen zijn daar blij mee, want het contact met de ouders is voor een klein basisschooltje, waarvan we er hier veel hebben, best precair. Het is heel belangrijk dat er één beleid is dat voor iedereen geldt; anders lopen de ouders naar een andere school.’ Tijd voor de hamvraag: hoe weten we dat RBL Oosterschelde er beter voor staat? Ien Blaasse: ‘Het aantonen van succes is altijd een hachelijke zaak. Maar ik zie een toename van het aantal meldingen van schoolverzuim. Doordat we op de scholen rondlopen worden leerlingen eerder gemeld of vragen docenten advies. Ik vind dat een teken van succes.’

Ga naar de ouders, kinderen en scholen toe. Hen boeit het niet hoe wij het hebben georganiseerd. Zij willen een organisatie die bereikbaar is en waar ze antwoord op hun vragen krijgen. Tip 3 Zoek deskundigheid bij degenen die het proces al achter de rug hebben. Laat je adviseren, maak gebruik van good en bad practices. Tip 4 Maak het niet ingewikkelder dan het is. Wat kan er nou helemaal gebeuren als je een aantal éénpitters van leerplicht bij elkaar zet? De veiligheid van het eigen tokootje weegt niet op tegen het uitwisselen met elkaar en eindelijk een oplossing forceren. Met elkaar lachen en huilen, dat is een energieboost. Tip 5 Zie de bestuurders mee te krijgen. Bespreek de angst dat de grote gemeente de kleine zal overrulen. Maak daar afspraken over. Zo is de voorzitter van het RBL Oosterschelde, dat bestaat uit de wethouders van de zeven deelnemende gemeenten, niet de wethouder van Goes, terwijl Goes wel contactgemeente is. De gemeenten ervaren zo dat het regionale bureau echt van en voor alle gemeenten is. Tip 6 Als gemeenten de hakken in het zand zetten en niet het belang van de kinderen centraal stellen, laat die regionalisering dan maar zitten. Het doel is het recht op onderwijs . Je moet durven stoppen met het behartigen van je eigen belangen en die van je instelling. En durven zoeken naar creatieve oplossingen, soms buiten de gebaande paden om.


11

Houd de jongeren in beeld!

RMC hard nodig voor slagen nieuwe wetgeving Een goed functionerende RMC vormt voor jongeren die uit de boot dreigen te vallen de schakel tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Trajectbegeleiders leveren maatwerk en gidsen de jongere door de taaie wereld van instanties, wetten en verwachtingen. Nieuwe wetgeving zal hun werk niet onbelangrijker maken. Integendeel

Tekst: Rob de Blok | Foto’s: Bart Versteeg

De wortels van de RMC liggen qua financiering en

paper op, waarin de drie RMC-doelstellingen luid en

wetgeving bij OCW. Tegelijkertijd heeft de RMC’er in de

duidelijk staan geformuleerd: terugbrengen van het

uitvoeringspraktijk veel te maken met doelgroepen en

aantal voortijdig schoolverlaters, maximale participatie

doelstellingen die eerder bij SZW horen. Sommige RMC’s

van jongeren op de arbeidsmarkt en natuurlijk het

hebben vooral last van die verkokering, terwijl andere in

optimaliseren van de ontwikkeling van jongeren door het

dat spanningsveld juist een regierol op zich nemen. Zij

volgen van een adequate opleiding. Belangrijkste partner

brengen de partijen op lokaal niveau bij elkaar.

bij het realiseren van deze doelstellingen is de directie BVE van het ministerie van OCW. Daarnaast doet men zaken

Het Jongerenloket is de plaats bij uitstek waar de

met de projectdirectie VSV en het ministerie van SZW.

samenwerking vorm krijgt. Daar slaan UWV, Sociale Zaken, de RMC en andere netwerkpartners de handen ineen. In 25 RMC-regio’s bestaan dergelijke loketten al.

Het decembernummer van het Ingrado Magazine zal verder inzoomen op positie en koers van de RMC, de aandacht voor jongeren die niet automatisch hun

Nu de sociale wetgeving wordt geherstructureerd

weg vinden en op het nieuwe wettelijk kader. Bij wijze

(zie kader), is het zaak de deskundigheid van de RMC’s

van voorschot in dit nummer alvast een reportage uit

zichtbaar te maken. Zij kennen de situatie en mogelijk-

Zaanstad. Wordt vervolgd dus.

heden van kwetsbare jongeren als geen ander. Ingrado stelde samen met de RMC-coördinatoren een position-

12


Lees de reportage op pagina 14 en 15.


13

Houd de jongeren in beeld! | RMC hard nodig voor slagen nieuwe wetgeving

RMC neemt de regie in Jongerenloket Zaanstreek Het Jongerenloket Zaanstreek, vier middagen in de week geopend, staat in het centrum van Zaandam. Aanloop is er genoeg: uit nieuwsgierigheid of met een gerichte vraag stappen er zo’n duizend jongeren per jaar binnen. Een batterij deskundigen zit er klaar voor advies en ondersteuning bij het vinden van de juiste opleiding, baan of financiën. Niet alleen jongeren weten het loket te vinden, de complete sociale kaart van de Zaanstreek haakt aan. ‘Wij zijn een vindplaats’, constateert Ellen Karstens, die namens de RMC de regie voert over het Jongerenloket.

Leidende rol Het Zaanse Jongerenloket startte in 2006 met de wind mee. ‘Jongeren waren in de landelijke politiek duidelijk een doelgroep’, herinnert Ellen Karstens zich. ‘Met name de VSV-convenanten boden de mogelijkheid de handen ineen te slaan en partijen te verenigen. Hoewel dat aanvankelijk nog niet zo hecht en gesmeerd liep, kwam het toch tot iets moois. Dat had alles te maken met de aanwezigheid van geld én met de leidende rol van de RMC. We hadden een gedreven wethouder die het belang van een startkwalifi‘Je kunt hier alles zeggen en alles vragen; je kop gaat er niet af.

een Wajong-expert en als dat nodig

catie benadrukte. Werk en Inkomen

is een maatschappelijk werker.

heeft de opdracht jongeren naar

Niet één van de partners drukt een stempel, want als jongeren

werk te begeleiden, maar dat kan Ook andere instanties weten het

botsen met het behalen van een

zelfs maar het idee hebben dat

loket te vinden, van Bureau Jeugd-

startkwalificatie. Ook wij wilden de

ze bijvoorbeeld bij het UWV

zorg tot woningbouwcorporaties.

jongeren aan het werk hebben, maar

binnenlopen, zijn ze acuut weer

Al die partijen onderschrijven de

dan wel mét een startkwalificatie.’

weg.’ Dat, vertelt teamleider

regierol van de RMC. ‘Wij leggen

Leerplicht, RMC en leerlingenver-

als RMC veel nadruk op binden.

