Hygiëne in het primaire onderwijs Kinderlijk eenvoudig

  Hygiëne in het primaire onderwijs Kinderlijk eenvoudig.

Trends en en ontwikkelingen ontwikkelingenininhet hetonderwijs onderwijs Trends

Door bezuinigingen is erschoolbestuurders minder beschikbaar. Ditdaarmee vereist een directe strakke sturing op en creatief omspringen met Het dagelijks van biedt voldoende uitdaging. Doorpositieve bezuinigingen is er minder geld beschikbaar. Diten he CWS kan helpenleven bij verbeteren van degeld hygiene op school en hetkosten terugdringen van het ziekteverzuim beperkte mogelijkheden. Aan de andere kant dwingt de grotere onderlinge concurrentie scholen om onderscheidend te vereist een strakke sturing op kosten en creatief omspringen met beperkte mogelijkheden. Aan de andere kant dwingt de school. Uiteindelijk is het gedrag van de leerkrachten en leerlingen voor een groot deel bepalend hoe hygiene beleefd wordt. Wijde zijn va zijn in de ogen van de ouders. Naast de locatie van een school spelen kwaliteit en deskundigheid van de leerkrachten en hogere grotere onderlinge concurrentie scholen om onderscheidend te zijn in de ogen van de ouders. Naast locatie en imago van een o van de school. Uiteindelijk is het gedrag van de leerkrachten en leerlingen voor een groot deel bepalend hoe hygiene beleefd wordt. Wij z gemiddelde eindscores een belangrijke school spelen kwaliteit hierin en deskundigheid vanrol. de leerkrachten en hogere gemiddelde eindscores hierin een belangrijke rol. Om het Om het van een schooldirecteur/bestuur nog te moeilijker te maken kampt het onderwijs een hoog ziekteverzuim. Dit werk vanwerk een schooldirecteur/bestuur nog moeilijker maken kampt het onderwijs met een hoogmet ziekteverzuim. Dit genereert een genereert een enorme kostenpost waardoor de bewegingsvrijheid van schoolkomt. in het geding komt. enorme kostenpost waardoor de bewegingsvrijheid van de school in hetdegeding



1. Slechte hygiëne heeft invloed op ziekteverzuim van leerkrachten en ondersteunend personeel.

Het ziekteverzuim onder leerkrachten in het basisonderwijs is significant hoger dan in andere beroepsgroepen. De belangrijkste oorzaken van dit hoge ziekteverzuim liggen in een hogere werk- en regeldruk en aan gebrekkige hygiëne binnen het schoolgebouw. Een hoog ziekteverzuim heeft tot gevolg dat een school extra kosten moet maken om vervangend personeel te vinden om de leskwaliteit op hetzelfde hoge niveau te houden. Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat een goed handenhygiëne programma het ziekteverzuim met 35%-60% kan laten afnemen.

Hoe is het imago van onze school? Ouders worden steeds mondiger en laten hun schoolkeuze niet enkel afhangen van de locatie of de geloofsovertuiging. De staat waarin de hygiene op school verkeert is steeds belangrijker. 66% van de ouders beschouwt de hygiene op school als ondermaats* Dit leidt tot minder aanwas van (competitieve) leerlingen.

2. Hoger ziekteverzuim heeft een negatieve impact op de schoolresultaten en het imago van de school

Het veelvuldig afwezig zijn van de leerkracht danwel het zeer frequent hebben van een vervangende leerkracht heeft een negatieve impact op de individuele leerprestaties van de leerlingen. Uiteindelijk zal dit resulteren in een slechtere schoolscore wat de aantrekkingskracht op nieuwe leerlingen zal verminderen. In een onderzoek dat Tork i.o.m. Oxfam Novib heeft uitgevoerd geeft 47% van de ouders aan dat een gebrekkige hygiëne ervoor zorgt dat kinderen zich niet prettig voelen op school en dat dit hun schoolprestaties negatief beinvloedt. (Bron: ServiceManagement dec 2010)

* Bron: Tork i.s.m. Oxfam Nobib; December 2010

[ 2 ]

