HUISARTSPRAKTIJK J.J. VAN DER HARST
JAARVERSLAG
2013
Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 2
INHOUD
INLEIDING ........................................................................................................................... 5 TEAM ................................................................................................................................. 6 Huisartsen 2013 ..................................................................................................................................................................... 6 Assistentie 2013 ..................................................................................................................................................................... 6 Praktijkondersteuning 2013 .............................................................................................................................................. 6 Opleiden 2013 ........................................................................................................................................................................ 6 PATIËNTEN ......................................................................................................................... 7 ZORG .................................................................................................................................. 8 Consulten ................................................................................................................................................................................. 8 Verrichtingen .......................................................................................................................................................................... 9 Medicijngebruik .................................................................................................................................................................. 10 Laboratoriumaanvragen .................................................................................................................................................. 11 Verwijzingen ......................................................................................................................................................................... 12 Cervixuitstrijkjes ................................................................................................................................................................. 13 Griep ....................................................................................................................................................................................... 14 Stoppen met roken ............................................................................................................................................................ 14 Diabetes ................................................................................................................................................................................. 15 CVRM ...................................................................................................................................................................................... 16 COPD ....................................................................................................................................................................................... 18 Astma ...................................................................................................................................................................................... 18 Osteoporose ......................................................................................................................................................................... 19 Ouderenzorg ........................................................................................................................................................................ 19 KWALITEITSBELEID ............................................................................................................ 20 Verbeterplannen ................................................................................................................................................................ 20 Verbeterplan lectuur wachtkamer ............................................................................................................................... 20 Verbeterplan ritmestoornissen ...................................................................................................................................... 20 Verbeterplan afsprakenplanning .................................................................................................................................. 21 Verbeterplan kwaliteitsagenda ..................................................................................................................................... 22 Verbeterplan preventieconsult ...................................................................................................................................... 22 Opleidingen cursussen nascholingen .......................................................................................................................... 23 Huisarts, Jan van der harst .............................................................................................................................................. 23 POH‐S, Paola Gerritsen ..................................................................................................................................................... 23 POH‐GGZ ................................................................................................................................................................................. 24 Assistentes ............................................................................................................................................................................. 24 Klachten ................................................................................................................................................................................. 25 (Bijna‐)Incidenten ............................................................................................................................................................... 25 Medische apparatuur ........................................................................................................................................................ 25 voorlichting ........................................................................................................................................................................... 26 TOT SLOT .......................................................................................................................... 27 Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 3
Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 4
INLEIDING Evenals ons beleidsplan dient het jaarverslag meerdere doelen. Het is een interne graadmeter, maar ook een externe verantwoording. We schreven in het jaarplan voor 2013 : “2013 zal ons vast vele nieuwe uitdagingen geven. Sommige ervan kunnen we voorzien, andere blijven vooralsnog een verrassing.” Echt onaangename of schokkende “verrassingen” bleven ons gelukkig bespaard. 2013 was het jaar van de start van het nieuwe accrediteringstraject, waarin andere eisen aan ons gesteld werden dan voorheen. We kregen voor de overstap een extra half jaar de tijd om alles op orde te maken. Eind 2013 waren de meeste data verzameld en hadden we helder zicht op wat er nog moest gebeuren. Meest ging het om het maken van protocollen en het beschrijven van procedures. Het verzamelen en registreren van de antwoorden op de opt‐in vraag bleef ook in 2013 onze aandacht vragen. Net als in 2012 is in 2013 van eenderde van de patiënten een antwoord geregistreerd, waarmee het totaal op tweederde kwam. Naast de al bestaande en goed lopende DBC’s (Diagnose‐Behandel‐Combinaties) COPD en Diabetes type 2, namen we vanaf april 2013 deel aan een DBC VRM (Vasculair Risico Management). Het bestaande CVR‐spreekuur had wat aanpassingen nodig om tegemoet te kunnen komen aan de eisen van de zorgverzekeraar, hetgeen soepel verliep. Auteur is Paola Gerritsen, praktijkverpleegkundige. Bij het verzamelen van de data heeft ieder zijn/haar steentje bijgedragen. Hengelo, Mei 2014, Paola Gerritsen Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 5
TEAM HUISARTSEN 2013 Tot maart 2013 nam dokter Rosella Balena op maandagen de praktijk waar. Ze vertrok in verband met werkzaamheden elders, waarna dokter van der Harst de volledige week weer voor eigen rekening nam. ASSISTENTIE 2013 ‐ ‐ ‐
Magda Severt werkte in 16 uur per week, verdeeld over de maandag en de woensdag. Minke Versteegh werkte 20 uur per week, op de maandag, dinsdag en donderdag. Josje Hamers werkte 12 uur als assistente op de dinsdag en vrijdag. Op woensdag en op vrijdag besteedde ze daarnaast een deel van haar tijd aan ouderenzorg binnen de praktijk. Ze volgde daartoe in 2013 de module “ouderenzorg” bij de Saxion hogeschool in Enschede.
PRAKTIJKONDERSTEUNING 2013 ‐ ‐
Paola Gerritsen, POH‐somatiek, werkte 21 uur per week, verdeeld over de dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag. Recep Canel en Matthijs Fremery, POH‐GGZ, werkten vijf uur per week voor onze praktijk.
