Horizon Seniorenmagazine van stad Genk I januari-februari 2016
Zuster Catharina Schutte
INHOUD
6
11
34
12
16
vrije tijd VRIJE TIJD M 77 Y90
BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SERVICE M 77 Y 51
4 Nieuwjaarswensen 6 Seniorencarnaval 8 Kort EN OOK C 35 M 66
SENIORENBONDEN
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE
DE STEYMER
DE SCHALM DE HALM
2
beleid VRIJE TIJD M 77 Y90
EN OOK C 35 M 66
BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SERVICE M 77 Y 51
mensen VRIJE TIJD M 77 Y90
BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
13 Enquête 14 Taxicheques 16 Wonen in Genk 18 Maaltijden in de dienstencentra 20 Zorgbedrijf Ouderenzorg Genk SENIORENBONDEN
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE
DE STEYMER
DE SCHALM DE HALM
EN OOK C 35 M 66
SERVICE M 77 Y 51
22 Senior in de kijker 24 Levensloop 26 Iedereen aan het woord 28 Oktober seniorenmaand 32 Langste tafel 32 Laat de zon in je hart
SENIORENBONDEN
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE
DE STEYMER
DE SCHALM DE HALM
WELKOM Beste senioren en medioren Aan de vooravond van het nieuwe jaar staan we traditioneel even stil bij wat er het afgelopen jaar gebeurd is. Met wat weemoed, verdriet misschien, maar gelukkig ook met veel plezier. Tegelijkertijd kijken we er reikhalzend naar uit om met een frisse blik, nieuwe moed en een pak goede voornemens het nieuwe jaar in te duiken. Ik wil u dan ook graag mijn allerbeste wensen overmaken voor een gelukkig, gezond en vreugdevol 2016. Geluk zit vaak in een klein hoekje, zo beweert men. Laat ons goed voornemen dit jaar dan ook zijn om meer aandacht te besteden aan die kleine hoekjes en oprecht te genieten van alle ‘kleine’ dingen die ons blij maken. En om gewoon gelukkig te zijn, met wie we zijn en met wat we hebben. Bovendien werkt ‘gelukkig zijn’ aanstekelijk. Ik kijk alvast met veel plezier uit naar een warme Genkse kettingreactie!
14
Tot slot hoop ik dat ook deze nieuwe Horizon u wat licht en warmte mag brengen in deze korte en sombere dagen. Uw tijdschrift heeft een nieuw jasje gekregen, maar staat naar goede gewoonte nog steeds vol leuke en informatieve artikels, een welgevulde agenda en zoveel meer. Veel leesplezier!
Wim Dries burgemeester
36 VRIJE TIJD M 77 Y90
service SERVICE M 77 Y 51
33 Jubilea 34 Preventie 36 Genk, gemeente in vorm 38 Depressie 40 De Avondlijn 41 Media en softwarehulp
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE
DE STEYMER
DE SCHALM DE HALM
BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SERVICE M 77 Y 51
en ook... EN OOK C 35 M 66
SENIORENBONDEN
DIENSTENCENTRA
42 Het leven zoals het was 44 Fototerugblik 47 Prijsvraag 47 Colofon 48 Gedicht DE HAZELAAR TER HOOIE
DE STEYMER
DE SCHALM DE HALM
3
NIEUWJAARSWENSEN
Een nieuw jaar kun je beginnen Met een grote zak vol goud Maar dat heeft weinig waarde Als niemand van je houdt We wensen jou - en hen die jou omringen het allerbeste voor het nieuwe jaar geluk in grote en in kleine dingen maar bovenal: gelukkig met elkaar!
4
Beste medioren en senioren Het voorbije jaar hebben we verschillende adviezen bezorgd aan het college van burgemeester en schepenen met de bedoeling het leven van onze medioren en senioren nog aangenamer te maken. Daarnaast zijn we lang bezig geweest met onze seniorenmaand. Onze bedoeling is immers voor iedereen wat wils te presenteren. Gezien op korte tijd alle activiteiten uitverkocht waren, durf ik zeggen dat wij samen met de mensen van de Dienst Sociaal Welzijn en de vrijwilligers-medioren en -senioren geslaagd zijn in ons opzet. “Genk modelstad“! De lange avonden kondigen zich aan met mist en nattigheid. De zon wil wel warmte geven, maar heeft het moeilijk met de donkere wolken. Maar dit belet niet dat onze mensen weer op zoek zijn om het jaar 2016 gezellig te maken. Dank u wel voor uw inzet. Graag wil ik in naam van onze seniorenraad u allen een goede gezondheid wensen, vreugdevolle eindejaarsfeesten en een goede start in het nieuwe jaar.
Julienne Olaerts voorzitter seniorenraad
In naam van de redactieraad, die jullie via de Horizon tracht te informeren over het wel en wee van het ouder worden, wens ik jullie weer een jaartje levensvreugde. Een gelukkig nieuw jaar met lieve mensen om je heen. Mensen die van je houden om wie je bent. Mensen in wie je een stukje van jezelf herkent. Laat merken dat je om hen geeft, Dat je samen met hen iets moois beleeft. Geloof in een leven van vriendschap, een aaneenrijging van momenten en dagen vol geluk zodat de eenzaamheid geen kans krijgt. Maar mocht ze toch opduiken, wens ik je een vriend, Die je opnieuw de kracht en de moed geeft om verder te doen. Veel geluk, liefde en een goede gezondheid voor 2016!
Thieu Bollen voorzitter redactieraad Horizon 5
VRIJE TIJD VRIJE TIJD M 77 Y90
EN OOK C 35 M 66
BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SENIORENBONDEN
SERVICE M 77 Y 51
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE DE STEYMER DE SCHALM DE HALM
Seniorencarnaval Lót óch ins goed goeën 42ste seniorenzitting met aanstelling van het seniorenprinsenpaar i.s.m. De Spasbinken, Dienst Sociaal Welzijn, seniorenraad en de dienstencentra.
Dinsdag 19 januari 2016 om 18.11u. in de Limburghal – Genk PROGRAMMA: aanstelling seniorenprinsenpaar 2016, showdans Let’s do it, Jef Verheijde, John Coenen, Genker carnavalsschlager 2016, Danny Kerkhofs, MATTHIAS LENS en LAURA LYNN
INKOM: 7 euro per persoon (boterham met kipkap inbegrepen) Kaarten zijn te verkrijgen in het balieplein van het stadhuis op volgende data: • Vrijdag 8 januari 2016 • Maandag 11 januari 2016 • Vrijdag 15 januari 2016 telkens tussen 9.00u. en 17.00u. Kaarten zijn eveneens in de dienstencentra te verkrijgen tijdens de gebruikelijke openingsuren.
I 6
Dienst Sociaal Welzijn – 089 65 43 72
Edgard Gelders is sinds jaar en dag de drijvende kracht achter het seniorencarnaval in Genk. Gevraagd naar zijn passie praat hij honderduit over wat er allemaal nodig is om het seniorencarnaval tot een jaarlijks succes te maken. Op welke manier bent u bij de organisatie van het carnaval in Genk betrokken? Ik verzorg onder andere de prinsenpronkzitting en de seniorenzitting. Samen met twee andere enthousiastelingen contacteer ik de artiesten. Hoe kiest u die artiesten? Wij selecteren de groepen tijdens de zittingen en artiestenavonden die we met z’n drieën bezoeken. Wat tijdens zo’n avond aanslaat, kan ook bij ons succesvol zijn. Uiteraard wordt er rekening gehouden met de prijs en de beschikbaarheid van de artiest.
Dankzij het carnaval kan ik samenwerken met zo vele Limburgse verenigingen. Gewoon fantastisch! Trekt u weleens internationale artiesten aan? Duitse en Nederlandse groepen krijgen we hier in Genk dikwijls over de vloer. Duitse showgroepen zijn bijvoorbeeld wel leuk want die zijn acrobatischer. Dat komt doordat ze dikwijls meisjes en jongens van pakweg 18, 19 jaar onder hun leden hebben. Ook Nederlandse artiesten worden best gesmaakt. Maar bij buutredenaars, dat zijn tonpraters, moet je wel opletten dat ze van net over de grens zijn. Artiesten uit Venlo bijvoorbeeld begrijpen wij Genkenaren niet zo goed. Wanneer is een act voor u geslaagd? Je merkt dat meteen aan de sfeer. Een goede act brengt ambiance en vervoering.
Hoe lang op voorhand plant u het seniorencarnaval? Je moet daar eigenlijk zeker een jaar op voorhand aan beginnen. Dit jaar kon ik pas later aan de slag gaan omdat we veel tijd hebben besteed aan een archief van de Spasbinken. Zo zijn we een paar artiesten misgelopen. Maar we hebben mooie alternatieven gevonden. Waar komt uw passie voor carnaval vandaan? Ik ben langzaam in het Genkse carnavalsgebeuren gerold. In 1971 ben ik begonnen bij wielerclub Meeënrijders. Toen zij een carnavalsvereniging startten, heb ik daar mijn medewerking aan verleend. In 1985 vroegen de Spasbinken mij om tot hun orde toe te treden. Eigenlijk organiseer ik vooral graag. In de schoot van het carnaval krijg je de kans om met zo vele Limburgse verenigingen samen te werken. Dat vind ik echt fantastisch. Ook aan de jaarlijkse stoet besteed ik heel wat tijd. Die moet mooi zijn. Dat neem ik persoonlijk ten harte.
Frederic Vanbekbergen
7
VRIJE TIJD KORT VRIJE TIJD M 77 Y90
EN OOK C 35 M 66
BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SENIORENBONDEN
SERVICE M 77 Y 51
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE DE STEYMER DE SCHALM DE HALM
De schone slaper door de Pallieters
Een klucht in 3 bedrijven door Luc Kerkhofs, herwerkt door de Pallieters, in een regie van Stefan Niemierowski. KORTE INHOUD:
Na een spelletje biljart komt Juul Van Dort dronken thuis. In een bui van waanzin scheldt hij zijn schoonmama de huid vol, vergeet de verjaardag van zijn echtgenote Odette en dan blijkt nog dat hij op de versiertoer geweest is in een donker café. Reden genoeg om hem te straffen, vindt Odette. En de straf zal niet mals zijn. Een trip te voet naar Scherpenheuvel zal Juul wel op andere gedachten brengen. Dat komt trouwens goed uit voor Odette want nu kan ook zij haar vleugels eens uitslaan en haar chatvriend uitnodigen. Maar dat is zonder de vader van Juul gerekend. Deze kranige tachtiger woont sinds jaar en dag bij hen in en laat op tijd en stond z’n stem horen...
8
WAAR? Stadsschouwburg Genk WANNEER? zaterdag 27 februari 2016 om 20 uur zondag 28 februari 2015 om 15 uur (seniorenvoorstelling met gratis koffie & taart) vrijdag 4 maart 2016 om 20 uur zaterdag 5 maart 2016 om 20 uur zondag 6 maart 2016 om 15 uur INKOM? 9 euro per persoon INFO EN RESERVATIE? De Pallieters werken niet met voorverkoop, maar je kan wel je plaats reserveren op onderstaand telefoonnummer of e-mailadres. Je betaalt je kaartje gewoon aan de kassa.
