De do’s en dont’s omtrent de nieuwe wetgeving Abonnementenland – januari 2011
De wet is op 30 november 2010 gepubliceerd in het Staatsblad en treedt in werking per 1 januari 2012.
Voor wie geldt de nieuwe wet? De wet is alleen van toepassing op consumenten. Het factuuradres is hierbij leidend voor het hanteren van de nieuwe wet of de huidig geldende regels. Voor zakelijke abonnees gelden de regels van het verbintenissenrecht. Als het factuuradres op naam van een bedrijf staat, is er sprake van een zakelijk abonnement. Zo niet, dan is er sprake van een consument en geldt de nieuwe wet. Als een bedrijf de factuur betaalt, kan het abonnement wel degelijk naar een huisadres verzonden worden. Er blijft dan echter sprake van een zakelijk abonnement. Ook ZZP’er en/of VOF’s worden gezien als zakelijke abonnees. Tenzij de factuur naar het privéadres wordt verzonden (zonder bedrijfsnaam!). Dan worden zij gezien als een consument.
Belangrijke begrippen en regels Hoogfrequente bladen Een hoogfrequent blad verschijnt 12x of meer per jaar. De opzegtermijn mag maximaal 1 maand zijn. Laagfrequente bladen Een laagfrequent blad verschijnt minder dan 12x per jaar. De opzegtermijn mag maximaal 3 maanden zijn. Stilzwijgend verlengen Stilzwijgend voortzetten door middel van verlengen (van bepaalde tijd naar bepaalde tijd) mag met maximaal 3 maanden met een opzegtermijn van 1 maand. De abonnementsperiode is dan 3 maanden. Dit is een vaste termijn en kan niet tussentijds beëindigd worden. Dit is gelijk bij zowel hoogfrequente als laagfrequente bladen. Stilzwijgend omzetten Stilzwijgend voortzetten door middel van omzetten (van bepaalde tijd naar onbepaalde tijd) met een opzegtermijn van maximaal 1 maand (bij ‘laagfrequente’ bladen is dit 3 maanden). Dit is geen vaste termijn en kan tussentijds beëindigd worden. Bij tussentijds beëindiging heeft de abonnee recht op restitutie van eventueel teveel betaalde abonnementsgelden. Voor tussentijdse beëindiging mogen administratiekosten in rekening gebracht worden. Uitdrukkelijk aangegaan abonnement De abonnee heeft een abonnement afgesloten voor bepaalde tijd of voor onbepaalde tijd. De abonnee heeft zelf het abonnement aangevraagd of is ingegaan op een aanbod van de uitgever. Wanneer het om een abonnement van onbepaalde tijd gaat, bedraagt de opzegtermijn 1 maand. De abonnee is dan niet gebonden aan een vooraf bepaalde abonnementsperiode. Wanneer het om een abonnement van bepaalde tijd gaat, bedraagt de opzegtermijn respectievelijk ook maximaal 1 of 3 maanden (bij een laagfrequent blad), maar pas nadat het eerste jaar voorbij is. De abonnee is dan gebonden aan een abonnementsperiode van minimaal 1 jaar.
Abonnement voor bepaalde tijd (>1 jaar) Abonnementen voor een langere periode dan 1 jaar zijn toegestaan. Wel is het de abonnee toegestaan het abonnement na het eerste jaar te beëindigen met een maximale opzegtermijn van 1 of 3 maanden. De uitzondering hierop is een abonnement waarvan de uitgever kan aantonen dat de abonnee een aanzienlijk voordeel heeft ontvangen in de vorm van een korting of een welkomstgeschenk. Dan moet de abonnee wel de bepaalde abonnementsperiode uitdienen. LET OP: er wordt nergens aangegeven wat een aanzienlijk voordeel is. Opzegvoorwaarden Abonnementen, bewust aangegaan, van 12 maanden of korter, kunnen niet tussentijds worden beëindigd. Op een rechtsgeldige manier stilzwijgend verlengde abonnementen (maximaal 3 maanden) hebben geen mogelijkheid voor tussentijds beëindigen. Stilzwijgend omgezette abonnementen mogen tussendoor beëindigd worden, waarbij de uitgever maximaal 1 maand opzegtermijn moet hanteren bij hoogfrequente bladen en maximaal 3 maanden bij laagfrequente bladen. Een abonnee mag niet meer gehouden worden aan een bepaalde periode voor het opzeggen van zijn/haar abonnement, bijvoorbeeld “opzeggen kan alleen tussen 2 en 3 maanden vóór het eindigen van uw abonnementsperiode”. Al zegt men dezelfde dag op, dan moet dit als opzegging