HP001-Park + Plein + Poort

HP001-Park + Plein + Poort Den Bosch is als enige stad in Noord-Brabant onverminderd populair als woonstad. Het historische stadshart levert hieraan een belangrijke bijdrage.1 De ontwerp locatie is de zuidelijkste punt van het stadshart en van biedt direct toegang tot het omliggende land. Deze verbinding heeft verschillende namen gehad: van Vughterpoort via Wilhelminapark tot Heetmanplein. We behouden deze namen. Daarmee herintroduceren we het idee van park, plein en poort, nu naast elkaar. De groene ring langs de voormalige stadswallen wordt doorgetrokken en verbreed waardoor een park ontstaat. Het nieuwe Wilhelminapark zoekt via het water aansluiting bij de Bossche Broek. Het nieuwe Heetmanplein is begin- en eindpunt van een verblijf in Den Bosch. Via de Vughterstraat loopt men meteen het stadscentrum in. De nog aanwezige fundamenten van de voormalige vestingwerken vormen de basis voor een wandelroute om de gebieden die hier samenkomen te verbinden. De stadswallen dienen zo niet om mensen buiten te houden; ze markeren het binnenkomen. Een welkom gebaar. 1. NRC 24 mei 2012

RESET HEETMANPLEIN – BAI PRIJSVRAAG 2012

HP002-Bolwerkenpark Inleiding De nieuwe entree voor ’s Hertogenbosch aan het Heetmanplein (het pragmatisch ingenieursverkeersknooppunt) is een intermediair geworden tussen de historische stad, het landschap en de stad aan de andere zijde van de Dommel. Deze intermediair is gevonden door het historisch bolwerkterug te brengen in de stad en te herdefiniëren met een nieuw programma. Bolwerk Naast het behoud van de cultuurhistorie vormt het bolwerk een parkachtige entree met de Vughterpoort en fietsbrug als centrale markering. Het bolwerk is opgedeeld in diverse verblijfsgebieden met een variatie aan condities, eigen programma en uitstraling. Verscheidenheid zorgt ervoor dat iedereen zijn lievelings plek kan vinden in het Bolwerkenpark; lounge en spel in het park, ontspanning op bastion Deuteren, uitzicht en een ruige speeltuin rond het ravelijn, sport in het ‘stadion’ en jeu de bolles op bastion Vught. Deze plek heeft de potentie om de Bossenaars van jong tot oud samen te brengen.


HP003-plein 1629 Samenvatting In de geschiedenis van 's-Hertogenbosch speelt het Heetmanplein een belangrijke rol. Hier sloeg prins Frederik Hendrik in 1629 een bres, waardoor de stad kon worden ingenomen. Hier was één van de imponerende ingangen van de stad: indrukwekkende stadsmuren, een dreigend bastion en een machtig poortgebouw. Hier kwam je een STAD binnen. Van deze grandeur is niets meer overgebleven. Poort, molens en vestingmuren werden gesloopt. De herinrichting Heetmanplein biedt een unieke kans de stad een entree terug te geven die een blijvende indruk maakt. Het terugbrengen van het historische stadssilhouet met contouren van vestingwerken, windmolen en stadspoort zullen de geschiedenis der stad levend houden en dit gebied weer revitaliseren: 1. zichtbaar maken vestingwerken: stadsmuur, bastions en ravelijn. 2. glazen informatiecentrum Duurzaamheid met hightech windturbine + zonnecellen 3. glazen stadspoort 4. waterturbine bij stuw 5. aanlegsteigers 6. terras 7. plein voor evenementen (zondagmarkt)


HP004-Vloeiende Vesting Voor de inzending “Vloeiende vesting” worden twee cruciale kenmerken van het Wilhelminaplein als uitgangspunt genomen: De vloeiende verkeersknoop en de vestingwerken. Sinds ruim een eeuw is het Wilhelminaplein een dynamische verkeersknoop waar verkeersstromen met vloeiende vormen samenkomen. Van Engelse landschapsstijl tot optimistische rotondes. Hoogtepunt van dynamiek en verkeersstroming is het ‘Heetmanplein’, een regelrechte ode aan de beweging. In het ontwerp wordt doorgaand verkeer langs vloeiende grastaluds om de vesting geleid. Verkeer dat de vesting in steekt, doet dat in rechte radiale lijnen die door het gras snijden. Met sierlijke boog rijdt men de parkeergarage in. Wandelaars lopen dicht bij het water. Het Wilhelminaplein is onlosmakelijk verbonden met de vestingwerken van ‘s-Hertogenbosch. Zicht op de omgeving was essentieel als schootsveld. Nu is de vesting een inspirerende aanleiding voor hoogteverschillen en zichten op de omgeving. De verbeelding van de vestingwerken, spannende zichtrelaties en het contrast tussen binnen en buiten de vesting zijn.


HP005-Shadows & Dust

De plek moet een setting, een actie, een geborgenheid, een moment, een transparantie, een verkoeling, een doel, een poort, een verleden, een heden, een toekomst hebben. Een deel van de poort en wal wordt herbouwd met stalen netten met daarin een vernevelingsysteem. Deze kan aan een tijdschakeling gekoppeld worden of bewegingssensoren, zodat er geregeld een nevelactie ontstaat. De nevel vormt een wolk rondom het gaas en laat daarmee de vervaging van het verleden zien, maar ook de wolk van de ideeën van de toekomst. De plek krijgt zo een stukje verleden en heden in elkaar. Door de aarde wallen aan de weg op te trekken ontstaan er een afscheiding tussen rust en onrust, maar ook een zit plaats voor eventuele voorstellingen of verblijf op een zonnige dag. Een transparant beeld dat het zicht bewaard voor de bestaande bebouwing en zich alleen manifesteert op het moment dat de nevelwolk ontstaat. Materialisatie - stalen netten/gaas - verneveling systeem


HP006-BastiBOVEN BastiBOVEN: een verhoogde wandeling die het huidige Heetmanplein transformeert tot een markante plek in de stad. De ‘opgetilde’ route die delen van de vroegere bastions en het ravelijn volgt, loopt over een centraal groen plein, overbrugt de wegen en voert tussen boomkronen. Indrukwekkende vergezichten en een ander blikveld op een vertrouwde plek maken deze wandeling tot een unieke ervaring die aanleiding geeft tot bezoek. De contouren van de bastions worden als schaduwen geprojecteerd op het maaiveld. Het plein is op dit moment een opeenstapeling van gefragmenteerde relicten uit verschillende perioden. De fragmenten, elk met een eigen functionele en esthetische kwaliteit, worden in hun rafelige en complexe verschijningsvorm gerespecteerd en tonen zo de rijkheid van de plek. BastiBOVEN smeedt de fragmenten aan elkaar en schept eenheid in beleving.


HP007- Piazza Uomo Caldo Soms wordt pas in de herhaling duidelijk hoe goed een passeerbeweging is. Zo ook bij de Ponte Palazzo. Waar deze bij eerste beschouwing nog in schoonheid lijkt te sterven, wordt in de herhaling via de Piazza Uomo Caldo duidelijk dat de bezoeker hier vrij wordt gespeeld voor open doel. De Ponte Palazzo verbindt het paleiskwartier voor langzaam verkeer met het gebied ten oosten van het spoor. De barrière van het spoor wordt geslecht. De plek waar de Ponte Palazzo haar bruggenhoofd heeft, is echter niet aantrekkelijk. De bezoeker komt uit in de Maijweg, tussen de zijgevels van Essent en het toekomstige Chrysalis en loopt tegen de Vlijmenseweg / Koningsweg aan. Nog niet in het centrum dus? Nee, en de poort lag toch altijd al bij de Vughterstraat? Dus wie Ponte zegt, moet Piazza zeggen: Blikvanger; Parkeeroplossing; Entree van de Stad; Sleutel tot de Binnenstad; Verbindende schakel; Park in lagen.


