Huisartspraktijk Langbroek
Jaarverslag 2011 - Jaarplan 2012
door Caroline de Heij-Verheij, praktijkondersteuner
Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag 2011 van Huisartspraktijk Langbroek. Afgelopen jaar was voor ons een heel bijzonder jaar. Absoluut hoogtepunt in 2011 was het behalen van de NHGPraktijkaccreditatie. Na ruim een jaar keihard gewerkt te hebben om te voldoen aan de strenge kwaliteitseisen die nodig zijn om dit keurmerk te behalen, prijkt nu het logo bij de ingang van de praktijk en op de voorkant van dit verslag. Voor u een bewijs dat in onze praktijk gewerkt wordt aan kwaliteit. Onderdeel van de NHG-Praktijkaccreditering is het maken van een jaarverslag. In 2011 hebben wij veel energie gestoken in ons eerste jaarverslag over het jaar 2010. Het is bijzonder leuk dat veel patiënten ons jaarverslag lezen en hun waardering uitspreken over het beeld wat zij krijgen van onze organisatie en bedrijfsvoering. We hebben in 2011 onze eerste verbeterplannen uitgevoerd, waardoor we de kwaliteit van onze zorg nog weer verder konden optimaliseren. En we hebben weer nieuwe verbeterplannen geformuleerd voor 2012. Landelijk ging in 2011 veel aandacht naar het Elektronisch Patiënten Dossier en het Landelijk Schakelpunt. U kunt lezen hoe het zit op pagina 45. Wij wensen u voor het komend jaar een goede gezondheid toe en veel plezier bij het lezen van dit verslag. Langbroek, september 2012
A.W. de Heij, huisarts
C. de Heij-Verheij, praktijkondersteuner
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
2
Inhoudsopgave 1. Inleiding ............................................................................................................................................................................5 1.1 Historie van de praktijk.......................................................................................................................................5 1.2 Profiel van de praktijk .........................................................................................................................................5 1.3 Visie op kwaliteitszorg ........................................................................................................................................5 1.4 Het afgelopen jaar..................................................................................................................................................7 1.5 Doelstellingen van het jaarverslag 2011 en het jaarplan 2012 ..........................................................7 2. Infrastructuur .................................................................................................................................................................8 2.1 Locatie van de praktijk ........................................................................................................................................8 2.2 Het gebouw...............................................................................................................................................................8 2.3 Praktijkuitrusting ..................................................................................................................................................8 2.4 Automatisering .................................................................................................................................................... 10 2.4.1 Privacy ............................................................................................................................................................ 11 2.4.2 Elektronische communicatie met andere zorgverleners ........................................................... 11 2.4.3 Beveiliging van het systeem ................................................................................................................... 11 2.4.4 Boekhouding ................................................................................................................................................ 11 2.4.5 Updates en back-ups ................................................................................................................................. 11 3. Praktijkorganisatie .................................................................................................................................................... 12 3.1Beschikbaarheid en bereikbaarheid ............................................................................................................ 12 3.1.1 Het spreekuur .............................................................................................................................................. 12 3.1.2 Telefonisch contact met de huisarts ................................................................................................... 12 3.1.3 Telefonische bereikbaarheid ................................................................................................................. 12 3.1.4 Het e-consult ................................................................................................................................................ 13 3.1.5 De waarneming buiten kantoor uren................................................................................................. 13 3.1.6 De waarneming tijdens de vakanties ................................................................................................. 14 3.1.7 Website en praktijkfolder ....................................................................................................................... 14 3.2. Het team en de samenwerking ..................................................................................................................... 15 3.2.1 Maatschap...................................................................................................................................................... 15 3.2.2 Het team ......................................................................................................................................................... 15 3.2.3 Samenwerkingsvormen buiten de praktijk ..................................................................................... 15 3.3 Overige organisatorische aspecten binnen de Praktijk Langbroek ............................................... 16 3.3.1 Klachtenregeling ......................................................................................................................................... 16 3.3.2 Opleidingspraktijk voor huisartsen .................................................................................................... 17 3.3.3 Deelname aan wetenschappelijk onderzoek................................................................................... 17 4. Over de patiënten ....................................................................................................................................................... 18 4.1 Praktijkopbouw ................................................................................................................................................... 18 4.2 In –en uitstroom van patiënten..................................................................................................................... 19 4.3 Zorgverzekeraars ................................................................................................................................................ 20 5. De werkbelasting ........................................................................................................................................................ 24 Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
3
5.1 Contacten 2011 .................................................................................................................................................... 24 5.1.1 Consulten en dubbelconsulten.............................................................................................................. 25 5.1.2 Telefonisch consulten ............................................................................................................................... 26 5.1.3 E-consult ........................................................................................................................................................ 27 5.1.4 Visites .............................................................................................................................................................. 28 5.1.5 Herhaalrecepten ......................................................................................................................................... 29 5.1.6 M&I verrichtingen ...................................................................................................................................... 29 6. Het medisch handelen .............................................................................................................................................. 31 6.1 Diabeteszorg ......................................................................................................................................................... 31 6.2 Zorg rondom COPD ............................................................................................................................................ 36 6.3 Cardiovasculaire Zorg ....................................................................................................................................... 40 6.4 Preventie: griep ................................................................................................................................................... 41 6.5 Preventie: cervixscreening ............................................................................................................................. 43 7. Verslaglegging en dossiervorming ...................................................................................................................... 44 7.1 Verslaglegging ...................................................................................................................................................... 44 7.2 Dossiervorming ................................................................................................................................................... 45 7.3 Elektronisch Patiënten Dossier en Landelijk Schakel Punt ............................................................... 45 7.4 Dossieroverdracht .............................................................................................................................................. 46 8. Voorlichting .................................................................................................................................................................. 47 9. Kwaliteitsbeleid .......................................................................................................................................................... 48 9.1 Een goed functionerend team........................................................................................................................ 48 9.2 Samenwerking ..................................................................................................................................................... 48 9.3 Het patiëntendossier ......................................................................................................................................... 48 9.4 Kwaliteitsbeleid ................................................................................................................................................... 48 9.5 Klachtenregeling ................................................................................................................................................. 49 9.6 Deskundigheidsbevordering .......................................................................................................................... 49 9.7 Voldoende middelen.......................................................................................................................................... 51 9.8 Organisatorische verbeteringen ................................................................................................................... 51 10. Evaluatie jaarplan 2011 ........................................................................................................................................ 54 10.1 Evaluatie verbeterplan 1: ’COPD bij volwassenen’ ............................................................................ 54 10.2 Evaluatie verbeterplan 2: ’Veilig melden van incidenten’............................................................... 57 10.3 Evaluatie verbeterplan 3: ‘Introductie van Functioneringsgesprekken’. ................................. 59 11. Jaarplan 2012 ............................................................................................................................................................ 61 11.1 Verbeterplan 1: ‘Cardio Vasculair Risicomanagement Secundair’ .............................................. 61 11.2 Verbeterplan 2: ‘Communicatie Praktijk Langbroek’........................................................................ 63 11.3 Verbeterplan 3: ‘Privacy in de Praktijk Langbroek’ ........................................................................... 65
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
4
1. Inleiding 1.1 Historie van de praktijk In april 1836 vestigde dr. A.W. de Wit Boers zich op de Brink in Neerlangbroek als genees-, heel-, en vroedmeester. Vóór die tijd moesten de inwoners van Neerlangbroek voor geneeskundige hulp naar Doorn of Wijk bij Duurstede, waar een arts of chirurgijn gewaarschuwd werd, die vervolgens per koets op weg ging om de zieke in Langbroek te bezoeken. Dokter de Wit Boers overleed in 1866. De portretten van deze stamvader van de praktijk en zijn echtgenote hangen anno 2011 nog altijd in de spreekkamer. In 1862 heeft A.W. de Wit Boers zijn praktijk overgedaan aan zijn zoon C.F. de Wit Boers, die op zijn beurt tot zijn dood in 1907 de praktijk op de Brink voortzette. Neerlangbroek, ook wel aangeduid als Nederlangbroek, en het buurtschap Overlangbroek gingen vanaf de 60-er jaren van de vorige eeuw samen verder als Langbroek. Vanaf 1907 heeft Langbroek de volgende huisartsen gekend: N.L. Reijnders J. Hermanides J. Burck J.A. Coenraads Nederveen A.L. Gerritsen
1907-1909 1909-1914 1914-1916 1916-1920 1920-1922
G.J. van den Bovenkamp J.P.J. Punt H. Nijenhuis H.S. Nauta A.W. de Heij
1923-1946 1947-1954 1954-1962 1962-1993 1991-heden
In 1926 is de oorspronkelijke dokterswoning van de familie de Wit Boers verkocht aan de gemeente Langbroek. Gedurende 70 jaar heeft het pand onderdak geboden aan het gemeentehuis. Op 1 januari 1996 vond de gemeentelijke herindeling plaats, waarbij Langbroek zijn zelfstandigheid verloor en op ging in de gemeente Wijk bij Duurstede. De laatste burgemeester van Langbroek heeft zich sterk gemaakt voor de verkoop van het gemeentehuis aan de Praktijk Langbroek, waarmee dit unieke pand zijn oorspronkelijke functie van dokterswoning weer terug kreeg. 1.2 Profiel van de praktijk In 1990 is dokter de Heij begonnen als waarnemer van dokter Nauta. Van 1991 t/m 1993 hebben zij samen een maatschap gehad, waarna op 31 december 1993 dokter Nauta de praktijk overdeed aan dokter de Heij. Korte tijd is de praktijk gevestigd geweest op de Doornseweg 31. De praktijk is sinds 1996 gevestigd in de oorspronkelijke dokterswoning aan de Brink in Langbroek. De praktijk kenmerkt zich als een plattelandspraktijk met ‘boeren, burgers en buitenlui’. Vergeleken met andere praktijken zijn er relatief veel ouderen in de praktijk en weinig allochtonen. In de praktijk is een uitdeelpost van apotheek De Drie Leliën gevestigd, waardoor het gewaarborgd is dat inwoners van Langbroek in hun eigen dorp hun medicijnen kunnen halen, onafhankelijk van de huisarts bij wie zij ingeschreven staan. Sinds 1997 is de praktijk een opleidingspraktijk voor jonge huisartsen. Sinds 1 juni 2011 is er een tweede huisarts (HIDHA) in dienst van de praktijk voor 1 dag in de week. 1.3 Visie op kwaliteitszorg Huisartspraktijk Langbroek is voor patiënten veelal het eerste aanspreekpunt voor hun primaire gezondheidsvragen. Hierdoor zien wij ons zelf als spil in de gezondheidszorg. Om een veelheid van medische vragen te kunnen beantwoorden bieden wij een breed pakket aan van diagnostische, therapeutische en preventieve medische zorg. Daarnaast geven wij begeleiding en advies aan patiënten en hun omgeving tijdens en na hun ziekte. Wij doen dit vanuit de visie dat
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
5
kwaliteitszorg een patiëntgerichte zorg is, met een zo groot mogelijke effectiviteit, efficiëntie en veiligheid. De patiënt staat altijd centraal in dit proces. De zorg die wij leveren sluit aan bij de criteria gesteld door het NHG. Het NHG is de wetenschappelijke vereniging van Nederlandse huisartsen die de resultaten van wetenschappelijk onderzoek vertaalt naar de dagelijkse huisartsgeneeskundige praktijk. Actualisering van NHG-Standaarden vindt plaats op grond van uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek en nieuwe mogelijkheden voor diagnostiek en behandeling. Hiermee kan evidence based medicine volgens de laatste inzichten in de praktijk worden gerealiseerd. Alle standaarden zijn voorzien van indicatoren als instrument voor het kwaliteitsbeleid. Wij vinden daarom dat kwaliteitszorg verleent dient te worden met gebruikmaking van de genoemde NHG-Standaarden. Een heldere beschrijving van taken en verantwoordelijkheden hebben wij vastgelegd in protocollen, waarin duidelijk aangegeven is hoe de NHG-Standaarden geïmplementeerd zijn in onze eigen praktijk. Door een protocollaire werkwijze bij de diagnose, therapie en begeleiding van patiënten zijn zorgprocessen effectief, efficiënt en veilig. Echter, de benodigde zorg wordt vastgesteld in samenspraak met de patiënt, met inachtneming van diens specifieke omstandigheden en met erkenning van diens eigen verantwoordelijkheid. Daarom staan er in onze praktijk boven de NHG-Standaarden nog een aantal uitgangspunten die voorrang krijgen in de besluitvorming welke zorg uiteindelijk voor de individuele patiënt de beste zorg is, dat zijn respect, betrouwbaarheid, aandacht en steun. Respect In de Praktijk Langbroek worden patiënten altijd behandeld als een gelijkwaardige gesprekpartner. Er wordt ruimte geboden aan de patiënt om eigen ideeën, wensen, en zelfstandigheid kenbaar te maken. De zorg wordt dusdanig uitgevoerd dat deze aansluit bij de persoonlijke levenssfeer van de patiënt. Medewerkers van de praktijk zullen geen hulp of adviezen aan patiënten opdringen, maar het respecteren wanneer een patiënt eigen keuzes maakt. In de omgang met de patiënt worden gangbare omgangsvormen aangehouden. Steeds wordt bekeken waar gevoeligheden voor de patiënt liggen en daar wordt op een tactvolle manier mee om gegaan. Betrouwbaarheid In de Praktijk Langbroek mag elke patiënt verwachten dat de hulpvraag ten aanzien van zijn ziekte of aandoening wordt benaderd met maximale inzet van deskundigheid en ervaring. Medewerkers van de praktijk en patiënt benaderen elkaar met wederzijds vertrouwen, wat niet mag worden geschaad. Privacy is optimaal gewaarborgd. Het is de verantwoordelijkheid van alle medewerkers om een dusdanige sfeer te creëren waarin de patiënt zich veilig voelt. Aandacht De patiënt is meer dan alleen zijn ziekte. Persoonlijke kenmerken, gevoelens en sociale context maken elke patiënt uniek. Wij nemen voldoende tijd voor de patiënt, waardoor persoonlijke aandacht voorop staat en ruimte gecreëerd wordt om met oprechte belangstelling met elkaar in gesprek te gaan. Steun We achten het van groot belang geacht dat patiënten optimale steun geboden wordt. De patiënt ontvangt steun in het maken van keuzes gedurende het gehele proces van zorgverlening. Elke medewerker, is op zijn eigen niveau van functioneren, verantwoordelijk om samen met de patiënt te zoeken naar verschillende keuzemogelijkheden, en de voor- en nadelen van elk te bespreken. Hierdoor zal de patiënt beter in staat zijn op verantwoorde wijze zijn eigen keuze te maken ten aanzien van het zelfmanagement van zijn ziekte of aandoening. De mate waarin steun geboden moet worden is afhankelijk van de persoonlijkheid en draagkracht van een patiënt en de ernst van de ziekte of aandoening die hij heeft. Het is Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
6
belangrijk dat de patiënt ruimte krijgt om spanning, onzekerheid en emoties te uiten en te verwerken. 1.4 Het afgelopen jaar Het afgelopen jaar is er door het hele team hard gewerkt aan het verbeteren van de bestaande zorg en het implementeren van nieuwe zorg. Veel activiteiten vonden plaats in het kader van de NHG-Praktijkaccreditering, waarvan de audit in februari van dit jaar plaatsvond. Het officiële keurmerk ontvingen wij op 8 maart 2011. Dit keurmerk houdt in dat onze zorgverlening en de praktijkorganisatie aan de eisen van de NHG voldoen. Om dit te bereiken hebben wij veel werkprocessen onder de loep genomen en daar waar nodig verbeteringen aangebracht. Er hebben twee patiëntenenquêtes plaatsgevonden, waarin patiënten hun mening konden geven over onze zorgverlening en praktijkorganisatie. Sinds enige jaren is er landelijk een enorme toename van de vraag naar zorg. Gelijktijdig neemt ook de complexiteit van de zorg toe. Dit is deels te verklaren uit de verschuiving van zorg, die vroeger door de specialist gedaan werd, naar de huisarts. Maar ook de vergrijzing speelt hier een belangrijk rol in. Verder is de huisarts voor politici, het ministerie van Volksgezondheid en de zorgverzekeraars vooral ook zorgmanager geworden, die voor zijn patiënten kritisch de toegang tot de rest van de gezondheidszorg regelt. Hierdoor groeit de lijst van nieuwe taken voor huisartsen voortdurend. Dit speelt ook in onze praktijk. Om deze processen het hoofd te kunnen bieden doet dokter de Heij één dag in de week zelf geen spreekuur meer, maar werkt hij aan al deze andere taken. Om die reden hebben wij in juni 2011 mw. P. Blommendaal als tweede huisarts in de praktijk aangenomen. Zij is een zeer ervaren huisarts, die een heel specifieke eigen, kennis meebrengt. De afgelopen negen jaar had zij een eigen praktijk in een gezondheidscentrum in Leidsche Rijn, een nieuwbouwwijk aan de westkant van Utrecht. In Leidsche Rijn was zij naast huisarts, ook huisartsopleider, net als dokter de Heij. In 2010 heeft zij deze functie neergelegd om docent te worden aan de huisartsenopleiding in Utrecht. Zij begeleidt nu een groep van 13 huisartsen in opleiding tijdens de wekelijkse dag dat ze niet in de opleidingspraktijk werken, maar theoretisch onderwijs krijgen op het huisartseninstituut. Mw. Blommendaal is als kaderarts palliatieve zorg gespecialiseerd in de begeleiding van mensen in hun laatste levensfase. Vanuit deze functie is zij ook werkzaam in Hospice de Kromme Rijnstreek in Houten. Wij zijn er van overtuigd dat zij een heel goede aanvulling is op ons team en een verrijking voor onze praktijk. 1.5 Doelstellingen van het jaarverslag 2011 en het jaarplan 2012 Dit jaarverslag over 2011 is primair bedoeld voor intern gebruik binnen onze praktijk, als een vinger aan de pols van de organisatie en als instrument om onderwerpen te selecteren voor het jaarplan van 2012. Wij leggen in dit jaarverslag verantwoording af over de uitvoering van de jaarplannen van 2011. In het jaarplan 2012 hebben we de beleidsvoornemens voor het komend jaar vastgelegd. Jaarverslag en jaarplan vormen als zodanig een eenheid en zijn de expressie van ons kwaliteitsbeleid. Door middel van het jaarverslag en het jaarplan kunnen patiënten en zorgverzekeraars inzicht krijgen in onze werkwijze. Het jaarverslag ligt ter inzage in de wachtkamer en wordt gepubliceerd op onze website.