OPLEIDEN 2013 ‐ ‐ ‐
Coassistenten: Manon Zwakenberg (april/mei) en Lucia Rijstenberg (oktober/november) Stagiaires doktersassistente: Zeynep Cöpoglu (mei/juni), Anke Schlömer (november/december), Laura Rouhof (januari/februari) Stagiaire POH‐somatiek: Ellis Amkreutz (oktober/november/december)
Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 6
PATIËNTEN Het aantal patiënten in de praktijk fluctueert wat: het ene jaar zijn het er wat meer dan het andere. Dit is een natuurlijk verloop, waar we tot nu toe niet echt een trend in hebben kunnen ontdekken. Eind 2013 stonden er 2291 patiënten in de praktijk ingeschreven. MUTATIES 2013
2013
geboren
19
overleden
27
naar andere huisarts
113
van andere huisarts
112
totaal aantal patiënten
2291
Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 7
ZORG In dit hoofdstuk wordt inzichtelijk gemaakt welke zorg we in 2013 geboden hebben. Er is aandacht voor de hoeveelheid en soorten consulten en verrichtingen, maar ook voor medicijngebruik. Tevens wordt er nader ingegaan op onze cijfers wat betreft preventie en begeleiding van mensen met een chronische ziekte. CONSULTEN De eerste tabel toont het aantal gevoerde consulten in 2013. Omdat van de huisarts en de
assistentes alleen is na te gaan hoeveel consulten zijn gedeclareerd, zijn bij hen de consulten in het kader van ketenzorg niet geteld en dus niet vermeld in dit verslag. Ketenzorg wordt namelijk niet per consult maar per patiënt vergoed, waardoor aparte consulten niet worden gedeclareerd. Hierbij kan gedacht worden aan bijvoorbeeld een consult van een COPD‐patiënt die naar de dokter gaat bij een verergering van zijn klachten. De consulten bij de praktijkverpleegkundige zijn weliswaar ook niet apart gedeclareerd, maar wel geregistreerd. De telefonische consulten geven het totaal aantal telefoontjes weer waarin medisch advies werd gegeven of gevraagd. Het bellen voor een afspraak of een herhaalrecept is geen telefonisch consult. CONSULTEN 2013
consult
huisarts
assistente
POH‐S
spreekuur
consult
telefoon
Standaard
2369
650
493
Diabetes
445
159
Dubbel
1403
14
611
CVRM
532
66
1
Telefonisch
830
760
260
Astma/COPD
71
5
0
Visite
484
10
17
Osteoporose
52
28
1
Roken
4
2
0
CONSULTEN POH‐S UITGESPLITST
visite 15
Ouderenzorg nvt
Niet geteld
121
In 2013 werden 37 mensen door een POH‐GGZ gezien. Met hen zijn 104 gesprekken (consulten) gevoerd. Het aantal gesprekken per patiënt varieerde van een eenmalig consult tot maximaal zeven.
Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 8
CONTACTEN 2010‐2013
6000 5000 4000
2010
3000
2011
2000
2012
1000
2013
0 consulten
telefonische consulten
visites
We hebben in 2013 bijgehouden hoe vaak het voorkomt dat mensen niet verschijnen zonder een afspraak af te zeggen. Dit gebeurde 101 keer, waarvan 46 maal bij de huisarts, 41 maal bij de POH en 14 maal bij de assistente. De duur van de geplande afspraken waar men niet verscheen varieerde van 10 minuten tot een uur. VERRICHTINGEN VERRICHTINGEN 2012‐2013
Type verrichting
2012
2013
Urineonderzoek
303
309
Teststrip glucose
320
259
Cyriax‐injectie
120
153
ECG (maken, interpreteren, bespreken met patiënt)
62
Chirurgie
112
96
Verrichting ter vervanging specialistenbezoek
38
63
Tympanografie
61
41
Stikstofbehandeling
55
39
Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 9
106
Longfunctiemeting (= spirometrie)
52
36
Diagnostiek met behulp van Doppler
13
29
Aanmeten en plaatsen pessarium
17
22
Ambulante bloeddrukmeting
48
17
Zwangerschapstest
4
14
IUD inbrengen/Implanteren c.q. verwijderen implanonstaafje
12
13
MMSE geheugentest
2
13
Tapen
6
10
Postoperatief consult (zn. incl. verwijdering hechtmateriaal)
5
5
Euthanasie
3
4
Oogboring
1
4
Teledermatologie
‐
3
Ambulante compressietherapie bij ulcus cruris
1
1
De grote toename van het aantal ECG’s dat gemaakt werd is te wijten aan het verbeterplan om hartritmestoornissen op te kunnen sporen. (zie onder het kopje kwaliteitsbeleid). Overige aantallen blijken per jaar wat te verschillen, zonder dat daar altijd een verklaring voor te vinden is. MEDICIJNGEBRUIK Er zijn het afgelopen jaar 14798 recepten verwerkt. (2010: 14699, 2011: 15023, 2012: 15286) Onderstaande tabel geeft inzicht in welke soorten medicijnen het meest werden voorgeschreven. Bij het interpreteren van de tabel dient rekening gehouden te worden met het feit dat met name psycholeptica doorgaans niet voor drie maanden worden voorgeschreven. Chronische gebruikers van deze middelen moeten dus vaker bestellen, waardoor er meer voorschriften worden geregistreerd. De meeste andere in de lijst voorkomende geneesmiddelen worden bij chronisch gebruik steeds voor drie maanden voorgeschreven. Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 10
2013: MEDICATIE TOP‐10
Aantal voorschriften
Soorten middelen
1116
Middelen die invloed uitoefenen op het renine‐angiotensine systeem: o.a. ace‐remmers, angiotensine2 antagonisten.
