Interview met Rianne Verwoert over haar boek Liever niet verliefd ´Liever niet verliefd´ is het debuut van Rianne Verwoert. Ze schreef een chicklit waarin ze het verhaal vertelt van Anne en Bram. Anne is vreselijk verliefd op Bram, maar het feit dat hij jaren ouder is dan zij baart haar zorgen. Is ze wel helemaal normaal, om te vallen op zo´n ouwe kerel? En wat zullen haar ouders ervan vinden? Naast al die twijfels valt het haar ook op dat Bram wat merkwaardig reageert, voor een man die beweert verliefd te zijn. Ligt dat aan hun leeftijden of speelt er nog iets anders mee? ´Liever niet verliefd´ is een chicklit, die net iets anders afloopt dan we van een chicklit gewend zijn. Chicklit is een recent fenomeen in de uitgeverswereld. De term 'chick' verwijst op wat oneerbiedige wijze naar jonge vrouwen (grieten). Chicklit is in principe door vrouwen voor vrouwen geschreven. Hoe belangrijk marketing en doelgroepbenadering zijn in het boeken- en uitgeverijbedrijf blijkt uit het succes dat dit genre in een paar jaar heeft opgebouwd. Rianne, een chicklit heeft een welomschreven doelgroep. Had je die doelgroep in gedachten toen je aan het verhaal begon? Ja. Als ik even naar mijn persoonlijkheid kijk. Ik ben van planningen maken, nadenken, theorieën bedenken en kritisch wezen. Ik kan van mezelf zeggen dat ik best theoretisch en analytisch ben, hoewel ik daarnaast ook creatief ben. Als ik ergens aan begin, begin ik meestal meteen, maar niet zonder na te denken. Toen ik het thema had bepaald, kon ik daar wel een bepaalde doelgroep aan koppelen. Bovendien ben ik zelf vrolijk, enthousiast en die vlotte schrijfstijl die past gewoon bij mij. Het lag dus voor de hand om een chicklitverhaal te schrijven. De opzet van je boek beantwoordt in elk geval naadloos aan de doelgroep. De dialogen zijn direct en to the point, en je werkt met sms-berichtjes in de tekst. Die sms'jes in het boek zorgen er onder andere voor dat het verhaal niet langdradig wordt. Het houdt de spanning erin. De lezer is benieuwd wat Bram gaat sturen. Je studeert communicatietechnieken (Communicatie), dus ik denk – slimme zet om de lezer erbij te houden! Aan de andere kant, je bent een jonge schrijfster, je sms´t zelf vast ook veel. Heel vanzelfsprekend dus, die sms´jes? Of sms’jes voor mij vanzelfsprekend zijn? Ja. Maar is het ook vanzelfsprekend om sms’jes in een boek te gebruiken? Ik denk niet dat dit heel vanzelfsprekend is. Ik heb er voor gekozen omdat ik vond dat ik op die manieren de karakters van beide personen nog beter kon weergeven en om de lezer er nog meer bij te betrekken. Het is de bedoeling dat het lijkt alsof ze het zelf meemaken. Of zich in ieder geval goed kunnen inleven.
In 2007 is al een roman op de markt gebracht die volledig bestaat uit sms´jes. (Last Messages van de Finse schrijver Hannu Luntiala). Niks voor jou, om zo´n boek te maken? Ik moet eerlijk toegeven dat ik dit boek niet heb gelezen, dus ik vind het moeilijk om op deze vraag een antwoord te geven. Maar als ik dat dan toch probeer, zonder dat ik het boek heb gelezen, denk ik dat mijn antwoord ‘nee’ is. Overdaad schaadt, zegt men wel eens. Ik denk dat ik het te veel van het goede zou vinden. Het lezen van een boek dat volledig bestaat uit sms’jes spreekt mij niet aan. Nogmaals, ik heb het boek niet gelezen. Dus wie weet vind ik het wel een leuk idee. Ik ga het in ieder geval lezen, omdat ik nu toch wil weten of het iets voor mij zou kunnen zijn. Het onderwerp van je boek, jonge meid die valt voor haar baas, is behoorlijk heftig voor een chicklit. Je houdt het verhaal wel luchtig, door de malle capriolen van haar vriendinnen en door de stijl waarin het boek geschreven is. Maar toch blijft het een behoorlijk thema. Heb je veel research gedaan, interviews afgenomen, hoe ben je in Anne’s huid gekropen? Dit heb ik gedaan door middel van veel research. Ik ben voornamelijk veel op fora gaan lezen. Ik heb artikelen gezocht op internet en ook in psychologische magazines heb ik gezocht naar artikelen over relaties met een leeftijdsverschil. Ook heb ik voor de scène bij de psycholoog, een psychologe geïnterviewd. Op heel veel plaatsen laat je zien dat de belevingswereld van Anne en Bram heel ver uit elkaar ligt. Anne maakt zich druk om school, om haar vriendinnen