Nieuwsbrief Fietsersbond Afdeling UTRECHT Jaargang 33, nr. 2 Juni 2010
In dit nummer o.a.: OV- en fietsstad Wielrennen Nieuwegein Fietskerk
pagina 2
Doortrapper jrg 33, nr 2
COLOFON De Doortrapper is een uitgave van de Fietsersbond afdeling Utrecht en Omstreken en verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 2200 ex. Het afdelingsblad wordt automatisch gestuurd aan alle leden van de Fietsersbond die onder de afdeling Utrecht vallen. Redactie Doortrapper Mieke Aarts Bart Horeman Thea de Jonge Susan van Schijndel
[email protected]
Drukwerk Graficiënt Printmedia BV, Laren NH Bezorging Beatrice Beurs
[email protected]
Website afdeling Utrecht Erik Aarts
[email protected] www.fietsersbond.nl/utrecht
ONDERAFDELINGEN Utrecht Stad Jan van der Horst (ma/di/wo-ochtend) 030 - 291 81 20
[email protected] www.fietsersbond.nl/utrecht
Nieuwegein Clarion Wegerif 030 - 605 30 99
www.fietsersbond.nl/nieuwegein
Maarssen Jan Brinkers 06 - 20 13 04 09
[email protected]
Bestuur Afdeling Utrecht Bert Warmelink (voorzitter)
[email protected]
vacature (secretaris)
[email protected]
Theo Lieverse (penningmeester)
[email protected]
Moniek Stokvis (vrijwilligerscoördinator)
[email protected]
Adres Fietsersbond afdeling Utrecht Postbus 2828 3500 GV UTRECHT www.fietsersbond.nl/utrecht
Adreswijzigingen Schriftelijk aan het landelijke bureau Fietsersbond, Postbus 2828, 3500 GV Utrecht of via de website (www.fietsersbond.nl/contact).
Referenties beeldmateriaal: Susan van Schijndel (voorpagina, 7, 9, 14, 15, 16, 22, 23, achterkant) Mieke Aarts (3, 21) Christina Roorda (6) Jan van Embden (20) DNU.nu (13) Column Susan van Schijndel Kopijdatum volgend nummer: 2 augustus 2010 Volgend nummer verschijnt: 25 augustus 2010 Niets uit deze Doortrapper mag worden vermenigvuldigd en/of gebruikt zonder schriftelijke toestemming van de redactie.
Doortrapper jrg 33, nr 2
pagina 3
REDACTIONEEL Geachte wielrijders, Deze zondag ben ik ingesloten door de Giro. De wielrenners van deze Italiaanse ronde in Nederland draaien om mij heen. Ik kan geen kant op, want alle wegen in Utrecht, Driebergen en Houten zijn afgezet om de snelle jongens te kunnen laten zoeven. Tijd om deze wielren-Doortrapper in elkaar te zetten. Ik ben geen fan van de wielersport. De Tour volgen op tv, vanuit een helikopter het Franse land bekijken met de Michelinkaart op je schoot, ja, daar loop ik nog wel warm voor. Maar een Giro in de achtertuin, ik maal er niet om. Ter gelegenheid van die Giro zijn in het Utrechtse allerlei roze fietsen van de Stichting Tour Sous le Dom verschenen. Een stel wielerfans willen zo het Giro-volksfeest opleuken. Inmiddels heb ik begrepen dat roze de kleur van de Giro is en dat zo'n Girootje bovendien veel geld op schijnt te leveren. Maar laten we vooral zelf gaan fietsen. In dit nummer aandacht voor de Utrechtse lokale wielrenners, fietsclub Ledig Erf. Die fietsen het liefst de stad uit. Logisch, want ook al zou Utrecht dé fietsstad worden, de randgemeenten van Utrecht fietsen een stuk lekkerder. Lees wat er in Nieuwegein gebeurt. Daar kan je gratis bewaakt je (race)fiets stallen. Fiets je wat verder weg, dan kan je slapen in een fietskerk. Fiets ze, deze zomer! Bart Horeman, redactie Doortrapper
pagina 4
Doortrapper jrg 33, nr 2
FIETS-VERBETERPUNTEN Infrastructuur en voorzieningen voor fietsers Utrecht dé OV- en fietsstad van Nederland ? Ambitie kan het nieuwe college van B&W van Utrecht niet ontzegd worden. Het nieuwe college van GroenLinks, PvdA en D66 “gaat van Utrecht dé OV- en fietsstad van Nederland maken.” Natuurlijk is vier jaar te kort om zo'n ambitie waar te maken, maar zelfs de grootste sceptici zullen na het lezen van het collegeprogramma toch moeten bekennen dat het programma voor fietsers erg hoopgevend is. Voor het eerst is het in de stad niet meer én auto, én OV, én fiets, maar wordt echt gekozen ten faveure van OV en fiets. Over de fiets schrijft het college de volgende paragraaf in het programma: • De bestaande hoofdinfrastructuur wordt versterkt. Knelpunten worden aangepakt, fietspaden worden in rood asfalt aangelegd en de doorstroming en bewegwijzering verbeterd. We versnellen de aanleg van fietsroutes: de top vijf willen we in 2012 gerealiseerd hebben, de top tien in 2014. • De fiets- en voetgangerverbindingen tussen Leidsche Rijn en het centrum van de stad en tussen Dichterswijk en de binnenstad (Rabobrug) liggen er in 2014. • Om het tekort aan fietsparkeercapaciteit te bestrijden, komen er in het centrum, de wijken en op stations meer rekken en stallingen voor fietsers. • Een fietscoördinator gaat zorgen voor een samenhangende aanpak op alle onderdelen van het fietsbeleid en krijgt hiervoor doorzettingsmacht. Dat zijn toch mooie targets voor de nog aan te stellen fietscoördinator. In 2014 hebben we tien top-fietsroutes, twee nieuwe fietsbruggen en overweldigend veel fietsstallingen. Het nieuwe collegeprogramma werd op 16 april gepresenteerd. Daags ervoor gaf de Fietsersbond onderstaand persbericht uit dat al enige tijd in de pijplijn zat. Dit persbericht moet vooral gezien worden als het scherp houden van het nieuwe college en als een onderstreping van de noodzaak van een fietscoördinator. Bart Horeman
PERSBERICHT 15-4-2010 Fietsersbond vraagt gemeente fietsambities waar te maken De Fietsersbond vraagt de gemeente Utrecht om de herontwikkelingsplannen in de stad strenger te toetsen op de effecten op het fietsgebruik. De gemeente heeft eerder in het Actieplan Luchtkwaliteit gesteld het fietsgebruik actief te willen stimuleren. Dit betekent onder andere dat de gemeente bij de inrichting van de openbare ruimte moet bekijken hoe ze mensen kan uitnodigen om vaker te lopen en te fietsen. De Fietsersbond heeft geconstateerd dat verschillende plannen die op besluitvorming wachten, nauwelijks aan die ambities van het Actieplan Luchtkwaliteit voldoen. De Fietsersbond vraagt daarom aan B&W en aan de politieke partijen in de gemeenteraad die plannen nog eens heel goed door te lopen..