Met name primaire onderwijsvan kentdeeen zeer hoog verzuimpercentage ruim positieve 6% en eenhet gemiddelde verzuimduur van meer en het i et imagCWS kanhet helpen bij verbeteren hygiene op school en daarmee eenvan directe terugdringen van het ziekteverzuim dan 21 dagen*. an mening dat een lesprogramma het besef van hygiëne bij kinderen op speelse wijze bevordert. zijn van mening dat een lesprogramma het besef van hygiëne bij kinderen op speelse wijze bevordert. CWS biedt biedthulp hulp bijbij hethet verbeteren verbeteren van de vanhygiëne de hygiëne op school op school en genereert en genereert daarmeedaarmee op een directe op een positievemanier directe positieve bij het manier terugdringen bij het van het ziekteverzuim terugdringen van het ziekteverzuim en het imagoenvan hetde imago school. vanUiteindelijk de school. Uiteindelijk bepalen debepalen leerkrachten de leerkrachten en leerlingen en leerlingen voor een groot voor een deelgroot hoe hygiëne deel hoeactief hygiëne beleefd actiefwordt. beleefd Eenwordt. ludiekEen lesprogramma ludiek lesprogramma bevordert op bevordert speelse op wijze speelse het besef wijzevan hethygiëne besef van bij kinderen. hygiëne bij kinderen. *Bron: Ministerie van OC&W; September 2013

Leraar, is dat een gevaarlijk beroep? Nee, zeker niet, maar een leraar komt wel meer dan gemiddeld in aanraking met bacteriën. Niet dat alle bacteriën gevaarlijk zijn voor de gezondheid, maar het risico op besmetting is op scholen wel degelijk groter.

3. Kinderen zijn de ideale verspreiders van bacteriën Een kind is regelmatig ziek en besmet dan gemiddeld 2,4 andere kinderen. Deze besmetting vindt plaats via fysiek contact maar ook doordat bacteriën lange tijd (± 48 uur) actief blijven op voorwerpen die zieke kinderen vastgepakt hebben. Omdat kinderen veelvuldig hun gezicht aanraken is de kans op een infectie groot als bacteriën zich op hun handen bevinden. Om te voorkomen dat bacteriën leiden tot ziekte, zou goede handenhygiëne zeker helpen. Bij de meeste kinderen is deze echter niet optimaal. Veel kinderen wassen niet eens altijd hun handen na de toiletgang. Met andere woorden, gebrekkige (hand)hygiëne maakt hen tot de ideale overdragers van ziektekiemen.

4. Hygiënebewustzijn moet spelenderwijs worden overgebracht Het is daarom van belang dat kinderen leren hoe belangrijk goede hygiëne is en wat ze daar zelf aan kunnen bijdragen, maar dan wel op een speelse manier. Het onderwerp zelf is zeer belangrijk, maar daarom nog niet per definitie leuk voor kinderen. De boodschap kan echter continu op een leuke en proefondervindelijke manier verpakt worden. De kans is dan het grootst dat kinderen daadwerkelijk hun gedrag duurzaam veranderen. Op scholen zijn er verschillende plekken aan te wijzen waar de kans op een besmetting het grootst is. Ziekteverwekkende micro-organismen kunnen in druk bezochte vochtige ruimtes extra goed overleven en besmettingen veroorzaken. Kinderen moeten zich ervan bewust zijn dat juist op deze plekken een goede handenhygiëne belangrijk is.

Lesprogramma In het hygiëne lesprogramma van CWS, gericht op kinderen uit het basisonderwijs, wordt stap-voor-stap uitgelegd hoe ze zelf zo goed mogelijk aan een hygiënische omgeving kunnen bijdragen. Daarnaast geloven we in de kracht van de herhaling en herkenning, vandaar dat we de beelden uit het lesprogramma via verschillende uitingen laten terugkeren. De lesprogramma's zijn afwijkend voor de twee doelgroepen: Onderbouw en Bovenbouw

[ 3 ]

CWS, sanitaire diensten - weinig omkijken naar CWS is trendsetter op het gebied van sanitaire hygiëne en schoonloopmatten. Onze dienstverlening is gebaseerd op 3 pijlers: de hoogste kwaliteit, de meest innovatieve oplossing op de meest duurzame manier. Kernwaarden die ook in het onderwijs nagestreefd worden. Met ± 100 service medewerkers op de weg doen wij er alles aan om u zo veel mogelijk werk uit handen te nemen. De dienstverlening van CWS zorgt ervoor dat u minder omkijken hebt naar hygiëne in uw sanitaire ruimtes. Uw voorraad wordt effectief beheerd, zodat bijvoorbeeld dispensers tijdig worden bijgevuld. Aanvullingen en supplies worden snel geleverd via onze betrouwbare gratis 24-uurs service.

