Hoorzorg binnen een instelling
Ingrid Hertgers, logopedist/ M SEN logopedist ‘s Heeren Loo Advisium Ermelo Marrianne van de Glind-Zwart, Logopedist/teamleider Pento AC Amersfoort
‘s Heeren Loo Ermelo wonen en werken 1000 cliënten intern 500 cliënten > 50 jaar
2-10-2012
Statement: Hearing impairment is an invisible problem which may remain hidden, especially in persons who are not able to realise and tell that they are hearing poorly. This is the case in early childhood, but also in many persons with an intellectual disability. For the detection of the hearing impairment they depend on their carers who may not recognise the hearing impairment. (J. Meuwese-Jongejeugd, 2006). 2-10-2012
Gehoorverliezen
Prevalentie slechthorendheid bij verstandelijk beperkten • In Nederland zijn ca. 110.000 verstandelijk beperkten 50% licht (Ontw.leeftijd 6 –10 jaar 10 à15% ernstig (Ontw.leeftijd< 3 jaar) • In deze populatie is ca. 30% slechthorend(HFI > 25 dB) Downsyndroom 57% niet Downsyndroom 24% • Van deze groep was 50% niet onderkend (2007 Age Hoekstra)
Aanbevolen diagnostische screening: 1. Verstandelijk gehandicapten in het algemeen - Otoscopie: jaarlijks - Gehoorscreening: Op de leeftijd van 5, 10 en 15 jaar
vanaf de leeftijd van 50 jaar elke 5 jaar. Mensen die veelvuldig blootgesteld zijn aan lawaai (>80 dB), jaarlijks.
Aanbevolen diagnostische screening: 2. Verstandelijk gehandicapten met het syndroom van Down - Otoscopie: tweemaal per jaar. - Gehoorscreening: elke 3 jaar gedurende het hele leven. 3. Hoorapparaatdragers - Otoscopie: minstens tweemaal per jaar (controle op cerumen).
Samenwerking • • • •
Afdeling logopedie AVG artsen Audiologisch centrum Audicien
Afdeling logopedie • Audiometrie volgens richtlijnen: •Observatie audiometrie •Spelaudiometrie •Informeren en adviseren • Voorlichting begeleidend personeel over omgang met slechthorenden • Begeleiding hoortoestelproeven
Afdeling logopedie • Eerste hulp bij hoortoestelproblemen •Slangetjes/ batterijen vervangen •Uitleg schoonmaken •M-T stand •Otoscopie-> indien nodig doorverwijzing arts • Contacten met AC en Audicien onderhouden
AVG artsen • Regelmatige controle op middenoorproblemen en cerumen.
Audiologisch centrum • Gespecialiseerd Xterna team • Gehooronderzoek op locatie op vraag van afdeling logopedie • Voorlichting aan groepsbegeleiding • Indicaties: • Onduidelijke diagnostiek • In aanmerking voor hoortoestel • 6-8 meetdagen per jaar
Gehooronderzoek Oto-Akoestische Emissies (OAE) Zwakke geluiden zijn meetbaar in de gehoorgang en zijn afkomstig van het binnenoor
Brainstem Evoked Response Audiometry: BERA Gekeken wordt welke hersenactiviteit een bepaalde stimulus oplevert
Gehooronderzoek Tympanometrie beweeglijkheid van het trommelvlies wordt gemeten
zegt iets over functioneren van trommelvlies en middenoor
Gehooronderzoek Screening
Zowel OAE, BERA als tympanometrie zijn objectieve metingen, waarbij het verstandelijk nivo geen rol speelt. Wel is enige medewerking vereist: Het is belangrijk dat een bewoner gedurende een bepaalde tijd stil kan zitten en geen geluiden maakt.
Gehooronderzoek
Vrije veld observatieaudiometrie
Gehooronderzoek
Toon- en spraakaudiometrie
Aanpassing hoortoestel Voorschrift AC Audicien Proefperiode merk en type meestal AHO
oorstukjes levert hoortoestel stelt hoortoestel in uitleg over werking en onderhoud
wennen begeleiden
Wennen aan een hoortoestel goede begeleiding is heel belangrijk! stimulering en begrip vanuit directe omgeving is voorwaarde stapsgewijs opbouwen of juist niet oren goed controleren op pijnplekjes
Logboek bijhouden Reacties op de hoortoestellen noteren In welke situaties gaat het goed? Positieve reacties reageert sneller is alerter minder in zichzelf gekeerd maakt meer geluiden gaat meer praten spreekt duidelijker is vrolijker is socialer
Negatieve reacties niet willen dragen boos worden schrikreacties pijnklachten vermoeid zijn
Hoortoestelcontrole
Audiologisch centrum • Team Xterna 2011:
- Onderzoeksdagen - observatie audiometrie - spel audiometrie - Gehooronderzoek totaal - hoortoestel controles
SHL Ermelo 7 18 25
Totaal 65 369 78
43 15 (35%)
447 30 (7%)
Audicien • Vaste audicien op locatie • Elke maand aanwezig • Halfjaarlijkse hoortoestelcontrole • Afstelling hoortoestel in proeftijd • Reparatie hoortoestellen • Voorlichting groepsleiding
Voordelen onderzoek op locatie • • • • •
Cliënt voelt zich meer op zijn gemak Geen reistijd voor cliënten Afspraken beter te regelen/ korte lijntjes Oortoilet kort tevoren Onderzoekers bekend met doelgroep
Nadelen onderzoek op locatie • Transport apparatuur • Minder flexibel: vaste dag, tussendoor afspraken moeilijker • Voor buitenlocaties soms niet handig
Slechthorendheid bij ouderen Prevalentie Slechthorendheid neemt vanaf het 60e levensjaar sterk toe. Bij 60 jaar: 25% Bij 75 jaar: 60% Bij 85 jaar: 75%
Gehooronderzoeken in verpleeghuizen Contact met afdeling logopedie van de instelling en het Audiologisch Centrum. Aanmelding van individuele cliënten voor gehooronderzoek en hoortoestelcontroles op locatie Daarnaast ook contracten met audiciens: Audiometrie en aanpassing hoortoestel op locatie, zonder rol voor het AC.
Discussie hoorzorg bij mensen met een verstandelijke beperking • Onwetendheid groepsleiding over slechthorendheid en hoortoestellen •Moeilijk kunnen inschatten gehoorverlies door derden - motivatieproblemen • Cerumen • Onwetendheid andere disciplines • Niet passende instelling hoortoestellen • Afstemming onderzoeken • Akoestiek
Discussie hoorzorg in verpleeghuizen • Onwetendheid medewerkers over slechthorendheid en hoortoestellen • Dementie • Niet iedere bewoner komt in aanmerking voor gehooronderzoek • Toonaudiometrie bij ouderen met bijvoorbeeld dementie: hoe betrouwbaar? • Betrouwbaarheid instelling hoortoestellen • Commercie • Akoestiek
Literatuur •
2-10-2012
J. Meuwese-Jongejeugd, 2006. Hearing impairment in adults with an intellectual disability: epidemiology and rehabilitation
Bedankt voor jullie aandacht!
