De nieuwe wetgeving voor etiketten

De nieuwe wetgeving voor etiketten 13-12-2014

P.O Box 55 7720 AB Dalfsen Wannestraat 28 7722 RT Dalfsen

T 0529 43 81 00 F 0529 43 81 10 T www.eshuis.nl F [email protected]

ING: 69.17.62.546 bic-code: ingbnl2a iban: NL30 INGB 0691 7625 46 KvKnr. 05034274 0001

Etikettering en verpakking van producten De etikettering van levensmiddelen moet garanderen dat de consumenten beschikken over volledige informatie over de inhoud en samenstelling van deze producten, om hun gezondheid en hun economische belangen te beschermen. Etiketten kunnen verder ook informatie geven over een bepaald kenmerk van het product, zoals de oorsprong en de wijze van productie. Bovendien gelden voor bepaalde levensmiddelen specifieke regels, bijvoorbeeld voor genetisch gemodificeerde organismen, allergene levensmiddelen, babyvoeding en bepaalde dranken. Ook de etiketten van bepaalde andere producten dan levensmiddelen moeten bepaalde informatie vermelden, opdat de consumenten er veilig gebruik van kunnen maken en met kennis van zaken een keuze kunnen maken. Verder dienen bij de verpakking van levensmiddelen bepaalde fabricagecriteria in acht genomen te worden om te voorkomen dat die producten door de verpakking verontreinigd worden.

Waarom?

De grootste veranderingen zijn o.a.

Verordening Voedselinformatie officieel gepubliceerd!

• Voedingswaarde etikettering wordt verplicht

Wat is er eigenlijk aan de hand?

• Verzadigde vetten worden verplicht benoemd • De datum van eerste invriezing zal worden vermeld, ont -

Op 22 november 2011 is de officiële publicatie van de

nieu-

we Verordening Voedselinformatieverstrekking verschenen, genaamd VERORDENING (EU) Nr. 1169/2011

dooiing zal worden benoemd • Allergenendeclaratie ook bij onverpakte producten en in de

. De etiket -

horeca

teringsrichtlijn 2000/13/EG zal met ingang van 13 december

• De minimale lettergrootte wordt 1,2 mm (0.9 mm voor

2014 worden ingetrokken.

kleine etiketten) • Herkomst bij vlees zal worden benoemd

Europese etiketteringsregels waren onder meer vastgesteld

• Er komt een verplichte vermelding voor aspartaam

in Richtlijn 2000/13/EG. De meeste bepalingen van die richtlijn dateren uit 1978 en moesten daarom geactualiseerd

Let op! U moet kiezen: Of u declareert volledig volgens

worden. Dit was ook nodig voor de Voorschriften voor de

de oude regels, of u declareert volledig volgens de nieuwe.

Voedingswaarde-informatie (Richtlijn 90/496/EEG), deze zal

U hoeft natuurlijk niet de etiketten van uw volledige assortiment

tevens vervallen per 13 december 2014.

ineens te vervangen, maar kunt er ook voor kiezen om dit geleidelijk per produkt(groep) te doen.

Wetswijziging etikettering De inwerkingtreding van de nieuwe verordening is 13 de -

Complexer en ook voor horeca en webshops

cember 2011 en de Verordening gaat uiterlijk

De verplichte voedingswaarde etikettering is van toepassing

13 december 2014 van kracht. Dat betekent dat alle etiket

-

met ingang van 13 december 2016. De bijlage VI deel B is

ten van verpakte voedingsmiddelen voor die datum moeten

van toepassing vanaf 1 januari 2014. Dit betreft de specifieke

zijn aangepast. Bereid u vast voor op wat gaat komen en

voorschriften betreffende de aanduiding van “gehakt vlees”.

start tijdig met de implementatie van de verordening op de

Ook zullen restaurants, cateraars, instellingskeukens, horeca

voedselinformatie op uw verpakking en etiketten.

en de ambachtelijke bedrijven vanaf 13 december 2014 allergeneninformatie over hun producten moeten gaan ver -

