#4 magazine over de digitale overheid
Thema Zorg & Welzijn Roger van Boxtel (Menzis) (menzis)
“Iedereen is aan het zoeken naar nieuwe rollen”
Wat ik nodig heb, is een partner die flexibel is, mijn problemen begrijpt en daar oplossingen voor aandraagt. Ook is het belangrijk dat zo’n partner in staat is de eigen procedures zo te veranderen dat ze voldoen aan onze behoefte.
‘Juist de keten van Zorg & Welzijn’ is meer dan ooit gebaat bij een adequate informatievoorziening.
inTERVIEW
6
Roger van Boxtel
De zorgconsument en patiëntenorganisaties willen inzage in de kwaliteit van zorg, innovatie, transparantie over de resultaten en een doelmatige organisatie.
inTERVIEW
10
Frank de Grave
Innovatie en kwaliteit bevorderen de feitelijk geleverde zorg, meer doelmatigheid zorgt voor betaalbare zorg en voor korte wachttijden. Naast goed geïnformeerd zijn wil de zorgconsument een
inTERVIEW HP spreekt de taal van de gezondheidszorg en kent de specifieke uitdagingen en behoeften met name op het gebied van digitale informatie voorziening en de Medische Archivering/
12
een snelle, correcte financiële afhandeling.
Cathrin van der Werf inCASE
adequate afhandeling van zijn of haar probleem en last but not least
14
MOVISIE, Vilans en NJi
De zorgverzekeraars dienen te beschikken over die ‘informatie’ waardoor zij de juiste zorg, tegen de juiste prijs, kwaliteit, plaats en ‘levertijd’ kunnen inkopen. Diezelfde informatie stelt hen ook in staat om hun klanten, de zorgconsumenten, te kunnen adviseren en daar-
Information Lifecycle Management.
inSIDE
Medewerkers hebben daarbij te maken met
Column Robin Linschoten
21
Zorgaanbieders zullen, op basis van benchmarking door DBC’s,
werkgevers als ziekenhuizen en universiteiten en moeten regelmatig nieuwe en regels
inPRACTICE
implementeren die elk jaar uitkomen.
CIZ Hans Janssen
mee te binden en te werven.
22
transparant goede prijs/goede kwaliteit tijdig moeten gaan leveren. De term marktwerking is ontstaan als resultaat van deze nieuwe financiering (bekostigings- en honoreringssysteem) van de zorg, de Diagnose Behandeling Combinaties (DBC’s). Bij zorgaanbieders gaat
inTERACTIE
24
MicroHIS bij Justitie inTERMEZZO
HP spreekt de taal van de gezondheidszorg
Stan Poels inPUBLIC is een magazine dat informeert over ontwikkelingen op het gebied van de digitale overheid.
het echter niet om marktwerking, maar om een efficiënte bedrijfsvoering. Zij moeten een trackrecord hebben, ofwel managementinformatie, om niet onderaan het keuze lijstje van de zorgverzekeraar
26
en -consument te eindigen. Dit alles vraagt om (ICT)systemen voor een vraaggerichte benadering. Systemen die inzage geven over het wel en wee van de zorgconsument (datawarehouse toepassingen zoals het Elektronisch Medisch Dossier en het Elektronisch Patiënten Dossier). Systemen die voorzien in een adequate en veilige informatieuitwisseling op basis van één-
inPUBLIC verschijnt in controlled circulation onder beslissers en beïnvloeders binnen de (de)centrale overheid, SUWI- en het zorgdomein.
malige, éénduidige registratie en meervoudige uitvraag binnen de
Jaargang 3, nummer 4 - voorjaar 2007
In dit 4e nummer van InPublic treft u interviews en meningen die
www.hp.nl/publicsector
zorgketen.
tevens schetsen dat het domein van Zorg & Welzijn behoorlijk in beweging is en nog veel, in de komende tijd, van zich zal laten horen.
Wilt u ook een gratis abonnement op inPUBLIC? Colosseum 9 - 1213 NN Hilversum Tel. 023 688 84 00 - e-mail
[email protected] www.interaccess.nl
Meldt u aan op www.interaccess.nl
Ik wens u veel leesplezier. Willem Beelen, Inter Access Directeur Publieke Sector en Zorg & Welzijn
High-Performance Workplace in de zorg
4
1
menselijk contact is dan veel doeltreffender.
helpt in de ondersteuning van vijf non-routi-
verlagen én de prestatie te verhogen. Met
Dat is haast nooit routine en dus niet te
ne taken: ontdekken, leren, samenwerken,
minder werkdruk en meetbare vergroting van
automatiseren. Niettemin: ICT kan daarin
innoveren en leiden. Het is ook een totaal
kwaliteit. Voor meer informatie mail
faciliteren.
andere manier van werken. Een strategie voor
[email protected]
‘Zorgverlening’ én ‘hoge performance’. Veel
Jarenlang trendonderzoek naar soorten taken
bestuurders in de zorg zien die combinatie
van werknemers geeft ook aan dat kennis- en
maar al te graag. De zorgmedewerkers zelf
informatiewerkers in organisaties steeds min-
High-Performance Workplace De High-
leiderschap. Cultuurverandering is het directe
voelen zich echter opgejaagd door steeds
der routinematig werk doen en steeds vaker
Performance Workplace2 van Inter Access is
en noodzakelijke gevolg. High-Performance
ambitieuzere doelstellingen van hun mana-
te maken krijgen met onverwachte vragen en
een visie en een oplossing die zorginstanties
Workplace helpt zorginstanties de kosten te
gers. Hoge prestaties worden door hen vooral
‘non-routine’ situaties. En in deze onverwach-
vertaald in harder werken. Méér doen in min-
te situaties wordt niet alleen een steeds groter
der tijd. De kwaliteit van de dienstverlening
beroep gedaan op het vermogen tot improvi-
lijdt er onder, en marktwerking in de zorg
seren en analyseren, maar ook op de snelheid
schiet dan zijn doel voorbij. Maar méér doen
waarmee mensen met elkaar in contact moe-
Om het jeugdnetwerk te ondersteunen op het
diverse organisaties. Deze samenwerking
in minder tijd kan wel degelijk als anders
ten komen. Zelden is op zo’n moment ook de
vlak van signalen uit het werkveld betreffende
moet worden omgezet om tot meetbare acties
naar werkzaamheden van werknemers wordt
parate kennis van één werknemer voldoende
mogelijke kindermishandeling, heeft ook de
te komen op grond waarvan risico’s worden
gekeken, stelt Arthur Kruisman, marketing
om een adequate oplossing te bieden. Snel
gemeente Eindhoven gekozen voor de invoe-
beperkt. In een convenant hebben de lokale
adviseur en conceptontwikkelaar bij ICT
(lees direct) in contact kunnen treden met
ring van een signaleringssysteem voor jeugdi-
hulpverleningsorganisaties geregeld wie in
dienstverlener Inter Access. Het vinden en
specialisten of andere domeinexperts en toe-
gen, ‘Zorg voor Jeugd’ systeem genoemd. Het
welke casus de functionele verantwoordelijk-
ontwikkelen van innovatieve toepassingen
gang tot relevante informatie kan in een
systeem is gericht op het vroegtijdig signale-
heid heeft met betrekking tot de uitvoering
met behulp van moderne technologie,
urgente situatie het verschil tussen leven en
ren van risicokinderen in de leeftijd van 0 tot
van de zorgcoördinatie. De zorgcoördinator
gekoppeld aan het welzijn en welbevinden
dood betekenen.
23 jaar. Met een brede vertegenwoordiging
heeft de bevoegdheid om alle betrokken hulp-
directe beschikbaarheid vraagt om visionair
1
2
Autor, Levy en Murnane ‘Quarterly Journal of Economics 2003’ - Demand for Non-Routine Cognitive Tasks has Increased – High-Performance Workplace is een research topic van Gartner
Helmond en Eindhoven verwijderen schotten jeugdzorg
van mensen, is zijn specialiteit.
van jeugdinstellingen is het systeem, in
verleners rondom één kind bijeen te brengen
De prestatie in de zorg kan worden verhoogd
Elektronische communicatie Volgens
2006, door Inter Access in samenwerking
en te komen tot een afgestemd hulpaanbod.
als samenwerking directer en toegankelijker
marktonderzoeker Gartner zullen organisa-
met de gemeente Helmond ontwikkeld. Het
De zorgcoördinator is zelfs bevoegd functio-
is. Als relevante informatie voorhanden is in
ties in 2015 nog maar 12% van de tijd op de
systeem is daar inmiddels zeer succesvol in
nele aanwijzingen te geven over het hulpaan-
urgente situaties. Als meer ideeën gemakke-
traditionele manier (same time, same place)
ICT kan faciliteren Automatisering is een
gebruik bij 13 (jeugdzorg)instellingen en
bod van professionals uit andere organisaties
lijker in innovatie kunnen worden omgezet.
met elkaar in vergadering zijn, ten opzichte
effectief middel voor met name routinemati-
ruim 170 hulpverleners.
dan waar zijzelf deel van uitmaken (horizon-
Als ervaringen uit het verleden slimmer wor-
van 40% in 2000. De rest van de communi-
ge processen (logisitek, administratie, etcete-
den hergebruikt. En als langdurig zoekwerk
catie zal elektronisch plaatsvinden en ver-
ra). Maar, hoe routinematig is de zorg? Een
Signaleringssysteem In de afgelopen tijd
niet meer nodig is. Dan is een hogere presta-
vangt het vis-à-vis contact. Daarnaast zal onze
goed antwoord daarop is sterk afhankelijk
kwamen diverse dramatische kwesties rond-
toepassing waarop lokale organisaties worden
zorgcoördinatie bevordert de samenwerking
tie geen last, maar een deugd. Ook in de zorg!