Doortrapper jrg 33, nr 2
pagina 5
Juist vanuit strategische stedenbouwkundige (her)inrichting van de ruimte kan de gemeente het fietsen stimuleren. Korte afstanden naar dagelijkse voorzieningen, veilige fietsroutes en genoeg fietsparkeerruimte op relevante plaatsen, zijn daar voorbeelden van. De gemeente Utrecht gebruikt die mogelijkheden te weinig, aldus de Fietsersbond. Het vestigingsbeleid voor winkels, clusteren in grotere centra, is negatief voor het fietsen. Vaak wordt er in de plannen uitgegaan van de aantallen auto’s, zonder op aantallen fietsers en voetgangers te letten. Voor de luchtkwaliteit wordt vooral op de normen gelet, mogen we bouwen, in plaats van op de kwaliteit van de openbare ruimte.
Oudenoord Onlangs trok de Gamma aan de Oudenoord aan de bel en vroeg reacties van haar klanten, omdat in het nieuwe stedenbouwkundig plan voor dit gebied geen ruimte was vrijgehouden voor de Gamma. Hun argument voor het behoud van de winkel was o.a. dat de fietsafstand naar een andere doe het zelf zaak groter zou worden bij het verdwijnen van deze vestiging. Vanwege de grotere afstand gaan meer mensen met de auto en bovendien een grotere afstand rijden binnen de stad.
Overvecht In het stedenbouwkundig plan van de Maria van Hongarijedreef wordt net als op veel andere plaatsen in Overvecht, een 50 km weg opnieuw ingericht zonder voorzieningen voor de fiets. Gezien de grote aantallen fietsers, auto’s en bussen zijn vrijliggende fietspaden wenselijk. Het gaat hier om de Donaudreef met 28 bussen per uur waarvan de meeste dubbel gelede bussen.
Talmalaan In het masterplan Talmalaan wordt voor het eerst een hoofdfietsroute, de Troelstralaan, benoemd in een masterplan. Dit is een sterke verbetering. Echter door de hoogbouw bij het Salvador Allendeplein wordt een sociaal veilige inpassing van de fietstunnel die in het Actieplan Luchtkwaliteit staat wel erg lastig. Ook vindt de Fietsersbond de bochten hier erg krap. De bond betreurt het verder dat de bestaande winkels bij buurtcentrum de Leeuw zouden moeten verdwijnen. Dit past in het winkelbeleid van de gemeente, maar juist deze kleine clusters van voorzieningen op korte afstand van woningen en langs fietsroutes stimuleren het fietsen. Om op kleine schaal nieuwe winkels te vestigen is economisch vaak niet haalbaar. In dit geval gaat het om winkeliers die willen blijven.
Fietsparkeren en basisscholen In de herontwikkelingsplannen is veel aandacht voor het parkeren van auto’s. Helaas komt het fiets parkeren, met name voor bezoekers bij bestemmingen en appartementsgebouwen, in geen van de plannen voor. De Fietsersbond vindt dit onbegrijpelijk in een stad waar zoveel wordt gefietst en waar de fietsparkeerproblemen, zoals in het centrum, heel duidelijk zijn. Verder blijkt dat de basisscholen net buiten de projectgebieden vallen. Dat is jammer, want hier ligt een kans om veilige schoolomgevingen en veilige uitnodigende schoolroutes te creëren. De gemiddelde leeftijd waarop kinderen zelfstandig naar school fietsen is de afgelopen 30 jaar van 6 naar 9 jaar gestegen. Dat betekent 3 jaar verkeerservaring minder als kinderen op de fiets stappen naar de middelbare school.
pagina 6
Doortrapper jrg 33, nr 2
Heen en weer Het fietspontje tussen Vreeswijk en Vianen gaat mogelijk verdwijnen. Het is de vraag of de gemeenten Nieuwegein en Vianen de jaarlijkse kosten van 180.000 euro nog kunnen opbrengen. Als dit niet lukt, stopt de pont op 31 mei 2011 met varen. De verantwoordelijke wethouder van Nieuwegein heeft al gezegd dat hij desnoods zelf het pontje wil gaan besturen, samen met zijn collega uit Vianen om de verbinding te behouden. Een belangrijk argument bij de introductie van het pontje in 2001 was dat de nieuwe brug bij Vianen, aanzienlijk hoger is dan de oude. De steilere op- en afritten zijn voor fietsers een stuk lastiger om te nemen. Een pontje leek de juiste oplossing. Jaarlijks maken 127.000 forensen en dagjesmensen gebruik van het pontje. Dit is dagelijks gemiddeld 400 mensen die de Lek oversteken met het pontje Vrevia.