HP008-Aqua Plaza Wat hebben we toch met z’n allen moeten afzien op dit plein! Hoe je het wendt of keert, deze plek kan bijna geen verblijfsgebied worden. Wel een gebied waar de esthetiek van de ruimte uitgebuit kan worden. Wij willen terug in de historie en enkele fraaie elementen daaruit in ons ontwerp verwerken: het bastion met de poort en het water van de vestinggracht. Als we de Aqua Plaza vanuit het zuiden benaderen zien we een grote, lager aangelegde watervlakte opdoemen. Daarachter, en ook weerspiegeld in het water, zien we een brede trap die omhoog loopt richting het centrum. Hoge fonteinen markeren de overgang van water en trap en geven de oorspronkelijke plaats aan van de poort en het bastion. In het donker worden de fonteinen aangelicht met gekleurd licht en ook de traptreden lichten op. De hoge fonteinen zijn zowel overdag als s’avonds al vanaf grote afstand vanaf de drie zichtassen te zien.


HP009-VIA VISTA Via Vista is een spannend landschap met verrassende zichtlijnen. Het plan bevat drie groene gebieden, verbonden met elkaar en het omliggende landschap. De Proeftuin is een boomgaard waar mensen met groene handen de handen uit de mouwen steken en genieten van verse groenten en fruit uit de regio. De Belvedère is een statig stedelijk panoramapark. De Archipel is een moerassige verzameling avontuurlijke eilanden. Deze drie gebieden zijn dooraderd met twee routes, die het gebied direct met stad verbinden. De Groene Route. De nieuwe fietsroute vanaf de Ponte Palazzo eindigt in een prachtig uitzichtpunt over de Bossche Broek. De Rode Route. De eeuwenoude Vughterstraat meandert vanuit de binnenstad geleidelijk het waterrijke landschap in.


HP010-Hertogenboogplein Een spannend en verkeersloos alternatief voor voetgangers, met de mogelijkheid om vanaf de Ponte Palazzo, door de lucht, het pontje naar de Bossche Broek te bereiken. De drie loopbruggen creëeren een visuele en functionele link tussen de verschillende gebieden en transformeren een chaotisch verkeersplein tot een nieuw actief voetgangersparadijs. Elke boog heeft een eigen thema: - historie (in cortensstaal); verbind de vestingwerken - groen (in begroeiing); verbind de groene zones - ontmoeting (in hout); verbind de Ponte Palazzo met het nieuwe Hertogenboogplein Het nieuwe Hertogenboogplein is opgedeeld in 2 delen, binnen en buiten de stadswal, klinkers en glooiend gras. Op het plein worden de historische contouren van de stadswal tot 1 meter opgetrokken. Dit zal het historische vestinggevoel terugbrengen en een balkoneffect creëeren. Ook de punt van de oude envelop word geaccentueerd en zal een nieuw uitkijkpunt worden. Een overweldigende en eigentijdse entree die je niet snel zal vergeten.


HP011-Poort Uit Zicht ‘Poort Uit Zicht’ kent een geschiedenis van veranderingen. Ze hebben allemaal hun sporen na gelaten. Al deze lagen zijn anders maar één ding hebben ze gemeen. Het is een poort, een verbindingspunt, een knooppunt, op de scheidslijn tussen stad en landschap. Los van alle vooruitgang is het nog steeds de rand van de stad. ‘Poort Uit Zicht’ verbindt opnieuw. Het verbindt historische lagen en voegt een nieuwe toe. Het is een fietsknooppunt in een recreatief netwerk. Het verbindt cultuur met natuur, recreëren met shoppen, verbindt op kleine en grote schaal. ‘Poort Uit Zicht’ markeert door zich met haar toren vanuit de Bossche broek te manifesteren in het Bossche silhouet en geeft uitzicht op deze rand van stad en landschap. Met water, brug en trap is het bolwerk weer in functie. De VughterPoort is Uit Zicht, maar Uit Zich opnieuw en het Uitzicht op stad en land is er nog steeds.


HP012-Plein Public Historische gelaagdheid geeft de stad identiteit. Daarom wordt bij de herinrichting van het Heetmanplein gesproken over onder meer de reconstructie van de Vughterpoort. Maar hoe ver moeten we daarin gaan? Mogen authentieke structuren wijken voor een reconstructie? Het Heetmanplein moet als welkome entree gaan fungeren. De stad moet op deze plek de bezoeker een kijkje in de ziel toestaan door haar verleden en plein public bloot te leggen. In het definiëren van dit verleden lijkt iedere selectie aan willekeur onderhevig. Wij willen daarom volledig aselectief zijn in de greep uit het verleden en brengen alles terug wat hier ooit bestaan heeft. De poort en de molen, maar ook het asfalt van het Heetmanplein, zelfs de verdedigingswerken van de bezetter (1940). Wat ontstaat is de optelsom van verleden en heden. Als een bovengronds bodemarchief biedt het Plein Public een kijkje in het collectieve geheugen van de stad Den Bosch.


HP013-‘What to do?’ “What to do?” is het plein in ’s-Hertogenbosch waar zowel bezoekers als inwoners terecht kunnen om zich te laten inspireren over mogelijke activiteiten. Door middel van wervende teksten in het mozaïek op het plein worden bezoekers van het plein uitgenodigd een activiteit in de stad te gaan beleven. Een wandeling langs de vesting, een bezoek aan het theater of museum, maar ook gewoon ‘loungen’ bij één van de vele cafés. Aanleiding De plek is enerzijds de binnenkomst van de oude stad en anderzijds het vertrekpunt naar het moeras en verder. Keuzes in richtingen, vertier, handel en rust, zijn de dingen die zich, juist op deze plek, in de hoofden van de bezoeker afspeelden. Anno 2012 willen we door teksten en QR-codes in het mozaïek of declamaties op het mozaïek, de vele mogelijkheden van ’s-Hertogenbosch onder de aandacht brengen. Mensen kunnen al zittend, rustend of van bovenaf kijkend hun keuze maken.


HP014-Vesting “Boven Water” Vesting ‘ Boven Water’ brengt de Vughtse Poort op een eigentijdse wijze tot leven. Door de fundamenten van deze Middeleeuwse entree weer zichtbaar te maken in een nieuwe waterstructuur ontstaat er een toegankelijk waterfront. Vesting ‘Boven water’ vormt met haar twee fonteinen, de vaandeldragers van de zuidelijke entree. De herstelde Ravelijn en de opnieuw ingerichte oevers van de Dieze maken hier onderdeel van uit. Vesting ‘Boven water’ vormt tevens een ontmoetingsplek op het schanierpunt van het waternetwerk, het buitengebied het Bosche Broek en de entree van de stad via de Vughtse straat. Rondom de fundamenten ontstaat een levendige ontmoetingsplek, waarbij waterrecreanten kunnen aanleggen en er een vlonderverbinding met de Dieze en de Dommel ontstaat. Het paviljoen biedt ruimte voor informatie, verpozing en culturele activiteiten zoals fototentoonstellingen, muziekvoorstellingen etc. Het markante waterfront verwelkomt de bezoeker, geeft ruimte voor verpozing, ordent de stedenbouwkundige structuur en legt een toegankelijke link naar de geschiedenis.


HP015-Circus Het circus is een ode aan de lege ruimte. De bijzondere plek in de stad waar activiteiten plaats vinden en waar de constructie uitnodigt tot contemplatie of tot een extra rondje lopen of fietsen. Het circus bestaat uit 2 circels met een diameter van 60 meter die verhoogd en gekanteld zijn zodanig dat ze elkaar 1x ongelijkvloers kruizen en aan de overzijde daarvan versmelten tot 1. Hierdoor wordt het een loop. Het circus refereert aan spontaniteit, contuïteit en spanning. De elementen van een stad als Den Bosch!