I
e-mail:
[email protected] T Zofia Katarzynski: 0472 796 405
AIDA van Verdi
PEER GYNT van GRIEG
Luisterlezing door David Lodewyckx Donderdag 4 februari 2016 om 14 uur
Luisterlezing door David Lodewyckx Donderdag 3 maart 2016 om 14 uur
Op het toppunt van zijn roem kreeg Giuseppe Verdi (1813-1901) de opdracht een opera te schrijven voor de opening van het nieuwe operagebouw in Caïro. Zijn Aida ging er in première op kerstavond 1871. Zoals wel vaker in de opera’s van Verdi leveren de protagonisten een innerlijke strijd, verscheurd tussen amoureuze verlangens en trouw aan hun vaderland. Doorheen aangrijpende aria’s en dialogen, langs overdonderende koren tot de pakkende slotscène in het graf: Verdi neemt de toeschouwer van bij het begin bij zijn nekvel en laat hem niet meer los.
De Morgenstimmung van Edvard Grieg (1843-1907) is een alom bekende melodie. Doorgewinterde liefhebbers van klassieke muziek weten allicht dat ze deel uitmaakt van Griegs Peer Gynt suites: tweemaal vier sfeervolle stukjes met soms wel heel raadselachtige titels. Sommigen weten ook dat Grieg deze muziek schreef voor een toneelstuk (1876) van Ibsen. Maar wie heeft de oorspronkelijke toneelmuziek al eens gehoord?
In deze luisterlezing pluizen we het verhaal en de achterliggende (muziek)historische context uit. Enkel daardoor komt Verdi’s muziek volledig tot haar recht. Zelfs een van de grootste operahits kan zo van haar banaliteit ontheven worden. Fijnzinnige sfeerschepping naast grote muzikale bogen: Verdi’s heerlijk romantische uitwerking noopt tot luisteren, kijken en vooral genieten.
In deze lezing beluisteren we Griegs muziek tegen de achtergrond van het verhaal: deze extra dimensie zorgt ongetwijfeld voor een heel andere beleving. Peer Gynt is een liederlijke vagebond die steeds nieuw geluk zoekt, tot op de verste continenten. Aan het einde lijkt de dood hem op te wachten, maar overwint de liefde: Solveig neuriet haar lied... De originele muziek is veel rijker dan de stukjes die Grieg selecteerde voor zijn suites: een bonte afwisseling, de toevoeging van koor... Kortom: een betoverende muzikale vertelling!
WAAR: C-mine, Kleine zaal TIJD: Van 14 tot 17.00 uur LEZING: 10 euro niet-leden, 8 euro +60 en -26, 7 euro abo en Okraleden CONTACTPERSOON: John Botterman - 089 36 23 41
WAAR: C-mine, Kleine zaal TIJD: Van 14 tot 17.00 uur LEZING: 10 euro niet-leden, 8 euro +60 en -26, 7 euro abo en Okraleden CONTACTPERSOON: John Botterman - 089 36 23 41
I
C-mine bezoekersonthaal Genk 089 65 44 90
[email protected]
I
C-mine bezoekersonthaal Genk 089 65 44 90
[email protected] 9
VRIJE TIJD KORT VRIJE TIJD M 77 Y90
EN OOK C 35 M 66
BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SENIORENBONDEN
SERVICE M 77 Y 51
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE DE STEYMER DE SCHALM DE HALM
Achter de wolken EXCLUSIEVE PREMIERE VOOR DE GENKSE MEDIOREN EN SENIOREN Op vrijdag 29 januari 2016 om 13.30u. in Euroscoop met voorstelling van de cast, gevolgd door de film (ontvangst vanaf 13 uur)
Regie: Cecilia Verheyden Genre: Drama Cast: Chris Lomme, Jo De Meyere, Katelijne Verbeke, Charlotte De Bruyne, Lucas Van den Eynde
Emma en Gerard komen elkaar na meer dan 50 jaar weer tegen. Ooit waren ze geliefden, maar het leven liep anders. Zij trouwde met zijn beste vriend. Vijftig jaar later vinden ze elkaar terug en worden opnieuw verliefd. Kan je aanknopen met wat je vijftig jaar eerder achterliet? Het verhaal van een overweldigende laatste liefde, beleefd met de intensiteit van de eerste. “Achter De Wolken” is het langspeelfilmdebuut van Cecilia Verheyden, gebaseerd op het theaterstuk van Michael De Cock met in de hoofdrol 2 van de meest fantastische acteurs die Vlaanderen ooit gekend heeft: Chris Lomme en Jo De Meyere.
De film komt vanaf 10 februari 2016 in de zalen. Mis deze première niet! Tickets: 5 euro per persoon (koffie en iets lekkers tijdens de pauze inbegrepen) Tickets zijn in voorverkoop te verkrijgen bij Euroscoop Genk en kunnen ook via de website besteld worden: www.euroscoop.be
10
Wat is bridge? Bridge is een kaartspel dat onder de noemer ”denksport” kan geplaatst worden. Het spel wordt gespeeld door 4 personen en met 52 kaarten. Iedere speler krijgt 13 kaarten en krijgt de naam van een windrichting. Noord en Zuid spelen samen als “partners” evenals Oost en West. Het bridgen bestaat uit twee delen: het bieden en het spelen. Het bieden is een soort veiling per opbod en dit volgens bepaalde regels en conventies. Aan de hand van de eigen handkaarten wordt er geboden en wanneer niemand nog hoger biedt, is het contract en de spelende partij gekend. Bedoeling natuurlijk is het contract af te maken en punten te scoren. Indien men het contract niet maakt, gaat men “down”. In dat geval wordt er door de tegenpartij gescoord.
Josiane Schalenbourg vertelt hierover.
Wij zijn een hechte groep, die er naar uitziet om wekelijks samen te komen om te bridgen en elkaars kennis te verbeteren.
”Zelf had ik eerlijk gezegd nog nooit veel gekaart. In 2011 vernam ik in de Horizon dat er een bridgecursus zou starten in De Schalm. Daar ik net met pensioen was en iets zocht om mijn vrijgekomen tijd in te vullen, heb ik samen met een vriendin besloten deel te nemen aan de bridgecursus.
Elke dinsdagnamiddag is er een oefennamiddag met begeleiding van Robert of Marie-Laure. Elke vrijdag organiseren ze een bridgedrive en de uitslag krijgen we dezelfde avond nog via internet.
Robert Pecinovsky is een uitstekende lesgever met heel veel geduld en heel gedreven in het bridgen. Een kleine basis hadden we nu meegekregen, maar toch ontbrak ons nog heel veel kennis alvorens te kunnen deelnemen aan het wekelijkse tornooi in Ter Hooie. Daarom hebben we allen nogmaals een bijkomende lessenreeks gevolgd bij Robert. Na deze cursus waren wij met z’n allen ervan overtuigd dat bridge een geweldig kaartspel is. Nu, 4 jaar later, heb ik dankzij het bridgen niet enkel een nieuwe hobby gevonden, maar tevens heb ik een volledig nieuwe kennissenkring opgebouwd.
Ik kan enkel aan iedereen de raad geven om deel te nemen aan de opleidingen die er jaarlijks gegeven worden. Het is enorm belangrijk dat wij ons geheugen actief bezig houden en dit doe je zeker bij het bridgespel.” Elke dinsdag oefennamiddag en vrijdag een bridge drive om 13.00 uur. Nieuwe lessenreeks bridge voor beginners in Ter Hooie Start dinsdag 19 januari 2016 om 13.30 uur tot 16.30 uur Deelname: 20 euro voor de reeks van tien (documentatie inbegrepen)
I
Inschrijving in Ter Hooie 089 57 34 83 of meer inlichtingen bij Robert Pecinovsky 0475 28 77 87 11
VRIJE TIJD KORT VRIJE TIJD M 77 Y90
EN OOK C 35 M 66
BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SENIORENBONDEN
SERVICE M 77 Y 51
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE DE STEYMER DE SCHALM DE HALM
Het Genker dialect Volgens Renaat Huygen is er altijd geijverd om de Genker taal te behouden. Vooreerst is er de verdienste van het heemkundig tijdschrift ’Heidebloemke’. Vanaf de beginjaren werden hierin teksten gepubliceerd in het Genker dialect. Vanaf de jaren ‘70 gaat de grote verdienste naar Professor dr. Jan Goossens, die naast etymologische verklaringen van dialectwoorden, regels opstelde hoe men het Genker dialect kon schrijven. Binnen de heemkundige kring werden allerhande dialectavonden ingericht. Zelfs Genker lessen werden gegeven door André Geraerts en Roger Bijnens. In Ter Hooie kan men in een lessenreeks zelf ervaren hoe leuk dit kan zijn. Heel belangrijk waren ook de ‘Rollezengers’, die een flink aantal liedjes geschreven en gezongen hebben in het Genker. ‘De Gènker Woerdeleest’ en het in 2002 verschenen werkje ’Genker lezen en schrijven’ hebben ertoe bijgedragen dat er veel woorden geïnventariseerd werden en het is deze schrijfwijze die momenteel gebruikt wordt. Naar aanleiding van de spreekbeurt van Professor dr. Jan Goossens werd het huidig Veldeke Gènk opgericht. Dankzij hun tijdschrift ’Véé kalle Gènker’ en hun tweemaandelijkse bijeenkomsten blijft het Genker dialect leven. Op de website www.dialectingenk.be vind je een uitgebreide woordenlijst, filmpjes en verhalen,.. Men ziet niet alleen hoe het geschreven is, maar kan ook beluisteren hoe het gesproken wordt. 12
De oudste generatie dialectsprekers is langzaam aan het uitsterven. De middelbare leeftijd doet weliswaar zijn best om het in stand te houden. De jongere generatie vindt het misschien nog wel jammer dat zij het niet meer spreken en stellen dikwijls de ouders daarvoor verantwoordelijk, maar doen toch geen inspanning om het zelf te spreken. Voor de jongsten onder de Genker bevolking klinkt de Genker taal wellicht als Latijn. Wat ook de toekomst zal zijn voor onze taal, een vereniging als Veldeke Gènk heeft de grote verdienste zoveel mogelijk op papier te zetten, zowel visueel als auditief, in de hoop dat volgende generaties nog kunnen genieten van de rijkdom van onze Genker taaL
Genker kalle Voor de senioren die zich nog moeilijk ‘s avonds kunnen verplaatsen zijn er de dialectnamiddagen in de dienstencentra. Dit keer komt Mariette Olaerts vertellen over spelletjes die op school en op straat werden gespeeld vanaf de jaren ‘20 en de daarbij horende kinderliedjes. Sylvain Vandekerckhove vertelt over zijn kinderjaren.
