PrOmotie M a g a z i n e v o o r h e t p r a k t i j k o n d e r w i j s - N r. 6 v o o r j a a r 2 0 0 9
M A G A Z I N E
WEEKDAGBOEK HET ATRIUM LESBRIEF VERKEER GR ATIS
MET DE HELE KLAS NAAR LONDEN
STAGE LOPEN BIJ EEN DRUKKERIJ
IEDEREEN KAN MET PROMOTIE WERKEN!
PrOmotie
M
A
G
A
Z
I
N
E
Colofon PrOmotie Magazine is een uitgave van Uitgeverij Edu’Actief b.v. met informatie over het praktijkonderwijs en onder meer het leermiddelenpakket PrOmotie. Uitgeverij Edu’Actief b.v. Postbus 1056 7940 KB Meppel T. 0522-235235 F. 0522-235222 E.
[email protected] W. www.promotie.nu Hoofd- en eindredactie: Saskia Westerbeek Redactie en fotografie: Bianca Pijlman, Carola van Asperen, Coby Willems, Herman ter Meulen, Laura Snabilié, Lenny Louws, Marloes de Vries, Roland Loos, Saskia Westerbeek, Vera Jongman Vormgeving: Adato design, Wijhe, Ireen Haakman, DTP-Studio Joke Wensing, Apeldoorn Druk: Drukkerij Veldhuis, Raalte Productie: Mirjam van der Meulen Frequentie: drie edities in schooljaar 2008-2009 Abonnement: PrOmotie Magazine is gratis voor docenten van het praktijkonderwijs. Abonnementen kunnen schriftelijk worden aangevraagd en beëindigd via e-mail:
[email protected]. Overige geïnteresseerden kunnen het magazine per e-mail ontvangen. Stuur daarvoor een e-mail met vermelding van uw naam, functie en naw-gegevens van de school/instelling.
Met dank aan: Dennis Karsen, Petra Paré, Roelof van Echten College, Gerard van Egmond, Accent Nijkerk, Sandra Kloos, OSG de Borgen, Martin Balm, Flevodruk, Remco Mounier en Dominique Jacobs, het Atrium
Werken na de crisis Ik maak leermiddelen voor uw leerlingen zodat u onderwijs kunt verzorgen. Daarbij kijk ik zo veel mogelijk naar de actualiteit. Wat gebeurt er in de scholen en de maatschappij? Momenteel heeft bijna alles en iedereen oog voor wat er met de economie gaande is. Aan de ene kant wil ik mijn ogen daar niet voor sluiten, aan de andere kant vind ik dat we ons moeten richten op de tijd na de crisis. Want het feit blijft dat we in een land wonen waar over afzienbare tijd alle beschikbare arbeidskrachten nodig zijn. Dus ook uw leerlingen. Kortom, ook tijdens de crisis blijven we aan het werk om het praktijkonderwijs zo goed mogelijk van dienst te zijn met kwalitatief hoogstaande leermiddelen. U weet ondertussen dat PrOmotie op de drempel staat om als digitale leeromgeving de toekomst in te gaan. We starten in september al met de pilot gevuld met de complete leerlijn Praktijk en Loopbaan. Natuurlijk houden we de huidige leeromgeving voor u in stand. Als u dat wenst, kunt u de komende jaren nog volop werkboeken, infoboeken, cd-roms en dvd’s bestellen. Het streven is altijd geweest om u leermiddelen aan te bieden die flexibel toepasbaar zijn en gemakkelijk te hanteren. Tegen een zo laag mogelijke prijs. Zodat iedereen met het materiaal kan werken. Als onderwijsman weet ik dat u het druk hebt en een soepele ondersteuning wenst met een bijna intuïtief werkend leermiddel. De docentenhandleidingen, websites en de onderwerpenmatrix geven u waar dat gewenst is overzicht en ondersteuning. We kunnen u ook live in de school ondersteunen met een implementatietraject op maat. Uit twee grote evaluaties weten we nu dat u best tevreden bent, maar dat er ook nog verbeterpunten zijn. Met PrOmotie digitaal lossen we alle kritische kanttekeningen op. Wellicht creëren we met deze omslag ook weer nieuwe kanttekeningen voor sommigen, maar we staan zoals altijd open voor uw commentaar.
Roland Loos Uitgever IN DIT NUMMER
3 / PROMOTIE NIEUWS 4 / 5 TEVREDENHEIDSONDERZOEK PROMOTIE 6 / 7 STAGE LOPEN BIJ EEN DRUKKERIJ
8 / 9 GROEN LICHT; LESBRIEF VERKEER
12 / EEN LESJE ENGELS IN LONDEN 13 / COLUMN THOMAS
10 / 11 ROELOF VAN ECHTEN COLLEGE; DE PRAKTIJK VOOROP!
14 / 15 WEEKDAGBOEK DOCENT EN LEERLING VAN HET ATRIUM
PrOmotie Nieuws
PrOmotie Nieuws
Hier vindt u informatie over PrOmotie en andere interessante uitgaven of bijeenkomsten. Neem voor meer actueel nieuws en de activiteitenagenda ook eens een kijkje op onze websites www.promotie.nu en www.edu-actief.nl.
PILOT PROMOTIE DIGITAAL
UURWERK 3
Zoals u in de special van het PrOmotie Magazine van afgelopen maart uitgebreid heeft kunnen lezen, zijn we momenteel bezig met de doorontwikkeling van PrOmotie in een digitale vorm. Hierdoor krijgt u straks meer praktische opdrachten, individuele leerroutes, uitgebreidere differentiatiemogelijkheden en een beter overzicht. Inmiddels is de pilotfase gestart voor de leerlijn Praktijk en Loopbaan in digitale vorm. Wij zijn • • • • • • • • • •
Accent Amersfoort Accent Capelle a/d IJssel Accent Nijkerk Commanderij College Gemert CSG Veenendaal De Brug Krommenie De Catamaran Stadskanaal De Compagnie Heerenveen De Meerwaarde Barneveld De Schakel Haarlem
er trots op te kunnen melden dat de volgende scholen hieraan meewerken:
• Dr. Aletta Jacobs College Hoogezand • Eldecollege PrO Schijndel • ’t Genseler Hengelo • Gooise Praktijkschool • Het Groene Hart Capelle a/d IJssel • Hoenderloo groep • Kennemer PrO/LWOO Heemskerk • Kranenburgschool Utrecht
DVD-SERVICE Wilt u de films bij PrOmotie Engels en Groen licht gebruiken op school, maar zijn er niet genoeg pc’s voorhanden om de cd-roms af te kunnen spelen? Als extra service is de inhoud van deze cd-roms nu ook op dvd beschikbaar. We hebben de cd-roms voor u omgezet zodat u de filmpjes ook kunt afspelen op een dvd-speler. Wilt u meer informatie? Stuur dan een bericht naar
[email protected].
• • • • • • • • • •
Zijn er in uw klas leerlingen die moeite hebben met klokkijken? Komend schooljaar kunt u ze hierbij ondersteuning bieden met Uurwerk. PrOmotie Uurwerk is een boek waarin, met behulp van een opbouwklok, analoog en digitaal klokkijken kan worden aangeleerd. De leerlingen gaan met het boek Uurwerk intensief aan de slag met klokkijken. Het werkboek is in full colour en bevat een
Maxima College Ridderkerk Prakticon Doetinchem Praktijkonderwijs Boxtel Praktijkschool Apeldoorn Praktijkschool Emmen Praktijkschool Hulst PrO Almere Rechterenschool Meppel Tender College IJmuiden W.J. Bladergroenschool Purmerend
Hebt u tips of suggesties voor het PrOmotie Magazine? Zijn er onderwerpen die u graag in het PrOmotie Magazine aan de orde wilt stellen? Wilt u met uw school ook een plaatsje in het magazine, bijvoorbeeld met een terugblik door een oud-leerling of door een week lang samen met uw leerling een dagboek voor ons bij te houden? Stuur dan een e-mail naar
[email protected]!
uitklapbare opbouwklok die leerlingen naast het boek kunnen gebruiken. Met behulp van deze klok maken leerlingen opdrachten uit het werkboek. Een dag bestaat uit uren, een uur bestaat uit minuten, zo wordt elk onderdeel stap voor stap behandeld. Uurwerk kan afhankelijk van het niveau van de leerling worden ingezet in plaats van of ter voorbereiding op het boek Rekenen en Wiskunde Tijd. Wilt u in uw lessen ook gebruik gaan maken van Uurwerk? Bestel uw werkboeken dan via www.edu-actief.nl/digitale_catalogus/ of vraag een bestelexemplaar aan!