en over haar broertje Luuk. Bram reageert nauwelijks op Anne’s problemen, hij lijkt zich meer bezig te houden met zijn eigen werk en de vraag hoe hij Anne het beste kan versieren. Heb jij je tijdens het schrijven niet enorm zitten ergeren aan Bram, had je niet de neiging hem iets leuker te maken? Of Anne iets agressiever? Ja hoor, ik ergerde me kapot aan Bram. Maar dat geeft helemaal niets, want dat was precies de bedoeling. Ik heb de karakters op een bepaalde manier neergezet en daar heb ik van te voren goed over nagedacht. Anne zat met zichzelf in de knoop en dus wilde ik haar niet agressiever maken. Bovendien: liefde maakt blind, nietwaar? Dus ik denk dat het zeker ook realistisch is. Als je verliefd bent, doe je soms domme dingen of accepteer je meer dan je normaal zou doen. Maar als die roze bril dan eenmaal af is… Je snijdt behoorlijk wat thema´s aan, zeker voor een genre dat toch bekend staat licht en luchtig te zijn. Ik zal ze niet allemaal noemen, dan verklap ik te veel van het verhaal. Wat was voor jou nu het belangrijkste thema, ofwel, wat is de basisgedachte waaruit het boek is ontstaan? De basisgedachte waaruit het boek is ontstaan, is de relatie met het leeftijdsverschil. Ik vond het interessant om daarover te gaan schrijven en daarvoor research te doen.
Wat vind je van de uitspraak van grote literatuurschrijvers dat het belangrijk is dat je schrijft over iets dat jezelf het diepste raakt? Opdat je vanuit die oprechtheid ook de lezer kan raken? Wat ik van die uitspraak vind? Ik ben het daar gedeeltelijk mee eens. Een marketeer of een communicatiespecialist moet zich ook inleven in de doelgroep om een bepaald product op de markt te introduceren. Ook al ben jij zelf niet de doelgroep van het product, dan nog moet je je kunnen inleven. Dit doe je door het maken van een uitgebreide doelgroepanalyse. Waar wil de doelgroep over lezen? Welke thema’s vinden zij interessant? Wat is hun kennis, houding en gedrag? Als je zo’n doelgroepanalyse hebt gemaakt, kun je daar je product en communicatie op afstemmen. In dit geval stem ik de thema’s af op de doelgroep. Op die manier hoop ik een boek te schrijven dat door de doelgroep wordt gewaardeerd. Het boek dat ik schrijf, is wel iets wat mij in het diepste raakt. Daar bedoel ik mee dat het boek perfect moet zijn. Hoe heb je het verhaal geschreven? Ben je met een soort van plan gestart, heb je een schema opgesteld of vloeide het verhaal gewoon uit je pen? Voordat ik ga schrijven maak ik altijd een korte samenvatting van wat ik wil gaan vertellen/schrijven. Dit is ongeveer een A4’tje vol, getypt in Word. Daarin staan de namen van de personages met hun karakterbeschrijving en daarin staat in het kort wat ik in het begin-midden-eind wil vertellen. Waar wil ik naartoe met mijn verhaal? Wat zijn belangrijke gebeurtenissen die ik wil laten plaatsvinden? Daarna begin ik gewoon met schrijven. Het moet namelijk ook een beetje spontaan blijven. Inspiratie komt tijdens het schrijven vanzelf. Als ik aan een boek begin, is het mijn intentie om elke dag duizend woorden te schrijven, om zo in het verhaal en ritme te blijven. Het hele verhaal wordt verteld vanuit het standpunt van Anne, we kijken door haar ogen. Het verhaal doet een beetje aan als een dagboek, het komt dan ook heel realistisch op de lezer over. Ik kan me in ieder geval goed in jouw schrijfsels en leefwereld inleven en wat mij betreft is dit perspectief dan ook een goede keus. Hoe heb je besloten dat dit de juiste vertelvorm is? Eigenlijk heb ik dat spontaan besloten. Ik begon te typen en merkte dat ik de ik-vorm makkelijk vond schrijven. Bovendien hoop ik op deze manier de lezer nog meer in het verhaal te trekken. Zo heb ik om deze reden ook de keuze gemaakt om in de tegenwoordige tijd te schrijven. Hoe zou je de stijl waarin je schrijft omschrijven en hoe heb je die stijl ontwikkeld? Allereerst denk ik dat iedere schrijfster of schrijver zijn/haar eigen schrijfstem heeft. Mijn stijl is vlot en enthousiast. Het boek leest lekker weg en is bestemd voor een breed vrouwelijk publiek. In mijn boeken gebruik ik muziekfragmentjes om de sfeer wat duidelijker te maken. Ook de sms’jes vind ik erg fraai staan. Mijn stijl is denk ik te omschrijven als ‘van deze tijd, vlot en met een beetje humor’.