I
Genker kalle woensdag 17 februari om 14.00 uur in Ter Hooie Deelname 3 euro (boterham met kipkap inbegrepen)
BELEID ENQUETE VRIJE TIJD M 77 Y90
EN OOK C 35 M 66
BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SERVICE M 77 Y 51
Resultaten enquête bij de Genkse medioren SENIORENBONDEN
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE
DE STEYMER DE SCHALM DE HALM
In 2014 organiseerde het stadsbestuur i.s.m. de seniorenraad, i.c. de werkgroep medioren, een grootschalige enquête bij de Genkse medioren. Medioren zijn Genkenaren in de leeftijdsgroep 55-65 jaar. De resultaten van deze enquête geven een duidelijk beeld van de huidige situatie, maar ook van de noden en wensen van deze groep voor de toekomst. Die resultaten willen we je niet onthouden. Het voorbije jaar brachten we in elk nummer van de Horizon een samenvatting per thema. Vandaag sluiten we deze reeks af met een bijdrage over het vrijwillig engagement van de medioren. Het volledige rapport kan je raadplegen via www.genk.be
Vrijwillig engagement 38,3% van de respondenten doet vrijwilligerswerk. Mannen hebben hier een licht overwicht: 39,1% t.o.v. 37,5% bij de vrouwen. Het gemiddelde aan respondenten dat aan vrijwilligerswerk doet, is binnen de groep 61-65 jaar groter dan bij de groep 55-60 jaar: 43,5% t.o.v. 33,5%. Bij de respondenten die 65 jaar zijn, is het aandeel vrijwilligerswerk het grootst (54,5%). Dat is het kleinst bij de personen van 60 jaar (29,1%). Respondenten van Belgische en niet-Belgische origine doen ongeveer in dezelfde mate aan vrijwilligerswerk. Het aandeel vrijwilligers is het grootst bij de respondenten die een universitair diploma bezitten en het laagst bij mensen die enkel een diploma lager onderwijs behaalden. De respondenten die (brug)gepensioneerd zijn, doen het meest aan vrijwilligerswerk (43,7%). Mensen die ziek zijn of een beperking hebben doen minder aan vrijwilligerswerk (26%).
De personen die geen vrijwilligerswerk doen, geven daarvoor als reden aan dat ze: 1 nog werken (35,2%) 2 geen tijd hebben (29,1%) 3 zorgen voor iemand anders (18,9%) 4 niet geïnteresseerd zijn (18,8%) 5 gezondheidsproblemen hebben (12,3%). 34,9% van degenen die momenteel geen vrijwilligerswerk doen, geeft aan dat in de toekomst wel te willen doen. Die intentie is het grootst bij de groep 55-60-jarigen (38,2% t.o.v. 30,4% bij de 61-65-jarigen). Opgesplitst naar leeftijdsjaren is de intentie het grootst bij de 58-jarigen (43,4%) en het kleinst bij de 64-jarigen (19,6%). Bij de hooggeschoolden is de intentie om aan vrijwilligerswerk te gaan doen groter dan bij de laaggeschoolden. Opvallend is ook dat de intentie om aan vrijwilligerswerk te gaan doen groter is bij de werkenden (51,4% bij de voltijds werkenden en 49,4% bij de deeltijds werkenden) dan bij de niet-beroepsactieven (16,1% bij de huismannen/-vrouwen). Naar burgerlijke staat toe is de intentie het kleinst bij de weduwen/weduwnaars. De intentie om in de toekomst aan vrijwilligerswerk te gaan doen, is iets groter bij de respondenten van Belgische origine (35,9%) dan bij de respondenten van niet-Belgische origine (31,4%).
Waarom doe je geen vrijwilligerswerk? 15,0% 10,1%
Andere Ik ben niet geïnteresseerd
13,5% 6,2% 5,7%
Ik ben niet op de hoogte van de mogelijkheden
Opgedeeld per soort vrijwilligerswerk doet 60,2% vrijwilligerswerk in de sociale sector, 27,9% in de culturele sector en 17,5% in de sportsector. Bij de groep 55-60-jarigen is werk de grootste reden om geen vrijwilligerswerk te doen. Bij de groep 61-65-jarigen is dat geen tijd hebben, geen interesse hebben en zorgen voor iemand anders.
21,2% 17,2%
Ik vul mijn vrije tijd in met de zorg voor iemand anders
27,3% 30,5%
Ik heb geen tijd owv vervoersproblemen
25,8%
2,3% 2,0%
owv gezondheidsproblemen Ik werk 61-65 jaar
11,9% 12,6% 16,2%
49,4%
55-60 jaar
13
BELEID TAXICHEQUES VRIJE TIJD M 77 Y90
EN OOK C 35 M 66
BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SERVICE M 77 Y 51
Taxicheques voor rolstoelgebonden SENIORENBONDEN
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE
DE STEYMER
DE SCHALM DE HALM
Genkenaren die voor hun dagelijkse verplaatsingen afhankelijk zijn van een rolstoel kunnen vanaf 5 januari 2016 24 gratis taxicheques van 7 euro afhalen in het Sociaal Huis van de stad Genk. Wie ze zelf niet kan afhalen, mag ook een vertegenwoordiger in zijn plaats sturen. De cheques zijn geldig tot het einde van het jaar. VOORWAARDEN Om in aanmerking te komen voor de taxicheques moet je in Genk wonen en aan een van de volgende voorwaarden voldoen: • Je hebt een attest van de FOD Sociale Zekerheid van ten minste 50% blijvende invaliditeit die rechtstreeks toe te schrijven is aan de onderste ledematen EN een attest van een geneesheer waaruit blijkt dat je rolstoelgebonden bent. • OF: je hebt een attest van de FOD Sociale Zekerheid van ten minste 80% invaliditeit EN een attest van een geneesheer waaruit blijkt dat je rolstoelgebonden bent. • OF: je hebt een attest van de FOD Sociale Zekerheid van verminderde zelfredzaamheid van ten minste 12 punten EN een attest van een geneesheer waaruit blijkt dat je rolstoelgebonden bent. • OF: je hebt een attest van de FOD Sociale Zekerheid waaruit blijkt dat je recht hebt op bijkomende kinderbijslag en minstens 6 punten scoort in pijler 1 EN een attest van een geneesheer waaruit blijkt dat je rolstoelgebonden bent. Met de cheques kan je als rolstoelgebonden persoon de taxi nemen. Mocht je te weinig cheques hebben om je rit te betalen, dan kan je bijbetalen met geld. Maar de cheques kan je in geen geval omruilen voor geld. AANVRAGEN Bij de aanvraag moet je de volgende documenten meebrengen of meegeven: • De identiteitskaart van de aanvrager. • Een attest van de FOD Sociale Zekerheid EN een attest van de geneesheer. • Een recente pasfoto van de aanvrager. Je kan de cheques in het Sociaal Huis van de stad Genk aanvragen. Dan krijg je ook een taxipas met je foto. Je kan de cheques alleen gebruiken in combinatie met die pas. De taxibedrijven waar je de cheques kan gebruiken, vind je op www.genk.be. 14
Genkenaren INTERVIEW Elk jaar stijgt het aantal Genkenaren dat de taxicheques komt afhalen lichtjes. We hadden een kort gesprek met een gebruiker van de taxicheques. Mevrouw Waltraut Morelli is 92 jaar, maar geestelijk nog heel scherp. Ondertussen verblijft ze drie jaar in rusthuis De Vierde Wand. U kan zich enkel verplaatsen met uw rolstoel? Overal waar ik heen ga, kom je me tegen in mijn rolstoel. Sinds drie jaar kan ik me niet meer verplaatsen zonder mijn rolstoel. Daarom ben ik naar De Vierde Wand verhuisd. Hoe lang gebruikt u de cheques al? Drie jaar. Ik heb ze al sinds ik hier in de Vierde Wand woon. Elk jaar vraag ik iemand mijn cheques af te halen in het begin van het jaar. Dan kan ik er een heel jaar lang gebruik van maken. Waarvoor gebruikt u de cheques zoal? Met de cheques maak ik vooral medische uitstappen. Zo ben ik er al eens mee naar het ziekenhuis in Leuven gegaan voor een onderzoek. Ook voor andere medische verplaatsingen ben ik aangewezen op de taxicheques. Soms gebruik ik ze ook om de Shopping te bezoeken of naar een familiefeest te gaan. Vindt u de cheques handig in het gebruik? Zeker. Mijn taxipas heb ik bij de eerste aanvraag in het Sociaal Huis gekregen. Die blijft geldig. De cheques laat ik elk jaar ophalen. Ook met de taxichauffeur krijg ik alles altijd gemakkelijk geregeld. Ik geef hem de nodige cheques, hij brengt me naar mijn bestemming en haalt me nadien weer op. Welke uitstappen zou u zonder de cheques niet kunnen maken? Zonder cheques zouden uitstapjes bijna onmogelijk zijn. Ook medische verplaatsingen zou ik amper kunnen maken zonder taxicheques. Ik heb hier niet veel familie. Bovendien heb ik echt aangepast vervoer nodig aangezien ik mijn rolstoel
Even weg zijn, daar kikker ik echt van op Hoe belangrijk is het dat u af en toe het rusthuis even kan verlaten? Als ik even weg kan, kikker ik echt op. Het is dus goed dat de taxicheques bestaan. Onlangs ben ik nog bij mijn nichtje op bezoek geweest in Hasselt. Ze had me al zo dikwijls gevraagd eens langs te komen om te zien hoe ze nu woont met haar man. Dat was echt een leuke dag. Het enige nadeel is wel dat de taxi duur is en de cheques snel op zijn. Vaak durf ik ze niet te besteden omdat ik vrees dat ik ze later nog harder nodig zal hebben. Voor mij maken de cheques echt een verschil. Het zou mooi zijn als we er wat meer konden krijgen.
