de
Ietsoverwekdiren ;
DOOR
Dr.
Onbekend
maakt
dat
wordt,
ik
verder
nog
passing
in
op
wilde
paald
Heeft
omvang
het
zing in
den
en
magtigen hij
met
hem
zaken
historie
wil
de
1870.
ik
de
heelal;
meer
de
het
be-
zou
de oogen
eenigc
verpo-
hetwelk hem
van
gedeelten
ligt dat
dat
zelf minder moet
bezig
doelen.
of dat
tijd
daarin,
voorgangers
in
onderzoekingen juist
echter
zijnen
meer
de
voor
bestuderen
daaraan
van
wier
heeft of wier
gedeelte
hebben behandeld
mede te
zijne
van
verschaffen,
zou
komen,
oogenblikken
beste-
eerbied inboezemt
zijn er
nederleggen,
van
Mollusca,
die
wordt,
de andere
verpozing
iets zóó
aangename
Komt dit omdat het
stiefmoederlijk
lezers
weekdieren,
hem
geheelen
krachten
ondervinding
de oorzaak
ter
daarom
zijn
leek,
eene
uitkomsten hunner
geschriften
in
omringd
hij
van
waard
onder
de
zich
steeds
kennis.
niet,
den
voor
gestalte
moeite
het
minder
daarmede onbekend,
over
toe-
van
meer
aanlokkelijks,
gedeelte aantrekkelijk,
hij
het
geene
welke
populaire
Daarom
dit ook
hunne beste
vermoeid,
schoone van
iets zóó
waardoor
dieren,
geloof
wetenschap,
natuurlijke
iets
deze
om
aandacht
historie
natuurlijke
slechts dat
en
minder
dat
genaamde
is
uwe
lezers,
bevestigd
brengen
te
Voornamelijk
minder aangename
eene
Ik
die
is
Schepper
wezenlijk
de
bij
waarop ik
toewijden;
noodzakelijkheid
te besteden?
in
leven
genoegzaam
daarvan hem het
geachte leven
dagelijksch
behoeven
volgaarne
bezigheden
kleuren
van
noemt
het
wetenschap
daaraan
gansche
brengt
de
van
zij
verschaffen,
kennis
pracht
dat
hun
nuttigheid
in
stellen.
dieren,
van
mannen
dagelijksche
wil
te
van
bestuderen de
voor
ja,
licht
spreekwoord,
een
voorbeelden zal
klasse
zielverheffends, den,
is
vestigen.
het
gewone
.
dikwijls
zoo
geene
eene
Keyzer
onbemind,
waarheid
de
waarvan
Y.
en
hij
zoo-
der dus
achten. houden
met
Misschien 7
hen
zal het
98
IETS
mij
daardoor
dat
hot
bestuderen
lagchend in
de
siering
kleeden,
op
den
karakter
in
of
do
dering
kennis
van
door alle
zooi
hebben
menig
te
ten
lagen
welke dat in
in
schelpen
die
,
niet
enkele
beschouwen:
te
om
,
te
eigen
kennen
man
plan hunne
hij
hare
van
de
ieder
ik
belang
hunne ge-
om
slechts
hen
en
welke
dat
stellen
in
zamen-
in
den
voortplan-
en
anatoom
zeker
zou
cüvier
hebben gemaakt.
bewerktuiging noch
gaan,
hunne
van
bena-
worden,
door het
physioloog
prachtige
kan
bij
zonder de weekdieren
te
na
waar-
verdwenen
daardoor
onsterfelijk
uitspreiden zal
of
afscheidingsden
hot
vroegere
gevonden
inwendige
levenswijze
de
En
Zonder
zich niet
op
het
zijn,
een
omdat
de
der
eigendommelijkheden
werk stellen
wijzen
deze
aarde
zijn gebleven;
vele
van
over
de
de
zou
millioonon in
wateren,
schelpen
heeft.
getrokken.
in het
geslachten
Ilarpa
hetwelk
mijn
zij
de
en
met
waren
van
is ,
ontwikkelingsleert
temperatuur bepaald ,
de aandacht
beroemd
noch
spreken,
ook
van
ander
de
de
geheerscht
tot zièh
heen
niet
ligt
zij
reeds
feit onbeslist
vaatstelsel,
zenuw- en
tijden
dieren
tigen,
Europa
organismus
hun
het
zelfs
ja,
menig physiologisoh van
zoete
of
beHet
dag gekomen.
hem omtrent
bewoners
zij
waarin
hem
welke
,
groot gewigt is,
lagen , ,
tingswerktuigen,
en
de
de
over
onderrigt
andere
en
zulk
van
in
of
dieren,
nog bestaan
nu
worden
vroegere|perioden
gcstelde
der
Hij
natuur
sohelpkunde,
Door
ver-
maken op de
der
den
voor
de
kennen
schelpen
ter
den mensoh hebben.
theoriën
zijn
worden.
ouderdom der
opgemnakt
zou
op
rivieren
van
soorten
en
welke
Het
te
glim-
moed heeft
voorwerpen
huishouding
voor
bouwen.
te
der
soort
gevonden
wel
slachten
en
ook
don
welke
dan
den
met
terwijl zij
,
het
aan
algemeen
opmerkzaam de
conohyologie,
geweest
aarde
levenswijze
schijnlijke
bouw
zien
hen
zij
het
worden,
jaren veelvoudig
van
der
staat
do
en
gesteenten
toch
dat
in
te verschaffen
besteden
bestuderen hunner woonhuizen
tientallen
der
geschiedenis
kan
het
te
mollusken in
beoefenaar
niet
geoloog
zijn;
wensch
tijd
aanstaren,
meer
te
,
Zonder
zeeën
dengene
groote nut,
van
laatste
de
de
Ik de
velen
bestempeld
dieren iets
welke
het
toch
gewigt
der
étagère.
eener
plaats,
groote
in
schouderophalend
en
woonhuizen
overtuiging
kostbaren
door
kinkhoorns
on
WEEKDIEREN".
zijnen
welke
dieren,
van
DE
enkelen hunner de
aan
nutteloos is
zoo
kreukels
van
naam
gelukken
niet
OVER
prooi
te
dor
do lis-
bemag-
klcursontwikkeling, hunnen
mantel,
gedeelte en
wel
b.
v.
behandelen,
de weekdieren
IETS
EE
OVER
1)
in
hunne
2)
in
hun
3)
hoe
4)
in
hunne
betrekking
tot
andere
5)
in
hunne
betrekking
tot
de
Vóór
schillig naam
zij
ik
zijn
te
drukt
het
met
de
reeds
door
het
zij
uit.
dien
dieren
van
zulk
de
bedekt
welke
mantel
velen
skelet.
mantel
of
hoewel
dan is
do mantel dun
hot
alsmede
proc., van
wordt.
kalk
sporen
G
±
proc.
kiezelaarde
van
80
scheidt
Is
90
waar-
zooals b.
dit het
proc.
uit
,
organische
v.
geval, deze
bestaat
stof
zwavelzuur,
en
ook
velen
hij
vormt,
schelp
a
uit
en
dan
schelpdragendcn
De
±
,
vloeistof
verheffen,
voor
phos4—5
soms
ook
ijzeroxyde.
De
bewegen
of
daarvan
op
een
vast
het
een
zand
geenen
vormigc
of
zijn
Doze verdceling
eoncholoyy
or
overgobragt
maar
Elements
en
een
om
welke
hart
vele
the
uitgegeven
zaken, het
aan
Natural
door
dr.
h,
door
zijde
bestaat
van
van
History of o.
Er
het
in
dr.
Deze
gelegen ,
of door
daarmede
zijn van
er
die
,
vleugel-
ligohaam.
een
Alle
blaauwachtig
verspreide knoopen.
sommigen
waarover
werk
kruipen
middel
welke
uit
Dij
te
huik
, terwijl zij
verbergen.
bloedvaten,
en
onvolkomen.
ontleend
of
ter
huid in. de
aan
voet,
zwemmen
zenuwstelsel
alsmede
zich te
de
aan
schijf
zoogenaamden
aanhangsels
gewoonlijk
den, zijn voornamelijk
op den
platte
uitsteeksel voort te schuiven
vinvormigo
Het
zich
planten eene
uitgraven
kunnen
hebben,
voeren.
zintuigen
door
verlengsel,
hebben
niollusken
weekdieren
zich
tongvormig
voet
vocht
der
spieren
dieren
')
uit
koolzuren
zouten
de
terwijl hij
gevonden
,
andere
en
slijmig,
en
uit
grootste gedeelte
phorzure
ook
dik
doorschijnend
en
ligchaam
welke
sommigen,
missen.
,
veelal
kan
De
vleezig,
Dit
schelpen
).
onver-
zijn.
kleverige
plooijen
J
niet
week,
een
bekomt,
Deze
zijn,
natuur
cenc
zich in
hard bekleedsel
een
doode
de .weekdieren
bezitten
hoorns
mensch;
voor
inwendig
zij
draagt.
welke
gewoonlijk
de aardslakken
eenen
naam
stof af,
dat
,
of
het
Zij
mensch;
;
wel
wezens
is
wijd
zoo
aanzien
wetenschap
die
zal
den
en
den
voor
anorganische
zonder ledematen of
meestal
zijn
dieren
overga,
eenigszins
;
andere dieren
nuttig
nog
welke
weten,
kalkachtige
eene
toe
mcnsch
voor
prikkelbare slijmhuid bedekt,
en
waardoor
wijze
echter
ligohaam,
eene
afscheidt
in
op
den
voor
voedingsmiddel
andere
hier
onverdeeld is
schadelijkheid
nut als
99
WEEKDIEREN.
dit o.
opstel
nogtans
zal
zijn
er
gehandeld wor-
johnston.
Molluscous
Do
Animals,
Introduction in
iiiionn.
7*
to
het Duitsch
100
IETS
ontwikkelde
zeer
De
en
oogen
ademhalingswerktuigen
uitwendig
geplaatst
welke
migen
uit
werktuig
Deze
Laat
ons
te
Wie
ik
overdekt
de
laten
niet
hadden.
in
wilde
doorboord
in
gevonden
heeft
met
Oost-
koudere
dier,
reeds
den
aan
in
met
is
zij
"West-Indië
dat
schillende soorten
in
hier
lengte
bestaan
levende soort
vernielingskraoht hoe hard ook ,
Tectonia
Langs
schelpen
,
binnen ,
voorkomen Zeer
is
rigting
rigtingen,
te
is tegen
grandis
de
dit
zoodat
van
het
belangrijk
Nieuwendam
deze
in dit
welke ,
als
ovor-
schadelijke
wij
het
of
mogen
buitengewoon
a
5
den ,
j aren
een
paar
was
takken door haar in
grond
Engeland
voordat
dit land
ontwikkeling
het
van
veilig
zee
van
dat
cr
ver-
aannemen,
bewoond Gecno
dit
hetwelk
dat,
bekend,
heeft.
dat De
houtsoort,
zelfs hot Indische
noodlottige
tijd
,
doen
heeft niet'alleen het
groot.
binnendringende,
4
en
leefde,
derhalve
onze
allen
Europa
naar
den
op de
is
degelijk
van
ongeveer
kwam,
Nu
nawalis!
wel
havenhoofden te
schepen
eeuwen
oudsher
de
Teredo
geheel grooter dan
korten
binnen
spons
zijn
noodzake-
geweest
Teredo,
zijn indringen bestand,
vezelen
schrik
door
wordt.
dier is
betrekkelijk
eene
do
uitgeoefend
van
ongeschikt
der
de
verbinding
en
reeds
van
ik
behoort
boomstammen
reeds
over
hot
voeten onder
12
dus
,
do
men
invloed
geen
zijne
dat zeeën
gewesten gevonden
warmere
zoutwater,
onderwerp
paalworm,
zeeweringen
men,
Indische
dat
en
hot
mollusken
want
lang
eeuwen
of
meende uit
klimaat
maar
welker
en
eijerleggend,
of
achtte
tot
sommige
genoemd,
worm
de blaauwe klei
of
zijn
som-
vestigen.
hoeverre
doch behalve,
overgebragt,
heeft
zoet
beschouwing
voordat ik
gaan,
dadelijk
bouwden
geleden,
in
Bij
ademhalings-
zijn.
is
Vroeger
eeuwen
zijn doorgaans
het
toegang
meesten
gedeeltelijk
,
schepen
Do
aanwezig.
den mantel.
bestaat
lucht
zijn.
oppervlakkige
aandacht
oneigenlijk
mollusken
welke
en
,
leven
Zij
door
inaderaon
welke
,
zien,
nu
denkt
do
de
beschouwen
dier
tot
on
moeten
te
gchoorwerktuig
land.
algemcene
waarop
dieren
Dit
het
op
vooraf
ging,
tot
holte
het
van
sporen
vaatnet bedekt
een
WEEKDIEREN.
bestaan meestal uit kieuwen
eenvoudig
levendbarend.
gedeeltelijk
HE
dampkringslucht
eene
mot
sommigen
lijk
do
,
wanden
of
OVER
tekhout,
boorkracht te wederstaan.
doorgroeft
het met
zijne
diksten eikenstam in alle
geheel
onbruikbaar is
en
het
verkrijgt. opzigt boren
de
van
waarnemingen
van
den heer
dit dier naauwlettend heeft
kater
nage-
IETS
Aldus
gaan.
hand uit
kroop
den
dat
begon
Na
dezen de
of
met
links
langzame
cene
wedergang
volgen. boven
Aldus
onderen
op
hij
Niet
of
kalkmassa.
grocijcndc den
terwijl
staan
’) afd.
Zie
zoo
de
dringen,
Op
elkander
in
weinig jaren
larven
en
van
der
1—2
,
de
dringen zich
do
vrij
en
voet
hot
het
deel
na
en
het
aan
holte
en
stoot
of
oogen-
arbeidde
tot
w
reg
gaan.
niet altijd
zijn
2
even
voet
hot
zeewater
meest
der
XII,
te
voort-
zij zich
altijd
hunne buizen
en
daarboven,
Intusschen arbeiden
menigvuldig
en
de rivieren
medegevoerd
ge-
laag
landwaarts in
vroezen.
