N
IEUWSBRIEF
Uitgave nr. 7 april 2011
Behoud St. Willibrorduskerk Deurne
Zevende nieuwsbrief Vrienden van de Willibrorduskerk De laatste nieuwsbrief dateert al weer van 2008. Mocht u denken dat er sindsdien niets gebeurd is, deze nieuwsbrief laat u het tegendeel zien. Juist daarom wordt de nieuwsbrief breder verspreid dan onder de Vriendenclub. Kerkwachten, orgelpijpsponsoren, subsidieverstrekkers, obligatiehouders, uitvoerders van restauraties, schenkers van donaties (voorzover bekend) en fondsen krijgen deze nieuwsbrief in hun brievenbus. Hopelijk stelt u de informatie op prijs.
Inhoud 1 Smitsorgel 2 Voorzitter 3 Bronzen beeldje Vriendenclub In memoriam 4 Wisseltentoonstelling Restauratie afgerond
UIT
1
NOD
IGIN
wee G ken d 2 met 1-22 m van i n nem gebruei ing orgeikl
5 Monumentenwacht 6 Muziekcyclus Afscheid Jo Arts 7 Bestuursgeschiedenis 8 Parel op de kroon 9 Wie Weet Willibrord 10 Website Grafkelder
Officiële ingebruikneming Smitsorgel Het weekend van 21/22 mei staat in het teken van de officiële ingebruikneming van het gerestaureerde Smitsorgel. Zaterdag 21 mei om 15.00 uur: Viering van ontmoeting met inzegening van het orgel. Voor iedereen toegankelijk.
11 Willibrorduskerk blijft in beeld 12 Wist U, Obligaties
Zondag 22 mei om 15.00 uur: Orgelconcert door Marcel Verheggen. Voor iedereen toegankelijk. Marcel Verheggen. Organist, orgeladviseur & docent
De directe aanleiding voor deze nieuwsbrief was/is de mijlpaal die de Stichting binnenkort bereikt omdat in mei de restauratie van de kerk zal worden afgerond met de ingebruikneming van het orgel.
De voorzitter aan het woord 2011 Wordt dus een mooi jaar voor de St. Willibrorduskerk en de Stichting Behoud St. Willibrorduskerk Deurne. De restauratie is een hele grote klus geweest die bijna 14 jaar in beslag heeft genomen. Al die jaren is geld ingezameld door acties te houden onder de Deurnenaren en subsidies aan te vragen bij alle instanties waar ook maar enige kans was op een bijdrage. De kerk is allereerst een godshuis voor de parochianen, maar daarnaast ook een Rijksmonument voor alle mensen.
2
Daarom is bij het werven van geld soms op het belang van de kerk als monument gewezen, soms gaven mensen geld omdat deze kerk zo prachtig in het centrum van ‘hun’ Deurne staat en behouden zou moeten blijven voor het nageslacht. De inspanningen zijn niet tevergeefs geweest.
De kerk is met nauwelijks door ons nu te bevatten inspanningen door onze voorouders gebouwd maar was wel toe aan een grote opknapbeurt. Nu staat er weer een kerk die mooier is dan ooit, ook omdat het orgel in volle glorie is teruggekeerd en de kerk met zijn prachtige klank zal vullen. Onze voorouders, die deze kerk bouwden, zouden zeker tevreden zijn over wat er tussen 1998 en 2011 gepresteerd is. De dubbele betekenis van de kerk wordt ook tot uitdrukking gebracht in de activiteiten die georganiseerd worden om ook voor mensen van buiten de parochie de deuren te openen. Zo hebben in de voorbije jaren heel veel mensen de kerk bezocht voor concerten of gebruik gemaakt van de openstelling om zo maar eens binnen te lopen. Een aparte vermelding verdient het project om scholieren van de basisscholen te onderwijzen in de pracht van deze kerk en ze in contact te brengen met religieuze beleving . Ik heb van de restauratie slechts de laatste jaren meegemaakt, maar wel lang genoeg om te weten hoeveel tijd en moeite al die vrijwilligers in de voorbije jaren in de kerk en de restauratie daarvan hebben gestoken. Daarvoor past een woord van dank en waardering. Die dank geldt natuurlijk ook alle mensen die hun betrokkenheid bij de kerk en de Deurnese gemeenschap tot uitdrukking hebben gebracht door een geldelijke bijdrage. Die betrokkenheid willen we vasthouden omdat over enkele weken weliswaar de restauratie voorbij is, maar de opdracht blijft om de kerk goed te onderhouden. En daarvoor is blijvend geld en de inzet van vele vrijwilligers nodig.
