Hydraulisch gebonden mengsels Op weg naar certificatie Sylvie Smets Head of Certification Body, CRIC-OCCN
Olivier Germain Head of Testing Department a.i., CRIC-OCCN
Betondag 18-10-2012
Overzicht Introductie Normalisatie Certificatie Certificatie procedure ITT Procedure TRA 550.21 Laboratorium: Effect van de verdichtingsmethode Uitrusting verdichtingsmethode Aanmaak zand-cement Resultaten wateroptimum Verwerkbaarheidsperiode 2012.10.18
INTRODUCTIE Specificatie gebonden aan toepassingen in de wegenbouw: compactering is belangrijk, eis op korrelverdeling, eis op watergehalte, lage minimale druksterktes; Droge mengsels, laag cementgehalte; Proefmethodes volgens reeks NBN EN 13286-x: gebruik proctormachine, bepaling optimaal watergehalte, druksterkte, verwerkbaarheidsperiode… 2012.10.18
NORMALISATIE
2012.10.18
Ontwikkeld binnen CEN TC 227, “materialen voor de wegenbouw”
NBN EN 14227- x:2004 “Hydraulisch gebonden mengsels – Specificaties” Deel 1: Met cement gebonden mengsels Deel 2: Met slak gebonden mengsels Deel 3: Met vliegas gebonden mengsels Deel 5: Met hydraulisch wegbindmiddel gebonden mengsels
Proefnormen NBN EN 13286-x:2003 Deel 1 : Bepaling van optimaal watergehalte Deel 2 : Proctor compactering Deel 41: Druksterkte Deel 45: Verwerkbaarheidsperiode
CERTIFICATIE Afspraken tussen CRIC-OCCN en COPRO om de BENOR-certificatie van HGM elk voor hun sector uit te voeren.
Harmonisatie comité
TRA 21, versie 2.0
2012.10.18
TRA 550.21, versie 1.1, als bijkomende module bij TRA 550 Enkel voor betoncentrales die al een certificaat volgens TRA 550 hebben
Certificatie procedure Voorbereiding in de centrale Controle uitrusting laboratorium: proctor machine, nauwkeurigheid drukpers voor lage meetgebieden,… Opleiding personeel Voorstudie samenstellingen (keuze grondstoffen, vastleggen samenstellingen, proeven) ITT uitvoeren: elke samenstelling wordt individueel gevalideerd HPC aanpassen Zelfcontrole starten 2012.10.18
Certificatie procedure Formele aanvraag
Formulier vragen bij CRIC-OCCN:
[email protected] Documentatie met aanvraag formulier te bezorgen: • Ontwerp technische fiches • ITT dossier • Zelfcontroleresultaten • Bijwerking van het HPC-Handboek
2012.10.18
Certificatie procedure Uitbreidingsbezoek
Personeel: Opleiding-Instructies-Plaatsvervanging Laboratorium: aanwezigheid uitrusting cf. proefnormen, controle van de uitrusting; Grondstoffen: Identificatie-OpslagReceptieproeven ITT’s: Interpretatie Resultaten –Bijwonen proeven-Monstername Nazicht resultaten zelfcontrole; Technische fiches: Nazicht inhoud en goedkeuring door Keuringsinstelling 2012.10.18
Certificatie procedure Evaluatie en aflevering certificaat Na het uitbreidingsbezoek…. Evaluatie door de Keuringsinstelling van de externe monsterneming (28d); Evaluatie door de Keuringsinstelling van de laatste resultaten van de zelfcontrole (minimum 4 conforme resultaten); Opstellen door de Keuringsinstelling van een syntheseverslag; Het syntheseverslag wordt aan de Certificatie- Instelling overgemaakt; Het syntheseverslag wordt aan het Certificatiecomité voorgelegd; Bij positieve evaluatie, aflevering van een certificaat: 1 certificaat per samenstelling!!! 2012.10.18
Certificatie procedure Externe controle
Het kwaliteitssysteem wordt in het kader van de jaarlijkse audit geëvalueerd; Bezoeken “Type I” : 1 bezoek van 1 dag per jaar (of 2 bezoeken van ½ dag per jaar)
Bezoeken “type II”: 1 bezoek van ½ dag per 10.000 m3 minimum 1 en maximum 4 bezoeken per jaar.
Monsternemingen: 2 tot 4 per jaar Bijkomend bezoek indien door tijdsgebrek geen monstername mogelijk is 2012.10.18
ITT Procedure TRA 550.21 Korrelverdeling 2. Selectie Proctorvorm en verdichtingsmethode 3. Bepaling optimaal watergehalte 1.
Droge volumieke massa i.f.v. watergehalte 5 punten minimum 3 proctors per mengsel 2012.10.18
ITT Procedure TRA 550.21 4.
Bepaling curve druksterkte ifv watergehalte
5.
Vastleggen variatiegrenzen watergehalte rekening houdend met druksterkteresultaten
6.