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
7
2. Infrastructuur 2.1 Locatie van de praktijk De praktijk bevindt zich in het hart van het dorp op Brink 11, 3947NS Langbroek, sinds 1996 onderdeel van de gemeente Wijk bij Duurstede in de provincie Utrecht. Langbroek staat vooral bekend om zijn vele kastelen langs de Langbroekerwetering. In 1905 werd Gerrit Achterberg, één van de belangrijkste dichters van de twintigste eeuw, in Langbroek geboren. Het dorp heeft een uitgesproken landelijk karakter. 2.2 Het gebouw Het gebouw is sinds 30 december 1995 in eigendom van het echtpaar A.W. de Heij en C. de HeijVerheij. Het monumentale pand heeft een unieke uitstraling. Het pand wordt voor 60% privé bewoond en is voor 30% in gebruik als huisartspraktijk. Daarnaast is 10% verhuurd aan Apotheek De Drie Leliën, die er een uitdeelpost beheert. Toen het voormalige gemeentehuis aangekocht werd, heeft er in het eerste kwartaal en een deel van het tweede kwartaal 1996 een grondige verbouwing plaatsgevonden om het geschikt te maken als huisartspraktijk. Ten tijde van de aankoop van het pand waren de afmetingen van de huisartspraktijk uitermate royaal, vandaag de dag zouden wij graag de beschikking hebben over meer werkplekken, zoals een aparte behandelkamer voor spoedgevallen, een 4e spreekkamer en een ruimere spreekkamer voor de AIOS. Een balie in een huisartspraktijk was anno 1996 zeer gebruikelijk, tegenwoordig wordt de hier uit voortvloeiende beperkte privacy als storend ervaren. Ook is de toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers niet optimaal. Het gebouw biedt, naast de huisartspraktijk en de uitdeelpost van Apotheek De Drie Leliën ook onderdak aan diëtiste Betsy Geytenbeek. Zij houdt wekelijks op donderdagmiddag spreekuur. De huisarts heeft één parkeerplaats en er is voor de deur van de praktijk één parkeerplaats voor invaliden. In de volgende tabel wordt een overzicht gegeven van de in het gebouw aanwezige ruimtes. Tabel 1 Indeling praktijkgebouw
Ruimte Entree Gang Wachtruimte met balie Balie praktijkassistente/administratie Spreekkamer 1: huisarts Spreekkamer 2: AIOS Spreekkamer 3: praktijkassistente/praktijkondersteuner Opkamer/ sterilisatieruimte Toilet Uitdeelpost Apotheek De Drie Leliën
m2 4,6 12,8 22,0 11,3 22,4 5,9 12,0 10,4 1,0 4,3
Het gebouw is elektronisch beveiligd tegen brand en inbraak door ADT Security Services. Voor deze installatie is een NCP veiligheidscertificaat afgegeven met het nummer: 3107059. 2.3 Praktijkuitrusting Al het instrumentarium wordt jaarlijks door DAX-trio gecontroleerd op betrouwbaarheid en deugdelijkheid. In de rapportage die hier van gemaakt wordt, staan de testresultaten en bevindingen van de technicus vermeld, met eventueel aanbevelingen voor apparatuur welke vervangen dient te worden. In 2011 is alle apparatuur geijkt door Daxtrio op 17 januari 2011. De onderstaande tabel geeft inzicht in onze praktijkuitrusting. Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
8
Tabel 2: Apparatuur in de Praktijk Langbroek opgesteld 31-12-2011
Bloeddrukmeters/merk Welch Alynn Welch Alynn Welch Alynn Welch Alynn Welch Alynn Welch Alynn Welch Alynn Omron GSK Imigran 24-uurs bloeddrukmeter Welch Alynn Weegschalen Seca Seca Seca Seca digitaal Beurer digitaal Oorkijkers Heine Heine Heine otoscoop/ophtalmoscoop Heine otoscoop/ophtalmoscoop Coagulator Yesng Microscoop Olympus met 1 oculair Urinediagnostiek Clinitek Broedstoof Centrifuge Hettich Holterfoon Evenrecorder CG 6106 803173-1000 Evenrecorder CG 6106 803173-1000
model hand hand hand hand Ms3 Ms3 Ms3/wand electronisch hand hand
serienummer 080225205082 070824164232 03185351 070601061114 09012930 02230229 96168310 3616502L 02093679 030721138
waar
ABPM 6100
00020016
Spreekkamer 3
analoog analoog analoog
8118 7583 5665
Spreekkamer 1
Spreekkamer 1 Spreekkamer 3 Spreekkamer 3 Spreekkamer 3
ambulant ambulant Alpha + Mini 200 Beta 100
3384076 5542904
Beta 100
Tas POH Tas Huisarts Spreekkamer 1
786
86810
Spreekkamer 1
tafel
262685
Spreekkamer 3
Bayer Diagnostics 2003 Almedica A.G.
01832
Spreekkamer 3
145038/20110515
Spreekkamer 3
EBA 8S
133730
Spreekkamer 3
685907
Spreekkamer 3
685105
Spreekkamer 3
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
9
ECG-apparatuur Card Guard Doppler Minidop Hadeco Onderzoekslampen Derungs Welch Alynn Pulsoximeter Praxiline oxysmart Praxiline oxysmart Oorthermometer Braun thermoscan Braun thermoscan Sterilisator Melag Spirometer CardioPerfect Workstation SpiroPerfectmodule Welch Alynn
model CG-7100 G
serienummer 125779
waar Spreekkamer 3
ES-100VX
06010234
Spreekkamer 2
wand statief
Spreekkamer 2 Spreekkamer 1 J08AC0440 J08AC0545
6013 6023 23S+
Tas POH Tas huisarts Tas huisarts Spreekkamer 1
1247
Opkamer Spreekkamer 3 Spreekkamer 3
In 2011 zijn de volgende artikelen t.b.v. de praktijk aangeschaft: Tabel 3: in 2011 nieuw aangeschaft
Apparatuur 4 nieuwe werkstations Acer, windows 7 Broedstoof Almedica A.G. Ambulante oorspuit Henke NHG-TriageWijzer NHG-Standaarden voor de huisarts 2012 NHG-Standaardenboek voor praktijkassistente 2012 NEC telefoontoestel, met telefoonaansluiting
Ten behoeve van 3 spreekkamers en de balie Spreekkamer 3 Tas POH Doktersassistenten Huisartsen Doktersassistenten Spreekkamer 3
2.4 Automatisering Toen wij in 1990 bij dokter Nauta in de praktijk kwamen zijn wij allereerst begonnen met het opzetten van een automatiseringssysteem. Het huisartseninformatiesysteem(HIS) waar wij voor gekozen hebben is Promedico, aanvankelijk als VDF, vanaf 2005 als ASP. Naast de verslaglegging van de patiëntencontacten wordt het gebruikt voor de financiële administratie, het uitschrijven, registreren en bewaken van medicatie, de opslag en verwerking van medische gegevens, de communicatie met collega-huisartsen, apotheken, laboratoria, huisartsenpost en de ziekenhuizen. Promedico-ASP werkt met een centrale landelijke server. Dat heeft het grote voordeel dat overal waar internet beschikbaar is, er toegang verkregen kan worden tot onze praktijkgegevens. Op deze manier kunnen wij, door gebruik te maken van mobiel internet, ook tijdens het afleggen van visites het medisch dossier van de patiënt inzien. Nadeel van het werken met Promedico-ASP is de afhankelijkheid van internet. Als er, om wat voor een reden dan ook, geen internet beschikbaar is, kunnen wij niet werken met Promedico. Als er problemen zijn met de vaste internetverbinding proberen we die op te lossen door gebruik te maken van mobiel internet. We hebben 2 mobiele netbooks ter beschikking, die met een dongel van KPN mobiel internet kunnen ontvangen, maar ook daar voor geldt: het moet wel beschikbaar zijn. Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
10
2.4.1 Privacy Niet iedereen kan zomaar bij onze patiëntengegevens. Dat is alleen mogelijk voor diegene die wij daarvoor toestemming hebben gegeven. Iedere praktijkmedewerker heeft een persoonlijke digipas met een inlogcode en heeft een bij de functie passende toegang tot delen van het HIS. Ook dokter Djajadiningrat en dokter Groen, die voor ons waarnemen tijdens afwezigheid gedurende vakanties, ziekte en nascholing, hebben toestemming om patiëntendossiers in te zien en er in te werken. Verder hebben, ten behoeve van de waarneming tijdens avond-, nacht- en weekenddiensten, collega-huisartsen op de huisartsenpost toegang tot een deel van de gegevens van de patiënt. Van iedere inzage op de huisartsenpost wordt een melding gemaakt aan de praktijk. Op verzoek van de patiënt kan het elektronisch medisch dossier(EMD) voor waarneming worden afgeschermd. 2.4.2 Elektronische communicatie met andere zorgverleners Ten behoeve van de zorg kan er elektronisch worden gecommuniceerd met andere zorgverleners en instanties. Recepten worden elektronisch verstuurd naar de apotheken in Leersum en Doorn. Helaas beschikt de apotheek in Wijk bij Duurstede nog niet over deze mogelijkheid. De aangesloten apotheken geven ook retourinformatie over herhaalrecepten en specialistenrecepten zodat de medicatiebewaking adequaat kan worden uitgevoerd. Laboratoriumuitslagen komen elektronisch binnen en kunnen eenvoudig in het EMD worden ingelezen. De meeste specialistenbrieven komen ook elektronisch in het HIS aan, en worden door de huisarts gekoppeld aan het medisch dossier, voorzien van een compacte samenvatting. Specialistenbrieven die niet elektronisch binnenkomen, worden door de praktijkassistenten gedigitaliseerd en toegevoegd aan het dossier. In de praktijk zijn 4 complete werkplekken in gebruik, voorzien van internet en printers. 2.4.3 Beveiliging van het systeem De gegevens uit het HIS worden beveiligd tegen virussen, spyware en spam door Microsoft Security Essentials. Om dataverlies bij stroomuitval te voorkomen is er een noodstroomvoorziening(UPS). 2.4.4 Boekhouding Het declaratieverkeer loopt via VECOZO, een schakel tussen zorgverleners en zorgverzekeraars. Het betalingsverkeer vindt geheel geautomatiseerd plaats. Declaraties worden versleuteld via de digitale weg naar de zorgverzekeraar verstuurd. Na ontvangst en afhandeling stuurt de zorgverzekeraar retourinformatie naar de zorgverlener. In de retourinformatie staat vermeld óf en welke betalingen zullen plaatsvinden. Onze financiële administratie is via Promedico gekoppeld aan Twinfield International, onderdeel van Wolters Kluwer, Tax & Accounting. Zij zijn in Europa marktleider op het gebied van online boekhouden. Met Twinfield kunnen wij onze boekhouding op een efficiënte, veilige en directe manier bijhouden en deze delen met ons accountantskantoor. 2.4.5 Updates en back-ups Een ander voordeel van werken vanuit een centrale server is dat updates en back-ups centraal gedaan worden. Zo wordt de nieuwste wet- en regelgeving bijvoorbeeld, centraal ingebouwd.
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
11
3. Praktijkorganisatie 3.1Beschikbaarheid en bereikbaarheid De huisartsenpraktijk is vaak het eerste aanspreekpunt voor een patiënt in nood. De Praktijk Langbroek hecht daarom het grootste belang aan haar bereikbaarheid en besteedt hier uiterste zorg aan. 3.1.1 Het spreekuur In de Praktijk Langbroek bestaat uitsluitend een afspraakspreekuur. Het basisprincipe in onze praktijk is, dat patiënten die de praktijk bellen met dringende problemen dezelfde dag nog door de huisarts of huisarts in opleiding gezien moeten kunnen worden. Spoedeisende zaken hebben onmiddellijke voorrang. Om deze doelstellingen t.a.v. een snelle consultatie te kunnen realiseren plannen wij maximaal 50% van het spreekuur vooruit in. Hiermee voorkomen we dat de agenda aan het begin van de dag al vol zit en er geen ruimte meer is voor dringende zaken. Om het spreekuur goed te structureren informeert de praktijkassistente naar de reden voor de afspraak. Beide praktijkassistenten zijn hiervoor speciaal opgeleid. Door een juiste inventarisatie zorgen zij ervoor dat een afspraak gemaakt wordt bij de juiste persoon met de juiste tijdsplanning. Iedere afspraak is voor één persoon en één probleem. Zijn er meerdere vragen dan kunnen maximaal 2 spreekuurtijden voor één patiënt gereserveerd worden. Tabel 4: Organisatie van het spreekuur
Type spreekuur
Dagdeel
Uren
Afspraakspreekuur huisarts
‘s morgens ‘s middags
08:00 - 11:00 uur 14:00 - 15:00 uur
Terugbelafspraken HA en visite rijden Afspraakspreekuur POH
’s morgens ‘s middags ‘s morgens ‘s middags
11:30 - 12:30 uur 15:00 - 17:00 uur 08:00 - 11:00 uur 13:00 - 15:00 uur
Afspraakspreekuur PA
‘s morgens ‘s middags
08:00 – 11:00 uur 13:00 – 15:00 uur
‘s middags
15:00 – 17:30 uur
Afspraakspreekuur diëtiste POH = praktijkondersteuner
Werkdag Ma Di x x x x x x x
x x x x
x
x
Wo x x
Do x x
Vrij x x
x x
x x x x
x x
x x
x x
x x
x
PA = praktijkassistente
3.1.2 Telefonisch contact met de huisarts In de Praktijk Langbroek bestaat geen telefonisch spreekuur. Een enkele keer komt het voor dat de praktijkassistente met de patiënt afspreekt dat de huisarts hem/haar terugbelt, bijvoorbeeld n.a.v. een uitslag, of een vraag die de assistente niet kan beantwoorden. 3.1.3 Telefonische bereikbaarheid De praktijklijn, tel 0343-561818, is bedoeld voor alle gewone telefonische contacten van 8:0011:00 uur, zoals: het maken van afspraken, aanvragen van visites, informatie, overleg en het opvragen van uitslagen. Voor dringende medische problemen zijn wij natuurlijk ook na 11:00 uur bereikbaar. Patiënten worden na 11:00 uur, na een tussenbericht, automatisch doorverbonden met onze eigen praktijkassistente of die van de doktersdienst. De hulpvraag wordt aangenomen en dezelfde dag nog aan de huisarts of AIOS gemeld, afhankelijk van wie die dag de bereikbaarheidsdienst heeft voor spoedeisende zaken en dringende problemen. Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
12
Om in geval van spoed een patiënt binnen 30 seconden te woord te kunnen staan hebben wij een spoedlijn met telefoonnummer 0343-561955. Deze spoedlijn, welke gescheiden is van de praktijklijn en de intercollegiale lijn, is bedoeld voor die momenten dat er sprake is van échte spoed. De spoedlijn wordt door de huisarts zelf opgenomen. Na 13:00 uur wordt de spoedlijn direct naar de mobiele telefoon van de huisarts doorgeschakeld. Voor overleg met collega’s, ziekenhuizen en andere hulpverleners is er een speciale intercollegiale lijn. De telefooncentrale is van het type NEC IPIE-8kSU-A1 (Aspire) en werd in 2009 geïnstalleerd. Hiermee kunnen wij op het moment dat er een telefoongesprek gaande is, 4 inkomende gesprekken op volgorde van binnenkomst in een wachtsysteem zetten, 2 spoedlijnen en een intercollegiale lijn beantwoorden. Daarnaast is er nog een faxlijn. Ten behoeve van het gebruikscomfort is er een headset beschikbaar voor de praktijkassistentes. Tabel 5:Telefonische bereikbaarheid
Aansluiting Praktijklijn
Nummer 0343-561818
Spoedlijn
0343-561955
Intercollegiale lijn Fax
0343-563008 0343-563544
Zonder tussenkomst open voor patiënten van/tot 08:00 – 11:00 uur Na 11:00 uur doorschakeling naar de doktersdienst 24 uur/dag Tussen 12:30-17:00 uur doorschakeling naar mobiel huisarts 17:00 -8:00 uur volgende dag: doorschakeling naar de huisartsenpost 08:00 – 11:00 uur Na 11:00 uur doorschakeling naar de doktersdienst 24 uur/dag
3.1.4 Het e-consult Sinds 2009 bestaat ook de mogelijkheid om via onze website, www.praktijklangbroek.nl een korte medische vraag te stellen. Van dit zogenaamde e-consult wordt steeds vaker gebruikt gemaakt. Patiënten die bloedsuikerdagcurves willen inleveren kunnen dit ook via de website doen. Het e-consult is nadrukkelijk niet bedoeld om het echte consult te vervangen en ook niet geschikt voor spoedeisende vragen. 3.1.5 De waarneming buiten kantoor uren Buiten kantooruren, vóór 8.00 uur en na 17.00 uur, in het weekend en op feestdagen, worden de patiënten, zowel via de praktijklijn als de spoedlijn, via een automatische doorschakeling doorverbonden met de centrale huisartsenpost in Zeist. Hiermee is 24 uur/dag de beschikbaarheid van huisartsgeneeskundige zorg gegarandeerd. De Praktijk Langbroek participeert in de centrale huisartsenpost in Zeist. Het werkgebied van de huisartsenposten echter, is postcode bepaald. Huisartsenpost Zeist: voor onze patiënten uit Austerlitz, Doorn, Driebergen-Rijsenburg, Langbroek en Maarn. Adres: Prof. Lorentzlaan 76 in Zeist, tel: 0900-4301430 Huisartsenpost Houten: voor onze patiënten uit Cothen, Werkhoven en Wijk bij Duurstede. Adres: Hollandspoor 5 in Houten, tel: 030-6363222 Huisartsenpost Ede: voor onze patiënten uit Amerongen en Leersum. Adres: Willy Brandtlaan 10 in Ede, tel: 0318-434444 Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
13
3.1.6 De waarneming tijdens de vakanties De praktijken van de huisartsen Djajadiningrat, Groen en de Heij nemen voor elkaar waar wanneer één van de praktijken gesloten is wegens vakantie of nascholing. De huisartsen hebben met elkaar afgesproken dat zij hun afwezigheid tijdig kenbaar maken op hun website. Tevens zet de ‘afwezige huisarts’ een week vóór de praktijksluiting een advertentie in ‘de Kaap’. Onderstaand schema maakt duidelijk hoe de waarneming op werkdagen tussen 8:00 en 17:00 uur geregeld is en waar patiënten terecht kunnen voor dringende medische problemen: Tabel 6: waarneming tijdens vakanties en nascholing
Bij afwezigheid van dr. Djajadiningrat gaan alle patiënten met achternaam beginnend met: A t/m K naar dr. Groen L t/m Z naar dr. de Heij Bij afwezigheid van dr. Groen gaan alle patiënten met achternaam beginnend met: A t/m K naar dr. Djajadiningrat L t/m Z naar dr. de Heij Bij afwezigheid van dr. de Heij gaan alle patiënten met achternaam beginnend met: A t/m K naar dr. Djajadiningrat L t/m Z naar dr. Groen 3.1.7 Website en praktijkfolder De Praktijk Langbroek spant zich op allerlei manieren in om patiënten adequaat te informeren over de organisatie van de praktijk, en de bereikbaarheid en beschikbaarheid tijdens en buiten praktijkuren. Wij hebben in 2009 elk huishouden een praktijkfolder toegestuurd met daarin alle relevante informatie. Alle nieuwe patiënten krijgen deze folder toegestuurd wanneer ze in de praktijk komen. Patiënten kunnen bij de praktijkassistentes om een nieuwe praktijkfolder vragen als dat nodig is. Daarnaast is er een website www.praktijklangbroek.nl waarop alle informatie en actuele zaken te vinden zijn. De website wordt beheerd door dokter de Heij. Een enkele keer komt het voor dat informatie dermate belangrijk is dat we een nieuwsbrief rondsturen. In 2011 hebben wij een nieuwsbrief rondgestuurd om al onze patiënten op de hoogte te stellen van het behalen van het NHG- keurmerk. Wij hebben deze gelegenheid ook gebruikt om de komst van onze nieuwe huisarts mw. P. Blommendaal aan te kondigen en om te herinneren aan het feit dat onze praktijk 175 bestaat.