1044
Psycholeptica: o.a. slaapmiddelen, kalmerende middelen, anti‐psychotica
872
Middelen die invloed uitoefenen op het vetspectrum: o.a. statines
802
Middelen bij obstructieve luchtweg aandoeningen: o.a. inhalaties
796
Antistolling
792
Middelen bij maagzuurgerelateerde ziekten: o.a. maagzuurremmers
655
Psychoanaleptica: o.a. antidepressiva
560
Diabetesmedicatie: o.a. insuline, SU‐derivaten
530
Ontstekingsremmers
521
Pijnstillers
LABORATORIUMAANVRAGEN We maken voor onze lab aanvragen gebruik van twee laboratoria: MEDLON en SHO. Van MEDLON krijgen we spiegelinformatie. Er is geen reden om aan te nemen dat de relatieve aantallen en verhoudingen bij SHP anders zijn. Onze aanvragen zijn in de tabel steeds afgezet tegen het gemiddelde aantal aanvragen. Opvallend is dat we veel aanvragen minder doen dan gemiddeld. Dit heeft te maken met ons beleid: we willen geen overbodig onderzoek doen en vragen heel gericht labonderzoek aan. Daar waar we boven het gemiddelde zitten betreft het aanvragen die veel gedaan worden in het kader van diabetes en cardio vasculair risico management, zoals bijvoorbeeld cholesterol en HbA1c.
Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 11
VERWIJZINGEN Het aantal in 2013 geschreven verwijzingen bedraagt 582 (2012:685). Dit zijn er 100 minder dan vorig jaar. Een verklaring hiervoor is dat we in 2013 bijna geen waarneming hebben gehad: dokter van der Harst werkte de maandagen het grootste deel van het jaar zelf. Zoals in onze missie al beschreven vinden we het belangrijk alleen te verwijzen als dat echt nodig is. Waar mogelijk en verantwoord kiezen we ervoor, in samenspraak met de patiënt, de zorg bij ons te houden. goedkoper en gemakkelijker voor alle partijen. De tabel laat zien waar men het meest naar toe werd verwezen.
Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 12
2013: VERWIJZING‐TOP‐10
Specialisme
2012
2013
Psychologische zorg
55
62
Oogheelkunde
62
52
Orthopedie
56
46
Keel ‐neus en oorheelkunde
60
38
Dermatologie
45
37
Chirurgie
47
35
Neurologie
43
34
Gynaecologie
32
28
Interne geneeskunde
36
27
Urologie
21
19
CERVIXUITSTRIJKJES In 2013 werden in het kader van het Bevolkingsonderzoek Vroegtijdige Opsporing Baarmoederhalskanker (BVO) 103 vrouwen uitgenodigd om een uitstrijkje te laten maken. Van deze vrouwen werden daadwerkelijk 81 uitstrijkjes gemaakt, waarmee de zogenaamde “bruto opkomst” in onze praktijk op 78,6% lag (2010 70%, 2011 79,3%, 2012 77,4%). Deze bruto opkomst is niet gecorrigeerd voor geeigende redenen om af te zien van een uitstrijkje, zoals bijvoorbeeld een zwangerschap. Het brutopercentage kan dus ook nooit honderd procent zijn, want er is altijd een aantal vrouwen dat terecht geen uitstrijkje ondergaat, of dat bijvoorbeeld bij de gynaecoloog laat doen. Als we deze correctie wel doorvoeren komen we in 2013 uit op een netto percentage van maar liefst 99,2% (2011: 87,8%, 2012: 95,5%). We zijn hier zeer tevreden mee. We hebben hiermee aangetoond dat we de resultaten van het in 2011 uitgevoerde verbeterplan met betrekking tot de opkomst voor uitstrijkjes hebben weten te borgen. Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 13
GRIEP De 874 geïndiceerde patiënten kregen ofwel via de post een persoonlijke oproep (835x), ofwel één van de praktijkmedewerkers kwam de griepvaccinatie aan huis geven (39x). Mensen die in voorafgaande jaren al hadden aangegeven geen prijs te stellen op een vaccinatie, de 146 bij ons bekende “griepvaccinatieweigeraars”, kregen geen oproep. Er werden 21 nieuwe griepweigeraars geregistreerd. Uiteindelijk kregen 650 mensen een vaccinatie (2010: 671, 2011: 674, 2012: 643). Onderstaande grafiek geeft inzicht in het aantal patiënten dat een oproep kreeg voor een griepvaccinatie en het percentage daadwerkelijk gegeven vaccinaties. Tevens is te zien dat er een relatief groot aantal “non‐responders” is, mensen die zonder opgaaf van reden niet verschenen om een vaccinatie te halen. Dit aantal zouden we graag lager zien. We blijven er dan ook op aandringen dat mensen die, al of niet eenmalig, geen prijs stellen op de vaccinatie, dit even aan ons laten weten. De restgroep (paars) bestaat uit mensen die er dit jaar van afzagen om een vaccinatie te halen, maar volgend jaar wel graag weer een oproep ontvangen en mensen die de vaccinatie al elders kregen. De nieuwe weigeraars (rood), dus de mensen die expliciet aangaven geen prijs te stellen op een vaccinatie, ondanks dat ze in de risicogroep zaten, zullen ook de komende jaren geen oproep krijgen. GRIEP 2013
3% gevaccineerd
21%
nieuwe weigeraars 2%
non responders 74%
rest