PrOmotie MAGAZINE VOORJAAR
2009
Interview Laura Snabilié en Roland Loos
Tevredenheidsonderzoek PrOmotie Van september tot en met december afgelopen jaar is er een klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd onder docenten die met PrOmotie werken. Dit onderzoek is uitgevoerd door projectbegeleider Laura Snabilié, op initiatief van uitgever Roland Loos. We stellen aan beiden enkele vragen over het onderzoek
4
lingen aan het werk zijn met PrOmotie is nuttig. Hoe is dit onderzoek opgezet? Vaak trof ik ze bij binnenkomst al bij de receptie. Laura: “In totaal heb ik 20% van de scholen Ze waren zo vriendelijk en dienstverlenend! Af en bezocht die PrOmotie inzetten. De scholen die ik toe viel ik met mijn neus in de bezocht heb, kennen uiteenboter. Tijdens lunchtijd werd ik lopende organisatievormen, “Voeling houden met dan verrast door de leerlingen leerlingenaantallen en verschilgebruikers van PrOmotie met zelfgemaakte koekjes, len in visie. Ook heb ik gekozen toetjes of snacks. Daar zeg je voor een landelijke spreiding is erg belangrijk natuurlijk geen nee tegen!” om een representatief beeld te kunnen krijgen. De docenten die ik heb benaderd, waren positief ▼ Roland, waarom wilde je dat dit onderzoek uitover het onderzoek. Aan de ene kant omdat er gevoerd werd? geluisterd werd naar de praktijk en ook omdat men “Voeling houden met gebruikers van PrOmotie is het fijn vond te kunnen vertellen wat als positief en erg belangrijk. Jammer genoeg heeft het ons in het minder positief wordt ervaren in het werken met verleden aan tijd ontbroken om dat te doen. In PrOmotie. Ik werd dan hartelijk ontvangen, in 2004 heeft KPC Groep in een onafhankelijk ondersommige gevallen zelfs met koffie en koek!” zoek het gebruik van PrOmotie en de tevredenheid daarmee onderzocht. Met de punten uit dat onderzoek zijn we aan de slag gegaan in nieuwe uit▼ Laura, hoe vond je het om het onderzoek uit te gaven en herzieningen. Ik wilde met dit nieuwe voeren? onderzoek graag weten hoe het nu staat met de “Erg leerzaam. Het meekijken in de praktijk is tevredenheid en of er nog onbekende verbetergewoon altijd leuk. Docenten waren open en gastpunten uit naar voren zouden komen.” vrij. Een les bekijken, een rondleiding door de school, het kon allemaal. Ook meemaken hoe leer▼ En welke resultaten kwamen dan uit het onderzoek naar voren? Laura: “We hebben veel verbeterpunten van scholen meegekregen. Dit is waardevolle feedback, waar we concreet iets mee kunnen. In nevenstaande figuur ziet u de meest genoemde verbeterpunten.” ▼
“Vooral differentiatie en herhalings- en verdiepingsstof worden genoemd. Het is fijn dat we veel van dit soort punten kunnen aanpakken in PrOmotie digitaal. Maar natuurlijk blijven we ook de huidige foliovormen up-to-date houden. Verder bleken docenten ontevreden te zijn over de leermiddelen Praktijk en Loopbaan, Informatiekunde en Ik & de Ander. Praktijk en Loopbaan wordt als eerste leerlijn voor PrOmotie digitaal ontwikkeld, dus dat stemt ons positief. Behalve verbeterpunten gaven scholen ons ook PrOmotie MAGAZINE VOORJAAR
2009
positieve punten van PrOmotie mee. Men is tevreden over de pictogrammen, de onderwijskundige visie achter het ‘denken-doen-nakijken’, de vormgeving, de ‘Kies maar!’-opdrachten en de structuur van PrOmotie als geheel. Dit is ook belangrijk om te weten want positieve aspecten zullen we blijven hanteren en verder uitbouwen.” Roland vult aan: “Ook is er gekeken naar de werkwijze van scholen en de mate van tevredenheid. Daaruit blijkt dat de visie van PrOmotie (het is een competentiegerichte leeromgeving gericht op thematisch en individueel werken) afwijkt van het daadwerkelijke gebruik van PrOmotie door de scholen die regelmatig klassikaal werken. Dit is ook een belangrijk signaal voor ons De visie van PrOmotie als uitgever van wijkt soms sterk af van het PrOmotie.”
concrete gebruik ervan
Laura: “Ik heb waar mogelijk met leerlingen gesproken over wat zij van PrOmotie vinden. Een van de leerlingen zei: “Soms staan er zulke domme vragen in het boekje dat je gelijk het antwoord weet!” Een andere leerling zei: “Ik vind de plaatjes in het beeldwoordenboek zo handig.” Wat de meeste leerlingen riepen, was dat ze meer kleur in de werkboeken wilden zien. Dat zijn dingen die je bijblijven.“ ▼ Roland, wat vind je van de resultaten van het onderzoek? “De inhoud van het rapport is aan de ene kant datgene wat ik ervan verwachtte. Aan de andere
‘’Huh, PrOmotie digitaal?’’ Hebt u dit nieuws gemist? PrOmotie wordt doorontwikkeld in een digitale leeromgeving. Kijk op www.promotie.nu voor alle informatie. kant ben ik door sommige punten toch min of meer verrast omdat de visie van PrOmotie soms zo sterk afwijkt van het concrete gebruik van PrOmotie. Ik ben heel blij dat we een helder beeld hebben gekregen van het gebruik van en de tevredenheid met PrOmotie. Alle uitkomsten zullen we gebruiken in de doorontwikkeling van nieuwe PrOmotieonderdelen. We gaan nog beter aansluiten bij de wensen van de gebruikers; docenten én leerlingen. Wat dat betreft ben ik erg positief gestemd: we zijn nu bezig met de ontwikkeling van PrOmotie digitaal. Een digitale leeromgeving die zo flexibel is dat veel knelpunten worden opgelost en die wensen van onze gebruikers in vervulling laat gaan.” ■
Veelgenoemde verbeterpunten PrOmotie algemeen
Hebben wij uw school niet benaderd
18
voor het tevredenheidonderzoek,
14 Schoolaantal
16
maar wilt u wel reageren op PrOmotie? Neem dan contact op met
12 10 8 6
de klantenservice van Uitgeverij
4
Edu’Actief b.v. via 0522-235235.
