In Vlaanderen is één op de zes koppels ongewenst kinderloos. Volgens Shanti Van Genechten, leidt de normale procedure het koppel na een jaar en vele onderzoeken in de meeste gevallen naar de fertiliteitscentra. Dit gebeurd helaas vaak nog te onwetend en onvoorbereid. Samen met een team van specialisten biedt Kinderwens Vlaanderen koppels (met onvervulde) kinderwens onder andere keuzebegeleiding als voortraject aan eventuele fertiliteitsbehandelingen, adoptieprocedure of de beslissing om kinderloos te blijven. 16 Moment
Shanti Van Genechten is een Indisch adoptiekind dat in ons land een tweede kans kreeg dankzij haar adoptieouders. Ze groeide op in een warme omgeving met ouders die haar steunEFOJOIBBSESPNFO)BBSHSPPUTUFESPPNoWSPFEWSPVXXPSden- werd waargemaakt op haar 21ste. Een jaar later ondernam Shanti een reis naar India. Aanvankelijk had Shanti niet de behoefte om dit te doen maar het waren haar ouders die haar BBOTQPPSEFOPNNFUIFUHF[JOEF[FSPPUTSFJTUFNBLFOi)FU bezoek aan mijn land en het weeshuis waar ik mijn eerste levensjaar heb doorgebracht maakten een grote indruk op mij. Ik kon dat niet naast me neerleggen en zo beloofden we de weeskinderen plechtig bij elke belangrijke stap in ons leven – onze verloving, ons huwelijk, de geboorte van onze kinderen - iets goed te doen voor de kinderen in India.
Ongewenst kinderloos? Doorbreek het taboe We steunden onder meer ons weeshuis St.Catherine’s home in Mumbaï (Bombay) en het fonds Jeanne Devos.”
Jeanne Devos
)FU XBT EJF[FMGEF +FBOOF %FWPT EJF 4IBOUJ JOTQJSFFSEF UPU het verwezenlijken van baanbrekend werk in Vlaanderen. “In 2009 werd ik zwaar ziek”, legt Shanti uit. “Door een long- en huidziekte kon ik mijn functie als vroedvrouw in het ziekenhuis niet meer uitvoeren. Dat was voor mij een zware slag. Ik was BNQFSFONPFTUNJKOLJOEFSESPPNPQCFSHFO)FUXBT[VTUFS Jeanne Devos die me de moed gaf om iets anders te gaan doen met diezelfde droom. Ze zei me dat het goed was om voor de kinderrechten in India te strijden en dat ik dat zeker moest blijven doen, maar ze liet me tegelijkertijd zien dat kinderrecht - of NFFSTQFDJåFLIFUSFDIUPQFFOLJOEoJO#FMHJÑPPLEFOPEJHF aandacht verdient.”
Taboe
FOTO CARL VANDERVOORT
In 2010 richtte Shanti een vzw op die uitgroeide tot een Eerstelijnscentrum. Een belangrijk project onder de vzw is het expertisecentrum kinderwens. In het expertisecentrum vinden men-
sen met kinderwens een geïnformeerde keuze over de invulling van hun kinderwens. Zo zullen mensen die fertiliteitsbehandelingen aanvatten weten welke mogelijke impact dit zal hebben PQMJDIBNFMJKL FNPUJPOFFMFOåOBODJFFMWMBL)JFSEPPSWFSLMFJOU de kans op een depressie tijdens fertiliteitsbehandelingen en weten vrouwen exact wat er zal gebeuren. Deze vrouwen kampen op deze manier minder met algemene- en werkstress en aantasting van hun zelfbeeld, relatie- en seksuele problemen. Ook andere evenwaardige alternatieven worden besproken.