De Fietsersbond zou het erg jammer vinden als zoveel fietsers en voetgangers in 2011 moeten omfietsen of misschien de auto nemen. Daarom hebben wij samen met Vrienden van de Voetveren actie ondernomen. Er is een uitzending geweest op RTV Utrecht, er is een gesprek geweest met wethouder Idema. Op 31 maart is er tijdens de actie Heel NL fietst een avondfietstocht georganiseerd langs verbeterpunten van het Nieuwegeinse fietspadennet. Hier waren lokale politici bij aanwezig. Dit alles heeft helaas nog niet geleid tot financiële toezeggingen voor het pontje. Op onze webblog http://fietsersbondnieuwegein.blogspot.com kunt u alle actuele informatie lezen. Christina Roorda
Doortrapper jrg 33, nr 2
pagina 7
Ontwerpwedstrijd fietsenstalling Ringstede gewonnen door R400 Het gaat goed met het (gratis bewaakt) fietsparkeren in het centrum van Nieuwegein. Op dit moment zijn er twee gratis bewaakte stallingen, één aan de Ringstede en één in Centrum-West, die tijdens drukke winkeluren geopend is. Met de verbouw van het centrum worden dat er drie: één onder het nieuwe Stadshuis (voor de ambtenaren maar ook voor winkelend publiek, capaciteit 500 plekken), één bij de tramhalte/busstation en één aan de Ringstede. De huidige stalling daar heeft 200 plekken en is op zaterdag vaak vol; de nieuwe stalling moet 400 fietsen en 20 brommers/bijzondere fietsen kunnen herbergen. De gemeente Nieuwegein heeft een ontwerpwedstrijd voor jong talent uitgeschreven voor de fietsenstalling Ringstede, waaraan maar liefst 43 ontwerpbureaus hebben deelgenomen. Op vrijdag 9 april hebben de architecten Annemiek Bleumink en Donald Osborne van R400 de eerste prijs ontvangen uit handen van wethouder Bert Lubbinge, portefeuillehouder Binnenstad van Nieuwegein. Het is de intentie van de gemeente om het winnende ontwerp te realiseren. Nieuwsgierig naar de andere ontwerpen? Kijk op www.nieuwegein.nl (daar is ook een filmpje van de prijsuitreiking te zien) of bezoek het Infocentrum Binnenstad. Daar zijn de genomineerde ontwerpen nog tot en met 28 mei te bekijken. Clarion Wegerif
pagina 8
Doortrapper jrg 33, nr 2
FIETSERSBOND AFDELING UTRECHT Afdelingsnieuws Algemene ledenvergadering Fietsersbond afd. Utrecht Op donderdag 27 mei 2010 vindt de ALV van de afdeling Utrecht plaats in het Milieucentrum, Oudegracht 60. Alle leden van de afdeling zijn van harte uitgenodigd voor de jaarlijkse ALV. Na een kort huishoudelijk gedeelte zal de rest van de avond gericht zijn op het thema “Fietsparkeren: Rekken en erbij blijven”. Twee winnaars van de prijsvraag die de Gemeente Utrecht hierover had uitgeschreven zullen hun plannen presenteren, waarna ruimte is voor discussie. Agenda A) Huishoudelijk gedeelte (20.00 uur) 1. Opening en vaststelling agenda 2. Jaarverslag 2009 (zie: http://utrecht.fietsersbond.nl) 3. Jaarrekening 2009 (zie Doortrapper maart 2010) 4. Kascommissie voor het jaar 2010 5. Verkiezing bestuur 6. Rondvraag. B) Fietsparkeren binnenstad (20.30 uur) • Presentatie Ben Velzeboer (1e prijs), maak verschil in kort en lang parkeren; • Presentatie Jan van Embden (3e prijs), vergroot de capaciteit op aantal locaties; • Discussie over fietsparkeren in de binnenstad. C) Borrel (22.00 uur) Toelichting Kascommissie Aangezien de huidige kascontrolecommissie hun taak al een aantal jaren uitermate zorgvuldig heeft gedaan is het tijd voor een nieuwe commissie. De commissie bestaat uit twee leden en kost slechts eenmaal per jaar een paar uurtjes om de jaarstukken te controleren. Toelichting Verkiezing bestuur Het bestuur stelt voor om de voorzitter (Bert Warmelink) en de penningmeester (Theo Lieverse) te herbenoemen. Moniek Stokvis werkt al enige tijd als vrijwilligerscoördinator maar moet officieel nog wel door de ALV worden benoemd. Elders in dit nummer stelt ze zich aan jullie voor.
Afdeling Nieuwegein blogt op fietsersbond.nl/nieuwegein Sinds twee maanden blogt de afdeling Nieuwegein via de website www.fietsersbond.nl/nieuwegein. Op de site verschijnt fietsnieuws uit Nieuwegein, bijvoorbeeld over de reconstructie van de Noordstedeweg (we nemen zitting in de klankbordgroep), Heel NL fietst, de gevaarlijke situatie voor fietsers op het Liesboschterrein enzovoort.
Doortrapper jrg 33, nr 2
pagina 9
Heb je al een persoonlijke pagina (bijvoorbeeld iGoogle)? Dan kun je heel simpel een RSS-feed instellen, zodat een nieuw bericht op onze blog automatisch op je pagina verschijnt. Wil je een email ontvangen als er nieuws is? Dat kan ook, meld je aan bij contactpersoon Clarion Wegerif,
[email protected].
Activiteitenkalender
⊕ ●
● ●
27 mei 2010: ALV afdeling Utrecht 20.00 uur Milieucentrum, Oudegracht 60 16 juni 2010, 20.00u Afdelingsoverleg 17 juni 2010, Zomeravondfietstocht (zie pagina 19 dit nummer)
●
2 augustus 2010: kopijdatum Doortrapper
●
25 augustus 2010: stickeravond
●
12 september 2010: Autovrij Uitfeest ⊕
pagina 10
Doortrapper jrg 33, nr 2
OPROEPEN VRIJWILLIGERS Handje(s) helpen bij de Fietsersbond?!