0
of to et se ut n om ot ie at is ise te re Pr ki n O nd m Sl er ot ec a ie ch ht vr t e ig aa bl ad gt O sp pd kl ie as ra ge sik ch l al te e n aa zi jn np on ak Te ui e tv Pr w oe O ei rb m ni o aa g tie va r is ria te tie t a Te in lig ks ve te rw n er vo k eg in g Te en w ni ei et ni st g oe op M dr aa ac ht k th en em ab oe ke n
gs st
ot a
en
Er m iss
Pr
O m
ft
st o
/h
er h
Er m ist
in g ep
tn
rd i
ku n
ve
Je
ist m Er
altijd welkom!
ie t
di
ff er
Uw opmerkingen en suggesties zijn
al in
en t
ië re n
2
PrOmotie MAGAZINE VOORJAAR
2009
5
Stagair Dennis Karssen
“Als ik iets niet goed begrijp, pak ik PrOmotie erbij” De 17-jarige Dennis Karssen loopt sinds november 2008 stage bij Flevodruk in Harderwijk. Eerdere stages verliepen niet allemaal even positief, maar over deze is hij razend enthousiast. Sterker nog, als het aan hem ligt, wil hij graag bij Flevodruk blijven werken. 6 Flevodruk Harderwijk is een bekende kwaliteitsdrukkerij die in 1999 in Washington DC door een internationale jury werd uitgeroepen tot 'Beste drukker ter wereld’. Dennis zit op Accent Nijkerk, een protestants-christelijke school voor praktijkonderwijs. Zijn leraar en stagebegeleider, Gerard van Egmond, maakte een afspraak met deze drukkerij voor een mogelijke stageplek. Vervolgens ging hij er samen met Dennis heen om kennis te maken. Tijdens dit kennismakingsgesprek kreeg Dennis te horen dat hij direct aan de slag kon.
In de eerste weken werkte hij twee dagen in de week. Zijn werkzaamheden bestonden vooral uit inpakwerk en swifferen (soort vegen). Vanaf januari werkt hij een dag extra en zijn ook zijn werkzaamheden uitgebreid: insealen met folie om het materiaal verzendklaar te maken. Soms mag hij ook helpen met machinewerk. Dennis is zeer enthousiast over deze stageplek. “Ik doe er van alles: inpakken, pallets insealen, swifferen en mijn collega Evert helpen met afsnijden. Het allerleukst vind ik het om collega’s te helpen, bijvoorbeeld met het inpakwerk. Ik kan goed met mijn collega’s overweg.” Goede combinatie van school en stage Zijn andere stages verliepen niet allemaal even positief. Zo zou hij op een stageplek administratief werk verrichten. Het schoonmaakwerk dat er ook bij hoorde, beviel echter minder goed. Bij een andere organisatie is hij aan de slag geweest in het magazijn, maar daar was voor Dennis geen toekomst. Omdat Dennis nogal gek van computers is, leek het werken bij een computerbedrijf een optimale kans. Toch was dit voor Dennis niet de juiste plek. Bij Flevodruk krijgt hij goede begeleiding van de vaste stagebegeleider, maar ook zijn collega’s geven hem tips en betrekken hem bij het werk. “Ik ben de jongste geloof ik, maar dat is echt niet erg.” Werken bij Flevodruk betekent voor hem drie kwartier fietsen en dan moet hij ook nog met de pont. Maar dat heeft hij ervoor over. De combinatie school en stage vindt hij prettig. Er is een grondrooster, een basisrooster, dat wordt aangepast als er vervangende activiteiten zijn. Zo volgt Dennis gedu-
PrOmotie MAGAZINE VOORJAAR
2009
rende een halve dag de opleiding heftruckchauffeur. Die uren krijgt hij terug zodat hij nooit méér werkt dan geoorloofd is. “Als ik tijdens mijn stage iets tegenkom wat ik nog niet goed begrijp of waar ik me onzeker over voel, dan pak ik het PrOmotie-boek erbij. In de eerste schooljaren werk je eerst met boeken en daarna ga je werken. Nu is het juist andersom. Nu loop je stage en als je iets tegenkomt, pak je het boek. Hier leer je heel veel van.” Begeleiding kost tijd Flevodruk als stageadres blijkt een goede zet. Eerder werd deze drukkerij al positief bevonden. In 1988 is er namelijk ook al een soort stage geweest en de toenmalige stagiair bleef hier tot twee jaar geleden werken. De stagebegeleider van Dennis bij Flevodruk is Martin Balm. Hij vertelt dat Flevodruk wel bereid was de uitdaging
van een stage voor een half jaar aan te gaan omdat Dennis gemotiveerd overkwam en bereid leek om te leren. Dat halfjaar is inmiddels uitgebreid tot aan de zomervakantie. Martin Balm: “Het kost veel tijd om een stagiair te begeleiden bij het werk. We proberen Dennis elke week iets nieuws te leren. Je ziet hem groeien. Hij kan steeds meer taken zelfstandig doen. We hebben de indruk dat hij hier met plezier werkt en dat hij zich hier op zijn gemak voelt.” Martin Balm geeft aan dat hij weliswaar op papier de stagebegeleider van Dennis is, maar in de praktijk zijn het twee mannen op de werkvloer: “Ze doen dat op een leuke manier en betrekken Dennis bij de zaken die hier spelen.” Regelmatig contact Vanuit de school is er regelmatig contact met zowel Dennis als met Martin Balm. Leerkracht en stagebegeleider Gerard van Egmond heeft zeker één keer in de vijf weken contact met Flevodruk, persoonlijk of telefonisch. “Dennis heeft verschillende stages gehad waaraan hij heel enthousiast begon. Tijdens deze stages liep hij echter tegen het maximale van zijn kunnen aan of de stages vielen in de praktijk wat tegen. Bij Flevodruk wordt Dennis voldoende gewaardeerd en dat is nodig om hem gemotiveerd te houden.” Dennis en de school zijn dan ook heel blij met de stageplaats bij Flevodruk. Niet ieder bedrijf is namelijk bereid om een leerling van het praktijkonderwijs op te nemen. Gerard van Egmond: “Bij het eerste contact leg ik altijd uit om wat voor soort leerling het gaat en op welk niveau de leerling zit. Zo’n leerling kan niet te veel opdrachten op hetzelfde moment aan. En er is veel stimulans nodig om een leerling gemotiveerd te houden. Dat moet je wel liggen als bedrijf.” PrOmotie als basis Vanaf hun vijftiende gaan de leerlingen een dag per week op stage, aan het eind van hun schoolperiode kan dat twee tot wel vier dagen per week zijn. Hoe intensief het contact verloopt tussen de stagebegeleider van school, de leerling en het stagebedrijf is afhankelijk van de noodzaak. Er is gemiddeld eens in de vijf of zes weken contact, indien nodig vaker. Vaak is het contact bij de start wat intensiever.