Voortraject
)FUJTCFMBOHSJKLEBUNFOTFOPQUJKEEFTUBQ[FUUFOOBBSIFUFYpertisecentrum kinderwens. “Veel mensen komen hier terecht als ze er al een aantal behandelingen op hebben zitten en de moed verliezen”, zucht Shanti. “Terwijl er voor de meeste mensen nood is aan een voortraject, voor ze de stap zetten naar het fertiliteitscentrum. Sommige mensen worden ook door de arts doorgestuurd naar een fertiliteitscentrum terwijl er geen medische oorzaak voor de zogenaamde onvruchtbaarheid gevonden werd. Er zijn nog zoveel factoren die meespelen. Om te beginnen moet je je bewust zijn van je eigen vruchtbaarheid en kan het helpen om je levensstijl aan te passen. Uit onderzoek (Van Genechten S., Godderis L., KULeuven 2012) blijkt dat stress de conceptiekans verlaagd. Als vrouw krijg je de raad om ‘er niet teveel mee bezig te zijn’. Dit klinkt heel eenvoudig, maar is het niet als je een prangende kinderwens hebt. Verschillende vormen van relaxatie kunnen voor veel vrouwen wel een uitweg bieden. Beslis je om de stap te zetten naar een fertiliteitscentrum, dan is de steun van de werkgever ook belangrijk. Kan je er open over praten op het werk en voel je je gesteund, zal dit voor minder stress zorgen en dus meer kans op een succesvolle behandeling.
MEER INFO MEER IINF NFO NF O Eerstelijnscentrum: www.eerstelijnscentrum.be Broekstraat 164, Molestede 013 44 44 18 Tweede locatie: Medisch Centrum Tessenderlo Groenstraat 27, Tessenderlo
SShhanti hanti Van Genechten Moment 17
Over dromen, grote hoogtes en diepe dalen en de letterlijke verlossing
Het verhaal van Wendy Wendy zocht enkele maanden geleden haar toevlucht tot het eerstelijnscentrum van Shanti Van Genechten. Na jaren van vruchtbaarheidsbehandelingen met de nodige hoogtes, maar vooral ook veel laagtes, vond ze de moed niet meer om ermee door te gaan. Ze was zowel lichamelijk en geestelijk op. Toch was ze niet klaar om de kinderwens volledig op te bergen en liet ze zich begeleiden. Wendy is nu enkele maanden zwanger van haar tweede kindje. Wendy is moe van de behandelingen en de zwangerschap, maar probeert stilaan een beetje te genieten van het kindje in haar buik. Al zal ze nooit zorgeloos zwanger kunnen zijn. DaarWPPSJTEFXFHFSOBBSUPFUFNPFJMJKLHFXFFTU)FULPTU8FOEZ veel moeite om haar verhaal te doen, maar ze put er ergens ook kracht uit. Ze wil deze weg voor andere vrouwen draaglijker maken. Ze wil hen inlichten, waarschuwen, informeren, laten weten dat er andere opties zijn. En dat het absoluut geen schande is om begeleid te worden. Want de weg naar een kind MJKLUWPPSWFFMWSPVXFOFFOFWJEFOUJF)FUWFSIBBMWBO8FOEZ bewijst dat dit niet altijd zo is.
Prille kinderwens “We zijn in april 2006 getrouwd”, vertelt Wendy. “We waren ook aan het bouwen en besloten dat er een kindje mocht komen tegen dat we verhuisd zouden zijn. Ik besloot onmiddellijk te stoppen met anticonceptie. Een jaar later was ik helaas nog niet zwanger. We zijn naar de gynaecoloog gestapt, maar die maakte er niet veel van. We moesten wat geduld hebben.
18 Moment
Enkele maanden later stelde hij voor om tests uit te voeren. De GPDVT MBH PQ NJKO NBO )FU SFTVMUBBU WBO IFU POEFS[PFL WBO zijn spermastaal was niet goed en niet slecht, maar opnieuw maakte de gynaecoloog er niet veel van. We voelden ons niet gehoord. Met mijn eisprong was alles ok. Dat kon hij de gynaecoloog afleiden uit mijn temperatuurdagboek. Er werd ons opOJFVXHF[FHEWBOHFEVMEUFIFCCFO&OLFMFNBBOEFOMBUFS)JK vroeg de gynaecoloog een nieuw staal van mijn man, want het WPSJHFSFTVMUBBULPOFFONPNFOUPQOBNF[JKO)FUFOJHFXBUIJK zei was dat we er nooit de lotto mee zouden winnen. Ik was zo aangedaan van deze uitspraak dat al het vertrouwen zoek was. Ik kon hier niet mee verder.” Wendy moest op zoek naar een nieuwe gynaecoloog. Omdat een familielid van haar gynaecoloog was, besloot ze met hem UFHBBOQSBUFOi)JKXBTFOPSNWFSCBBTEEBUFSCJKNF[FMGOPH HFFOWFSEFSFUFTUFOXBSFOHFEBBO)JKNBBLUFPONJEEFMMJKLFFO aantal afspraken in het ziekenhuis en voerde een hele reeks testen uit. Op basis van de resultaten stelde hij voor om met inseminaties te beginnen. Ik moest hormonentabletten nemen en de cyclus werd opgevolgd met bloedafnames en echo’s. Dan werd de inseminatie gedaan met een geoptimaliseerd staal van mijn man. Dat hebben we 7 keer gedaan, zonder resultaat. Mijn gynaecoloog vond dat we een stapje verder moesten gaan, maar de andere artsen in het ziekenhuis deelden die mening niet. Mijn moed was op.. Ook de combinatie met mijn professioneel leven begon op mezelf door te wegen. Je bepaalt niet zomaar zelf wanneer je naar het ziekenhuis moet, dat doen de artsen en vooral de reactie van je lichaam op de behandeling. Ik ben er altijd open over geweest op het werk en heb de nodige steun gekregen. Toch was het steeds zwaar om de werkgever in te lichten dat je wat later gaat zijn of
vroeger door moet of dat je een ganse dag opgenomen wordt in het ziekenhuis, Ik kreeg last van een schuldgevoel om mijn kinderwens. Mocht ik wel zover gaan?”