CWS garandeert een betere hygiëne 1. Retractable handdoekautomaat met katoenen handdoekrol. Dat wil zeggen dat elke portie eenmalig wordt aangeboden en iedere nieuwe gebruiker, zonder iets te hoeven aanraken, een schone portie krijgt, 2. Toiletpapier automaat geschikt voor extra grote rollen 3. Sensorkraan die aanraking met een vervuilde kraanknop voorkomt en daarmee schoongewassen handen ook hygiënisch schoon houdt. 4. Zeep en desinfectie unit bestaande uit een dispenser voor antibacterieel zeepschuim en een voor handlotion. Het zeepschuim doodt 99,9% van alle bacteriën. De combinatie met handlotion voorkomt het uitdrogen van de huid door langdurige antibacteriële reiniging.

CWS Oplossingen Voor elke behoefte een oplossing

Voor elke behoefte een CWS oplossing A. Droge en schone handen (‘Let’s shake clean hands’) In het CWS assortiment treft u verschillende manieren aan om handen te wassen (crème, zeepschuim, desinfectans of antibacteriële zeep) of te drogen (katoen of papier). Daarnaast is er een keur aan non-touch automaten die werken met een sensor zodat de automaat niet aangeraakt hoeft te worden. Of een handdoekautomaat die tegen een stootje kan, de Heavy Duty. Dit o.a. voor locaties waar handenarbeid wordt verricht. Voor een schone deurklink kan men nog kiezen voor de CWS CleanTouch. B. Toilethygiëne De WC-bril is een grote haard van bacteriën. CWS biedt met de CleanSeat een zelfreinigende WC bril, geschikt voor de meeste toiletpotten. Andere toiletbrillen kunnen schoongemaakt worden met spray uit de Seatcleaner dispenser. Uiteraard zijn er diverse soorten toiletborstels beschikbaar. Veel rommel en ergernis als een toiletpapierrol is afgerold tot op de vloer. Op de toiletpapierhouder van CWS zit een rem waardoor tevens het verbruik beperkt blijft. Niks vervelenders dan een onfris ruikend toilet, met de CWS Airbar, luchtverfrisser, is dat verleden tijd. zame [ 4 ]

Sanitaire hygiëne Op plaatsen zoals op onderwijsinstellingen komen veel mensen bij elkaar en is goede hygiëne van groot belang. De basis hiervan is handhygiëne. Immers, ziekte verspreidende micro-organismen verspreiden zich razendsnel via de handen en via oppervlakten als kraanknoppen en deurklinken.

C. Een goede eerste indruk, een schone entree en bescherming van de vloer Bij regenachtig weer is een natte gladde vloer niet altijd te voorkomen. Dit verhoogt echter het risico op ongelukken met (langdurig) letsel. Schoonloopmatten bieden een simpele en doeltreffende oplossing die de vloer schoon en droog houdt en dit risico verkleint. Daarnaast kunnen schoonloopmatten prima als communicatiemiddel ingezet worden voor signalering, veiligheid maar ook voor andere zaken. Zo heeft CWS een aantal ludieke matten in haar assortiment als de Tom & Tammy mat en een speelmat voor de allerkleinsten. D. Duurzaamheid Het neusje van de zalm voor wat betreft duurzaamheid in het toilet is samengevoegd in ons Ecoilet concept. Cradle-to-cradle toiletpapier, zeepschuim, 100% biokatoen en sensorkranen. U spaart daarmee het milieu en om dat uit te dragen krijgt u een plaquette om dat te tonen aan uw leerlingen en andere bezoekers. E. Gemak Al deze producten worden geleverd door CWS medewerkers en zij kunnen zelfs rekening houden met wisseling in uw verbruik, zoals bijvoorbeeld bij schoolvakanties. We streven er naar onze servicemedewerkers te koppelen aan onze klanten zodat zij u en uw wensen leren kennen. Daardoor zult u optimaal gebruik kunnen blijven maken van onze producten en diensten.