Frederic Vanbekbergen 15
BELEID WONEN IN GENK VRIJE TIJD M 77 Y90
BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SENIORENBONDEN
EN OOK C 35 M 66
SERVICE M 77 Y 51
je woning delen DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR
Deel 5:
TER HOOIE
DE STEYMER
DE SCHALM DE HALM
Zorgwonen is één van de drie mogelijke vormen van kangoeroewonen. De andere vormen zijn een tweewoonst waarin elk gezin over een afzonderlijke en volwaardige woning beschikt. De derde vorm is het volledig samenleven in één woning (alle ruimtes samen gebruiken). In de vorige editie informeerden we je via de getuigenis van Peter en Charles Nagy over zorgwonen. Vandaag gaan we dieper in op de voorwaarden, vergunningen en premies i.v.m. zorgwonen. JE WONING IS EEN ZORGWONING ALS VOLDAAN IS AAN VOLGENDE VOORWAARDEN: • in de bestaande of nieuwe woning wordt één kleinere (ondergeschikte) wooneenheid gecreëerd • de ondergeschikte wooneenheid vormt één fysiek geheel met de hoofdwoning • de ondergeschikte wooneenheid maakt ten hoogste één derde uit van het volume van de volledige woning. Bij een grondige verbouwing of nieuwbouw wordt dit soepeler gehanteerd. • de hoofdwoning en de ondergeschikte woning zijn eigendom van dezelfde eigenaar(s) • het maken van een ondergeschikte wooneenheid gebeurt met het oog op het huisvesten van: • ten hoogste twee oudere personen van 65 jaar of ouder • ofwel ten hoogste twee hulpbehoevende en/of personen met een handicap Deze hulpbehoevendheid moet aangetoond worden met de nodige attesten. • er is een bewijs van verwantschap of er is een onderlinge overeenkomst met een niet-verwante wat betreft de zorgfunctie • de zorgbehoevende persoon kan zowel in de hoofdwoning als in de ondergeschikte woning verblijven. Het is daardoor ook mogelijk dat de oudere/hulpbehoevende in zijn woning blijft en er een jonger iemand (zorgverstrekker) in het kleinere deel komt wonen. Een huurwoning komt ook in aanmerking als zorgwoning. De eigenaar moet daarvoor zijn goedkeuring geven. 16
HEB IK EEN VERGUNNING NODIG VOOR EEN ZORGWONING? Als je een zorgwoning inricht die geen invloed heeft op de constructie van de woning en binnen het bestaande bouwvolume blijft, dan breng je de stad enkel op de hoogte (melding). Als je het bouwvolume uitbreidt, dan heb je wel een stedenbouwkundige vergunning nodig. Als een bestaande zorgwoning na het beëindigen van de zorgsituatie terug gebruikt wordt voor de huisvesting van één gezin, dan moet je dit ook bij de stad melden. De ondergeschikte woning verdwijnt dan uit het Rijksregister. Na het beëindigen van de zorgsituatie kan de ondergeschikte woning nooit apart verhuurd of verkocht worden.
ZIJN ER PREMIES VOOR ZORGWONEN ? Er zijn geen specifieke premies of subsidies voorzien. Wanneer je werken uitvoert om je woning tot een zorgwoning om te vormen, dan kom je eventueel wel in aanmerking voor een aanpassingspremie voor 65-plussers of voor de bestaande premies voor renovatie en verbouwing.
I
ZIJN ER FISCALE VOOR- OF NADELEN VERBONDEN AAN ZORGWONEN? Bij zorgwonen word je op fiscaal vlak niet beschouwd als één gezin, zodat dit geen nadelig effect heeft op sociale uitkeringen zoals studietoelagen, werkloosheidsuitkeringen,... Je moet wel aantonen dat je woning bij de stad als zorgwoning gemeld staat in het Rijksregister. Op die manier zijn alle instanties op de hoogte van je woonsituatie.
Stadhuis, Balieplein, Dienst Vergunningen: infobrochure beschikbaar Stadhuis, Balieplein, Woonloket: aanpassings-en renovatiepremie www.genk.be. Zoekterm ‘zorgwonen’ - 089 65 36 00 17
BELEID VRIJE TIJD M 77 Y90
EN OOK C 35 M 66
BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SERVICE M 77 Y 51
Maaltijden in de dienstencentra SENIORENBONDEN
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE
DE STEYMER DE SCHALM DE HALM
Voor senioren voor wie het zelfstandig koken thuis een probleem vormt, bieden de dienstencentra in Genk een waardevol alternatief. In ieder dienstencentrum wordt er alle werkdagen een warme maaltijd aangeboden.
Senioren kunnen ofwel de gekende Sodexomaaltijd gebruiken ofwel een andere maaltijd, vb. een buurtmaaltijd die in het dienstencentrum zelf wordt klaargemaakt. Daarboven worden er in de dienstencentra regelmatig ontbijten aangeboden. Zo is er bijvoorbeeld iedere maand een ontbijt in de Steymer. Dit ontbijt wordt verzorgd door Kamiel en een enthousiaste ploeg vrijwilligers. Op vrijdag is er eveneens in de Steymer een lunch light die ter plekke bereid wordt door Germain en zijn enthousiaste ploeg vrijwilligers. Het uitgangspunt is dat het een vrij eenvoudig te bereiden maaltijd is. De vrijwilligers werken heel goed samen en kunnen bij afwezigheid van één van hun, mekaar heel goed vervangen. Het lunch light concept blijkt uiteindelijk een succesformule waar tal van geïnteresseerden gebruik van maken, mede door de inzet van de 79-jarige Germain, die toch al 13 jaar actief is als vrijwilliger in de dienstencentra waarvan al vier jaar in de Steymer.
‘Ik heb ooit nog hotelschool gevolgd’ blikt Germain terug. ’En ik ben ooit nog maître geweest. Maar ik heb me ook bezig gehouden met feestelijkheden. Voor de lunch light kies ik resoluut voor verse producten. Puur natuur, zoals ze zeggen. Ik wissel ook af. De ene week wordt er vlees gepresenteerd, de andere week staat er vis op het menu. Op al die jaren heb ik nooit klachten gehad over het eten,’ klinkt het fier. ‘Met specifieke voorkeuren hou ik me niet bezig, daar kan je niet mee beginnen. En ik hou me ook zeker niet bezig met de vegetarische keuken.’ Voor de prijzen en afspraken rond inschrijven, verwijzen we naar de middenkatern.
18
Als het eten niet lekker was, kwam ik niet In de Hazelaar ontmoeten we Louis Conraads die bijna dagelijks komt eten in één van de dienstencentra.
‘Al drie jaar’ klinkt het. ‘Ik vind het eten lekker. De sfeer is goed, we zitten goed, het is gezellig en we maken geen ruzie. Maar het belangrijkste is natuurlijk het eten zelf. Ik ben iemand die in principe alles lust maar als het eten niet lekker was, dan kwam ik niet. Ik ben ook iemand die graag soep eet. En de soep is gelukkig ook heel lekker.’ Louis is een kranige bezoeker. ‘Ik probeer zo dikwijls mogelijk te voet naar de Hazelaar te komen, maar ik rij ook nog met de wagen. Dus indien nodig, kan ik met de wagen komen. Ook de buurtmaaltijden lust ik wel, meer nog dan de maaltijden die door Sodexo worden verstrekt.’
Elza Grozemans helpt op maandag en dinsdag aan de voorbereiding van de buurtmaaltijden in de Hazelaar. ‘Ik kom graag naar de Hazelaar’ vertelt Elza. ‘De mensen zijn hier heel vriendelijk en laten je niet links liggen. Er wordt met je gebabbeld. Nadat mijn man overleden was, hebben ze me gestimuleerd om naar de Hazelaar te gaan. En daar heb ik geen spijt van. Ik pieker nu duidelijk minder en ben er zelfs oude schoolkennissen tegengekomen’. 19
BELEID ZORGBEDRIJF OUDERENZORG GENK (ZOG) VRIJE TIJD M 77 Y90
EN OOK C 35 M 66
BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SERVICE M 77 Y 51
Groot zijn in kleinschaligheid SENIORENBONDEN
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE
DE STEYMER
Toermalien en Mandana bundelen de krachten in het ZOG DE SCHALM DE HALM
Vanaf 1 januari 2016 worden de woonzorgcentra Toermalien en Mandana ondergebracht in een autonome en verzelfstandigde organisatie: het Zorgbedrijf Ouderenzorg Genk (ZOG). Door de diensten van beide woonzorgcentra te bundelen kan er nog beter en efficiënter worden samengewerkt. Met de oprichting van het ZOG ontstaat er een nieuwe, grote organisatie binnen Genk, met zo’n 400 medewerkers.
Danny Marcoen, directeur woonzorgcentrum Toermalien: “De oprichting van het Zorgbedrijf is een belangrijke en noodzakelijke stap met het oog op de toekomst. Het is een vereniging die staat voor een kwalitatief zorgaanbod, maar die wordt gerund als een bedrijf. We werken immers met beperkte middelen, hoofdzakelijk gemeenschapsgeld, en moeten ons zodanig organiseren dat we zowel financieel als operationeel zo efficiënt mogelijk tewerk gaan. Om te komen tot een nog performantere organisatie, zijn we vanuit het OCMW op zoek gegaan naar een partner met expertise in hulp- en dienstverlening aan senioren. Met woonzorgcentrum Mandana hebben we die partner gevonden.” Jos Aben, directeur woonzorgcentrum Mandana: “Toermalien en Mandana zijn én blijven twee entiteiten met een verschillend profiel. De keuze voor kleinschalig wonen is de voornaamste gelijkenis tussen beide organisaties. Toermalien is een gevestigde waarde, met veel ervaring. Mandana is pas twee jaar bezig en pakt de dingen al eens anders aan. En door onze samenwerking te intensifiëren, leren we van elkaar.” “Niet alleen hebben we elk onze eigen aanpak, ook het aanbod verschilt.”, vult Danny Marcoen aan. “Naast het ‘gewone’ zorgaanbod voorziet Mandana ook in zorg voor bewoners met psychologische problemen en dementie. In Toermalien heeft men bijzondere aandacht voor mensen met MS en comapatiënten. Differentiatie is de toekomst. Tegemoet komen aan de verschillende behoeften van je bewoners, is moeilijk in een kleinere organisatie. In een grote organisatie met kleine entiteiten is zoiets wel 20
mogelijk. Het laat je toe om heel persoonsgericht te werken en rekening te houden met de specifieke vragen van bewoners. Onze infrastructuur laat die nieuwe manier van werken toe. En dat is niet alleen een meerwaarde voor de bewoners, maar biedt ook mogelijkheden voor onze eigen medewerkers. Want sommigen verkiezen om met een bepaalde doelgroep of rond een bepaald thema te werken en binnen het Zorgbedrijf kan dat. “ “Binnen die nieuwe infrastructuur willen we een open (t)huis zijn voor onze bewoners. De buitenwereld naar binnen halen, maar ook met hen naar buiten komen en deelnemen aan het maatschappelijk leven. In die zin is de ligging van beide woonzorgcentra ideaal – zowel van Toermalien op de Welzijnscampus waar continu beweging is, als van Mandana in de Stalenstraat, waar we contact zoeken met de buurtwerkingen en steeds trachten in te spelen op wat in de omgeving gebeurt.”, aldus Jos Aben. “Zorgbedrijf Ouderenzorg Genk is een jong bedrijf met toch al flink wat ervaring. We hebben al een hele weg afgelegd, maar met de vergrijzing, de schaarste aan zorgpersoneel en de verwachtingen van onze toekomstige bewoners komen er nog heel wat uitdagingen op ons af. Het is onze ambitie om binnen het ZOG de speerpunten kwaliteit, betaalbaarheid en zorg op maat blijvend te realiseren.” besluit Danny Marcoen.
I
Meer informatie: www.zoggenk.be
In september 2012 namen de 270 bewoners van de rusthuizen Heiderust en Herfstvreugde hun intrek in het nieuwe woonzorgcentrum Toermalien op de site van de Welzijnscampus. Ze verblijven er in kleinschalige afdelingen van vijftien personen. Toermalien telt zes bedden voor kortverblijf en vijftien plaatsen in het dagverzorgingscentrum. Daarnaast is er plaats voor tien bewoners met MS en vijf comapatiënten.
