2009 -- HRo - Loonbelasting -- Deel 1
Loonheffing – les 1 – programma
Belastingsubject
Wie is belastingplichtig? Wie is inhoudingspichtig?
Artikel 2 1. Werknemer is de natuurlijke persoon die
Wanneer is sprake van een dienstbetrekking?
tot een inhoudingsplichtige in privaatrechtelijke of in publiekrechtelijke dienstbetrekking staat
Fictieve uitbreidingen begrip dienstbetrekking
of van een inhoudingsplichtige loon geniet uit een vroegere privaatrechtelijke of publiekrechtelijke dienstbetrekking van hemzelf, of van een ander, dan wel uit of een bestaande privaatrechtelijke of publiekrechtelijke dienstbetrekking van een ander.
Invloed woonplaats op belastingplicht Loon
2009~BLR_LB~PRES01
Versie 3.01 -- 31-aug-2009
Auteur: Wim Laman
Werknemer LH
1
1 van 4
Auteur: Wim Laman
2009~BLR_LB~PRES01
Versie 3.01 -- 31-aug-2009
Auteur: Wim Laman
Werknemer LH
Het gaat dus om 1e groep: echte dienstbetrekking • privaatrechtelijk (1) de natuurlijke persoon die • publiekrechtelijk tot een inhoudingsplichtige 2e groep: fictieve dienstbetrekking in dienstbetrekking staat of (2) loon geniet uit: een vroegere dienstbetrekking • van hemzelf Het gaat steeds om de feiten of • van een ander, of (3) loon geniet uit een bestaande dienstbetrekking van een ander. 2009~BLR_LB~PRES01
Zie AWR
Artikel 1 Onder de naam 'loonbelasting' wordt van werknemers […] een directe belasting geheven.
2
2 van 4
Het gaat dus om voorbeeld (1) de natuurlijke persoon die • pensioen tot een inhoudingsplichtige• aanvulling WAO/WIA in dienstbetrekking staat • aanvulling WW of (2) loon geniet uit: een vroegere dienstbetrekking • van hemzelf of • van een ander, of (3) loon geniet uit een bestaande dienstbetrekking van een ander.
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 3
2009~BLR_LB~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 4
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 1
2009 -- HRo - Loonbelasting -- Deel 1
Werknemer LH
3 van 4
Werknemer LH
Het gaat dus om (1) de natuurlijke persoon die tot een inhoudingsplichtige in dienstbetrekking staat of (2) loon geniet uit: een vroegere dienstbetrekking • van hemzelf voorbeeld • weduwepensioen of • wezenpensioen • van een ander, of (3) loon geniet uit een bestaande dienstbetrekking van een ander. 2009~BLR_LB~PRES01
Het gaat dus om (1) de natuurlijke persoon die tot een inhoudingsplichtige in dienstbetrekking staat of (2) loon geniet uit: een vroegere dienstbetrekking voorbeeld • van hemzelf • werkgever betaalt studietoelage of aan kind van een werknemer • van een ander, of (3) loon geniet uit een bestaande dienstbetrekking van een ander.
Versie 3.01 -- 31-aug-2009
Auteur: Wim Laman
5
Inhoudingsplichtige
Versie 3.01 -- 31-aug-2009
Auteur: Wim Laman
6
1 van 2
Artikel 7:610 BW De arbeidsovereenkomst is de overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten.
Kenmerkend is dus dat: 1. er arbeid wordt verricht; 2. er loon wordt betaald;
Conclusie Het gaat om iemand die: bepaalde loonbetalingen doet of personeel in dienst heeft, de dienstbetrekking. Auteur: Wim Laman
2009~BLR_LB~PRES01
Dienstbetrekking
Artikel 6 1. Inhoudingsplichtige is: a. degene, tot wie een of meer personen in dienstbetrekking staan; b. degene, die aan een of meer personen loon uit een vroegere dienstbetrekking tot hemzelf of tot een ander verstrekt; c. degene, die ingevolge een aanspraak die niet tot het loon behoort, aan een of meer personen uitkeringen of verstrekkingen uit een dienstbetrekking tot een ander doet.
2009~BLR_LB~PRES01
4 van 4
3. er een gezagsverhouding is tussen werkgever en werknemer.
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 7
2009~BLR_LB~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 8
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 2
2009 -- HRo - Loonbelasting -- Deel 1
Dienstbetrekking
2 van 2
Huishoudelijke hulp
Ambtenaren zijn geen werknemers in de zin van het BW.