HP016-broek polder plein

De nieuwe entree van Den Bosch is een verkeersportaal in cortenstaal op het Vughtereiland. Het is een poort en een kunstwerk om de bijzondere plek te markeren. De toegevoegde functie is overzicht en verbeelding.


HP017-Park Bossche Vest De kop van bastion Vught van de stad ‘s-Hertogenbosch was, en is tot op de dag van vandaag, in fysieke zin de overgang tussen de oude Bossche Vestingwerken enerzijds en het beschermde landschap van het Bossche Broek anderzijds. Het is uniek dat sinds de middeleeuwen de plek van toegang tot de stad ongewijzigd is gebleven. Dit ontwerp wil conserveren en moderniseren in eenzelfde ingreep. Dit nieuwe park krijgt een verblijfsfunctie, tussen stad en land, waarbij de nadruk ligt op de doorwaadbaarheid voor de stappers (voetgangers) en de trappers (fietsers). Dit ontwerp laat nieuwe routes samenvallen met de historische lagen¹ door gebruik te maken van de aanwezige landschappelijke kwaliteiten². Park Bossche Vest is een verbinder; tussen vestingstad en achterland, tussen cultuur en natuur en tot slot tussen toen en nu. ¹ ²

Historische elementen: stadswal, brug, zonnewijzer, kanonnen Landschappelijke kwaliteiten: uitzicht, beschermde natuur, hoogteverschillen en water


HP018-Plein in beweging De zuidpunt van de Bossche veste vele malen aangelegd, verwoest , heringericht en van functie veranderd. Wij hebben niet de illusie dat deze dynamiek in 2012 eindigt en laten het verleden letterlijk rusten: de archeologie laten we ongemoeid. De gedachte aan wat onder de grond kan zitten is romantischer dan het weten. De plek ligt strategisch t.o.v. binnenstad, wijken en wegennet. Daar spelen we op in. Het 25 meter hoog poortgebouw, opgebouwd uit een ogenschijnlijk losse stapeling van houten/glazen/aluminium dozen, vormt een landmark, stadsentree en billboard van de stad. Dit bouwwerk is flexibel invulbaar en kan functies herbergen, zoals een: -! fietsverhuur; -! theepaviljoen; -! uitkijkpost over stad en ommelanden; -! galerie; -! bruidssuite; -! digitaal nieuwsbord. De architectuur van het gebouw en de inrichting van de openbare ruimte is opgebouwd uit modulaire elementen. Het motto ‘Plein In Beweging’ verwijst naar de geschiedenis van de plek, het langsrijdende verkeer en de bewegende beelden op de verschillende displays.


HP019-Pickepoerte 3.0 Een nieuwe entree voor de stad. Deze plek vraagt vanouds her om een bijzondere entree. Door het opschonen van deze verkeersader en toegangspoort vanuit het zuiden, is er ruimte gekomen voor een nieuwe inrichting van het plein. Moeten de mogelijk vrijgekomen vestingmuren weer blootgesteld worden en daarmee de tijd weer eeuwen teruggezet, of gaan we de oude vestingmuren een herbestemming geven die recht doet aan de functie die het destijds had, namelijk als een keermuur van water en als verdedigingswerk. De oude poort en molens weer in ere herstellen is een puur toeristische attractie en weinig zinvol in de hedendaagse tijd. Geef daarom de plek een dynamiek mee, die het tussen de verkeersaders die er blijven bestaan, verdient. Vandaar dat we aan de plek een hedendaagse functie van poortgebouw hebben gegeven, die past binnen de verkeersstromen waar we niet meer omheen kunnen.


HP020-DE RONDEEL Een nieuwe herkenbare stadsentree voor s’ Hertogenbosch Het Wilhelminaplein krijgt een nieuw karakter door een herkenbaar ‘poort’ gebouw. Dit hybride stedelijk gebouw kent een divers publiek en commercieel programma. Tevens werkt het gebouw als een buffer voor de geplande infrastructuur en openbaart het zich als een stadsgevel richting een nieuw plein. Als moderne ‘poort’ functie naar de stad biedt het gebouw tevens een kwalitatieve parkeeroplossing. Extra aandacht wordt gegeven aan het uitzonderlijke dualisme van de locatie. Vanuit he gebouw kan zowel het stedelijk, als het groene karakter van ’s-Hertogenbosch waargenomen worden. Voortbouwend op het gedachtegoed van de voormalige stadspoort markeert De Rondeel de stadsentree door middel van een markante toren. Er is bewust niet gekozen voor een historische herbouw van de Vughterpoort maar gezocht naar een hedendaagse invulling aan het begrip stadspoort. Deze ‘poort' voegt zich niet alleen respectabel in het volledige stadssilhouet maar reset tevens de locatie tot een multifunctioneel plein dat de potenties van de locatie uitbuit.


HP021-Motel den Bosch Het autoverkeer en mobiliteit in het algemeen was vijftig jaar geleden een symbool voor het geloof in een welvarende toekomst. Het Heetmanplein is een icoon van dit geloof. Een poort naar een voor iedereen bereikbare stad. Nu deze welvaart waarheid is geworden, zijn we van ons geloof gevallen en denken we dat deze voor iedereen bereikbare mobiliteit een bedreiging voor ons milieu is. Deze transformatie van het Heetmanplein tot Motel Den Bosch wil dit geloof in een stralende toekomst terugbrengen. We moeten trots zijn op de mobiliteit voor iedereen, immers het is een feit dat dit een belangrijke basis is voor onze “globaliserende” cultuur. Onze reset voor het Heetmanplein verbindt de verworvenheden van de mobiliteitscultuur: een drive-in restaurant en een motel met het “nieuwe geloof in de toekomst”: de gewaardeerde historische binnenstad van Den Bosch. En wil dat voor iedereen bereikbaar houden.


HP022-De Verborgen Speeltuin Er worden 10 huizen gebouwd rond een verborgen speeltuin.


HP023- CITY WALL Op de basis van de Bossche geschiedenis ontwikkelt zich de nieuwe CITY WALL als een verbindend element tussen historie en toekomst. De oude vestingmuren geven de positie van het nieuwe ensemble aan. Boven op de muren ontwikkelt zich een lint-achtig gebouw dat verschillende stedelijke functies inhoud: stadsinformatie, guesthouse, Bossche bibliotheek, tentoonstellingen, café, steiger, … Door de accentuering van de bestaande structuur ontstaat zowel een verwelkomende geste als ook een overgang tussen landschap en stad. De CITY WALL ontvangt de bezoekers met open armen en geeft de burgers van Den Bosch een nieuwe plek in het stedelijke weefsel: een ruimte voor ontmoeting, cultuur, lezingen en genot van stad en natuur – een impuls voor heel Den Bosch.


HP024-Poortplaats De nieuwe verkeersituatie zorgt voor onduidelijke randen binnen het plangebied. Daarnaast is een sterke fysieke verbinding met de ten zuiden van de weg gelegen zones lastig te realiseren. Echter creëert de nieuwe situatie veel open ruimte zonder bebouwing, wat aansluit op het vroegere karakter van de plek. In dit plan wordt uitgegaan van een driehoekig plein. Deze vorm refereert aan de vorm die bij vestingwerken werd gebruikt. Hierdoor worden de onduidelijke randen opgeheven en wordt de oude entree‐ as van de stad benadrukt. Aan de randen van het plein zorgen bomenrijen voor een scheiding tussen het verkeer en het plein, waardoor verblijf op het plein aangenaam is. Om een relatie te leggen met het vestingkarakter van Den Bosch, zijn de vestigwallen blootgelegd waardoor het plein een historische gelaagdheid en verankering binnen het gebied krijgt. Een moderne interpretatie gecombineerd met de contouren van de oude Vughterpoort versterken de entreefunctie van Den Bosch.