persoonlijke performance voor ruim 80%
van de positie van de betreffende zorginstel-
om kinderen in het nieuws, zoals het meisje
aangesloten, waardoor het mogelijk wordt
tussen organisaties uit zowel het vrij toegan-
tale doorzettingsmacht genoemd). Het Zorg voor Jeugd systeem samen met het convenant
afhankelijk zijn van groepsdynamische pro-
ling in de totale keten. Voor een zorgverzeke-
van Nulde, de kwestie Savannah en het Maas
realtime (dus zonder vertraging) elkaar te
kelijke hulpaanbod als het geïndiceerde hulp-
Directe beschikbaarheid Als we een mobiel
cessen en communicatie (ten opzichte van
raar is het duidelijker dan voor een zorgverle-
meisje. In alle gevallen was er sprake van een
informeren over hun bemoeienis. Er worden
aanbod. Daarnaast stelt het gemeenten in
nummer bellen verwachten we direct contact
24% in 2000). Een majeure verschuiving in
nende instelling. Het primaire proces van
hulpverleningsgeschiedenis en waren meer-
géén inhoudelijke gegevens uitgewisseld of
staat de functies “signaleren van problemen”
te hebben, en daarmee een snel antwoord op
de wijze waarop onze werkprestatie tot stand
een ‘dure polisfabriek’ is gebaat bij veel routi-
dere organisaties betrokken bij de hulp aan
geregistreerd, enkel het feit dat een organisa-
en “coördinatie van zorg” uit de Wet op de
onze vraag. Met mobiele telefonie is directe
komt. En dat zal ook in de zorg niet alleen
ne (lees: zal goedkoper zijn door meer herha-
het kind en/of gezin. Deze ervaringen leer-
tie het betreffende kind als cliënt heeft inge-
Jeugdzorg (en daarmee ook het prestatieveld
beschikbaarheid in heel korte tijd gemeen-
merkbaar zijn, maar vooral ook nieuwe kan-
lende elementen in het proces). Maar een
den dat het van groot belang is dat (hulpverle-
schreven.
Jeugd binnen de WMO) concreet handen en
goed geworden. Directe beschikbaarheid zal,
sen bieden. Denk aan de werknemers van
zorgverlener die zijn creatieve vermogen
nings)organisaties zo snel als mogelijk van
met ‘technologieën voor directe berichtuitwis-
morgen, de tieners van nu. Voor hen is direc-
moet aanwenden om een acute situatie het
elkaar weten dat zij met één en dezelfde
Zorgcoördinatie Het Zorg voor Jeugd sys-
seling’ zoals msn en webconferencing tools
te beschikbaarheid al realiteit met msn en
hoofd te bieden zal nauwelijks baat hebben
casus bezig zijn; dat maakt afstemming en
teem alleen is niet voldoende. Het zorgt voor
Uit het systeem wordt interessante manage-
voor computers, smartphones en de pda’s,
mobiele telefonie/sms. Hun sociale netwer-
bij geautomatiseerde hulpmiddelen. Een
samenwerking mogelijk.
snelle informatie uitwisseling, maar dan
mentinformatie gehaald die het jeugdbeleid
alleen maar groter worden.
ken draaien op interactieve technologieën.
snelle analyse, direct toegang tot kennis of
Het Zorg voor Jeugd systeem is een internet-
komt het aan op de samenwerking tussen de
mede ondersteunt.
voeten te geven.
5
“Iedereen is aan het zoeken naar nieuwe rollen” 6
De komst van de basisverzekeringswet impliceert een herdefinitie van de rollen en taken van alle spelers in het veld, stelt Roger van Boxtel, bestuursvoorzitter van Menzis. “Ik vermijd het woord regisseur. Het is gevaarlijk om in de gezondheidszorg te roepen dat je regisseur bent, want iedereen denkt namelijk dat-ie dat is. Voor je het weet, leiden taalerosie en taalvervuiling tot het grootste wantrouwen dat er maar in een sector kan plaatsvinden. Ik heb de hoop dat het geïnstitutionaliseerde wantrouwen in de zorg doorbroken wordt na de introductie van de basisverzekeringswet. Er is heel veel los gekomen en er gaat nog veel veranderen. Het is ook een mooi moment om te stellen dat iedereen aan het zoeken is naar nieuwe rollen.”
Bij het zoeken naar nieuwe rollen danst niettemin iedereen om de regisseurstoel heen, erkent ook Van Boxtel. “Dat begint al bij de patiënt; je hebt geëmancipeerde patiënten die zelf in charge willen blijven. De dokter vindt dat hij de regie voert over het proces van zorgbehandeling en de verzekeraar vindt dat hij een regisserende rol heeft in het inkomen. Je ziet ook een rolverandering bij hulpverleners in de eerste lijn, ook in de ziekenhuizen. En door de komst van de WMO, komt er ook een grote rolverandering voor de gemeenten. Er is heel veel in beweging, er zijn allerlei consolidatiebewegingen en megafusies tussen thuiszorgorganisaties, zorgverzekeraars. Je ziet allianties tussen ziekenhuizen ontstaan. Ik vind dat een uitgelezen moment om te zeggen: ga daar dan ook allemaal met een andere attitude in zitten dan de afgelopen 20, 30 jaar. We moeten ons realiseren dat de zorg qua kennis in Nederland nog steeds op een heel hoog niveau zit, maar dat we op het gebied van service, dienstverlening en snelheid van handelen terrein hebben verloren, ten opzichte van landen om ons heen. Daar lopen processen beter en effectiever, ook voor wat betreft de ver-
Uiteindelijk gaat het ook in de competitie tussen verzekeraars om het
gaan zitten, maar wel organisatorisch zeggen: de klanten willen op
anderingsbereidheid om nieuwe concepten te ontwikkelen.”
creëren van toegevoegde waarde. Onze ambitie is, en dat hebben we
een plek binnenkomen waar ze zich lekker voelen, maar waar ook
voor de komende jaren ook zo geformuleerd, dat we er niet alleen zijn
meerdere disciplines gelijktijdig aanwezig zijn. Sommige gemeenten
Toegevoegde waarde Ook bij verzekeraars is een heroriëntering aan
voor onze zieke verzekerden, maar gewoon voor onze verzekerde. We
gaan ook centra voor jeugd en gezin opzetten, en dat zou daar heel
de gang op te spelen rollen, geeft Van Boxtel aan. “Sommige verzeke-
hebben twee miljoen verzekerden en mijn wens is dat wij gewoon
goed bij kunnen aansluiten. Er komen dus geïntegreerde centra. In
raars gaan uit van totaal autonome verzekerden en daar gaat het maar
echt een Menzis-familie worden waarin mensen ons gaan ervaren als
mijn droom worden dat centra waarbij je links, als je binnenkomt,
om één ding: een soepele betalingsrelatie en voor de rest ‘veel plezier’.
een logische partner in hun lifestyle. Elk mens is er één en we denken
ook nog een health food bar hebt waar je gezellig een kop koffie of
Mr. R.H.L.M. van Boxtel was minister zonder Portefeuille belast met
Menzis werkt met het gemandateerde vertrouwen van verzekerden en
met u mee als u dat wilt. Als u behoefte heeft aan een partner in het
thee kunt drinken met een gezond broodje, en aan de rechterkant een
grotesteden- en integratiebeleid (3/8/98 tot 22/7/02) en minister van
wil goede ketenzorg, goede beschikbaarheid, snelle toegang, adequate
nadenken over uw welzijn en geluk, dan bent u bij Menzis aan het
winkel waar je hulpmiddelen en sportkleding kunt krijgen. We willen
Binnenlandse Zaken en Koninksrijksrelaties (van 13 tot 24 maart 2000, na
hulpverlening. Er is onlangs een aardig boek verschenen van Michael
goede adres.”
zo ook voor de professionals een omgeving creëren waarbij zij het
het aftreden van Bram Peper); is voorzitter van de NPS (Nederlandse
Porter over de gezondheidszorg in Amerika. Nu hebben wij geen
“We denken na over wat we echt goede kwaliteit in de zorg vinden, en
gevoel hebben: ik kan weer veel beter met mijn vak bezig zijn, ik heb
Programma Stichting (april ‘04), lid RvC Inter Access (juni ’06), voorzitter
Amerikaans systeem, waar ik heel blij om ben en wat we vooral ook
dat proberen we met de eerstelijns gezondheidscentra te bereiken. Dat
minder last van management, van administratie, van gedoe; ik werk
van ECP.nl (mei ’05) en lid Adviesraad Oranjefonds (oktober ’06).
helemaal niet moeten willen, maar je kunt er wel wat van leren.
is een doordacht concept waarbij we niet op de stoel van de dokters
beter samen met kwalitatief goede collega’s op eerstelijnsniveau. Door
dit te doen leveren we echt toegevoegde waarde. En, we kunnen de
gecompliceerde zorgvraagstukken zich voor gaan doen. We krijgen
Het goed inrichten van call centers is een, maar de betrokken specia-
“We doen heel veel aan opleiding, daar stoppen we echt veel geld in.
aanvragen van onderaf niet aan, heel veel artsen en andere hulpverle-
minder potentieel vanuit de arbeidsmarkt om al die hulp ook fysiek te
list moet ook mentaal een slag maken, die moet leren denken: hoe
Op dit moment volgen 200 medewerkers MBO- en HBO-trajecten om
ners bellen ons op en willen ook graag in dit model mee.”
kunnen bieden, dus je moet zoeken naar waar moderne technologie
kom ik naar de patiënt toe?”
stevig in de papieren te komen. Ik wil ook dat degenen die bij de polisadministratie werken net zo geïnformeerd en betrokken zijn over
helpt om dezelfde of zelfs betere kwaliteit te bieden. Waarbij we men8
Innovaties Menzis wil vernieuwen. Er draaien pilots met lifestyle pro-
sen voor een deel moeten opvoeden dat ze zelf wat meer eigen regie
Dynamiek Van Boxtel kijkt met tevredenheid naar de slagen die sinds
hoe we zorg gaan inkopen als de mensen die het aan de voorkant
gramma’s, maar een opvallend voorbeeld van innovatie is een veiling
moeten voeren, of hun eigen verantwoordelijkheid moeten pakken.