STOPPEN MET ROKEN In 2013 hebben vier (2010: 17, 2011: 27, 2012:9) mensen het stoppen met roken spreekuur bezocht. Drie van de vier waren eind 2013 nog “rookvrij”. Overigens is er ook binnen de andere spreekuren tijd en aandacht voor stoppen met roken. Vaak is het daarom niet nodig om apart het stoppen met rookuur spreekuur te bezoeken. Het komt veel voor dat mensen na gerichte leefstijladviezen in het kader van andere spreekuren op eigen houtje stoppen. Onderzoek van Stivoro laat zien dat een slagingspercentage van 30% hoog is. We zitten dus goed met onze 75% geslaagde pogingen. Wel moet daarbij aangetekend worden dat een poging officieel pas echt als “geslaagd” is na een vol jaar niet roken. Bovendien is door het extreem lage totaal de berekening statistisch gezien van weinig waarde. Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 14
DIABETES ‐ ‐
Aantal patiënten met diabetes type 2, geïncludeerd in diabetesspreekuur: 136 Aantal patiënten met diabetes type 2 bij specialist: 13 (2010: 15, 2011: 14, 2012:19)
Ons diabetesspreekuur valt onder de Diagnose Behandel Combinatie (DBC) diabeteszorg en wordt uitgevoerd volgens het protocol van zorggroep THOON, de Twentse Huisartsen Onderneming Oost Nederland. Het spreekuur werd in 2013 uitgevoerd door de praktijkverpleegkundige, waarbij bijzonderheden werden overlegd met de huisarts, die eindverantwoordelijk was voor de behandeling. Naast het THOON‐protocol werd gewerkt aan de hand van op schrift gestelde werkafspraken waarin o.a. staat beschreven hoe de werkzaamheden en verantwoordelijkheden onderling zijn verdeeld. Er zijn voor de DBC indicatoren vastgesteld aan de hand waarvan de kwaliteit van de diabeteszorg kan worden gemeten. Onderstaande cijfers zijn afkomstig uit de jaarmeting 2013. Resultaten van onze praktijk zijn daarbij steeds afgezet tegen de gemiddelde resultaten van alle huisartsen die via THOON deelnemen aan de DBC. Behandeling 2013 DM2
80% 60% 40%
praktijk
20%
zorggroep
0% niet medicamenteus orale antidiabetica
insuline
HBA1C , BLOEDDRUK en LIPIDENPROFIEL
120% 100% 80% 60% 40% praktijk
20% 0%
zorggroep
Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 15
NIERFUNCTIE, ROOKGEDRAG, BMI, VOETEN en OGEN
120% 100% 80% 60% 40% 20%
praktijk
0%
zorggroep
CVRM In het CVRM‐spreekuur worden zowel mensen gecontroleerd met een verhoogd risico op hart‐ en vaatziekten, als mensen die een hart‐ of vaatziekte hebben doorgemaakt. Vanaf april 2013 zijn we met de eerste groep Twentse huisartsen ingestroomd in de kersverse Diagnose Behandel Combinatie (DBC) VRM (Vasculair Risico Management). De zorg wordt uitgevoerd volgens het protocol van zorggroep THOON, de Twentse Huisartsen Onderneming Oost Nederland. Deze DBC kent inclusiecriteria, waardoor sommige mensen die voorheen wel in ons CVRM spreekuur zaten niet meegingen naar de DBC. Zij werden, naast de DBC, op dezelfde wijze begeleid, maar werden niet meegerekend bij onderstaande cijfers. Het betreft met name jonge mensen die geen medicatie gebruiken maar wel een licht tot matig verhoogd risico hebben op het ontwikkelen van cardio vasculaire aandoeningen. Ook ouderen die welliswaar een hoog risico hebben maar daarvoor geen medicatie gebruiken vallen niet binnen de DBC, evenals mensen met een gestoorde glucosetolerantie zonder verhoogde bloeddruk en/of lipidenprofiel (cholesterol). Het spreekuur werd in 2013 uitgevoerd door de praktijkverpleegkundige, waarbij bijzonderheden werden overlegd met de huisarts, die eindverantwoordelijk was voor de behandeling. Naast het THOON‐protocol werd gewerkt aan de hand van op schrift gestelde werkafspraken waarin o.a. staat beschreven hoe de werkzaamheden en verantwoordelijkheden onderling zijn verdeeld. Er zijn voor de DBC indicatoren vastgesteld aan de hand waarvan de kwaliteit van de zorg kan worden gemeten. Onderstaande cijfers zijn afkomstig uit de jaarmeting 2013. Omdat het een nieuwe DBC betreft, waarin het aantal deelnemende huisartsen groeiende is, konden de cijfers nog niet worden afgezet tegen de gemiddelde resultaten van andere huisartsen. ‐
Aantal patiënten geïncludeerd in VRM‐ spreekuur (DBC): 241 ‐ 181 hoog risicopatienten (primaire preventie) ‐ 60 met een doorgemaakte cardio vasculaire aandoening (secundaire preventie) Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 16
bloeddruk, vetspectrum en nierfunctie
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
primaire preventie secundaire preventie
leefstijl: gewicht en roken
120% 100% 80% 60%
primaire preventie secundaire preventie
40% 20% 0% BMI BMI < 25 BMI > 30 rookstatus rokers vastgelegd vastgelegd
Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 17
COPD ‐ ‐
Aantal patiënten met COPD, geïncludeerd in COPD spreekuur: 36 Aantal patiënten met COPD bij specialist: 20