HP025-ZICHT OP VUGHT Het zuidelijkste puntje van het oude centrum van Den Bosch krijgt een landmark dat de geschiedenis van de plek weerspiegelt. Een licht bouwwerk dat een herkenningspunt vormt voor Den Bosch. Zicht op Vught is een plek van rust in het hart van de oude stadspoort. Een bijzonder object weerspiegelt de geschiedenis van de plek. De oude contouren van stad, land en water worden zichtbaar. Aan de stadszijde vormt zich een bijzonder plein met daaronder een parkeergarage. Door de zijkanten van het plein op te tillen ontstaat een entree voor de parkeergarage en vormt het plein zich tot een tribune en een uitkijkpunt. Men kan een wandeling maken over de funderingsresten van de oude vestigingsmuur die zich bevinden tussen het plein en het groen. Zicht op Vught is een transformatie van druk verkeersplein naar een plek van rust waar de auto stil staat.


HP026-Piazza della Porta Ons voorstel is een kunstwerk, zoals de restanten van de vestingwerken, die worden tentoongesteld als kunstwerken die bezocht kunnen worden, zoals in een archeologisch museum. Het is ook een gebouw in de vorm van een groene helling die functioneert als een park en als een zichtbare stadspoort. De toegevoegde functie is een verzonken openbaar plein met een houten oppervlak dat bovendien als een open lucht theater functioneert. En alle elementen zijn gekoppeld aan de vestingwerken in een transparant binnenruimte met een klein bezoekercentrum, onder de groene helling, om de geschiedenis van de stad het hele jaar door te kunnen aanschouwen. Omdat er op dit moment heel weinig geld is, kan het project in drie fasen worden gerealiseerd. Indien gewenst, kan in de toekomst de historische stadspoort ook worden gereconstrueerd in een vierde fase en als een integraal deel van het ontwerp van de eerste drie fasen.


HP027-Mijnplein Wat is een Entree vandaag de dag? Een plek zijn waar we ons welkom voelen. En waardoor voelen we ons welkom? Als we ergens kunnen slapen en eten en er meer over te weten kunnen komen. De nieuwe entree zal bestaan uit een gastenverblijf, een ‘smakelijk’ Bosschebollen Café en een uitzichttoren. Een Nieuwe Typologie: De architectonische typologie van de “Stadspoort” is inmiddels verdwenen en vervangen door een “bordje”. Ons voorstel combineert de ‘architectuur’ met het ‘bordje’ en voegt een openbare ruimte toe. Wat is de beste locatie voor de interventie? De voetafdruk van de Ravelijn. -We doen geen concessies aan de reconstructie van de Vughterpoort -We dragen bij aan het “herstel” van de Ravelijn. -We maken een balkon om de veranderingen aan het Heetmanplein te kunnen aanschouwen; we zien geschiedenis in actie! -We plaatsen in het verkeersgebied een verhoogde openbare ruimte. -We creëren een fysiek ‘entree-gevoel’ voor de drie wegen.


HP028-De Rank De entree naar Den Bosch zou niet alleen een vriendelijke toegang moeten zijn, maar ook een parkachtige plek waar mensen willen blijven. Om voetgangers en fietsers zo lang mogelijk van dit bijzondere knooppunt tussen stad, land en water te laten genieten, leidt een meanderende route hen via de fundamenten van de stadspoort en molen, langs de waterkant, richting binnenstad of de Ponte Palazzo naar het Paleiskwartier. Hoewel het ook een grote bron van ergernis vormt, dient de unieke complexiteit van het Heetmanplein juist als inspiratiebron voor de meest spectaculaire wandelen fietsroute van Nederland. De Rank vormt een verwijzing naar verschillende periodes in de geschiedenis: de ‘ranke’ brug krult zich als een rank tot een moderne stadspoort. Verder verwijst De Rank naar het Wilhelminpark en worden de fundamenten van de stadspoort en de molen zichtbaar gemaakt.


HP029-RAVELIJNENPLEIN Het plan RAVELIJNENPLEIN beoogt de beleving van de vestingstad levend te houden zonder te vervallen in een reconstructie. Zoals de citadel aan de noordzijde krijgt nu ook de zuidzijde van de (vesting-)stad een herkenningspunt. Het plan is bewust robuust en fors voor de locatie om de kenmerken van de stadsomwalling voelbaar te maken. Verwijzend naar de oude stadspoort is het plan ook een eigentijdse stadspoort: de parkeergarage als (omgekeerde) stadspoort en stadsentree voor de auto. In de zichtlijn van de Vughterstraat wordt de herinnering aan de oude stadspoort verbeeld. RAVELIJNENPLEIN wil niet alleen een belangrijk beeldmerk aan de stad toevoegen maar ook een levendige plek zijn: naast een parkeergarage bevat het plan horeca en een flexkantoor. Het flexkantoor is bij uitstek geschikt als vergader-, werken ontmoetingsruimte voor kleine zelfstandigen en het verenigingsleven. Het aangrenzende stadsterras biedt mogelijkheden voor buitenactiviteiten, het talud is beloopbaar en kan dienst doen als zonneweide.


HP030-De eerste klap is een daalder waard In het verleden werd de aankomst in Den Bosch aan het Wilhelminaplein gemarkeerd met de Vughterpoort. De toegangspoort met vestingwerken waren een grens tussen stad en buitenwereld. Een veilig baken waarachter de mogelijkheden lagen voor de handel. De markering van een poort heeft tegenwoordig een symbolische en historische betekenis. De betekenis van het Wilhelminaplein herleeft door het verbrokkelde plein te omcirkelen met een licht dak: een welkomstgebaar voor auto’s en voetgangers. Het is deels een verwijzing naar de vroegere daalder en de uitsparingen in het dakvlak zijn afgeleid van de Bossche vlag. Onder het dak kunnen nieuwe activiteiten worden ontplooid: er bevindt zich een verdiept amfitheater en er kan een lunchcafé worden geplaatst. Het verleden wordt met het heden verbonden. Op de historische locatie van de Vughterpoort wordt een nieuwe poort opgericht met een watergordijn als verwijzing naar de stadsgracht. Achter het watergordijn wordt de historische binnenstad zichtbaar.


HP031-Heetmanpark De voorgestelde herstructurering van het Heetmanplein geeft aanleiding tot de vraag wat de nieuwe betekenis van deze plek zal moeten zijn. Wij geloven dat deze betekenis te vinden is in het infrastructurele belang van deze locatie voor de stad. Dit heeft geleid tot de aanwezigheid van verschillende water-, verdedigings - en wegenstructuren die door de eeuwen heen zijn gebouwd om de veranderende stad te kunnen blijven faciliteren. Om deze betekenis tastbaar te maken zullen de bestaande historische infrastructuren bewaard of nagebootst worden in een openbaar park. De zogenaamde ‘reset’ wordt vervolgens gezien als herprogrammering van deze bestaande infrastructuren. Zo blijft het Heetmanplein de structuur zoals ontworpen door de heer Heetman zelf, maar zal worden gebruikt als park, het Heetmanpark.


HP032-Microkos.Bosch Een oase van vrije tijd en ontmoeting voor het hele gezin. Nu Heetmanplein, een plek ongedefinieerd verdwenen tussen de wegen, krijgt een nieuwe betekenis voor de bewoners van Den Bosch. De betekenisloosheid van het gebied zien wij in de betekenisloosheid van de mens die zijn verbintenis heeft verloren met zijn medemens en de natuur. Het totale gebied wordt getransformeerd in een open bosstructuur, een “loo” waarin de mens zijn bestaan terug kan vinden. Het gebied kunnen we beschrijven als een stadspark omkaderd door gebouwen die het gebied definiëren en beschermen. Hier kan je niet alleen spelen en boomklimmen als een kind, maar ook educatieve aspecten zijn aan het park gekoppeld. Je kan er ontdekken hoe bijen de honing maken en zelf aardbeienplantjes poten of met je voeten in het water van de Wilhelminavijver en vooral weer in contact komen met je medemens en de natuur.