Koninklijke
pag.
zij
zich
boren
vast,
naarmate
verlengen
en
hout,
hot
zetten
hout
wenden
diepte gekomen,
uit den
in
water,
waarin er weinig regen valt,
door
zijde
eenigc
paalwormen
waterlijn
houtvezelen
altijd
elke
hij
van
beneden,
eiken
bij
nam
den
in
jaren langzaam
mededeelingen 1862,
dan
ver-
naar
wederom
naar
voor
beweging
heldenden hare
en
eenige
rigting
zijn zij
Verslagen
natuurkunde,
in
terug
en
te
regterzijde
aan
en
volbragt.”
zij
onder
diep
van
winter
Vooral
en
kunnen
tijd
daarbij
den
vaarlijk.
de
naar
korten
zij
in
te
bewegen
ving
ligchaams
deelcn met
geboorte
in hetzelve
boven
des
de
hetzij
dezen hcen-
ligchaam
het
langs
en
volbragt,
taak had
hare
tijd
togten
afgewerkte
zijne
na
niet al
loodregt
gaan met
zij
hij
langer
vervolgens
in
dat
terstond
korter
do
ging
wenteling
lang-
cene
voorwaarts
nieuw
op
van
op
achterwaaftsche
on
deze
nu
om
,
beneden
linkerzijde
stoot
waardoor
weinig,
een
snellen stoot
een
naar
baat.
een
uit,
wederom
nu
ligohaam
het
onderen
naar
te
do houtwanden met de schel-
verandering
van
weg
halve
eene
hij
rust, tot
voort,
zich
in
Had
blikkcu
do
voonvaartschc
cene
gang.
hij
langs
,
diensvolgens
ging
voort
dieuzclfdon
langs
;
kleine
cene
hetzelve
daarna met
brengt
den voet
deed
hij
met
aanwezige
van
achterwaarts,
hij
en
achterwaarts
beweging
met
hij
weder
einde
beweging
zette
waardoor
het
hij zijne schelpen
nam
langzaam
aanraakten
al
Aan
tevoorschijn,
het reeds
vervolgens
Zoodanige
verplaatste
ging
en
en
hebben,
te
zijwanden
Daarna
afraspto.
regts
cn
eerst
beweging achterwaarts,
zame
„De paalworm kwam langzamer-
teruggetrokken had,
verlengen.
voorwaarts.
volbragt
).
versperd
bewegen
te
beweging
schelpen
pen
den weg
hij
1
betastte
en
wilde
101
WEEKDIEREN.
zich
hij
voorwaarts
verder
zich
versnelde
zijne
hij
vond
gekomen,
voort.
voet
DE
feit
het
hij
waarin
koker,
den
met
kanaal,
Hij
beschrijft
OVER
142
en
Academie
volg.
van
wetenschappen,
102
IETS
Niet het
verwonderen is het dus
te
zich
in
het
paalwerk
de
vernietiging
Ik
behoef alleen te
in
den
dekt
dat
woekerd
volgens
als
milliocncn
1 874
000
ontzettend
zoo
do
aan
werden
hand Do
vingen. van
der
doende
tc
heeft
*)
Traj. 3
)
dan ook
van
en
do
2
En
geen
was
5 000
dat
te
welke
te
jon baster
enkele
paal-
dezer dieren
viel,
zoo
Groote
gaan.
welke
die
hot
was
middelen
getal raadge-
straat
paalwerk
andere
om
volk,
misplaatst,
te donken
koer
en
door
dan ook
verandering
Alle
dr.
zoo
een
meter
het
worden.
het dier te dooden of
hem,
door al
namelijk
kostte.
000
wijze aan
ont-
den hals had ge-
op
welke
of
zee
zou
opgezonden
die angst
om
den
bij
grootsten
Nederlandsch
tegenweer
die,
was
prooi
ont-
Erie-
en
de
aan
eerst
dijk
in den
God
hoogmoed schade,
groot natuurlijk
om
gegeven,
ƒ
andere
het
voor
vermenigvuldiging
de
uitgeloofd
allen
tot
berekende,
en
aan
zeer
te
,
door
wijze het
absoluut
Men
Dr.
de
kampen
van
ad
land
niet zee
zie
middelen
deze
en
het
siaxius, 1733
DASTEii,
worden
nog
na
is
nog
(ura lis
4o.
mist.
, II,
als
voor
,
Opuse.
nu ,
men
kunnen
bost zich
Historia
hebben ook
maar
verwoestingen
beschermingsmiddel
Rhen., j,
do
gehad,
hout heeft
alleen,
bospoeld
mindere mate met
Avelke
een
er
doen vervangen,
ons
die
in
toe
op
beste
alleen
Euro]ifi,
teren
ook
).
ton
zich het
dat
selxius
eeno
op
is
meter
steenen Noord-
aan
waren
onvol-
bevonden.
Zoo
eens
schatte
zijnde,
doen
zou
beure
glooijingen Holland
dan
was
voortbragt
invloed
schadelijken
bclooningon
nu
groot
waar
gewis
golfslag
men
zorgen
weder
de kerken
,
den
en
middelen beraamd konden worden
geono
den
eijeren
haar
gevaar
dezelfde
dat
weet,
door
inspanning
in
toen
,
'W'cstkapolschcn
verkeerde
tocneraendon
zijnen
guldens
want
Noordhollandsohe
de
palen
beveiligd
dreigend
door
,
do
gebeden
Onberekenbaar
men
worm
haar
verspreidt,
vertoont,
1730
den
aan
onregto
zooveel
werden
overal angst
jaar
aan
ook
werden
met
het
van
haald ‘).
cr
last
seleiüs
vele
land
tegen
en
vijand
niet ten
en
het
aan
later
jaar
Overal
het
hooger
afwending
herinneren
een
dat het
zeeweringen
daarmede al de onheilen daaraan verbonden.
en
gevaarlijke
afgebroken
angst,
op
en
kusten.
grond
Op
de
WEEKDIEREN,
,
de
aan
deze
van
herfst
werd
sche
DE
OVER
67.
cens
van
den
niet tot
alle
in
landen
zelfs
zekerheid
werkzaamst,
het hout betoond.
Tendinis
s.
Xylophogi
Krcoso-
doch De
tot
gekomen ,
tegengegaan worden.
het
dan
meerdere,
Teredo,
van
niet als
krachtigste
mnrini
c. ,
tab.
4.
IETS
vijand
leeft
Zij
den
van
centim.
wier
is
paalworm
rijpen
vorm
in
wijze het
deze de
de
zijn
de
;
kan
steen
Behalve de
do
komen
scheiden
ik
er
op
gekweld
kunnen
planten
in
soorten
van
asch,
kaf
meest
te
Limax de
Bulimus hot in
in
door
,
verblijfplaats Doch van
zijn
')
zijn
nog do
Dr.
en
de
h.
zee
mollnsken
do
lente
in do
de
o. BiioNN,
bonte, en
Wie
een
op
van
Niets
zoo
is
op
dan die
Deze
uit kalk
te
do
is
niet
zich
hot
cn
m
ons
Helix
en
wiens
leven
hoe
de landbou-
vijand zoo
de
pomatia,
gelezen,
teleurgeakker-
voortplantendc eenen
land
Languedoc
wordt
deerlijk
zulk
tegen
,
het
tuin-aardslakken,
worden
sterk
kalk
Do
gaan!
terwijl
somtijds
verwoest
groot, te
en
der
de verschillende
te
Provence
goeden oogst de
keer
de
Denkt
gebranden
wijngaardslak,
heeft
zijn somtijds
uitspruitsels
togen
fuscus,
in
door week-
aangebragt.
doet met
te
onderwiens
taai,
sporen.
welke deze dieren
u.
gelegen
teedere
gewone
Limax
verlies
niet zelden
VU Klassen
best
vijand
streken kunnen
mocijelijk
gewigt
don
wijnstreken
zijn.
agrestis.
ziekten,
zijn
nemoralis,
Helix
verwoestingen,
meer
zware
en
rufus
verspreiding
zoo
zamenhang.
meestal
niet minder verbazend
do
zijn
vraatzucht
wiens
nemen
aard der
Lithodomus.
steen,
de
aan
levende
stroo
Limax
geheele
Limax
aardslak,
,
verwachting
de
hunne niet in
do steenboorders
,
land
hoe de tuinman
duchten
jaren zijne
landen
worden het
soorten
adspersa
te
hoe
gehakt
decollatus
natte
steld
fijn
vreezen
moest
wer
slakken
variegatus,
Helix
do
zijnen
tot
en
tuinen moeten beschermd worden
onze
of
moer
Petricola
,
maken;
echter
in den
ligt
andoren nog
op dezelfde
Teredo mot
toegebragt,
behoudt
,
waardoor
af,
hoeveel moeite in
met
cens,
Modiola
,
de
als
geheel op').
breekbaar
zeer
paalwormen,
doorplocgd
gewezen,
door op
verwoestingen
der
welke
dieren,
even
zamen
wordt.
opgclost
,
maar
langzamerhand
dieren
10—15
eene
den Teredo te
Tcrcdo-buizen aantreft.
de
daardoor
behooren onder
zuur
een
die
met
Clavagella
echter
bestaande
dieren
deze
fucata,
van
in
ook
er
boren
zij
door
hoe ook
,
pholaden
geslachten
Heb
die
het dier
deze
en
Ook
schade
Lycoris
,
vergelijking zaak
de
eet
zijn
gangen
Pholaden.
Dat
schelpen.
houthoorders
steenon
de met
gewoonlijk
en
103
WEEKDIEREN.
larven
men
boort zich onder de huid in Behalve
DE
echter
wier
lange ringworm,
on
OVER
van
door
Ordnungcn
der
aanrigten, groot,
honderdduizondo
den
dood
Weichthiere
,
gevolgd
3
bd.,
zeker
guldens
worden,
1 Abth.
p.
517.
104
IETS
■welke
dan
en
de
dieren
werken?
liet
de
zaak
de
hangt
van
zooals
kleine
met
toe
in de
verandering donker te
men
denken
komstig
van
naburige
zooals
Door
die
van
de
om
dat
eigene
en
crasie
worden
of
deze
achtige
die
Het
'over
zou
opnoemen , is
pleitende
tc
mij
Cf.
a.
zij
voorbeelden
w.
M.
in
het
tijdperk zijn
zij
van
in
dan
koperbanken
door
—
tc
na
aan
,
houden, bootsen.
vergift
En
idiosyn-
dat
bevruchting,
geneigd
melk-
in
om
,
deze
hetzij
witte,
zijn
ont-
eindelijk
meent men,
kleverige
meer
te
eenig
worden
hare
eene
of
opzettelijke
frisoh
toegeschreven.
algcmcene,
meest
ingehuld
voeren, voor
allen
ont-
zoo
zich
,
sterk
ik
de
het
verschillende
een
of ander
sprekende,
als
schrijvers
wilde
gevoelen voorstaan,
voor
hunne
meening
bij brengen.
slakken,
VAN
do
af-
vast-
dit metaal opgenomen
van
die waargenomen overmaat
door
groenbaarden
bestaan
gedat
oordeel,
koperdeelen,
of ook
,
dan
meer
deze dieren zich
den oester
om
Engelsche
doordien
ieder
dat
van
andere
gaande
’).
ver
welke,
hot, ,
gaan te
Yan do eetbare
')
dan
vloeistof, hetzij
binding
is
Ealmouth
zelfstandig
door
zijn
schadelijk
eitjes,
g.
toevallen,
veronderstelling
de
zeker
de
van
zoowel
z.
hot
indigestie
aan
weekdieren door
der
hetwelk
in af-
stoffen,
de
gepaard
van
dier opgenomen waaraan
dat
opgenomen
is
en
vergift
krabben,
derde
hoeveelheid
gedaan,
het
grootcr,
orgaan
,
te verklaren is
,
dier
hot
edulis,
duister,
inzonderheid
water,
Mytilus
dat
een
dat
vergif
waar
die
het
om
geno-
Behoef ik
een
moeijelijk
en
zijn
Een
het
in
baai
wordt
dit
groote
koperzout,
kleur
anderen nog
kend
de
zijnde
zeeschepen
leven
eene
uit
het
dier,
door
van
zij
kopermijnen
toevoeging
aan
belegsel
of wel
hechtcn,
heeft,
hebbe
het
lekkernij
mossel,
parasitische
broozer.
en
de
als
,
duizen-
niet ontgaan,
nasporingen,
in
het
van
lever,
kleur
van
de
voedsel of andere
zeenetels,
Door
eene
gevolg
Meent de
sporen.
ziekte
aan
Vreemd
genomen
,
zeesterren,
nog
en
,
zijn
als
zeldzaam
Ostrea edulis
talrijk
te
berokkenen.
genot verbonden is.
hoewel
welke
op
schadelijk
het
woon
en
is
dut
bekend.
en
proeven
gelegen
schrijft
allen
meer
noodlottige
aan
die
de oester, aan
liet
en
,
noemen
verschijnsel
menigvuldig
als
te
nog
genoegzaam
zeker
de mensch
Immers
WEEKDIEREN,
voedsel,
dat voedsel
aan
DE
den mensch
aan
gezond
en
dikwijls
nu
zijn
goed
een
kan
ten,
weekdieren
sommige
den als
OVER
zooals Helix
HASSELT,
Handl.
der
pomatia
Vergift!,,
of Carocolla
Utr.
1854,
p.
en
699
anderen
en
sq.