De combinatie theorie en praktijk loopt goed naar de mening van Gerard van Egmond. “In de beginjaren zijn de boeken van PrOmotie de basis van de vorming. Alle lijnen uit de serie worden dan gebruikt. Naarmate de leerlingen ouder en zelfstandiger worden, maken zij steeds meer zelf de keuze. Ze hebben dan vaak zelf helder voor ogen wat ze willen en kiezen boeken in de richting die ze willen volgen. Uiteraard altijd onder begeleiding van de leerkracht.” Als een leerling tijdens het stagelopen ervaart dat hij bijvoorbeeld wat moeite heeft met meten, dan wordt hij geadviseerd om het betreffende materiaal van PrOmotie erbij te pakken om daar dan mee aan de slag te gaan. De praktijk wordt aan de theorie gekoppeld. De leerling ziet dan meestal wel in dat het lezen van boeken zo zijn nut kan hebben. Toekomst in eigen hand Dennis wordt volgend schooljaar 18. Hij gaat van school af op het moment dat hij een baan heeft of een keuze heeft gemaakt voor een vervolgopleiding. Het streven van de school is om het laatste stagecontract over te laten gaan in een arbeidscontract. Accent Nijkerk biedt één tot twee jaar nazorg wanneer een leerling een arbeidscontract krijgt. Er wordt dan enkele keren – gemiddeld zo’n drie keer – gebeld met zowel het bedrijf als de leerling om te horen hoe het gaat en om eventueel extra ondersteuning te bieden. Deze nazorg zit niet standaard in het pakket van het praktijkonderwijs, maar het is wel een tendens. Kenmerkend voor Accent Nijkerk is dat er wordt gewerkt met een IOP (individu-
eel ontwikkelingsplan) en een coachinggesprek. Alle leerlingen van klas 1 tot en met 5 beginnen met een coachinggesprek waarin de leerwensen van de leerling worden besproken. De leerlingen schrijven hun eigen individueel ontwikkelingsplan en geven aan wat hun wensen zijn en welke hulp zij denken nodig te hebben om die wensen uit te kunnen voeren. Ook geven ze aan met wat voor soort bewijzen zij kunnen aantonen wat ze hebben geleerd. “In de eerste twee schooljaren is hier docentgestuurde begeleiding bij, maar de docent trekt zich, als dat mogelijk is, steeds meer terug tot de rol van ondersteuner. Dit motiveert de leerling om zelf het heft in handen te nemen. Hij realiseert zich dat hij de eigenaar is van zijn eigen toekomst.” Capaciteit en kwaliteit voorop Het praktijkonderwijs zit niet vast aan bepaalde eindtermen. In het reguliere onderwijs moet de leerling het onderwijs volgen, in het praktijkonderwijs volgt het onderwijs de leerling. Gerard van Egmond: “Dit is een veel prettiger manier van werken voor de leerling. Je gaat uit van zijn capaciteiten en kwaliteiten. De leerlingen hoeven dan ook niet allemaal dezelfde eindkwaliteiten te halen. De school koopt vervolgens de ondersteuning in die de leerlingen nodig hebben.” Een van Dennis’ wensen was om in een magazijn te werken. Reden voor de school om hem de opleiding heftruckchauffeur aan te bieden. Als het even meezit, heeft hij over een paar maanden het certificaat van heftruckchauffeur op zak. En wie weet welke mogelijkheden dit diploma hem in zijn werk brengt. Dennis heeft kunnen snuffelen op een paar stageplekken. Naar aanleiding van deze ervaringen heeft stagebegeleider Van Egmond geprobeerd te zoeken naar wat het best aansluit bij de kwaliteit en de wens van de leerling. Dennis is uiteindelijk terechtgekomen bij Flevodruk. “Ik heb de indruk dat hij met het werken in de drukkerij al zijn wensen vervult”, zegt Van Egmond. Ik hoop dan ook van harte dat Flevodruk met hem in zee wil gaan.” En wat vindt Dennis? “Ik zou hier heel graag willen blijven werken!” ■
PrOmotie MAGAZINE VOORJAAR
2009
7
Lesbrief Loeiende sirenes
Groen licht om de straat op te gaan
8
Elk jaar doen circa 200.000 kinderen uit de bovenbouw van het basisonderwijs mee aan het schriftelijk Verkeersexamen van Veilig Verkeer Nederland. Afgelopen voorjaar hebben ook een duizendtal scholieren uit het voortgezet onderwijs het examen gemaakt. En wat bleek bij het vergelijken van de resultaten? De basisschoolleerlingen hebben het Verkeersexamen duidelijk beter gemaakt! De reden dat scholieren van het voortgezet onderwijs minder scoren op verkeerskennis, is dat die kennis nu eenmaal wegzakt als je die niet bijhoudt. Permanente verkeerseducatie, ook in het voortgezet onderwijs, is dus van belang. Juist omdat die groep leerlingen in de leeftijd van 12 tot 16 jaar vaak zelfstandig grotere afstanden gaat fietsen, naar school, sport of vrienden. De leerlingen komen vaker op drukke plekken en krijgen te maken met verkeerssituaties die ze nog niet kennen en ook niet goed kunnen overzien. Behalve kennis over wetten en regels in het verkeer is voorlichting over hoe de leerling zelf kan zorgen dat hij zich veilig en sociaal gedraagt op straat erg belangrijk voor deze groep leerlingen.
Sinds dit schooljaar is er Groen licht! Deze verkeersmethode is speciaal geschreven voor het praktijkonderwijs, inclusief de bekende PrOmotie-didactiek, en is in samenwerking met Veilig Verkeer Nederland tot stand gekomen. Met de lesbrief in dit magazine bieden wij u een voorproefje van wat u onder meer kunt verwachten als u met Groen licht gaat werken. Op deze pagina’s vindt u een aantal opdrachten die u zo in de les toe kunt passen. Klaar voor de start? Af!
PrOmotie MAGAZINE VOORJAAR
2009
Voorrang 1 Opdracht aat de tekst st r e Hierond achten’. ‘En maar w de vragen. Lees eerst e tekst. Lees dan d n. a de vrage Maak daarn achten En maar w t met ts Francis fie huis. r Judith naa t Francis sl ispunt aa ru k n e e ij B linksaf. m en en achtero Ze kijkt ev ks. n li en naar n. gaat mete uit te steke d n a h r a a h t Ze vergee aan. t een auto Er komt ne t. ie n t de auto Francis zie remmen. r e e niet m n a k to u a De s. gen Franci Hij botst te rkap to er de mo Ze slaat ov . de grond en ligt op 12. bilist belt 1 toe. De automo ci n aar Fra s n t a a g h it Jud unt van de Francis kre pijn.
ce niet sn e ambulan d t jd ri ch To k op de w oon te dru w e g is t e H . ze de file in Dan rijden g! rijden Ook dat no de snelweg p o , ig k k lu Ge ook. de vluchtstr rancis fout? Wat doet F
niet re an de auto k m ro a a W
bulan oeft de am Waarom h n? an te sluite in de file a
2 g Opdracht kke wegen ru d e z n Op o goed. ge e dag heel Het lijkt elk je fiets. Je stapt op r. op je scoote Je scheurt e w n erop dat We rekene n. thuiskome m er soms iets t a a Toch g n ongeluk. Je krijgt ee n gaan zich Veel mense bemoeien. ld andere m Bijvoorbee diensten. En de hulp
ten komt Na 15 minu nce. de ambula t duurde he mobilist. “Waarom agt de auto ra v , ” ? g n omen aan.” zo la geen doork a n ij b s a w “Er legd. rancard ge b e d p o t is. rd t ziekenhu Francis wo ee naar he m g . a n m te h it Judit ffeur z ast de chau Ze mag na ne aan. zet de sire r u e ff u a De ch de weg. erkeer op ten op. Er is veel v t zwaailich e m t jd ri nce De ambula e aan. hij de siren ft e e Ook h
ie er kunn Kruis aan w ongeluk: lance ● ambu e ● politi eer w d n ● bra gsvoertuig in ● berg
rschuwt. ailicht waa and. t gele zwa e H rs aan de h e n d e n g o o z m ij b n . ienste Er is iets an de weg deze hulpd eld werk a e n rb e o Welke van g o a v ij ? tw B n gebruike rote vrach een sirene een extra g f O g. . op de weg ht? eel zwaailic g n Zie je ee d op. et dan goe L kant. r e v o ze iet aan de n a g aailicht r a a M en geel zw s? e e t n e re m si ig n u a jij al v Een voert uig. Wat weet rrangsvoert o o v n e e g is uigen ende voert lg o v e d t e Z e kolom. in de goed waailicht Let op! Sirenes die geen z s n e g a w k Er zijn oo men? hebben. kelwagen ulance – Ta b m A – n e Politiewag eerwagen i – Brandw x a T te zetten r de weg af m niet achte o p e n e ro g g a W n de r oorden aa Vertel je w Politiemoto t. acht n e b rt u e b e wegenw e d d n n a v a . a p n o e je s g e a als W all choolbus huisarts – S oot schrijft n e e d sg n a la v k n to Ee Au gwerkers opter uig van we ne rt re e si o V t e m raumahelik T n e – g r a to w o n m e eens e Ambulance Heb je wel n rijden? ie z r e Geen e rk e een geel er dan? s or het v e e o et ll d rk M a e a v n ij re uw b e zwaailicht at et and Met een bla zwaailicht Wat doet h
9
zwaailicht
woon.
kken zonder bro
s. an met je
at. nsen op stra
ij een n helpen b
3 hten. Opdracht le zwaailic e g n ij z r e e In het verk n. zwaailichte bue w u la b En er en de am e w d n ra b e d aailichten. De politie, blauwe zw n e b b e h lance w ig met blau Een voertu e n en een sire zwaailicht . voorrang igen. heeft altijd angsvoertu rr o o v n ij z Het
Met PrOmotie Groen licht maakt u uw leerlingen eenvoudig wegwijs in het verkeer. Bestel Groen licht nu! Het bestaat uit een map met vier boeken, een cd-rom met films en het boekje Zo Zit Dat. Ga naar de online catalogus op www.edu-actief.nl. PrOmotie MAGAZINE VOORJAAR
2009
Interview Roelof van Echten College
De praktijk voorop!