• ESHUIS • De nieuwe wetgeving voor etiketten • 13 december 2014

1

strekken. Dit was tot nu toe niet verplicht. Ook webshops

lijk. De aan de consument te verstrekken productinformatie

zullen de gevolgen merken omdat de ‘verkoop op afstand’

op het etiket wordt hoe dan ook steeds complexer.

nu ook benoemd is. Over het algemeen kan worden gesteld dat de regelgeving

De nieuwe verordening telt 55 artikelen en kent maar liefst

voor de etikettering van levensmiddelen er niet eenvoudiger

15 bijlagen.

op is geworden. De mate van gedetailleerdheid en de verbij zonderingen van de bestaande voorschriften zijn opmerke -

Samenvatting - Lijst van verplichte vermeldingen Volgens artikel 9 van de nieuwe Verordening zijn de volgende vermeldingen verplicht op de productverpakking:

9.

Het land van oorsprong of de plaats van herkomst overeenkomstig artikel 26;

10. Een gebruiksaanwijzing, als het levensmiddel moeilijk te gebruiken is zonder gebruiksaanwijzing;

1.

De benaming van het levensmiddel

2.

De lijst van ingrediënten;

3.

Elke stof of technische hulpstof die wordt genoemd in

11. Voor dranken met een alcoholvolumegehalte van meer dan 1,2%; het effectief alcoholvolumegehalte; 12. Een voedingswaardevermelding; (BIJLAGE 1)

bijlage II (allergenen) of is afgeleid van een in bijlage II genoemde stof en welke nog aanwezig is in het eind product, zelfs in een veranderde vorm;

Opmerkingen:

De hoeveelheid van bepaalde ingrediënten of catego -

De enige wijziging in de lijst van verplichte vermeldingen ten

rieën van ingrediënten (KWID);

opzichte van de oude wetgeving, is de verplichte voedings -

5.

De netto hoeveelheid van het levensmiddel;

waardevermelding.

6.

De datum van minimale houdbaarheid of de uiterste

4.

7. 8.

consumptiedatum;

De vermeldingen moeten worden aangeven in woord en

Bijzondere bewaarvoorschriften en/of gebruiksvoor -

getal. Onverminderd artikel 35 mogen ze aanvullend worden

waarden;

uitgedrukt door middel van pictogrammen of symbolen. (Dit

De naam of handelsnaam en het adres van de in artikel

betreft de voedingswaarde-informatie.)

8, lid 1 bis, bedoelde exploitant van een levensmidde lenbedrijf.


2

Bijkomende verplichte vermeldingen Artikel 10. Bijkomende verplichte vermeldingen voor specifieke typen of categorieën

haakjes van het cafeïnegehalte uitgedrukt in mg/100 ml. • Andere producten dan dranken waaraan cafeïne is toege -

Naast de vermelding in artikel 9, lid 1 zijn in de bijlage III

voegd met fysiologische doeleinden, krijgen de uitdrukking

bijkomende verplichte vermeldingen voor specifieke typen of

“Bevat cafeïne. Niet aanbevolen voor kinderen en vrouwen

categorieën levensmiddelen vastgesteld.

die zwanger zijn of borstvoeding geven” in het gezichts veld van de benaming van de drank, gevolgd door ver -

Enkele wijzigingen van de bijkomende verplichte

melding tussen haakjes van het cafeïnegehalte uitgedrukt

vermeldingen ten opzicht van de oude wetgeving zijn:

in mg/100 ml. Voor voedingssupplementen wordt het

• “bevat aspartaam (een bron van fenylalanine)” wordt

cafeïnegehalte uitgedrukt per ‘dagelijkse consumptie

vermeld op het etiket indien aspartaam/aspartaam-acesul -

aanbevolen portie’.

faam-zout enkel is opgenomen in de lijst met ingrediënten door een verwijzing naar het E-nummer. • “bevat een bron van fenylalanine” wordt vermeld op het etiket indien aspartaam/aspartaam-acesulfaamzout met specifieke naam is opgenomen in de lijst met ingrediënten. • Dranken met >150 mg/l cafeïne, “Hoog cafeïnegehalte.

Voor bevroren vlees, diepgevroren vleesbereidingen en diep gevroren onverwerkte visserijproducten geldt een vermel ding van de datum van invriezing of de datum van de eerste invriezing indien het product meer dan een keer ingevroren is geweest.