HP033-de Hof van Heden Een RESET kan worden opgevat als een carte blanche om een geheel nieuw (of juist heel oud) plan te bedenken. Dit voorstel probeert die RESET echter contextueel te maken door continuïteit te zoeken met het bestaande. Dit ontwerp cultiveert dus juist de overmaat aan asfalt. Door het te contrasteren met zachtere elementen en een geheel ander gebruik voor te stellen wordt de voormalige verkeersruimte een verblijfsruimte die het bestaande per direct van betekenis verandert. Het asfalt blijft behouden en vormt een stedelijke humus voor (tijdelijke) programmatische invulling, zoals een podium, een terras, een frietkot, een ijscokar, een (vers) markt, een mobiele half-pipe, et cetera. De huidige vluchtheuvels worden getransformeerd in publieke moestuinen en een raster van bomen perforeert het asfalt. Op deze manier ontstaan hand in hand een publieke agricultuur en een fantastische openbare ruimte die kan worden gebruikt voor zowel individuele recreatie als voor publieke evenementen.


HP034-'t Stadsbroek Den Bosch heeft een speciaal stukje landschap in bezit, het Bossche Broek. De botsing tussen tussen stad en platteland geeft de Hertogstad een speciaal aangezicht. Toch is de relatie tot het omliggende landschap vaak slechts beperkt tot het kijken. ‘t Stadsbroek tracht deze relatie ook fysiek te maken. De oude Vughter-poort dient hierbij als de fundering voor het maken van een monumentale trap die natuur en stad verbindt. De trap biedt toegang tot een multifunctioneel natuurplein dat verdiept ligt aan de voet van de oude stadswal. Aan de andere zijde is dit plein begrensd door een groot paviljoen waardoor er plek geboden wordt voor evenementen, exposities en feesten. Dit paviljoen vormt de verbinding tot de waterkant en haakt hierbij aan op wandelroutes langs de stadswal en door het Bossche Broek. Samen vormen de volumes en pleinen en sequentie van ruimtes in het verlengde van de Vughterstraat en is 't Stadsbroek het knooppunt waar de bourgondische stedeling en de natuurliefhebber elkaar vinden.


HP035-Piecketorenplein Vanuit het historische perspectief van de stad ’s-Hertogenbosch worden de fundamenten en restanten zover mogelijk in ere herstelt. Echter met de nieuwe verkeersstructuur op het voormalige Heetmanplein, is er enkel de mogelijkheid de citadel en “Pieckepoort” te herstellen. Herstel van de molen van Van Esch en het ravelijn is bijna onmogelijk, terwijl historisch gezien het samengaan van deze elementen (gezichts)bepalend was. Het ontwerp wordt gevormd door de aspecten herkenningspunt (Van Esch molen), uitkijkpunt en voorentree (ravelijn) te vertalen in een hedendaagse uitkijktoren, de “Piecketoren”. De uitkijktoren speelt een sleutelrol in de verbindingen tussen de Bossche Broek, centrum en Ponte Palazzo en voegt met de uitkijk op hoogte een nieuwe dimensie toe aan het beleven van de stad, de omgeving en de natuur. Tegelijk is het een toevoeging aan de skyline van ’sHertogenbosch die zorgt voor herkenbaarheid van het Piecketorenplein, voormalig Heetmanplein.


HP036-Inzicht Het Heetmanplein is een blinde, vluchtige plek aan de rand van ‘sHertogenbosch. De opgave vraagt erom de stad hier weer een gezicht te geven: een poort in de vorm van een plein, een nieuw inzicht voor ‘s-Hertogenbosch. Een ensemble van gebouwen wordt zo geplaatst dat er een duidelijk herkenningspunt in het landschap ontstaat, een ingang danwel uitgang van de stad. Duidelijke zichtlijnen wijzen op de omgeving, de Bossche Broek en de overgang naar een landelijke omgeving. Dankzij de Ponte Palazzo wordt ook het zakelijke centrum met de stad verbonden. Positionering van volumes wordt bepaald door de geschiedenislijnen, vanuit de stad ontstaat er een rustpunt, de ruimte wordt samengeknepen als een zandloper. Er ontstaat een plek van samenkomen, formeel en informeel, een plek om te recreëren. In de nieuwe gebouwen zou een bezoekerscentrum, theehuis of conferentiecentrum gehuisvest kunnen worden met parkeren ondergronds. Op het plein is ruimte voor spel en barbecue.


HP037-Circus Jeroen Bosch Voor dit ontwerp is de tegenstelling tussen architectuur en natuur, typerend voor het huidige Heetmanplein als uitgangspunt genomen. Ter versterking van dit contrast hebben wij een stadsmuur ontworpen die fungeert als één grote entree. Een rondgaande poort die, verwijzend naar de oude stadswal, de grens tussen stad en land markeert. Om het contrast met de natuur verder te versterken is het binnengebied vormgegeven als een geasfalteerd parkeerterrein waarbij de parkeerindeling bewust geen rekening houdt met bestaande objecten. Om het verschil met het asfalt voelbaar te maken, wordt de bestaande verkeersroute bestraat met kasseien. Contrasterend met het asfalt is de stadsmuur ontworpen als modern, wit object: pontificaal en neutraal tegelijkertijd. Met deze ommuring wordt een plein gecreëerd dat op vele manieren kan worden gebruikt. Zo ontstaat een doorgangsgebied dat tegelijkertijd verblijfsgebied is: een plein omringd door een iconische muur dat dé entree tot de stad vormt.


HP038-VUGHTERPOORT INVERSED Om een aangename verblijfsruimte te creëren op nu één van de ergste verkeerspleinen van ons land, wordt een wand gemaakt die verkeer en verblijf van elkaar scheiden. De wand wordt doorbroken voor een langzaamverkeerverbinding tussen Vught en de Bossche binnenstad. De vroegere stadspoort wordt weer zichtbaar gemaakt. Niet door de poort letterlijk te herbouwen, maar juist door de contramal ervan te maken! Twee kleine gebouwen aan stadszijde verlevendigen een pleintje met speciaalzaken. Een mooi stadsparkje bovenop de gebouwen is de plek om je even aan het stadse te onttrekken. Het refereert naar het Bastionder en de Ponte Pallazo en is de volgende hotspots op een wandeling door de stad. De trappen aan de uiteinden maken de tuin echt een onderdeel van de stadswandeling. Het Heetmanplein verknoopt kwaliteitsvolle plekken als de Bossche binnenstad, de Bossche Broek en het Paleiskwartier en wordt weer onderdeel van de stad.


HP039-DeGroenePoort Het Wilhelminaplein heeft bijzonder veel kwaliteiten. Niet alleen historisch, maar ook stedebouwkundig en ecologisch. Heden ligt de nadruk op het plein nog volledig op de infrastructuur. Om het meer een verblijfsgebied te laten zijn en de waardes goed naar voren te laten komen, is een groene identiteit gewenst. De oude vestingwerken kunnen opgegraven worden en hersteld. Door de contouren van de stadspoort op te bouwen, krijgt het ook zijn ontsluitingsfunctie terug. De contouren worden begroeid door klimplanten, wat een bijzonder effect zal geven. De stadspoort kan dan gaan functioneren als ontmoetingsplek door een biologische winkel en restaurant te huisvesten. Binnen de wallen kunnen moestuinen zorgen voor duurzaam groen, wat tevens het restaurant kan voorzien van vers eten. Tussen de moestuinen en de wallen ontstaat een rustig parkachtig gebied waar mensen kunnen wandelen, rusten en van het uitzicht genieten. Buiten de stadswallen wordt het schuin afgegraven zodat de wallen goed uitkomen.