De mensen van Werk en Inkomen

voer Ellen Karstens, is de X-factor

Wij stellen ons kwetsbaar op en

die in het Jongerenloket participeren,

van het Zaanse Jongerenloket:

vervullen geen autoritaire rol, staan

zitten er met de neus bovenop maar

laagdrempeligheid. Naast RMC-

open voor kritiek en worden daarom

hebben soms moeite om hun collega’s

medewerkers komen bezoekers er

gewaardeerd.’ Waarmee RMC-

op het stadhuis te overtuigen, weet

werkcoaches van het UWV tegen,

trajectbegeleider Susan Pfaff de

Karstens. Dat het aan de buiten-

consulenten van Werk en Inkomen

populariteit van het Jongerenloket

wacht niet eenvoudig duidelijk te

(sociale dienst), een medewerker

onder de netwerkpartners verklaart.

maken is waar je mee bezig bent,

van het ROC, een straathoekwerker,

14


ervaart zijzelf ook: ‘Ik moet aan mijn

Leien dakje Na al die jaren kennen de

kunnen helpen, maar verwijzen door waar het nodig is. In voorkomende

RMC-trajectbegeleiders iedereen van

gevallen gaan we mee naar het

de sociale kaart en zij hen. Toch gaat

straathoekwerk en houden vinger

het niet altijd van een leien dakje.

aan de pols tot de betreffende

‘Ook wij lopen soms tegen de muur.

jongere goed in gesprek is of verder is

Dat kaarten we aan in de netwerk-

doorverwezen en op de juiste plek

bijeenkomsten en organisatorische

zit. En als na een tijdje school weer in

overleggen op managementniveau.

beeld komt, gaan we weer in gesprek

Men neemt het loket serieus, dus

met de jongere.’

daar komt dan ook echt wat uit.’ Karstens: ‘Het zou de doodsklap Jongeren die binnenkomen,

‘Je kunt hier alles zeggen en alles vragen’

collega’s op het stadhuis steeds weer uitleggen wat een RMC is. Ze kennen nog eerder het Jongerenloket dan de RMC.’ Als gevolg van de Wet Werken Naar Vermogen zullen de rollen van partijen veranderen, ook in de Zaanstreek. Het UWV heeft al te maken met ernstige bezuinigingen. Karstens: ‘Zullen zij bij ons nog hun rol kunnen spelen? De nadruk in de nieuwe Bijstandswet en de Wet Werken Naar Vermogen (WWNV) ligt nog sterker op werk. Hoe verhoudt zich dat de komende jaren tot het halen van een startkwalificatie? Naast de Wet WNV komen er nog de decentralisaties aan van Jeugdzorg en de AWBZ. Dat is goed, want er zal op het stadhuis betere samenwerking ontstaan tussen de afdelingen Maatschappelijke Ontwikkeling en Werk en Inkomen.’ Optimistisch treden Karstens en Pfaff de toekomst tegemoet: ‘Wij venten als RMC uit dat we goed zijn in integrale aanpak en samenwerking. Wij zijn hoe dan ook een onderdeel van de keten. We zijn brutaal, nemen de regie en verbinden. En het helpt ook

zijn voor het loket als zou rondzingen

vullen een intakeformulier in. ‘Soms

dat je ook hier niet verder komt.

levert dat schokkende informatie op,

Vriendelijk maar beslist zijn we.

waar onze straathoekwerker mee

Het gaat hier over school en werk.

aan de slag gaat’, zegt RMC-traject-

Je wordt bij ons geholpen zelf je ding

begeleider Susan Pfaff. ‘Met het

te doen.’

intakeformulier gaan we, anders dan vroeger, toen er weinig werd doorge-

Meer informatie:

vraagd, alle leefgebieden af. Wij

www.jongerenloket.com

pretenderen niet dat wij bij alles

www.jongerenloket.nu

Sociale wetgeving in beweging Het ministerie van SZW is druk in de weer met nieuwe wetgeving. Op de eerste plaats wordt de Wet Werk en Bijstand (WWB) aangepast; de betreffende voorstellen hiertoe liggen nu bij de Tweede Kamer. Daarna zal de aandacht gericht worden op de Wet Werken naar Vermogen (WWNV). In deze wet worden de vernieuwde WWB, de Wet Investeren in Jongeren (WIJ), de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) en de Wajong gebundeld. Streefdatum van inwerkingtreding is 1 januari 2013, maar uiteraard moet er nog een heel wetgevingstraject worden afgelegd. In de WWNV zal een regime blijven bestaan voor jongeren tot 27 jaar (de WIJ-component in de nieuwe wet); onverminderd (en misschien wel strenger) zal gelden dat jongeren niet in aanmerking komen voor bijstand tenzij ze overtuigend hebben aangetoond geen kans te hebben op werk of onderwijs. Zoveel mogelijk jongeren aangesloten op de arbeidsmarkt, dat is zo ongeveer het motto, en dat wordt aan de ene kant ingegeven door de economische realiteit (zo min mogelijk geld uitgeven aan uitkeringen)en aan de andere kant door de demografische realiteit (zoveel mogelijk het arbeidspotentieel op peil houden bij de naderende grote pensioneringsgolf). Aan onderwijs wordt grote waarde gehecht vanuit deze twee perspectieven en een bijstandsuitkering wordt steeds meer het uiterste vangnet. In deze ontwikkeling is een belangrijke rol weggelegd voor de RMC. Dáár kent men zowel de jongere als de opleidingsmogelijkheden, dáár kan getoetst worden of de mogelijkheden op het gebied van onderwijs voor een jongere echt uitgeput zijn. Dat is handig voor de collega’s van Werk en Inkomen, die immers pas tot een bijstandsuitkering kunnen overgaan als duidelijk is dat er geen andere mogelijkheid is, én handig voor de jongere. De RMC’er zal zich vanuit zijn expertise immers echt inzetten om het maximale voor die jongere er uit te halen. Meer informatie op www.werkennaarvermogen.nl

dat de wethouder een fan van ons is.’


15

Regels voor particuliere scholen Ideologische en principiële opvattingen en ontevredenheid over het huidige systeem zijn de belangrijkste redenen om zelf een school op te richten. Maar dan? Twee onderwijsinspecteurs maken wegwijs in de wereld van het particulier, niet-bekostigde onderwijs.