2012.10.18
Bepaling verwerkbaarheidsperiode: vervaardigging proctors op verschillende tijdstippen en bepaling DVM. Wanneer DVM <98% DVM (t=0) is het mengsel niet meer verwerkbaar.(norm) Bijkomende controle: conformiteit druksterkte (Reglement)
Laboratorium Uitrusting…
2012.10.18
Triltafel
2012.10.18
Aantal monsters
Effect van de verdichtingsmethode
UITRUSTIG VERDICHTINGSMETHODE (1/2) Welk soort verdichtingssysteem? Massastamper mR die men in vrije val loslaat op een bepaald deel van de bovenoppervlakte van het materiaal in de gietvorm. Voornaamste voorschriften Massa van de stamper mR [kg]
Diameter van de voet d2 [mm]
Hoogte van de val h2 [mm]
A
2.5 ± 0.02
50.0 ± 0.5
305 ± 3
B
4.5 ± 0.04
50.0 ± 0.5
457 ± 3
C
15.0 ± 0.04
125.0 ± 0.5
600 ± 3
Stamper
2012.10.18
Nota : In bijlage A vindt men specificaties over andere stampers die men in dezelfde omstandigheden kan gebruiken.
UITRUSTIG VERDICHTINGSMETHODE (2/2) 0.56 MJ/m³ < Specifieke energie < 0.63 MJ/m³ CRIC-OCCN Verdichtingsstamper
Procedure
Diameter [mm]
Hoogte [mm]
Massa [kg]
Diameter [mm]
Val [mm]
Hoeveel heid Lagen
101.6
116.6
2.5
50
305
3
« The rammer shall be equiped with a suitable arrangement for adjusting the height of drop to suit the level of the upper surface of the mixture in the mould » (NBN EN 13286-2 §5.2)
2012.10.18
Automatisch systeem Val wordt volledig beheersd
Hoeveelheid shoks/laag
Verdichtings energie [MJ/m³]
25
0.5935
Gietvorm
AANMAAK “ZAND CEMENT” (1/6) Wat te doen met het materiaal ? • Bepaling van het Proctoroptimum Het materiaal wordt onmiddellijk verwerkt en de rest wordt bedekt om droging tegen te gaan • Bepaling van de verwerkbaarheidsperiode Het materiaal wordt in verzegelde plastic zakken geplaatst, in hoeveelheden van 2,5 kg, tot aan zijn verwerking Gemeenschappelijk element: de aanmaak van een monster. 2012.10.18
AANMAAK “ZAND CEMENT” (2/6) De fabricatie van een monster: Inbrenging van de materialen adhv een schepje.
2012.10.18
Uitvoering van 25 shokken, automatisch verspreid over de hele oppervlakte
AANMAAK “ZAND CEMENT” (3/6)
2012.10.18
2 x (opvulling + verdichting) nog te realiseren …
AANMAAK “ZAND CEMENT” (4/6)
Resultaat na verdichting Maar … het meest delicaat moet nog gebeuren Weghalen van het bovenste deel (gemakkelijk) Vorm van het draagvlak losmaken (moeilijk, het monster kan uit de vorm glijden )
Vlak maken van de oppervlakte (delicaat). 2012.10.18
AANMAAK “ZAND CEMENT”(5/6) Afwerking van de oppervlakte
Het uiteindelijke monster wegen om er de vochtige massa van te bepalen (materiaal + vorm) Het nummer van de vorm 2012.10.18 ook noteren
AANMAAK “ZAND CEMENT” (6/6) Het monster op een glazen plaat plaatsen. De vorm openen (moeilijk: risico op afschuiven van het monster).
Een glazen plaat op de bovenoppervlakte plaatsen, teneinde deze op identieke wijze te behandelen
RESULTATEN VAN HET PROCTOROPTIMUM
2012.10.18
EFFECT VAN DE TIJD (1/2) VERWERKBAARHEIDSPERIODE Hoe te werk gaan? « De verwerkbaarheidstermijn van de met hydraulisch gebonden mengsels moet de tijd t bedragen die overeenstemt met de droge schijnbare volumieke massa ρ(t), gelijk aan 98 % van ρ(0) »
Om deze kromme te kunnen realiseren, moet men de dosering van het Proctoroptimum ρ(0) eerst kennen. Einde verwerkbaarheid ρ(0) = DVM (% water optimum)
2012.10.18
EFFECT VAN DE TIJD (2/2) VERWERKBAARHEIDSPERIODE Proctor optimum=
Verwerkbaarheidstermijn
Grenswaarde van 98%
2012.10.18
Tot slot... De certificatie van hydraulisch gebonden mengsels kan via een uitbreidingsprocedure in de certificatie van beton opgenomen worden; Bijzondere aandacht dient besteed te worden aan de uitvoering van de proeven en aan de interpretatie van deze proeven;
Voor meer inlichtingen: http://www.cric-occn.be Certificatie:
[email protected] Laboratoria:
[email protected] 2012.10.18