De krachten bundelen om de kwaliteit van de dienstverlening te waarborgen Woonzorgcentrum Mandana startte in mei 2013 in het voormalige rusthuis Herfstvreugde (thans Campus Schaapsdries) onder de naam Menos. Het vond hier een tijdelijk onderkomen in afwachting van de realisatie van de nieuwbouw op Campus André Dumont. Er verblijven 98 bewoners in Campus Schaapsdries. In mei 2014 namen 32 bewoners hun intrek in de nieuwbouw in Waterschei, in leefgroepen van acht bewoners. In het najaar van 2017 verhuizen de bewoners van Campus Schaapsdries naar Campus André Dumont.
21
MENSEN SENIOR IN DE KIJKER BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SENIORENBONDEN
SERVICE M 77 Y 51
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE DE STEYMER DE SCHALM DE HALM
22
Zuster Catharina Schutte Vandaag stellen we iemand voor die haar hele leven in het teken heeft gesteld van dienstbaarheid voor haar medemens. Ook vandaag nog, op gevorderde leeftijd, staat ze klaar voor al wie nood heeft aan een luisterend oor: zuster Catharina Schutte. Zuster Catharina Schutte werd in Utrecht geboren op 22 februari 1933 als vijfde in een gezin van dertien. Na zes jaar lagere school en drie jaar middenstudie studeerde ze nog twee jaar verder voor kleuterleidster. Die taak deed ze tot ze op haar 22ste een job als opvoedster in het tehuis “Kinderhuiswerk” aangeboden kreeg. Daar leerde Catharina het leven en werk van de zusters van nabij kennen. In die twee jaar van haar verblijf in het tehuis ontstond stilaan het idee dat dat misschien ook iets voor haar zou kunnen zijn. Ze volgde haar roeping – want dat was het – en op haar 24ste begon ze in Luik aan haar vormingstijd als religieuze.
HELPEN WAAR HET KAN Na haar opleiding in Luik keerde ze als zuster terug naar Utrecht en werd opvoedster in het KPI Aloïsiustehuis met opvang van kinderen uit probleemgezinnen en moeilijk aangepaste kinderen uit pleeggezinnen. Daar bleef ze tot in 1967, waarna ze als opvoedster overgeplaatst werd naar Theux in het Luikse. In 1981 verhuisde zuster Catharina als econoom naar het rusthuis in hetzelfde Theux. Vijf jaar later kreeg ze een nieuwe opdracht in Verviers. Daar startte ze samen met een groep vrijwilligers een nieuw wijkcentrum: het werd een regionaal hulpcentrum vergelijkbaar met het ons wel gekende St.-Vincentius, maar kleinschaliger.
VRIJWILLIGSTER In 2003 kwam zuster Catharina uiteindelijk (op rust?) in haar prachtig appartement van het nieuwe klooster in Genk terecht. Ook bij ons blijft ze zich als vrijwilliger inzetten: eerst vier jaar in Heiderust, daarna en tot vandaag in Toermalien. Ondertussen is ze zeven jaar baliemedewerkster van het dienstencentrum Ter Hooie. Vorig jaar begon ze in hetzelfde dienstencentrum aan een nieuwe taak: Belgezel. Hiermee voldoet ze aan een behoefte om mensen hun verhaal te laten doen, waarbij ze zelf als klankbord dienst doet. Zo heeft ze nu als 82-jarige toch nog een halftime job: maandag biedt ze hulp bij de animatie in de afdeling Robijn van Toermalien, dinsdag is ze klankbord in Ter Hooie en op woensdag is zuster Catharina beschikbaar voor de palliatieve patiënten. Ze blijft zich ook nu inzetten voor andere mensen omdat ze het zo belangrijk vindt om mensen ervan te overtuigen dat ze erbij horen. Zuster Catharina geniet van de contacten met zovele mensen en hoopt dit nog vele jaren te kunnen blijven doen.
Remy Vandekerckhove
23
MENSEN TERUGBLIK BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SERVICE M 77 Y 51
Levensloop
SENIORENBONDEN
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE
DE STEYMER
DE SCHALM DE HALM
Tijdens het weekend van 17 en 18 oktober 2015 vond op en rond de piste van Sint-Lodewijk de eerste Levensloop in Genk plaats. Levensloop is een initiatief van de Stichting tegen Kanker en werd georganiseerd door het Genkse organisatiecomité dat uitsluitend uit vrijwilligers bestaat. Stad Genk ondersteunde het initiatief.
Vierentwintig uren non stop lopen of wandelen tegen sponsoring om tot een kankervrije toekomst te kunnen komen, was het project dat de stad Genk wou steunen in navolging van andere steden. Het waren kille dagen toen, vooral de nacht was heel koud, maar het enthousiasme van een massa sympathisanten was laaiend warm. De groep, Vechters genoemd, die momenteel nog tegen kanker vecht of die hem overwonnen heeft, opende de estafette onder gestaag applaus, dat veel emotie opriep. De piste was ook afgezet met honderden zakjes met kaarsen, als symbool en herinnering aan hen die de strijd verloren hebben. Om 21 uur werd er voor hen een stille tocht gewandeld. Een aandoenlijk moment! Het bijeengehaalde bedrag was boven verwachting en het comité schonk dan ook fier meer dan 105.000 euro aan de wetenschap. Honderden ballonnen vlogen door de lucht als teken van hoop om ooit die vreselijke ziekte tot het verleden te bannen. Het was een beklijvende gebeurtenis waarin steun, emoties en vriendschap niet in “euro-waarden” uit te drukken zijn.
Marcella Geerdens
24
25
MENSEN IEDEREEN AAN HET WOORD BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SERVICE M 77 Y 51
Koken jullie nog elke dag een gezond eigen potje?
SENIORENBONDEN
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE
DE STEYMER
DE SCHALM DE HALM
Variatie en versheid
Smaakvol en gezond
Bea Egyed (63 jaar): Ik kook heel graag mijn eigen
Pierre Jacobs (89 jaar): Ik ben alleenstaand en heb
potje thuis. Het liefst van al maak ik een menu van een ander land. Met mijn zus die ook graag in de potten roert, maken we om de beurt wel eens iets lekkers en dan gaan we bij elkaar lunchen. Toch ga ik met mijn man ook geregeld eens uit eten, onder andere in de Pungel, de Bol of voor een goed doel in zaal Kempengalm. Socialdeal.be geeft je de mogelijkheid in een duurdere zaak tegen halve prijs te eten. Dat doen we ook wel eens. Variatie en versheid zijn voor mij het belangrijkste, het eerste voor de smaak en de versheid om gezond te eten.
geen kookervaring. Ik ben er nooit aan begonnen. Op weekdagen kies ik voor het dienstencentrum Ter Hooie, waarvoor Sodexo de maaltijden bereidt. Daar kan je in een gezellige sfeer goed eten. Op zaterdag ben ik vaste klant in het Italiaans restaurant Bucatini, waar je een keuze kan maken uit een lange rij heerlijke schotels met Italiaanse ingrediënten. ’s Zondags en op de feestdagen vind je mij afwisselend in de restaurants De Wennel of ’t Galerijtje, waar ik altijd iets naar mijn smaak vind. De smaak, gekoppeld aan een gezond menu, is voor mij dan ook het belangrijkste criterium bij het kiezen van een eetgelegenheid.
26
Ons menselijk lichaam is op een fantastische manier geconstrueerd. Maar het kan alleen goed functioneren als het voorzien wordt van goede en gezonde voedingsstoffen. Wij vroegen ons af of de Genkse medioren en senioren elke dag zelf hun potje koken en hoe belangrijk gezonde voeding voor hen is. Onze vliegende reporter Remy Vandekerckhove vroeg 4 medioren/senioren hoe ze voorzien in hun dagelijkse maaltijden.
Lunch wordt thuis bezorgd Lydia Vanderhenst (77 jaar):
Ik heb vroeger altijd met plezier aan het fornuis gestaan. Mijn gezinsleden hebben dat steeds geapprecieerd. ‘Bij ma was het eten lekker.’ Met het ouder worden en vooral door drie operaties en lange revalidatieperiodes heb ik het moeten opgeven. Nu laten we het middageten door een traiteur thuis bezorgen en valt er een pak werk weg. Buitenshuis gaan eten hebben we nooit gedaan. Dat was ons ding niet. Drie dagen per week levert Sodexo thuis verse maaltijden op het middaguur. De overige bereidingen bewaren we in de koelkast voor de tussenliggende dagen. Een betaalbare prijs is voor mij heel belangrijk, maar ook een verse en gezonde maaltijd telt mee in de keuze van onze thuisleverancier. Ik mag wel zeggen dat we over het algemeen tevreden zijn.
Mijn man eet niets liever dan wat ik bereid Thérèse Piotrowski (61 jaar):
Ik kook altijd zelf omdat ik er dan zeker van ben dat het met verse ingrediënten gemaakt is. Wij gaan bijna nooit op restaurant of naar een brasserie. Ik kook zelf veel te graag en mijn man eet niets liever dan wat ik bereid. Verse groenten, meestal uit onze eigen moestuin, zorgen voor een goede variatie in het menu en houden het menu betaalbaar. Maar boven alles: ik vind het belangrijk voor onze gezondheid te weten wat er in ons eten zit.
Remy Vandekerckhove 27
MENSEN TERUGBLIK BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SERVICE M 77 Y 51
Oktober SENIORENMAAND
SENIORENBONDEN
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE
Oktober 2015 stond bol van activiteiten voor medioren en senioren. Enkele deelnemers aan het woord… DE STEYMER
DE SCHALM DE HALM
Uitstap Sint-Niklaas
Uitstap Sint-Niklaas
Uitstap Sint-Niklaas
Uitstap Sint-Niklaas
GENKSE MEDIOREN EN SENIOREN BEZOCHTEN SINT-NIKLAAS Eén van de opmerkelijke initiatieven tijdens de maand van de Genkse medioren/senioren was zeker het bezoek aan de stad Sint-Niklaas. Met niet minder dan 5 volle bussen streken we op 3 oktober neer op de bekende Grote Markt. We kregen er een keuzepalet van een 6-tal diverse programma’s aangeboden. Vol bewondering keken we naar het neo-gotische stadhuis, bezochten een ambachtelijke brouwerij, maakten kennis met de Salons vol met allerhande kunstgeschiedenis. De sneukeltocht met vele proeverijen en het stedelijk museum vielen vanzelfsprekend in de smaak. Ook de Sint-Niklaaskerk genoot ieders bewondering. Een andere groep koos voor een treffende art deco-wandeling samen met een proeverij van ambachtelijke likeuren. Ook het bezoek aan het gekende Mercatormuseum was erg leerrijk. 28
Tot slot kon een groep deelnemers genieten van een bustocht door het heerlijke Waasland. Voor de talrijke deelnemers was dit alles zeker een boeiende belevenis.