De huishoudelijke hulp is de werknemer die werkt: 1. voor natuurlijke persoon; 2. in diens huishouden; 3. doorgaans op minder dan vier dagen per week.
Dus ambtenaren betalen geen loonbelasting? Dat zouden ze willen! Voor de loonbelasting maakt het niet welke titel – d.w.z. de juridische basis – aan de loonbetaling ten grondslag ligt. Zodra de betaling gedaan wordt voor verrichte arbeid en er een gezagsverhouding is, is het kassa!
Artikel 5 1. Als dienstbetrekking wordt niet beschouwd de arbeidsverhouding van degene die uitsluitend of nagenoeg uitsluitend diensten verricht ten behoeve van het huishouden van de natuurlijke persoon tot wie hij in dienstbetrekking staat, indien hij de diensten doorgaans op minder dan vier dagen per week verricht.
Zijn wij er nu?
2. Onder het verrichten van diensten ten behoeve van een huishouden wordt voor de toepassing van dit artikel mede verstaan het verlenen van zorg aan de leden van dat huishouden.
Nee, er is een uitzondering: de ‘huishoudelijke hulp’. 2009~BLR_LB~PRES01
Versie 3.01 -- 31-aug-2009
Auteur: Wim Laman
Fictieve dienstbetrekking
9
1 van 2
2009~BLR_LB~PRES01
Fictieve dienstbetrekking
Het lijkt op een arbeidsovereenkomst lijkt, maar is dat niet.
Versie 3.01 -- 31-aug-2009
Auteur: Wim Laman
10
2 van 2
Oplossing Een groot aantal arbeidsverhoudingen met klein juridisch ‘gebrek’ is bij wetsfictie als dienstbetrekking aangemerkt.
Voorbeeld Zenner haarmode verkoopt haarspeldjes, etc. Die worden door thuiswerkers op kaartjes gestoken en verpakt. Zenner geeft aanwijzingen over wat er gedaan moet worden en bepaalt wanneer het werk klaar moet zijn. Wie het werk verricht en op welk uur van de dag, interesseert Zenner niets. Als het maar op de afgesproken dag klaar is.
Bestudeer art. 4!
Conclusie Er is geen gezagsverhouding LB is niet van toepassing. Toch vertoont het contract veel gelijkenis met de arbeidsovereenkomst. Daarom ongewenste situatie. 2009~BLR_LB~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 11
2009~BLR_LB~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 12
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 3
2009 -- HRo - Loonbelasting -- Deel 1
Oneigenlijke dienstbetrekking
1 van 2
Oneigenlijke dienstbetrekking
Verdere uitbreiding van de kring van belastingplichtige.
Het gaat veelal om personen, die recht hebben op een inkomenvervangende uitkering zoals: pensioenuitkering (geen dienstbetrekking met het pensioenfonds);
Artikel 34 Ter vergemakkelijking van de heffing (…) kunnen bij algemene maatregel van bestuur regels worden gesteld gesteld ingevolge welke de loonbelasting mede wordt geheven van natuurlijke personen die: a. termijnen van lijfrente of andere periodieke uitkeringen of verstrekkingen genieten;
uitkering op grond van een sociale verzekering (bijv. WW-uitkering of WIA-uitkering);
b. uitkeringen genieten ter vervanging van gederfde of te derven periodieke uitkeringen of verstrekkingen.
uitkering op grond van een sociale voorziening (bijv. bijstandsuitkering).
Dit is uitgewerkt in art. 11 Uitvoeringsbesluit loonbelasting.
2009~BLR_LB~PRES01
Versie 3.01 -- 31-aug-2009
Auteur: Wim Laman
13
2009~BLR_LB~PRES01 Auteur: Wim Laman
Woonplaats
Belastbaar loon
Voor de LB wordt niet als werknemer aangemerkt hij/zij die: in het buitenland woont en in het buitenland werkt
Artikel 9 1. De belasting wordt geheven over het belastbare loon.
Voorbeeld De Belg die bij een BVBA in Antwerpen werkt.
14
Artikel 9 (…) 2. Belastbaar loon is het gezamenlijke bedrag aan loon.
• in buitenland (loon)belasting betaalt die • niet op grond van een verdrag met de Nederlandse inkomstenbelasting mag worden verrekend.
Ja, hallo! Wat is het gezamenlijke bedrag aan loon? Het gezamenlijke bedrag aan loon bestaat uit: loon – zie art. 10 en de waarde van toegekende aandelenopties.