Niet aanbevolen voor kinderen en vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven” in het gezichtsveld van de benaming van de drank, gevolgd door vermelding tussen

Verplichte voedselinformatie Artikel 12. Beschikbaarheid van verplichte voedselinformatie en

beschikbaar zijn voor de consument. Dat betekent publica -

plaats waar zij worden aangebracht.

tie op een duidelijk zichtbare plaats en in leesbare letters.

Voor voorverpakte levensmiddelen geldt dat de informatie

Elk land kan hiervoor zijn eigen regels vaststellen.

op de verpakking staat of op een daaraan bevestigd etiket is aangebracht.

Hoe dit in Nederland opgevat gaat worden is dus nog niet

Ook voor onverpakte producten moet informatie over aller -

bekend. (artikel 44)

genen verplicht vermeld gaan worden. Alle andere informatie

Ondanks het feit dat een Verordening direct geldt voor alle

is optioneel. Dit zijn bijvoorbeeld producten zoals verkocht

Europese lidstaten, houden de verschillende landen de

bij versafdelingen in de supermarkt, traiteurs, bakkers en

mogelijkheid om aanvullende eigen regels op te stellen. Dit

slagers, maar ook bij cateraars, restaurants, horeca en

kan ertoe leiden dat er verschillen zullen blijven tussen de

instellingskeukens. De allergeneninformatie hoeft niet perse

nationale regelgevingen.

op een etiket of menukaart te staan, maar moet makkelijk


3

Regels letterhoogte Artikel 13. Presentatie van verplichte vermeldingen De verplichte vermeldingen zoals beschreven in artikel 9, lid 1, moeten zodanig op de verpakking of etiket zijn aange bracht dat ze duidelijk leesbaar zijn, met een letterhoogte (bijlage IV) van minimaal 1,2 mm.

De houdbaarheidsvermelding hoeft dus niet meer in het -

Op etiketten kleiner dan 80 cm moet een lettergrootte ge-

zelfde gezichtveld te staan.

2

hanteerd worden van minimaal 0,9 mm. De benaming en nettogewicht moeten in hetzelfde gezicht veld staan. Eventueel aangevuld met het alcoholgehalte als dit van toepassing is.

Verkoop op afstand Artikel 14. Niet alleen het etiket, maar ook informatie op websites,

De verplichte voedselinformatie, waaronder ook allerge -

reclame-uitingen en mondelinge informatie moet aan de

neninformatie, moet beschikbaar zijn vóór het moment van

wettelijke eisen voldoen.

aankoop. Dit heeft vooral gevolgen voor webshops. Deze eis geldt overigens niet voor snoepautomaten.

Benaming van het levensmiddel Artikel 17. Fysische toestand vermelden

Een voorbeeld: snelgevroren ontdooid brood

Fysische toestand en / of de specifieke behandeling zoals, poeder, opnieuw ingevroren, gevriesdroogd, snelgevroren,

Overige vermeldingen:

concentraat, gerookt, etc.

• Vermelding toegevoegde eiwitten aan vleesproducten • Vermelding toegevoegd water aan vlees- en visproducten

Levensmiddelen die voor verkoop diepgevroren zijn geweest

in de vorm van lap, plak, filet, indien het toegevoegde

en ontdooid worden verkocht, moeten de vermelding

water meer dan 5% bedraagt

“Ontdooid” hebben. Dit is niet van toepassing op produc ten waarvoor ontdooiing geen negatieve invloed heeft op de voedselveiligheid of kwaliteit van het levensmiddel (de vraag hierbij wel is “hoe wordt dit gemeten?”)

• Vlees- en visproducten bestaande uit verschillende stuk ken “samengesteld uit stukjes vlees (vis)” • Specifieke aanduidingen voor gehakt vlees (BIJLAGE VI DEEL B) • Vermelding, indien ingrediënt vervangen is door imitatieingrediënt, moet het lettergrootte minimaal 75% van het lettergrootte van de aanduiding zijn en niet kleiner dan 1,2 mm. • Wanneer een worstvel niet eetbaar is, moet dit worden vermeld.