A

AA

aaaa AAAAA

BBBBBBB bbbbbbbbbbbb BBBBBBBBBBBBBBBBB b b b b b b b b b b b b b b b b bb b b b BBBBBBBBBBBBBBBBBBB bbbbbbbbbbbbbbbbbbb

16


‘De onderwijsinspectie beoordeelt of er sprake is van een school in de zin van de Leerplichtwet’

Tekst: Peter Zunneberg | Illustratie: Welmoet de Graaf

‘Een extreem voorbeeld: ik ben nog steeds heiden

B2-scholen zijn zelfstandige exameninstellingen.

zoals de oude Germanen en ik ben aanhanger van Thor.

Deze scholen moeten behalve aan allerlei eisen uit de

Als ik vind dat mijn ideeën in het reguliere onderwijs

Leerplichtwet ook voldoen aan eisen uit de wet op het

onvoldoende aan bod komen, dan kan ik zelf een school

voortgezet onderwijs. ‘Heel belangrijk is het examen-

beginnen.’ Aan het woord is onderwijsinspecteur Martin

besluit’, zegt Wijsman, ‘waarin onder meer een programma

Uunk, die samen met zijn collega’s Jaco Wijsman en Kees

van toetsing en afsluiting vereist is. Ook moeten de

van Baak de coördinatie van de werkgroep particulier

opbrengsten van de school, zoals gebruikelijk gemeten

onderwijs verzorgt.

over drie jaar, aan de maat zijn. In het verleden hadden deze instellingen nog wel eens de schijn tegen dat de

Voordat de Thoraanhanger zijn school kan starten, moet hij wel aan een groot aantal regels voldoen. Zo

resultaten van het schoolexamen veel hoger waren dan die van het centraal eindexamen.’

moet hij zijn school binnen vier weken na de officiële oprichting aanmelden bij het ministerie van OCW.

De bekendste en grootste B2-instelling is Luzac.

Vervolgens komt er een inspecteur toetsen of het om een

Het Luzac Lyceum functioneert echt als school met een

echte school gaat. ‘Wat er in ieder geval moet zijn’, zegt

curriculum van vier, vijf of zes jaar. Het Luzac College is

Wijsman, ‘zijn juridische documenten, van de notaris en

een vavo-instelling voor 18 jaar en ouder. Daarnaast zijn

van de Kamer van Koophandel, bevoegde docenten en

er onder meer het Erasmus Lyceum en College en

duidelijkheid over het leerstofaanbod.’ Zo beoordeelt de

Instituut Blankestijn. ‘Maar er is hier vrij veel beweging

onderwijsinspectie of er sprake is van een school in de zin

door naamsverandering en fusies van besturen’, waar-

van de Leerplichtwet. Daarvan gaat een melding naar de

schuwt Wijsman. ‘Dat kan voor leerplichtambtenaren

leerplichtambtenaar in de betreffende gemeente. Soms

verwarrend zijn. Zo hadden we Instituut Vrijbergen en

geeft dat problemen. Uunk: ‘Op een particuliere school in

STEBO, maar dat is nu allebei Winford.’

Utrecht zaten op een gegeven moment leerlingen uit twintig verschillende gemeenten. We vragen dan de leerplichtambtenaar van Utrecht om alle collega’s op de hoogte te brengen.’

Ideologie B3-scholen zijn particuliere instituten die volgens de wet ‘voorbereiden op vervolgonderwijs’. B3 kan dus primair onderwijs zijn of voortgezet onderwijs. Juist in

Autonomie De Leerplichtwet onderscheidt drie soorten

deze categorie kom je de scholen tegen die sterk ideologisch geïnspireerd zijn. Er zijn op dit moment zo’n twintig

particulier, niet door de overheid bekostigd onderwijs:

door de inspectie erkende B3-basisscholen (zes scholen

de zogenoemde B2-, B3- en B4-scholen (de B verwijst

bieden daarnaast ook voortgezet onderwijs aan) en

naar een sublid van het betreffende wetsartikel in de

zeven B3-scholen die uitsluitend voortgezet onderwijs

Leerplichtwet).

aanbieden. ‘Ook zijn er nog twee instellingen’, vertelt


17

‘In de categorie B3 hebben particuliere scholen veel ruimte. Er zijn voor hen minder regels van toepassing dan voor bekostigde scholen’

Uunk, ‘een in Amersfoort en een in Beverwijk, waarmee

Wijsman attendeert op de zogeheten Rutte-regeling,

we verwikkeld zijn in een juridische procedure of ze nu wel

die het leerlingen van 16 en 17 jaar mogelijk maakt om bij

of geen school zijn.’ Wijsman kent in deze categorie ook

een vavo-instelling via deelcertificaten een diploma te

een instituut dat uitsluitend leerlingen aanneemt aan wie

bemachtigen, terwijl ze ingeschreven blijven staan op een

door leerplichtambtenaren ontheffing van de Leerplicht-

school voor voortgezet onderwijs. ‘Deze leerlingen blijven

wet is verleend. ‘Je kunt je afvragen of dat een wenselijke

leerplichtig. Vandaar dat vavo-instellingen, en dat is voor

situatie is. Als inspectie gaan wij er in ieder geval niet

leerplichtambtenaren goed om te weten, vanaf 1 januari

meer naar binnen.’

2012 verplicht zijn een dergelijke overstap via DUO in BRON te melden.’

De laatste categorie, B4, zijn de internationale scholen die een ander curriculum volgen dan het land

De belangrijkste aanbeveling van Uunk en Wijsman

waar ze gevestigd zijn. In Den Haag zijn dat bijvoorbeeld

aan de leerplichtambtenaren is goed in beeld te houden

de Deutsche Schule en de British School, scholen voor

welke particuliere en niet-bekostigde scholen er in hun

Duitse en Engelse expats, die het Duitse en Engelse

gemeente zijn. ‘Informatie daarover houden we zo veel

curriculum volgen. ‘Maar er zijn ook andere internationale

mogelijk up-to-date op de website van de onderwijs-

scholen’, zegt Uunk. ‘In Amsterdam heb je de Internatio-

inspectie’, zegt Wijsman. ‘Daar melden we bovendien alle

nal School of Amsterdam, met een eigen, internationaal

nieuwe regels, maar ook alle wijzigingen in regels.’ Uunk

curriculum. Internationale scholen zijn behoorlijk auto-

wijst erop dat rechtstreeks contact tussen leerplicht-

noom en tot voor kort ontbrak iedere vorm van toezicht

ambtenaar en onderwijsinspecteur nuttig is. ‘Een recht-

vanuit Nederland. Sinds april jl. is er een regeling, waarbij

erlijke uitspraak in de procedures die nog lopen, kan

deze scholen zich moeten melden bij het ministerie van

direct gevolg hebben voor de leerplichtambtenaar.