Thieu Bollen
BACK TO SWING MET GÜNTHER NEEFS Tijdens de officiële opening van de seniorenmaand die plaatsvond in de grote zaal van C-mine, was er het optreden van Günther Neefs. Zijn warme stem bracht iedereen in beroering, mede door de begeleiding van 17 topmuzikanten van de VRT Big Band. Op de achtergrond deelde Guy De Pré zijn kennis van de alom gekende crooners met het publiek. Een geslaagde namiddag, die werd afgerond met een gezellige receptie!
Julienne Olaerts
Sport- en spelnamiddag
Beiaardbezoek
Lezing Zaki
Gunther Neefs
BUSRIT DOOR GENK Niet met de Lijn, maar met een comfortabele bus met panoramisch uitzicht reed een “tjokvolle” bus naar alle uithoeken van het grondgebied Genk. Dan merk je pas hoe uitgebreid ons Genk is. Onze gids was schepen M. Dhoore. Met kennis van zaken en verhalend didactisch gaf hij non-stop achtergrondinformatie over realisaties en plannen. We doorkruisten wijken met specifieke problemen, stelden vast hoe industriegebied kant-en-klaar gemaakt wordt als aantrekkingspool voor werkgelegenheid, moesten beamen hoe het beleid aandacht heeft voor zorg- en woongelegenheid en toch het label van “Genk, groene stad” weet te behouden. Wij hoorden welke inspanningen worden geleverd om dit natuurlijke gegeven nog meer voor het toerisme te benutten, met daarnaast een beleid om via innovatie en wetenschap Genk met stip op de kaart te zetten, ondanks de harde concurrentie van onze omliggende provincies en steden uit de Euregio.
Het publiek luisterde als vinken, met nu en dan een “wauw” van verbazing en als kers op de taart werd er ook gestopt voor een kopje geurende koffie en een heerlijk stuk taart. De afwezigen hadden ongelijk. Iedereen vond het voor herhaling vatbaar want Genk staat echt niet stil!
Marcella Cabès-Geerdens
EMILE VAN DORENMUSEUM Op 8 en 16 oktober 2015 bezochten medioren en senioren het Emile Van Dorenmuseum. Conservator Kristof Reulens, schrijver van de biografie over Emile Van Doren, vertelde het boeiende verhaal van hoe de Brusselse schilder naar Genk kwam om het landschap te schilderen en er zich vestigde. Aan de hand van zijn schilderijen herkenden we vele mooie plekjes van het toenmalige schildersdorp dat Genk was. De twee zeer geslaagde namiddagen werden afgesloten in Toermalien bij koffie en taart.
Nadia Poleszczuk 29
FEESTNAMIDDAG IN C-MINE
Als afsluiting van ‘oktober feestmaand’ was er een feestnamiddag in de prachtige locatie van de barenzaal op C-mine. FEESTELIJKE TAFELS 300 senioren hadden zich ingeschreven om er samen een gezellige namiddag van te maken. De senioren kennende… ze kunnen er wat van! De feestnamiddag ging van start met een welkomstwoord van de voorzitter van de seniorenraad Julienne Olaerts en de schepen van Sociale Zaken Geert Swartenbroekx. Daarna volgde een prachtige receptie met glaasjes bubbels en amuses. LACHEN MET JOS ROOFTHOOFT Tijdens de receptie was er een optreden van Jos Roofthooft, die met zijn soms erotisch getinte moppen iedereen aan het lachen bracht. Velen konden zich terugvinden in de verhalen en anekdotes uit zijn vroegere jeugd. Zijn moppen worden nog steeds gesmaakt. Later mochten wij genieten van een mooie en lekkere lunch, met aansluiting dessert en koffie. 30
GEZELLIGE DANSVLOER Na de lunch was het weer de beurt aan Jos Roofthooft en zijn orkest om de mensen op de dansvloer uit te nodigen om een dansje te plaatsen. Het was plezant, de dansvloer was steeds volledig bezet. Ook een groep bewoners van Menos met hun begeleiders danste mee. Op het einde van de namiddag zag ik alleen maar zeer tevreden en lachende gezichten, met de hoop om dit volgend jaar opnieuw te kunnen meemaken. Het was een zeer geslaagde namiddag! Wij mogen blij zijn om in onze mooie stad Genk te wonen, waar ook veel aandacht is voor senioren. Wij willen het stadsbestuur, de Dienst Sociaal Welzijn, de seniorenraad en de vrijwilligers bedanken voor het werk dat zij gedaan hebben om al de activiteiten van deze ‘oktober feestmaand’ te organiseren en coördineren. Dank u in naam van alle senioren.
UP TO 2016 ! Luciano Del Bigallo
MENSEN TERUGBLIK BELEID 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SENIORENBONDEN
SERVICE M 77 Y 51
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE DE STEYMER DE SCHALM DE HALM
1
2
3 BINNEN DE DIENSTENCENTRA EN WOONZORGCENTRA WERD ER OOK DUIDELIJK MEEGEFEEST! 1. De Muziekkwis in Ter Hooie was ook dit jaar weer een groot succes! 2. De bewoners van de woonzorgcentra hebben genoten van een optreden van de muziekgroep Ter Hooie. 3. De bonte namiddag in de Schalm was bij de eerste keer meteen een schot in de roos. 31
MENSEN TERUGBLIK BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SERVICE M 77 Y 51
Bezoekers Genkse dienstencentra steunen het project Gahate
SENIORENBONDEN
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR
Laat de zon in je hart
TER HOOIE
DE STEYMER
DE SCHALM DE HALM
Tijdens de Week van Verbondenheid vonden in Vlaanderen overal Langste Eettafels plaats, omdat samen eten mensen verbindt. Ook Genk deed mee: 102 mensen aten samen in dienstencentrum De Schalm. Daarnaast hebben de vrijwilligers 38 bloemstukjes gemaakt en vervolgens verkocht in Genk-Centrum. De opbrengst van beide activiteiten werd integraal geschonken aan het project Gahate.
Gahate is een dorpje van zo’n 3 000 inwoners in een van de armste streken van Nepal. Het Genkse koppel Hilde en Werner Vanhie-Borms passeerde er tijdens hun reis naar Nepal en besloot zijn schouders te zetten onder het oprichten van een medische post. Vandaag is er een klein gezondheidscentrum en gaat er maandelijks een bedrag naar de aankoop van medicatie. De volgende stap is het verbeteren van de watervoorziening en het herstellen en inrichten van het schooltje. Uit handen van OCMW-voorzitter Ria Grondelaers ontving het koppel een cheque van 1.650 euro als steuntje in de rug voor dit unieke project.
32
De bonte namiddag in de Schalm was bij de eerste keer meteen een schot in de roos. De verwachtingen waren hooggespannen want de zaal zat afgeladen vol. En de aanwezigen zijn niet op hun honger moeten blijven zitten. De sfeer zat er meteen in met de geslaagde optredens van enkelingen, duo’s en groepen. De vrijwillige optredens werden gesmaakt, net als de koffie met taart die tijdens de pauze bedeeld werd. Wie dacht dat de pauze de sfeer negatief zou beïnvloeden, kwam bedrogen uit want ook toen zat de sfeer er direct in. Even zag het er naar uit dat Eddy, de lachende prins, de ster van de namiddag zou worden, maar daar stak Gisele met een schitterende buikdans een dikke stok voor. Afgesloten werd er met het optreden van het ondertussen wereldberoemde Steymerkoor en alle deelnemers die tot slot meezongen met het lied: ‘Laat de zon in je hart.’ Dank aan iedereen die mee heeft geholpen om van deze bonte namiddag een schitterend succes te maken. Op naar de volgende keer.
SERVICE JUBILEA MENSEN M 27 Y 100
DEN
SERVICE M 77 Y 51
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE DE STEYMER DE SCHALM DE HALM
DIAMANT
DIAMANT
De heer en mevrouw BAMMENS-WATTEEL
De heer en mevrouw HERMANS-SMETS
22 oktober
22 oktober
100 jaar Mevrouw
Maria Huybreckx 2 november 2015
33
SERVICE PREVENTIE MENSEN M 27 Y 100
NBONDEN
SERVICE M 77 Y 51
Mijn GSM/SMARTPHONE, mijn vriend? DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE
DE STEYMER
DE SCHALM DE HALM
HOE GEZOND IS JE SMARTPHONE? Bijna de helft van alle volwassenen heeft een smartphone. Sommigen gebruiken hem af en toe, anderen hebben het toestel te pas en te onpas in de hand, soms tot ergernis van hun omgeving. Is zoveel gebruik van de smartphone wel gezond? ELEKTROMAGNETISCHE GOLVEN Mobiele telefoons verspreiden elektromagnetische golven. Typerend voor die golven is dat ze “thermisch” kunnen zijn: ze zorgen voor opwarming. Veelvuldige opwarming van je lichaam zou kankerverwekkend zijn, maar wetenschappers zijn het er over eens dat die effecten uitgesloten zijn bij gsm’s of zendmasten. Het stralingsniveau van gsm’s, draadloos internet of zendantennes is te laag voor een verwarming. Zelfs vlak onder een gsm-mast is de blootstelling onder de limiet. België heeft daarvoor strenge normen. Elektromagnetische golven hebben echter nog andere niet-thermische effecten. Hiervan is niet wetenschappelijk bewezen dat een overmatige blootstelling aan gsm-stralen kan leiden tot hoofdpijn, kanker of alzheimer. Maar – en nu komt het – ook het tegendeel is niet 100% bewezen. Daarom blijf je maar beter voorzichtig. Het regelmatig gebruik van gsm of smartphone levert nagenoeg geen risico voor de gezondheid. Maar omdat de gevolgen van overmatig gebruik op langere termijn nog niet gekend zijn, is het beter het gebruik van die toestellen binnen de perken te houden.
34
5 TIPS VAN DE HOGE GEZONDHEIDSRAAD VOOR VEILIG GSM-GEBRUIK: 1. Laat jonge kinderen geen gsm gebruiken. 2. Maak zoveel mogelijk gebruik van de vaste telefoon. 3. Bel indien mogelijk met een oortje of met versterking. 4. Hou je de gsm toch aan je oor? Wissel dan regelmatig van kant. 5. Gebruik de gsm niet bij slechte ontvangst, zoals in de auto, lift of kelder. Als het signaal zwak is, moet de gsm op volle kracht werken, waardoor de straling sterker wordt.
Jan Geurts
Veilig door de winter Het is winter. Gezellige winteravonden bij de haard met een warm drankje… Maar wat te doen bij een stevige winterprik? Dit zijn enkele tips hoe je jezelf kan beschermen tegen de barre koude. THUIS Zorg ervoor dat je voldoende brandstof hebt voordat de winter het land binnentreedt. Leg eventueel ook een voorraad levensmiddelen aan. Zo moet je niet om de haverklap de deur uit. Let op voor CO-vergiftiging indien je met gas verwarmt. Ook als het koud is buiten, moet je de kamers regelmatig verluchten. Zorg ervoor dat de leidingen niet bevriezen, bescherm ze preventief met isolatiebuizen of glaswol. Zo bespaar je jezelf kosten en ellende achteraf. Sluit buitenkranen ook tijdig af.