HP040-HET BOSSCHE BALKON Een opgetild maaiveld vormt 'Het Bossche Balkon' dat uitzicht biedt over het Bossche Broek. Dit balkon vormt tevens een omloop om de centraal staande funderingen van de oude stadspoort en vestigingsmuur. Deze funderingen maken deel uit van een intieme buitenspeelplaats voor de onderbouw van de onder het balkon gesitueerde basisschool. Het nieuwe elektrische tankstation op maaiveld benadrukt dat het plein altijd een belangrijk punt geweest is voor verkeer. Vanaf de auto vormt het nieuwe voorstel een sneak preview richting het centrum en de ruïnes van de oude stadspoort. Het opgraven van de ruïnes en het terugbrengen van het tankstation vormen belangrijk deel van de historische gelaagdheid van het gebied. Het tankstation en de basisschool gaan een dynamische relatie aan waarbij het tankstation een attractie wordt en kinderen een representatie zijn van de toekomst. De stads aula op de kop van de school is te gebruiken voor publieke evenementen van de stad.


HP041-De tuin der lusten -park met uitkijktorenMet de herinrichting van het Heetmanplein komt een groot stuk verkeersplein vrij. Wij stellen voor een uitkijktoren te maken op deze plek. De toren markeert niet alleen de stadsentree, maar biedt tegelijkertijd een fantastisch uitzicht over het natuurgebied Bossche Broek en de gehele zuidelijke kant van de stad. Precies waar vroeger de stadspoort stond komt de toren te staan. Middenin een weelderig park en met voldoende afstand tot de bestaande bebouwing. De toren en de park-achtige omgeving komen bijna letterlijk uit een van de bekendste werken van Jeroen Bosch: De Tuin der Lusten. De toren heeft hierdoor een ongewone verschijningsvorm die goed bij de stad zal passen. Het zal bovendien een grote publiekstrekker zijn voor bewoners uit de stad en ver daarbuiten. De Tuin der Lusten tevens de nieuwe naam van het plein zal een bekend begrip worden.


HP042-broekse park Het formuleren van een opdracht voor deze locatie blijkt een lastige opgave. Moeten we op zoek naar de resten van de vestingwerken die zich wellicht nog enkele meters onder het maaiveld bevinden? Praten we over het Heetmanplein, over het Wilhelminapark of over het Wilhelminaplein? Hoe zien we de Ponte Pallazo die als een reusachtig ruimtelijk lichaam de stad vanuit het westen benaderd? De uitschrijfvers van deze ideeënprijsvraag weten het ook niet helemaal. Het draait om ruimtelijke ordening, toerisme, openbare ruimte, cultuur en landschap!! Zeker is dat het nieuwe kansen biedt. We zien kansen om de stad weer een fris en modern gezicht te geven, waar het door omstandigheden lange tijd aan heeft ontbroken. Een nieuwe entree die recht doet aan de glorieuze entree van de hoofdstad van Brabant, zoals men die zich kan voorstellen in vorige eeuwen als men de stad vanuit het zuiden benaderde, als meest noordelijke stad van het hertogdom Brabant.


HP043-ParkPoortPlein Vughterpoort vs Wilhelminapark vs Heetmanplein Het Heetmanplein heeft een rijk historie met zijn oude vestingwerken, maar ook de rotonde op het Wilhelminaparkpark en de ingenieuze infrastructuur van het Heetmanplein zijn befaamd. Deze historie mag niet vergeten worden en komen allen terug op het ParkPoortPlein. De blootgelegde Vughterpoort en vestingsmuur wordt afgedekt met glas en kan zo bekeken worden. De grote rotonde uit het Wilhelminapark wordt voor een deel in de vorm van een vijver teruggelegd, waar overheen de voetpaden van het Heetmanplein komen. Ook de oude brug van de Vughterpoort naar de ravelijn komt terug in de vorm van een voetgangersbrug, wat de nieuwe toegangspoort naar Den Bosch wordt. Ook kan zo de oude Parklaan aan de Vughterweg in de oude staat teruggebracht worden. Voor een goed overzicht van de tijdgeest van het ParkPoortPlein wordt elke periode in een ander materiaal vervaardigd, wat vanaf de uitkijktoren goed zichtbaar wordt.


HP044-RONDJE DEN BOSCH De herovering van een plein op de auto Na decennia van overheersing trekt de auto zich terug uit dit deel van de stad om zo ruimte te creëren voor een ander gebruik van dit plein. Een schoner, gezonder en actiever gebruik door fietsers, skaters, skeelers, hardlopers en wandelaars. Om deze heugelijke overwinning te vieren wordt een triomfboog opgericht! Één krachtig gebaar dat de inrichtingsproblematiek van dit gebied overstijgt (letterlijk!) en daarmee een iconisch beeld vormt voor dit gebied. Een verbindende fiets/wandelroute op hoogte die alle verkeerskundige uitgangspunten omzeilt door er simpelweg boven te gaan staan: een ‘Rondje Den Bosch’. Deze verhoogde fiets/ wandelroute duikt naar het maaiveld om contact te leggen tussen de verschillende gebieden en aansluitende routes. De ‘Arc de Triomph’ komt te staan op de oude positie van de Vughterpoort en vormt een nieuwe entree richting de stad. Een ‘Arc de Triomphe’ voor Den Bosch. Het eerste rondje, dat er nog veel mogen volgen!


HP045-Alliantieplein Het spanningsveld tussen binnen en buiten en tussen gesloten en open vormt de basis van dit ontwerp. In het contrast ligt de omarming van de historische context. In de eenheid, de elementen die een brug slaan tussen binnen en buiten, ligt de publieke ruimte die zich openstelt als een stadspark, waar de leefkwaliteit van de bewoners van Den Bosch wordt vergroot. Balancerend op het grensvlak bevindt zich het podiumgebouw; een ‘onaf’ poortgebouw die staat in het park en hangt over het stadsgebied aldaar het hart vormend van het nieuwe plein en park. Dit gebouw fungeert als een podium; een podium voor Den Bosch om zo de stad te kunnen promoten, een podium om over de stad te kunnen uitkijken en onder de uitkraging is het een buitenpodium voor voorstellingen. De uitkraging van het gebouw draagt bij aan het spanningsveld tussen park en stad, zonder een barricade te vormen.


HP046-VANbijONS TERUG NAAR AF - DE BASIS Terug naar af: het begin en het einde van een stad. Terug naar de basis: het voedsel, de productie, het consumeren. PARK - AKKER Het park als openbare stedelijke ruimte. De akker, waarop in stroken, gebruikelijk op akkers, voedsel wordt verbouwd. GRAANELLIPS - STADSMUUR De graanellips als centrum. De oude stadsmuur scheidt het park van de stadsgracht. Een haalbrug leidt naar de entree. BALK - KASSEN De balk als poort, niet letterlijk maar ruimtelijk. Het geeft richting aan de omgeving. Zijn exacte noord-zuid oriëntatie geeft de tijd. In de kassen wordt geklimatiseerd voedsel verbouwd. TOREN - RESTAURANT De toren als richtpunt en zwaartepunt. Vanuit het landschap in het oosten en westen, vanuit het centrum en vanuit Vught. In deze toren het restaurant met superlocale produkten. VANbijONS Het restaurant met produkten van de akker en de kassen: VANbijONS. Deze locatie, voorheen van de auto, is nu VANbijONS.


alleen

HP047-Rendez-Vous Een plek van samenkomen De ingreep bestaat uit een ensemble van gebouwen, waartussen een stedelijk plein is gelegen. Het plein vormt door zijn verhoogde ligging een harde overgang van de stad met de omringende natuur en de aangrenzende uitvalswegen. Onder het plein is ruimte voor het parkeren van auto’s en fietsen. De gebouwen huisvesten functies gerelateerd aan het plein, waaronder horeca en detailhandel gecombineerd met kantoorruimte georiënteerd op de groene ruimte om het plein. Boven deze functies zijn woningen gelegen. Het gebied wordt een plek van samenkomen. Een samenkomen van verschillende gebruikersgroepen, verkeersstromingen, het historische en het hedendaagse. Het ontwerp wordt hiermee niet alleen een nieuwe entree voor de stad ‘s-Hertogenbosch, maar faciliteert tevens een aangename plek om te verblijven gebruik makend van de unieke ligging.


