Mevrouw Gé Kort, 55 jaar en chronisch ziek
“Ik ben blij met een pannetje soep van de buren” Na mijn opleiding heb ik gewerkt als Officemanager, ben ik tegen een leuke man aangelopen en ben ik moeder geworden van twee gezonde kinderen. Alles liep op rolletjes; Mijn man en ik hadden beiden een behoorlijke baan met daarbij behorend inkomen. Financieel zaten wij op rozen. Totdat ik ziek werd; mijn lichaam wilde niet meer wat ik wou. Na de ellende van een groot aantal artsenbezoeken, therapieën en keuringen kwam in de WAO terecht. Na verloop van tijd ben ik herkeurd en verloor ik het recht op mijn WAO-uitkering. De ziekte werd niet erkend. Bij een door mij aangespannen bezwaar- en beroepsprocedure ben ik in het gelijk gesteld. De WAO-uitkering werd hervat. Na enkele jaren weer herkeurt met als gevolg het gedeeltelijk kwijtraken van de WAO-uitkering. Ik woon op dit moment alleen. Ik ben 55 jaar oud. Ik ben inmiddels gescheiden en mijn kinderen zijn het huis uit. Ik moest verhuizen naar een flatje in noord vanwege mijn handicap, eerst woonde ik in een huis met tuin. Mijn gezondheid is er niet beter op geworden, vooral been- en handfuncties zijn verslechterd. Gedurende 12 jaar had ik het recht op alimentatie. Nu ben ik financiën geheel aangewezen op de gekorte WAO-uitkering. Samen met loket Z heb ik financiële ondersteuning aangevraagd en gekregen, waardoor ik de extra kosten die ik maak vanwege mijn handicap enigszins kan betalen. Ik moet 2 keer per week naar de fysiotherapie en moet voor behandeling naar Eindhoven. Ik heb nu gelezen dat de gemeente stopt met de regeling voor mensen met een handicap. Dit betekent voor mij € 100, - per maand minder inkomsten. Daar boven op komt het verlies aan inkomsten door verandering van de teruggaaf van de belasting. Ik kreeg € 150,– per maand. Ter
Totaal inkomen van het huishouden p/m
€ 1207,93
- uitkering
€
871,35
- huurtoeslag
€
199,00
- zorgtoeslag
€
62,00
- WTCG (uitkering per jaar)
€
75,58
- bijzondere bijstand
€
0,00
Vaste lasten
€
732,83
- Huur/hypotheeklasten
€
436,66
- Energie
€
116,32
- Water
€
3,00
- Zorgpremie
€
126,30
- gemeentelijke belastingen
€
0,00
- salaris
- kinderbijslag ( dit was € 150,– belastingteruggaaf p/m) ( dit was € 100,– is nu (2011) wegbezuinigd)
kwijtgescholden
- telefoon, kabel, internet
€
50,55
Overige lasten
€
106,36
- vervoer
€
60,00
- abonnementen/contributies
€
4,10
lidmaatschap belangen org.
- verzorging
€
30,00
Eigen bijdrage CAK en pedic verzekering
- etc.
€
12,26
Nog te besteden
€
368,74
- eten - kleding - vervanging inventaris - verzorging - uitgaan - vakantie
regio taxi 7 ritten p.w. v.v
Afhankelijk van nog te besteden geld Alleen aan eten zou ik al € 6,– per dag (Nibud) kwijt zijn. Ik ben daarom blij met pannetje soep van de buren en voor de afdankertjes van anderen van Vincentius.
Inkomsten en uitgaven van mevrouw Gé Kort
compensatie krijg ik nu, per jaar, via de Wet Tegemoetkoming (WTCG), € 350,– voor arbeidsongeschiktheid € 500,– vanwege chronisch ziekte uitgekeerd en via het C.A.K. € 57,– voor medicijngebruik. Gevolgen heb ik op een rijtje gezet. Voor mij betekent het dat ik € 2093,– per jaar minder te besteden heb en dat ik de extra kosten vanwege mijn handicap steeds afzonderlijk moet aanvragen bij de bijzondere bijstand. Maar er zijn ook sociale gevolgen. Ik bezoek enkele keren per week mijn hulpbehoevende moeder. Voor een regelmatig bezoek aan mijn kin-
deren en mijn kleinkinderen heb ik geen geld. Het meest steekt me dat ik bijna nooit iets kan kopen voor mijn kleinkinderen. Maar achter de geraniums zal ik niet gemakkelijk gaan zitten. Ik zeg altijd cynisch tegen mensen, dat ik die bloemen eenvoudigweg niet kan betalen. Ik ga wekelijks naar een vereniging voor belangenbehartiging en volg cursussen om mensen te kunnen ondersteunen, die in dezelfde malaise terecht zijn gekomen als ik.