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
14
3.2. Het team en de samenwerking 3.2.1 Maatschap Huisartspraktijk Langbroek is een maatschap tussen A.W. de Heij en zijn echtgenote C. de HeijVerheij. 3.2.2 Het team In 2011 waren in de praktijk de volgende personen werkzaam: Tabel 7 : werkzame personen in 2011 in de Praktijk Langbroek
Naam
Functie
Werkzame periode
Aanwezig
A.W. de Heij Caroline de HeijVerheij Monica de Veer Henny Venema I.C.M. Kockelkoren
Huisarts Praktijkondersteuner
Het gehele jaar Het gehele jaar
fulltime 32 uur/week
Praktijkassistente Praktijkassistente Waarnemend huisarts HIDHA
Het gehele jaar Het gehele jaar T/ m 31 mei 2011
32 uur/week 20 uur/week 9 uur/week
Vanaf 1 juni 2011
9 uur/week
P. Blommendaal
Dagelijks is er structureel overleg tussen de huisarts en de praktijkassistenten én de huisarts en de praktijkondersteuner. Ook streven we naar een wekelijks overleg met alle teamleden uit de praktijk om de lopende zaken te bespreken. Helaas lukt het, wegens de drukke werkzaamheden, niet om dit elke week te realiseren. In 2011 heeft dit overleg veertien keer plaatsgevonden. De data waarop het werkoverleg plaatsvond waren : 19-01-2011 23-02-2011 11-08-2011 26-01-2011 13-04-2011 17-08-2011 02-02-2011 23-06-2011 21-09-2011 09-02-2011 29-06-2011 28-09-2011 16-02-2011 07-07-2011 3.2.3 Samenwerkingsvormen buiten de praktijk 3.2.3.1 HAGRO De huisartspraktijk maakt deel uit van een huisartsengroep, HAGRO Doorn-Langbroek. De HAGRO bestaat, naast onze huisartspraktijk, uit huisartsen uit Doorn, te weten Djajadiningrat, Groen, Kramer en Krijgh. Dokter Happel is dit jaar met pensioen gegaan. De HAGRO neemt deel aan Farmaco Therapeutisch Overleg(FTO) in samenwerking met de Doornse Apotheek. Collega’s uit de HAGRO nemen voor elkaar waar wanneer dienst gedaan wordt op de huisartsenpost in Zeist. Met de collega’s dokter Djajadiningrat en dokter Groen uit Doorn bestaat een nauwere samenwerking. Met deze collega’s is gezamenlijk apparatuur aangeschaft en bestaat een waarneemregeling voor de drie praktijken tijdens vakanties en nascholing. 3.2.3.2 Wijkverpleging en maatschappelijk werk Buurtzorg Cothen en Langbroek levert verpleging aan huis bij onze chronisch zieken, mensen met beperkingen en oudere patiënten. Wij prijzen ons zeer gelukkig dat wij een intensieve samenwerking hebben met dit toegewijde en efficiënte team. Elke vrijdagochtend vindt op onze Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
15
praktijk overleg plaats tussen de wijkverpleegkundige en de huisarts. Hierdoor wordt een optimaal aanbod van verpleging, persoonlijke verzorging en welzijn (ondersteunende begeleiding) bevorderd. In Doorn zijn vele instanties die wijkverpleging bieden. De veelheid aan instanties maakt een structureel overleg helaas onmogelijk. Eén instantie is hierop een uitzondering: de Vitras schuift van tijd tot tijd aan bij ons wekelijks overleg op de vrijdagochtend. Eenmaal per maand is ook het maatschappelijk werk hierbij aanwezig. 3.2.3.3 Samenwerking met overige zorgverleners in de buurt Met de zorgverleners uit Cothen en Langbroek wordt getracht gezamenlijke afspraken over zorg te maken. In 2011 hebben 2 bijeenkomsten plaatsgevonden. Hieraan namen deel: Cothen: Langbroek:
Wijk bij Duurstede:
J.C.M. Baas, huisarts; J.C.W. Loos, huisarts; T. Bottema, apotheker van Apotheek De Drie Leliën; J.J. Valeton, apotheker van Apotheek de Drie Leliën; W. Bron, fysiotherapeut; B. Geytenbeek, diëtist; A.W. de Heij, huisarts; C. de Heij, praktijkondersteuner; Alle verpleegsters en verzorgers van de Buurtzorg Cothen-Langbroek. M.R van Lieshout, fysiotherapeut; J. Netjes, fysiotherapeut; A. Schram, ergotherapeut;
3.2.3.4 Diabetes Zorg Groep Zeist Om de beste diabeteszorg op maat te kunnen leveren maken wij deel uit van de Diabetes Zorg Groep Zeist. Binnen deze zogenaamde ketenzorg werken wij nauw samen met de huisartsen van Huisartsen Coöperatie Zeist, collega’s Groen en Djajadiningrat uit Doorn en Huisartsenpraktijk van Lennep uit Driebergen. Daarnaast zitten er diëtisten, podotherapeuten, oogartsen en internisten in deze zorggroep, zie ook http://www.huisartsencooperatie.nl Binnen de zorggroep hebben de samenwerkende zorgverleners een zorgprogramma samengesteld. Er is met elkaar afgesproken wie welk aandeel levert in de totale behandeling, hoe we naar elkaar kunnen verwijzen, op welke manier de zorg wordt getoetst én hoe deze steeds aangepast wordt aan de nieuwste wetenschappelijke kennis. Deze afspraken zijn vastgelegd in een zorgcontract. Minimaal vier keer per jaar komen wij bij elkaar om de samenwerking en de zorg te optimaliseren. 3.3 Overige organisatorische aspecten binnen de Praktijk Langbroek 3.3.1 Klachtenregeling In de Praktijk Langbroek doen wij ons uiterste best om zo goed mogelijke medische zorg te verlenen. Toch kan het gebeuren dat we een keer een steekje laten vallen. Op onze website en in de praktijkfolder staat helder beschreven wat patiënten kunnen doen in geval er iets mis gegaan is, of wanneer zij een klacht hebben. Elke klacht zien wij als een mogelijkheid om van te leren en een kans om onze zorg te verbeteren. Patiënten kunnen om een klachtenformulier vragen bij de praktijkassistente, een gesprek aanvragen bij de huisarts of een brief schrijven. Is er een klacht waarmee de patiënt niet bij ons terecht kan of wil, dan kan de klacht rechtstreeks in gediend Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
16
worden bij de Stichting Klachtenregeling Huisartsenzorg Midden- Nederland. In de wachtkamer ligt hier een folder van. 3.3.2 Opleidingspraktijk voor huisartsen Voordat iemand zich huisarts mag noemen heeft hij eerst een zesjarige studie tot basisarts gevolgd, daarna een driejarige specialisatie tot huisarts. Dokter de Heij is sinds 1997 als huisartsopleider verbonden aan de Huisartsen Opleiding in Utrecht. Deze opleiding tot huisarts heeft een duaal karakter: theoretisch onderwijs en training op het huisartsinstituut wordt afgewisseld met het werken in een opleidingspraktijk onder begeleiding en coaching van een ervaren huisartsopleider. Dokter de Heij en dokter Blommendaal begeleiden deze afgestudeerde basisartsen gedurende één jaar. Na dit jaar zal de arts in opleiding, afhankelijk van het opleidingsmoment, elders verder studeren, of afstuderen en een eigen praktijk kunnen beginnen. Het zijn altijd uiterst gemotiveerde artsen die gekozen hebben voor het huisartsen vak. Beide huisartsopleiders volgen jaarlijks op het huisartsinstituut diverse programma’s om van de laatste actuele medische ontwikkelingen op de hoogte te zijn. Dokter Blommendaal is ook als docent op het huisartsinstituut werkzaam. Tabel 8: arts in opleiding tot huisarts in 2011
Naam I.Plugge D. den Boer-Wolters
Werkzame periode T/m 10-12-2011 Vanaf 01-12-2011
Aanwezig 24 uur/week 38 uur/week
3.3.3 Deelname aan wetenschappelijk onderzoek De praktijk werkt regelmatig mee aan wetenschappelijk onderzoek. Patiënten die binnen de kaders vallen van een bepaald onderzoek worden gevraagd hieraan mee te werken. Deelname vindt uitsluitend plaats met toestemming van de patiënt. In 2011 werkten we mee aan de volgende onderzoeken: De IMPACT studie: deze studie onderzoekt het verloop en de behandeling van de gordelroos en de invloed van deze aandoening op de kwaliteit van leven. Ruggenspraak: in deze studie wordt het effect gemeten van het betrekken van de contextfactoren door een aangeleerde communicatieve strategie op het herstel van patiënten met niet-chronische aspecifieke lage rugpijn in de huisartsenpraktijk. De PAN-studie: dit is een onderzoek naar de bepaling van risicofactoren voor het ontstaan en het beloop van ALS.
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
17
4. Over de patiënten 4.1 Praktijkopbouw Op peildatum 31 december 2010 waren er 2297 patiënten ingeschreven, een jaar later op 31 december 2011 waren er 2286 patiënten ingeschreven, te weten 1089 mannen (47,6%) en 1197 vrouwen (52,4%). Daarmee is de praktijk iets kleiner dan de norm van 2350 patiënten. In onze praktijk is 5,6% jonger dan 5 jaar, 28,8% ouder dan 60 jaar en 6,8% ouder dan 80 jaar. Leeftijdsopbouw absoluut, in procenten van het totaal en de verdeling naar leeftijd en geslacht worden weergegeven in figuur 1 t/m 3. Figuur 1: leeftijdsopbouw absoluut op 31-12-2010 en 2011
Leeftijdsopbouw 350
Aantal patiënten
300 250 200 150 100 50 0
0-5
6-10
11-15
16-20
21-30
31-40
41-50
51-60
61-70
71-80
>80
31-12-2010
118
159
157
124
225
202
312
317
303
199
181
31-12-2011
128
163
160
131
221
198
312
314
302
202
155
Figuur 2: Leeftijdsopbouw in procenten van het totaal op 31-12-2010 en 31-12-2011
leeftijdsopbouw in percentages 16 14
Percentage
12 10 8 6 4 2 0
0-5
6-10
11-15
16-20
21-30
31-40
41-50
51-60
61-70
71-80
> 80
31-12-2010
5,1
6,9
6,8
5,4
9,8
8,8
13,6
13,8
13,2
8,7
7,9
31-12-2011
5,6
7,1
7
5,7
9,7
8,7
13,6
13,7
13,2
8,8
6,8
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
18
Figuur 3: Leeftijdsopbouw naar geslacht op 31-12-2011
Leeftijdsopbouw naar geslacht 200
Absoluut aantal patiënten
180 160 140 120 100 80 60 40 20 0
0-5
6-10
11-15
16-20
21-30
31-40
41-50
51-60
61-70
71-80
> 80
mannen
64
89
66
66
118
100
153
141
158
88
46
vrouwen
64
74
94
65
103
98
159
173
144
114
109
4.2 In –en uitstroom van patiënten De praktijkgrootte daalde in 2011 licht, met elf patiënten, van 2297 op 31-12-2010 naar 2286 op 31-12-2011. Hiermee is de praktijkgrootte weer terug op het niveau van 2010. De instroom was 103 patiënten (2010: 103): er werden zestien kinderen geboren (2010: 12) en er kwamen 87 patiënten door verhuizing van woonplaats of verandering van huisarts bij ons in de praktijk (2010: 90). In 2011 verbleven er geen tijdelijke patiënten in onze praktijk ( 2010:1). Volgens cijfers van het Nationaal Kompas Volksgezondheid werden er in 2008 in Nederland 11.2 kinderen per 1000 inwoners geboren1. In onze praktijk hebben wij dus met een relatief laag aantal geboorten te maken, n.l. 7,0 per 1000 inwoners in 2011. De uitstroom betrof 114 patiënten (2010: 92): er zijn 31 patiënten overleden (2010: 19) en 71 patiënten verlieten de praktijk vanwege een verhuizing (2010: 73). Twaalf patiënten werden opgenomen in een verpleeghuis. Het Nationaal Kompas gaf over 2010 een sterfte aan van 8.0 per 1000 inwoners2. In onze praktijk waren in 2011 meer sterfgevallen dan het landelijk gemiddelde, n.l. 13,6 per 1000 inwoners. Dit is een direct gevolg van het relatief grote aantal ouderen boven de 80 jaar in onze praktijk. In 2009 was in Nederland 3,8% van de bevolking 80 jaar of ouder3 wij zaten in onze praktijk op 01-01-2011 daar met 7,9% ruim boven, wat het relatief hogere sterftecijfer per 1000 inwoners verklaart. Dit jaar was er een wonderlijk fenomeen te zien bij de in- en uitstroom van patiënten. Van de 103 ingestroomde patiënten bleken vijftien patiënten dubbel ingeschreven te zijn, ook aan de http://www.nationaalkompas.nl/bevolking/geboorte/huidig/ http://www.nationaalkompas.nl/gezondheid-en-ziekte/sterfte-levensverwachting-en-daly-s/sterfte/huidig/ 3 http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/D49C0D9A-7540-42E9-948D794EDD3E8443/0/2010bevolkingsprognose20092060art.pdf 1 2
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
19
uitstroom kant blijkt dat van de 114 uitgeschreven patiënten er vijftien uitgeschreven zijn omdat zij dubbel ingeschreven waren. Dit probleem blijkt in enkele gevallen te ontstaan wanneer patiënten zich aanmelden bij de praktijk en zich gelijktijdig laten inschrijven, terwijl later de oude huisarts een elektronische dossieroverdracht doet. Dit probleem hebben wij gemeld bij Promedico, er is echter op dit moment nog geen sluitende oplossing voorhanden om deze dubbele inschrijvingen te voorkomen. Figuur 4: in- en uitstroom in 2011, vergeleken met 2010
In- en uitstroom 120 aantal patiënten
100 80 60 40 20 0
instroom 2010
uitstroom 2010
instroom 2011
verpleeghuis
uitstroom 2011 12
naar andere arts
60
71
overleden
19
31
van andere arts
91
87
geboorten
12
16
4.3 Zorgverzekeraars Op 1 januari 2006 is de nieuwe Zorgverzekeringswet in werking getreden en iedereen die in Nederland woont is sinds dat moment verplicht een verzekering aan te gaan bij één van de zorgverzekeraars. Echter, onze praktijk kent de bijzondere omstandigheid dat een deel van de patiënten in verband met hun levensovertuiging bezwaren heeft tegen elke vorm van verzekeren. Zij hebben derhalve voor hun gezin en bezittingen geen verzekeringen afgesloten. Op 31 december 2011 waren er 42 gemoedsbezwaarden in de praktijk, 2244 patiënten waren verzekerd.