OP STAP Ga je te voet op stap? Draag dan steeds stevige schoenen met een antislipzool. Zo heb je meer grip op de grond en verklein je de kans dat je valt. Kleed je warm, liefst met verschillende lagen en zet zeker een hoofddeksel op. Denk ook aan andere mensen die op stap zijn en maak tijdig de stoep voor je deur schoon. Als je dat niet doet, riskeer je een boete tot 250 euro. Omdat het een gevaarlijk karwei is, laat je je daar beter bij helpen. Vraag bijvoorbeeld hulp aan je buren. Geniet tijdens de winter vooral van de warmte binnenshuis en laat sneeuw of ijs je niet verrassen!
35
SERVICE GEZONDHEID MENSEN M 27 Y 100
NBONDEN
SERVICE M 77 Y 51
Genk gemeente in vorm DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE
DE STEYMER
DE SCHALM
Tijdens de seniorenmaand verzorgde chef-kok Paul Vanormelingen twee workshops voor de Genkse medioren en senioren. DE HALM
Op het menu stond:
gevulde hoevekip
• Ondertussen de groenten en aardappelen naar keuze bereiden. • Wij maakten gestoomde bloemkool - en brocoli
roosjes en rösti aardappelen.
Kon je er niet bij zijn en wil je het thuis ook zelf eens klaarmaken? Volg dan dit recept. Succes gegarandeerd!
• Een gewone vleessaus maken.
BENODIGDHEDEN • 1 dubbele kipfilet per persoon • Blaadjes verse spinazie • Krabstaafjes (2 staafjes per kipfilet) • Prinsessenboontjes en in julienne gesneden wortelen • Gandaham (1 plakje per kipfilet) • 1 ei • Vershoudfolie • Aardappelen naar keuze • Groenten naar keuze • Vleessaus
• De twee helften op een bord tegen elkaar zetten of
AAN DE SLAG • De kipfilets ¾ doorsnijden. • De uiteinden afsnijden en het binnenste deel uithalen. • Dat alles fijn cutteren en mengen met peper, zout en een eitje. • Kipfilets open leggen en kruiden aan beide zijden. • Vullen met het mengsel. • Een blaadje verse spinazie met krab of een blaadje verse spinazie met groenten (prinsessenboontjes en wortelen in julienne gesneden) vullen. • Filets dichtplooien. • Een schijf gandaham rond doen. • Alles goed vast inrollen in vershoudfolie. • Water koken (80 à 90°C) en de kipfilets hier in leggen gedurende ongeveer 20 minuten. • Het water niet blijvend laten koken.
36
• De kipfilets uit het water halen en ontdoen van de vershoudfolie. Pas op! Zeer warm als je de folie verwijdert. Schuin doorsnijden. leggen. Groenten, aardappelen en saus daarrond leggen.
Paul Vanormelingen Wij hadden weer twee leerrijke, fijne namiddagen met onze huiskok Paul Vanormelingen. Omdat hij graag met ons het recept wilde nakijken voor publicatie, ben ik bij hem op bezoek geweest. Paul, ben je nog steeds zo druk bezig met allerlei zaken? Neen, ik ben aan het afbouwen. Ik kook alleen nog voor enkele verenigingen waar ik een goede band mee heb. Het hangt er ook vanaf of ik vrij ben. Ik ben druk bezig geweest met de tuin en familiezaken. Mijn dochter Lise woont al meer dan een jaar met haar man en twee kinderen bij ons in. Ik help mee aan haar woning. Wanneer zij in maart gaat verhuizen, zal alles kalmer worden en kunnen Karin en ik weer eens op verlof gaan. Eerst komt het carnavalsseizoen er ook nog aan en dan ben ik wel uitgeteld. In 2014 hebben we tijdens de seniorenmaand samen met jou heerlijke sabayon gemaakt. We hebben het recept toen gepubliceerd in de Horizon, maar er was een foutje ingeslopen. Kan je ons nu de juiste ingrediënten geven?
PER PERSOON HEB JE VOLGENDE INGREDIËNTEN NODIG: 2 eierdooiers (een half eierdopje houden als maatbeker), 2 eierdopjes suiker, 2 eierdopjes witte wijn en dan nog 2 eierdopjes grand marnier of marsalawijn voor 4 personen. BEREIDINGSWIJZE Alle ingrediënten in een ruime schaal doen en stijf kloppen op een laag vuur. Het kan rechtstreeks op het vuur, maar je moet dan regelmatig draaien met de schaal en snel kloppen zodat de massa niet verbrandt. Au bain-marie gaat ook, maar dan duurt het veel langer. Dresseren van de glaasjes Aardbeien in stukjes en gehalveerde druiven in een hoog glas doen, een bolletje vanille-ijs, sabayon daarover en versieren met een muntblaadje of een takje met rode besjes. Bedankt, Paul!
Smakelijk eten! Els Willems 37
SERVICE DEPRESSIE MENSEN M 27 Y 100
NBONDEN
SERVICE M 77 Y 51
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE DE STEYMER DE SCHALM DE HALM
Verder gaan We zijn allemaal maar mensen de ene met een groot, de ander met een klein verdriet en of je het nu wel of niet gelooft wat ons bezwaart moeten we - voor we verder gaan een plaatsje geven dan pas kunnen we verder, anders niet Hendrik Hoogland
Iedereen heeft wel eens last van sombere gedachten. Maar gelukkig leidt dit niet bij iedereen tot een ‘depressie’. Mensen met een gezonde verwerking van sombere gevoelens beleven plezier aan bepaalde dingen. Zij kunnen het leven relativeren. WAT IS EEN DEPRESSIE? Een depressie daarentegen is een ernstige ziekte. Depressieve mensen kampen de hele dag met een matte, sombere stemming. Dat kan weken tot maanden aanhouden. Je kan niet meer genieten van dagelijkse dingen, je hebt geen belangstelling meer voor de mensen uit je omgeving, voor je vrienden, voor je hobby’s. Alles loopt gewoon langs je door. Jammer genoeg wordt deze ernstige ziekte vaak niet erkend door de omgeving. Het wordt gezien als ‘zwakte’, als ‘komedie’. Juist op het ogenblik dat je alle steun kan gebruiken, laten anderen je in de steek omdat je even geen aangenaam gezelschap bent. De depressie wordt dan alleen maar erger. KLACHTEN Er is sprake van een depressie als je je minstens twee weken achter elkaar somber voelt en als je last hebt van een aantal verschijnselen zoals: 38
• gebrek aan interesse in familieleden, vrienden • geen plezier • sterke neiging tot piekeren • schuldgevoelens • gevoel niets waard te zijn, niets te kunnen, tekort te schieten • concentratieproblemen, aandachtstoornissen, vergeetachtigheid en besluiteloosheid • moeite met inslapen of doorslapen – moeite met opstaan • lichamelijke klachten zoals moeilijke stoelgang, droge mond, hartkloppingen, hoofdpijn, lusteloosheid en prikkelbaarheid • denken aan de dood • gebrek aan eetlust en gewichtsverlies Ouder worden is voortdurend afscheid nemen en omgaan met verlieservaringen: familieleden en vrienden vallen weg, de loopbaan zit erop, de fysieke mogelijkheden gaan achteruit. Het gehoor gaat achteruit, je hebt een bril nodig, stappen wordt moeilijk, het evenwicht is niet meer alles. Vooral die afname van de lichamelijke vitaliteit kan een belangrijke oorzaak van somberheid of depressie zijn.
VAAK MEERDERE OORZAKEN Er hoeft geen duidelijke oorzaak te zijn. Vaak gaat het om een combinatie van geestelijke, lichamelijke en omgevingsfactoren. De wijze waarop iemand omgaat met problemen, ziekte en verlies, wordt bepaald door wie hij is, zijn karakter, de familiale aanleg en zijn fysieke mogelijkheden. Maar ook de aan- of afwezigheid van een ondersteunende omgeving spelen een grote rol. Sommige medicijnen kunnen een depressie in de hand werken. Slaap- en kalmeringsmiddelen die vaak voorgeschreven worden voor de slechte slaap, kunnen een depressie verergeren en/of onherkenbaar maken. Geheugen- en aandachtstoornissen nemen dan toe en je bent wat suf. Dat ziektebeeld doet denken aan een dementerend proces. Het kan dan gebeuren dat de depressie gemist wordt en dat ten onrechte de diagnose van dementie wordt gesteld. Ook medicijnen tegen de ziekte van Parkinson kunnen een depressie in de hand werken. DUUR Een depressie kan vanzelf opklaren. Dat gebeurt bij de helft van de mensen met een depressie binnen de drie maanden. Duurt de depressie langer, dan kan je herstel verwachten na gemiddeld zes maanden. Dat kan spontaan gebeuren of met een behandeling. De kans dat de depressie na verloop van tijd terugkomt, is één op twee. Het kan ook gebeuren dat een depressie ‘chronisch’ wordt: periodes van diepe somberheid wisselen af met periodes van welbehagen. KIES VOOR EMPATHIE Een depressie kan aangepakt worden met psychotherapeutische begeleiding, zonder medicijnen. Jammer genoeg wordt een sessie bij de psycholoog nog steeds niet algemeen terugbetaald door de ziekenfondsen. Er zijn ook effectieve medicijnen, de zogenaamde antidepressiva. Zij beïnvloeden het evenwicht van de stoffen in de hersenen die de stemming bepalen. De angst, de spanning, de slaapproblemen en de stemming kunnen daardoor verbeteren. De verbetering treedt zeer geleidelijk in en is pas echt merkbaar vier tot zes weken na het begin van het gebruik. Deze medicijnen zijn niet verslavend, maar hebben heel wat bijwerkingen. Oudere personen nemen vaak al medicatie en er moet gewaakt worden over de onderlinge wisselwerking van al die pillen. De huisarts kan je opvolgen en bijstaan met een luisterend oor. Ook de omgeving kan een grote rol spelen: aanwezig blijven in deze moeilijke periode, begrip tonen, extra aandacht geven en onderstrepen dat de depressieve persoon en het leven echt wel de moeite waard zijn.