Een stapje verder Niemand legde Wendy op welk moment dan ook uit wat een fertiliteitsbehandeling inhield, buiten het louter technische aspect. “Ik heb pas achteraf beseft wat het allemaal met een mens kan doen, op emotioneel, lichamelijk en geestelijk vlak. En met je relatie”, voegt Wendy toe. “Ik moet toegeven dat ik een piekeraar ben, maar ik denk wel dat alles beter was verlopen als ik de nodige begeleiding had gehad. Je moet het op een bepaald moment allemaal verwerken en dat heb ik nooit gedaan. Je kan het vergelijken met een rouwproces.” Wendy besloot op eigen initiatief naar een ander ziekenhuis te gaan en maakte een afspraak bij de eerste arts die vrij was. “Er was echter een wachtlijst van 3 maanden voor de afspraak kon doorgaan. Deze tijd hebben we echt als rustpauze genomen”. “De prof was meteen duidelijk. Naar zijn mening was het zinloos om nog verder door te gaan met inseminaties”, zegt WenEZ i)JK [PV FFO EFFM WBO EF FJDFMMFO CFWSVDIUFO NFU *7' FO FFOEFFMNFUJDTJ*DTJHBBUOPHFFOTUBQWFSEFSEBO*7')JFSCJK plaatsen ze in het labo de zaadcel in de eicel. Bij IVF moet de zaadcel de eicel nog zelf bevruchten. Die uitspraak kwam even hard aan, maar tegelijkertijd was ik blij dat we verder konden. 8FIBEEFOBM[PWFFMUJKEWFSMPSFO)FUXBTFFOIFFM[XBSFQFSJPEF)FU[JFLFOIVJTMBHOJFUJOEFPONJEEFMMJKLFPNHFWJOH XBU betekende dat ik vaak ’s morgens om 5 uur al in mijn auto zat onderweg naar het ziekenhuis. Daarna moest ik nog gaan werken. We kregen in het ziekenhuis er een monitor aangewezen, een soort begeleider. Maar ook hier weer ging het puur om het technische en miste ik een vorm van emotionele begeleiding. Als het je niet aangeboden wordt, denk je dat je het niet nodig hebt. Iedereen deed het daar, waarom zou ik het niet kunnen? Je begint jezelf in vraag te stellen.”
Welkom Lukas!