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
20
Figuur 5: verdeling verzekerden versus gemoedsbezwaarden in 2011
2%
verzekerden Gemoedsbezwaarden
98%
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
21
In figuur 6 is te zien hoe patiënten verdeeld zijn over de verschillende zorgverzekeraars. Sinds jaar en dag is Agis in ons praktijkgebied de grootste zorgverzekeraar, reden waarom wij jaarlijks met hen een contract afsluiten over de vergoeding van onze geleverde zorg. In de meeste gevallen nemen de andere zorgverzekeraars deze afspraken met de preferente zorgverzekeraar over. Figuur 6: aantal patiënten per verzekeringsmaatschappij in 2011
Agis: 617
14% 2%
2%
Centr. Verw.eenheid CZ: 352 27%
2%
Zilverenkruis Achmea: 258 Menzis: 169
3%
Verz. comb. U-VGZ: 161 4%
ONVZ: 113 IZZ: 87
5%
Avéro Achmea: 60 IZA-VNG: 46
7%
16%
Coöperatie VGZ: 39 ASR: 38
7% 11%
overig: 304
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
22
Figuur 7 maakt de verdeling binnen de groep overige verzekeringen zichtbaar. Deze groep bestaat uit 21 zorgverzekeraars, van 9 patiënten is nog niet bekend waar ze verzekerd zijn. Naar verwachting zal er de komende jaren steeds meer een tendens zijn van fusies onder de diverse zorgverzekeraars, waardoor er uiteindelijk een aantal grote spelers op de markt zullen overblijven. Zo hebben wij dit jaar geen verzekerden meer bij VPZ/VGZ, VPZ (Avéro Achmea), Het Groene Land, PWZ, Kettlich Wulfse en Aegon. Figuur 7: verdeling groep overige zorgverzekeraars in 2011
Aevitae ( VGZ ): 35
2%
3%
1%
Aevitae ( Avéro Achmea ): 31
1%
FBTO: 27
1%
3%
0%
VvAA: 21 IAK ( VGZ ): 18
12%
Anderzorg: 18
4%
O.W.M. De Friesland: 17
4%
Interpolis: 16
10%
Turien & Co ( VGZ ): 15
4%
Turien & Co ( Avéro Achmea ): 14 4%
PNO: 13 9%
4%
Zorg en Zekerheid: 13 Nedasco BV ( VGZ): 12
5%
7% 5% 6%
5% 6%
6%
DSW: 12 OZF Achmea: 11 Stad Holland: 10 verzekering onbekend:9 Aevitae ( Goudse ): 5 Eno: 2 IAK ( Avéro Achmea): 2 St. IZA verzekering: 2 Nedasco BV ( ASR ): 1
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
23
5. De werkbelasting 5.1 Contacten 2011 In onderstaande tabel staan de verschillende contacten en Modernisering&Innovatie verrichtingen(M&I verrichting) van de huisartsen, praktijkassistenten en praktijkondersteuner, absoluut en berekend per 1000 ingeschreven patiënten. In de laatste kolom zijn de landelijke gemiddelden van 2010 per 1000 patiënten opgenomen, zoals opgegeven door het LINH4. Tabel 9: geregistreerde contacten in 2011
Verrichting
Praktijk Langbroek absoluut aantal
Consulten + consulten > 20 minuten Tel. consulten E-consulten Visites + visites > 20 minuten M&I verrichting Totaal
Landelijk gemiddelde per 1000 patiënten
7767
Praktijk Langbroek aantal per 1000 patiënten 3398
1668 32 2072
730 14 906
1002 10 212
603 12142
263 5311
482 4278
2572
Landelijk gemeten wordt een gemiddelde waargenomen van 4.3 verrichtingen per patiënt per jaar. In onze praktijk zitten wij met 5.3 verrichtingen per patiënt per jaar ruim boven het gemiddelde. Dit is te verklaren door het hoge aantal ouderen in de praktijk, waardoor er veel dubbele consulten en visites zijn, welke niet als 1 eenheid, maar 2 eenheden meetellen. Tabel 10: overige geregistreerde contacten in 2011
Verrichting Diabetes jaarcontrole Diabetes kwartaalcontrole Diabetes jaar visite Diabetes kwartaalvisite Herhalingsrecepten Niet te declareren handelingen Totaal
Praktijk Langbroek absoluut aantal 92 231 12 40 6565 492 7432
In werkelijkheid zal het aantal contacten nog iets hoger uitkomen. Omdat de zorg aan diabetespatiënten via een keten-DBC wordt gedeclareerd, kunnen veel contacten, denk bijv. aan instellen op insuline, educatie zelfcontrole en het bespreken bloedsuikerdagcurves niet apart geregistreerd worden. Deze worden dus gemist bij het tellen van het aantal contacten.
4
http://www.nivel.nl/contact-huisartspraktijk-2006-2010 Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
24
5.1.1 Consulten en dubbelconsulten In 2011 hebben er 4895 consulten van 10 minuten plaatsgevonden. Daarnaast waren er 1436 consulten > 20 minuten, wat gelijk staat aan 2872 consulten van 10 minuten. In totaal waren er dus 7767 consulten van 10 minuten. In 2010 zijn er in totaal 7161 consulten van 10 minuten geweest. Conclusie: In de Praktijk Langbroek is het aantal consulten in 2011 met 8,5% toegenomen t.o.v. 2010. Landelijk gezien waren er in 2010 2572 consulten per 1000 inwoners5, in de Praktijk Langbroek waren dat er in 2010 3117. Conclusie: In de Praktijk Langbroek zijn in 2010 21% meer consulten gedaan dan het landelijk gemiddelde. In de Praktijk Langbroek werden in 2011 3398 consulten per 1000 patiënten gedaan. Conclusie: In de Praktijk Langbroek zijn in 2011 32% meer consulten gedaan dan het landelijk gemiddelde in 2010*. *over 2011 zijn nog geen landelijke gegevens bekend Figuur 8: consulten naar leeftijd in 2010 en 2011
Consulten 1600 1400
aantal
1200 1000 800 600 400 200 0
5
0-10
11-20
21-30
31-40
41-50
51-60
61-70
71-80
>80
consult 2010
468
481
437
535
899
1227
1445
1095
574
consult 2011
555
570
501
589
942
1383
1428
1148
651
http://www.nivel.nl/contact-huisartspraktijk-2006-2010 Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
25
5.1.2 Telefonisch consulten In 2010 zijn er 1253 telefonisch consulten geweest. In 2011 zijn er 1668 telefonisch consulten geweest. Conclusie: In de Praktijk Langbroek is het aantal telefonisch consulten in 2011 met 33% toegenomen t.o.v. 2010. Landelijk waren er in 2010, 1002 telefonische consulten per 1000 inwoners6. In de Praktijk Langbroek waren dat er in 2010 545 per 1000 patiënten. Conclusie: In de Praktijk Langbroek waren in 2010 46% minder telefonische consulten dan landelijk gemiddeld. In de Praktijk Langbroek werden in 2011 730 telefonische consulten per 1000 patiënten gedaan, Conclusie: In de Praktijk langbroek waren in 2011 27% minder telefonische consulten dan landelijk gemiddeld in 2010*. *over 2011 zijn nog geen landelijke gegevens bekend
Figuur 9: telefonisch consulten naar leeftijd in 2010 en 2011
Telefonisch consulten 600
aantal
500 400 300 200 100 0
6
0-10
11-20
21-30
31-40
41-50
51-60
61-70
71-80
>80
tel. consult 2010
54
48
75
72
128
142
170
189
375
tel. consult 2011
88
82
101
89
153
245
235
198
477
http://www.nivel.nl/contact-huisartspraktijk-2006-2010 Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
26
5.1.3 E-consult In de Praktijk Langbroek zijn er in 2010 42 e-consulten geweest, in 2011 waren er 32 e-consulten. Conclusie: In de Praktijk Langbroek is het aantal e-consulten in 2011 met 24% afgenomen t.o.v. 2010. Landelijk waren er in 2010, 9,5 e-consulten per 1000 inwoners7. In de Praktijk Langbroek waren dat er in 2010 18 per 1000 patiënten. Conclusie: In de Praktijk Langbroek waren in 2010 89% meer e-consulten dan landelijk gemiddeld. In de Praktijk Langbroek werden in 2011 14 e-consulten per 1000 patiënten gedaan. Conclusie: In de Praktijk Langbroek waren in 2011 47% meer e-consulten dan landelijk gemiddeld in 2010*. *over 2011 zijn nog geen landelijke gegevens bekend Figuur 10: e-consulten naar leeftijd in 2010 en 2011
E-consult 16 14 12
aantal
10 8 6 4 2 0
7
0-10
10-20
21-30
31-40
41-50
51-60
61-70
71-80
>80
e-consult 2010
2
6
1
7
6
15
3
0
2
e-consult 2011
3
2
2
3
7
6
7
1
1
http://www.nivel.nl/contact-huisartspraktijk-2006-2010 Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
27
5.1.4 Visites In 2011 hebben er 962 visites < 20 minuten plaatsgevonden. Daarnaast waren er 555 visites > 20 minuten, wat gelijk staat aan 1110 visites < 20 minuten. In totaal waren er dus 2072 visites < 20 minuten. In 2010 zijn er in totaal 1963 visites < 20 minuten geweest. Conclusie: In de Praktijk Langbroek zijn visites in 2011 met 5,5% toegenomen t.o.v. 2010. Landelijk gezien waren er in 2010 212 visites per 1000 inwoners8, in de Praktijk Langbroek waren dat er in 2010 855. Conclusie: In de Praktijk Langbroek waren in 2010 303% meer visites dan het landelijk gemiddelde. In de Praktijk Langbroek werden in 2011 906 visites per 1000 patiënten gedaan. Conclusie: In de Praktijk Langbroek waren in 2011 327% meer visites dan het landelijk gemiddelde in 2010*. * over 2011 zijn nog geen landelijke gegevens bekend Figuur 11: visites naar leeftijd in 2010 en 2011
Visites naar leeftijd 1800 1600 1400
aantal
1200 1000 800 600 400 200 0
8
0-10
11-20
21-30
31-40
41-50
51-60
61-70
71-80
>80
visites 2010
7
0
1
5
19
113
66
349
1403
visites 2011
5
5
2
8
5
138
91
253
1565
http://www.nivel.nl/contact-huisartspraktijk-2006-2010 Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
28
5.1.5 Herhaalrecepten In 2011 is 6565 keer een recept herhaald. In 2010 waren er 5785 herhaalrecepten. Conclusie: : In de Praktijk Langbroek is het aantal herhaalrecepten in 2011 met 13% toegenomen t.o.v. 2010. Landelijke gegevens over herhaalrecepten zijn niet voorhanden. Figuur 12: herhaalrecepten naar leeftijd in 2010 en 2011
Herhaalrecepten naar leeftijd 1600 1400
aantal
1200 1000 800 600 400 200 0
0-10
11-20
21-30
31-40
41-50
51-60
61-70
71-80
>80
herhaalrecepten 2010
49
107
118
205
475
959
1224
1215
1433
herhaalrecepten 2011
63
139
184
227
587
1050
1436
1437
1442
5.1.6 M&I verrichtingen Naast contacten, zoals consulten en visites doet de Praktijk Langbroek ook zogenaamde M&I verrichtingen, waarbij M&I staat voor Modernisering en Innovatie. Deze verrichtingen worden apart geregistreerd. In totaal hebben wij in 2011 603 M&I verrichtingen gedaan. In 2010 deden wij 560 M&I verrichtingen. Conclusie: In de Praktijk Langbroek is het aantal M&I verrichtingen in 2011 met 8% toegenomen t.o.v. 2010. Landelijk gemiddeld werden er in 2010 482 M&I verrichtingen gedaan9, waarbij moet worden aangemerkt dat het soort verrichting van praktijk tot praktijk erg kan verschillen. In de Praktijk Langbroek deden we 263 M&I verrichtingen per 1000 patiënten. Conclusie: In de Praktijk Langbroek waren in 2011 45% minder M&I verrichtingen dan het landelijk gemiddelde in 2010*. * over 2011 zijn nog geen landelijke gegevens bekend In onderstaande tabel is te zien hoeveel van deze specifieke handelingen in de Praktijk Langbroek gedaan worden en wat het landelijk gemiddelde voor deze specifieke handeling is.
9
http://www.nivel.nl/modernisatie-en-innovatie-mi-2007-2010 Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
29
Figuur 13: M&I verrichtingen per patiënten in 2011
M&I verrichtingen per 1000 patiënten Landelijk
zwangerschapstest
Praktijk Langbroek
3,1
wrattenbehandeling met stikstof urinecatheterisatie
23,6 0,4
2,9
therapeutische injectie (cyriax)
38,5
9,6
tapen
5,3
0,9
preventief bevolkingsonderzoek
29,3 8,9
postoperatief consult polyfarmacie
0,8
oogboring
1,3 0,9
11,4
7,4
43 44,6
longfunctiemeting IUD inbrengen
9,7
5,2
intensieve zorg 1,5
hartritmestoornissen
3,9
ECG diagnostiek
25,7
7,4
dipslides
19,7 8
doppler diagnostiek
chirurgie
atraumatisch hechtmateriaal aanmeten en plaatsen pessarium
14,9
3,7 3,9
cognitieve functietest (MMSE)
24-uurs bloeddrukmeting
32,9
20,1
21 0
31,1 35
0,4 0
3,1
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
30
6. Het medisch handelen In dit hoofdstuk wordt gerapporteerd over het medisch handelen in de praktijk. Als basis daarvoor dienen de epidemiologische gegevens over een aantal chronische aandoeningen, die in tabellen en/of grafieken zullen worden gepresenteerd. 6.1 Diabeteszorg Om de beste diabeteszorg op maat te kunnen leveren zijn wij sinds oktober 2006 aangesloten bij de Diabetes Zorg Groep Zeist. Dit samenwerkingsverband bestaat naast onze praktijk uit huisartsen van Huisartsen Coöperatie Zeist, enkele praktijken uit Doorn en Driebergen, diëtisten, diabetesverpleegkundigen, podotherapeuten, optometristen en specialisten uit de regio. Omdat wij binnen de diabeteszorg gebruik maken van een extern programma, Vital for Diabetes, een programma wat ontwikkeld is door Vital Health Software, kunnen we goed zichtbaar maken hoe we de zorg leveren en wat de uitkomsten zijn van die geleverde zorg. In 2011 waren er 123 patiënten met diabetes type 1 of 2, dat zijn negen patiënten meer dan in 2010. Één patiënt is met diabetes type 1 overgekomen van een andere praktijk en acht patiënten zijn in 2011 gediagnosticeerd met diabetes type 2. De zes patiënten met diabetes type 1 werden allemaal door de specialist behandeld. Daarnaast zaten vier patiënten met diabetes type 2 bij de internist vanwege comorbiditeit. Er zijn drie patiënten met diabetes type 2 die om verschillende redenen niet gecontroleerd willen worden en één patiënt wordt wegens een dementiëel proces niet intensief gecontroleerd. De overige 109 patiënten werden in onze eigen praktijk gecontroleerd volgens het zorgprotocol. In 2011 zijn drie patiënten met diabetes type 2 overleden, alle 90-plussers. Figuur 14: verdeling totaal diabetes patiënten naar behandelaar 2011
totaal diabetes patiënten 120
100
aantal
80
60
40
20
0
aantal
type 1 controle specialist
type 2 controle specialist
type 2 controle huisarts
type 2 geen controle
6
4
109
4
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
31
Verder waren er in 2011 nog 22 patiënten geregistreerd met een gestoorde glucose tolerantie ( pré- diabetes). Één daarvan heeft in 2011 de diagnose diabetes mellitus type 2 gekregen en is in het zorgprotocol van de Diabetes Zorg Groep Zeist opgenomen. Onderstaande gegevens betreffen de 109 patiënten met diabetes type 2 die intensief gecontroleerd worden in onze huisartspraktijk, de gegevens zijn afkomstig van Vital for Diabetes. Er waren 22 patiënten (20%) die alleen begeleiding in hun leefstijl kregen, 57 patiënten (52%) werden behandeld met orale medicatie, en 21 patiënten (19%) gebruikten een combinatie van orale medicatie en insuline, 9 patiënten (8%) gebruikten alleen insuline. Figuur 15: verdeling diabetes type 2 naar therapie
behandeling van diabetes type 2 60
percentage
50 40 30 20 10 0
alleen niet medicamenteus
alleen orale antidiabetica
orale antidiabetica en insuline
alleen insuline
% in 2010
21
52
17
10
% in 2011
20
52
20
8
Kwaliteit van zorg Het is de vraag of de kwaliteit van zorg werkelijk te meten valt, maar in onze samenleving blijkt wel een sterke behoefte te bestaan aan informatie over de kwaliteit van de patiëntenzorg. De kwaliteit van het medisch handelen kunnen we beoordelen aan de hand van procesindicatoren en uitkomstindicatoren. Procesindicatoren zijn een hulpmiddel om na te gaan of het desbetreffende zorgproces volgens plan is uitgevoerd. Bij elk van de parameters van het zorgproces, in dit geval rondom diabetes, wordt de vraag gesteld of de handeling of actie omtrent de betreffende parameter heeft plaats gevonden in het voorafgaande jaar. De procesindicator geeft per parameter het aantal patiënten aan bij wie dat inderdaad is gebeurd, uitgedrukt als percentage van het totaal aantal patiënten waarover wordt gerapporteerd. Uitkomstindicatoren zijn een hulpmiddel om na te gaan of het zorgproces tot het beoogde resultaat heeft geleid. De uitkomstindicator geeft per parameter het aantal patiënten aan bij wie de bevinding boven of onder een bepaalde kritische waarde (gebaseerd op de streefwaarde) uitkomt (meetbare parameters) of het aantal patiënten bij wie de bevinding wel of niet aanwezig is (ja/nee-parameters). De aantallen worden uitgedrukt als percentage van het totaal aantal patiënten waarover wordt gerapporteerd.
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
32
De uitvoering van het zorgplan voor diabetes In figuur 17 en 18 wordt het hoge percentage zichtbaar waar binnen de uitvoer van onze diabeteszorg zich afspeelt. Alleen de nierfunctie is iets minder vaak bepaald, reden hiervoor ligt in het feit dat halverwege 2010 de maat voor de nierfunctie is veranderd, n.l. van kreatinineklaring in MDRD. In de rapportage van Vital voor Diabetes wordt nog, net als in 2010, alleen de kreatinineklaring meegenomen. Figuur 16: procesindicatoren diabeteszorg 2010 en 2011
Procesindicatoren diabeteszorg 120
percentage
100 80 60 40 20 0
Hba1c
tensie
lipidenprofiel
nierfunctie
BMI
% in 2010
98
98
94
71
98
% in 2011
98
98
95
79
97
Figuur 17: procesindicatoren diabeteszorg 2010 en 2011
Procesindicatoren diabeteszorg 100 98 96
percentage
94 92 90 88 86 84 82 80
Rookgedrag bekend
Beweeggedrag bekend
Voetonderzoek uitgevoerd
Fundusfoto uitgevoerd
% in 2010
98
98
96
91
% in 2011
97
97
92
87
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
33
percentage
Figuur 18: uitkomstindicatoren diabeteszorgin 2012
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
Uitkomstindicatoren diabeteszorg
HbA1c
tensie
lipidenprofiel
nierfunctie
MDRD 30-60
18
MDRD >60
68
LDL > 2.5
40
LDL < 2.5
69
tensie >160
9
tensie 140-160
34
tensie < 140
64
Hba1c > 69
1
Hba1c 53 -69
25
Hba1c < 53
81
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
34
Figuur 19: uitkomstindicatoren diabeteszorg
uitkomstindicatoren diabeteszorg 100% 90% 80% 70%
percentage
60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
BMI
roken
bewegen
voetonderzoek
fundusfoto
geen retinopathie
85
retinopathie
10
simms > 0
14
simms 0
86
>2 uur/week
78
< 2uur/week
28
niet roken
97
roken
9
BMI >30
49
BMI 25-30
38
BMI <25
19
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
35
6.2 Zorg rondom COPD In 2011 waren er 40 patiënten met de diagnose COPD. Zeventien patiënten waren onder behandeling van de longarts, 23 patiënten hadden de huisarts als hoofdbehandelaar voor hun COPD. Van de patiënten die in 2010 bij de longarts waren zijn er vier overleden, in 2011 zijn er zeven nieuwe verwijzingen geweest naar de longarts. In 2010 waren er 37 patiënten met de diagnose COPD. Veertien patiënten waren onder behandeling van de longarts, 23 patiënten hadden de huisarts als hoofdbehandelaar voor hun COPD.