10
“Iedereen kan met PrOmotie werken.” Dit vindt Petra Paré, docente op het Roelof van Echten College in Hoogeveen. Zij is enthousiast over deze leermethode die je een flexibele invulling kunt geven. “Schrap wat jou niet past en voeg toe wat jou wél past.” Het Roelof van Echten College werkt vanaf de beginperiode van PrOmotie, zo’n zes jaar geleden, met de leermethode. De rekenboekjes waren de eerste investering. Daarvan wordt nog steeds gebruikgemaakt, al zijn er inmiddels meer lijnen aangeschaft. In deze methode leren de leerlingen volgens de strakke regel: denken, doen, nakijken.
Praktijkervaringen zijn belangrijk Het eerste thema van het eerste jaar gaat bijvoorbeeld over plattegronden. Petra Paré heeft hiervoor de plattegrond van Hoogeveen uit de gemeentegids gekopieerd en vermenigvuldigd. Samen met de leerlingen bekijkt ze deze kopie. De leerlingen zoeken op waar de school is en hun huis.
“Sommige leerlingen wonen buiten Hoogeveen en komen met de fiets of de trein. We kijken dan waar ze Hoogeveen binnenkomen en welke route ze dagelijks nemen of kunnen nemen. Zo ook met het station dat op elke plattegrond een herkenbare plek inneemt.” Deze regel kunnen ze in alle situaties De plattegrond van Hoogeveen komt toepassen, wat erg belangrijk is in hun gedurende het hele schooljaar regelmaontwikkeling tot zelfzorg en zelfredtig terug. Bijvoorbeeld bij het thema zaamheid. PrOmotie heeft als voordeel Veilige route. We bekijken dan wat voor dat de theorie in dienst staat van de de leerlingen een veilige praktijk. route is. Als leerkracht moet “Vervolgens gaan we daadje gewoon goed “Laat weg wat werkelijk bij een druk kruisweten hoe je kunt niet past en voeg toe punt kijken en laat ik ze combineren, legt vertellen wat ze opvalt. Dit Petra Paré uit. “Je wat wél past.” is een praktijkervaring, iets moet inspringen op wat voor deze leerlingende behoefte van de groep erg belangrijk is.” groep en de indiviVerder krijgen de thema’s Meten in duele leerling en datgene aanbieden afstanden ook een vervolg waar de platwaar ze aan toe zijn. Aan de hand van tegrond van Hoogeveen weer terugindividuele ontwikkelingsplannen (IOP) komt. ga je het materiaal combineren dat goed is voor het betreffende kind.” Werken met PrOmotie vraagt wel een bepaalde Achter in het boek beginnen werkwijze. Paré: “Ik heb het voordeel Omdat Petra Paré al eerder met dat ik in mijn groep bijna alle theoriePrOmotie heeft gewerkt, pakt ze de uren geef. De PrOmotie-boekjes blijven thema’s op die ze op dát moment van in de onderbouw allemaal op school. En toepassing vindt. Zij weet wat waar staat verder richt ik mijn theorielessen naar en maakt hier gebruik van om er voor eigen wens in.” de leerlingen een logisch geheel van te maken. Het gebeurt dan wel eens dat ze PrOmotie MAGAZINE VOORJAAR
2009
van pagina 25 naar een opdracht op pagina 115 springt. “De leerlingen vinden het dan gek dat we ineens achter in het boek aan de slag gaan. Ik leg dan uit dat ze in China ook achterin beginnen. En dan is het goed.” Bij het werken met PrOmotie neemt ze zo veel mogelijk praktijkvoorbeelden mee. Als er iets staat over de natuur, dan probeert ze een stuk boom mee te nemen waarbij de jaarringen duidelijk zichtbaar zijn. Het tweede thema is: Weet wat je eet. Hier kun je weer combineren met het rekenboek waarin het thema Tijd wordt besproken. Zo zijn er bij etenswaren altijd houdbaarheidsdata. De docente neemt dan verschillende producten mee die de kinderen in de klas bekijken. “Ik laat ze opzoeken hoe je leest of een product nog wel of niet meer houdbaar is. De boeken zijn interactief bedoeld en je moet als leerkracht bedacht zijn op inconsequenties die voor een volwassene duidelijk zijn, maar voor de leerlingen niet. Zo kom je houdbaarheidsdata tegen van dag-maand-jaar (01-02-09),
maar ook van maand-jaar (04-09). Voor deze leerlingengroep kan dat erg verwarrend zijn. Je moet alert zijn op de problemen waar ze tegenaan kunnen lopen en dit probleem moet je voor zijn en je moet hen erop wijzen dat er verschillende schrijfwijzen zijn.” Zelf dingen laten doen Bij het thema Kleren maken de man neemt Petra Paré verschillende soorten stof mee zoals fluweel, satijn en katoen. De kinderen kunnen dan het verschil voelen en ze mogen er een stukje van afknippen voor in hun werkschrift. “Dit vinden ze fantastisch. De leerstof maak je hierdoor voor hen veel leuker. Je moet ze motiveren en zelf dingen laten doen. Daar zijn ze beter in dan dat ze stil moeten luisteren naar alleen maar theorie. De thema’s lenen zich er overigens ook prima voor om er voorwerpen van mee te nemen. Je wordt er steeds creatiever in.” Nog een praktijkvoorbeeld: in de laatste week van het thema Meten laat Paré de kinderen in groepjes aan de slag gaan met een meetlint. Zo meten ze op hoe lang ze zijn en wat de omvang van hun nek is. Ze heeft hierbij wel hulp van een stagiair want bij meetlinten moet je wel vanaf de goede kant meten. “Ben je hier niet alert op, dan raken de leerlingen gigantisch in de war. Ze moeten van begin af aan weten dat ze de juiste kant nemen omdat anders alle opdrachten verkeerd kunnen verlopen. En dat is frustrerend voor ze.” Onderwijs in ontwikkeling Negen jaar geleden startte de 52-jarige Paré met haar werkzaamheden in het praktijkonderwijs. Ze is moeder van drie kinderen waarvan er één dyslectisch is. Daarvoor was ze altijd al actief bij de peuterspeelzaal, de gymclub en op school in de ouderraad. Omdat ze zelf een kind heeft dat dyslectisch is, heeft ze al verschillende soorten wegen bewandeld om te zoeken waar het kind het meest baat bij heeft. “In principe werk ik op deze manier ook met PrOmotie. In het individuele ontwikkelingsplan (IOP) staat waar je denkt dat een leerling kan eindigen en wat ervoor nodig is om dat te bereiken. Je zoekt de tools in het aangeboden lesmateriaal om daarmee aan de slag te
KADERS VOOR EEN FLEXIBELE LEERLINGENZORG “We moeten van een overwegend aanbodsgerichte structuur overgaan naar een systeem waarbij de leerling centraal staat. In plaats van het inpassen van een leerling in een structuur, wordt het onderwijs flexibel en gevarieerd ingericht zodat de mogelijkheden van elke leerling tot z’n recht kan komen.” Het bovenstaande beschreef voormalig minister Maria van der Hoeven in de notitie Kaders voor een flexibele leerlingenzorg. Deze visie wordt breed gedragen binnen het Roelof van Echten College. De ene leerling is de andere niet en iedereen heeft iets anders nodig. Daarom biedt deze school binnen het praktijkonderwijs behalve onderwijs ook zorg. Zorg kan heel klein zijn, bijvoorbeeld door een leerling tijdelijk een beetje extra aandacht te geven. Maar zorg kan ook groot zijn, een lang traject met Bureau Jeugdzorg en alles daartussenin. De docent is de spil bij het verlenen van zorg, meestal in de rol van mentor. Het verlenen
11
van zorg hoort bij de taak van iedere docent die werkzaam is bij het Roelof van Echten College. Hij of zij kent de leerling en zal daardoor het snelst iets opmerken. De school heeft ook een dakpanklas. In deze tussenklas zitten leerlingen van 12 en 13 jaar, die wellicht in aanmerking komen voor het praktijkonderwijs of het lwoo. Soms kunnen ze het niveau wel aan, maar zijn ze sociaal-emotioneel nog niet zo ver. De dakpanklas biedt de mogelijkheid om dit af te tasten. Er wordt gewerkt met lwoomateriaal, maar er wordt ook gebruikgemaakt van PrOmotie-materiaal. Er is een intensieve samenwerking tussen de betreffende leerkrachten van de verschillende zorgarrangementen.