de invoering van de basisverzekering vorig jaar zijn gemaakt. “Het is
regelen. En ook het omgekeerde: dat die mensen net zoveel besef
in de kraamzorg. “Mensen vinden het geweldig. We hebben nog niet
Dat is op zich niet zover weg van de huidige politieke lijn, mensen
ongekend hoeveel dynamiek er achter weg gekomen is, in één jaar
hebben van de klassieke administratieprocessen, want dat blijft een
één klacht binnen gehad van verzekerden die zeggen dat het niet goed
kunnen meer worden aangesproken op wat ze er zelf aan doen. Dat
tijd. Het is een illusie te denken dat alles van 1 op 2 januari 2006
belangrijk onderdeel van je werk, we zijn niet alleen maar met zorg-
werkt. Maar de kranten staan vol met klagers van bedrijven die niet in
past bij geëmancipeerde burgers, die willen dat graag, maar dan moet
sneller, beter en goedkoper zou zijn. Dat is een proces van een aantal
vernieuwing bezig, het basale werk moet ook gewoon gebeuren.”
die veiling mee kunnen komen, nou, tant pis. Maar dan moet niet de
je ze ook vertrouwd willen maken met de inzet en gebruikmaking van
jaren. Wie heeft ooit gezegd dat het goedkoper zou worden in een land
reflex met Kamervragen weer zijn van: werkt die kraamzorg wel? De
nieuwe middelen. Zo hebben we een project in Groningen om men-
waar we vergrijzen en meer zorgkosten worden gemaakt? Maar dat
Hoe denkt u over het ontwikkelen van een elektronisch
mensen vinden het prima, ze krijgen hartstikke goede kraamzorg, op
sen die aan een hartkwaal hebben geleden met apparatuur een deel
het kostenefficiency met zich mee kan brengen, absoluut. Dat het cul-
medisch dossier?
tijd, naar eigen keuze en dat is een innovatieve methode. Een ander
van de eigen regie op controle van de eigen gezondheid te laten voe-
turen doorbreekt die tot voor kort onneembare vestigingen leken te
voorbeeld: we zijn begonnen met eigen hulpmiddelen in te kopen
ren. Technisch is ieder apparaatje al gemaakt en beschikbaar om men-
zijn, absoluut. Vroeger was het contracteren met een ziekenhuis een
“In Twente is het elektronisch waarnemingsdossier al in de lucht en
omdat we op onderdelen denken dat we dat sneller en beter kunnen.
sen daarbij te helpen. Maar de vraag is: hoe ervaren mensen het;
veredeld handje klap proces. Ik vind het heel mooi dat we door de
daar hebben we volop aan meegedaan. Ik hoop dat het nieuwe kabinet
De inzet van nieuwe ideeën en middelen is echt geboden. Bij een ver-
raken ze ermee vertrouwd, worden ze er rustig van of in eerste aanleg
komst van de DBC’s veel gerichter kunnen kijken naar het soort
in dit opzicht de ingezette lijn van het vorige kabinet wil vasthouden,
grijzende en ontgroenende samenleving krijgen we een oplopende
juist banger, en hoe gaan we daar mee om? En: kan ik effectief borgen
ingreep, dat we veel meer prijstransparantie krijgen. Wij koppelen dat
dus niet met grote wijzigingen op dit systeem gaat komen, want dan
zorgvraag; ik wil dat niet alleen maar zorgelijk duiden, het is gewoon
dat als er iets aan de hand is, de lijn tussen patiënt en hulpverlener
aan kwaliteit. Dus wij doen onderzoek naar: hoe goed is die heup, hoe
gaan we weer heel veel tijd en energie stoppen in terugdraaien en
een feit. We krijgen meer oudere mensen die langer leven, waar meer
meteen zo goed is gelegd dat er ook adequaat kan worden gereageerd?
lang gaat die mee, hoe vaak moet er worden teruggekomen, is de
anders inrichten. Dat zou echt zonde zijn. Er moet aandacht en stimu-
nazorg goed geregeld, is er goede thuishulp georganiseerd? Als we
lans zijn voor deze ICT-trajecten, want daar is uiteindelijk iedereen
daar een goed beeld bij hebben, dan durven we best een goede kwali-
mee gebaat. En gedacht vanuit meerwaarde wil ik toe naar een model
teit af te nemen. Dan hoeft dat niet op alle fronten altijd persé de
waarin een verzekerde bij Menzis een digitaal kluisje heeft waar hij
goedkoopste te zijn, maar wel de beste prijs/kwaliteitverhouding. Het
alles in kan vinden wat voor hem relevant is. Dat is gewoon de nieuwe
duurt even voordat je dat inzicht hebt en je inkoopapparaat daarnaar
wereld. Ik riep het vijf jaar geleden al toen ik nog minister was, je ziet
hebt getransformeerd, maar dat is bij ons nog snel gegaan. In inkoop-
hoe lang het duurt. Maar het begint dichterbij te komen. Het valt en
benchmarken staan wij steevast in de Top-3.”
staat uiteindelijk met gezaghebbende ambtsdragers die zeggen: cut the crab en zo gaan we het doen. Regie ja, maar ook op een gegeven
Welke rol speelt ICT daarbij? Mag je veronderstellen dat de
moment besluiten durven nemen. Dit land is een punaise op de
zorgverzekeraar haar Polisadministratie op orde heeft, maar
wereldkaart en we struikelen soms over onze eigen autonomie, per
om zorg goed in te kunnen kopen zich nu moet concentreren
instelling, per gemeente, per deelraad, per provincie. Iedereen is hier
op management informatiesystemen?
autonoom en we roepen om het hardst dat we centrale regie missen, maar zodra je eraan wil komen schiet iedereen weer in de stress.
Van Boxtel bevestigt dat zij nu datawarehouse toepassingen nodig heb-
Thorbecke had wel een vooruitziende blik; als je hem goed leest in
ben. “Je moet je gegevens goed kunnen analyseren, alleen al in marke-
1848, dan voorspelde hij al dat het model absoluut gemoderniseerd
tingstrategieën zoals doelgroepbenadering. Dat was tot voor kort in
moest worden. Het komt er altijd weer op neer dat je wil ontkomen
deze wereld onbekend maar komt nu als paddenstoelen omhoog. Daar
aan de macht van anderen en mensen vinden altijd dat iemand anders
moet je hele ICT op zijn ingericht, maar je hebt ook mensen nodig die
moet veranderen, nooit zijzelf, en al helemaal niet als dat ten koste
met die gegevens snel en effectief kunnen opereren.”
van hun eigen machtspositie gaat.”
9
Koersen op het kind, De architectuur van het psychiatrisch ziekenhuis, Markten onder toezicht, De vergrijzing leeft, De dokter dat ben ik… Zomaar wat titels uit de boekenkast van mr. F.H.G. de Grave, voorzitter Raad van Bestuur van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Wat heeft Frank de Grave, voormalig wethouder van Financiën (Amsterdam), minister van Defensie en staatssecretaris van Sociale Zaken, met zorg?
“De ontwikkelingen zijn onweerlegbaar ”
“Ik heb persoonlijk hetzelfde met zorg als iedereen in
worden), dan het is dus je dure plicht om er in ieder geval voor te zor-
in zat van doelmatigheid, efficiëntie, geen gevoel bij burgers bij wat te
Nederland. Want één ding weten we zeker: vroeg of laat krij-
gen dat je dat zo goed mogelijk organiseert.”
betalen en wat daarvoor te krijgen. Er is niet voor niets 20 jaar over
gen we allemaal, persoonlijk of door vrienden en familie, met
gediscussieerd. Ere wie ere toekomt: Hans Hoogervorst heeft het voor
de zorg te maken. Meer specifiek naar uw vraag: de zorg is een
De NZa is op 1 oktober 2006 formeel geïnstalleerd als toezichthouder
elkaar gekregen dat er nu een nieuw stelsel is. De concurrentie tussen
heel groot onderdeel van de publieke sector. Er gaat jaarlijks
op alle zorgmarkten in Nederland: zorgaanbieders en zorgverzeke-
verzekeraars is nu goed geregeld en zij informeren klanten over aan-
60 miljard Euro in om, er werken meer dan 1 miljoen mensen
raars, op zowel curatieve markten als op de markten voor langdurende
bod, prijs, etcetera. Vervolgens raakt de burger geïnteresseerd in het
in de zorg. Het is een sector met een heel sterke ‘technology
zorg (Care). Het doel daarbij is toegankelijke, betaalbare en goede zorg
prijskaartje, maar ook in wat de verzekeraar aan kwaliteit te bieden
drive’. Ziektes bestrijden, mensen opereren, het is spectaculair
voor iedereen. De NZa komt voort uit het College tarieven gezond-
heeft. In dat veld is het ook heel logisch dat patiënten- en consumen-
wat allemaal op dat terrein de afgelopen tijd is bereikt. Maar
heidszorg (CTG) en het College toezicht zorgverzekeringen (CTZ) en
tenorganisaties belangrijke spelers beginnen te worden. Ik zie het alle-
waar technologieontwikkeling in het bedrijfsleven vaak leidt tot
ontleent haar taken aan de Wet marktordening gezondheidszorg
maal ontstaan en ik ben er blij mee zeg ik u. We zijn nog lang niet
verlaging van productielasten, maak je dat in de zorg niet
(Wmg).
waar we moeten wezen, maar de ontwikkelingen zijn onweerlegbaar.
zoveel mee. Er zijn geen mogelijkheden om mensen sneller
“Onze rol is die van marktmeester. Niet alleen beleid maken, maar
Onze taak is om ervoor te zorgen dat de markt in balans komt door
gezond te maken door een efficiëntere productie, om het maar
ook zorgen dat de markt in balans blijft. Het bouwen van een zorgau-
goede condities tot stand te brengen. Het gaat ook over de verdeling
zo te zeggen. Mijn professionele betrokkenheid bij de gezond-
toriteit is complex. Een heel groot deel van de zorg is nog niet vrij
van de macht. Wij drukken hier en daar naar beneden en ergens
heidszorg, als onderdeel van de publieke sector - waar ik altijd
gegeven. Een groot deel van de financiering is klassiek georganiseerd.