Figuur 20: verdeling totaal COPD patiënten naar behandelaar
aantal
COPD 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
patiënten bekend met COPD
patiënten behandeld bij HA
patiënten behandeld door longarts
aantal 2010
37
23
14
aantal 2011
40
23
17
De uitvoering van het zorgplan voor COPD De minister van VWS heeft opdracht gegeven om de kwaliteit van chronische zorg zichtbaar te maken, zodat patiënten de mogelijkheid krijgen zich een oordeel hierover te vormen. Dit heeft geleid tot het project Zichtbare Zorg Chronische Zorg –COPD. Er zijn in 2011 zorginhoudelijke indicatoren ontwikkeld, die iets zeggen over de professionele kwaliteit van de zorg rondom COPD10, en welke gebaseerd zijn op de zorgstandaard COPD. Wij nemen voor COPD niet deel aan ketenzorg, derhalve is er geen KIS systeem voorhanden wat de gegevens uit de computer kan spoelen. Maar omdat de groep patiënten met COPD een kleine groep is, heb ik simpel door te tellen onderstaande gegevens zichtbaar kunnen maken. Het is helaas nog niet mogelijk om onze gegevens te vergelijken met landelijke gegevens, omdat deze nog niet beschikbaar zijn.
10
http://www.zichtbarezorg.nl/mailings/FILES/htmlcontent/Eerstelijnszorg/Chronische%20Zorg/Indicat orgids%20COPD.pdf Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
36
Procesindicatoren roken Roken is verreweg de belangrijkste risicofactor voor het ontstaan van COPD. In onze praktijk werden in 2011 23 patiënten door de huisarts behandeld voor hun COPD. Van 22 (96%) patiënten met COPD, waarvan de huisarts de hoofdbehandelaar is, is het rookgedrag bekend. Alle zes patiënten (100%) met COPD die nog roken én door ons behandeld worden, hebben een advies stoppen met roken gekregen. Drie patiënten willen niet gevolgd worden voor de aandoening COPD, van één van deze is het rookgedrag niet bekend. Figuur 21: procesindicator roken bij de COPD patiënten die onder behandeling waren van de huisarts 2011
Procesindicatoren 120
100
Percentage
80
60
40
20
0 Rookgedrag bekend
Rookgedrag onbekend
Patiënt is gestopt met roken
Patiënten die nog roken
Rokende patiënt heeft stopadvies gehad
% in 2010
61
39
48
13
67
% in 2011
96
4
70
26
100
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
37
Procesindicatoren BMI, beweegpatroon en controle van de inhalatietechniek COPD-patiënten leiden vaak aan een verminderde voedingstoestand. Dit verergert naarmate de ernst van de COPD toeneemt. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat er een betekenisvolle associatie is tussen gewichtsverlies en overleving. Om ongewenst gewichtsverlies en afbraak van het (spier)eiwit in de spiermassa snel in beeld te krijgen is een regelmatige controle van het BMI derhalve noodzakelijk. In 2010 was bij zestien (70%) patiënten het BMI bekend. In 2011 is de BMI bij twintig (87%) van de patiënten met COPD bekend. Met een actieve leefstijl hebben mensen met COPD meer kracht en uithoudingsvermogen. Door meer te bewegen blijven de ademhalingsspieren sterker en dat leidt ertoe dat de ademhaling beter gecontroleerd kan worden en de longinhoud toeneemt. Vanwege de klachten worden mensen met COPD echter vaak geleidelijk steeds minder actief. Een regelmatige controle van het beweegpatroon en het motiveren voor een actieve leefstijl zal leiden tot een toename van de kwaliteit van leven. In 2010 was bij 13 (57%) patiënten het beweegpatroon bekend. In 2011 is bij negentien (83%) patiënten het beweegpatroon bekend. Veel COPD-patiënten gebruiken inhalatiemedicatie. Het doel van inhalatietherapie is het geneesmiddel direct in de longen te brengen, waardoor het sneller werkt, de benodigde dosering lager is en er minder kans bestaat op systemische bijwerkingen. Voor een juist gebruik van inhalatiemedicatie is een regelmatige evaluatie noodzakelijk, waarbij de patiënt laat zien hoe hij inhaleert en de zorgverlener zo nodig de instructie herhaalt en uitlegt. In onze praktijk is dit in 2010 bij slechts drie patiënten(13%) gebeurd, tegen 34% in NHGpraktijken. Van de 23 patiënten die bij de huisarts behandeld worden, gebruiken er vier geen inhalatiemedicatie. Bij de overige 19 patiënten is in 2011 de inhalatietechniek bij 13 patiënten (52%) gecontroleerd. Veel nieuwe COPD patiënten kregen in 2011 voor het eerst inhalatiemedicatie, een aantal van deze patiënten heeft nog geen herhaling van de inhalatie instructie kunnen hebben, derhalve valt dit percentage wat laag uit. Figuur 22: procesindicatoren BMI, beweegpatroon en controle inhalatietechniek over de COPD patiënten die onder behandeling waren van de huisarts 2011
Percentage
Procesindicatoren 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 BMI bekend
Beweegpatroon bekend
Inhalatietechniek gecontroleerd
% in 2010
70
57
13
% in 2011
87
83
52
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
38
Procesindicatoren spirometrie, griepvaccinatie en kwaliteit van leven In 2010 hebben twee (9%) patiënten een spirometrie gehad. In 2011 hebben achttien (78%) patiënten een spirometrie gehad. Drie patiënten niet, omdat ze niet wilden deelnemen. Één patiënt heeft een spirometrie gehad in december 2010 en wilde liever pas weer in 2012 en bij één patiënt was in 2010 een longfunctie niet gelukt. Deze patiënt is toen diagnostisch verwezen naar de longarts. We besloten in gezamenlijk overleg de longfunctie pas weer in 2012 te doen. Influenza leidt bij patiënten met COPD tot een grotere kans op complicaties. Influenzavaccinatie is daarom aangewezen. In 2010 heeft 70% van de patiënten met COPD een griepvaccinatie gehad. In 2011was dat 78%. In vergelijking met de algemene populatie is de kwaliteit van leven van patiënten met COPD door functionele beperkingen, psychisch welbevinden en sociaal functioneren verminderd. De klachten en beperkingen die mensen met COPD van hun ziekte ondervinden, kunnen m.b.v. de Clinical COPD Questionnaire(CCQ) vragenlijst op een betrouwbare manier worden gemeten. In tien vragen wordt de ziekte gerelateerde gezondheidstoestand (symptomen, functionele en mentale status) beoordeeld. In onze praktijk is dat in 2010 bij drie patiënten(13%) gebeurd. In 2011 werd bij 19 ( 83%) de CCQ-vragenlijst afgenomen. Figuur 23: procesindicatoren spirometrie, griepvacinatie en kwaliteit van leven over de COPD patiënten die onder behandeling waren van de huisarts in 2010 en 2011
Procesindicatoren 90 80
Percentage
70 60 50 40 30 20 10 0
Spirometrie
Griepvaccinatie
Kwaliteit van leven
% in 2010
9
70
13
% in 2011
78
78
83
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
39
6.3 Cardiovasculaire Zorg In 2003 stierven er bijna 50.000 Nederlanders aan hart- en vaatziekten(HVZ). HVZ zijn daarmee de belangrijkste oorzaak van sterfte in Nederland. Van de volwassen Nederlandse bevolking van 20 tot 60 jaar heeft ongeveer één op de acht een verhoogd cholesterolgehalte(≥6,5 mmol/l), één op de vijf een verhoogde bloeddruk(≥140/90) en één op de drie rookt. Onze cardiovasculaire zorg richt zich op de preventie van HVZ veroorzaakt door atherotrombotische processen, zoals myocardinfarct, angina pectoris, herseninfarct, ‘transient ischaemic attack’(TIA), aneurysma aortae en perifeer arterieel vaatlijden11. Wij doen dit zowel ter preventie van hart‐ en vaatziektes bij risicogroepen (primaire preventie) als ter voorkomen van complicaties of nieuwe incidenten bij patiënten met reeds bestaande hart‐ en vaataandoeningen (secundaire preventie). Ook patiënten met DM2 hebben een risico op HVZ dat aanzienlijk hoger is dan patiënten zonder DM2 van dezelfde leeftijd en geslacht. Speerpunten in de zorg zijn: Het actief oproepen van patiënten in bovengenoemde risicogroepen; Het opstellen van het risicoprofiel: het overzicht van voor HVZ relevante risicofactoren: leeftijd, geslacht, roken, bloeddruk, glucosegehalte, cholesterolgehalte, familieanamnese, voedingspatroon, lichamelijke activiteit, body mass index en middelomtrek; Een risicoschatting maken aan de hand van de risicofactoren: leeftijd, geslacht, roken, systolische bloeddruk en TC/HDL-ratio; Aan alle patiënten met een verhoogd risico op HVZ worden adviezen gegeven t.a.v. stoppen met roken, de voeding, alcoholgebruik en lichamelijke activiteit. De patiëntenpopulatie binnen dit aandachtsgebied kent een hoge mate van diversiteit. Anders dan bij de eerder genoemde aandachtgebieden, diabetes, astma en COPD, vindt de selectie voor HVZ plaats op basis van risicofactoren (bijv. ook diabetes) en het vóórkomen van de verschillende cardiovasculaire aandoeningen. Een deel van de patiënten met HVZ wordt niet door ons gevolgd/behandeld, maar door de specialist. Dit alles maakt dat de uitgebreide zorg die wij leveren aan deze grote groep van mensen (rond 700 patiënten), ondanks de techniek die ons op dit moment ter beschikking staat, helaas niet zichtbaar te maken is m.b.v. structuur en uitkomstindicatoren. Tabel 11: het aantal patiënten in 2010 en 2011 met een secundaire preventie van HVZ, uitgesplitst naar risicofactor
Secundaire preventie Angina pectoris Acuut myocard infarct Chronische ischemie/coronair sclerose/oud myocard infarct TIA Cerebraal infarct (CVA) Perifeer arterieel vaatlijden/claudicatioklachten Aneurysma aorta
11
Aantal 2010 33 6 44 45 29 11 5
Aantal 2011 27 6 47 36 33 11 7
NHG-Standaard Cardiovasculair risicomanagement
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
40
6.4 Preventie: griep Elk jaar krijgt zo'n vijf tot tien procent van de bevolking griep. In 1997 is het Nationaal Programma Grieppreventie(NPG) ingevoerd, met als doel ziekte en sterfte als gevolg van griep te voorkómen12. Wij nodigen kinderen en volwassenen met bepaalde chronische aandoeningen en/of verminderde weerstand én alle 6o-plussers uit een gratis griepprik te komen halen. Personen uit de volgende groepen komen in aanmerking voor een jaarlijkse influenzavaccinatie: 60 jaar en ouder; Pulmonale aandoeningen; Cardiale aandoeningen; Diabetes Mellitus; Ernstige nierinsufficiëntie; Na recente beenmergtransplantatie; HIV-infectie; Kinderen met langdurig salicylatengebruik; Verstandelijke handicap in intramurale voorziening; Verminderde weerstand tegen infecties. Wij hebben in 2010 896 patiënten geselecteerd en in 2011 920 patiënten op grond van hun leeftijd of aandoeningen en een uitnodiging voor de griepprik gestuurd. In 2010 hebben 609 patiënten, 68% van de uitgenodigde groep, de griepprik ontvangen, in 2011 waren dat 551 patiënten, 60% van de uitgenodigde groep. In 2010 wilden 287 patiënten, 32% van de uitgenodigde groep, geen griepprik hebben, in 2011 was dat aantal beduidend hoger met 369 patiënten, 40% van de uitgenodigde groep. De afgelopen jaren is de gemiddelde vaccinatiegraad in ons land steeds 70 tot 75 procent13, wij zitten als praktijk traditioneel altijd iets lager dan het landelijk gemiddelde. Figuur 24: grieppreventie in 2010 en 2011
Absolute aantallen griepprik 1000 900 800
aantal
700 600 500 400 300 200 100 0
Voor de griepprik in aanmerking
Griepprik ontvangen
Wil geen griepprik
aantal 2010
896
609
287
aantal 2011
920
551
369
12
http://www.zorgatlas.nl> Zorgatlas/Preventie/Vaccinaties
13
http://www.rivm.nl/Onderwerpen/Onderwerpen/G/Griepprik/Cijfers_over_de_griepprik Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
41
Figuur 25: grieppreventie 2010 en 2011
vaccinatiegraad 100% 287
369
90%
Verdeling naar procenten
80% 70% 609 60% 551 50% 40% 30% 20% 10% 0%
2010
2011
wil geen griepprik
287
369
griepprik ontvangen
609
551
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
42
6.5 Preventie: cervixscreening Per jaar wordt in Nederland bij 600 tot 700 vrouwen cervixcarcinoom gediagnosticeerd. Jaarlijks overlijden tussen de 200 en 250 vrouwen aan deze aandoening. Sinds 1989 wordt het Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker uitgevoerd. Door het maken van uitstrijkjes is het mogelijk om veranderingen aan de baarmoederhals en voorstadia van baarmoederhalskanker te ontdekken, die nog geen klachten geven. Wanneer in een vroeg stadium afwijkingen worden geconstateerd, is vaak een minder ingrijpende behandeling mogelijk dan wanneer de aandoening pas in een laat stadium wordt ontdekt. Met het huidige bevolkingsonderzoek op cervixcarcinoom wordt vroege opsporing van (voorstadia van) cervixcarcinoom beoogd (secundaire preventie). Daarnaast zijn vaccins beschikbaar gekomen tegen het humaan papillomavirus, welke in 2009 opgenomen zijn in het Rijksvaccinatieprogramma(RVP), hetgeen de mogelijkheid biedt primaire preventie te bedrijven14. Meisjes van 13 tot en met 16 jaar worden ingeënt tegen de meest voorkomende typen HPV die een hoog risico geven op baarmoederhalskanker, namelijk type 16 en 18. Deze typen zijn verantwoordelijk voor 70 procent van de gevallen van baarmoederhalskanker. De bescherming van de HPV-vaccinatie is dus beperkt en het blijft dan ook nodig om het bevolkingsonderzoek voort te zetten. Huisartspraktijk Langbroek roept niet zelf op voor het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. Deze oproepen worden verzorgd door de stichting Bevolkingsonderzoek Midden‐West. In 2011 zijn de geboortecohorten 1951, 1956, 1961, 1966, 1971, 1976 en 1981 opgeroepen om een uitstrijkje te laten maken. In onze praktijk vielen in 2011 91 vrouwen binnen deze geboortecohorten, 67 vrouwen hebben daadwerkelijk een uitstrijk laten maken. Landelijk gezien neemt ruim 65% van de vrouwen deel aan het bevolkingsonderzoek15, dit jaar zitten wij met 73.6 % daar ruim boven! Figuur 26: Opkomst bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
Hoeveelheid
Baarmoederhalskanker 120 100 80 60 40 20 0 aantal vrouwen in geboortecohort
aantal vrouwen wat uitstrijk laat maken
% opkomst bevolkingsonderzoek baarmoeder halskanker
Praktijk Langbroek 2010
107
68
63,6
Praktijk Langbroek 2011
91
67
73,6
Landelijke deelname
65
Van de 24 vrouwen die geen uitstrijkje hebben laten maken, waren er twee zwanger in 2011 en één onder behandeling van de gynaecoloog. Van de overige 21 vrouwen is niet bekend waarom zij niet aan het onderzoek meededen. Redenen hiervoor kunnen zijn: zwangerschap, borstvoeding, angst of ongemak.