Ger Schinck
Ger Schinck
Bronzen beeldje, een waardevol cadeau waarmee u een goed doel dient.
Ontmoet, bezin, beziel In opdracht van de Stichting Behoud St. Willibrorduskerk, Deurne heeft kunstenaar Marco Diemel een bronzen sculpture vervaardigd die te koop wordt aangeboden. Het beeldje heeft een sterke symboliek. Marco heeft zich bij het ontwerp laten inspireren door de functie van de kerk als gebouw en als ontmoetingsplaats. Het beeld symboliseert de ontmoeting tussen de kerk als geheel en het element dat mensen er aan toevoegen. Het beeldje bestaat uit twee losse bronzen elementen, waarvan het hoofdelement 14 cm hoog en 24 cm breed is. Door de vorm passen de twee delen van het beeld op verschillende manieren bij elkaar en kan iedereen op eigen wijze van de onderdelen een eenheid maken. De vorm van het beeld is hoekig, wat verwijst naar het gebouw waar het om gaat. De structuur versterkt de monumentale architectuur. Met de woorden ’ontmoet, bezin, beziel’, die
op het beeldje zijn aangebracht heeft Marco de betekenis van de kerk voor onze gemeenschap goed getroffen. Het beeldje is in beperkte oplage gegoten en kost €150,- Voor bestelling van meerdere exemplaren tegelijkertijd geldt een gereduceerde prijs. De opbrengst komt ten goede aan het behoud van de kerk. Bestellingen kunnen direct bij de Stichting Behoud St. Willibrorduskerk Deurne, adres secretaris, geplaatst worden of via de website.
Vriendenclub Hartelijk Dank! In memoriam Paul van Driel In 1999 werd de Vriendenclub van het Monument Willibrordus opgericht met als doel onze St.Willibrorduskerk in stand te houden. Op dit moment telt de Vriendenclub bijna 300 leden die ieder jaarlijks tenminste €25,- bijdragen. Sinds het ontstaan heeft deze club ruim €85.000,- bij elkaar gebracht. Voor onderhoud en restauraties blijft continu geld nodig. Graag spreekt de stichting haar dank en waardering uit aan de leden van de Vriendenclub. Hopelijk groeit het ledenbestand nog. Aanmelden kan via het secretariaat of de website: www.willibrorduskerkdeurne.nl
Op 16 augustus 2010 hebben wij tijdens een stijlvolle uitvaartdienst afscheid genomen van Paul van Driel. Paul was kerkwacht, maakte deel uit van de werkgroep kerkwachten en was vanuit die werkgroep voorzitter van de groep die de wisseltentoonstellingen jaarlijks organiseert. Met een groot verantwoordelijkheidsgevoel zette hij zich voor al zijn taken in. Hij zal in onze herinnering blijven.
www.willibrorduskerkdeurne.nl
3
Wisseltentoonstellingen Al sinds 2007 wordt jaarlijks in de zijbeuken van de kerk een wisseltentoonstelling ingericht. Een werkgroep vanuit het Gilde Kerkwacht zet zich daar telkens voor in. Achtereenvolgens waren de titels: 2006 Niet aan de kant staan maar meedoen. Een tentoonstelling over processies in het verleden, de daarbij gebruikte vaandels en andere attributen. 2007 Kerkbeeld-Tijdsbeeld. Diverse voorwerpen uit het verleden gaven een indruk van het interieur van de verschillende kerken die behoren bij Parochie Heilige Willibrord Deurne. 2008 Ter blijde herinnering. Een expositie over Doopsel, Communie en Vormsel. 2009 Missie. Deurne in de wereld, de wereld in Deurne.
4
2010 Goddelijke klanken. Tentoonstelling over de muziekgeschiedenis van de kerken van de parochie. Bij deze laatste expositie werd ht ook ruim aandacht rgels, besteed aan de orgels, d resdit in het kader van de tauratie van het Smitsorgel. In 2011 is de titel ‘Goud, Zilver en Zijde’. Een expositie over de rijke geschiedenis van paramenten zoals die nog aanwezig zijn in de diverse kerken van de parochie. Uitleg over ontstaansgeschiedenis, symboliek van kleuren en afbeeldingen alsmede keuze uit de pronkstukken die de tand des tijds hebben weten te doorstaan. Opening 6 mei om 19.00 uur.