Mijnheer Eddy Kleijngeld, 42 jaar, GGZ-cliënt
“Nicotine helpt sneller dan pil van de psychiater” Sinds mijn negentiende ben ik alleenstaand. Ik heb erg veel last van de enorme bureaucratie bij het verkrijgen of behouden van inkomsten en bij het verkrijgen van inkomensondersteuning. Het is voor mij ook erg moeilijk om mijn persoonlijke administratie op orde te houden en dat leidt wel eens tot problemen als er brieven van schuldeisers of van de belastingdienst binnen komen. Door mijn psychiatrische problemen en doordat ik verslaafd ben heb ik maar een heel klein sociaal netwerk. Gelukkig krijg ik ondersteuning van de vrijwilligers van het al Regionaal Service Centrum (RSC GGZ). Zij hebben er onder andere voor gezorgd dat ik nu een Wajong uitkering krijg waar ik voorheen een WWB uitkering ontving. Een vermindering van de provinciale subsidie met 300.000 euro voor Stichting Zorgbelang Brabant, met als gevolg minder ondersteuning door hun professionele adviseurs voor RSC GGZ en wellicht ook minder facilitaire mogelijkheden Er is een grote vrees bij Wajongers dat zij in 2012 naar de soos moeten, met bijhorende(nog sterkere) controle), kortingen bij samenwonen of opname (die het UWV niet kent maar WWB wel), instellen van vermogenstoets, waarboven uitkering – tijdelijk – wordt stop gezet, idem bij – wat grotere – schenking of erfenis.
Totaal inkomen van het huishouden
€ 1129,34
- uitkering
€
916,34
- huurtoeslag
€
151,00
)
1
- zorgtoeslag
€
62,00
Vaste lasten
€
732,17
- Huur
€
402,25
- Energie
€
37,00
- Water
€
6,00
- Zorgpremie
€
126,31
- gemeentelijke belastingen
€
24,16
3
- telefoon, kabel, internet
€
56,45
4
- aflossing schulden
€
80,00
5
Overige lasten
€
378,94
- eten en drinken - ‘op de koffie’/buurten - zakgeld/uitgaan
€ € €
75,00 10,00 80,00
brood en warme maaltijden, etc. buurthuis, 2x per week uitgaan: gemiddeld 1x per week
- kleding
€
75,00
meestal tweedehands
- vervoer (reparaties/onderhoud)
€
10,00
doet alles op oude fiets
- abonnementen/contributies
€
0,00
- verzorging
€
25,00
zeep, tandpasta, handdoeken, etc
- shag
€
90,00
4 builtjes per week
- verzekeringen
€
13,94
WA/inboedel +DELA
Inkomsten – lasten (= saldo)
€
18,23
reserve/onvoorziene uitgaven
)
2
) )
- kinderopvang, school, studie )
kan dit niet betalen
Inkomsten en uitgaven van de heer Eddy Kleijngeld
Voetnoten 1) was in 2008 nog WWB-uitkering; is nu Wajong, dank zij de inzet van vrijwilliger en een advocaat. 2) dit is de ‘rekenhuur’ 3) totaal op jaarbasis = € 290; hiervoor is geen kwijtschelding verleend, omdat het saldo op de rekeningen € 213 te hoog was als gevolg van een ontvangen belastingteruggaaf van € 420, net na indienen van de aanvraag 4) telefoonkosten zijn gemiddeld € 80 per 2 maanden (KPN) ; kabel tv kost € 16,45 per maand (Ziggo) ; er is wel een tweede hands PC – van 8 jaar oud – maar geen geld voor een internetabonnement. 5) betalingsregelingen bij 3 schuldeisers
Mijnheer Verhagen, 47 jaar, alleenstaand
Honderd euro per maand om van te leven Dhr. Verhagen is een 47-jarige alleenstaande man. Hij heeft een zoon van 22 jaar die niet bij hem woont. Hij is 1 jaar werkloos als de casemanager hem aanmeld voor een traject sociale activering bij Stichting La Poubelle. Er is sprake van financiële problemen, alcoholverslaving en cocaïne gebruik en meneer ervaart psychische klachten. Hij geeft zijn welzijn aan met het cijfer 3. Opleidingen en Werkervaring Betrokkene heeft een mavodiploma. Daarnaast heeft hij een certificaat behaald voor groenverzorging B en heeft hij een heftruckcertificaat. Hij heeft geen rijbewijs. Dhr. Verhagen heeft ruime werkervaring in de productie en als heftruckchauffeur via diverse uitzendbureaus. Vanwege zijn middelengebruik en zijn gebrek aan goede communicatieve vaardigheden kon hij nooit lang op 1 werkplek blijven. Tijdsbesteding Betrokkene heeft weinig vaste activiteiten die structuur geven aan de dag. Hij geeft aan dat hij kopzorgen heeft en veel piekert. Hierdoor gaat hij juist weer gebruiken en komt zo niet uit de bekende cirkel. Gezondheid Dhr. Verhagen heeft diabetes I. Hij injecteert zichzelf meerdere malen per dag met insuline. Psychisch welbevinden Dhr. Verhagen geeft aan dat hij veel tobt. Daarnaast is er sprake van middelengebruik. Hij gebruikt alcohol en gebruikte tot voor kort cocaïne. Bij een psychologisch onderzoek is geconstateerd dat er sprake is van persoonlijkheidsproblematiek bestaande uit antisociale trekken. Betrokkene zou daardoor niet inpasbaar zijn in arbeid. Financiële situatie De financiële situatie is problematisch. Betrokkene heeft verschil-