gaan. Het onderwijs is steeds in ontwikkeling. Schrap en voeg eraan toe wat jij belangrijk vindt voor je leerlingen. Maak gebruik van de diverse materialen die voorhanden zijn, zowel op papier als digitaal. Er is een heleboel materiaal om te combineren.”
kunnen schrappen wanneer dat nodig is. Bekijk eens kritisch waar je mee werkt, combineer het materiaal met andere zaken die voor de leerling belangrijk kunnen zijn. Let op de basisdingen en zorg voor voldoende verdiepingsstof.”
“Verlies de basis niet uit het oog.”
Waardevolle tips Door haar jarenlange ervaring heeft Paré veel goede tips voor haar collega’s. “Verlies de basisdingen niet uit het oog. Begrijpend lezen is belangrijk voor de leerlingen. Ook het realistisch rekenen is een vaardigheid die steeds terugkomt. Wees flexibel en neem zelf materiaal mee. Dit betekent ook dat je in staat moet zijn om eventuele opdrachten te
Aan het eind van het schooljaar laat Paré haar leerlingen kiezen uit welk boekje ze nog eens zouden willen werken. Of het komt omdat het merendeel van haar groep uit jongens bestaat, weet ze niet, maar ze kozen bijna unaniem voor het thema Houtbewerking. “Iedereen kan met PrOmotie werken”, zegt Paré vol enthousiasme. “Tegenwoordig werkt het niet meer als je maar op één manier aan de slag gaat met een ‘boekenpakket’. Ieder mens is anders, iedere leerling is anders. Het werkt het plezierigst als het lesmateriaal bij je past. Dan laat je weg wat je niet past en je voegt toe wat je wél past. Wees niet star in je manier van lesgeven. Als je zo kunt en wilt werken, past PrOmotie uitstekend bij je.” ■
PrOmotie MAGAZINE VOORJAAR
2009
Interview Sandra Kloos
Een lesje Engels in Londen Door een erfenis van een oud-leerling kunnen leerlingen van groep 4/5 van De Esborg een dag naar Londen. Alle twintig leerlingen die Engelse les krijgen van docentes Sandra Kloos en Dita de Wit gaan mee. “Ze verheugen zich er enorm op.” 12
De Esborg is de vestiging voor praktijkonderwijs van RSG de Borgen in Roden en telt zo’n honderd leerlingen. Door het aanleren van een aantal basisvaardigheden bereiden zij zich hier voor op hun toekomst. Ongeveer de helft van de schooltijd wordt besteed aan theoretische vakken als Rekenen en Wiskunde, Nederlandse taal, Lezen, Wereldoriëntatie, Verkeer en Engels. Als praktijkschool richt De Esborg zich vooral op de praktijkvakken die afgestemd zijn op de beroepsmogelijkheden in de regio. Behalve deze theoretische en praktische vakken krijgt de leerling creatieve werkvormen, sociaal-emotionele vorming, lichamelijke opvoeding en verschillende onderdelen van vrijetijdsbesteding en informatica. Behalve de lessen gaan de leerlingen ook op werkstage en maatschappelijke stage. Een mooie erfenis Docente Sandra Kloos werkt voor het tweede jaar met PrOmotie en zit in het tweede deel van Engels, Let’s get started. Ze werkt vooral klassikaal. Haar leerlingen, in de leeftijd van 15 tot 18 jaar, vinden dit prettig werken en hun Engels gaat dankzij PrOmotie beduidend vooruit. “Een bezoekje aan Engeland zou hen nog enthousiaster maken”, schoot er wel eens door het hoofd van Kloos. PrOmotie MAGAZINE VOORJAAR
2009
Toevallig hoort ze van een ‘erfenis’ van de heer Kloosterhuis, een oud-leerling van de school. Hij liet na zijn overlijden in 1997 geld na aan de school door het oprichten van een fonds voor leerlingen die op een of andere manier niet gauw uit hun eigen leefomgeving komen. Een bezoek aan Engeland zou mogelijk uit dit fonds gefinancierd kunnen worden en er wordt een aanvraag ingediend. Deze wordt begin december 2008 goedgekeurd. Alle twintig leerlingen die Engels volgen, gaan mee. De begeleiders en de leerlingen zijn dolenthousiast over dit dagje Londen. De voorbereiding De leerlingen verheugen zich enorm op deze trip. Zij hebben behoefte aan duidelijkheid en daarom ontvangen ze allemaal een programma met daarop de gegevens wat er allemaal staat te gebeuren. “In mijn lessen worden ze ook duidelijk voorbereid op allerhande onderwerpen, zoals geld, vervoer en scholen”, vertelt Kloos. “Zo heb ik eerst zelf een mapje samengesteld over het Engelse geld dat afwijkt van de euro. Vervolgens zijn de kinderen naar een bank gegaan om hun vragen te kunnen stellen: Kan ik met mijn pinpas pinnen in Engeland? Hoe bereken ik wat iets kost? Kun je beter in Nederland geld wisselen of juist in Engeland? De leerlingen zoeken op internet naar bezienswaardigheden in Londen. Met rollenspellen worden situaties geoefend die de leerlingen tegen kunnen komen tijdens hun Engelse dag: Hoe vraag ik toeristische informatie bij het Engelse Tourist Office? Hoe vraag ik de weg naar een museum? En op de boot: waar is de wc, of de disco?
Programma in Londen Met de trein gaan ze van Groningen naar Hoek van Holland en van daaruit met de nachtboot naar Harwich. De groep wordt ondergebracht in vierpersoonshutten. In Londen wordt gebruikgemaakt van hop-on-hop-offkaartjes. Met de dubbeldekkerbus en een Engelstalige gids rijden ze langs bezienswaardigheden in Londen naar de Towerbridge. Daar kan wat worden gewandeld en wordt er geluncht aan het water. Vervolgens gaat de groep met de bus naar Westminster Abbey waar ze op de boot stappen voor een riviercruise over de Thames. Na zo’n 50 minuten gaat iedereen weer de bus in voor een bezoek aan museum Madame Tussauds. Het dagje Londen wordt afgesloten met een bezoek aan Covent Garden Market die bekendstaat om de kunstenaars. Voordeel is dat het hier om een overdekte markt gaat waar ook nog kan worden gegeten. Daarna gaat de groep met
Tip! Ook een uitje organiseren, maar niet te ver weg? Toch lekker actief bezig zijn? Pak het doe-boekje Beweeg van PrOmotie erbij en organiseer het met uw klas!