OCW. Hierdoor krijgt de inspectie ook zicht op de

Zodra een school niet langer erkend is, overtreden de

kwaliteit van deze scholen.’

leerlingen en hun ouders de Leerplichtwet.’

Grijze gebieden

Meer informatie:

Vooral in de categorie B3 hebben particuliere scholen veel ruimte omdat voor hen minder regels van toepassing zijn dan voor bekostigde scholen. De urennorm is daar een voorbeeld van. ‘Als scholen kunnen aantonen dat ondanks minder contacturen het ontwikkelingsniveau van de leerlingen vergelijkbaar is met dat van leeftijdsgenoten, hebben wij daar geen bezwaar tegen’, zegt Uunk. ‘Ergens in de buurt van hun twaalfde moeten voor basisschoolleerlingen de kerndoelen wel gerealiseerd zijn.’

18


www.onderwijsinspectie.nl/onderwijs

Rechten & plichten In deze rubriek informeert Carolien de Bruin, juridisch adviseur van Ingrado, u over actuele juridische zaken. Hebt u ook een vraag? Gebruik het vragenformulier op www.ingrado.nl en u krijgt per mail of telefoon antwoord.

Particuliere school

Waarschuwing of wet?

Dwangsom

Bij elke nieuwe particuliere school

Iedere leerplichtambtenaar schrijft

Een van de instrumenten die leer-

komt de Onderwijsinspectie langs

‘m regelmatig; de waarschuwings-

plichtambtenaren achter de hand

om te beoordelen of de school wel

brief aan ouders of jongeren. ‘Als uw

hebben, is het opleggen van een last

een ‘echte’ school is. Ze kijkt onder

kind nog langer verzuimt, zijn we

onder dwangsom. In praktijk blijken

meer of er daadwerkelijk sprake is

gedwongen een proces-verbaal op

ze er nauwelijks naar te grijpen.

van kennisoverdracht en of de kern-

te maken.’ Of woorden van gelijke

Jammer, want de last onder dwang-

doelen of eindtermen wel worden

strekking. Niet zelden prijkt onderaan

som is een krachtig instrument om

gehaald. Als dat niet het geval is,

een dergelijke brief de bezwaarclau-

snel een einde aan verzuim te

betekent dit dat de leerlingen die

sule. Dat is echter niet nodig. Het

maken. Als ouders na herhaaldelijke

deze school bezoeken, zich niet aan

klopt dat leerplichtambtenaren bij

waarschuwingen voor elke dag

de Leerplichtwet houden. Zo nam de

besluiten verplicht zijn die bezwaar-

verzuim een x bedrag moeten

inspectie ook De Koers, een in 2008

clausule op te nemen. Maar deze

betalen, dan is de ernst van de zaak

opgerichte particuliere school voor

waarschuwing is geen besluit in de

direct duidelijk. Vergelijk dat eens

basis- en voortgezet onderwijs in

zin van de Algemene wet bestuurs-

met een proces-verbaal dat vaak

Beverwijk (in jargon: een B3-school),

recht. Als leerplichtambtenaar geef

een doorlooptijd kent van twee of

onder de loep. Haar advies, over-

je een waarschuwing af aan ouders

meer maanden. Terwijl de meeste

genomen door B&W, luidde dat het

en jongere dat je een strafrechtelijk

leerplichtambtenaren liever lik-op-

hier niet om een school in de zin van

traject gaat bewandelen (bijvoor-

stuk-beleid zien bij notoir verzuim.

de Leerplichtwet ging. De Koers was

beeld een proces-verbaal) als de

Dat het instrument desondanks

het hier niet mee eens en ging in

jongere blijft verzuimen. Dit staat dus

weinig benut wordt, komt doordat

beroep bij de Raad van State. Deze

los van het nemen van een besluit in

leerplichtambtenaren een helder

oordeelde onlangs dat de inspectie

de zin van de Algemene wet

kader missen. Daarom is Ingrado

haar werk moet overdoen, omdat het

bestuursrecht.

een pilot gestart in samenwerking

advies onvoldoende uitgewerkt en

met enkele gemeenten. Dit moet

onderbouwd was. Meer informatie:

resulteren in een format met heldere

zie ook het artikel over particuliere

beleidsrichtlijnen - bijvoorbeeld voor

scholen op de vorige pagina en zie

de hoogte van de dwangsom en een

www.raadvanstate.nl/uitspraken en

omschrijving bij welke vorm van

dan zoeken op Koers.

verzuim er gebruik gemaakt kan worden van een dwangsom - en een praktisch stappenplan.


19

10 vragen aan...

Linda Dubbelman, landelijk jeugdofficier

Foto: Vincent Boon

‘Er is een duidelijk verband tussen structureel schoolverzuim en criminaliteit’

20


1. Wat is de taak van de landelijk jeugdofficier?

4. Waarom was er behoefte aan dit landelijke model?

‘Jeugdzaken zijn voor het Openbaar

‘Er was behoefte aan meer eenheid

8. Is er zicht op het effect van proces-verbaal en boete op de terugkeer naar school?

Ministerie een specialisme. Het

en duidelijkheid. De afspraken in het

‘Op de korte termijn blijven we de

jeugdstrafrecht heeft een pedago-

land over het optreden bij verzuim

zaak nog volgen door hem een keer

gisch karakter, wat betekent dat het

waren soms heel verschillend.

aan te houden of via de jeugdreclas-

veel meer gericht is op het voorko-

Daardoor kon het voorkomen dat

sering. Dan zien we vaak dat de

men van recidive dan op vergelding.

zelfs bij leerlingen uit één klas

aanpak werkt. Over het effect op de

Als landelijk jeugdofficier wil ik

verschillend werd gereageerd bij

langere termijn hebben we jammer

eenheid brengen in de aanpak van

te laat komen of verzuim.’

genoeg weinig cijfers. Het zou goed

het OM. Daarbij maak ik uiteraard

zijn als daar meer onderzoek naar

5. Eerder gaf u aan zich zorgen te maken over de stijging van het aantal spijbelende scholieren uit probleemgezinnen. Wat is er aan de hand?

werd gedaan.’