lende schulden en betaalt maandelijks flink wat af aan de verschillende schuldeisers. Hij houdt daardoor na betaling van zijn vaste lasten net iets meer dan 100 euro per maand over. Dhr. Verhagen heeft om hulp bij zijn financiën gevraagd bij zowel Bureau Schuldhulpverlening als het IMW. Omdat zijn financiële problemen direct verband zouden houden met zijn verslavingsprobleem, is door geen van beide instanties hulpverlening opgestart. Het traject bij Novadic is mislukt. Dhr. Verhagen wil daar niet naar terug. Doel sociaal activeringstraject. Dhr. verhagen krijgt begeleiding op de werkvloer door de werkbegeleider en daarnaast heeft hij een individueel begeleidster die hem helpt om zijn leefgebieden op orde te krijgen. Einddoelstelling is maatschappelijk herstel. Daarbij ligt de prioriteit in het traject bij het herstel op de verschillende leefgebieden; pas als daar meer stabiliteit in bereikt is, kan onderzocht worden of werk op termijn haalbaar is. La Poubelle tracht om rust te brengen in de financiële situatie middels een traject schuldhulpverlening. Daarnaast wordt gestreefd naar het opbouwen van structuur bij La Poubelle en het terugdringen van het drugsgebruik. Dhr. Verhagen start meteen met het werken op een van de werkplekken bij de stichting la Poubelle. De contacten met collega’s en het opdoen van ritme en structuur kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het maatschappelijk herstel van betrokkene. De individueel begeleidster heeft wekelijks contact met betrokkene en regelt een sociaal netwerk om deze persoon heen zodat deze ook hulp krijgt na beëindiging van het sociaal activeringstraject. Situatie na sociaal activeringstraject. Meneer Verhagen heeft zich aangemeld bij voedselhulp. Dhr. Verhagen is nog actief op een beschutte werkplek als vrijwilliger. De financiële situatie is stabiel sinds betrok-
kene een saneringskrediet heeft. Hij is bovendien nog in beeld bij Novadic-Kentron. De mogelijkheid van een Blut-regeling wordt momenteel door Novadic-Kentron onderzocht. Meneer Verhagen maakt zijn rekeningen open en gaat daarmee naar zijn contactpersoon bij Novadic kentron en IMW. Hij gebruikt geen cocaïne meer en zijn alcoholverbruik is gereduceerd tot de weekenden. Hij blijft aangewezen op vrijwilligerswerk maar voelt zich maatschappelijk weer nuttig. Dhr Verhagen geeft aan dat hij niet meer piekert en dat hij ook geen ‘stoute’ dingen meer doet om zijn cocaïne te bekostigen. Hij geeft zijn welzijn aan met het cijfer 8 De toekomst De gemeente gaat flink bezuinigen op het participeren van de fase 4 mensen (De groep met een afstand tot de arbeidsmarkt van 3 jaar of meer). Dat zou betekenen dat er voor deze mensen geen geld meer wordt uitgegeven voor een sociaal activeringstraject. Deze persoon zou dus nog steeds met schulden leven, en waarschijnlijk op straat komen te leven omdat hij zijn huur niet meer kon betalen. Hij zou nog steeds ‘stoute’ dingen doen en waarschijnlijk zorgen voor overlast en dus extra kosten voor de gemeenschap. Op dit moment werkt hij 6 dagdelen per week op een maatschappelijk nuttige activiteit. Die komt dan te vervallen. Tilburg kan niet zonder deze vrijwilligers. Veel mensen in een sociaal activeringstraject stromen uit naar een maatschappelijk nuttige activiteit. Sommige stromen door naar gesubsidieerde arbeid en een enkeling naar een reguliere baan. Dit zijn mensen voor de toekomst, die straks hard nodig zijn. Verder zijn er plannen die van grote invloed zouden zijn. Denk hierbij aan het evt. stoppen van de langdurigheidtoeslag, afschaffing collectieve ziektekostenverzekering, enz. Maar deze beslissingen zijn nog niet definitief genomen.