Restauratie afgerond alsmede het creëren van de mogelijkheid de gewelven te bezoeken. De daarvoor noodzakelijke doorgang maakte de inrichting van een torenkamer mogelijk, die een fraaie foto-expositie herbergt. Restte nog de restauratie van het monumentale Smitsorgel. Met de officiële ingebruikneming van dit fraaie instrument in het weekend van 21/22 mei is de totale restauratie afgerond, voorwaar een prestatie van formaat. Met steun van
Vanaf 1998 is de stichting bezig geweest om de St. Willibrorduskerk volledig te restaureren. De eerste fase betrof het exterieur. Daken, toren, muren en goten werden grondig geïnspecteerd en waar nodig hersteld of vernieuwd. De ramen werden van voorzetramen voorzien. In de tweede fase kwam het interieur aan de beurt. De gehele kerk werd gecontroleerd, waar nodig hersteld en helemaal geschilderd. De derde fase hield in het toegankelijk maken van de grafkelder, het inrichten van een volledig nieuw liturgisch centrum, het aanbrengen van moderne verlichting en een nieuwe geluidsinstallatie
monumentenzorg, gemeente, sponsors, het bedrijfsleven, parochiebestuur, stichtingsbestuur en niet in de laatste plaats de bevolking van Deurne werd dit alles gerealiseerd.
De Monumentenwacht is een onafhankelijke, ideële instelling, kent geen winstoogmerk en wordt gedeeltelijk gesubsidieerd door de overheid.
Monumentenwacht Elke provincie heeft zijn eigen Monumentenwacht. Het is een organisatie die op een praktische manier bijdraagt aan het behoud van cultuurhistorisch waardevolle gebouwen en objecten. Zij helpt de eigenaar om het monument voor verval te behoeden. Als je lid bent, komen monumentenwachters jaarlijks of om het jaar het monument bouwkundig grondig inspecteren, zowel van buiten als van binnen. Zij komen op plaatsen waar de gemiddelde eigenaar zich liever niet waagt: op de torenspits, in de uithoeken van de kapconstructie of bungelend aan een touw tegen de gevel. Om moeilijk bereikbare plaatsen te kunnen inspecteren gebruiken zij ladders, klimtuigen en andere hulpmiddelen. Na een grondige inspectie krijgt de eigenaar een rapportage met adviezen voor onderhouds- en/of herstelwerk, in volgorde van belangrijkheid. Werkzaamheden die vaak worden aanbevolen zijn bijvoorbeeld herstel van daklood, goten en hemelwaterafvoeren, een schilderbeurt, het gedeeltelijk of geheel vervangen van kozijnen en het herstel van metsel- en voegwerk. Tijdens de inspectie voeren de monumentenwachters desgewenst ook kleine herstel- en onderhoudswerkzaamheden uit, zoals het vastzetten of vervangen van losgeraakte dakpannen of leien en het schoonmaken van dakgoten en platte daken. De duur van een inspectie van een kerk duurt enkele dagen, van een woning enkele uren. De kerken en pastorieën van onze parochie worden jaarlijks door Monumentenwacht geïnspecteerd, zodat we jaarlijks weten hoe onze gebouwen er voor staan en wat er aan moet gebeuren. Om een duidelijk beeld te krijgen van de kosten voor het aan de maat brengen van een kerk, geven we de afdeling Bouwzaken van het Bisdom opdracht om een bestek te maken met een begroting. Vervolgens bezien wij welke werken we wel en welke we niet laten uitvoeren.
In verband met de restauratie en verplaatsing van het orgel in de St. Willibrorduskerk van Deurne-Centrum hebben we de monumentenwachters gevraagd om van het orgelbalkon de staat van de kolommen en vloerconstructie te inspecteren en op hun advies zijn aanpassingen gedaan. Ook is met hun assistentie het Marianum verhangen, zodat het hele orgel nu ook vanaf het altaar goed zichtbaar is.