‘Bij structureel schoolverzuim blijkt

‘Ik zou graag zien dat er overal

er heel vaak sprake van zeer forse

regionale samenwerkingsverbanden

achterliggende problematiek. Dit

komen voor leerplichtambtenaren.

‘Onderwijs is heel belangrijk in de

wordt nogal eens onderschat, dan

Dan kunnen capaciteit en kwaliteit

ontwikkeling van kinderen. Bekend

wordt gedacht dat het schoolverzuim

beter geborgd worden. De leerplicht-

is dat jongeren die structureel

tegengegaan kan worden met boetes.

ambtenaar is voor ons de centrale

verzuimen of uitvallen op school,

Maar deze jongeren hebben psychi-

schakel. Hij of zij heeft contacten

een aanzienlijk groter risico lopen

sche problemen of er zijn problemen

met de scholen en levert de zaken

om later in de problemen te komen.

in het gezin, zoals conflicten bij

aan. Versterking van de leerplicht-

Er is een duidelijk verband tussen

echtscheiding of armoede. Door de

functie is dus cruciaal.’

structureel schoolverzuim en crimi-

inzet op schoolverzuim krijgen we

naliteit. Dat is de reden dat dit onder-

deze gezinnen nu beter in beeld.’

10. Welke rol verwacht u daarbij van Ingrado?

6. Wat kan of moet Leerplicht hierin (gaan) bieden?

‘Volgens mij zet Ingrado zich al door-

‘Heel belangrijk is dat er via de zorg-

leerplichtfunctie, daar moet ze

‘Het is in de eerste plaats een

en adviesteams op scholen eerder

vooral mee doorgaan. Ik zie Ingrado

integrale aanpak. Belangrijk is dat de

zicht komt op deze problematiek en

als trekker van dit proces. Onder

aanpak begint op school en dat er

dat in een vroeg stadium begeleiding

meer door regio’s met elkaar te

een goede samenwerking is tussen

en hulpverlening wordt ingezet. En

verbinden, door het uitwisselen van

leerplichtambtenaren en het OM.

als dit niet helpt moeten we durven

goede voorbeelden en door vinger

Er is nu duidelijk afgesproken wie

doorpakken.’

aan de pols te houden daar waar het

veel afspraken met ketenpartners, want juist bij jeugdzaken gaat het om een gezamenlijke aanpak.’

2. Waarom is schoolverzuim een belangrijk onderwerp voor het OM, er zijn toch wel ernstiger zaken?

werp prioriteit heeft voor het OM.’

3. Wat houdt de strafrechtelijke aanpak schoolverzuim in?

wat doet en hoe we leerplichtzaken

er moet gebeuren. Werkt de aanpak niet en blijft het verzuim bestaan,

‘Zeer belangrijk. Voor minderjarigen

dan volgt er een proces-verbaal en

volgt altijd een onderzoek van de

komt de zaak in handen van het

Raad voor de Kinderbescherming om

Openbaar Ministerie.’

zicht te krijgen op de achterliggende

de leerplichtambtenaar in actie. Die doet het onderzoek en stelt vast wat

lopend in voor versterking van de

niet goed gaat. De rol van voorzitter

7. Bij het Openbaar Ministerie denken we natuurlijk aan handhaven, hoe belangrijk vindt u zorg in dit verband?

aanpakken. Bij verzuim komt eerst

9. Wat staat er op uw verlanglijstje voor de aanpak van schoolverzuim?

van het landelijk beleidsoverleg leerplicht is denk ik terecht neergelegd bij Ingrado. Zij kunnen zo nog beter als trekker fungeren.’

problematiek. Bij schoolverzuimzaken wordt heel vaak verplichte begeleiding van de jeugdreclassering, uitgevoerd door Bureau Jeugdzorg, ingezet.’


21

Jeugdzorg naar gemeenten

Stelselherziening vraagt om andere focus De complete keten van zorg voor jeugdigen wordt gedecentraliseerd naar de gemeenten. Het gaat om een omvorming van drie miljard euro, wanneer je de budgetten van alle instanties die erbij betrokken zijn, optelt. Het lijkt een logische stap om de hele lappendeken onder te brengen bij één regievoerder.

22


Tekst: Rob de Blok | Illustratie: Welmoet de Graaf

Volgens Corine Dijkstra, beleidsmedewerker bij de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) staan gemeenten niet te trappelen om de hele keten zomaar over te nemen: ‘Daarmee erf je automatisch ook alle problemen.’ Zo ziet de VNG weinig heil in het gangbare systeem van indicatiestellingen. ‘Zorg mag pas verleend worden als er een officiële indicatie is gesteld, meestal door Bureau Jeugdzorg. In de praktijk zie je dat het een kostbaar proces is, dat het veel tijd in beslag neemt en dat het leidt tot lange wachtlijsten. Iets dergelijks zie je in het onderwijs: er moét een officiële uitspraak zijn over de problematiek van het kind, voor het in aanmerking komt voor een rugzakje. Ligt die uitspraak er eenmaal, dan

Doolhof De taken van de Centra voor Jeugd en Gezin liggen bij de gemeenten. Gesloten jeugdzorg (vanaf 2013), jeugdbescherming en jeugdreclassering zijn nu ondergebracht bij de provincie. Bovendien is ambulante jeugdhulp een taak voor de provincie, die ook verblijf, daghulp en crisishulp organiseert. De Bureaus Jeugdzorg vormen de toegangspoort tot de gehele jeugdzorg. Begeleiding van jeugd valt onder de AWBZ, samen met de zorg voor jeugdige licht verstandelijk gehandicapten. Jeugd-ggz valt deels onder de AWBZ en deels onder de Zorgverzekeringswet. Al deze taken gaan in fasen over naar de gemeenten.

geldt ook het recht op een rugzakje.’