De heer O. Ouder, leeftijd 72 jaar
Ondersteuning moet binnen mobiel bereik blijven De heer O. Ouder woont al heel zijn leven in Tilburg. Hij woont nog steeds in de woning waar hij ook samen met zijn vrouw gewoond heeft, voordat ze twee jaar geleden overleed. Hij heeft onlangs een herseninfarct gehad. Hij is redelijk goed gerevalideerd en is blij dat hij thuiszorg krijgt en ondersteuning bij de persoonlijke verzorging. Hij wil niet graag weg uit de buurt, want daar heeft zijn sociale contacten. Gelukkig gaat hij tweemaal per week naar de dagbehandeling, waar hij therapie krijgt. Hij hoopt dat hij op deze manier nog zo lang mogelijk thuis kan wonen. Lastig is wel dat zijn kinderen wat verder weg wonen. Jan woont op een afstand van 50 kilometer en Joost 80 kilometer. Gelukkig springen de buren bij als het nodig is.
De heer Ouder maakt zich zorgen over de toekomst. Hij hoort verhalen dat de overheid gaat bezuinigen en dat mogelijk ook de dagbehandeling dan niet meer vergoed wordt uit de AWBZ. Hij vraagt zich af of de gemeente Tilburg dit zal overnemen, nu ook de gemeente moet bezuinigen. Hij kan namelijk de behandeling op de dagbehandeling niet missen. Alles is er op gericht dat hij thuis kan blijven wonen. Ook financieel maakt hij zich zorgen. Hij heeft AOW en een aanvullend pensioen van € 10.000. Hij heeft in het blad van de PCOB gelezen dat hij er als gevolg van de maatregelen in 2011 maar liefst 2,6 % op achteruit zal gaan. Dit komt o.a. door de stijging van de eigen bijdrage AWBZ/WMO. De daling van koopkracht door deze oorzaak is het grootst bij alleenstaanden met een zorgvraag
en een aanvullend pensioen van ongeveer € 10.000. Ook de daling van de tegemoetkoming AOW (€ 14) treft hem. Daarnaast heeft hij bericht gehad dat zijn pensioen niet wordt geïndexeerd. En hij heeft gezien dat de premie van de ziektekostenverzekering maar liefst met 11 euro per maand is gestegen. Jammer genoeg valt hij buiten de groep voor wie de gemeente Tilburg een collectief contract heeft afgesloten met CZ. Gelukkig krijgt hij wel de tegemoetkoming voor de Wtcg (€ 350) en de CER (€ 57), maar dat weegt niet op tegen de teruggave in het kader van de Buitengewone uitgavenregeling. Zo lang het kan wil hij thuis blijven wonen in zijn eigen buurt.