IETS
zijn sommige
vergiftig,
Coriaria
belladonna,
als
DE
OVElt
zij ingezamolcl
myrtifolia,
105
WEEKDIEDEN.
worden
hebben
Yan
de
Cypraea
door
Eindelijk
de
veelvuldig
daarvan
het, do
palm en
dat ver
te
welke
lang,
hot
keurig
op
welke
,
al
kan
zijn
een
en
van
eigenschappen
om
als
hij
werd
hij
en
het
lucht dier
kwamen, terwijl verder ,
‘)
Cf.
braking
menigmaal
versche
dat
in
te
met
de
b.
tijd
dat
rang
zijne
aanraakte
do haren uit
een zeeman
HTJMPHiüS,
en
veel
inwendig
nam
lucht
Zijne
zijnen
,
met
tot de fabelen
do
dieren is
voor
met
de
doch zeker
Aplysia
,
is, somtijds
die
een
walgelijken
zoeten, klier
met het doel
van
won-
uitscheidt,
dikwijls genoemde schrij-
de kamer
stank
als
en
deelon met
rariteitkamer ,
het een
ware
vocht
Amst.
uiterst
verpest,
zwollen in
Aplysia
1741, fol.
op,
aanraking
Zoo verzekert eene
naauw-
moest verlaten
wangen
liet
baard vielen.
om
met
het
de kamer
handen
in de Middellandsohe zee
D’Amioinsche
zoovele
wordt,
gelegen
huisgenooten
die
van
zóó
nero
geval
grootor
vocht
reuk;
gebruikt
eindigde
deze
dat
do
wor-
gelijkende.
van
men
dit het
gevonden
en
verwekkenden
ademen.
,
o.
,
den
door
anderen
en
nonADscn,
heeft. Zoo
vat met zeewater
evenals
zwartachtig,
werden nog
dat
Frankrijk
,
zoodat
in
sakker
zijn,
eene
waar-
kwaden
zeer
wat verhaald werd
melkachtig
uit
ruige
de
gegeten
slak
.
van
de
dat
een
grooto
zeer
giftmengstcr
cuvier
Hot
smaak
onderzoeken
onaangenamen
een
llomeinen in
gevangen wordt
aanraking
dier uit
daar
nog
Het is
toegeschreven,
en
andere dan
strijdt
zoude
lesson
Daarenboven
dier
gelooven
Napels
prikkelende
te
dit
dat onder
brandaris,
weekdier,
een
namelijk.
giftdranken
werden.
vergiftige
geen
Hiertegen
volgens
de
hij
onderzoekingen
eigendommelijken zeer
der
de kusten
do
bij
dier
hielden.
aan
van
over
do bekende
,
te
meer
volgens golf
onge-
heeft.
voorkomen
dit
aan
meer
onsohadelijk
soort,
m
locusta
zaken
brengen,
is
stond
zij
daarentegen
dat door Murex
depilans,
in
toegereikt
derbaarlijke
zeer
Aplysia
of
zijn
deugen,
zijn ').
verhaalt,
sproken
nog
weekdier,
door
niet
beter
altijd die
glanzend
en
Sooieteitseilanden
bestanddeel
een
te
do
plikius
werd
niets
ik
moet
zechaas,
Volgens
zij
algemeenen regel opgeeft,
vergiftiging plaats
soms
van
grijs gevlekt
als
voorziene
glad
dat
reeds,
hummiius
als
voedsel
,
mossels,
den;
tot
van atjtenriutii
bewoners
het
hebben,
stekels
neming
zegt
welke
allen,
spikkels
met
en
tigris
heeft, terwijl hij
zcehoorntjes
roode
Atropa
geaasd.
eigenschappen de
welke
op
culatum,
straft
als
planten
van
Conium ma
bohadsch
willende
pag.
114.
106
grijpen,
oogenblikkelijk
eenc
ontsteking
zij
zeker
is
dit
dier
,
voor
Ware den
het
30sten
stoomjagt dat
er
niet,
alles
wat
enz.,
die
trokken
in
hot de
en
bragt
worden.
van
dit
dan
zes
gebeurd
zee
is
het
echter
is,
toeval
voor
die
dieren
zulk
walging
ecnen
van
,
ik
tot
de
is,
dat
er
fabelen
een
voeten
dat
om
vangarmen
niet
geweest
,
de
wanden
zee
moeten ge-
tropische
zijn
weekdier
eene
zijne,
Doch
zoo
dan wel
dier, ook
nu
in
waar-
maar
slaat.
is
van
pond
en 2000
gekleurd,
het
van
Ligt
de eilandbewoners der
,
soorten
schip,
een
dcrgclijk
zijn.
daar
kraken
die te vinden
als
don wil
van
zou
lengte
,
wordt,
en
gevaarlijke
hebben,
do
op
ofschoon sterk
anderen,
Aarde
buit in hunnen reusach-
regt
18
eene
den bodem der
naar
met
minder
de
reusachtige zeeslangen
van
was,
waarvan
het
over
gezwegen
schepen
het
van
het Album der Natuur
zou
dieren
zeker
mogelijk
en
maandwerk:
kunnen de verhalen
en
afhankelijk
van
het
Academie op
gebleken
boijer,
bestaan
welkomen
een
getrokken
het
in
van
dier,
is,
ligt
lange
zal
het
Bijblad
armen
als
gelijkend
diepte
van
afkeer
grooten
een
den kommandant
feedeeik
dezer
behoort
vreeselijke
gezien
voet
waarop
Hoe dit echter
der Fransche
van
vindon is
te
sommige
aldeovandus
en
do
meer
1867,
met
het
Loligo
heid bevatten boot
algemeen
aanraking
brief
daarvan
verdwijnen,
Nu
werkelijk
naar
bij
oenen
luitenant ter
schepelingen
mond deden
werken
het
Wetenschappelijk
hunne
de
geslacht
uit
do verhalen
met
zwaarte,
het
over
aangedaan,
verloor.
arm
vergadering
eene
1861
jaargang
tot
en
in
afbeelding
tigen
het
dat
ontmoeting
eene
zijn
zeemonsters onder de mollusken
enorme
Yolkon,
van
omdat
werd
hevige pijn man
verspreidt.
den
Alecto,
1862,
hare
stank
December
beschrijving van
dat de vissohers
vertoonen,
WEEKDIEREN.
door
daarbij
waardoor de
volgde,
het,,
verwckkenden
de
OVEll BE
IETS
de
vrees
zeeën te verklaren ,
als
zij
den;
als
en
zich
mot
de
pols
het
kusten van
wapenen
aanraking
zich
leven
groote
van
een
der
zee
afbeelding
instinctmatig
,
zelden
bijl
in
bevinden
visschers
do
der
cephalopode,
een
ongevraagd
bodem
men
ticharmige
een
zee
den
naar
duiken
om
is
de
het
armen
mogten
,
aan
volwassen
cephalopoden, mensch.
af te
te
in
in
wor-
zoo
zij
dat
,
zij
daarmede
de Middellandsche
volgens
de
Siciliaansche
vasthechten
brengen.
armen
te
JEnoploteuthis
verwonderen,
ligchamen
gevaar
wier
de
van
kappen,
Ook
welke,
levende
koraalvisschers
Messina
niet
komen.
weekdieren
zich
schelpdieren magtig
beschrijving
en
ziet,
om
zoo
en
niet
Zoo leven dik
zijn
als
aan
de
IETS
OVER DE
107
WEEKDIEREN.
II.
Als
wij
geëerde
,
der natuur,
dan
dieren
opzigte
Bij
ten
dierlijke
van
tot
orde
het
ik
hoop
u
daaraan
of
optellen,
bepalen
met
wij
dat
,
bewonen
het
voor
ligchaam
in
IJszce
hot
vinden
te
sommige
soort
hot
Oetang bij eerst
het
het
prediker
eenen
slaat
om
zóó
die
buit
versmaadt,
waschbeer, het
van
steen
zijn
meest
wiens
geschat
carreki
der
deze
de
en
magtig
wanneer
huid
voor
wordt,
dat
op
en
het
te
hij de
leeft,
u
alle
soorten
ik
verstrekken,
het
worden
zeker,
hongerig
in
dat ook
op
allerlei
In
hoever
het dier tracht te
grijpen,
om
te
welke
of
geene
na
schelp
zich
mosselen,
dien in
de
van
hij gebruiken
de
durf ik niet beslissen.
is,
dat
beletten,
gekwetst worden,
oesters,
hij
do
Ocrang-
hoedenmakers
wanneer
zijn
vinden.
anderen steen
,
,
dat de
zouden
eenen
vinvoctigc
welke
trachten te maken.
bevat,
schuift
de
en
,
zijn vrecsclijk
belust
strand
hij
Brachiopoden voor
het
zeer
ver-
welke do wereldzee
Clio
is
waarheid
kleppen
met
ik
millioenen
meester
zij
eer
bajiweu
,
geslacht
,
zijne pooten
volgens legt
zij
ge-
daadzaken
het niet vreemd te
de
van
zee
gemeldi
schelp
tusschen
aap,
op
vos
openen
digtslaan
wil,
de
van
steen
eenen
door den
verhaal
men
welke
schelpdieren,
van
echter
weet
apensoorten
walvisch
der
twijfel
der
den mensch voorzien.
van
minder bekend
doch
weekdieren
van
zoo
armvoetigc,
het
van
Dat echter
moge
,
dan is
van
de
minder
toesohijnen,
niot in
voedsel
tot
genot
verkrijgt
bijzonder zijn;
landbewoners zich
dat
of
geen onbeduidend aandeel
dolfijn soorten
gedeelte of
,
kan
ver-
geslacht
bijzondere belangstelling opwek-
hot
en
geen
andere.
ook
zijn.
dor
meer
de
wijze
afhankelijk
blootlegging
zij
eene
en
op
niot
van
ons
huishouding
welke
wolligt
er
voeren
beginnen,
voedsel
noodzakclijk
molluskcn,
Van
leven
schelpdieren
ver
welke
walrus-
grootste
,
andere
te
welke
zoogdieren
do
zij
weekdieren
in de behoefte
verscheidene
verdelging
dienstig is,
de
aan
die,
tot
de
echter
groote
schouwspel
voortbestaan
zorgvuldige
dat
mij
zoodat
gruwzaam
eene
,
zou
onmiddellijk
Als
nemen
Hot
wilde
alleen
mij
ken
overtuigen
nemen.
dieren
van
zal
te
door
de
elkander
van
oogen ,
geheel
in
wij zien,
wederkeerend
wier
en
hoe
het
van
en
voor
dood
dingen,
worden,
steeds
ons
den
van
der
welzijn
trokken
het
slaan
wanneer
voedsel
bestaat,
wezens
is
afhankelijk deze
hun
van
vernietiging
en
blik
eenen
wij verbaasd,
treedt
voortduring
woesting
lezers,
staan
van
stuk Ook
en
de
den bever
nabijheid
van
108
de
zeekusten
wacht
gebruik
regenbui
ceno
kort
zeer
ook
is
Ligt
te
eenden
anderen
menigte
do
zijn
uitmaten;
zijn
of de laatsten
openen
durende Enkele ellen
in
worden te
magtig winters mende
te
vele
Behalve
de
die anders
kahelj
schollen ,
grooten den
om
en
overtuigd van
geweten wordt,
uitgerust
worden
in
haar
om
aan
door
do
op
ook
,
Pupa
,
in
de
eersten
hare voort-
zij los
te
maken.
en
gewor-
den inhoud
do
en
hier
eenige
lijster
veel
maag
dezer
des
voorko-
andere kleine
en
de
steenen
do baardmees
terwijl
,
voedsel
welke door hen
do merel
cene
zijnde,
leven
aan
—
het do
onze
haar
van
zijn.
uit
bijna
maag niet
hoe En
geheel
zelden
gevonden
stranden element
darmkanaal
zijn,
dieren
blijkt
amphibea dun
wier
haar
van
te
aan
verkrijgen zijn,
welke
bot,
dat
het,
eenig om
,
verbrijzelen
nemoralis
visschen
aanwen,
inhoud
deze klasse
Helix
zeer
van
overvloed
is
zijn
Do
heeft daaraan
waarop
beneden te
ganzen,
zich land-
vogeltjes
worden.
niet te
bijna
schaal
Succinea
schelpen
soorten
do
gras
met dit
gemengd
als
zoo
gevormd
ware
,
naar
dat dit
bijna zijn
,
en
tegelijk
ostralegus,
zoetwater-mosselcn
bekend
de
moet met
verbrijzeld
Ook
op
des nachts of
mollusken leven.
van
stevig bevestigd
en
,
moeten
stoenen
on
danken hebben
slakken-soort,
gemakkelijk
rotsen
gevoerd
en
leven
welker
de
zoodoende
worden,
vergenoegen
slaan
azen
lucht
om
hun
slakken,
hoeft
de
van
het
van
door
daar het
en
schijnt,
patella’s
en
als
zuiden
worden
en
strandvogels,
Haematopus
dan ook
hebben
verblijfplaats
kraai-soorten
hoog
pen
is
van
aangenamen smaak verschaft.
een
grootste gedeelte
daar oesters
snavel
het
vet
worden
Het
met
andere slakkcn-soor-
en
schapen
Geduldig
behendig
gedeelten
in
en
opkruipen
dat vele
oester-vissoher,
danken ,
to
naam
,
enkele
virgata
brengen.
schaap
dan
om
schapen
gevonden
of de
verder, het
voor
In
de
grasscheuten
het
van
is hot
bonte
zoogenaamde
den
Helix
niet anders
vloesch
begrijpen
en
dat
mosselen.
en
af,
Cornwallis
,
hot
aan
worden.
bekend,
groote
het
schelpen
van
die weekdieren in hunne maag
voedsel
gen
bergen
oesters
van
te
acutus,
tegen
kan
,
de
algemeen
Bulimus
van
WEEKDIEREN.
der
openen
magtig
op
het
welke aldaar in
,
na
als
is
Dcvonshirc,
ten
inhoud
zoo
DE
grootondeels
vrij willige
den
Engeland,
hot
ophoudt,
het
hij
poot
zijn
te
OYEK
IETS
groot dat
worden
gevangen
nut
dit ook
schelpen,
eten de ton-
,
aangeboden
slechts
weekdieren.
van
kostbare
worden en ,
oppervlakkig
do
Noord-Amerikaansche,
gade
mollusken ook
wel
groot aantal schepen
van
men
,
door
de
te
voor
visschers
welke in den
Engelsohc
be-
en
zomer
Eran*
IEIS
sche
kusten
magtig
te
de
andere
te
undatum
te
Mya
en
Zelfs,
door
huuno
Actinia,
naauwelijks
en
Uraster
zeester, Heb
ik
kortelijk
aan
op
gebruikt
wij
bepaald
meer
van
het
lager
,
staande
melding
er
welke
is,
En
wat
wiens
alleen
doet watertanden
,
tafel
der
hoe
land
ons
velen
hebben,
kan
openen
als
Gaan
het,
er
de
wij
dat
dit
voorkomt,
toch
dat
een
bodem worden zij
De
eerste
oesters
')
liet
hoogst te
tot
hebben
in het
alleen
ook
Alhum
aan.