Maatwerk Het kan ook anders, denkt Dijkstra. ‘Met de WMO

wijs ieder 300 miljoen euro inleveren, de gemeenten zijn ook met tien procent gekort op hun budget. ‘Zal het

doen we ervaring op met het compensatiebeginsel.

afgeslankte lokale ambtelijk apparaat alle werk dat

Gemeenten zijn volgens die wet verplicht om hun burgers

deze stelselherziening meebrengt, aankunnen?’, vraagt

te laten participeren in de samenleving. Hebben die

Nota zich af.

burgers daarbij ondersteuning nodig, dan krijgen ze die. In plaats van het recht op hulp, geldt meer het principe van

‘Als de rechten van burgers niet langer het uitgangs-

maatwerk: wat heb jij nodig om te kunnen participeren?

punt zijn en het compensatiebeginsel gaat gelden, zou het

In de ambulante jeugdzorg wordt al vaak zo gewerkt.’

kunnen’, denkt Dijkstra. ‘De veronderstelling is bovendien dat preventie effectiever is. De praktijk zal dat moeten

Eenvoudig is dat niet, zegt Paul Nota, bij het Nederlands Jeugd Instituut (NJI) de expert op het gebied van

uitwijzen. Maar als het geld op is, staat de burger straks evengoed met lege handen.’

lokaal jeugdbeleid. ‘Het is bijna onvermijdelijk dat ook gemeenten een systeem van indicatiestelling gaan hanteren. Het moet namelijk vanuit het oogpunt van

Goed nieuws Voor de leden van Ingrado kan de koerswijziging goed

rechtsgelijkheid voor de burger inzichtelijk zijn waar ze

nieuws zijn, omdat het overzichtelijker zal worden, met

wanneer op kunnen rekenen. Bovendien is volgens Nota

kortere lijnen. Nota: ‘Het gemeentelijke circuit is toegan-

de indicatiestelling juist ingevoerd omdat zorgaanbieders

kelijker.’ Voor Dijkstra staat vast dat Leerplicht en RMC

teveel hun eigen prioriteiten stelden. ‘Zwaardere gevallen

nog meer in stelling gebracht moeten worden. ‘Leerplicht

werden soms buiten de deur gehouden.’

en RMC hebben de perfecte positie om een zaak te kantelen. Zij hebben een beeld van de jongeren die in een

Exclusief of inclusief Al is het Bestuursakkoord niet door de VNG onder-

risicopositie zitten; schoolverzuim is echt een indicator voor problemen.’

tekend; de Nederlandse gemeenten bereiden zich voor op een grootse stelselherziening van de Jeugdzorg. ‘We zijn

Samenwerking van gemeenten zal na de decentrali-

toe aan een focuswisseling van exclusief naar inclusief

satie aan de orde van de dag zijn. Een gespecialiseerde

denken’, zegt Dijkstra. ‘De hulpverlening kenmerkt zich,

voorziening voor kinderen met een ingewikkelde proble-

net als de huidige zorg in het onderwijs, door exclusief

matiek is niet overeind te houden door een kleine

denken: je tilt een jongere uit de klas of uit het gezin en

gemeente. Maar hoe en wat, daar valt nog geen peil op te

gaat met een paar hulpverleners aan de slag. De thuis-

trekken. Paul Nota denkt bijvoorbeeld dat aansluiting bij

situatie van het kind wordt daarbij niet of onvoldoende

de 75 samenwerkingsverbanden passend onderwijs best

meegenomen. Inclusief handelende hulpverleners houden

logisch is. Corine Dijkstra tekent daarbij aan: ‘Onze leden

het kind in de klas en in het gezin en zijn effectiever.’

willen niet op de tweede rang zitten. Die hebben nu al te maken met machtige GGD-kantoren.’

Ook volgens Nota heeft die filosofie meerwaarde, al is het tegelijk een heel goede slogan om de bezuiniging van

Knelpunten zijn er volop en een van de grootste is dat

300 miljoen euro te onderbouwen. Want dat is het

er nog zo weinig sturing vanuit het rijk is. Voor hieruit iets

gesternte waaronder de hervormingen moeten plaats-

moois kan ontstaan ben je wel een moeilijke periode van

vinden: niet alleen moeten Jeugdzorg en passend onder-

een jaar of acht verder, denken beide deskundigen.


23

Beleid toptalenten

Mag een Idols-finalist verzuimen? Olympisch kampioen of de nieuwe Danny de Munk word je niet zomaar. Dat kost veel trainen en repeteren. Maar ook toptalenten zijn leerplichtig. Als leerplichtambtenaar kun je een school adviseren over goede afspraken.

Foto: Bart Versteeg

Tekst: Bea Ros

stelling voor toptalent een uitzondering moet zijn. Er zijn speciale scholen voor toptalent, zoals de LOOTscholen en sommige cultuurprofielscholen, met een door

Selma Hulst

‘Het gaat niet aan dat ouders hun kind thuishouden, omdat hij door een optreden of wedstrijd te moe is’

de inspectie goedgekeurd aangepast lesprogramma. Reguliere scholen moeten zich de vraag stellen of er echt sprake is van toptalent. ‘Stel dat een leerling meedoet aan Idols of X-factor. Als hij tot een van de zesduizend in de voorrondes behoort, is het natuurlijk onzin vrijstelling te geven, maar als hij in de finale staat, is het een ander verhaal.’ Zelf adviseert Hulst ouders altijd om eerst eens met de vereniging of club in gesprek te gaan om te kijken of trainingen of repetities niet verschoven kunnen worden. Pas als dat onmogelijk is, komt vrijstelling van onderwijsdeelname in beeld. En dan zo beperkt mogelijk, stelt Hulst. ‘Het gaat niet aan dat ouders hun kind thuishouden,

Leerplichtambtenaar Selma Hulst is sinds dit voorjaar

omdat hij door een optreden of wedstrijd te moe is.’

voor twintig uur gedetacheerd bij Ingrado. Zo houdt Ingrado voeling met het veld en kan omgekeerd iemand uit de

Leerplichtambtenaren kunnen scholen adviseren over

praktijk zich verdiepen in algemene beleidszaken. Een van

het maken van heldere afspraken met ouders. ‘Laat de

de onderwerpen waar Hulst zich graag over wil buigen,

school bijvoorbeeld in een contract vastleggen op welke

is toptalent. ‘Een jeugdig talent op sportief of kunstzinnig

dagen en uren een leerling afwezig zal zijn en hoe en

gebied dat zijn vleugels wil uitslaan, moet intensief

wanneer hij het schoolwerk zal gaan inhalen. Leg ook

trainen of repeteren en wil meedoen aan buitenlandse

vast wat er gebeurt als iemand zich niet aan de afspraken

concoursen en wedstrijden. Maar hoe valt dat te combi-

houdt.’ De procedure is eveneens belangrijk: wees duidelijk

neren met de leerplicht? Scholen en soms ook ouders

wanneer ouders een verzoek moeten indienen. Dit moeten

stellen ons daar regelmatig vragen over.’

ze niet op het laatste moment doen, maar aan het begin van het schooljaar. En bepaal welke stukken ze moeten

De algemene onderwijswetgeving laat ruimte om ‘op beperkte schaal’ vrijstelling te verlenen. Maar wat is

overleggen als bewijs dat hun kind echt een toptalent is (bijvoorbeeld een verklaring van NOC*NSF).

beperkte schaal? Daar moeten scholen, zo adviseert Hulst, beleid op maken en de leerplichtambtenaar kan hierbij adviseren.