duidelijk dat het ook deze keer niet op de natuurlijke manier zou gaan. “We zijn onmiddellijk gestart met de behandeling”, zegt Wendy. “Er waren nog vier embryo’s die konden teruggeplaatst worden. De eerste keer lukte er niets, helaas. Dus ben ik opnieuw een volledige behandeling gestart. In het begin van de behandelingen ging mijn man overal met me mee. Nu was Lukas er en we kozen er bewust voor om hem niet steeds bij een babysit achter te laten. Dat maakte het voor mij natuurlijk een stuk zwaarder. Toen bleek dat ook deze keer niets gelukt was, moesten we een pauze inlassen. Mijn energie was op. Ook de vele verplaatsingen naar het ziekenhuis wogen enorm door. We besloten op zoek te gaan naar een gynaecoloog dichter bij huis. In de buurt vonden we iemand die ook fertiliteitsecho’s deed. Op 3 weekdagen kon ik ’s morgens bij haar terecht. Voor de bloedafnames deed ik beroep op de prikploeg van het Wit-gele Kruis. Dankzij deze beslissingen werden de afstanden wel een stuk draaglijker. Na een nieuwe behandeling raakte ik zwanger, maar jammer genoeg bleek al bij de eerste echo dat het vruchtje niet gegroeid was. Mijn wereld stond stil. Na al die pogingen eindelijk zwanger en dan een miskraam? Toen heeft mijn lichaam het opgegeven. Ik kreeg last van hartkloppingen en mijn haar begon uit te vallen. Ik kon niet meer. Mijn PNHFWJOHCFHPONFWSBHFOUFTUFMMFO)PFWFS[PVJLOPHHBBO voor een tweede kindje? Is het dat nog waard? Iedereen zei me dat ik gelukkig moest zijn met wat ik had. Natuurlijk waren we enorm gelukkig met Lukas maar het verlangen naar een 2e kindje was groot. Mijn schuldgevoel werd er alleen maar groter EPPS)FUXBTEFEPLUFSWBOXBDIUEJFNFNFUCFJEFWPFUFO op de grond zette en me een maand rust voorschreef. Toen ik terug wat op krachten was gekomen besloten we om er opnieuw voor te gaan. Ik had nog drie embryo’s en die hebben ze UFSVHHFQMBBUTU.FUTVDDFT JLXBT[XBOHFS)FMBBTXBTIFU geluk opnieuw van korte duur. Bij de eerste echo zag ik aan het HF[JDIUWBOEFBSUTEBUIFUOJFUHPFEXBT)FUIBSUKFLMPQUFXFM maar met de groei zat het niet goed. Een week later moesten XFUFSVHHBBO)PFJLEJFXFFLPWFSMFFGEF XFFUJLOPHTUFFET niet. De tweede echo gaf aan dat het hartje niet meer klopte.”
Maar het nieuws kon niet altijd slecht zijn. Via de icsi methode verkreeg Wendy 8 embryo’s, waarvan er 5 gebruikt konden XPSEFOi)FUXBTNFUFFOSBBL%FFFSTUFUFSVHHFQMBBUTUFFNCSZPJT-VLBTHFXPSEFO%FBOEFSFXFSEFOJOHFWSPSFO)Flaas verliep ook de zwangerschap niet vlekkeloos wegens het 0WBSJFFM)ZQFSTUJNVMBUJF4ZOESPPN 0)44 PGiPWFSTUJNVMBUJF van de eierstokken”, maar eens je dat wondertje in je armen hebt vergeet je dat vlug. Lukas was een heel alerte baby. OverEBH NBBSPPLTOBDIUT)FUXBSFOHFFONBLLFMJKLFOBDIUFO Toch kan ik niet zeggen dat ik meer stress had of overbezorgd was. Ik heb alle stress van het zwanger worden na de geboorte van me af kunnen zetten. Voor mij was het gewoon genieten van mijn baby na alles wat ik had meegemaakt.”
Een tweede kindje? Wendy startte na de geboorte van Lukas niet opnieuw met BOUJDPODFQUJF)FUXBTEVJEFMJKLEBUFSOPHFFOUXFFEFLJOEKF mocht komen, maar het was helaas na 1,5 jaar proberen even
Wendy Wendy d mett haar h man en zoontje tj Lucas L Moment 19
FOTO EKALAYA
Begeleiding door Shanti en haar team
)FUXBTJOEJFQFSJPEFEBU8FOEZUFSFDIULXBNCJK4IBOUJFO IBBSUFBNi)FUJTFSHPNUF[FHHFO NBBSIFUXBTFFSEFSUPFvallig”, zegt Wendy. “Ik kende Shanti van vroeger, maar had haar al een hele tijd niet gezien. Mijn mama kwam Shanti tegen in het dorp en vertelde over mijn lijdensweg. Na die tweede miskraam heb ik alles in één keer moeten verwerken. Ik was er klaar mee. Ik kon er niet opnieuw aan beginnen. Bovendien XPSTUFMEFJLNFUEBUTDIVMEHFWPFM)FUXBTJOIFUFYQFSUJTFcentrum kinderwens dat ze mij doen inzien hebben dat het belangrijk is om tijd te nemen om de zaken uit het verleden een plaats te geven, eerst naar je lichaam te luisteren – je eigen draagkracht en draaglast te respecteren en pas daarna door te zetten in de weg die je zelf wenst te volgen . Ik ging in behandeling in het expertisecentrum kinderwens en ze lieten mij inzien dat het schuldgevoel niet nodig was. Naast deze belangrijke eerstelijnszorg heeft het boek van Manu Keirse me ook enorm heeft geholpen. Manu was zelfs bereid om eventueel naar het centrum te komen voor een gesprek. )JKIFFGUFFOCPFLHFTDISFWFOPWFSIFUWFSMJFTWBOFFOQSJMMF zwangerschap. De motivatie om dat boek te schrijven was zijn moeder, die hem op zijn sterfbed vertelde dat ze eigenlijk met vijf hadden moeten zijn. Door zijn verhaal voelde ik me gehoord. Ervoor kreeg ik steeds te horen dat ik pech had gehad. Nu wist ik dat het ok was om te rouwen en dat het belangrijk is om afscheid te nemen en het een plaats te geven in je leven. De echo’s van de twee kindjes staan op de kast in de living.”