En toen had je een heel verhaal op papier staan waar je een uitgever voor zocht. Wie wel eens op zoek geweest is naar een goede, reguliere uitgever weet dat het niet zo eenvoudig is als het klinkt. Kan je iets vertellen over je aanpak? Eerst ben ik op zoek gegaan naar goede proeflezers. Ik ben namelijk van mening dat je eerst een uitstekend verhaal op papier moet hebben staan, voordat je het verstuurt naar uitgevers. Daarnaast moet je naar het fonds van de uitgevers kijken. Dit werkt in principe hetzelfde als voor een doelgroep schrijven. Je kijkt welke uitgever chicklits uitgeeft en waar jouw boek goed bij zou kunnen passen. Ik vond een aantal uitgevers en heb een mooie brief opgesteld en een synopsis meegestuurd. Toen ik hoorde dat Zomer & Keuning mijn boek wilde uitgeven, was ik door het dolle heen. Wie had dat ooit durven dromen? Uiteindelijk heb je een plek gevonden in de schrijversgroep van Zomer en Keuning. In een van je interviews lees ik dat je op hun verzoek het verhaal moest herschrijven. Hier is de verhaallijn over de vriendinnen van Anne ontstaan. Een goede zet, volgens mij, want het is dankzij Sophie, Sabine en Patty dat het verhaal vrolijk en luchtig blijft, hoewel ook die meiden niet alle leed bespaard blijft. Kan je iets vertellen over de manier waarop je dat aangepakt hebt? Eigenlijk ging die aanpak heel spontaan en vrij snel. Ik had al een vriendin in het verhaal zitten, en heb er toen nog twee personages bij ingestopt. Ik heb nagedacht over hoe ze moesten reageren op Anne en Bram en over welke dingen ze moesten meemaken. Dit heb ik op papier gezet en daarna ben ik gewoon begonnen. Ik heb het script erbij gepakt en heb met rood door het script aantekeningen gemaakt waar ik wat tussen wilde hebben. Toen ik het hele script had voorzien van opmerkingen, ben ik de verhaallijn erin gaan schrijven. Hoe vond je de suggestie om een complete verhaallijn toe te voegen, had je nog wel het gevoel dat het jouw boek bleef? Ja, dat gevoel had ik zeker wel. Ik mocht zelf de extra verhaallijn erin schrijven en bedenken. De uitgever heeft dat stuk er niet ingeschreven, dat heb ik zelf gedaan. Bovendien denk ik dat je suggesties om je boek beter te maken altijd ter harte moet nemen. De uitgever heeft verstand van het fonds, de markt en de chicklits. Wie ben ik om die opmerkingen te negeren? Nee hoor, een boek maken is een heel proces. Dat doe je samen! En ik ben en blijf de schrijfster van dit boek. In datzelfde interview zeg je ook ´Ik draag wel een boodschap uit in mijn boek. Die moet de lezer maar zelf eruit halen.´ Dat klinkt vrij nonchalant, alsof het je niet echt kan schelen. Hoe belangrijk is het voor je dat je lezer dat ook doet? Leuk, jullie hebben het interview gelezen! Het kan me heel veel schelen, maar de reden dat ik dit antwoord gaf, is dat ik wil dat de lezer de boodschap er beter zelf uit kan halen. Dat is veel leuker toch? Bovendien heeft Esther Kreuk niet mijn boek gelezen en een leuke quote geschreven waar ook een boodschap instaat. Ik vind het
leuker als de lezers dat op de achterkant van het boek lezen, dan van te voren in de krant. Toch denk ik dat iedereen er een andere boodschap uithaalt. Het is maar hoe je een boek leest en hoe je zelf tegen het onderwerp aankijkt. Dat is het leuke van een boek! Als je het tien keer leest, ontdek je steeds weer een beetje extra. Althans, dat is bij mij zo. Welke boeken lees je zelf graag, en ga je ook bewust op zoek naar de boodschap? Ik lees zelf graag boeken van Renate Dorrestein. Vroeger op de middelbare school moesten wij boeken lezen voor de lijst en daar verslagen van maken. Dan werd er ook altijd gevraagd naar de boodschap en moest je daar dus wel over nadenken. Als ik nu een boek lees, dan denk ik daar meestal ook wel over na, net als bij een