Vrijwilliger Autovrije Zondag Op zondag 12 september 2010 is er weer Autovrije Zondag gecombineerd met Utrecht Uitfeest. Op deze dag wordt waarschijnlijk de elektrische fiets zeer professioneel gepromoot, met een probeerbaan (waarin een (kunstmatige) helling). Naar mijn idee zou het ook goed zijn de ligfiets op deze dag te promoten met een probeerbaan. Welke enthousiaste (lig)fietser wil meehelpen aan de organisatie daarvan? Aanmelden bij Beatrice Beurs,
[email protected], 06-49758925
Fietsvertegenwoordiger Leidsche Rijn gezocht Het Natuur- en Milieuplatform Leidsche Rijn houdt zich actief bezig met de ontwikkelingen in Leidsche Rijn. Daarbij is de aandacht gericht op de natuur en de ontwikkeling, bouw en beheer van dit nieuwe stadsdeel. Het Milieucentrum voert het secretariaat van dit platform. In het platform participeren het Milieucentrum Utrecht, de Vereniging Landschapsbeheer Vleuten - De Meern alsmede individuele bewoners en bewonersorganisaties die actief zijn in Vleuten – De Meern en Leidsche Rijn. In de afgelopen jaren hebben leden van het platform zich met elkaar ingespannen om het planvormingsproces van het nieuwe stadsdeel Leidsche Rijn positief te beïnvloeden. Nu Leidsche Rijn grotendeels is aangelegd komen problemen met en voor het verkeer en dan met name de fietsers in de wijk steeds vaker op de agenda van het platform. Zo is recentelijk de aanleg van de fietsbrug van de Groene Dijk naar Oog in Al besproken. Om deze reden is het platform op zoek naar iemand die goed bekend is in Leidsche Rijn en als belangenbehartiger van de fietsers wil optreden door het fietsbeleid van de gemeente nauwkeurig te volgen. Verkeerskundige ondersteuning is aanwezig. Het Natuur- en Milieuplatform Leidsche Rijn vergadert eenmaal per 8 weken in De Meern. Aanmelden bij Ria Peters, Milieucentrum Utrecht,
[email protected]
Fietsvertegenwoordiger Mobiliteitsplatform gezocht Ook voor het Mobiliteitsplatform Utrecht wordt gezocht naar een vertegenwoordiger van de Fietsersbond. Dit platform is een samenwerkingsverband tussen verschillende organisaties en een dialoogpartner voor de stad op het gebied van verkeer en mobiliteit. Het Mobiliteitsplatform Utrecht vergadert eenmaal per 6 weken in het Milieucentrum, Oudegracht 60, Utrecht. Aanmelden bij Ria Peters, Milieucentrum Utrecht,
[email protected]
Doortrapper jrg 33, nr 2
pagina 11
EVEN VOORSTELLEN … vrijwilligers bij de Fietsersbond afdeling Utrecht
Naam Ria Glas, 50 Woonplaats De Meern
Fietst op een ..... Multicycle fiets met alles erop en eraan: licht aluminium frame, 8 versnellingen, lichtlopende naafdynamo, koplamp met standen aan-uit-automatisch, achterlicht parallel geschakeld met koplamp (nooit gedoe met batterijen), "brommer" standaard, anti-omklapklem op m'n stuur, achteruitkijkspiegel, verende voorvork en zadelpen, lowriders voor én achter, gewoon slot (met chip + ketting) én een trapasslot. Hij is binnenkort 4 jaar oud en heeft dan 20.000 km (de halve wereld rond) afgelegd. En ik heb nog een Brompton. Lid van de Fietsersbond Sinds 1993. Wat doe je bij de Fietsersbond? Momenteel houd ik me vooral bezig met de drie fietsroutes uit Leidsche Rijn naar Utrecht centrum: De twee bestaande routes via de Cremerstraat en via de Leidseweg en de nieuwe route vanaf de nieuwe fietsbrug. Wat wil je veranderen/verbeteren aan het fietsen in Utrecht? Fietsen moet sneller en comfortabeler worden. Korter wachten bij stoplichten, bochten (vooral bij kruisingen) ruimer maken, wegdekovergangen verbeteren, asfalt i.p.v. klinkers, fietspaden voldoende breed om met z'n tweeën naast elkaar te fietsen. Favoriete fietsmoment Aan het eind van de vorige eeuw heb ik een actie gevoerd om voorrang op rotondes voor de fiets te krijgen. Dat is hier in het dorp toen gelukt. Landelijk was er toen een werkgroep bezig die landelijke richtlijnen zou uitvaardigen. De man van Transport en Logistiek Nederland (TLN) woonde in Vleuten en zag toen, dat voorrang voor de fiets best veilig samen kon gaan met vrachtverkeer, als je de zaak maar volgens het boekje aanlegt. Hij ging "om". De landelijke richtlijn werd fietsers voorrang op rotondes binnen de bebouwde kom. Als ik ergens in Nederland over een rotonde fiets met fietsers in de voorrang geniet ik daar toch wel héél erg van.
pagina 12
Doortrapper jrg 33, nr 2
EVEN VOORSTELLEN … vrijwilligers bij de Fietsersbond afdeling Utrecht
Naam Moniek Stokvis, 34 Woonplaats Bunnik
Fietst op een ..... Mijn fiets is van de week gestolen! Het was een heel fijne standaard Gazelle, met mooie rode fietstassen met badeendjes erop! Lid van de Fietsersbond sinds ..... Ik geloof 2007? Wat doe je bij de Fietsersbond? Op dit moment zit ik in het bestuur, en ben ik daar vrijwilligerscoördinator. Wat wil je veranderen/verbeteren aan het fietsen in Utrecht? Het liefst een autovrije binnenstad, met overal ruime fietspaden! Maar voor de korte termijn 5 goede, comfortabele hoofdfietsroutes. Favoriete fietsmoment In de zon, langs de bloesemvelden, op een vrije dag..
Doortrapper jrg 33, nr 2
pagina 13
FIETSERSBOND AAN HET WERK Activiteiten van de Fietsersbond afdeling Utrecht Prijsvraag fietsbeleid politieke partijen
Op 23 februari reikte Bert Warmelink, voorzitter van de Fietsersbond afd. Utrecht, een roze fietspet uit aan Bas Hendriksen van Leefbaar Utrecht. Van de vier partijen die reageerden op de prijsvraag fietsbeleid was het programma van Leefbaar Utrecht door de jury als beste beoordeeld. Helaas hadden niet alle partijen op de prijsvraag gereageerd. De jury had daarom besloten in plaats van de Gele Trui fietspetjes uit te reiken. Het fietsbeleid van GroenLinks en de VVD eindigden op de tweede en derde plaats. Peter van Corler (GroenLinks) en Willem Buunk (VVD) ontvingen een gele fietspet. Om de ontspannen wielrennersfeer verder te verhogen werd het in café Willem Slok verzamelde publiek door de voorzitter vermaakt met fraaie anekdotes. Bart Horeman
pagina 14
Doortrapper jrg 33, nr 2
FIETSEN IN EN OM UTRECHT Interessant en bijzonder Interview met Michiel Galama van Fietsclub Ledig Erf
Dat ‘sykkelparkering forbudt’ Noors is en geen Deens, weet inmiddels de hele Doortrapper-redactie. De inzenders van de goede oplossing van het vorige zoekplaatje wezen ons fijntjes op onze vergissing. De deskundigen blijken bijna allemaal lid van Fietsclub Ledig Erf. En zij kunnen het weten: niet alleen verzamelen de wielrenners zich iedere zondag bij dit bord, het is ook door hen hoogstpersoonlijk gejat in Noorwegen. Michiel Galama, een van de oprichters van de toerclub, behoort tot de daders. “In 2002 reden we de toertocht Trondheim – Oslo, een rit van 540 km die wordt verreden op de langste dag van het jaar. Je mag er maximaal 24 uur over doen, handig als de zon dan zo goed als niet ondergaat. De dag erop zaten we bij te komen op een terras. Daar hing dit bord. Het Noorse bier was zo ontzettend duur, dat we vonden dat we voor die prijs dit bord wel mochten meenemen naar Utrecht. Overigens heeft Jacob van de Lagemaat, de vroegere eigenaar van Café Het Ledig Erf, het bord hier toch maar laten vastlassen…”
200 kilometer Op het zonnige terras van café Ledig Erf wil Michiel Galama graag vertellen over zijn fietsclub. De dag ervoor heeft hij nog meegedaan aan Het Kopje van Bloemendaal, een toertocht van 200 km met een gemiddelde snelheid van ‘slechts’ 28 km per uur. “Een rustige fietstocht, iedereen kan mee”, aldus de 67-jarige Galama. Dat beaam ik natuurlijk, al denk ik er stiekem het mijne van. Met een man of twaalf hebben Galama C.S. in 1993 de fietsclub opgericht. De toenmalige eigenaar van café het Ledig Erf Jacob van de Lagemaat - was één van hen, dus een naam en een verzamelplek waren snel gevonden. Van de Lagemaat gaf in de begintijd ook altijd een rondje voor alle fietsers na afloop van de wekelijkse tocht, want afrekenen was zo´n gedoe. Toen het ledenbestand flink begon te groeien – het ligt nu rond de 150 fietsers – is die traditie gesneuveld.