worden beschouwd. De wijze van opzeggen moet (mag!) hetzelfde zijn als de wijze van aanmelden. De wet geeft aan dat een abonnee op dezelfde wijze moet opzeggen als er is aangemeld. Aangemeld via antwoordkaart (schriftelijk) is ook opzeggen schriftelijk etc. etc. De vraag is natuurlijk wie erbij gebaat is om hieraan vast te houden. Aangeraden wordt om alle vormen van afmelden toe te staan. Dit schept duidelijkheid bij zowel de abonnee als de uitgever en voorkomt gefrustreerde (ex-)abonnees. Verenigingen De wet is niet van toepassing op een tijdschrift dat deel uitmaakt van een verenigingslidmaatschap. Het gaat dan om het lidmaatschap van de vereniging. Online uitgaven Hier is in de wet niets over gedefinieerd, echter de aanbeveling van het NUV is om deze te behandelen als een tijdschriftabonnement. Abonnementsperiode en facturatie De abonnementsperiode (en dus de looptijd) staat los van de factuurperiode. D.w.z. dat de abonnee bijvoorbeeld een abonnement kan hebben dat loopt van januari t/m december, maar dat er per kwartaal gefactureerd wordt of andersom. Proef- en kennismakingabonnementen Een kennismaking- of proefabonnement mag nooit verlengd worden. Dit soort abonnementen zijn voor een bepaalde tijd aangegaan. Er is geen definitie vastgesteld van een proef- of kennismakingsabonnement. Het gaat om abonnementen van een vooraf bepaalde kortere duur tegen een lager tarief. Buitenlandse abonnees Op de buitenlandse abonnees zijn de Nederlandse wetten van toepassing. De verwerking van het blad vindt in Nederland plaats, tenzij er aangegeven is dat er een ander recht van toepassing is.
Collectieve abonnementen Collectieve abonnementen staan veelal op naam van een vereniging of bedrijf. Dit zijn dus veelal zakelijke abonnees. Dan geldt het verbintenissenrecht.
Overige informatie Val je onder de wet als je niet uitgeeft in periodes maar in edities? Ja Worden kwartaal en halfjaar abonnementen gezien als proefabonnement? Nee, deze worden gewoon gezien als abonnementen voor bepaalde tijd. Bestaat er een kans dat de uitzonderingen voor bv. zakelijke abonnementen afgeschaft worden? Daar is nog niets over bekend. De uitzonderingen binnen de wet worden wel na 2 jaar geëvalueerd. De opzegmogelijkheden moeten gelijk zijn aan aanmeldmogelijkheden. Betekent dit dat als er een inschrijfformulier op de website staat er ook een opzegformulier moet zijn? Of is een link met een emailadres dan genoeg? Hierover wordt in de wet niets beschreven. De wet heeft tot doel opzeggen voor de abonnee gemakkelijk te maken. Een link naar een e-mailadres is ook gemakkelijk, dus naar alle waarschijnlijkheid is dit ook prima. Gelden voor gratis abonnementen dezelfde regels? Voor CC gelden immers ook al bepaalde regels, dus wordt dat een combinatie, of vallen ze hier buiten? Als er een consumenten relatie is (op basis van verzendadres, want van een factuuradres is hier doorgaans geen sprake), dan geldt de wet. Bij een zakelijke relatie niet.
Hoe hoog mogen de administratiekosten zijn bij het terugstorten van gelden. Mag je dit gewoon van het terug te storten bedrag inhouden? Dit is een moeilijk punt; de wet voorziet hier niet in, maar de kans bestaat dat administratiekosten al snel gezien worden als een boete. En dat is niet toegestaan. Wat waarschijnlijk wel mag, is bij restitutie verrekenen van het financiële voordeel dat een abonnee krijgt bij een jaarabonnement t.o.v. kwartaalbetalingen. Abonnementen via verenigingen: zijn dat dan allemaal zakelijke abonnementen? De verzending vindt wel plaats naar privé adressen. Dat is afhankelijk van het factuuradres, want deze wet gaat uit van het factuuradres. Dus als het factuuradres een vereniging is, dan wordt het gezien als een zakelijk abonnement. Als de vereniging een abonnement afneemt bij een uitgever, dan is er sprake van een zakelijk abonnement en geldt de wet niet. Sowieso geldt de wet niet voor verenigingen die een tijdschrift aanbieden als onderdeel van het lidmaatschap.