5
Marianum
Monumentenwacht en de vakkundige monumentenwachters zijn zeer waardevol voor het in goede staat kunnen houden van onze monumenten. Dat het erg gewenst is dat voor het bovengeschetste continu gelden beschikbaar blijven behoeft geen betoog. De ‘Vrienden’ zijn daarom zo belangrijk. www.monumentenwacht.nl
Muziekcyclus Al een aantal jaren verzorgt Wim Boerekamp namens de stichting een muziekcyclus gedurende de openstellingsperiode. Eén keer per maand worden op zondag veelsoortige concerten verzorgd: koren, gregoriaanse zang door solisten, instrumentale nummers op o.a. blokfluit, saxofoon, harp, piano en orgel. Een toenemend aantal bezoek(st)ers geniet van de gratis toegankelijke concerten met een vrijwillige bijdrage na afloop. In 2011 vinden de concerten plaats op de tweede zondag van de maand van 16.00 tot ongeveer 17.00 uur. Mogelijk worden nog extra orgelconcerten georganiseerd i.v.m. het gereedkomen van de Smitsorgelrestauratie. Heel veel dank aan Wim Boerekamp voor alle werk rond de muziekcyclus. Op 10 april viert/vierde Wim het feit, dat hij 50 jaar geleden slaagde
Muziek in de Kerk
voor koordirigent gregoriaans in Asten. Sindsdien heeft hij vele koren geleid. Dit is een hartelijke felicitatie waard.
Het programma is met enig voorbehoud als volgt: 8 mei:
Afscheid Jo Arts 22 mei:
6
Eind december 2010 nam Jo Arts afscheid van het stichtingsbestuur. Vanaf het allereerste begin van de stichting was Jo nauw bij het wel en wee van de stichting betrokken. Aanvankelijk als lid, vanaf 2004 als uitstekend secretaris. Nauwgezet notuleerde hij de vergaderingen, hield het ledenbestand van de Vriendenclub van het Monument Willibrordus bij en verzorgde veel zorgvuldig geformuleerde brieven. Voor de vele jaren van inzet danken zijn medebestuursleden hem van ganser harte.
12 jun.:
10 jul.:
14 aug.:
11 sep.:
9 okt.:
13 nov.:
Eelco Kooiker uit Waalre speelt met solisten barokmuziek op clavecimbel en koororgel. Orgelconcert door Marcel Verheggen op het gerestaureerde Smitsorgel in het kader van de officiële ingebruikneming van dit orgel. Aanvang om 15.00 uur. Leerlingen van ’Rick’ (Regionale Instelling Cultuur en kunsteducatie voor de regio Weert tot Deurne). Onder andere speelt de begaafde Harm Hendrix op het Smitsorgel. Familie Maas uit Vlierden met zang, viool, gitaar, saxofoon, orgel en piano. Leen Nijdam op orgel, Heleen Keller en Wim Boerekamp met semiologisch gregoriaans van Maria hemelvaart en geestelijke liederen van bekende componisten. Ensemble Compagnia Divertente met o.a. Els Althuizen met blokfluit en Bert Augustus op het orgel. Helmut Vos uit Keulen op het Smitsorgel en een gregoriaanse vespermeditatie door Gregoriana uit Amsterdam o.l.v. Geert Maessen. Een extra avondconcert door het beroemde jongenskoor Dzvinochok uit Kiev-Oekraïne, voor de vijfde keer in Deurne te beluisteren.
Stichting Behoud St. Willibrorduskerk Deurne Bestuursgeschiedenis In 1997 nam Ger Achterberg vanuit het parochiebestuur het initiatief tot oprichting van de stichting. Het doel van de stichting was en is om met alle middelen de monumentale, karakteristieke St. Willibrorduskerk in het centrum van Deurne te behouden en het mogelijk te maken dat noodzakelijke restauratie- en onderhoudswerkzaamheden nu en in de toekomst tijdig kunnen worden uitgevoerd. Zo staat het verwoord in de oprichtingsstatuten (1-9-1998) waarin naast Ger Achterberg de namen vermeld staan van Jo Arts, Michiel Dankers, Hetty Seykensvan der Putten, Lex Bots en Henry van den Berkmortel. Tussen 1998 en 2004 treden John Boerenkamp, Sjaak Obers en Bart van Driel toe tot het bestuur en korte tijd maakt ook Fred Smeulders deel uit van het bestuur. Na het vertrek van Hetty Seykens in 2004 als secretaris neemt Jo Arts haar taak over. In 2004 treedt ook Lex Bots terug, als penningmeester, en hij wordt opgevolgd door Lucie de Bock-Martijn. Herman Smit treedt toe vanuit het parochiebestuur. Toen in 1999 de Vriendenclub tot stand kwam nam Jo Arts de administratie op zich. Ook is hij reservekerkwacht. Tijdens de ziekte en na het overlijden van Ger Achterberg neemt Sjaak Obers vanaf eind december 2004 de functie van voorzitter waar tot eind 2008 Ger Schinck het voorzitterschap op zich neemt.
