Huis opeten? Liever niet Rabobank Centraal Zuid-Limburg
Esther van Wegberg en Harry Delnoij 04-11-2014
Programma • Aanleiding en welkom • Uitleg AWBZ regeling • Voorbeeldberekeningen eigen
bijdrage • Tips en mogelijke oplossingen • Vragen • Afsluiting
2
Rabobank Private Banking • Twee wetten zijn van belang: • WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning): • AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten): • Nieuwe vermogensregels AWBZ laten vooral
vermogende ouderen meer betalen. • Wie vermogen heeft, moet flink meer bijdragen aan zijn verzorging in het verpleeg- of verzorgingshuis of thuiszorg. Deze nieuwe regel is best ongunstig voor veel ouderen.
3
Rabobank Private Banking Een klein stukje historie: • Herinnert u zich nog de wachtlijsten in de jaren negentig? • Ouderen die naar de rechter stapten omdat ze geen thuiszorg kregen of heel lang moesten wachten? • Het zijn allemaal stappen geweest om te komen tot een kern AWBZ. • Beetje bij beetje is de AWBZ de laatste jaren uitgekleed • Gemeenten worden per 2015 verantwoordelijk voor ondersteuning en begeleiding van hun burgers.
4
Rabobank Private Banking AWBZ: doel •
AWBZ heeft tot doel: • •
De Nederlandse bevolking te verzekeren tegen het risico van bijzondere ziektekosten. Het gaat daarbij om medische zorg die niet via een zorgverzekering is gedekt, zoals verblijf in een verpleeghuis of instelling voor mensen met een chronische ziekte of beperking.
5
Rabobank Private Banking AWBZ: waar verzekerden recht op hebben • • •
• • •
Persoonlijke verzorging: hulp bij dagelijkse verzorging (douchen, aankleden, etc.) Verpleging: (dagelijkse) behandeling en verzorging bij gezondheidsproblemen (medicijnen, zuurstof, etc.) Begeleiding: activiteiten aan verzekerden met matige of zware beperkingen. Behandeling: gericht op herstel of op het voorkomen dat sommige problemen erger worden. Verblijf in een AWBZ-instelling Kortdurend verblijf in een AWBZ-instelling
6
Rabobank Private Banking AWBZ: eigen bijdrage • • • •
Verzekerden van 18 jaar en ouder betalen een eigen bijdrage voor AWBZ-zorg. Er is een regeling voor AWBZ-zorg thuis (extramurale zorg). Er is een regeling voor AWBZ-zorg bij opname in een instelling (intramurale AWBZ-zorg). Voor beide regelingen geldt dat de hoogte van de eigen bijdrage afhangt van het inkomen en het vermogen.
7
Rabobank Private Banking AWBZ: hoge of lage eigen bijdrage bij verblijf in instelling? •
Er zijn 2 soorten bijdragen: de lage en de hoge bijdrage. Welke bijdrage iemand moet betalen, hangt af van de thuissituatie en de duur van het verblijf in de instelling.
•
•
Maand 1 tot en met maand 6: lage bijdrage. Na de 1e zes maanden: hoge bijdrage.
• •
Uitzonderingen op hoge bijdrage. Ook na de 1e zes maanden geldt de lage eigen bijdrage voor de verzekerde: • • • •
Waarvan de partner nog thuis woont; of Die een kind onderhoudt waarvoor hij kinderbijslag ontvangt of die studiefinanciering ontvangt; of Die verblijfszorg thuis ontvangt; of Van wie duidelijk is dat hij naar een thuissituatie kan terugkeren. 8
Rabobank Private Banking AWBZ: bijdrageplichtig inkomen •
CAK berekent de eigen bijdrage op basis van het bijdrageplichtig inkomen. • • •
•
CAK baseert zich op het verzamelinkomen of het belastbaar loon van 2 jaar daarvoor; het zogenoemde peiljaar. Voor 2014 is dat dus het inkomen van 2012. Ook het verzamelinkomen of het belastbaar loon van de partner telt mee.
Bij het bijdrageplichtig inkomen wordt 8% van het vermogen in box 3 opgeteld. • • •
Het box 3 vermogen is het deel van het vermogen boven het heffingsvrije vermogen. Het heffingsvrije vermogen is in 2014 € 21.139,-. Peildatum voor het vermogen is 1 januari 2014.