anders duwen we omhoog.”
in bezig ben geweest, gaat met name over organisatievraag-
En daarover heen zie je in toenemende mate de rol van adviseur van
stukken. Ik heb inhoudelijk weinig bemoeienis met wat de
de overheid. Dat zit allemaal in die zorgautoriteit en probeer daar
Op een x-moment zal de markt gereguleerd en in balans zijn.
professional doet; ik heb wel heel veel werkbezoeken afgelegd
maar één labeltje aan te geven. Op het ene moment ben je inspectie,
Wat is dan de rol van de NZa?
omdat ik vind dat je mensen achter de cijfers en nota’s moet
dan weer toezichthouder, dan weer regulator. Het is complex omdat
zien en een gevoel bij hun werk moet hebben. Maar mijn vak
het hele zorgstelsel niet op één wijze is georganiseerd. We hebben het
“De markt moet helemaal goed functioneren, transparant zijn. De
is om die 60 miljard goed te organiseren, zodanig dat al die
ook nog over de AWBZ, over inkomens, over budgetten, en daar hoort
burger moet op basis van goede informatie een goede afweging kun-
mensen die in die sector werken hun werk zo goed mogelijk
allemaal een ander instrumentarium bij. Dat is kenmerkend voor een
nen maken. De burger die daartoe niet goed in staat is, wordt onder-
kunnen doen. Anders geformuleerd: hoe organiseren we het
verandering die is aangebracht in het stelsel, maar die verandering is
steund door patiënten- en consumentenorganisaties. Als dit allemaal
dat het rendement van de zorg optimaal is? Het rendement is
ook pas gestart.”
voor elkaar is, er is voldoende aanbod op de markt, de zorgverzekeraars kunnen goed inkopen, de inspectie zegt dat de kwaliteit goed is,
dan dus een zo goed mogelijke prijs voor een zo goed mogelijke kwaliteit. Daar ligt voor mij een logische verbinding met
Onweerlegbaar “In de zorg was nauwelijks sprake van transparantie,
de burger houdt de verzekeraar scherp, dan leidt dit tot het optimale
eerdere taken; het ging altijd over verdelingsvraagstukken, en
in de zin dat u en ik een beetje wisten wat er gebeurde met betrekking
rendement van de zorg. Daar zijn we nog wel een eind van vandaan,
van huis uit heb ik een financiële achtergrond.”
tot producten en prijsstelling. Dat was een logisch gevolg van een sys-
we zijn pas heel bescheiden begonnen. Als de zorgmarkt goed gaat
teem dat volledig aanbodgericht was gestuurd. Een ziekenhuis kreeg
werken zeg ik: de NZa kan wel een onderdeel worden van de NMa.
Dure plicht “Mijn drive is om met elkaar een bijdrage te wil-
een budget, toonde geen interesse in hoe het precies zat met kostprij-
Maar voor nu: barrières slechten, optreden tegen aanmerkelijke markt-
len leveren aan hoe die enorme geldstromen beter worden
zen. U en ik betaalden ziekenfondspremie of een particuliere verzeke-
macht, transparantie bevorderen. De NZa is de bondgenoot van de
georganiseerd. Al wordt het maar 1% efficiënter, dan is er dus
ring en waren ook totaal niet geïnteresseerd in wat die ziekenhuizen
zwakste partij in het stelsel, en dat is de consument. Al onze afwegin-
wel 600 miljoen Euro meer beschikbaar. Als het toch in de
kostten. Ook kwaliteit werd gedefinieerd als: dat bepaalt de dokter wel
gen, adviezen en beslissingen beredeneren we vanuit het belang van
toekomst moeilijk wordt om alles beheersbaar te houden
voor u. In het oude systeem, wat wisten u en ik van kwaliteit? Geld of
de consument. Het is onze ‘mindset’. Het feit ook dat ik als voorzitter
omdat je aan hele lastige afwegingen komt (wat moet er collec-
kwaliteit of transparantie zat gewoon niet in het systeem. Het voordeel
van de RvB zelf consumenten in mijn portefeuille kunt u ook zien als
tief in het pakket zitten, wat kan er nog wel en wat niet betaald
daarvan is de beheersbaarheid. Nadeel is dat er geen enkele element
een statement van: dat is onze focus.”
11
SVB wil gemeenten ondersteunen op PGB Persoonsgebonden budget De SVB heeft vanuit de AWBZ het ser-
voor gemeenten betekent, eigenlijk maar een klein onderdeeltje is. De
vicecentrum PGB gevoerd. Sinds april 2003 bestaat de regeling dat
meeste gemeenten, zo blijkt uit onderzoek, hebben nog geen volledig
een burger die een indicatie heeft voor AWBZ en kiest voor een per-
beeld van wat er bij komt kijken als je PGB’s gaat verstrekken. En er
soonsgebonden budget (PGB), dat budget zelf krijgt om daarmee zorg-
komen per maand 1200 nieuwe PGB-klanten bij.”
behoeften in te vullen en in te kopen. Er zijn inmiddels in Nederland
De Sociale Verzekeringsbank telt 4,8 miljoen klanten. Basisinkomenvoorzieningen als Kinderbijslag, AOW en Nabestaandenwet worden door de SVB verzorgd. ‘Machtig in massa en krachtig in maatwerk’ is daarbij het motto, aldus drs. Cathrin M. van der Werf-de Koning, lid raad van bestuur. Met de overgang van de PGB-regeling uit het AWBZ naar de WMO per 1 januari jl. wil de SVB gemeenten maximaal ondersteunen.
meer dan 90.000 personen die een PGB vanuit de AWBZ gebruiken;
Publieke partner De SVB is erop ingericht om gemeenten de hel-
40% daarvan gebruikt dat budget om huishoudelijke verzorging te
pende hand te bieden. “De WMO is in het land voorbereid door per
organiseren. Het is dat deel dat in januari uit de AWBZ is overgegaan
regio ambassadeurs te benoemen. Dat zijn ambtenaren van vaak de
naar de WMO. Men krijgt nu dus het PGB van de gemeente waar
wat grote gemeenten die voor hun regio de trekkersrol gaan vervullen.
men woont.
Wij hebben hen verschillende keren uitgenodigd bij ons servicecen-
“Wat hierbij speelt is dat je als PGB-houder óf opdrachtgever óf werk-
trum PGB in Utrecht en hen via nieuwsbrieven geïnformeerd. Op
Kwaliteitsmanagement Kwaliteitsmanagement is hierbij een kern-
gever wordt. Je kunt met je zorgbudget gewoon naar een reguliere
onze website hebben we het hele proces in kaart gebracht, alle achter-
begrip, geeft Cathrin van der Werf aan. “De klanten die maatwerk
instelling gaan en zeggen: ’Kunt u mij leveren op factuur en die betaal
liggende aspecten uitgewerkt. Via die ambassadeurs en ook in samen-
wensen, melden zich bij ons met een vraag, of een signaal. Ze krijgen
ik dan uit mijn budget’. Echter, je ziet dat de meeste PGB-houders
spraak met de Vereniging Nederlandse Gemeenten en met VWS is
een dedicated medewerker aan de telefoon. Wij hebben geen call cen-
welbewust voor PGB kiezen omdat zij graag een voor hen volstrekt
een aansluitovereenkomst voorbereid. Die ligt bij alle colleges van
ters meer. Wij hebben deskundig personeel dat het telefoontje binnen
betrouwbare zorgverlener willen inhuren. Dat kunnen zijn familiele-
B&W van alle gemeenten en biedt hen de mogelijkheid om voor hun
krijgt in een meerwettig serviceteam. Die dedicated medewerker kan
den, kennissen, mensen uit de straat die ze goed kennen. Zij willen
WMO-klanten van het servicecentrum PGB gebruik te maken.
de klant volledig helpen. De klant wil zijn verhaal maar één keer ver-
iemand kunnen inhuren die komt op het moment dat zij dat wensen,
We hebben sinds 1998 ontzettend veel ervaring in de PGB-regeling.
tellen en aan het eind van het gesprek precies weten waar hij aan toe
die handelt op de manier die zij willen. Dat is het mooie aan de PGB,
We zijn daarnaast ook nog een publieke partner, ofwel collega in
is. Ons motto is ook: in één keer goed. Als het ons lukt in één keer
het is volstrekt vanuit een vraaggerichte invalshoek bedacht. Alleen, op
publieke zaken, en we hebben geen winstoogmerk. We zijn een vol-
goed te leveren, dan heb je geen overdrachten, minder doorlooptijd,
het moment dat je dus zelf een zorgverlener gaat inhuren, ben je wel
strekt transparante organisatie, de kostprijs moet worden gedekt en er
“Die 4,8 miljoen klanten worden defacto door onze automaat vlekke-
minder kans op fouten. Zo heb je een heel doelmatig proces, want
werkgever en dat betekent dat je wordt geacht om alle werkgeversver-
staat een geoliede machine waar je als gemeente enorm profijt van
loos bediend. We hebben als organisatie een heel krachtig geautomati-
iedere klant die je in één gesprek helemaal goed kunt behandelen,
plichtingen die in Nederland bedacht zijn, te kennen en correct toe te
kunt hebben. In die zin hebben we het gevoel de gemeenten te kun-
seerd proces ontwikkeld, waardoor we enorm hoog scoren in onze
hoeft immers niet meer opnieuw te bellen.”
passen. Wat voor type overeenkomst ga je aan? Neem je iemand tijde-
nen ondersteunen om juist die overgang die voor hen veel nieuwe
rechtmatigheid, wat in het sociale zekerheidsdomein een belangrijke
“Uit signalen van de klanten die we bedienen in de servicedienst, kun-
lijk in dienst, spreek je een proeftijd af, wat voor salaris geef je in het
aspecten met zich meebrengt, zo naadloos mogelijk te laten verlopen.