Partner van CWS is Simavi. Als sanitair dienstverlener is het vanzelfsprekend om te investeren in de verbetering van de hygiënestandaard. Dit doen wij niet alleen in Nederland met onze producten, dienstverlening en maatschappelijke projecten. Onze betrokkenheid ligt ook in Afrika en Azië. Daarom hebben we ons contract met Simavi in 2013 wederom met 3 jaar verlengd. Samen met deze sympathieke organisatie werken wij aan betere sanitaire voorzieningen in de derde wereld. De nadruk ligt op de financiering van water- en sanitaire voorzieningen,verbetering van de basisgezondheidszorg en voorlichting over sanitatie. CWS ondersteunt de missie van Simavi, die vrouwen in gemarginaliseerde gebieden in staat stelt om de gezondheid van henzelf, hun families en de woongemeenschap te bevorderen. Vanaf begin 2013 hebben we ons gericht op een nieuw project in Oeganda. Het betreft een driejarig project genaamd “Integrated Community Health Programme. Veel inwoners in Oeganda hebben te maken met gezondheidsproblemen door de combinatie van armoede, slechte voeding en beperkte kennis over de relatie tussen goede hygiëne en ziekten. De beschikbaarheid van veilig drinkwater en wc’s vormen een groot probleem. Daar doen wij samen met Simavi wat aan.

foto: Olivia Arthur

Hygiene spelenderwijs - Lespakket Tom & Tammy De kern van het CWS lespakket is de kant-en-klare les over bacteriën en hygiëne. In de gedaante van Tom & Tammy, de toilettweeling, worden de jongste leerlingen spelenderwijs bewust gemaakt van alle aspecten rondom persoonlijke hygiëne. Zo blijft de boodschap voor altijd in het geheugen gegrift. Met het CWS educatiepakket schenken we aandacht aan het belang van sanitaire hygiëne en creëren hiermee bewustzijn voor het belang van sanitaire hygiëne op school én daarbuiten. Dit omdat kinderen elkaar, maar ook het onderwijzend personeel, aansteken bij de geringste uitbraak van griep of bij blootstelling aan virussen. Een Educatiepakket bevat informatie voor 35 leerlingen per klas.

Wie zijn Tom & Tammy?

Belang sanitaire hygiëne • Bacteriën en ziektekiemen kunnen via de handen worden overgedragen en via de mond in het lichaam terecht komen. Goede hygiënische gewoonten kunnen de overdracht van ziektes verminderen. Bij onvoldoende toegang tot watervoorzieningen of bij slechte hygiëne is de kans op ziektes groter.

Tips voor de school

Tom & Tammy, de toilet tweeling.

• Kinderen moeten regelmatig naar het toilet gaan: zes keer per dag om te plassen (bij het opstaan, in de pauze op school, tijdens de middagpauze, na school, bij het avondeten en voor het slapen gaan). ’s Morgens, tussen de middag en na het avondeten

kunnen ze best wat langer blijven zitten voor een grote boodschap.

• Het is het beste om kinderen ten minste 1 liter vloeistof per dag te laten drinken, verdeeld over de dag (tijdens elke pauze een beetje drinken) en vezelrijke voeding te laten eten zoals fruit, groenten en donker brood.

• Laat de kinderen de ontlasting niet te veel ophouden als ze aandrang voelen. Wijs hen erop dat ze tijdens elke pauze even naar het toilet moeten proberen te gaan zodat ze niet tijdens de les hoeven te gaan.

Voor de onderbouw is dat bijvoorbeeld door de 2 stripfiguren Tom & Tammy, de toilet tweeling. Via de website verschijnen regelmatig voorlees verhalen over de toiletavonturen van deze 2 striphelden. Rond deze 2 stripfiguurtjes is de hygiëneles opgebouwd. Leerlingen krijgen stap voor stap uitgelegd hoe ze op een goede manier hun handen kunnen wassen. Ter ondersteuning worden per klas een aantal waaiers verstrekt waarin elke stap grafisch staat afgebeeld. Deze kan naast de wastafel hangen als leidraad. Naast de handenwastips wordt uitgelegd wat bacteriën en virussen zijn, op welke plekken en hoe deze te vinden zijn en er wordt gekeken naar grappige toiletgewoontes wereldwijd. De leerlingen uit de onderbouw worden al op jonge leeftijd bewust gemaakt van het belang van een goede handhygiëne. Jong geleerd, is oud gedaan!

Hygiëne als leidraad - Onderbouw • Ophangbrochure ‘Handenwassen in 6 stappen’ • Handenwas-stickers • Persoonlijk handenwas certificaat (soort diploma) • Tom & Tammy kleurplaat • Diverse leuke en spannende voorleesverhaaltjes ( via onze website) • Test de bacteriehaarden met een dipslide proef (en zie het resultaat) Als extra ondersteuning en ter bevordering van continue bewustwording leveren wij praktische schoonloopmatten met daarop de beeltenis van Tom & Tammy. Tevens kunnen we de covers van handdoek- en servetautomaten voorzien van de 6 stappen in handenwassen of de geschiedenis van het toilet.