tot
de
kor-
de
oester
over
Natuur, jaargang
,
de
na
dan
,
moet
‘).
blijkt
kusten andere
der
pralen,
zoo
bieden
gesteldheid
zijn zij
wordt door
is dr.
te
zich
zij
waar-
rekenen.
op
geput N.
en
den
van
leemoesters,
waar
oester
X8G4.
rij
die
oesters
en
vermeld
zult reeds
de
Europesche
slechtste
harden bodem
Studie
do
gretig hij
Gij
smaak'is,
Naar
zand-,
laatste
van
getiteld
der
fijn
van
de
van
inwoner
der weekdieren
aan
hare
dier,
lekkere
eene
kroon
do oester de
worden.
het
over
van
do
moeten
groote klasse
geschat
edulis,
rijk
vogels
nu
niet minder
wordt met
gemeene
menigen
zoo
al
aan
kan
berg-,
een
hier
wat
even
de
van
gevonden
voedsel
beste,
opstel,
Plinius
uit het
geput
bijna
streek
gaarne
voornaamste
deze kan
Ostrea
oester,
op
omdat
,
de
bestaan,
zijn
aan
azen
zoogdieren,
spreken
maar
verspreiding
overal
goed
door
dat ook
voedsel
verdeeld in do
verdienstelijke vindon
het
niet
soort
niet minder
do
niet
iedere
Bijna
te
afkeerig
verschaft,
gewone
van
lokaas
maken
bewoners wordt verslonden.
gcographischo
maar
de
is
sprake
schelpdier
wcrelddeclen.
ofschoon
do
als
aanrigten.
waarde
begin
dat
dier,
brood
zijner
dat
ik
genoemd,
dagclijksch
geraden
,
het
vindon
zee-anemonen,
schade
den mensch
van
te
van
sommige
grooto
die niet
hen,
,
wordt
rijken
duizenden door
van
reeds
voeding dan dat
natuurlijker,
naam
bete
van
is
de
voor
hoe
van
ze
te
diersoorten
enorme
de oesterbanken
gewezen,
nagaan,
dierenrijk
,
om
Pecten
Buccinum
kusten
onze
visschen zonder de mollusken niet zouden kunnen
en
en
er
aan
edulis
kabeljaauw.
behoef ik
rubens,
ook
Mytilus
den
van
nog
dactylus,
dezen worden verslonden door
van
bekendheid
algemeene
vulgata,
ook
men
Pholas
van
daarmede
om
maakt
vissohers
en
wordt
doel
welke
bewerktuiging
schelpdieren,
van
alle
Engelsche
duizenden
het
Patella
109
tienarmigc ccphalopode,
van
gebruikt
Scheepsladingen
schelvisch
voor
eene soort
hetzelfde
arenaria, do
WEEKDIEREN.
lokaas
Tot
vulgaris,
door
doen dienen
als
gebruik.
Modiola
worden
zijn,
welke
,
vangen.
molluskon
opercularis,
DE
Loligo piscatorum,
worden
kabeljaauw
OVER
vast-
uit
het
meursinge
,
110
IETS
hechten
do
aldaar
;
Do
getale.
ook
bereikt
Men
loven
deze
der
dieren
don
1
dat
’s
pels
September
terwijl kunnen kleine
250tal
voorzien steden
jaarlijks
van
zee
veredeld
en
van
de oesters
zoozeer
het
in
en
aan
volgens
als
2500
is.
300
000
het
men
Te
Granville
Hormandie, af.
zijn
die,
noemt,
welke
zijn,
gespeend
om
en
in te
putten ,
bij
,
hot
eh
en
stijgen.
eeno
van
menigte
converfen
de
on
infusiediertjes,
vleesch
de
gewenschte
verzonden,
in
beide oesters die in
putten
De oesters worden
op welken
zij
in
tijd zij
met
deze maanden
van
wat
aan
ulvcn welke kleur
Engelschen parken
stil staat
en
kan
men
waardoor
zij bij
,
,
rust
en
sluis op gezette
vloed onttrokken
Door
sche-
Cancalc,
omgekeerde
de Fransohen
dat door
groene kleur doen ontstaan
waarde
kleine
in het onderhoud
zoogenaamde
welke reden
wordt, overigens eenigon tijd van
,
aantal,
het
de oesters,
zijn.
Julij
of
daar in die maanden de oester aldaar
geschiedt,
rigten
het
handel
dan in
September
Engelscho
en
de
werpt Boter
—
Mei, Junij
gevuld
vangst
van
Augustus
Duitschland
en
en
noodige
vangst
Yan
200 000
door deze
francs
worden,
Door die
werking
haar
Holland
20sten
wordt.
jaarlijks
mcnschen. van
do maanden
zoodanig
de
April.
ciientj
don
Ontzettend is
gevischt
het
De
hun
Ylocd
den Isten
van
schelp
van
behouden.
sluiten.
van
Europa gegeten worden, juist
ontwikkelen
ontelbare
tot
in
vernieuwd
wisselende
comsumtic
Coromandol
smakelijkst
geheeten,
de
spermatozoa
dan ook niet in do kust
den 30sten
de kust
200
zoo
lande
2000 —2800
hunner
schalen
ze
fl.es-
v.
den tele-
instandhouding
gevaar
Engeland
en
te
ons
België,
van
gevangen
of,
hij
grootc vischbooten
aan
geplaatst
daarin
eijeren
water
voor
naderend
hij
zijn
b.
aan
van
zijde
hij wijd geopende
tot
Engeland,
een
hun
het
zouden kunnen
Frankrijk
en
worden
Jersey
naar
volle
April
jaarlijks
eiland
in
geschiedt
30stcn
sten
deze
zij
niet
zelfs
diepte
de vlakke tot
aanmerkelijke
dikwerf
voorwerpen
eene
op
met
anders
zij
op
eeno
gezonken , ja
grootcn
daardoor wordt
en
is,
lang
en
Algiers
steeds
elkander in
op
aanzienlijk,
mijlen
zijn
zee
en
die niet zelden
koralen
en
water
brengen
zee
terwijl
den
tot
daar
gekeerd,
ebbestroom
dor
oesters
naast
zeer
gevormd,
Sardinië de
noodzakelijk
zoo
voedsel,
den bodem
vindt
boven
naar
dikwerf
zeegewassen,
tusschen
graafkabel ellen.
WEEKDIEREN.
verscheidene
soms
aan
die op
BK
doorgaans
zo
is
oestorbank
en
gehecht
schen,
men
opeenstapeling
zoogenaamde
dikte
het
vindt
OVER
van
en
het
water
daarmede
den oosters
geven,
dus
aan
het
de af-
kunstmatig hij de
epicuristen
wordt
tegelijk
tot
zeer
tijden
namelijk van
eene
voedsel dienen
bevorderd.,
IETS
De
ouderdom dat
men,
moet
oud reeds
zijn
als
het
poli
en
het
wijl
Het of
De
leeuwenhoek
is
gestoofd
stolling
het
van
zijn.
men
die
hen,
beschreven,
Vele
oplevert
in
mossel. onder
te
zij
de kusten
van
St.
fijn
Malo
paalmosselcn
en
in flessohen
een
nog
■wegens
de
zijne lange
waaruit
liayeux
en
als
Beaumont
worden
2
uur
oestersoep
3
,
met
heeft
gevonden,
55 uur
dat
ruwe
minuten.
ons
zoo
,
is
toch
er
land
edulis
een
vinden.
vinden
hun
van
de
van
langs
Alleen de
meeste beroemd
ook
die
Erankrijk,
rotsen
worden.
do
niet
betreft,
van
van
het
maar
nog toch
scheepsladingen
westkust
spijze
,
smakelijk
koopors
kusten
losgemaakt
even
ander
een
misschien
Mytilus
welke
,
ge-
blank,
,
kostbare
haren smaak
de
die,
slijk
3
aan
zeker
in
gekookt,
er
de monden minder
uur
een
en
azijn
rivieren
verscheidene
hebben
minuten, gestoofd
uitziet
voorziene adom-
waterstraal
ongekookt noodig 15
onzer
smakelijk
rimpelige opperhuid
kracht
oesters
minuten, geroosterd 30
koopen
goed
Northumberland of
van
aan
het
met
dat
het
nog
do
als handolsartikel overal heen verzonden.
van
eene
geroosterd
buitenland verzenden
wat
lekkere
voor,
somtijds
ter-
toe,
weinig doorschijnend zijn.
Zeeuwsche
Cancalo
000
wegens
Bij
ontzeggen,
in
het
naar
do kusten
verpakt
het
).
schalen
mossel,
ook
behoeven,
zijn
dier
1
vermogenden burger
onze
ook
oppervlakte
ander
de
smaak,
van
De
min
zij job
000
10
maagsap,
welke zonder moeite hare
hij
door
gekookt,
betrekkelijk
moeten
worden boven
geschat
tusschen
Even onder
buis,
die
wordt
middelmatige grootte
worden niet alleen in versehen toestand
ingemaakt
komt
en
wordt
zelfs
en
vezelstof
en een
het
oester.
van
Philippine
het
dat
van
worden
jaarlijks
Isigny,
van
verre
Apenrader
uU
de
jaar
,
zoo
aangchragt,
voor
der
,
van
menigen
aan
vangen
van
doen
baai
terwijl
deze
het
Die
de
‘)
en
dan
en
in omvang
want
in
letten
nuttigen
niet
visschers-huisgezinnen
bestaan
te
dat
do comsumtie
voor
mt
aanbrengt
voedsel,
geregt
hoewel
dat,
grooter nut een
tc
000
nog
gebruiken ,
goed gevuld
do weelde
schelpdier
weekdier,
is
zich
tweede
weet
jaren
4—5
vermindert.
omvang
te
vooral op
malsch, sappig, welsmakend, Voor
in
moeten verder versch
Zij
1 200
jaren
inkrimping
cn
er
het
overgroot
moeijelijker oplosbaar
eiwit
moet
echter
bepalen,
,
oesters raauw
zij
is
eijeren
111
waarschijnlijk
Na
hoogere
op
te
en
100 000
op
betrekkelijk
de
zijn
der oesters sloten
schelp
ligchaam
boste
neemt
moeijelijk
dienen.
der
getal
,
begroot.
is
ontwikkelt
te
spijs
WEEKDIEREN.
DE
oester
langzaam
om
vruchtbaar;
bastee
de
van
zich
zij
OVEE
3
uur
om
30
verteerd
minuten,
112
IETS
voeten de
spuit,
ver
zoogenaamde
slurf
versmaad Te
Als
oen
ander aan
behoort
grootendeels
bedolven dan
meer
de
Solen
scheede,
vagina
elke
worden
,
onze
het
niet
dit
van
zij
Hetzelfde
Solen
is
de
geval
ook
Cardium
met
een
aan-
do
mes-
stranden
onzo
op
nog
in koud bron-
uren
het
zij
tot Mei
verstrekken tot
welke
siliqua,
worden
geslacht,
en
welke
of kokhaan
September
eenige
menigte
en
onder het zand
even
Engeland
geroosterd
voedsel.
ontelbare
hartschelp
van
maken
kusten voorkomt.
onze
eene
zich
zeeplaats
,
,
en
leveren;
gebruik
geen
ook
In
nadat
hebben
smakend
goed
en
aan
men
zandschelp,
soorten
grootere
rusticum
ziet
de ebbe.
in
bijna
zijne
van
nog vermeerderd wordt
golfslag
van
reiniging gestaan
tot
genaam
de C.
on
dan
Deze dieren bevinden
grenslijn
mosselen,
ook
gegeten; aculeatum water
do
aan
overvloedig
zoo
de eetbare
aan
het
Yeere
te
het is
maakt;
als te
voedsel op
kustbewoners
onze
eiken
Cardium edule.
genoemd,
dat
wandelt,
bij
kenbaar
schijnt
hunne aankomst
hij
,
strand
Het
geconsumeerd.
dat
schelpdier
het
welker aantal
schelpen,
arenaria.
smakelijk
een
getale
het,
WEEKDIEREN.
zijne aanwezigheid
minste hebben
grooten
verwonderen is
men
van
gekookt
en
ten in
en
daardoor
en
DE
straudgaper, Mya
ontdaan is
polderjongens
OVER
H
voorkomen
Ierland
bruiken.