HP048-VUGHTERBOLWERK 2012 Bebouwing van het plein is om verschillende redenen een goed idee. Het Wilhelminaplein vormt één van de hoekpunten van de driehoek van de oude stadskern. Op en nabij de andere twee hoekpunten bevinden zich de watertoren en de citadel, oriëntatiepunten in de stad. Met het verdwijnen van de rotondes is de harmonie van het plein verdwenen. De cirkelvorm met het lege centrum vormde een ruimte, niet alleen een transferplaats. Dit voorstel is geen poort maar een wachter die waakt over stad en land, een bouwwerk dat alle richtingen in zich opneemt en dat de eenheid van het plein terugbrengt. De buitenhuid is voorzien van een netwerk dat bestaat uit een rasterwerk van kleine ronde zonnepanelen die als bladeren aan een rank zich over de gevel slingeren. De overgang van land naar water in de vijver valt samen met de oude grens van stadswal-stadspoort en de eerste waterlinie.


HP049-De Tuin der Lusten De Tuin der Lusten is een bizar heuvellandschap. Dit landschap ontleent zijn vorm aan de geschiedenis van de stad met zijn vestingwerken. Bij aanvallen op de stad werden wallen opgeworpen door de belager om zich daarachter te kunnen verschansen. Nu worden deze heuvels op een andere manier gebruikt: Het publiek kan genieten van de uitzichten; er wordt geluierd en gewandeld, men kan de vruchten van de bomen plukken en aan de waterkant wordt gepicknickt. Men kan genieten van de muziek die uit het Vestingtheater klinkt. In Villa Illusio laat men zich heerlijke maaltijden voorschotelen. Dit landschap roept herinneringen op aan de schilderijen van Jeroen Bosch, alleen zijn we nu zelf de figuranten die verleid worden in deze paradijstuin vol bloemen en eetbaar fruit. De natuur heeft de stad belegerd en heeft weer een beetje terrein gewonnen! Welkom in de Tuin der Lusten!


HP050-HIER EN NU De geschiedenis vormt onze omgeving met evenementen die de tijdsgeest representeren. De gebouwde omgeving ontstaat uit een noodzaak van een bepaalde tijd. Hierdoor ontstaat een laag die spreekt voor het hier en nu. Tijden veranderen. Nieuwe noodzaken vragen om nieuwe oplossingen voor vragen uit het hier en nu. Dit proces is vaak geleidelijk. Hierdoor wordt de oude laag geschiedenis zachtjes ondergesneeuwd door een nieuwe laag. Het blijft boeiend om te zien wat er geweest is. Het blijft tot de verbeelding spreken hoe men in vervlogen tijden met ruimte omging en hoe het ons heeft gebracht tot het hier en nu. In dit plan wordt het Heetmanplein een plek voor reflectie. Een rustpunt om even na te denken over waar we geweest zijn en waar we naar toe gaan, maar vooral waar we nu zijn.


HP051-Monument voor het auto optimisme

De entree naar Den Bosch heet u welkom. Maar hoe? De klassieke stadsentree is de poort, die in verschillende uitvoeringen op het Heetmanplein heeft gestaan. Als ingang en icoon van binnenkomst en oriëntatie. Zo kunnen ook de molens die er gestaan hebben geïnterpreteerd worden. Maar de modernste entree is niet een gebouwtype, maar een materiaal: asfalt. Waar asfalt ligt kunnen we komen en zijn we welkom. En asfalt - symbool van vooruitgangsgeloof - ligt er genoeg op het Heetmanplein, dat is vernoemd naar de verkeerskundige die daar de auto vrij baan gaf! In dit voorstel blijft het liggen. Niet als weg, maar als monument van auto-optimisme en als onderdeel van een collage van voormalige iconen. Daarin keren ook de poorten en molens terug, die samen versmelten als een herinnering aan de entrees van weleer. Het asfalt zelf zal als openbare ruimte worden hergebruikt en de versmolten poorten helpen het plein programmeren.


HP052-PARK ROYAL Het Heetmanplein is de zonnigste plek van de stad. De stedenbouwkundige structuur is bijna barok. De stadsstraten komen er straalvormig samen. Naar het oosten, zuiden en westen is er een belvedèreachtig uitzicht. De landtong is vanaf de Stadsdommel terrasvormig opgebouwd. Het ontwerp versterkt het belvedèrekarakter en bevat de thans ‘bereikbare’ restanten van de vestingwerken: de poort, de stadsmuur en het ravelijn. De Pieckepoort, als skelet herbouwd, - vergelijk Delftse Poort in Rotterdam - wordt het nieuwe midden. Dagelijks passeren talloze mensen dit stedelijke decor dat vooral beleefbaar wordt gemaakt voor de duizenden fietsers. De route Ponte Palazzo takt aan op deze plek met allure. Het ontwerp bevat een nieuw waterwerk (als Stationsplein, Draak en Arena) aan de stadszijde, en groene flanken aan de wegzijden. De barokachtige sfeer, de oude namen Wilhelminaplein, Willemsplein en Chalet Royal geven aanleiding de locatie ‘Park Royal’ te noemen. N.B. Dit park zou de gehele landtong, inclusief de bebouwing Chalet Royal moeten omvatten.


HP053-Een boom van een POORT-De Bossche Poort De onneembare verkeersvesting van Den Bosch is geslecht. Een nieuwe toegang tot de stad krijgt vorm met de rijke geschiedenis van de stad en de toekomst van de plek als inspiratiebron. Het Heetmanplein maakt straks de wortels van de stad zichtbaar: de vesting, het bos en de poort. Door het verlagen van de gronden voor de stadsmuur krijgt deze zijn imposante aanblik weer terug. Op plaatsen waar het niet mogelijk is om de stadsmuur te herstellen wordt deze voortgezet middels lijnverlichting in de grond. Een silhouet van de voormalige Pieckenpoort vormt de toegang tot een bomenallee welke vervolgens over gaat in de stedelijke massa’s van de stad. Het is de verbeelding van de verbinding tussen de buitenstad met de markt. Het plan ‘De Bossche Poort’ is een plan dat diep geworteld zit in de historie van de stad en het geheugen van de Bosschenaar.


HP054-Welkom in de vesting ‘Welkom in de vesting’ speelt in op de beleving van de vestingstad. Oude delen vesting worden zichtbaar gemaakt, waardoor het Heetmanplein een trekpleister wordt. De poort is het hart De entree van de stad wordt een poort met dezelfde afmetingen als de oude Pieckepoort. Een wandelboulevard die onder de poort doorgaat symboliseert de plek waar men vroeger de stad in en uit kon. Beleef de vestingmuur De verborgen vesting wordt weer zichtbaar door een smalle, hoge gang naast de vestingmuur onder het Heetmanplein, de vestingwandeling loopt door de gang. De gang heeft een glazen plafond met daarop water. Daglicht geeft daardoor een speels lichteffect op de vestingmuur. Op het Heetmanplein wordt de vestingmuur zichtbaar gemaakt door een cortenstalen balk met daarnaast een strook water gelegen op de glazen plaat. Vanaf boven kan men door het water de oude muur zien. Dit maakt een verbinding tussen het oude en nieuwe.