LET’S GET STARTED! Voor leerlingen in het praktijkonderwijs is er Let’s get started, Engels volgens de PrOmotie-aanpak. Let’s get started bestaat uit een map met cdrom, drie werkkaternen en een leuk spel waarmee de leerlingen op hun eigen niveau aan de slag kunnen met de Engelse taal. Net als hun vrienden en vriendinnen op het vmbo leren ze
dus communiceren in een moderne buitenlandse taal! De thema’s die in Let’s get started worden behandeld, zijn nuttig en sluiten aan op de belevingswereld van uw leerling. Voorbeelden zijn: May I introduce myself, Welcome to my party, Shopping, Finding the way en My favourite food.
13
de metro en trein weer terug naar Harwich waar de boot op hen wacht. PrOmotie is de basis Hoewel PrOmotie niet specifiek inspeelt op dit uitje, is het wél de basis van deze beleving. “Denk alleen maar aan het hoofdstuk over ‘shoppen’. Dit onderwerp sluit prima aan en de materie is niet te moeilijk en zeker niet saai voor de leerlingen. Hierdoor wordt het vak Engels als leuk ervaren.” Kloos raadt leerkrachten die ook een dagje uit willen organiseren voor hun leerlingen aan om vooral te kijken naar bestaande potjes en fondsen op school. “Vaak is het niet bekend dat er financiële middelen zijn. Probeer het gewoon te organiseren! Het lijkt een grote stap en het kan veel voorbereiding vergen, maar de leerlingen vinden het fantastisch en verheugen zich enorm op zoiets. Ze kijken er echt naar uit. Juist voor deze leerlingen van het praktijkonderwijs, die vaak niet veel meer zien dan hun eigen omgeving, is zoiets een geweldige ervaring.” En eigenlijk”, vindt Sandra Kloos, “verdient deze groep jongeren het gewoon.” ■
Sandra en haar leerlingen zijn eind maart in Londen geweest. Benieuwd hoe ze het daar hebben gehad? U leest het op www.promotie.nu.
PrOmotie Column
Dient gemak de mens?
D
e minister van Onderwijs, Ronald Plasterk, stuurde rond Kerstmis 2008 een belangrijke boodschap onderwijsland in. Hij meldde dat, in zijn visie, elke school (docent) zijn eigen leermiddelen zou moeten maken. Hij noemde daar een aantal redenen voor: ● Docenten kunnen dat. ● Het internet is een superbron om alles wat je maar wilt leren op te halen. ● Elke school kan hiermee tot maatwerk komen. ● Kostenbesparing.
Beste collega’s, het is niet aan mij om te bepalen of de minister op alle punten gelijk heeft. Het is in elk geval wel zo dat geen enkele onderwijsverzorger in mijn ogen zou mogen volstaan met het slaafs volgen van een methode. Oftewel, als het goed is zijn jullie al niet anders gewend! Jullie maken allang je eigen leermiddelen. Natuurlijk is de leeromgeving PrOmotie speciaal voor ons gemaakt, maar niet als lineaire methode. Wij bepalen zelf onze onderwijsinhoud en selecteren per thema (project, onderwerp en dergelijke) de leermiddelen die we nodig hebben. Daarbij is het wel
erg gemakkelijk dat er een leeromgeving als Promotie is om structuur te geven aan ons onderwijs. Zodat we met z’n allen, landelijk, een soort van kern hebben die gelijk is. Dat vertrouwen moeten we dan wel hebben. En dat kan ook want onze eigen koepelorganisaties LWV-PrO en Platform Praktijkonderwijs houden met argusogen de ontwikkelingen rondom PrOmotie in de gaten. Zodat alle uitgangspunten blijven zoals die in gezamenlijkheid werden vastgesteld in 2001. PrOmotie kent beslist verbeterpunten. Die worden nu opgelost in de nieuwe leeromgeving PrOmotie digitaal. Zodat ook onze minister direct op zijn wenken wordt bediend. PrOmotie digitaal geeft ons namelijk de gelegenheid om zelf thema’s, opdrachten en leerobjecten te koppelen aan het PrOmotie-materiaal. De leerlingen zullen het verschil niet zien! De uitgever meldde mij dat het in de toekomst zelfs mogelijk zal zijn om materiaal van de uitgeverij lokaal op school binnen te halen en aan te passen aan de eigen situatie en wensen. Als dat niet gemakkelijk en flexibel is, dan weet ik het ook niet meer … Gemak dient de mens. Dus toch!
PrOmotie MAGAZINE VOORJAAR
2009
WEEKDAGBOEK Het Atrium, Zoetermeer
Docent versus leerling Dit was mijn week Naam: Remco Mounier Mentor: groep 3b Maandag
14
Een week lang houden een docent en een leerling een weekdagboek bij. In dit nummer aandacht voor de week van docent Remco Mounier en leerling Dominique Jacobs van Het Atrium, school voor praktijkonderwijs te Zoetermeer. Remco Mounier is mentor van 3b. In deze groep zit leerling Dominique Jacobs. Dominique loopt stage en heeft ook een bijbaantje.
Wilt u met een leerling het volgende weekdagboek vullen? Laat het ons weten en stuur een mailtje naar Saskia Westerbeek via
[email protected] o.v.v. ‘Weekdagboek’.