Selma Hulst hoort graag de mening van leden over hoe om te gaan met toptalent. Zijn er bijvoorbeeld

Te moe Hulst is geen voorstander van een vaste verzuim-

globale richtlijnen te maken voor wat nou cultureel toptalent is? En wat zou u een school adviseren in

limiet. ‘Een school moet echt per geval met ouders in

een bepaalde casus? Discussieer mee op het forum

overleg gaan over wat redelijk is.’ Ze benadrukt dat vrij-

op www.ingrado.nl

24


Doen wat nodig is

Werkschool biedt zwakste leerling perspectief Jongeren die na negen jaar onderwijs regelrecht de Wajong ingaan, werkgevers die zitten te springen om werknemers die de handen uit de mouwen willen steken en scholen die weten wat hun leerlingen waard zijn. Tel deze ingrediënten bij elkaar op en de Werkschool is geboren. Jongeren uit het praktijkonderwijs en het speciaal voortgezet onderwijs die geen perspectief hebben op doorleren, worden gekoppeld aan vacatures uit het bedrijfsleven. Door uitkeringsorganisaties, onderwijs, bedrijfsleven, overheden, zorginstellingen, re-integratiebedrijven en kenniscentra te laten samenwerken, moet deze landelijke formule op korte termijn staan als een huis.

Tekst: Yolanthe van der Ree | Foto’s: Team De Bolster

‘Uitvinder’ en drijvende kracht achter de Werkschool

kent drie doelen: meer jongeren aan het werk helpen,

is Hans Kamps, tevens voorzitter van Jeugdzorg Neder-

vergroten van de vraag naar deze jongeren vanuit de

land en van de brancheorganisatie voor Uitzendbureaus

regionale arbeidsmarkt en lagere uitvoeringskosten en

(ABU) en Kroonlid van de SER. Hij vindt het niet te

minder uitkeringen. Dat wordt gerealiseerd door bestaan-

verteren dat ‘wij de allerzwakste jongeren uit het praktijk-

de geldstromen samen te brengen in de Werkschool, te

onderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs, niet meer

ontschotten en gericht in te zetten. Werk is leidend en

te bieden hebben dan een Wajong-uitkering.’ Het gaat

geld volgt leerling. Dat is heel kort en krachtig de kern van

volgens Kamps in de meeste gevallen om jongeren die

de Werkschool.

goed zijn in routinematige werkzaamheden en daarvoor ook sterk gemotiveerd zijn. Dat soort banen zijn er

Al snel na de lancering van het advies van de com-

genoeg, alleen vinden deze jongeren en werkgevers

missie-Kamps bleek de belangstelling overweldigend.

elkaar nu niet, is de stellige overtuiging van Kamps.

Reden om direct een landelijke stichting in het leven te

Bedrijven willen wel, maar verwachten compensatie voor het productieverlies dat zij, zeker in het begin, zullen lijden. Met dit gegeven gingen Kamps en medestanders de boer op. Ondanks veel politiek enthousiasme, trok geen enkel ministerie de portemonnee. Kamps: ‘Uiteindelijk mochten we een experiment starten, maar toen viel het kabinet… Voor het nieuwe kabinet schreven we een advies en op basis daarvan werd er een commissie ingesteld waarvan ik de voorzitter werd.’

Werk is leidend

Werk is leidend en geld volgt leerling. Dat is heel kort en krachtig de kern van de Werkschool

Kamps stond eerder, samen met Hans de Boer, aan de wieg van de Vakcolleges die inmiddels op menig vmbo zijn ingeburgerd. Het succes van deze onderwijsstroom inspireerde hem om ook voor de allerzwakste jongeren op zoek te gaan naar mogelijkheden. De werkschoolformule

Hans Kamps


25

roepen die de formule moet bewaken en initiatieven in de regio’s moet stimuleren en ondersteunen. De bruidsschat die Stichting de Werkschool van de overheid meekreeg, bedraagt drie miljoen euro. Waarschijnlijk net voldoende om de formule verder vorm te geven, landelijk bekend te maken en de kwaliteit in de regio’s te bewaken. Kamps: ‘Geld zal dus niet te trigger zijn om te gaan meewerken aan de Werkschool. Waar het om gaat is dat we met elkaar echt iets willen betekenen voor deze groep en dat we daar ook allemaal belang bij hebben. Alle partijen brengen geld in dat ontschot kan worden ingezet voor deze doelgroep. De Werkschool wordt niet een school met personeel en een administratie. Het is een virtuele organisatie met waarschijnlijk alleen een directeur die makelt tussen bedrijven en leerlingen. We doen alleen

de stad Groningen. Het onderwijs binnen deze school is

wat nodig is om een leerling aan het werk te helpen.’

vooral gericht op het vinden van werk. Kijken naar de mogelijkheden van leerlingen in plaats van naar de

De Werkschool werkt vraaggericht. Eerst worden

beperkingen staat daarom hoog in het vaandel, evenals

vacatures opgehaald bij bedrijven in de regio en pas

het samenwerken met partners in het bedrijfsleven.

daarna worden jongeren gezocht. Dan wordt bekeken

Weisbeek verwelkomt de Werkschool met open armen.

wat die jongeren nog nodig hebben om in de baan te

‘De formule sluit naadloos aan bij onze werkwijze. Het

kunnen functioneren. Is dat aanbod vanuit Jeugdzorg,

gros van onze leerlingen vindt zonder al te veel proble-

dan worden die gelden ingebracht, is dat compensatie

men een baan. Voor het kleine aantal voor wie dat nu

voor de werkgever dan kunnen uitkeringsgelden worden

nog niet lukt, kan de Werkschool een uitkomst zijn.’

ingezet. Foto: De Bolster

Werkschool in de regio Inmiddels zijn in zeven regio’s vergevorderde plannen voor het oprichten van een Werkschool. Een van die regio’s is Noord-Nederland. Harry Weisbeek is voorzitter van PRO/REC Noord-Nederland, een organisatie die 40 praktijkscholen en scholen voor voortgezet speciaal onderwijs in de provincies Groningen, Drenthe en Friesland vertegenwoordigt. Weisbeek is bovendien directeur van De Bolster, een school voor praktijkonderwijs in

‘Eerst worden vacatures opgehaald bij bedrijven in de regio en pas daarna worden jongeren gezocht’