14
NHG-Standaard Preventie en vroegdiagnostiek van cervixcarcinoom
http://www.rivm.nl/bevolkingsonderzoeknaarkanker/onderwerpen/baarmoederhalskanker/feitencijfers/ 15
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
43
7. Verslaglegging en dossiervorming 7.1 Verslaglegging De praktijk maakt sinds 2005 gebruik van het Huisartseninformatiesysteem(HIS) PromedicoASP. Patiëntendossiers worden hierin bijgehouden volgens de richtlijn van het NHG, Adequate Dossiervorming van het Elektronisch Medisch Dossier (ADEM(P)D). We registreren Episode Gericht (EGR). De EGR methode rangschikt patiëntgegevens onder een episode. Een episode biedt inzicht in het beloop van één gezondheidsprobleem. Voor het op de juiste manier vastleggen van gegevens gebruiken wij de protocollen: Episode Gericht Registreren Richtlijn Contactregistratie In onderstaande tabel staan een aantal belangrijke functies van het HIS en ICT vermeld. In de tweede kolom is aangegeven welke daarvan in de praktijk daadwerkelijk worden benut. Tabel 12: In gebruik zijnde functies van het HIS
Functionaliteit HIS Journaal SOEP-registratie Probleemlijst Episodegerichte registratie ICPC Ruiters Verwijsbrieven schrijven Scannen en elektronisch opslaan specialistenbrieven Voorschrijven medicatie Elektronisch formularium Medicatieoverzicht Medicatieoverzicht incl. specialistenreceptuur Agenda Actielijst Declareren Elektronisch declareren Financiële administratie Preventiemodules: Griep Cervix Datacommunicatie met: Collegae: (verzenden/ontvangen) Apotheek: (verzenden/ontvangen) Centrale Huisartsen Post (CHP): (verzenden/ontvangen) Specialisten: (verzenden/ontvangen) Laboratorium: (verzenden/ontvangen) Röntgen: (verzenden/ontvangen) Kis (Ketenzorg Informatie Systeem) ICT Internetaansluiting Praktijkwebsite Herhalingsrecepten elektronisch aanvragen E-consult
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
In gebruik X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
44
7.2 Dossiervorming Het actuele patiëntendossier bevindt zich in een externe database, het elektronisch patiënten dossier, er vindt een continue update plaats. Het z.g. papieren dossier met medische gegevens van vóór het digitale tijdperk en specialistenbrieven, bevindt zich in afgesloten dossierkasten op de praktijk. 7.3 Elektronisch Patiënten Dossier en Landelijk Schakel Punt In 2011 is op het gebied van de automatisering veel aandacht uitgegaan naar het Landelijk Schakel Punt(LSP) en het Elektronisch Patiënten Dossier(EPD). Een uitleg over wat deze termen precies inhouden is noodzakelijk voor een goed begrip. EPD staat voor Elektronisch Patiënten Dossier. Daarmee worden de dossiers bedoeld die huisartsen, apothekers en andere zorgverleners in hun computer bijhouden over hun patiënten. Het EPD bij huisartsen is het eerder in dit jaarverslag genoemde Huisarts Informatie Systeem(HIS). L-EPD staat voor het landelijk EPD. Het L-EPD is de landelijke gegevensuitwisseling tussen de EPD’s van de verschillende zorgverleners. Zorgverleners kunnen via het L-EPD vanuit het hele land informatie over patiënten opvragen. Het maakt gebruik van het Landelijk Schakelpunt (LSP), dat is als het ware de landelijke elektronische snelweg waarover veilig medische gegevens kunnen worden uitgewisseld. Het L-EPD is ontwikkeld op initiatief van VWS en bedoeld om het uitwisselen van medische gegevens eenvoudiger en veiliger te maken. De patiënt dient daarvoor vooraf toestemming te gegeven. Veertien jaar is er aan vooraf gegaan om een landelijke infrastructuur te ontwikkelen om elektronische patiëntendossiers op elkaar aan te sluiten en informatie uit te wisselen. De ontwikkelingskosten zijn naar schatting 300 miljoen euro geweest16. In 2011 ontstond een heftige maatschappelijke discussie over de veiligheid van het uitwisselen van persoonsgegevens, waarop alles in een stroomversnelling kwam. De Eerste Kamer verwierp vervolgens in april 2011 het wetsvoorstel L-EPD en Minister Schippers van VWS besloot de financiering van het bestaande Landelijk Schakel Punt(LSP) stop te zetten. En dat betekende het einde voor het project L-EPD en LSP in 2011. Veel partijen in de zorg waren teleurgesteld. Het vervallen van de LSP infrastructuur is onwenselijk voor de kwaliteit van de gezondheidszorg. Een landelijke infrastructuur draagt bij aan gestructureerde en gestandaardiseerde informatie-uitwisseling en daarmee een vermindering van de kans op fouten in de zorg. Ook de Praktijk Langbroek was teleurgesteld, omdat wij de kans op menselijke fouten bij de overdracht van informatie op papier, via fax of met de telefoon aanzienlijk hoger inschatten dan wanneer dat elektronisch gebeurd. Daarnaast hadden wij alle voorbereidingen gedaan om er mee te kunnen starten. We wachten met nu spanning af wat de ontwikkelingen voor 2012 zullen zijn. Het L-EPD is definitief van de baan, maar in de laatste maanden van 2011 is door de minister van VWS toch weer vastgesteld dat een doorstart van het gebruik van het LSP wettelijk mogelijk zou kunnen zijn. Voor
verdere
en
actuele
informatie
over
de
doorstart
van
het
LSP
http://www.vzvz.nl/page/Home/Informatiepunt/De-Infrastructuur/Situatie-overgangsperiode-2012
16
zie:
http://www.nvza.nl/nieuws/analyse__wie_redt_het_lsp_ Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
45
7.4 Dossieroverdracht Zoals in elke praktijk, vinden er ook in de Praktijk Langbroek regelmatig mutaties plaats in de praktijkpopulatie. Nieuwe patiënten worden ingeschreven wegens geboorte, verhuizing of komen over van een andere praktijk. Patiënten kunnen de praktijk verlaten door verhuizing, overlijden, opname in een verpleeginrichting of gaan over naar een andere praktijk. Voor een juiste verwerking van mutaties in ons HIS en het overdragen, dan wel inlezen van het dossier gebruiken wij het ‘KNMG Advies voor overdracht patiëntendossier bij verandering van huisarts, een actualisering 17 uit 2008. Als een dossier niet kan worden overgedragen ingeval van overlijden, of wanneer de nieuwe huisarts niet bekend is, dan wordt een dossier opgeslagen in een archiefdoos. De bewaartermijn is 15 jaar. Als de 15 jaar zijn verlopen worden de dossiers door de huisarts gecontroleerd op eventuele noodzaak voor een langere bewaartermijn. Alle dossiers waarbij geen belang is op een langere bewaartermijn zullen in het 16e jaar na overlijden of vertrek worden vernietigd. Vernietiging gebeurt door gebruik van de papiervernietiger of door aanbieding van het dossier aan een erkend dossiervernietiging bedrijf. Voor het vernietigen van privacygevoelige documenten is in de praktijk een papierversnipperaar aanwezig.
17
KNMG Advies voor overdracht patiëntendossier bij verandering van huisarts, een actualisering
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
46
8. Voorlichting In de Wet op de Geneeskundige Behandelings Overeenkomst(WGBO) staat dat iedereen het recht heeft om volledig over zijn gezondheidstoestand te worden geïnformeerd. Dit doen wij door patiënten voorlichting te geven over medische achtergronden van hun ziekte, de behandeling, mogelijke alternatieven en over bijwerkingen en risico's van een behandeling. Een goed geïnformeerde patiënt zal beter mee kunnen beslissen over zijn eigen behandeling. Wij informeren patiënten en hun naasten over:
De actuele gezondheidstoestand en de vooruitzichten; de aard en het doel van onderzoek en behandeling; de te verwachten gevolgen en de risico’s van onderzoek en de behandeling voor de gezondheid; andere methoden van onderzoek of behandeling die in aanmerking komen.
Wij vinden het daarbij belangrijk dat patiënten goede, betrouwbare, maar ook onafhankelijke voorlichting krijgen over ziekten en aandoeningen. Wij screenen ons voorlichtingsmateriaal hier zorgvuldig op! Wij gebruiken o.a. voorlichtingsmateriaal van het NHG, te weten:
NHG-Patiëntenfolders; NHG-Patiëntenbrieven; NHG-Ziektebeschrijvingen; NHG-Patiëntenafbeeldingen.
Daarnaast maken wij gebruik van websites gericht op voorlichting, voorbeeld hiervan is het Diabetes Interactief Educatie Programma(DIEP)18. DIEP biedt betrouwbare informatie over de ziekte en behandeling van diabetes en helpt bij het maken van keuzes op het gebied van leefstijl. Het programma volgt de landelijke richtlijnen voor goede diabeteszorg en wordt regelmatig aangepast aan nieuwe ontwikkelingen. In oktober 2010 heeft Caroline de Heij een opleiding gevolgd voor het geven van groepseducatie aan diabeten (prismatraining).
18
http://www.diep.info Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
47
9. Kwaliteitsbeleid De volgende voorwaarden moeten aanwezig om kwaliteitszorg te kunnen leveren: 9.1 Een goed functionerend team Een goed functionerend team is een belangrijke randvoorwaarde voor goede zorg. Ons team bestaat uit medewerkers die onderling goed samenwerken. De teamleden ontvangen doelgerichte sturing zodat duidelijk is wat er van hen wordt verwacht, maar ook krijgen zij de ruimte om hun kwaliteiten te ontwikkelen. We streven naar gemeenschappelijke geformuleerde doelen, die patiënt-georiënteerd zijn. 9.2 Samenwerking De huisarts vervult een spilfunctie in de gezondheidszorg. Een voorwaarde voor het leveren van gecoördineerde en gecontinueerde kwaliteitszorg is dat er samenwerkingsafspraken met externe zorgverleners worden gemaakt zodat duidelijk is wie doet wat, wanneer, én op welke manier vindt de onderlinge communicatie plaats. In het kader hiervan proberen we duidelijk te krijgen hoe de verschillende zorgverleners de gegevensoverdracht aangeleverd willen hebben en hoe er terug gerapporteerd wordt. Een voorbeeld hiervan is verwijzen in Zorgdomein. Wij maken zo mogelijk op grond van bestaande Landelijke Transmurale Samenwerkings Afspraken(LTA’s), afstemmings- en samenwerkingsafspraken met de tweede lijn. 9.3 Het patiëntendossier Kwaliteitszorg kan alleen verleend worden als er een adequate verzameling plaats vindt van patiënten gegevens. Een actueel (elektronisch) patiëntendossier is een voorwaarde voor persoonsgerichte en contextgerichte zorg, het bijhouden en beheren ervan valt onder de verantwoordelijkheid van de huisarts. 9.4 Kwaliteitsbeleid Om kwaliteitszorg te kunnen blijven leveren is het nodig zorg en structuurprocessen voortdurend te evalueren. Hierbij wordt vooral gekeken naar effectiviteit, efficiëntie, risicomanagement, veiligheid, patiëntgerichtheid, tijdigheid en beschikbaarheid. Uit deze evaluaties van de zorg en structuurprocessen kunnen op basis van vastgestelde tekortkomingen prioriteiten worden gesteld voor verbetering. Hieruit voortvloeiend wordt een kwaliteitsbeleidsplan geformuleerd, waarin beschreven staat welke stappen ondernomen worden om de gewenste doelen t.a.v. kwaliteit te bereiken. Januari 2010 hebben wij een start gemaakt met de NHG-Praktijkaccreditering, wat voor ons een belangrijke stimulans in het kwaliteitsdenken betekende. De NHG-Praktijkaccreditering betekent een borging van structurele aandacht voor het werken aan de kwaliteit van de zorg, zowel op medisch-inhoudelijk terrein als de praktijkvoering, de praktijkorganisatie én de tevredenheid van patiënten. De NHG-Praktijkaccreditering is een keurmerk waarmee de huisarts zijn kwaliteit zichtbaar kan maken aan patiënten en zorgverzekeraars. Wij zijn er als Praktijk Langbroek bijzonder trots op dat wij dit keurmerk in maart van dit jaar behaald hebben. Als onderdeel van de NHG-Praktijkaccreditering is dit jaarverslag gemaakt, waarmee inzichtelijk wordt wat wij in het afgelopen jaar hebben bereikt. Knelpunten worden gesignaleerd, van waaruit vervolgens verbeterpunten kunnen worden geformuleerd.
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
48
9.5 Klachtenregeling Bij het bevorderen van kwaliteit hoort ook een goede klachtenregeling. Ook in 2011 zijn er geen klachten kenbaar gemaakt. Helaas hebben 4 patiënten, waarvan 3 uit één gezin, de praktijk uit onvrede verlaten en zijn naar een andere huisarts gegaan. Met de betrokken patiënten is er, na dat zij de praktijk verlaten hadden, een gesprek geweest met Caroline de Heij om duidelijkheid te krijgen wat de reden was dat zij de voorkeur gaven aan een andere huisarts. In beide gevallen bleek een tekortschietende communicatie de belangrijkste reden geweest te zijn. Beide gesprekken achteraf werden door de betreffende patiënten wel als plezierig ervaren. Eens te meer bleek dat het belangrijk is om onvrede op welk gebied dan ook in een vroeg stadium te uiten, zodat het niet opstapelt en na verloop van tijd niet meer mogelijk is om tot een bevredigende oplossing te komen. 9.6 Deskundigheidsbevordering Kwaliteitszorg leveren betekent dat elke patiënt mag verwachten dat de hulpvraag ten aanzien van zijn ziekte of aandoening wordt benaderd met maximale inzet van deskundigheid en ervaring. De deskundigheid van de verschillende zorgverleners vraagt om goede, geaccrediteerde nascholing. ‘Education Permanente’ voor het hele team is dan ook een vereiste! In de keuze voor nascholingsonderwerpen proberen wij steeds een balans te vinden tussen de persoonlijke interesse van de betreffende zorgverlener en relevantie voor de praktijk. In onderstaande tabel is opgenomen wat wij in 2011 aan nascholing hebben gedaan. Tabel 13 : Scholing 2011
Teamlid:
Onderwerp nascholing:
Huisarts: A.W. de Heij
Terugkomdagen Huisartsopleiders 2011 Aan de slag met het individuele zorgplan VRM & zelfmanagement voor uw patiënt (ID nummer: 83977) Herfstduodagen WDH-Zuidoost Utrecht (ID nummer: 107326) Urgentiegerichte triage, scharnier in de samenwerking tussen arts en assistente op de huisartsenpost’. 2011 (ID nummer: 96007) Kadertraining EKC en WDH Commissieleden Deze training geldt als EKC vervolgtraining in het kader van herregistratie EKC functie 2011 (ID nummer: 106006) "Uw problemen gaan in rook op" (ID nummer: 99575) Focusgroep Angststoornissen (ID nummer: 99769) Implementatie ADEPD Richtlijn Vervolgtraining EKC 2011 (ID nummer: 95396) Training Regiearts Zeist (ID nummer: 98392) ADEPD Awarenesstraining (ID nummer: 75974) Duodagen Lente editie 2011 Zuid Oost Utrecht (ID nummer: 95460) Duodagen Lente editie 2011 Zuid Oost Utrecht (ID nummer: 95460) Kindermishandeling 2011 (ID nummer: 98877) Casuïstiek bespreking spirometrie (1 uur) (ID nummer: 69437) Casuïstiek spirometrie en longvolumina (spirometrie voor gevorderden) (ID nummer: 73210) Terugkomdagen Huisartsopleiders 2011 Nascholingscyclus Palliatieve Zorg 2011-2012 ( ID nummer: 111303) PAO-H Man en Vrouw ( ID nummer: 89146) PAO-H Nascholingsprogramma Vaccinatie ( ID nummer: 106423) PIN 15/1 Kanker en erfelijkheid ( ID nummer: 102054) Webcast Schouderklachten ( ID nummer: 41222) Palliatieve Zorg bij kanker ( ID nummer: 96087) Palliatieve Zorg ( ID nummer: 82768) Continue Evaluatie Individueel Functioneren Huisartsen ( IF-H): ( ID nummer: 81103) Online nascholing KNMG-richtlijn palliatieve sedatie 2009-deel 1 ( ID
Huisarts: P.Blommendaal
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
49
POH: C. de Heij-Verheij
PA: M. de Veer
PA: H. Venema
nummer: 7850) Commentaarronde NHG-std Ziekte van Parkinson( ID nummer: 95385) Voor jong en oud, UMC Utrecht Huisartsendag 2011( ID nummer: 90054) Huisarts en Vliegen ( ID nummer: 86456) Bedside teaching 20-02-2011( ID nummer: 90672) Motiverende Gespreksvoering ( ID nummer: 73846) Palliatieve Zorg 2010/2011 ( ID nummer: 92065 ) Palliatieve Zorg 2010/2011 ( ID nummer: 82769 ) 9x deelname aan intercollegiale toetsing Casuïstiek bespreking spirometrie (1 uur) (ID nummer: 69437) Casuïstiek spirometrie en longvolumina (spirometrie voor gevorderden) (ID nummer: 73210) Het Diabetische Voet Congres CAHAG Cursus Astma & COPD 2e Nationaal Insuline Congres EADV: Diabetes en andere chronische ziekten Netwerkbijeenkomst Prakijkondersteuners: “Hartfalen” Jaarcongres V&VN Praktijkverpleegkundigen en Praktijkondersteuners Chronische nierschade Aan de slag met in individuele zorgplan CVRM& zelfmanagement voor uw patiënt (ID nummer: 83977) Zorg voor astma eb COPD volgens de nieuwe Zorgstandaard Casuïstiek spirometrie en longvolumina (spirometrie voor gevorderden) (ID nummer: 73210) Chronische nierschade Aan de slag met in individuele zorgplan CVRM& zelfmanagement voor uw patiënt (ID nummer: 83977) Chronische nierschade Aan de slag met in individuele zorgplan CVRM& zelfmanagement voor uw patiënt (ID nummer: 83977)
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
50
9.7 Voldoende middelen Uitgangspunt voor kwaliteitszorg is de beschikbaarheid van de noodzakelijke middelen. Een kwalitatief goede zorg staat en valt met voldoende personeel, het juiste instrumentarium, een goed geoutilleerde praktijkruimte en een adequate financieringsstructuur. Op het gebied van personele bezetting valt op dat het echtpaar de Heij onevenredig veel tijd besteedt om ‘alles voor elkaar te krijgen’. Met name voor het management worden vele privé uren opgeofferd. Een betere balans tussen werk en privé zou derhalve wenselijk zijn, uiteraard is dit onlosmakelijk verbonden met de beschikbaarheid van voldoende financiële middelen. Helaas is het financiële klimaat in de zorg momenteel niet gunstig voor uitbreiding op het gebied van personeel. 9.8 Organisatorische verbeteringen In 2011 zij een aantal verbeteringen op het gebied van praktijkorganisatie gerealiseerd. Informatiebordje bij de ingang van de praktijk Ten behoeve van een adequate informatievoorziening is er een informatiebord gekomen bij de ingang van de praktijk. Dit informatiebord is verwisselbaar, waardoor we bij vakanties het informatiebord kunnen verwisselen voor een informatiebord waarop de waarneemregeling staat vermeld. Telefonische bereikbaarheid In september 2011 is de telefooncentrale opnieuw geprogrammeerd. Diverse verbeteringen zijn aangebracht, waarbij de belangrijkste is dat de spoedlijn ’s middags direct wordt doorgeschakeld naar het mobiele nummer van de huisarts die die dag de spoedgevallen doet. Triage bij spoed De héle spoedeisende hulpverlening in Nederland, dus huisartsen, huisartsenposten, de SEH's van de ziekenhuizen en de ambulancemeldkamers, hebben met elkaar afgesproken te gaan werken conform de Nederlandse Triage Standaard (NTS). Dat betekent dat de patiënt met een spoedeisend probleem overal altijd dezelfde vragen moet beantwoorden om de urgentie van zijn klacht te bepalen en daarop zullen altijd dezelfde vervolgacties worden ondernomen, ongeacht waar de patiënt zich meldt. Wij werken sinds november 2011 volgens de NHG-TriageWijzer, waarin alle ingangsklachten, triagecriteria en urgentiecategorieën gebaseerd zijn op de Nederlandse Triage Standaard. Parkeren op de Brink Wij hebben in 2011 besloten dat alle praktijkmedewerkers, behalve de huisarts, hun auto niet meer op de Brink zullen parkeren. De afgelopen jaren werd duidelijk dat onze patiënten steeds moeilijker kunnen parkeren op de Brink. Allerlei oorzaken liggen hier aan ten grondslag. De Praktijk Langbroek wil zich sterk maken dat patiënten de praktijk per auto kunnen blijven bereiken, zodat patiënten die niet lekker zijn, oud of slecht ter been, moeders met zieke babies op de Brink kunnen parkeren. Gesprekken hierover met de Gemeente Wijk bij Duurstede lopen nog, maar toch vonden we het goed om ook hand in eigen boezem te steken. Dagelijks staan wij met 3-6 auto’s ( huisarts , HIDHA, AIOS, POH, en 2 PA) op het plein. Dat zijn plaatsen waar patiënten dus niet kunnen staan. Patiënten staan gemiddeld een half uur geparkeerd en vertrekken daarna weer. Op elke parkeerplaats die wij als praktijkmedewerker bezetten kunnen tijdens spreekuurtijden dus 2 patiënten /uur parkeren. Als we er van uit gaan dat de artsenplaats gereserveerd blijft voor de huisarts (HA òf HIDHA), maar AIOS, POH en beide PA parkeren buiten de Brink, helpen we per dag 20-50 patiënten aan een parkeerplek. Vim-procedure In 2011 zijn we gestart met de Vim-procedure. Deze procedure voor het melden van ( bijna) incidenten is opgezet om zicht te krijgen op ongewenste gebeurtenissen in het zorgproces in de Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
51
Praktijk Langbroek. Ongewenste gebeurtenissen zijn alle gebeurtenissen, of uitkomsten van gebeurtenissen, die afwijken van het normale zorgproces. Door deze gebeurtenissen te melden en vervolgens systematisch te analyseren krijgen we zicht op falen van mens, organisatie en techniek, onduidelijkheden in procedures en onbedoelde uitkomsten van medische handelingen. Met andere woorden: het wordt mogelijk zicht te krijgen op processen die een rol spelen bij het ontstaan van fouten. Essentieel in dit proces is dat het hierbij uitdrukkelijk niet gaat om het creëren van een schuldvraag, wie heeft het gedaan?, maar om de vraag: hoe heeft het fout kunnen gaan? Functioneringsgesprekken In 2011 hebben wij een procedure in ontwikkeld voor het houden van jaargesprekken met de praktijkmedewerkers. Begin 2012 staan de eerste gesprekken geagendeerd. Geprotocolleerde werkwijze Wij vinden dat kwaliteitszorg altijd verleend dient te worden met gebruikmaking van de genoemde NHG-Standaarden. Een heldere beschrijving van taken en verantwoordelijkheden, vastgelegd in protocollen, geeft duidelijkheid over de implementatie van de NHG-Standaarden in de eigen praktijk. Door een protocollaire werkwijze bij de diagnose, therapie en begeleiding van patiënten worden zorgprocessen effectiever, efficiënter en veiliger. In 2011 zijn onze protocollenmappen geactualiseerd en uitgebreid. Er is een protocol gemaakt voor urineweginfecties, de protocollen voor astma en COPD zijn onder de loep genomen en geoptimaliseerd naar de nieuwste inzichten.