Ons COPD‐spreekuur valt onder de Diagnose Behandel Combinatie (DBC) COPD en wordt uitgevoerd volgens het protocol van zorggroep THOON, de Twentse Huisartsen Onderneming Oost Nederland. Het spreekuur werd uitgevoerd door huisarts en praktijkverpleegkundige. Naast het THOON‐protocol werd gewerkt aan de hand van op schrift gestelde werkafspraken waarin o.a. staat beschreven hoe de werkzaamheden en verantwoordelijkheden onderling zijn verdeeld. Net als bij het diabetesspreekuur kan de kwaliteit van de gegeven zorg worden afgemeten aan de hand van een aantal indicatoren. Onderstaande cijfers zijn afkomstig uit de jaarmeting 2013. Resultaten van onze praktijk zijn daarbij steeds afgezet tegen de gemiddelde resultaten van alle huisartsen die via THOON deelnemen aan de DBC. JAARMETING 2013 COPD
120% 100% 80% 60% 40% praktijk
20%
zorggroep
0%
ASTMA De praktijk kende in 2013 geen eigen spreekuur voor astma patiënten. Een aantal van hen werd gezien in het kader van het COPD‐spreekuur, omdat er sprake was van zowel astma als COPD. Ook werd een aantal mensen door de praktijkverpleegkundige gezien op eigen wens of op indicatie van de huisarts. De begeleiding bestond dan veelal uit diagnostische tests zoals een longfunctietest of allergieonderzoek. Daarnaast was er ruimte voor leefstijl adviezen, optimaliseren van de medicatie en inhalatie‐instructie. Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 18
OSTEOPOROSE Het osteoporosespreekuur is er in de eerste plaats voor mensen bij wie de diagnose osteoporose al gesteld is: zij worden gevolgd door middel van gestructureerde controle, voorlichting, educatie en medicamenteuze behandeling. Daarnaast is er een groep mensen bij wie een verminderde botdichtheid is geconstateerd, zonder dat er sprake is van osteoporose. Zij lopen een verhoogd risico op het krijgen van osteoporose. Ook voor hen is het van belang om zich te laten voorlichten en controleren, zodat ze zelf mee kunnen helpen om osteoporose te voorkomen. Eind 2013 telde het osteoporose spreekuur 66 patiënten. Bij 36 van hen was echt sprake van osteoporose. De anderen hadden een verminderde botdichtheid, oftewel osteopenie. OUDERENZORG Het in 2012 begonnen traject van inventariseren en opzetten van de ouderenzorg werd in 2013 vervolgd. Josje Hamers deed 69 inventariserende huisbezoeken bij “kwetsbare”ouderen. Waar nodig kregen deze eerste bezoeken een vervolg. Dit vervolg kon bestaan uit het geven van informatie, wijzigen van medicatie, geven van wondzorg, regelen van extra thuiszorg, een maaltijdvoorziening, een case manager dementie et cetera. Het totale aantal visites in het kader van ouderenzorg was 121.
Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 19
KWALITEITSBELEID VERBETERPLANNEN In 2013 werden 5 verbeterplannen opgesteld en uitgevoerd. VERBETERPLAN LECTUUR WACHTKAMER Uit een patiënten enquête in 2012 was gebleken dat veel mensen prijs zouden stellen op meer variatie en verversing van de lectuur in de wachtkamer. Andere voorstellen voor verbeterplannen die door patiënten in de enquête werden genoemd hadden ook vaak te maken met de wachtkamer. Zelf hadden we wat moeite met het folderrek waar vaak ongevraagd productreclame in terecht komt. Doel: Dit verbeterplan is geslaagd als aan het eind van het traject: -
Er voor elke leeftijdscategorie lectuur aanwezig is De lectuur regelmatig en structureel ververst wordt Diverse andere suggesties van patiënten met betrekking tot de wachtkamer kritisch in het team zijn besproken en indien wenselijk en reëel, toegepast. Er een oplossing is voor het folderrek en de ongewenste reclame waar wij als team vrede mee hebben.
Evaluatie Een leuk plan om uit te voeren. Lekker concreet. Taken werden verdeeld. Jan selecteerde een abonnement op een bladenpakket dat maandelijks wordt ververst, voor elk wat wils. Josje zorgde voor schoon en leuk speelgoed. Paola regelde een nieuwe kast, whiteboard en nieuwe gedichtenposters. Het abonnement op het folderrek met de ongewenste reclame werd opgezegd. Magda kocht een prullenbakje, Minke zorgde ervoor dat er in het halletje een bakje kwam met “oude” tijdschriften, om mee te nemen. Hiervan wordt grif gebruik gemaakt. We zijn tevreden. Krijgen ook positieve reacties van patiënten. De wachtkamer ziet er weer wat verzorgder uit. VERBETERPLAN RITMESTOORNISSEN Hartritmestoornissen worden vaak per toeval ontdekt doordat patiënten zich melden met specifieke klachten of doordat de pols wordt gecontroleerd tijdens een jaarcontrole CVR of diabetes. Doel: Dit verbeterplan is geslaagd als aan het eind van het traject: -
Hartritmestoornissen systematisch opgespoord worden. Er een richtlijn is waarin is vastgelegd hoe we dit doen en wat er van de diverse praktijkmedewerkers wordt verwacht.
Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 20
-
Alle medewerkers doordrongen zijn van het belang van het opsporen van atriumfibrilleren en dit kunnen verwoorden. Het opsporen van mogelijke hartritmestoornissen routine is geworden voor alle medewerkers.
Evaluatie Na in‐ en externe scholing op het gebied van ritmestoornissen is een interne richtlijn geschreven. Belangrijkste boodschap in deze richtlijn: bij elke bloeddrukmeting en bij klachten die kunnen wijzen op hartritmestoornissen wordt het polsritme gecontroleerd. Bij geconstateerde onregelmatigheid volgt onmiddellijk een ECG (hartfilmpje). We hebben gedurende een aantal maanden bijgehouden wat de resultaten zijn van het onmiddellijk maken van een ECG bij waargenomen onregelmatige pols: In bijna 30% van de gevallen bleek er iets verontrustends aan de hand te zijn. Drie keer bleek er sprake van nog niet eerder geconstateerd atriumfibrilleren. Hiermee hebben het plan en richtlijn hun nut bewezen. De richtlijn werd toegevoegd aan het protocollenboek en zal jaarlijks worden geëvalueerd. VERBETERPLAN AFSPRAKENPLANNING Uit de registratie van de bijna‐incidenten en uit onze diverse eigen ervaringen bleek dat er regelmatig misverstanden waren met patiënten over afspraken, data, tijden. Met als gevolg dat mensen soms vergeefs kwamen, of dat mensen bijvoorbeeld heel lang in de wachtkamer zaten zonder opgeroepen te worden, omdat ze niet in onze agenda stonden. Doel: Dit verbeterplan is geslaagd als aan het eind van het traject: -
-
Er systematisch wordt bijgehouden hoe vaak deze incidenten voorkomen en wat de oorzaak is. De verwerking/bespreking ervan is geïntegreerd in de halfjaarlijkse bespreking van fouten/incidenten, waarbij natuurlijk ook besproken wordt hoe we ze tot een minimum kunnen (blijven) beperken. Er actief maatregelen zijn genomen die dit soort incidenten moeten tegengaan. Het vergeefs wachten in de wachtkamer ten gevolge van een misverstand vrijwel geheel tot het verleden behoort.
Evaluatie Er werd een aantal maatregelen genomen om dit doel te bereiken. Misverstanden met afspraken werden structureel genoteerd en geanalyseerd. Het simpele verzoek: “melden bij de balie”, bleek een goede maatregel. Eventuele vergissingen worden meteen opgemerkt en opgelost. Het eindeloos wachten in de wachtkamer ten gevolge van een misverstand komt vrijwel niet meer voor. Af en toe gebeurt het nog dat een patiënt op een verkeerd tijdstip in de praktijk is. Het is niet altijd te controleren waar het dan is fout gegaan, bij de patiënt of de medewerker. Wat opvalt bij het bespreken is dat in alle gevallen de misverstanden direct naar wederzijds tevredenheid werden opgelost. Er blijft een incidentenformulier achter de balie liggen, alleen wordt dit nu niet specifiek voor de
Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 21
afspraken gebruikt maar voor alle voorkomende incidenten. De borging van dit plan wordt op deze wijze meegenomen in de procedure (bijna‐)incidenten. VERBETERPLAN KWALITEITSAGENDA Het bleekt in de hectiek van alledag soms moeilijk om gemaakte afspraken rondom kwaliteitstaken te handhaven en resultaten van verbeterplannen te borgen. Er waren verschillende manieren van noteren van taken, op verschillende plaatsen, door verschillende personen. Daardoor ontbrak het overzicht soms, wat de kans op vergeten van taken groter maakte. Ook was het niet altijd helder welke taken moesten worden overgenomen door anderen als er iemand zou uitvallen. Een kwaliteitsagenda is een instrument dat de uitvoering van taken rondom kwaliteitszorg inzichtelijk en overzichtelijk maakt. Doel: Dit verbeterplan is geslaagd als aan het eind van het traject: -
De kwaliteitsagenda is geïmplementeerd. De uitvoering van taken rondom kwaliteitszorg voor iedereen helder is en continuïteit is gegarandeerd. De agenda zo wordt bijgehouden dat borging van verbeterplannen en andere kwaliteitstaken ermee wordt gegarandeerd.
Evaluatie Na wat brainstormen over welke vorm zo’n kwaliteitsagenda zou moeten hebben, werd gekozen voor een ouderwets planbord met kleurige kaartjes. Dit omdat het in één oogopslag toont wie wat gedaan heeft en wat nog moet. Tijdens de eerste maanden werd er hier en daar nog wat aangepast, maar uiteindelijk waren we tevreden. Er zouden nog taken bij kunnen, maar we willen ervoor waken dat het geen vergaarbak van losse klusjes wordt. We lopen elke teamvergadering gezamenlijk naar het bord om te zien of alles “bij” is. We hebben er alle vertrouwen in dat borging van plannen en andere kwaliteitstaken met behulp van het planbord wordt gegarandeerd VERBETERPLAN PREVENTIECONSULT Wij zien preventie als een wezenlijk onderdeel van de huisartsenzorg. De NHG maakte een prachtige richtlijn voor het preventieconsult diabetes, hart‐ en vaatziekte en nierschade. Doel: Dit verbeterplan is geslaagd als aan het eind van het traject: -
Er een protocol is waarin is vastgelegd hoe het preventieconsult in onze praktijk georganiseerd is en wat er van de diverse praktijkmedewerkers wordt verwacht. Het preventieconsult structureel onderdeel is van ons aanbod. De patiënten hierover mondeling, via de nieuwsbrief en via de website zijn geïnformeerd.
Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 22
Evaluatie Het invoeren van het preventieconsult ging vrij gemakkelijk en geheel volgens plan. Wat wel opviel is dat er weinig animo voor is. Reden hiervoor is waarschijnlijk dat we al aardig goed zicht hebben op de grootse risicogroep. Veel mensen stromen op andere wijze in het CVR of DM spreekuur in. We hebben niet iedereen persoonlijk aangeschreven, zijn ook niet van plan dit te gaan doen. Wel zullen we mensen erop blijven attenderen met een folder in de wachtkamer, op de website, mondeling en in de nieuwsbrief. Alle praktijkmedewerkers weten wat van hen verwacht wordt in het kader van dit protocol en kunnen patiënten er over informeren. Al met al zijn we tevreden: het protocol is voor iedereen duidelijk, het consult is structureel onderdeel van ons aanbod. OPLEIDINGEN CURSUSSEN NASCHOLINGEN Door de medewerkers in de praktijk werden in 2013 de volgende nascholingen en cursussen gevolgd: HUISARTS, JAN VAN DER HARST -
Scenartsen: 3 bijeenkomsten Congres: “De Zin van Seks” Benchmarkavond DM en COPD Caspir module 6, spirometrie Alles over declareren Korte Praktijk Begeleiding Jaarlijkse nascholing reanimeren en AED 2e Transmuraal Avondsymposium Fractuurpreventie, de vrijblijvendheid voorbij? Huisartsopleider‐UMC Groningen: Huisartsstage in de praktijk Huisartsopleider‐UMC Groningen: Begeleiden stage geneeskunde student in de praktijk 1e ‐ 2e lijns scholing Marrakech, meerdaagse nascholing, diverse onderwerpen Balintgroep, intercollegiale toetsing: 10 bijeenkomsten ECG‐groep: casuïstiek in het beoordelen van ECG’s, o.l.v. een cardioloog: 5x HAGRO‐dag: 2 x Reorganisatie in de GGZ‐wat betekent dit voor de huisarts? Lever en Nier in het Vizier Boerhaave bijeenkomst, diverse onderwerpen
POH‐S, PAOLA GERRITSEN -
Osteoporose bij COPD ADEPD registreren: masterclass Jaarlijkse nascholing reanimeren en AED EADV symposium: Professionalisering: Kennis en Kunde (EADV=beroepsorganisatie voor diabeteszorgverleners Benchmark/jaarmeting COPD en DM Caspir module 6, spirometrie Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 23
-
Symposium: Nieuwe Zorgstandaard Astma DBC VRM: loopt als een trein? Informatiebijeenkomst Nationaal Pulmonaal Congres BGStar symposium “De ongewone diabetespatiënt” NHG congres‐POH Imis cursus gevorderden, inhalatiemedicatie en devices Kick off kos (keten ondersteunend systeem) Lever en Nier in het vizier LTA richtlijn DM
POH‐GGZ Matthijs Fremery: -
Cursusdag interculturele hulpverlening Intervisie (6 bijeenkomsten)
Recep Canel: -
Mediant: Triagetraining Intervisie (diverse bijeenkomsten) Uitwisselingsprogramma met andere instanties o.a. Ambiq en Carint
ASSISTENTES Josje Hamers: -
Leergang ouderenzorg, SAXION Hogeschool Enschede Jaarlijkse nascholing reanimeren en AED Accredidact, online nascholingen: herpesinfecties, subfertiliteit, farmacotherapie bij kinderen, prikkelbaredarmsyndroom, KNO‐triage, hypertensie BGStar Symposium ‐ "De ongewone diabetespatiënt" ADEPD registreren: masterclass
Magda Severt: -
Jaarlijkse nascholing reanimeren en AED ADEPD registreren: masterclass Accredidact, online nascholingen: fluor vaginalis Methodisch opleiden van doktersassistentes NVDA jubileumcongres, verschillende onderwerpen
Minke Versteeg -
Jaarlijkse nascholing reanimeren en AED Triage in de huisartsenpraktijk NVDA jubileumcongres, verschillende onderwerpen ADEPD registreren: masterclass Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 24
KLACHTEN
In 2013 zijn twee klachten gemeld en afgehandeld: 1. Iemand die een andere hoeveelheid medicatie had gekregen dan was besteld. 2. Een patiënte die zich aangaf zich niet serieus genomen te voelen omdat ze niet werd doorverwezen naar een specialist. Ze gaf aan dat hierdoor het vertrouwen in de huisarts was geschaad. De eerste klacht was snel afgehandeld, beruste op een misverstand en behoefde geen verdere actie of evaluatie. Uitleg en informatie over onze werkwijze en (on‐)mogelijkheden bleken voldoende. De andere klacht vonden we erg belangrijk. Er is dezelfde dag telefonisch contact met haar opgenomen om uit te leggen waarom we niet altijd verwijzen naar de specialist. Bijvoorbeeld omdat we niet alle nodige informatie voorhanden hebben. Of omdat we zelf nog behandelmogelijkheden in huis hebben. Dan kan het doelmatiger zijn om eerst zelf meer onderzoek te doen en/of een behandeling te starten, voordat een besluit tot al of niet