De nieuwe wet in de praktijk Voorbeeld 1 Een abonnement op Jan van december 2011 tot en met eind november 2012 met de voorwaarden: o 12 maanden abonnement o Opzegtermijn is 3 maanden o Tot wederopzegging d.w.z. omzetting in bepaalde tijd o Na omzetting 3 maanden opzegtermijn o Jan verschijnt 11x per jaar De abonnee zegt op in oktober 2011. Wanneer eindigt het abonnement? Antwoord 1 De nieuwe wet gaat definitief in per 1 januari 2012 en kent geen overgangsperiode. Ook voor abonnementen die eerder aangegaan zijn, geldt de nieuwe wet per 1 januari 2012. Dan worden de abonnementsvoorwaarden automatisch aangepast naar de nieuwe wetgeving. De opzegtermijn van 3 maanden in het uitdrukkelijk aangegaan eerste abonnement is geldig. Jan is een laagfrequent blad en 3 maanden zou zelfs zijn toegestaan na stilzwijgende omzetting. Zegt de abonnee te laat op, zoals in deze casus, dan wordt het abonnement stilzwijgend voortgezet. De opzegging verdwijnt daarmee echter niet, maar wordt 'meegenomen'. In dit geval eindigt het abonnement dan alsnog 3 maanden na de omzetting.
Voorbeeld 2 Een abonnement op maandblad Elle Eten. Het abonnement is online afgesloten met de voorwaarden: o 24 maanden tot wederopzegging o Stilzwijgende omzetting in onbepaalde tijd o Premie voor de abonnee is een Le Creuset Stoofpan o Elle Eten verschijnt 6x per jaar De abonnee zegt na 15 maanden telefonisch op i.v.m. een streng dieet. Wanneer eindigt het abonnement? Antwoord 2 De abonnee mag wél na 15 maanden opzeggen, maar in dit geval is hij gehouden aan de abonnementsperiode van 24 maanden. Dit omdat de uitgever aan kan tonen dat de abonnee daadwerkelijk voordeel heeft gehad (dure premie/ veel korting), dus in dit geval de stoofpan. Het abonnement loopt dan gedurende de periode door. De uitgever heeft immers ook verplichtingen aangegaan. Wanneer in dit voorbeeld geen sprake was geweest van een korting of een premie, dan had de abonnee 3 maanden opzegtermijn gehad i.v.m. de verschijningsfrequentie van 6x per jaar. Indien dit 12x of meer per jaar was geweest, dan was de opzegtermijn slechts 1 maand geweest.
Voorbeeld 3 Een abonnement op TopGear. Het abonnement is online afgesloten voor een periode van 12 maanden met de voorwaarden: o Tot wederopzegging o Stilzwijgende verlenging van 3 maanden o Opzegtermijn van 1 maand o De abonnee zegt 5 weken voor de einddatum per e-mail op o De uitgever stuurt 2 weken voor einddatum een e-mail met een speciaal aanbod: 24 maanden verlenging inclusief premie, een racedag op Zandvoort o De abonnee gaat per e-mail akkoord met het speciale aanbod o TopGear verschijnt 12x per jaar Wat is de eerste mogelijkheid voor de abonnee om het abonnement te beëindigen? Antwoord 3 Het abonnement zou na de eerste 12 maanden zijn beëindigd wanneer de uitgever niets had ondernomen. De abonnee gaat echter via e-mail akkoord met de nieuwe aanbieding (uitdrukkelijke verlenging). De abonnee is daardoor gebonden aan het nieuwe abonnement. Voorbeeld 4 Een abonnement op Donald Duck is via de website aangevraagd met de voorwaarden: o Tot wederopzegging o Stilzwijgende verlenging van 3 maanden o Opzegvoorwaarden: 1,5 maand vóór de einddatum opzeggen per aangetekende post o Donald Duck verschijnt 52x per jaar De abonnee zegt 1 maand voor het einde telefonisch op. Wanneer eindigt het abonnement? Antwoord 4 Het abonnement is na 12 maanden beëindigd. De opzegvoorwaarden van de uitgever zijn veel te lang en dus niet wettig. De opzegtermijn mag maximaal 1 maand zijn en er mag niet een specifieke opzegperiode aangewezen worden. De abonnee heeft zich gehouden aan de wettelijke termijn van de wet. De abonnee had eigenlijk conform de wet via de website op moeten zeggen, maar omdat de opzegtermijn niet wettelijk is, is er door de abonnee opgezegd en moet het abonnement beëindigd worden.
Voorbeeld 5 Een proefabonnement op Vrij Nederland met de voorwaarden: o Proefabonnement van 6 maanden o Stilzwijgende verlenging van 2 maanden o Opzeggen kan alleen in de laatste maand o Vrij Nederland verschijnt 52x per jaar De abonnee zegt op direct na het aanvragen van het abonnement. Wanneer stopt het abonnement. Antwoord 5 Dit abonnement is een proefabonnement (kennismakingsabonnement). Een proefabonnement mag conform de wet niet doorlopen. Wel mag de uitgever voor het einde van het abonnement contact opnemen met de abonnee en een nieuwe aanbieding doen. De abonnee kan dan gebruik maken van het nieuwe aanbod.
