Raadslid is een mooi vak. Als raadslid mag u over de meest uiteenlopende zaken meebeslissen. U komt in veel verschillende situaties waarin u om uw mening wordt gevraagd. Maar wat is bij al die verschillende onderwerpen de speelruimte van de raad? Waar gaat de raad wel over en waarover niet? Wat zijn de wettelijke regelingen waaraan de raad gebonden is bij besluitvorming? En welke vaardigheden heb je nodig om zo effectief mogelijk te zijn? De VNG helpt u graag bij het zoeken van een antwoord op deze vragen. Daarom bieden wij nieuwe raden een inwerkprogramma aan dat zowel inhoudelijke kennis als vaardigheden omvat. Op de volgende pagina’s leest u hier meer over. Uiteraard kunnen velen van u ook via bestuurdersverenigingen goede workshops volgen. De onderstaande workshops kunnen echter in uw gemeente door de hele raad worden gevolgd. Voor veel workshops, zeker op het gebied van vaardigheden, biedt het een grote meerwaarde als deze door de hele raad, gezamenlijk, worden gedaan. De workshops worden gegeven door een poule van door de VNG geselecteerde deskundigen en trainers tegen een aantrekkelijk tarief. De VNG en het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties dragen namelijk een deel van de kosten. In het onderstaande overzicht kunt u nagaan of er zaken of workshops bijstaan die u aanspreken. Vervolgens kunt u uw voorkeuren aangeven op het bijgeleverde stembiljet en dat inleveren bij uw griffier. Uw griffier kan aan de hand daarvan inventariseren welke trainingsbehoefte in uw gemeente bestaat en zo een passend programma samenstellen. Wanneer u onderwerpen of invalshoeken mist, kunt u dit ook aangeven op het stembiljet. Bij voldoende belangstelling worden aanvullende workshops ontwikkeld.
1
INHOUD In de gemeente spelen vele onderwerpen. Hieronder staan zes actuele onderwerpen. In circa 1,5 uur wordt ingegaan op de essentie van het onderwerp. Het accent ligt daarbij op de mogelijkheden die de raad heeft om beleid te beoordelen en te beïnvloeden.
Wet maatschappelijke ondersteuning Wat houdt deze nieuwe wet in? Wat wordt van de raad verwacht en hoe kan de raad burgers betrekken bij de beleidsontwikkeling? Welke keuzemogelijkheden zijn er voor de raad?
Veiligheid Welke mogelijkheden heeft de raad om het veiligheidsbeleid mede te bepalen? Hoe kan de raad bijvoorbeeld de prioriteitstelling van de politie beïnvloeden? Wat is de taak van een buitengewoon opsporingsambtenaar (boa) en kan de raad daarin opdrachten geven? Wat zijn de gemeentelijke instrumenten voor de aanpak van georganiseerde criminaliteit (zoals de Wet Bibob) en wat is de rol van de raad daarbij?
Ruimtelijke ordening en bouwen Wat is de rol van de raad bij ruimtelijke ordening en bestemmingsplannen? Hoe kan de raad bepalen wat er gebouwd gaat worden en waar? In hoeverre heeft de raad (invloed op) regionale bevoegdheden?
Gemeentefinanciën Wat zijn de inkomstenbronnen voor de gemeente? Hoe komt de begroting tot stand en welke keuzemogelijkheden heeft de raad bij reserves en voorzieningen? Wat is de relatie tussen de programmabegroting en de productbegroting? Welke ruimte heeft het college om binnen programma’s met budgetten te schuiven en hoe legt de raad daar verantwoording over af?
Sociale zaken en armoedebeleid De Wet werk en bijstand (WWB) geeft gemeenten veel beleidsvrijheid om mensen weer aan het werk te helpen en armoede te bestrijden. Welke mogelijkheden heeft de raad om hierop invloed uit te oefenen en het gemeentebestuur te controleren? Wat mag wel en wat niet binnen de WWB?
Onderwijsbeleid en onderwijshuisvesting Wat zijn de mogelijkheden om lokaal onderwijsbeleid te voeren? Kan de gemeente het ontstaan van zwarte scholen tegengaan? Welke middelen staan ter beschikking? Welke verantwoordelijkheden heeft de gemeente op het gebied van onderwijshuisvesting?