Doortrapper jrg 33, nr 2
pagina 15
Informele hardrijders Galama schetst een beeld van een informele club zonder plichtplegingen met voor ieder wat wils. Ben je competitief ingesteld, dan maak je overal een wedstrijd van. Wil je het rustiger aandoen en onderweg even stoppen voor koffie, dan kan dat ook. Daarmee onderscheidt deze club zich van de veel strakker georganiseerde clubs als Domstad, De Volharding en het Stadion. Sommige Ledig Erf-leden zijn trouwens ook lid van de Nachtegaaltjes of de Tuindorp Stoempers. Geen probleem, vindt Galama. Bovendien, “de snelste rijders van Ledig Erf zijn nog altijd de snelste van heel Utrecht.”
De fietsen zijn al net zo divers als de mannen en vrouwen die erop rijden: van peperdure nieuwste modellen tot afgeragde gedateerde fietsen. Zelf rijdt Galama nog altijd op zijn racefiets uit begin jaren ’90. Die kostte hem toen 2000 gulden, een heel bedrag in die tijd. Het ledenbestand wisselt steeds, een harde kern zorgt voor de nodige continuïteit en handhaving van de traditie. De club blijkt een goede manier voor nieuwe mensen in de stad om contacten te leggen. Er zijn ook vriendenclubjes die zich als groepje aanmelden. Voor het geld hoef je het niet te laten: voor 15 euro per jaar hoor je er helemaal bij en krijg je het clubblad toegestuurd. En uit angst voor de hardrijders ook niet: er zijn drie groepen, een A-, B- en C-groep, in aflopende snelheid. De C-groep is voor iedereen die regelmatig op een racefiets zit goed te doen.
Brokstukken De groepen vertrekken elke zondag met een interval van vijf minuten van elkaar vanaf het Ledig Erf voor het vaste rondje Amerongen. Die opsplitsing is nodig om het henzelf en de gewone Utrechtse fietsers niet al te lastig te maken in de drukke binnenstad. Vanaf 13.00 uur zie je een sliert gespierde benen en kleurige shirts vertrekken voor een 80 kilometer lange tocht die al sinds de oprichting van de club ongewijzigd is gebleven. De route via o.a. de Langbroeker Wetering en de Lekdijk is ooit uitgezocht op lekkere ‘doorfietsbaarheid’ en blijkt daar nog steeds aan te voldoen. Deze kant van de provincie is relatief ongeschonden gebleven onder de bouwwoede
pagina 16
Doortrapper jrg 33, nr 2
van de afgelopen vijftien jaar. En als er eens iets ten nadele verandert onderweg, zal niemand de moeite nemen zijn beklag te doen bij de gemeente. Galama: “Dan passen we ons aan, we nemen het zoals het komt en zeuren er onderling even over.” Het peloton keert in brokstukken terug in de stad. De A-rijders zijn competitieve jongens en meisjes die simpelweg als snelste willen arriveren en de tocht in één ruk volbrengen. De relaxte rijders leggen al sinds de oprichting van de club aan bij café Buitenlust in Amerongen voor koffie en appeltaart en vervolgen hun tocht over de Lekdijk in groepjes. Galama ziet wel een lichte verschuiving in de clubdiscipline. “Als vroeger in de C-groep iemand uit dreigde te vallen of had lek gereden, dan stopten we en gingen pas verder als degene weer was teruggehaald of de band geplakt. Nu lukt dat niet altijd. En ik ben niet meer zo snel als vroeger, toen ik me in zo’n situatie van de B-groep liet terugzakken naar de C-groep om te helpen en daarna weer aanhaakte bij mijn eigen groep.”
Behalve aan de zondagse fietstocht doen de Ledig Erf fietsers in wisselende samenstelling mee aan allerlei tochten in Nederland of daarbuiten, zoals het al genoemde Kopje van Bloemendaal naar en door de Bollenstreek, het tweedaagse rondje IJsselmeer en een tocht in de Ardennen. Als je zin hebt eens mee te rijden op zondag, kom dan om 13.00 uur naar het mooiste terras van Utrecht en spreek een willekeurige fietser in Ledig Erf outfit aan. Galama: “We zijn heel makkelijk. Niemand zal zeggen ‘ben je wel lid?’” Iedereen is welkom om te proeven van de Ledig Erffietssfeer. Mieke Aarts De club heeft een eigen website www.ledigerf.net. Daar is o.a. de route van het rondje Amerongen te vinden.