Voorbeeld Soms komen landen t.a.v. de vraag waar iemand woont tot verschillende antwoorden. Dan is in beide landen belasting verschuldigd. De arbeider is dan geen werknemer en dus is er geen Nederlandse loonbelasting verschuldigd.
Auteur: Wim Laman
Versie 3.01 -- 31-aug-2009
Maar, wat is belastbaar loon?
in het buitenland werkt (≥90%) en
2009~BLR_LB~PRES01
2 van 2
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 15
2009~BLR_LB~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 16
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 4
2009 -- HRo - Loonbelasting -- Deel 1
Loon
Tot het loon behoort niet…
Het niet uitmaakt onder welke naam of in welke vorm
Art. 11: opsomming van zaken die niet tot het loon behoren.
Artikel 10 1. Loon is al hetgeen uit een dienstbetrekking of een vroegere dienstbetrekking wordt genoten.
Loon kan bestaan uit: loon in geld Goederen en/of diensten loon in natura Aanspraken op
Het gaat o.a. om: kostenvergoedingen (de vrije vergoedingen – artt. 15, 15a en 15b LB) Uitkeringen
verstrekkingen (de vrije verstrekkingen – artt. 17 en 17a LB)
Verstrekkingen
aanspraken op toekomstige
Uitzondering: de aandelenoptie. Op grond van art. 10a rekenen wij niet de waarde van een optierecht maar het voordeel dat wordt genoten bij het uitoefenen of vervreemden van het optierecht tot het loon. 2009~BLR_LB~PRES01
• pensioen–, vut– en/of prepensioenuitkeringen en • uitkeringen o.g.v. de ZW, WW, WAO/WIA, en vergelijkbare regelingen (art. 11-1 LB).
Versie 3.01 -- 31-aug-2009
Auteur: Wim Laman
mits zij 1e redelijk zijn (dus geen verkapt loon) 2e voldoen aan aanvullende regels.
17
2009~BLR_LB~PRES01
Loon in natura
1e uitzondering: nodig voor het werk
Kenmerk Werknemer ontvangt (deel van het) loon niet in geld maar in gebruiksrecht, goederen, aanspraken, e.d.
Kenmerken Werkgever verstrekt het om zakelijke reden Werknemer kan het ook privégebruiken
Waardering Besparingswaarde (of waarderingsnorm indien gegeven).
Uitzonderingen het is (ook) nodig voor het werk; er gelden speciale waarderingsnormen; optierechten. Auteur: Wim Laman
18
Voorbeelden (mobiele) telefoon, organizer, digitale camera, e.d.
Waarderingsprobleem Hoofdregel Waarde economisch verkeer (winkelwaarde incl. BTW).
2009~BLR_LB~PRES01
Versie 3.01 -- 31-aug-2009
Auteur: Wim Laman
Voorbeeld Medewerker makelaardij ontvangt een digitale camera voor maken van foto’s van de te verkopen huizen. Hij mag de camera ook in zijn vakantie gebruiken. De camera kostte € 1.500. Op grond van zijn inkomen en sociale status zou deze werknemer zelf maximaal € 700,- voor een digitale camera uitgeven. De besparingswaarde is dan € 700,- (= loon). Versie 3.01 -- 31-aug-2009 19
2009~BLR_LB~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 20
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 5
2009 -- HRo - Loonbelasting -- Deel 1
2e uitzondering: er geldt een waarderingsnorm
3e uitzondering: aanspraak
De staatssecretaris van Financiën bepaalt voor een aantal verstrekkingen en vergoedingen elk jaar wat de waarde daarvan is – zie Uitv. reg. lb.
Een aanspraak is:
Voorbeelden Gratis lunch in bedrijfskantine: Bedrag dat vrij vergoed mag worden voor koffie e.d.: Laagrentende personeelslening: Reiskostenvergoeding: Verhuiskosten: Dienstwoning (verplicht wonen):
een recht op een uitkering of verstrekking, in de toekomst,
€ 2.10 per dag; € 0,55 per dag – bij hoger bedrag bewijs nodig; 4,9% -/- betaalde rente; € 0,19 p. km; max. € 7.750 plus werkelijke kosten verhuizer; 18% van jaarloon (tenzij…).
2009~BLR_LB~PRES01
Afdwingbaar van werkgever of derde.
naast het gewone loon.
Versie 3.01 -- 31-aug-2009
Auteur: Wim Laman
21
2009~BLR_LB~PRES01
• Er gelden voorwaarden. • Wordt verleend aan werknemer of derde.