4

Lijst van ingrediënten Artikel 18. De ingrediëntenlijst wordt voorafgegaan door een passende titel welke het woord “ingrediënten” bevat. (interpretatie: ook “ingrediëntendeclaratie”) • Verplichte melding van “nano” tussen haakjes achter het betreffende ingrediënt van nanomateriaal. • Groepsnaam plantaardige oliën / vetten moet inclusief bron worden vermeld, zoals palmolie of kokosvet. Dus niet meer alleen wanneer het een allergenenbron bevat. • Olie / vet moet aangevuld worden met “geheel” of “ge deeltelijk gehard”

Allergenen Artikel 21. Allergenen worden in de ingrediëntenlijst benadrukt met onderscheidend typografie (bijvoorbeeld lettertype, stijl of achtergrondkleur) • Allergenen moeten meerdere malen herhaald worden in-

• De lijst met allergenen verandert niet. Wel worden ‘noten’ weer gewoon ‘noten’ genoemd in plaats van schaalvruch ten. • De norm voor sulfiet is verduidelijkt. Het gaat om het

dien meerdere malen aanwezig! Behalve als de product -

totaal aan SO 2 (zwaveldioxide) in producten gereed voor

naam al naar het allergeen verwijst.

consumptie. Dit heeft gevolgen voor de gekozen bepa -

• Allergenen vermelden op niet voorverpakte levensmidde len (voorafgegaan door het woord “bevat”) • Kruisbesmetting: De informatie over kruisbesmetting met

lingsmethoden. Veel analysemethoden bepalen vrij sulfiet (SO 3-) wat soms wel een factor 10 kan verschillen met totaal zwaveldioxide.

allergenen mag niet misleidend, dubbelzinnig of verwar rend zijn.

Nettohoeveelheid Artikel 23. De nettohoeveelheid hoeft niet vermeld te worden in

Overige:

geval van:

• Bij een geglansd levensmiddel wordt het gedeclareerde

• Producten die aanzienlijk aan volume of gewicht verliezen en die per stuk worden verkocht dan wel in aanwezigheid van de koper worden gewogen;

nettogewicht aangeven exclusief het glazuur. • Bij Kruiden en specerijen is de netto-hoeveelheid wel van toepassing !

• Met een netto-hoeveelheid van minder 5 g of 5 ml; • Producten die per stuk worden verkocht, mits het aantal stuks duidelijk kan worden gezien en van buitenaf gemak kelijk kan worden geteld, of, zo dit niet het geval is, in de etikettering is vermeld.


5

Vermelden datums Artikel 24. Datum van minimale houdbaarheid, uiterste consumptiedatum en datum van invriezing Datum van invriezen vermelden “ingevroren op …” voor producten in bijlage III punt 6. Bewaarvoorschrift na ‘Ten minste houdbaar tot’

vermelden

indien relevant om de houdbaarheid te waarborgen.

Oorsprong of herkomst Artikel 26. Land van oorsprong of plaats van herkomst

vandaan, wordt tevens land van oorsprong/plaats van

Lid 2a: Verplicht indien weglating consument kan misleiden;

herkomst van dit ingrediënt vermeld of wordt vermeld dat

Lid 2b: Voor vlees dat is opgenomen in bijlage XI: varkens,

het land van oorsprong/plaats van herkomst van het primair

schapen, geiten en pluimvee.

ingrediënt verschilt van die van het levensmiddel.

Geldt voor vers, gekoeld en bevroren vlees

“Primair ingrediënt” is ingrediënt dat voor minimaal 50%

Lid 3: Wanneer het land van oorsprong/plaats van her -

aanwezig is.

komst is vermeld en het primaire ingrediënt komt hier niet

Inhoud voedingswaarde Artikel 30. Het verplicht vermelden van de Voedingswaarde is

nature voorkomend natrium” Hier wordt het zout bedoeld

vastgesteld.

wat met de volgende formule berekend kan worden “zout =

Wanneer is declaratie toegestaan volgens verordening

natrium x 2,5”.