Als
gedaante
in
evenmin
als
van
de oester
het
eerst
Mija
zulk
een
Zonder
het eerst
tot
tot
liet
heilzaam, Ik
zou
voedsel
van
Tellina.
grootste
,
de
zelfs
nog
onder
en
deze
in
dingen
want
anderen
;
kunnen
alleen
schelpdieren
hetwelk
gewesten
te
het
,
weer-
voedsel
ge-
spoelvormige
,
geven
dat
koning
het
jacobus
geweest zijn
honger,
op
hot
die
den
die
,
pas
ge-
monsch
dikwijls geweest, leidde;
hon-
welke naderhand niet alleen te
zijn.
nog
zooals
over
Lithodomus,
melding
hier echter
vinden is
welke
schelpdieren,
spreken,
Pinna,
wil ik
,
te
voedingsmiddelen
bleken
Venus,
zijne
toepasselijk do
in
gekookt,
wat
moet
tweekleppige
,
toe en
nooddruft is
ontdekken
dienen, Pecten
ligt
man
volle
lekkere
vele
met
uitlokt
slechts
kostbaar
over
tropische
ten
het
met
het
moedig
of
uitstekend
een
vagina
spijze
is
dreef,
zeer
geslachten
Donax
maar
proef
den monsch
voor
soorten
hoort
hier
een
was
den mensoh
maar
tot
dier opat,
kennismaking
eene
gersnood
het
twijfel
deze
dan is
ziet,
dat
Solen
do kustbewoners
terwijl
raauw
als
smaak,
van
arenaria
zeide,
noemde.
die
schelp
zijne de
dier
het
men
worden,
Italië hen
en
peporachtigen
haren iets
van
versmaad
spijze
Groot-Brittanje,
van
wil
doch als ,
en
maken niet
door do
te
tot
eenigo
Anomia ,
van
huis
het be-
inboorlingen
IETS
van
Nieuw-IIolland Dit
namelijk. zelden
weegt
vindt
Ook
door
digt
do
der
slak
naar
als
hoeveel
met
de
groote als
lijders
grootste, Iteeds
de
bij
vuldigheid gevoederd
omvang vindt m
nog
lente,
hehbcn,
huisje oester
vet
uit
,
1870.
hare
do
Zij
soorten
in de
klein
,
is
wel
van
grooten
gehakt
of
enkele
zien,
te
welke door
het
tuinen
,
Somtijds en
zij
vleesch
zoo
uit
worden
geslacht
beginnende
en
met
zeer
dusgenaamde
,
en
daarover.
buitengewoon
tering-
Eene der
eenen
veel zorgCochlearia
huitengewonen In Zwitserland
millioenen worden zij
hij als
zij
hun
worden
zij
hetzelve, gekookt
vermengd
Helix
deze het meeste bekend.
naam
ingerigte
gchragt.
gegeten ,
in ,
onderwerpen.
bekwamen daardoor
gekookt
tuin-
afkooksel
anders
men
van
ook
groote vastendagen
bouillon
schelp
pomatia
aangelegde
genees-
en
,
opmerkelijk
Italië worden
en
slakkcnkuur
daarvoor
den handel
of met
zij
gegeven
beschouwen,
denkt
Spanje
een
Tot
lijmig
de lekkerbekken duur verkocht.
aan
vooral in
in
daarvoor
voorzien in
bakken
Helix
,
gemaakt.
werden
en
men
de
nog
en
zij
in
deze
van
wordt.
terwijl tegenwoordig
Homeinen had
werd
echter
Europa
dusgenaamde
eene
wijngaardslak
de
drinken
is
verschillende
van
gebruikt, aan
te
Het
plaatsen,
Do waarde
adspersa
een
gegoe-
meestal
gelegen zijn.
kennen.
Helix
daarvan met melk
van
Frankrijk,
te
eene
nog
hoeveelheid
uitgevoerd.
niet
men
goene,
den
voor
rivieren
groote
segrijnslak,
gebruikt
landen
hoeveelheden
zich
schijnt
is
tegenwoordig
,
onbelangrijke
Dritschc nahuren
dan do
dit
on
nog wel in die
en
volwassenen dien drank
gaarne
zuidelijk
voedsel
en
genuttigd
resultaat.
goed
zuidelijke
Vooral in
niet
ponden
cephalopodcn
zelfs
versnapering,
niet
opgezocht,
afkeer de
de kinderen echter In
nu
de
van
gegeten
monden dor
eene
onze
land
kinkhoostlijdertjes
aan
een
de
voedsel
wordt
dit
cu
omvang,
welke ik niet met stil-
,
Litorina litorea
man
aan
wordt
nemoralis,
met
gevallen
of
land
gebruik
gemaakt
gigas
en
oplevert.
soort
eeno
alikruik,
geringeren zee
jaren
ons
Helix
,
Tridacna
dan honderde
meer
vele soorten
ons
aangename
do
huisjes-slakkon
kundig
slechts
eene
den aan
laatste
dieren uit
spijs
er
in
wordt
weet,
wordt
burger,
welke
zijn
do
wordt,
buitengewonen
schaal
voedzame
eenkleppigen
Vroeger
slechts
In
kilo
gasteropoden
zeeslak. den
er,
ik
zoover
de
de
waarvan
gegeten
een
voorbijgaan.
mag
Voor
van
de
soms
113
WEKKUIEESN.
Nieuw-Zeeland
verkrijgt
20
dier
onder
zwijgen
dier
men
liet
en
on
UK
OVEIt
en
wintordeksel nog met
even
met
als
hun
eene
boter
gestoofd. 8
ge-
114
IETS
Behalve
als
in
kusten
kuststreken
elk
de
jaargetijde
Loligo
de
op
ten
klasse
dor
zal het
voor
en
vulgata,
bewoners
van
de
en
Niet
blijft.
wordt
landen
vulgaris
spijs
aangename
Japan
en
,
Loligo
worden in
en
andere
en
,
zuur
China
,
aan,
van
biedt
terwijl
alleen in
Europa,
Octopus
communis
de
aangeboden.
hebben
denkbeeld
geen
den mensch
voor
als
toesohijnen,
de
buikpootige
voorkomende
Patella
arme
De kalmar
verteerbare
taai
verkoop
den lezer
do
Griekenland
,
gebruikt.
goed
altijd
weekdieren
jaarlijks
Frankrijk
,
Indië
Nederlanders
op
kusten
schotelslak,
door
en
nog andere
onze
verscheidene soorten eetbaar
zijn
eene
geheel
markt
Wij
’s
in
nap- of
gevangen
voedsel
sagittata
ook
maar
Italië als
Europa
ook
gegoten.
koppootigen van
de
en
menigte
Engeland
do
zuidelijk
WEEKDIEREN'.
De
gebruikt.
undatum,
groote
van
Onder
in
voedsel
Buccinum
worden
BE
de alikruiken worden in andere landen
zeeslakken
wulk,
OVER
enorme
som
hij
als het
en
000
de groote
gewigt
ongeloofelijk
ware
dat alleen te Marseille
verneemt,
ƒ 275
van
hoeveel
van
is,
mollusken wordt
aan
om-
gezet. III.
De
immer
zich in
geschapen
,
zoowel
het
maken
niet
eigen
om
sieren
voflo
te
als
zijne
bevrediging
Het
kostbaarste
was
voorzeker
levens
in
edelste
wat
,
mij
onthoud
product, gekend de het
om
van
werd.
hand
gaf,
onderwerp
u
een
Nu
betrekkelijk
maar
meer
toch
geweest
aarde
van
die
lagere ten
,
altijd
van
do
dier,
eens
zeer
schepsel
heeft
te
doen aan
bekomen
bij
zich uitne-
zucht
zich
ten
om
cijnsbaar daarmede
en,
buit
van
door
golden
zich
diersoorten
menigte
opofferde, zich
op te
gemaakt
zaken,
dierklasse hem ten beste
goede
en
welke
heeft kunnen aanbieden.
tijde
,
geëerde
te geven
dat reeds
minder,
van
lezers,
van
dit
overoude
is
onderzoekingen
de
cr
ik
heerlijke tijden
parol
en
gaf,
zoo
naarmate de mode dit
hoog gewaardeerd,
ijverigste
overleveringen
schepping,
in het heelal te vinden
en
hoogcre
groote
mij
dan
het
ingeschapen
weekdieren
klein
der
delfstolfonrijk
volledige geschiedenis
eene
eens
als
huisvesting
de
Houd
parol.
heeft
hem ten allen
dierenrijk
en
de
do
welke
van
hoofd
zoodanig
en
ware
ook
als
op
als
en
het
gevonden
het
van
ook
planten-
als
hoeft
voldoen,
heeft
wat
kloeding
millioenen
aan
deze klasse
zich
het
voedsel,
tevreden,
alleen
vroegste tijden,
beschouwd
waan
die
was,
dieren-
om
de
opgeworpen
wien alleen alles
om
,
te
altijd
zijn
mendheid is
welke
mensch,
bestaan,
van
af
aan
steeds
zijn
nog
IETS
ettelijke
maar
die
waarop
toob
maar
ter
voornamelijk Hot
aanzien
parelen
terwijl
waren
in
Het
verhaal
verdund
,
dus
al
hebben dit op De
het
dier
ook
het
geval
concentrisch eerst
week
durende plaats dan is
')
lossen u
in
m.
,
zio
grein,
hier aan
de
grein,
in
60
werd D5 11
grein,
werd
grein,
word
eene
of
als
van
en
zuiver
zich
zoo
;
de
zij
zwarten, die twee-
heter
wel
,
zoutzuur
met
).
half
een
heb-
gedronken
het zuivere
zij
niet
1
antonius
dan
meer
deze
en
afgescheiden
verschillende
Is
,
om
een
aan
gewaagd
voort
tegen
,
wat
apotheker
van
vlak, Elk
dier
daar
,
lagen
somtijds jaren
volgens
dikwijls gebeurt,
had
dit
natuurlijk dezer
okay
de binnenste vlakte der
in
is
ge-
Heeft deze hare zit-
gevormd.
alhier,
Meleagrina afkomstig,
plaats
middelpunt.
brengen
wordt
los
zij
te
door den mantel
lagen bestaat,
zoodat het
verhard,
laag
ligt zij
waarde.
de
schelp,
met de
schelp
goedheid eonigo
verschillende
zuren
voor
dunne
mij
op
te
resultaat:
inwerking
niet
60 60
van
over
druppels nog
in
hebben
moeijelijk oplosbaar
in
fabelen
er
schelp
uit
groote parel
daarvan
in
en
den
in welke
gevonden,
is
avondmaaltijd
welke echter in
daarna
verhoest
van
het
bleef Di
i.
parelmoer
de
liggen,
slechts
van
als
schelp
parel,
den mantel
heer
de
wordt
eene
alleen
zij
De
stukjes
en
jaar
een
de
even
elkander
heeft om
noodig
der
zeker
zij
zou ,
graij
schaal,
er
Zij
opgelost
rijk
welke ,
geconcentreerd azijnzuur
een
azijn
het
,
in
kers,
drinken.
hij
om
in
duivenei
een.
mar-
ligchaam
walnoot of
der
zijn
kern.
bij
,
Meleagrina
schelpen
gemakkelijk
zeer
in
tot
had
gelijk
en
van
waarde,
wordt
parelmoer
van
is
te
en
cleopatiia
stellig
gekend
donkere
ontdekt,
is niet alleen
purperkleurigon
en
ook
voorkomen;
eene
grootte in
gulden
rozen-
,
beeft
langwerpig
Volgens
gedeelte
gemakkelijker
zoude
ter
behoort
zoutzuur
mot
zoutzuur
als
parol,
millioen
dat
wijnazijn,
gewonen
nog
,
parelmoer.
van
witten
of
der
laag
van
er
parel
der stof veel overeenkomst heeft
glinsterende
,
groenen
wit
geaardheid
wijze
eener
kleur
zijn
zoo
,
die
draagt
de
somtijds
er
kleurig
ben
naam
gewoonlijk
bevestigd zijn
eene
gladde
eirond
tot
de De
pareloester ,
de
van
speldeknop
door do
men
voortgebragt.
kogelvorraig,
een
en
do binnenste
sedert
,
wordt
afkomstig
een
van
kenmerkenden
in
is
grootte
uitwendig mot
schat
115
WEEKDIEREN.
voorbijgegaan
kostbare
garitifera. dat
jaren
BE
OVElt
13
sterk
120
druppels wijnazijn gedurende
grein,
er
azijnzuur
dus
word
van
j
graden, gedurende
5
48
uren
gelaten,
gedeelte opgelost; 48
uren
gelaten
,
geheel opgelost;
druppels
verdund
druppels
sterk
opbruisching opgelost, terwijl
zoutzuur
zuiver er
in
24
zoutzuur
een
uren
in
opgelost;
40
minuten
weinig dierlijke gelei
onder
sterke
overbleef. 8*
116
IETS
dan
vergroeid, zoogenaamde
dat als
ligchaampje, Zoo
b.
kan
v.
kingen
Zittau ,
te
parelstof
zijne
in
klein
ingewandswormen,
parasitisch
lovende
afzetten
dezelfde 5
rijgen de
zich reeds
kogeltjes
parelen
margaritifera
voornamelijk
gelegen
do
Kaap
bij
en
veel
zijn naar
nu
aan
nog
Mijlen
is
rustigste lingen
’)
en ,
Cf.
der
De
Japan,
China,
Sumatra,
de
parelen
dan
die
welke daar
aantreft.
Oostcrsoho
Slechts Mei
G
is
zich
daar
,
het
do
weken,
daarmede
om
aan
de
jaargang
in
om
van
werden
uit
met
wegen,
winst
1857 ,
te
pag.
te
omdat
,
ver-
kust,
de
zoo
schatten,
en
voor
April
zoowel als
tellen,
ook
en
door
de
dan
Ma-
van
visschen
van
zee
worden
golf
langs
zij
Dorneo
vroeger
begin
vreemdelingen
Indische
wereld
daar
het
bezig,
zoodat
Java,
do
gchcclc
zich
regt
monschcn,
deel
Natuur
8
tot
men
duizende
Yan daar
parelen
deze banken
verpacht
men
als
deze
Meleagrina
gevonden
,
welke
de
op
Zij
deze
jaar zijn
waarop do in
tot
vormen.
,
banken,
parasiet
dwingen
overtrokken
parelstof
slooton
prikkel
te
een
zijn
breiden
verkoopen
Album
parelen.
kloppen.
laag
of
brengen
en
Na
wordt,
van
Ceijlon
ver
verzamelen
en
draad
een
leven
margariti-
van
Chinezen
gevonden
Doch
,
koopen
der
van
aan
gelijken.
'waarde
regering
sommen.
einde
haren
,
eiland
Engelsche
hooge het
in
de kostbaarste
zonden. de
Comarin.
minder het
bij
kusten
soort
door
m,
ypsilo-
water
vijvers
andere
De
ander
duplicatu
Unio
vijvcrmossel parelen
de
dunne
cone
oenc
noopt.
dikken
tusschen
opent
wel
het dier of
Atax
zoet
de
beken
pareloester
parclkogeltjcs
met
echte
volkomen op
het
parelstof
grooten,
kleine
6
a
mossel
een
in
in in
küchen-
tot de groote klasse
mijten,
slechts
andere
bewonende de
of
zijn.
onderzoe-
een
Distoma
van
,
,
zee
van
wijze
of
is,
in
echter vreemd
dr.
en
dan
miilippi
parelen
van
ander
waarom
,
parasieten
zal
zoo
1852,
anders
waterspinnen
is
Door de
dat de kern
,
namelijk
ontstaan
sinuatus,
mosselsoortcn de
deze
het
van
Unio
welke
het
de
tot
bestaan.