Ger Achterberg
oprichter van de Stichting
In 2005 treedt Niels Achterberg toe tot het bestuur alsmede Martien van de Broek, die door het overlijden van Bart van Driel zijn taken overneemt. John Boerenkamp treedt in 2005 terug. Eind december 2010 volgt Gerard van Houdt Jo Arts op als secretaris en treedt Jo uit het bestuur. Deze laatste blijft wel reserve kerkwacht. Regelmatig wordt de vraag gesteld ‘Hoe is de juridische status tussen Parochie Heilige Willibrord Deurne en de Stichting?’ De parochie is eigenaar van het gebouw en alles wat zich daarin bevindt, dus ook verantwoordelijk voor alles wat er in en met het gebouw gebeurt. Al is de Stichting onafhankelijk, een goede wisselwerking tussen parochie en stichting is essentieel. Daarvan is in ruime mate sprake.
V.l.n.r. Herman Smit, Sjaak Obers, Niels Achterberg, Lucie Martijn, Michiel Dankers, Ger Schinck, Gerard van Houdt, Henry van den Berkmortel, Martien van de Broek
7
Begin 2006 besloot de stichting om de mogelijkheid te onderzoeken het Smitsorgel uit 1838 (een rijksmonument) te laten restaureren.
De parel op de kroon Contact werd gelegd met de Katholieke Klokken- en Orgelraad die Marcel Verheggen vroeg een rapport samen te stellen over dit orgel.Voor het rapport doorzocht Marcel met assistentie van o.a. Pieter Koolen veel archiefmateriaal waarbij hij onder de indruk raakte van de bouw-
8 geschiedenis van de kerk en bij het bestuderen van het orgel van de kwalitatief uitstekende authentieke onderdelen. Door de stichting werd contact gelegd met het parochiebestuur en met vertegenwoordigers van de KKOR, de heren Jan Boogaarts en Marcel Verheggen. Deze laatsten promootten vanaf het begin een historische restauratie, om zo het meest recht te doen aan de nog waardevolle aanwezige Smitselementen uit 1838. Het Smitsmateriaal zou moeten worden gerestaureerd, stijlvreemde elementen zouden plaats moeten maken voor gereconstrueerde onderdelen en het orgel zou weer in de balustrade moeten worden geplaatst. Buiten deze werkzaamheden zouden ook aan het verwarmingssysteem van de kerk veranderingen moeten worden aangebracht. Dit is zeer belangrijk, omdat niet alleen de orgelkas en vele onderdelen in het orgel van eikenhout zijn gemaakt, maar ook het kerkinterieur de nodige kostbare kunstschatten in hout kent, en grote verschillen in temperatuur en vochtgehalte grote schade teweeg kunnen brengen. Ter oriëntatie werd een aantal gerestaureerde Smitsorgels bezocht en bij 2 gerenommeerde orgelbouwers werd offerte gevraagd om inzicht te
krijgen in het benodigde budget. Als basis voor de offertes diende het rapport van Marcel Verheggen. Overleg werd gevoerd met Rudi van Straten van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed om de haalbaarheid van de restauratie en mogelijke subsidiëring te onderzoeken. In 2007 bood bij toeval de ‘Regeling Rijkssubsidiëring wegwerken restauratieachterstand’ de mogelijkheid om subsidie te verwerven en de restauratie te gaan aanpakken. Door het vele gedane voorwerk kon vlot subsidie worden aangevraagd en in 2008 verleende RACM subsidie ter waarde van €186.736,-. Deze subsidie werd als basis voldoende geacht om de restauratie van €573.000,- te gaan realiseren. De inmiddels geformeerde werkgroep Hoge