Een nieuwe start Wendy vond een nieuw evenwicht door de rustgevende huiselijke en toegankelijke sfeer in het eerstelijnscentrum. “Ik voelde me een stuk beter en besloot dat ik het hoofdstuk nog niet kon afsluiten”, aldus Wendy. “We kwamen terecht bij een QSPGFTTPSEJFHFTQFDJBMJTFFSEXBTJOIFSIBBMEFNJTLSBNFO)JK CMFFLFFOIFFMXBSNQFSTPPOEJFPOTNFUFFOHFSVTUTUFMEF)JK vroeg meteen hoe het met Lukas was en luisterde aandachtig OBBSPOTWFSIBBM*LIBEFFOMVJTUFSFOEPPSHFWPOEFO)FUXBT een heel andere benadering dan voorheen. Na een hele reeks onderzoeken bleek alles in orde. Niets stond ons in de weg om het opnieuw te proberen. Na de pick-up van de eicellen kwam de volgende slag: ik had er maar twee. Alle andere pogingen had ik de luxe gehad van veel eicellen te hebben. Dit kwam dus aan als een slag in het gezicht. Alweer pech. Wanneer zou die miserie eindigen? Gelukkig kreeg ik veel steun van de verpleegkundigen in het ziekenhuis. Je hebt er maar één nodig, verzekerden ze me. En ze hadden gelijk. De professor plaatste beide eicellen terug en ik bleek zwanger. Op de eerste echo was er opnieuw een probleem. Ze spraken over een loslatingsbeeld. Ik moest elke week op controle om het op te volgen.
20 Moment
Mijn geduld werd echt op de proef gesteld! Gelukkig werd snel duidelijk dat het loslatingsbeeld waarschijnlijk van voorbijgaande aard zou zijn. Alles was ok. Toch kan ik niet meer zorgeloos zwanger zijn. Ik ben intussen terug aan het werk, maar moet alles nog rustig aan doen en voldoende rusten. Ik probeer thuis de relaxatietechnieken toe te passen die ik in het eerstelijnscentrum leerde. Ik kijk enorm uit naar de komst van de baby. De behandelingen hebben ervoor gezorgd dat we veranderd zijn als mens. Ik in de eerste plaats, maar mijn man ook. We zullen nooit meer dezelfde worden. Voor ons is niets vanzelfsprekend. Dat is het mooie eraan. We beseffen dat we nog veel tijd zullen nodig hebben om de voorbije jaren te kunnen verwerken en een plaats te geven. Ook nu hebben we nog moeilijke periodes, maar mits de juiste begeleiding en de nodige steun van de omgeving, lukt ons dit wel.”
CM-infosessie
Ik heb een kinderwens
De kinderwens is een belangrijke fase in het leven waar in deze maatschappij veel te weinig aandacht aan wordt besteed. Tijdens deze infosessie wordt een antwoord geboden op enkele belangrijke vragen als hoe stel ik “mijn kinderwens” bespreekbaar, hoe zorg ik ervoor dat hier een optimale zwangerschap uit voortvloeit, wat als zwanger worden niet vanzelfsprekend is, …? Een kinderwens vergt de nodige voorbereiding want EEN KIND LEEFT REEDS IN DE TAAL VAN OUDERS ALVORENS HET GEBOREN IS... Waar & Wanneer Hasselt – 20 januari 2014 20.00-22.00 uur Prijs 2 euro voor CM-leden 5 euro voor niet-leden Info & Inschrijving www.cm.be/agenda
[email protected] 011 28 04 45