TIPS OM STEUN TE BIEDEN AAN IEMAND MET EEN DEPRESSIE: • Blijf aanwezig, straal vertrouwen en optimisme uit, toon begrip • Stel gerust: vaak is de depressieve persoon angstig door de symptomen, bang voor dementie. Zeg dat lusteloosheid, geheugen- en aandachtsstoornissen horen bij een depressie en niet leiden tot dementie • Zorg voor een vast dagritme: opstaan – ontbijt – koffie... Dat kan een houvast geven als niets meer belangrijk lijkt. • Maak afspraken om samen iets te doen. Zo toon je de persoon dat hij nog de moeite waard is. Schrijf de afspraken op, duidelijk zichtbaar omdat aandacht en geheugen immers verminderd zijn. • Laat de persoon met een depressie geen belangrijke beslissingen nemen. Hij of zij voelt en reageert vaak anders op situaties. Met belangrijke beslissingen wacht hij dus beter tot de depressie voorbij is. • Onderneem samen korte activiteiten. Op vakantie gaan heeft weinig zin. Een depressieve persoon zal daar geen plezier aan beleven. Samen een wandeling maken of boodschappen doen, zo krijgt de zieke persoon aandacht en tegelijkertijd lichaamsbeweging. • Zorg ook goed voor jezelf als je een ander wil helpen. Behoud je eigen activiteiten en praat over de depressie met mensen die je vertrouwt. Zoek eventueel hulp om je ondersteunende rol te kunnen volhouden. PRAAT OVER JE STEMMING Praat over je sombere gevoelens met je huisarts en met je familie. Gun jezelf de tijd om te genezen. Richt je op eenvoudige dagelijkse activiteiten. Zorg dat je goed blijft eten en blijf matig met alcohol en andere middelen. DEPRESSIEF ZIJN IS LIJDEN Wie depressief is, wandelt door een donker en diep dal, een duistere tunnel. Het is niet eenvoudig om met een depressieve oudere om te gaan. Depressieve personen zijn stil, sluiten zich af, zijn niet erg aangenaam in contact. Het lijkt alsof ze je zorg en aandacht niet waarderen. Toch is het genezingsproces sterk afhankelijk van de steun en de zorg van de omgeving. Langzaam maar zeker kan er zo voor een depressieve persoon weer licht zijn aan het einde van de tunnel.
Rita Verrando voor DRU-G 39
SERVICE DE LIJN MENSEN M 27 Y 100
NBONDEN
SERVICE M 77 Y 51
De AVONDLIJN van de Lijn in Genk DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE
DE STEYMER
DE SCHALM DE HALM
Waarschijnlijk heb je de avondlijn ooit al gezien.
Je zegt de chauffeur aan welke halte van het stadsnet je
Maar wat is het precies en hoe werkt het?
wil afstappen. De chauffeur regelt dan dat je veilig naar de door jou gekozen bestemmingshalte wordt gebracht.
De avondlijn werkt heel eenvoudig en is er voor iedereen.
Hij brengt je zelf naar je bestemming of zegt je welke bus
Vanuit het centrum van Genk brengt de avondlijn je terug
je moet nemen. Het is dus mogelijk dat je aan het station
naar om het even welke halte gelegen in groot Genk.
moet overstappen.
De avondlijn rijdt zowel op weekdagen als op zaterdag en zondag na 20 uur.
PRAKTISCH
Zo krijg je de mogelijkheid ook ‘s avonds naar een voorstelling of vergadering te gaan. Veel plezier bij het gebruik ervan!
Je begeeft je naar een vertrekpunt op het aangegeven uur (liefst 5 minuten voor het vertrekuur). Je kan opstap-
Je kan de lijnfolder met al de G-stadslijnen afhalen in het
pen aan volgende haltes: Limburghal, Dieplaan, stad-
station.
huis, Berglaan, parking kerk, Shopping Center, station en C-mine.
40
Frans Geerkens
SERVICE OPLEIDING MENSEN M 27 Y 100
DEN
SERVICE M 77 Y 51
Media- en softwarehulp in de dienstencentra DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE
DE STEYMER
DE SCHALM DE HALM
Mediahulp is een gratis dienstverlening van de dienstencentra. Vrijwilligers geven je uitleg en bieden ondersteuning rond het gebruik van huishoudelijke apparaten en multimedia-toestellen zoals GSM, fototoestel, tablet en laptop.
Softwarehulp is een groepsbijeenkomst die maandelijks doorgaat in dienstencentrum De Schalm (Boxberg) waar uitleg en ondersteuning geboden wordt rond computersoftware. Indien nodig kan de vrijwilliger ook aan huis komen. Hiervoor wordt enkel een kilometervergoeding gevraagd. Alle Genkse 50-plussers kunnen op deze dienstverlening beroep doen als je bijvoorbeeld problemen ondervindt met het juiste gebruik van een huishoudapparaat of een multimediatoestel of je wilt er gewoon meer uitleg over.
Dan kan je met jouw vragen terecht in de dienstencentra. Als je meer uitleg nodig hebt over computersoftware, dan wordt je vraag tijdens de softwarehulp-bijeenkomst besproken en opgelost. Ook de beginnende softwaregebruiker kan op de nodige ondersteuning rekenen. Heb jij ook een vraag rond media- en softwarehulp, neem dan contact op met dienstencentrum De Schalm, 089 57 34 86 41
VRIJE TIJD M 77 Y90
BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SERVICE M 77 Y 51
EN OOK EN OOK C 35 M 66
SENIORENBONDEN
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE
Het leven zoals het was... DE STEYMER
DE SCHALM DE HALM
Onze rubriek ‘Het leven zoals het was…’ leeft en lokt heel wat positieve reacties uit. Verwaterde contacten worden weer aangehaald. En dat is precies de bedoeling van deze rubriek! Ons archief geraakt stilaan uitgeput. Daarom zijn nieuwe foto’s steeds welkom. Ze kunnen bezorgd worden aan de Dienst Sociaal Welzijn, 2de verdieping stadhuis.
Deze foto werd ons bezorgd door Octavie Wuyts.
Op de foto staat het 2de studiejaar van juffrouw Lukas St.-Jansschool Waterschei – 1957. Wil je meer weten over deze foto, neem dan contact met Octavie Wuyts via 0489 62 55 70 of
[email protected].
42
Deze foto werd ons bezorgd door Arnold Peeters.
Op de foto staat het 7de leerjaar van meester Hoste St.-Jansschool Waterschei – 1949. Wil je meer weten over deze foto, neem dan contact met Arnold Peeters via 089 38 18 87.
I
Wil je meer weten over deze rubriek? Contacteer dan de Dienst Sociaal Welzijn via 089 65 43 60 of mail naar
[email protected] 43
VRIJE TIJD M 77 Y90
BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SERVICE M 77 Y 51
EN OOK TERUGBLIK EN OOK C 35 M 66
SENIORENBONDEN
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE DE STEYMER DE SCHALM DE HALM
Seniorkidsklasse binnen de dienstencentra
Schilderwerken in Mandana door Jef Bollen
Ontbijten in de Schalm
Vorming acryl schilderen bij Stefaan
Deelname aan de pop-up tuin Kennismaking met schaken in dienstencentrum Ter Hooie
Deelname aan de actief 50-beurs 44
Teambuilding met de vrijwilligers van Ter Hooie
Workshop schilderen op de actief 50-beurs
Helpende handen dankzij de studenten van Zuiddag
Teambuilding met de vrijwilligers van de Hazelaar 45
VRIJE TIJD M 77 Y90
BELEID C 58 M 16
MENSEN M 27 Y 100
SERVICE M 77 Y 51
EN OOK TERUGBLIK EN OOK C 35 M 66
SENIORENBONDEN
DIENSTENCENTRA
DE HAZELAAR TER HOOIE DE STEYMER
Genk, mijn stad DE SCHALM DE HALM
Tijdens de maanden oktober en november 2015 liep in de stadsbibliotheek de fototentoonstelling ‘Genk, mijn stad’. Die tentoonstelling was het resultaat van het seniorenfotoproject dat de seniorenraad elk jaar organiseert. 37 medioren/senioren-amateurfotografen maakten pareltjes van foto’s, die je in de vorige Horizon reeds kon bewonderen. Tijdens de officiële opening gingen alle deelnemers met plezier ook zelf op de foto.
46
PRIJSVRAAG
COLOFON
OPLOSSING VORIGE PRIJSVRAAG Pasta carbonara: Paella: Salade niçoise: Uitsmijter: Sachertorte:
pasta, eieren, spek rijst, kip, paprika sla, tonijn, snijbonen brood, spiegelei, hesp suiker, chocolade, abrikozen
Een onschuldige hand trok volgende winnaar uit de juiste inzendingen: Lucien Houben van de Kneippstraat. Hij mag een verrassingspakket komen afhalen op de Dienst Sociaal Welzijn, 2de verdieping stadhuis (eerst aanmelden aan het onthaal van het balieplein).
NIEUWE PRIJSVRAAG Jef heeft 1 zus minder dan dat hij broers heeft. Zijn zus Maria heeft 3 broers meer dan dat ze zussen heeft. Het gezin bestaat uit 10 kinderen. Hoeveel jongens en hoeveel meisjes zijn er in het gezin? OPLOSSING In het gezin zijn ….................................… jongens en ….................................… meisjes.
Stuur je oplossing vóór 15 januari 2016 naar Dienst Sociaal Welzijn, Stadsplein 1, 3600 Genk of mail naar
[email protected] en maak kans op een verrassingspakket.
De Horizon is het informatieblad van het stadsbestuur, de seniorenraad en de dienstencentra van het OCMW. De Horizon verschijnt tweemaandelijks, uitgezonderd juli en augustus. EINDREDACTIE Dienst Sociaal Welzijn Stad Genk Dienstencentra OCMW REDACTIERAAD: Mathieu Bollen, Bart Bosmans, Marcella Cabes, Gust Eerlingen, Frans Geerkens, Jan Geurts, Jean Gielen, Nicole Hermans, Pierre Jacobs, Chris Maessen, Yvonne Olaerts, Nadia Poleszczuk, Liliane Tielens, Wasil Tokarek, Remy Vandekerckhove, Els Willems, Anne-Marie Zwakhoven FOTOGRAFIE: Maarten Thijs, Paul Reinquin LAY-OUT Hilde Bervoets REDACTIEADRES: Dienst Sociaal Welzijn 089 65 43 60 of 089 65 43 75 Dienstencentra OCMW - 089 57 34 81 Redactie-e-mail:
[email protected] www.genk.be
NUTTIGE TELEFOONNUMMERS Stad Genk 089 65 36 00 OCMW Genk 089 57 32 00 ZOL Genk 089 32 50 50 Politie MidLim 089 30 30 30 Huisartsenwachtpost 089 20 10 90 Seniorenraad 089 65 43 60
DRINGENDE NOODNUMMERS Politie 101 Ambulance/brandweer 112 Europees noodnummer 112 Tele-onthaal 106 Card Stop 070 344 344 Antigif Centrum 070 245 245 Brandwondencentra 02 268 62 00 47
WINTERMIJMERING Een donkere lucht Een sneeuwvlok die valt Een gure wind die door de kale takken giert Een kilte die mij angstig maakt Mij gezwind over het bospad jaagt Handen diep in de zakken Kraag omhoog en bovenste knoop dicht Was ik maar thuis gebleven Dan dwarrelen de vlokken neer Als witte watten en gejaagd door de wind Meer en meer, dikker en dikker In ijltempo bedekken ze de aarde, Nu kan mijn geest dwalen over dit tapijt, U ontmoeten ergens ver weg, In de schemering van het vage licht, Deze hemelse ontmoeting, Kan zich ontspinnen tot een innerlijke verheerlijking. Laat mij niet ontwaken uit deze dromerij, En verder bouwen op dit zalig gevoel. Frans Geerkens