Tom & Tammy [ 6 ]

• Het is het beste om de sanitaire voorzieningen aan de kinderen aan te passen (op kindhoogte). De kinderen moeten goed op het toilet kunnen zitten: benen in een hoek van 90 graden (eventueel met een opstapje) en de voeten moeten kunnen steunen. • Op school zou maandverband beschikbaar moeten zijn voor onverwachte situaties. Meisjes vragen dit bij voorkeur aan een vrouwelijke leerkracht. Zorg ervoor dat ze weten bij wie ze hiervoor terecht kunnen. Na het verwisselen van maandverband moeten de handen gewassen worden. • Veel kinderen (in Nederland tot 15%!) hebben te maken met obstipatie problemen en sommigen van deze kinderen hebben hierdoor af en toe een vuile broek. Dit gebeurt niet expres, maar zij voelen het niet wanneer ze naar het toilet moeten, en verliezen soms wat ontlasting. Straf hen hier nooit voor, maar verschoon ze (of laat ze zich verschonen) zonder bestraffende toon. • De toiletten worden het best gescheiden gehouden voor de twee geslachten (in verband met schaamte, angst voor pesterijen en dergelijke). • De school kan eventueel een plasbel installeren die vijf minuten voor het einde van de pauze afgaat, zodat kinderen die nog moeten plassen naar het toilet kunnen gaan (ander belsignaal dan de gewone schoolbel). • Kinderen moeten, net zoals het plassen, op 6 gezette tijden drinken. Dus tijdens de pauzes kunnen de kinderen het best wat drinken. • Hoger gebruik van de sanitaire ruimtes (bv. bij naschoolse opvang) vereist een frequentere schoonmaak, bijvoorbeeld tijdens de middagpauzes. • Ook voor jongens is het beter om zittend te plassen. Ze plassen beter uit, wat eventuele infecties voorkomt. Ook is het hygiënischer voor de sanitaire ruimte. Jongetjes kan worden geleerd om op school zittend te plassen. • Jong geleerd, is oud gedaan: kinderen moeten de basisregels leren en volwassenen moeten hen het goede voorbeeld geven. Kinderen imiteren veel. De leerkrachten hebben hierin een duidelijke voorbeeldfunctie. Zij moeten zelf de hygiëne in acht nemen en de leerlingen erop attent maken dit ook te doen. • Regelmatige vernieuwing van de contactoppervlakken in Wc• ruimtes, gecombineerd met reiniging met een schone of microvezeldoek, reduceert de besmettingskans tot een verwaarloosbaar niveau (Vereniging Schoonmaak Research).

De geschiedenis van het toilet De bovenbouw wordt bewust gemaakt van het belang van hygiëne, maar er wordt tevens op een ludieke manier ingegaan op de wereld van het toilet en de daarbij horende gewoontes, vroeger en nu. Om het een officieel trekje te geven, kunnen de leerlingen een heus certificaat verdienen indien de hygiënetest met goed gevolg wordt afgelegd.

H

Hygiene als leidraad – Bovenbouw • Toiletweetjes Hygiëne certificaat • Hygiënetoets Officieel erkend hygiëne specialist • Hygiënecertificaten • Poster ‘Geschiedenis van het toilet’ • Test de bacteriehaarden met een dipslide proef (en zie het resultaat)

1

I Ë NE YG

ialist

spec

bovenbouw groep 6, 7 & 8

naam:

datum:

uitgereikt door:

Speciaal voor de bovenbouw kunnen de covers van handdoekautomaten ook voorzien worden met de geschiedenis van het toilet.

2

3

4

5

6

Het is ook mogelijk een educatiepakket te bestellen dat zowel het materiaal 2 van de onder- als van de bovenbouw bevat.

www.nl.cws.com Ophalen

Afleveren

Sorteren

Kwaliteitscontrole

Wassen | Drogen

Herstellen | Vervangen

CWS Nederland B.V. | De Beverspijken 16 | 5221 ED ‘s-Hertogenbosch | Telefoon: 073 6 338 338 | E: [email protected]| I: www.nl.cws.com