2
VA A R D I G H E D E N Politiek gaat over inhoud. Maar de manier waarop je politiek bedrijft draagt sterk bij aan het effect. Hieronder worden zeven workshops aangeboden waarin specifieke vaardigheden worden behandeld en getraind. Elke workshop duurt in principe één dagdeel.
Burgers betrekken Waarom wil je burgers betrekken? En waarbij? Hoe doe je dat op een goede manier, op een goed moment? Hoe vertaal je signalen van burgers naar beleid?
Debatteren Hoe kun je helder, levendig en constructief debatteren? Hoe kun je dusdanig debatteren dat meningsverschillen geen bedreiging maar uitdaging zijn en bijdragen aan een betere samenwerking tussen raad en college?
Goed voorbereid vergaderen Hoe bereid je de inbreng bij de raadsvergadering goed voor? Deze workshop gaat in op het stellen van prioriteiten en scherp formuleren: hoe maak ik mijn punt?
Voorzitten Welke stijlen van voorzitten van commissies zijn er? Wat werkt wanneer? Wat is technisch en inhoudelijk gezien de rol van de voorzitter?
Omgaan met ‘hete hangijzers’ Raden krijgen regelmatig te maken met lastige onderwerpen: daklozenopvang, gebruikersruimten, verbreding van wegen en dergelijke. Hoe kan de raad daarmee omgaan? Lessen en adviezen uit de praktijk.
Snellezen Een groot deel van het raadswerk bestaat uit het lezen van stukken. Snel informatie opnemen is van groot belang voor een raadslid.
Timemanagement Check uw timemanagementtechnieken en zet uw effectiviteit op scherp! De workshop biedt tijdbesparende actieplannen.
3
D E G E M E E N T E I N V O G E LV L U C H T Als nieuw raadslid komt er veel op u af. Om effectief van start te gaan is het goed om te weten in welke context u opereert. Deze workshop biedt u achtergrondinformatie over de gemeente. De workshop duurt circa 2,5 uur.
In deze workshop komen de volgende onderdelen aan de orde: ■ ■ ■ ■ ■
De gemeente als grondgebied, bestuurslaag, onderdeel van een regio en gemeenschap. Medebewind, autonomie, regionale samenwerking en Europa. De bevoegdheden van de raad en het college. Het vertalen van eigen ideeën of signalen van burgers naar beleid. Instrumenten die het raadswerk ondersteunen.
✗ 1
2
3
STEMBILJET Onderwerp:
Iets voor u?
Inhoud ■
Wet maatschappelijke ondersteuning
ja
nee
■
Veiligheid
ja
nee
■
Ruimtelijke ordening en bouwen
ja
nee
■
Gemeentefinanciën
ja
nee
■
Sociale zaken en armoedebeleid
ja
nee
■
Onderwijsbeleid en onderwijshuisvesting
ja
nee
Vaardigheden ■
Burgers betrekken
ja
nee
■
Debatteren
ja
nee
■
Goed voorbereid vergaderen
ja
nee
■
Voorzitten
ja
nee
■
Omgaan met ‘hete hangijzers’
ja
nee
■
Snellezen
ja
nee
■
Timemanagement
ja
nee
ja
nee
De gemeente ■
De gemeente in vogelvlucht
Ik mis een onderwerp in het bovenstaande overzicht. Ik zou graag een training of workshop willen volgen over:
!
Graag inleveren bij uw griffier
Praktische informatie Alle inhoudelijke workshops duren in principe anderhalf uur, de vaardigheidstrainingen en de gemeente in vogelvlucht (minimaal) een dagdeel. De workshops worden gegeven vanaf begin april tot eind 2006. Aanmelding vindt plaats via uw griffier. U kunt op het bijgevoegde strookje aangeven welke workshops u graag wilt volgen. U levert het strookje in bij uw griffier. De workshops worden zo mogelijk in uw eigen gemeente georganiseerd. Wilt u meer informatie? Mail dan naar:
[email protected].
Tot slot Mist u onderwerpen of invalshoeken? Laat het ons weten! Bij voldoende belangstelling worden aanvullende workshops of trainingen ontwikkeld.