Voorbeeld 6 Een abonnement van een accountantskantoor op Update Fiscaal met de voorwaarden: o Een abonnement van 24 maanden o Tot wederopzegging o Stilzwijgende verlenging met 12 maanden o Opzegtermijn is 3 maanden o Opzeggen moet schriftelijk De abonnee zegt 2 maanden voor het einde schriftelijk op. Wanneer stopt het abonnement? Antwoord 6 Het betreft een zakelijk abonnement, dus de wet is niet geldig. Het accountantskantoor is te laat met opzeggen. Het accountantskantoor wordt weer gehouden aan een 12 maanden abonnement.
Marketingactiviteiten onder de nieuwe wetgeving De verwachting is dat er een aantal trends waarneembaar zullen zijn. 1. De gemiddelde looptijd van een abonnement wordt korter Abonnees kunnen sneller een abonnement beëindigen. Aan de uitgever de taak om te zorgen dat zoveel mogelijk abonnees zich verbonden blijven voelen met zijn magazine. Dit kan door o.a. het belonen van trouwe abonnees en het steeds opnieuw aanbieden van (twee)jaarabonnementen aan abonnees wiens abonnement afloopt. 2. Het abonneebestand wordt zuiverder Gezien het feit dat er geen of minder abonnees gebonden zijn aan een tijdschrift, dat ze eigenlijk niet (meer) willen ontvangen, wordt het abonneebestand zuiverder en beter te gebruiken voor adverteerders. 3. Er vindt mogelijk een verschuiving plaats van losse verkoop naar abonnementen Aangezien een abonnement gemakkelijker en sneller te beëindigen is, zullen potentiële abonnees die altijd een magazine kochten in de losse verkoop, er gemakkelijker toe overgaan om een abonnement te nemen. Het is dus van belang om in de losse verkoop het nemen van een abonnement te stimuleren, door middel van scherpe aanbiedingen en aantrekkelijke geschenken. 4. Abonnementen worden duurder Het abonnementenbeheer wordt complexer en dus duurder. Er zijn meer contactmomenten nodig voor eenzelfde looptijd én meer geschenken c.q. kortingen. Deze extra kosten zullen worden verhaald op de abonnee.
Volgens Paul Postma (Paul Postma Marketing Consultancy) geldt de AIDA regel bij het nemen van een tijdschriftabonnement niet, maar hebben we het over ADIA. In theorie (AIDA) Attention Interest Desire Action
De realiteit (ADIA) Action (men neemt eerst een abonnement) Desire (ontwikkelt daarna het verlangen) Interest (en de interesse) Alibi (men verzint als laatste een excuus waarom het abonnement is afgesloten)
Een aantal andere belangrijke tips o o o o o o o o
Blijf marketingacties testen. Een simpele zwart/wit brief kan beter scoren dan een dure kleurenmailing. Zorg bij het gebruik van plaatjes dat deze passen bij de tekst van de mailing. Plaatjes overrulen tekst en als de plaatjes niet bij de tekst passen, wordt de tekst niet gelezen. Nu (per direct) een korting of geschenk werkt beter dan de belofte van een korting of geschenk op een later tijdstip. Dit geldt ook als het bedrag NU lager is dan later. Verleid look-a-likes van uw adressenbestand met een onweerstaanbaar aanbod. Blijf de abonnee boeien met de inhoud van uw magazine, zodat de abonnee geen enkel nummer wil missen. Ga soepel om met uw abonnees. Een abonnee weet doorgaans niet wanneer hij/zij moet opzeggen. Laat een positief gevoel achter. En benader hem of haar over 6 maanden opnieuw. Opzeggers zijn de warmste prospects. Benader opzeggers van uw magazine met een nieuw aanbod. Dit mag tot 2 jaar na beëindiging van een abonnement. Stimuleer het afgeven van een automatische incasso. Contant (of per overschrijving – bewuste handeling) is altijd pijnlijker dan betalen per automatische incasso (creditcard etc.).
Anticiperen op de wetgeving o o o o o o o
Bepaal welke route er gevolgd gaat worden; welke abonnementsvormen en verlengingsvormen worden gehanteerd Loyaliteit van abonnees wordt belangrijk: bedenk acties voor het belonen van trouwe abonnees Communiceer naar abonnees dat de wetgeving pas ingaat per 1 januari 2012 Wijzig de abonnementsvoorwaarden Wijzig het colofon Wijzig de informatie op de website Instrueer de klantenservice
Abonnementenland, januari 2011