Doortrapper jrg 33, nr 2
pagina 17
Mijn favoriete stoplicht Mij werd gevraagd een stukje te schrijven over mijn favoriete stoplicht. Mijn eerste reactie was: NEE ! Ik heb geen favoriete stoplicht. Ja, het stoplicht op de Neude. Sinds het uit gezet is. Maar verder? Het stoplicht Drift/Voorstraat? Dat is eerder het stoplicht-waar-ik-het-vaakst-door-rood-fiets. Nee, ik heb geen lievelingsstoplicht. Maar ja, een stukje voor de Doortrapper schrijven is wel leuk. En ineens wist ik het: mijn favoriete stoplicht staat in Amsterdam. Ik ga er wel eens heen en dan huur ik een OV-fiets om te genieten van onze prachtige hoofdstad, waar ik vier kinderen gekregen heb. En als ik dan (bijvoorbeeld) bij de Westerkerk de Raadhuisstraat over wil steken is daar een stoplicht met een wachttijdindicator. Yes! De versie die de seconden aftelt. Het heeft iets feestelijks. Oud en Nieuw. De lancering van een raket. Of misschien is het zo fijn dat je de toekomst even heel exact kan voorspellen. In ieder geval is het ineens geen probleem meer om te wachten. Het andere verkeer moet er toch ook door? Mijn tijd komt wel. Dat werk. Maar ja het is wel in Amsterdam. In de buurt van Utrecht is er ook één. Tussen Bilthoven en Soestdijk. Dat is de versie met de cirkel van lichtjes die één voor één uitgaan. Ik ga toch voor de versie met de seconden. In Utrecht. Want in Amsterdam en Bilthoven kom ik niet zo vaak. Bij het Ledig Erf. Daar zijn 3 stoplichten waar ik uit kan kiezen om vanaf de Tolsteegsingel de “busbaan” over te steken richting Nieuwegein. Met een paar aftel-stoplichten zou ik daar de wachttijd (dagelijks) nog een stukje kunnen optimaliseren. Mijn favoriete stoplicht is voorlopig nog een utopie maar als het nieuwe college zijn beloften gaat waarmaken is er een kans dat …… . Erik Aarts
Opmars van 'fietskerken' in Duitsland In Duitsland zijn zogeheten 'fietskerken' aan een sterke opmars bezig. Het land kent al langer een succesvol netwerk van meer dan 30 'autosnelwegkerken', speciaal bewegwijzerde cultureel interessante kerkgebouwen die bestuurders en reizigers aansporen tot een moment van rust. De eerste autosnelwegkerk werd er vijftig jaar geleden geopend. Vanwege het grote succes kende het voorbeeld navolging in het hele land. Intussen worden de kerken jaarlijks door meer dan 100.000 mensen bezocht. Drie jaar geleden opende in Saksen een eerste Duitse fietskerk en dit jaar stellen een recordaantal van 21 evangelische en 4 katholieke kerkgebouwen hun deuren open voor fietsers. Fietsers zijn er niet alleen welkom voor een moment van gebed en rust, maar zij vinden er ook een slaapplaats. Zo spelen ook de twee grote Duitse kerkgemeenschappen in op de opmars van de recreatieve sport, waarbij mensen gezellig en ongedwongen sporten tegen betaalbare prijs. Mede-initiatiefnemer Karsten Müller: "Het volstaat niet om een logo aan te brengen. De kerken moeten doorlopend geopend zijn en ze zijn ook verplicht om ruimten voor bagage en fietsen, tafels en banken nabij de kerk, toegang tot drinkbaar water en toiletten ter beschikking te stellen. Bij elke kerk is er een doorverwijzing naar de volgende halteplaats". Volgens Müller komt de belangstelling ook de plaatselijke geloofsgemeenschap ten goede. Thea de Jonge (bron: Kerknet)
pagina 18
Doortrapper jrg 33, nr 2
Wonen aan een fietspad ‘Wonen aan een fietspad’ kom ik in geen enkele makelaarsadvertentie tegen. Wonen aan het water daarentegen wel. Toen wij onze woning vijf jaar geleden kochten stond er in de verkoopadvertentie: wonen in het groene hart van Nieuwegein. Ik begrijp nog steeds niet welk groen hart de makelaar bedoelde. Misschien het park in de buurt, maar daar wonen we toch niet in? Of de speelveldjes in de wijk, waar buurtbewoners hun honden uitlaten? Of heeft het met duurzaamheid te maken? Mij blijft het een raadsel. Ik geniet in ieder geval van het wonen aan een fietspad. Vooral in het voorjaar en in de zomer, dan zijn er veel spelende kinderen. Kinderen op rolschaatsen, een vader die zijn dochter haar evenwicht leert houden. Kinderen met een tweepersoonsskelter. En natuurlijk op de fiets, roze fietsen voor meisjes en groene fietsen voor jongens, met een frame dat lijkt op een Harley Davidson. Ook passeren er scholieren onderweg naar school, forensen naar het werk of moeders naar de winkel. Met kidcar, boodschappenmandjes of andere zitjes. Als ik aan de goede kant van de eettafel zit, kan ik iedereen voorbij zien komen. In de herfst en winter is het fietspad rustiger. Mensen racen dan voorbij, meestal goed ingepakt in regenkleding of als het kouder is, met muts op en handschoenen aan. Afgelopen winter heb ik regelmatig iemand onderuit zien gaan. Het lijkt alsof ik de hele dag uit het raam sta te kijken. Dit is niet het geval, wel werp ik met enig regelmaat een blik uit het raam. Wonen aan een fietspad heeft ook nadelen, vanaf de parkeerplaats moet je altijd slepen met de wekelijkse boodschappen. Dit heb ik opgelost door op de fiets boodschappen te doen. Uit de reacties van mijn bezoek kan ik afleiden dat de TomTom mijn adres niet kent. Als ik aan het water zou wonen zou mijn adres dan wel bekend zijn? Christina Roorda
Pedal power Heel soms is het Engels gewoon mooier en bondiger en krijg je er nog gratis een alliteratie bij ook. Pedal power, oftewel al fietsend apparaatjes opladen. Je mobieltje bijvoorbeeld, je muziekdrager of je led-verlichting. Pedal Power+ is overigens ook een geregistreerde merknaam voor een fietsoplader. De marketingjongens enmeisjes hebben zich vast ook door die mooie alliteratie laten leiden. Er komen steeds meer gadgets op de markt en het is beslist de moeite waard even te googlen, bijvoorbeeld op www.dahon.com , een bedrijf uit Californië, of het Duitse www.bumm.de. Langsgaan bij een goede fietsenmaker kan natuurlijk ook, dan kun je de opladers zien en vergelijken. Reken wel op een aanschafprijs vanaf zo’n 60 euro en op een uur of drie fietsen voordat je mobiel is opgeladen. Maar 150 euro uitgeven kan ook makkelijk, de prijzen variëren enorm, net als de principes waarop ze werken en de duur van het opladen en het tempo waarin je moet fietsen. Volgens fabrikanten en gebruikers op internet tenminste. De redactie van Doortrapper is niet eager genoeg om snel zelf naar de winkel te gaan om een oplader aan te schaffen. Maar als er Doortrapper-lezers zijn die hun ervaringen met ons en de andere lezers willen delen, dan houden we ons aanbevolen: doortrapper@ fietsersbondutrecht.nl Mieke Aarts