factor is. En we zijn eigenlijk ook heel goedkoop. Maar je ziet ook het
nen wij ontzettend veel leren voor de automaat Een klant die vandaag
kader van de wet op het minimumloon? Denk ook aan reiskosten, de
Eigenlijk als hint naar VWS: fantastisch dat die WMO er komt, er zit-
aantal mensen toenemen, en dan praat je over enige honderdduizen-
nog de behoefte voelt om te bellen, zouden we morgen bijvoorbeeld
levensloopregeling. En als de zorgverlener onverhoopt ziek wordt, dan
ten heel veel goede gedachten bij, op zich is het helemaal niet ver-
den, waar iets bijzonders mee is. Daar zitten behoeftes en vragen die
via onze website kunnen bedienen. Een vergelijkbare klant met een-
heb je als werkgever de verplichting om die zieke werknemer door te
keerd om op lokaal niveau deskundigheid te laten ontstaan voor wat
je niet allemaal van tevoren kunt voorspellen. Deze klanten hebben
zelfde vraag kan dan ook via het internet worden geholpen en heeft
betalen. Daar gaat je budget. Op dit moment is voor het collectief in
de behoefte is van de burgers. Want hoe moet je anders ooit een
behoefte aan maatwerk. Dat maatwerk maakt dat onze organisatie
dan niet meer de behoefte om te bellen. We bieden al dertien web-
het servicecentrum PGB een verzekering geregeld op grond waarvan
betrouwbare overheid worden als die afstand zo groot blijft?
eigenlijk twee kanten kent; enerzijds die geruisloze automaat, de
diensten aan, maar hebben niet de illusie dat we alle mensen altijd
de PGB-houder extra budget krijgt om een tijdelijke vervanging in te
Dus moet je huisvesting, zorg en inkomensvoorziening bij elkaar
machtige massaverwerking, en anderzijds zijn we krachtig in maat-
volledig via internet kunnen helpen. We hebben echt een beleid van
huren. Dat is straks, als 457 gemeenten die WMO gaan uitvoeren, nog
zetten. Maar het vertalen van hoe doe je dat slim en hoe blijf je
werk leveren. De truc is vervolgens om die twee werelden wel continu
vier kanalen open. Klanten kunnen ons bellen, schrijven of mailen,
niet geregeld. Mijn grote zorgpunt is dat er zoveel op die gemeenten
gebruiken wat er al aan kennis en investeringen bestaat, daar is
met elkaar te verbinden.”
maar ze kunnen ook op alle kantoren langskomen.”
afkomt in relatief zo korte tijd en dat PGB op het geheel van wat WMO
eventjes geen rekening mee gehouden.”
13
MOVISIE kennis en advies voor maatschappelijke ontwikkeling
Negen kennisinstituten met als ‘penvoerder’ het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn (NIZW) zijn per 1 januari 2007 gefuseerd tot drie nieuwe kenniscentra op de werkterreinen jeugd, langdurende zorg en maatschappelijke inzet. Doel is om versnippering tegen te gaan en om meer samenhang op maatschappelijke zorg te creëren wat moet leiden tot een betere en meer doelmatige ondersteuning van zorgleveranciers,–afnemers en de beleidsmakers binnen de publieke- en de zorgsector. Het betreft Vilans, MOVISIE en het Nederlands Jeugdinstituut (NJi). Eén zaak houden de drie gemeen, een Shared Service Centrum (Sekondant genoemd), dat momenteel door Inter Access wordt ingericht.
Financiering MOVISIE wordt voor een belangrijk deel gefinancierd door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) middels een instellingssubsidie voor programma’s op het gebied van de WMO. “De andere helft van onze inkomsten verkrijgen wij, ook nu al, vooral door opdrachten uit te voeren voor gemeenten en welzijnsinstellingen of een bedrijf dat maatschappelijk betrokken wil ondernemen. We halen ook projecten binnen bij andere delen van de overheid. Zo zijn wij op het gebied van onderwijs actief betrokken bij de maatschappelijke stage. Dat is een heel groot traject dat bij VMBO begint en langzaam uitgebreid zal worden. En voor sociale zaken doen wij ook projecten met als doel de participatie van allochtone vrouwen in Nederland te vergroten.” MOVISIE haalt ook inkomsten uit fondsen, geeft Marijke Steenbergen
Even voorstellen: MOVISIE, kennis en advies voor maatschappelijke ontwikkeling. Zes partijen komen samen in deze fusie-organisatie: Civiq, LCO, Kenniscentrum Lesbisch en Homo-emancipatiebeleid, NIZW Sociaal Beleid, TransAct en X-S2. In het kader van de nieuwe wet op de Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) gaat MOVISIE binnen het sociale domein lokale partijen ondersteunen op het terrein van huiselijk sociaal geweld, opbouwwerk, vrijwilligersbeleid, mantelzorg, etcetera. Als bestuurder van het nieuwe kennisinstituut is benoemd dr. Marijke J. Steenbergen.
aan. “Waar het geld vandaan komt om aan onze missie te werken, is eigenlijk voor ons wat minder interessant. Belangrijk is wel dat onze instellingsubsidie op een gegeven moment vervangen zal worden door projectfinanciering. In 2011 stapt VWS er vanaf dat zij gegarandeerd opdrachten aan ons geeft, wat niet willen zeggen dat binnen ons domein VWS niets meer wil of gaat doen. Alleen zullen wij dan wel opdrachten oftewel projecten moeten binnen slepen en daarbij krijgen we te maken met concurrenten.”
Wat hoop je over een jaar te hebben bereikt? “Het is een domein met ruimte waar voor het eerst sinds een aantal jaren weer meer belangstelling voor is, dat zie je ook in de verkiezin-
“De WMO heeft tot ambitie om zelfwerkzaamheid en participatie van
gen. Iedereen wil weer meer dat sociale gezicht, de kwaliteit van de
burgers te vergroten en te behouden. MOVISIE gaat op lokaal niveau
samenleving, het betrokken zijn bij elkaar, de noodzaak dat verschil-
spelers in het sociale domein – gemeenten, instellingen, corporaties,
lende culturen elkaar ontmoeten, dat bepaalde groepen niet worden
politie - helpen om burgers zoveel mogelijk te laten participeren. Het
uitgesloten omdat we anders een onleefbare situatie krijgen in
gaat hierbij om mensen met een functiebeperking en kwetsbare groe-
Nederland. Dat komt echt steeds meer op de agenda, gelukkig in een
pen tot burgers waar niets mis mee is en bijvoorbeeld mantelzorg wil-
wat nieuwer jasje, opgefrist. Niet meer dat softe maar met meer dui-
len verlenen. MOVISIE heeft een breed werkveld; een beetje het oude
delijke kaders en zicht op gewenste resultaten.”
welzijn vernieuwd met opbouwwerk, het raakt ook het domein van de politie ter preventie van allerlei kwaden, tot de domeinen rond het
“Er ligt nog heel veel werk. Ons onderscheidend vermogen is toch wel
echte zorgterrein. MOVISIE heeft raakvlakken met het Nederlands
de breedte, onze traditie op het sociale domein. We hebben ontzettend
Jeugdinstituut en Vilans, bijvoorbeeld op jeugdprostitutie en mantel-
veel in huis en op lokaal niveau gaat het vaak om die integrale benade-
zorg. Voor een deel zijn we concurrenten. Maar we zijn ook comple-
ring. Het lijkt hier heel abstract, maar lokaal is dat heel concreet. Ook
mentair aan elkaar en ik voorzie dat we zullen samenwerken waar dat
al heb je maar anderhalve welzijnsambtenaar, die moet het wel alle-
wenselijk is. ”
maal organiseren. ”
15
nu allemaal niet wetenschappelijk dicht getimmerd. Daar willen we wel wat aan doen door onderzoek en ontwikkelactiviteiten. Daarnaast willen we helpen implementeren. Wat je vaak ziet, is dat mensen wel weten wat de richtlijnen zijn en dat het anders kan, maar dat zij dit nog niet in hun dagelijkse handelen hebben geïncorporeerd. Vilans wil ervoor zorgen dat de kennis ook in de praktijk gebruikt gaat worden en dat mensen daarmee hun dagelijkse handelen kunnen gaan verbeteren. Vandaar
Vilans
ook de subtitel onder ons logo: kennis die werkt in zorg.”
Langdurende zorg “De langdurende zorg zoals wij die opvatten richt zich op mensen met beperkingen die doorgaans geen vooruitzicht
kennis die werkt in zorg
hebben op volledig herstel. Deze mensen moeten op één of andere manier leven met het gegeven dat er altijd iets van zorg en/of ondersteuning in hun leven is. Maar op een gegeven moment is dat geregeld en dan is het belangrijk om weer aan werk te komen, weer onder de mensen te komen, of goed te kunnen wonen. Vaak ondervinden zij daar belemmeringen in door hun handicap, beperking of ziekte. De domeinen van wonen, werk, onderwijs, welbevinden, maatschappelijke en sociale participatie, zijn daarom van belang voor die mensen om een goede kwaliteit van leven te bereiken. Dus: belemmeringen opheffen.”
Vilans, dé kennisorganisatie voor langdurende zorg. Vilans… daar zit leven in (vie) en balans. “De essentie van langdurende zorg is dat mensen een balans vinden in hun leven, ondanks dat er bepaalde beperkingen en belemmeringen zijn,” zegt dr. Henk Nies die samen met drs. Ina Bakker de raad van bestuur vormt van Vilans.