Noot! ging zich inzetten om de benodigde gelden bij elkaar te brengen. De belangrijkste acties voor de Deurnese bevolking waren de obligatieactie en de actie sponsoring orgelpijpen. Eind 2008 kreeg Verschueren Orgelbouw in Heythuysen opdracht om het orgel volledig te restaureren. In 2009 werd het orgel gedemonteerd en naar Heythuysen vervoerd, alwaar de restauratie kon beginnen en de orgelkas werd opgebouwd. In Deurne kreeg het orgelbalkon een grote opknapbeurt, nagenoeg helemaal door vrijwilligers uitgevoerd, en werd het balkon voorbereid op terug-
V.l.n.r. Sjaak Obers, Jac Schellens, Gerard van Houdt, Martien van den Broek, Henry van den Berkmortel, Lisette van Erp, Theo Naus, Marcel Verheggen & Leon Verdonschot (niet op de foto)
Overzicht bijdragen t.b.v. restauratie: RACM Prov. Noord-Brabant Gemeente Deurne Stng.Behoud St.Willibrordusk. Prins Bernhard Cult.Fonds Elise Mathildefonds M.A.O.C. Bijlandt STNG Meindersma Siebengafonds Obligatieactie Sponsoring orgelpijpen Bloemengroep St.Will. D-cent Lionsclub Deurne Pink Panther Revival Muziekcyclus Stng Het Vervolg Giften Lopende acties Totaal
€ 186.736,€ 125.000,€ 75.000,€ 45.000,€ 16.000,€ 1.250,€ 1.500,€ 2.000,€ 13.600,€ 33.500,€ 3.995,€ 11.205,€ 2.500,€ 2.800,€ 5.000,€ 30.914,€ 17.000,€ 573.000,-
oorspronkelijke situatie had. Uit onderzoek was deze naar voren gekomen. Met het imitatie-eiken en de vergulde details heeft het orgel een uitstraling gekregen die de groene kleur van de laatste 50 jaren volledig doet vergeten. Eind februari 2011 maakte de orgelbouwer een begin met het plaatsen van de orgelpijpen, de speeltafel en de benodigde mechanieken. Na stemmen en intoneren kan in het weekend van 21/22 mei het orgel op feestelijke wijze in gebruik worden genomen. Dank aan allen die de restauratie mogelijk maakten.
komst van het orgel. In de tweede helft van 2010 kwam het orgel terug naar Deurne en begon de orgelbouwer met de opbouw van de kas. Na plaatsing kon het gespecialiseerde schildersbedrijf Ridderhof uit Deil het orgel weer de kleur geven die het in de
Wie weet Willibrord Educatieproject Door een werkgroep is enkele jaren geleden een educatieproject opgezet onder de titel Wie Weet Willibrord. Het is bestemd voor de groepen 7 en 8 van de basisscholen en bestaat uit: Een prachtig geïllustreerde lesbrief voor behandeling in de klas, opgezet door Spiegel communicatie & creatie. Een rondleiding in de kerk door mevrouw Liesbeth van Veghel. 2 Puzzeltochten, één door de kerk en één naar de torenkamer en de gewelven. Bij de laatstgenoemde puzzeltocht assisteren kerkwachten. Inmiddels hebben 2000 kinderen met veel plezier en erg geïnteresseerd meegedaan aan dit project dat zowel aandacht besteedt aan het monumentale gebouw als aan de kerkelijke kunstschatten. Het bezoek aan de gewelven is natuurlijk een bijzondere ervaring.
Tijdens de openstelling van mei tot november is de lesbrief te koop voor €3,-Voor de contacten met de scholen en de gemotiveerde docenten verleenden Hetty de Groot en Ine van de Ven van Cultuurplein DAS uit-stekende medewerking. Het project is gefinancierd door een bijdrage van het stichtingsbestuur, een gift van PRODAS (bestuur Primair Onderwijs Deurne, Asten, Someren) en van het Projectenfonds van de Rabobank.