HP055-Hellingshoek Reactie,Proactie en Interactie Het gebouw is een reactie en toevoeging op bestaande structuren op en rondom het Wilhelminaplein. De contouren volgen de bestaande gevelrooilijnen en de geplande infrastructuur. De hoogtes reageren op de hoogtes van omringende gebouwen. En het gebouw vormt tezamen met de gebouwde omgeving een compositie van entrees vanuit verschillende routes door ‘sHertogenbosch. Het gebouw nodigt uit om erover te wandelen en biedt zo prachtige uitzichten over ‘s-Hertogenbosch vanuit deze hoek van de stad. Daarnaast biedt het ook sociale interactie op een groot binnenplein wat geschikt is voor grote en kleine evenementen. Vanuit deze rationele reactie op de context kan het gebouw worden opgevat als een moderne interpretatie van een stadspoort en bastion in één en een beklimbaar icoon voor ‘s-Hertogenbosch!


HP056-Plein 11 september 11 september 1629 is in de geschiedenis van Den Bosch misschien wel van grotere invloed als die datum in 2001 voor New York. Dit vormt het uitgangspunt voor de herinrichting. In schaal 1: 25 zijn de totale vestingwerken gereproduceerd. In de zelfde schaal van de vesting zijn de Twin-towers midden in de vesting geplaatst. De twee torens zijn bij benadering vanuit het zuiden goed zichtbaar, maar zullen het stadsilhouet niet aantasten. Afhankelijk van de zichthoek verandert de verschijningsvorm van de twee torens. Het gebied van de vestingwerken wordt ingericht als verblijfsgebied. In een meerlaagse parkeerkelder wordt in de benodigde parkeergelegenheid voorzien. Hier geen vaste gebouwen; de ruimte is dus ook geschikt voor evenementen. Het lager gelegen zuidelijk deel van het plein is een ‘waterplein’: bij veel regenval, of als men dit wil in verband met recreatie, verandert het plein in een watervlakte.


HP057-De Binnen Broek – Stadsbalkon Den Bosch Op de plaats van het Heetmanplein worden de bastions Vught en Deuteren hersteld en weer zichtbaar. Tussen deze bastions loopt vanaf de Bosche Broek en de Dommel de natuur de stad binnen onder een nieuwe brug door die het knooppunt op het bastion Vught verbind met de Willemsbrug. De vestingwerken worden een stadsbalkon dat gemarkeerd wordt door een zwevend stadsterras in de vorm van een basculebrug op de plaats van de vroegere Vughterpoort. De brug wordt een multimediale installatie in de stad. Onder de brug komt een horeca gelegenheid die aansluit op de Binnen Broek. De overgang tussen de bebouwing aan de centrumzijde en het stadsbalkon wordt gemaakt door een in hoogte oplopend plein naar de vestingwerken. Onder de platanen komt een dambord van zitelementen. Het stadsterras is het hoogste punt van dit plein en fungeert als podium voor tal van activiteiten.


HP058-TijdtapijT Met dit plan vragen wij even uw tijd. Tijd om te onderzoeken wat al die eeuwen onder dat asfalt heeft gelegen. Tijd om opnieuw naar deze hoek van de stad te kijken. Om plaats te maken. Plaats voor toekomstige bebouwing en groen. Maar tot die tijd graven we onder- en feesten we op een tapijt van betonnen platen tussen het groen eromheen. We halen ze weg waar wat te vinden is, en we dekken toe als we gevonden hebben. Op de platen staan installaties voor evenementen. Dit kan van alles zijn; festival, circus, theater, tentoonstelling, muziek, film. Een openluchtconcert in de zomertijd, of een ijsbaan in de wintertijd. Als het maar tijdelijk en verplaatsbaar is. De platen zijn voorzien van een bronzen insigne en worden, als de tijd op is, door de stad verspreid. Souvenirs van een bijzonder evenement, dat deze plek voor alle inwoners een nieuwe betekenis heeft gegeven.


HP059-Pickeplein De vestingwerken van Den Bosch zijn lang geleden ontmanteld. Tegenwoordig doen ze het tegenovergestelde van hun oorspronkelijke functie, ze zijn de grootste trekker voor bezoekers van de stad. Op verschillende plekken worden restanten in hun oude glorie teruggebracht. Een heel letterlijke manier om met deze historische vondsten om te gaan. In plaats van de poort te reconstrueren heb ik ervoor gekozen een transparante inverse van het gebouw te maken. De fundamenten die onder het maaiveld liggen worden zichtbaar door een glazen plein. Ondergronds worden de twee delen met elkaar verbonden. In het gebouw bevindt zich een informatie centrum dat zich richt op de historie van de plek en een klein café, waardoor dit knooppunt, ook een verblijfsruimte wordt. Aan de zijde van Bastion Vught een stedelijk plein met groene verhogingen. Aan de westkant een groen park met weelderige met veldbloemen beplant.


HP060-park den bosch Een structuur van glas en staal, 200 meter lang, 70 meter breed, en 45 meter hoog. Het ontwerp benadrukt het verkeersplein als een belangrijke logistieke schakel en faciliteert het auto en fiets verkeer. Het overdekt het verkeersplein als beelbepalend element en creëert een relatief bescheiden volume voor de natuur. De biologische massa profiteert van de CO2 uitstoot van het verkeer, hoe meer verkeer, hoe meer biomassa. De structuur genereert een effect als in een broeikas voor een optimaal binnenklimaat. Bij het binnenrijden komt men terecht in een jungle waar inheemse beplanting het moet opnemen tegen uitheemse gewassen en bomen, een botanische wildernis, een safari.


HP061-”VUGHTERPOORT REVISITED” De huidige plek kenmerkt zich als een druk en onoverzichtelijk verkeersplein op een historisch gezien markante plek van de stad. Het ontwerp stelt zich dan ook tot doel de verblijfskwaliteit van de plek drastisch te verbeteren en tegelijkertijd verbinding te maken met het verhaal van de plek en de betekenisvolle rol hierin van de Vughterpoort uit 1399. De bestaande rudimenten van de oude toegangspoort die ondergronds bewaard zijn gebleven worden ingezet als onderdeel van een nieuw verdiept open lucht theater. Bovengronds markeert een kiosk met royaal uitkragende luifel de positie van de vroegere poort ingang. Een plek om te vertoeven en stil te staan bij het verleden, heden en mogelijke toekomst van de stad. Het nieuwe lommerrijke park fungeert als verbindende groene schakel tussen de beschermde natuurgebieden van ‘Natura 2000’, de Moerputten en het Bossche Broek. Kortom een uitnodigende entree en ontmoetingsplek voor toeristen en Bosschenaren !


HP062-de vesting herrijst Uitgangspunten •Vughterbolwerk in ‘t water (essentieel voor een reconstructie van een bolwerk) •Verbinding Vughterweg - Vlijmenseweg onnodig op Heetmanplein na gereedkomen Randweg: Voorkeurs -Variant 1: alleen nog langzaam verkeer. Route via oude route over het ravelijn passend bij de 19e eeuwse situatie. Compromis: Variant 2 met nog wel snelverkeer “Vughterpoort” + evt Vught-noord langs bastion Vught) . Beide uitgaand van gebruikmaking van de bestaande Vughterbrug •Reconstructie Vughterpoort (bijvoorbeeld -zoals in de impressies- in 19e eeuwse vorm passend bij de restauratie vestingwallen met passende gebruiksfunctie(s). Desgewenst in een meer eigentijdse visualisering (zie voorbeeld Amersfoort) •Vughterbolwerk knooppunt van utilitaire en recreatieve langzaam verkeer routes •Rust- en uitzichtspunten op en om het Vughterbolwerk •Inpassing in de stadwalwandelingen en uitgangspunt van de vestingroutes en Gement en Bossche Broek routes inclusief de zuidelijke Groene Vesting routes (de Bossche ommelanden / inundatiegebieden, tevens visualiserend de belegering door Prins Maurits + de inname door Frederik Hendrik in 1629) •Wandel- en fietsverbindingen binnenstad en via Ponte Palazzo naar het Paleiskwartier annex vitalisering / verdere opwaardering Vughterstraat / Westwal e.o.


HP001-Park + Plein + Poort

Recommend Documents