Doortrapper jrg 33, nr 2
pagina 19
Zomeravondfietstocht 17 juni 2010 In het verleden organiseerde de Fietsersbond “zomeravondfietstochten”. In 2009 was er een geslaagde tocht – ondanks de regen – langs de Limes, de oude grens van het Romeinse rijk. Om de traditie vast te houden zal op 17 juni een zomeravondfietstocht worden georganiseerd. Het thema van de tocht is nog onbekend, maar het wordt een route langs ijssalons. Verzamelen om 19.30 uur bij IJssalon Italia, aan de Adriaan van Ostadelaan 14 in Utrecht. Mieke Aarts en Bart Horeman
Maliebaan-fietspad Het stukje over het "Maliebaan-fietspad" in Doortrapper jrg. 33, nr. 1 was reden voor Ton Lombert om een reactie te sturen. Hij komt regelmatig op het betreffende "fietspad" en verzekert ons dat het pad er zeker niet werkloos bij ligt. Hij komt er vrijwel altijd fietsers tegen. Maar gezien de verkeersinrichting van de Maliebaan, concludeert hij dat het pad een voetpad is, aangezien het pad aan alle zijden alleen via het trottoir te bereiken is. Alleen aan de zijde van de Maliestraat ligt een klein stukje fietspad, dat echter gescheiden is van de rest van het pad door een volledig doorgetrokken streep. Het historische fietspad aan de Maliebaan is tegenwoordig – op dat stukje aan de noordzijde na – inderdaad een voetpad. In elk geval kan je er als fietser niet komen zonder eerst een stuk trottoir te kruisen. Wat het verwarrend maakt is dat er naast het geasfalteerde historische fietspad ook nog een onverhard pad ligt. Je zou kunnen denken dat dat het voetpad is en het asfaltpad ernaast dus fietspad. En de inrichting van het noordelijke stukje als fietspad draagt ook aan de verwarring bij, omdat fietsers kunnen denken dat het gehele pad fietspad is. Bart Horeman
Sur mon vélo je suis heureux (anoniem) Sur mon vélo je suis heureux Je me ballade au gré du vent C’est un plaisir peu onéreux Que je pratique assez souvent Chasser les soucis du moment C’est pour moi un besoin énorme Je vois ma région autrement Et pédaler maintient en forme Sur mon vélo c’est magnifique Je dis bonjour à un passant Soudain je deviens nostalgique De ma rue quand j’étais enfant Lorsque j’aborde ma forêt Je sens la fraicheur m’envahir Chaque fois je marque l’arrêt Pour écouter et m’endormir
pagina 20
Doortrapper jrg 33, nr 2
FIETSFILOSOFISCH over de asfaltwerking van fietsenstallingen Twee van mijn collega's hebben een stationsfiets, een fiets die ze uitsluitend gebruiken om dagelijks van station Utrecht Centraal naar hun werk te fietsen. Hoewel fiets? Het is eerder een stationswrak; het rijdt en daar is alles mee gezegd. Deze twee fietsen maken onderdeel uit van een simpel, goedkoop en milieuvriendelijk systeem van woon-werkverkeer. 's Avonds en in het weekend staan deze fietsen met duizenden andere keurig in een rek bij het station. In hun eigen stad hebben mijn collega's een andere stationsfiets. Die is wel wat beter onderhouden, want daar fietsen ze iets meer mee. Maar hij staat de hele dag bij het station in een rek in weer en wind. Ze zouden die fietsen ook betaald kunnen stallen, maar waarom zouden ze? Twee abonnementen kosten € 200 per jaar en daarvoor koop je vier stationsfietsen. Vorig jaar zijn er in Nederland 1,3 miljoen fietsen verkocht, net zoveel als voorgaande jaren. Volgens schattingen heeft het fietsenpark in Nederland een omvang van 18 miljoen. Ik vermoed dat het er meer zijn als je alle stationsfietsen meetelt. Het aantal stallingsplaatsen bij Utrecht Centraal station is in de loop der tijd gestaag gegroeid. Het lijkt erop dat het ook de komende jaren gewoon blijft toenemen. De nog te bouwen ondergrondse fietsenstalling bij het Jaarbeursplein, de grootste van Nederland met 5000 plaatsen, zou bij oplevering al weer te klein kunnen zijn. Hier lijkt sprake van een soort aanzuigende werking. Een vergelijking met asfalt dringt zich op. Meer asfalt, meer autoverkeer. Meer fietsstallingen, meer gestalde fietsen. Bij de opening van een nieuwe U-stal aan het Moreelse Park was er enige vrees dat ze leeg zou blijven, maar na een paar maanden bleek gewoon dat de stalling dagelijks volloopt. Op het eerste gezicht is het geen aanlokkelijk vooruitzicht dat het Utrechtse stationsgebied meer en meer fietsen blijft aantrekken. Alle ruimte lijkt onmiddellijk vol te lopen met een afzichtelijke berg fietsen. Maar tegelijkertijd is een groei van OV- en fiets-mobiliteit wel degelijk een zeer gewenste ontwikkeling. Wie een satellietfoto van het stationsgebied bekijkt, ziet dat er op korte afstand van het station nog opvallend veel ruimte beschikbaar is. Ruimte om die groeiende berg opgestapelde fietsen netjes uit het zicht te houden. Genoeg ruimte voor een Rabobrug boven de sporen met zijvleugels als fietsstalling. Of een tot fietsenstalling omgebouwde Jaarbeursparkeergarage. Kortom bouw ze maar, die stallingen, ze lopen vanzelf vol. Bart Horeman
Doortrapper jrg 33, nr 2
pagina 21
ZOEKPLAATJE Fietsfoto's in Utrecht Vorige zoekplaatje: Ledig Erf
De vijftien mensen die reageerden op het vorige zoekplaatje vonden het een makkie. Ze hadden het ook allemaal juist geraden. Het bord bleek geen Deens, maar een Noors bord. Het hangt op het Ledig Erf. Van de inzenders kregen we ook het verhaal achter het bordje te horen. Jacob van de Lagemaat, oprichter van café Het Ledig Erf, en fervent fietser, heeft in het plantsoen een groot rond hek geplaatst waar we onze fietsen met het racestuur aan op kunnen hangen. Dat vond hij ook wel een grappige plek voor het Noorse fiets- verbodsbord. Maar hoe komt een Noors bord in Utrecht terecht? Een twaalftal vermetele leden van de fietsclub heeft in de zomer van 2001 deelgenomen aan de monstertocht Trondheim - Oslo (540 km in 1 ruk). In de voorbereiding hebben zij een week Trondheim en omgeving verkend. Op een van de spaarzame terrassen in Trondheim was tegenover het terras een hek waar zij alle fietsen tegenaan hadden gezet. Dit bord hing met een paar ijzerdraadjes aan dit hek. Onder het genot van bier hebben zij dit bord bestudeerd en de tekst begrepen. Zij vonden het bier zo duur dat ze ter compensatie het bordje ook maar meegenomen hebben. Onder de vijftien goede inzenders worden 3 prijzen verloot. De prijswinnaars krijgen hun prijs thuisbezorgd.