9
Rabobank Private Banking AWBZ: hoogte van de eigen bijdrage bij verblijf in een instelling • •
Lage bijdrage is 12,5% van het bijdrageplichtig inkomen. Vanaf 1-1-2014 is de lage bijdrage minimaal € 156,- en maximaal € 819,40 per maand.
•
De hoge bijdrage is vanaf 1-1-2014 maximaal € 2,248,60 per maand.
•
•
‘Zak en kleedgeld’: De verzekerde die in een instelling verblijft, moet van zijn inkomen altijd een bedrag overhouden dat hij vrij kan besteden. Dit zak- en kleedgeld bedraagt per maand, inclusief vakantiegeld, vanaf 1 juli 2014: - voor alleenstaanden: € 301,36 - voor partners samen: € 468,58 Wie minder overhoudt, moet zelf om herziening van de eigen bijdrage vragen.
10
Rabobank Private Banking AWBZ: voorbeeld berekening lage bijdrage •
Op de website van het CAK is te berekenen hoe hoog uw eigen bijdrage zou zijn:
•
https://www.hetcak.nl/portalserver/portals/cak-portal/pages/k1-1-4-8bereken-uw-eigen-bijdrage-zorg-met-verblijf.html
11
Rabobank Private Banking AWBZ: voorbeeld berekening lage bijdrage
12
Rabobank Private Banking AWBZ: voorbeeld berekening lage bijdrage
13
Rabobank Private Banking AWBZ: voorbeeld berekening hoge bijdrage (beide opgenomen)
14
Rabobank Private Banking AWBZ: voorbeeld berekening hoge bijdrage (beide opgenomen)
15
Rabobank Private Banking Conclusie eigen bijdrage •
De 1e eigen woning telt niet mee voor de AWBZ-bijdrage (tenzij….)
•
De kans dat u inteert op uw vermogen is groot.
•
Het probleem wordt nog groter wanneer uw box 3 vermogen niet liquide is. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het bezit van een vakantiewoning of 2e woning. U dient dan wel de eigen bijdrage te betalen, maar feitelijk is dat niet mogelijk.
•
Indien u inteert op uw vermogen kan het zijn dat er niets (of in ieder geval minder) voor uw kinderen overblijft.
16
Rabobank Private Banking • Wijzigingen per 1 januari 2015 • Het kabinet wil de ondersteuning en
langdurige zorg vanaf 2015 anders organiseren. De Tweede Kamer heeft ingestemd met het wetsvoorstel langdurige zorg. De Eerste Kamer moet de plannen nog goedkeuren. Inmiddels heeft de Eerste Kamer ingestemd met de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015. • Er komt een nieuwe wet langdurige zorg (Wlz). Deze nieuwe wet vervangt de AWBZ.
17
Rabobank Private Banking Mogelijke oplossingen • • • • •
•
Maak een berekening en verklein indien nodig uw vermogen Los uw hypotheek af Schenken aan uw (klein)kinderen Schenken op papier Tijdelijke schenkingsvrijstelling van € 100.000,- in 2014 Aanpassen testament
18
Rabobank Private Banking Tip 1: maak een berekening •
De in 2013 gewijzigde regeling is van belang als uw vermogen in box 3 boven het heffingsvrije vermogen uitkomt (in 2014: € 21.139,-; voor partners: € 42.278,-). Indien u tot die groep mensen behoort, wordt uw eigen bijdrage verhoogd met de zogeheten vermogensinkomstenbijtelling.
•
Door uw box 3 vermogen te verkleinen, kunt u dus de eigen bijdrage beïnvloeden. Maar voordat u daarmee begint, is het is verstandig uit te (laten) rekenen hoe hoog uw eigen bijdrage is. U kunt daar voor het gratis rekenprogramma gebruiken die te vinden is op de website van het CAK (het bureau dat deze eigen bijdrage voor de AWBZ int; zie: www.hetcak.nl). Als u namelijk een royaal pensioen hebt, is de kans groot dat u de maximale eigen bijdrage moet betalen. Het heeft in dat geval geen zin om uw box 3 vermogen te verkleinen (tenzij u erfbelasting voor uw erfgenamen wilt besparen).