1924/2006, voedings- en gezondheidsclaims voor levens

-

middelen? Indien kan worden vermeld dat het zoutgehalte

Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) vitaminen en mineralen is opgenomen in de nieuwe verordening.

uitsluitend is toe te schrijven aan van nature voorkomend natrium. Door bijvoorbeeld de vermelding: “*Uitsluitend van

Uitdrukking in 100 g of 100 ml Artikel 32. De energetische waarde en de hoeveelheid nutriënten worden uitgedrukt per 100 g of 100 ml. Referentie-innames voor energie en andere nutriënten voor de berekening van de GDA, zijn opgenomen in de nieuwe Verordening. De vermelding de GDA is additioneel toege staan. • ESHUIS • De nieuwe wetgeving voor etiketten • 13 december 2014

6

Portie of consumptie-eenheid Artikel 33. De vermelding ‘per portie’ of ‘per consumptie-eenheid’ mag additioneel, dus aanvullend, vermeld worden.

Presentatie voedingswaarde Artikel 34. De gehele Voedingswaardetabel moet in hetzelfde gezichts -

Indien energetische waarden of nutriënten in verwaarloos -

veld worden weergeven en in de volgorde zoals weergeven

bare hoeveelheid aanwezig zijn, vermeldt dan: “Bevat ver -

in bijlage XV. Let op! De hieronder weergeven vetgedrukte

waarloosbare hoeveelheden … “ in onmiddellijke nabijheid

nutriënten zijn verplicht om te etiketteren. (Deze hoeven niet

van de voedingswaardevermelding. Hier kan de commis -

dikgedrukt weergegeven te worden).

sie die de regels opstelt nog uitvoeringshandelingen voor vaststellen.

Energetische waarde (Energie) • Vetten

Voedingswaarde niet verplicht in geval van:

- Waarvan verzadigde vetzuren

• Etiket kleiner dan 25 cm2

- Waarvan enkelvoudig onverzadigde vetzuren

• Water, kruiden, thee, koffie, onverwerkte producten

- Meervoudig onverzadigde vetzuren • Koolhydraten - Waarvan suikers - Waarvan polyolen - Waarvan zetmeel • Vezels • Eiwitten • Zout • Vitaminen en mineralen (zoals vermeld in bijlage XIII)


7

Het nieuwe etiket

ONLINE Een onderdeel van de nieuwe wet is dat vanaf medio

In de winkel en online wil de consument voordat hij een aan -

december 2014 alle verplichte etiketinformatie op een

koop doet, goed worden geïnformeerd over een product.

levensmiddelenverpakking, ook online beschikbaar moet zijn

In een winkel kan de consument deze informatie lezen

voordat de consument tot aankoop overgaat. Is dit niet het

op het etiket. In een webwinkel moet de etiketinformatie

geval, dan mogen webwinkels deze producten simpelweg

straks ook beschikbaar zijn. Dit is van groot belang, omdat

niet verkopen.

het aandeel van online verkopen een steeds groter deel uitmaakt van de omzet.

Informatiebehoefte van de consument

Kijk voor meer informatie ook op www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/etiket.aspx

verplichting pas vanaf 2015. Toch kunnen fabrikanten ervoor

http://webshop.voedingscentrum.nl/pdf/110.pdf

kiezen al eerder nieuwe etiketten op hun product aan te brengen. Je kunt daardoor gedurende een periode huidige

Nieuwe etiketten en gevaarsymbolen

en nieuwe etiketten naast elkaar tegenkomen in de winkel.

De invoering van de nieuwe etiketten gebeurt in fasen. Op

Na 2017 moeten alle huishoudchemicaliën voorzien zijn van

een aantal producten tref je inmiddels al nieuwe gevaar -

de nieuwe etikettering.

etiketten aan omdat het voor enkelvoudige stoffen (zoals

www.nieuwe-etiketten.nl/de-nieuwe-gevaarsymbolen.html

wasbenzine en aceton) al verplicht is of omdat fabrikanten al nieuwe etiketten hebben aangebracht op hun product.

De eu wetgeving voor etikettering van producten die

Voor producten die uit meerdere chemische stoffen bestaan

geen levensmiddelen zijn:

(mengsels), zoals wasmiddelen en verfproducten, geldt de

http://europa.eu/legislation_summaries/consumers/ product_labelling_and_packaging/index_nl.htm


8

De nieuwe wetgeving voor etiketten

Recommend Documents