Turin in
volgens
larve
Het
of
een
een
men
verschillenden aard
van
niets
dat
diertje,
Daar
).
zijn de
of
ferus,
1
te
dikwijls
de
kan
zandkorreltje
,
behoort
zijn,
Dit
is
Lang
parel.
rondom het
is bewezen
1856
KÜcnENMMSTEE
oorzaak
en
een
afscheidt,
der
phora
dient.
hooglccraar
zeer
volgens
vormen
de
van
wordt
gedaante,
bcteekenis.
ontstaan
het
uit
rninirri,
van
meisteb,
de kern
onregelmatige weinig
van
altijd
kern
WEEKDIEREN.
DE
eene
is
over
zich
zij
zij
en
gebleven
dat
gebleken,
verkrijgt
parclbrok
onzekerheid
OVER
tot het
inboor-
boren,
hebben.
126.
p.
harting
,
de
Oorsprong
IETS
Het
af
is
zij
2
welke
zij
welke
niet
door haren
Zooals
parolen en
de kust
te
zijn
ik
welke
Anodonta,
Schotland
parelvissoherijcn. Bohemcn enkele uit
Oosten
wit
en
komen.
parel maar
vooral
in
verval
deze
stuks
Unio
eeno
op
welke
die,
naauwelijks
er
nieesten
hunne
Beijeren,
zijn
mot
is
parelen
om
Baden,
doch
,
geraakt.
geslachten
bekend
van
zee,
andere
en
dan ook
en
zeer
de
Eoode
het ontstaan dor
de
vergelijken
klein;
de
over
nu
gevonden
dan nog
en
en
vroeger
niet te
Deze
bij de
=
voorkeur de zuiver
4
witte,
grein ƒ 2
C
n
een
door
minuten
naar
al
daarna
Aooals ik
=
5
11
00
alle
in
worden
te
de
X 2
(N
zij
reeds
het
zijn
gekleurd
maag
te
X
X
00
=
II
-
veel
opmerkte,
Als
-
oog
bekoort.
eeno
512
waard
is het
Evenals
zwaarte
parel
bij
bepaald, 1
van
karaat
zijn,
door ouderdom een
zacht
en
gedachtig
of ander kunstmiddel weder
In
langer
aangetast bestaat
grootte,
Aziatische
200,
hoenders
zij
en
sommige
32,
door het
van
in
der
parel ƒ
=
8
het
waarde
Europa daarentegen
voorbeeld
bij
cene
8
in
,
de
de zuiverheid
men
kwadraat der
mat aanzien.
dooden.
maagsap
Is
8.
parelen
verhouding
haar
door het
2
„
behouden, j
=
a
worden
grijze
2
8
Intusschen
cijfer
dan zal
,
kar.
5
ii
naar
van
Zoekt
welke
glanzige, waarde
het
met
roode of
,
is
edelgesteenten
niet alleen
hangt
gele
wordt do
van
Wl t
andere
en
de helderheid en kleur af.
van
vermenigvuldigd
J
in
van
gevonden,
50
de
diamant
den
van
den diamant
Z1
verte
Op
doorschijnend
denkbeeldig. ook
streken
len
parelen
de
ik
rivieren
en
,
de reis
reusaohtige
Dehalec
geheel
toen
leven
waren
do beken
in
na
zooals
mosselsoorton
water
brengen
terwijl door
jeugd
dof.
Evenals
en
zoet
te
zoover
wordt
zijn
aanmerkte,
Ierland in
de vis-
der
van
maken.
steden,
bloeiden,
van
worden
uitzondering
het
eeno
en
Saksen
en
de
en
tal
in
Ook
het
en
vertoeven,
onveilig
zeer
reeds
en
worden
om
dergelijke parolvisscherijen
gegaan,
er
zelden moeten
duiken
meer
gevaarlijker
nog
parelhandel
zijn
en
water kunnen
aldaar
daar straks
sprak,
leveren.
voeten
opgeleid
zelden
bestonden ook
Vroeger doch
niet
diepte
haaijen,
daartoe
zij
niet
want ,
50
van
minuten onder
3
a
do
naar
diepte
117
WEEKDIEREN.
arbeid
gevaarlijke
zeer
eone
moeten
aan
dat
een
tot
schcrs
OVEli HE
Indië bleekt
te
in
brengen de
en
maag
men
deze
de 5
pare-
tot
10
blijven,
zouden
somtijds
1 duim
worden.
het
parelmoer,
de
118
IETS
dikke
inwendige laag waaronder
ritifera,
bestanddeclcn leert
het
als
ziin.
vertegenwoordigd door
de
regelmatige
gelijk dakleijen Behalve
de
Het
Nautilus,
Haliotis
Geen
het
andere
uit
voor
plooijen
het
ijzeroxyde,
,
daarin
ontstaat
glans
weefsel,
het
schelp
kalk
klein deel
een
van
der
lagen
bestanddcelen
marga-
dezelfde
koolzure
regcnboog-kleurige
der
leveren ook
voornamelijk
Turbo,
Meleagrina
welke
liggen.
oester
wordt
levert
geslacht
do
van
bereiken,
voornamelijk
ieder
prachtige
elkander
,
voeten
bij
dat
,
kleiaarde
en
Do
genoemde
parelmoer.
Evenals
rangschikking
over
individuen
li—2
terwijl organische
kiezelzuur
phosphorzuur,
die
onderzoek
levert,
WEEKDIEBEN.
grootste
vindt
parel.
scheikundig
hoofdbestanddeel
de
van
men
do
OVEE BE
Trochus,
echter
Unio, dik
zoo
andere
nog
en
weekdieren het
in
gevonden
nog
Anodonta
de
en
vlak
groot,
geslachten
vele
en
anderen.
effen als
het
eerstgenoemde. Belangrijk landsche
geveerd
heeft
legd
door
doen gelden.
en
kleine
schrijnwerkers
isaak
hoemeh
Vindt
niet
nog
do
door
is
do
heeft hare
mot
in
dit
parelmoer ingo-
of tot
gebruik
bijzonder als
meesterstukken
ware
als
kunstenaars
zich
beroemd
door
versiering
handwerk
anderen
Lang
ze
vastheid, kwam, de
is
Tyrische
men
;
de grootc
te
leverde,
zij
En
en
genieten
van
parclmocrzoo
beliekin,
hoog
evans,
maakten,
bestaat
op
aan
het
weefsel,
gevende
aan
purper
wij
hier
,
ten
werd
gedragen welke
te
ook
behandelen,
welke der molluskcn het ,
evenals
het
met
zoovele
pracht
dat met haar
hem, toon
de
weergade
beroemd door hare
even
het
van
christelijke
welke hare
zijn gewaad
welke
gebleven
jaren
gemaakt
vóór de
deze kleurstof alleen
noemen,
want
gewag
kleurstof,
zich
aanzien
haar
orde,
in onzekerheid
purper
kleurstof
verbond. edelen
eenc
van
cene
reeds
1400—1500
waarmede
naauwclijks
dieren uit
oorkonden
immers
geschiedenis
voorregt mogt
behoef
oudste
oud,
gevonden
edelste ouder
mige
de
minder
aanraking
grootc ik
in
men
niet
jaartelling,
in
ponden
handel
meer.
parel,
als
en
boekhuizen
,
niet
maar een
de
-
aan-
de mode ook hierin haren invloed
waarin Ilollandschc
on
is
enkele meubelen
nog
kunstvoortbrengselen,
geschat worden
jaarlijks
huishoudelijk
voor
duizendo
Tegenwoordig
omdat
boteckcnis,
"Wel worden
vervaardigd,
wiens
snijder,
werden
verspreid.
voorworpen
Alleen door de Neder
handel in deze stof.
compagnie
Europa
minder
van
de
vroeger
Oost-Indischo
en
product
was
door het
spreiden, aan
som-
ontleend.
heerlijke
uitvindingen
IETS
den mcnsch
van
de
om
fen
En de
gaan.
zoowel
door
Saraconen
do
als
die
,
trie in
welke
tigd
,
als
Do
gebragt.
welke
de
oude
volken
het
Murex do
op
cene
nog
Tyrische
stof
leverde tot
de
8sto
nog
te
op
zijn,
dier
en
,
Volgens
vat, stof
en
onder in
die
bevatten ook Deze
hangen is
kleur
Zonder
veranderingen
Volgens nunuton,
den in
isANCROiT
terwijl
is,
een
rug
geaardheid
gaat langzamerhand
over.
in
zij het
invloed
den
tijd
volgt de
de
plaats,
do
de blazen
van
dun
achter
gelijk
van
wit
het
aan
een
hlaauwaohtige
2
zonnestralen tot
3
verkleuring
tusschentintcn
in
uren,
en
vervangen.
cijcren
ter
de
daarom
bevat
grootte
van
uitstekende rotsen.
de
Purpura
in
de
lapillus,
lengte
gelegen.
dikken
geel,
loopend De
Aan
room.
later
eindelijk
in
vloeide
bladgroen purperrood
doorloopt zij
deze kleur-
onder
veel
door het het
vóór
aan
hoofd
levendig
en
deze
,
en
grond-
omdat
alleen
waarin de
zijn zakvormig
terstond
der
ook
nadat
lang de
de
komt
Reeds
is
wel
In
Frankrijk
Engeland
en
en
i.amk.
gering
zoo
cochenille
ligchaamsdcol
den
wordt
dit
oplevert,
andere
en
soorten
linnenstoffen.
en
druiventrossen onder
het
van
en
blootgesteld,
blazen
bevat
huid
had dier
heeft
prijs komt,
purper de
wollen-
van
in
was,
lost
zeker,
tamelijk
welke
,
Want
vernie-
wetenschap
patula
lauk
laatstge-
het licht worde
Purpura-
Engeland
indus-
zijn.
blijvend
aan
on
maar
cene
het
de Phoeniciërs
en
te
Tyrus
kleurstoffen,
om
van
men
Purpura
en
purper
Turken,
kan
zij
is
Purpura lapil us
het
als
dat
schaf-
van
geroepen
heeft,
aan
Murex-
land,
ons
jaartelling
zelf,
purper
de aarde verdwenen
kleuren
jionïaou
het
is
lucht
van
kleurstof.
tarwekorrels
het
lin.
de
,
de
ontwikkelende
meer
om
andere roode
zou
verloren
aan te
die
zaamgewerkt
tegenwoordig
waren
van
voor
het
hoogen
veel
waarin
Hot
kleurstof,
het
Behalve
slak
onzer
eeuw
hoeveelheid
op
trunculus
kusten
purper
en
en
welke
leverden.
voornamelijk
echter
waren,
door
van
belang bij heeft,
meer
geheimen
dieren
Noordzee
zich
altijd
toegestaan
weder in het leven
er
grondstof
fabrieken,
die eenmaal bestaan
medegewerkt
nageslacht
welke zonder kennis
blijven,
de mcnsch
zoogenaamde
de
gebruik brengen
lang
menschclijke kunst,
worden
allo
zeker
de
weinigen van
deze allen hebben
te doen
vergetelheid
zich
om
het
voor
Constantinopel
van
cochenille,
noemde surrogaat
aan
vernielen
niet minder het vinden en in inzonderheid de
voortbrengsel
slechts
het
119
WEEKDIEREN.
groote moeite
privilegie
het
en ,
dragen,
dat
van
DE
hadden verschillende oorzaken
geschied,
bereidingswijze
doen
te
is
OVEn
dezen
licht reeds in
geheel
sneller.
weinige
niet waargenomen
120
IETS
worden,
iets
worden
katoen
kleur
Scalaria
Wat zóó
veel heeft jiontagu
bij
den hals
Later
pcrvloeistof lang
tussohen
mantelrand bezien
koop
Volgens
het
een
breed,
holte in
plinius
werden
de dieren
stof
en
met
bewaren. in
do
Zij
looden of
vloeistof
vloeistof
zij
er
gedompeld
perverklouring
werd
wollen
deze
vaten
stoffen
en
en
bekoeld
was.
eens
als
zij
zeggen
verspreid,
,
vat
kleur.
gestelde
2
trechters het
van
onder-
dat de purccntm.
ligchaam don
hot mikros-
cellen. klein
zij
waren,
daarentegen ligchaam zout
tot
5
8—10
werden
handelwijze
volkomen
het
zij
vloeistof met
6
na
genomen
gemengd,
om
geheel
dan werd
en
de
haar
ver-
voor
maal zooveel water
om
vooraf
,
gedurende waren,
zoolang
in hun
groot,
ver-
dagen lang matig verwarmd,
afgesohuimd
werd
geur,
uitmondende tussohen
De
hoeveelheid
gedompeld
uitgehaald en
zij
met
zijne wen-
gedeeltelijk
geleerd,
gedeelte
en
zoo
uit
dan
tinnen
dikwijls
verwijderen. warme
groote
eene
,
waren
gevuld
vorm
dier.
werk
hebben
bovenste
eironde
takkig
in het
don
Ook
roomaohtigc
van
grtjby
het
met
kleurstof
de
on
gelegen
van
even-
van
vermeld,
de Phoeniciërs.
van
het
lever
doorschijnend
in
in
do
ligchaam
De
Nadat
eene
invloed
gewone
men
soorten
doorschijnend,
en
do
van
aan-
toestand of in
minste
vindt
zegt,
andere
naauwkeurig
cadx
met
bederf te
do
de
stukgestooten;
zamelde!
dund
in
en
het
is
door
gelegen
mortier
vat
terwijl
is
kop
en
dier
het
de
het
stuk
knoflook.
lapilus
van
een
brandaris
centm.
den
in
was
GKiMAUX
bevat
l’/a
on
van
door
Purpura
basis
de
maken,
vasten
sap
op
allcronaangenaarasten
eenen
met
foetida
purperbereiding
Murex
bij
zoekingen
wel
blijft
een
anderen te
het
toegeschre-
dan bleek
geen
in
hot
en
in
maar
moet
vloeistof
niet
staat
stof
aanwezig zijnde
de
hetzij
stof
de
niet,
levendiger
nog
cochenille
pi.inius
en
de kleurstof bevat
achter
in
de
van
de
over
De
maar
Asa
van
aristoteles
spreken dat
clathrus,
,
zeer
zooals
af,
stof
aangenomen,
alcali,
een
de
zwavelzuur
van
uitwerking.
alkohol
aan
teltrap die
zonder
in
had
geheel
verkleuring
Wanneer
verkleuring
of
koningswater
bleven
oplossing,
of
dan de
hebben,
het
der
de
van
purperkleur
do
in
zij
zuurstof.