9
Nieuwe website parochie Heilige Willibrord Wilt u graag goed geïnformeerd zijn over alles wat de katholieke kerk en de parochie aangaat? Dan bent u op de website www.heiligewillibrorddeurne.nl aan het goede adres. Alle kerkdiensten, nieuwsberichten, speciale vieringen en andere zaken die de parochie aangaan kunt u terugvinden op deze volledig nieuwe site. De site werd vervaardigd door Spiegel communicatie & creatie in Deurne. Met een frisse uitstraling en een goed systeem om de site actueel te
houden is er nu een nieuw begin gemaakt met een nog actuelere communicatie met de parochianen. Bezoek ons eens: www.heiligewillibrorddeurne.nl
Grafkelder DNA-onderzoek Tekst en fotografie: Nico Arts
10
Onder het hoogkoor van de St. Willibrorduskerk bevindt zich een grafkelder. Uit de tekst op de sluitsteen van de kelder en uit historische bronnen weten we dat deze diende voor het bijzetten van de heren Van Doerne en hun familie. Everard van Doerne (circa 1385-1462) zal de eerste zijn geweest die hier werd bijgezet. Blijkens het opschrift is het eveneens zeker dat in de kelder bijgezet werden Everard’s broer Henrick van Doerne (circa 1430-1508) en diens vrouw Christina van Hemert (vóór 1440-1499). Uit historische gegevens is bekend dat ook Everard’s neef Gerardus van Doerne (circa 1440-1506) in de kelder bijgezet werd. Verder is er een reeks van meer dan 20 andere personen uit het geslacht Van Doerne, waarvan misschien wel de helft eveneens in de grafkelder is bijgezet. Voor zover bekend zijn de laatste bijzettingen die van Wolphaart Evert van Wittenhorst (heer van Deurne van 1606 tot zijn dood in 1619) en Louis de Caesteecker, de drossard van Asten en Deurne, waarvan het lichaam op 26 mei 1711 in de kelder werd geplaatst.
‘Archeologisch’ onderzoek Op 13 september 2004 heeft in de kelder een bescheiden ‘archeologisch’ onderzoek plaatsgevonden en zijn de botresten verzameld. Vervolgens zijn de botresten soort bij soort gesorteerd en geïnventariseerd en beschreven door de fysisch antropologen (specialisten in menselijk botmateriaal) Steffen Baetsen en Leonie Korthorst. Gevonden gebitselementen zijn in 2010 in het Laboratorium voor Forensische Genetica
van het Leids Universitair Medisch Centrum onderzocht.
De skeletresten In totaal zijn er 376 botresten gevonden die in theorie van tenminste minimaal 20 verschillende individuen afkomstig zijn. Zo zijn er 17 verschillende schedels gevonden alsmede 6 onderkaken, geen enkele onderkaak past aan een schedel. In principe zouden alleen deze resten afkomstig zijn van 23 verschillende individuen. Bovendien zijn er skeletresten gevonden van kinderen, van wie de schedel ontbreekt. Er is één individu van wie met zekerheid gezegd kan worden dat de skeletresten compleet zijn: een kind dat zes jaar oud is geworden.Van 34 skeletresten kan het geslacht worden bepaald. 16 Keer een schedel, 12 keer een heupbeen en zes keer een onderkaak. Afkomstig van 17 mannelijke individuen, 3 waarschijnlijk mannelijke individuen, 8 vrouwen en 5 keer een waarschijnlijk vrouwelijk individu. Sommige heupbeenderen kunnen van personen afkomstig zijn waarvan ook een schedel of een onderkaak is aangetroffen. Ook zijn er skeletresten gevonden van 4 kinderen. Voor het gehele artikel zie www.willibrorduskerkdeurne.nl: nieuws.
Van mei tot november is de kerk de gehele week behalve op maandag van 14.00 - 16.00 uur geopend voor bezoek(st)ers.
De St.Willibrorduskerk blijft in beeld Ruim 60 enthousiaste kerkwachten staan paraat om gasten te verwelkomen, van informatie te voorzien en zo nodig te begeleiden. De meeste kerkwachten zijn al sinds 2005 actief. Als dank voor hun inzet vindt na afloop van het seizoen een evaluatie plaats met een bezoek aan een interessant object. In het lustrumjaar 2010 bijvoorbeeld bezocht de groep kerkwachten het Kasteel Helmond, het Gemeentemuseum Helmond voor de fototentoonstelling van de beroemde Amerikaanse fotograaf Elliot Erwitt en werd
geëvalueerd en gezellig nagepraat in Hotel West-Ende. Vanaf 2005 hebben 20736 belangstellenden de kerk tijdens de openstellinguren bezocht gedurende 889 dagen. 1615 Personen brachten een bezoek aan torenkamer en gewelven. Bij de laatste zijn de dakconstructie en de kunstige gewelven te bewonderen en kan door één of meerdere dakluikjes een blik geworpen worden op Deurne-Centrum en omgeving. Het interieur kan bekeken worden aan de hand van een fraaie folder. De opbrengsten van gewelvenbezoek en verkoop van diverse artikelen waren €13.326,Enkele reacties uit het gastenboek: Mooie kerk met prachtige plafondbeschilderingen. De gewelven zijn indrukwekkend. Goede combinatie oud en nieuw. Een grandioze verzameling van christelijke kunst in een parochiekerk kom je niet vaak tegen. En dat alles in een gewijde sfeer en prachtig onderhouden. Mooie kerk! Prachtige ramen. Interessante grafkelder. En dan de gewelven, die moet je gezien hebben. Fantastisch schilderijen van Hans van Hoek en Wiegersma. Goed werk, dat de kerk ze laat zien. Regelmatig worden in de kerk rondleidingen voor groepen verzorgd. Deskundige gidsen vertellen boeiend over alles wat in de kerk te zien is. Families, vriendengroepen bedrijven, clubs of anderszins kunnen zich aanmelden bij mevr. Liesbeth van Veghel (06 25252435) namens de stichting of VVV Deurne (0493-323655).