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
52
Tabel 14: aanwezige protocollen in de Praktijk Langbroek
Protocollen map voor astma en COPD Concept Protocol Astma bij volwassenen Protocol COPD Protocol Inhalatiemedicatie Protocol Stoppen met roken Protocol Spirometrie Welch Allyn SpiroPerfectmodule: gebruikershandleiding Protocollenmap cardio vasculair Doppleronderzoek Protocol Perifeer Arterieel Vaatlijden Vaatlijden in het been, een richtlijn voor patiënten Protocol 24-uurs ambulante bloeddrukmeting met de ABM 6100 van Welch Allyn Cardio Perfect Workstation ABP module-Gebruikershandleiding ABPM 6100 - Hardwarehandleiding Procollenmap diabetes mellitus Draaiboek Diabetes Zorggroep Zeist Stroomschema Diabetes Zorggroep Zeist Protocol Insulinetherapie Leidraad educatie aan patiënten met diabetes mellitus type 2 Onderwerpenlijst educatie aan diabetespatiënten Overzicht persoonlijke doelen Lange termijn complicaties bij diabetes mellitus type 2 Protocol De Diabetische Voet Protocol Zelfcontrole Patiënteninformatie: voetverzorging Patiënteninformatie: zelfcontrole Patiënteninformatie: hyperglycaemie Patiënteninformatie: hypoglycaemie Protocol Injectietechniek Patiënteninformatie: injectietechniek Patiënten informatie voor het gebruik van Lantus en Apidra met de SoloStar SoloStar Instructies ClickStar Instructies EADV samenvattingskaart “Het toedienen van insuline met de insuline pen” EADV: Checklist educatie injecteren met insulinepen HbA1c omrekentabel Protocollenmap praktijkorganisatie, met daarin opgenomen: Functieprofiel van de doktersassistent in de Praktijk Langbroek Sterilisatieprotocol Infectiepreventie in de huisartsenpraktijk, door de werkgroep infectiepreventie Protocol onderhoud dokterstassen Protocol voorraadbeheer van geneesmiddelen en gebruiksmaterialen Richtlijn Episode Gericht Registreren Handleiding gebruik Zorgdomein in Promedico-ASP Richtlijn in- en uitschrijving patiënten en dossieroverdracht Richtlijn voor klachten in de Praktijk Langbroek Procedure VIM: Veilig Incidenten Melden Richtlijn Polyfarmacie Richtlijn herhaalmedicatie Richtlijn voorbereiding vakanties en praktijksluitingen Richtlijn Hygiëne Protocol Prikaccidenten Overige protocollen Protocol Urineweginfecties
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
53
10. Evaluatie jaarplan 2011 Voor 2011 waren onderstaande verbeterplannen geformuleerd: Verbeterplan 1: ’COPD bij volwassenen’ Verbeterplan 2: ’Veilig melden van incidenten’ Verbeterplan 3: ‘Introductie van Functioneringsgesprekken’. De realisatie en uitvoering van deze plannen hebben in 2011 plaatsgevonden en wordt hieronder beschreven. 10.1 Evaluatie verbeterplan 1: ’COPD bij volwassenen’
Inleiding
Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) is een aandoening die gekenmerkt wordt door een chronische ontsteking van de luchtwegen. De aandoeningen wordt klinisch gekenmerkt door persisterend of recidiverend hoesten, piepende ademhaling en dyspnoe/benauwdheid. Dit ontstaat door bronchusobstructie (chronische bronchitis) of door verlies van longweefsel (chronische bronchitis en emfyseem). In 2007 zijn er in de NHG-Standaard COPD nogal wat wijzigingen geweest betreffende anamnese, onderzoek en criteria bij de diagnosestelling. Hierdoor hebben veel patiënten in Nederland de diagnose chronische bronchitis, longemfyseem, astma en /of COPD, die op grond van de nieuwe criteria uit 2007 niet meer voldoet.
Beschrijving gewenste situatie In de Praktijk Langbroek bestaat een protocol voor de diagnose, therapie en begeleiding van patiënten met COPD, wat gebaseerd is op de NHG-praktijkwijzer voor COPD. Daarnaast bestaat er een oproepsysteem om COPD–patiënten gestructureerd te controleren en te monitoren. Patiënten worden volgens het protocol COPD behandeld en krijgen conform het protocol leefstijladviezen. Het rookgedrag wordt in kaart gebracht en de patiënten die nog roken, krijgen een stoppen met roken advies. Ook de medicamenteuze therapie wordt conform de NHGstandaard uitgevoerd. Verder zal de kwaliteit van leven in kaart worden gebracht m.b.v. de CCQscore. NB: de 14 patiënten die in de 2e lijn behandeld worden vallen buiten het bestek van dit verbeterplan.
De uitvoering van het verbeteringsplan voor COPD 1.Ontwikkeling protocol COPD In onze praktijk is in januari 2011 een protocol ontwikkeld op basis van de NHG-Praktijkwijzer astma/COPD. Hierin staat beschreven wie, waar, verantwoordelijk voor is, hoe er voor COPD patiënten gediagnosticeerd wordt, hoe de onderverdeling middels GOLD classificatie is, wat de medische doelstellingen zijn, wat de leefstijladviezen en de medicamenteuze behandeling voor de individuele patiënt zijn, wanneer te verwijzen naar de 2e lijn en andere disciplines en hoe de verslaglegging dient plaats te vinden. Dit protocol is in februari 2011 besproken met alle personen binnen de huisartsenpraktijk die betrokken zijn in dit proces: huisarts, praktijkassistente en POH. Het protocol is goed gekeurd. 2.Ontwikkeling oproepsysteem In februari is een oproepsysteem ontwikkeld, op grond van ICPC codes. Patiënten met de volgende coderingen kwamen in aanmerking om op te roepen: R95 (COPD), R96 (astma) en omdat veel COPD-patiënten in het verleden gelabeld werden met de diagnose chronische bronchitis is ook R91 (chronische bronchitis) mee geselecteerd. Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
54
De huisarts heeft de aldus ontstane lijst op juistheid gecontroleerd, met andere woorden: staan de betreffende patiënten terecht op de lijst? De vaststelling of de patiënt terecht op de lijst staat was daarbij belangrijker dan de differentiaal diagnostiek tussen astma en COPD. Om patiënten te selecteren bij wie de diagnose chronisch obstructief longlijden of astma wordt vermoed, maar nog niet gediagnosticeerd is, hebben wij nog een aparte selectie gemaakt op grond van het gebruik van inhalatiemedicatie. Patiënten zijn uitgeselecteerd wanneer zij de volgende medicatie gebruikten: bèta-mimetica (R03AC), inhalatiecorticosteroïden (R03BA), parasympaticolytica (R03BB), theofyllinederivaten (R03DA) en op combinatiepreparaten (R03AK). 3.Introductie van regionale afspraken voor zorggroep COPD binnen de Praktijk Langbroek In april 2011 is er een verkorte versie beschikbaar gekomen van een protocol COPD, welke is opgesteld door de werkgroep COPD, in opdracht van de huisartsencoöperatie Zeist. Dit protocol is gebaseerd op het Thoon protocol van de Stichting TOCHT. Dit protocol is zeer vergelijkbaar met het protocol wat wij hebben ontwikkeld op basis van de NHG-Praktijkwijzer astma/COPD. Het verkorte protocol van de huisartsencoöperatie Zeist is ingevoegd en maakt derhalve integraal onderdeel uit van ons eigen protocol. 4.Tussentijdse evaluatie verbeterplan COPD: In september 2011 hebben wij een inventarisatie gemaakt van knelpunten in het protocol. Onderwerpen waren: “Wat bevalt wel in het protocol en wat zou beter kunnen, bevallen de vragenlijsten in het protocol of moeten deze aangepast worden, is het oproepsysteem werkbaar, geven patiënten gehoor aan het verzoek een spirometrie te komen doen?” Resultaat verbeterplan COPD Toen het verbeterplan COPD werd opgesteld, hadden wij als resultaat voor ogen dat het protocol bij tenminste 85% van de patiënten die in de huisartspraktijk behandeld worden, zou moeten zijn uitgevoerd. Uit onderstaande tabel blijkt dat drie van de procesindicatoren hoger dan 85% uitkomen en vijf lager dan 85%. Dit heeft deels te maken dat van de 23 patiënten die in de huisartspraktijk behandeld worden er drie patiënten niet deel wilden nemen aan spirometrie en intake anamnese. Daarnaast kan controle van de inhalatiemedicatie pas plaatsvinden bij een vervolgconsult. Dit heeft nog niet altijd plaatsgevonden. De vergelijking met andere NHG-praktijken valt voor ons gunstig uit. Bij zes procesindicatoren scoren wij beter dan de vergeleken NHG-praktijken, alleen bij spirometrie en de griepvaccinatie scoren wij een fractie ( 2%) lager. Tabel 15: procesindicatoren COPD
Procesindicator Rookgedrag Advies stoppen met roken Bepalen BMI Controle beweegpatroon Controle inhalatiemedicatie Spirometrie Griepvaccinatie Kwaliteit van leven
Praktijk Langbroek 96% 100% 87% 83% 52%
NHG-praktijken 72% 92% 43% 41% 39%
78% 78% 83%
80% 80% 34%
De kwaliteit van het zorgproces rondom COPD is reeds besproken in hoofdstuk 6.2 Zorg rondom COPD. Deze gegevens zijn te vinden op pagina 36-40 van dit jaarverslag. Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
55
Conclusie
Er is in de Praktijk Langbroek een gestructureerde, methodische aanpak gekomen voor de groep patiënten met COPD. De anamnese, onderzoek en criteria bij de diagnosestelling, zijn aangepast aan de NHG-standaard voor COPD (2007). In het protocol staat beschreven wat het beleid is voor de controle en monitoring van de aandoening, Het kaartsysteem wat ontwikkeld is voor het oproepsysteem voor COPD geeft per maand aan wie opgeroepen dient te worden, waardoor patiënten niet ongemerkt uit beeld kunnen verdwijnen. In de agenda is maandelijks een moment gereserveerd voor het nalopen van dit kaartenbakje, zodat patiënten uitgenodigd kunnen worden voor controle en monitoring. Hiermee is het verbeteringsplan COPD geborgd.
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
56
10.2 Evaluatie verbeterplan 2: ’Veilig melden van incidenten’ Inleiding Een procedure voor het Veilig Incidenten Melden(VIM) is bedoeld om zicht te krijgen op alle gebeurtenissen, of uitkomsten van gebeurtenissen, die afwijken van het normale zorgproces. Door deze gebeurtenissen te melden en vervolgens systematisch te analyseren, is het mogelijk zicht te krijgen op processen die een rol spelen bij het ontstaan van fouten. Essentieel in dit proces is dat het hierbij uitdrukkelijk niet gaat om het creëren van een schuldvraag, wie heeft het gedaan?, maar om de vraag: hoe heeft het fout kunnen gaan? Beschrijving van de gewenste situatie In de Praktijk Langbroek is een procedure voor het melden en afhandelen van incidenten en bijna-incidenten ontwikkeld. Deze procedure wordt door alle betrokkenen gedragen en uitgevoerd. In deze procedure worden incidenten en bijna-incidenten structureel geanalyseerd, met als uiteindelijk doel de kwaliteit in de Praktijk Langbroek te verbeteren. De cultuur van de Praktijk Langbroek moet erop gericht zijn dat veilig melden van incidenten en bijna-incidenten als vanzelfsprekend wordt beschouwd. De uitvoering van het verbeteringsplan ‘Veilig Incidenten melden’ 1.Het maken van een Procedure VIM. In januari 2011 is er een procedure ontwikkeld voor het melden, registreren en bespreken van incidenten en bijna- incidenten in een veilige atmosfeer. Er is een map in de assistentenruimte waarin een aantal lege formulieren worden bewaard en waarin ook de ingevulde formulieren worden opgeborgen. 2. Uitleg over VIM In het plan van aanpak was opgenomen dat er in de periode november 2010 en februari 2011 een aparte sessie zou zijn, waarin de volgende punten zouden worden uitgelegd: Wat de definitie is van incidenten en bijna incidenten; wat de waarde is van een goede registratie van incidenten en bijna incidenten; wat wordt verstaan onder veilig melden in het kader van kwaliteitsbeleid; hoe de geregistreerde gegevens gebruik zullen worden voor kwaliteitsborging; uitleg over de PDCA cyclus in kwaliteitsdenken. Omdat de Procedure VIM al in januari 2011 klaar was, is er voor gekozen om één en dezelfde sessie te plannen voor de uitleg over VIM en het bespreken en oefenen van de VIM procedure. 3. Bespreking en oefening van de VIM procedure met alle personeelsleden. Op 2 februari 2011 is er een bijeenkomst geweest met alle personeelsleden, uitgezonderd de destijds in de praktijk werkzame AIOS, waarin de punten genoemd onder 2 zijn besproken. Gelijktijdig is er met de Procedure VIM geoefend in het herkennen en bespreken van incidenten en bijna-incidenten en het maken van een verslag. 4. Start en uitvoer van de Procedure VIM in de dagelijkse praktijk. Na de bijeenkomst op 2 februari 2011 is het startsein gegeven voor het veilig melden van incidenten en bijna-incidenten. 5.Tussentijdse evaluatie van het werken met de Procedure VIM In november is er een tussentijdse evaluatie geweest hoe het werken met de VIM procedure verloopt. Er bleken tot november 3 meldingen gedaan te zijn. Knelpunten bleken te zijn: Het principe bleek nog onvoldoende bekend bij de praktijkmedewerkers. Het nut lijkt nog onvoldoende te worden herkend door de praktijkmedewerkers. Het formulier blijkt te lang en te arbeidsintensief, wat een belemmering is voor het invullen van een VIM. Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
57
Een en ander is opnieuw besproken en toegelicht en er zijn nieuwe afspraken gemaakt om structureel incidenten en bijna-incidenten te gaan melden. Resultaat verbeterplan Veilig Incidenten Melden Er zijn 12 meldingen gedaan; Er is een analyse gemaakt van deze meldingen; Er zijn geen ernstige incidenten gemeld; Het aantal meldingen is nog te klein om duidelijke patronen te kunnen herkennen. Voortvloeiend uit de analyse van de VIM is het onderwerp communicatie gekozen voor een verbeterplan voor het jaar 2012. Conclusie Er is een begin gemaakt met het melden, registreren en bespreken van ongewenste gebeurtenissen in het zorgproces, echter eind december is geconstateerd dat van gebeurtenissen die afwijken van het normale zorgproces toch nog onvoldoende melding wordt gemaakt volgens de Procedure VIM. Het bleek dat er in de Procedure VIM een aantal belemmeringen zaten die niet bevorderend waren voor structureel volgens de Procedure melden. Hierop hebben wij met elkaar een aantal vervolgstappen geformuleerd, welke de Procedure VIM zullen vereenvoudigen. Wij concluderen dat er nog gewerkt wordt aan het bereiken van een optimale situatie waarin het verbeteringsplan VIM geborgd is.