verwijzen genomen wordt. Het telefoongesprek werkte verhelderend en de kwestie leek tot wederzijds genoegen te zijn opgelost. Helaas bleek patiënte enige tijd later er toch voor gekozen te hebben de praktijk te verlaten. Hoewel we dergelijke incidenten betreuren willen we er toch op wijzen dat we met onze handelswijze in dezer onze missie in acht hebben genomen: niet “u vraagt wij draaien”, geen onnodig duur onderzoek. Wel doelmatigheid en bereidheid tot luisteren en samenspraak. We vinden het erg belangrijk om dergelijke klachten te horen, zodat we ermee aan de slag kunnen interne verbeteringen aan te brengen waar nodig. (BIJNA‐)INCIDENTEN Omdat we lering willen trekken uit voorvallen die niet verlopen zoals we zouden willen proberen we naast de waan van alle dag tijd te vinden om dergelijke incidenten te documenteren. Hieronder een greep uit de incidenten die in 2013 werden genoteerd en besproken. Waar nodig en mogelijk werden maatregelen genomen om herhaling te voorkomen. Het voert te ver om alle incidenten en de voortvloeiende acties hier te noemen. We prijzen ons gelukkig dat er veel meldingen zijn: dit betekent immers dat alle teamleden zich bewust zijn van het nut van melden, en zich veilig genoeg voelen in hun relatie tot de anderen om fouten en vergissingen in te brengen. Alleen zo kunnen we samen constructief werken aan verbetering. Het verbeterplan met als onderwerp afspraken planning (zie elders in dit verslag) is hier een voorbeeld van. -
Eigen patiënt ingepland voor rijbewijskeuring (dit moet bij andere huisarts). Zetpillen in plaats van ipv tabletten voorgeschreven. Patiënte heeft een wat te laag Hb bij routinecontrole. Ze belt echter niet voor de labuitslag, waardoor vervolg onderzoek langer op zich laat wachten dan wenselijk is. Diverse incidenten betreffende telefoon, zoals bijvoorbeeld het niet tijdig omzetten op de juiste stand of een verkeerd ingesproken bandje. Diverse incidenten gerelateerd aan het plannen van afspraken: zie betreffende verbeterplan.
MEDISCHE APPARATUUR Alle apparatuur werd in 2013 goedgekeurd. Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 25
VOORLICHTING In 2013 werden 3 nieuwsbrieven gemaakt. Deze konden meegenomen worden vanuit de praktijk. Ook kon men ze downloaden via de website en was er de mogelijkheid om ze automatisch per email toegestuurd te krijgen. Van deze laatste mogelijkheid maakten in 2013 48 mensen gebruik. Onderstaande tabel laat zien dat het aantal bezoekers van de website gestaag blijft stijgen. In de tweede kolom staat niet het totaal aantal bezoekers vermeld, maar het aantal unieke bezoekers per maand. Dit zijn er gemiddeld 674 per maand. De maand Mei vertoonde een verdubbeling van het aantal mensen dat de site bezocht die maand. We kunnen hier geen verklaring voor vinden maar zien hetzelfde in andere praktijken. De kolom herhaalrecepten geeft niet zozeer het aantal herhaalrecepten zelf weer, maar het aantal mensen dat één of meer herhaalrecepten bestelde. WEBSITESTATISTIEKEN 2013
unieke bezoekers herhaalrecepten
januari
579
21
februari
562
31
maart
602
33
GEMIDDELD AANTAL UNIEKE BEZOEKERS PER MAAND
1000 500 0
april
596
30
mei
1414
38
juni
770
39
juli
540
40
augustus
579
23
september
651
33
oktober
595
28
november
585
35
2010 2011 2012 2013
GEMIDDELD AANTAL HERHAALRECEPTEN PER MAAND
30 20 10 0 2010
december
608
31
2011
Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 26
2012
2013
TOT SLOT Het jaarplan voor 2013 eindigde met een verzuchting: “Het is moeilijk om aan onze eigen koers en visie te blijven vasthouden. Van alle kanten wordt er aan de poten van het gezondheidszorg stelsel gezaagd. We willen ons blijven focussen op persoonlijke en patiëntgerichte zorg, maar zijn steeds meer tijd kwijt aan “papierwerk”. Het voelt soms alsof we voor alles wat we doen verantwoording moeten afleggen. Dit kost veel tijd en energie en gaat soms ten koste van de directe patiëntenzorg en ons werkplezier.” In 2013 is het ons gelukt om stand te houden. In het beleidsplan 2014‐2017 hebben we verwoord hoe we onze missie trouw willen blijven. Reacties van patiënten en ervaringen van collegae en andere praktijken hebben ons gesterkt in het gevoel dat we op de goede weg zitten. Daardoor, en door de goede resultaten die we behalen op gebied van zorg en kwaliteitsbeleid, voelen we ons gesterkt en gewapend tegen alles wat op ons afkomt.
Jaarverslag2013| HUISARTSPRAKTIJK J.J.VANDERHARST 27