Wie is de doelgroep van Vilans? “We richten ons vooral op professionals en management, in beperkte mate op de eindgebruiker. Wel zie je steeds meer ontwikkelingen als leefstijlinterventies en op dat moment wordt ook de eindgebruiker je doelgroep. Zeker in de wereld van chronisch zieken speelt dat je als cliënt zelf ook je leven kunt beïnvloeden. We zijn ook bezig met technologie en domotica en dergelijke. Wij denken dat de rol van de cliënt
Vilans is ontstaan door een fusie tussen NIZW Zorg (en enkele
steeds sterker wordt en dat heeft ook met opleidingsniveau, levensstijlen
andere onderdelen van het NIZW, Nederlands Instituut voor Zorg
en sociale klasse te maken.”
en Welzijn), KITZZ (KwaliteitsInstituut voor Toegepaste
“De WMO is primair het aandachtsveld van MOVISIE, het instituut
ThuisZorgvernieuwing) en KBOH (Kwaliteits- en Bruikbaarheids-
Maatschappelijke Inzet. Aanbieders in de langdurende zorg hebben
onderzoek van Hulpmiddelen voor gehandicapten en ouderen).
ook met die wetgeving te maken. Zo geldt: als ik de wijk in ga, moet de
Vilans richt zich op de kwaliteit van zorg en dienstverlening in de
wijk wel ontvankelijk zijn voor het feit dat ik daar met mijn zorgaanbod
care sector, zoals: verpleeghuizen, verzorgingstehuizen, thuiszorg en
kom te zitten. Daar raken de opdrachten van MOVISIE en Vilans
gehandicaptenzorg, en aanpalende gebieden zoals wonen, onderwijs,
elkaar. Iets soortgelijks geldt voor de Jeugdzorg, daar zijn raakvlakken
werk en welzijn voor mensen met beperkingen. Het motto daarbij is
tussen wat wij doen en wat het Nederlands Jeugdinstituut zal doen.”
‘kennis die werkt in zorg’.
Wie heeft dan de regie?
Kennis “Voor de sector hebben wij een publieke opdracht om kennis
“Daar hebben we afspraken over gemaakt, dat wil zeggen over datgene
die er is te verzamelen en te bewerken en toegankelijk te maken. Er is
wat we van te voren kunnen voorzien. In de praktijk zal het zo zijn dat
een heleboel kennis, alleen wordt er vaak in de praktijk geen of onvol-
zich een vraagstuk aandient waarvan je denkt: daar zijn zij een goede
doende gebruik van gemaakt. We weten ook dat er in de sector nog een
partner in, en dan ga je elkaar dus opzoeken. Het is natuurlijk nooit
heleboel kennis niet aanwezig is. Naast de taak om ervoor te zorgen dat
zo dat je in je eentje de wereld kunt veranderen, dat zal altijd in
wat er bekend is beter in het veld komt en dat er meer mee wordt
samenspel en samenspraak met andere partijen gebeuren. Het organi-
gewerkt, hebben we ook een andere opdracht, namelijk: zorgen dat er
seren van de keten door de sectoren is een uitdaging de komende
meer kennis komt van deze sector. In de care sector, anders dan in de
jaren. Je moet redeneren vanuit het eindproduct en de eindgebruiker,
curatieve zorg, is er nog weinig evidentie van welke interventies nu echt
wat die nodig heeft, en van daaruit je keten ontwerpen. Dat is een heel
werken en welke niet. We hebben veel goede voorbeelden, maar het is
belangrijk vraagstuk.”
17
opdracht van allerlei overheden, instellingen en organisaties. NJi internationaal tenslotte houdt zich bezig met internationale kennisuitwisseling en het beheren van een aantal subsidieprogramma’s voor internationale jongerenprojecten.
Trefwoorden “In het Kenniscentrum zijn we bezig met een herinrichting van onze informatie infrastructuur en bedrijfsproces onder meer voor opslag en ontsluiting van informatie. We willen een groot
NJi
aantal trefwoorden hanteren en aan al die stukjes content hangen, zodat je via verschillende zoekmachines op een thema komt en de informatie krijgt over problemen en oplossingen en wie zich daarmee bezighoudt. Het gaat om evidence based kennis; wat weten we over
Hét expertisecentrum over jeugd en opvoeding
dat onderwerp, hoe staat dat er in Nederland voor, wat zijn goede interventies, wie doet wat en hoe doen ze het, welke beleid- en organisatiekwesties spelen er enzovoort.”
En wie die kennis wil, die moet ervoor betalen? “Dat is wel een punt. Voor de komende vijf jaar hebben we daar van VWS een programmasubsidie voor. Daarna zijn er twee scenario’s denkbaar. De eerste is dat het ministerie zegt: ga door, maar we beste-
Het Nederlands Jeugdinstituut (NJi), ofwel hét expertisecentrum over jeugd en opvoeding. Het NJi is ontstaan uit NIZW Jeugd en de afdeling Jeugd van het NIZW International Centre. Het nieuwe expertisecentrum richt zich op beroepskrachten, managers, ambtenaren en bestuurders in de jeugdsector. In het veld moet gaan leven: als het om jeugd en opvoeding gaat, kom je vanzelf bij het NJi.
den het opnieuw aan. Dan ga je concurrenten krijgen en dan gaan we er maar vanuit dat wij het zo goed doen dat we nog steeds dermate hoge ogen gooien dat we de opdracht binnenkrijgen. Maar, we hebben tegen die tijd natuurlijk al die databanken; wat natuurlijk een enorm kapitaal is. Tweede scenario is dat de overheid zegt: werkveld, het is kennis voor jullie en die moeten jullie zelf gaan betalen. Dat wordt het heel wat moeilijker om die kennis in dit type sector te verspreiden. We zijn een ‘publiekerig’ instituut dus het is ook kennis voor allerlei noodlijdende bedrijfstakken die geen cent te makken hebben.”
Aan algemeen directeur en voorzitter raad van bestuur drs. C.J. Bakker en 125 medewerkers de taak om een kennisinstituut te ontwik-
Opgeknipt “In het buitenland zie je dat onderwijs en opvoeding één
kelen dat vraaggericht gaat werken. Kees Bakker vertelt dat het NJi
term is. In Nederland is alles traditioneel opgeknipt. Kinderopvang zit
drie onderdelen kent: het Kenniscentrum Jeugd en opvoeding, een
bij SZ, want dat is werkgelegenheidsbeleid. Het jeugdbeleiddomein
drietal centra voor praktijkontwikkeling en een afdeling NJi
van VWS is steeds meer versmald tot de jeugdzorg en jeugdgezond-
Internationaal. Bij het NJi Kenniscentrum gaat het om verzamelen,
heidszorg. OCW is er voor onderwijs, Justitie voor (jeugd)strafrecht
verrijken, valideren en verspreiden van kennis voor de praktijk van
(en heropvoeding) en andere departementen zijn verantwoordelijk
jeugdzorg en opvoeding. “De taak van het Kenniscentrum is: breng
voor deelfacetten.”
alle evidence-based, betrouwbare kennis bij elkaar en maak dat zo toepassingsgeschikt dat de praktijk er ook iets mee kan. Dus echt vanuit
Helpt een gestandaardiseerde ICT infrastructuur om dat opknip-
de gebruikers geredeneerd. Het NJi Kenniscentrum moet van allerlei
pen tegen te gaan?
onderwerpen kennis in huis hebben en die via databanken, websites
“Er zijn allerlei pogingen om langs elektronische weg een aantal din-
en tijdschriften ontsluiten. We zullen de vraag ook voor moeten zijn;
gen te verbeteren. Neem bijvoorbeeld het Elektronisch KindDossier
kindermishandeling en problematisch internetgebruik zijn voorbeel-
(EKD). Je ziet ook een enorme groei in wat jeugdmonitoren heet.
den van speciale thema’s die bovenop de brede algemene kennisdos-
Daarbij worden allerlei gegevens landelijk en lokaal vastgelegd. Dan
siers meer vraaggerichte dossiers worden.”
speelt ook nog de ketenaanpak. Maar ik ben wat relativerend omdat er
Het Kenniscentrum wordt voor 5 jaar gefinancierd door het ministerie
lokaal zoveel initiatieven zijn. Het is een voor de hand liggende droom
van VWS. De centra voor praktijkontwikkeling zijn ingericht voor spe-
om allerlei lokale monitoren aan elkaar te verbinden zodat je landelij-
cifieke vragen voor onderzoek & ontwikkeling, advies & ondersteu-
ke informatie kunt vergelijken. Maar dat gaat in Nederland never
ning, opleiding & training in de jeugdsector: jeugdzorg &opvoedhulp;
nooit lukken als niemand ooit het besluit neemt om op zijn minst
educatie &opvang en onderwijs &jeugdzorg. Deze centra werken in
dezelfde indicatoren te gaan gebruiken.”
19
Robin Linschoten is Voorzitter van het Adviescollege toetsing administratieve lasten (ACTAL, Kroonlid van de Sociaal Economische Raad (SER), lid Raad van Advies Inter Access en gedurende 1982-1996 lid van de Tweede Kamer voor de VVD en Staatssecretaris van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
ontwikkeling, proberen regie te krijgen over inkoop en kwaliteit. Waar een ziekenhuis vaak niet meer is dan een bedrijfsverzamelgebouw van maatschappen, ontstaan particuliere bedrijven die een goed en transparant product leveren. In de sector gaat jaarlijks 60 miljard Euro om. Frank de Grave zegt elders in dit magazine dat wanneer de NZa eraan kan bijdragen om in de zorgmarkt 1% efficiencywinst te realiseren, dit al een forse (want: 600 miljoen Euro) stap voorwaarts is. Ik denk dat er meer
21
“Er is in het zorg/welzijn veld misschien wel 10 miljard per jaar te besparen” Een jaar geleden is de nieuwe Zorgverzekeringswet (Zvw) van kracht
haalbaar moet kunnen zijn dan die ene procent. Effectief gebruik van
geworden. Ging het debat tussen voorstanders en tegenstanders toen
ICT bijvoorbeeld staat in de zorgsector nog in de kinderschoenen.
vooral over nut en effect, een goed jaar later gaat het debat vooral over
Men loopt 20 jaar achter bij het bedrijfsleven. Het is een fundamenteel
het tempo. De neuzen in de sector staan dezelfde kant op, zo merkte
probleem in het Nederlandse stelsel dat horizontaal is georganiseerd
ik onlangs als dagvoorzitter op het congres voor zorgverzekeraars.
langs departementen en niet verticaal langs ketens. Die laatste bestaan
In de politiek gaat het langzamerhand qua neuzen ook de goede
in organisatorische zin niet; er wordt langs elkaar heen gewerkt in
kant op. Wat een voorwaarde is om tempo te kunnen maken.
blokjes die niets met elkaar te maken hebben, tenzij per toeval of in een crisissituatie.