"Wordt
groot zijn.
oorzaak
afscheiding zijner
salpeterzuur
van
te
daarop zoo
de
aan
aangehragt
wending
De
WEEKDIEREN.
zeer
verkleurt
geelaohtig.
gedeelte
een
van
DE
warmte
en
dan
gehouden,
jaren lang ven
licht
zoo
donker
OVER
5
alle
onreinheden
gewasschen
uren
worden
voortgezet,
daarin
zij
er
te
te
zijn
,
gehouden. op
totdat
nieuw
de
pur-
luis
vele andere
Nog
zij in
niet
hot
Scalaria
zaken
dieren
het
van
van
minder
menig
hij
zwarte
de
het
corneus,
of
Janthina doch
enz.,
eenigszins
bloedrood,
door licht
spoedig
oog
te
andere
oor-
de
den
het
zak
met
een
zich
bevindt.
in
eenen
zak
zelfs
bestaat
niet
uit
sponsachtig de
Volgens
koolzure zoutzure
in
staat.
eenvoudige in
zwarte
holte,
welks dr.
van
Hot
Loligo
kleurstof
bruin
van
eigen
een
inwendige is
maar
mazen
rnoui
opgevuld
de kleurstof
bestaat
zij
uit:
78,00
kalk
10,40
magnesia
slijmaardige
zwarter
van
door
en
van
bruin
nabijheid
,
verbinding
onderzoekingen
en
Die
deze omvat wordt
niet
zoude
eenc
maar
welke in de
afgezonderd
celweefsel,
eigendommelijke "koolzure
is
sepia
wordt.
niet
uitmaakt
eonigo verdunning gedachtig
door
eene
toch
sepia
officinalis,
geleverd
hij
uitvoeringskanaal
week
Sepia
de
De
wel
draagt zij
sieraad
worden.
gemist
,
door
het
geleverd
,
moge
toch
Zonder
nu
door week-
namelijk
Deze
behandelde,
verlustigen.
welke
somtijds
en
cephalopoden
dat
die ook
kleurstof,
mensoh.
zooeven
ventricosus
Octopus
wordt
ligt
do
,
den
,
met
gang
welke
donkerbruin
Zij
andere
kunstgewrocht,
don is
ordo
voor
kunstverzamelingen
lever
van
Planorbis
heerlijk
zoo
eeno
hoogste
als
om
door
wordt.
is
gewigt
kleurstof,
sagittatus
de
wordt
zijn,
prachtig
vele
de
meer
schitterend
nog
en
tegenwoordige
wol
en
wordt,
zoo
ook
zooals
purperldeurstof,
clathrus,
niet
spelende
121
WEEKDIEREN.
bruin.
Voor
zoo
is
bestendig,
violette
DE
leveren
geslachten
fragilis, Aplysia depilans, is
OVER
7,00
zwavelzure
soda
stof
dierlijke
.
2,16
.
.
.
0,84
verlies
1,60
100,00
terwijl
rizio
verkreeg, zwart
m
bij
zorgvuldige
welke
poeder
,
wordt
gemakkelijk Alleen
de
en
ontleding
Melania noemde.
onoplosbaar
kokend water
anderd
hij
bijtende
in
grooto hoeveelheid
,
eigendommelijke
aether
waaruit
bevat
veel
en
zij
koud
een
doch
,
oplosbaar
door zwavelzuur
stikstof
en
stof
smakeloos,
onver-
ontvlamt
zeer
vlam.
eene
Saepia
Zij
eenc
Deze kleurstof is
alkohol,
alkaliën
nedergeslagcn.
door
daaruit
officinalis
af,
maakt
scheidt daardoor
bij
vervolging
het
water
in
de
kleurstof in
aanmerkelijke
uit-
122
IETS
zwart
gestrektheid slachten
doen dit
Het
is
welke
in
do
lopode, door
China
Octopus
Hebben welke hare
tot
zoo
worden
slechts
voor
,
die in
voorwerpen
niet minder schoon
Cypraea heid
aurora
ziet
gen
hals-
of
kleeding
wel
landen,
als
Bengalen
doel
gebruikt.
van
onze
toch
wat
Iets zoowel
als
echter het
bloedgeld
uit
naam
hebben
werden
doen
dit eiland
bezaten,
ballast
stapelplaats
lezer
welligt
Ieder
rijst
en
was
voor
in
en
oorrin-
van
Afrika
gerangschikt,
Oost-Aziatische
zij
tot hetzelfde
moge in
de oogen
kostbare
weinig
zoo
regte
eenigszins
zal
De
die
weten
en
van
door
voor-
zustcron,
ook het
beteckenis
van
met
vernemen, dat alleen in
1760
de
Japan
onze
soorten
landen 235
naar
Zoolang
naar
,
000
op van
die
en
met in
Cypraea
Ceylon
en
ge-
de Hollanders
waar
en
Amsterdam,
en
hunnen
Philippijnsche-
inboorlingen
van
eene
het woord
groote kooplieden smet
der
,
met,
deze
handclsgeschiedenis
groote
monopolie
Europesche
versieren
aan
genoemde
de
tot
hebben
hoe
eene
straks
lust
cauri’s
rijk geladen schepen
alle
als
minder beschaafde
is, de
de
schelpje
zij
in
waardiggedragen
mag
figuren
worden
kleederen te bekomen.
hadden
in hunne
van
die
gcvischt
aan-
oranje cauris,
hoogste
negerinnen
schijnen
zulke
wegens
gebruiken,
caurica
ook
enz.
ook
hare
voor
de kusten
aan
der
cn
der
versieren;
het
en
mede.
is,
kleven.
eilanden
inkt
uitscheiden,
deze
schoonc
schoone
tot
gewigt
gegeven
eenvoudige
daarvoor
om
haar als
dit
annulus huid
dat
munt
bekend
voornamelijk
Maladivische
de
gebruik
vorige door
zijn
meer
als
welke
,
zoo
teeken
Coohinohina
gelukkig
van
eeuw
als
zwarte
belagchelijk
gemaakt.
juist
bragt
regt
de
kunnen
weinigen
Yriendschapseilanden
wijze
sohoonen’,
vermaardheid
treurige tot
nog
strijders
voldoende
pronk
er
de
van
welke
Siam,
,
hoe
inkt,
Cepha-
fortuin bedeelden bieden
de hen
van
oogen
de
der
Europcsohe
werpen tot deze
En
heeft met
,
allerlei
op
een
aanzienlijken
zeer
minder door
Cypraea moneta,
schilden
en
ook
van
mollusken stoffen meest
bctrekkelijk
de
armbanden
,
bedekken
zijn
de
gewagen
de
men
en
de de
door slechts enkele inwoners der
worden,
is
product
ge-
chamcleon.
een
Oost-Indische
zoogenaamde
hoe
Zonder
zijn.
te
,
kleur als
gelijkenis zij
van
door
ook ,
de andere
vijanden;
van
geleverd.
verstrekken
aan
zijne
ook het
wordt,
gezien,
even
sieraad
aan
of de
hoeveel
rugosa,
kostbaarheid
gesohaft zij
wij
zoo
uitgemaakt,
ventricosus
WEEKDIEREN.
veranderen wel
zij
vervaardigd
Sepia
DE
ontkomt
cn
niet,
niet
nog
OVER
voerden hetwelk
verbazing
1780
zal de
nog 133 229
IETS
werden
ponden kocht.
12000
pond
kocht één
welke
werd deze
prijs
hunne
tot
nog kruid
geweren
,
Tegenwoordig Indische
lingen
In
Het
1848
hebben
einde
Worden raad
door
als
van
drinkschaal,
antiquus tot
het
als
Pecten
hanglamp
gevecht
nut
aan
,
ik
zou
do
van
,
in
China
te
worden
van
doodstraf
op
China
voor
Japan van
gebezigd, en
de Triton
moedigen,
waard
om
toe
bij
te
daaruit
reiken
beeldhouders
') a
)
het
is
aan
de
Ueckmann
bij
of wel
zijne krooning
maar
verboden
heilig gehouden,
,
Woodward,
wordt
door
of dc
priesters
den balsem
;
van
ontleend;
waarheid,
dat
A
,
manual of
1793 the
het
,
te
I,
pag.
molluaca
,
zoodat
,
in
do
350
u.
s.
nog
van
de
mosselen
schalen der
vensterglas
welke als
om
huis-
pompilius Fusus
de strijders
welke in Oost-
pyrum,
pagoden
welke
welke
geneesmiddelen keizer
kunstenaars
is het te
\v.
pag.
en
gelooven
den tunnel onder
1851—5(3,
in
wordt be-
waarmede de
naauwelijks
wilde
vroeger haar uit-
zieken
om
met
spijsschotels,
bewaren,
London
,
perdix,
modellen, en
alles
van
die dient
aan
dcnkberld
u
Nautilus
zooals
Turbinella
gelegenheden
gezalfd
plaats
maximus als
van
de inboor-
den mensch
platte
schelpen
de Achatina
hen hebben
IFnarenkunde
in
brengen
moeten maken
in
variegatum,
van
was,
zekere
om
men
).
ik
zoo
van
de dunne
Indië tot godsdienstig gebruik wordt aangewend voer
voor
muntstukken
2
ton
der landen
bemesting ,
GO
sieraad
melding
en
opercularis
van
17
bovendien
naar
nog als
zij
lozers,
en
verscheidene soorten
volken
voor
(Immers
dat
eeuw
daar
van
Liverpool
,
de wilde
cauri’s,
vorige
)
bekomen.
waar
in
geëerde
tot
Zoo
welke
placenta,
2
men
zaken moest mede
hun
om
voeren,
invoer
zoetwaterschelpen
van
gebruikt
te
voeren,
schelpen
te
met de
van
dergelijke
en
gebragt
weekdieren
uit
overblijfselen
Placuna
do
opgeleverd.
kalkbranderijen on
ver
do
wat
opsommen meer
te
mij
zou
uit
bedroeg
dat
dat is
ƒ 1,50,
voor
hoogen
zoo
op
ver-
schepen
groote hoeveelheden uit den grooten Oceaan
nog
Engeland
naar
West-Afrika
van
dienen.
worden
zee
en
,
eeuw
gehouden,
,
overvoerd
zoo
het
op
stuks
2560
geel koper
,
')
werden
pond
vorige
de beste slaven kondc bekomen.
17GG
en
begin
kostte
dezelfde hoeveelheid menschenvleesch
om
en
van
het der
slaven verruilden
weinig
dan ook
pond
1 stuiver
5
voor
voor
zoo
in
werd
25 000
reeds
G00
Bengalen
Afrika
cent).
lading
123
WEEKDIEREN.
werden in het
nu
welke
waar,
500
in
men
1770
schelpen
DE
die
aangevoerd,
Met deze
bevracht,
OVEE
121.
,
de
124
IETS
Theems toen
door te de
hij
zelf
heeft
den
byssus,
nen
in
zijde
soorten
oneigenlijk
onze
is
hechten, geheel
konden
met
of
kousen
niet
vermengd
er
in
en
gebruik
met
met
uitzien
kunnen
voor
waarmede die
omringende
buitengewone
voor-
lengte.
nabij
zeer
bromium,
,
manganesium
byssus
nu,
de
nadat
derde
door
van
met
gewigt
mutsen,
hunne
sohoone,
echter wegens den
,
ijzer-
hij
zijn
van
handschoenen, die
soda,
en
gereinigd,
zeepwater een
geweven,
prachtig
zeer
byssus,
jodium
worden
is,
klcedingstukken
algemeen
waarin
Uit dezen
gekaard
welke
verkreeg hij bij verbranding
phosphorzuur,
worden.
ik
weekdieren in hun-
in bcstanddeclcn
Buitendien
deze
Laat
bragten.
leveren,
van
Hij
toen
beewster
de hen
aan
Pinna
door uitwassohen
zijde
kleur
zich
achterliet,
kammen
Deze
wijken.
lavini
aluinaarde,
stof
opgekomen,
gadegeslagen.
bezoek
eeno
geslacht
volgens
as
vuil
andere
goudglanzende prijs
0,08
ijzeren
en
bij
opgespoord
werkelijke
het
dr.
en
een
is
beukel
had
tweekleppige
geheeten,
komen.
te
en
aanhangend
hoornen
motet
mossel,
gewone
schijnt zij
kiezel
magnesia,
het
prof.
Teredo
hoe enkele
baard
vooral
welke
kool,
beroemden
den
van
aan
wijzen,
hoorn-zelfstandighoid
oxyde
den
bij
uitstekenden bouwmeester
zooals
het
0,16
WEEKDIEREN'.
DE
schoonheid niet behoeft te
,
werpen
In
verklaard
slotte nog op
ten
er
vervaardigen
werkzaamheden
dit
geleerden
OVER
hoogen
komen.
IV.
Als dor
wij
opdoen
van
regelde wij
geëerde
,
verschillende
in
en
de
wij
met
waarmede de feiten
opgetogenheid
verte
bestuderen
behoeven te
zien
gebeuren,
heden zouden moeten met
blijken
dierklasse het
plaats
te
geschapen
waarmede hoorn
denken
wij
van
dat
tot do
der
nu
bezig
Buccinum
dat
gclijk overblijfsel
verstrekken een
zijn
dier,
leven
van
niet
toch
de
zou
zien
is
wij
wij
houden.
om
familie der
het
toevallig-
onderzoek echter
undatum of
deze bestemd
en
niet
wij
diersoorten
lagere
tot
,
te
alles
welker bestaan
zoogenaamde
Dit zien
zijn.
ons
dingen
dan zullen
bij naauwkouriger
,
doel
ledigen
zou
dier
grijpen,
worden
,
een
monilifera vindt, ander
wij
ervaringen
aller
aan
denken
ook in het leven
oogenschijnlijk
gebragt
hebben
plaats
,
die
bepaald
een
strand
zijn
als
huishouding
nieuwe
schepper
ontdekken,
niet hadden kunnen
do
van
voortdurend
,
zaken
een
het
diersoorten
grootschhcid ,
de verste
verbaasd
aan
met
lezers,
hoogerc
ook met de Wie een
,
woning
zonderlinge
krabben,
kunnen voortzetten.
zonder Het
die
Natica
van
feit dor-
geslacht
IETS
der
weekstaarten,
De
achterste
dunne huid
zeer
dier
zulk
zich
hen
zijn
genoeg
golven
het
die
het
zich
eenc
kleine
do
vijl
zoo
rij
terwijl
,
zien.