film. Maar het is niet zo dat ik een boek zo krampachtig lees om er maar een boodschap uit te halen. Een boek moet je naar mijn mening lezen voor je plezier. Met uitzondering van studieboeken dan… Die moet ik nogal veel lezen voor school. Verder lees ik eigenlijk veel verschillende boeken. Virginia Andrews, die serie vond ik ook prachtig. Als kind was ik dol op Carry Slee en Jacques Vriens. Ik las heel veel toen ik nog op de basisschool zat, zoveel dat ik het hoogste AVI-niveau snel had bereikt. Met de Kinderboekenweek mocht ik ook altijd van mijn ouders een boek uitzoeken. Dat las ik dan vaak dezelfde dag nog uit. Nu ik dit aan het schrijven ben, denk ik…had ik maar meer tijd. Waaraan moet een boek voor jou voldoen om geslaagd te zijn? Een goed boek moet de lezer meesleuren in het verhaal, een beetje humor hebben en vlot te lezen zijn. Zelf ben ik niet zo van de langdradige boeken en beschrijvingen. Ook moet het niet te ‘vaag’ zijn. Maar dat is mijn mening. Een chicklit moet voor mij voldoen aan de eisen: vlot, met humor, vrolijk en modern. Overigens ben ik niet zo veeleisend als ik een boek lees. Als het thema me aanspreekt, dan vind ik het vaak wel leuk. En als ik het niet leuk vind, lees ik toch door. Ik wil toch weten hoe het afloopt en of het misschien toch nog leuk of spannend wordt. Ben jij zo iemand die dan meteen alle boeken van die schrijver gaat kopen? Als ik de tijd zou hebben… Ik heb het heel druk met school en daarnaast heb ik nog een bijbaantje, tennis ik en schrijf ik dus boeken. Uiteraard lees ik graag in de vrije tijd die ik overhoud. Maar ik heb wel series boeken ja, bijvoorbeeld van Carry Slee en van Virginia Andrews. Ik vind de boeken van Vonne van der Meer ook goed. En hoe zit het met jou, kunnen we binnenkort ook een serie van Rianne gaan kopen? Wat zijn je plannen? Plannen genoeg! Willen jullie die echt allemaal horen? Zoals jullie weten volg ik nog een studie, hbo Communicatie. Daar gaat best veel energie inzitten. Later wil ook graag een baan in de communicatie. Fulltime schrijfster wil ik dus niet worden, daar ben ik veel te graag voor onder de mensen.
Blijven schrijven wil ik zeker wel! Het is de bedoeling dat ik één à twee boeken per jaar schrijf voor Zomer& Keuning. Zo komt in het voorjaar van 2009 mijn tweede boek uit. Misschien wil ik in de toekomst ook nog wel studieboeken gaan schrijven. Ach, dromen en plannen genoeg. Alles op zijn tijd. Kan je alvast iets vertellen over je volgende boek? Natuurlijk wil ik daar iets over vertellen. Het tweede boek is al klaar en ligt momenteel bij de uitgever. Het boek krijgt de titel Trouwen en verschijnt in het voorjaar van 2009. Het boek gaat over een jonge vrouw die helemaal in de wolken is omdat ze gaat trouwen. Maar… dan krijgt zij aanwijzingen dat haar vriend vreemdgaat. Hoe dit gaat aflopen mogen jullie zelf lezen. Mijn derde boek ben ik momenteel aan het herschrijven. Ben je van plan om chicklit te blijven schrijven of heb je ook nog andere plannen? Chicklits blijf ik zeker schrijven, maar wellicht dat ik in de toekomst ook nog eens wat anders ga schrijven. Een psychologische thriller of zo. Zo nu en dan schrijf ik een kort verhaal en ik ben ook begonnen met het schrijven van gedichten. Voorlopig ben ik helemaal ‘into the chicklit’ en wil ik dat genre graag blijven schrijven. Zo kan ik me ontwikkelen en later misschien ook een ander genre schrijven. Je droomboek, hoe zou dat eruit zien? Mijn droomboek is Liever niet verliefd. Wat is er nou mooier dan je eerste echte boek, uitgegeven door een reguliere uitgever. Mijn droom komt met dit boek zeker uit! Veel succes met je carrière! Dank. Voor meer informatie over de schrijfster: http://www.rianneverwoert.nl © 2008, Ramona Verachtert & Sérgio do Carmo Blanco Regel Editie 11 november 2008