Het is natuurlijk een hele operatie om de zorgsector te herorganiseren, financieel te herstructureren en daarvoor politieke appreciatie te
Ik denk dat er meer dan 10% significante efficiencywinst te boeken
krijgen. De afgelopen tijd heb ik regelmatig gesproken met jongere
is in zorg en welzijn, niet alleen in cure maar ook in care; misschien
professionals in zorg en welzijn. Zij zien de hele operatie niet als
wel 10 miljard in totaal per jaar. Dat kan forse macro-economische
een bedreiging, maar vooral als een kans om hun professionaliteit
effecten sorteren en de concurrentiekracht van Nederland vergroten.
te vergroten. Zij zien in dat ze een dienst produceren en staan open
Voor alle duidelijkheid: het gaat niet alleen over geld, het gaat vooral
voor een andere manier van werken. Zij beseffen dat bedrijfsmatig
ook over kwaliteit. De insteek is dat alle actoren oplossingsgericht
werken handig is. Bij de oudere professionals ligt dat anders; waar
willen werken en dat levert vanzelf een toename in kwaliteit.
ik wel begrip voor kan opbrengen.
Helmond toont met een nieuw Zorg voor Jeugd systeem aan dat ICT leidt tot efficiëntie in kosten en werkwijze, communicatie tussen
Hoe dan ook, de veranderingen zijn manifest. Weerstand is van alle
alle professionele instellingen en een betere kwaliteit hulpverlening.
tijden, maar er zijn diverse ontwikkelingen die naar mijn mening zeer
Met kwaliteit bedoel ik: zorg op maat van de individuele mens, to the
overtuigend zijn. Verzekeraars richten zich op innovatie en product-
point georganiseerd en transparant gefinancierd.
CIZ de weg naar zorg
22
Het CIZ is per 1 januari 2005 door de overheid aangewezen als uitvoerder van de indicatiestelling voor de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Op verzoek van gemeenten adviseert het CIZ ook over de Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg) en sociaal-medische voorzieningen. Het CIZ is de poortwachter voor publiek gefinancierde zorg en streeft naar integrale indicatiestelling. Onafhankelijk van zorgaanbieders en zorgkantoren beoordeelt het CIZ of een cliënt voor zorg in aanmerking komt. Met het aanvragen van zorg of zorgtoewijzing houdt het CIZ zich niet bezig.
kunnen we het werk naar de medewerkers in
aanmeldmodule ontwikkeld. Dit is een
het land brengen in plaats van andersom.
webapplicatie waarmee zorgaanbieders en
Dat zien we als een grote vooruitgang.”
cliënten op vrij eenvoudige wijze digitaal informatie kunnen aanleveren. Deze wordt
Vliegende vaart Vanuit het hoofdkantoor in
ook direct in ons systeem vastgelegd.”
Driebergen is het integratieproces in vliegende vaart opgestart, schetst Hans Janssen. “We
Budget Het CIZ telt circa 2.350 capaciteits-
hebben een referentiewerkproces ontwikkeld
plaatsen en werkte bij de start met een bud-
om ervoor te zorgen dat in ons logistieke pro-
get van 160 miljoen euro. “Dat is een groot
ces één lijn van denken en handelen komt
getal, absoluut, maar in de AWBZ gaat ruim
Het doel hiervan is om de aanvragen die bin-
20 miljard om, dus dan valt het qua uitvoe-
nenkomen zo snel mogelijk te kunnen afwik-
ringskosten op zich nog mee. Het blijft veel
kelen. Naast het referentiewerkproces hebben
geld natuurlijk, maar we hebben ook de
we ook veel tijd geïnvesteerd in deskundig-
opdracht om in drie jaar tijd 15 miljoen te
heidsbevordering en training van de mede-
bezuinigen, dus tot een budget van 145 mil-
werkers. Doel hiervan: professionalisering en
joen in 2007. Dit lukt doordat we efficiënter
interne organisatie als voor externe opdracht-
len in toenemende mate belangrijke rappor-
de recht. Emotie en zakelijkheid duelleren
harmonisering. Een cliënt in Friesland kan
zijn gaan werken en op de bedrijfsvoering
gevers en ketenpartners. Binnenkort kunnen
ten zijn voor alle overheden. Wanneer we
constant met elkaar. Emoties moet je herken-
de 74 RIO’s (Regionale Indicatie Organen) en
we zelfs tot op 6-cijferig postcode niveau geo-
deze gegevens ook voor alle gemeenten kun-
nen en feiten kennen. Het is een feit dat wij
het LCIG (Landelijk Centrum Indicatiestel-
grafisch informatie ontsluiten. Ergo, van elke
nen vastleggen, kunnen ook voor de Wmo
moeten verzakelijken en professionaliseren,
ling Gehandicapten). Dat fusieproces was
postcode terugkoppelen wat er is geïndiceerd
landelijke trends worden weergegeven. Dit
maar de menselijke maat moet gepaard gaan
geen sinecure, stelt H.C.J. (Hans) Janssen
is en dat is heel interessant, zeker in het
kan alleen voor die gemeenten waarvoor wij
met de zakelijkheid. Ik spreek dan van
RA, lid raad van bestuur. “Om een voorbeeld
kader van de komst van de Wmo.
ook de gegevens verwerken. Met 90% van de
warme zakelijkheid. Het is voor dit bedrijf
te geven: 74 databanken en drie productie-
Huishoudelijke verzorging zat in de AWBZ
gemeenten hebben we een relatie. Deze rela-
cruciaal om die combinatie van zakelijkheid
pakketten in zes versies. Geen landelijk net-
en dus in ons aandachtsgebied, maar is van
tie, die nu divers is in de ondersteuning die
en menselijke maat goed op het netvlies te
werk, geen e-mail en meer dan 3.000 mede-
de AWBZ overgeheveld naar de Wmo. De
gemeenten vragen, willen we de komende
houden. Uiteindelijk gaat het om de zorg die
werkers die zijn gaan samenwerken in één
Wvg is ook ondergebracht bij de Wmo. Dat is
tijd versterken. Dit kan bijvoorbeeld door
de cliënt nodig heeft. Daarvoor geldt hetzelf-
nieuwe organisatie.” Nu is Nederland ver-
voor ons reden geweest om ernstig na te gaan
gemeenten nog beter te faciliteren bij hun
de als bij een supermarkt: je wilt een goed
deeld in zestien CIZ regio’s met gemiddeld
denken over hoe we gemeenten hierin zou-
indicatietaken en, in het kader van integrale
product, je wilt snel geholpen worden en als
een miljoen inwoners. Elke regio telt naast
den kunnen ondersteunen. De beslisboom
klantbenadering, de inrichting van één loket
je een klacht hebt wil je serieus genomen
voor AWBZ en Wmo.”
worden. Dus kijken we ook naar doelmatig-
Het CIZ is ontstaan door samenvoeging van
23
een regiobureau een aantal lokale CIZ kanto-
op dezelfde kennis en dienstverlening reke-
hebben kunnen besparen. Tegelijk draaiden
voor huishoudelijke verzorging waarover ik
ren. “We hebben onlangs besloten om nog
nen als een cliënt uit Maastricht. Ook hebben
we afgelopen jaar 10% meer productie. Dus
eerder sprak, hebben we aangeboden aan
verder op te schalen. In april gaan die zestien
we een standaard indicatieprotocol ingevoerd;
er zijn behoorlijke stappen gemaakt.”
gemeenten, inclusief het opleiden van men-
Menselijke maat De omgeving is enorm in
werkertevredenheid. Op die dimensies willen
regio’s over in zes districten. Het doel hiervan
dit is bedoeld om routinematige zorgvragen
Het CIZ doet meer dan 1 miljoen indicaties-
sen, zodat zij de minder complexe aanvragen
beweging, stelt Janssen, en dat impliceert
we ons zelf de maat nemen, transparant zijn,
is dat we de organisatie nog compacter en
als oog druppelen, wondverzorging en thera-
tellingen per jaar. “Er is een structurele groei
zelf kunnen doen. Daarnaast hebben we aan-
voor de CIZ organisatie een grote dynamiek.
om zo als organisatie te scoren. Het betekent
directer maken qua aansturing en belangrij-
pie in korte procedures af te wikkelen. Zo
in de aanvragen voor een indicatie AWBZ van
geboden om het meer complexe en daardoor
“We hebben veel van onze mensen gevraagd
ook dat je keuzes moet maken, want je kunt
ker nog: aan de basis de medewerkers beter
hebben we voor relatief eenvoudig werk ook
circa 8% per jaar. De komst van de
maatwerk voor hen uit te voeren. Onze data-
en doen dat nog steeds. Reden waarom er
niet de allergoedkoopste én de allerbeste zijn.
kunnen faciliteren. Met als uiteindelijk doel
‘beslisbomen’ opgezet; via een aantal vragen
Zorgverzekeringswet en de Wmo heeft
base, met informatie uit het hele land is
zeer veel waardering is voor het werk dat al
Waarbij aangetekend dat de duurste ook niet
de cliënten beter en sneller te kunnen bedie-
word je toe geleid naar de zorg die nodig is.
bovendien geleid tot extra indicatiestellingen.