Actie Obligaties Van de mogelijkheid om een obligatie te kopen voor de orgelrestauratie is ruim gebruik gemaakt. Er zijn 145 obligaties verkocht voor een totaalbedrag van €13.600,-. Hartelijk dank daarvoor. Tussen 2020 en 2030 worden de obligaties
jaarlijks voor een tiende deel uitgeloot. De bezit(s)ter ontvangt de inleg terug of kan besluiten het bedrag te schenken aan de stichting. Via de plaatselijke en regionale media worden de resultaten van de uitloting bekend gemaakt.
11
Wist U, dat ruim 1500 kinderen vanuit het educatieproject de kerk bezochten.
dat al rond 1600 zich in de Deurnese kerk een orgel bevond.
dat u voor rondleidingen in de kerk met familie, vriendenclub, vereniging of anderszins dit kunt regelen via mevr. Liesbeth van Veghel (06 25252435) of VVV Deurne.
dat de organist destijds betaald werd met rogge.
dat dit ook geldt voor een bezoek aan de gewelven. dat architect Hans Flapper de totale restauratie van het kerkgebouw zeer deskundig begeleidde. dat de bouwkundige restauratie van het exterieur van het kerkgebouw werd uitgevoerd door Bouwbedrijf van de Ven uit Veghel en het interieur door CoopmansLutters Bouw.
12
dat bij de restauratie vanuit de stichting Bart van Driel als bouwheer fungeerde en na diens overlijden Martien van den Broek het voortreffelijk overnam.
Voor informatie over alles rond de stichting, het doorgeven van adreswijzigingen of e-mailadressen kunt u contact opnemen met: Gerard van Houdt, Klingerveld 5 5752 AK Deurne Tel. 0493-322 520 E-mail:
[email protected] Sjaak Obers, Suezlaan 4 5752 BG Deurne Tel. 0493-313094 E-mail:
[email protected] Aanmelden voor de Vriendenclub via www.willibrorduskerkdeurne.nl of telefonisch.
dat door orgelbouwer Verschueren 7700 manuren nodig waren om de restauratie te realiseren. dat het gehele orgel door Ridderhof geschilderd is in imitatie-eiken. dat het echt goud is wat er blinkt aan het orgel. dat het orgelbalkon vroeger gedragen werd door 4 zuilen. dat het Marianum één travee naar voren verplaatst is. dat Noud van Osch een heel ingenieus takelmechaniek bedacht om het orgel te demonteren en ook weer op te bouwen. dat ruime openstelling, educatieproject en muziekcyclus, kortom veel activiteiten, bij fondsen en subsidieverstrekkers de gulheid doen toenemen. dat onze stichting ook een website beheert onder www.willibrorduskerkdeurne.nl dat via deze website ook gelinkt kan worden naar de website van www.hogenoot.org dat u voor op-/aanmerkingen en informatie over deze nieuwsbrief bij Gerard van Houdt en Sjaak Obers terecht kunt. Ook voor adreswijzigingen trouwens.
Tekst Diversen Vormgeving Spiegel communicatie & creatie Fotografie Spiegel communicatie & creatie Nico Arts
www.willibrorduskerkdeurne.nl www.hogenoot.org www.heiligewillibrorddeurne.nl
Tot zover onze zevende nieuwsbrief. Met vriendelijke groeten en tot ziens in of rond onze St. Willibrorduskerk, Stichting Behoud St. Willibrorduskerk Deurne Klingerveld 5, 5752 AK Deurne Rekeningnummer 17.08.77.779 of Postbus 86, 5750 AB Deurne. E-mail Stichting Behoud St.Willibrorduskerk;
[email protected] 21261
COLOFON
Oplage: 1000