pagina 22
Doortrapper jrg 33, nr 2
Nieuw zoekplaatje “fietsreparaties”
Welke lezer van de Doortrapper weet waar dit subtiele bordje hangt? Mail je reactie naar
[email protected] vóór 2 augustus 2010. Onder de goede inzenders verloten we een leuke prijs.
Doortrapper jrg 33, nr 2
pagina 23
ANNEFIEN Het mag dan wel lente zijn, maar Annefien voelt zich niet blij. Ze heeft last van alles en iedereen. Ook fietsen vindt ze niks. Ze ergert zich dood aan andere fietsers. En ze haat auto's en vrachtverkeer. En van alle scooters wil ze de banden lek steken. Wat een stank en een herrie produceren die dingen. Ze wil de weg voor zichzelf alleen. En ze wil dat het stil is om haar heen. Nooit is het eens een keer stil. Zelfs de vogels mogen van Fien hun bekje houden. Dat schelle gefluit in haar oren de hele tijd. Fien heeft namelijk zelf al een pieptoon in haar oor. Een toon die continue in haar hoofd zit en die erger wordt door de geluiden die ze op een dag incasseert. En dat alles voor een drummer op wie ze hopeloos verliefd was. Uit enthousiasme heeft ze een keer op en rond het podium foto's gemaakt van een optreden van zijn band. Zonder oordoppen in. Daar draagt ze nu dus de chronische gevolgen van. En fietsen helpt daar niks aan. Behalve ontspannen fietsen dan. Maar ja. Probeer maar eens ontspannen te fietsen als al die stadsdecibels drie keer zo hard binnenkomen. Annefien besluit haar heil te zoeken in een slipstop. Ze zet haar fiets op slot en koopt een paar nieuwe slips. Altijd fijn. Enigszins bevredigd en een beetje blijer zet Annefien koers naar huis. Voor haar fietst een jongen op een knalrode fiets naast zijn moeder. En wat Annefien dan ziet maakt haar klaagtocht in één keer goed. Aan de fiets van de jongen is rechtsonder een brommeruitlaat bevestigd! Wat een jongensdroomschoonheid! Ze wenste dat alle scooterrijders op zo'n fiets overstapten. Een stoere fiets met een uitlaat die niet stinkt en die geen geluid maakt. En als ze sneller willen, dan nemen ze gewoon een elektrische fiets met zo'n sieruitlaat erop. Wat zou de stadsverkeerwereld mooi en vredig zijn! Maar Fien is niet gek. Zo zit de wereld niet in elkaar. Annefien besluit om voor eens en altijd gehoorsbeschermers op maat te laten maken.
pagina 24
Doortrapper jrg 33, nr 2
Doortrapper jrg 33, nr 2
pagina 25
Inhoud COLOFON.........................................................................................................2 REDACTIONEEL.................................................................................................3 FIETS-VERBETERPUNTEN...................................................................................4 Utrecht dé OV- en fietsstad van Nederland ?.....................................................4 PERSBERICHT 15-4-2010 Fietsersbond vraagt gemeente fietsambities waar te maken................................4 Heen en weer ...............................................................................................6 Ontwerpwedstrijd fietsenstalling Ringstede gewonnen door R400.........................7 FIETSERSBOND AFDELING UTRECHT...................................................................8 Algemene ledenvergadering Fietsersbond afd. Utrecht........................................8 Afdeling Nieuwegein blogt op fietsersbond.nl/nieuwegein....................................8 Activiteitenkalender.......................................................................................9 OPROEPEN VRIJWILLIGERS..............................................................................10 Vrijwilliger Autovrije Zondag..........................................................................10 Fietsvertegenwoordiger Leidsche Rijn gezocht..................................................10 Fietsvertegenwoordiger Mobiliteitsplatform gezocht..........................................10 EVEN VOORSTELLEN … ....................................................................................11 EVEN VOORSTELLEN … ....................................................................................12 FIETSERSBOND AAN HET WERK........................................................................13 Prijsvraag fietsbeleid politieke partijen............................................................13 FIETSEN IN EN OM UTRECHT............................................................................14 Interview met Michiel Galama van Fietsclub Ledig Erf.......................................14 Mijn favoriete stoplicht.................................................................................17 Opmars van 'fietskerken' in Duitsland.............................................................17 Wonen aan een fietspad ...............................................................................18 Pedal power................................................................................................18 Zomeravondfietstocht 17 juni 2010................................................................19 Maliebaan-fietspad.......................................................................................19 Sur mon vélo je suis heureux (anoniem).........................................................19 Fietsfilosofisch................................................................................................20 ZOEKPLAATJE.................................................................................................21 Vorige zoekplaatje: Ledig Erf.........................................................................21 Nieuw zoekplaatje “fietsreparaties”................................................................22 ANNEFIEN......................................................................................................23