Leerlingen van de Bolster voeren examenopdrachten uit

Leerlingen van De Bolster komen terecht in allerlei beroepen; van de schoonmaakbranche tot het autobedrijf en de zorg. De praktische beroepsoefening neemt in het onderwijs een belangrijke plaats in. Als na de eerste drie basisjaren duidelijk is waar de kwaliteiten van de leerling liggen, wordt gericht gewerkt aan vaardigheden horend bij de gekozen richting. Een stage is in de route naar werk een belangrijke schakel. En voor veel leerlingen volgt daarop een vaste baan bij het stagebedrijf. Een vrij

26


‘De Werkschool is niet van iemand en dus ook niet van het praktijkonderwijs’ Ook hier staat de praktijk van de werkvloer centraal

grote groep oud-leerlingen van De Bolster ontvangt een

een Werkschool in de stad Groningen. PRO/REC biedt

Wajong uitkering. ‘En het is vaak dankzij deze uitkering

haar netwerk aan bestaande uit onder meer onderwijsin-

dat ze een baan vinden’, zegt Weisbeek. ‘Werkgevers

stellingen, gemeentes, zorginstellingen, UWV, het

kunnen met de uitkeringsgelden het productieverlies en

Rea-college. Weisbeek: ‘Wij dekken de tafel en het is

de extra begeleiding compenseren en dat helpt echt.’

vervolgens aan de partners om het recept te bereiden en de maaltijd op te dienen. De Werkschool is niet van

Regels en schotten Weisbeek zegt vooral last te hebben van regels en

iemand en dus ook niet van het praktijkonderwijs. Als de boel op de rails staat, ben ik weg. Wat we nodig hebben is

van schotten tussen geldstromen. ‘Onze leerlingen zijn

het committent van alle partijen; het is in ieders belang

niet standaard en dus moet je vaak alternatieve wegen

dat die Werkschool er komt. En als iedereen nu wat geld

bewandelen om hen te krijgen waar je ze hebben wilt.

meebrengt en we afrekenen met de verkokering, ben ik

In de praktijk betekent dat dat je met iedere leerling

ervan overtuigd dat we uiteindelijk goedkoper uit zijn. Dit

opnieuw de boer op moet. Het past allemaal net niet

najaar zullen we in gesprek gaan met de wethouder van

en het kost elke keer veel tijd om alle regeltjes en

Onderwijs en Sociale Zaken van wie we weten dat ze de

geldstroompjes aan elkaar te knopen. Voor leerlingen

formule een warm hart toedraagt. Haar vragen we om

met grote afstand tot de arbeidsmarkt lukt dit nu vaak

50.000 euro om een kwartiermaker aan te stellen. Als die

niet. En juist voor die leerlingen verwacht ik veel van de

er komt, en daar ben ik van overtuigd, kunnen we aan de

Werkschool. Op landelijk niveau worden afspraken

slag en zal de Werkschool Groningen heel snel een feit zijn.’

gemaakt met organisaties als UWV, het MKB, re-integratiebedrijven, de VO-raad en de PO-raad, met Leerplicht en

Meer informatie:

RMC. Deze afspraken gelden ook op regionaal niveau

www.werkscholen.nl

waardoor niet elke keer opnieuw het wiel hoeft te worden

www.de-bolster.nl

uitgevonden. Fantastisch lijkt me dat. Eindelijk gaan we werken zoals wij dat binnen het praktijkonderwijs en het VSO altijd al doen: creatief en over schotten heenkijken.’ Weisbeek ziet ook nadrukkelijk een rol voor de RMC-trajectbegeleiders in de Werkschool. ‘Deze professionals zijn altijd al bezig met het uitstippelen en volgen van trajecten met jongeren. Ook zij bewandelen daarin vaak ongebaande paden. En zij weten al veel langer dat je niet in je eentje moet opereren, maar dat je samen moet zorgen dat kwetsbare jongeren op een goede plek terechtkomen. Ik denk dat we die expertise nodig zullen hebben in de Werkschool.’ Na voorlichtingsbijeenkomsten van Stichting de Werkschool in Noord-Nederland heeft Weisbeek, namens PRO/REC Noord-Nederland het initiatief genomen voor

Advertentie

• Leerplicht-administratie • RMC-administratie • Sluitende aanpak • Jongerenloket • Werkprocesondersteuning • Zaak- en taakgestuurde dossiervorming • Verwijsindex/ Signalering • Leerlingenvervoer Flexibel Cliëntvolgsysteem van 0 tot 28 jaar In het doorlopend cliëntdossier van het Jeugdvolgsysteem (JVS) staat de jongere van 0 tot 28 (inclusief Wet WIJ) centraal. Het JVS maakt het bijhouden van uw leerplichten/of RMC administratie snel en gemakkelijk. Het helpt u overzicht te verkrijgen. Indien gewenst kan het cliëntdossier volledig papierloos worden gemaakt, zodat makkelijk buiten kantoor kan worden gewerkt en case-overdracht tussen collega’s wordt vereenvoudigd. Werkelijk alle relevante informatie kan gekoppeld worden aan één jongere of school.

partij relevante gegevens zichtbaar zijn. Ideaal dus om een sluitende aanpak te realiseren. De beveiliging staat als een huis met onder andere uitgebreide autorisatiemogelijkheden en dataencryptie. De mensen van MetaObjects zien het einde van de implementatie niet als het einde van de relatie, maar juist als de eigenlijke start. We gaan flexibel om met veranderingen en uitbreidingen. Met behulp van het JVS faciliteren wij u om goed georganiseerd te zijn en dat ook te blijven!

Goed georganiseerd zijn, en blijven!

Contact

Het Jeugdvolgsysteem ondersteunt u niet alleen bij de uitvoering, maar ook bij de inrichting van een goede leerplicht en/of RMC-organisatie. Ook als u regionaal of in ketenverband wilt samenwerken is het JVS uniek. Iedere organisatie krijgt zijn eigen virtuele omgeving waarin alleen de voor die

Nieuwsgierig geworden? Bezoek dan de JVS-website www.jeugdvolgsysteem.nl voor nadere informatie en bel ons voor een afspraak met demonstratie (Wim Cuijten: 040 750 1617).

MetaObjects Benelux B.V. | Telefoon: 040 – 750 1618 | E-mail: [email protected] | www.metaobjects.nl | Adres: Croy 7P, 5653 LC Eindhoven

INGRADO. RMC hard nodig voor slagen nieuwe wetgeving MAGAZINE. Houd de jongeren in beeld!

Recommend Documents