Versie 3.01 -- 31-aug-2009
Auteur: Wim Laman
22
Aanspraak is loon
Eigen bijdrage
Is aanspraak loon? Loon is al hetgeen… aanspraak is loon.
Kern Een eigen bijdrage vermindert het voordeel en komt daarom in mindering op de (besparings)waarde.
Wat is de waarde? Waarde economisch verkeer → betaalde of te betalen premie.
Eigen bijdrage aan belaste aanspraak premie -/- eigen bijdrage = loon (mits groter dan nihil). Eigen bijdrage aan vrijgestelde aanspraak Hoofdregel: geen aftrek voor de eigen bijdrage want aanspraak is vrijgesteld, dus geen loon.
Op welk moment belast? Hoofdregel: bij toekennen van de aanspraak. Uitzondering:
bij ontvangen van de uitkering/verstrekking. Uitzondering:
2009~BLR_LB~PRES01 Auteur: Wim Laman
omkeerregel
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 23
2009~BLR_LB~PRES01 Auteur: Wim Laman
eigen bijdrage in WW-premie (t/m 2008). Versie 3.01 -- 31-aug-2009 24
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 6
2009 -- HRo - Loonbelasting -- Deel 1
Pensioen
Verlof
Bij pensioen omkeerregel toepassen.
Verlof is een aanspraak op grond waarvan recht bestaat op vakantie- en/of compensatieverlof.
Drie soorten pensioenregelingen: Eindloonregeling
Waarde Waarderen volgens de omkeerregel – dus belasten op moment genieten.
Geeft recht op maximaal 70% van het laatstverdiende loon;
Middelloonregeling Geeft recht op maximaal 70% van het gemiddelde van de in de verzekeringsjaren verdiende loon.
Toepassing De regel geldt ook andere verlofvormen zoals: verlofvormen volgens WAZO (o.a. zwangerschaps- en bevallingsverlof); educatiefverlof; politiekverlof.
Beschikbare premieregeling
De inleg wordt belegd in effecten die bij pensionering verkocht worden. Van de opbrengst wordt een direct ingaande lijfrenteverzekering gekocht.
2009~BLR_LB~PRES01
Versie 3.01 -- 31-aug-2009
Auteur: Wim Laman
25
Uitkeringen
1 van 2
Auteur: Wim Laman
26
2 van 2 zie Handboek Overlijden ANDERS DAN DOOR EEN ONGEVALpar. 17.15 Aanspraak • Eenmalige uitkering:
tot max. 3 maandlonen vrij, rest belast. • Periodieke uitkeringen: geheel belast.
Uitkering • Overlijden: Eenmalige uitkering: tot max. 3 maandlonen vrij, rest belast. Periodieke uitkering: geheel belast.
2009~BLR_LB~PRES01
Versie 3.01 -- 31-aug-2009
Auteur: Wim Laman
Uitkeringen
Bij overlijden of invaliditeit DOOR EEN ONGEVAL. Aanspraak Ongeacht of het gaat om een recht • Overlijden: vrij. op een eenmalige uitkering of op een • Invaliditeit: vrij. periodieke uitkering
• Invaliditeit: Ongeacht de vorm:
2009~BLR_LB~PRES01
Uitkering • Eenmalige uitkering: • Periodieke uitkering:
tot max. 3 maandlonen vrij, rest belast. geheel belast.
Let op!
belast. (aanspraak vrij, uitkering belast).
vergroting
de regel geldt alleen voor overlijden anders dan door een ongeval en dus niet voor invaliditeit anders dan door een ongeval.
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 27
2009~BLR_LB~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 28
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 7
2009 -- HRo - Loonbelasting -- Deel 1
Meer info De Belastingdienst geeft elk jaar een Handboek loonheffingen uit. Daarin vind je o.a. antwoorden op de vragen: Wanneer er sprake is van een dienstbetrekking? Wat tot het loon behoort? Wat vrij verstrekt of vergoed mag worden? Wanneer de eindheffing moet/mag worden toegepast?
EINDE
Het Handboek behoort niet tot de verplichte literatuur maar ik kan het je van harte aanbevelen. Je kunt het Handboek gratis (!) bestellen bij de Belastingtelefoon (kies voor zakelijk) of downloaden vanaf de website van de Belastingdienst.
2009~BLR_LB~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 29
2009~BLR_LB~PRES01 Auteur: Wim Laman
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 30
Versie 3.01 -- 31-aug-2009 8