Mijnheer Bulut, 40 jaar oud, getrouwd, 1 kind
Dit gezin zit in een vicieuze cirkel Ik ben een man van 40 jaar, getrouwd en we hebben 1 kind in het gezin. Ik ben op dit moment aan het solliciteren om meer inkomen te vergaren maar het solliciteren is erg lastig. O.a. omdat ik de Nederlandse taal niet goed beheers. Ook volg ik een inburgeringscursus. Hopelijk worden mijn kansen op een baan groter door het met succes afronden van de inburgeringscursus. Tenminste, voor zolang er nog budget beschikbaar is. Wij kwamen in 2010 elke maand al een bedrag van ongeveer 75 euro te kort. In oktober heb ik aangeklopt bij de Rechtswinkel. Van de belastingdienst hadden we een terugvordering gekregen met betrekking tot kinderopvangtoeslag. Het bedrag dat de belastingdienst terugvorderd is 2100 euro. Het bleek dat de belastingdienst gelijk had en wij het geld moeten terug betalen. De vrijwilligers op de Rechtswinkel hebben inmiddels gezorgd voor een betalingsregeling van 100 euro per maand. Ook hebben zij alle overige toeslagen gecontroleerd, zodat deze nu correct zijn, waardoor we in de toekomst niet opnieuw verrast worden door een terugvordering. Ook hebben we een schuld bij Ziggo. We hebben een dagvaardiging ontvangen. De vrijwilligers van de rechtswinkel zijn hier tevens mee aan de slag gegaan, om te kijken of de vordering terecht is en of ze me bij kunnen staan in de procedure. Uit het overzicht dat de vrijwilligers van de Rechtswinkel samen met ons gemaakt hebben blijkt dat we in 2011 maandelijks wel bijna 100 euro extra te kort zullen komen bovenop de 75 euro die we in de laatste maanden van 2010 al te kort kwamen. Dit extra tekort wordt o.a. veroorzaakt doordat ons kind van de basisschool naar de middelbare school gaat wat weer extra kosten met zich mee zal brengen. We zien op dit moment geen oplossing voor dit probleem en vrezen dat we verder in de schulden raken.
2010
2011
Totaal inkomen per maand
€
1826,00
€
1849,00
- uitkering
€
1304,00
€
1306,00
- huurtoeslag
€
291,00
€
294,00
- zorgtoeslag
€
128,00
€
146,00
- kinderbijslag
€
103,00
€
103,00
Vaste lasten
€
1349,00
€
1462,00
- Huur
€
620,00
€
627,00
- Energie
€
120,00
€
130,00
- Water
€
20,00
€
20,00
- Zorgpremie
€
240,00
€
260,00
- gemeentelijke belastingen
€
24,00
€
25,00
- telefoon, kabel, internet
€
50,00
€
50,00
- kinderopvang, school, studie
€
100,00
€
150,00
- aflossing schulden
€
100,00
€
100,00
- overige ziektekosten (eigen risico/bijdrage)
€
75,00
€
100,00
Overige lasten
€
552,00
€
552,00
- eten
€
250,00
€
250,00
- kleding
€
100,00
€
100,00
- vervoer
€
120,00
€
120,00
- abonnementen/contributies
€
30,00
€
30,00
- verzorging
€
12,00
€
12,00
- diversen
€
40,00
€
40,00
Totaal lasten per maand
€
1901,00
€
2014,00
–€
75,00
–€
165,00
Maandelijks tekort
Inkomsten en uitgaven van gezin Bulut in euro’s per maand
Mogelijke toekomstige verslechteringen Wij zouden kunnen kiezen voor goedkopere woonlasten door te verhuizen. Helaas is dit geen optie voor ons. Wij staan weliswaar ingeschreven bij de woningbouwvereniging, maar de wachtlijst is inmiddels opgelopen naar minimaal 5 of 6 jaar. Verhuizen kost tevens veel geld en dat hebben we niet. Vooralsnog zijn wij aangewezen op de particuliere markt, waardoor wij binnenkort, dankzij de jaarlijkse huurstijgingen geen recht meer hebben op huurtoeslag. Indien dit bedrag wegvalt, komen wij helemaal in grote problemen. Voor bepaalde zaken (witgoed e.d) zouden wij wellicht gebruik kunnen maken van bijzondere bijstand. Dit hebben we overigens in het verleden ook al gedaan. Maar met de
aangekondigde bezuinigingen zal dit beleid tevens versoberd worden, waardoor wij wellicht geen aanspraak meer kunnen maken op de bijzondere bijstand. Door de aangekondigde bezuinigingen wordt de ondersteunende hulp op verschillende vlakken wellicht ook versoberd. Hulp die wij deze enorm nodig heeft. Zoals eerder genoemd, ben ik bezig met een inburgeringscursus. Op dit moment wordt dat bekostigd door de overheid, maar in 2012 schijnt het budget op te zijn, waardoor inburgeraars zelf een bijdrage dienen te leveren. Ik wil heel graag de cursus afronden maar ik kan dat niet betalen. Wellicht stop ik er dan mee, alhoewel er dan wel weer meer problemen in het gezin ontstaan.