Ofschoon het
terugtrekken, het
cn
krab, uit om
ei
Op
eenzijdig
lijk der
het is
welke
van
niet
wijze
met
water belet
gevuld.
wordt
de
drijvende
onze
geen
maakt
dienstige
als
achterwaarts
aan
eene
in
de
wordt door
do éóne
zijde
van
terwijl zij bij
zuignappen zijn
door hem
soort
verblijf-
kleine,
gevoel,
met
voor-
gekozen schelp
monding.
Het
is
Daar dit dier wel
of het later kunnen
de
kan
eenige
gelijkzijdig
asymmetrisch
betrekken,
terwijl
tot
in
of
wordt
zoodanig
de holte
had
zoo
sluit
waardoor
geheel
met
drijft zij
gevoerd,
inlandschc
ophoudt
,
spin-
do oude
Daar dit kerfdier natuur-
hot water,
spinsel,
eenc
water
stagnalis.
geworden,
haren buit
geslacht
gebruikt
onder het
Limnaea
ligter
vijand
een
te
heremiet
in of
gevernist
als
wordt,
de
is.
vraag,
noch leven kan
listige spin
Evenzoo
buiten
schelp
gewoonlijk
Daardoor
slak
als
fijn,
zijne
dezelfde
op
om
haar betrokken heeft.
mocrasslak,
eene
zicli
men
Bernhardus past
schelp bevestigd
gewesten
in
hem
op het
jong,
nog
dan verwisselt
gewoonlijk zijne goed gewapende knijpers
de
nog
do
het
ook
Pagurus
dringt
het
de kracht
mededingers
met twee
en
het
begeeft
zelden kan
twee
voor
ruw
symmetrisch
gewonden
zich
ademen,
schelp
het
niet
Als
voor
grooter,
soorten
welke
zijn
geheel
pooten
niet
omdat het
dezelfde
schaal
is
komt,
en
staart
aan
warmere
zich
paar
ligchaam
geworden is,
soort,
uit
dier
voorste
wiens
eene
verder
bevinden zich
zoo
twee
het
eene
gekromde
Ook deze
soorten
grootc
is,
dezelfde
voorziene
dier
bevinden.
achterlijf
het
tusschen
haakvormige aanhangsels,
van
sommige
kiezen
einde
het
het
ruimer
geslachten
uitsteeksels
ruwe,
windingen eene
Zijn
aan
wordt
dan
Is
vijanden.
zich
zij
betrokken.
heeft,
ecue
welke groot
en
beveiligd
stranden voorkomende
onze
onderscheidene
aan.
wel
zijne
ontstaan
Gewoonlijk
aan
gevonden
zoo
woning;
zien
strijd
te
nemen
geval.
met
voorzien voelen hebben
,
van
welke
andere,
eene
te
gebrek
te
op
verkeert in dit
,
schaaldieren is
deze
windingen
wil,
het
woning.
uit
plaats
hot
den aanval
een
dit
die hem past,
voor
voor
hoorn,
van
zich
genoemd
van
eenige
als
strand
dezelfde
in
geheel
waarheen
,
dan betrekt
die
,
in
om
126
WEEKDIEREN.
ligchaam
en
woning,
cene
hiermede
der
bedekt
DU
ook termieten
,
het
van
slakkenhuizen
gedrongen
het
Paguri
helft
OVEU
zij
do
opening
de toetrede
atmospherisohc op
welke
het in
water
eene
van
lucht
en
zoo
schijnbaar
vermoed.
van
naakte
wormen
,
Sipunculus,
gebruik
126
de
van
schelpen
middel kleine
oponing
te
soorten
diepe
daarin
ook
do
Osmia
die
dor
soorten
Helix
Argonauta
af
tot
dier,
of wel
den
op
te
zijner
waarmede
vangarmen,
laat
jes
als
echter
tijd
beschouwen
te
eijeren vindt
in
te
en
het
zelfs
is
als
eigenen aan
men
door
er
meer
en
dier
het
aan
te
Dit
zou
den
zich
als
huis te
met
golven
twee
zacht-
bootje
lang
en
ander
een
wordt.
om
oen
niet
gevormd rijpheid
schelp,
akistoteles
door
geleden
voorgestaan, in
,
zelf
in
toegekomen
meer
van
zijn eigen
der
als
nog
naam
daarin tot
vrouwelijko
slechts
zich
den laat-
deze
om
wel
om
schelp zijne
er
laten komen.
individu’s in de
,
bouwen.
opeten,
verder als
werd
grooten
van
werd
ziet
helicicola
behoorende,
wel
oppervlakte
uitgespreid,
gevoelen
deze
en
de
haar
Zoo
bohooren
schoonc
gevonden
cephalopoden
misschien
Dit
loggen
dan ook
der
bijen
welke
schelp
dooden,
zeilen
voortglijden.
natuuronderzoekers, sten
te
op
maken
zeeschelpen,
Osmia
eene
toe beschouwd
tijd
de klasse
toe
vestigen
de
daarin te
genoemd,
gebragt.
en
gebruikt.
en
torug-
den toe-
worden
familie der
nemoralis
Nautilus
dieren
En niet alleen
eene
op
langen
schelpen,
worden
hunne nesten
,
eigenaar
zijne schelp
beschouwen,
Helix
de
door
monding digt,
zijn
gevaar kan
waarmede de
dat
tot
Ocythoe
oorspronkelijken erfenis
,
in
doorboren
aandacht
papieren
dan
leven
om
de
tegenwoordigen
belmoren
een
laatste
ten
andere
om
welke tot de
der
bezigen
pomatia
de
dier
schaal
klein
landslakken
insekton,
de
om
beveiligen.
te
van
de
geheel
genoeg ia
te
wormen
zich
om
van
bicolor
maar
maken
Zij
afscheiding
groot
zijn
weeke
van
overblijfselen
moet ik
oSTog
laten,
te
groeven
de
twee
men
echter
waardoor
verlecnen,
Andere
maar
door
kleverige
eeno
welke
na,
trekbaren snuit
gang
en
WEEKDIEREN.
weekdieren.
andere
van
zand
van
DK
OVER
IETS
Men
schelpen.
V.
Aoh
ik in
hot
begin
vernielingswoede
der
onberekenbaar nut, het
grooto of
zoo
weelderig
rivieren
duizende
derbuijen water;
en
door
opstel
is
de
en
ver
door
stormvlagen stroom
,
den lezer
dikwijls
zijn
overstroomingen
zij
In
mijlen
boomen,
den
dit
Teredines daar
voorkomen.
water
groei
van
uit
tropische
den
van
grond
medegevoerd
gevallen gerukt,
naar
op
verwoestingen
en
bosschen
uitstrekken,
ouderdom
gemaakt
deze dieren echter ook
gewesten,
onafzienbare zich
opmerkzaam
do
aan
kan of
do
het
zij
der
anders,
zware
jaarlijks
vormen
door
planten-
oevers
niet
door
vallen
zee,
de
waar
do
van
dohin het
dikwijls
IETS
voordat Daar
deze
zij
opgehoopt
eer
zij
men
zich
bereikt
menschenhandcn
gevoerd , waaraan
zoodat deze
ook
dat
gezien,
alle
vernieling ,
alleen het
Saxicaven
het
Deze het
in
steen,
kalkrotsen
oplossend
millioenen
voortdurend
waardoor
,
weerstaan;
in
kleinere
en
wordt door
klassen
hare
tegen
stukken de
der
loop
verbrokkeld
door
ingezwolgen,
verdigt
tot
en
afwisseling
in
myriaden
vorming
stof
van
plaats
op
tijden
weder
zooals
dus,
den bodem
men
vorm
tijden Ja onzer
ook
bij
aarde
onze
werkelijk
aardkorst als
hebben in
de
schelpen wat
Uitstrekkende van
de
deze
ver
van
zijn.
zoo
en
loop
,
Men ziet dieren op
nietige
sedert
der
eilanden
aantreft.
onheugelijke
schelpdieren
op
en
Tours
in
9
zijn
de
kwadraat
Frankrijk
geslachten
landstreek
men
de
de
vorming
overblijfselen
buitengewone dikte,
van
Want wat
verscheidene
uitstrekkende
do
formatiën vindt
dikke
bij
welken
lagen
maar
voet
kalklagen
weekdieren zich
20
oog
hebben,
van
gebe-
of andere
den
ontstaan
Dit
allerlei
Zoowel in de oudste fossielen bevattende
gehad.
gevormd
do
het
op
van
eene
niet
grootere
schelpen
do
op
zeëen
tempe-
uitgeoefend.
jongste
,
tropische
kunnen
hebben
weekdieren niet alleen
land,
de
groot is do invloed geweest,
rotssoorten,
door
in
verandering
eene
van
honderden
hot
,
duur
tot
dieren
waardoor in
nedergezet,
zee
wordt tot gegeven
aanleiding
er
welk
den
der
welke
veranderd.
nieuwe
lgd of door verschillende polypen als koraalgewassen
door
,
van
den
op
van
verzwakt,
golven
zij verbrijzeld,
eindelijk
en
der
wij
wijze
door boren
aanwezige
ontstaan,
worden
tijden
gelijke
op
reeds
lucht
do
hebben
,
kalksteen,
de kracht
uitzetting
en
medegevoerd,
zee
in
de
beuken,
grondvesten
en
mede-
stroom
omliggende streken,
do
openingen
in
koolzuur,
inkrimping
den
het
van
vermogen
dan het
opgeheven.
voornamelijk
en
door
medegevoerde
regenwater
ratuur
den
Lithodomen
,
kunnen
door
hout doorboren
en
boorwor-
doorboord
rigtingen
van
wordt
rivier.
trotseren
spoediger,
Pholaden,
hunne verblijfplaats vormen.
in
de
millioenen
deze dieren
worden
en
stonden
welke
,
dat
in
kunnen
eeuwen
niet,
doen,
voor
bloot
zij
door
en
elkander
gevaar
zeker
Teredines
het
kunnen
uit
zij het
zoo
liehulve de
zetten
zouden
vallen
vernield,
werk
dammen
onmetelijko
zouden
ware
127
WEEKDIEREN.
hebben
vergaan,
hot
DE
gezonken,
en
waren
aan
OVER
aan
en
den
welke alleen
kalkbergen uren
in
anders dan soorten
Senegal,
?
van
in
Enge-
omtrek
zich
overblijfselen
"Waaraan heeft welke
lo cpuar-
128
IETS
tier do
la
do
aan
chaux
rivieren
Florida
van
eilanden
fossiele
schelpen
linensis
van
den
te
deze kleine
te
dieren
gclijk van
dat al
op
plaats zich
aanzien deze
groote
te
diensten velerlei
te
te
zij
klasse
op die
inneemt in
is
Auansom,- Voyage
magt
de
welke
zij zijn
van
zijne
nu
bezit,
1869.
Senegal,
Paris
1737,
pag.
147.
over-
genoeg! zijn
al
mogt
de
of
onze
op
niet
zijne dezer
een
zijn
groote
onoo-
massa
die
aardkorst,
en aan
om
behan-
ieder
uitgemaakt,
van
zijn.
de
nu
wij
kleinheid
bestaan
een
oostelijko
Doch
dat
in
en
acepha-
bewerktuiging,
komen,
heeft
en
genoegzaam
dat,
en
voor
onze
—
diersoorten;
vorming
welke
gewijzigd
au
wegens
op
zonder
Octobcr
in
uit
uitgo-
van
op
bestaat
welke
,
trap
kust
hoeveelheid
zal
dieren
schepping,
eeno
te geven,
zoude
van
aanmerking
in
geweest
bewijzen,
,
subCaro-
mijlen
gastrop oden
grootc
hoogere
van
de
beschouwd
naauwelijks
voorbeelden
kalklagen
lagcren
een
Cyrena
Franklin
tot
mergellagen
Georgie
uit
gelieele
Maastricht
in.
van
Engelsche
zoetwater-sohelpdicrcn.
bestaande
groote
dan
gedaante
opzigt
levert
waarin
is,
300
van
cephalopoden
van
zaamgenomen,
Middelburg,
*)
is
zelf
beteekenis
daaraan die
de
Pensacola
van
land
de
langs
bestaat,
Pietersberg
van
van
staat
achten
behoorlijke
zijn
optelling
hebben,
minder
kalk
met
vinden
zien,
doen
St.
ons
de
uit
rotssoort?
geheel
raosselsoorten,
hoofdbostanddeel der
leem
blijfselen
levende
Afri-
geheel
vaste
welke
ophooging,
eene
lagen,
do kusten
de
do oostkust
aan
half
aan
danken dan
te
nog in
nu
loodregte
bestaan
uitgestrektheid
overblijfselen
het
terwijl
provinciën
deld
Do
kalklagen.
uit
een
zeeboezem
Ook
welke
zaamgestelde,
nog
eonc
bestaan
zijn
Anastasia-eiland,
hot
dan
cyrenoides,
verder.
deel uit
groot
te
over
nog
is
zich
twee
Rangia
toe,
misschien
len,
strekt
Mexikaanschon
Louisiana
strekte
"Wat
anders
van
de
en
anders
),
strandvormingen
en
Zoo
1
schelpdieren
van
Florida.
en
leeft?
WEEKDIEREN',
Aetheria-soort,
oene
gelegen,
overblijfselen Gelijke
van
DE
wordt
genoemd
schelpen
kaanscho
OVEll
van
om
den mensch
deze
wereld in
Lith. v.d. Weije, Gron.