19
Rabobank Private Banking Tip 2: los uw hypotheek af •
•
Als u uw hypotheekschuld aflost, slaat u twee vliegen in één klap. Aan de ene kant verkleint u hiermee uw box 3 inkomen, terwijl u aan de andere kant ook uw box 1 inkomen verlaagt. Indien u vervolgens geen eigenwoning schuld meer heeft, bent u namelijk geen eigenwoningforfait (in box 1) verschuldigd. En aangezien het eigenwoningforfait ook wordt gezien als inkomen, verlaagt u hiermee eveneens de eigen bijdrage voor de AWBZ.
20
Rabobank Private Banking Tip 3: schenken aan uw (klein) kinderen •
•
• •
•
Wanneer uw box 3 vermogen uit een flinke hoeveelheid spaargeld bestaat, zou u voor de verlaging van de eigen bijdrage allereerst kunnen denken aan het doen van schenkingen. Deze kunt u bijvoorbeeld doen aan uw (klein)kinderen of aan een goed doel. Tot een bepaald bedrag is een schenking vrijgesteld van schenkbelasting: in 2014 is dit € 5.229 aan uw kind en € 2.092 aan anderen, zoals uw kleinkinderen. Is uw kind ouder dan 18 jaar maar nog geen 40? Dan kunt u éénmalig gebruik maken van de verhoogde schenkvrijstelling die in 2014 € 25.096 bedraagt. Schenkt u boven de vrijstelling, dan betaalt het kind schenkbelasting over het meerdere. De notaris kan voor u regelen dat de schenking alleen voor uw kind bestemd is, en niet bij de echtgenoot/partner van uw kind terechtkomt. 21
Rabobank Private Banking Tip 4: schenken op papier aan uw (klein) kinderen • Bestaat uw box 3 vermogen niet uit geld op de bank, dan kunt ook op ‘papier schenken’. • Vastleggen in een notariële akte • Jaarlijks een rente betalen van 6% • Populaire vorm van schenken
22
Rabobank Private Banking Tip 5: tijdelijke schenkingsvrijstelling van € 100.000,- in 2014 • U kunt tot 1 januari 2015 een belastingvrije schenking doen • Aan voorwaarden gebonden
23
Rabobank Private Banking • •
•
•
Tip 6: laat uw testament controleren! U kunt in het testament opnemen dat de kinderen hun erfdeel kunnen opeisen wanneer de langstlevende ouder wordt opgenomen in een AWBZ-instelling. Vanwege vroegere wetgeving is in de notariële praktijk vaak gewerkt met formuleringen dat eerst ingeteerd moet worden en dat dan pas de vordering opeisbaar is. Uit bovenstaande wijze van berekenen van de eigen bijdrage volgt dat vaak geen sprake is van interen. Het verdient dan ook aanbeveling om de formulering in het testament aan te passen. Ook hierdoor verkleint u uw vermogen in box 3. 24
Rabobank Private Banking Ik ga naar een AWBZ instelling. Moet ik dan mijn woning opeten? • •
•
•
Eigen Huis opeten? Zolang het woonhuis immers in box 1 valt, telt dit vermogen niet mee voor het bepalen van de hoogte van de verplichte bijdrage want het woonhuis (mits niet verhuurd e.d.) wordt in eerste instantie nog tot box 1 vermogen gerekend. Aangezien de peildatum twee jaar is en er vervolgens nog drie jaar gebruik gemaakt kan worden van de zogenaamde verhuisregeling zoals vermeld in artikel 3:111 lid 2 Wet op de inkomstenbelasting 2001 zou een woonhuis nog tot vijf jaar in box 1 gehouden kunnen worden en niet meetellen voor het bepalen van de eigen verplichte bijdrage. Is de woning in deze periode niet verkocht dan telt de waarde mee in box 3.
25
Rabobank Private Banking Tot slot: Nederland: Je moet je niet te vroeg uitkleden voor dat je naar bed gaat.
Duitsland: Wer alles verjubelt vor seinem end, der hat am end das beste testament.
26
Rabobank Private Banking
Vragen? 27