uniek. Daarmee kunnen we aangeven wat
verzet is. Wat bovendien erg positief is, zij
altijd de beste is. Maar transparant zijn, dat
nen tegen een lagere prijs. Er is nu een lan-
Dit hebben we in eerste aanzet opgestart voor
Eén van de belangrijkste aandachtspunten
ontwikkelingen zijn in de AWBZ-zorg, hoe
zitten hier écht voor de zorg aan de mensen.
werkt op termijn in je voordeel. Het is een
delijk netwerk ingevoerd. Een kleine 50% van
huishoudelijke verzorging, maar dat is nu
van het CIZ is het ontsluiten van data. We
de ene gemeente zich verhoudt tot de andere,
Er is ook begrip voor uniformeren en stan-
hele omschakeling, een doorlopend proces
ons werk kunnen we administratief en/of
overgeheveld naar de Wet maatschappelijke
hebben een datawarehouse gebouwd waarin
enzovoort. Over deze gegevens produceren
daardiseren. Per slot van rekening hebben
van jaren. De Belastingdienst heeft er niet
telefonisch afdoen. Door die infrastructuur
ondersteuning (Wmo). Verder hebben we een
we data kunnen ontsluiten zowel voor de
we ook jaarlijks trendrapportages. Deze zul-
cliënten met eenzelfde zorgvraag ook hetzelf-
voor niets vijftien jaar over gedaan.”
heid, kwaliteit, klanttevredenheid en mede-
Digitale dossiers verbeteren zorg DJI
24
Theo Ruppert
Jo Sanders
meer efficiency en continuïteit en kwaliteit
wat betreft die scope zaten we beiden op de
van zorg. Efficiency en continuïteit omdat je
lijn van: laten we het systeem stapsgewijs
door éénmalige en éénduidige registratie nu
schil voor schil opbouwen, en niet proberen
overal en altijd de meest actuele en complete
meteen alle mogelijkheden, wensen en eisen
patiëntengegevens kunt uitvragen. En de
te realiseren. Een grote valkuil in veel projec-
kwaliteitswinst zit ‘m er vooral in dat gebrui-
ten. Wie alles wil, is tenslotte een gezegde,
kers ‘gedwongen worden’ systematischer,
krijgt niets.”
gestructureerder te werken en beter met elkaar te communiceren. Als een arts per
En nu, de toekomst?
ongeluk vergeet iets aan een dossier toe te
Jaarlijks verblijven 80.000 personen voor korte of langere tijd in een gevangenis, jeugdinrichting, uitzet-/detentiecentrum of een TBS-kliniek van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI). Om de medische dossiers van al deze mensen compleet, up to date en eenduidig te houden, maakt de DJI sinds kort gebruik van het medisch informatiesysteem MicroHIS. Reden voor een gesprek tussen DJI’s landelijk projectmanager Theo Ruppert en Jo Sanders, namens Inter Access verantwoordelijk voor de implementatie van het systeem.
voegen, komt dat via MicroHIS op enig
JS: “Schillen toevoegen, als gezegd. Nu wor-
moment ergens boven drijven. Dat is positief.
den bijvoorbeeld laboratoriumonderzoeken al
En niet om de betreffende arts ter verant-
in het systeem verwerkt, maar er zou ook een
Theo Ruppert: “Tot voor kort werden alle
woording te kunnen roepen, maar meer
apothekerskoppeling kunnen worden toege-
medische gegevens van een gedetineerde
natuurlijk in het belang van de patiënt. Die
voegd. Dit soort risicovolle externe koppelin-
bewaard in een papieren dossier. Van de lab-
ontvangt nu in het geval van een hartaanval
gen zijn in overleg met de opdrachtgever in
uitdraai van een bloedonderzoek tot de in
of een beroerte snel de juiste behandeling of
de eerste fasen bewust buiten het project
hanenpoten neergekrabbelde artsenverslagen:
medicamenten. Op basis van de juiste gege-
gehouden. Ten eerste om het project beheers-
het zat er allemaal in. Maar die dossiers
vens.”
baar te houden en ten tweede omdat dan
waren soms incompleet en niet overal van
JS: “Er is een zorgplicht als het gaat om vei-
eerst de vorm van gemeenschappelijke
dezelfde kwaliteit. Het werd hoog tijd dat we
ligheid, maar ook als het gaat om medische
inkoop en distributie uitgekristalliseerd moet
de boel eens anders gingen organiseren, lees:
zorg. ”
zijn.”
Schets de oude situatie eens.
TR: “Mijn toekomstvisie is dat we ooit
standaardiseren, uniformeren, dígitaliseren.”
Jo Sanders: “De keuze viel daarbij op
En waarom de keuze voor Inter Access?
MicroHIS, omdat 15 van de in totaal 54
komen tot een Zorg Informatie Systeem, waarin álle gegevens van een patiënt makke-
gevangenissen er op eigen initiatief al mee
TR: “Met zo’n 100 vestigingen en 20.000
lijk uitwisselbaar zijn tussen álle medische en
werkten. Zij het in veel beperktere mate dan
medewerkers zijn wij een van de grootste
paramedische bloedgroepen. Dat dus ook
nu, en stand alone. Er was geen koppeling
werkgevers van het land. Wanneer je binnen
psychiaters, psychologen, tandartsen, fysio-
tússen die systemen, terwijl daar juist de
zo’n grote club, met veel verschillende secto-
therapeuten enzovoorts gebruik kunnen
grote winst te behalen viel.”
ren, een nieuw systeem wilt implementeren
maken van één en hetzelfde systeem.
en uitrollen, heb je een partij nodig die
Vergelijk het met het Elektronisch Patiënten
Ga eens wat dieper in op die zegeningen
beschikt over voldoende kwaliteit, ervaring en
Dossier waar de overheid naar toe wil voor
van MicroHIS.
capaciteit. Een partij met gevoel voor plan-
iedere Nederlander. Ongeacht of je nu in de
ning en scope.”
bak zit of niet. Want de bottomline bij dit
TR: “Doordat alle gegevens centraal digitaal
JS: “Bovendien was er sprake van de juiste
alles blijft wat mij betreft: laat de zorg leidend
opgeslagen worden, zorgt het systeem voor
chemie, zaten we op dezelfde golflengte. Voor
zijn.”
25
Al meer dan honderd jaar kunnen dak- en thuislozen, verslaafden, mensen met psychiatrische problemen en gezinnen in nood een beroep doen op de Amsterdamse zorginstelling HVO Querido. “Mannen en vrouwen, jong en oud, autochtoon en allochtoon: wij ondersteunen iedereen die hulp nodig heeft bij het wonen en maatschappelijk integreren”, vertelt Stan Poels, een van de twee directeuren van HVO Querido. “Het gaat om honderden mensen, die we verspreid over een groot aantal locaties voorzien van opvang, woonbegeleiding of dagactiviteiten. Dat doen we met zo’n 650 medewerkers. Logisch dat het hele automatiseringsverhaal steeds belangrijker wordt met dergelijke aantallen. Vooral als het gaat om het registreren van wie doet wat en waar, en denk dan bij wie aan zowel medewerkers als cliënten. Op een gegeven moment werkten we binnen HVO Querido met veertien verschillende houtjes-touwtjes-registratiesystemen, allemaal ontwikkeld 26
door ‘het slimme achterneefje van…’. Systemen, die bovendien niet aan elkaar gekoppeld waren, en al helemaal geen bruikbare managementinformatie produceerden. Voor het krijgen van totaaloverzichten belden we elkaar van arremoe maar op, en noteerden we de data bij wijze van spreken met een kroontjespen.” Zo’n vier jaar terug ging het roer om. “Onze financiers eisten een toch wat professionelere onderbouwing hoe wij hun 40 miljoen euro jaarlijks besteedden, want over zo’n bedrag praat je namelijk. En ook intern wilden we als management gewoon een duidelijker zicht op dat wie, wat, waar?” Gekozen werd voor één centraal cliëntenregistratiesysteem voor alle HVO Querido-onderdelen: Clever. “Een systeem waar het Leger des Heils al tot tevredenheid mee werkte.” Er werd toen ook besloten om het beheer van het hele ict-pakket uit te besteden. “We wilden meer kwaliteit en minder kwetsbaarheid.” Onlangs koos HVO Querido voor het Workplace on Demandconcept (WPoD) van Inter Access, wat staat voor flexibele werkplekken, 7x24 uur beschikbaar, in een betaal-naargebruik-model. Of Stan Poels (“Ik ben zelf eigenlijk maar een simpele huis-tuin-en-keuken-gebruiker”) nog digi-wensen heeft voor de toekomst? Zeker. “Ik hoop dat automatiseringstools meer een verlengstuk worden van het primaire proces. Nu moeten onze mensen in het veld na gedane arbeid vaak nogal wat administratieve handelingen verrichten om hun dagelijkse inspanningen te verantwoorden. Geef ze een soort handterminal mee, waarmee ze dat overal en op ieder moment snel en efficiënt kunnen doen! En ze dus meer tijd overhouden voor hun echte werk. Het voeren van een goed gesprek, helpen met de huishouding of administratie, even een loodgieter regelen: van die dingen.”
Het digitale leven van
Stan Poels
je maintiendrai
Van handhaver naar dienstverlener. Van informatievrager naar informatieverstrekker. Van lokettenparade naar ketensamenwerking. Dat is inderdaad een Andere Overheid. En daarvoor moet je anders durven denken. Inter Access gelooft in techniek overstijgende oplossingen die kostenefficiënt en vooral praktisch zijn. Oplossingen die de overheid toegankelijker maken en het contact met de burger makkelijker. Zoals ons Zorg voor Jeugd systeem dat ketensamenwerking creëert over alle bestaande systemen heen. Bureaucratie wordt verminderd en de zorgplicht kan beter worden nagekomen. Of onze versie van het Digitale Loket waarmee ook alles áchter dat loket wordt gestroomlijnd en gekoppeld. Zonder grote investering maar gewoon tegen een vast bedrag per maand. Ga naar interaccess.nl voor meer oplossingen en maak een afspraak.
consulting
•
technology
•
outsourcing
•
solutions