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
58
10.3 Evaluatie verbeterplan 3: ‘Introductie van Functioneringsgesprekken’. Inleiding Een functioneringsgesprek is een regelmatig terugkerend gesprek tussen de direct leidinggevende en een medewerker over de inhoud van het werk, de werkuitvoering, de werksfeer en de werkomstandigheden. Het is een middel om formeel te praten over het werk, knelpunten weg te nemen, motivatie te bevorderen, samenwerking te stimuleren, scholingsbehoeften vast te stellen en capaciteiten te benutten. In veel huisartspraktijken is het houden van functioneringsgesprekken geen routine. Beschrijving van de gewenste situatie: In de Praktijk Langbroek worden jaarlijks functioneringsgesprekken gehouden. Er bestaat een open overlegsituatie tussen de praktijkmedewerkers en de leidinggevenden, waarin alle zaken aan de orde gesteld worden, die van belang zijn voor het functioneren van de praktijkmedewerkers. Functieprofielen worden afgezet tegen wat bereikt is door de praktijkmedewerkers in de voorgaande periode en wat er bereikt moet worden in de volgende periode. Hiertoe wordt het functioneren in de afgelopen periode onder de loep genomen en voor verbeterpunten wordt in gezamenlijk overleg naar mogelijkheden en oplossingen gezocht, die gericht zijn op een volwaardig functioneren in de betreffende functie. De uitvoering van het verbeterplan ‘Introductie van functioneringsgesprekken’ 1.Verdieping en kennisvergroting op het gebied van personeels-management In februari hebben de leidinggevenden van de Praktijk Langbroek een cursus gevolgd op het gebied van coaching-, en functionerings-gesprekken. Daarnaast is veel kennis over dit onderwerp vergaard via diverse sites op internet. De opgedane kennis is verwerkt in een Procedure Jaargesprek. 2. Keuze gespreksvorm Er bestaan diverse mogelijkheden om de praktijkmedewerkers te beoordelen op hun functioneren, zoals functionerings-, beoordelings-, coachings-, en jaargesprekken. Deze verschillende type gespreksmogelijkheden zijn beoordeeld op overeenkomsten en verschillen, hun voor-, en nadelen en de praktische toepasbaarheid voor onze situatie. Wij hebben gekozen voor de vorm van het jaargesprek. Een jaargesprek is een niet-vrijblijvend gesprek tussen de leidinggevenden en medewerker op basis van gelijkwaardigheid en wederzijdsheid waarbij het functioneren van de medewerker besproken wordt in samenhang met alle factoren die daartoe bijdragen. Beide gesprekspartners hebben de mogelijkheid om gespreksonderwerpen aan te dragen. Een medewerker kan dus ook de leidinggevende aanspreken op de manier waarop hij leiding geeft. Veel aandacht gaat uit naar de resultaten die in het werk zijn bereikt. Tevens worden er afspraken gemaakt over wat nog bereikt kan worden. Van het jaargesprek wordt een verslag gemaakt dat in het personeelsdossier opgeborgen wordt. Van hier af wordt er in dit evaluatiegesprek derhalve gesproken van jaargesprek i.p.v. functioneringsgesprek. 3. Ontwikkeling Procedure Jaargesprek In april 2011 heeft C. de Heij-Verheij de ‘Procedure Jaargesprek’ ontwikkeld. Hierin staat beschreven wat de definitie is van het jaargesprek, het doel ervan, de onderwerpen die besproken kunnen worden en de voorbereiding ervan. Daarnaast is er een formulier ontwikkeld voor de verslaglegging. Dit formulier wordt na afloop van het gesprek in tweevoud door de gesprekspartners ondertekend. Één formulier wordt aan de praktijkmedewerker meegegeven en één formulier wordt in het archief van de praktijk bewaard. Na afloop van het gesprek wordt een nieuwe datum voor het volgende jaargesprek in de agenda gezet.
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
59
4. Vaststellen functieprofielen Er is een beschrijving gemaakt van de functieprofielen van zowel de praktijkassistente in de Praktijk Langbroek als de HIDH, met een beschrijving van de taken en verantwoordelijkheden. Resultaat verbeterplan ‘Introductie van functioneringsgesprekken’ Het jaargesprek heeft inmiddels plaatsgevonden op 26 januari 2012 met de dames P. Blommendaal en H. Venema. Mw. M. de Veer was ziek op die datum en zal naar verwachting haar werk voorlopig niet hervatten. Zodra er zicht is op werkhervatting zal een jaargesprek met haar ingepland worden. Conclusie In de Praktijk Langbroek worden vanaf januari 2012 jaargesprekken gehouden. Hiervoor is er een Procedure Jaargesprek ontwikkeld. De eerste gesprekken hebben reeds plaatsgevonden, de verslagen ervan zijn te vinden in een daarvoor bestemde map behorend bij het personeelsarchief. In de procedure is opgenomen dat na afloop van de gesprekken direct de gesprekken voor het volgende jaar in de agenda vastgelegd worden. Hiermee is het verbeteringsproject functioneringsgesprekken geborgd.
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
60
11. Jaarplan 2012 Voor het komend jaar hebben wij weer een drietal verbeterplannen opgesteld, te weten: Verbeterplan 1: ‘Cardio Vasculair Risicomanagement Secundair’ Verbeterplan 2: ‘Communicatie Praktijk Langbroek’ Verbeterplan 3: ‘Privacy in de Praktijk Langbroek’ Hieronder wordt een beschrijving gemaakt van de drie verbeterplannen voor 2012. 11.1 Verbeterplan 1: ‘Cardio Vasculair Risicomanagement Secundair’ Beschrijving gewenste situatie: In de Praktijk Langbroek is het duidelijk welke patiënten in aanmerking komen voor secundair risico management. De patiënten zijn geïdentificeerd en het is duidelijk of deze patiënten bij de specialist onder controle zijn of bij de huisarts. Dit wordt op een juiste manier gecodeerd in het HIS. Van de patiënten die bij de huisarts onder controle zijn, is een risicoprofiel gemaakt en vindt, indien geïndiceerd, leefstijladvisering of medicamenteuze behandeling en follow-up plaats conform de NHG-Standaard Cardiovasculair Risicomanagement. Deze secundaire preventieve zorg wordt in samenhang aangeboden in de leefomgeving van de patiënt, waarbij het totaal aan risicofactoren in de context van de individuele patiënt wordt bezien. Hierdoor is er continuïteit in de behandeling en de follow-up, rekening houdend met het totale functioneren van de patiënt en diens eventuele andere klachten, aandoeningen en behandelingen (comorbiditeit en polyfarmacie). Zie NHG-Standpunt Toekomstvisie Huisartsenzorg: Zorg voor patiënten met een veelvoorkomende chronische aandoening in de eerstelijn uitwerking Cardiovasculair Risicomanagement. Het verbeterdoel: In de Praktijk Langbroek wordt per 1 maart 2012 gestart met het verbeterplan ‘Cardio Vasculair Risicomanagement Secundair’ en zal per 1 mei 2012 zijn verwerkt in een protocol en worden nageleefd. Het resultaat moet zijn dat er per 1 juni 2012 wordt gestart met gefaseerd uitnodigen van alle patiënten met een reeds bestaande hart- en vaat ziekte en niet onder behandeling zijn bij een specialist. Plan van aanpak 1. Allereerst wordt er een lijst gemaakt van de bekende patiënten met hart- en vaat ziekten en reumatoïde artritis die in aanmerking komen voor risicoprofilering (secundaire preventie). De reeds bekende diabetes patiënten worden van de selectie uitgesloten. Deze groep patiënten is al volledig in kaart gebracht en wordt gecontroleerd. Ook patiënten waarvan het zeker is dat zij voor hun hart- en vaatziekten onder behandeling zijn van een specialist worden uitgesloten. Wie: POH Start: Februari 2012 Gereed: Maart 2012 2.Nagaan of deze patiënten al gezien worden door POH of specialist (dossieronderzoek, bij onduidelijkheid patiënt opbellen). Dossier onderzoek: Arts, POH Bellen patiënten: Assistente Start: Maart 2012 Gereed: Mei 2012
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
61
3. Duidelijke codering in het systeem (NHG advies Verslaglegging bij CVRM). Wie: Arts, POH Start: Maart 2012 Gereed: Mei 2012 4. Patiënten die nog niet gecontroleerd worden oproepen worden middels brief. Wie: Assistente Start: Juni 2012 Gereed: Mei 2013 5. Inventarisatie risicoprofiel. Wie: POH Start: Juni 2012 Gereed: Mei 2013 6. Optimaliseren behandeling en follow up volgens NHG-Standaard (evt. uit te werken in een protocol voor de praktijk). Wie: POH, in overleg met arts. Start: Juni 2012 Gereed: Mei 2013
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
62
11.2 Verbeterplan 2: ‘Communicatie Praktijk Langbroek’ Beschrijving gewenste situatie: In de Praktijk Langbroek bestaat een Richtlijn Interne Communicatie, welke door alle betrokkenen wordt gedragen en nageleefd. In deze richtlijn zijn de doelstellingen van communicatie beschreven en wat wij verstaan onder een kwalitatief goede communicatie. Ook is hierin beschreven hoe de verschillende praktijkmedewerkers met elkaar communiceren en welke middelen zij in de diverse situaties ter beschikking hebben. Het verbeterdoel: In de Huisartspraktijk Langbroek wordt per 1 maart 2012 gestart met het verbeterplan “Communicatie in de Praktijk Langbroek” en zal per 1 maart 2013 zijn verwerkt in een richtlijn en door alle praktijkmedewerkers worden nageleefd. Het resultaat moet zijn dat in maart 2013 wordt gewerkt met de Richtlijn Interne Communicatie. Plan van aanpak 1 Vragenlijst maken ten behoeve van systematische audits. Hiermee kan de huidige communicatie- en de vergadercultuur worden geïnventariseerd (doelgroepen, middelen, kanalen etc.) en de mate van (on) tevredenheid vastgelegd. Wat gaat juist wel goed en waar liggen de knelpunten. Gelijkertijd worden de wensen en (informatie)behoeften van alle praktijkmedewerkers in kaart gebracht. Wie: HIDHA Start februari 2012 Gereed: februari 2012 2
Systematische audits door Petra Blommendaal met alle praktijkmedewerkers Wie: HIDHA met alle praktijkmedewerkers Start: februari 2012 Gereed: maart 2012
3
Audits uitwerken en een analyse maken van de wijze waarop de huidige communicatie plaatsvindt, de mate van ontevredenheid en de wensen en behoeften van alle praktijkmedewerkers in kaart brengen. Wie: HIDHA Start en gereed: maart 2012
4
Resultaten van deze analyse plenair bespreken met alle praktijkmedewerkers. De verschillende mogelijkheden van communiceren worden besproken en naar oplossingen voor de knelpunten gezocht. De mogelijkheid bestaat dat in de Praktijk Langbroek bepaalde communicatie middelen niet beschikbaar zijn, in dat geval zal bekeken worden of die aangeschaft kunnen worden. Wie: HIDHA Start en gereed: april 2012
5
Opstellen Richtlijn Interne Communicatie. Wie: HIDHA, later andere praktijkmedewerkers betrokken Start: april 2012 Gereed: mei 2012
6
Richtlijn Interne Communicatie bespreken tijdens het werkoverleg. De uit de richtlijn voortvloeiende verbeteringen implementeren. Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
63
Wie: Alle praktijkmedewerkers Start en gereed: mei 2012 7
Met behulp van de oorspronkelijke vragenlijst bij alle praktijkmedewerkers opnieuw inventariseren hoe de verbeterde communicatie wordt ervaren en de mate van (on) tevredenheid vaststellen. Deze uitkomsten verwerken in het evaluatieverslag van dit verbeterplan. Wie: HIDHA Start en Gereed: maart 2013
Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
64
11.3 Verbeterplan 3: ‘Privacy in de Praktijk Langbroek’ Beschrijving gewenste situatie: In de Praktijk Langbroek wordt de persoonlijke levenssfeer van de patiënt zoveel mogelijk beschermd. Patiënten kunnen vrijuit privacy gevoelige informatie uitwisselen met de assistente, in de wachtkamer zijn geen flarden van gesprekken uit de spreekkamers te horen en ook zijn telefoongesprekken vanuit de assistente kamer niet waar te nemen in de wachtkamer. Het verbeterdoel: Doel: In de Praktijk Langbroek wordt per 1 maart 2012 gestart met het verbeterplan “Privacy in de Praktijk Langbroek” en zal per 1 maart 2013 verwerkt zijn in een stappenplan wat uiteindelijk moet leiden tot een hogere privacy. Het resultaat moet zijn dat na uitvoering van de voorgestelde verbeteringen patiënten een hogere privacy ervaren doordat er geen privacy gevoelige informatie meer doordringt vanuit spreekkamers en assistentenkamers. Dit zullen we toetsen door een nieuwe patiëntenenquête te houden drie maanden nadat de verbeteringen uitgevoerd zijn. Ons doel is beter of gelijk te scoren dan referentiewaarde. De referentiewaarden zijn respectievelijk: 50% van de patiënten geeft aan te kunnen horen wat er aan de balie besproken wordt en 9% vangt wel eens gespreksflarden uit de spreekkamer op Geluidsoverlast heeft altijd twee kanten, namelijk de geluidsproductie en de overdracht van het geluid. Het verbeterplan richt zich op beide aspecten. Plan van aanpak 1 Onderzoek naar de effecten van bouwkundige aspecten van het pand, de gebruikte materialen en inrichting op de akoestiek. Hiertoe wordt een bedrijf ingeschakeld wat gespecialiseerd is in akoestiek en geluidsisolatie, welke adviezen kan geven over aanpassingen die de geluidsoverdracht verminderen. Wie: huisarts/praktijkhouder Start: maart 2012 Gereed: april 2012 2
Offertes aanvragen bij diverse aannemers om de financiële haalbaarheid van de voorgestelde bouwkundige aanpassingen vast te stellen. Wie: huisarts/praktijkhouder Start: mei 2012 Gereed: juni 2012
3
Stappenplan maken voor de uitvoer van de voorgestelde aanpassingen Wie: huisarts/praktijkhouder Start: mei 2012 Gereed: juni 2012
4
Werkoverleg waarin de volgende punten aan de orde komen: Het hoorbaar zijn van gesprekken van personeel door anderen heeft met de volgende factoren te maken:
Waar zit je als je een gesprek hebt Hoe is het stemniveau en de articulatie Gebruik van hulpmiddelen om stemgebruik te minderen Deuren dicht, loket dicht?
Wie: huisarts/praktijkhouder Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
65
Start: april 2012 Gereed: juni 2012 5
Start programma gedragsmatige veranderingen die leiden tot het verlagen van geluidsproductie. Om gedragsmatige veranderingen te bewerkstelligen wordt in 2012 een programma gedaan in de praktijk om het gedrag t.a.v. privacy van alle personeelsleden te optimaliseren. Dit programma zal bestaan uit:
Werkbespreking met thema omgang privacy Werkbespreking fysiologie van het gehoor Stimuleren gebruik van headset als hulpmiddel om geluidsproductie te verminderen (en om nek, schouderklachten te voorkomen). Optioneel workshop logopedie voor de praktijkmedewerkers.
Wie: huisarts/praktijkhouder Start: april 2012 Gereed: september 2012 6
Onderzoek naar de mogelijkheid en wenselijkheid om achtergrondmuziek in te zetten om de aandacht van geluiden af te leiden. Wie: huisarts/praktijkhouder Start: mei 2012 Gereed: juni 2012
7
Onderzoek naar de mogelijkheid en wenselijkheid om een informatiescherm in te zetten om de aandacht van privacy gevoelige geluiden af te leiden. Reden om een televisiescherm te plaatsen zou informatieverstrekking zijn, dat het ook aandacht zou kunnen afleiden, zou een gunstig neveneffect kunnen zijn. Wie: huisarts/praktijkhouder Start: mei 2012 Gereed: juni 2012
8
Evaluatie van de verkregen informatie uit de onderzoeken naar bouwkundige mogelijkheden, gedragsmatige mogelijkheden en afleidende technieken en bepalen welke strategie of combinatie van strategieën het beste resultaat zal opleveren.
9
Uitvoer en realiseren van de aanpassingen die als beste uit de bus komen. Eenvoudige gedragsmatige aanpassingen, zoals het gebruik van headset en het sluiten van het loket en deuren, kunnen zonder restricties doorgevoerd worden. Indien bouwkundige aanpassingen noodzakelijk zijn, stellen wij een budget van 3500 euro ter beschikking. Indien inzet van methoden, die af moeten leiden van overdracht privacygevoelige informatie, zoals het plaatsen van een informatiescherm en/of achtergrondmuziek, stellen wij een budget van maximaal 1500 euro ter beschikking. Als aanpassingen om financiële reden op korte termijn niet mogelijk zijn, zal gezocht worden naar een termijn waarop dit financieel wel haalbaar is.
11
Patiëntenenquête houden om het effect van de aanpassingen te evalueren en het analyseren van deze gegevens. Wie: praktijkondersteuner Start: 3 maanden nadat alle aanpassingen gerealiseerd zijn Gereed: 1 maand na start patiëntenenquête Jaarverslag 2011 Huisartspraktijk Langbroek
66