PrOmotie MAGAZINE VOORJAAR
2009
De week begint voor mij altijd met een uur informatiekunde. Na het startkwartier, waarin de leerlingen van mijn mentorgroep hun ervaringen uit het weekend hebben verteld, kunnen ze drie kwartier aan de slag op de computer. De rest van de ochtend geef ik avo aan mijn mentorgroep. Op maandag starten we met de nieuwe zelfstandig werkkaart die ik in deze uren doorneem met de leerlingen. Na een korte uitleg gaan de leerlingen lekker aan de slag. Ik gebruik deze tijd om leerlingen individueel te kunnen helpen. ’s Middags heb ik drie taakuren. De planning voor deze maandag was om onze nieuwe fotosite te gaan voorzien van foto’s. Dit hoort bij het beheer van de website, een van mijn taken op school. Vandaag liep het echter iets anders omdat een leerling uit mijn mentorgroep wat extra aandacht nodig had. Dinsdag
De eerste twee uur hebben alle derde en twee vierde groepen workshops. Ze mogen dan iedere zes weken een van de aangeboden activiteiten kiezen. Ik begeleid iedere dinsdag een groep leerlingen bij de fitness bij Sportyclub in Zoetermeer. Daar maken ze kennis met fitness en kunnen ze lekker trainen. De eigenaar legt de leerlingen uit hoe ze met de diverse apparaten om moeten gaan. Om half elf start het grootste deel van mijn mentorgroep met de arbeidstraining. Daar oefenen ze in de school met hun werknemersvaardigheden totdat ze er klaar voor zijn om extern stage te gaan lopen. Twee leerlingen uit mijn groep lopen inmiddels al extern stage. Vandaag moeten de leerlingen een klus corrigeren die gisteren niet helemaal
correct is uitgevoerd door een andere groep. De zakjes snijbloemenvoedsel zijn verkeerd op de bloemenfolies geplakt. Mijn leerlingen verwijderen de zakjes en plakken ze opnieuw op. Aan het eind van de middag ben ik op stagebezoek geweest bij Dominique. Woensdag
Deze week is de woensdag iets anders dan anders. Vanmiddag hebben we studiemiddag en zijn de leerlingen vrij. Ik geef de hele ochtend les aan mijn mentorgroep. De ochtend beginnen we met het bespreken van de stage c.q. arbeidstraining. De leerlingen vertellen over de werkzaamheden die ze de vorige dag hebben uitgevoerd en waar ze toen tegenaan zijn gelopen. Ook maken ze een kort verslag van de dag. Na de kleine pauze geef ik seksuele vorming. Vandaag bespreken we abortus. In het groepsgesprek dat hierop volgt, komt ook de situatie in de Belgische crèche aan de orde. En uiteindelijk discussiëren we over de doodstraf. Een mooi en boeiend gesprek met de klas. Het laatste half uur zijn de leerlingen bezig met zelfstandig werk. Tijdens de studiemiddag worden we begeleid door de onderwijsadviesdienst. Het gaat over functioneringsgesprekken. Een deel van het programma is onder anderen door mij voorbereid want ik zit in de werkgroep Integraal PersoneelsBeleid. Donderdag
Op donderdag start ik met mijn mentorklas in het informatiekundelokaal. Vandaag ontvangen alle leerlingen hun CJP-pas zodat ze zich tijdens de computerles gelijk kunnen aanmelden. Vervolgens gaan de leerlingen hun dagverslag van de stage invoeren in de computer. Het tweede uur begeleid ik mijn mentorleerlingen bij het zelfstandig werken. Na de kleine pauze heb ik met mijn
WEEKDAGBOEK mentorgroep Plant en Dier. Ondanks de kou gaan we toch buiten werken. Er wordt gesnoeid en opgeruimd in de tuin. Het laatste half uur warmen we lekker op in het lokaal. ’s Middags heb ik drie taakuren waarin ik me bezighoud met het onderhouden van de website. Om drie uur begint bijeenkomst vier van de cursus coachingsgesprekken. Er is weer een acteur bij om de gesprekken op te oefenen. Helaas moet ik vandaag eerder weg omdat mijn vrouw (die zwanger is van een tweeling!) een afspraak heeft bij de gynaecoloog. Gelukkig was alles goed! Vrijdag
Vandaag start ik met mijn mentorgroep met sova. Vandaag hebben we het over ‘Iets zeggen zonder woorden’. Het tweede uur geef ik cuma aan mijn mentorgroep. Ze zijn bezig met het voorbereiden van een inzamelingsactie voor een goed doel. Ze hebben in de afgelopen weken al bepaald dat we oud papier willen inzamelen om geld te kunnen schenken aan de Dierenbescherming. In kleine groepjes bedenken de leerlingen nu wat er allemaal geregeld moet worden om dit te kunnen organiseren. Het derde en vierde uur heb ik taakuren. Omdat ik hier dit schooljaar pas ben begonnen, ben ik nog redelijk veel bezig om dingen uit te zoeken. Ik ben in het magazijn bezig geweest om materialen te zoeken die ik in de komende weken kan gebruiken. Daarnaast heb ik de beoordelingslijst van de stagiair onderwijsassistent ingevuld. Ik begeleid hem in het eindtraject van zijn studie. De middag heb ik mijn eigen mentorgroep weer. De leerlingen krijgen de tijd om zelfstandig hun werk af te maken. Als ze hiermee klaar zijn, mogen ze iets voor zichzelf doen.
Dit was mijn week Naam: Dominique Jacobs Leeftijd: 15 jaar Maandag
Ik moest om half negen op school zijn. Wij hadden gelijk les in het computer-
lokaal. Daar gingen we aan het werk op de computer. Om half tien gingen we naar de klas waar we spelling gingen doen. Dat was wel leuk om te doen. Dat deden we tot kwart over tien want dan hebben we pauze. Na de pauze kregen we uitleg voor zelfstandig werken, ook wel zw genoemd. Dat heeft meester Remco uitgelegd. Toen ging de klas zelf aan het werk tot twaalf uur. Toen hadden we weer pauze. Om half één moesten we weer in de les zitten bij rekenen. We kregen vandaag nieuwe rekenboeken. Dat deden we tot kwart over één. Daarna hadden we dienstverlening. Dinsdag
Vandaag ben ik op mijn stage geweest. Ik loop stage bij Van Leeuwen Bestratingen in Zoetermeer. Ik moest om kwart voor zeven bij mijn stage zijn omdat we om zeven uur weg moeten naar Rokkeveen. Daar moesten we een brandpoortje gaan straten, dat ging heel goed. Daarna zijn we weer terug naar de zaak gegaan om te schaften. Na de schaft gingen we weer terug naar Rokkeveen omdat we daar een tuin uit moesten graven. Maar dat ging niet echt, want de grond was daar te hard voor. Toen ben ik weer naar de zaak gegaan en daar heb ik de zoutbak geleegd. Dat was wel zwaar werk, vond ik. En daarna heb ik stenen gestapeld en toen moest ik nog wat vuil weghalen van het terrein. De meester is ook nog even komen kijken. Dat was mijn stagedag. Woensdag
We moesten weer om half negen op school zijn. Toen hebben we te horen gekregen dat er binnenkort een nieuw meisje in de klas komt. Daarna hebben we stagebespreking gehad en toen moesten we ons dagverslag maken. Van kwart over tien tot half elf hadden we pauze. Na de pauze hadden we seksuele
vorming. In die les hebben we het over abortus en de doodstraf gehad. Het vierde uur gingen we zelfstandig werk doen. Dat hebben we gedaan tot twaalf uur. En omdat de juffen en meesters studiemiddag hebben, waren wij vanmiddag vrij! ’s Avonds heb ik nog bij het BP-tankstation gewerkt. Donderdag
We moesten vandaag om half negen op school zijn. Toen hadden we stageverwerking. Dat is op de computer. Dan moeten we ons dagverslag van de stage op de computer maken. En daarna mochten we iets voor onszelf doen. Om half tien gingen we weer naar de klas en toen gingen we zelfstandig werk doen. Dat deden we tot kwart over tien. Toen hadden we pauze. Na de pauze gingen we naar Plant en Dier. We gingen naar buiten om lekker in de tuin te werken. Dat hebben we twee uur tot twaalf uur. Dan hebben we weer pauze tot half één. ’s Middags gingen we naar de gym. Die les duurt drie uur en daarna zijn we uit. Vrijdag
We moesten vandaag weer om half negen op school zijn. Het eerste uur hadden we sova. We hebben een film gekeken. Dat hebben we tot half tien gedaan. Daarna hadden we cuma, daar zijn we bezig met een goed doel. We willen oud papier gaan ophalen om geld te kunnen geven aan de Dierenbescherming. De klas is in groepjes verdeeld en ieder groepje heeft een eigen taak. Terry en ik hebben de taak om een bedrijf te zoeken dat voor een container kan zorgen om het papier in te verzamelen. Om kwart over tien hadden we weer pauze. Na de pauze hadden we Zorg & Welzijn. Dat is koken en schoonmaken. Dat duurde tot 12 uur en toen was ik vrij omdat ik al stage loop. PrOmotie MAGAZINE VOORJAAR
2009
15
S I T A GR bewaarcassette
16
Voor u ligt alweer het zesde nummer van het PrOmotie Magazine. Boordevol nieuws, tips en ervaringen van andere docenten waarmee u uw voordeel kunt doen. Een magazine om te bewaren dus, vandaar dat wij u deze gratis bewaarcassette aanbieden. Zet ‘m snel in elkaar!
Was iemand u voor? Wilt u een extra exemplaar van deze tijdschriftencassette ontvangen? Stuur dan een e-mail naar
[email protected]. Wees er snel bij, want OP=OP!
PrOmotie MAGAZINE VOORJAAR
2009
